BANKA E SHQIPËRISË “BORXHI I JASHTËM I SHQIPËRISË DHE SHËRBIMI I TIJ” Nga : Sonila Taçi, MBA, MBF* MATERIAL DISKUTIMI, Nr. 3(9)/02 Shtator 2002 * Sonila Taçi,është specialiste në Departamentin e Kërkimeve dhe Politikave Monetare 1 Opinionet e shprehura në këtë material diskutimi janë mendime personale të autorëve dhe jo qëndrime zyrtare të Bankës së Shqipërisë, pavarësisht nga pozicionet e tyre. Jeni të lutur të citoni burimin sa herë që i referoheni këtij materiali. BANKA E SHQIPËRISË, Sheshi “Skënderbej”, Nr.1 Tiranë - SHQIPËRI Tel: 355-4-222230; 235569, 2235568 Faks: 355-4-223558 Teleks: 2153 BANKA AB. E-mail:
[email protected] Interneti : www.bankofalbania.org Tirazhi : 500 kopje 2 PËRMBAJTJA 1. ABSTRAKT 4 2. VËSHTRIM I PËRGJITHSHËM MBI MENAXHIMIN E BORXHIT TË JASHTËM 5 3. RISHIKIMI, RISTRUKTURIMI DHE MARRËVESHJET E RISKEDULIMIT TË BORXHIT TË JASHTËM NË 10-VJEÇARIN E FUNDIT 7 4. VËSHTRIM HISTORIK MBI BORXHIN E JASHTËM TË SHQIPËRISË NË VITE 10 5. BORXHI I RI NË VITE DHE SHËRBIMI I TIJ 12 6. ECURIA E TREGUESVE TË BORXHIT PËR PERIUDHËN 1993-2001 17 7. BORXHI I JASHTËM DHE SHËRBIMI I TIJ NË TË ARDHMEN 20 8. BORXHET E PRAPAMBETURA DHE PROBLEMI I TYRE 25 9. PËR NJË MENAXHIM EFEKTIV TË BORXHIT TË JASHTËM. 26 10. KONKLUZIONE DHE REKOMANDIME 28 ANEKSI I 31 ANEKSI II 34 ANEKSI III 38 REFERENCAT 44 3 1. Hyrje Borxhi i jashtëm konsiderohet si një element i rëndësishëm i menaxhimit makroekonomik. Ai përfaqëson një levë, që po u përdor mirë e me efektivitet, i jep shtysë pozitive rritjes ekonomike, e nëse përdoret keq, mund të shkohet deri aty, sa ta sjellë vendin në kufijtë e krizës financiare.