Słowiański Trójkąt: Rosja, Ukraina, Białoruś

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Słowiański Trójkąt: Rosja, Ukraina, Białoruś Rok Rocznik Rocznik Instytutu Europy 11 (2013) Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej Środkowo-Wschodniej Rok 11 (2013) Rok 11 (2013) Zeszyt 2 Zeszyt 2 Europy Środkowo-Wschodniej Europy Instytutu Rocznik Ryszard Radzik Białorusini: między narodową odrębnością a ruską wspólnotowością W prezentowanych tu rozważaniach zostanie podjęta kwestia treści i zakresu wspólnotowości Białorusinów. Intere- suje mnie zwłaszcza ten rodzaj tożsamości sąsiadującego z nami od wschodu społeczeństwa, który łączy je wspólno- towo z Rosjanami (i Ukraińcami). W jakim stopniu zatem Białorusini odbierają siebie w kategoriach wspólnoty ogól- noruskiej (wschodniosłowiańskiej, prawosławnej)? W jakiej relacji jest ten typ ich wspólnotowości do białoruskości pojmowanej narodowo? Skupiając się na okresie zaistnienia niepodległego państwa białoruskiego, powoływał się będę na badania socjologiczne ostatnich dwudziestu dwóch lat. Odniesienie się do tej problematyki wymaga krót- kiego odwołania się do odległej przeszłości. Yearbook of the Institute of East-Central Europe Volume 11 (2013), Issue 2 Andrzej Wierzbicki Wschodniosłowiański naród cywilizacyjny w koncepcji Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej Słowiański trójkąt: Rosja, Ukraina, Białoruś Ukraina, Rosja, trójkąt: Słowiański Trwałym elementem rosyjskiej tożsamości narodowej stało się przekonanie o ciągłości historii Rosji, począwszy od Rusi Kijowskiej poprzez Ruś Moskiewską, Imperium Rosyjskie, ZSRR aż po Federację Rosyjską. Konsekwencją Słowiański trójkąt: tego poglądu była naukowo udowadniana wiara we wspólne pochodzenie Rosjan, Białorusinów i Ukraińców. Jej podstawą była nie tylko bliskość kulturowa, ale także w dużej mierze przynależność państwowa. W XIX wieku, gdy zastanawiano się nad tym, kim są Rosjanie, najwięcej zwolenników zyskała koncepcja narodu ogólnorosyjskiego Rosja, Ukraina, Białoruś (общерусской нации), obejmującego Rosjan (Wielkorusów), Białorusinów i Ukraińców (Małorosjan), uznająca obszar ich zasiedlenia za rdzennie rosyjski. Zdaniem imperialnych władz Rosji była to odwieczna ziemia rosyjska (исконно русская земля) nie dlatego, że zamieszkiwała ją ludność uważana za odgałęzienia narodu rosyjskiego, ale ze względu na to, że były to ziemie dawniej znajdujące się we władaniu Rurykowiczów, za spadkobierców których uważali się Romanowowie. Tomasz Stępniewski Białorusini: między narodową odrębnością Polityka bezpieczeństwa Ukrainy po 2010 roku a ruską wspólnotowością Niniejszy artykuł omawia politykę bezpieczeństwa Ukrainy po 2010 roku, od czasu gdy prezydentem został Wiktor Janukowycz. Z punktu widzenia bezpieczeństwa międzynarodowego Ukraina znajduje się w „próżni bezpieczeństwa”, Co po ULB? rozciągającej się od Bałkanów aż po Kaukaz Południowy. Nie jest członkiem organizacji odpowiedzialnych za bez- O potrzebie nowej idei polityki wschodniej Polski pieczeństwo obszaru europejskiego ani też eurazjatyckiego. Polityka władz Ukrainy w dziedzinie bezpieczeństwa (obronności) jest polityką reaktywną – stanowi odpowiedź na bieżące zagrożenia i wyzwania pojawiające się w jej bliższym i dalszym otoczeniu. Natomiast koncepcje i strategie odnoszące się do polityki bezpieczeństwa Ukrainy mają Wschodniosłowiański naród cywilizacyjny charakter deklaratywny bądź też służą celom taktycznym, wyborczym itp., lecz nie odzwierciedlają rzeczywistej troski w koncepcji Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej ukraińskich decydentów politycznych o stan bezpieczeństwa państwa, na który wpływają czynniki zewnętrzne (m.in. polityka NATO, Unii Europejskiej, Federacji Rosyjskiej), ale również wewnętrzne (wpływ grup oligarchicznych oraz Polityka bezpieczeństwa Ukrainy po 2010 roku sektorów siłowych na kształt systemu politycznego państwa, na politykę zagraniczną i bezpieczeństwa). Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej Rok 11 (2013) Zeszyt 2 Rada Naukowa „Rocznika Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” Natalia Yakovenko (Kijów), Adolf Juzwenko (Wrocław), Jūratė Kiaupienė (Wilno), Andreas Lawaty (Lüneburg), Alexei Miller (Moskwa), Antony Polonsky (Boston), Adam Daniel Rotfeld (Warszawa), Henryk Samsonowicz (Warszawa), Aleksander Smolar (Warszawa), Oleksiy Tolochko (Kijów), Piotr S. Wandycz (New Haven), Jerzy Wyrozumski (Kraków) Komitet Redakcyjny „Rocznika Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” Mirosław Filipowicz (przewodniczący), Andrzej Gil, Jerzy Kłoczowski, Hubert Łaszkiewicz, Tomasz Stępniewski, Agata Stolarz, Paweł Jarosz (sekretarz redakcji), Anna Paprocka (sekretarz wydawnictwa) Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej Rok 11 (2013) Zeszyt 2 Yearbook of the Institute of East-Central Europe Volume 11 (2013) Issue 2 Słowiański trójkąt: Rosja, Ukraina, Białoruś Redakcja Tomasz Stępniewski Lublin 2013 Czasopismo recenzowane Redaktor językowy Agnieszka Zajdel Projekt okładki i skład Amadeusz Targoński www.targonski.pl Fotografia na okładce i stronach tytułowych © scaliger | Fotolia.com Wydanie publikacji zostało sfinansowane przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Opinie wyrażone w publikacji prezentują wyłącznie poglądy autorów i nie mogą być utożsamiane ze stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych © Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, Lublin 2013 ISSN 1732-1395 Redakcja i Wydawca Instytut Europy Środkowo-Wschodniej ul. Niecała 5, 20-080 Lublin www.iesw.lublin.pl sekretarz redakcji: Paweł Jarosz, tel. (+48) 81 532 29 07 e-mail: [email protected] sekretarz wydawnictwa: Anna Paprocka, tel. (+48) 81 534 63 95 e-mail: [email protected] Drukarnia Perfekta info www.perfekta.info.pl Spis treści Słowo wstępne 7 ARTYKUŁY Ryszard Radzik Białorusini: między narodową odrębnością a ruską wspólnotowością Belarusians: Between National Identity and Pan-Russian Community 11 Andrzej Wierzbicki Wschodniosłowiański naród cywilizacyjny w koncepcji Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej East-Slavonic Civilizations Nation in Theory of Russian Orthodox Church 33 Andrzej Gil Co po ULB? O potrzebie nowej idei polityki wschodniej Polski Where to After ULB? The Ideological Background of Poland’s Policy Towards the East 49 Ireneusz Topolski Współpraca militarna państw Europy Słowiańskiej Military Co-operation of Slavic Europe States 71 Agata Stolarz Mit wschodnich Słowian? Z tożsamościowych dyskursów Białorusi, Rosji i Ukrainy Myth of the Eastern Slavs. From Identity Discourses of Belarus, Russia and Ukraine 85 Magdalena Rekść Psychologiczne aspekty nostalgii za ZSRR Psychological Aspects of Nostalgia for the USSR 99 Monika Sidor Rosja postsowiecka. Rozważania na marginesach późnych utworów Aleksandra Sołżenicyna Post-Soviet Russia. Reflections on the Margins of Late Works by Aleksandr Solzhenitsyn 117 Andrzej Szabaciuk Procesy migracyjne jako wyzwanie dla strategii bezpieczeństwa narodowego Federacji Rosyjskiej Migration Processes as a Challenge to the National Security Strategy of the Russian Federation 131 Tomasz Stępniewski Polityka bezpieczeństwa Ukrainy po 2010 roku Ukraine’s Security Policy after 2010 143 Beata Siwek Dramaturgia białoruska w aspekcie zagadnień tożsamościowych (wybrane problemy) Belarusian Dramaturgy in the Realm of Identity Issues (Selected Issues) 165 RECENZJE Jakub Olchowski Recenzja książki: Ireneusz Topolski, Polityka Federacji Rosyjskiej wobec państw Europy Wschodniej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2013, ss. 363 Book review: Ireneusz Topolski, Policy of the Russian Federation towards the States of Eastern Europe’s, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2013, pp. 363 183 Agata Stolarz Recenzja książki: Pierre Gonneau, Aleksandr Lavrov, Des Rhôs à la Russie. Histoire de l’Europe orientale 730-1689, série Nouvelle Clio: « L’Histoire et ses problèmes », Presses Universitaires de France, Paris 2012, ss. 687 Book review: Pierre Gonneau, Aleksandr Lavrov, From Rhos to Russia. The History of Eastern Europe 730-1689, Nouvelle Clio: “The History and Its Problems”, Presses Universitaires de France, Paris 2012, pp. 687 187 O Autorach 193 Słowo wstępne Zeszyt 2 „Rocznika Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” za rok 2013 po- święcamy problematyce słowiańskiego trójkąta: Rosji, Ukrainie, Białorusi. Uzasadnieniem wyboru takiego tematu są zarówno zmiany zachodzące w ostatnich latach na scenie politycznej państw Europy Wschodniej (Euro- py Słowiańskiej), jak również funkcjonowanie tych państw w coraz bardziej komplikującej się strukturze stosunków międzynarodowych. Po pierwsze ze strony Unii Europejskiej pojawiają się sygnały świadczące o chęci za- cieśniania współpracy z państwami Europy Wschodniej, w szczególności z Ukrainą, po drugie – mamy do czynienia ze zmianą polityki Federacji Rosyjskiej wobec swoich najbliższych sąsiadów, w szczególności wobec Ukrainy, na rzecz polityki asertywnej i pragmatycznej, a jednocześnie ma- jącej na celu zabezpieczenie jej interesów na tym obszarze. Swego rodzaju „konkurencja integracyjna” między Unią Europejską a Federacją Rosyjską (forsowana koncepcja Unii Eurazjatyckiej) powoduje, że Ukraina i Biało- ruś stają przed koniecznością dokonania wyboru strategicznego, wyboru cywilizacyjnego. Ten wybór dotyczy sprawy fundamentalnej: czy Ukraina, a być może w przyszłości także Białoruś będą integrowały się z Unią Eu- ropejską, ze światem demokratycznym, czy też nadal będą funkcjonowa- ły w świecie niedemokratycznym, oligarchicznym, zdominowanym przez Rosję i ewentualnie integrującym się (Unia Celna, docelowo Unia Eurazja- tycka) według modelu rosyjskiego. Artykuły składające się na ten tom starają się – w sposób bezpośred- ni i pośredni – udzielić odpowiedzi na pytanie: czy w realiach XXI wieku słowiański trójkąt: Rosja – Ukraina – Białoruś jest jedynie mitem czy też Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej • Rok 11 (2013)
Recommended publications
  • Evolution of the Belarusian National Movement in The
    EVOLUTION OF THE BELARUSIAN NATIONAL MOVEMENT IN THE PAGES OF PERIODICALS (1914-1917) By Aliaksandr Bystryk Submitted to Central European University Nationalism Studies Program In partial fulfilment of the requirements for the degree of Master of Arts Advisor: Professor Maria Kovacs Secondary advisor: Professor Alexei Miller CEU eTD Collection Budapest, Hungary 2013 Abstract Belarusian national movement is usually characterised by its relative weakness delayed emergence and development. Being the weakest movement in the region, before the WWI, the activists of this movement mostly engaged in cultural and educational activities. However at the end of First World War Belarusian national elite actively engaged in political struggles happening in the territories of Western frontier of the Russian empire. Thus the aim of the thesis is to explain how the events and processes caused by WWI influenced the national movement. In order to accomplish this goal this thesis provides discourse and content analysis of three editions published by the Belarusian national activists: Nasha Niva (Our Field), Biełarus (The Belarusian) and Homan (The Clamour). The main findings of this paper suggest that the anticipation of dramatic social and political changes brought by the war urged national elite to foster national mobilisation through development of various organisations and structures directed to improve social cohesion within Belarusian population. Another important effect of the war was that a part of Belarusian national elite formulated certain ideas and narratives influenced by conditions of Ober-Ost which later became an integral part of Belarusian national ideology. CEU eTD Collection i Table of Contents Introduction ........................................................................................................................................... 1 Chapter 1. Between krajowość and West-Russianism: The Development of the Belarusian National Movement Prior to WWI .....................................................................................................
    [Show full text]
  • Number 120 the Western Borderlands of The
    NUMBER 120 THE WESTERN BORDERLANDS OF THE RUSSIAN EMPIRE, 1710-1870 Edward Thaden Colloquium Paper presented June 30, 1980, at Kennan Institute for Advanced Russian Studies The Wilson Center THE WESTERN BORDERLANDS OF THE RUSSIAN EMPIRE, 1710-1870 I The Podolian cycle of Wlodzimierz Odojewski chronicles the futile efforts of two young noblemen in the extreme southeastern corner of interwar Poland to fight during 1943-44 for what they thought was the Polish cause. A P~lish trilogy on this theme, published in 1962, 1964, and 1973, reminds us of the fascination the borderlands, or kresy, have had for Poles and of the domination they and other non-native elites and rulers once exercised over a vast region stretching from the Gulf of Bothnia in the north to the Dniester River in the south and from the Baltic Sea in the west to the Dnieper in the east. Great Russians, Poles, Germans, and Swedes competed for the control of this area since the thirteenth century. In it the major religions of Europe--Roman Catholicism, Eastern Orthodoxy, and Protestantism--clashed. Its indigenous population consisted of Estonian, Finnish, Latvian, Lithuanian, Belorussian, Polish, and Ukrainian peasants, who were generally serfs or at least economically dependent on landowners alien to them in language and culture. Only in certain areas of Finland and P·oland did the peasants speak the language of the local nobility. Between 1710 and 1815 the Russian Empire annexed western borderlands that, in 1815, accounted for about one-fifth of the land area of European Russia exclusive of the Caucasus. From the very beginning Russian rulers and their officials wanted to bring this area closer to the rest of the empire, and under Catherine II and, again, under Nicholas I a concerted effort was made to introduce Russian laws, institutions, and language.
    [Show full text]
  • International Reports 2/2020
    KONRAD-ADENAUER-STIFTUNG 2|2020 INTERNATIONAL REPORTS Nationalism Nationalism Between Identity Formation, Marginalisation, and INTERNATIONAL REPORTS 2|2020 REPORTS INTERNATIONAL Isolation INTERNATIONAL REPORTS 2 | 2020 Editorial Dear Readers, “It is very important to us that together we find a strong response to the coronavirus. It knows no borders, it knows no nationalities.” These are the words of Ursula von der Leyen, President of the European Commission, with regard to the coronavirus crisis. The outbreak of COVID-19 and the subsequent sustained pandemic have created a new level of global emergency in early 2020. This includes the closure of borders and introduction of border controls within the European Union. Narratives of threat and crisis can play into the hands of populists, as has been the case during the coronavirus pandemic. Political actors, who assert that belonging to a nation or state is based on descent, seek to exploit such situations to rationalise their policies of exclusion and isolationism. Of course, nationalism can also come in other guises. The idea of national unity within a society can, in principle, serve as a cohesive element that creates identity in a positive sense. However, particularly for democracies, nationalists and populists who exaggerate the idea of national unity pose a real challenge. They follow a familiar pattern by looking for scapegoats and spouting supposedly simple solutions. Over recent years, many parts of Europe have also seen the rise of right-wing, populist, and Eurosceptic parties. These parties have their differences, particularly as regards their stance towards the EU, but they have been gradually gaining seats in national parliaments and the Euro- pean Parliament.
    [Show full text]
  • The Reconstruction of Nations
    The Reconstruction of Nations The Reconstruction of Nations Poland, Ukraine, Lithuania, Belarus, 1569–1999 Timothy Snyder Yale University Press New Haven & London Published with the assistance of the Frederick W. Hilles Fund of Yale University. Copyright © by Yale University. All rights reserved. This book may not be reproduced, in whole or in part, including illustrations, in any form (beyond that copying permitted by Sections and of the U.S. Copyright Law and except by reviewers for the public press), without written permission from the publishers. Printed in the United States of America. Library of Congress Cataloging-in-Publication Data Snyder, Timothy. The reconstruction of nations : Poland, Ukraine, Lithuania, Belarus, ‒ / Timothy Snyder. p. cm. Includes bibliographical references and index. ISBN --- (alk. paper) . Europe, Eastern—History—th century. I. Title. DJK. .S .—dc A catalogue record for this book is available from the British Library. The paper in this book meets the guidelines for permanence and durability of the Committee on Production Guidelines for Book Longevity of the Council on Library Resources. For Marianna Brown Snyder and Guy Estel Snyder and in memory of Lucile Fisher Hadley and Herbert Miller Hadley Contents Names and Sources, ix Gazetteer, xi Maps, xiii Introduction, Part I The Contested Lithuanian-Belarusian Fatherland 1 The Grand Duchy of Lithuania (–), 2 Lithuania! My Fatherland! (–), 3 The First World War and the Wilno Question (–), 4 The Second World War and the Vilnius Question (–), 5 Epilogue:
    [Show full text]
  • Gidas EN.Pdf
    MAP OF THE LEFT AND RIGHT BANKS OF NEMUNAS 1 Kaunas Cathedral 8 Gelgaudiškis 2 Kaunas Vytautas Magnus Church 9 Kiduliai 3 Raudondvaris 10 Kulautuva 4 Kačerginė 11 Paštuva 5 Zapyškis 12 Vilkija 6 Ilguva 14 Seredžius 7 Plokščiai 15 Veliuona 1 2 3 THE ROAD OF THE SAMOGITIAN BAPTISM A GUIDE FOR PILGRIMS AND TRAVELERS LITHUANIAN CATHOLIC AcADEMY OF SCIENCE, 2013 4 5 UDK 23/28(474.5)(091)(036) CONTENTS Ro-01 Funded by the State according Presenting Guide to the Pilgrimage of the Baptism to the Programme for Commemoration of the Baptism of Samogitia of Samogitia to the Hearts and Hands of Dear and the Founding of the Samogitian Diocese 2009-2017 Readers Foreword by the Bishop of Telšiai 7 The project is partly funded Kaunas Cathedral 15 by THE FOUNDATION FOR THE SUPPORT OF CULTURE Kaunas Vytautas Magnus Church 20 Raudondvaris 23 Kačerginė 27 Zapyškis 30 Texts by mons. RImantas Gudlinkis and Vladas LIePUoNIUS Ilguva 33 Project manager and Special editor Vytautas Ališauskas Plokščiai 36 Assistant editor GIeDRė oLSeVIčIūTė Gelgaudiškis 39 Translator JUSTINAS ŠULIoKAS Kiduliai 42 editor GABRIeLė GAILIūTė Kulautuva 45 Layout by VIoLeta BoSKAITė Paštuva 47 Photographs by Vytautas RAzmA, KeRNIUS PAULIUKoNIS, Vilkija 50 TOMAS PILIPONIS, Arrest Site of Priest Antanas Mackevičius 52 also by ARūNAS BaltėNAS (p. 119), VIoLeTA BoSKAITė (front cover, Seredžius 54 p. – 105, 109 top, 112 top, 113 bottom, 114, 125, 128, 129, 130, 133 bottom, 134 top, 141), Klaudijus Driskius (p. 85 bottom), Veliuona 57 PAULIUS SPūDyS (p. 48 bottom), AntanAS ŠNeIDeRIS (p. 37), Gėluva. Birutkalnis 60 SigitAS VarnAS (p.
    [Show full text]
  • National Identity Against External Pressure
    Source: © Vasily Fedosenko, Reuters. Fedosenko, Vasily © Source: Nationalism National Identity Against External Pressure Will Belarus Reconcile Its Contradicting Narratives? Jakob Wöllenstein 26 Viewed dispassionately, the pro-Russian and pro-European poles of the Belarusian national identity, however much they disagree in questions of content, are both part of Belarus in its modern form. From the identity politics perspective, this realisation represents an opportunity to reconcile internal narratives and resolve internal tensions. This insight can ultimately lead to the heightening of the country’s profile at the international level – especially in the West, where Belarus is still often perceived as a mere Russian appendage because of the way it has positioned itself for years. A Hero’s Funeral demonstratively, not the most senior, since Pres- ident Aliaksandr Lukashenka was presiding over 22 November 2019 was a cold, windy day in Vil- regional agricultural deliberations at the time.1 nius, Lithuania. Yet the crowd that had gathered His compatriots, meanwhile, had travelled to in front of the cathedral welcomed the gusts. Vilnius and consciously assembled not under the They proudly held up their flags and the squared official red-green national flag, but under the his- blazed white and red – the most common motif torical flag from the early 1990s, which in turn was the old Belarusian flag with its red stripe on refers back to the short-lived Belarusian People’s a white field. The occasion of the gathering was a Republic ( BNR) of 1918
    [Show full text]
  • K. Kakareko.Pdf
    Ksenia KAKAREKO Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznañ To¿samoœæ Bia³orusinów ojêcie to¿samoœci, w rozumieniu filozoficznym, definiowane jest jako P„relacja miêdzy ka¿dym przedmiotem a nim samym, tzn. ka¿dy przed- miot jest to¿samy (identyczny) z samym sob¹. Poczucie to¿samoœci to po- czucie bycia sob¹, pomimo zmian zachodz¹cych w czasie”1. W literaturze na gruncie filozofii podkreœla siê, ¿e to¿samoœæ nigdy nie jest dana, przyjêta lub osi¹gniêta, a jest jedynie niekoñcz¹cym siê procesem2. W ujêciu fi- lozoficznym, to¿samoœæ to zespó³ wzajemnie powi¹zanych cech, które jednostka przepisuje sobie samej. Pojêcie to¿samoœci wystêpuje tutaj w kontekœcie relacji cz³owieka do siebie oraz do innych ludzi, a zarazem do kultury i tradycji. W tradycji socjologicznej, teoria to¿samoœci wi¹¿e siê z interakcjonizmem symbolicznym w ujêciu Georga Herberta Meada3. We wspó³czesnej socjologii trudno mówiæ o istnieniu jasnego pojêcia to¿- samoœci. Pojêciem tym pos³uguj¹ siê badacze w szeroki i swobodny spo- sób w odniesieniu do czyjegoœ poczucia jaŸni, czyichœ uczuæ i pogl¹dów, dotycz¹cych jego samego (w tym znaczeniu mowa o to¿samoœci p³ci lub to¿samoœci klasowej)4. Czasami uwa¿a siê, ¿e to¿samoœæ jest pochodn¹ oczekiwañ przypisanych do ról spo³ecznych lub ¿e konstruujemy to¿sa- moœci w sposób aktywny, korzystaj¹c z materia³ów, z którymi mamy kon- takt w toku socjalizacji5. 1 A. Podsiad, A. Wiêckowski, Ma³y s³ownik terminów i pojêæ filozoficznych, Warszawa 1983, s. 217. 2 J. Derida, Jednojêzycznoœæ innego czyli proteza oryginalna, „Literatura na Œwiecie” 1998, nr 11/12, s.
    [Show full text]
  • Programs for Students
    Warsaw East European Conference 2011 Warsaw Warsaw East European Conference 20 11 20 YEARS OF INDEPENDENCE OF POST-SOVIET MEDIA PARTNERS: COUNTRIES DAY 1 – Friday – July 15 Friday, July 15 4:00 p.m. OPENING CEREMONY 4:00 PM OPENING CEREMONY 5:00 p.m. Round Table I INAUGURAL SESSION 1 BY VALDAS1 ADAMKUS DAY 2 – Saturday – July 16 „From Common History to Common Future” 10:00 a.m.–12:00 p.m. Session I 1 12:30-2:30 p.m. Session II 4:00-6:00 p.m. Session III Friday, July 15, 5 p.m. 7:00 p.m. Round Table II Round Table I 1 The Soviet Union Collapse – the Greatest Geopolitical Catastrophe of the Twentieth Century DAY 3 – Sunday – July 17 10:00 a.m.–12:00 p.m. Session I Saturday, July 16, 7 p.m. 12:30-2:30 p.m. Session II Round Table II 4:00-6:00 p.m. Session III 7:00 p.m. Round Table III Years of Independence – the Balance of Profits and1 Losses. What remains of the Independence of the Former Socialist Camp? DAY 4 – Monday – July 18 10:00 a.m. – 12:00 p.m. Session I Sunday, July 17, 7 p.m. 12:30-2:30 p.m. Session II Round Table III 7:00 p.m. CLOSING CEREMONY Old and New1 Divisions in Europe: how to avoid a new Iron Curtain? Monday, July 18 7:30 PM CLOSING CEREMONY University of Warsaw – Main Campus Main Gate of the University 1 Old Library (Stara Biblioteka) 2 Kazimierzowski Palace 1 2 (Pałac Kazimierzowski) 1 3 3 Auditorium Maximum 1 Centre for East European Studies 4 (Studium Europy Wschodniej) 5 St.
    [Show full text]
  • OSW Report | Opposites Put Together. Belarus's Politics of Memory
    OPPOSITES PUT TOGETHER BELARUS’S POLITICS OF MEMORY Kamil Kłysiński, Wojciech Konończuk WARSAW OCTOBER 2020 OPPOSITES PUT TOGETHER BELARUS’S POLITICS OF MEMORY Kamil Kłysiński, Wojciech Konończuk © Copyright by Centre for Eastern Studies CONTENT EDITOR Adam Eberhardt EDITOR Szymon Sztyk CO-OPERATION Tomasz Strzelczyk, Katarzyna Kazimierska TRANSLATION Ilona Duchnowicz CO-OPERATION Timothy Harrell GRAPHIC DESIGN PARA-BUCH DTP IMAGINI PHOTOGRAPH ON COVER Jimmy Tudeschi / Shutterstock.com Centre for Eastern Studies ul. Koszykowa 6a, 00-564 Warsaw, Poland tel.: (+48) 22 525 80 00, [email protected] www.osw.waw.pl ISBN 978-83-65827-56-2 Contents MAIN POINTS | 5 INTRODUCTION | 11 I. THE BACKGROUND OF THE BELARUSIAN POLITICS OF MEMORY | 14 II. THE SEARCH FOR ITS OWN WAY. ATTEMPTS TO DEFINE HISTORICAL IDENTITY (1991–1994) | 18 III. THE PRO-RUSSIAN DRIFT. THE IDEOLOGISATION OF THE POLITICS OF MEMORY (1994–2014) | 22 IV. CREATING ELEMENTS OF DISTINCTNESS. A CAUTIOUS TURN IN MEMORY POLITICS (2014–) | 27 1. The cradle of statehood: the Principality of Polotsk | 28 2. The powerful heritage: the Grand Duchy of Lithuania | 32 3. Moderate scepticism: Belarus in the Russian Empire | 39 4. A conditional acceptance: the Belarusian People’s Republic | 47 5. The neo-Soviet narrative: Belarusian territories in the Second Polish Republic | 50 6. Respect with some reservations: Belarus in the Soviet Union | 55 V. CONCLUSION. THE POLICY OF BRINGING OPPOSITES TOGETHER | 66 MAIN POINTS • Immediately after 1991, the activity of nationalist circles in Belarus led to a change in the Soviet historical narrative, which used to be the only permit­ ted one. However, they did not manage to develop a coherent and effective politics of memory or to subsequently put this new message across to the public.
    [Show full text]
  • Lithuanian Collectors Coins
    In the spring of 1864, after a pause in the winter, the insur- gents became active once more, but they no longer equ- alled in number the insurgents of 1863. According to the authorities, the tsarist army, which in the rst half of 1864 had as many as 144,800 soldiers in Lithuania, was oppo- sed by just 15,000 insurgents who were, in addition, badly armed. Having an overwhelming military advantage, the tsarist authorities, with Governor General Mikhail Mura- Lithuanian vyov at the forefront, suppressed the Uprising quite easily. The participants of the Uprising and its sympathizers were Collectors not only subject to direct repression but the Russi cation policy began to be implemented as well. Coins The Uprising soon became the subject of political and historical debates. In imperial Russian tradition it was mostly named a revolt or an uprising of the Poles, and was condemned. Polish conservative social strata 50 LITAS COIN DEDICATED TO THE 150TH ANNIVERSARY also condemned the Uprising as pointless, as something which could not be and was not useful for the society in OF THE 18631864 UPRISING any way. Nevertheless, in Polish tradition, in which this Uprising is usually named the January Uprising, its glo- Silver Ag 925 ri cation as a fearless ght for liberty was entrenched. Quality proof The Uprising was also very important as a testimony of Diameter 38.61 mm the continuity of the idea of the Polish State. In Lithuanian Weight 28.28 g society, the prevailing attitude changed more than once. On the edge of the coin: LAISVĖ * LYGYBĖ * NEPRIKLAUSOMYBĖ In the late 19th– rst half of the 20th century, the events of Designed by Vidmantas Valentas and Giedrius Paulauskis 1863–1864 were named “Poletime” or the Uprising of the Mintage 3,000 Poles, the aim of which was to restore Poland (The Polish– Issued in 2013 Lithuanian Commonwealth), hence it was considered as having nothing in common with the political programme of the Lithuanians.
    [Show full text]
  • The Curious Case of Belarusian Nationalism
    Per Anders Rudling. The Rise and Fall of Belarusian Nationalism, 1906-1931. Pitt Russian East European Series. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press, 2015. Illustrations. 448 pp. $29.95, paper, ISBN 978-0-8229-6308-0. Reviewed by Magdalena Waligorska Published on H-Nationalism (August, 2016) Commissioned by Cristian Cercel (Ruhr University Bochum) “People must be carefully and attentively cul‐ ed ... because it does not enjoy liberty of con‐ tivated the way a gardener tends a favorite tree,” science (freedom of religion), liberty of move‐ believed Josef Stalin (pp. 209-210). And if his ment, etc. Give it these liberties and it will cease metaphor sounds more benign than the way it to be discontented” (p. 126). And so, Soviet Be‐ was historically applied, we can certainly say that larus (BSSR), in its inception, promised equality the amount of experimental “gardening” that Be‐ for all of the country’s ethnic groups and carried larus received in the early twentieth century has out the policy of quadrilingualism (with Belaru‐ made it a rather exceptional case in the European sian, Russian, Polish, and Yiddish as official lan‐ orchard of nations. Given that Stalin the gardener guages). Not only was education, the militia, the did not refrain from brutal pruning, Per Anders legal system, the post, and the telegraph to be op‐ Rudling’s story of the slow birth and rapid decline erational in all four languages, but the policy of of Belarusian nationalism in the frst decades of sblizhenie (rapprochement) also was to ensure the twentieth century is also a fascinating history that each ethnic group had a chance to acquaint of collective traumas that continue to shape Be‐ itself with the languages and the cultures of the larusian society till this day.
    [Show full text]
  • Belarus: Neither Europe, Nor Russia Opinions of Belarusian Elites
    Belarus: Neither Europe, nor Russia Opinions of Belarusian elites Stefan Batory Foundation Warsaw 2006 Belarus: Neither Europe, nor Russia Opinions of Belarusian elites Stefan Batory Foundation Sapieżyńska 10a 00-215 Warsaw tel. |48 22| 536 02 00 fax |48 22| 536 02 20 [email protected] www.batory.org.pl Editors Valer Bulhakau, Agnieszka Komorowska Translation Alaksandar Janusik Proof-reading Anna Piątkowska Art director of the Stefan Batory Foundation’s publications Marta Kusztra Graphic design Teresa Oleszczuk Typesetting by TYRSA Sp. z o.o. © Copyright by Stefan Batory Foundation ISBN 83-89406-80-2 This publication is distributed free of charge Warsaw 2006 Contents Introduction 7 Vital Silitski, Dillemas of choice 9 1. What does Europe mean to you? 23 2. Is Belarus (as it is) part of Europe? May be it should strive for it? What Belarus should do to achieve that goal? (Do you consider European community based on common values or a geographic location?) 37 3. What can Belarus offer Europe? 61 4. Should Belarus make a strategic choice? If it should, should it seek closer ties with Russia, the European Union (EU) or former Soviet republics? Are these choices mutually exclusive? What should be done to put them into practice? 81 5. Does Belarusian identity exist? If it does, how to characterize it? What is a Belarusian identity? What does it mean to be a Belarusian? 111 6. Does the notion‘ Slavic community’/’community of former Soviet peoples’ exist? 137 7. What do you think of Russia’s policies with regard to Belarus? 159 8.
    [Show full text]