-

Gwasanaeth Arbennig i'r Blaid

Rhif 240 RHAGFYR 1997 Pris 30c Gwasanaeth Arbennig i'r Undeb

Nos Wener, 14 Tachwedd, trefnwyd cyfarfod a chinio arbennig gan bwyllgor rhanbarth Arfon 0 Blaid Cymru i gydnabod gwasa~aeth Phyllis Ellis 0 gangen Llanrug wedi deng mlynedd ar hugain fel ysgrifennydd y pwyllgor. . .. Cafwyd teymgedau arbennig a chlodwiw gan Marc Phillips, Caerdydd, Cadeirydd y Blaid; ,A.S.; Y Cynghorydd Pat Larsen, Cadeirydd Cyngor Gwynedd, gyda Dewi Rhys, Botwnnog yn arwain y cyfarfod. Cyflwynodd Helen Gwyn anrhegion hardd i Phyllis yn cynnwys powlen wydr wedi'i haddumo gyda chyfarchion perthnasol a hefyd frodwaith gywrain 0 waith Olwen Rhys. Diolchodd y Cynghorydd Eurig Wyn i Phyllis am ei theyrngarwch a'i chefnogaeth i boll swyddogion y Blaid yn Arfon yn eu tro ac adroddodd benillion addas i'r amgylchiad. Darllenodd Richard Morris Jones, y Prifardd Myrddin ap Dafydd a englynion a gyfansoddwyd ganddynt yn arbennig !'r achlysur. Roedd yr adloniant iddiweddu'r noson yng ngofal y grwp gwerin poblogaidd 'Pigyn Clust'. I PHYLLIS Un hwyr yn ei pherllan hi - wedi oes Mor daer 0 ddal ati, Agor wnaeth ein blagur ni AMai ydoedd, un Medi. MYRDDIN AP DAFYDD

I PHYLLIS Phyllis, o'j phur hoff alwad - i weini I gynnal ei henwlad Ei chur yn un a'i chaniad A'i briw wrth ddarganfod brad. RICHARD ,\10RRJS JO~'ES

I PHYLUS GYDA DIOLCH Mae Alun Wyn Evans 0 Ddeiniolen fu ei banes wedyn nes i'r chwarel gau Un eiddil, heb heneiddio - un gadarn wedi derbyn medal arbennig i yn 1969. Bu'n gweithio yn y chwarel A gadawodd heb ildio gydnabod ei wasanaeth ffyddlon i wedyn yn ystod cyfnod adeiladu'r Y ffydd pan oedd pawb ar ffo Undeb y Gweithwyr Cyffredinol a orsaf drydan gan barhau i Un i aros i'n herio. Thrafnidiol (TGWU).Cyflwynwyd wasanaethu'r Undeb hyd nes gorfod Phyllis mae geiriau'n ffaelu 0 gofio y fedal iddo yng Ngwesry'r Celt yng ymddeol ar sail iechyd. Nghaemarfon ddiwedd mis Hydref Mor gyfan d'aberthu Parhaodd yn weithgar gyda gwaitb Dros blaid bach, dros blaid a fu gan Ysgrifennydd Cyffredinol yr yr Undeb yn dilyn ei ymddeoliad gan Undeb, Bill Morris. Nawr plaid fawr ein hyfory. weithio yn arbennig 0 galed er mwyn DAFYDD IWAN Y fedal aur hon am wasanaerh y gweithwyr hynny oedd yn dioddef anghyffredin yw'r anrhydedd uchaf -salwch yr ysgyfaint. Brwydrodd er y gall yr Un deb ei roi i unrhyw un mwyn sicrhau iawndal i'r gweithwyr PVVYSIG! o'i aelodau. Mae'n debyg mai gan drefnu deisebau a dadlau eu dyma'r tro cyntaf i neb 0 Wynedd hachos. Y broblem fwyaf a'i wynebai BYDDWN YN PLYGU Y dderbyn y fedal, ac mae ei gyd• ef a'i gydymgyrchwyr ddechrau'r RHIFYN NESAF O'R ECO Undebwyr a'i gydnabod yn falch 70au oedd bod y Ddeddfwriaeth yn YN FESTRI EBENESER, dros ben bod Alun Wyn Evans wedi golygu na allai gweithwyr Dinorwig DEINIOLEN, NOS IAU, 18 cael ei gydnabod am ei waith caled gael iawndal am fod y chwarel erbyn dros yr Undeb a'i aelodau. hynny wedi cau.Ond trwy RHAGFYR am 6.30. Bu Alun Wyn yn aelod o'r Undeb ymdrechion rhai fel Alun Wyn a'r RHAID CAEL NIFER 0 ers SO mlynedd. Ymaelododd gyntaf Aelodau Seneddol Dafydd Wigley a BOB PENTREF I WNEUD pan ddechreuodd weithio yn Dafydd Elis Thomas llwyddwyd i Chware] Dinorwig yn 1947. Yn fuan sicrhau newid yn y Ddeddf. Mae Y GWAITH. wedyn daeth yn gynrychiolydd Alun Wyn wedi parhau'n weithgar er Os gwelwch yn dda, peidiwch a undeb. Treuliodd gyfnod 0 bedair sicrhau tegwch i'r chwarelwyr sydd dod yno gan obeithio fod y blynedd yn ddiweddarach yn wedi cae) trafferth i brofi eu bod yn gwaith plygu eisoes wedi'i gweithio yn y pwll glo yn Nhreharris. deilwng o'r iawndal sy'n ddyledus wneud - RHAID FYDD Wedi dychwelyd adref i Ddeiniolen iddynt. CAEl. CYMORTH PAWB. ailafaelodd yn ei gyfrifoldebau fel Uongyfarchir ef ar dderbyn yr cynrychiolydd y gweithwyr, a dyna anrhyded gan ei Undeb.

• •

DYDDIAD A LLEOLIAD PLYGU'R ECO Trefnydd Plygu: Mrs Shioned Griffith, Pantafon, Waunfawr, (01286) 650570

RHIFYN OYODIAO Pl YGU BlE? CYSYllTU A RHIF FFON

CHWEFROR IONAWR 29 WAUNFAWR Mrs Nan Roberts 650570 Rhif 240 MAWRTH CHWEFROR 26 lLANRUG Mr 1010 Llywelyn 650200 RHAGFYR 1997 EBRILL MAWRTH 26 CWM-Y·GLO Mrs Iris Rowlands 872275

Argrsffwyd gsn WBSg Gwynedd MAl EBRILL 30 DEINIOLEN Mr W.O. Roberts 871259 Clbyn, C•• marion MEHEFIN MAl 28 BRYNREFAIL Mrs L. P. Roberts-Williams 870680 Cyh~dwyd gydll chymorth GORFFENNAF GORFFENNAF 2 BETHEL Mr Geralnt E"is (01248) 670726 Cymdttlth.1I Gttlfyddyd8U Gog/edd Cymru AWST - - - MEDI AWST 27 DINORWIG Mr Meirion Tom os 870056 SWYDDOGION A GOHEBWYR HYDREF HYDREF 1 PENISARWAUN Mrs Ann Evans 872407 TACHWEDD HYDREF 29 LLANBERIS Mr Gwllym Evans 872034 Gotygyddol: RHAGFYR TACHWEDD 26 CAEATHRO Mr Clive James 677438 JOHN PRITCHARD CILFYNYDD, llANBERIS Ffon:(01286) 872390 Apel am Fatiau Rags Aduniad Myfyrwyr Normal IWAN ROBERTS 'Nid sv'n gwneud eartref - nid Manteisiaf ar y cyfle i raghysbysu llEIFIOR, LlANRUG ty mur a drws a ffenestr ae aelwyd Ff6n:(01286) 675649 eich darllenwyr 0 ddyddiad Aduniad - ond y pethau sydd ynddo.' Myfyrwyr y Coleg Normal 1965-68. Cadeirydd Pwyllgor Llywio: (T. Rowland Hughes, 0 Law I Law), Byddwn vn eyfarfod ar y ARWEL JONES Datblygu Llainwen Hoffwn wneud ap61tuag at eich penwythnos 11-13 Medi 1998 yng CAE EBONI, PENISARWAUN darllenwyr. Mae Amgueddfa Lechi Annwyl Olygydd, Ngwesty'r Kinmel Manor, Abergele. Ffon:(01286) 871274 Cymru, Llanberis ar drothwy cyfnod Gellir cael mwy 0 wybodaeth a Roedd yn ddiddorol iawn darllen cvffrous 0 ddatblygiadau a manylion archebu lie drwy gysylltu E-bost: [email protected] Ilythyr cynrychiolydd Rossisle gwelliannau. Un o'r datblygiadau ag unrhyw un o'r eanlynol: GOl YGYOOCHWARAEON Developments yn rhifyn diwethaf hyn yw ailddodrefnu Tv'r Jean Salisbury (Rees Davies gynt) Richard ll. Jones. 5 Y Ddol, Bethel. Eco'r Wyddfa. Tipyn 0 syndod oedd Peiriannydd fel ag ydoedd yn 1910. (01745) 590329. (012481 670115 darllen honiad y cwmni bod 'cynnig Un o'n prif broblemau yw cael gafael Anna Davies (Greenbank gynt) OYOOIADUR Y MIS ffurfiol' wedi ei wneud i drafod y ar fatiau rags i'w gosod ar loriau'r tV. (01352) 710472 Mrs Margaret Cynfi Griffith. Cvnfl, datblygiad gyda'r trigolion Ileal. Nid Deiniolen (870394) Tybed a oes gan rai o'ch darllenwyr Gareth Hughes ('Dinbach') (01745) oes gennym ni na gweddill trigolion fatiau rags, mewn cyflwr da, ac y 583915 FFOTOGRAFFWR cylch Llainwen a Ffordd TV Du, Gwyndaf Hughes. Glasgoed. byddent yn fodlon eu rhoi inni? Christine Hughes (Carpenter gyntl llanrug (677263) llanberis unrhyw wybodaeth am y Opsiwn arall, wrth gwrs, yw denu (01248) 364727 OATBLYGU LLUNIAU fath 'gynnig ffurfiol' gan y cwmni i eich darllenwyr i adfer yr hen grefft Merfyn Lloyd Jones (01362) Bryn Jones. Elidir, Alit Dewi, ailwampio ei gynlluniau. Ni gan greu matiau rags i ni - oedd yna 755805 Bangor (01248) 353337 neu 871925 ddywedwyd dim am hyn ychwaith batrwm arbennig a berthynai i'r ardal Llawer 0 ddiolch. TREFNYOO HYSBYSEBION yn ystod ymweUad archwiliwr y yma tybed? Os mai dyna eich John Roberts. Bedw Gwvruon, Swyddfa Gymreig. dymunia byddwn yn eich digolledu Llanrug (675605) Byddai'n dda gweld copi o'r lIythyr am unrhvw gostau - ond cofiwch TREFNYOD BWNOELU Eisteddfod Genedlaethol y gwnaed y 'cynnig ffurfiol' ynddo, drafod y pris cyn cychwyn ar y Ann Gibbins, lodj Plas Tinon. Pontrug os yw'n bodoli. Bro Ogwr 1998 (673696) gwaith! Mae ein eais i gael yr holl safle Bydd angen nifer helaeth a fatiau Mae'r Eisteddfod Genedlathol yn TREFNYOO ARIANNOL wedi ei gofrestru fel 'Ilecyn gwyrdd' Goronwy Hughes, Eithinog, 14 Afon gan y bydd angen dodrefnu y rhes a gwahodd enwebiadau gogyfer yn mynd ymlaen. Diolch i bawb sydd Rhos, llanrug (674839) da: chwarelwyr wedi i ni symud y Medal Syr Thomas Parry Williams, wedi ein helpu i wneud y cais TREFNYOD GWERTHIANT POST rheini, garreg wrth garreg, a i'w ehyflwyno yn ystod Eisteddfod hwnnw ar 61 darllen yr erthygl yn yr Mrs Olwen Llywelyn. Pant Afon Bach. Danygrisiau yn ddiweddarach yn y Bro Ogwr 1998. Llanrug (650200) Eeo. flwyddyn. Byddwn yn ddiolchgar Rhoddir y Fedal i gydnabod ac TREFNYOO Pl YGU Yr eiddoch, iawn 0 unrhyw gyfraniad neu anrhydeddu gwasanaeth gwirfoddol Shioned GriffIth (650570) PADDY SMITH a TOM JONES wybodaeth. Os ydych am ragor a a nodedig a gyflawnwyd dros nifer GOHEBWYR PENTREFI fanylion cysylltwch a Darren Hughes helaeth 0 flynyddoedd ymhlith pobl BETHEL: Garalnt Elis, Cilgeran (01286) 870630. ifalnc mewn ardal neu gymdogaeth, (01248 670726) Codi'r To! Yr eiddoch yn gywir, yn arbenmq trwy weithgareddau BRYNREFAIL: Mrs lowri Prys Roberts• Ydych chi'n ysu am gael perfformio Williams, Godre'r Coed (870580) MARED WYN SUTHERLAND sy' n hyrwyddo dibenion yr CAEATHRO: Clive James, Hafan, Bryn ar y boes? Eisteddfod Genedlaethol. Gwna (677438) Mae cwmni AI Fresco yn chwilio Os ydych chi'n adnabod person CEUNANT: Trystan a Sioned larsen. am unigolion neu grwpiau a thalent Her i Ocsiwnia sy'n haeddu'r anrhydedd yna Bodafon, Ceunant (650799) canu a pherfformio i gymryd rhan ym Ydi'r ci yn dioddef a grudeymalau? cysylltwch ag Alma Carter yn CWM·Y·GLO: Mrs Iris Rowlands, mhedwaredd cyfres 'Codi'r To'. Swyddfa'r Eisteddfod am ffurflen Glanrafon (872275) Ydych chi'n ehwilio am Iyfr prin? Mae'r gyfres wedi ei sefydlu fel un DEINIOlEN: W. O. Williams, Ydych chi eisiau tocyn I weld enwebu. Rhif ff6n: (01222) o gyfresi adloniant mwyaf 6 Rhydfadog. Deiniolen (871259) cyngerdd and fod y tocynnau I gyd 763777. poblogaidd S4C ac wedi eynnwys DINORWIG: Marian Jones, Minallt. wedi eu gwerthu? Ydych chr wedi Gan edrych ymlaen at glywed oddi 7 Bro Elidir, Dinorwig (870292) rhai 0 dalentau gorau Cymru dros y wrthych. LLANBERIS: Gwyneth ac Elfion colli cysylltiad a hen gyfaill ysgol neu blynyddoedd diwethaf. berthynas? Ydych chi'n chwilio am Yn gywir, Roberts, Becws Eryri (870491) Rydym yn ehwilio am ddiddanwyr LLANRUG: Eryl Roberts, 3 Bryn rywbeth anghyffredin? Ydych chi'n ElFED ROBERTS o bob math, 0 gantorion i gonsurwyr, Moelyn (675384) trefnu aduniad coleg neu ysgol ae Cyfarwyddwr NANT PERIS: Ann Cumberton, ae am gynnal gwrandawiadau yng angen cymorth i gysylltu a phobl? Gwastadnant (870356) Nghaerdydd yn ystod mis Chwefror Ydych chi wedi torri hen blat ae PENISARWAUN: Mrs Ann Evans, 1998. Mae'r gyfres i'w recordio yn eisiau cyngor er mwyn ei adfer i'w Sycharth (872407) ystod mis Gorffennaf 1998. gyflwr blaenorol? TAN·Y·COEO: Miss Anwen Parry, Os oes gennych ddiddordeb Ael-v-Brvn (872276) Os felly, rhoweh alwad i dim gyrrweh lun, tap sain neu fideo WAUNFAWR: Mrs Nan Roberts. Ocsiwnia ar (01222) 322729, neu Pantafon, Waunfawr (650570) ynghyd a 'chydig 0 wybodaeth ysgrifennweh atom yn 'Her amdanoch eich hun i: Oesiwnia, Ystafeil 2001, Canolfan Meinir Mai Jones Ddarlledu'r BBC, Uandaf, Caerdydd 'Codi'r To' Y RHIFYN NESAF CF52YQ. AI Fresco Cofiwch does dim un her yn rhy Daw'r rhifyn nesaf o'r wasg 33-35 Heol y Gadeirlan fach nac yn rhy fawr. Cysylltwch NOSIAU,RHAGFYR18 CAERDYDD CF1 9HB rwan gydag unrhyw her ar unrhyw Deunydd i law'r bwnc dan haul. golygyddion perthnasol NOS LUN, RHAGFYR 8 Os gwelweh yn dda 2

• ..

Dawnswyr Caernarfon ar y Brig GWARCHOD CYMDOGOL Daeth llwyddiant unwaith etc Dyma'r chweched gwaith i'r Agorwyd swyddfa newydd ym CymdogoI- troseddau fel dwyn Ddawnswyr Caemarfon yn yr Dawnswyr ymddangos ar lwyfan Mhencadlys yr Heddlu yng o foduron, dwyn beiciau, dwyn Wyl Gerdd Dant a gynhaliwyd yr Wy} - pedair gwaith yn y Nghaemarfon yn ddiweddar - o sied neu gytiau - yna fe yn Aberystwyth ar 1 Tachwedd. bedair blynedd ddiwethaf - gan Swyddfa Gwarchod Cymdogol drosglwyddir y wybodaeth i'r Hyfforddwr y tim yw Idwal gipio'r brif wobr deirgwaith i - gyda'r bwriad 0 ddod 3 cysylltwyr. Williams 0 Lanrug, a bu'n gyd, ym Mangor yn 1990; thrigolion y sir a'r heddlu yn Wrth son am gytiau a beiciau, dathlu ddwywaith yr un noson Penybont ar Ogwr yn 1995; ac agosach at ei gilydd i geisio atal mae nifer 0 gynnyrch sy'n gan iddo ennill y wobr gyntaf am eleni yn Aberystwyth yn 1997. troseddu. ymwneud a diogelwch i'r gyfansoddi dawns werin dan y Bydd tlws hardd Dawnswyr Gwirfoddolwyr ymysg cysyllt• cyhoedd sydd i'w cael am brisiau teitl 'Bae Ceredigiori'. Talog yn aros yn y fro yma am wyr 0 wahanol ardaloedd fydd yn cystadleuol iawn. Mae rhain yn Roedd harmer y tim yn dod 0 byth. rhedeg y swyddfa a'r dasg gyntaf cynnwys - pecynnau argyfwng fro'r Eco y tro yma - Judith Mae'r dawnswyr yn cyfarfod fydd ceisio diweddaru'r 650 0 personol; larwm rhybudd Harding a Nia Lewis 0 yn Yr Aelwyd, Caemarfon, bob gynlluniau Gwarchod Cymdogol tresbaswr I sied, cytiau neu Benisarwaun ac Idwal a nos Iau am 7.30 o'r gloch. I sy'n bodoli eisoes yng garafan; cit marcia eiddo; clo Bethanne Williams a'u bechgyn ymuno a hwy cysylltwch ag Ngwynedd. Oherwydd prinder beiciau; cit canfod arian ffug. Owain a Morgan ap Gruffydd 0 Idwal Williams ar (01286) amser ac adnoddau ofnir fod Os am fwy 0 wybodaeth am Lanrug. 673485. nifer o'r rhain bellach yn unrhyw beth sy'n ymwneud ag anefIeithiol. atal troseddu cysylltwch 3'ch Ar 01cwblhau'r gwaith yma fe Heddwas Cyswlit Lleol, ALOE VERA ellir ceisio sefydlu cynlluniau Swyddfa Gwarchod Cymdogol Am well iechyd yn naturiol, profiwch nerth newydd rnewn ardaloedd lle nad (01286) 684844, neu'r Heddwas ALOE VERA. canfuwyd iddo roi esmwythad oes cynlluniau yn barod. Mae Alan Bevan, Swyddog Atal i lawer sy'n dioddef 0 afiechydon cyffredin ystadegau'n profi fod troseddu Troseddu (01286) 684815. fel:- Cryd y Cymalau, Mygdod, Ow.. Poeth, wedi gostwng oddeutu 50 y cant I.B.S., Afiechydon y Croen, Diffyg Egni lIe mae cynllun Gwarchod Cyrndogol yn bodoli. FFAIR GREFFTAU Afiechydon yr Arennau, Pwysau Gwaed a.y.y.b. Gwaith arall y gwirfoddoIwyr am fwy 0 fanylion, cysylltwch ag Alun, Fran: (01248) 670746 fydd cadw cysylltiad a grwpiau LLANRUG Gwarchod Cymdogol yn y gwahanol ardaloedd. Bob bore NOSWENER 5TACHWEDD SIO~vg~RN byddant yn cael gwybodaeth am FFAIR NADOLIG y troseddau sydd wedi digwydd am 7.00 o'r gloch DVDD SUL, 30 TACHWEDD (1 - 5 p.m.) yn ystod y 24 awr flaenorol. Os ER BUDD ADRAN TRAWSBLANNU ARENNAU RUHl credir y gallai rbai o'r troseddau Y SEFYDLIAD COFFA hynny fod yn berthnasol i grwp Mynediad: SOc. Nabnlig 1Llawtn a binltlt am neu grwpiau Gwarchod titlt ctfnngattIt nbbi urrth o Q C Alwyn a Sarah Jones o • BLODAU o 0 RACCA PENISARW AUN Ffon: (01286) 870605 RITHOEDD eELYN COED NADOLIG Brysiwch i archebu! Ar agor th diwrnod yr wythnos

NOSON YN NGHWMNI'R 'BODY SHOP' Ocsiwnlar Gwadd: EIFION 'JONSI' JONES . \. .- (BBC RADIO CYMRU) • yng NGWESTY SEIONT MANOR, LLANRUG NOS IAU, 4 RHAGFYR 1997 o 7 o'r gloch ymlaen \. 7 - 8 o'r gloch: Arddangosfa gan 'Body Shop' e - 10 o'r gloch: Ocsiwn Addewidion AMRYWIAETH EANG 0 ADDEWIDION A NWYDDAU YN YR OCSIWN DEWCH I GYFARFOD JONSI - 'YR HEN GOES EI HUN' A CHAEL NOSON HWYLIOG Tocynnau: £2 (yr elw er budd Ysgol Feithrin Llanrug) ar gael yn yr Ysgol Felthirin neu drwy ffonio Carol Williams (01286) 677766

3

------~... o'n helpu igario gwair yn rhywle awgrym - a minnau yr un mor ar y prynhawn bwnnw. bendant mai fo fyddai'n eistedd Aeth T. H. Parry Williams yr yng nghadair Caernarfon 'Wyt ti ishio clwad sicret?' fawr i'w chadw bob blwyddyn yw holl ffordd i Wrecsam ar ei feic brynhawn Iau. yn 1912. Doedd neb wedi deud 'Oes, ddeuda iwrth neb, ysti.' - pwy yw y bardd buddugol? * * * 'WeI, rna' cath ni 'di cal Does na ddim gwefr yn y wrtho ei fod wedi ennill y goron, ond fe ddywedwyd wrtho am Mewn sgwrs ar faes yr cathod bach.' serernoni os bydd enw'r bardd Eisteddfod diwrnod canlynol aros yno tan ddydd Iau gan ei y 'Wyt ti ishio clwad sicret - buddugol eisoes yn wybyddus. dywedais yr hanes wrth ddau fod wedi ennill y gadair hefyd. sicret mawr?' Os byddwch rywdro'n ddigon gyfaill 0 Fon - y prifardd Tom tOes plis.' ffodus i ennill prif lawryfon y Pan gyflawnodd y dwbwl eilwaith ym Mangor 1915, fe Parry Jones (Tom Ty Pigyn) a 'Ma' mami fi yn mynd i gal Genedlaethol, peidiwch a phoeni Rolant. Ar arnrantiad dyma'r gadeiriwyd ei dad yn ei Ie. babi bach newydd sbon.' fe gewch eich rhybuddio mewn ddau yn gwneud yr englyn a Dywedir iddo gyfansoddi ei awdl 0, ia, rhan 0 ddeialog da bryd. Fe erfynir am?ch i ga~ ganlyn. Dydwi d.din: am 'Eryri' pan oedd ym Mharis; ac ddiniwed a glywid ar iard yr eich ceg hefyd, ac 1 gadw r gwblhau'r linell gynta I chi. Doe~ iddo gyfansoddi ei bryddest 'Y ysgol gynradd ers talwm. Digon gyfrinach. Fe gedwais i y dim angen i chi fod yn fardd 1 Ddinas' (sy'n son am fywyd y o waith fod cyfrinachau mor gryfrinach am ddau fis. Dyna' wneud hynny, ac mae cwblhau y gwter ym Mharis) tra adre yn ysgytiol yn cael eu gwasgaru ar deufis pryd y troais 0 fod yn gynghanedd yn eitha hawdd: iard yr ysgol fach heddiw. berson cydwybodol a gonest ifod Rhyd-ddu! Tro gwych oedd troi i_,a chlywed yn gelwyddgi, y enwedig yn ystod * * Sicred fu'n hir swcru, * * * yr wythnos cyn y 'steddfod. * 'Fedrwch chi gadw cyfrinach?' Rwan mi ddeudai gyfrinach Chwiliwch am bunt i chwalu . ~ . • Doedd hi ddim yn arferiad 'Medra srwr lawn - m1 wrthoch chi. Does dim angen i Cyfrinach tY bach lIe bu. bob tro i hysbysu'r beridd wyddoch yn iawn na ddeuda 1 air chi ei chadw hi bellach. Y flwyddyn ddilynol fe gefais buddugol am eu llwyddiant yn yr wrth yr un enaid byw.' Yn eisteddfod Glyn-ebwy i gadair Eisteddfod Llanfachreth, hen ddyddiau. Chafodd Wil Ifan A chyn i'r gyfrinach gael ei 1958 roedd y gath allan o'r cwd ger Dolgellau, a'r beirniad oedd mo'i goroni yn Eisteddfod y sibrwd yn eich clust chi - a phawb yn gwybod mai T. Llew T. Uew Jones. Doedd 0 ddim yn Gadair Ddu 1917. Doedd 0 rydach chi'n ysu am g~el Jones oedd j'w gadeirio ddydd yr eisteddfod i draddodi ei ddim yn gwybod ei fod 0 wedi ailadrodd y sgandal wrth eich Iau, feirniadaeth. Anfonais air i ennill, nes gwelodd o'r hanes yn ffrind gora, gan rybuddio hwnnw Yo 1959 roedd y 'Steddfod ddiolch iddo gan anfon copi o'r y papur dyddiol. • neu honno i fynd ar lw i beidio yng Ngbaemarfon. Nos Lun yr englyn uchod gan awgrymu mal Ni choronwyd Gwylfa yng ag ynan gai wrth neb. Cyn fawr wythnos honno fe fes i seiat anoeth oedd dadlenu'r gyfrinach Nghaerdydd 1899 (er iddo o amser ni fydd y gyfrinach yn ddifyr yng nghwmni Alun Cilie fawr mewn tawelwcb tY bach yn hawlio cael mynd drwy'r gyfrinach bellach. Ydi mae'n a T. Llew Jones.Roedden nhw oriau man y bore. seremoni y diwmod canlynol). anodd cadw cyfrinach. yn aros yn y Royal. Yn hwyr y Na, welais i byth rno'r bun - Chafodd Dyfed mo'i gadeirio ym Yn eigion pur galonnau - y.rh~nnir dydd fe es i i'r tY bach, ac yno rel Cardi, ynte! Ei rhinwedd rhwng ffrindiau, Menhyr 1901 - pam? WeI, roeddwn i'n eistedd yn dawel. Ac ._ _ A lIw hon nid yw'n lleihau roedd o'n chwarae croquet yn yno y clywais i'r gyfrinach fawr: Ar ingol awr yr angau. Llandrindod ar awr fawr y Llew yn deud wrth Alun, cadeirio. Chafodd T. Gwynn * 'Rwy'n mynd a'r gader o'rna o ENOG * * Jones mo'i gadeirio am ei awdl ddydd Iau.' Ym myd yr eisteddfod, boed leol fawr 'Ymadawiad Arthur' ym neu genedlaethol - y gyfrinach Tawelwch. Yna llais Alun: Mangor 1902, os cofiaf roedd 'Wyt n wedi deud wrth rhywun?' 'Naddo, dwi ddim am i'r GWYN JONES gyfrinach fynd allan fel yng Nglyn-ebwy y llynedd.' Ar ddechrau'r gaeaf dyma Wr a FFE ESTRI ERYRI Aeth y ddau allan ac yn 01 i'r gwraig 0 Ddeiniolen yn lolfa. Roeddwn i'n gyffro i gyd ac penderfynu bod rhaid cael un o'r cwiltiau continental yna i'w GARTHISAF,LLANRUG yn 11awenhau oherwydd i mi cadw'n gynnes tua Phentre (01286) 650764 glywed y gyfrinach fawr drwy Helen. Lawr i Fangor a'r ddau eistedd (yn meindio fy musnes) ryw bnawn a thalu £50 amdano. neu w. G. Roberts (Wil Korea) 676741 yn nhy bach y Royal.,. Cyrraedd adref yn y man a Wrth gwrs fe est at Llew a 1 dadbacio'r neges o'r car. Doedd * Ffenestri * Drysau * Drysau Patio longyfarch gan ychwanegu fy dim golwg o'r cwilt. Roeddent * Porches mod i'n gweithio yn ystod yr wedi taro'r cwUt ar y to wrth wythnos ar un 0 bapurau bacio'r car ym Mangor ac wedi * 8yrddau Ffasia newydd Lloegr. Yn naturiol ei adael yno. Druan 0 Graham, gwadu roedd Llew, ond fe ond mae'n debyg i rywun ym Mangor gael cwilt da am ddim! * Cladio wyddwn yn iawn fod golwg go * Conserfateris boenus amo. Fodd bynnag fe gyrunon ar bunt 0 fet. Llew yn 12 MLYNEDD 0 BROFIAD YN Y MAES taeru nad oedd gwirionedd yn fy

AM DEITHIAU CYFFORDDUS, DIOGEl A RHAD YM MHYDAIN A THRAMOR ...

• WAUNFAWR Ffon: 650218 * Ty Rhydd * Bwyd Cartref * BYSIAU ARF N * Prydau Plant * Ystafell Deulu * LLANRUG * Cinio Dydd Sui Traddodiadol * (Eric Morris) * Cerddoriaeth Fyw * Cwrw Go lawn * Ffon: (01286) 675175 a 677858

4 BETHEL BRYNREFAIL • - Garaint Ells, Cilgaran. FfOn:(01248) 670726 Mrs lowri Prys Roberts-Williams, Godre'r Coed. 870580

Camera yn ng01al Richard LJ. Jones, 5 Y DdOI. FfOn:(01248) 670115 Camera yn ngofal Gwyndaf Hughes, Glascoed, Llanrug. Ffon: 677263 DIOLCH. Dymuna Nansi a Trefor ' FFERMWYRIEUAJNCYN CANADA. O'R YSBYTY. Dymunwn wellhad ddarluniadolliwgar ffurfiant Dyffryn Williams, Rhos Lyn, Bethel ddiolch Anodd iawn oedd credu i mi gael fy buan i Mrs Dilys Jones, Cvnr sydd Peris gan ei olrhain j'r cyfnod cyn yn gynnes iawn i'w perthnasau, newis yn un o'r ddau i gynrychioli wedi derbyn triniaeth i'w lIygaid yn Oes yr I§ i'w ffurf bresennol. cyfeillion a chymdogion am y Ffermwyr leuainc Cymru a Lloegr i Ysbyty Gwynedd ae wedi Dyfynnir englyn Gwilym Cowlyd: cardiau, blodau a'r anrhegion a fynd i Canada ar daith gyfnewid. dychwelyd gartref erbyn hyn. Y Jlynnaugwyrddion I/onydd - a gysgant dderbyniasant ar yr achlysur hapus and dyna ddigwyddodd a mis RHODDION. Dan nawdd Mewn gwasgod 0 fynydd, o ddathlu eu priodas aur yn Mehefin eleni rni roeddwn i ar Cymdeithas y Chwiorydd Eglwys A tnvnn heulwer ysbl8nnydd ddiweddar. awyren ac ar fy ffordd i Toronto, a M.C. Brynrefail gyda Mrs J. A. Ar len y dw, fun y dydd. MERCHED Y WAWR. Yng hynnyhebwybodbethi'wddisgwyl. Roberts yn trefnu, cafwyd ymateb Eglurir hefyd ddyfodiad y torgoch a'u nghyfarfod mis Tachwedd cawsom Roeddwn i'n trafaelio mewn grwp rhagorol eleni eto i'r ymgyrch bodolaeth hyd heddiw yn nyfroedd oer y ddau Iyn, Paris a Phadarn. gwmni difyr Vincent Hughes 0 yn cynnwys dau aelod 0 Ogledd 'Operation Christmas Child' i Langystennin ar y testun 'Y Stori tu Iwerddon, dau o'r Alban, un 0 gyflwyno blychau anrhegion i blant Mae ymddangosiad y bwrdd arddangos yn gyfraniad i'w 01 i'r tacla'.' Diolchwyd iddo gan Ann Awstralia, un 0 Seland Newydd, un mewn gwledydd eythryblus y Lewis ac enillydd y raffl oedd Mir 0 Loegr ac, wrth gwrs, fi 0 Gymru. Nadolig hwn. werthfawrogi yn lleol ac i ymwelwyr Read. Gwesteion y te oedd Mair Am y tri mis canlynol roeddem yn Yn ystod y mis hefyd cyflwynwyd sy'n cyrchu'n gyson i Hen Bont Pen• James, Gwyneth Price a Nancy caeI cyfle i deithio yn eang drwy y swm 0 £152.45, sef cyfraniad yr llyn. Diolch i'r Cyngor Cefn Gwlad Williams i gyd 0 Stad Bro Eglwys. dalaith Ontario. Eglwys tuag at a~1 'law yn Llaw' am y gwaith. Dymunwyd gwellhad buan i Philip Roeddem yn aros efo aelodau Williams, Llanddwyn ac i Marc Ffermwyr leuainc Ontario (tua 2,000 Bardsley, Stad Eryri. Diolchwyd i'r 0 aelodau yn Ontario) a'i teuluoedd aelodau am bob cefnogaeth i'r am gyfnodau 0 thua wythnos ar y eisteddfod leal. Mae ymarferion cor tro. Mae Ontario wedi'i rhannu yn y gangen wedi dechrau dan saith rhanbarth ac fe roeddem i gyd arweiniad Deilwen Hughes ar gyfer yn aros yn yr un rhanbarth ar y trot y gwasanaeth Nadolig sydd j'w ond roedd vn bosib mynd am gynnal nos Sui, 21 Rhagfyr yng wythnosau cyn gweld unrhyw un Nghapel Cysegr am 6 o'r gloch arall o'r grwp.

. . ~ t ...~~..

Yr hysbysfwrdd newydd ar bont Penllyn. - ymgyrch 1997 Eglwys Bresbyteraidd Cymru gyda Pa un o'r rhain sydd Chymorth Cristnogol tuag at bwyslcaf? anghenion Deheudir Affrica. YSWIRIO EICH T'9' (I arbed Hefvd. casglwyd y swm 0 £59.50 coiled i chi); Bethan Jones ger y Niagra Falls. yn lIeol tuag at Gymdeithas y YSWIRIO EtCH CAR (I arbad Beiblau. gydag aelodau'r Ysgolion Sui, COr Roedd pawb y bOm i'n aros efo coiled i chi); neu Cadnant a Pharti Llefaru Lleisiau nhw yn gymwynasgar iawn. Doedd EGLWYS M.C. BRYNREFAIL. Trefn yr oedfaon am fis Rhagfyr: YSWIRIO EICH BYWYD (i Cadnant. Mrs Glenys Griffiths fydd dim eiliad sbar i'r gael ac roedd pob arbed coiled i'ch teulu) yn arwain y carolau gyda Beti Owen diwrnod yn dod a gweithgaredd neu 7: Mr Richard LI. Jones, Bethel yn cyfeilio. £1 fydd tal mynediad a'r brofiad newydd, fel ymweliadau a (5.30) Cysylltwch a', Isod i weld mo' tocynnau i'w cael gan aelodau'r fferm maple syrup, tybaco, 14: GWASANAETH NADOLIG dan mad yw coat yswiriant gyda CDH gangen neu dalu wrth y drws. Bydd ffrwythau, 'chinchilla a dairy; cael nawdd yr aelodau a phlant yr Andre (BetheI/Uanberis) yr elw tuag at OY Enfys, Ysbyty cyfweliadau radio; ymweld a Ysgol Sui (2.00) Bryn (M6n) Gwynedd. cholegau neu fferm arbrofol ac, wrth 21: Parchg Trefor Jones, Caernarfon Euryn (Caernarfon a'r cylch) Cynhelir cinio Nadolig y gangen gwrs, gweld Toronto, Niagra Falls a (5.30) John Effion (Penisarwaun) yng ngwesty Eryl Mor, Bangor, nos phrifddinas Canada, sef Ottowa. 28: Dr Gwilym A. Jones, Penrhos- Fercher, 10 Rhagfyr. Bydd y bws yn Cefais hefyd gyfle i sg',o dwr, garnedd (10.00) CDH cychwyn am 7.30 p.m. chwarae Broomball ac wrth gwrs, HYSBYSFWRDD. Ar Hydref 28ain Ymgynghorwyr Ariannol CYDYMDEIMLO. Ddydd Llun, 20 Baseballl gosodwyd bwrdd arddangos Annlbynnol Ueol (sefydlwyd 1974) Hydref, yn 93 oed bu farw Mrs C. Fe roeddwn yn dangos sioe trawiadol ar gwr hen bont Pen-llyn. Ff6n: (01248) 355055 Roberts, Cefn Cynrig. Estynnir pob sleidiau i Ffermwyr leuainc Ontario Arno eglurir yn ddwyieithog ac yn cydymdeimlad i Elwyn ac Iris a'r gan roi gwybodaeth iddynt am teulu 011vn eu profedigaeth. Gymru tra roeddern yn rhoi iddynt LLONGYFARCHIADAU i Dafydd a noson 0 adloniant trwy actio sgetsus Mona Williams, Bro Rhos ar ddod yn a chanu, fel yr oeddent hwythau NEWYDD AGOR YN hen daid a hen nain. Dymunir hefyd wedi ein diddanu ninnau dros y ANTUR WAUNFAWR wellhad buan i Dafydd. cyfnod y treuliasom yno. DIOLCH. Dymuna llinos Angharad, Taith gyfnewid lIawn amrywiaeth CANOLFAN ARDDIO Perthi ddioleh 0 galon am yr holl a chyfeillgarwch - dyna'r unig gardiau a'r anrhegion a dderbyniodd ffordd i ddisgnfio'r amser a dreuliais WAVNFAWR Agored 9.00 - 4.00 Llun - Gwener ar achlysur dathlu ei phen-blwydd yn ar daith gyfnewid gyda'r Ffermwyr AR GYFER Y NADOLIG GROTO SION CORN un ar hugain oed. Diolch yn fawr. leuainc. BETHAN JONES ADDURNIADAU NADOllG 18 a 19 Rhagfyr 2.00 - 6.00 p.m. 20 Rhagfyr 10.00 a.m. - 4.00 p.m. *** Dowch i gsel gsir yng nghlust COED NADOllG R. M. Ole) PARRY SI6n Corn s chael anrheg, *** wedyn mynd i'r csttl I gsel PEINTIWR AC ADDURNWR TWBIAU AMRYWIOL LLAWN pethau-da tre fydd paned a PRISIAU RHESYMOL GRUG, IDDEW A SAFFRWM mins pel ar gael imam a dad a digonedd 0 snrhegion, cardiau *** ac sddurn;adau arbennig sr gse/ TAWELFA, PENISARWAUN AMRYWIAETH 0 BLANHIGION yn y slop. * ** Ymweliad § Sian Corn fydd £2 Ffon: (01286) 870846 TORCHAU NADOllG y plentyn. 5

• --

Mae'n amlwg mai'r bragwyr nid yw'r tenant yn cael ci enwi. oedd perchnogion y dafarn erbyn Mae'n ymddangos i'r cipar hyn oherwydd cyfeirir at Griffith ddanfon Richard Owen yn 61 i Jones fel tenant. Er mwyn gartref y tenant i'w holi ynglyn TEULU 0 gweithio allan main yr iawndal a'r caniatad. Siaradodd Richard oedd yn ddyledus iddo roedd Owen a'r tenant yn Gymraeg. WYRLLEOL angen cyrnryd i ystyriaeth holl Dywed y cipar yn ei dystiolaeth elw'r dafam dros y tair blynedd nad oedd yn deall y sgwrs flaenorol a chanfod y cyfartaledd rhyngddynt ond i'r tenant droi Rai misoedd yn 01 bum yo trafod hanes rhai 0 am flwyddyn. Hawliai Griffith ato a dweud iRichard Owen gael dafarndai'r fro - yn enwedig y rheini sydd wedi diflannu Jones yr elw canlynol: £42 am caniatad ganddo i saeth ar y tir! erbyn heddiw, a'u casgenni'n sych grip! Un o'r tafarndai gwrw; £9 am boteli CWlV/; £3 am Mewn dogfen arall yn yr un hynny oedd y 'Coach and Horses' yrn mhentrefRhiwlas. win a gwirodydd; a £3 am achos, dywedir fod yr hawliau saethu wedi eu trosglwyddo i Cefais alwad £fon a chroeso cynnes yn ddiweddarach ar ddiodydd mineral. Roedd y perchnogion yn hawlio gwerth Assheton Smith gan wr o'r enw aelwyd Miss Nancy Owen, 4 Rhydfadog, Deiniolen. Ei £801 0 iawndal, a Griffith Jones Mr Roberts, Llwyn Brain(!) - nain a'i thaid hi, Mary Jane a Williams Closs Parry, oedd yn hawlio £399, gan gynnwys Llwyn Brian, mae'n debyg - yn cadw'r 'Coach and Horses' ar ddechrau'r ganrif. Yr bywoliaeth a thenantiaeth. Llanrug. Rhoddwyd hawliau enw a arferid ar lafar am y dafarn oedd 'Y Goets'. Disgrifir y dafarn fel tY cerrig saethu ar dir Tyddyn Mawr, Chwarelwr oedd William Closs Parry a'r teulu'n byw gyda bar 14 troedfedd. Roedd Llanrug i Mr Roberts a ffenestri mawr i'r bar, gyda throsglwyddodd yntau hawliau ym mhentref Ebenezer gerllaw'r hen Co-op. Mae'n chwech 0 chwareli gwydr, y rhai saethu i Smith ar ddwy fferm o'i debyg i William Closs ddioddef o'r diciau, neu'r TB, a'i uchaf mewn lliw. Roedd parlwr eiddo yn Rhiwlas. Nid yw'r wneud yn analluog i weithio'n rheolaidd yn y chwarel. bychan yn gysylltiedig a'r bar, a ffermydd yn cael eu henwi. Fe'j perswadiwyd i roi cynnig ar gadw tafarn y 'Coach pharlwr preifat i'r teulu. Yn y Dywedir hefyd fod gan Mr and Horses' yn Rhiwlas. cefn roedd cegin (gyda phopry i Roberts fab yn feddyg yng bobi bara) a phantri. Tair llofft ngogledd Lloegr, ond na ellid Yn 61 traddodiad teuluol, yna gysylltiad rhwng y tafarndai oedd iddo a dwy seIer (gyda cael dim gwybodaeth amdano. gwraig 'r enw Mary Morris a pherchnogion y chwareli? o chyflenwad da 0 ddwr yn un oedd perchennog y 'Coach and Yntau ai'r un twrnai oedd yn ohonynt). Y ru allan roedd iard Y SAMPLER: Horses'. Roedd hi'n ferch i Lewis digwydd bod yn gyfrifol am ac o'i chwmpas roedd stabl, a LANRUG I FIWMARES Owens, crydd 0 bentref Rhiwlas waith cyfreithiol y ddau barti? toiled, sied a chwt glo. Cysylltodd Mrs Sarah Kelly a mi a phriododd yn 1875 efo John Roedd angen prisio cynnwys o Fangor yn dweud fod sampler Evan Morris, chwarelwr 0 Gallt 'Y Goers' cyn ei chau a thalu HERWHELA YN YR EIRA? yn hongian ar wal gwesty'r y Foel. Dywedir mai hi oedd iawndal i'r tafarnwr. Roedd Mewn cofnodionyn perthyn i Bulkeley Arms, Biwmares wedi perchennog y 'Bull' yn N einiolen gwerth £11 14s 6d 0 goed yn y Sud y Faenol deuthum ar draws ei \\'1110 gan eneth 0 Lanrug. hefyd. Roedd Mary Morris yn dafarn, sef yr arwydd oedd yn cyfeirlad arall at dafarn y 'Coach Enw'r eneth oedd Mary Jane fam-yng-nghyfraith i William hongian y tu allan; pedair silff 0 and Horses' a hynny yn y Jones. Ar y sampler mae 'r Closs. Does dim sicrwydd pryd wahanol hyd a lled oddi rnewn; flwyddyn 1895. GWr o'r enw dyddiad '~\A\\nh1879', oedran yr aeth William Closs yn a bar pren gyda paneli coed iddo Richard Owen oedd yn byw yno Mal)', sef 13, ac enw ei chartref: dafamwr i'r Rhiwlas, ond bu yno o tua 14 troedfedd 0 hyd. Roedd bryd hynny. Tybed a oedd yn Penrallt, Llanrug. Doedd dim hyd ei farwolaeth yn 1907. ugain galwyn 0 win a gwirodydd ewythr neu'n frawd i Mary gwybodaeth pellach ganddi. Roedd yn ddisgyblwr llym yn y wedi eu gwerthu yn y dafarn yn Morris (Owen cyn priodi)? Euthum ati i chwilota. Mae dafam ac, yn 61 yr hanes, ni chai ystod 1913-14, a 121 0 boteli 0 Cyhuddwyd Richard Owen 0 gennyf rai copiau 0 daflenni neb regi o'i mewn - tipyn 0 ddiod mineral. Dau gwmni oedd hela ar dir y Faenol heb ganiatad, blynyddol }' Capel Mawr, gamp i ambell un oedd wedi yn danfon y ddiod mineral i'r ond nid oes gwybodaeth ynglyn Uanrug. Mae'r daflen gynharaf yn codi'r bys bach ormodl Ar ei dafarn, sef cwmni Thomas ac a'r hyn a ddigwyddodd iddo. yn fy rneddiant yn dyddio 0 farwolaeth cafodd ei weddw Edwards a chwmni RM. Jones, Cawn yn yr hanes hwn yr hen 1887. Roedd teulu Pentrallt yn dystlythyr gan weinidog Rhiwlas Uaneris. (Byddai'n ddiddorol stori am y cipar dieithr yn methu aelodau. Enwau'r rhieni oedd yn ei chyrneradwyo fel tenant cael mwy 0 hanes y cwmni diod siarad Cymraeg. Enw'r cipar John Griffith a Dorothy Jones. newydd y dafarn. Arhosodd hwnnw 0 Lanberis. Oes rhywun oedd William Heyward ac yn ei Enwir Mary Jane Jones yn aelod hithau yno am flwyddyn wedi a unrhyw wybodaeth?) Yn ystod dystiolaeth mae'n honni iddo hefyd. Erbyn 1889 mae enw marw ei gwr cyn symud i'r 'Bull' yr un cyfnod, gwerthwyd 67 ddilyn Richard Owen ym mis Mary Jane wedi diflannu oddi ar yn Neiniolen at ei rhieni, Erbyn casgen 0 gwrw Greenall Whitley Chwefror 1895. Roedd eira y rhestr. Beth tybed hyn roedd Mary Jane Parry wedi a 4 casgen 0 gwrw Allsopp. trwchus ar lawr a gwelodd ddigwyddodd iddi? A oedd hi ailbriodi efo Richard Roberts 0'r Roedd y dafarn hefyd yn gwerthu Richard Owen yn cuddio gwn erbyn hynny wedi priodi a symud Ty Mawr, Llanddeiniolen. poteli cwrw a stowt. Yn ystod dan yr eira mewn ffos. Pan i ardal Biwmares i fyw? Mae Chwaer i Mary Jane 19 13-14 gwerthwyd 178 potel gafodd Richard Owen ei ddal, dyddiad y sampler yn awgrymu Parry-Roberts oedd Grace beint gan gwmni y Cambrian gwadodd fod gwn ganddo, ond fod Mary Jane wedi ei geni rna Morris. Priododd hi efo Griffith Bottling. Poreli hanner peint pan ddangoswyd y guddfan iddo, 1866, ond rod yw'r flwyddyn John Jones a phan adawodd oedd y Ileill i gyd: 38 0 rai gafaelodd yn y gwn a dweud ei honno'n cael ei chofnodi yng Mary y Rhiwlas, Grace a Griffith Cambrian Bottling; 42 0 rai fod wedi cael caniatad isaethu ar Nhofrestr Bedyddiadau'r Capel Greenall Whitley; a 30 0 rai J. Jones ddaeth i gadw'r 'Coach y tir gan y tenant. Yn anffodus Mawr. Yn 1881 ceir cofnod 0 and Horses'. Arhosodd y ddau Thomas ac Edwards. fedydd Edward, mab John yno hyd 1914 pan gaewyd y Griffith Jones a Dorothy 0 dafarn ac yna symud i Benrallt. Yn nhaflen flynyddol Ddeiniolen i gadw'r 1897 rnae'r teulu'n parhau ym 'Wellington'. Ymddeolodd y Gwasanaeth Trylwyr Mhenrallt - gyda dau 0 feibion, ddau'n ddiweddarach i bentref gan y bobl BROFFFSIYNOL Griffith ac Edward. Erbyn 1901 Tre-garth. rnae'r rhieni wedi diflannu (wedi Gwasanaeth Personol Cyfeillgar i CHWI Dyna fell}' dair tafarn yn cael rnarw tybed?), ac Edwardd y Y Gwasanaeth Technegol Gorau eu cadw gan un teulu - Mary mab hefyd. Erbyn hyn mae l'ch CAR. Cystal Morris yn y 'Bull', merch iddi yn a AA Griffith wedi priodi a Maria, a cadw'r 'Coach and Horses' yn Gwasanaeth Prif Ddeliwr chanddynt un ferch a Rhiwlas cyn symud i'r 'Bull', a Felly, pa gar bynnag ydych MOT .-----, fedyddiwyd yn y flwyddyn merch arall yn ei dilyn i dafarn CHWI yn ei yrru, honno, sef Dora Margaretta. y Rhiwlas cyn symud ir o Audi j Zastava Roedd Mary Jane a luniodd y 'Wellington' . • sampler yn fodryb felly i Dora. Mae cofnodion ynglyn a chau Oes rhywun o'r darllenwyr yn tafarn y 'Coach and Horses' yn gwybod mwy am y teulu? Oes Rhiwlas ar gael. Fe'u cefais, er rhai o'u disgynyddion yn byw yn mawr syndod i mi, ym yr ardal heddiw? Cysylltwch ami mhapurau Chwarel Dorothea, os gallwch egluro sut yr aeth Dyffryn Nantlle. Tybed oedd 6 sampler 0 I .aOtUS i westy ym Moses Kellow. Tynnwyd fy sylw PONTVDD RHEILFFORDD Gwna cyn cyrraedd ffatri Peblig, Miwmares. at yr hanes gan Mrs ]. C. DROS AFON SAINT a'r bont ger Gwaith Bries Williams, Llanrug ac anfonodd Aeth neb j'r drafferth i anfon Caernarfon oedd yr olaf - PWY BIAU GALLT CHWAREL 0 hanes y peiriant wedi ei rhestr 0 bonrydd y rheilffordd cyfanswm naw. Faint o'r GLVN? ysgrifennu gan ei brawd. Teulu dros Afon Saint. Tybed yeti oes pontydd hyn sy'n dal i sefyll? Tybed faint ohonoch sy'n teithio o Gemyw oedd y Kellows a y stem mor bell yn 61bellach tren MELINAU DWR AFON SAINT o Nant Peris a Llanberis i ddaeth j ardal Croesor i fyw. fel mai ychydig o'r darllenwyr gyfeiriad Llanrug sydd wedi Yno, roedd y tad yn oruchwyliwr Gadawn y rhain tan y rhifyn sy'n cofio'r tren yn teithio 0 nesaf - a ddaw allan yn fuan sylwi ar un 0 ddwy garreg wedi y chwarel ac yn awdurod ar Gaemarfon i Lanberis? 'Sgersli cyn y Nadolig - felly, peidiweh eu gosod ar oehr y ffordd ar ddaeareg. Dilynodd y mab, biliif1' chwedl lfas y Tryc. ag oedi gormod rhag anfon waelod ac ar ben Gallt Chwarel Moses, ef yn oruchwyliwr Dyma'r rhestr yn llawn y Glyn? Mae un garreg wedi'i Chwarel Croesor a gwnaeth gwybodaeth neu wneud (gobeithiol): Pont Pontrhythallt ymholiad. os na fydd ymateb lleoli yn y wal ger mynedfa Glan• amryw 0 welliannau yno. (un 0 bedair pont - dwy dros yr llyn, a'r llall ar y tro peryglus ar Sicrhaodd gyflenwad trydan i'r buan bydd yn rhaid disgwyl tan afon a dwy dros reilffyrdd); Pont ddiwedd Ionawr 1998 igynnwys ben yr allt, wedi'i chuddio chwarel gan ddefnyddio'r pwr Glanrafon/Llwyn y Brain; dwy eich sylwadau neu eich bellach a drysni 0 fieri a drain. newydd hwn iysgafnhau gwaith bont Cae'r Glyddyn i dorri ar Mae'r arysgrif ar y ddwy garreg y gweithwyr. Dyfeisiodd beiriant ymholiadau. Cofiwch gysylltu a draws y ddolen anferth yn yr Dafydd Whiteside Thomas, yn unon yr un fath ar waban i trydan oedd yn ddigon cryf i afon yno; pont arall islaw Bron y Nant, Llanrug, ddwy lythyren: (This part of the dynnu chwech neu saith 0 Bodrual; tair pont ar dir Glan road from this stone coanother one wagenni llwythog - a'r cyfan yn Caemarfon (01286) 673515. SE the distance of 542 yards is a cael ei reoli gan un dyn. private property of Lord Gorchwyl arall a oedd yn Newborough '. Ar y garreg arall, gwastraffu amser y ehwarel oedd CAEATHRO mae 'NW' wedi eu gosod imewn ryllu wyneb y graig i ddyfuder 0 Clive James, Hafan, Bryn Gwna. yn hytrach na'r rSE'. Mae'n tua saith troedfedd. Dyma sut y FfOn: (01286) 679501 (gwaith), 677438 (cartref) amlwg i'r cerrig gael eu gosod yn disgrifir y broses: 'Yr ebill hir a'r ffordd - eu LIepan adeiladwyd y junnper fyddai'r erfyn cyntefig i'r GWYL CERDD DANT. Llongyfarch• dosbarthwr Rhiannon Roberts yn ond pryd? A pha bryd, os 0 gwbl, gorchwyl. Cymerai dros awr i dyllu iadau i Donna Mair Roberts, 10 Erw ddiolchqar iawn 0 gael cymorth Y trosglwyddwyd y dam ffordd i rhyw saich croedfedd 0 ddyfn . .. Wen ar ennill dwy wobr gyntaf yng Marian Hughes, Ty Mawr 0 hyn feddiant y Cyngor Sir? Dyfeisiodd beiriant yn guieithio Ngwyl Cerdd Dant Aberystwyth. ymlaen. Llawer 0 ddiolch i ti, Marian. Ffordd y Clegir oedd yr unig gyda thrydan a phwysau dwr yn Daeth Donna yn fuddugol ar yr Diolch hefyd I Mr Glyn Evans, Garej gysylltiad rhwng Llanrug a suddo'r ebill hir i'r graig, ac yn unawd cerdd dant a'r alaw wenn i Gwalia am werthu swp bob mis. Llanberis ers talwrn , ond glanhau'r sbumel yr U11 pryd. blant oed ysgolion cynradd. RHODDION I'R ECO. Diolch i'r adeiladwyd ffordd newydd tua Dyma'r "Keldnll' a ddaeth y11 APEL DEHEUDIR AFFRICA. Er mwyn canlynol am eu rhoddion - £7: Mr 1832. Dyna pryd yr ymddengys syndod y111"lam peirianuryr y byd. ceisio cyrraedd y nod 0 £3 yr aelod TElwyn Griffith, 15 Erw Wen; £2: ar gyfartaledd mae Capel Caeathro tafarnau newydd ar hyd y 16n Gorchwyl y1l cael ei gyflaumi MISS A. Roberts, 4 Caeathro Bach. yn gofyn i bob aelod a chefnogwyr GWASANAETHAU'R CAPEL. meum i munud. ' newydd - rhai fel Halfway bellach dau dri gyfrannu at apel 'Law yn Llaw' Disgwylir y canlynol i wasanaethu Tybed a fu rhai 0 chwarelwyr y House, Uanrug a'r Goat (heb Eglwys Bresbyteraidd Cymru 1997. hyd ddiwedd y tlwvddvn: fod ymhell 0 westy Gwel y Llyn fro hon yn defnyddio'r 'Keldrill' Dylid cyfeirio Ihoddion 0 unrhyw Tachwedd heddiw). Ond roedd o gwbl? Bu Moses Kellow farw swm trwy drysorydd y Capel, Mr O. 30: Parchg Ronald Williams (2) Glynrhonwy yn eiddo i Stad yn 1943 yn 82 mlwydd oed. Williams, 19 Tai Glangwna. Rhagfyr Glynllifon, a'r chwarel yn dal yo Yr hyn sy'n ddiddorol ynglyn NOSON CALAN GAEAF. Aeth tri 0 7: Parchg W. R. Williams (2) ei hanterth. Toedd fferm a hanes Moses Kellow yw ei fod bobl ifanc 0 amgylch y pentref mewn 14: Parchg Huw Gwynfa Roberts (2) Glynrhonwy eisoes wedi yn nhraddodiad hir y 'bobol gwisg ffansi ar noson calan gaeaf. 21: Gwasanaeth Nadoliq gyda'r diflannu a thornenni rwbel llechi ddwad' a ymfudodd iardaloedd Roedd un golwg arnynt yn ddigon i Gwernidoq (5.30) berswadio'r pentrefwyr i' w yn gorchuddio'r hen gaeau. y chwareli. Mae cyfenwau 28: Dim Oedfa. gwobrwyo am eu hymdrechion. Mae'n eithaf posib fod 11wybr y amryw ohonynt yn parhau yn yr CYMDEITHAS CAE CHWARAE Fodd bynnag wrth iddynt ymweld a CAEATHRO. Cynhaliwyd Cyfarfod ffordd newydd wedi cael ei newid ardal hyd heddiw. Dyna'r thy gyferbyn a'r fynwent fe gawsant Blynyddol y Gymdeithas yn y Clossiaid a'u cysylltiadau cynnar yn yr ardal hon yn 61 gofynion fwy 0 sloe eu hunain na thrigolion Pafiliwn ar y cae chwarae nos Lun, cloddio y chwarel. Felly, does a chloddio copr; y Plemings yn aelwydydd y pentref! Chwarae teg 17 Tachwedd Roedd sarth yn dim sicrwydd pendant 0 y chwareli llechi, a'r Cookes a'r iddynt. bresennol a chafwyd vmddiheunad ddyddiad Gallt Chwarel y Glyn. Baums yn chwareli ithfaen yr HANES CAERNARFON. Un 0 gan ddau o'r ymddiriedolwr. Yn ei Byddai'n ddiddorol cael gwybod Eifl. Tybed faint mwy 0 enwau drigolion Caeathro, Reg Chambers sylwadau am y flwyddyn roedd y pryd y gosodwyd y cerrig yn eu 'dieithr' ddaeth i mewn i'r Jones, Hafod Wen oedd un a'r cadeirydd o'r farn fod defnydd 0'1' lIe. broydd hyn yn sgil y chwyldro siaradwyr yn y rhaglen gan HTV ar cae pel-droed wedi gwella'r diwydiannol, a faint c 'u hanes tref Caemarfon. Ei bwnc glaswellt; roedd y daith i Southport arbenigol yw hanes yr Ail Ryfel Byd Y 'KELDRILL' disgynyddion sy'n parhau yrna, yn IIwyddiant a bu gwarrant mawr yn ac yn arbennig yn y rhaglen hon am Mae'r rhyfeddod peirianyddol yn Gymry Cymraeg erbyn aildoi'r Pafiliwn. Yn y flwyddyn nesaf y storfeydd bomiau yng bydd yn rhaid rhoi ychwaneg 0 sylw hwn yn cael ei ddangos yn heddiw? Nglynrhonwy, tlenbens. at reoli'r cae chwarae 0 trs I f,s. Amgueddfa Chwarel Lechi CYNNYDD YN Y CYLCHREDIAD. Ymddangosodd y fantolen arrannol Gogledd Cyrnru yn Llanberis. Braf yw tysio fod mwy 0 bobl ar hysbysfwrdd y pentref am Fe'i dyfeisiwyd gan WI' o'r enw Caeathro yn prynu'r Eco. Mae'r (parhad er dudalen 19) Harddwch eich cartref gyda YSGWAR'" ._____..FFENESTRI Sefydlwyd LLANRUG CELTIC WINDOWS 1980 J.M. Crefftwyr gwaith FFENESTRI • DRYSAU • CONSERFATERIS JONES Ilaw traddodiadol CYFLENWYR AWDURDODAU LLEOL Cerrig 0 bob Busnes teuluol gyda blynyddoedd 0 brofiad A'I FEIBION math ar gael Ffoniwch - 'dio'n costio dim i gael pris (0128S) 678S18 (dydd) GWAITH Ffon: (01286) CERRIG (01248) 870081 (nos) 672898 (dydd) BEDDAU Uned 5, Griffiths Crossing (nos) Llanfair-is-Gaer, Caernarfon 676285

7 ~~------~

G\VASANAETH TRYDANOL * AIL WEIRIO * CAWODYDD OSMOND ERY * GOLEUADAU DIOGELWCH • ELECTRICAL * LARWM LLADRON FRON * CYNNAL A CHADW SHA DEINIOLEN SYMUDOL DEINIOLEN (01286) 870858 0467774326 Nadolig llawen a Blwyddyn Newydd Dda i bawb

SWYDDFA'R POST A SIOP,...-.,,...._

CL YBONT , Ffon: 870325 . " • Nadolig Llawen a Blwyddyn,-----"", GWASANAETHAU Newydd Dda oddi wrth Nadolig Llawen a Blwyddyn TELEDU JAVED A SHAHEEN HAQ Newydd Dda i chwi 011 FfOn; Llanberis 870545

Nadolig Llawen Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd dda i chi 011 a Blwyddyn Newydd Dda oddi wrth Tim, Jackie a phawb yng odd; wrth Chris ac Angela NGORSAF BETROL a'r staff Dymuna DAFYDD GWENLLI A STAFF WELLINGTON YTAR INN DEINIOLEN. Ffcn: Llanberis 871521 Deiniolen BULL INN Ar agor 7 a.m. - 9 p.m. bob diwrnod R6n(01286)870227 DEINIOLEN Petrol. Disel • Nwy Calor. Glo • Cylchgronnau Papurau Newydd • Cardiau Penblwydd Nadolig Llawen a Wyau • Nwyddau Groser • Melysion Blwyddyn Newydd Diolch am eich cefnogaeth dtwy'r flwyddyn Dda i gwsmeriaid a CWRW BLASUS TICEDI LOTERI AR WERTH CHWERW AR EI ORAU chyfeillion 011

". y;. 1';.,. jp. jp. jp. p. THE OLD AR AGOR ti. Nadolig Llawen a lie Llun-Gwener 8.30am-10pm LODGE IT, Oj~ L.> ~ Blwyddyn Newydd Oda ~ SNOWDNIA Sdawrn 9am-10pm ~ oddi wrth ~ ACTIVITY CENTRE Sul10am-9pm ~ IEUAN ~ D EINIO LEN SlOP Ffon: 871073 ~ WILLIAMS ~ CYFARCHION Y TYMOR DIOLCHIHOLL A'R DYMUNIADAU DRIGOUON DElNIOLEN AM GORAU AM Y FLWYDOYN EICH CYMORTH A'CH Stryd Newydd '. Llanberis 870484 . CEFNOGAETI-I YN YSTOD Y NEWYDD DEINIOLEN 8ysus 0 12 i 53 sedd ~ FLWYDDYN A AETH ~ * oddi wrth Ffon: 870171 ~* Teithiau Lleol a ~ HEIBIO. . Thramor • GWYN OLIVER JONES ------Diolch am bob cefnogaeth Gwaith Contract ~ Ncu£oCig Ilawen iawn a drwy gydol y flwyddyn ~* Nadolig Llawen a Blwyddyn ~* Telerau arbennig i ~ B["),ddyn Nf""}'M ~ bensiynwyr, myfyrwyr ~ fiynUlnnus yn 1998 i 6aw6 Newydd Oda oddi wrth Edgar a'r holl staff ~ a phlant ysgol ~ oMi wrth Stuart '!P.'6. ·Po ·Po .6.·Po .0. .0.

NADOLIG LLAWEN A BlWYDDVN NEWVDD DDA Nadolig Llawen a I HOll DDARllENWYR ECO'R WYDDFA Blwyddyn Newydd Dda oddi wrth i bawb oddi wrth bawb yn DEINIOLEN BILL, LIZ a FIONA Ffon: Llanberis 870048 SWYDDFA'R POST DEINIOLEN Ffon: Llanberis 870283 DEINIOLEN GROSER TRWYDDEDIG (Ff6n: Llanberis 870287)

Diolch am eich cefnogaeth yn vstod v flwyddyn ASlANT LOTERI CENEDLAETHOL 8 holl gardiau ae anmeg ion a gawsant DEINIOLEN yn dilyn genedigaeth eu march Catrin 'Un funud fach ... ' Llewelyn. AN RHEG ION W. O. Williams, 6 Rhydfadog. Ff6n:(01286) 871259 MERCHED Y WAWR. Nos Lun, Os nad ydych wedi gorffen eieh siopa Hydref 20, cawsom gwmni Ms Nadolig dyma bump rheol i'w eofio Sioned Harris, Swyddog wrtb brynu anrhegion eleni: Camera yng ngofal Val mal Williams, Hafll8, 2 Rhes Faenol Ff6n: 871174 Amgylcheddol y Mudiad. Cynghorodd ni ar sut i gael gwared ~ Prynwcb anrheg sy'n o wahanol fathau 0 sbwriel a sut i ~ GWEDDU. Gofalwch beidio ofalu am yr amgylchedd. Diolchwyd rhoi tun cig i lysieuwr na sgarff glas iddi gan lona Richards. Gwnaed y te i gefnogwr Lerpwl. gan Alice Griffith, Megan Morris a M. ~ Prynwch anrheg sy'n J. Jones. Enlllwyd y raffl gan E. W. Jones. ~ GWEITHIO. Does dim yn Nos Lun, Tachwedd 17, daeth Mrs waeth na thegan sy'n torri eyn i'r Gwenllian Roberts a Mrs J. Doyle twrci druan ddod o'r popry. atom i son am 'decoupage' ac i ~ Prynweh anrheg sy'n PARA. arddangos eu gwarth. Cafwyd noson ~ Beth am ddilledyn neu lyfr ddifyr iawn yn arbrofi a gwahanol fydd yn rhoi pleser ymhell wedi i'r ehghreifftialJ o'r grefft hon. Diolchwyd gan Eirlys Williams ac siocledi gael eu sglaffio. enillwyd y raffl gan E. Hughes. ~ Prynwch anrheg GWERTH• Gwnaed y baned gan Beryl Hughes, ~ FAWR Ond os am arbed Beti Williams a Marian Williams. arian cofiweh atgoffa pawb rnai'r Nos Lun, Rhagfyr 1, bydd meddwl y tu cefn i'r anrheg sydd aelodau'r gangen yn ymweld a'r Amgueddfa yn Llanberis. Ceir cyfle bwysicafl i wrando ar Gor Meibion Dyffryn ~ Gobeithio y caiff eich anrheg Hywel ae Eirlys Williams a fu'n dathlu eu priodas aur Peris, i weld tfilm, ac i brynu o'r siop. ~ ei WERTHFAWROGI. Os yn ystod mis Hydref. Bydd bws yn cychwyn 0 Ddinorwig na wisgir y slipars, ae os teflir y regan am 6.15 p.m. PRIODAS AUR. Llongyfarchiadau i i ben draw'r twll dan grisiau, blodau, anrhegion a'r galwadau ffOn Nos Sui, Rhagfyr 7, gobeithir cael Howel ac Eirlys Williams a ddathlodd a dderbyniasant ar achlysur dathlu mynd l'r Gymanfa yng Nghapel mynnwch wneud yn well y flwyddyn hanner can mlynedd 0 tywyd eu priodas aur ar 1 Tachwedd. Ebeneser, Caernarfon am 8 o'r nesaf! priodasol ar y 1 1eg Hydref. Dymuna Ellis Wyn Williams, 6 gloch. Ar Dachwedd 27 bydd yr Mae Duw wedi rnentro rhoi'r Priodwyd hwy yng Nghapel Ffordd Deiniol ddiolch 0 galon I'W aelodau yn mynd IFethesda i wrando rhodd fwyaf un ini. Mae wedi rhoi deulu, tfrindiau a'i gymdogion am eu Ebeneser, Caernarfon gan y Parchg ar y telynor Robin Huw Bowen. ei fab Iesu, ac rnae'n disgwyl i ni D. Rt Thomas yn 1947 a'r gwas caredigrwydd drwy ymweliadau, werthfawrogi'r rhodd honno. Y priodas oedd y diweddar Dafydd anrheqron, arian a chardiau; hefyd CLWB ELIDIR. Cawsom bnawn difyr Jones (brawd y briodferchl a'r ddwy am y galwadau ffoo di-ri tra bu yn yr lawn ddechrau'r mis pan ddaeth Nadolig hwn gobeithio medrwn ni forwyn oedd Bessie Williams (Parry ysbyty ac ar 01dod gartref. Diolch i aelodau 0 Menter Fach-wen i son werthfawrogi'r Iesu trwy ddiolch i gynt), ffrind y briodferch; a Gracie feddygon a staff Ward Dulas, Ysbyty wrthym am eu gwalth. Roedd y fftlm Dduw arndano, a'i garu a'i addoli a'i Williams, nith. Gwynedd am y gofal arbennig ar 01 o'r aelodau wrth eu gwaith a hefyd wasanaethu. Ni ddylai fod yn anodd Bu dathlu'r briodas aur yng cael lIawdriniaeth frys; diolch hefyd y 'Rhodfa Natur' a baratowyd gwneud hynny. ganddynt, ynghyd a'r slop caban Ngwesty'r Prince of Wales, i Dr Gwyn Williams a'r dvruon Onid yw'r rhodd yn GWEDDU pren. Mae tyrfaoedd 0 bobl, plant o'r Caernarfon, lie y cynhaliwyd y ambiwlans am y gofal yn y cartref. i'r dim. Dyma ffrind i'r unig; bywyd brecwast priodasol hanner can Diolch 0 galon i bawb. ysgolion lIeol ac ymwelwyr wedi mwyhau oriau difyr yno yn ystod yr i'r tlawd; maddeuant i'r euog; mlynedd yn 01. Daeth nifer fawr 0 Dymuna teulu'r diweddar John haf. gobaith i'r truenus; a llawenydd i'r ffrindiau a theulu ynghyd a rhai Henry Williams, Ael-y-bryn, Hhiwen . ohonynt wedi trafaelio 0 llundain, gydnabod yn ddiolchgar y Bydd y Clwb yn mynd i fwynhau tnst. Bishop Auckland a Phenbedw. Braf cydymdeimlad ddangoswyd iddynt eu cinio Nadolig yng Nghonwy Onid yw'r rhodd yn ddydd lau, 4 Rhagfyr, gan orffen y iawn oedd gweld y ddwy forwyn yn eu profedigaeth 0 golli brawd ac GWEITHIO'n ardderchog? Mae briodas yn bresennol yn y dathlu. ewythr annwyl. Diolch hefyd am diwrnod yn Llandudno. Mae croeso pawb sy'n mentro dod at Iesu a i bawb fuasai'n dymuno dod am Yn bresennol hefyd roedd eu gyfraniadau ariannol a dderbyniwyd chredu ynddo yn darganfod bod yr glnio ac i Landudno - cysyllter a merch a'u pedwar mab ynghyd a'u sydd i'w cyflwyno i Feddygfa efengyl yn gweithio. teuluoedd a gynhwysai tri 0 wyrion Buddug neu Eirlys (01286) 871300. Deiniolen a Chronfa Clefyd Siwgr. Onid yw'r rhodd yn PARA am a thri gor-wyrion. Diolch i'r meddygon a'r nyrsus am eu ENILLWYR CLWB 200 YSEINDORF byth? Ffrind am oes yw'r Iesu. Mae'r Dymuna Hywel ac Eirlys ddiolch gofal tyner. Diolch hefyd i'r Canon am fis Hydref - £25: Barry Price, Yr i'w holl ffrindiau a'r teulu 011amy lIu Glyndwr Williams ac i Mr M. Hatod, Deiniolen; (15: Len Williams, bywyd a'r llawenydd a fydd yn para cardiau, blodau ac anrhegion a Pritchard am eu gwasanaeth. 26 Hafod Olau, Deiniolen: (10: am byth. dderbyniwyd ganddynt ar yr Dymuna Glyn a Nia Gruffudd, 2 Dylan Hughes, Tai Fictoria, A dyma'r rhodd FWY AF achlysur arbennig hwn. Rhes Fictoria ddiolch 0 galon am yr Deiniolen. GWERTHFAWR y gall neb ei Y GYMDEITHAS LENYDDOL. Yng chael. Duw yn ein caru cyrnaint nes nghyfarfod mis Hyd ref 0' r rhoi ei Fib ei hun er mwyn i ni gael Gymdeithas, a gynhaliwyd yn y byw. Caban nos Lun, Hydref 13, cafwyd noson 'Pawb a'i Stori'. Adroddodd Nadolig Ilawen i bawb ohonoch. nifer o'r aelodau stori wedi ei seilio JOHN PRITCHARD ar nwyddau a ddangoswyd neu ar ddarn 0 lenyddlaeth. Roedd yn noson hwyliog a diddorol dros ben. Cynhelir y cytarfod nesaf yn y Caban am 70'r YN EISIAU gloch nos Lun, Tachwedd 24. Bydd Mr Ifan Wyn Evans, Deganwy, yn Arweinyddes i rhoi sgwrs ar 'Coflo Gwenlyn'. Estynnir croeso cynnes I bawb. Y CYNGOR EGLWYSIG. Cynhaliwyd ,.. ., Ysqol Feithrin ~ .. ('\..",:, ~ \....' . . /""" f oedfa yn festri Cefnywaun nos Lun, .... - '• Hydref 27. Y Parchg John Owen, ( ('-1//1.'.1 Deiniolen Bethesda oedd yn annerch a - -- chafwyd sgwrs ddiddorol ac addysgiadol ganddo yn adrodd Ymholiadau i'r hanes ei ymweliad a Chanolfan Ysgrifenyddes Cyngor Eglwysi'r Byd yn y Swistir. \ -- - Soniodd am y bobl a gyfarfu yno 0 - Mrs Christine Jones sawl gwlad a'r hyn a ddysgodd am -_-- - - .•-~---- gyflwr y gwledydd a'r eglwysi y - 5 Tai Gerddi perthynent iddynt. Deiniolen DIOLCHIADAU Druan ohoni. Bu wrthi'n ddyfal yn paratoi ar gyfer y daith Dymuna Robin ac Alwen, 12 beieio noddedig. Tra'n ymarfer, syrthiodd oddi ar gefn y beie Ffon: 871965 Rhydfadog ddiolch i'w teulu, ae anafu ei breichiau. Gobeithio eieh bod wedi gwella erbyn ffrindiau a chymdogion am y cardiau, hyn,Gaynor. 9

• •

Nu~ltlig 1Lluwttt u CWM Y GLO lGlwubbuu Nfwubb Mrs Iris Rowlands, Glanrafon. FfOn:(01286) 872275 Iba nbbi urrth Camera yn ngofal Gwyndaf Hughes, Glasc;oed, llanrug. Ff6n: 677263

~'ORIEL LLONGYFARCHIADAU i Marjorie a thrwy hynny mae'r ysgol wedi eael Ted Roberts, Bod Gwilym ar ddathlu IIawer 0 offer newydd i'r plant eu CWM eu priodas berl. mwynhau. Dymunwn i chwi 011 Llongyfarchwn hefyd Eluned, Nadolig IIawen a blwyddyn newydd Cwm-y-glo Alexandra House ar achlysur dathlu dda am 1998 gan oberthio y eawn ei phen-blwydd yn 18 oed. y fraint 0 gydweithio a'n gilydd eto FfonlFfacs: (01286) 870882 DIOLCH AM GEFNOGAETH. yn y flwyddyn newvdd. Gwasanaeth Fframio Dymuna Cymdeithas Rhieni ac DIOLCH. Dymuna Tee a Marjorie, Lluniau 0 bob math ar gael ar y safle Athrawon Ysgol Gymuned Cwm-y• Bod Gwilym ddatgan eu diolch i'w CYFARCHION glo ddiolch i bawb a gefnogodd y ffrindiau, cymdogion a'u teulu 011 am Prisiau Rhesymol nosweithiau canlynol i'w gwneud yn yr holl anrhegion, blodau, cardiau a'r NADOLIG Arddangosfa 0 luniau gwreiddiol rai mor IIwyddiannus: dymuniadau da a dderbyniasant ar gan Artistiaid Lleol Noson Calan Gaeaf yn yr ysgol a'r achlysur dathlu eu priodas berl ar 21 plant wedi ymdrechu'n arbennig 0 Hydref. GWM-Y-GLO R j ch a rd S. Hum ph reys o dda i wisgo dillad ffansi. YSGOL GYNRADD CWM-Y-GLO. Mwynhaodd pawb y cawl a wnaed Enillwyr Clwb yr ysgol am fis Hydref ,,~~~~~~~~~~»~~~~~~~~~~~~gall Mrs Orritt. Enwau enillwyr y oedd Mrs Christine Jones a Mrs Iris "Nadolig Llawen oddi " cystadlaethau gwisg ffansi oedd - Rowlands y ddwy 0 Gwm-y-glo. ,. wrth Bryn a Kathleen :.t Meithrin a Derbyn: Ffion a Lowri; BI. Llongyfarchiadau i'r ddwy ohonoeh. 1 a 2: Elin; BI. 3-4: Rhian; BI. 5 a 6: Mae nifer 0 aelodau newydd wedi " Am eich ,. Brendan; Cystadleuaeth pwmpen ymuno a'r clwb - dioleh am eieh orau: Ffion a Brendan. Enillwyr y raftl ymateb. Cofiweh, po fwyaf yr " ANGHENION ,. oedd Jamie Lewis, Delyth Roberts, aelodau, mwyaf y gwobrau! = ADEILADU )l Diane, Si§n a Delyth Roberts. Bu Cymdeithas Rhieni/Athrawon Cynhaliwyd noson tan gwyllt yn Y yr ysgol yn brysur eto yn ystod y mis = mawr a bach Friesan a dioleh yn fawr iawn i Elaine diwethaf. Trefnwyd noson arbennig a Howard am eu eefnogaeth drwy gan berchnogion Y Friesan i ddathlu gydol y flwyddyn. Mwynhaodd y noson Guto Ffowc. Gwahoddwyd y plant - a'r rhieni - y noson yn fawr pentrefwyr i weld arddangosfa ,. am BRISIAU ,. iawn ae enillydd gwneud y Guto arbennig 0 dan gwyllt yno. Ffowe gorau oedd Gavin Foulkes. Paratowyd Iluniaeth a threfnwyd :!CYSTADLEUOL Yr Hen Ysgol " Enillwyd y raft I gan Shan, Debbie, raftllwyddiannus gan y rhieni. Dioleh .. Glanmoelyn ,. Enid Priee, Katie Pritchard, Mrs i bawb gefnogodd y noson honno. Roberts, Keith Bryn, Yvonne, Keith Prynwyd eyfrifiadur PCnewydd I'f = lLANRUG = Pritchard a SiOh Idwal. ysgol gan y Gymdeithas Rhieni ac Ar ran y Gymdeithas hoffem Athrawon. Diolch hefyd inain a thaid = (8 & K Williams) Ffon: 677482 = ddioleh 0 galon i bawb am eu Sion Arfon - Mr a Mrs Dafydd """"M~~MM»»MMMMM~V""V~~"eefnogaeth yn ystod y flwyddyn a Roberts - am eu rhodd hwythau 0

««« C AM BETROL,DEISEL <<<<<<<< OLEW AC AMRYFAL 41[ .. «c ANRHEGION MODURO ««« c GORSAF BETROL • LONDON GARAGE ~ G\.O

I. c. <01 C -Y- LO Or""C~ ",e{\"J Ffon:Llanberis 872046 ~Sx> \'3(\V ''"'' HEFYD YM Nadolig Llawen a S GO \O~·\,:· MECWS PEN Y BRYN Blwyddyn Newydd c\l'l t- LLANBERIS Ffon: Llanberis 870268 Oda i bawb ~€ 70 STRYD LLYN CAERNARFON Ff6n: 675526

Dymuna HOWARD ae ELAINE MIDDLETON a staff Y FRICSAN CWM-Y-GLO Ffon: (01286) 870289 CWM Y GLO, Ffon: 871234 Ar agor: Llun - Sadwrn, 10.00 - 5.30 NADOLIG LLA WEN A Sui, 1.00 - 5.00 BLWYDDYN NEWYDD DDA I SA WB Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda i bawb OEWCH AM GROESO CYNNES BOB AMSER

10 deledu lIiw i ni. Rydym yn ~werthfawrogi eu haelioni yn fawr AR BEN ARALL V LEIN • lawn. - - Cawsom gwmni Miss Claire Wnh edrych yn 61 dros y deunaw Morris 0 Lanrug am wvthnos 0 mlynedd 0 hanes ein dyfroedd mae'n brofiad gwaith yn nosbarth y rhaid dweud bod camau aruthrol 8abanod. Mae hi yn dilyn cwrs wedi eu cymryd ynglyn a phrynu Prosieet Nyrsio 2000. Dioleh Claire hawliau pysgota yn y fro. 0 fod yn am fad mar annwyl a gweithgar Glwb Pysgota oedd yn dibynnu bron gyda'r plantos. yn gyfan gwbl ar ddal hawliau dan Cynhaliwyd noson 0 rent rydym yn awr yn y sefyllfa gystadlaethau gwisg ffansi a genfigennus 0 fod yn berchnogion ar pharatoi meipen ar ddiwedd mis rannau helaeth 0 bysgodfeydd a thir Hydref. Cafodd y beirniad, Mrs Mary ein hardal. Roberts 0 Lanrug, orchwyl hynod 0 Mae hyn yn golygu bod yr hawliau anodd, ond gwnaeth ei gwaith yn y cyfeiriwyd arynt yn perthyn i'r hwyliog iawn. Diolch 0 galon iddi. Gymdeithas, ond y gwir enillwyr yn Llongyfarchiadau a diolch i'r plant hyn yw'r ardal yn gyffredinol. Rhaid gynrychiolodd yr ysgol yn y ddwy peidio ag anghofio ein cefnogwyr Gala Nofio a gynhaliwyd ym Mangor 'chwaith, sef y tirfeddianwyr sydd - Andrew Jones, BI. 4, 0 dan 10 wedi cydweithredu mor barod a oed a Susie Radnor. Sarah Perrin a synhwyrol i wneud y cyfan yn bosibl. katrina Cullen a dan 12 oed. Mae'n dyled iddynt yn fawr iawn, a Cawsom ddau gyfarfod 0 gangen yr bydd y rhai fydd yn ein dilyn yn Urdd yn ystod y mis. Un gyda Mrs elwa'n fawr 0 hyn. Mair Hughes yn bowlio deg ac un o gofio bod y gwaith prynu 0 gyda Mrs Rita Williams 0 gemau mwyaf, gobeithio, yn dirwyn i ben fe Dau dorgoch diwedd tymor Lyn Padarn. Gwersyll. Mae aelodau'r gangen gawn droi ein sylw bellach at hefyd yn brysur yn gwerthu ddatblygu a gwella ein heiddo ac yn tocynnau'r raffl genedlaethol, yn arbennig y safon 0 bysgota. Mae'n easglu 0 ddrws i ddrws, ae yng wir dweud bod y 'sgota eog ar y nghyntedd Safe ways, Caernarfon Seiont wedi dirywio dros y chwe ddydd Sadwrn nesaf. Diolch eto i blynedd diwethaf Ond rnae'r Llyfni, bawb sy'n cetnogi gweithgareddau'r diolch i'r drefn, wedi dal ei phen ac Urdd. yn wir mae'r sefyUfa yn gwella yno: Mae paratoadau'r Nadolig yn cyfanaledd y ddalfa eog am y deng mynd rhagddynt. Trefnwyd niter 0 mJynedd hyd at 1996 oedd 35 eog weithgareddau fel a ganlyn: Noson y rymor, ond yn 1997 daliwyd 62. agored i rieni, nos Lun, Rhagfyr 1af. o droi ein sylw nol at y Seiont, Cyngerdd Nadolig, pnawn a nos tau. mae cryn drafod wedi bod gydag Rhagtyr 11. Bydd tocynnau ar werth Asiantaeth yr Amgylchedd ae o'r yn yr ysgol gyda'r elw yn mynd i diwedd mae trefniadau ar dro i fagu gronta'r ysgol. Prynhawn 0 adloniant miloedd 0 gywion eog gyda'r bwriad gyda Howard y Dewin ar Ragtyr 15. i'w meithrin mewn lleoliad arbennig Ar yr un noson byddwn yn mynd 0 i'r 'smolt stage'. Mae arbrofion wedi gwmpas y pentref i ganu carolau a dangos bod magwraeth o'r math gortten yn yr ysgol i gael pwnsh a yma yn gallu sicrhau bod cyfran mins peL Bydd plant BI. 4, 5 a 6 yn sylweddol ohonynt yn dychwelyd i'r ffurfio cynulleidfa ar gyfer Uned 5 yn afon fel eog llawn, Stiwdio Barcud. Bydd y rhaglen yn Cefais brofiad o'r math yma 0 eael ei darlladu'n fyw bnawn gynllun pan fum yn Alaska ym rnis Mawrth, Rhagfyr 16. Nos lau, Awst, lIe cafwyd cynllunio, Rhagfyr 18, cynhelir parti Nadolig cydweithio a gweithredu er mwyn Pedwar eog srien 0 Sitka, Alaska, Awst 1997. gyda lIuniaeth a disgo ; blant yr dod a llewyrch i ardaloedd gwledig 9. Mehn Crawia (gwenith); tynnu Uanrug (llechi); tynnu dwr 0 ysgol. Pwy wyr na chawn ac anghysbell. Yr unig beth sydd ei a dwr 0 Lyn Tywod.Cael ei henw, angen er mwyn efelychu hyn yma yw Lyn Garreg Fawr, Uanrug. ymwellad annisgwyl yn ystod y medda nhw, or tywod a o ran diddordeb mae Melin Lechi noson? brwdfrydedd. Rydym ni fel Clwb, olchwyd iddo 0 Felin Lechi Pontrug a Melin Wenith Crawia ym I gloi am eleni, carwn ddymuno gyda chefnogaeth, gobeithio, Crawia. Mae hanesion diddorol mherchnogaeth y Clwb erbyn hyn ac Nadolig lIawen a dedwych i ehwi fel Asiantaeth yr Amgylchedd,Cyngor am y felin wenith a gobeithiaf eu mae darllen yr hen weithredoedd yn pentrefwyr. Dymuniadau gorau Gwynedd a CY MAD yn hadrodd y tro nesaf. hynod 0 ddiddorol. benderfynol 0 wneud i hyn weithio. hefyd ar gyfer 1998. Diolch i chwi 10. Melin Crawia (llechi); tynnu dwr Rhyfecid na chlywais yr un smic am gefnog; holt weithgareddau'r ** ** o Lyn Doctor, Llanrug. Oes ynglyn a hen blu pysgota'r ardal. ysgol gydol 1997. Rydym yn Gan droi yn awr at fater arall. Roedd rhywun rybed yn gwybod ysryr y Mae'n rhaid fod pawb wedi colli eu gwerthfawrogi eich cefnogaeth bob yn ddiddorol deall trwy'r Eco fod 'Doctor'? tafod! amser. Dafydd Whiteside Thomas yn 11. Melin islaw Fferm Glascoed, HUGHP. HUGHES awyddus i gael gwybod am nifer y melinnau ar y Seiont. Dyrna'r wybodaeth sydd gen i, gan ddechrau YR IESU DRAENOG yng Nghaemarfon. Dwy fil 0 flynyddoedd, mae'r amser mor faith 1. Melin Seiont - islaw'r gwaith brics, lle gellir gweld yr hen Coron 0 ddrain - hen waed ar y graith, Hoelion 0 ddur yn brathu ei gnawd, system 0 reoli'r dwr gerllaw'r bont i'r gwaith. Y fi sy'n gyfrifol, a thithau fy mrawd. 2. Foundry - Scholfields' yn awr; Wylo'n eu dagrau roedd [oseff a Mair tynnu dwr 0 Uyn Crwn. A'r Iesu'n ein hannog i ddilyn y 'Gair', Roedd yna s\\rn gweiddi a 3. Melin Peblig - cael dWr 0 Llyn Ni wylltiodd yr Iesu, er garwed ei boen, gwylltio i'w glywed o'r car Criw; mae'r hen ffrydiad i'w Ac er ei groeshoelio, 'byw yw yr Oen'. newydd a welwyd yo Nal Elidir weld uwchben Pont Peblig. yn ddiweddar. Rhyw ffrae 4. Melin Glan Gwna - ni wn ei Rbagrithiwr oedd Pedr - ofn dilyn y GY.T, deuluol? Rhyw anghydweld henw priodol; cael dwr 0 Llyn Rhagrithiwr wyf innau, rwy'n euog rwy'n siwr; mawr? Na, wedi cael car newydd Distaw. Fe ganodd y ceiliog dair gwaith yn ei dro; roedd y ferch ac yo cael tIafferth 5. Melin Cae'r Glyddyn - yn cael Rhagrithwyr yr oes fodem sy'n da] yn y fro. efo'r gers. Doedd. myod ymlaen ei hadnabod yn ddiweddarach !"ia~'~ gwleidydd bob amser yn agor ei geg, ddim problem 0 pbl, ODdfedrai fel Factory Bacon - nawr yn Peldiwch a IIadd' 0 hyd yw ei reg, hi yo ei byw A dod 0 hyd i'r Feithrinfa Seiont, Pontrug. Ond mae'n agor ei law i dderbyn cil-dwIIl 'reverse'. Yno y buo hi am 6. Felin Wen - tynnu dWr 0 Llyn Am werthu ei aefau, a hynny sy'n fwrn. hydoedd yo tantro a bygwth y car William Owen, Pontrug. druan. 7. Melin Lechi Pontrug - tynnu Mae milwyr yr hen oes yn dal yn y byd, dWr 0 waelod Stepiau Nasareth. A phlant bach yn Bosnia sy'n Uwgu'n y srryd; 8. Melin Glanrafon (gwenith, ac A'r Iesu'n ein trin mor eithriadol 0 hael ati); tynnu dWr 0 Lyn Harri Er bod dynoliaeth yn ymddwyn mor wael. Parri. JOHN V MORRIS, Rhlanfa, Clwt-y-bont 11 ;, i

CYNGOR CYMUNED LLANDDEINIOLEN SWYDDOG ADFYWIO BRO Mewn cyfarfod o'r Cyngor, a canlynol: eisteddfodau swyddfeydd yn amrywio 0 neuadd gynhaliwyd yn Ysgol Penisarwaun, Bethel a Gwaun bentref i lyfrgell acysgol uuxhradd, Penisarwaun, bu trafodaeth ar y Gynfi, £200 yr un; Ysgolion yn ogystal d swyddfeydd Cynllun Datblygu Unedol a Meithrin Rhiwlas, Penisarwaun asiantaethau cyhoeddus ac phwysleisiwyd mor bwysig yw hi a Bethel, £200 yr un; neuaddau adeiladau'r Cyngor ei hun. Mae'r iwarchod ein pentrefi gwledig ac Rhiwlas a Phenisarwaun, £200 swyddogion ar fin symud i 'u: y dylid ysryried yn synhwyrol pa yr un; clybiau pel-droed Bethel swyddfeydd ac [e gyhoeddir fodd i ddefnyddio tir a'i a Deiniolen; Urdd St loan, pamffledi 0 'r manylion ar gyfer y ddatblygu. Awgrymwyd hefyd y Deiniolen; Seindorf Deiniolen, cyhoedd.' dylid datblygu diwydiannau £150 yr un. Cytunwyd hefyd i Dywedodd y Cynghorydd mewn mannau addas a chyfleus. rodcli £25 tuag at Eisteddfod yr Dafydd Iwan: 'Ein gobaith yw y Dywedodd y Cynghorydd Len Urdd a'r Eisteddfod bydd y swyddogion yma 'n cyd• Jones i'r cyfarfod a drefnwyd gan Genedlaethol. uieithia'n gios a Chynghorau y Cyngor Cymuned mewn Bu trafodaeth ar y mater 0 Cymuned, aelodau lleol Cyngor cysylltiad ag Eifion Jones, gefnogi cynlluniau Ileol a fydd 0 Gwynedd) m udiadau pentrefol ac Swyddog Adfywio Bro yn fantais i'r gymuned yn unigolion brwdfrydig i unreddu Neiniolen, fod yn llwyddiannus. gyffredinol mewn cyd• EIFION JONES prosiectau sy'n deillio 0 'r Unwaith eto cafwyd cwynion weithrediad a'r Swyddog Swyddog Adfywio Bro Peris cymunedau fydd yn eu bywiogi ynglyn a fandaleiddio Adfywio Bro. Cytunwyd i neu 'n eu hadfyuno. Rhsoyduiaith 0 cysgodfannau aros bysiau. Mae'r gynrychiolwyr y gwahanol Bellach mae gan Gyngor gymunedau yw Gioynedd ac mae'r Cyngor yn gefnogol iawn i bentrefi drafod yrnysg ei gi1ydd Gwynedd dim 0 naw 0 Cyngor am wneud pob dim posib i gynllun 'Llwybr y Pedwar gan ddod a blaenoriaeth i sylw'r Swyddogion Adfywio Bro yn gryfhau sylfeini cymdeithasol ac Dyffryn' a awgrymir gan Gyngor Cyngor. gweithredu drwy ardaloedd economaidd y broydd hyn ergwella Gwynedd. Cynhelir y cyfarfod nesaf yn gwledig Gwynedd. Eu gwaith yw ansawdd byuryd y trigolion. Bydd Ni fydd y Cyngor yn ysryried Ysgol Penisarwaun, 6 Ionawr sbarduno a chefnogi cymunedau y swyddogion yn cefnogi a sbarduno unrhyw gais ychwanegol am 1998. yn eu hymdrechion igryfhau ac gtueithgaruxh cymunedol ac fe roddion eleni. Cytunwyd ar y adfywio. Daeth hi'n bosib i grewyd cronfa 0 grantiau adfywio greu'r swyddi yn sgil cymhorth• bro y gall y cymunedau ymgeisio da1 0 bron i hanner miliwn 0 amdanynt ar gyfer prosiectau NOSON GOFFI bunnoedd o'r Gymuned penodol. J Ewropeaidd. Mae'r swyddogion wedi A MINS PEl Dywedodd Ann Owen, mynychu sesiwn hyfforddiant yn Nos Fawrth, 9 Rhagfyr Swyddog Cymunedol Cyngor ystod yr haf ac maen nhw bron Gwynedd: (Mae hum yn gynllun a chwblhau ymweliadau a'r WAVNFAWR am 8.30 p.m. arloesolyng Nghymru sy'n cynnig Cynghorau Cymuned 0 fewn eu 8ydd adloniant gan Gar Waunfawr a phlant yr Urdd cyfle i gymunedau ddatblygu broydd. syniadau ac atebion newydd i'w Gellir cael mwy 0 wybodaeth 8ydd y Siop ar agor anghenion. Mae gan bob swyddog trwy gysylltu ag Ann Owen ei fro ei hun ac 111aelleoliadau'r (01286) 679528. CARPEDI GERAINT OWEN RHODDION £30: Mrs Dorothy May Jones, £5: Anwen Owen, Uanrug. Mrs GWERTHWR CARPEDI, TElLS CARPED a FEINYL Plas Pen-gwaith, Uanberis (£20 Betty Griffith, Gorffwysfa, CANNOEDD 0 DDEWIS 0 BA TRYMAt; A RHAI MEWN STOC er cof am W. T. a Mary Jones, Waunfawr. Mr a Mrs Ted Ysgoldy,Clwt-y-bont a £10er cof Roberts, Bod Gwilym, Cwm-y• FFONIWCH UNRHYW AMSER: am M. Muriel Evans, Dinorwig glo. Hywel ac Eirlys Williams, 3 Terrace, Clwt-y-bont), Pentre Helen, Deiniolen. Mrs WAUNFAWR (01286) 650552 £20: TeuJu Rudkin, Uanberis. Blodwen Pritchard, 10 Uys y £10: G. A. a C. M. Jones, er cof Gwynt, Penisarwaun. Robin ac am Megan Jones, Nidan, Alwen, 12RhydfBdog,Deiniolen. CERBYDAU CLASUROL YR WYDDFA Llanfairpwll. Teulu y diweddar J. Mrs Grace Roberts, Hyfrydle, Henry Williams, Ael-y-bryn, Ffordd Capel Coch, Llanbezis. Cyrhaeddwch mewn steil - Rhiwen, Deiniolen. TeuJu'r £3: Mr Dewi Richards, Bryn mewn cerbyd Rolls Royce diweddar John Thomas, 61Maes Uywelyn, Ffestiniog. Ellis Wyn Padarn, Uanberis. Mr R. L. a Williams, 6 Ffordd Deiniol, ar gyfer priodasau, penblwyddi Mrs E. M. Roberts, North• Deiniolen. ac achlysuron arbennig eraill ampton (er cof an1 Mrs Maggie £2: Mrs Bet Jones, Lyndale, Humphreys, 32 Rhydfadog, Uanrug. Aled a Bethan Jones, Dylan Griffith, Tros-y-Waen, Penisarwaun Deiniolen). Margaret Roberts, 3 Bron Eryri, Uanrug. Jim a ffan: (01286) 871833 Y Ffridd, UanUechid. Margaret Munro, T9 Capel, Penisarwaun.

SPAR ri)] LLEUFER O. ac N. PRITCHARD I drin a thrwsio CANOLFAN CARPEDI Ar agor pob math 0 Y STORFA 9-7pm beriannau gwn'io AUNFA R 9-5pm Sadwrn MENAI SEWING LLANRUG Ar Gau (Richard a Meirwen Ffon/Ffacs: 650291 Sui a Mercher MACHINE CENTRE Williams) Dewis eang 40 Stryd Fawr Ffon: (01286) 672790 o Welyau a 3PISuites. PORTHAETHWY Ar agor bob dydd Llenni Venetian a Llenni Roler. Ffon: (01248) o'r wythnos at eich 5,000 lIathen sgwar 0 garpedi 714043 neu gwasanaeth mewn stoc - allwch chi (01286) 674520 Nidoes unrhyw ddl om fforddio prynu 0 batrymau? ddonton archeb i'ch cartret Edau, Nodwyddau • yn ardal Uanrug GLANHAU CARPEDI GYDA STIMVAK ae ati mewn stoc

12 -

, CALENDR GFYR JLLANBERIS YN GALW OHIO • • • 1. Uun DEINIOLEN; Merched y Wawr - ymweliad a'r CINCINNATI, OHIO Amgueddfa yn Uanberis. 4.Iau BRYNREFAIL: Y Gymdeithas Undebol - Mr Ralph Jones, Llanberis, DEINIOI.EN! Clwb Elidir- cinio Nadoligyng Nghonwy. 5. Gwener WAUNFAWR: Ffair Nadolig yn y Ganolfan am 6.30 p.m. LLANRUG: Ffair Grefftau yn y Sefydliad Coila am 7 p.m. DEINIOLEN: Ffair Nadolig Plaid Cymru yo y Ganolfan am 7 p.m. 6. Sadwrn DINORWIG: Noson 0 'line dancing' yn y Ganolfan - plant 07 p.m. hyd 8.15 p.m.; oedolion 0 8.30 hyd 11 p.m. 8. Uun DINORWIG: Y Gymdeithas Lenyddol - Mr John Hugh Hughes, Llanberis, 9. Mawrth LLANRUG: Merched y Wawr - cinio Nadolig yn y Bistro, CO!'lL!tQtn~SO wIth Go W3 (;. YY" DAte C(!T i-l9.fi TIm.. 08'''10 es r: Llanberis. Rtlport ~ f-f r-dJ,' rreq".2('0nry :t./ /1ft! Pl/~c p" OSL. Tru: 10. Mercher BETHEL: Cinio Nadolig Merched y Wawr yn Eryl Mor, WG. LL BART&l~ 6638 Abbotts!ord Av(!nu C e nnati 13 Oh,o. U S. A Bangor. 12. Gwener LLANRUG: Eglwys y Plwyf - noson Caws a Gv.,in yn Yn y rhifyn diwethaf cafwyd hanes Hafan Elan. Capel y Rhos - Cyngerdd gyda Manon Llwyd diddorol am y diweddar Eric a'i Ffrindiau yn y capel. Wakeham a'r trosglwyddydd radio BRVSIWCH! 13. Sadwrn PENISARWAUN: Cinio Nadolig yr Henoed. oedd ganddo yn Llanberis 16. Mawrth PENISARWAUN: Gwasanaeth Nadolig yr Ysgol am 6.30. flynyddoedd yn 61. Cafwyd rhagor 0 Archebwch eich 17. Mercher BRYNREFAIL: Y Gymdeithas Undebol - Carolau efo wybodaeth gan ei fab, Brian, yn cynnwys y cerdyn post hwn a TWRCI NADOLIG Seindorf Arian Deiniolen. A 20. Sadwrn CAEATHRO: Codi a goleuo'r goeden Nadolig am 10 a.m. anfonwyd 0 Cincinnati,Ohio, ym a'ch CYW IAR 21. SuJ BETHEL: Gwasanaeth Nadolig Merched y Wawr yng mis Hydref 1956 yn cydnabod Nghapel Cysegr am 6 p.m. derbyn neges radio 0 Lanberis. a CHIGOEDD CAEATHRO: Gwasanaeth Nadolig yo y capel am 5.30. Byddai gwybodaeth dechnegol am ILANRUG: Gwasanaeth Nadolig plant Capel y Rhos am y darllediad yo cael ei gofnodi a'i ERAILL A 10 a.m. anfon yn 01 at y sawl a anfonodd y PENISARWAUN: Gwasanaeth Nadolig Ysgo) SuI Bosra neges radio. Bu Eric Wakeham yo RWAN am 10 a.m. darlledu negeseuon 0 ddiwedd y 22. Uun PENISARWAUN: Parti Nadolig yr Ysgolion SuI, 3 p.m. 40au a thrwy'r SOau. - 5 p.m. Anfonwyd cardiau tebyg 0 bob cyfeiriad, yo cynnwys y rhan fwyaf o wledydd Ewrop, Rwsia, De BWS BACH AR LOG Affrica, Canada a'r Unol Daleithiau. Bws 22 sedd ar gael ar gyfer pob math 0 logi oddi wrth preifat - nosweithiau allan, partion. tripiau ac ati. Gwasanaeth personol a thelerau rhesymol gan avell D. P. 0 ES Roberts RHIWLAS GWYNANT 01248 361044 CIGYDD PIERCE LONDON HOUSE Cynyrchion Coed:• Gatiau, Ffensus ac ati LLANRUG am brisiau cystadleuol Ffon: Caernarfon 673574 Uned 1, Fferm Bryn Afon ros • LLANRUG PEN CIGYDD YFRO ffon: (01286) 650349 MYNNWCH Y GORAU Dewis 0 yswiriant (0589) 899901 A DEWCH ATOM NI yn rhoi gwerth eich arian. Cartref a Chynnwys W.J. GRIFFITH Emyr Jones Teithio • Car PLYMAR A GOSODWR PLYMAR GWRES CANAlOG A PHEIRIANNYDD Pant Tlrlon, Llanrug Anifail Anwes FfOn: (01288) 873248 GWRESOGI Gwasanaeth Torri Lawr Gosodwr c,ORG, Cynnal boileri nwy, Nwy olew, tanwydd solat a thredio peipiau Age Concern (Wales) Cofrestredig 44 Glanffynnon Enterprises Lirrrited Corgi ~;r" .,.+Q~ ~ SAFE ~ Ffordd Santes Helen Aelod o'r LLANRUG Caernarfon Association (01286) 673513 of Mechanical hefyd Gwynedd LL55 2YD Services Contractors (0374) 01286 678310 Dim un dasg rhy fychan 496616 Dim un dasg rhy fawr (symudol) •

13 YJ. ~. y;. N·,. ,. ,. p. DAFYDD Y LLE DELFRYD'OL ~ Pum tudalen 0 ~ I BRYNU ANRHEG ~ • OWE NADOLIG I'CH • TRYDANWR ANIFEILIAID ANWES~SsOCI.c","" ~ NADOLIG 0 ~ Pob math Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd o waith trydanol Dda oddi wrth Jill, Peter a James ~ LANBERIS ~ a Larwmau Lladron

~ CEFNOGWCH EIN ~ Na d0 I19' N.E_"'-It""''''"t~.~C

8rysiwch i gael eich Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd dda i bawb yn Llanberis a'r cylch oddi wrth TEGANAU, SIOCLED, CARDIAU NAOOLIG AC ANRHEGION CAIN yn stop• .. , o GWYNETH AC EIFION ROBERTS CACENNAU NADOLIG Ff6n: 870202 a 870272 ~ A SARA SRITH TREFNWYR ANGLADDAU ~ TRADDODIADOL CErR AR GYFER PRIODASAU • GWASANAETH TACSI COFIWCH FOD EIN CAFFI CEGIN ERYRI AR AGOR DRWY'R FLWYDOYN

Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda oddi wrth • NAOOLIG LlAWE/V ramta A Or,. GWASANAETH FFRAMIO LLUNIAU "",,81.WVDDYN NEWYDD \) Arbenigwyr ar fframio gwaith edau a nodwydd OODI WRTH

Nifer helaeth 0 luniau ar werth Dewis eang yn cynnwys: IVOR STUBLEY :: KEITH ANDREW STRVD FAWR KEITH BOWEN:: ROB PIERCY LLANBERIS 870491 PARe PADARN, LLANBERIS (870922) Diolch ' (Ar gau dydd SuI a dydd Llun yn ystod y gaeaj) am eich cefnogaeth drwY r

Priodasau Dathliadau Ii'',I' * * :.:-- ..~ .... * Achlysuron Arbennig ~f .•• * Cynadleddau * Pwyllgorau * Bwydlen Bar * Cinio Dydd Sui * Cwrw Felin Foel

Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd dda oddi wrth bawb yn y gwesty. Diolch am eich cefnogaeth trwy'r flwyddyn.

14 llANBERIS Gwyneth ae Eifion Roberts, Beews Eryrl. FfOn: 87049'.

Camera yn ngofal John Pritchard, Cilfynydd. FfOn:(01286) 872390

CYMDEITHAS EGLWYSI ST PERIS PLAS PEN-GWAITH. Cyfarchion A ST PADARN. Cynhaliwyd cyfarfod pen-blwydd i Mrs Munroe a Mrs yn Eglwys St Padarn nos lau. Beryl Jones oddi wrth pawb yn y Tachwedd 13eg, dan Iywyddiaeth cartref. Cydymdeimlwn ~ Mrs Ann Parry-Jones, a groesawodd theuluoedd Mrs Mary Davies a Mrs yr aelodau air gwr gwadd, Mr Roger Maggie Thomas, Deiniolen yn eu Williams 0 Goleg Menai, Bangor. profedigaeth. Dymunwn well had Dechreuwyd trwy weddi gyda Mrs buan i Mrs Peggy Jones sydd yn Moreen Lennon yn arwain. Ysbyty Gwynedd. Aeth y trigolion Cafwyd noson arbennig 0 am drip i Gricieth efo'r bws mini ac ddiddorol gyda Mr Williams yn roedd pawb wedi mwynhau eu dangos ei ddawn artistig a choginio hunain. Diolch i Derek Roberts y ae yn trin ffrwythau trofannol - a'r gyrrwr. Mae'r trigolion yn ddiolchgar aelodau yn eu mwynhau yn arw yn iawn i'r Parchg Emyr Owen, Ciwrat ddiweddarach. Diolchwyd iddo ac i Eglwys St Padam, am roi Cymun ferched y te, sef Mrs Evelyn Williams iddynt yn ddiweddar. a Mrs Margaret Griffiths, gan Mrs Y GYMDEITHAS UNDEBOL. Cafwyd Betty Humphreys. Enillwyd y raftl dau gyfarfod o'r Gymdeithas erbyn Amy ae Elin yn brysur yn llwvtho'r anrhegion Nadolig a baratodd plant gan Mrs Margaret R. Jones, Llanrug hyn. Yn y cyntaf cy Fedi 9fed cafwyd Ysgol Dolbadarn ar gyfer Ymgyrch Plentyn y Nadolig. Gyda hwy mae sy'n aelod newydd o'r Gymdeithas sgwrs gan y Parchg lorwerth Jones Mr Gordon Parry e'i fab Dave oedd wedi dod 0 Wrecsam i nol y bocsus. y mis hwn. Ceir manylion y cinio Owen, Caernarfon. Ac ar Hydref Un 0 blant Plastirion yw Gordon Parry wrth gwrs, ac roedd yn falch iawn Nadolig a'r trefniadau yn 7fed cymerodd yr aelodau ran mewn o gael gweld ei hen ysgol wedi'r holl flynyddoedd. Mae'n un 0 weithwyr ddiweddarach. cwis ysgafn. Bydd cyfarfod nesaf y gwirfoddol yr elusen brysur bon. UNDEB Y MAMAU. Prynhawn dydd Gymdeithas nos Fawrth, Rhagfyr dechrau ar ei gyrfa newydd yn nghyfraith, wyres a'i gwr) ddiolch yn Mawrth, Tachwedd 4ydd, 16eg. Ceir noson ar y thema 'Swyn Cyprus ddechrau'r flwyddyn nesaf. ddiffuant iawn am y caredigrwydd cynhaliwyd y cyfarfod misol yn festri y Nadolig' yng nghwmni Lleisiau Llongyfarchiadau i Mair a Ken a'r cydymdeimlad a dderbyniwyd Eglwys Sant Padarn a'r Rheithor, y Lliwedd a bydd paned a mins pei ar Parchg Philip Hughes, arweiniodd y gael. Bydd y noson hon yn agored a Odogotae, Maes Padarn ar ddathlu mewn gair a gweithred. Diolch i'r eu priodas yn ddiweddar. gwasanaeth. Ein gwr gwadd oedd bydd croeso cynnes i rai nad ydynt teulu am y blodau. Llongyfarchiadau I Sandra Tanfield Gwerthfawrogir yr holl Iythyrau, Mr John Huw Hughes, Tan-v- yn aelodau o'r Gymdeithas ddod ar ei phen-blwydd yn 50 oed; hefyd cardiau, galwadau a'r rhoddion hael clogwyn a chafwyd pnawn hynod 0 yno. Dechreuir am 7 o'r gloch. yr efeilliaid Karen a Susan ar eu pen• tuag at gartref Pen-gwaith. Diolch i ddifyr yn ei gwmni. Testun ei sgwrs Dowch i ddathlu'r Nadolig gyda ni. blwydd yn 18 oed; a hefyd Gail staff Pen-gwaith am eu oedd 'Hiwmor yn ein Haddoldai' a COLLED. Collwyd un 0 drigolion Jones ar ddathlu ei phen-blwydd yn caredigrwydd a'u gofal. Diolch i mwynhawyd ei sgwrs yn fawr iawn hynaf yr ardal yn ddiweddar pan fu 21 oed. Iwan, Terence, Owain ac Alan am eu gan yr aelodau. farw Mrs Elin Griffith, Bryn Llwyd, cymorth. Diolch i'r Parchg John Dewiswyd Mrs Betty Humphreys Stryd Newton a hithau dros ei PENBLWYDD HAPUS. Dymuniadau i osod y dorch ar y Gofeb ar ddydd chant oed. Bu farw yn Ysbyty gorau i Sarah Jarvis ar achlysur ei Pritchard a'r Parchg Huw G. Roberts Sui y Cofio. Bryn Seiont, Caernarfon. Yno yr phen-blwydd yn ddeunaw oed ar am eu caredigrwydd a'u gwasanaeth cysurol. Diolch i M. Pritchard am yr Trafodwyd un neu ddau 0 faterion oedd Mrs Griffith pan ddathlodd el Dachwedd 23ain. Pob Iwc oddi wrth holl gymorth ynglyn a'r trefniadau. busnes ac yna fe gafwyd paned. phen-blwydd yn 100 oed. Ond hyd y teulu 011. Pwnc a drafodwyd hefyd oedd y yn ddiweddar cyn hynny roedd wedi DYMUNIADAU GORAU. Mae Ffion, parti Nadolig y mis nesaf - addawol IIwyddo i aros yn ei chartref ei Ian, Elin a Ceri a'r teulu 011 yn --r------, iawn wir. Diolchwyd i Mr John H. hunan, a hynny er gwaetha'r ffaith dymuno'n dda gyda IIwer 0 gariad i ~~- NANT PERIS~uu Hughes ac i Mrs Jean Roberts a Mrs iddi golli ei golwg ers blynyddoedd Taid a Nain, set John a Catherine Bet Hughes am y te gan Mrs Audrey lawer. Roedd yn wraig ddiddorol, Williams, 6 'Rallt Goch ar achlysur Ann Cumberton, Gwastadnant Evans ac eiliwyd y diolch gan Mrs annwyl ac addfwyn, a bydd ei dathlu eu priodas ruddem ar Ragfyr FfOn: (01286) 870366 Betty Humphreys. Enillydd y raffl chyfeillion a'i theulu yn ei cholli yn 7fed. Camera yn ngotal John Pritchard oedd Mrs Muriel Morns. Diweddwyd fawr. Cynhaliwyd ei gwasanaeth CYDYMDEIMLO. Anfonwn ein Ciltynydd, Llanberis. FfOn: 872390 trwy adrodd y Gras. angladd yn Nant Padarn lie bu hi a'i cydymdeimlad i Dewi Ellis a'i ferch theulu yn hynod 0 ffyddlon a Eleri ac i'r teulu 011 yn eu DYWEDD;·AD. Llonqvfarchiadau i gweithgar trwy' r blynyddoedd. profedigaeth 0 golli gwraig a mam Steve a Cheryl, 1 Bro Glyder ar eu Cydymdeimlwn a'i theulu yn eu annwyl, Mary Eirlys Ellis. dyweddi'ad yn ddiweddar. hiraeth. DIOLCH. Dymuna teulu y diweddar DIOLCH. Dymuna Colin Sibley, LLONGYFARCHIADAU i Melanie John Thomas, sef Catherine Ellen Ceunant ddiolch am bob Barnes (Sellers gynt), merch Ken a (gwraig); Helen a Dafydd (merch a caredigrwydd a dderbyniodd yn lola Sellers, 001 Elidir, ar basic I fod mab yng nghyfraith); Meirion, Diana ystod ac yn dilyn ei waeledd a'i yn Sarjant gyda'r ' 9th Supply a Sharon (mab, merch yng arhosiad yn Ysbyty Gwynedd yn Regiement' yng ngwersyll nghyfraith ac wyres); Muriel, Pete, ddiweddar. Dymuna Colin a Sian Hallavington, Chippenham. Bydd yn Michele ac Alan (merch, mab Yfli ddrolch hefyd i bawb am yr anrhegion, cardiau a'r dymuniadau da a dderbyniwyd wedi geni eu mab, Jordan. Diolch i'r teulu a chymdogion a ffrindlau. PARTI NADOLIG. Bydd pwyllgor y Carnifal yn trefnu te partl i holl blant y pentref yng Nghaban Dinorwig, Ty'n Llan am 4 o'rgloch, bnawn Sui, Rhagfyr 14. Bydd bwyd a diod ar gael i'r plant a daw Sian Corn heibio am dro. Ffoniwch lola - 870457 - Treuliodd plant hynaf yr Ysgol fel ein bod yn cael rhyw syniad 0 ddiwrnod yn yr Amgueddfa Lechi nifer y plant fydd yn dod i'r parti. yn nhy'r Rheolwr sydd wedi ei PRIODAS. Llongyfarchiadau i Helen, adnewyddu'n ddiweddar. Gweith Ty Isaf ar ei phriodas ~ Bedwyr, caled oedd y coginio 'me ... ddydd Sadwrn, Tachwedd 1. Cynhaliwyd y briodas yng Nghapel CLWB FFRINDIAU YSGOL DOL• Rehoboth. BADARN. Enillwyr mis Tachwedd REHOBOTH. Cynhaliwyd y oedd - £35: Mrs M. Price, 28 DOt Gwasanaeth Diolchgarwch yn y Elidir (41); £25: Mr J. Pike, 2 Bryn capel ddydd Sui, Hydref 27. Bydd Hyfryd (37); £15: Mr W. Jones, gwasanaeth Nadolig plant yr Ysgol Dreftan (170); £10: Mr K. Roberts, Sui yn cael ei gynnal yng Nghapel 'Rallt Isaf (82); £5: Mrs M. Hellfeld, ... a gwaith caletach fyth oedd golchi dillad yn yr hen oes eto'r byrddau Coch, Llanberis, am 2 o'r gloch 6 Rhesdai Fictoria (76). Diolch am sgwrio. Ac er gwaetha'r gwaith caled mwynhaodd y plant eu hymweliad brynhawn Sui, Rhagfyr 21. Croeso eich cefnogaeth. a'r Amgueddfa. cynnes i bawb. • 15

• - r

LLANBERIS Ffcn 871278 PERCHNOGION: DANNY A NERYS ROBERTS Beth am Fwffe Enwog Nerys i ddathlu pen-blwydd neu ben-blwydd priodas Partion rhwng 20 a 40. Ffoniwch am fanylion. Cofiwch am nosweithiau arbennig y Bistro - nos Wener olaf bob mis NAOOLIG LLAWEN A BLWYODYN NEWYDO DDA 0001 WRTH DANNY, NERYS A'A STAFF

Am anrhegion y Nadolig dowch i Siop Nwyddau Ty a Gardd

41 A Stryd Fawr Llanberis 872501 Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda i chwi 011 oddi wrth Ifor a Margaret Diolch am eich cefnogaeth .~---" trwy gydol y flwyddyn

Gvvescy CYFARCHION Y TYMOR A DYMUN1ADAU GORAU oddi wrth W.J. DAVIES LLANBERIS FfOn: 870277

lLANBERIS Ffon: 870225

Nadolig Llawt* a Blwyddyn Newydd Dda ocIdi wrth Aoeuryn Jones a'r staff

M.O.T. Gwasanaeth Torri Lawr Ddydd a Nos CYFARCHION Hefyd YTYMOR JOHN WHITE i bawb THE B DV H P yn yr ardal LLANBERIS oddi wrth • *Trwsio wedi damweiniau TREN BACH ~ *Ailsbreio LLYN *Curo paneli LLANBERIS

16

• -

Taith Faith i Ben y Mynydd WAUNFAWR ,n Mrs Nan Roberts, Pantafon. FfOn: (01286) 650570

rr ,. Camera yn ngofal Heulwen Hughes, Argoed. FfOn: (01286) 650556

DYWEDOIo. Llongyfarchiadau a elw tuag at bwyllgor y Ganolfan. MEWN phob dymuniad da i Catrin Lowri, 3 Dewch yn lIu i gael bias ar ddawnsio Stad Croesywaun ar ei dywedcfiadA llinell. 1010 Gwyn 0 Langwyllog, Ynys Mon. GALA NOFIO YR URDD. Llon• AE CYDYMDEI MLO. Anfonwn ern gyfarchiadau i Oafydd Parry, Deion cydymdeimlad dwysaf i Mrs K. Jones, Gwion Thomas, Dafydd Williams, Stad Croesywaun ac i Greasley, Beth Greasley, Caryl Norman Williams, LlidiartWen yn eu Wood, Nia Jones, Rebecca .Q'I'" profedigaeth lem 0 golli priod a thad Sanderson ac Angharad Owen ar annwyl, y diweddar Mr Hugh gynrychioli adran bentref Waunfawr Williams; ac hefyd A mr Emlyn yn y Gala Nofio a gynhaliwyd ym Williams, Stad Croesywaun ar golli Mangor ar 12 Tachwedd. Daeth Nia ei frawd. Hyderwn fod Mrs Williams yn gyntaf yn y ras noflo yn cryfhau wedi iddifod yn yr ysbyty rhydd a chefn, Caryl Lois Wood yn am gyfnod. ail yn y dull rhydd ac yn drydydd yn YN YRYSBYTY.Anfonwn ein cofion y dull broga. Bu'r tim ras-gyfnewid • cynhesaf am wellhad buan i Mr W. merched hefyd yn fuddugol a Jones, Graianfryn sydd yn yr ysbyty byddant hwy a Nia Elin Jones yn Owain Si6n Williams 0 Fethel (Robin) ae Iwan Rhys Williams 0 Lanrug ym Mangor. mynd ymlaen i'r Gala Genedlaethol (Wil Coesau Baehog)- dau o'r ser ifane sydd i'w gweld yn y ffif 'Y LLONGYFARCHIADAU i Mrs Kltt ar 6 Rhagfyr ym Mangor. Oymunwn Mynydd Grug'. Jones, Beudy Isaf ar ddod yn hen y gorau iddynt yno. • 'Rhywbeth roeddwn i wastad 'Mae'n bwysig nodi rnai Y nain. Ganwyd mab Ellis, i'w hwyres FFAIR NADOLIG PLAID CYMRU. Kate a Roger. Cynhelir Ffair Nadolig ar nos Wener, isio'i 'neud;' dyna deimlad Mynydd Grog ydi'r ffilm ac nid DATHLU PEN-BLWYDD. Llon- 5 Rhagfyr, am 6.30 p.m. yng Dyfan Roberts am YMynydd Te yn y Gn~g, ac mai seiliedig ar gyfarchiadau i Manon Evans, Arfryn Nghanolfan Waunfawr. Bydd yno Grug, yr addasiad ffilm 0 gyfrol waith Kate Roberts ydi hi. Yn y ar gyrraedd ei 18 oed. Dymuniadau stondinau amrywiol ac wrth gwrs o straeon byrion Kate Roberts, gwreiddiol yr hyn a gafwyd oedd gorau iti i'r dyfodol, Manon. gobeithir cael ymweliad gan Sion Te yn y Grog) sydd - yn ei dyb poruead 0 gyrndeithas trwy SWYOD NEWYDD. Llongyfarch- Corn. CroesewirlI1rhyw gyfraniadau o - yn un 0 weithiau gorau'r lygad hogan fach. Yn y ffilm iadau i Beca Brown, Gwelfor ar gael i'r stondinau a'r raffl a fydd yr awdures 0 Rosgadfan. Dyfan mae'r portread wedi ei ehangu i ei derbyn i swydd gyda thTm'Y Byd ysgrifennydd yn falch 0 unrhyw gynhyrchodd y ffi1m gan gwmni gwmpasu cymdeithas gyfan. ar Bedwar', rhaglenddogfen ar S4C. gymorth - ffoniwch 650 547. Llun y Felin 0 Lanrug, gyda'i Mae rhai cyrneriadau oedd yn Bydd Beca yn cychwyn ar ei swydd MERCHED Y WAWR. Ymweliad a wraig, Angela' yn gyfrifol am ymylol yn y straeon byrion wedi newydd ym mrs lonawr. Caffi Dimensiwn 4 wnaeth y gangen ADREFO'R YSBYTY.Croesawn Mrs nos lau, Hydref 30. Estynnwyd ysgrifennu 'r sgript a 'r dod yn fwy canolog ae mae 'na Spark, Tremnant a Mrs Beryl Lloyd croeso i bawb gan y lIywydd, Gill cyfarwyddo. Oangoswyd y ffilm storiau newydd wedi eu creu yn Jones, D61-y-coedadref wedi iddynt Brown. am y tro cyntafyng NgWyl Ffilm arbennig ar gyfer rhai ohonyn orfod treulio cyfnod yn yr ysbyty. Dio'lchwyd i Gwyneth Ellis, Ryng-wiadol Cymru nos nhw nad oedd yn ymddangos yn Y GYMDEITHAS LENYDDOL. perchennogy caffi, am ei chroeso ac Sadwrn, 22 Tachwedd. y gwaith gwreiddiol,' meddai Cynhaliwyd cyfarfod o'r Gymdeithas am noson mor ddiddorol gan Alma 'Mi gychwynnodd y prosiect Dyfan. nos Lun, 10 Tachwedd, pryd y Jones. Enillwyd y raft, rhoddediggan n61 yo 1991, felly mae 'na dalp Dyrna'r tro cyntaf i Dyfan cafwyd sgwrs gan Mr Alun Ffred RhianEllis,gan CadiJones. Byddwn o 'rnywyd i wedi mynd yn gynhyrehu ffilm-yfnod ac roedd Jones ar y test un 'Dyddiadur fy yn dathlu'r Nadolig ar 4 Rhagfyr. gweithio ami hi,' meddai Oyfan. yn rhyfeddu at faint 0 waith Mam'.Llywydd y cyfarfod oedd Mr CORY WAUN. Mewn cyfarfod yng RolWilliams a thalwyd y diolchiadau Nghanolfan y pentref cymerwyd 'Ond er bod o'n swnio'n amser paratoi oedd ei angen - a hynny gan Mrs Mary VaughanJones. Bydd penderfyniad ffurfiol i sefydlu cer yn hir mi gawsom ni drafodaethau nid yn unig 0 safbwynt y cyfarfod nesaf nos Lun, 8 Rhagfyr, y pentref. Roedd tua deg ar hugain brwd am y sgript cyn ac yn ystod problemau ymarferol ffilmio pryd y ceir sgwrs gan Mr John Hugh yn bresennol ac yn hynod y cyfnod ffilmio, felly rnae'r ffilm golygfeydd 0 ddechraur Hughes, Llanberis.Llywydd y noson frwdfrydig. wedi datblygu ac aeddfedu dros ugeinfed ganrif, a'r ganrif fydd Miss Marian Wyn Jones. Bydd y cer yn ymgynnull bob nos y blynyddoedd .' Ac mae'n honno'n rynnu tuag at ei therfyn. CLWB BOWLIO. Mae'r Clwb wedi Sui am 7.30 yn y Ganolfan, dan cysuro'i hun gyda'r wybodaetb 'Yn naruriol, roedd yn rhaid trefnu noson 0 'Ddawnsio Llinell' arweiniad Mrs Gwenda Griffith gyda fod Richard Attenborough wedi cuddio cebls trydan a £Ion ac (line-dancing) yn y Ganolfan nos Mrs lola Llewelyn yn cyfeilio. treulio ugain mlynedd yn unrhyw arwyddion o'r cyfnod Sadwrn, 6 Rhagfyr. Plant 0 7 tan Etholwyd Gwynn Davies yn gweithio ar y ffilm Gandhi! cyfoes, nid yo unig 0 safbwynt 8.15 p.m. ac oedollon 0 8.30 tan 11 lIywydd; Mrs Iris Owen, 5 T9 Henyn gweledol ond hefyd 0 ran sain. p.m. Pris mynediad i blant fydd £1 ysgrifennydd; ac Eurwyn Griffith, Ond peidied neb a disgwyl (yn cynnwys diad oren) a £2 (yn Trefeddyg yn drystorydd. gweld gwaith Kate Roberts yn Dwi'n cofio un adeg pan oedden cynnwys paned) i oedolion. Bydd yr Croesewir aelodaunewydd i'r cor cyrraedd y sgrin fawr yo union fel ni'n ffilmio yn ardal Tal-y-sarn ~------__ _, ar dal aelodaeth 0 £5. petai wedi'i drosglwyddo air am yn ystod y gaeaf a chael Bydd lIawer yn cofio'r son am g6r air 0 brint. Mae Dyfan yn trafferthion gyda fan oedd yn enwog Waunfawr dan arweiniad pwysleisio mai man cychwyn gyrru 0 gwrnpas gyda chym sain Eryr Eryri ar dread y ganrif. Hei Iwc oedd y gyfrol. ami yn hysbysebu bod Santa Y bydd y cor newydd yn cyrraedd yr Clos yn yr ardal. Mi fu'n rhaid un safon ac enwogrwydd. i ni ofyn yn garedig i Santa am ENILLWYR YCLWB 300 am fis bysbysebu ychydig tawelach!' Oeddech chi yng Nghaernarfon Hydref - £40: Mr John Edwards, Gyda'r ffilm yn cael ei dangos y Sadwm o'r blaen? Welsoch chi Capri; £25: Mr E. A. Roberts, Pant injandanynsgrialutuaSwyddfa Afon; £10: MrW.J. Jones, Trvfan. am y tro cyntaf yng Ngwyl F film Arfon ym MhenraUt heb na Ryng-wladol Cymru mae Grant seiren yo canu na golau glas yn Vidgen, cyfarwyddwr yr WyI, yn IDachio. Brysio yno'n ddistaw MAE'R falch ei bod yo rhan o'r arlwy oedd y bobl tin rhag achosi Gymreig yn y nawfed gwyl, a gormod 0 banies i wraig DDEL SAMARIAID hynny ar adeg pan fo sinema yng o'r Waunfawr oedd yn sownd Nghymru yn gryfach nag a fu ers mewn lim, a hithau'n disgwyl YN GWRANDO cryn amser. bod yn am am yr eildro ymben 'Mae'r Wyl yn awyddus iawn ychydig wythnosau. Roedd YN ABBEY ROAD i roi llwyfan i ffilmiau 0 Gymru hithau'n falch nad oedd ar ei phen ei hun yn y lim gao fod ae i roi eyfle i waith cyfarwydd- cydweithiwr o'r un pentref yno BANGOR wyr Cymreig j gael eu dangos. gyda hi. Mi DDYLAN ni egluro Mae'n bwysig iawn i ni brofi bod bod yno ddau arall yn y lim (01248) Dyfan Roberts, eynhyrehydd y ffilmiau Cymraeg yn medru befyd, a bod y dynion tin wed! ffilm sydd hefyd yn ehwarBe rhan cystadlu a ehymharu'n ffafriol Uwyddo i'w rhyddhau mewn 354646 y Stiward. gyda'r gorau yn y byd,' meddai. fawr 0 dro, 17 Cyfarchion y Nadolig Llawen Nadolig Llawen a Nadolig oddi wrth , a Blwyddyn Blwyddyn Newydd Dda ,...__''. Newydd Dda Roger a'r staff, a • oddi wrth oddi wrth dymuniadau gorau Michal a Brigid PAUL JONES a phawb yn otel am y flwyddyn Moran a'r plant it RestauQant newydd Sea Fresh SlOP SGLODION Llanberis 870203 Chip Shop SNOWDON RYDYM YN DAL I GYMRYD VALLEY ARCHEBION AR GYFER PARTION Stryd Fawr LLANBERIS NADOLIG A CHINIO DYDD NADOLIG LLANBERIS 870425 OND - BRYSIWCH NEU MI FYDD Galwch heibio am Diolch am eich cefnogaeth bryd blasus YN RHY HWYR! trwy gydol y flwyddyn

Dymuna pawb CYFARCHION Y TYMOR • oddi wrth yn SlOp Valerie J. Jones Glan y Don I Llanberis 87030 I 57 a'rMEIBION . '., ddio/ch yn (awr iawn Stryd • am bob cefnogaeth dros Fawr &...-;: yr hall flynyddoedd • • • LLANBERIS 870 870 NADOllG llAWEN A Ffon: 0976 313397 902 444 BlWYDDYN NEWYDD DDA ac 872200 I CHWI ou, Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda MASNACHWYR GLO • • • oddi wrth Pob Ilwyddiant i Mr a Mrs Smith 1 BYTHYNNOD GADLYS LLANBERIS y perchnogfon newydd Cathy, Brian a'r plant

DYMUNA Am anrhegion MERVYN, OIL YS Nadolig a a JENNIFER werthfawrogir trwy'r flwyddyn * Dewis rhagorol 0 Iyfrau ar deithio a mynydda * Sanau a Siwmperi trwchus * Cotiau a Sgidiau Oal Dwr * Dillad Thermal * Capiau a Menig Gwlan LLANBERIS Ffon: 870379 Llanberis, Ffcn 870327 Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda i'w holl gwsmeriaid. Hefyd yng Nghapel Curig Diolch ichi am eich cefnogaeth (tu eefn y post) Ffon: 01690 720205 # Galwch eto am: 8apurau Newydd. Anrhegion, Sigarets. Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Oda i bawb Melysion. llyfrau a lIawer mwy 1

Oddi wrth gwmni Tren Bach yr Wyddfa

• Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Dda i chwi 011

18 Cofiwyd yn annwyl iawn am Megan Rhoddwyd y te gan Helen Parry, Humphreys aelod ffyddlon o'r Megan Roberts a Mary Roberts a LLANRUG gangen a chymeriad arbennig iawn diolchwyd iddynt gan Margaret Parry. Enillydd y raftl - basged 0 Eryl Roberts, 3 Bryn Moelyn. Ff6n: (01286) 675384 a fu farw yn ddiweddar a chytunwyd i roi blodau er cof amdani yng ddefnydd wedi'i gwneud gan Eira Nghapel y Rhos. Dymunwyd Wyn Huws - oedd Jean Roberts. Camera yn ngofal Gwyndaf Hughes, Glascoed. FfOn:(01286) 677263 gwellhad buan I Eileen Thomas. CAPEL Y RHOS. Dydd Sui, Rhagfyr Cyhoeddwyd y manylion am y 7 gwasanaethir gan y Gweinidog, y arddangosfeydd 0 wahanol waith PARTI CLYCHAU'R GRUG. Bu'r parti gwasanaeth carolau sydd i'w gynnal Parchg Dafydd Hughes am 10 a yn Y Groeslon nos Wener, crefftwyr lIeol, yn amrywio 0 waith yng Nghapel Ebeneser, Caernarfon 5.30. Yn ystod oedfa'r bore coed I warth qwnlo. arlunio a Tachwedd 7fed, i gynnal noson ar y nos Sui. Rhagfyr 7fed am 8 o'r qwemvddir y Cymun a dadorchuddir modelu. Bydd cyfle hefyd i brynu rhai cyd a phlant Ysgol y Groeslon er gloch; ac am gystadleuaeth Merched Cofeb i'r diweddar Barchedig W. O. 0' r gwahanol fathau 0 gynnyrch fydd budd Ymchwil y Galon. Tachwedd y Wawr ar gyfer Sioe Llanelwedd. Roberts. Estynnir croeso cynnes i yn cael eu harddangos - cyfle 23ain aeth y genotJ i ddiddori'r Llongyfarchwyd Julie Jones ar gael bawb. henoed ym Mhlas Maesincla. gwych i brynu crefftau lIeol yn ei dew is I arddangos un o'i IIuniau Atgoffir yr aelodau y bydd IIyfrau Byddant vn cymryd rhan yng anrhegion Nadolig. Os oes unrhyw cwilsio yn y Sioe eleni. cyfrifon y Capel yn cau ddydd nghyngerdd Seindorf Llanrug ar un a diddordeb mewn arddangos yna Cyhoeddwyd manylion y cinio Mercher, Rhagfyr 31, a gofynnir am Ragfyr 3ydd yn Ysgol Uwchradd cysylltwch a Dafydd Whiteside Nadolig sydd i'w gynnal yn y Bistro, eich cyfraniadau cyn y dyddiad Brynrefail. Bydd eitem 0 garolau gan Thomas, Bron y Nant, Llanrug (ff6n: Llanberis ar Ragfyr 9fed. Enwau ac hwnnw, os gwelwch yn dda. y parti yng ngwasanaeth 'Cadwyn y 01286 673515), Bydd holl elw'r arran I Margaret Jones neu Ann Lloyd Nos Wener, Rhagfyr 12, cynhelir Nadolig' gan Fercher y Wawr, noson yn mynd tuag at gronfa Griffith cyn diwedd Tachwedd. a'r cyngerdd Nadoligaidd ei naws yng rhanbarth Arfon, nos Sui, 7fed 0 adnewyddu'r Sefydliad Coffa. pris yw £13. 50. nghwmni Manon Uwyd a'i ffrindiau Ragfyr am 8 o'r gloch yng Nghapel DYMUNIADAU GORAU am well had Croesawyd gwralg wadd y mis, yn y Capel am 7.30 o'r gloch. Bydd Ebeneser, Caernarfon. Byddant yn buan i Mrs Vera Williams, Awelon, Eira Wyn Huws yn gynnes iawn, vr elw tuag at ymgyrch 'Law yn ymweld a llys Eiddon ar Ragfyr 4ydd Ffordd yr Orsaf. Mae hi gartref erbyn merch 0 Lanrug ond yn byw ar Llaw' Cymorth Cristnogol, a i ganu carolau gyda'r trigolion. Yna hyn wedi iddi dderbyn IIawdriniaeth lannau Mersi ers peth amser. Chymdeithas y Deillion. Tocynnau ar j orffen y tymor bydd cinio i ddathlu'r yn Ysbyty Broadgreen, Lerpwl. Treuliwyd noson ddifyr a diddorol yn gael gan aelodau'r Capel neu trwy 'Nyl ar lonawr 9fed. Yr un yw'n dymuniad i Mr Myrddin ei chwmni pryd y bu'n arddangos ffonio 676356 a'u pris I oedolion yw Y SEFYDLIAD COFFA. Mewn Williams, Panterfyn yntau yn glaf yn enghreifftiau o'i qwarth cwiltio £3 a £ 1 i blant. Bydd y BBC yn cyfarfod 0 bwyllgo rheoli Sefydliad Ysbyty Gwynedd - brysiwch wella. cywrain a rhyfeddwyd at ei recordio'r cyngerdd i'w ddarlledu Coffa Llanrug a gyfarfu nos Fercher, Mae'r un dymuniadau i bawb sydd chasgliad lIiwgar. Mwynhawyd ei fore'r Nadolig. Tachwedd 12fed, penderfynwyd ddim yn dda eu hiechyd yn y pentref. hanes o'i vrnwehadau a'r Amish yn Dydd Sui, Rhagfyr 21, bydd gwario swm sylweddol 0 arian i dalu NOSON CAWS A GWIN. Cynhelir America pryd y dysgodd lawer am ei gwasanaeth Nadolig plant yr Ysgol am astudiaeth ymarferol. Bydd y noson caws a gwin yn Hafan Elan, chrefft fedrus. Sui am 10 y bore gyda'u parti gwaith yn caeI ei wneud gan gwmni nos Wener, Rhagfyr 12fed am 70'r Diolchwyd i Eira am noson Nadolig 0 3 hyd 4.30 o'r gloch. PenSel, Llanrug. Yn y cyfamser mae gloch. Yn ystod y noson bydd y raffl hwyliog a diddorol gan Eryl Roberts. eais yn cael ei gyflwyno Fwrdd fawr yn cael ei thynnu. Dymuna Elusennau'r Loteri Genedlaethol ac i alodau y Cyngor Plwyfol Eglwysig trylwyr a huodledd hwnnw Gronfa Prosiectau Cymunedol ddiolch i bawb a gefnogodd CLWB ERYRI mewn sgwrs a ymdriniai a'r RIBA/BT i ofyn am gymorthdal weithgareddau codi arian er bydd yr Yn y cyfarfod yng Ngwesry'r ymrafael a fu rhwng Esgob ariannol i dalu am yr astudiaeth. Eglwys drwy gydol y flwyddyn. Victoria, nos Wener, Tachwedd Yn ystod y ddeufis nesaf bydd Bangor a phlwyfolion un 0 Mae'n diolch hefyd i'r rhai a 7, estynnwyd croeso arbennig eysylltiadau'n cael eu gwneud a holl eglwysi Mon yn 1777 pan anfonodd arian tuag at dorri'r gwaith gan y Ilywydd, Cledwyn fudiadau a ehymdeithasau'r pentref a thacluso'r fynwent ac mae', apel ddedfrydwyd 0 blaid yr olaf i ofyn eu barn ynglyn a'u anghenion yn dal yn ago red i dderbyn rhoddion Pri tchard Jones, i'r aelod mewn Llys Eglwysig a gyfarfu yn parthed y Sefydliad Coffa. Bydd tuag at y gwaith y flwyddyn nesaf. newydd, Eurwyn Griffith, Stryd Bow, Llundain. Sail y croeso hefyd i unigolion sy'n byw 0 DIOLCH. Dymuna Bet Jones, Waunfawr. Dymunwyd iddo hir gynnen oedd yr anallu i fewn y pentref i fynegl eu barn. Mae Lyndale, Ffordd yr Orsaf, ddiolch i a ffrwythlon gysylltiad a'r Clwb gyfa threbu er lies yr enaid a casglu'r holl wybodaeth hon yn bawb am gefnogi'r Noson Goffi a a'i weithgareddau Mynegwyd rheithor uniaith Saesneg a theg hynod bwysig er mewn gallu gynhaliwyd yn ddiweddar. Dioleh i cydymdeimlad ag Arwel Jones felly oedd i'r praidd gyfeirio ei cyflwyno cais am grant adeiladu ac ferched Hafan Elan, Penisarwaun a a 'r teulu yo eu colled ddiweddar gwyn y ru draw i glust fyddar addasu'r adeilad i ateb anghenion Llanrug ac hefyd i Mrs Joan a dymunwyd y gorau i'r cyn• poblogaeth Llanrug i'r ganrif nesaf. Bangor, a'i penododd yn y lle Williams. Gwnaed elw 0 £252 er lywydd, J. Norman Davies, oedd Rhoddir pwyslais arbennig ar farn, budd Menter Fach-wen. cyntaf. Fel canlyniad i'r syniadau ae argymhellion pobl ifaine DIOLCH. Dymuna Aled a Bethan ar fin derbyn triniaeth yn yr ddedfryd, sefydlwyd Cymro a/neu rieni ifane sy'n byw yn y Jones, Llys Eryri ddiolch i bawb am ysbyty. Cymraeg yn yr ofalaeth a pentrsf - wedi'r cyfan, chi fydd y Ilu cardiau a'r anrhegion a Llongyfarchwyd siaradwr y gyrrwyd yr Esgob yn 01 at ei yma i ddefnyddio'r cyfleusterau dderbvnrwvd ar achlysur nason, Stanley Owen, ar ddathlu wreiddiau y tu draw i Glawdd ymhell j', ganrif nesaf, gobeithlo. genedigaeth Megan Catrin. ei ben-blwydd yn bedwar ugain Offa. Mae croeso j chwi gysylltu a DYMUNA Anwen, Dafydd, Elin ac yo ddiweddar a Dei Tomos ar Wedi amJ i sylw a thrafodaeth swyddogion neu aelodau'r pwyllgor Ifan, Bryn Moelyn a Mrs J. Jennie gael ei ddewis i wasanaethu ar o'r llawr, diolchwyd i'r siaradwr - rhoddwyd rhestr gyflawn o'u Owen, Blaenau Ffestiniog, ddiolch 0 Gyngor Cefn Gwlad Cymru. gan yr ysgrifennydd. I gloi, henwau a'u cyfeiriadau yn yr Eeo fis waelod calon i ffrindiau a Hydref eleni. Gan wisgo ei het ddwbl fel cyhoeddwyd bod y Clwb yn chymdogion am bob arwydd 0 cadeirydd y noson a phrydydd y Bydd y cyfarfod nesaf yn cael ei gydymdeimlad a estynwyd iddynt yn cyfarfod nesai nos Wener, Clwb, cyflwynodd R. Gwynn gynnal nos Fercher, lonawr 21ain am eu profedigaeth yn ddiweddar. Rhagfyr 5, pryd y ceir anerchiad 7.30 o'r gloch yn Y Sefydhad Coffa. MERCHED Y WAWR. Cynhaliwyd Davies y siaradwr mewn odl a gan Dafydd Ellis, Brynrefail a Mae croeso i unrhyw un sydd a cyfarfod o'r gangen yn yr Ysgol rbyddiaith a hynny yn ddoniol a John Hugh Hughes, Llanberis yn diddordeb fod yn bresennol. Gynradd nos Fawrth, Tachwedd 11 chynnil. Yn eu tro, mwynhaodd y gadair. FFAIR CREFFTAU. Bydd trydedd gyda Bethanne Williams yn y gadair. yr aelodau ffrwyth ymchwil IOLO HUWS-ROBERTS Ffair Greff tau Llanrug yn cael ei Cydymdeimlwyd ag Anwen Owen chynnal eleni nos Wener, Rhagfyr yn ei phrofedigaeth 0 golli ei thad ac NEWYDDION CAEA THRO Roberts, Cefn Rhos Isaf (89). 5ed, am 7 0" gloch yn y Sefydliad ag Ann Evans am y ddamwain (Parhad 0 duda/en 7) NADOLIG YNG NGHAEATHRO. Coffa, Llanrug. Fel arfer bydd angeuol i ffrind agos i'r teulu. wythnos cyn y cyfarfod ac roedd Diolch i ymdrechion gwirfoddolwyr pawb 0 blaid ei derbyn fer cofnod gall trlgolion y pentref, 0 bob oed, cywir o'r gwarlant yn ystod y ddathlu'r Wyl trwy fis Rhagfyr! CAPEL Y RHOS, LLANRUG flwyddyn. Talwyd diolchiadau i'r Dyma rai o'r digwyddiadau: trysorydd am ei waith graenus. Sadwrn, 6 Rhagfyr am 8 a.m. Taith Cyngerdd Law yn Llaw Ailetholwyd y swyddogion - siopa i Gaer. Enwau i Alun Roberts, Cadeirydd: Clive James; Trysorydd: 10 Erw Wen. Noson Nadoligaidd ei naws yng nghwmni Cadwaladr Evans; Ysgrifennydd: Sadwrn, 20 Rhagfyr am 10 a.m. MANON LLWYD a'i FFRINDIAU Alun Roberts. Etholwyd y canlynol Codi a goleuo y goeden Nadolig - yn aelodau o'r pwyllgor - Huw coeden orau'r ardall Nos Wener, Rhagfyr 12, am 7.30 o'r gloch Ceiriog, Wyn Jones, Wendy Sui, 21 Rhagtyr am 5.30 p.m. Thomas, Shaun Atkinson, Dafydd Gwasanaeth Nadolig yn y Capel. Tocynnau: Oedolion £3 Plant £ 1 Roberts a Peris Thomas. Llun, 22 Rhagfyr am 5 p.m. Parti Nadolig y plant yng Nglangwna efo yr elw tuag at Cymorth Cristnogol a Chymdeithas y Deillion TYNFA FISOl. Enillwyr mis. Tachwedd oedd - £40: Dafydd Sicn Corn. Tocynnau ar gael gan aelodau'r Capel neu ffoniwch 676356 Roberts, 5 Brynteg (51); £25: Mrs Yn ogystal bydd Sian Corn yn galw M. Henderson, 6 Erw Wen (78); heibio aelwydydd penslynwyr y BYDD Y BBC YN RECORDIO'R C~GERDDI'\'\.'ODAR,I.I~EDUFORE ~f\DOUG £ 15: Mr a Mrs B. Griffith, Delfryn pentref. (31); £5: Derwyn a Rhiannon lau, 25 Rhagfyr - Diwrnod 'DoIIg! 19 • • • Nadolig Llawen a CELFY Blwyddyn Newydd Oda •• oddi wrth Sue Lowe • COPAON MOUNTAIN ART Garvin, Wil a Jim Stryd Fawr LLANBERIS 870925 • • Am luniau mynyddoedd Storta Gig Glan Padarn "Peintiadau *Printiadau *Posteri *Ffotograffau

Nadolig Llawen a ~ Blwyddyn Newydd LLANBERIS 870319 Oda i bawb Ffon: 871366

Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd dda i chwi 011 oddi wrth bawb yn siop Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Oda oddi wrth bawb yn -'

Stryd Fawr, Llanberis Ffcn: 870328 DFA ~7J7J7J~:tJ:rJ:d~14:d STRYD FAWR, LLANBERIS Nadolig Llawen a Blwyddyn Newydd Oda Cefnogwch ein Ffcn: 870218 oddi wrth Hysbysebwyr GRAHAM A JEAN ~~.t...t" Diolch am eich cefnogaeth A PHAWB YNY y Nadolig Hwn! Mel drwy'r flwyddyn PRINCE ItltptP:1JtIt1l11:pg~1J: Nadolig Llawen NADOLIG OF WALES a Blwyddyn Newydd Oda a LLAWEN A LLANBERIS oddi wrth ~~L BLWYDDYN 870708 BRIAN A PHAWB a NEWYDD DDA YN SlOP Cwrw Blasus i chi all Croeso Cartrefol r!1 oddi wrth TERRY """flitI'll" LLANBERIS VAL, LUCY A'R STAFF Adloniant ~. y;;. y;i. YJ. :g.~. Nos Sadwrn Dewch atom am eich LLANBERIS; Ffon: 870260 Canu Cymraeg holl anghenion bwyd Prydau arbennig ar gyfer y Nadolig eto'r Organ a diod Nadolig

NADOLIG LLAWEN A BLWYDDYN NEWYDD DDA I BAWB ODDIWRTH

DIOLCH I BAWB A'N CEFNOGODD YN YSTOO Y FLWYDOYN • Dim bysus dydd lau / dydd Gwener 25 a 26 Rhagfyr na dydd lau, 1 lonawr 1998

20 •

Annette Bryn Parri. Diolch i'r earedigrwydd. Dioleh hefyd i William meddygon, gweinyddesau O. Williams, Brynsiencyn am y trefnu PENISARWAUN cymunedol a staff y Feddygfa, trylwyr. Mrs Ann Evans, Syeharth. Ff6n: (01286) 872407 ...... Llanberis am eu gwasanaeth a'u Camera yn ngofal Gwyndaf Hughes, Glaseoed, Llanrug. Ff6n: 671263 DINORWIG URDD, ADRAN BENTREF. Ar logo addas i'r ysgol. Roedd y Dachwedd 4ydd mwynhaodd yr holl gystadleuaeth yn 390red i bob Miss Marian Jones, Minallt, 7 Bro Elidlr, Dinorwig. 870292 aelodau Gemau'r Urdd gyda Llyr, plentyn sy'n mynychu'r ysgol ae fe • Swyddog yr Urdd. Diolchir iddo am gafodd nifer 0 syniadau diddorol a I Camera yng ngofal Valmai Williams, Hafle, 2 Rhes Faenol FfOn: 871 17~ noson hwyliog a difyr. Dawnsio gwreiddiol eu eynnig. Nrd mater creadigol gyda Miss Jen Jones hawdd i'r panel oedd gwneud DIOLCH. Dymuna pwyllgor y sydyn ar 7 Tachwedd bu farw Mr

gatwyd ar Daehwedd 11, ae roedd penderfyniad, ond ar 61hen bendroni Ganolfan ddiolch 0 galon i Eglwys Fred Fairclough yn ei gartref I 1 Glan• pawb yn ymuno yn yr hwyl. Dioleh a phwyso a mesur, fe ddewiswyd M.C. Oinorwig am y rhodd 0 lestri at y-gors. Daeth atom i fyw 0 o gal~n Miss Jones. cynllun Jason Snowden 0 flwyddyn ddiben y Ganolfan. Diolch yn fawr Lanfairpwll. Bu'r angladd yn Daeth ymwelwyr arbennig r'r 5 fel yr un i'w ddatblygu a'i lawn. Amlosgta Bangor ar 12 Taehwedd. gangen ar Daehwedd 18, set yr fabwysiadu ar gyfer yr ysgol. Gwobr Y GYMDEITHAS UNDEBOl. Gyda Anfonwn fel ardalwyr ein Heddwas Phil Griffith a'i gi ac roedd Jason oedd siec am £ 100 Set One, tymor y gaeaf yn ei anterth erbyn cydymdeimlad IIwyraf i'w blant a'i pawb yn gwrando' n astud ac wedi Caernarfon. Llongyfarchiadau i hyn, gyda eira eynta'r tymor wedi ffrind Josie yn eu profedigaeth. IIwyr ymgolli yn yr hanesion difyr. Jason a diolch I Set One am noddi'r ymddangos ar gopa'r mynyddoedd CYNGHORYDD CYMUNED. Drwg Tachwedd 25ain bydd cwis yng gystadleuaeth. Edrychwn ymlaen i a gweithgareddu'r tymor wedi gennym ddeall fod Mr Glyn Tomos ngofal Dyfed Jones. weld y logo yn ymddangos yn y deehrau. Cawsom agoriad rhagorol yn rhoi ei swydd 0 fod yn Gyda'r Eisteddfod Genedlaethol yr dyfodol agos. i'r Gymdeithas Lenyddol gyda Chor Gynghorydd Cymuned i fyny. Diolch Urdd yn Llyn ae Eifionydd yn 1998 Cafwyd ymateb ardderchog i'r Merbion Dyffryn Peris 0 dan iddo am ei waith diflino dros yr ardal apelia'r pwyllgor am wirfoddolwyr i Apel Bocsys Esgidiau ar gyfer plant arweiniad Arwel Jones a Sian Wyn am nifer 0 flynyddoedd. Goberttuo y hyfforddi unigolion a phartion ar lIai ffodus na ni mewn gwledydd Gibson, soprano. Cyfeilydd y noson bydd rhywun yn fodlon setyll i gyfer yr Adran. tremor. Pan ddaeth y lorri fawr i'w oedd Mrs Hafina Jones a'r wraig lenwi'r swydd ae rwy'n sicr y eaiff GWELLHAD. Ein dymuniadau gorau casglu fe gafodd 91 0 focsys eu wadd oedd Mrs G. Alwena Williams pob cefnogaeth a help gan drigolion am adferiad ieehyd buan i Richard cario iddi. Diolch i bawb a'n o Landdona. Rhoddodd Mrs Williams yr ardal. Hyderwn y byddwn yn gallu Williams, 20 Bryntirion a Mrs Eluned cefnogodd. rodd anrhydeddus iawn j'r rhoi enw'r Cynghorydd newydd yn Jones, Cae Corruoq, wedi eu Fel rhan o'u thema fe aeth y Gymdeithas a hefyd te roddodd y y rhifyn nesaf o'r Eco. trin iaethau yn yr ysbyty yn Babanod, ynghyd a Miss Griffith a Cor a Sian eu gwasanaeth yn rhad Y GANOLFAN. Cafwyd eyfarfod ddiweddar. Brysiwch wella Miss Jones i ymweld a'r Orsaf Dan ac am ddim cyhoeddus yn y Ganolfan 30 Hydref, chwithau, bawb sy'n sal yn y yng Nghaernarfon a chafodd y plant Anfonwyd em cofion at Iywydd y pryd y daeth niter dda ynghyd gyda pentref. groeso ardderchog yn yr Orsaf, a Gymdeihtas, set Mr David John Mr David Lloyd Hughes yn y gadair. CYDYMDEIMLAD. Cydymdelmoir yn nifer 0 brofiadau gwerthfawr a Thomas sydd ar hyn 0 bryd yng Erbyn y dvddiad yma fe ddylai pawb ddwys iawn a Dewi Huws a'r teulu, hwyliog. Diolch i bawb yn yr Orsaf Nghartref Plas Pen-gwaith, fod wedi derbvn cylchlythyr gan ein Llys Arddun ar golli nain annwy!. Dan am ein croesawu. Llanberis; hefyd at Mr Tydfil Jones bod yn vstvned el fod yn ffordd DIOLCH. Dymuna Sioned Wyn, Manteisir ar y cyfle I hysbysu ein sydd wedi derbyn lIawdriniaeth yn effeithiol 0 sicrhau fod pob aelwyd Bryntirion ddiolch i bawb am y Ilu Gwasanaeth Nadolig a gynhelir yn y Ysbyty Gwynedd ae sydd bellaeh yn Ninorwlg a Fach-wen yn cael eLI cardiau, galwadau ffon a'r anrhegion Neuadd Gymunedol am 6.30 nos gyda'j ferch, Margaret. Mae Tydfil yn hysbysu o'r hyn sy'n mynd ymlaen wedi'i gwaeledd yn ddiweddar. Yn Fawrth, Rhagfyr 16eg, yng aelod tfyddlon o'r Gymdeithas ac yn y Ganolfan. Yrydym yn gobeithio yr un modd dymuna Eileen Thomas, nghwmni'r plant a Mrs Annette Bryn mae ei le'n wag arhyn 0 bryd, brysia cario ymlaen gyda'r math yma 0 Bron y Gaer ddiolch i bawb am bob Parry. Pris mynediad yw £1 trwy wella, Tydfil. gylchlythyr ond nld ydym yn hollol dymuniad da wedi ei thriniaeth yn yr docyn yn unig. Cyfyngir niter y Talwyd y diolcruadau gan Miss sicr pa mor ami yr ymddengys. ysbyty. seddau i 150 yn unig. Arian wrth Marian Jones. Roedd yn noson Mae'r parti Nadolig i gymuned Dymuna Si6n Bedwyr, Sycharth archebu, os gwelwch yn dda, a'r Iwyddiannus iawn a mawr yw ein Dinorwig a Fach-wen i'w gynnal yn ddioleh i'w ffrindiau am eu galwadau cyntaf i'r feltn ... Edrychwn ymlaen diolch i bawb a gymerodd ran. y Ganolfan nos Wener, 12 Rhagfyr tf6n, cardiau ac ymweliadau wedi'i i'ch eroesawu ar y noson. Nos lau, 6 Tachwedd, cafwyd 0 7 hyd 11 o'r gloeh yr hwyr. Mae golled drist ym marwolaeth CINIO NADOLIG YR HENOED. darllth ar y testun 'Cymeriadau' gan rhagolygon am noson hwyliog iawn brawychus ei ffrind agos, a brawd Cynhaliwyd Ffair Nadolig i godi arian Mr John Hugh Hughes, Llanberis. a bydd digon 0 fwyd, diod, annwyl i Bethan, ei ddyweddi. tuag at Ginio Nadolig i'r Henoed nos Llywydd y noson oedd Mrs Betty cerddoriaeth fyw, eystadlaethau i PWYLLGOR NEUADD. Tynnwyd Wener, Taehwedd 21 am yn y Peris Roberts a chafwyd noson deuluoedd a nifer 0 weithgareddau Clwb Cant mis Tachwedd a'r Neuadd Gymuned. Diolehir i bawb a hynod 0 ddiddorol a rhyfeddwyd eraill. Mae'r tocynnau ar werth yn enillwyr Iwcus oedd - 1, A. Evans, drefnodd ae a gefnogodd y noson. pawb gan gof arbennig y siaradwr. awr a'r pris mynediad fydd: plant 26 Bryntirion; 2, Kevin Jones, Cae Cynhelir y cinio bnawn Sadwrn, Roedd y eymeriadau mor fyw dan 16 am ddim, pobl ifanc 16-18, Corniog; 3, Mathew Philips, Tai Rhagfyr 13eg. Bydd bws wedi ei ganddo fel em bron yn gallu eu gweld £1; oedolion £2.50. Os ydyeh eisiau Arthur. drefnu i gludo pawb I'r gwesty. Os ae yn eu hadnabod. Talwyd y tocynnau - a neb wedi galw i'w YSGOL SUL BOSRA. Cynhelir oes unrhyw un heb roi eu henwau, diolchiadau gan Mrs Alice Griffiths. gwerthu - cysylltwch a Carol gwasanaeth Nadofig y plant fore Sui, a fuasech garedlced a gwneud Erbyn y daw'r Eeo o'r wasg bydd Willtams, pant Sardis neu Harry Rhagfyr 21 ain am 10 a.m. Croeso hynny rhag blaen trwy alw neu y Parchg Gwyn Erfyl wedi bod efo m. Edge, Ysgubor. cynnes i bawb. Gwneir casgliad at ff onro Swyddfa'r Post ym Dyma werthqareddau'r Gymdeithas Gobeithir rhoi manylion yr achos da. Mhenisarwaun mif ffon: 871272. am fis Rhagfyr: nos lau, 4 Rhagfyr Eisteddfod ichwi yn gynnar yn y PARTI NADOLIG YR YSGOLION DIOLCH. Dymuna Elizabeth, Carys am 7 0'r gloeh fe fydd Mr Ralph flwyddyn newydd ac hefyd rydym SUL. Cynhelir parti Nadolig Ysgol Sui (Cae Eboni) a theulu'r ddiweddar Jones, Llanberis yn ein diddori; nos yn gobelthlo ailsefydlu'r 'Hwyl Haf'. Bosra ac Eglwys y Santes Helen, nos Megan Jones, Nidan, Llanfairpwll Fereher, 18 Rhagfyr cerr Carolau efo Os oes rhywun am logl'r Ganolfan Lun, Rhagfyr 22ain, 0 3 p.m. tan 5 ddiolch i berthnasau a chyteillion am Seindorf Arran Deiniolen a bydd mae'n rhaid - os yn bosib - rhoi p.m. Bydd Si6n Corn yn siwr 0 alw. y earedigrwydd a'r cydymdeimlad a paned 0 de a mins pei i'w eael a pum diwrnod 0 rybudd er mwyn cael Byddwn yn falch 0 unrhyw ddangoswyd tuag atynt yn dilyn eu chroeso cynnes i bawb I ymuno a ni. gwneud trefniadau ynglyn a'r gyfraniadau. profedigaeth lem 0 golli ma, mam DIOLCHGARWCH. Cynhaliwyd yr goriadau a threfnu hefyd ynglyn a CYFARCHION NADOLIG. Dymuna yng nghyfraith a nain mor annwyl. Wyl Ddiolchgarweh yng Nghapel defnyddlo'r lIestn sydd bellach dan Mrs Blodwen Pritchard, 10 Llys y Gwerthtawrogwyd yn fawr y Sardis a chapel M.C. ar brynhawn glo oherwydd innl golli cynifer 0 lestri Gwynt, Nadolig lIawen a blwyddyn lIythyrau, cardiau, ymweliadau a'r Sui, 19 Hydref. Yn Sardis cymerwyd yn ystod y chwe mis diwethaf. newydd dda i'w theulu, cymdogion galwadau fton a hetyd y cyfraniadau y gwasanaeth gan y plant 0 dan Bydd cyfarfod nesaf yn gynnar yn a ffrindlau. hae. Yn unol a dymuniad Megan arweiniad MISSNellie Wyn Jones ae y flwyddyn newydd, ond nid yw'r Dymuna Jim a Margaret Munro, Jones ni wnaed cyhoeddiad ynglyn fel arfer fe wnaethant eu gwaith yn dyddiad wedi ei benderfynu hyd yn Ty Capel ddymuno Nadolig dedwydd a chyfraniadau, serch hynny ganmoladwy lawn. Braf lawn oedd hyn. a blwyddyn newydd dda i'w teulu. derbyniwyd swm sylweddol ac eael estyn croeso i'r Parehg Olaf cymdogion a ffrindiau 011. ynghyd a chyfraniad y teulu fe Davies ar 61 el waeledd a hyderwn ANSAWDD LLUNIAU YR ECO. gyflwynir yr arian er budd y Ward y bydd yn eaelllwyr iachad yn fuan. Ymddiheurwn am ansawdd y Iluniau Alaw newydd yn Ysbyty Gwynedd Cymerwyd y gwasanaeth yng yn rhifyn Tachwedd, ond rwy'n siwr fel arwydd gwerthfawrogol 0 nghapel M.C. gan Mr John Hugh fod yr hen blant wedi adnabod eu gymorth a chefnogaeth y staff. Hughes, Llanberis a braf oedd gweld hunaln (Gohebl. Diolch i'r Parehg Gerallt Lloyd Evans aelodau 0 Eglwys y Santes Fair wedi YSGOL GYMUNED PENISARWAUN. am ei ymweliadau a'i eiriau cysurlon ymuno yn y gwasanaeth. Ololch yn ystod y gwasanaeth. • I ddathlu pen-blwydd yr Ysgol iddynt am eu presenoldeb a'u Gymuned yn bum mlwydd oed fe Cydnabyddir cyfraniad y cyfraniad at yr achos. Dioleh hefyd gynhaliwyd cystadleuaeth I lunio gweinldogion eraill a' r organyddes, i'r aelodau am eu rhoddion hael a A dderbyniwyd dros yr Wyl. MARWOLAETH. Yn frawychus 0 21

• A glywsoch chi am y farlnwr Preis Aeth draJ:nor axn setbiant bach neis. SNWCER YN Y PUMDEGAU Paciodd ddillad digon swel, I ddenu'r merched ifanc del! Cyrhaeddodd Sbaen - y wiad boeth, A gwelodd genod yn hanner noeth. Ei gorft' bach gwyn aeth i ddechra crynu A'r pwysedd gwaed saethodd i fyny! Penderfynodd fynd lawr i'r traeth i dorheulo A phan agorodd ei lygaid methodd i choello - Pob ochr Iddo roedd 'na ddwy fodan handi, A'r tIarmwr 0 Bentir aeth i deimlo'n reit randil FfarweUo roedd yn rhaid iddo ef a'j throi hi Am adref i'r tIs.om gyda'i botel wisgi. A bellach ond atgofion sydd ganddo ar 01 'Di glynu ymhlitb ei ben bach moel!

, alr Ycbydig iawn 0 luniau yn ymwneud a'r gem boblogaidd snwcer a I gafwyd yn yr Eco, er fod timau yn bodoli ers blynyddoedd yn LLANBERIS Llanberis, Llanrug a Deiniolen. Anfonwyd y llun hwn atom gan Eifion Roberts, Becws Eryri, Llanberis. Tim 'A' Uanberis sydd yma, Ffcn 872400 tua 1954, gydag o'r chwith i'r dde: Noel Owen, Ceris Hughes, Dyddlau'n dal ar gael ar gyfer George Hughes, Raymond Burgess?, Will Penny Williams, Alun ?, * William John Roberts, Mr Mellor, John Roberts. Mr Thomas oedd part'ion Nadolig perchennog y Clwb Snwcer yn Park Lane ar y pryd. Part'ion mawr a phart'ion bach ~ * *Cinio Nadolig 3 - 12 cwrs ~:l)l~"~)l~")4" PLYGU'R BYOOWN YN PLYGU RHIFYN Y Lie addas ar gyfer pob achlysur NAOOllG A'R FLWYODYN NEWYDD * YN FESTRI EBENESER, DEINIOlEN, * Dewch i fwynhau ein bwyd blasus mewn awyrgylch RHIFYN NESAF NOS IAU, 18 RHAGFYR, AM 6.30 p.m. braf RHAID FYDD CAEl CYMORTH 0 BOB Nadollg Llawen a Blwyddyn Newydd Oda oddl wrth Bob ae Annie Kane O'R ECO PENTREF I WNEUD Y GWAITH.

CWMNI THEATR GWYNEDD yn cyflwyno • • ganJOHN OGVVEN Cyfarwyddwr: GARETH LLOYD VVILLIAMS Cynllunydd: CHRISTOPHER GREEN Cyfarwyddwr Cerdd: ANNETTE BRYN PARRI ACTORION: ROBIN EIDDIOR : ARVVELGRUFFYDD : WYN BOWEN HARRIES GWENFAIR VAUGHAN JONES: NIAMEDI : ROLANT PRYS Theatr NEIL WILLIAMS Does yr un iar yn soff yn y cwt! Mae'r Blewyn Cocb yn ei 61. Dewch i gael hwyl yng nghanol yr helynt. Digon 0 ganu a chwrsio, soethu a stwr, bag/u a bwyta. A fydd Eban Jos yn /Iwyddo i dda/ y Blewyn? Bydd ambell dro onnisgwy/ yn y gynffon hefyd. Sioe i'r teulu i gyd wei, dim mynediad i bawb. Mae'n anaddas i rai dan doir wythnos oed! THEATR GWYNEDD, BANGOR (01248) 351708 Mawrth-Sadwrn 9-13 Rhagfyr :: Llun-Iau I5-18 Rhagfyr Gwener-Sadwrn 26-27 Rhagfyr :: Llun-Mercher 29-31 Rhagfyr Gwener-Sad~Nrn 2-3 lonawr 1998

22 • 26. Rhai creuton (8) CROESAIR RHAGFYR 27. Trefedigaeth megis Patagonia (7 ) Dymunaf 17i lawr 12ar draws a 8 j lawr i chi i gyd. I LAWR 1. Ymdeimlad gwtadgarol (14) 2. Cymell ein gilydd (7) 3. 0 gipar del, meddw, rhagfarn• lIyd!(9) 4. Eiddil (7) 5.Yn ymwneud a rruntai 0 gantonon (6) 6. Hances boced (5) 7. Y cyfandir mwyaf ond un (6) 15. Yn hoff 0 ddysgu nell astudio (8) 18. Oil a 101gWlrion, y ffyliaid! (7) Bethel; Mair Foulkes, Penisarwaun; 19. Gweddol (6) a Megan Wyn Jones, Bangor. 20. Hwn sy'n cau'r botel (6) Ymgals Nan Owen, Llanberis a 21. Ci a choesau byr ganddo (5) dynnwyd allan o'r het - £5 mis Tachwedd iddi hi. CROESAIR TACHWEDD Gyrrwch eich atebion I groesair Rhagfyr ar Dafydd Evans, Sycharth, Derbyniwyd pump ar hugain 0 Penisarwaun, Caernarfon, erbyn 19 atebion cywir i groesair Tachwedd. lonawr 1998. Llongyfarchiadau i Nan Owen, Llanberis; Ellen Pritchard, Garndol• benmaen; Mary Davies, Waunfawr; Dorothy Jones, Llanrug; Enid Jones, DIOLCH Tal-y-sarn; Ceridwen Williams, Dymuna Margaret Roberts ltanrug; Myrddin owen, Pwllheli, (Nvrs), ei brawd y Parchg Rosemary Williams, Bangor; Richard Roberts a'i chwaer Mair AR DRAWS 14. Ym mhle y ceir y wasg (8) Catherine A. Jones, Rhiw; Jean Roberts ddiolch yn gynnes a 1. Mae mwg y cop yn dueddol 0 16. Na, ddyn ff61, bydd yn Hughes-Jones, Rhiw; G. Gill, diffuanl i bawb yn nalgylch ddisgyn (7) dwyllodrus (8) Bangor; Mair Evans, Caernarfon; N. Eco'r Wyddfa am bob arwydd 0 5. Perthynas rhwng pethau na ellir 21. Offer a ddefnyddir I Iyfnu cae Hughes, Cwm-y-glo; Olwen Owen, gydymdeimlad a dderbyniasant eu mesur (8) wedi ei droi (4) Llanberis; Hywel Griffith, Awstralia; yn ystod eu profedigaeth 9. Hi oedd y dtysaf a welodd Osian 22. Y weith red 0 droi'r agoriad (5) E. E. Jones, Rhoshirwaun; Dilys A. chwerw a disyfyd. Bu'r erioed, yn 61y gan (3,3,3) 23. Mil yw dadl! (5) Pritchard-Jones, Abererch; Dafydd galwadau 1f6n, cardiau a ,O. Glaw trwm (6) 24. Rhowch Iedal i 'lNrdewr, mae'n Owen, Penisarwaun; Rhrannon lIythyrau yn gysur iddynt ar 6 11. Dibwys neu anenwog (5) ymgorffori cynhaliwr (6) Pritchard-Jones, Clynnog Fawr; colli Beth (Elizabeth Jane 13. Cyfarfod (4) 25. Codi 0 ddait ar chwal wna Elfed Evans, Llanllechid; Chris Roberts). Diolch yn fawr iawn. rhywbeth sy'n cydio (9) Roberts, Llanrug; Ceinwen Williams,

Pleser o'r mwyaf yw i ni ddatgan ein diolch i

bobl Llanberis a'r cylch am eu cefnogaeth yn

ystod y flwyddyn. Mae nifer fawr 0 newidiadau

wedi digvvydd yn ystod y flwyddyn a fu gan

gynnwys dileu y tal mynediad l'r ganolfan, ac yr ydym yn ar agor drwy

gydol y flwyddyn - saith niwrnod yr wythnos tan Rhagfyr 23, ac 0 lonawr

8 tan Pasg 1998, ddydd lau tan ddydd SuI

Arddangosfeydd (tan y Nadolig)

Peintiadau a Cherfluniau

gan Gareth Griffith, Gilly Thomas ae Ivor Richards.

Tyrnwyr Coed Gwynedd yn arddangos eu gwalth

Deinosoriaid ar Droed Cyfle I fod yn dditectif

deinosoriaid dnynwcti olion eu traed i ddarganfod ble

roeddent yn byw, sut oeddent yn symud a phwy ddaeth

I glnio gyda nhw' Arddangosfa lawn cliwiau ym

Mynydd Gwefru (Ar fenthyciad gan Amgueddfeydd ae

Orielau Cenedlaethol Cymru.)

Panad 0 de neu goffi yn rhad ac am ddim yn ein Siop Goffi i

oedolion sydd yn dod a chopi o'r rhifyn yma 0 Eco'r Wyddfa i ni yn

ystod Mis Rhagfyr 1997. FIRST HYDRO An EDISON ~tI:;SION ENERGYC'ornpany 23

• ..

• 'MAN-ON', MANON Bangor. Roedd y tair aelod arall 0 dim Bangor yng ngharfan Cymru, a Dyna oedd y gri ar faes pel-droed phump 0 dim Y Barri. Mae dibyniaeth Treffynnon bythefnos yn 61pan oedd Cymru ar y ddau dim yma i'w briodoli Manon Lloyd Williams yn eynryehioli i'r ffaith bod y ddau dim yn ehwarae tim dan 20 oed Cymru yn erbyn eu mewn cynghreiriau yn Lloegr. cyd-Geltiaid o'r Alban. Dyma'r tro cyntaf i'r ddwy wlad gyfarfod yn yr Air gem ei hun? 6-2 0 blaid yr oedran yma. Mae cryn amrywiaeth Alban, ond daeth pedair 0 goliau'r oedran ar y lefel hon, dim ond tair o'r Alban wedi i g61geidwad Cymru merched oedd ar eu blwyddyn olaf ollwng y bel 0 groesiadau. Diffyg ac roedd wyth ohonynt vn 16 oed. taldra oedd yn gyfrifol am hynny. Rhaid i mi gyfaddef mai dyma'r tro Sgoriwyd dwy gol 0 safon gan cyntaf i mi fentro i gem bel-droed Gymru, a'r ddwy sgorwraig, Ceryl Jones a Cheryl Foster yn dod 0 merched. Cefais sgwrs a Tim dan 11 oed Bethel. swyddogion y ddau dim cyn y gem. Fangor. Sydd y ddwy yma yn Un peth a ddeallais oedd bod y gobeithio eael eu dewis i dim lIawn Cymru yn eu gem nesaf ym SEREN - DDWYWAITH merched yn mynnu sefyll ar eu traed hefyd. Bu'n dipyn 0 wythnos I'r Mheneampwriaeth Ewrop. Bydd y Roedd Owain Sion 0 Fethel yn hynod eu hunain a chael eu mesur yn 61eu teulu, cap i Manon, a'i brawd Marc gem honno yn erbvn y Gwyddelod brysur y penwythnos dlwethaf. safonau eu hinain, yn hytrach na bod yn sgorio yn y g~m bwysig yn erbyn yn Ffordd Farrar ar Ragfyr 7fed. Mae Ddydd Sui roedd yn Burry Port, ger yng nghysgod y dynion. Yn hyn 0 Abertawe. Mae cyfle gwych i dyfalbarhad y merched yn haeddu Llanelli, yn aelod a dim rygbi dan 14 beth mae'r gymhariaeth a thenis yn unrhyw ferch sydd a diddordeb a pob cefnogaeth. oed Gogledd Cymru a enillodd 52-5. gWbl deg. Roedd tim yr Alban ar ben dyfalbarhad - a thipyn 0 ddawn Cefnwr yw Owain ae mae'n eu digon gan fod Cymdeithas Bel• Bydd Manon yn fodlon ar ei wrth gwrs - i wneud yn dda yn y ehwarae'n rheolaidd i dim dan 14 droed yr Alban (SFA) wedi gamp. A chael ambell drip i Ewrop pherfformiad hithau. Dechreuodd oed Caernarfon. Bu ei dad yn faehwr mabwysiadu trefniadaeth ae ariannu yngnghanolycaecyngorfodsymud hyd yn oed, yn nhimau dan 16, dan yn nhim Caernarfon am gyfnod. Mae gem y merched yn y wlad honno. i fod yn gefnwr de. Rhedodd yn 20 neu dim lIawn Cymru. Beth timau ieuenetid Caernarfon yn Mae hynny'n eu galluogi i drefnu ddiflino a gwneud ambell dael 9ref amdani genod? carfannau datblygu o'r oedran dan ehwarae ar fore Sui yn erbyn timau 12 oed ymlaen. Dyna yw'r bwriad eraill Gwynedd. Mae ehwaraeon yng yng Nghymru hefyd er nad yw'r un ngwaed Owain gan ei fod yn gefnogaeth ariannol ar gael. Y farn beldroediwr addawol sy'n ehwarae gyffredinol yw bod datblygiad y gem i dim dan 15 Bethel a thim dan 13 yn yr Alban a Chymru ryw ddeng Gwynedd. Gyda lIaw I nos Sadwrn roedd mlynedd ar 61Lloegr a rhai 0 wledydd Ewrop. Mae Manon mewn eoleg ym Owain yn Aberystwyth yn yr Wyl Maneeinion ar hyn 0 bryd ond mae'n Ffilmiau yn gwylio dangosiad eyntaf aelod blaenllaw 0 dim merched Oinas y ffilm 'Y Mynydd Grug'. Ef sy'n chwarae rhan Robin, brawd Begw, yn y ffilm. GENOO BRYNREFAIL Mae tair adran mewn ehwaraeon ysgol erbyn hyn: cylch Arfon, sir Gwynedd, a rhanbarth Eryri. Ervn sy' n cynnwys siroedd M6n, Gwynedd a Chonwy. Ceir treialon ac ambell dwrnameint ar bob lefel er mwyn dewis earfannau datblygiad yn y ddwy brif gem - pel-rwyd a hoci. Llwyddodd Sian Green ae Ellen Robinson I ennill eu lie yng ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ ngharfannau dan 16 Gwynedd ac 'eo IVIE-0 N, S V R !' Eryri. Ltonqvfarchiadau calonnog i un 0 beldroedwyr talentog yr ardal. Wedi'r A son am rygbi, fyddweh chi fel fi Mae'r eae-pob-tywydd yn amlwg Nadolig bydd cefnwr Deiniolen, Eifion Jones, yn dyehwelyd i'w fro enedigol yn rhyfeddu wrth weld doniau yn gaffaeliad i dimau hoci'r ysgol. fel prifathro Y5go1 Brynrefail. Dymuniadau gorau iddo, ond clvwais sl bod eynhenid tim y Teirw Duon? Gwelir Bydd Gwenno Williams, Claire Frankie Bach ac Alan Ffarmyr yn poeni eu bod am gael 'ditensiyn' os ydynt yr holl ddoniau ganddynt 0 ran Jarvis, Nia Hughes a Kelly Williams yn cyrraedd y gem yn hwyr. Gyda lIaw, llonqvfarchiadau calonnog i ffitrwydd, pasio, taclo a ehefnogi. yng ngharfan dan 16 Gwynedd. Ddelniolen ar eu rhediad rhyfeddol yn ddiweddar. Mae argoelion am ambell Maent yn gosod her i wledydd eraill Bydd llinos a lona Williams yn y dlws eleni. Daw tim Helygain, sy'n gwneud yn ddan yng nghyngrair Fitlock, y byd. Os dyna yw bod yn wir garfan dan 18. i Lanbabo yng Nghwpan Barrit. Mae croeso cynnes yn eu haros. broffesiynol, mae timau Ynysoedd Cynhaliwyd twrnament hoei dan Prydain flynyddoedd ar ei hoi hi. 18 ysgolion Gwynedd ym Mrynrefail Gwlad debyg i Gymru yw Seland a'r tim eartref fu'n fuddugol. Newydd 0 ran nifer a maint ei Yn rownd gyn-derfynol twrnament chlybiau ond y gwahaniaeth yw bod Eryri yn ddiweddaraeh curwyd ..- plentyn sy'n ehwarae rygbi yn Brynrefail gan Ysgol Eirias, Bae Seland Newydd yn eael ei teithrin i Colwyn a gollodd yn erbyn ysgol ehwarae mewn dull arbennig. Yr un fonedd Penrhos/Rydal yn y rownd patrwm chwarae'r elybiau a'r tirnau derfynol. Bu'n agoriad lIygad i ral o'r rhanbarthol. Ond does fawr 0 athrawon ymarfer corff gymharu'r gydweld ynglyn a phatrwm chwarae adnoddau a'r amser ymarfer oedd ar rhwng Undeb Rygbi Cymru a'r gael i'r ysgol fonedd. Er hynny, mae clybiau, ac mae'r eanlyniadau yn llinos y capten, ac lona yr is-gapten, anwadal. yn awchu am gyfle i wneud yn well fyth y tymor nesaf. Mae ysbryd cystadleuol Brynrefail yn fyw 0 hyd! APEL NADOLIGAIDD NOFIO Bu'r nofwyr yn brysur hefyd. Bu A fyddai'r elybiau pel-droed - ae pum disgybl yn cvnrvchroll Gwynedd unrhyw glwb chwaraeon arall - yn yn y bencampwriaeth genedlaethol gadael i mi wybod am unrhyw yng Nghaerdydd. llongyfarchiadau weithgareddau neu gemau sydd i'w i Eifion Williams (81.7); Nia Williams cynnal dros gyfnod y Nadolig. Gallaf ac Iwan Jones (BI. 9); Elin Oafydd wedyn roi calendr 0 ddigwyddiadau (BI. 10); a Tom Hastings (BI. 11). Tim dan 9 oed Bethel. cyfnod y Nadollg yn y rhifyn nesaf.