MEHEFIN 2014

Rhif 288

tafodtafod eelláiái Pris 80c Taith Y Chords i Sbaen Llanhari – Enillwyr Cwpan Dan 14

Llongyfarchiadau i ddwy o’r ardal, sef Eirlys Lamb a Jenni Thomas, a aeth ag ensemble y Chords ar daith lwyddiannus i ardal Mojáca ger Almería yn Sbaen ganol mis Mai. Jenni oedd wedi trefnu’r daith, gan fod ganddi ffrindiau’n byw ym Ar y cyntaf o Fai teithiodd tîm rygbi blwyddyn naw Ysgol Mojáca, ac Eirlys yw arweinydd a chyfeilydd y Chords – grŵp Llanhari i gaeau Prifysgol De Cymru ar gyfer rownd derfynol cymharol fychan o ryw 16 o gantorion o ardal . cwpan ysgolion Pontypridd. Y gwrthwynebwyr oedd Ysgol Roedd dau gyngerdd wedi’u trefnu – un yn yr Hostal Rural Uwchradd Pontypridd. yn Turre, a’r llall yn Eglwys Anglicanaidd Mojáca, lle mae’r Dechreuodd Llanhari ar dân gan greu lle i Dewi Cross wibio Parchedig Pauline Williams, o Bort Talbot yn wreiddiol, yn lawr yr asgell i sgorio cais yn y gornel ond yn anffodus bu raid ficer (ac yn barod iawn i ymarfer ei Chymraeg). Bu canu i Dewi ymadael â’r cae ar ôl anaf i’w goes. Deffrodd hyn afieithus, a chroeso twymgalon, ac roedd yr eitemau o Pontypridd a bu’n rhaid i Lanhari amddiffyn am amser hir a gerddoriaeth Gymreig wedi plesio’n fwy na dim! gwrthsefyll ton ar ôl ton o ymosodiadau. Ond yna rhyng- gipiodd Rhys Thomas y bêl yn y dwy ar hugain cyn bwydo Jason Russel a sgoriodd dan y pyst. Yna cyn yr hanner llwyddodd Jamie Burton i ddwyn y meddiant yn ei ddwy ar hugain. Yna creodd ei frawd Leon, Ryan Walters a Ryan Parsons le i Liam Bradford sgorio cais arbennig yn y gornel dde. Dechreuodd yr ail hanner gyda Phontypridd yn ymosod fwy fwy ac ar ôl cyd chwarae rhwng y blaenwyr sgoriodd Pontypridd eu cais cyntaf. (parhad ar dudalen 3)

Tim Rygbi 7 bob ochr Ysgolion Pontypridd Dan Unarddeg gyda Mr Griffiths a Mr Sullivan yn Dynfant, Abertawe. (Tudalen 3) www.tafelai.com 2 3 tafod elái

GOLYGYDD Penri Williams 029 20890040

HYSBYSEBION David Knight 029 20891353 Ysgol Evan James yn y Picnic Tedi Bêrs CYHOEDDUSRWYDD ac yn y Goedwig (tudalen 9) Colin Williams 029 20890979 Bore Coffi i’r dysgwyr Cyhoeddir y rhifyn nesaf ar 4 Gorffennaf 2014 yng Nghaffi Leekes, Tonysguboriau, bob bore Gwener Erthyglau a straeon o 11 hyd hanner dydd. i gyrraedd erbyn Croeso cynnes i chi Tafod Elái Mehefin 2014 25 Mehefin 2014 ymuno â’r criw.

Y Golygydd CLWB Y Hendre 4 Pantbach DWRLYN Pentyrch Cangen y Garth CF15 9TG Ffôn: 029 20890040 ‘Y Tŷ Crwn’ e-bost Taith Gerdded [email protected] Swper i ddilyn Ystradfellte

yn y Bontfaen gyda Alun Wyn Bevan Tafod Elái ar y wê http://www.tafelai.net Mehefin 11eg Dydd Sadwrn, 14 Mehefin

Argraffwyr: Am ragor o fanylion, Am ragor o fanylion, Gwasg Morgannwg Castell Nedd SA10 7DR ffoniwch: 029 20890040 ffoniwch: 029 20890314 Ffôn: 01792 815152

Ariennir yn rhannol gan Lywodraeth Cymru

Gwasanaeth addurno, peintio a phapuro

Andrew Reeves

Gwasanaeth lleol ar gyfer eich cartref neu fusnes

Ffoniwch

Andrew Reeves 01443 407442 neu 07956 024930

I gael pris am unrhyw waith addurno

Tafod Elái Mehefin 2014 3 Ysgol

Pont Siôn Norton Gohebydd Lleol: Helen Prosser Sioe Ffasiwn 671577/[email protected] Cynhaliwyd Sioe Ffasiwn yn yr ysgol gan gwmni Shwl-di-mwl yn ddiweddar. Cafwyd llawer o hwyl ac fe godwyd £218 tuag at yr ysgol. Diolch i bawb am eu cefnogaeth. Llongyfarchiadau i Geraint a Sera Todd ar enedigaeth Llew. (Tudalen 12) Iard y Feithrin Diolch yn fawr iawn i gwmni Link Financial Outsourcing am ddod i beintio, plannu blodau ac addurno iard y feithrin fel rhan o'r cynllun 'Give and Gain day'. Mae'r plant wrth eu boddau. Cyngerdd Arbennig

Cynhaliwyd cyngerdd arbennig i godi Gwyddau arian ar gyfer y theatr newydd yn Diolch i Mrs Wendy Wills am ddod i'r Nhonyrefail nos Wener, 16 Mai yn ysgol i ddangos ei gwyddau. Fe wnaeth y Eglwys Dewi Sant. Daeth tua 250 o bobl plant fwynhau dal y gwyddau a gofyn leol i wrando ar Peter Karrie, y Gentlemen cwestiynau amdanynt. Songsters a nifer o dalentau lleol.

Sioe Ffasiwn Ymhlith yr unawdwyr roedd Celyn Lewis, Bag2School disgybl Blwyddyn 8 yn , a Cafwyd casgliad bagiau dillad Bag2school ganodd dair cân, gan gynnwys ‘Anfonaf ym mis Mai i godi arian tuag at yr ysgol. Angel’. Codwyd dros £1000 a hyderir y Diolch i bawb a gyfrannodd. byddwn yn gweld drysau’r Savoy yn agor

yn y dyfodol agos. Sainsburys

Bu blynyddoedd 3 a 4 i Sainsburys fel Cofion cynnes at Hywel rhan o'u thema. Dysgodd y plant lawer am Mae un o ddarllenwyr selocaf y Tafod yn fwydydd o wahanol wledydd ac am Nhonyrefail, Hywel Gillard, wedi symud i fwydydd iachus. Dŷ yn y Porth. Mae’ch holl ffrindiau

yn Nhonyrefail y cofio atoch chi Hywel. Pêl-droed

Diolch i'r Urdd am drefnu twrnament pêl- Da iawn Tiffany droed i'r merched a'r bechgyn yn Gwyddau Cynhaliwyd seremoni arbennig yn Ysgol Nhrefforest. Cafwyd diwrnod da a Llanhari ddydd Gwener, 23 Ebrill ar gyfer blinedig! plant blwyddyn 11. Cyflwynwyd y wobr ‘compact’ arbennig i Tiffany Griffiths o Tîm Llanhari dan 14 Donyrefail. Llongyfarchiadau i ti Tiffany! (Parhad o tudalen 1)

Parhaodd y pwysau yma ar ôl yr ail ddechrau a sgoriodd Pontypridd gais haeddiannol arall. Ond dyma oedd y gwreichionyn yr oedd Llanhari ei angen i danio'r cyfnod gorau o Iard y Feithrin rygbi y maent wedi ei chwarae trwy'r tymor. Dechreuodd hyn gyda Llanhari dan Tîm Rygbi Ysgolion Hywel Gillard bwysau yn ddwfn yn eu hanner eu hunain; Tiffany Griffiths enillodd Ieuan Pring y sgarmes a phasiodd Pontypridd Dan Unarddeg y bêl i Ryan Waters. Yna cyfunodd Ryan a’r brodyr Burton i greu lle i Jason Russel Cafodd y tîm dymor llwyddiannus iawn ar yr asgell. Gwibio lawr yr asgell, ond eleni. Roedd Tîm A wedi cyrraedd gem cyn iddo gael ei wthio dros yr ystlys roedd derfynol Cwpan D C Thomas yn ganddo'r weledigaeth i basio yn ôl i Ryan Stadiwm y Mileniwm ar Fai 30ain ac a daflodd bas wyrthiol i Lloyd Gregory roedd Tîm B wedi ennill Cwpan ‘Les oedd yn cefnogi ac yna croesi am gais Spence’ ar gae Parc yr Arfau ar Fai gwefreiddiol. Cais oedd yn adlewyrchu 7fed. Yn ogystal, ddydd Sadwrn, Mai gwaith caled ac ymroddiad y bechgyn fu’n 17eg, enillodd y tîm twrnament saith ymarfer ers mis Medi. Parhaodd Llanhari bob ochr Cymru gyfan, yn Dynfant, chwarae ar y safon yma am weddill y gêm Abertawe. Diolch yn fawr i’r ac nid oedd Pontypridd yn gallu cystadlu hyfforddwyr Mr Ceri Griffiths, Mr Ross Dylan John o Ysgol Gymraeg Evan gyda sgiliau, cyflymder a gweledigaeth y Maisey, Mr Sullivan a Mr Roger Stokes bechgyn, gyda sgôr terfynol o 54-12 yn James a Gethin Evans, Dylan Edwards a am eu hamser a’u hymroddiad. adlewyrchu hyn. Rhys Thomas Siôn Pari o Ysgol Gymraeg Llantrisant, Llongyfarchiadau i’r bechgyn i gyd! yn hapus ar ôl ennill y gwpan. 4 Tafod Elái Mehefin 2014 Ysgol Gynradd Gymraeg Garth Olwg

Mae plant Meithrin a Derbyn wedi bod yn dysgu am amryw o anifeiliaid. Fe ddaeth ‘Pet Wise’ i ymweld â’r ysgol ac roedd y plant wrth eu boddau’n cael y cyfle i ddal ac astudio’r holl greaduriaid rhyfedd! Mae plant Blwyddyn 3 wedi bod yn dod i adnabod plant Ysgol Penderyn ac yr wythnos hon drwy gydweithio ar eu prosiect TGCh ‘Dewi Ditectif’. Maent yn gobeithio gaethon nhw hwyl yn cyflawni’r helfa drysor yn ein hysgol ni!

Cynhaliodd Ffrindiau Llanhari Noson Rasys i godi arian i'r ysgol.

Dysgodd plant Blwyddyn 1 & 2 nifer o bethau newydd am ein Pennaeth Mr Gruffydd yr wythnos hon, er mwyn paratoi i ysgrifennu portread amdano yn Fe ddaeth PC Andrea Evans i siarad â eu sesiwn ‘Iaith ar Daith’. phlant Blwyddyn 4, er mwyn codi Defnyddiwyd ansoddeiriau a ymwybyddiaeth o ddiogelwch ar yr Wê. chymariaethau gwreiddiol iawn (rhai creulon yn ogystal â charedig yn Cafodd Blwyddyn 5 y fraint o goginio anffodus iddo fe!) melysion hyfryd i’r Llywodraethwyr “Mae Mr Gruffydd yn ddyn clyfar yng ngegin yr Ysgol Gyfun yr wythnos iawn!” - meddai Sara Rees-Roberts. hon. Roedd y Llywodraethwyr yn “Mae ganddo wallt llwyd fel Siôn ddiolchgar iawn am eu cacennau a Corn!” meddai Kara Bennet ‘Rocky Road’ blasus i fynd gyda’u tê a choffi!

Hefyd, daeth i ddangos Pob lwc i bawb sy’n hen luniau o’i hunain cynrychioli’r ysgol yn cystadlu pan oedd yn ifanc. Ty- yn yr Eisteddfod yn ystod bed a allwch chi ddyfalu hanner tymor! Mi fydd Mr pa blentyn yw e yn y Gruffydd yn gwylio! llun ysgol yma? Merched y Wawr Tonysysguboriau yn (Roedd Mr Gruffydd yn mwynhau cinio blynyddol y fachgen swil ofnadwy!) gangen yn LaTrattoria.

Llongyfarchiadau i dîm rygbi 7 bob ochr yr ysgol a ddaeth yn ail yng nghystadleuaeth Ysgolion Pontypridd. Tafod Elái Mehefin 2014 5 Ysgol Gynradd Dolau Gohebydd Lleol: Loreen Williams Blwyddyn 5 a 6 ffilm newyddion o’r cyfnod. Roedd yn Fel rhan o’n thema, ‘Yr Ail Ryfel Byd’, ddiwrnod llawn hwyl! Noson y Dysgwyr ymwelodd blynyddoedd pump a chwech I orffen eu thema 'Yr Ail Ryfel Byd', Treuliwyd noson ddifyr iawn yng ag Amgueddfa Gatrodol y Cymry dathlodd blynyddoedd 5 a 6 Diwrnod Nghanolfan y Tabernacl nos Iau'r Brenhinol, Aberhonddu. Mynychodd y VE. Daeth y plant i'r ysgol wedi gwisgo bymthegfed o Fai. Noson ymarfer Côr disgyblion y diwrnod wedi gwisgo i i fyny a chawsant ddiwrnod llawn hwyl yr Einion yw nos Iau ac ar ôl ymarfer fyny fel ifaciwîs, gan gario dim ond yn dathlu diwrnod Buddugoliaeth yn am ryw hanner awr fe ddaeth Dysgwyr pecyn bwyd dogni! Rhoddodd yr Ewrop. Mwynheuodd y disgyblion o ganolfan Garth Olwg i ymuno â’r côr. amgueddfa flas o sut oedd bywyd ym weithdy cerddoriaeth yn canu Canwyd cân neu ddwy gan Gôr yr Mhrydain yn ystod blynyddoedd y amrywiaeth o ganeuon o'r cyfnod, Einion ac yna cafwyd eitemau diddorol Rhyfel. Mwynheuodd y plant drin gwnïo baneri gyda phatrwm Prydain yn ac amrywiol gan y Dysgwyr. Cafodd arteffactau a dogfennau, gwisgo i fyny barod ar gyfer eu parti a gweithdy aelodau’r Côr a’r Dysgwyr gyfle wedyn mewn gwisgoedd dilys, cymryd rhan chwarae rôl lle'r oedd y disgyblion yn i gyd-ganu caneuon poblogaidd cyn cael mewn gweithgareddau chwarae rôl, dysgu am y blits. Gorffennom y paned a sgwrs i orffen y noson. Diolch i gwrando ar recordiadau byw a gwylio diwrnod gyda pharti VE yn y neuadd Helen Prosser a Mared Furnham am gyda bwyd parti yn seiliedig ar fwyd dogni! Diwrnod arbennig i orffen thema drefnu eitemau’r dysgwyr ac i aelodau Merched y Tabernacl wych! Cymdeithas Gymraeg Llantrisant am Treuliwyd orig fach digon pleserus a drefnu’r noson. dadlennol yng nghwmni Beca Lewis Rhyfel Byd Cyntaf Jones yng Nghanolfan y Tabernacl fore I gofio canmlwyddiant dechrau’r Rhyfel Côr yr Einion Iau, Mai 8fed. Addysgwraig hawliau Byd Cyntaf daeth plant i’r ysgol mewn Bu aelodau Côr yr Einion yn difyrru dynol yw Beca ac mae ganddi ei gwisg o’r cyfnod. Cymdeithas Gymraeg Rhiwbeina nos chwmni ei hun yng Nghaerdydd. Prif Yn ystod y dydd cafodd y plant gyfle i Lun, Mai 19eg. Rhoddodd Falmai nod ei chwmni yw ystyried hawliau weld amrywiaeth o arteffactau yn Griffiths, llywydd y Gymdeithas groeso dynol, dinasyddiaeth a lles emosiynol cynnwys medalau, gwisgoedd ac arfau. cynnes i bawb yn ei ffordd ddihafal ei gan edrych yn fanwl ar berthynas pobol Rhoddodd hanesydd lleol Rob Mellor hun. Yn ogystal ag eitemau gan y Côr â’i gilydd. Mae Beca wedi teithio gyflwyniad gwych i’r plant ar fywyd cafwyd eitemau o safon gan Eleri dramor, gan gynnal gweithdai mewn milwr yn ystod y rhyfel. Aeth y plant ati Darkins ar y delyn deires a dwy gân amryw o wledydd. i goginio pice tatws a bisgedi, creu werin fywiog gan Llinos Swain. pabau, edrych ar wahanol arfau a dysgu Swynodd Glenys Roberts y gynulleidfa Cymorth Cristnogol hanes Hedd Wyn a gwaith menywod yn drwy ddarllen dwy o’i cherddi, ac mi Gwelwyd byddin o wirfoddolwyr o’r ystod y rhyfel. wnaeth criw bach o gyn-aelodau Côr Tabernacl yn disgyn ar y pentref eleni

Merched y Garth roi datganiad o “Glyn eto i gasglu o ddrws i ddrws ar gyfer Traws-gwlad Rhosyn” gan Myrddin ap Dafydd. Cymorth Cristnogol. Ar y cyfan roedd Ddydd Sadwrn Mai 10fed aeth tîm traws Cafwyd paned ar ddiwedd y noson a yr ymateb yn dda a chasglwyd dros fil a -gwlad yr ysgol i gystadlu yn Ysgol chyfle i sgwrsio â ffrindiau o blith y hanner o bunnoedd. Fe ychwanegwyd at Gyfun Bryntirion ym Mhenybont. gynulleidfa. y swm yma gan ddau gyfraniad personol Roedd y tywydd yn wael gyda a chwyddwyd y cyfanswm i dros dair gwyntoedd cryf. Serch hynny, rhedodd Dymuniadau Da mil o bunnoedd. y plant yn wych. Daeth Cory Sibley’n Mae’n braf deall fod Eirian Rees yn dal gyntaf unwaith eto! Bydd ras olaf y i wella ar ôl ei driniaeth. Dymunwn yn Dyddiad i’ch dyddiadur tymor ddydd Sadwrn Mehefin 14eg. dda i Ann hefyd ar ôl iddi hithau gael Trefnir cyngerdd yn Y Tabernacl nos Ddydd Iau, Mai 15fed aeth nifer o blant profiad ysgytwol yn ystod y mis. Falch i Fawrth, Mehefin 24ain i godi arian i i redeg yn Ysgol Tonysguboriau. Roedd weld bod y ddau ohonoch ar wellhad. Gronfa Haiti, Undeb yr Annibynwyr. yr haul yn tywynnu y tro yma gyda Rhowch y dyddiad yn eich dyddiaduron llwyddiant rhagorol unwaith eto - Cory Y TABERNACL gan fod gwledd yn eich aros yng 1af, Hywel Leyson 2il, Chessie Jarvis Priodas nghwmni Parti’r Efail, Catrin Herbert, 2il a Tianna Teisar 2il hefyd. Da iawn Llongyfarchiadau i Lowri Jones a Mared Furnham a phlant Ysgolion y bawb! Steven Cope ar eu priodas yn Y Creigiau a Garth Olwg.

Tabernacl ddydd Sadwrn, Mai 24ain. Tîm Diogelwch y Ffordd Gweinyddwyd y seremoni gan y Trefn yr Oedfaon ar gyfer mis Aeth grŵp o blant blwyddyn 6 i Parchedig Allan Pickard. Carey Mehefin gystadlu yng nghystadleuaeth Williams oedd yr organydd a’r Mehefin 1af Oedfa Gymun dan ofal Diogelwch y Ffordd RhCT. Enillodd y delynores oedd Ann Williams. Mae Aelodau Pentyrch tîm. Llongyfarchiadau am ddod yn 1af i Lowri yn rheolwr gwerthiant gyda BBI Mehefin 8fed Y Parchedig Aled Jack Jennings, Ellie Rees, Andrew Suen, Solution yng Nghaerdydd ac yn Edwards Sean Burrows a Ffion Davies. Bydd y enedigol o’r Wyddgrug. Swyddog Mehefin 15fed Oedfa Deuluol Sul y tîm yn mynd ymlaen i gynrychioli Chwaraeon yng Ngarth Olwg yw Steven Tadau RhCT yn rownd derfynol De Cymru ar ac yn hanu o Borthmadog. Mae’r ddau Mehefin 22ain Elenid Jones Fehefin 16eg. Pob lwc iddyn nhw! wedi ymgartrefu yng Nghaerdydd a Mehefin 29ain Allan James dymunwn yn dda iddynt. 6 Tafod Elái Mehefin 2014 CREIGIAU YSGOL GILFACH

Gohebydd Lleol: UWCHRADD GOCH Nia Williams PONTYPRIDD Gohebydd Lleol: 029 20890979 Betsi Griffiths (Lluniau tudalen 16) Gohebydd ysgol: Lauren Staple Capel Moreia Aeth disgyblion yr Adran Adeiladu Cynhaliwyd angladdau Carol Ann Evans allan i’r gymuned i helpu RCT Homes a Margaret Hannah Johnston yn ystod yr gyda phrosiect newydd. Treulion nhw wythnos 12-17 Mai a phriodas Jenna ddiwrnod ym Mhenygraig yn peintio, yn Dobbs a David Rees. Mae aelodau'r plannu blodau, yn adeiladu ac yn capel yn ymfalchio yn y ffaith bod y tacluso. Dwedodd Mr Steve Jones, capel yn gallu cynnal gwasanaethau pennaeth yr adran bod y merched a arbennig i'r rhai sydd eu hangen yn y gymerodd rhan, Rebecca Livock, Jodie gymuned yn ystod tristwch neu Price a Courtney Hale wedi gwneud ddathliadau. Bu Carol a'i brodyr yn aelodau ffyddlon o Ysgol Sul Moreia argraff ar bawb gyda’u hymdrechion. ynghyd â mam Jenna. Roedd Terri Ellen, Mae’r Adran Adeiladu hefyd wedi chwaer a morwyn priodas Jenna, wedi cael ei gwahodd i weithio gyda chwmni rhoi genedigaeth i merch fach y dydd Sul Codi Pac Unwaith Eto! arbennig o Aberhonddu, Tŷ Mawr Lime ar ôl y briodas. Llongyfarchiadau mawr Ar ôl treulio tair blynedd hapus iawn yn Ltd. Mae’r cwmni’n rhoi’r cyfle i 12 o Ysgol Gynradd Creigiau, hyn yn dilyn iddi hi a'i phartner Andrew. ddisgyblion a 2 aelod o staff weithio pum mlynedd yn Texas ac Alabama, gyda nhw i ddysgu am ddulliau adeiladu mae Matthew, Andrew a David Clwb Rygbi traddodiadol. Mae'r tymor llwyddiannus wedi dod i Morrisroe ar fin gadael Cymru unwaith Mae’r Adran Addysg Gorfforol wedi eto, a symud i fyw i Antwerp yng ben gyda Chapten y tîm cyntaf, Gareth cael amser prysur iawn yn ddiweddar Walters, yn ymddeol o'r gem ar ôl 24 Ngwlad Belg. Gobeithio y bydd y tri, hefyd. O fewn mis trefnon nhw ras ar ynghyd â'u rhieni Sali a Chris, yn hapus mlynedd o wasanaeth i'r clwb. gyfer Sports Relief Mile a Dechreuodd Gareth chwarae'r gêm yn 7 iawn yn eu cartre' newydd. Mabolgampau’r Ysgol. Yn y Sports mlwydd oed yn yr adran iau. Gareth fydd Relief Mile cafodd pawb yng nghyfnod hyfforddwr y tîm cyntaf ym mis Medi. Am Ddrama! Am hwyl! allweddol 3 siawns i redeg neu gerdded Methu dweud 'na' oedd y broblem! Mae'r gweithgareddau wedi dechrau ar milltir o gwmpas yr ysgol i godi arian at gyfer dathliadau 125 mlynedd o rygbi yn Galwad ffôn 'chydig yn ôl gan Beca - o yr achos da yma. Gwmni Fflic - oedd yn chwilio am y pentref gyda râs hwyaid a noson Ddydd Gwener yr 2il o Fai aeth yr rasus. Codwyd £1490. Diolch mawr i hanner dwsin o gesys fasai'n ddigon ysgol gyfan i lawr i’r stadiwm athletau gwirion i gytuno i gymryd rhan mewn Adrian Dobbs a Dawn a Brian Walters yn Leckwith ar gyfer diwrnod am eu hymdrechion. Gwyliwch y golofn rhaglen deledu ysgafn gyda Wynne Mabolgampau. Ar ôl diwrnod llawn o hwn am ddigwyddiadau i ddod. Evans! Wynne Evans? Wel - pam lai? gystadlu daeth Lady Windsor yn gyntaf. Yn y gyfres nesa bydd Wynne yn Llongyfarchiadau ymweld â chroes-doriad o gymdeithasau Sialens yr Haf. Llongyfarchiadau i Mrs Renee Bryant er mwyn ehangu ei wybodaeth am yr Mae’r ysgol wedi rhoi siart arbennig i Swn Yr Afon a ddathlodd ei phenblwydd hyn sy'n digwydd yn ddiwylliannol trwy bob disgybl mewn ymdrech i dorri lawr yn naw deg naw mlwydd oed ar Mai 5ed. Gymru (hmm, ie!) ac yn sgîl hynny ar absenoldebau yn ystod tymor yr haf. Aeth allan i ginio gyda’u theulu i ddathlu ceisio dysgu pobol i ganu! Wel - wrth Mae pob disgybl yn cael stamp gan yr dydd ei phenblwydd. Fe gynhaliodd y geisio hel ricriwts - a bod 'chydig yn athro dosbarth / athrawes ddosbarth ar dosbarth Cwiltio barti arbennig i’w ddarbodus gyda'r gwir - prin oedd y ddechrau’r dydd a wedyn stamp arall hathrawes ar ddydd Iau Mai 15ed. Mae nifer a neidiodd ar y cyfle o'n cangen ni gan yr athro / athrawes sy’n eu dysgu Mrs Bryant wedi’n dysgu i gwiltio ar o Ferched y Wawr! A phwy welai fai? nhw ar ddiwedd y dydd. Mae gwobrau fframau yn y dull Cymreig. Ar hyn o Ond - daeth saith a mwy i'r adwy ac fe wythnosol fel parti pitsa i’r dosbarth bryd rydym yn gwneud cwilt arbennig i gafwyd hwyl! Toc wedi'r Pasg roedd gorau am wythnos, gwobrau siawns i Ganolfan Gymunedol . gennym shediwl pum diwrnod lawn! O'r unigolyn os ydy’r Prifathro yn gwirio ei Dymuniadau gorau Mrs Bryant am sawl te pnawn yn y Maenordy i antur yr siart a does dim absenoldebau ( 7 0 o penblwydd eto. aerobics dŵr! O ddysgu coginio i enillwyr y parti pitsa cyntaf) a gwobr ddynwared Monet! O gerdd danta i arbennig o daith i’r dosbarth sy’n cael y gadw'n heini! Cafodd y Mudiad 'chydig record gorau am dair wythnos. Cadwch o gyhoeddusrwydd (positif gobeithio!) ati bawb. tra bo'n Cangen ni wedi elwa 'chydig yn ariannol ac yn well na hynny cawsom Trydar / Twitter. gyfraniad reit hael i elusennau o'n Llinellau ffôn Cymraeg Mewn ymdrech i rannu gwybodaeth, Mae llawer o wasanaethau dewis. Diolch o galon i'r cesys llawn cyngor ac adnoddau gyda disgyblion hwyl ac asbri - llawn talent - ddaeth mae’r Adran Gymraeg wedi agor cyfrif yn darparu llinellau ffôn ynghŷd i ymateb i apêl Beca. Cewch eu Trydar. Ewch ar PHS-Cymraeg i weld Cymraeg. Ewch i gweld yn y llun!! b e t h s y ’ n www.cymorth.com digwydd. i gael y rhifau ffôn. Tafod Elái Mehefin 2014 7 Merched y Wawr Cymdeithas Wyddonol LLANTRISANT Tonysysguboriau Cylch Caerdydd GROESFAEN (Lluniau tudalen 4) Hir a mawr fu’r disgwyl am ymweliad Yr MEISGYN Daeth criw da o aelodau at ei gilydd i Athro Glyn O. Phillips â ni yn ein cyfarfod fwynhau cinio blynyddol y olaf (Mai 19eg) am y tymor. Ei destun gangen yn LaTrattoria. Cafwyd digon o oedd: Hanes Dyddiau Cynnar y Gohebydd y mis: Glenys M. Roberts amser i gael 'clonc' tra'n cylchgrawn Y Gwyddonydd. Gwireddwyd mwynhau bwyd blasus Eidaledd. pob breuddwyd am gyflwyniad hwyliog a Y Goeden Faled Rhoddwyd diolch i Dianne Jones, Lynwen difyr gyda Glyn O. (mae hwn bron â bod Cyfres ddifyr iawn fu hon ar S4C gyda Pretty ac Ann Edwards am eu gwaith yn yn enw barddol) yn dwyn i gof y cyfnod Cerys Mathews yn olrhain hanes rhai o’n cynnal y gangen dros y flwyddyn a arloesol, petrusgar a chyffrous. Cyfeiriodd caneuon gwerin mwyaf adnabyddus. Ac gwneud 'job' dda iawn ohoni hefyd. at nifer o bobl gadarn eu hargyhoeddiad ychydig wythnosau yn ôl, braf oedd gweld Roeddem yn falch o gael y newyddion gweithredol, megis, Tom Parry, Llywelyn Allan James yn rhannu ei wybodaeth â hi fod Tegwen Morris yn cael ei derbyn Chambers, Iolo Wyn Williams, Elwyn am draddodiadau gwerin Morgannwg wrth i'r Orsedd eleni ac fe fyddwn yn anfon Hughes ac O.E. Roberts, yr olaf hwn mor drafod ‘Bugeilio’r Gwenith Gwyn’. Bydd cerdyn i'w llongyfarch. Edrychwn barod ac abl i ddifa pryderon hunllefus y rhan fwyaf ohonoch wedi clywed yr ymlaen at ein cyfarfod olaf o'r tymor ar unrhyw olygydd – y dudalen wag. hanes sy’n sail i’r gerdd, am Ann Thomas, Fehefin 18fed pan fyddwn yn Dadlennol iawn oedd y sylwadau ‘y ferch o Gefn Ydfa’, a’i chariad Wil cael ein tywys o amgylch Crochendy ynghylch diddordeb nifer o lenorion Hopcyn. Pan ddeallodd teulu Ann am ei Nantgarw gan Gwen Griffiths. ‘anwyddonol’ a’u parodrwydd i gyfrannu chariad at Wil, fe’i caethiwyd yn ei erthyglau, gyda T.H. Parry Williams yn hystafell a mynnodd ei theulu ei bod yn amlwg yn eu plith. Wrth gwrs, nodwyd yn priodi’r cyfreithiwr, Anthony Maddocks. Roberts, gynt o Faes yr Haul, Llantrisant, ddiolchgar iawn y llu o awduron erthyglau Yn ôl yr hanes, bu farw Ann o dorcalon. ar raglen Heno ar S4C yn hyfforddi criw o oddifewn i‘r gwyddorau penodedig. Ailbriododd Maddocks yn lled fuan, ond chwaraewyr rygbi yng Nghlwb Rygbi Pen Gyda’i natur diymhongar arferol ychydig arhosodd Wil yn driw i Ann hyd ei -tyrch. Nid eu hyfforddi i drafod y bêl o sôn gafwyd gan Glyn am ei arweiniad farwolaeth gynnar yntau. hirgron yr oedd Dr Mari chwaith, ond rhoi yntau, ‘doedd dim i mi wneud heblaw Ond efallai na fyddech wedi clywed yr hyfforddiant ar achub bywyd. Roedd yn codi’r ffôn at hwn a hon a deuai erthygl hanes a adroddai Allan wrth Cerys ar y rhan o dîm o feddygon elusen Calonnau neu nodyn gyda throad y post’. Wel, na, - rhaglen, sef y byddai ei fam-gu yn dweud Cymru sy’n mynd o amgylch clybiau fel a nodwyd yn y drafodaeth – yr oedd yr fel y byddent yn blant yn ymweld â Chefn rygbi i ddysgu’r aelodau beth i’w wneud ymateb yn brydlon oherwydd bod Ydfa, ac fel y byddai teulu’r ffermdy yn os bydd rhywun yn cael ataliad y galon. awduron am barchu’r golygydd a codi hyn a hyn arnynt am gael gweld yr Gall gwasgiadau cyson ar y frest helpu i chydnabod ei ddawn ac ymroddiad. Ef ystafell lle cafodd Ann ei chadw’n gaeth. gadw claf yn fyw nes bydd ambiwlans yn oedd y catalydd oedd, heb gael ei newid ei Dyna beth oedd gwers hanes! cyrraedd neu nes bydd modd defnyddio hun, yn hwyluso’r broses ac yn sicrhau diffibriliwr (defibrillator). pendraw llwyddiannus. Gyda llaw, mae’r Gadael Llantrisant sylw ‘gyda throad y post’ yn arwyddo Mae sôn ar led bod dau o’n plith yn Bore Coffi amgylchiadau cyfathrebu’r cyfnod a mwy hwylio i’n gadael cyn hir. Ond y gobaith Cynhelir bore coffi er budd felly yw’n hedmygedd o’r trefniannau, yw na fydd Eurof a Diane James yn mynd Ymddiriedolaeth Lowri Pugh a Life for gyda ninnau erbyn heddiw mor gyfarwydd yn bell iawn … efallai y cawn ragor y African Mothers ym Maes yr Haul, Cross gyda’r botymau ‘send’, ‘forward’ a fanylion y mis nesaf. Inn, Llantrisant fore Sadwrn, 31 Mai o ‘delete’. 10.30 – 12.30. Croeso i bawb. Mae’r Mawr oedd ein braint yn y cyfarfod a Cymdeithas Gymraeg Llantrisant bore’n cael ei drefnu gan Glenys a Guto a mawr yw dyled Cymru am byth. Gellir Nos Iau Mai 15 cafwyd noson ddifyr a Dafydd a Lowri Roberts a’r plant. Fel y pori trysor cynnwys Y Gwyddonydd gan llwyddianus tu hwnt yng nghwmni bydd llawer ohonoch yn gwybod, roedd fod y cyfan wedi’i ddigideiddio gan Y dysgwyr yng Nghanolfan Capel y Lowri Pugh yn cydweithio â Lowri yn Coleg Ffederal Cymraeg. Tabernacl yn yr Efailisaf. Bu Côr yr adran Newyddion BBC Cymru, ac yn Bydd ein tymor nesaf yn dechrau ar y Einion yn canu ychydig o ganeuon ac ferch i John a Margaret Pugh, a John yn 15fed o Fedi. Dewch yn llu. Na phoener roedd y dysgwyr wedi paratoi eitemau gyn brifathro ar Ysgol Gymraeg am gymhwyster gwyddonol. gwych hefyd gan gynnwys cân gan Llantrisant. ddosbarth Uwch Caerlan a Gartholwg, cân Dewiswyd yr ail elusen, Life for African gan un o'u tiwtoriaid, Mared Furnham, Mothers, gan fod Glenys wedi colli ei dwy Llongyfarchiadau sgets gan Philip Hughes a Jan Munson, nain o ganlyniad i broblemau yn ystod Llongyfarchiadau i bawb o’r ardal a fu’n deuawd piano a thelyn gan Jenny Doolan a beichiogrwydd neu wrth roi genedigaeth. cystadlu yn Eisteddfod Genedlaethol yr Sian Brownutt. Bu pawb yn canu gyda'i Roedd hynny bron i ganrif yn ôl bellach, Urdd yn y Bala. gilydd ar y diwedd. Noson hyfryd – diolch ac mae gofal am iechyd mamau wedi i Helen Prosser am drefnu i’r dysgwyr gwella’n aruthrol yng Nghymru ers hynny. Newyddion mis nesaf ddod. Ond nid felly yng ngwledydd y trydydd Anfonwch eich cyfraniadau ar gyfer A chan ein bod yn sôn am Helen, byd. Mae colli’r fam yn andwyol i colofn mis Gorffennaf at Siân Cadifor – llongyfarchiadau enfawr iddi ar gael ei hapusrwydd a lles teulu cyfan. Yn aml, [email protected] neu 238615. hanrhydeddu gan Orsedd y Beirdd am ei gall cyffuriau syml a gofal bydwraig Diolch yn fawr. holl waith ym maes dysgu Cymraeg i gymwys helpu i osgoi trychineb, ac mae Oedolion. Bydd yn cael ei hurddo i’r Life for African Mothers yn elusen Cydymdeimlo Orsedd yn yr Eisteddfod Genedlaethol yn Cymreig sy’n ceisio cyfrannu tuag at Cydymdeimlwn â Guto a Glenys Llanelli ddechrau mis Awst. hynny. Roberts a’r teulu ar golli brawd Guto Hyfforddi’r bois rygbi diwedd mis Mai. Nos Wener, 9 Mai gwelwyd Dr Mari 8 Tafod Elái Mehefin 2014 Canlyniadau Eisteddfod bellach yn enwog amdano - tywyll, Jon Gower dychmygol, dychanol a dieflig - yn ôl ei yr Urdd 2014 - Cylch Cadwgan gyfaddefiad ei hun. Diddorol dysgu taw yr unigryw Charles Dickens oedd ei arwr Unawd Piano Bl 6 ac iau Cafwyd noson arbennig o lwyddiannus cynnar a Saesneg fyddai iaith cyfansoddi a 3ydd Charlotte Kwok Ysgol Gynradd yng nghwmni'r awdur Jon Gower yn y chreu Jon yn y cychwyn hyd nes i Euryn Dolau Ganolfan, Efail Isaf ddechrau mis Mai. Ogwen Williams awgrymu iddo un dydd y Ensemble Lleisiol Bl 6 ac iau (Y.C./ Orig hynod ddifyr, ddiddorol a dirdynnol dylai ddwys-ystyried ysgrifennu yn Adran) o onest ar adegau. Daethom i'w adnabod Gymraeg. A hynny a fu! Mae hefyd yn 2il Ysgol G. Gymraeg Llantrisant ac i ddeall y dylanwadau barodd iddo tynnu ar brofiadau personol, ysgytwol. Unawd Bl 3 a 4 esgor ar y math o lenyddiaeth y mae Trwy'r cyfan roedd hiwmor yn gwau a 1af Alys Thomas, Ysgol G. Gymraeg phersonoliaeth gynnes, ddiymhongar Jon Llantrisant yn dwysau ei apêl at y gwrandawyr. Bu'n Dawns Stepio Cymysg Bl 6 ac iau barod iawn i dderbyn ac ateb cwestiynau'r 1af Adran Bro Taf Dawns Werin dan 25 oed (Aelwyd) gynulleidfa oedd wir wedi ei chyfareddu Grwp Llefaru Bl 6 ac iau (D) 3ydd Adran Bro Taf gan mor ddifyr fu'r sgwrs. Bydd 'na lawer 1af Ysgol Gynradd Creigiau Dawns Stepio Bl 7 a dan 25 oed un yn troi yn ôl at lyfrau megis 'Breision' y Cân Actol Bl 6 ac iau (Ysg. hyd 100) 2il Adran Bro Taf gyfrol o straeon byrion a'r nofel afaelgar 2il Adran Bro Taf Gwaith Cartref 'Y Storiwr' a enillodd wobr Llyfr y Dawns Greadigol Bl 7, 8 a 9 Rhyddiaith Bl. 10 ac 11 Flwyddyn 2012 - gan edrych arnynt o 1af Ysgol Gyfun Garth Olwg 3ydd: Gwynfor Dafydd, Ysgol Llanhari ddimensiwn newydd. Diolch Jon am agor Dawns Werin Bl 6 ac iau(Ysg. hyd 100/ Canlyniadau Celf, Dylunio a Thechnoleg ein llygaid ac ehangu ein gorwelion - Adran hyd 50) : 2il Adran Bro Taf Gwaith Creadigol 3D Bl. 5 a 6 "agorwch benglog Jon Gower a gall Dawns Werin Unigol i Fechgyn Bl 9 ac 3ydd: Myfanwy Evans, Ysgol G. G. pethau od iawn arllwys mas: nid yw iau: 1af Daniel Calan Jones, Ysgol Gyfun Llantrisant pethau bob dydd bob amser fel maen Plasmawr. 2il Osian Gruffydd, Adran Bro Gwaith Creadigol 2D Tecstilau Bl. 5 a 6 nhw'n ymddangos - mae ffrwythlonder y Taf. 3ydd Rhys Morris, Adran Bro Taf 1af Marged Jones, Ysgol G. G. Llantrisant dychymyg yn syfrdanol." Dawns Werin Bl 7, 8 a 9 Gwehyddu Bl. 5 a 6 Diolch i Llên Cymru am ei nawdd ac i 2il Adran Bro Taf 3ydd Dyfan Lloyd-Owen, Ysgol Gynradd Eleri Jones am gadeirio'r noson mor Dawns Werin Unigol i Ferched Bl 10 a Creigiau ddeheuig ar ran Merched y Wawr. dan 25 oed Print Monocrom Bl. 2 ac iau 3ydd Siwan Haf Evans, Adran Bro Taf 2il Nia Powell Ysgol G. G. Llantrisant Dawns Stepio i 2 - 4 Bl 7 a dan 25 oed Print Monocrom Bl. 5 a 6 Rydym wrth ein 3ydd Daniel ac Osian Adran Bro Taf 2il Dyfan Lloyd-Owen, Ysgol Gynradd bodd i allu dweud ein Dawns Werin Unigol i Fechgyn Bl 10 a Creigiau bod nôl mewn dan 25 oed Cyfres o brintiau Lliw Bl. 2 ac iau busnes ar ôl rhai 1af Trystan Gruffydd Adran Bro Taf 2il Nia Powell Ysgol G. G. Llantrisant misoedd anodd a llawer o ddifrod wedi stormydd y gaeaf! Rydym eisiau diolch i’r gymuned lleol am eu cymorth yn ystod y cyfnod caled ac Amser Nofio am y cyfraniadau hael tuag at apel y to, Mae’n amser nofio ond mae dau blentyn ar diolch yn fawr. Yn ogystal â’r gwaith C O R N E L goll ac yn methu dod o hyd i’r pwll. Tybed a adeiladu, rydym wedi bod yn brysur yn wyt ti’n dallu eu helpu? trefnu llwyth o ddigwyddiadau ffantastig Y P L A N T ar gyfer y misoedd nesaf. Dechreuodd Chwilair pethau’n dda gyda gig Gruff Rhys ‘American’. Dyma ddigwyddiadau Acapela: Mehefin 2014: 8fed Mehefin – Midnight Journey – cyflwyniad gan Beti George 27ain Mehefin – lawnsiad Classical Café 28ain Mehefin – Twrw Taf yn cyflwyno Al Lewis, Gildas a Jamie Bevan a’r Gweddillion Gorffennaf 2014: 3ydd Gorffennaf – Sophie Evans – Seren y West End – Lawnsio Albwm 5ed Gorffennaf – Madassa Soul Band – Funk & Soul Classics 11eg Gorffennaf – Fjords – band indie/ electronica gyda chefnogaeth Junior Bill and the Scallies a’r band lleol Octavians Am fwy o wybodaeth ewch i’r wefan http://www.acapelaconcerts.com/ neu ebost: [email protected] neu ffôn 02920 890862. Os ydych yn pasio galwch mewn i ddweud helo. Diolch, Catrin, Hywel a’r tîm yn Acapela. Tafod Elái Mehefin 2014 9 Ysgol Gynradd Llongyfarchiadau i CAPEL Dylan John am Gymraeg gynrychioli’r ysgol SALEM Evan James drwy chwarae rygbi i dîm saith bob ochr Ysgolion Pontypridd, Llongyfarchiadau Dosbarthiadau 2 a 3 dan unarddeg. i Gabrielle Yn ystod tymor y Gwanwyn bu plant Lightfoot ac dosbarthiadau 2 a 3 ar drip i Techniquest Oliver Johnson a er mwyn arbrofi gyda dŵr ac er mwyn Cafodd y rhieni wahoddiad i ddod i weld hybu pwysigrwydd dŵr. Dysgodd y gwasanaeth dosbarthiadau 7 ac 8 ac yn enillodd ein cystadleuaeth i ddylunio plant lawer yn enwedig wrth wylio’r sioe ystod y gwasanaeth bu’r plant yn logo newydd ar gyfer y capel. Dyma’r rhifedd a’r arbrofion gwyddonol. rhannu’r holl wybodaeth am wahanol logo newydd! Mwynheuodd y plant wibdaith i fferm awyrennau a’u hanes. Uchafbwynt y Hefyd, dyn ni wedi mwynhau ein hail Cantref yn Aberhonddu. Roedd y plant gwasanaeth oedd cân a symudiadau sesiwn o “Messy Church Gŵyl Hwyl” - wrth eu boddau pan gawsant gyfle i ‘Magnificent men in their flying dwy awr o ddathliad Crist-Ganolog fwydo’r ŵyn a mynd am reid ar y tractor. machines’ gyda’r geiriau wedi eu gyda chrefftau, straeon o’r Beibl a phryd Cafodd pawb hwyl ar y llithren fawr - cyfieithu gan Ms Kennard a Mrs May. o fwyd gyda’n gilydd. Bydd y dathliad hyd yn oed yr oedolion ! Y tymor hwn byddwn yn trafod bwydydd nesaf yng Nghapel Salem ddydd Bu plant dosbarthiadau 2 a 3 yn brysur a chafodd y plant gyfle i ddechrau trwy Gwener 6ed o Fehefin yn syth ar ôl yr yn lliwio bwni Pasg ar gyfer ymweld â ‘Hufen Iâ Hapus’ yn ymyl ysgol. cystadleuaeth a daeth aelodau o staff Caerffili i weld sut mae gwneud hufen iâ Er mwyn dathlu cwpan archfarchnad Sainsburys Pontypridd i’r - ac i’w flasu wrth gwrs! y byd pêl-droed, bydd y ysgol i wobrwyo’r plant. Mae Hefyd cafodd y plant gyfle i groesawu capel yn trefnu arddangosfa o luniau’r plant i’w gweld a pharatoi cwestiynau am Lydaw i dad- digwyddiad yn y yn Sainsburys. cu Elan. Dysgodd y plant lawer a diolch ‘Spit’ ( Roedd cyffro mawr wrth groesawu yr yn fawr i Mr. Griffiths am fod mor barod Sports and Social Club). awdures Loreen Williams i’r ysgol i i ddod i’r ysgol i ateb cwestiynau’r plant. Bydd Steve Jones, drafod stori ‘Marged a’r dinosor’. Cyfarwyddwr Cefnogaeth Caplaniaeth i Mwynhaodd y plant y sesiwn yng Dosbarthiadau 10,11 a 12 Chwaraeon Cymru gyda' 'Sports nghwmni Mrs Williams a chyn iddi adael Aeth dosbarthiadau 10,11 a 12 yr holl Chaplaincy UK', yn siarad am "Pêl- rhoddodd anrheg i’r dosbarth sef eliffant ffordd i Lundain ar eu taith i Balas droed a Chapel? Ydy hi’n bosib caru’r bach o’r enw Elis – mae’n gwrando ar y Hampton Court ar ôl llawer o ymchwil ddau?” Dydd Sadwrn 21ain o Mehefin plant yn darllen ac maen nhw i gyd yn am y Tuduriaid. Roedden nhw yn ffodus am 11 y.b. Tocynnau am £6 yn awyddus i ddarllen iddo. Diolch yn fawr bod Mr Williams tad Samuel ac Owain gynnwys brunch . Mrs Williams am ddod atom unwaith eto wedi dod i drafod ac ateb cwestiynau am Cysylltwch Y Barch. Rosa Hunt - y Tuduriaid. Diolch yn fawr Mr i’r ysgol. 07807893373 neu [email protected] Cafodd plant y derbyn ymweliad gan Williams. P.C.Evans i drafod y thema ‘Helpu’. Ar ddiwedd y sesiwn cafodd y plant gyfle i Cwis Llyfrau/Ffair lyfrau wisgo amrywiaeth o hetiau pobl sy’n Llongyfarchiadau i blant y ddau dim o Eisteddfod yr Urdd helpu. flynyddoedd 3, 4, 5, a 6 am eu gwaith Pob lwc i Kai Easter yn y gystadleuaeth caled a mwynheuodd pawb weld eich dawnsio disgo, Efan Fairclough yn y Dosbarthiadau 4, 5 a 6 perfformiadau yn yr ysgol. gystadleuaeth llefaru a’r plant fydd yn Fe fu dosbarthiadau 4, 5 a 6 ar drip i Cynhaliwyd Ffair Lyfrau yn neuadd yr cymryd rhan yn y cyflwyniad dramatig Garwnant ym mis Mai. Cawsom amser ysgol a chodwyd dros £500 brynu llyfrau yn Eisteddfod Genedlaethoi Yr Urdd yn gwych yn dysgu am greaduriaid y i lyfrgell yr ysgol. Y Bala. goedwig ac fe greon ni gartrefi clyd i’r anifeiliaid. Yn ystod yr un wythnos Cyngor Eco/Cyngor Ysgol aethon ni i Barc Ynys Angharad i gael Trefnwyd ‘Grawys Gwyrdd’ gan aelodau picnic tedi bêrs. Yn ffodus roedd digon o o’r cyngor eco. Aeth pob disgybl ati i fwyd i bawb ac roedd yr haul yn wella un peth er mwyn arbed ein planed gwenu’n braf. ac aeth cyngor yr ysgol i gefnogi’r sir i Cafodd rhieni dosbarth 6 gyfle i ddod wella amgylchfyd Parc Ynys Angharad i’r ysgol i weld gwasanaeth arbennig gan gyfrannu syniadau am sut i wella’r ‘Dydd Ewyllys Da’. Roedd y plant i gyd cyfleusterau. wedi’u gwisgo’n wych a phawb yn eu gwisgoedd o wledydd eraill. Heini/ Sioe Martyn Geraint Mwynheuodd plant y cyfnod sylfaen sioe Dosbarthiadau 7, 8 a 9 Martyn gyda llawer o ddawnsio a joio. Cafodd dosbarthiadau 7, 8 a 9 amser Diolch iddo ac hefyd i’w helpwr gwych ym Maes Awyr Caerdydd. Roedd arbennig Llion Carbis. y plant wedi gwneud llawer o ymchwil Cafodd pob plentyn yn yr ysgol gyfle i cyn mynd gan holi’r peilot Paul Jones o gymryd rhan mewn sesiwn ymarferol Cafodd y plant lawer o hwyl yn actio yn gwmni Flybe am ei waith pan ddaeth e gyda Heini. Cawsom lot o hwyl a sbri er y sioe ar ddiwedd Tymor y Gwanwyn. i’r ysgol. Yn y maes awyr roedd cyfle i bod ambell aelod o’r staff allan o wynt! Y thema oedd Awyr-Beirianwyr a dyma gwrdd â’r heddlu ac actio fel pobl y Brodyr Wright sef Griffin Doyle a diogelwch a hefyd mynd i’r orsaf dân. William Harford. 10 Tafod Elái Mehefin 2014 Nghapel Iwan, Sir Gâr. Cafodd ei Arddangosfa Aur hysbrydoliaeth gynnar gan fywyd Llundain, lle cafodd ei geni, ond yn awr Gwyn mae hi’n darganfod dylanwadau newydd a chyffrous yn y Gymru wledig. Mae ei Bydd gweithiau dwsin o artistiaid sy’n gwaith ar y ffin rhwng y defnyddiol a’r arbenigo mewn cynhyrchu llestri bwrdd addurn; weithiau’n edrych ar lestr a porslen i’w gweld mewn arddangosfa ddefnyddir yn ddyddiol – fel jwg – a gyda’r teitl Aur Gwyn, yn Amgueddfa cheisio creu rhywbeth mwy esthetig a Crochendy Nantgarw o Fai 17 hyd Awst gweledol o’r ffurf hwnnw. Mae effaith y 17, 2014. Bu cynhyrchu llestri porslen ar golau oddi fewn yn creu awyrgylch sy’n gyfer y bwrdd yn rhan annatod o hanes codi uwchlaw defnyddioldeb y llestr. Nantgarw, stori a gychwynnodd 200 Mae Melanie Brown, sy’n byw yn Y mlynedd yn ôl ym 1813, pan ddaeth Fenni, yn gwneud tebotau. “Rwyn Carys Davies William Billingsley a Thomas Pardoe i dŷ defnyddio’r tebot fel metaffor am gyflwr Nantgarw a throi’r hen ffermdy’n ffatri i dynoliaeth, y setiau’n gyfystyr â grwpiau gynhyrchu’r porslen byd-enwog ar lan llwythol neu deuluol, yn arbennig y camlas Morgannwg, ychydig i’r gogledd o gwahanol fathau o berthynas y cawn ein Gaerdydd. hunain ynddyn nhw,” meddai. Daw Aur Gwyn yn sgil llwyddiant yr Cafodd Kate Evans, o Drefynwy, arddangosfeydd blaenorol a gynhaliwyd blentyndod mewn meithrinfa blanhigion yn Amgueddfa Nantgarw, 200 Years On a ac arferai dyfu a thynnu lluniau Dechrau Newydd. “Mae’r artistiaid a planhigion. Darganfu’r pleser o greu ddewiswyd ar gyfer arddangosfa Aur mewn clai mewn dosbarth nos ac aeth i Gwyn yn cynhyrchu gwaith sy’n fedrus ac Athrofa Prifysgol Cymru Caerdydd gan yn amlygu’r safon uchel iawn o raddio mewn Serameg. Blodau a ymrwymiad artistig sy'n nodwedd phlanhigion y perthi a’r cloddiau sy’n sylfaenol o rinweddau cynhenid porslen,” ysbrydoli addurn ei gwaith. Susan Nemeth medd un o guraduron yr arddangosfa, Sefydlodd James a Tilla Waters weithdy Lowri Davies. yn Llansadwrn, Sir Gâr, yn 2002, gan Er bod yr arddangosfa’n agored i fwynhau’r tawelwch yng nghefn gwlad. ymwelwyr o ddydd Sadwrn nesaf (Mai Datblygodd y bartneriaeth ac yn awr mae 17), fe’i hagorir yn ffurffiol gan y James yn creu’r llestri a Tilla’n eu Cynghorydd Jill Bonetto ar Fai 31, am 2 haddurno. o’r gloch y prynhawn. Yn dilyn yr Artistiaid eraill yr arddangosfa yw: Stuart agoriad bydd un o’r artistiaid, Carys Houghton o Ledbury, Susan Nemeth sy’n Davies o Gonwy yn wreiddiol ond yn awr enedigol o Awstralia, Vicky Shaw o Stoke yn byw a gweithio yn Llundain yn siarad -on-Trent, Ana Simmons o Swydd am ei gwaith. Henffordd, Louisa Taylor a dreuliodd Mae Carys yn gwneud powlenni, fasys a gyfnod fel artist preswyl yn Amgueddfa biceri. Maent yn wyn a llyfn y tu mewn Victioria ac Albert yn Llundain, a Rie ond yn organic a garw ar y tu allan, Tsuruta sy’n enedigol o Siapan. weithiau wedi eu gosod ar froc môr fel pe “Roedd porslen yn rhan o Gelf a Stuart Haughton Kate Evans wedi’u golchi fyny gyda’r llanw. “Rwyn Diwylliant y Dwyrain am ganrifoedd hoffi ffurfiau syml,” meddai, “ac arnyn lawer cyn i Marco Pol gyflwyno’r nhw ôl y tanio – weithiau’n hirgrwn deunydd i Ewrop ym 1295,” medd Geoff oherwydd eu codi’n wlyb oddi ar yr Swindell. “Bryd hynny, crochenwaith olwyn, weithiau wedi pantio dan wres yr syml oedd yn y Gorllewin. Fe wnaeth odyn. poblogrwydd a gwerth y nwyddau newydd “Rwy’n am iddyn nhw ddangos ôl y hyn annog alcemyddion i geisio ail-greu gwaith, y llinellau a’r cylchoedd yn clai o’r un ansawdd a phorslen ogystal â fy marc gwneuthurwr personol Tsieineaidd. sy’n fy atgoffa o Gastell Conwy, lle cefais “Parhaodd yr arbrofi hyn tan i’r fy magu. Rwyn hoffi’r amherffeithrwydd cyfansoddiad gael ei ddarganfod yn Ewrop achlysurol, sy’n fy nenu i edrych yn fwy ar ddechrau’r 18fed ganrif. Hyd hynny, gofalus arnyn nhw, eu cyffwrdd a roedd porslen yn rhannu'r un gwerth â Louisa Taylor theimlo’u claearder gwydraidd.” gemwaith gwerthfawr neu aur, nwydd Mae hi’n defnyddio geiriau ar ei llestri, ‘blue chip' oedd ym meddiant y teulu gwaith Llŷr Gwyn Lewis, enillydd Cadair Brenhinol neu bobol ddylanwadol a oedd Eisteddfod yr Urdd gyda’i gerdd yn eithriadol o gyfoethog yn unig.” ‘Tonnau’. “Rwy’n hoffi’r syniad o Mi fydd dau weithdy clai yn cael eu gyfieithu,” meddai, “o’r Gymraeg i’r cyflwyno gan grochenwyr Nantgarw - Saesneg ac yn ôl, ac o farddoniaeth i glai.” Sally Stubbings, Margo Schmidt and Bu Geoff Swindell, o Ddinas Powys yn Carol Feehan - yn ystod cyfnod yr creu llestri bychain ers gadael y Coleg arddangosfa. Celf Brenhinol ym 1970 ac fe’i ysbrydolir Curadon yr arddangosfa yw Lowri gan ffurf, lliw ac ansawdd creaduriaid y Davies, Anne Gibbs a Margo Schmidt. môr, ffosilau a phethau a gasglodd ar draethau Bro Morgannwg. Gwyn Griffiths Mae Justine Allen wedi ymsefydlu yng Rie Tsuruta Tafod Elái Mehefin 2014 11 Bethlehem, C Dyma gyfle arall i chi ennill Tocyn Llyfrau Gwaelod-y-garth C R O E S A I R Enillydd croesair Mai yw

Mrs G Edwards, Pont-y-clun Ar ran aelodau a chyfeillion Bethlehem, Gwaelod-y- L garth ein dymuniadau gorau i’n Gweinidog, y Parchedig R Alun Evans, wrth iddo wella wedi’r 1 1 1 2 2 3 4 4 4 5 5 6 6 driniaeth a gafodd ym mis Ebrill. 7 8 Trefn yr Oedfaon (ar y Sul am 10:30 a.m. oni nodir yn wahanol) : 8 Mis Mehefin 2014: 8fed Oedfa dan ofal Manon Dafis, Cymorth 9 10 Cristnogol 15fed Oedfa dan ofal Rhys Powys 11 12 13 22ain Oedfa Ardal dan ofal Aelodau Pentyrch 29ain Oedfa gymun dan ofal y Parchedig Robin 11 16 12 13 Samuel 14 15 14 16 Mis Gorffennaf 2014: 6ed Cofio 200 mlwyddiant marw Thomas 15 16 22 17 18 Charles / 150 mlwydd marw Mari Jones 13eg Sul y Cyfundeb yn y Barri 17 18 19 19 20 20fed Oedfa Ardal dan ofal Aelodau Gorllewin Caerdydd 20 21 22 27ain Oedfa gymun dan ofal y Gweinidog, y Parchedig R Alun Evans 21 29 Roedd Eisteddfod Genedlaethol yr Urdd ym Meirionnydd eleni a bu ieuenctid Cymru benbaladr 23 24 yn troedio llwyfan y rhagbrofion neu’r pafiliwn, rhai yn hapus, eraill a mymryn o siom. Mae’n ieuenctid 23 32 ni’n freintiedig iawn o gael y cyfle yma yn flynyddol – sawl tro a sawl un y gwyddom amdano, fo neu hi, Ar Draws I Lawr sydd wedi mynegi eu diolch i’r Urdd am eu rhoi ar 7. Ymbortheg (8) 1. Fel cnawd (6) daith i lwyfannau ac orielau’n byd. 8. Mynwes (4) 2. Ail-dwf (8) Bu’r Urdd hefyd yn gyfrifol am ledaenu Neges 9. Sâl (4) 3. Tynfa (7) Heddwch ac Ewyllys Da ar y 18fed o Fai (dydd 10. Gwniadwraig (8) 4. Llyfnu (5) Ewyllys Da, sef dyddiad y gynhadledd heddwch 11. Llamau yn ôl (7) 5. Oddi tanodd (4) gyntaf yn yr Hâg yn 1899) yn flynyddol ers 12. Aflan (5) 6. Cysgodi (6) pumdegau’r ganrif ddiwethaf, er bod y neges ei hun 15. Ymborthi (5) 13. Cynnal (8) wedi ei anfon ar ran pobl ifanc Cymru ers 1922. 17. Meddyg dannedd (7) 14. Sgwâr (7) Eleni, am resymau amlwg,’roedd y neges wedi ei 20. Poenwr (8) 16. Chwerwlys (6) selio ar thema rhyfel a chymodi, ac fe gafodd 22. Talaf (4) 18. Adwaith (6) ieuenctid Sir Feirionnydd y cyfrifoldeb o greu a 23. Gwag (4) 19. Delfrydol (5) chynhyrchu’r neges, a gwneud hynny o’r Ysgwrn, 24. Dilyniad (8) 21. Rhoi benthyg (4) cartref Hedd Wyn. A hithau felly’n 92 mlwydd oed eleni, rhaid i ni dalu gwrogaeth i’r un a ysgogodd y Atebion i: Croesair Col neges gyntaf yn 1922, sef y Parchedig Gwilym Davies, Cwm Rhymni. Dyma’r heddychwr 34, Pen Bryn Hendy, Yr Encil, a fu’n flaenllaw yn sefydlu Undeb Cymreig y Cenhedloedd Unedig, ac yn ddiweddarach Meisgyn, . CF72 8QX UNESCO. Darlledwyd y neges am y tro cyntaf ar BBC World Service ym 1924. Yng nghwmni Hefin Mathias, arbenigwr ar ei faes, cawsom ein tywys trwy ddyddiau blin erbyn 20 Mehefin 2014 cyn, yn ystod, ac wedi’r Rhyfel Mawr (1914-1918), y trasediau, y gwladwriaethau, y cadfridogion, y gwleidyddion a’r heddychwyr, gan osod cyfraniad amlwg y Cymry yn Atebion Mai blwmp ac yn blaen ynghanol yr olaf. David Davies, Llandinam, wyr yr un o’r un enw sydd yn sefyll ar bedestal yn Llandinam O N LL E I TH I O N 6 ar fin ffordd yr A470 hefo map yn ei law (o ddociau’r Barri tybed?) oedd testun y sgwrs, ac FF R O G A E A W Y N er i ni fod yn gyfarwydd â hanesion ei ddwy chwaer, y chwiorydd rheini a gyflwynodd y E G N U 9 W Y O lluniau “Impressionists”bendigedig i Amgueddfa Genedlaethol Cymru yn ystod y ganrif ddiwethaf, ychydig a wyddem am gyfraniad a haelioni’r gŵr arbennig yma. R E I S D A M N E D I G A’r gofeb fwyaf amlwg yn ein prifddinas, ac yn wir y gofeb fwyaf addas i wr o’i Y A G F 12 A I ddaliadau heddychol yw’r Deml Heddwch ym Mharc Cathays. Y fo yn unig fu’n gyfrifol N A D R E DD C Y T U N O am ei hariannu. 14 C L N 16 E Heddwch ennillodd y dydd bryd hynny, a bydd yn rhaid i ninnau heddiw fod yn holi’n B W N D E L D Y CH A N U cydwybod, a’i pobl “dathlu” ynteu pobl “cofio” fyddwn ni pan welwn fysedd Kitchener yn R E C S C N pwyntio i’n cyfeiriad! E D R Y CH I A D C O S I Cofiwch y cynhelir Ysgol Sul i’r plant bob Sul heblaw am wyliau Ysgol a hynny i gyd fynd ac amser yr oedfa am 10:30 a.m. F TH W LL 22 M L O Cofiwch hefyd am wefan Bethlehem sydd i’w chanfod ar www.gwe-bethlehem.org U D O I W W N I W N Hefyd mae gan Bethlehem gyfri trydar @gwebethlehem. 23 L A B O R D Y T I

12 Tafod Elái Mehefin 2014 PONTYPRIDD Ysgol Gynradd Gymunedol Gymraeg Gohebydd Lleol:

Jayne Rees Llantrisant

Cystadleuaeth ysgrifennu barddoniaeth Croeso! Llongyfarchiadau i Erin James a Ben Tra roedd Barry a Dorothy Todd yn Richards o Flwyddyn 6 am ennill cyntaf mwynhau ar fordaith fe benderfynodd eu ac ail mewn cystadleuaeth ysgrifennu hwyr bach cyntaf gyrraedd 5 wythnos yn cerdd Saesneg yn ymwneud â’r Pasg. gynnar! Llongyfarchiadau i Geraint a Sera Trefnwyd y gystadleuaeth gan Eglwys ar enedigaeth Llewelyn Mabon. Mae tad- Bethel Pontyclun ac fe enillodd y ddau cu a mam-gu Graigwen wedi dwlu. Mae wyau Pasg! Llew yn bedwerydd ŵyr i rieni Sera,

Gwen a Maldwyn Hughes, Bethesda De Affrica Bach, Llanwnda. Mae’n siŵr bod ambell Roedd hi’n braf croesawu Luke James o lwnc destun wedi’i godi ym mar Y Deri ar Ddosbarth 13 nôl i’r ysgol ar ôl ei ôl clywed y newyddion da! ymweliad â Cape Town yn ddiweddar.

Roedd yn aelod o “Only Kids Aloud” a Tîm pêl-doed yr Ysgol (Blynyddoedd 5 a Merched y Wawr fu’n perfformio gyda Bryn Terfel yn Ne 6) Fe ddaeth y bechgyn yn ail allan o 144 Dewch i wrando ar brofiadau'r delynores Affrica. Roeddem yn falch iawn o tîm yng nghystadleuaeth Clwb Pêl-droed Meinir Heulyn wrth iddi sôn am y glywed nad oedd Luke yn un o’r plant Caerdydd yn ddiweddar, gan golli 1-0 yn gwisgoedd sydd ganddi ar gyfer fu’n teimlo’n sâl yn ystod y daith hir yn ôl y funud olaf. Anlwcus! perfformio. Croeso i bawb i Festri Capel i Gymru! Sardis nos Iau, Mehefin 12fed am 7.30.

Mae’r gangen yn gobeithio trefnu taith Diolch a hwyl fawr! Ail-gylchu a Masnach Deg gerdded gan orffen gyda phryd o fwyd ar Diolch yn fawr iawn i’r pedwar myfyriwr Fe ddaeth nifer o ddisgyblion â hen gyfer cyfarfod mis Gorffennaf. fu gyda ni yn yr ysgol yn ystod y ddau ddillad i’r ysgol yn ddiweddar er mwyn Cysylltwch â Dilys am fwy o wybodaeth dymor diwethaf, sef Miss Alaw Le Bonn, eu hail-gylchu. Llwyddwyd i godi £56 i’r am nos Iau, Gorff. 10fed Mr Geraint Williams, Mr Ross Weekly a ysgol. Mae’r ysgol hefyd wedi ennill

Miss Rebecca Blackmore. Dymuniadau statws Masnach Deg am yr ail waith. Clwb Llyfrau gorau i’r pedwar ohonynt a diolch am eu Diolch i Miss Jones a’r Cyngor Ysgol a Y gyfrol dan sylw mis yma yw’r nofel holl waith caled. fu’n brysur yn gwerthu nwyddau ‘Gabriela’ gan John Roberts. Byddwn yn Masnach Deg ac yn cynnal boreau coffi cwrdd yng Nghlwb y Bont nos Fawrth, yn ystod y flwyddyn. Newyddion da o Ganada Mehefin 17eg am 8.00. Tra yng nghyfarfod mis Gorffennaf (nos Fawrth, Ganwyd merch i Ffion a Chris Roberts sy'n byw yn Llundain, Ontario, ar 20fed o Diogelwch ar y Wê Gorff. 15fed) gofynnir i bawb i ddod a Bu P.C. Evans yn yr ysgol yn ddiweddar hunan ddewisiad ar gyfer trafod. Fai. Mae Ffion a Chris wedi byw yng Nghanada ers bron pedair blynedd a yn trafod diogelwch ar y wê gyda disgyblion Blynyddoedd 4 a 5. Llongyfarchiadau Keara Maya yw'r ail ferch a anwyd iddynt ers ymfudo - chwaer i Kaliesha - ac i'r Mae dwy o gyn athrawon Pont Siôn Ras Hwyaid a’r Gymdeithas Rieni Norton yn dathlu pen blwyddi arbennig ddau fachgen Daniel a Tyrece. Bu Daniel yn ddisgybl yn Ysgol Evan James. Bu Diolch yn fawr iawn i’r holl rieni a mis yma. Dymuniadau gorau i Delyth ffrindiau a gefnogodd y Ras Hwyaid ar Jones, a Caryl Williams, Ffion yn athrawes yn Ysgol Gynradd am gyfnod byr ac am nifer o Fai’r 18fed. Daeth criw da iawn ynghyd i Graigwen. fwynhau’r ras a’r barbaciw, a llwyddwyd flynyddoedd yn Ysgol y Berllan Deg yng Nghaerdydd. Mae hi'n gyn-ddisgybl o i godi £900 tuag at y Gymdeithas Rieni. Noson Lwyddiannus Sefydliad Y Galon Yn ddiweddar hefyd, gwelwyd offer Ysgol Pontsionnorton ac Ysgol Uwchradd Cynhaliwyd cyngerdd ar Fai 10fed yn mawr newydd yn cyrraedd yr ysgol. Theatr Darlithio,Ysbyty Athrofa Rhydfelen. Daw Chris o Gaerffili ac y mae'n gweithio i gwmni sy'n darparu Diolch yn fawr i’r Gymdeithas Rieni am Caerdydd ar ran Sefydliad y Galon. eu gwaith caled yn codi arian unwaith eto Artistiaid y noson oedd Côr y Cwm, Huw gwasanaethau trydanol i ddiwydiannau yn y ddinas. er budd y disgyblion. Euron (Only Men Aloud) a Chôr Ysgol Gymraeg y Wern. Llwyddwyd i godi Mae'r teulu wedi setlo yn ardderchog yng Nghanada gan fwynhau bywyd Eisteddfod yr Urdd £4500 ar gyfer ymchwil sy’n defnyddio Llongyfarchiadau i’r disgyblion isod a celloedd stem sydd a’r potensial i wella diddorol ac amrywiol. Bu rhieni Ffion, Gwen a Gwyn Griffiths o Faesycoed, enillodd wobrau yn yr adran Gelf a afiechydon yn gysylltiedig ac afiechyd y Chrefft yn Eisteddfod yr Urdd y Bala galon. Pontypridd, allan gyda nhw dros gyfnod geni'r ferch fach newydd gan fanteisio ar eleni. Trefnwyd y noson gan Dave a Margaret Myfi Evans – 3ydd am waith creadigol Francis a’r teulu. Ers blynyddoedd maent y cyfle i ymweld â rhai o ryfeddodau'r dalaith gan gynnwys rhaeadrau Niagra. 3D wedi cael y profiad o effeithiau a sgil Marged Jones – 1af am waith creadigol effeithiau triniaeth ar y galon gyda eu Ond y rhyfeddod pennaf iddyn nhw, mae'n debyg, oedd gweld cynifer o 2D – tecstiliau merch Siwan. Gall y feddyginiaeth hwn Nia Powell – 2il am gyfres o brintiau lliw fod o fudd i filoedd o bobl sydd wedi wiwerod du ac adar hardd ac anghyffredin yng ngardd gefn y teulu. ac 2il am brint monocrom. dioddef trawiad a thriniaeth ar eu calon. Pob lwc hefyd i’r holl ddisgyblion fydd Hoffai Dave a Margaret ddiolch yn fawr Cafwyd sicrwydd y bydd Gwen yn ôl mewn pryd ar gyfer ymweliad Merched y yn cystadlu ar y cystadlaethau llwyfan ar iawn i bawb a wnaeth gyfraniad y Ddydd Llun a’r Ddydd Mawrth. ariannol i’r ymchwil a phrynu tocynnau. Wawr 'r Eglwys â Chrochendy Nantgarw yn ystod mis Mehefin.

Tafod Elái Mehefin 2014 13 14 Tafod Elái Mehefin 2014 Llongyfarchiadau i ddau o ddisgyblion

Ysgol Llanhari Bl.13 ar ennill ysgoloriaethau er mwyn parhau â'u haddysg yn y Brifysgol. Mae Clwb Garddio Rydym wedi bod yn ffodus iawn tymor Lauren Davies wedi derbyn yma fod Mr a Mrs Whelan yn dod i’n Ysgoloriaeth Evan Morgan gan hysgol i ddechrau clwb garddio gyda’r Brifysgol Aberystwyth, a bydd yn mynd plant. Mae’r clwb wedi profi i fod yn yno ym mis Medi er mwyn astudio boblogaidd iawn gyda llawer o blant yn Daearyddiaeth a Gwleidyddiaeth. aros ac yn mwynhau cymryd rhan. Maent Prifysgol Abertawe, a'r Adran wedi bod yn datblygu ein hysgol goedwig. Ddaearyddiaeth sydd wedi denu Aled Erbyn hyn maent wedi plannu amrywiaeth Evans, sydd wedi ennill ysgoloriaeth y o flodau lliwgar megis pabi a llwyth o Clwb Garddio Coleg Cymraeg Cenedlaethol. Pob hwyl lysiau fel tatws a phys. Gobeithio y i'r ddau gyda'u cyrsiau newydd. byddant yn barod cyn bo hir! Diolch yn Ffarwelio â Blwyddyn 11 a 13. fawr i Mr a Mrs Whelan am ddangos i’r Cafwyd dwy seremoni hyfryd ddydd plant (ac i’r staff) sut i fod yn arddwyr! Gwener, Mai 22ain i ffarwelio a chyflwyno eu Ffeiliau Cynnydd i Bant â ni! Flwyddyn 11 a 13. Llongyfarchiadau i’r Mae’r plant wedi bod wrth eu boddau holl ddisgyblion lwyddodd i ennill tymor yma gyda’n thema ‘Bant â ni!’. tystysgrif Compact Llanhari ac i’r Mae corneli chwarae rôl y dosbarthiadau disgyblion enillodd wobrau penodol: wedi newid i fod yn asiantaethau teithio. Gwobr Rotari Bl 11 - Rhianydd Reynolds Cafodd y plant hwyl wrth bacio eu casys, Gwobr Goffa Malcom Bennett Bl 11- stampio eu pasborts a phrynu tocynnau. Toni-Louise O'Sullivan-Hayball Mae Disney wedi bod yn boblogaidd iawn Disgybl COMPACT y Flwyddyn - Tiffany Lauren Davies Aled Evans tu hwnt! Griffiths Bl 11 Gwobr Rotari –Bl 13 Nia Oatley Hela Arth Gowbr Goffa Mervyn Griffiths - Mwynheuodd y plant yn fawr ‘fynd i hela Teiddwen Rogers Bl 13 arth’. Buont yn creu clustiau arth ac yn Diolch i Celyn Lewis, Lewis James, esgus baglu a straffaglu drwy’r gwair hir, Harri Llywelyn, Bethany Lindley, y mwd, y goedwig a’r afon yn ein hysgol Angharad Davies a Mrs Ellis am yr goedwig! eitemau cerddorol. Dymuniadau gorau iddynt i gyd yn eu Mabwysiadu anifeiliaid harholiadau. Erbyn hyn mae pob dosbarth wedi pleidleisio i weld pa anifeiliaid maent yn bwriadu eu mabwysiadu. Dymuna disgyblion o ddosbarth Dewi Draenog fabwysiadu llew, orang-utan ac eliffant. Hoffai disgyblion o ddosbarth Cadi Cwningen fabwysiadu llew, teigr a jiráff. Mae disgyblion dosbarth Gwion Gwiwer yn mabwysiadu orang-utan, llewpart a jiráff. Rydym wedi mabwysiadu anifeiliaid ar gyfer ein dosbarth newydd hefyd sef panda, rhino ac eliffant. Bu disgyblion Bl 13 Y Gyfraith gyda Mr Hwyl fawr Pari ar ymweliad â Senedd San Steffan, yr Hoffem ddiolch yn fawr iawn i Mr Dewi Uchel Lys a'r Old Bailey ddydd Mawrth Jones sydd wedi bod yn gweithio gyda 20 Mai 2014 phlant dosbarth Dewi Draenog dros y misoedd diwethaf. Mae’r plant wedi bod wrth eu boddau yng nghwmni Mr Jones sydd nawr yn ein gadael i fynd i ymweld ag ysgol arall. Dymunwn bob hwyl iddo a diolch yn fawr am dy holl waith!

Disgyblion Blwyddyn 10 yn cael hoe fach ar eu halldaith deuddydd yn Storey Arms. Tafod Elái Mehefin 2014 15 YSGOL GYFUN Eisteddfod yr Urdd GARTH OLWG (Lluniau tudalen 16)

Ymweliad blwyddyn 6 a chôr newydd! Cawsom ni ddiwrnod yn llawn sbri yng nghwmni blwyddyn 6 yn ddiweddar. Daeth y disgyblion i gael blas ar bynciau newydd a chyffrous sef Technoleg a Ieithoedd Tramor Modern. Cafodd y disgyblion gyfle i greu pethau Ysgol Gynradd Creigiau enillwyr Grŵp diddorol yn yr adran dechnoleg ac yna Llefaru Bl 6 ac iau (D) cyfle i gael blas ar Sbaeneg, Almaeneg, Eidaleg a Ffrangeg yn yr adran ieithoedd. Mae Mrs Elin Llywelyn Williams hefyd wedi bod yn ymweld â’r ysgolion cynradd yn ddiweddar. Mae hi wedi clywed canu bendigedig ym mlwyddyn 6! Mae hwn yn gyfnod cyffrous iawn yn yr Ysgol ac yn gyfle i ddatblygu côr newydd sbon! Rydyn ni’n edrych ymlaen yn fawr at gael boblogeiddio gan ysbrydion unigolion, i croesawu ein disgyblion newydd i deulu Adran Bro Taf enillwyr Dawns Stepio gyd yn wahanol, pob un yn unigryw. Garth Olwg ym mis Medi. Cymysg Bl 6 ac iau

Pontydysgu Taith i Auschwitz Daeth ymwelwyr o bedwar ban byd i Dros wyliau’r Pasg cafodd disgyblion yr ymweld â Garth Olwg yn ddiweddar. ysgol gyfle i ymweld ag Auschwitz a Fe dreuliodd ugain o ymwelwyr dyma argraff un o’r disgyblion o’r brynhawn gyda ni a chael cyfle i drafod ymweliad dirdynnol yma. a gweld sut mae Ysgol Gymraeg mor Roeddwn wedi dilyn ein tywysydd unigryw ac eto mor debyg i ysgolion o drwy'r arddangosfeydd gyda’r rhybudd wledydd y byd. Roedd yr ymwelwyr yn y byddai rhai o'r arddangosfeydd yn canmol ein disgyblion ac yn hynod o peri gofid. Ymdrechais i weld yr eiddigeddus o’n hadnoddau arbennig! unigolion a oedd wedi perchen ar y sbectol, bagiau, offer cegin ac aelodau ffug yn yr achosion gwydr, pob un wedi’i 'cynaeafu' o'r cludiant Iddewig, Alys Thomas yn dathlu ond methais. Cafodd pentwr enfawr o ennill Unawd Bl 3 a 4 wallt , fel gwlân mewn ysgubor cneifio, effaith fawr ar nifer o'r myfyrwyr. Yna, symudon ni ymlaen i'r arddangosfa o esgidiau, lliwiau llychlyd llwyd, du a brown. Yn sydyn fflach o goch ddaliodd fy llygaid , esgidiau coch oedd yn gofyn am sylw a sgrechian ar draws y blynyddoedd ' Edrychwch arnaf fi'. Roedd y rhain yn y esgidiau gwraig hyderus, esgidiau dawnsio a oedd unwaith yn dawnsio waltz, wedi’u gadael yn rhy fuan ar gyfer y ddawns macabre. Siaradodd yr esgidiau i mi am unigolion gan wthio am fy sylw; esgidiau ffermwyr wedi’u gwisgo’n dyllau gan waith caled yn y meysydd; esgidiau cyntaf plentyn - pa mor falch oedd y rhieni wrth weld eu plentyn yn cymryd ei gamau cyntaf; esgidiau sodlau uchel dydd Sul; spats dyn busnes; sandalau haf gyda strap wedi torri – a gafodd ei dorri wrth i'w berchennog cael ei wthio ar hyd y platfform i'r 'cawodydd'? O hynny ymlaen roedd y gwersyll yn real, wedi’i Ymweliad blwyddyn 6 16 Tafod Elái Mehefin 2014 Ennill y Dwbwl

Daeth tymor hir, ac ar adegau hynod o boenus Clwb Rygbi Uwch-Gynghrair y Principality yn deyrnged i Stuart a'i deulu". Pontypridd i ben nos Sul 18fed o Fai gyda gêm derfynol Roedd perfformiad Pontypridd yn erbyn Cross Keys yn un Pencampwriaeth y Principality yn erbyn Cross Keys ar Heol i'w ganmol, gyda'r tîm yn amddiffyn yn gadarn ac yn ymosod Sardis. yn greadigol gan wadu unrhyw gyfle i'w gwrthwynebwyr Ponty oedd yn fuddugol o 38pwynt i 17 a hynny wedi gystadlu. Roedd Ponty ar y blaen o 21pt i 0 ar yr egwyl, ac er i perfformiad cwbwl ymroddedig gan y chwaraewyr. Coronwyd Cross Keys ymladd yn ol yn hwyr yn y gêm, y tîm cartref oedd y clwb yn bencampwyr Uwch-Gynghrair Cymru, gan selio yn fuddugol o 38pt i 17 ar y diwedd. dwbwl y cwpan a'r gynghrair am yr ail dymor yn olynol. Roedd torf fawr wedi ymgynnull unwaith eto ar Heol Sardis Bythefnos ynghynt yn Stadiwm y Mileniwm roedd Ponty i wylio'r gêm, ac i ymuno yn y dathliadau wedi'r chwiban olaf. wedi cipio Cwpan SWALEC gan drechu'r un gwrthwynebwyr, Roedd hyfforddwr Pontypridd Geraint Lewis yn hynod falch o Cross Keys, o 21pt i 8. orchestion ei dîm. Roedd carfan Pontypridd felly wedi creu 'darn bach o hanes' "Roedd y perfformiad yn un arbennig" meddai Lewis, "yn drwy ennill y dwbwl am yr ail dymor o'r bron, a chipio coron y enwedig yn yr hanner cyntaf. gynghrair am y trydydd tro o'r bron. "Mae'n dipyn o gamp i ennill statws y tîm gorau yng Fel y dywedodd capten Pontypridd Dafydd Lockyer wrth Nghymru, ac i ennill y dwbwl yn fwy fyth, ond ry'n ni wedi ddathlu'r fuddugoliaeth fawr, roedd ennill y bencampwriaeth profi ein bod yn haeddu y clod am wneud hynny." yn ddiweddglo llwyddiannus i dymor oedd wedi bod yn heriol Dyna dymor llwyddiannus arall wedi dod i ben felly i Glwb dros ben. Pontypridd. Mae'r paratoadau eisoes wedi dechrau ar gyfer y Yn ôl ym mis Hydref bu farw prop Pontypridd, Stuart tymor nesaf, a'r tocynnau tymor ar werth yn barod. Williams, oedd yn chwaraewr ymroddedig ac yn gymeriad I ganfod y newyddion diweddaraf, galwch mewn i'r wefan - hynod boblogaidd. www.ponty.net "Ryn ni wedi bod mewn mannau eithaf tywyll y tymor hwn" meddai Lockyer wrth ddal gafael ar dlws y bencampwriaeth. "Mae mwy o iselfannau nac uchelfannau wedi bod dros y Ysgol Uwchradd Pontypridd misoedd diwethaf, ond ry'n ni nawr wedi diweddu'r tymor yn (tudalen 6) bositif. Mae'r buddugoliaethau yng Nghwpan SWALEC ac

Milltir y Sport Relief

Yr Adran Adeiladu

Y Mabolgamapu

70 o enillwyr Parti Pitsa cyntaf Sialens yr Haf