DOCSLIB.ORG

Niemcy I Racja Stanu Myœl Polityczna Jacques’A Bainville’A (1879–1936)

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Niemcy I Racja Stanu Myœl Polityczna Jacques’A Bainville’A (1879–1936) http://rcin.org.pl Niemcy i racja stanu Myœl polityczna Jacques’a Bainville’a (1879–1936) http://rcin.org.pl Dla trzech ukochanych „M” – Mamy, Moniki i Madzi http://rcin.org.pl Grzegorz Kucharczyk Niemcy i racja stanu Myœl polityczna Jacques’a Bainville’a (1879–1936) Wydawnictwo Neriton Instytut Historii PAN Warszawa 2005 http://rcin.org.pl Redakcja i korekta Anna Lisiecka Indeks zestawi³a Anna Lisiecka Opracowanie graficzne i projekt ok³adki El¿bieta Malik © Copyright by Grzegorz Kucharczyk © Copyright by Wydawnictwo Neriton © Copyright by Instytut Historii PAN ISBN 83–89729–17–2 Tytu³ dotowany przez Ministerstwo Edukacji i Informatyzacji Wydawnictwo Neriton Warszawa 2005 www.neriton.apnet.pl [email protected] Wydanie I Nak³ad 400 egzemplarzy Objêtoœæ 26 arkuszy wydawniczych http://rcin.org.pl Spis treœci Wstêp . 7 Rozdzia³ pierwszy: Jacques Bainville – ¿ycie i dzie³o . 17 Rozdzia³ drugi: „Nie system lecz metoda”. Podstawy myœli politycznej Jacques’a Bainville’a . 62 2.1. Monarchia i nacjonalizm – „klasyczna polityka” . 62 2.2. Republika – demokracja – socjalizm. Nieodwo³alny „zmierzch wolnoœci”? . 87 2.3. „Laboratorium polityki”. Rola historii w myœli politycznej Bainville’a . 115 Rozdzia³ trzeci: Problem niemiecki w myœli politycznej Bainville’a do 1918 roku . 130 3.1. Czy mo¿liwa jest zgoda miêdzy Francuzami a Niemcami. Stosunki francusko-pruskie (niemieckie) w myœli politycznej Bainville’a . 130 3.2. I wojna œwiatowa – „wojna na mod³ê germañsk¹” . 158 3.3. Miêdzy wymogami „politycznej inteligencji” a prawem narodów do samostanowienia. Problem Europy Œrodkowej w myœli politycznej Bainville’a w latach 1914–1919 . 175 3.4. Co Wilhelm II wzi¹³ w swoim baga¿u – czyli o potrzebie „politycznego rozwi¹zania” kwestii niemieckiej. Problem niemiecki w latach 1918–1919 w ocenie Bainville’a . 191 Rozdzia³ czwarty: Traktat wersalski – prymat moralnego zadoœæuczynienia nad polityk¹. Krytyka postanowieñ konferencji pokojowej z 1919 roku . 200 Rozdzia³ pi¹ty: „Rewan¿ rzeczywistoœci”. Analiza pogl¹dów Bainville’a na problemy polityki zagranicznej w latach 1920–1936 . 231 5.1. Poszukiwanie szans prowadzenia „polityki równowagi” przez Francjê. Problem sojuszy . 231 5.2. „Najlepszy uczeñ Bismarcka” i „wiecowy opêtaniec”. Problem niemiecki w myœli Bainville’a w latach 1920–1936 . 251 Zakoñczenie . 274 http://rcin.org.pl Zusammenfassung . 279 Bibliografia . 281 Indeks osób . 291 http://rcin.org.pl Wstêp W 1909 roku Stanis³aw Brzozowski pisa³: „To pewna, ¿e tylko to, co wy- stêpuje przeciwko demokracji, jest dzisiaj we Francji godne czytania i zdaje siê, ¿e pr¹d ten jest dostatecznie silny, aby mo¿na by³o oczekiwaæ nieustan- nego wzrastania liczby wrogów dzisiejszego stanu rzeczy. W Polsce tak ma³o zna siê Francjê; widzi siê tylko Pary¿ i nie pojmuje siê, ¿e si³y Francji, jej dusza, s¹ czymœ zupe³nie innym, ni¿ siê to ukazuje w tej perspektywie. Piêk- ny jest kraj, który mo¿na kochaæ mimo Pary¿a, mimo tej potwornej, piekiel- nej wprost choroby narodowej. Francja ¿yje tylko niszcz¹c i wynaturzaj¹c swe si³y. Mo¿emy domyœlaæ siê tylko, czym by³oby jej prawdziwe ¿ycie”1. „Godnym czytania” by³ Jacques Bainville (1879–1936) – jedna z najwa¿- niejszych postaci monarchistycznej i antydemokratycznej Akcji Francuskiej, obozu politycznego (powsta³ego w 1898 roku) reprezentuj¹cego nowoczesny francuski monarchizm pod szyldem „nacjonalizmu integralnego”2. Akcja Francuska to Charles Maurras (1868–1952) – jej czo³owy teoretyk, w³aœciwy 1 S. Brzozowski, Maurycy Barrès [szkic napisany w 1909 roku], w: idem, G³osy wœród nocy. Studia nad przesileniem romantycznym kultury europejskiej, Lwów 1912, s. 244. W innym miejscu Brzozowski utrzymywa³, ¿e Maurras – twórca Akcji Francuskiej jest dowodem na to, ¿e „narody zaczynaj¹ pojmowaæ, ¿e bytowe, abstrakcyjne teorie s¹ zawsze wytworem dziejów... Naród staje siê organem stosunku myœli z bytem – tworzenie wielkich i silnych narodów jedyn¹ drog¹, która prowadzi do powstania swobodnej indywidualnoœci” (w tym kontekœcie Maurras to, zdaniem Brzozowskiego, „bardziej konsekwentny indywidualista ni¿ Nietzsche”). S. Brzozowski, Legen- da M³odej Polski. Studia o strukturze duszy kulturalnej, Kraków/Wroc³aw 1983 [reprint wydania Lwów 1910], s. 559–560. 2 Do dzisiaj najpe³niejszym opracowaniem traktuj¹cym o politycznej myœli i dzia³alnoœci Akcji Francuskiej pozostaje monografia E. Webera, L’Action Française, Paris 1985. Syntetyczny opis g³ów- nych w¹tków politycznej filozofii Akcji Francuskiej zob. w: R. Remond, Les droites en France, Paris 1982, s. 169–180; J. Bartyzel, „Umieraæ, ale powoli!”. O monarchistycznej i katolickiej kontrre- wolucji w krajach romañskich 1815–2000, Kraków 2002, s. 489–708; J. Eisler, Od monarchizmu do faszyzmu. Koncepcje polityczno-spo³eczne prawicy francuskiej 1918–1940, Warszawa 1987. http://rcin.org.pl 8 Wstêp twórca jej filozofii politycznej, cz³owiek o wszechstronnych zainteresowaniach (nie stroni¹cy na przyk³ad od w³asnych prób literackich). To Maurras „na- wróci³” na monarchizm twórców Komitetu Akcji Francuskiej (do której wst¹- pi³ w 1899 roku), a którzy – przy ca³ym swoim krytycyzmie wobec skorum- powanych i „nie patriotycznych” elit III Republiki – programowo nie odrzucali ustroju republikañskiego. Wierzyli – jak pisarz Maurice Barrès – „w republikê, ale zbrojn¹ i potê¿n¹”. Program Maurrasa, który sta³ siê programem ca³ej Akcji Francuskiej opiera³ siê na podstawowym rozró¿nieniu miêdzy „pays legal” – Francj¹ skorumpo- wanych (moralnie i politycznie) elit republikañskich, „republik¹ kole¿ków”, a „pays réel” – „Francj¹ rzeczywist¹”, Francj¹ rolnicz¹, Francj¹ prowincji, wier- n¹ religii ojców. Pomyœlnoœæ „pays réel” zapewniæ mog³a tylko restauracja mo- narchii – dziedzicznej, antyparlamentarnej, zdecentralizowanej i katolickiej. Monarchia zaspokoi wszelkie postulaty nowoczesnego francuskiego nacjo- nalizmu – zarówno w sferze wewnêtrznej (budowa silnego pañstwa, zrywa- j¹cego jednak z rewolucyjn¹ i napoleoñsk¹ tradycj¹ administracyjnego cen- tralizmu), jak i zewnêtrznej (odrestaurowanie mocarstwowej pozycji Francji). Dlatego, jak twierdzi³ sam Maurras, monarchizm Akcji Francuskiej jest sy- nonimiczny z „nacjonalizmem integralnym”. Akcja Francuska œwiadomie rezygnowa³a z anga¿owania siê w bie¿¹c¹ walkê polityczn¹ (rozumian¹ na przyk³ad jako uczestnictwo w wyborach parlamentarnych). Nie by³a parti¹ polityczn¹ sensu stricto, by³a „stronnic- twem metapolitycznym”, szko³¹ myœlenia politycznego (wedle programu nakreœlonego przez Maurrasa). Jej najwa¿niejszymi instrumentami oddzia- ³ywania na francusk¹ opiniê publiczn¹ by³y: ukazuj¹cy siê od 1908 roku dzien- nik „L’Action Française” (na pocz¹tku lat 20., w okresie szczytowej popular- noœci Akcji, jego nak³ad osi¹gn¹³ liczbê 100 tysiêcy egzemplarzy i posiada³ 35 tysiêcy sta³ych prenumeratorów)3, za³o¿ony dwa lata wczeœniej Instytut Akcji Francuskiej oraz ksi¹¿ki pisane przez najwybitniejszych przedstawi- cieli Akcji, na czele z Maurrasem. Chocia¿ Akcja Francuska nigdy nie sprawowa³a w³adzy politycznej (nie uczestniczy³a nawet w ¿adnych koalicjach parlamentarnych, bo nie mia³a w³asnych pos³ów), nie by³a marginaln¹ grup¹, adresuj¹c¹ swoje koncepcje polityczne do „ju¿ przekonanych”. Nie by³a masowym stronnictwem (w naj- lepszym dla Akcji okresie – I po³owa lat 20. – liczy³a ona 60 tysiêcy cz³on- ków)4. Jednak ze swoim programem dociera³a, wzbudzaj¹c przychylne reak- 3 J. Bartyzel, op.cit., s. 511. 4 Ibidem. http://rcin.org.pl Wstêp 9 cje u takich nietuzinkowych postaci jak Marcel Proust, Guillaume Apollina- ire, Auguste Rodin, Paul Valéry (wszyscy byli systematycznymi czytelnikami „L’Action Française” i wysoko oceniali twórczoœæ Maurrasa). W 1924 roku Charles de Gaulle opatrzy³ swoj¹ pierwsz¹ ksi¹¿kê (Niezgoda u wroga) zna- mienn¹ dedykacj¹: „Charles’owi Maurrasowi z nale¿nym ho³dem”5. Bainville – to publicysta, pisarz i „oficjalny” historyk Akcji Francuskiej. Wraz z Maurrasem i Léonem Daudetem nale¿a³ do „triumwiratu” decydu- j¹cego o obliczu programowym Akcji Francuskiej. Bainville to przede wszyst- kim specjalista od spraw zwi¹zanych z polityk¹ miêdzynarodow¹ (tego doty- czy³y jego artyku³y ukazuj¹ce siê od 1908 roku, a¿ do œmierci, na ³amach dziennika Akcji), a zw³aszcza zwi¹zanych z kwesti¹ niemieck¹ i stosunków francusko-niemieckich. Kwestia niemiecka zajmowa³a centralne miejsce w jego myœli politycznej. Dlatego analiza pogl¹dów Bainville’a dotycz¹cych Niemiec i stosunków fran- cusko-niemieckich jest najwa¿niejszym celem niniejszego opracowania. Cho- dzi o zbadanie, czy i jakiej ewolucji podlega³y te pogl¹dy. Na ile by³y charak- terystyczne dla ich autora, a na ile mo¿na je umieœciæ na szerszym tle wspó³czesnej Bainville’owi francuskiej opinii publicznej i œrodowisk intelek- tualnych (w tym zbli¿onego do Akcji Francuskiej)? To w³aœnie jest dla mnie podstawowym t³em porównawczym, choæ zdajê sobie sprawê, ¿e równie do- br¹, równie interesuj¹c¹ mog³aby byæ tak¿e inna perspektywa porównawcza (na przyk³ad studium myœli Bainville’a na tle wspó³czesnej mu historiografii francuskiej czy niemieckiej). Omówienie tych kluczowych zagadnieñ poprzedzi prezentacja rysu bio- graficznego Bainville’a oraz przedstawienie zrêbów jego myœli politycznej, wœród których s³owami-kluczami s¹: monarchia, nacjonalizm, historia, anty- republikanizm, antydemokratyzm; a w tle wszystkich – racja stanu. Poszuki- waæ bêdziemy odpowiedzi na pytanie, czy w odniesieniu do wymienionych pojêæ myœl Bainville’a wyró¿nia³a siê czymœ szczególnym na tle jego przyjació³ i wspó³pracowników z Akcji Francuskiej (zw³aszcza zaœ w odniesieniu do Maurrasa – przywódcy i g³ównego ideologa obozu „nacjonalizmu
Load more

Recommended publications
  • L'âge D'or Du Maurrassisme
    Jacques Paugam est né en 1944 à Quimper. De son père avocat, il hérite très tôt du goût des études juridiques et historiques. A vingt ans il sort de l'Institut des Sciences Politiques et obtient ensuite, avec brio, le titre de docteur en Droit. Il tra- vaille actuellement dans le mar- keting et la publicité, 'tandis que paraît cette étude critique du Maurrassisme, il achève son premier roman. JACQUES PAUGAM L'AGE D'OR DU MAURRASSISM] essai Adressez-nous vos nom et adresse en citant ce livre et nous nous ferons un plaisir de vous faire parvenir gracieusement et régulièrement notre bulletin littéraire qui vous tiendra au courant de toutes nos publications nouvelles. Diffusion DENOËL 14, rue Amélie, Paris-7' L'AGE D'OR DU MAURRASSISME JACQUES PAUGAM L'AGE D'OR DU MAURRASSISME essai PRÉFACE DE JEAN-JACQUES CHEVALIER DENOËL @ 1971, by Editions Denoël, Paris T. à Pierre Cozanet PRÉFACE Voici plus d'un demi-siècle, le grand critique Albert Thibau- det consacrait aux Idées de Charles Maurras un ouvrage débor- dant de vues suggestives et séduisantes. Toutefois le recul manquait : en 1920 le mouvement dit d'Action française, dominé par l'impérieuse dialectique maurrassienne, n'était pas encore entré dans l'Histoire, il s'en fallait de vingt-cinq années. Quand l'historien américain Eugen Weber s'attelle à la compo- sition de l'étude fondamentale intitulée L'Action française, qui parait en 1962 dans sa traduction en notre langue, il a ce recul nécessaire. Mais après lui il y a encore place pour une analyse fouillée du maurrassisme en tant que philosophie politique.
    [Show full text]
  • JACOBINISME OU FEDERALISME ? Alain De Benoist on a Assisté En
    JACOBINISME OU FEDERALISME ? Alain de Benoist On a assisté en France, il y a quelques années, à un débat véritablement surréaliste. Le prétexte en a été la signature par le gouvernement français, le 7 mai 1999, de la Charte européenne des langues régionales ou minoritaires. Ce document, adopté le 5 novembre 1992 à Strasbourg par le Conseil de l’Europe, énonçait un certain nombre de dispositions en faveur de l’emploi des langues régionales dans la vie publique. La France, qui s’y était longtemps refusée, a finalement accepté de signer 35 de ces dispositions sur un total de 98, soit le minimum requis1. L’éventualité de la ratification de ce document a aussitôt suscité des réactions d’une violence extraordinaire. On a vu le député RPR Jacques Myard dénoncer une « balkanisation linguistique qui débouchera sur une balkanisation politique […] un suicide collectif »2, tandis que le socialiste Georges Sarre assurait voir dans la Charte un moyen de « remettre en question la notion même de peuple français qui, depuis la Révolution, est le fondement de la citoyenneté ». Yvonne Bollmann assurait, dans le même esprit, que « les langues régionales sont le meilleur moyen de démanteler les Etats sans avoir l’air d’y toucher »3. « Je ne voudrais pas, déclarait Jean-Pierre Chevènement, qu’on substitue à la notion de peuple français d’autres concepts plus fumeux, qui ont un rapport avec l’origine ethnique »4. On pourrait citer bien d’autres exemples. Ceux que l’on vient de donner suffisent à montrer que toute manifestation d’une quelconque identité collective particulière au sein de l’espace public français est aujourd’hui systématiquement regardée ou vécue, dans certains milieux, comme une agression contre le modèle républicain, une remise en cause de la nation ou l’annonce de sa prochaine désintégration.
    [Show full text]
  • Le Maurrassisme En Amérique Latine. Etude Comparée Des Cas Argentin Et Brésilien ” Olivier Compagnon
    ” Le maurrassisme en Amérique latine. Etude comparée des cas argentin et brésilien ” Olivier Compagnon To cite this version: Olivier Compagnon. ” Le maurrassisme en Amérique latine. Etude comparée des cas argentin et brésilien ”. sous la direction d’Olivier Dard et Michel Grunewald. Charles Maurras et l’étranger - L’étranger et Charles Maurras, Peter Lang, pp.283-305, 2009, Convergences. halshs-00395601 HAL Id: halshs-00395601 https://halshs.archives-ouvertes.fr/halshs-00395601 Submitted on 26 Nov 2011 HAL is a multi-disciplinary open access L’archive ouverte pluridisciplinaire HAL, est archive for the deposit and dissemination of sci- destinée au dépôt et à la diffusion de documents entific research documents, whether they are pub- scientifiques de niveau recherche, publiés ou non, lished or not. The documents may come from émanant des établissements d’enseignement et de teaching and research institutions in France or recherche français ou étrangers, des laboratoires abroad, or from public or private research centers. publics ou privés. Le maurrassisme en Amérique latine Etude comparée des cas argentin et brésilien Olivier COMPAGNON Université Paris 3 – Sorbonne Nouvelle Institut Universitaire de France Dans son ouvrage classique consacré à l’Action française, Eugen Weber intitulait son dernier chapitre «Le flambeau qui demeure» et la première partie de ce chapitre «Les amis étrangers». On lisait alors les dix seules lignes consacrées, au sein d’une étude pourtant volumineuse, à la diffusion du maurrassisme et du corpus idéologique de l’Action française en Amérique latine: l’influence de la doctrine de l’Action française se faisait plus fortement sentir dans les pays latins qui envoyaient de nombreux étudiants à Paris et où l’élitisme politique traditionaliste de Maurras, ainsi que le prestige littéraire d’une école conformiste, aux œuvres accessibles, comblaient les aspirations des classes supérieures mieux que n’importe quelle autre tendance trouvée en France.
    [Show full text]
  • William R. Keylor Professor of History and International Relations Pardee School of Global Studies Director, International History Institute Boston University
    William R. Keylor Professor of History and International Relations Pardee School of Global Studies Director, International History Institute Boston University Mailing Address: Pardee School of Global Studies Boston University 152 Bay State Road Boston, MA 02215 Telephone: (617) 358-0197 E-Mail: [email protected] Twitter: @wrkeylor Website: http://www.bu.edu/pardeeschool/profile/william-r-keylor/ EDUCATION B.A., cum laude, honors in history, Stanford University (1966): Honors Thesis under direction of Professor Gordon Wright M.A., modern European history, Columbia University (1967) Certificate, European Institute, Columbia University (1971) Ph.D., modern European history, Columbia University (1971) Jacques Barzun first reader, Robert Paxton second reader Certificate in Financial Planning, Boston University (1986) ACADEMIC APPOINTMENTS Instructor in History, Rutgers University, Newark (1969) Fulbright Teaching Fellow, Université de Paris, Vincennes (1969-70) Lecturer in History, Rutgers University, Newark (1970-72) Assistant Professor of History, Boston University (1972-75) 2 Tenured Associate Professor of History, Boston University (1975-80) Visiting Associate Professor, Massachusetts Institute of Technology (1979-80) Professor of History, Boston University (1980--) Professeur Invité, Institut d’Etudes Politiques, Paris (spring 2003) Acting Chair, Department of History, Boston University (1988- 89) Chair, Department of History, Boston University (1989-91, 1991-94, 1994- 97, 1997-2000) Professor of International Relations, Boston University (1992--2014) Professor of International Relations and History, Pardee School of Global Studies (2014--) Director, International History Institute, Boston University (1999--) Acting Chair, Department of International Relations (2009) Professor in the Center for the Study of Europe, Pardee School for Global Studies (2016--) GRANTS AND FELLOWSHIPS (Recipient or Principal Investigator) J.B.
    [Show full text]
  • Rewriting the Twentieth-Century French Literary Right: Translation, Ideology, and Literary History
    University of Massachusetts Amherst ScholarWorks@UMass Amherst Masters Theses Dissertations and Theses March 2017 Rewriting the Twentieth-century French Literary Right: Translation, Ideology, and Literary History Marcus Khoury University of Massachusetts Amherst Follow this and additional works at: https://scholarworks.umass.edu/masters_theses_2 Part of the French and Francophone Literature Commons, and the Translation Studies Commons Recommended Citation Khoury, Marcus, "Rewriting the Twentieth-century French Literary Right: Translation, Ideology, and Literary History" (2017). Masters Theses. 469. https://doi.org/10.7275/9468894 https://scholarworks.umass.edu/masters_theses_2/469 This Open Access Thesis is brought to you for free and open access by the Dissertations and Theses at ScholarWorks@UMass Amherst. It has been accepted for inclusion in Masters Theses by an authorized administrator of ScholarWorks@UMass Amherst. For more information, please contact [email protected]. REWRITING THE TWENTIETH-CENTURY FRENCH LITERARY RIGHT: TRANSLATION, IDEOLOGY, AND LITERARY HISTORY A Thesis Presented by MARCUS KHOURY Submitted to the Graduate School of the University of Massachusetts Amherst in partial fulfillment of the requirements for the degree of MASTER OF ARTS February 2017 Comparative Literature Translation Studies Track Department of Languages, Literatures, and Cultures © Copyright by Marcus Khoury 2017 All Rights Reserved REWRITING THE TWENTIETH-CENTURY FRENCH LITERARY RIGHT: TRANSLATION, IDEOLOGY, AND LITERARY HISTORY A Thesis
    [Show full text]
  • The Front Populaire: Views from the Right 1
    SAMUEL M. OSGOOD THE FRONT POPULAIRE: VIEWS FROM THE RIGHT 1 To this day, the mere mention of Leon Blum and the Front populaire in French rightist circles can instantly transform a quiet conversation into a fine display of Gallic political passion. Startling at first, such violent reactions, so many years after the fact, become more intelli- gible when viewed in proper perspective. For, to the many French- men who remain convinced that they lived under communism from June, 1936, to June, 1937, Vexperience Blum was indeed a "Nightmare in Red".2 It should be noted at the outset that the terms "right" and "left", "extreme right" and "extreme left", no longer connote the clear-cut distinctions of simpler days. Rene Remond has written of the per- petuation and evolution of not one but three "rights" in France; while. Eugen Weber has warned us of the danger of putting "new wine in old bottles".3 The picture was further confused in the 1930's by the emergence of what Blum himself called a "fascism of the left".* From January to May, 1936, however, the country was split in two by the electoral alliance of the Communists, Socialists, and Radical- 1 A slightly different version of this article was delivered as a paper at the annual meeting of the American Historical Association, The Sheraton Hotel, Philadelphia, December 29, 1963. The documentation was gathered during a period of research in France (June to December, 1961), sponsored in part by grants from the American Philosophical Society and Drexel Institute of Technology. 2 This is the quasi-unanimous opinion of the former members of rightist organizations the author has interviewed over the years.
    [Show full text]
  • Fascism, Liberalism and Europeanism in the Political Thought of Bertrand
    5 NIOD STUDIES ON WAR, HOLOCAUST, AND GENOCIDE Knegt de Jouvenel and Alfred Fabre-Luce Alfred and Jouvenel de in the Thought Political of Bertrand Liberalism andFascism, Europeanism Daniel Knegt Fascism, Liberalism and Europeanism in the Political Thought of Bertrand de Jouvenel and Alfred Fabre-Luce Fascism, Liberalism and Europeanism in the Political Thought of Bertrand de Jouvenel and Alfred Fabre-Luce NIOD Studies on War, Holocaust, and Genocide NIOD Studies on War, Holocaust, and Genocide is an English-language series with peer-reviewed scholarly work on the impact of war, the Holocaust, and genocide on twentieth-century and contemporary societies, covering a broad range of historical approaches in a global context, and from diverse disciplinary perspectives. Series Editors Karel Berkhoff, NIOD Thijs Bouwknegt, NIOD Peter Keppy, NIOD Ingrid de Zwarte, NIOD and University of Amsterdam International Advisory Board Frank Bajohr, Center for Holocaust Studies, Munich Joan Beaumont, Australian National University Bruno De Wever, Ghent University William H. Frederick, Ohio University Susan R. Grayzel, The University of Mississippi Wendy Lower, Claremont McKenna College Fascism, Liberalism and Europeanism in the Political Thought of Bertrand de Jouvenel and Alfred Fabre-Luce Daniel Knegt Amsterdam University Press This book has been published with a financial subsidy from the European University Institute. Cover illustration: Pont de la Concorde and Palais Bourbon, seat of the French parliament, in July 1941 Source: Scherl / Bundesarchiv Cover design: Coördesign, Leiden Typesetting: Crius Group, Hulshout Amsterdam University Press English-language titles are distributed in the US and Canada by the University of Chicago Press. isbn 978 94 6298 333 5 e-isbn 978 90 4853 330 5 (pdf) doi 10.5117/9789462983335 nur 686 / 689 Creative Commons License CC BY NC ND (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0) The author / Amsterdam University Press B.V., Amsterdam 2017 Some rights reserved.
    [Show full text]
  • Wege Eines Denkens / Alain De Benoist. [Aus Dem Französischen Übers
    B KULTURWISSENSCHAFTEN BA PHILOSOPHIE; WELTANSCHAUUNG Personale Informationsmittel Alain de BENOIST AUTOBIOGRAPHIE 17-1 Mein Leben : Wege eines Denkens / Alain de Benoist. [Aus dem Französischen übers. von Silke Lührmann]. - Berlin : Jun- ge-Freiheit-Verlag, 2014. - 430, VIII S. : Ill. ; 22 cm. - (JF- Edition). - ISBN 978-3-929886-46-7 : EUR 29.80 [#4706] Der französische Essayist Alain de Benoist (*1943) gilt bei denen, die ihn hierzulande überhaupt kennen, vor allem als ein Begründer der novelle droi- te , der französischen “Neuen Rechten”, doch ist es bei näherer Betrachtung deutlich, daß sich sein Werk nicht auf das eines rechten Ideologen reduzie- ren läßt. 1 Während einige seiner früheren Bücher in deutscher Übersetzung bei einschlägigen Verlagen wie Grabert bzw. Hohenrain erschienen, sind die in den vergangenen Jahren publizierten Texte allesamt in der Edition der Jungen Freiheit erschienen, 2 die auch die hier zu besprechende Über- setzung einer Art Memoiren in Gesprächsform von Benoist verlegt hat. Für die deutsche Ausgabe hat der konservative Publizist Karlheinz Weißmann 3 ein Vorwort beigesteuert, das einerseits auf die sehr beschränkte Rezeption der französischen Nouvelle droite in Deutschland eingeht, andererseits das Selbstportrait Benoist durch Erinnerungen an die eigenen Begegnungen mit ihm ergänzt. Über die Zeit, in der die Gespräche geführt wurden und den 1 Eine sachliche Würdigung Benoists durch Norbert Campagna findet man jetzt auch in: Staatsdenken : zum Stand der Staatstheorie heute / Rüdiger Voigt (Hrsg.). - 1. Aufl. - Baden-Baden : Nomos, 2016. - 534 S. ; 25 cm. - ISBN 978-3- 8487-0958-8 : EUR 98.00 [#4835]. - S. 335 - 339. - Rez.: IFB 16-4 http://informationsmittel-fuer-bibliotheken.de/showfile.php?id=8055 2 So etwa Carl Schmitt und der Krieg / Alain de Benoist.
    [Show full text]
  • Fonds Charles Maurras (1745-1976)
    Fonds Charles Maurras (1745-1976) Guide (576AP/1-576AP/302) Par C. Sibille, P.-R. David, et Caroline Piketty. Révisé et complété par Virginie Grégoire Archives nationales (France) Pierrefitte-sur-Seine 2001-2014 1 https://www.siv.archives-nationales.culture.gouv.fr/siv/IR/FRAN_IR_003502 Cet instrument de recherche a été encodé en 2012 par l'entreprise Numen dans le cadre du chantier de dématérialisation des instruments de recherche des Archives Nationales sur la base d'une DTD conforme à la DTD EAD (encoded archival description) et créée par le service de dématérialisation des instruments de recherche des Archives Nationales 2 Archives nationales (France) INTRODUCTION Référence 576AP/1-576AP/302 Niveau de description fonds Intitulé Fonds Charles Maurras Date(s) extrême(s) 1745-1976 Nom du producteur • Maurras, Charles • Nouvelle action royaliste (France ; 1971-....) Importance matérielle et support Localisation physique Pierrefitte Conditions d'accès Sur autorisation et sur dérogation (576AP/178,185) Conditions d'utilisation Sur autorisation et sur dérogation (576AP/178, 185) HISTORIQUE DU PRODUCTEUR Provençal influencé par la pensée de Mistral, Charles Maurras (1868-1952) fit partie jusqu’en 1892 du Félibrige, mouvement pour la renaissance de la langue d’oc. Il fut ensuite sensible aux idées de Barrès, de Renan et d’Anatole France. Son Enquête sur la monarchie (1900), venant après l’affaire Dreyfus, inaugura le mouvement Action française (1908 à 1944) dont il fut le principal animateur. Il y défendit le royalisme et le “ nationalisme intégral ” en fustigeant la République, les Juifs et les francs-maçons ( Mes idées politiques , 1937), et acquit une influence considérable sur la partie la plus conservatrice de la bourgeoisie française jusqu’à la mise à l’index de ses œuvres par Rome (de 1914 à 1939).
    [Show full text]
  • Les Cahiers Des Dix
    Document generated on 09/24/2021 3:42 p.m. Les Cahiers des dix Le maurrassisme au Canada français Pierre Trépanier Number 53, 1999 Article abstract C’est par manque de contextualisation et faute d’avoir fait les distinctions URI: https://id.erudit.org/iderudit/1012962ar nécessaires qu’on a tantôt exagéré, tantôt sous-estimé le rayonnement de DOI: https://doi.org/10.7202/1012962ar Charles Maurras (1868-1952) et de son école au Canada français. L’influence de l’Église catholique, la culture politique franco-britannique ainsi que les See table of contents exigences de l'histoire et du milieu n’autorisaient tout au plus dans la vallée du Saint-Laurent, qu'un accueil critique. Si le traditionalisme québécois, même sous sa forme groulxiste, ne peut attribuer ni sa naissance, ni son essor au Publisher(s) maurrasssisme, il lui doit en revanche une plus claire conscience de lui-même. Les Éditions La Liberté ISSN 0575-089X (print) 1920-437X (digital) Explore this journal Cite this article Trépanier, P. (1999). Le maurrassisme au Canada français. Les Cahiers des dix, (53), 167–233. https://doi.org/10.7202/1012962ar Tous droits réservés © Les Éditions La Liberté, 1999 This document is protected by copyright law. Use of the services of Érudit (including reproduction) is subject to its terms and conditions, which can be viewed online. https://apropos.erudit.org/en/users/policy-on-use/ This article is disseminated and preserved by Érudit. Érudit is a non-profit inter-university consortium of the Université de Montréal, Université Laval, and the Université du Québec à Montréal.
    [Show full text]
  • French Political Parties and Russia: the Politics of Power and Influence
    French Political Parties and Russia: The Politics of Power and Influence Jean-Yves Camus In 2018, what relationship do French political parties have with the Russian Federation, its government, and its political parties, including but not limited to its most prominent party, United Russia? In recent years, this issue has often been discussed in relation to two preconceived notions. The first is that financial relationships are the primary—if not the only— explanation: anything “funded by Russia” is supposed to support Russia’s positions, specifically the ideology of President Putin and United Russia. The second is that the goal of Russia’s financial relationships with political personalities or entities is to meddle in France’s internal affairs, either by influencing the electoral process or by spreading fake news and thereby shifting public opinion. In this study, we propose a different approach. We begin from the standpoint that both Russia and France are major political, economic, and military powers. Both pursue strategies to secure power and influence. As such, they are obliged to have trade relations, to cooperate, and to engage in dialogue, even in the current strained international context. Despite the war in South Ossetia and Abkhazia in 2008, then the annexation of Crimea and the Donbas war in 2014, followed by then-President François Hollande’s decision not to deliver Mistral warships to Russia, and finally President Macron’s “cold shoulder” due to Russia’s supposed interference in the French presidential campaign, the relationship has never broken down. The two states have an objective interest in forecasting the political situation in their countries, and—while cooperating with the current administrations—diversifying their political contacts as much as possible to ensure that any turnover or change in the government does not risk the loss of their contacts.
    [Show full text]
  • Christophe Dickès Jacques Bainville. Les Lois De La Politique Étrangère, Bernard Giovanangeli, 2008
    Christophe Dickès Jacques Bainville. Les lois de la politique étrangère, Bernard Giovanangeli, 2008 Table des matières Chapitre 1. L’équation royaliste ....................................................................................................... 2 Chapitre II. Etre roi : entre Louis II et Charles Maurras .................................................................. 3 Premières armes sur la politique étrangère................................................................................... 3 Chapitre III. Bainville face à la question allemande ........................................................................ 4 Les trois fautes de Napoléon III ................................................................................................... 4 La question de l’Autriche ............................................................................................................. 5 Chapitre IV. La France, l’Europe et l’Afrique (1908-1911) ............................................................ 5 Chapitre V. L’équilibre instable de la paix armée (1912-1914)....................................................... 6 Chapitre VI. Le temple de Janus ...................................................................................................... 6 Une guerre des peuples ............................................................................................................ 6 La guerre en démocratie ........................................................................................................... 7 La
    [Show full text]