Periodico Dell'unione Esperantista Cattolica Italiana (UECI)
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Periodico dell'Unione Esperantista Cattolica Italiana (UECI) www.ueci.it “Per la promozione della fratellanza e della comprensione tra i vari popoli di diverse lingue” (Paolo VI) Periodico bimestrale - Reg. trib. di Vercelli 22.12.1997 n. 306 - Sped. in abb.post. art. 2 comma 20/c L662/96 - filiale di Vercelli - Anno 90 - n. 1 Direttore resp.: Mons. Gianni Ambrosio - Dir. e amm.: Vercelli, via Benadir, 62 GENNAIO-FEBBRAIO 2011 tipografia edizioni SAVIOLO s.n.c. - Vercelli 1° GENNAIO 2011 1an de JANUARO 2011 a 44 GIORNATA MONDIALE 44a MONDA TAGO DE LA PACO DELLA PACE “RELIGIA LIBERECO, “LIBERTÀ RELIGIOSA, VOJO AL LA PACO” VIA PER LA PACE” Il tema scelto dal Santo La temo elektita de la Padre per la celebrazione Sankta Patro por celebri la della giornata mondiale della ĉijaran mondan tagon de la pace di quest'anno riguarda paco rilatas la religian libe- la libertà religiosa. Il suo mes- recon. Lia mesaĝo komenc- saggio inizia con un riferi- iĝas referencante al la atako mento l'attacco del 31 ottobre de la 31a de la pasinta okto- scorso contro la Cattedrale bro kontraŭ la siro-katolika siro-cattolica “Nostra Signora Katedralo “Nia Sinjorino de la del Perpetuo Soccorso” a Ĉiam-daŭra Helpo” en Baghdad, dove morirono due Bagdado, kie mortis du pa- sacerdoti e più di cinquanta stroj kaj kvindeko de fideluloj, fedeli, per constatare come in por konstati, kiel en multaj molte regioni del mondo non mondaj landoj neeblas libere sia possibile manifestare libe- manifesti sian fidon, dum en ramente la propria fede, men- aliaj ĉeestas pli silentaj kaj tre in altre vi siano forme più rafinitaj formoj de antaŭjuĝo silenziose e sofisticate di pre- kaj oponado kontraŭ la giudizio e opposizione verso i fideluloj kaj la religiaj sim- credenti e i simboli religiosi. boloj. Il suo discorso affronta poi Lia parolado poste aliras al i seguenti temi di cui diamo jenaj temoj kies titolojn ni solo i titoli con poche righe di aldonas kun kelkaj ne elĉerpaj commento non esaustive, con- komentariaj alineoj, instigante sigliando a tutti la lettura dell'intero messaggio. ĉiujn al legado de la plena papa mesaĝo. - Sacro diritto alla vita e ad una vita spirituale: - Sankta rajto al la vivo kaj al la spirita vivo: senza vita spirituale l'uomo si ripiega su se sen spirita vivo, la homo enmemiĝas kaj ne plu stesso, non riesce a sperimentare un’autentica kapablas sperti aŭtentikan liberecon kaj estigi libertà e a sviluppare una società giusta. justan socion. - Libertà religiosa e rispetto reciproco: una - Religia libereco kaj reciproka respekto: liber- libertà nemica o indifferente verso Dio finisce eco malamika aŭ indiferenta rilate al Dio, col negare se stessa e non garantisce il pieno finiĝas negante sin mem kaj ne garantias rispetto dell’altro. plenan respekton de la aliulo. KATOLIKA SENTO 2011/1 - 2 - La famiglia, scuola di libertà e di pace: essa - La familio, lernejo pri libereco kaj paco: ĝi è la prima cellula della società umana dove si estas la unua ĉelo de la homa societo, kie for- formano le relazioni armoniose a tutti i livelli di miĝas la harmoniaj rilatoj je ĉiuj niveloj de la convivenza umana, nazionale e internazionale. homa kunvivado, nacie kaj internacie. - La famiglia, scuola di libertà e di pace: essa - La familio, lernejo pri libereco kaj paco: ĝi è la prima cellula della società umana dove si estas la unua ĉelo de la homa societo, kie formano le relazioni armoniose a tutti i livelli di formiĝas la harmoniaj rilatoj je ĉiuj niveloj de la convivenza umana, nazionale e internazionale. homa kunvivado, nacie kaj internacie. - Un patrimonio comune: la libertà religiosa - Komuna havaĵo: la religia libereco, ne estas non è patrimonio esclusivo dei credenti, ma ekskluziva havaĵo de la kredantoj, sed de la dell’intera famiglia umana e non la si può ne- tuta homa familio, kaj oni ne povas ĝin rifuzi gare senza intaccare tutti i diritti e le libertà sen damaĝi ĉiujn rajtojn kaj la fundamentajn fondamentali. liberecojn. - Dimensione pubblica della religione: è inne- - Publika dimensio de la religio: estas nene- gabile il contributo che le comunità religiose gebla la kontribuo, kiun la religiaj komunumoj apportano alla società con le istituzioni carita- alportas al la socio pere de la karitataj kaj kul- tive e culturali, nonché il contributo etico della turaj institucioj, kaj ankaŭ la etika kontribuo de religione in ambito politico. la religio en politika kadro. - Libertà religiosa, forza di libertà - i pericoli - Religia libereco, forto de libereco - danĝeroj della sua strumentalizzazione: talvolta si fa de ĝia misuzo: foje oni pretekste sin turnas al appello alla libertà religiosa per mascherare la religia libereco por maski kaŝitajn profitojn. interessi occulti. La religione non può essere Oni ne povas ekspluati la religion, nek ĝin al- strumentalizzata, né imposta con la forza. trudi perforte. - Una questione di giustizia e di civiltà - il fon - - Problemo de justeco kaj civiliziteco - la fun - damentalismo e l’ostilità contro i credenti pre - damentalismo kaj la malamikeco kontraŭ la giudicano la laicità positiva degli Stati: il fonda- kredantoj kompromitas la pozitivan laikecon de mentalismo religioso e il laicismo sono forme la Ŝtatoj: la religia fundamentalismo kaj la laik- estreme di rifiuto del legittimo pluralismo e del ismo estas ekstremaj formoj de rifuzo de la principio di laicità. justa plurismo kaj de la principo de laikeco. - Dialogo tra istituzioni civili e religiose: il patri- - Dialogo inter civilaj kaj religiaj institucioj: monio di principi e di valori espressi da una re- la riĉaĵo de principoj kaj valoroj de la vera ligiosità autentica è una ricchezza per i popoli religiemo estas riĉaĵo por la popolaj kaj ties e i loro ethos. etoso. - Vivere nell’amore e nella verità: nel mondo - Vivi en la amo kaj vero: en la mondo globa- globalizzato, le grandi religioni possono costi- ligita, la grandaj religioj povas konsistigi gra- tuire un importante fattore di unità e di pace van faktoron al unueco kaj al paco por la homa per la famiglia umana. familio. - Dialogo come ricerca in comune: per la Chie- - Dialogo kiel komuna celado: laŭ la Eklezio, la sa il dialogo tra i seguaci di diverse religioni dialogo inter la anoj de la malsamaj religioj costituisce uno strumento importante per colla- konsistigas gravan ilon por kunlabori al la borare al bene comune. komuna bono. - Verità morale nella politica e nella diploma - - Morala vero en politiko kaj diplomatio: zia: queste dovrebbero guardare al patrimonio ili devus priatenti la moralan kaj spiritan morale e spirituale offerto dalle grandi religioni havaĵon proponatajn de la grandaj mondaj del mondo per riconoscerne verità, principi e religioj por ekkoni la universalajn verojn, valori universali. principojn, valorojn. - Oltre l’odio e il pregiudizio: si ponga fine a - Preter la malamo kaj la antaŭjuĝo: oni metu persecuzioni, discriminazioni, atti di violenza e finon al persekutoj, diskriminacioj, perfortoj, di intolleranza contro membri delle minoranze maltoleremoj kontraŭ anoj de la religiaj mino- religiose, ai quali viene impedito di professare ritatoj, al kiuj estas malpermesite eĉ konfesi aŭ la propria religione o di cambiarla. ŝanĝi sian religion. KATOLIKA SENTO 2011/1 - 3 - Libertà religiosa nel mondo: in Asia, in Africa, - Religia libereco en la mondo: en Azio, en nel Medio Oriente e specialmente nella Terra Afriko, en la Meza Oriento kaj precipe en la Santa, i cristiani non si perdano d'animo, con- Sankta Lando, la kristanoj ne malkuraĝiĝu, sapevoli che il Vangelo è e sarà sempre segno konsciaj ke la Evangelio estas kaj estos ĉiam di contraddizione. kontraŭdira signo. - Libertà religiosa, via per la pace: la pace è un - Religia libero, vojo al la paco, ĉar la paco dono di Dio e al tempo stesso un progetto da estas dia donaco kaj samtempe realigenda realizzare, mai totalmente compiuto; è il risul- plano, neniam tute plenumita; ĝi estas la re- tato di un processo di purificazione ed eleva- zulto de purigada procezo kaj de kultura, mo- zione culturale, morale e spirituale, nel quale rala kaj spirita leviĝo, en kiu la homa digneco la dignità umana è pienamente rispettata. estas plene respektata. ESPERANTIDOJ (dal 24° congresso UECI di Tossignano) continuazione diris: “Estu lumo”; kaj fariĝis mento. Kaj la Spirito vidis, ke Esperanto. 4Kaj la Spirito vi- ĝi estas bona. 12 Kaj estis ve- dis Esperanton, ke ĝi estas spero, kaj estis mateno, la tria bona: kaj la Spirito apartigis tago. 5 Esperanton de Volapuk. Kaj Dicevamo che lo scisma la Spirito nomis Esperanton dell'Ido fu grave sia perché ha “Eterna Tago”, kaj Volapukon provocato divisioni all'interno 3) Dopo l'IDO (prelego de nomis “Nokto”. Kaj estis ves- Giovanni Daminelli) dell'esperantismo e risenti- pero, kaj estis mateno - unua menti contro (il traditore) 6 tago. Kaj la Spirito diris: “Es- Beaufront, ma anche perché, Per commentare gli eventi 7 tu firmaĵo en la lingvo”. Kaj la una volta superato il tabù del- occorsi dopo l'Ido, userò delle 8 Spirito kreis tiun firmaĵon. Kaj l'intoccabilità del Fundamento, brevi letture tratte da “El la Li nomis la firmaĵon “regula Verda Biblio” di I. Lejzerowicz, dall'Ido nacquero numerose akcento”. Kaj estis vespero, altre lingue, i cosiddetti “ididoj”. un ebreo polacco che ha rac- kaj estis mateno, la dua tago. contato in modo giocoso la 9Kaj la Spirito diris: “Kolektiĝu Infatti, l'Ido comparve nel storia dell'esperanto come se la reguloj gramatikaj en unu 1907, e già l'anno seguente fosse ricavata dal libro della lokon, kaj aperu la firma grun- apparve il primo idido ad Genesi di una supposta “Bib- do”; kaj fariĝis tiel. Kaj la Spiri- opera dell'idista francese Al- bia Verde”. La storia si ferma to nomis la firman grundon phonse Duthil, che chiamò la verso la fine degli anni 30, an- “Fundamento”.