Centrum Badania Opinii Społecznej
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT 629 - 35 - 69, 628 - 37 - 04 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 OŚRODEK INFORMACJI 693 - 46 - 92, 625 - 76 - 23 00 - 503 W A R S Z A W A TELEFAX 629 - 40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl E-mail: [email protected] BS/49/2009 SPOŁECZNY ODBIÓR POLSKICH PRZEDSTAWICIELI W INSTYTUCJACH UNII EUROPEJSKIEJ ORAZ OPINIE O PRACY EUROPOSŁA KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, MARZEC 2009 PRZEDRUK I ROZPOWSZECHNIANIE MATERIAŁÓW CBOS W CAŁOŚCI LUB W CZĘŚCI ORAZ WYKORZYSTANIE DANYCH EMPIRYCZNYCH JEST DOZWOLONE WYŁĄCZNIE Z PODANIEM ŹRÓDŁA SPOŁECZNY ODBIÓR POLSKICH PRZEDSTAWICIELI W INSTYTUCJACH UNII EUROPEJSKIEJ ORAZ OPINIE O PRACY EUROPOSŁA ¾ Co drugi badany uważa, że polscy europosłowie dobrze reprezentują Polskę i Polaków (51%) oraz należycie dbają o interesy kraju (50%), a ponad dwie piąte ankietowanych (43%) sądzi, że intensywnie działają na forum Parlamentu Europejskiego. ¾ Najlepiej odbieranym przedstawicielem naszego kraju w insty- tucjach unijnych jest komisarz Unii Europejskiej do spraw polityki regionalnej Danuta Hübner, natomiast największą nieufność wzbudza eurodeputowany LPR Maciej Giertych. ¾ Połowa Polaków uważa, że sprawowanie mandatu europosła daje politykom duże możliwości działania na rzecz kraju i wspierania polskich interesów. ¾ Niejednoznaczne pozostają opinie na temat ilości pracy i obowiąz- ków, jakie wiążą się z funkcją europarlamentarzysty. CZY, PANA(I) ZDANIEM, SPRAWOWANIE MANDATU EUROPOSŁA: wiąże się z dużą ilością pracy i obowiązków 37% Trudno 22% powiedzieć 41% tak naprawdę europosłowie niewiele mają do roboty Badanie „Aktualne problemy i wydarzenia” (226), 4–10 marca 2009 roku, reprezentatywna próba losowa dorosłych mieszkańców Polski (N=979). Na początku czerwca Polacy po raz drugi wybiorą swoich przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego. Będzie to jednocześnie pierwszy od października 2007 roku realny test poparcia dla ugrupowań partyjnych funkcjonujących na polskiej scenie politycznej. Poprzednie tego typu głosowanie, które przeprowadzono w czerwcu 2004 roku, nie cieszyło się zbyt dużym zainteresowaniem społeczeństwa. Już za trzy miesiące okaże się, czy od tamtego czasu wzrosła ranga wyborów do europarlamentu. Tymczasem w ostatnim sondażu1 sprawdziliśmy, jak Polacy oceniają kończącą się kadencję w wydaniu polskich eurodeputowanych oraz jaki obraz europarlamentarzysty funkcjonuje w ich świadomości po pięciu latach polskich doświadczeń w strukturach Unii Europejskiej. OCENA PRACY POLSKICH EURODEPUTOWANYCH Ocena pracy pierwszych polskich przedstawicieli w Parlamencie Europejskim wypada stosunkowo dobrze. Tylko co trzeci badany wyraża krytyczną opinię w tym względzie, natomiast co drugi uważa, że − ogólnie rzecz biorąc − polscy europosłowie dobrze reprezentują Polskę i Polaków (51%) oraz należycie dbają o interesy kraju (50%). Nieco mniej osób (43%) oceniając pracę polskich eurodeputowanych stwierdza, że intensywnie działają oni na forum Parlamentu Europejskiego. CBOS RYS. 1. JAK PAN(I) OCENIA, CZY – OGÓLNIE RZECZ BIORĄC – POLSCY EUROPOSŁOWIE: (%) 50 33 dobrze dbają o interesy Polski 1 49 28 5 17 51 32 dobrze reprezentują Polskę i Polaków 2 49 27 5 17 43 32 aktywnie działają na forum Parlamentu Europejskiego 2 41 27 5 25 Zdecydowanie Raczej Raczej Zdecydowanie Trudno tak tak nie nie powiedzieć 1 Badanie „Aktualne problemy i wydarzenia” (226) przeprowadzono w dniach 4–10 marca 2009 roku na liczącej 979 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych Polaków. - 2 - Najbardziej krytyczni w ocenie działalności polskich posłów w Parlamencie Europejskim są respondenci w wieku od 45 do 54 lat, a także badani o stosunkowo najniższych dochodach i najgorzej oceniający swoją sytuację materialną (zob. tabele aneksowe). Ze względu na status zawodowy są to przede wszystkim renciści, robotnicy niewykwalifikowani i rolnicy. Relatywnie najlepiej działalność tę oceniają mieszkańcy największych miast, osoby najlepiej wykształcone, badani zajmujący najwyższe pozycje społeczno-zawodowe i osiągający największe dochody per capita. W potencjalnych elektoratach partyjnych o pracy europosłów najlepiej wypowiadają się zwolennicy PO, głównej partii rządzącej, natomiast stosunkowo najbardziej krytyczni − zwłaszcza jeśli chodzi o właściwe reprezentowanie kraju i jego obywateli oraz działalność na forum PE − pozostają potencjalni wyborcy współrządzącego PSL. Jednak i w tym elektoracie opinie pozytywne wyrażane są częściej niż negatywne. Krytycyzm w ocenie pracy polskich eurodeputowanych – we wszystkich analizowanych wymiarach − dominuje jedynie wśród osób niezainteresowanych udziałem w ewentualnych wyborach parlamentarnych. Tabela 1 Jak Pan(i) ocenia, czy – ogólnie rzecz biorąc – polscy europosłowie: dobrze dbają o interesy dobrze reprezentują Polskę aktywnie działają na forum Potencjalne elektoraty* Polski i Polaków Parlamentu Europejskiego TAK NIE TAK NIE TAK NIE w procentach PO 72 17 72 17 60 25 SLD** 61 31 63 29 56 32 PiS 53 32 62 30 55 26 PSL** 54 28 47 36 39 36 Niezamierzający głosować 35 42 36 42 32 36 * Określone na podstawie deklaracji głosowania w potencjalnych wyborach parlamentarnych ** Odpowiedzi potencjalnych wyborców PSL i SLD należy traktować ostrożnie z powodu niewielkiej ich liczebności w badanej próbie Pominięto odpowiedzi „trudno powiedzieć” Opinie o dotychczasowej działalności polskich europarlamentarzystów dość istotnie wpływają na poziom zainteresowania zbliżającymi się wyborami do Parlamentu Europejskiego. Spośród tych, którzy pozytywnie oceniają wypełnianie mandatu przez polskich przedstawicieli w europarlamencie, połowa zamierza wziąć udział w zbliżających się wyborach, mniej więcej jedna czwarta jeszcze się waha, co piąty zaś raczej nie będzie głosował. Ci, którzy pod każdym względem krytycznie wypowiadają się o pracy polskich - 3 - europosłów, są znacznie bardziej podzieleni w tej kwestii. Zbliżone liczebnie są wśród nich grupy wybierających się na głosowanie, tych, którzy jeszcze nie wiedzą, czy wezmą w nim udział, oraz raczej niezamierzających głosować. Tabela 2 Czy zamierza Pan(i) wziąć udział w wyborach do parlamentu Europejskiego? Jak Pan(i) ocenia, czy – ogólnie Na pewno wezmę Jeszcze nie wiem, czy Raczej nie wezmę rzecz biorąc – polscy europosłowie: w nich udział wezmę w nich udział w nich udziału w procentach − dobrze dbają o interesy TAK 50 28 21 Polski* NIE 32 34 34 − dobrze reprezentują TAK 51 29 20 Polskę i Polaków* NIE 31 33 36 − aktywnie działają TAK 52 27 21 na forum Parlamentu Europejskiego* NIE 34 34 32 * Pominięto odpowiedzi „trudno powiedzieć” ZAUFANIE I NIEUFNOŚĆ DO POLSKICH POLITYKÓW DZIAŁAJĄCYCH W INSTYTUCJACH UNII EUROPEJSKIEJ Spośród polityków reprezentujących obecnie Polskę w Parlamencie Europejskim lub pełniących inne istotne funkcje w instytucjach unijnych ocenie respondentów poddaliśmy dziesięć nazwisk, które − naszym zdaniem − z różnych względów powinny być znane polskiemu społeczeństwu. W zdecydowanej większości są to eurodeputowani obecnej kadencji. Liderem rankingu zaufania w gronie tych osób okazał się Jerzy Buzek, któremu ufa połowa badanych (51%). Drugie miejsce – ex aequo – z poparciem dwóch piątych ankietowanych (po 40%) zajmują Danuta Hübner i Dariusz Rosati. Na trzeciej pozycji w tej klasyfikacji jest Janusz Onyszkiewicz darzony zaufaniem przez 30% respondentów. Zaufaniem co piątego Polaka cieszą się: Jacek Saryusz-Wolski (21%), Janusz Lewandowski (20%) oraz Paweł Piskorski (19%). Najmniej osób deklaruje zaufanie do Macieja Giertycha (13%), Adama Bielana (14%) i Ryszarda Czarneckiego (15%). Ranking nieufności otwiera Maciej Giertych. Brak zaufania do niego wyraża 39% ankietowanych. Drugie miejsce na liście europolityków, którzy wzbudzają największą nieufność Polaków, zajmuje Ryszard Czarnecki (20% wskazań), a trzecie Paweł Piskorski (18%). Co ósmy badany (po 12%) nie ufa Adamowi Bielanowi oraz Jerzemu Buzkowi − co - 4 - daje im czwartą pozycję w tym rankingu. Na dalszych miejscach znajdują się: Dariusz Rosati i Janusz Lewandowski (po 7% wskazań), Danuta Hübner (6%), Janusz Onyszkiewicz (5%) oraz Jacek Saryusz-Wolski (4%), który − jak się okazuje − jest jednocześnie najmniej znany spośród wymienionych przedstawicieli Polski w organach Unii Europejskiej. Blisko trzy piąte ankietowanych (58%) stwierdza, że nie zna tego polityka. Zbliżony odsetek respondentów (56%) nie rozpoznaje Adama Bielana, a blisko połowa (48%) nie ma żadnych skojarzeń z osobą Janusza Lewandowskiego. Niezbyt znani są również: Ryszard Czarnecki (jego nieznajomość deklaruje 43% badanych), Janusz Onyszkiewicz (39%) oraz Paweł Piskorski (38%). Najbardziej rozpoznawane osoby spośród przedstawionych ocenie ankietowanych to Jerzy Buzek (nieznajomość tego polityka deklaruje 13% badanych), Maciej Giertych (26%), Dariusz Rosati (30%) oraz Danuta Hübner (35%). Tabela 3 Stosunek respondentów do Polaków działających w instytucjach unijnych Polacy w instytucjach zaufanie nieufność obojętność nieznajomość unijnych w procentach Jerzy Buzek 51 12 18 13 Danuta Hübner 40 6 13 35 Dariusz Rosati 40 7 17 30 Janusz Onyszkiewicz 30 5 19 39 Jacek Saryusz-Wolski 21 4 12 58 Janusz Lewandowski 20 7 18 48 Paweł Piskorski 19 18 18 38 Ryszard Czarnecki 15 20 15 43 Adam Bielan 14 12 13 56 Maciej Giertych 13 39 17 26 Pominięto odpowiedzi „trudno powiedzieć” Badani oceniali poszczególnych polityków posługując się jedenastopunktową skalą, której skrajne punkty można określić z jednej strony jako głęboką nieufność (–5), z drugiej zaś jako bardzo duże zaufanie (+5). Omawiane powyżej dane informowały o zasięgu społecznego zaufania i nieufności. Przedstawiane były łączne odsetki respondentów wyrażających zaufanie