tafowww.dtafelai.net elái Tachwedd 2004 Pris 60c Rhif 192 TWF MAWR YN Y RHEDEG TRAWSGWLAD YN BOBLOGAIDD CYMOEDD

Mae bron i flwyddyn bellach ers i TWF gael ei gyflwyno yma yn y De Ddwyrain. Mae yma dair Swyddog Maes yn gweithio yn Ardaloedd Caerdydd, Caerffili, a Phen­y­bont ar Ogwr. Prif swyddogaeth TWF yw h y r w y d d o m a n t e i s i o n dwyieithrwydd, a lle bo'n bosib, i ddefnyddio y Gymraeg cyn gynted a fo'n bosib gyda'r plentyn. Mae'n wir dweud fod y Mudiad Ysgolion Meithrin yn gwneud gwaith gwerthfawr iawn yma ac rydym yn gweithio'n agos iawn gyda Daeth cannoedd o blant yr ardal i hwy, ond rydym ni fel prosiect yn rasus trawsgwlad yr Urdd yn dechrau plannu'r hedyn fel petai yn "Mae'r diddordeb yn y prosiect yn ddiweddar. Mae’r canlyniadau ar y ystod y cyfnod beichiogrwydd. anhygoel." Meddai Catrin. “Dwi'n dudalen nesaf. Mae Meira Evans yn gweithio yn derbyn niferoedd o alwadau ffôn gan benodol gyda'r Gwasanaeth Iechyd fudiadau ac unigolion yn holi am ac yn creu cysylltiadau gyda ragor o wybodaeth am ein gwaith." Bydwragedd ac ymwelwyr Iechyd "Yr un yw'r stori yn y Gwasanaeth fel pobl allweddol i gyrraedd at y Iechyd" meddai Meira Evans. "Gyda rhieni, tra fo Catherine Craven a ymwelwyr Iechyd a Bydwragedd yn Catrin Saunders yn gweithio gyda cysylltu â mi i fynd i annerch mudiadau Blynyddoedd Cynnar fel dosbarthiadau Cyn ac Ôl­Eni a’r Grwpiau "Ti a Fi" a Cychwyn ymateb yn dilyn yn galonogol Cadarn ac yn y blaen. iawn." Rydym yn cynnig sesiynau ar y Mae'n amlwg felly fod TWF mawr iawn yma yn yr ardaloedd hyn. cyd i rieni a'u plant i gael blas ar Y merched buddugol ddysgu'r iaith gyda’i gilydd trwy weithgareddau ymarferol ac mae rhain yn boblogaidd iawn. Mae Twf wedi Fel y dywedodd Cath Craven, cynhyrchu gwefan Tanysgrifiwch i "Gallwn fod yn treulio fy oriau n e w y d d ­ gwaith i gyd yn cyflwyno'r sesiynau www.twfcymru.com hyn gan fod cymaint o alw Byddwch yn cwrdd Tafod Elái amdanynt." â Dil, Dan, Tomos a Yn ddiweddar hefyd, bu Catrin Teleri sef cymeriadau Twf. Gallwch chwarae eich papur Saunders yn brysur iawn yn trefnu sioeau a Sioe Smot yn g e m a u s e f Cymraeg lleol ardaloedd Caerdydd a Chaerffili ‘Cymharu’r Siapiau’. ‘Enwch yr gyda chynulleidfaoedd o tua 400 o Anifail’ a ‘Gêm Lliwio’. Bydd oriel blant ifanc a’u rhieni. yn cynnwys lluniau doniol ac adran £6 am flwyddyn o storïau addas ar gyfer plant. Merched y Wawr Cangen y Garth tafod elái Bu dathlu mawr yn Eglwys Undebol Masnach Deg Noddfa, Ynysybwl, prynhawn Sul, GOLYGYDD 3ydd Hydref i longyfarch Doris Penri Williams Jones ar ei phen­blwydd yn 80 oed 029 20890040 8.00 o‛r gloch Nos Fercher 10 Tachwedd 2004 ar 19 Medi. Daeth un ar bymtheg i’r oedfa Gymun yn cynnwys dau o’i LLUNIAU yn Siop Fasnach Deg, D. J. Davies ffrindiau o Gaergrawnt. Yna i’r 01443 671327 Treganna festri groesawgar i ddathlu gyda HYSBYSEBION Manylion - 01443 228196 Doris, gweddw’r diweddar Meirwyn David Knight 029 20891353 Jones, diacon a thrysorydd. Afraid DOSBARTHU dweud y gwelir eisiau lleisiau canu John James 01443 205196 Cymdeithas Gymraeg Meirwyn ac yn arbennig y codwr TRYSORYDD Elgan Lloyd 029 20842115 canu cadarn ac amryddawn, David CYHOEDDUSRWYDD Arnold, yn fawr iawn. Colin Williams Bowlio Deg yn Nantgarw Brechdanau ham a samwn, gateau, 029 20890979 Nos Wener 26 Tachwedd teisennau bach a phaneidiau o de. Fel yr hen ddyddiau. Hyfryd a Cyhoeddir y rhifyn nesaf Cinio Nadolig gwych iawn diolch i June, tŷ capel, ar 3 Rhagfyr 2004 Y Draenog, drws nesaf am drefnu. Roedd June Erthyglau a straeon Nos Wener 10 Rhagfyr Watkins yn gwerthu pysgod a sglods i gyrraedd erbyn cyn ymddeol rhyw dair blynedd un 24 Tachwedd 2004 Manylion pellach: 01443 218077 ôl. Dim ond 14 aelod sydd yn Noddfa Y Golygydd erbyn hyn. Roedd 13 yno yn y Hendre 4 Pantbach CLWB Y cymun a’r te parti bach a Mair Pentyrch DWRLYN Seymour, yr aelod coll, lawr yn CF15 9TG Nhrecastell, (Trehill) i gladdu llwch Ffôn: 029 20890040 y diweddar Barchedig Elfed Williams, yn wreiddiol o Gilfynydd, Tafod Elái ar y wê Cant y Cant Eglwys Jewin Llundain (EBC) a http://www.tafelai.net ffrind mawr i Noddfa ers dod nôl o Clwb Rygbi Pentyrch Lundain i Gymru. e-bost 8pm Nos Fercher 1 Rhagfyr Tristwch, rhaid dweud, oedd [email protected] clywed Llinos Lauder yn sôn bod Manylion: 029 20890040 Ysgol Sul Noddfa wedi dod i ben yn Argraffwyr: ddiweddar. Ond rhaid canmol y Gwasg Morgannwg ddwy athrawes dyddiol ac ysgol Sul, Uned 27, Ystad sef Llinos ac Elizabeth Valentine am Ddiwydiannol eu llafur cariad gyda’r plant ar hyd y Mynachlog Nedd blynyddoedd. Rhaid canmol y Castell Nedd SA10 7DR g wed d i l l f f y d d l o n a m eu Ffôn: 01792 815152 teyrngarwch i’w gilydd a’r gymdeithas yn Noddfa. Gwilym Dafydd. www.cwlwm.com Gwybodaeth am holl weithgareddau Cymraeg yr ardal.

www.mentrau-iaith.com www.bwrdd-yr-iaith.org.uk Cynrychiolwyr y timau 2 trawsgwlad buddugol RASUS YSGOL GYNRADD TRAWS­GWLAD GYMRAEG

YR URDD EVAN JAMES www.ysgolevanjames.co.uk

Ar ddiwrnod gwlyb ac oer y tu fas i ganolfan hamdden , daeth tua BRYSIWCH WELLA ym mis Tachwedd. cant o blant ysgolion cynradd, cylch Taf Dymuna blant a staff yr ysgol Elái at ei gilydd i gystadlu yng wellhad buan i’r prifathro Mr Jones LLANGRANNOG A PHENTREF ngystadleuaeth Trawsgwlad yr Urdd y sydd wedi cael triniaeth yn IFAN cylch. Ar ôl rhedeg caled a chyflym, doedd neb yn barod i roi’r gorau wrth i’r ddiweddar. Gwna et h y p la nt fwynhau linell derfyn ddod yn nes – o’r person penwythnos yn Llangrannog a cyntaf hyd at y person olaf. CROESO Phentre Ifan unwaith eto eleni. Dyma pwy ddaeth i’r brig ymhob un: Croeso i Miss Emma Russell sy’n Diolch i’r athrawon aeth gyda nhw Unigolion dysgu yn y dosbarth meithrin dros ac i Mrs. Prys Connor am drefnu’r Bechgyn blwyddyn 5 gyfnod mamolaeth. penwythnos yn Llangrannog. 1af Gareth Cotter Ysgol Gynradd Maesycoed PENBLWYDD HAPUS YMWELIADAU 2il Joshua Downs Ysgol Gynradd ’Roedd yn hyfryd dathlu penblwydd Daeth Danny Grehan i’r ysgol i Maesycoed arbennig Mrs. Megan Davies ar y gyflwyno sioe ‘Hyncs Mewn 3ydd Josh Farrow Ysgol Gynradd Gwauncelyn prynhawn olaf cyn y gwyliau. Tryncs’ i blant CA1 a 2. ’Roedd y Merched Blwyddyn 5 ’Roedd y gacen yn flasus iawn! s i o e y n c a n o l b w y n t i o a r 1af Jessica Mundy Ysgol Gynradd ymwybyddiaeth o glefyd y siwgr. Gymraeg TEITHIAU Cafodd y plant lawer o wybodaeth 2il Bronwyn Hadden Ysgol Bu nifer o deithiau yn ystod yr am fwyta’n iach a sut i ofalu am Gynradd Dolau hanner tymor yma. Aeth plant rywun sydd â’r clefyd. 3ydd Carrie Ann Ysgol Gynradd blynyddoedd 4, 5 a 6 i Techniquest Mwynhaodd dosbarth 7 ymweliad Gymraeg Llantrisant yng Nghaerdydd, blwyddyn 6 i weld ‘Meg’, ci Meredith Edwards­Davies, Bechgyn Blwyddyn 6 a r d d a n g o s f a G r y m o e d d a a ‘Stuart’, bochdew Keiran 1af Jack Delve Ysgol Gynradd blynyddoedd 4 a 5 i arddangosfa a Williams. Dysgodd y plant sut i Dolau 2il Jay White Ysgol Gynradd Coed y gweithdy Deunyddiau. ofalu am yr anifeiliaid. Lan Cafodd plant blwyddyn 4 daith i 3ydd Andrew Burrows Ysgol Barc Ynysangharad i ddysgu mwy GWASANAETH Y CYNHAEAF Gynradd Gymraeg Garth Olwg am y parc. Daeth Mr Brian Davies o Cafwyd gwasanaeth hyfryd gan Merched Blwyddyn 6 Amgueddfa Hanesyddol ddosbarth 10 yn y neuadd oedd 1af Elise Rees Ysgol Gynradd i roi hanes y parc i’r plant ac fe wedi’i haddurno’n bwrpasol. Gymraeg Garth Olwg gafodd y plant gyfle i holi rheolwr y Canwyd nifer o emynau gan blant yr 2il Lowri Jones Ysgol Gynradd parc Mr Richards. Dysgodd pawb ysgol a chasglwyd arian ar gyfer Gymraeg Garth Olwg lawer a chafwyd hwyl a sbri yn elusen Tŷ Hafan. 3ydd Katie Westphal Ysgol chwarae yn y parc. Gynradd Gymraeg Llantrisant Aeth blwyddyn 5 i Amgueddfa CHWARAEON Canlyniadau y Timau Cwm Cynon i astudio ‘ Bywyd Oes Llongyfarchiadau i Joshua Pritchard, Bechgyn blwyddyn 5 Fictoria ’. Gwnaeth y plant gymryd Joel Raikes a Sam Edwards ar gael 1af Ysgol Gynradd Maesycoed rhan mewn gweithdy, gwneud tegan eu cynnwys yng ngharfan Rygbi 2il Ysgol Gynradd Gwauncelyn 3ydd Ysgol Gynradd Gymraeg Garth o’r cyfnod a chwrdd â morwyn Ysgolion Pontypridd. Curodd tîm yr Olwg wedi’i gwisgo yng ngwisg oes ysgol dîm Ysgol Gwauncelyn 25­15. Merched Blwyddyn 5 Fictoria a’i holi hi. Gwnaeth pedwar ar hugain o blant 1af Ysgol Gynradd Gwauncelyn Aeth plant blwyddyn 6 i’r ‘Ffatri blynyddoedd 5 a 6 gystadlu ym 2il Ysgol Gynradd Coed y Lan Bop’ ym Mhorth i recordio rhaglen Mhencampwriaethau Rhedeg Traws 3ydd Ysgol Gynradd Dolau ‘Popty’. Gwelsant y grwpiau ‘AL@­ Gwlad Yr Urdd yn Nhonyrefail a bu Bechgyn Blwyddyn 6 T’ a ‘Kentucky AFC’, ac aeth plant nifer yn llwyddiannus. Gorffennodd 1af Ysgol Gynradd Gwauncelyn blwyddyn 6 sy’n cael gwersi telyn Jessica Hobby yn 3ydd yn y ras i 2il Ysgol Gynradd Gymraeg Evan gan Mrs. Bethan Roberts i weld y ferched blwyddyn 6. Daeth Carwyn James delynores enwog Catrin Finch yn Geraint Rees yn 5ed yn y ras i 3ydd Ysgol Gynradd Coed y Lan Merched Blwyddyn 6 perfformio yn Ysgol Gyfun fechgyn blwyddyn 6. Gorffennodd 1af Ysgol Gynradd Maes y Coed Llanhari. Georgia Gray yn 5ed yn y ras i 2il Ysgol Gynradd Gymraeg Gasrth Mae dosbarthiadau 7 i 16 yn ferched blwyddyn 5 a daeth Luke Olwg edrych ymlaen at ddysgu am ‘Hanes Rees yn 6ed yn y ras i fechgyn 3ydd Y sg ol G yn r add G ymr a eg Y Sinema ’ yn Amgu eddfa blwyddyn 5. Castellau Pontypridd gyda Mr Brian Davies 33 Olew i PONTYPRIDD wella’r croen Gohebydd Lleol: Jayne Rees

Os hoffech chi wybod ychydig bach mwy am yr olewydd naws mwyaf poblogaidd Genedigaethau sydd ar gael yn y siopau, darllenwch y Ychydig fisoedd yn ôl ganwyd gyfres yma gan Danny Grehan sydd merch fach, Gwenllian, i Helen w e d i d e c h r a u g w e i t h i o f e l Morgan a Dani Thomas, Graigwen ­ aromatherapydd/tylinydd deithiol. Enw chwaer newydd i Lewys a Hefin ­ ei gwmni yw Iechyd Da (am wybodaeth ewch i’w wefan – iechydda.com). llongyfarchiadau!! Diwedd mis Medi ganwyd Y chweched olew naws i ni edrych arno Myfanwy Grug­ babi cyntaf Sian a fe yw thus (Boswellia Carterii). Daw’r Richard Lewis, Maesycoed. goeden fechan hon o ogledd­ddwyrain Dymuniadau gorau a chroeso i Affrica yn wreiddiol. Cynhyrcha’r Myfanwy! goeden resin gwm olew a gynhyrchir Hywel Thomas a Joanne Jones drwy dorri rhisgl y goeden. Yn gyntaf fe Brysia Wella! Priodas Dda ddaw hylif gwyn, fel llaeth, ond mae Dymuniadau gorau am wellhad buan Diwrnod hapus iawn oedd Awst 7 hyn wedi yn troi’n lliw ambr ac yn i Wil Morus Jones, y Comin ar ol caledu i dropiau bach siâp deigryn. pan briodwyd Hywel Thomas a llawdriniaeth ar ei droed. Distyllir y “dagrau” er mwyn creu yr Joanne Jones yn Eglwys St. olew naws. Catherine ym Mhontypridd. Croeso i Bontypridd Mab i Shan a Robert Thomas, Mae teulu newydd wedi ymgartrefu Dyma beth yw olew hanesyddol. Roedd Graigwen yw Hywel ac mae Joanne gan Pharoaid yr Aifft perllannau o’r yn ddiweddar yn yr ardal. Croeso yn ferch i Glynne a'r diweddar Ann coed bach. Ac fe ddefnyddiwyd yr olew mawr i Medwyn a Sian Parri a'r Dean gynt o Gilfynydd. yn y broses embalmio. Roedd thus yn bois, Gwern, Cian a Steffan i Chwiorydd Joanne sef Sally, rhywbeth gwerthfawr iawn ­ dyna pam Graigwen Place o Gaerdydd. ei roi yn rhodd i’r baban Iesu. Gemma a Lyndsey oedd y morwynion a Alwyn brawd Hywel Defnyddiwyd thus mewn seremonïau Pen blwydd Hapus crefyddol yn yr oesau a fu, ac fe a'i ffrind, Jamie Long, oedd y ddau Llongyfarchiadau i Megan Davies, ddefnyddir hyd heddiw. Mae’n olew was priodas. Graigwen, oedd yn dathlu pen sy’n arafu’r anadlu, gan greu teimlad o Yn yr eglwys diddanwyd pawb blwydd arbennig mis diwethaf. lonyddwch. Defnyddir hefyd i helpu gan Gôr Meibion Parc yr Arfau a myfyrio. bu'r côr yn hwb mawr wrth ganu'r Hwylio’r Moroedd emynau. Mae’r gwm wedi ei ddefnyddio ar gyfer Wedi cwblhau ei gradd Hanes / Yng Ngwesty hyfryd y `New meddygaeth ers oes y Rhufeiniad. Yn yr Ffrangeg yn Aberystwyth, mae Sara House', Caerdydd roedd y neithior a unfed ganrif ar bymtheg defnyddiodd Mair Raby yn mynd i hwylio’r threuliwyd y mis mêl ym Mexico. Ambroise Pare thus i wella clwyfau moroedd. Bydd Sara yn rhan o griw Mae'r ddau wedi ymgartrefu yng milwyr a darganfod ei fod yn atal o saith fydd yn hwylio o’r Ynysoedd gwaedu ac yn gwella’r clwyfau heb Nghoed y Cwm, Pontypridd. Dedwydd (Islas Canarias) i St. Lucia greithio. Llongyfarchiadau a dymuniadau yn y Caribi. Bydd 300 o gychod yn gorau i'r ddau. Mae’n olew da iawn ar gyfer y croen, cymryd rhan yn y râs – Ark, ac yn gan lanhau a gwella clwyfau. Mae’n gobeithio dychwelyd erbyn y gwella acne, ac yn olew i adfywio croen Nadolig. Dyna beth yw antur Sara! Os am aeddfed. Ffarwel a Chroeso DIWNIWR Gellir ei ddefnyddio hefyd i wella Croeso nôl i Jayne Rees o’r Wladfa peswch ar y frest, broncitis, neu a diolch iddi am ail­gymryd â swydd PIANO laryngitis. Gan ei fod yn lleddfu’r gohebydd Pontypridd. Diolch yn anadlu gellir ei ddefnyddio i dawelu Cysyllter â asthma. fawr i Gina Miles a fu’n llenwi’r bwlch ac sydd wedi mynd ar daith i Hefin Tomos Mae’n cymysgu’n dda iawn gydag Batagonia! 16 Llys Teilo Sant, olewydd citrws a sbeis, cedarwood, Y Rhath lafant a rhosyn. Cysylltwch am fwy o CAERDYDD wybodaeth ar sut i ddefnyddio’r Ffôn: 029 20484816 olewydd.

Mis nesaf…myrr 4 neidio â pharasiwt i gasglu arian ar PENTYRCH ran Touch Trust. Teithiodd y parasiwtwyr i faes awyr ger Gohebydd Lleol: Marian Wynne Nottingham i gyflawni eu camp. Mae Hywel yn hynod o ddiolchgar i'r rhai a'i noddodd. Rhwng pawb, credir bod y deg wedi codi dros fil o CLWB Y DWRLYN bunnau i brynu offer ar gyfer y rhai Cynhaliwyd cyfarfod mis Hydref yn ag anableddau eithriadol o ddwys y Y Mochyn Du, pan fu Ned Thomas bydd Touch Trust yn eu croesawu i'r yn siarad am bapur newydd dyddiol Bae. Cymraeg, Y Byd. Soniodd am y Cynrychiolydd arall yr Urdd ar y gwaith paratoi a’r ymchwil i bob naid oedd y "Parchedig Pop" ei hun ­ agwedd o’r fenter ac apeliodd am y Dr Alun Owens, Pennaeth newydd gefnogaeth pawb er mwyn Gwersyll yr Urdd ym Mae gwireddu’r freuddwyd. Naid Parasiwt Hywel Roberts Caerdydd. Yn y parti hefyd roedd un Profwyd sgiliau’r gynulleidfa yn hen law arni ­ Dilys Price sydd wedi ail hanner y noson wrth iddynt SYMUD I'R BAE neidio dros fil o weithiau ar ran yr geisio datrys posau a osodwyd gan y Penodwyd Hywel Roberts, Tŷ un gronfa ­ ac sy'n 73 oed. Pwyllgor. Yn ogystal, edrychwyd ar Cnau, i fod yn Swyddog Ieuenctid ddigwyddiadau o’r gorffennol ar Gwersyll yr Urdd, Caerdydd. Hwn yw'r gwersyll newydd sydd ar fideo – a phawb yn edrych tipyn iau! TEULU CERDDOROL fin agor yng Nghanolfan y Mae dwy chwaer o Bantglas, Mileniwm ym Mae Caerdydd. Hyd PRIODAS Pentyrch yn brysur yn llwyddo yn y ddiwedd Hydref roedd Hywel yn Dydd Sadwrn, Hydref 2 priodwyd byd cerddorol. Mae Zoe Coombes gweithio yn Swyddfa'r Urdd, Heledd Jones, merch Elenid, a Jon newydd dderbyn ei gradd M.Mus Aberdâr, fel Swyddog Hall yn Eglwys Llandudoch ­ gyda anrhydedd yng Ngholeg Cynorthwyol i ranbarth Morgannwg eglwys sydd â chysylltiadau agos Brenhinol cerdd a Drama Cymru. Ganol. Yn awr bydd yn ymuno â'r iawn â’r teulu. Cynhaliwyd y wledd Prif faes ei hastudiaeth yw staff sydd wedi symud i'w cartref briodas yng ngwesty’r Cliff, Gwbert, Technoleg Cerddoriaeth. newydd o Ganolfan yr Urdd, Heol ac aeth y ddau ar eu mis mêl i Mae Amy Coombes wedi bod yn Conwy, ym Mhontcanna. Mauritius. Mae Heledd a Jon wedi chwarae y brif ran, Maria, yn West Wythnos cyn iddo symud at ei ymgartrefu yn ymyl Exeter lle maent Side Story yn y Theatr newydd dros gydweithwyr newydd cafodd Hywel yn feddygon. Priodas dda iddynt. ha n n er t y m or yr Hy dr ef. gyfle ardderchog i gyfarfod rhai Cynhyrchwyd y sioe gan gwmni ohonyn nhw ­ yn yr awyr! Roedd o'n MERCHED Y WAWR Theatr Orbit ac mae ei chariad, un o ddeg o gynrychiolwyr y Cafwyd cyfarfod diddorol iawn ym Steve Coleman, yn chwarae rhan mudiadau sy'n gweithio yng mis Hydref yng nghwmni Mari Tony. George. Bu Mari yn gweithio yn Nghanolfan y Mileniwm fentrodd ninas Puebla ym Mecsico am bedwar mis yn helpu plant y stryd. Cadwodd ddyddiadur a darllenodd bytiau ohono yn disgrifio ei phrofiadau. Yn ogystal darllenodd rhai o’r cerddi perthnasol o’i chyfrol barddoniaeth, “Y nos yn dal yn fy ngwallt” ­ cyfrol a gyhoeddwyd yn y s t o d y r E i s t ed d f o d y n g Nghasnewydd. ‘Roedd y cwestiynau niferus ar ddiwedd y cyfarfod yn brawf o ddiddordeb y gynulleidfa. Mae Mari yn bwriadu cyhoeddi’r dyddiadur maes o law, felly cofiwch ei brynu. Dymunwn yn dda iddi hefyd ar ei dyweddïad.

DYMUNIADAU DA Dymunwn yn dda i Ursula Thomas sydd wedi derbyn llawdriniaeth yn Ysbyty Brenhinol Morgannwg yn ddiweddar. 5 Ysgol Gynradd TONYREFAIL Gymraeg Gohebydd Lleol: D.J. Davies Llantrisant

Marwolaeth fyw. Yn anffodus bu farw Wilff ryw Penwythnos yn Llangrannog Blin iawn oedd clywed am farwolaeth bum mlynedd yn ôl. Dydd Gwener yr 17eg o Fedi aeth blynyddoedd 5 a 6 i Wersyll yr Urdd yn Mrs K. Buck o Heol Trane Tynybryn Ganwyd iddynt ferch Linda yr unig Llangrannog. Roedd y tywydd yn braf Tonyrefail ar y 7fed o Hydref yn blentyn ac yn briod a John Griffiths wrth i’r bws adael Llantrisant. Roedd 98oed. Bu Mrs Buck yn aelod ffyddlon brodor o Tyn y Coed (Pembroke pawb yn canu ar y bws – pawb wedi yng Nghapel y Ton hyd at yr achos Street bellach), maent yn byw yn cynhyrfu ac yn edrych ymlaen at ddirwyn i ben bron i ddwy flynedd yn Tynywern Cwmlai ac mae ganddynt benwythnos heb eu rhieni! ol. Brodor o Abercanaid ger Merthyr ddwy ferch Amanda a Joanne a tair Wedi i ni gyrraedd Llangrannog, Tydful oedd Mrs Buck ac yr oedd yna wyres. taflu’n bagiau i’n ‘stafelloedd a dechrau berthynas agos a'r gantores Petula Bu’r angladd ar ddydd Gwener y ar y gweithgareddau. Llond lle o hwyl Clark, a fu yn ymgartrefu yno gyda’i 15fed o Hydref pryd y gwasanaethwyd wrth i ni ddawnsio gwerin gyda Hywel. theulu adeg yr ail Ryfel Byd. gan Mr Alistair Swinford yn amlosgfa Yna ymlaen at chwarae gemau potes. Symudodd y teulu i Nelson a bu mewn Llangrallo a gwasanaeth preifat ym Deffro bore dydd Sadwrn a mynd ati i gwasanaeth yn Llancaiach Fawr gyda’r Mynwent y Trane, Tonyrefail i roi ei sgïo ­ dim ond un ohonom ni ddaeth teulu Williams. Yn ddiweddarach gwedillion i orffwys gyda’i chymar. adre mewn plaster! Wedi cinio, buom cyfarfu a’i chymar Wilfred Buck o Coffa da amdani. yn gwibgartio, nofio a marchogaeth, Donyrefail a phriodi a symud yma i dwi’n siŵr i mi gael y ceffyl mwyaf Mrs Maund. Yn ddiweddar collwyd un o anufudd yn Llangrannog! Erbyn hyn Adran yr Urdd roedd hi’n amser paratoi ar gyfer y Cynhaliwyd dau gyfarfod yn ystod mis gymeriadau amlwg y Ton sef Mrs disgo! Dawnsio drwy’r nos a syrthio Hydref, sef gweithdy drama yng Maund Heol y Felin Tonyrefail. Roedd fewn i’r sach gysgu wedi blino’n lan. nghwmni Hywel o’r Urdd a disgo Calan yn aelod ffyddlon a gweithgar yng Wedi brecwast bore dydd Sul, Gaeaf. Mi fyddech wedi cael cryn fraw Nghapel Bethel Pentecostiaid. chwarae ar y rhaffau, chwarae criced a petaech wedi galw yn yr ysgol ar noson Roedd yn aelod amlwg o glwb yr phêl droed. Cawsom ginio dydd Sul y disgo, gan fod cymeriadau brawychus Hen oed yn y Ton a bu yn blasus a bant a ni, yn ôl ar y bws i yr olwg i’w gweld o gwmpas y lle. ysgrifenyddes y clwb am dipyn o amser Lantrisant. Llongyfarchiadau i bawb a enillodd a digon o hiwmor yn ei datganiadau. Diolch i’r athrawon am edrych ar ein wobrau am y gwisgoedd gorau. Roedd wedi colli ei chymar ers rai holau ni. Dwi’n siŵr eu bod nhw’n falch blynyddoedd. Geidw ddau o blant o gyrraedd adre! Cyngerdd Catrin Finch David Maund a’r Parchedig Margaret Katie Westphal Dosbarth 8. Fe aeth grŵp o blant Blynyddoedd 4,5 a Maund. Cydymdeimlad dwys a 6 sy’n derbyn gwersi telyn, i Ysgol hwythau. Trawsgwlad Gyfun Llanhari ar y 15fed o Hydref, er Llongyfarchiadau i bawb a redodd yn mwyn mwynhau datganiad ar y delyn, Teithio ras trawsgwlad yr Urdd yn Nhonyrefail gan Catrin Finch. Mae’n amlwg eu bod Mae Mrs Beryl Davies wedi bod yn ar Hydref y 6ed, ond yn arbennig i Katie wedi’u hysbrydoli gan ei pherfformiad, crwydro dipyn yn ddiweddar ond nid Westphal a ddaeth yn drydydd yn y gan fod y plant yn llawn brwdfrydedd dramor fel ei harfer ond i ymweld â gystadleuaeth i ferched Blwyddyn 6 ac i pan ddychwelon nhw i’r ysgol. theulu a ffrindiau sydd wedi bod yn Carrie Ann Williams a ddaeth yn anhwylus. drydydd allan o ferched Blwyddyn 5. Profiad Gwaith Fe ymwelodd â Chesterfield Swydd Bu Claire Elward, disgybl Blwyddyn 11 Derby, Swydd Suffolk, Swydd Caint, Diolch, David yn Ysgol Gyfun Llanhari gyda ni ar Swydd Efrog, ag yn nes adre Aberdâr, Ar yr wythfed o Hydref, fe ddaeth brofiad gwaith rhwng yr 11eg a’r 15fed Abertridwr i weld y mab a'r teulu ac David Roberts i ymweld â’r ysgol. Fe o Hydref. Mae Claire yn gyn­ddisgybl mae wedi colli Walter Jenkins yn enillodd David bedair medal aur ac un yn yr ysgol. ddiweddar yng Nghasnewydd a bu farw fedal arian am nofio, yn y Gemau ei gymar ryw ddwy flynedd yn Paralympaidd yn Athen yn ddiweddar. PC Jones ôl.Dalied i grwydro i gadw’n heini ac Mae Mrs Carol Roberts, mam David, yn Fe ddaeth PC Sian Jones i ymweld â ni ifanc. lanhawraig yn yr ysgol, ac efallai i chi ar y 15fed o Hydref, gan siarad â’r plant Mae Miss P. Vida Morgan wedi bod i weld rhai o ddisgyblion Blwyddyn 6 yn am fwlio. fyny yn Sir Fôn gyda’i theulu yn siarad ar “Newyddion” S4C yn ddiweddar ac wedi cael amser da. ddiweddar, yn son am lwyddiant David. Ymweld â Llanhari Gobeithio y caiff Miss Jean Thomas Diolch yn fawr iddo am roi o’i amser ­ Fe aeth disgyblion Blwyddyn 6 ar well iechyd yn fuan nid yw wedi bod fe dreuliodd ddiwrnod cyfan gyda ni gan ymweliad ag Ysgol Gyfun Llanhari ar y ateb nifer fawr o gwestiynau am ei yn teimlo’n gant y cant yn y misoedd 12fed o Hydref. Pwrpas yr ymweliad diwethaf. Brysiwch wella. brofiadau yn y pwll. oedd i gymryd rhan mewn “Diwrnod Dylunio a Thechnoleg”. Fe gawson nhw gyfle i greu nodau llyfr, cardiau a 6 labelau Nadoligaidd yng nghwmni Mr Daniel. A YSGOL GYNRADD PHENTRE’R GYMRAEG EGLWYS TONYREFAIL Gohebydd Lleol: Meima Morse Croeso i aelodau newydd o’r staff sydd wedi ymuno â ni y tymor hwn. Yn gyntaf Ms C. Gwilliam o Gilfach Bydd Theatr Genedlaethol Cymru'n Goch sydd yn dysgu Blwyddyn 4, perfformio "Romeo a Juliet" yn y yn ail Miss R. Payne sydd yn Sherman o'r 3ydd hyd y 5ed o weinyddes feithrin dros dro. Croeso Dachwedd. Dyma'r cynhyrchiad hefyd i Miss Hannah Stokes o proffesiynol cyntaf o un o drasiedïau UWIC a fydd yma yn gwneud enwocaf Shakespeare yn y Gymraeg ymarfer dysgu. O Goleg Penybont y felly, bydd yn gyfle prin i weld daw Miss Kirsty Llewellyn a Miss Y Dirprwy Brifathro, Dr. E. clasur o stori gyda gwedd Gymreig Elisabeth Howells. Byddant hwy Lloyd yn cyflwyno siec o £850 i arni ar y themâu oesol o gariad a yma ar brofiad gwaith. Croeso Mrs Lang o’r NSPCC. chasineb, gelyniaeth a chyfaddawd. iddynt i gyd. Dymunwn yn dda i Symbyliad ychwanegol i'r ardal hon Mrs Lynne Donovan sydd adref yn N S P C C. Cynhaliwyd sillafu i fynd i weld y perfformiad yw'r dost. Gobeithio ei bod yn teimlo yn noddedig. Canlyniad hyn oedd i’r ffaith fod Geraint Pickard wedi ei llawer cryfach erbyn hyn. Ysgol gasglu £850­00. Diolchwn i ddewis i gymryd rhan yn y Ar ddechrau y tymor aeth pumdeg bawb a fu mor hael. Trosglwyddwyd cynhyrchiad hwn. Gwnewch yn o blant am b enwythnos i yr arian i Mrs Lang o’r gymdeithas s i ŵ r o ' c h s e d d f e l l y a Langrannog a chafwyd amser i’w yn ystod y gwasanaeth dydd Iau cyn llongyfarchiadau gwresog i Geraint. gofio. Diolchwn felly i Mr M. Rees hanner tymor gan y Dirprwy. y Prifathro a dwy o’n hathrawesau Diolchwn hefyd i’r plant a ddaeth â Capel Salem sef Miss N. Downes a Miss C. ffrwythau i’r Ysgol ar gyfer yr Drwg iawn oedd clywed am Hughes am fynd ac am drefnu y achlysur yma. Dosbarthwyd rhain farwolaeth Mam Mrs Anne cyfan. yng Nghanolfanau Dydd Tonyrefail Williams, Clos Llanberis. Mae Llongyfarchiadau i un o fechgyn a . Anne yn organydd yng Nghapel yr Ysgol, sef Chad Nicholas, sydd Erbyn hyn mae ein huned Salem ers blynyddoedd bellach. wedi ei ddewis i ymarfer gyda Tîm Blynyddoedd Cynnar yn barod ac yn Estynnir y cydymdeimlad dwysaf ag Pêl­Droed Dinas Abertawe. Pob werth ei gweld. Diolchwn i’r Anne a'i theulu i gyd. llwyddiant iddo yn y dyfodol. Gymdeithas Rieni am gasglu ar ei Llongyfarchiadau calonnog i Ieuan Eleni ein helusen cynhaeaf oedd yr gyfer. Agorir yr uned yn swyddogol Cutts ar gyrraedd ei ddeunaw oed ym mis Tachwedd. ddiwedd mis Hydref. Pob dymuniad da ichi Ieuan i'r dyfodol. Da yw deall fod Lynn yn cryfhau yn dawel bach ac wedi mentro yn ôl i'r ystafell ddosbarth am gyfnodau byr. Y Gymdeithas Mae bwrlwm hwyl y gaeaf wedi dechrau eleni eto. Ymwelydd cyntaf y tymor oedd Danny Grehan a fu'n trafod a rhannu ei wybodaeth am y dull Indiaidd o dylino pen ym myd aromatherapi....a oes unrhywun a gwell cyfieithiad am "Indian Head M as sa ge"? ! M wy n ha wy d a sioe wreiddiol yn yr ysgol adeg Tachwedd 26: gwerthfawrogwyd y noson yn fawr tymor yr haf. Mrs. Loreen Williams Grŵp C.Y.D. o Aberdar fydd yn iawn ac roedd Nesta yn fodel fu'n gyfrifol am y sgript gyda'i gwr ymweld â'r Gymdeithas. Maent delfrydol. Mr. Carey Williams yn gosod a wedi mynegi eu diddordeb yn y D y m a f r a s l u n o b r i f chreu'r gerddoriaeth. gwaith gaiff ei wneud yn ddigwyddiadau'r tymor:­ Tachwedd 12: llwyddiannus yn y Gymdeithas hon Tachwedd 5ed: Bydd Mrs. Loreen Williams yn son o bontio rhwng y Cymry Cymraeg Fideo o "Dewch i ddathlu". Mae'r am yr hanesion a'r profiadau a a'r Dysgwyr ac maent yn eiddgar i fideo hon yn dilyn hanes Ysgol ddylanwadodd arni wrth greu'r sioe daro draw a chymdeithasu. Gartholwg ac fe berfformiwyd y uchod. Rhagfyr 3: Cinio Nadolig....wrth gwrs! 7 carco yn ysgolion Cymraeg , MENTER Aberdâr, Bodringallt, Bronllwyn, IAITH Castellau, Evan James, Garth Olwg, L l w y n c e l y n , L l y n y f o r w y n , Pontsionnorton, Rhydygrug, Tonyrefail, ar waith yn Ynyswen ac ysgolion Dolau, Heol y Rhondda Celyn, , Twynyrodyn, Cynon Taf Tonysguboriau yn syth ar ôl ysgol bob noson o’r wythnos. Manylion ar gael 01443 226386 gan ffonio 01443 226386 GWLEIDYDDION YN DANGOS www.menteriaith.org Aneirin Karadog a Llinos Owen yn CEFNOGAETH dangos crysau newydd Clwb Carco Bydd sydd gan (AC ), Dr Kim Howells (AS mae i ddysgwyr Rhondda Cynon Taf DIOLCH I’R YSGOLION AM Y Llafur), Ms Ann Clwyd (AS llafur), lwyddo i groesi’r bont hudol yma wrth CYNLLUNIAU CHWARAE Russell Roberts (Arweinydd Cyngor R/ wneud gwaith ymchwil yn ystod y Cynhaliwyd cynlluniau chwarae gwych C/T) a Mike Powell (Cynghorydd R/C/ tymor yma. Cododd y cwestiwn o fewn unwaith eto yn ystod hanner tymor yr T) yn gyffredin? Maen nhw i gyd wedi trafodaeth is­bwyllgor dysgwyr y Fenter Hydref gyda Bwydydd y Byd, Pop Idol mynychu cyfarfodydd Menter Iaith a ac rydym yn gobeithio bydd hyn yn gan gynnwys perfformiadau gan dangos cefnogaeth i’n gwaith yn ystod ddechrau ar sawl darn o waith ymchwil Gwenno Saunders. Sesiynau chwaraeon mis Hydref eleni. Roedd yn braf iawn eu defnyddiol. Os ydych chi’n derbyn yr arbennig o dan arweiniad staff croesawu nhw ac yn braf iawn derbyn ymwelydd yma neu holiadur gofynnwn i chwaraeon, ymweliad gan Superted a eu geiriau o gefnogaeth ond yn amlwg chi roi pob cymorth. Pharti Calan Gaeaf gan gynnwys rydym am weld y gefnogaeth hynny yn perfformiad gan Dragonfall. Buodd eu gweithredoedd nhw hefyd. Cafwyd BOREAU COFFI cannoedd o blant ar y cynlluniau hyn yn dros 250 o bobl hefyd yn mynychu Dewch hefyd i gyfarfod â’r dysgwyr mwynhau gwledd o adloniant a cyfarfodydd cyhoeddus y fenter yn eich hunain – cewch weld fel maen gweithgareddau yn y Gymraeg. ystod mis Hydref i ddysgu am ein nhw’n dod ymlaen, gwella eu Cymraeg, Noddwyd y perfformiadau cerddorol gweithgareddau gwahanol. Mae sawl magu hyder a gwneud cyfraniadau gan brosiect cerddoriaeth ifanc Sonig un wedi dod ymlaen i ymuno yn ein pwysig i fywyd Cymraeg yr ardal. ond yn anffodus ni chafwyd unrhyw gweithgareddau ni yn sgîl y sesiynau Cynhelir y boreau coffi hyn am 11am nawdd arall at y cynlluniau hyn. Yn wir agored. Cofiwch fod croeso i chi Tŷ Teifi dydd Llun, 11am gwrthodwyd dau gais a ni fyddai wedi ymuno a’n gwaith ni ar unrhyw adeg. Amgueddfa Cwm Cynon dydd Mawrth, bod modd i ni gynnal y cynlluniau o 11. 30am Can olfan Gymun edol gwbl oni bai am gefnogaeth penodol gan C Y F A R F O D B L Y N Y D D O L Penrhiwceibr dydd Mawrth, 1pm Capel ysgolion y cylch ac, er tegwch iddyn HWYLIOG A HYDERUS Salem dydd Mawrth, 11am nhw, y maen nhw wedi nodi ni allant ein Nawr te, dydych chi ddim yn clywed y Canolfan Bowlio Aberpennar dydd cefnogi ni yn rheolaidd. Ydy, mae’r geiriau “cyfarfod blynyddol” a Mercher, 12pm Canolfan Y Miwni, saga ariannol yma yn parhau. Oes, mae “hwyliog” gyda’i gilydd yn aml iawn Pontypridd dydd Iau, 2.30pm Canolfan bygythiad go iawn i gynlluniau’r ond dyna beth a gafwyd eleni. Ni fu Gymunedol Cwm Clydach dydd Iau ac Gwanwyn. Ydyn, rydym yn ceisio dadlau nac anghytuno. Cafwyd 11am Siop Goffi’r Bwtsiars Llantrisant. diogelu’r gwasanaethau hyn. Bydd, cefnogaeth frwd i’r gwaith sy’n cael ei Mae’n wir bod angen siaradwyr bydd rhaid i rywbeth newid rhywle, wneud. Cafwyd trafodaeth brwd yn Cymraeg i ymuno â’r dysgwyr felly rhywsut. dilyn cyflwyniad Helen Prosser dewch i’n gweld ni os ydych yn gallu. (Prifysgol Morgannwg) parthed sefyllfa Mae’n gyfle da i ddysgu am waith y CLYBIAU CARCO YN EIN GWISG dysgwyr a’r cymunedau Cymraeg. Fenter hefyd. NEWYDD Cafwyd cais am wirfoddolwyr i ymuno Bydd staff ein clybiau carco yn haws yng nghynllun “Pontio” CYD ­ YMCHWIL MEWNOL MENTER i’w gweld o hyn ymlaen gan fod Prifysgol Morgannwg ac fe ddaeth nifer IAITH ganddynt grysau polo glas newydd sbon o bobl ymlaen i gynnig eu gwasanaeth. Gofynnir i staff y Fenter fod yn fwy i wisgo bob noson. Mae ein staff yn Y cyfan sydd ei angen yw ymweliad â manwl gyda chofnodi canlyniadau eu gweithio yn galed iawn i greu dosbarth o ddysgwyr am hanner awr gwaith eleni. Cafwyd sawl trafodaeth g w e i t h g a r e d d a u d i d d o r o l a unwaith y tymor neu unwaith y ynglŷn â gobaith y Fenter i gynyddu llwyddiannus i’r plant. Bydd y crysau flwyddyn hyd yn oed er mwyn ceisio oriau cyswllt â’r Gymraeg a’r angen i ni yma yn amddiffyn eu dillad bob dydd, helpu dysgwyr ar draws y bont i ddeall gael ystadegau i ddangos fel mae hynny ei gwneud hi’n haws i bawb wybod pwy diwylliant a chefndir y gymdeithas yn digwydd. Mae’n siŵr eich bod wedi yw’r staff a phwy yw’r rhieni neu naturiol Gymraeg yn Rhondda Cynon sylwi ar slogan y Fenter “Pob Gair yn ymwelwyr eraill ac y maent yn arwydd Taf. Deall y geiriau ond nid y Cyfri” ac y mae hyn yn wir y mae pob o’u hagweddau proffesiynol iawn at eu diwylliant oedd hanfod araith Helen a gair yn cyfri ­ gofynnwn i chi fwynhau gwaith. Mae Llinos Owen ­ Cydlynydd dadansoddiad o brif rwystr dysgwyr defnyddio’r Gymraeg cymaint ag y bo Gwasanaethau Plant ac Aneirin rhag ymuno yn y bywyd Cymraeg go modd ­ ond rydym yn gobeithio y bydd Karadog Swyddog Plant / Ieuenctid iawn. modd dangos miloedd o oriau cyswllt Cymunedau yn Gyntaf eisoes wedi rheolaidd â’r Gymraeg. modeli’r crysau ac fe fyddant yn eu YMCHWIL DYSGWYR dosbarthu i’r staff i gyd yn ystod yr Bydd myfyriwr o Goleg Llanbedr Pont wythnos nesaf. Cynhelir y clybiau Steffan yn ystyried pa mor ymarferol y 8 CY NLLUN IEUEU NCT ID Y Rhian yn ôl yn ei hen swyddfa yn CYMOEDD YN CICIO Aberdâr. Mae hyn wedi plesio Lindsay Mae sawl newid wedi bod o fewn a Rhian ond hefyd ein pwyllgorwyr, gwasanaethau CIC eleni gan gynnwys dysgwyr, staff a nifer o bobl eraill sy’n newidiadau staff ond hefyd cyflogi edrych ymlaen at weld Rhian yn ail llawer iawn o bobl i gydweithio fel un gydio yn y gwaith. Rydym hefyd yn tîm mawr. Ar hyn o bryd y mae Dewi falch iawn o groesawu Vicky Pugh yn ôl Phillips, Vicky Pugh, Mari Griffiths, i’r gwaith yn dilyn cyfnod mamolaeth – Sali James ac Aneirin Karadog i gyd yn mae hi a Luke yn gwneud yn dda iawn ­ gwneud gwaith i’r gwasanaeth yma yn ac y mae hi yn gweithio rhan amser nes ychwanegol at waith bob dydd staff Yr dechrau llawn amser ym mis Rhagfyr Urdd sydd wedi lleoli nawr yn ôl yng Nghanolfan Yr Urdd yn Aberdâr. Bu CWLWM BUSNES Y CYMOEDD llwyddiant yng nghwis Radio Cymru, a A’R FFO RWM MUD IA DAU gwobr o drip i noson fawr Abertawe, GWIRFODDOL CYMRAEG sesiynau bowlio deg, clybiau Cymraeg, Disgwylir cyfarfod nesaf y Cwlwm sesiynau dawns, dosbarthu deunyddiau Busnes ar nos Fawrth 28/11/04 yng iaith/gwaith, cyfraniadau at waith Nghanolfan Menter y Cymoedd, Helen Prosser yn annerch Cyfarfod Blynyddol y Fenter gyrfaoedd a chlybiau XL a chymaint A ber c yn on am 6. 1 0 pm g yd a mwy hefyd. Rydym am wneud chyflwyniadau gan grefftwyr Cymraeg. gwahaniaeth ar adeg ac oedran pwysig Manylion gan Steffan Webb 07976 iawn. Mae’r staff yn gweithio ar 167086. Disgwylir cyfarfod nesaf y strategaethau n ewydd parth ed Fforwm o Fudiadau Gwirfoddol gwasanaethau chwaraeon, drama a C ym r a e g a r 0 1 / 1 2 / 0 4 g yd a os gwelwch yn dda. Rydym yn chwilio cherddoriaeth. Os oes gyda chi sylw chyflwyniadau parthed cyfathrebu am bobl newydd hefyd i helpu gyda neu gyfraniad i’w wneud cysylltwch â effeithiol. Manylion gan Lindsay Jones / system godi arian Tesco. Os ydych Dewi Phillips ar 01685 882299. Rhian James ar 01685 877183. chi’n siopa yn Tesco gallwch fod yn cyfrannu at waith y Fenter heb golli dim CROESAWU RHIAN JAMES A POB CEINIOG YN CYFRI arian eich hunan. Ffoniwch 01443 VICKY PUGH YN ÔL AT Y Mae’r Fenter hefyd yn gweithio ar nifer 226386 nawr os ydych yn gallu helpu FENTER o strategaethau ariannol gan gynnwys mewn unrhyw ffordd. Os hoffech chi Mae’r swydd Swyddog Cymryd Rhan cydbwyso ffioedd, grantiau, casgliadau gyfrannu defnyddiwch y ffurflen isod os wedi ei wneud fel rhaniad swydd gyda ­ “Newid Mân i Newid Iaith” ­ os ydych gwelwch yn dda ­ Lindsay Jones nawr yn gwneud 12 awr chi mewn sefyllfa i wneud casgliad at STEFFAN WEBB yr wythnos a Rhian James yn gwneud waith y Fenter neu drefnu rhyw PRIFWEITHREDWR 25awr yr wythnos sy’n meddwl bod weithgarwch godi arian gwnewch hynny MENTER IAITH

9 Blynyddoedd 5 a 6 yn cael hwyl yn trefniadau. y Gymraeg yn chwarae gemau fel Ynghanol cyffro mawr, aeth plant Cath a Llygoden, Parasiwt a llawer Blynyddoedd 5 a 6 i Langrannog mwy. gyda Miss Da vies a Mrs Tewkesbury. Roedd y rhan fwyaf CÔR ohonom yn cysgu yn yr adeilad Gan nad oes digon o le i ymarfer yn newydd gydag ystafell ymolchi a thŷ bach ymhob ystafell wely. Roedd NOSON GEMAU A PITSA ystod y dydd, mae amser ymarfer Noson olaf fis Medi, cafodd y newydd i gôr yr ysgol. Felly am awr gweithgareddau newydd eleni eto, sef, cartio a phêl­droed. Yn Feithrinfa a’r Nursery noson Gemau bob prynhawn dydd Mercher fe a Pitsa. Dyma’r tro cyntaf i glywch seiniau swynol yn y neuadd. anffodus chawson ni ddim chwarae Gyfeillion yr Ysgol drefnu Erbyn hyn rydym wedi perfformio pêl­droed am fod y gwair yn rhy wlyb ond fe fuom yn chwarae hoci a gweithgaredd yn arbennig i blant yr am y tro cyntaf a hynny yng oedran hwn ac roedd pawb wedi ngwasanaeth Diolchgarwch yr phêl­fasged. A dweud y gwir, mwynhau cymaint nes eu bod yn ysgol. roeddem ni mor brysur gyda’r holl gofyn am fwy! weithgareddau nes ein bod wedi PÊL­DROED blino’n lân erbyn prynhawn dydd Sul pan ddaethom yn ôl adref drwy’r BINGO A PITSA! Mmmm… Mae’r tîm wedi chwarae eu gêm gyntaf yn Ysgol Maes y Bryn. Gêm glaw trwm i weld ein teuluoedd – ac Roedd y neuadd wedi ei llenwi gyda i gysgu! byrddau a phlant. I ddechrau, roedd gyfartal 2­2 oedd hi gyda Joe Morris yna ddwy gêm o bingo cyn bwyta tri ac Alex Moore yn sgorio gôl yr un. Roedd yr ymosod a’r amddiffyn yn GWASANAETH darn o bitsa gyda gêm arall yn dilyn. DIOLCHGARWCH Roedd y ddwy Adran – Babanod a dda ac roedd yr haul yn gwenu arnom. Class 5 oedd yn arwain y Iau – wedi cael hwyl yn bwyta ac gwasanaeth eleni gyda’r Côr a phob yn clustfeinio ar Mr Roberts, galwr Adran yn cyfrannu cyn i’r ficer lleol, y rhifau. YMWELIADAU Daeth Doctor Herbert i’r ysgol i y Parchedig John Binney ddiweddu gyda’r Fendith. Roedd y neuadd ac LLYFRBRYFED siarad gyda dau ddosbarth. Daeth i Ddosbarth 6 i drafod y prif organau Ardal yr Adran Saesneg yn bictiwr o Yn ystod gwyliau’r haf, fe gymrodd gynnyrch gardd yr ysgol a’r nifer o blant ran yn ‘The Reading a’u gwaith cyn symud ymlaen i Ddosbarth 4 i drafod y synhwyrau. rhoddion bwyd a gyfrannwyd. Rollercoaster’, sef, cystadleuaeth Daeth Mr Cattle i’w casglu ar ran sydd yn cael ei chynnal gan y Roedd wedi rhyfeddu gan faint oedd y plant yn ei wybod. Byddin yr Iacha wdwr iaet h. llyfrgelloedd yn ystod gwyliau’r haf. Casglwyd hefyd dros £250 tuag at Y gamp oedd darllen chwe llyfr i Daeth Doctor Thomas i siarad gyda Dosbarthiadau 1, 2 a 3 yn eu ymchwil cancr a chyflwynwyd siec i gyd (Cymraeg a/neu Saesneg). Mrs Magi Hughes a’i gŵr a oedd yn Diolch i Caroline Noels a ddaeth i’r tro. Cafodd pawb gyfle i ddefnyddio’r stethosgôp a dysgwyd cynrychioli ‘Cancer Research ysgol i egluro’r gofynion ac a ’. ddychwelodd i wobrwyo’r 29 o llawer am y corff ac am waith blant a enillodd dystysgrif a medal. meddyg. Aeth Dosbarth 5 i Eglwys TI A FI Gadeiriol Llandaf fel rhan o’u thema GWELLHAD BUAN Bob Bore Mercher Tai a Chartrefi. Cawson nhw eu 10.00 ­ 11.30a.m. Mae Mr Evans, ein prifathro, wedi tywys o gwmpas yr eglwys a cael triniaeth yn yr ysbyty. Rydym yn Festri Capel Castellau, syfrdanwyd nhw gan y cerflun o’r Beddau yn falch o glywed ei fod yn teimlo’n Iesu, y ffenestri lliw, y bedyddfaen well yn barod ac yn edrych ymlaen a’r pulpud. Cafodd rhai o’r plant at ei weld yn ôl yn fuan. TI A FI TONTEG gyfle i eistedd yn y ‘cathedra’, lle Bob Dydd Mawrth mae’r esgob yn eistedd. Roedden 10 ­ 11.30 CERDDORFA nhw wedi mwynhau eu hunain ac Mae Cerddorfa’r ysgol wedi ail wedi dysgu llawer. yn Festri Capel Salem, ddechrau dan arweiniad un o’n cyn­ Cafodd nifer bychan o blant gyfle i Tonteg ddisgyblion, sef, Zoe Coombes. fynd i Ysgol Gyfun Llanhari i weld Manylion: Ceri 029 20890009 Rydym yn ddiolchgar iawn iddi ac y delynores, Catrin Finch. Ar ôl mae’n braf gweld nifer dda o chwarae’r darn cyntaf, eglurodd sut aelodau newydd yn ymuno â’r hen y mae’r delyn yn gweithio a TI A FI CREIGIAU griw. gofynnodd rhai plant gwestiynau Prynhawn Llun 1.30 ­ 3pm iddi. Ar ôl canu mwy o ddarnau, a Bore Gwener 10 ­ 11.30am CLWB URDD NEWYDD cododd hi’r delyn Barbie! Telyn Neuadd y Sgowtiaid, Bob dydd Iau, mae yna glwb Urdd drydan oedd hon sydd yn gallu Y Terrace, Creigiau am awr ar ôl ysgol, diolch i Mrs swnio fel offerynnau gwahanol. Manylion: 029 20890009 Elliott a Miss Roberts. Mae plant 10 Diolch i Mrs Evans am wneud y YSGOL Ifan GILFACH GOCH Cyfnod cyffrous iawn eto i grŵp o GARTH blant o Flwyddyn 6 oed eu Gohebydd Lleol: Betsi Griffiths hymweliad tridiau a Phentre Ifan yn OLWG Sir Benfro ­ fel rhan o batrwm Cynhwysiad Cymdeithasol Clwstwr Ymweliadau Cymunedol PENBLWYDD Rhydfelen. Diolch i'r athrawon o'r Fel rhan o ddathliadau'r Cynhaeaf, tair ysgol gynradd am eu Anfonwn ein dymuniadau gorau at bu nifer o ddosbarthiadau ar Miss Edwina Roberts Bron Awel hymroddiad i gwrs Pentre Ifan yn ymweliadau Cymunedol yn ardal yr ystod mis Hydref, yn ogystal ag i Cambrian Avenue a ddathlodd ei ysgol ­ Blwyddyn 2/3 a Blwyddyn phenblwydd yn 91 oed yn Ysgol Rhydfelen, am gael benthyg y 4/5 yng nghartref yr henoed ar safle bws­mini. ddiweddar. Mae Edwina yn gaeth i'r Garth Olwg. Blwyddyn 3/4 yng tŷ ond gobeithiwn y bydd yn nghartref yr henoed ym Mhenros yn teimlo'n well cyn bo hir. Athletau Dan Do Llanilltud Faerdre, a Blwyddyn 6 yn Llongyfarchiadau i'r tîm athletau o Ysgol Tŷ Coch. Flwyddyn 6 a ddaeth yn drydedd yn y rownd sirol o'r gystadleuaeth athletau dan­do, yng nghanolfan gwybod hanes rhai o'r adeiladau. chwaraeon Llanilltud Faerdre. Diolch yn fawr iddo. Braf oedd croesawi Maureen Collins a Dathlu'r Cynhaeaf Chantorion i'n plith am Llwyddwyd i greu naws y Cynhaeaf noson o ganu ysgafn a chanu yn y tri gwasanaeth Cynhaeaf a crefyddol. Diolch i Maureen a'i gynhaliwyd cyn hanner tymor ­ un ffrindiau am ein diddori. Un o blant gan y plant Dan 5, un gan blant Gilfach yw Maureen sydd bellach yn Cyfnod Allweddol 1 ac un gan blant byw yn Llantrisant. Sheila Pope a Julie Smith Cyfnod Allweddol 2. Siaradwr Pan fo cymaint o gwyno am yr gwadd eleni oedd Parchedig Peter ysbytai roedd yn dda i gael ein NOSON O DDATHLU Cutts ­ Salem, Tonteg. Diolchir yn hatgoffa am ymdrech ac aberth ein Roedd nos Fawrth Medi 28ain yn arbennig i'r rhieni am yr anrhegion o tadau yn sefydlu ysbytai cyntaf yr noson arbennig i ferched y Dosbarth flodau, ffrwythau a llysiau a ardal gan Mr Rhodri John Powell Gwnio a chrefftau gan iddynt roi dderbyniwyd i addurno'r neuadd. Yn M.B.E. O geiniogau prin y glowyr y gwahoddiad i Julie Smith o Ysbyty dilyn y gwasanaethau, dosbarthwyd codwyd Ysbytai , Llwynypia a Felindre ddod i dderbyn siec am y cynnyrch i'r henoed yn ardal y Phontypridd ac roedd yn rhaid i'r £1,346. Bu’r merched wrthi'n brysur Beddau trwy gydweithrediad glowyr dalu o'u cyflogau bob rhwng y Nadolig a'r Pasg yn gweu Canolfan Ddydd Beddau. wythnos os am ddefnyddio'r ysbyty cywion a'u llenwi ac wyau Pasg a'u neu'r Ambiwlans. Cyn hynny 'doedd gwerthu, a bu un o' r aelodau Mrs Casglu i achos da dim byd i'w gael ac roedd Elaine Moore yn gwneud cardiau Fel rhan o'n dathliadau Cynhaeaf, damweiniau difrifol yn digwydd yn cyfarch arbennig. Cafodd y dosbarth mae plant yr ysgol yn codi arian i y pyllau. ganmoliaeth uchel a llawer o ddiolch Gartrefi Cenedlaethol i Blant gan Mrs Smith am eu hymdrechion (N.C.H), hyn yn dilyn ymweliad CANOLFAN GYMUNEDOL ar hyd y blynyddoedd. Soniodd am diddorol a buddiol gan Mrs GILFACH GOCH ei gwaith yn codi arian at Felindre a McDowell, cynrychiolydd N.C.H Mae'r Ganolfan wedi trefnu diwrnod dywedodd y byddai pob ceiniog yn yng Nghymru. o drosglwyddo gwybodaeth am cael ei ddefnyddio er budd y Iechyd a Chadw'n Heini ar cleifion. Y llynedd prynwyd Cyngerdd Telynau Dachwedd 27ain. Bydd croeso i gwelyau arbennig i'r ysbyty. Mwynhaodd y disgyblion sy'n bawb i ddod i'r Ganolfan y diwrnod Cyflwynwyd y siec gan Mrs Sheila derbyn gwersi telyn, gyngerdd hwnnw i gael cymorth a gwybodaeth Pope ar ran y dosbarth. Catrin Finch yn Llanhari yn aruthrol, gan arbenigwyr. Trefnir y dydd gan hwb a chymhelliad rhagorol i Cymunedau'n Gyntaf. Cysylltwch â ymarfer! GUILD Y MERCHED Michaela ar 675004. Tro Mr Gareth Jones, brawd arall Cynhelir Seremoni arbennig i Mrs Gwenda Lewis oedd hi i siarad Hebryngwraig ddathlu deng mlynedd o wirfoddoli â'r Guild. Bu Gareth yn Ofalwr yn Anfonir cyfarchion cynnes at Mrs yn y Ganolfan ar Ragfyr 11eg. Ceir Sain Ffagan am flynyddoedd a Ann Clay, yr hebryngwraig sy'n mwy o wybodaeth y tro nesaf. soniodd am ei waith yn yr gyfaill dai blant Garth Olwg, ac yn Bydd gwaith ar y project o wella Amgueddfa a hefyd hanes rhai o'r eu cynorthwyo i groesi hewl brysur llwybrau o gwmpas y cwm yn adeiladau. Mae'r merched yn St Illtyd. Yn dilyn anhwylder, fe fu dechrau cyn y Nadolig a hefyd gobeithio ymweld â Sain Ffagan Mrs Clay adre o'r gwaith ers gwaith cynnal a chadw ar y coed a adeg y Nadolig felly bydd pawb yn gwyliau'r Haf. Edrychir ymlaen i'w blannwyd yn y cwm. 11 Teyrnged i MENTER CAERDYDD Andrew O’Neill 029 20565658 – Canwr a Dawnsiwr Clwb Pêl­Rwyd Fe fydd Clwb Pêl­Rwyd y Fenter wedi Dim ond mis yn ôl roeddwn yn cychwyn. Mae’r Clwb yn cyfarfod yn ysgrifennu fy nheyrnged gyntaf i wythnosol ar Nos Fawrth am 8.30yh aelod o Ddawnswyr Nantgarw a yng Nghanolfan Gymunedol Treganna. gyda thristwch mawr ‘rwyf eto’n mynd Cysylltwch â ni am fwy o fanylion. ati i goffáu cyn­aelod. Ymunodd Andrew O’Neill â Nantgarw yng Taith Siopa i Gaerfaddon nghanol yr wythdegau a bu’n aelod Mae’r Fenter yn trefnu Taith Diwrnod i ffyddlon a thalentog o’r dawnswyr a’r Gaerfaddon, Ddydd Sadwrn, Tachwedd band am flynyddoedd lawer. y 27ain. Cyfle gwych i wneud eich Daethom ar draws Andrew gyntaf yn Siopa Nadolig!! Fe fydd y bws yn gadael o Erddi Soffia am 9.30yb ac yn eisteddfod genedlaethol Llangefni yn ar ei ben ei hun! Yn aml byddem ein 1983 ­ y flwyddyn gyntaf i ni gystadlu. dychwelyd i Gaerdydd erbyn 7yh. £10 dau’n perfformio deialogau mewn drag yr un. Roedd e’n cystadlu hefyd, gyda thîm yr wedi eu hysgrifennu’n arbennig i’r oedd e’i hun wedi ei sefydlu yn ardal gynulleidfa honno ar y noson ­ tebyg i Gwyl Aeaf Caerdydd ­ CF1, Côr Pontarddulais ond cyn hir roedd ar ei ddeialogau Les Dawson gynt ­ ac ffordd i Gaerdydd i weithio yn y BBC ar Caerdydd a Chôr Aelwyd Hamdden Andrew, fel y gallwch ddychmygu, wrth Unwaith eto eleni, mae’r Fenter yn Dechrau Canu Dechrau Canmol a chyn ei fodd yn gwisgo’i fyny. Un gyngerdd dim o amser roedd wedi ymuno â ni. trefnu adloniant Cymraeg gyda’r hwyr sy’n sefyll allan yw’r un yn y Tymbl ­ yng Nghwyl Aeaf Caerdydd. Mae’r Roedd Andrew yn gaffaeliad i unrhyw anghofia’i fyth dad Ellis (un arall o’n dîm ­ pan wnaem gyngherddau roedd ei Ŵyl yn ganolbwynt dathliadau Nadolig dawnswyr) yn ei ddagrau’n chwerthin. Cyngor Caerdydd. Bob Nos Lun yn ddawn fel canwr gwerin a chanwr cerdd Wedi iddo sefydlu ei gôr cerdd dant ei dant yn amhrisiadwy ond wedyn ar ôl y ystod mis Rhagfyr, fe fydd yna gorau o hun fe fyddem yn aml yn rhannu Gaerdydd yn canu carolau Cymraeg yn gyngerdd roedd Andrew yn serennu. cyngerdd gyda nhw ac Andrew yn Roedd yn ysbrydoliaeth i ddenu ‘amser y Bandstand wrth y Rinc Iâ. Felly beth gwibio rhwng y ddau grŵp yn arwain, am alw draw i ymuno â ni ar un o’r da’ ­ wrth gyrraedd tafarn neu westy ar yn canu, yn dawnsio a chyfeilio. dyddiadau isod – yn ogystal â’r corau yn ôl cyngerdd byddai clawr y piano ar Perswadiodd Andrew ni hefyd i groes­ canu carolau, fe fydd cyfle i chi sglefrio, agor ac Andrew yn morio chwarae a dorri ac uno’r traddodiadau a chynnwys chanu. Pwy all anghofio fersiwn Cerdd fynd i’r ffair, neu ymlacio â gwydriad alawon gwerin a cherdd dant yn ein bach o win cynnes!! Nos Lun, Rhagfyr Dant Andrew o ‘Mynnwn gael siarad perfformiadau dawns. Credai fod dawns ein hiaith ein hun’ gafodd ei wneud yn 6ed CF1. Nos Lun, Rhagfyr 13eg. Côr a chanu yn cerdded law yn llaw yn Aelwyd Hamdden Caerdydd. Nos Lun, hysbys ar gyfer S4C. Doedd pawb ddim hytrach na fel dau draddodiad ar wahân Rhagfyr 20fed Côr Caerdydd. yn ei hoffi ac yn tybio ei fod yn ac yn yr Ŵyl Gerdd Dant yng chwerthin ar ben cerdd dant a’r hen Nghorwen fe ddawnsion ni Rîl Llanofer draddodiad ond roedd gan Andrew ac yntau’n canu cerdd dant yr un pryd. ddigon o hyder a ffydd yn y grefft i Eleni yng Nghasnewydd ‘roedd wedi wneud hwyl am y peth. cytuno i ganu i ni gan fod Rîl Llanofer R o e d d A n d r e w ’ n g ym er i a d eto’n ddawns osod ­ yn anffodus erbyn rhyngwladol, eangfrydig oedd yn hynny roedd yn yr ysbyty’n Llandochau berchen ar orwelion pell iawn. Pan yn ond dyna falch yr oeddem iddo ddweud ifanc aeth i Goleg y Brenin, Caergrawnt wrthon ni ei fod wedi ein clywed yn fel ysgolor corawl, wedyn i Rufain i canu ei osodiad. Mae grwpiau led led SWYDDOG astudio a hyfforddi i fod yn offeiriad Cymru bellach yn gwneud yr un modd. GWEITHGAREDDAU PLANT Catholig, dod yn ôl wedyn a serennu yn Bu’n helpu yn Ysgol Heol y Celyn y diwylliant Cymreig cyn unwaith eto gyda’r cerdd dant a’r gerddoriaeth pan Graddfa Cyflog: £18,000 y mynd i deithio’r byd i chwarae’r piano a oedd Gwenan Dafydd yn athrawes yno flwyddyn + Pensiwn diddanu ar y llongau mawr – mae’n siŵr ac yn cyfeilio dawns i Emma Caddy a i’r gwesteion ar y mordeithiau hynny Donna Jones o Rydfelen. Roedd mor Mae Menter Caerdydd yn edrych gael gwerth eu harian!! barod ei gymwynas ac yn ymfalchïo yn i benodi unigolyn i gydlynu Mae’r math o gyngherddau mae’r eu llwyddiant. Cynlluniau Gofal y Fenter a hefyd dawnswyr yn eu wneud yn mynd trwy Mae marwolaeth Andrew’n golled wahanol gyfnodau. Ar hyn o bryd mae fawr i ni fel grŵp (fel aelod o is­ i ddatblygu gweithgareddau sawl galwad yn dod i mewn i ddawnsio bwyllgor adloniant!!) ond hefyd i plant 3 – 5 oed. a chynnal twmpath mewn priodasau ond Gymru fel talent cerddorol aruthrol ­ yn flynydde’n ôl byddem yn teithio’n bell y meysydd alawon gwerin a cherdd dant Dyddiad cau 19eg Dachwedd yn cynnal nosweithiau amrywiol. yn enwedig. Roedd mor eangfrydig ac 2004. Byddem yn perfformio sgetsus, eitemau yn casáu culni o bob math, yn hwyliog, offerynnol a cherddorol, deuai ac wrth ei fodd yn gwneud i bobol Am fanylion pellach cysylltwch â gwesteion eraill fel Suzanne George chwerthin – ‘mi rydyn yn dal i Swyddfa’r Fenter ar gyda ni ond yma hefyd byddai chwerthin Andrew, wrth dy gofio’. 029 20 565658 neu ebostiwch Andrew’n serennu. Gallai gynnal noson Cliff Jones [email protected] 12 Sul y 26ain o Fedi. Agorwyd yr arddangosfa gan y Cynghorydd Dave Stone a daeth Gohebydd Lleol: Loreen Williams nifer fawr o bobli i’r neuadd i werthfawrogi gwaith a thalent yr arlunwyr. Priodas Llongyfarchiadau i Carys Thomas a Y Tabernacl Tony Ackerman ar eu priodas. Gwasanaeth Diolch Merch Edwin ac Anne Thomas, Cynhaliwyd Gwasanaeth Cynhaeaf Heol y Ffynnon yw Carys a Tony yn gan blant yr Ysgol Sul a Theulu fab i’r Cynghorydd Len a Maralyn Twm fore Sul, Hydref 10fed. Bu Côr Ackerman, Caerdydd. Cynhaliwyd y yr oedolion yn canu hefyd o dan briodas yng Ngwesty’r Bear yn y arweiniad Angharad Copley. Bontfaen ar y 25ain o Fedi. Y gwas priodas oedd Nick Smith “Blas ar Fyw” o’r Efail Isaf a’r morynion oedd Cafwyd noson arbennig iawn i Cherie Williams, ffrind Carys, lansio’r Llyfr Rysetiau “Blas ar Megan Ackerman merch Carys a fyw” ar Nos Wener 15fed o Hydref Tony a Charlotte, merch Tony. yn Neuadd y pentref. Diolch i Treuliodd y ddau eu mis mêl yn yr aelodau gweithgar y pwyllgor am Huw Roberts a Bethan Reynolds Aifft. drefnu’r noson. Mae’r llyfrau’n gwerthu’n dda a bydd yr elw’n cael ei gyflwyno i’r elusen Cymorth Cristnogol. Os ydych am gopi cysylltwch â Mostyn a Gwyneth Rees.

Priodasau Llongyfarchiadau i Heledd, un o aelodau’r Tabernacl, merch Elenid Jones Pentyrch a Jonathan Hall ar eu priodas yn Llandudoch ar ddydd Sadwrn, Hydref 2il. Llongyfarchiadau hefyd i Huw Roberts a Bethan Reynolds ar eu priodas ar Ddydd Sadwrn, Hydref 30ain yng Nghapel y Tabernacl. Mae Bethan yn hanu o Bontypridd Huw a Bethan gyda ac yn ferch i Greg a Wendy criw Teidiau Twm Reynolds a Huw yn fab i Gareth a Tony Ackerman a Carys Thomas Menna Roberts o Fangor. Arferai Huw ddod i’r Tabernacl pan yn ifanc, a’r teulu y pryd hynny yn byw Pen­blwydd Arbennig Pob dymuniad da i Huw a Bethan. ym Mhentyrch. Llongyfarchiadau i Lois, merch Celt Dyma ddau sy’n cyfrannu’n helaeth Y gweision priodas oedd Aled ac Enfys Hughes, Nant y Felin, sydd i fywyd yr eglwys gyda’i gwaith Penrhiw ac Emyr Wyn a’r tywyswyr newydd ddathlu ei phen­blwydd yn diflino gyda’r bobl ifanc ac yn oedd Alun Reynolds a Ioan Bellin ddeunaw oed. gwneud hynny bob amser gyda a’r ddau hefyd fu’n darllen rhan o gwên siriol. Bennod 13 Corinthiaid. Mi Cartref Newydd ddarllenodd Llinos Roberts ac Eirlys Dymuniadau gorau i Ann Dixey a’r Trefn yr Oedfaon ar gyfer Mis Bellin “Yr Aelwyd Ddedwydd,” teulu a Kim a Gary Raison a’r teulu Tachwedd neges bwrpasol i Huw a Bethan gan sydd newydd symud tŷ yn Tachwedd 7. Y Parchedig D. Eirian y Parchedig John Gwilym Jones, ddiweddar. Mae’r ddau deulu’n dal i Rees (Gwasanaeth Cymun) gweinidog Huw ym Mangor. Tra fyw yn y pentref! Tachwedd 14. Y Parchedig Gethin bu’r par ifanc yn llofnodi’r gofrestr Rhys, Rhydfelen. fe gafwyd datganiad sensitif o “O Arddangosfa Arlunio Tachwedd 21. Cwrdd Plant ac Eiry Nefol Addfwyn Oen” (Sioned Cynhaliwyd Arddangosfa o waith Rochford. Williams) a “Salm 23” (Euros Rhys arlunwyr lleol yn Neuadd y Pentref Tachwedd 28. Y Parchedig Ddoctor Evans) gan Gavin Ashcroft a Rhian o Nos Wener 24ain o Fedi tan nos Vivian Jones. Edwards. 13 YSGOL FFYNNON TAF NANTGARW PONT SIÔN A GWAELOD Y GARTH NORTON Gohebydd Lleol: Martin Huws Dymuniadau Gorau Pob dymuniad da i Mrs Heledd Day SAFLE GORSAF: CARREG FILLTIR I JESSIE yn ystod ei chyfnod mamolaeth. Mi DIM FFLATIAU Pen­blwydd hapus i Jessie Jones fydd Miss Catrin Thomas yn gyfrifol Mae arolygwyr y Swyddfa Gymreig oedd yn 85 oed yn ddiweddar. am ddysgu’r dosbarth tan ddiwedd y wedi gwrthod apêl datblygwyr oedd Roedd y dathlu yn ei chartre yn flwyddyn academaidd. am godi 10 fflat ar safle’r hen orsaf Heol y Brenin, Ffynnon Taf, gyda’i heddlu yn Ffynnon Taf. theulu a’i ffrindiau a derbyniodd Cymdeithas Rieni ac Athrawon Roedd Cartefi Ashgrove wedi flodau, cardiau ac anrhegion. Mae’r Gymdeithas wedi bod yn apelio ar ôl i Gyngor Rhondda weithgar iawn ac yn cefnogi addysg Cynon Taf wrthod cais cynllunio. HWB I BLANT YSGOL pob plentyn yn yr ysgol trwy godi “Carwn i ddiolch i bawb a Llongyfarchiadau i Roger Watkins o arian mewn nifer o ffyrdd amrywiol a ysgrifennodd lythyron, a aeth i Dawelfryn, Nantgarw, sy’n gweithio llwyddiannus. Dyma restr o’r pethau gyfarfodydd ac a gefnogodd yr i Asiantaeth yr Amgylchedd. diweddaraf y maent wedi eu ymgyrch,” meddai Roslyn Forster a M a e R o g er y n s wy d d o g hariannu: Cynllun darllen Saesneg, ganslodd ei gwyliau oherwydd pysgodfeydd a rhan o’i waith yw Cynllun darllen Cymraeg, carpedi a ymweliad yr arolygwr. codi nifer yr eog ar Afon Taf drwy llenni i’r feithrin, gorchudd llawr ar Yn y lle cynta, gwrthodwyd y cais ddal y pysgod ger y Cae Glas yng gyfer adeilad Cyfnod Allweddol 1. cynllunio am ddau reswm. Yn gynta, Nghaerdydd a mynd â nhw i Silfa Mae hyn yn gyfraniad o £2,500. nid oedd y mynediad yn cyrraedd y Cynrig ble mae’r wyau’n cael eu Diolch iddynt am eu holl ymroddiad safon angenrheidiol ac, yn ail, ni tynnu a’u magu’n artiffisial. yng ngweithgareddau’r ysgol. fyddai’r fflatiau’n gweddu i Diolch i Roger am godi adeiladau eraill yn y cyffiniau. ymwybyddiaeth plant ysgolion lleol Digwyddiadur Medi / Hydref sy wedi dysgu mwy am fywyd yr Mae’r ysgol wedi bod yn brysur iawn yn barod y tymor yma yn casglu arian GWNEUD EI FARC eog ac wedi cyfrannu at wella’r tuag at achosion da, yn cyfrannu tuag Roedd actor o Waelod­y­garth amgylchfyd. at raglenni radio ac yn croesawu nifer mewn cyfres ddrama deledu o bobl i’r ysgol. Rydyn ni wedi ­ codi ddechreuodd ar Hydref 30. DIRWY O £120 dros £185 i Gronfa Cancr McMillan, Mark Lewis Jones, 40 oed o Yn Llys Ynadon Pontypridd cafodd bod yn ysgol yr wythnos ar GTFM, Rosllannerchrugog, yw Ditectif dyn o Waelod­y­garth ddirwy o codi dros £900 i gronfa NCH, bod i Sarjant Ray Lloyd yn y gyfres £120. Roedd Mark Davies, 40 oed, Wersyll yr Urdd, Llangrannog, Murder Prevention ar Sianel 5 ac wedi gyrru’n rhy gyflym ar hyd gwylio sioe am glefyd y siwgr, mae’r tad i saith yn byw gyda’i traffordd yr M4 ger Meisgyn. cynnal Gwasanaeth Cynhaeaf a bartner Delyth Jones, awdur drama Nodwyd pedwar pwynt cosbi ar ei chyfrannu nwyddau i Ysbyty’r S4C Fondu, Rhyw a Deinosors. drwydded. Bwthyn ar y Comin, mynychu Aeth i Ysgol Morgan Llwyd, cystadleuaeth ‘Athletau dan do – Wrecsam, lle roedd athrawes DIGWYDDIADAU RhCT’, dechrau cynnal siop ddrama “wych” o’r enw Gwawr CAPEL BETHLEHEM, Gwaelod­ ffrwythau yn ddyddiol, ymweld â Mason. Bu Mark yn actio yn y­garth, 10.30am. Tachwedd 7: Y Pharc Ninian, Caerdydd, cynnal Ffair Solomon a Gaenor, That’s Life a Gwein ido g, Oedfa Gymu n; Lyfrau The Bench. Tachwedd 14: Y Gweinidog; Tachwedd 21: Y Parchedig Aled Dyddiadau Pwysig CAEL EU BWRW’N BEDWAR? Gwyn; Tachwedd 28: Y Gweinidog. 19/11/04 Jambori yr Urdd yng Mae Tîm Bowlio Menywod Ffynnon Nghanolfan Hamdden Llantrisant Taf wedi dod i ben. CYLCH MEITHRIN Ffynnon 2/12/04 Ffair Nadolig yr Ysgol “Rwy’n siomedig,” meddai’r Taf, 9.30­12, dydd Llun tan ddydd 3/12/04 Plant yn canu carolau yn y sylfaenydd Avril Toozer “ond mae Gwener. Taliadau: £4.75 y sesiwn. dref llai wedi dangos diddordeb ac, am Ti a Fi, 1.15­2.30 bob dydd Mawrth. 5/12/04 Trip siopa i Cribbs wahanol resymau, dyw’r 10 Taliadau: £1.50 y sesiwn. Causeway chwaraewr rheolaidd ddim ar gael 13/12/04 Plant yn canu carolau yn drwy’r amser. Ry’n ni wedi tynnu CYMDEITHAS ARDDWROL Ysbyty’r Bwthyn mas o’r cynghrair.” Ffynnon Taf a’r Cylch: ddydd Bydd dyddiadau a lleoliadau y Roedd cwpanau’r clwb yn cael eu Mawrth cynta’r mis, Clwb Cyn­ cyngherddau a’r sioeau Nadolig i’w cadw mewn lle saff, meddai, rhag Aelodau’r Lluoedd Arfog, Glan­y­ cadarnhau yn ystod yr wythnosau ofn y byddai’n ailddechrau. Llyn. Manylion oddi wrth Mrs nesaf. 14 Toghill, 029 20 810241. 1 C 2 3 4 5 6 8 C R O E S A I R 7 8 L 9 10 Roedd pedwar wedi llwyddo i orffen croesair mis Hydref. 9 10 Llongyfarchiadau i Jayne Rees, Pontypridd, ar ennill. 11 13 Dyma gyfle arall i chi 12 13 14 ennill Tocyn Llyfrau. Atebion i: Croesair Col 16 15 18 34, Pen Bryn Hendy, Yr Encil, Meisgyn, 16 16 17 18 Pontyclun. CF72 8QX erbyn 21 Tachwedd 2004 21 22 19 AR DRAWS 20 21 22 1. Rhoi ergyd â throed i gartref pryf ac ennyn dicter pigog llawer o bobl 24 ar yr un pryd. (5,3,5) 7. Ceir cyfrol cyfarwyddo o’r wŷl 23 fall (7). 8. Ewch â mil i’r ywen i ganfod y tywalltiad byr o law (5) 11. Mae caru yn nwylo Angharad i wraig (5) 3. Nod y lle sy’n gwneud calch (4). ddechrau (6) 9. Cefni ar, a symud (4) 4. Ildio i ymgyflwyno. (6) 13. Â’r Natsi â 501 i stiward y llys 10. Mae cymar Efa a’r swydd i 5. O flaen y perth ac yn brad­ (7) ddangos priodoldeb (8) fwriadu (7). 15. Os yn yr offeryn pwyso ‘ma, gall 12. Newid un yn y drysni a dod o 6. Disgrifiad o rywun sy wedi gadael fynd y nail ffordd neu’r llall (6) hyd i’r erfin (6) y funud yma (5,4) 18. Dyma taid yn y de (3,2) 14. Mae dyn yn newid lle yng 8. Mynd â’r sach yn y man i’r fusnes 19. Ymffrost (4) Nghaerdydd (6). (6) 21. Â hanner cant i’r ardal i 16. Ai Una sy’n cuddio’r 9. Mac Dora’n glau, ond yn llanw a ymffrostio (4) cenhedloedd? (8) gwacau’r ysgyfaint yn rhy gyflym 22. Cyrraedd y marc, dyna’r amcan 17. Cyflwr Stadiwm y Mileniwm (4) (9). (3) 20. Do, fe ddaeth llygoden fawr yn Lloegr i’r canol i regi (5) RYSÁIT ARBENNIG DUDLEY 21. Mae anifail mawr gwryw yn mynd i ffau yn Lloegr ac yn dal Dros yr wythnosau nesaf bydd cyfres dylanwadu ar eich hwyliau yng clefyd sy’n achosi plorynnod fel newydd o Dudley yn tynnu dŵr o’r n gh wmn i sta ff o’ r Ll yfr g ell modrwyau ar y croen (7). dannedd wrth i’r cogydd poblogaidd Genedlaethol.” 23. O dan leu sâl, un o glasuron yr gyflwyno syniadau ffres ar gyfer tymor Gan gofio bod Dudley wedi bod yn iaith (2,3,3,5). yr hydref, gwyliau’r Nadolig a’r wyneb cyfarwydd ar ein sgrîn ers sawl Flwyddyn Newydd. blwyddyn bellach, beth yw ei gyfrinach? I LAWR Bydd Dudley hefyd yn canolbwyntio “Rwy’n hoffi ei ffordd gartrefol o 1.Yn llac ond yn bwyllog (3) ar y ffordd y gall pwysau gwaith a’n siarad gyda chi,” meddai Iris Thomas o bywydau hectig can­milltir­yr­awr Bontarddulais, sydd eisoes wedi 2. Mae bardd caw od yn disgrifio ddylanwadu ar ein hymdriniaeth o fwyd ymddangos yn y gyfres hon wrth drafod ATEBION MIS HYDREF a beth rydym yn ddewis ei fwyta. y gelfyddyd o baratoi ar gyfer dinner “Roedd Dudley’n awyddus i party. “Mae’n siarad gyda chi fel ‘sa A LL A C D P 7 A M G U E DD F A E P I L ddatblygu’r gyfres hon ymhellach o ran chi’n deall. Mae ei ryseitiau’n hawdd 7 L S O M I T edrych ar sut mae ein ffordd fodern o i’w dilyn ac mae’n eitha’ rhwydd i gael 9 O E L O C S I W N fyw yn dylanwadu ar yr amser a’r beth chi angen o’r archfarchnad. Er ei 10 S R I CH E ymdrech rydym yn gallu ei roi i goginio fod yn llawn hiwmor, ac yn tynnu coes E G I N O C R E B A CH U a bwyta yn dda,” esboniai Delun yn ofnadw’ wrth ffilmo, mae wir yn F A I 13 W 16 Williams o gwmni Teledu Opus sy’n feistr wrth ei grefft.” RH A N B A R TH A C T I O cynhyrchu rhaglenni Dudley ar gyfer Am ragor o wybodaeth a rysetiau 14 R O B 16 O T S4C. D u d l e y e w c h i ’ r s a f l e w e D O N I O L E D R Y CH A “Mae ‘da ni raglen ar bwysigrwydd www.s4c.co.uk/dudley. 19 E G Y R O W A D W Y G O F Y N N A F defnyddio cynnyrch ffres o ansawdd da Dudley, Nos Fercher, 8.25pm ar S4C. a rhaglen sy’n edrych ar fwyd sy’n gallu Ailddarllediad brynhawn Sul 22 I 21 N U A I T 15 PLANT MEWN ANGEN

Mae diwrnod Apêl Plant Mewn Angen wedi dod yn rhan annatod o’r calendr blynyddol bellach, ac eleni ar ddydd Gwener 19 Tachwedd mae’r elusen yn dathlu pum mlynedd ar hugain ers ei Gwyneth Glyn gyda Marc Phillips sefydlu. Fe fydd nifer o ddigwyddiadau difyr y Bydd £1 am bob copi a werthir yn flwyddyn hon eto ac yn eu plith mae un mynd yn uniongyrchol i goffrau’r prosiect sy’n torri tir newydd, a hynny elusen. Yn ystod y lansiad, dywedodd diolch i gwmni o Gaerdydd sydd wedi Marc Philips, cydlynydd cenedlaethol bod yn gweithio mewn partneriaeth â’r Plant Mewn Angen yng Nghymru, ei elusen dros y flwyddyn ddiwethaf. fod yn croesawu’r fenter. “Mae’r llyfr Mae Gwasg y Dref Wen, sydd wedi’i yn unigryw yn yr ystyr mai dyma’r tro lleoli yn yr Eglwys Newydd, wedi bod cyntaf i’r elusen weithio gyda yn cyhoeddi llyfrau ers dros tri deg chyhoeddwyr yng Nghymru, ac mae mlynedd, ac ymhlith eu cynnyrch eleni, natur y stori yn annog plant a phobl mae llyfr newydd i blant 10 ­ 14 oed o’r ifanc i deimlo fod ganddyn nhw enw Plant Mewn Panig! gan Gwyneth gyfraniad cymdeithasol i’w wneud.” Glyn. Comisiynwyd y stori i gyd­fynd â Mae Catrin Hughes, golygydd Gwasg dathliadau 25mlwyddiant yr elusen, ac Y Dref Wen, hefyd yn frwd dros y mae’r llyfr yn olrhain hanes criw o cyhoeddiad. “Mae’n gyfle arbennig i fyrlymus ac yn ddoniol, ac mae hefyd bump o bobl ifanc wrth iddyn nhw gyplysu hyrwyddo darllen gyda yn herio ein rhagdybiaethau ni ynghylch geisio cwrdd â sialens i godi £5000 i chefnogi elusen, ond mae’r stori’n sefyll beth yw plant mewn angen. Dwi’n siwr Blant Mewn Angen. fel stori dda beth bynnag. Mae’n y bydd ’na groeso mawr i’r llyfr.”

16