Material Diskutimi Sonila3(9)02.Pmd

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Material Diskutimi Sonila3(9)02.Pmd BANKA E SHQIPËRISË “BORXHI I JASHTËM I SHQIPËRISË DHE SHËRBIMI I TIJ” Nga : Sonila Taçi, MBA, MBF* MATERIAL DISKUTIMI, Nr. 3(9)/02 Shtator 2002 * Sonila Taçi,është specialiste në Departamentin e Kërkimeve dhe Politikave Monetare 1 Opinionet e shprehura në këtë material diskutimi janë mendime personale të autorëve dhe jo qëndrime zyrtare të Bankës së Shqipërisë, pavarësisht nga pozicionet e tyre. Jeni të lutur të citoni burimin sa herë që i referoheni këtij materiali. BANKA E SHQIPËRISË, Sheshi “Skënderbej”, Nr.1 Tiranë - SHQIPËRI Tel: 355-4-222230; 235569, 2235568 Faks: 355-4-223558 Teleks: 2153 BANKA AB. E-mail: [email protected] Interneti : www.bankofalbania.org Tirazhi : 500 kopje 2 PËRMBAJTJA 1. ABSTRAKT 4 2. VËSHTRIM I PËRGJITHSHËM MBI MENAXHIMIN E BORXHIT TË JASHTËM 5 3. RISHIKIMI, RISTRUKTURIMI DHE MARRËVESHJET E RISKEDULIMIT TË BORXHIT TË JASHTËM NË 10-VJEÇARIN E FUNDIT 7 4. VËSHTRIM HISTORIK MBI BORXHIN E JASHTËM TË SHQIPËRISË NË VITE 10 5. BORXHI I RI NË VITE DHE SHËRBIMI I TIJ 12 6. ECURIA E TREGUESVE TË BORXHIT PËR PERIUDHËN 1993-2001 17 7. BORXHI I JASHTËM DHE SHËRBIMI I TIJ NË TË ARDHMEN 20 8. BORXHET E PRAPAMBETURA DHE PROBLEMI I TYRE 25 9. PËR NJË MENAXHIM EFEKTIV TË BORXHIT TË JASHTËM. 26 10. KONKLUZIONE DHE REKOMANDIME 28 ANEKSI I 31 ANEKSI II 34 ANEKSI III 38 REFERENCAT 44 3 1. Hyrje Borxhi i jashtëm konsiderohet si një element i rëndësishëm i menaxhimit makroekonomik. Ai përfaqëson një levë, që po u përdor mirë e me efektivitet, i jep shtysë pozitive rritjes ekonomike, e nëse përdoret keq, mund të shkohet deri aty, sa ta sjellë vendin në kufijtë e krizës financiare. A është problematik niveli aktual i borxhit të jashtëm të Shqipërisë apo jo? A paraqet rrezik shërbimi i borxhit të jashtëm duke patur parasysh brishtësinë e ekonomisë tonë? Këtyre pyetjeve dhe të tjerave, kërkon t’u japë përgjigje ky material. Ai është hartuar në trajtën e një analize në fund të së cilës jepen konkluzionet dhe rekomandimet përkatëse. Për të bërë të mundur dhënien e një panorame të qartë të situatës së borxhit të jashtëm dhe të ecurisë së tij në të ardhmen, paralelisht me vlerësimet cilësore, në material i lihet vend i konsiderueshëm konstatimeve dhe analizave sasiore. Kështu, për t’iu përgjigjur më mirë kërkesave të një materiali studimi janë shfrytëzuar materiale të ndryshme të përgatitura si nga Ministria e Financave ashtu dhe Banka e Shqipërisë. Gjithashtu, në këtë material janë bërë dhe një sërë supozimesh teknike (në pamundësi për të patur të dhëna të sakta të llogaritura apo dhe të parashikuara), pa të cilat do të ishte pothuajse e pamundur përgatitja e tij. 4 2. Vështrim i përgjithshëm mbi menaxhimin e borxhit të jashtëm Vendet në zhvillim, pjesë e të cilave është dhe Shqipëria, e kanë përdorur borxhin e jashtëm si një mekanizëm për të mbushur boshllëkun e krijuar midis kursimeve kombëtare dhe nivelit të dëshiruar të investimeve si dhe për të plotësuar hendekun e krijuar nga import-eksporti. Ky borxh i shtohet burimeve të përgjithshme të ekonomisë për një periudhë të caktuar kohe dhe mundëson një nivel shpenzimesh më të lartë nga ai që mund të përballohet vetëm me burime të brendshme. Nëse aplikohet mirë, nga burimet e huaja përfitojnë vendet me të ardhura të ulëta, pasi financimi i huaj kontribuon në rritjen ekonomike dhe në uljen e varfërisë në vend.1 Nëse ato shpërndahen në mënyrë joeficiente, kostoja e burimeve të huaja të marra hua mund të çojë në probleme të menaxhimit makroekonomik në formën e niveleve të larta, madje të pasuportueshme, të shërbimit të borxhit të jashtëm. Përpara se të hyjnë në marrëveshje të reja për burime të huaja autoritetet përkatëse duhet të bëjnë kujdes për planifikimin dhe identifikimin e të gjitha detyrimeve të borxhit të jashtëm si dhe për mënyrën e shlyerjes të tyre. Gjithashtu, autoritetet duhet të konsiderojnë me kujdes kufizimet që mund të vendosë borxhi në politikat ekonomike të vendit. Përdorimi i fondeve të huaja të huamarra do të kontribuonte jo vetëm në rritjen e ofertës së mallrave për të plotësuar kërkesën e brendshme, por dhe në gjenerimin e burimeve të nevojshme për pagimin e detyrimeve përkatëse me rritjen e kapacitetit eksportues të vendit. Kështu, administrimi i borxhit të jashtëm përbën një pjesë integrale të menaxhimit makroekonomik duke përfshirë blerjet e planifikuara, stabilizimin e huave, pagesat e shërbimit të borxhit dhe ripagimin përfundimtar të tij për të nxitur rritjen ekonomike, uljen e varfërisë dhe zhvillim të qëndrueshëm, pa krijuar vështirësi paguese. 1 Avramovic, D. (1964), “Economic Growth and External Debt”, John Hopkins University Press, Baltimore. 5 Norma apo raporti i huamarrjes nga jashtë – niveli “i pranueshëm” i borxhit të jashtëm varet nga lidhjet midis kursimeve të brendshme dhe të jashtme, investimeve dhe rritjes ekonomike. Mësimi i parë i literaturës standarde “rritje ekonomike me borxh” është që një vend duhet të marrë hua nga jashtë për aq kohë sa kapitali i realizuar në këtë mënyrë të rezultojë me një normë kthimi më të lartë sesa kostoja e tij. Në këtë rast, ky vend, thuhet se po rrit kapacitetet e tij prodhuese dhe bashkë me to dhe prodhimin me ndihmën e kursimeve nga jashtë. Teorikisht është e thjeshtë të llogaritet niveli i pranueshëm i borxhit, por praktikisht është shumë e vështirë. Llogariten tregues të ndryshëm si: raporti i borxhit me eksportet, raporti i shërbimit të borxhit me eksportet si dhe raporti i borxhit me PBB, të cilët janë kthyer në tregues standardë të matjes së nivelit optimal të borxhit. Megjithëse, është mjaft e vështirë të përcaktohet një nivel optimal i raporteve të tilla, vlera e tyre praktike është që të japin sinjalet e para të një rritjeje shpërthyese të stokut të borxhit të jashtëm. Nëse huamarrja e mëtejshme e një vendi rrit barrën e shërbimit të borxhit (pagesa e pjesës së principalit bashkë me interesin) më shumë se sa aftësinë e atij vendi për ta mbajtur këtë barrë, atëherë eksportet e këtij vendi duhet të rriten në mënyrë që të gjenerojnë të ardhura për shërbimin e borxhit. Nëse kjo situatë është e pamundur, edhe më shumë borxh është i nevojshëm për të shlyer gjithë detyrimet e pagesave. Si rrjedhim, borxhi i jashtëm do të rritet më shpejt sesa kapaciteti i vendit për t’i shërbyer atij, duke rrezikuar kështu, seriozisht aftësinë e tij paguese. 6 3. Rishikimi, ristrukturimi dhe marrëveshjet e riskedulimit të borxhit të jashtëm në 10-vjeçarin e fundit. Një pjesë e borxhit të jashtëm të Shqipërisë përbëhet nga borxhi i vjetër i riskeduluar nga Klubi i Parisit 2. Aktualisht ky borxh përbën rreth 2.5 për qind të borxhit të jashtëm të Shqipërisë (duke përjashtuar borxhin e vjetër të negociuar). Borxhi i jashtëm i vjetër i Shqipërisë është riskeduluar disa herë nga Klubi i Parisit. Në vitin 1993 u riskedulua borxhi afatshkurtër i garantuar që rezultonte i papaguar deri në fund të muajit shtator të vitit 1993. Klubi i Parisit përcaktoi termat e referencës për riskedulimin e borxhit, të cilat do të konkretizoheshin më tej me marrëveshje dypalëshe me vendet kreditore. Gjatë periudhës 1993-1994 u nënshkruan marrëveshjet dypalëshe me pesë shtete (Austria, Franca, Italia, Gjermania dhe Holanda) në të cilat u vendos dhe për pagimin e interesave të huave, ndërkohë që, sipas termave të referencës, shlyerja e principalit do të paguhej brenda pesë vjetëve, me këste gjashtë mujore, duke filluar nga viti 1996. Sipas një pike3 të termave të referencës të vitit 1993, u shlyen dhe detyrimet ndaj Britanisë së Madhe dhe Danimarkës. Shuma e borxhit të riskeduluar sipas këtyre termave arrin në masën 45.13 milionë usd4. Në vitin 1995, u arrit të nënshkruhej në Londër marrëveshja “Propozimet për Ristrukturim”, qëllimi i së cilës ishte normalizimi i marrëdhënieve financiare të Shqipërisë me Komunitetin Ndërkombëtar Financiar. Këtu, bëhej fjalë për ristrukturimin5 e borxhit të jashtëm të Shqipërisë, të huajtur ose të garantuar nga Banka e Shqipërisë ose ish-Banka e Shtetit Shqiptar kundrejt bankave kreditore të huaja. Borxhi i jashtëm i Shqipërisë kundrejt bankave tregtare ishte 373 milionë usd. Ky borxh u zgjidh me investimin në blerjen e obligacioneve me kupon zero të 2 Klubi i Parisit është një forum i vendeve më të zhvilluara të botës, i cili ka për qëllim riskedulimin e borxheve që vendet debitore kanë ndaj tyre. Nga ky Klub riskedulohet vetëm borxhi i garantuar nga qeveritë e vendeve anëtare, apo i garantuar nga qeveritë debitore. 3 Bëhet fjalë për atë pikë të termave të referencës, sipas të cilës Shqipëria duhej të paguante menjëherë detyrimet nën 150 mijë SDR. 4 Informacion mbi Borxhin e Jashtëm të Shqipërisë, Ministria e Financave raporton në Parlament. 5 Të dhënat dhe faktet i referohen “Borxhi i Jashtëm i Shqipërisë dhe Zgjidhjet e Deritanishme”, material pune, Piranian, M.. 7 Thesarit Amerikan me afat maturimi 30 vjet. Me maturimin e tyre, Shqipëria realizon dhe shlyerjen e borxhit ndaj bankave tregtare. Kostoja e përgjithshme e zgjidhjes së këtij borxhi ishte 96.4 milion dollarë, të cilat u përballuan me 71.4 milionë usd nga rezerva speciale e Bankës së Shqipërisë dhe 25 milionë usd nga një grant i Bankës Botërore. Në vitin 1998, përfundoi marrëveshja e riskedulimit të borxhit me Italinë në masën 3.97 milionë usd. Këtu bëhet fjalë për borxhe që nuk ishin përfshirë në riskedulimin e Klubit të Parisit të vitit 1993. Termat e referencës së këtij viti synonin reduktimin e vlerës neto të borxhit në masën 50 për qind. Gjatë vitit 2000 Shqipëria përfitoi rreth 1.9 milionë usd nga riskedulimi i borxhit me Italinë. Sipas dy marrëveshjeve të nënshkruara në Tiranë, borxhi i jashtëm i Shqipërisë ndaj Italisë do të ristrukturohej nëpërmjet shtyrjes së afatit të ripagimit, me përfitim të drejtpërdrejtë për Shqipërinë prej 1.9 milionë usd.
Recommended publications
  • Albania by Blendi Kajsiu Capital: Tirana Population: 2.876 Million GNI/Capita, PPP: $11,880
    Albania by Blendi Kajsiu Capital: Tirana Population: 2.876 million GNI/capita, PPP: $11,880 Source: World Bank World Development Indicators. Nations in Transit Ratings and Averaged Scores NIT Edition 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 National Democratic Governance 4.25 4.50 4.75 4.75 5.00 4.75 4.50 4.50 4.50 4.50 Electoral Process 3.75 3.75 4.00 4.25 4.25 4.00 4.00 3.75 3.75 3.50 Civil Society 3.00 3.00 3.00 3.00 3.00 3.00 3.00 3.00 3.00 3.00 Independent Media 3.75 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.00 4.25 4.25 4.25 Local Democratic Governance 2.75 3.00 3.25 3.25 3.50 3.50 3.50 3.50 3.50 3.50 Judicial Framework and Independence 4.25 4.25 4.25 4.75 4.75 4.75 4.75 4.75 4.75 4.75 Corruption 5.00 5.00 5.00 5.00 5.25 5.25 5.25 5.25 5.25 5.25 Democracy Score 3.82 3.93 4.04 4.14 4.25 4.18 4.14 4.14 4.14 4.11 NOTE: The ratings reflect the consensus of Freedom House, its academic advisers, and the author(s) of this report. The opinions expressed in this report are those of the author(s). The ratings are based on a scale of 1 to 7, with 1 representing the highest level of democratic progress and 7 the lowest.
    [Show full text]
  • The Struggle for Democratic Environmental Governance Around
    The struggle for democratic environmental governance around energy projects in post-communist countries: the role of civil society groups and multilateral development banks by Alda Kokallaj A thesis submitted to the Faculty of Graduate and Postdoctoral Affairs in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in Political Science Carleton University Ottawa, Ontario © 2014 Alda Kokallaj Abstract This dissertation focuses on the struggle for democratic environmental governance around energy projects in post-communist countries. What do conflicts over environmental implications of these projects and inclusiveness reveal about the prospects for democratic environmental governance in this region? This work is centred on two case studies, the Baku-Tbilisi-Ceyhan oil pipeline and the Vlora Industrial and Energy Park. These are large energy projects supported by the governments of Azerbaijan, Georgia and Albania, and by powerful international players such as oil businesses, multilateral development banks (MDBs), the European Union and the United States. Analysis of these cases is based on interviews with representatives of these actors and civil society groups, narratives by investigative journalists, as well as the relevant academic literature. I argue that the environmental governance of energy projects in the post-communist context is conditioned by the interplay of actors with divergent visions about what constitutes progressive development. Those actors initiating energy projects are shown to generally have the upper hand in defining environmental governance outcomes which align with their material interests. However, the cases also reveal that the interaction between civil society and MDBs creates opportunities for society at large, and for non-government organizations who seek to represent them, to have a greater say in governance outcomes – even to the point of stopping some elements of proposed projects.
    [Show full text]
  • SYRIZA VICTORY in GREEK PARLIAMENTARY ELECTIONS, JANUARY 2015: Perceptions of Western Balkan Media & Opinion Makers
    SYRIZA VICTORY IN GREEK PARLIAMENTARY ELECTIONS, JANUARY 2015: Perceptions of Western Balkan Media & Opinion Makers Maja Maksimović Bledar Feta Katherine Poseidon Ioannis Armakolas Hellenic Foundation for European and Foreign Policy (ELIAMEP) South-East Europe Programme Athens 2015 SYRIZA VICTORY IN GREEK PARLIAMENTARY ELECTIONS, JANUARY 2015: Perceptions of Western Balkan Media & Opinion Makers Contents About the Authors .............................................................................................................................................................. 3 About the South-East Europe Programme .............................................................................................................. 5 Preface .................................................................................................................................................................................... 6 Executive Summary........................................................................................................................................................... 7 PART I - The January 2015 Parliamentary Elections in Greece: Perceptions of Western Balkan Media .................................................................................................................................................................................... 12 Introduction ................................................................................................................................................................
    [Show full text]
  • Mediat E Shkruara, Menaxhimi Kundër Krizës
    REPUBLIKA E SHQIPERISE UNIVERSITETI I TIRANES FAKULTETI I HISTORISE DHE I FILOLOGJISE Tel/Fax: +355 4 369 987/ www.fhf.edu.al Adresa: Rruga e Elbasanit, Tiranë Punim Doktorature Tema: Mediat e shkruara, menaxhimi kundër krizës Sami Nezaj Drejtues shkencor: Prof.Dr. Hamit Boriçi Tiranë, 2013 1 TABELA E LËNDËS HYRJE I PJESA I Kriza e medias së shkruar, tiparet dhe ambienti i krizës Kapitulli i parë Kriza e medias së shkruar 1.1.1 Shfaqja e krizës dhe tiparet e saj në Evropën Perëndimore dhe në SHBA 1.1.2 Shfaqja e krizës dhe tiparet e saj në vendet e rajonit 1.1.3 Shfaqja e krizës dhe tiparet e saj në Shqipëri. 1.1.3.1 Kriza në shtypin shqiptar, tiparet e krizës, 1.1.3.2 Kriza editoriale e gazetave, kryqëzimi mes lirisë së shtypit dhe krizës editoriale 1.1.3.3 Kriza për shkak të pronësisë 1.1.3.4 Censura, autocensura, cilësia e informacionit, kontributi në krizë 1.1.3.5 -Kriza e shtypit si krizë e menaxhimit. Kapitulli i dytë Mediat e tjera dhe teknologjia e komunikimit në Shqipëri, implikimet në krizën e shtypit të shkruar 1.2.1 Gazetaria elektronike si alternativë e shtypit të shkruar 1.2.2 Tregu audioviziv në vend, ndikimi në krizën e shtypit të shkruar 1.2.3 Interneti dhe telefonia celulare një tjetër konkurent në fushën e tregut të informacionit Kapitulli i tretë Analiza PEST, analiza konkuruese dhe analiza e stakeholders për industrinë e medias së shkruar 1.3.1 Analiza PEST për industrinë e medias së shkruar 1.3.1.1 Mjedisi politik 1.3.1.2 Mjedisi ekonomik ne Shqipëri për industrinë e medias së shkruar 1.3.1.3 Mjedisi social ne Shqipëri për industrinë e medias së shkruar.
    [Show full text]
  • ALBANIA Ilda Londo
    ALBANIA Ilda Londo porocilo.indb 51 20.5.2014 9:04:36 INTRODUCTION Policies on media development have ranged from over-regulation to complete liberali- sation. Media legislation has changed frequently, mainly in response to the developments and emergence of media actors on the ground, rather than as a result of a deliberate and carefully thought-out vision and strategy. Th e implementation of the legislation was ham- pered by political struggles, weak rule of law and interplays of various interests, but some- times the reason was the incompetence of the regulatory bodies themselves. Th e Albanian media market is small, but the media landscape is thriving, with high number of media outlets surviving. Th e media market suff ers from severe lack of trans- parency. It also seems that diversifi cation of sources of revenues is not satisfactory. Media are increasingly dependent on corporate advertising, on the funds arising from other busi- nesses of their owners, and to some extent, on state advertising. In this context, the price of survival is a loss of independence and direct or indirect infl uence on media content. Th e lack of transparency in media ratings, advertising practices, and business practices in gen- eral seems to facilitate even more the infl uences on media content exerted by other actors. In this context, the chances of achieving quality and public-oriented journalism are slim. Th e absence of a strong public broadcaster does not help either. Th is research report will seek to analyze the main aspects of the media system and the way they aff ect media integrity.
    [Show full text]
  • Study: Mapping Fake News and Disinformation in the Western
    STUDY Requested by the AFET committee Mapping Fake News and Disinformation in the Western Balkans and Identifying Ways to Effectively Counter Them Policy Department for External Relations Directorate General for External Policies of the Union EN PE 653.621 - February 2021 DIRECTORATE-GENERAL FOR EXTERNAL POLICIES POLICY DEPARTMENT STUDY Mapping Fake News and Disinformation in the Western Balkans and Identifying Ways to Effectively Counter Them ABSTRACT Disinformation is an endemic and ubiquitous part of politics throughout the Western Balkans, without exception. A mapping of the disinformation and counter-disinformation landscapes in the region in the period from 2018 through 2020 reveals three key disinformation challenges: external challenges to EU credibility; disinformation related to the COVID-19 pandemic; and the impact of disinformation on elections and referenda. While foreign actors feature prominently – chiefly Russia, but also China, Turkey, and other countries in and near the region – the bulk of disinformation in the Western Balkans is produced and disseminated by domestic actors for domestic purposes. Further, disinformation (and information disorder more broadly) is a symptom of social and political disorder, rather than the cause. As a result, the European Union should focus on the role that it can play in bolstering the quality of democracy and governance in the Western Balkans, as the most powerful potential bulwark against disinformation. EP/EXPO/AFET/FWC/2019-01/Lot1/R/01 EN February 2021 - PE 653.621 © European Union,
    [Show full text]
  • Albania and Kosovo in Quest of a Common Future Isbn
    Shqipëria dhe Kosova – Në kërkim të një të ardhmeje të përbashkët ALBANIA ANDRINIA KOSOVO SHQIPTARE 2011 In quest of a Common Future Mes besimit për të ardhmen dhe dyshimit Dritan Sulçebe për të tashmen! Alba Çela Tidita Fshazi Arbjan Mazniku Geron Kamberi Zyra e Tiranës Jonida Smaja – koordinatore e FES Rruga “Abdi Toptani”, Torre Drin, kati 3 P.O. Box 1418 Tirana, Albania Telefon: 00355 (0) 4 2250986 00355 (0) 4 2273306 Homepage: http://www.fes.org.al 63 Albania and Kosovo – In quest of a Common Future ALBANia AND KOSOVO In quest of a Common Future isbn Dritan Sulçebe 1 Albania and Kosovo – In quest of a Common Future Albania and Kosovo – In quest of a Common Future Published by: Friedrich-Ebert-Stiftung Office Tirana Rr. Abdi Toptani Torre Drin, Kati i 3-te Table of Contents Kutia Postare 1418 Tirane, Albania Author: Dritan Sulçebe Executive Summary ........................................................................5 Introduction ...................................................................................11 1. Historical Background ..............................................................15 1.1 Political Vision and EU integration Process.....................18 2. Political and diplomatic cooperation ........................................25 The opinions, findings, conclusions and recommendations 3. Economic relations ....................................................................28 expressed in this publishing are of the respective authors and do not necessarily represent those of Friedrich Ebert Foundation.
    [Show full text]
  • Nurturing Client-Based Media Practices
    STATE-MEDIA FINANCIAL RELATIONS IN ALBANIA NURTURING CLIENT-BASED MEDIA PRACTICES by ILDA LONDO INTRODUCTION Albanian legislation does not specify any provisions whatsoever dealing with state support and funding of the media, not even in terms of protecting me- dia pluralism or supporting minorities or specific communities. Nonetheless, speculation about unfair and non-transparent distribution of state advertising has never ceased. In 2013, an independent investigation proved that most of the claims about unfair distribution of state advertising were true.1 The investiga- tion showed that the state spent at least 780,000 euro between June 2012 and the end of 2013 on TV advertising, with the bulk of this sum going to TV sta- tions and agencies owned by or tied to one person, whose media provided fa- vourable coverage to the government at the time.2 “The publication of such data clearly reveals both the unfair awarding of advertisements for state institutions to the media close to the government and the lack of transparency in distrib- uting these funds.”3 Apart from commercial advertising, public funds have also been used to advertise in the media or to organise campaigns that have benefit- ed media owners, which is in line with government regulations on the organi- sation of public campaigns. State funding of the media is far from transparent. Although certain as- pects of the process of financial distribution have become more visible and searchable, thanks to online databases, the process has also become more re- fined and it is more difficult to track down the money that ends up with media outlets.
    [Show full text]
  • Disa Nga Raportimet E Medias Mbi Isp 2017
    DISA NGA RAPORTIMET E MEDIAS MBI ISP 2017 ORANEWS: Studimi i ISP gara per kryetare fiktive dhe pa standarte http://www.oranews.tv/vendi/studimi-isp-garat-per-kryetare-fiktive-dhe-pa-standarde/ ZERI I AMERIKES: Ecuria e reformës në drejtësi, vonesat dhe rezultatet https://www.zeriamerikes.com/a/4170362.html DIEPRESSE: Zwischen Vetternwirtschaft und EU https://diepresse.com/home/ausland/aussenpolitik/5240547/Zwischen-Vetternwirtschaft-und-EU DEUTSCHLANDFUNK: Endspurt im Wahlkampf um die Enttäuschten https://www.deutschlandfunk.de/parlamentswahl-in-albanien-endspurt-im-wahlkampf-um die.1773.de.html?dram:article_id=389391 REPORTER.AL: Amnistia ndaj krimeve zgjedhore mban gjallë blerjen e votës në Shqipëri https://www.reporter.al/amnistia-ndaj-krimeve-zgjedhore-mban-gjalle-blerjen-e-votes-ne-shqiperi/ REPORTER.AL: Reforma zgjedhore, ekspertët kërkojnë “veting financiar” për partitë politike https://www.reporter.al/reforma-zgjedhore-ekspertet-kerkojne-veting-financiar-per-partite-politike/ REPORTER.AL: Udhëkryqi i reformës në drejtësi, ekspertët të shqetësuar për vonesat në zbatim https://www.reporter.al/udhekryqi-i-reformes-ne-drejtesi-ekspertet-te-shqetesuar-per-vonesat-ne-zbatim/ GAZETA MAPO: .al -Inagurimi i Kuvendit në 27 vjet_ Hapja, drejtuesit dhe veçoritë kryesore http://www.mapo.al/2017/09/inaugurimi-i-kuvendit-ne-27-vjet-hapja-drejtuesit-dhe-vecorite-kryesore/1 PROTHEMA: Crucial elections in Albania – However, little is expected to change http://en.protothema.gr/crucial-elections-in-albania-however-little-is-expected-to-change/
    [Show full text]
  • MENDO POLITIKISHT Ky Program Financohet Nga Programi I Granteve Te Vogla I Komisionit Per Demokraci I Ambasades Se SH.B.A.-Se Ne Tirane
    MENDO POLITIKISHT Ky program financohet nga Programi i Granteve te Vogla i Komisionit per Demokraci i Ambasades se SH.B.A.-se ne Tirane. Opinionet, gjetjet, konkluzionet dhe rekomandimet e shprehura ne kete dokument jane te autor-it/ve dhe nuk perfaqesojne domosdoshmerisht ato te Departamentit te Shtetit. MENDO POLITIKISHT NISMA MENDO POLITIKISHT U ZBATUA NGA ORGANIZATAt “ALEANCA KUNDËR DISKRIMINIMIT LGBT” dhe “TË BASHKUAR PRO KAUZËS LGBT” (ProLGBT). Të dashur miq, kur ne vendosëm që të bënim një hap konkret, publik dhe të guximshëm, në kulmin e klimës së ashpër të politikës shqiptare, e gjetëm veten në një situatë të parrahur më parë nga lëvizja jonë. Por gjetëm të papërgatitur, ama, edhe vetë politikën shqiptare!... Eshtë koha të debatojmë Brenda 4 muajve (nga marsi deri politikanët dhe gjithë shoqërinë, që shpjegon, informon dhe ndihmon në qershor 2013) jo vetëm që mund të jetë një status quo që e shoqërinë në edukim dhe jo që ndihmuam lëvizjen tonë të rritet, tillë mund të qëndrojë edhe për ushqen status-quo-në; me bindjen e mësuam gjëra të reja, praktike dhjetëra vite të tjera. Dhe besuam se emancipimi i ne të gjithëve është dhe të domosdoshme në kuptimin se mund të bëhemi bashkë, 2, 10, diçka që mund të fillojë sot, e për si funksionon politik-bërja në këtë 100 njerëz, pavarësisht orien- pasojë ne të gjithë mund të fillojmë vend, por, - për fatin e mirë të të timit seksual apo identitetit gjinor e po sot të ëndërrojmë të nesërmen gjithëve, - besojmë se kemi ndih- mund ta fillojmë, tani, jo më vonë, tonë.
    [Show full text]
  • Të Drejtat E Grave Në Ballkanin Perëndimor
    TË DREJTAT E GRAVE NË BALLKANIN PERËNDIMOR GRATË NË POLITIKË, DHUNA ME BAZË GJINORE DHE SIGURIA PËR GRATË MBROJTËSE TË TË DREJTAVE TË NJERIUT NË SHQIPËRI, BOSNJE DHE HERCEGOVINË, MAL TË ZI, MAQEDONI TË VERIUT DHE SERBI 2020 RRETH FONDACIONIT KVINNA TILL KVINNA RRETH KËTIJ HULUMTIMI Fondacioni Kvinna till Kvinna mbron të drejtat e Raporti Të Drejtat e Grave në Ballkanin Perëndimor shërben si një grave që nga viti 1993, duke e siguruar dhe duke i pikë referimi në lidhje me të drejtat dhe ndikimin e grave në gjashtë dhënë zë secilës së drejtë të grave. vendet e Ballkanit Perëndimor që synojnë të hyjnë në BE, si dhe për mundësi krahasimi ndër vite. Ky është botimi i pestë i raportit. Sot ne jemi një nga organizatat kryesore botërore Raporti është përgatitur si pjesë e programit rajonal "Fuqizimi i të për të drejtat e grave, duke punuar drejtpërdrejt në drejtave të grave, pjesëmarrja dhe ndikimi në Ballkanin Perëndimor zonat e prekura nga lufta dhe konfliktet, për të 2015 - 2020", për të forcuar avokimin e bazuar në prova. Ky rritur ndikimin dhe fuqinë e grave. Ne kemi program financohet nga Agjencia Suedeze për bashkëpunim dhe bashkëpunim të ngushtë me mbi 100 organizata zhvillim ndërkombëtar (Sida) dhe zbatohet nga Fondacioni Kvinna lokale partnere në 20 vende të ndryshme në botë, till Kvinna në bashkëpunim me organizatat e shoqërisë civile të me të cilat bashkëpunojmë për t'i dhënë fund grave në Ballkanin Perëndimor. Programi përfshin Shqipërinë, dhunës ndaj grave, për të arritur paqe të Bosnjën dhe Hercegovinën, Kosovën, Malin e Zi, Maqedoninë e qëndrueshme dhe për të mbyllur hendekun gjinor Veriut dhe Serbinë.
    [Show full text]
  • Enkeleida Nosi (Agaçi)
    Lef Nosi nË jetËn politike shqiptare tË viteve 1900-1924 FALENDERIME Fillimisht dua të falenderoj profesorët e Departamentit të Historisë të Universitetit të Elbasanit ku unë kam realizuar procesin e kualifikimit shkencor, në veçanti, Prof. As. Dr. Majlinda Peza-Perriu, Prof. As. Dr. Rudina Mita-Todri dhe Prof. As. Zhuljeta Kadilli-Daja, për ndihmën e veçantë që më kanë ofruar përmes sugjerimeve e vërejtjeve të tyre duke më mirëkuptuar dhe mbështetur për realizimin e këtij punimi. Falenderoj profesorët e Institutit të Historisë në Tiranë, Prof. Dr. Fatmira Musaj dhe Prof. Dr. Hamit Kaba për mbështetjen e pakursyer që tregojnë ndaj studiuesve të rinj. Falenderime për punonjësit e Arkivit të Shtetit e të Arkivit të Muzeut në Elbasan, si edhe të Bibliotekës Kombëtare në Tiranë dhe Bibliotekës së Elbasanit për ndihmesën e tyre të vyer. Një falenderim i veçantë dhe mirënjohje e sinqertë i shkon udhëheqësit tim shkencor Prof. Dr. Roland Gjini i cili nëpërmjet udhëzimeve të dhëna ka ndikuar në formimin tim shkencor dhe në përfundimin me sukses të këtij punimi. Falenderimin më special ia drejtoj prindërve që me dashuri më mësuan të punoj me këmbëngulje; Sokolit, frymëzimit tim; dhe Sandros, burimit të forcës sime, përfaqësuesit të gjeneratës më të re të familjes së madhe të Nosëve. Ju falenderoj! 1 Lef Nosi nË jetËn politike shqiptare tË viteve 1900-1924 ABSTRAKT Ky punim synon të trajtojë dhe analizojë përfshirjen e Lef Nosit në lëvizjen politike dhe arsimore, çlirimtare dhe shtetformuese shqiptare në një periudhë kohore që nis me zhvillimet e lëvizjes kombëtare të fillimshekullit të XX, zhvillohet më tej me ngjarjet që paraprinë e pasuan shpalljen e Pavarësisë dhe krijimin e shtetit të parë shqiptar, si edhe pozicionimin e tij gjatë situatave konfliktuale, që prodhoi në mjedisin politik shqiptar, Lufta e Parë Botërore dhe përplasjet politike të mesit të viteve ’20 të shekullit të kaluar.
    [Show full text]