The Communists’ Takeover of Poland

The Communists’ Takeover of Poland Lesson plan (Polish) Lesson plan (English) The Communists’ Takeover of Poland

Bolesław Bierut decorang the udarniks on the reconstructed Poniatowski Bridge in Warsaw Source: Bolesław Bierut dekorujący przodowników pracy na odbudowanym moście Poniatowskiego w Warszawie, 1946, domena publiczna.

Link to the lesson

You will learn

why did Poland find itself in the Soviet sphere of influence; how did the Communists take over all aspects of life after the war; what were the most important organizations of the independence underground; how did the Communist authorities fight against the resistance; what political, economic and social changes transpired in post‐war Poland.

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie abstraktu

Due to the agreements of the Big Three, Poland found itself in the Soviet Union’s sphere of influence. Her borders and territory changed; in the West, her border was made up of the Oder and Lusatian Neisse, and in the East, it was demarcated by the Curzon Line. Poland acquired territories formerly belonging to Germany, commonly called the Recovered Territories. As stipulated at the Conference of Potsdam, the Germans living there were expelled and replaced with the repatriated Poles from the Kresy, who were forced to leave their homes. Poles from other regions came as well, counting on the improvement of their living conditions. The Provisional Government of National Unity, created in June 1945 and controlled by the Communists, began implementing changes that quickly led to them taking control of the country and its society. Reforms following the Soviet model were introduced, changes to the economy were started (economic plans, the battle for trade), and the fight against the armed underground and opposition, represented by the Polish People’s Party (PSL) and Stanisław Mikołajczyk (a PSL member, and a Deputy Prime Minister in the TRJN). Mass indoctrination and propaganda were conducted. The Communists’ main task was that of preparing elections that would sanction their authority. However, they needed time. Thus, they first conducted the referendum of June 1946, asking the citizens whether they wished to abolish the Senate, to introduce agrarian reform, and to affirm the Western border. According to the official data falsified by the authorities, the vast majority of people answered “yes” (3xTAK) to all of the questions. Notwithstanding the rigging and threats to political opponents, the opposition believed that it would still be possible to conduct a free parliamentary election, with the Western powers as the guarantors of its legitimacy. This, however, did not happen. The Communists fully controlled the elections, terrorized their political opponents, and rigged the results; this caused the authorities’ Democratic Bloc to receive 80% of votes. The people counted on the Western powers to react, but it merely amounted to expressions of disapproval. The elections caused the Communists to take full power. 1948’s “Small Constitution”, the election of Bolesław Bierut as President, and, above all, the creation of the Communist monoparty – the Polish United Workers’ Party (PZPR) merely affirmed this state of affairs. As early as 1944, a large part of the underground circles began their armed response against the Sovietization of society. The biggest organizations to take part in this were the National Armed Forces and the Freedom and Independence association. They aimed to fight for the freedom of Poland, the departure of the Soviet military, and the return of the Eastern border as it was before the war. Their members are called the cursed soldiers. However, by the end of 1949, most of them were defeated by the forces of the Polish People’s Republic and the USSR.

Task 1

Remind what poron of the society of the Second Polish Republic were Poles.

Reselement aer the Second World War in the Polish lands Source: Krysan Chariza i zespół, Wikimedia Commons, licencja: CC BY 3.0. Task 2 Source: Archiwum IPN, Laski Diffusion /East News, Wikipedia (tablice agitujące przed ludowym referendum z 1946 r., które zostało sfałszowane), domena publiczna.

Task 3

Explain the propaganda message of the poster. Who is its author – communists or PSL?

Propaganda poster Source: a. nn., domena publiczna. Exercise 1

Match the terms with their definions.

a collecve cancellaon or aentuaon of the sentence for crimes, a civillian and armed resistance movement against the Communist authories and the dominance od the USSR, literally, the return to one’s homeland; the reselement of a country’s cizens who, due to changes to the borders or war operaons, found themselves outside of its territory, the forced deportaon from one’s place of living. It is oen associated with changes to the borders due to conflicts, a term used to refer to Poland’s Eastern territories during the Interbellum, which presently constute parts of Ukraine, Belarus, and Lithuania, an expression commonly used to refer to the an-Communist, pro-independece underground (parsans) that opposed the soviezaon of Poland and the dominance of Communists in the social and polical life of the country aer World War II, the Polish economic policy of 1947-1949 aiming to eliminate the private sector, an expression used in the Polish People’s Republic to describe the former German territories acquired due to the agreements of the Potsdam Conference

Recovered

Territories

Expulsion

Kresy

Repatriaon

Independence

underground

Amnesty

Cursed soldiers

Bale for trade

Keywords

Recovered Territories, expulsion, Kresy, repatriation, amnesty, cursed soldiers Glossary

Recovered Territories

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Recovered Territories

Ziemie Odzyskane – określenie używane w okresie Polski Ludowej na przedwojenne ziemie niemieckie przyznane na mocy postanowień z Poczdamu Polsce.

Expulsion

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Expulsion

Wysiedlenie – przymusowy nakaz opuszczenia miejsca zamieszkania. Często jest związany ze zmianami granic w wyniku konfliktów.

Kresy

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Kresy

Kresy Wschodnie – określenie wschodnich terenów Rzeczypospolitej w okresie międzywojennym, stanowiących dzisiaj ziemie należące do Ukrainy, Białorusi i Litwy.

Repatriaon

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Repatriation

Repatriacja – dosłownie powrót do ojczyzny; przesiedlanie do kraju obywateli, którzy na skutek zmiany granic lub działań wojennych znaleźli się poza jego terytorium. W Polsce Ludowej używano także określenia „repatrianci” w kontekście mieszkańców Kresów Wschodnich.

Provisional Government of Naonal Unity (TRJN)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl Nagranie słówka: Provisional Government of National Unity (TRJN)

Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej (TRJN) – koalicyjny rząd Rzeczypospolitej Polskiej powołany do życia 28 czerwca 1945 r. jako realizacja postanowień konferencji jałtańskiej. Na jego czele stanął Edward Osóbka‐Morawski. Istniał do 1947 r. Został uznany przez państwa koalicji antyhitlerowskiej, które tym samym odmówiły dalszego poparcia dla Rządu RP na uchodźstwie.

Independence underground

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Independence underground

Podziemie niepodległościowe – cywilny i zbrojny ruch oporu przeciwko powojenne władzy komunistycznej w Polsce i dominacji ZSRS. Przyjmuje się, że jesienią 1945 r. liczyło ponad 80 tys. członków.

Freedom and Independence associaon (WiN)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Freedom and Independence association (WiN)

Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość (WiN) – antykomunistyczna organizacja cywilno‐wojskowa założona w 1945 r., której celem była walka o wolną Polskę, opuszczenie kraju przez wojska sowieckie i powrót do przedwojennej granicy na wschodzie. Pierwszym prezesem został Jan Rzepecki.

Naonal Armed Forces (NSZ)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: National Armed Forces (NSZ)

Narodowe Siły Zbrojne (NSZ) – organizacja konspiracyjna o charakterze narodowym działająca w latach 1942‐1947. W czasie wojny walczyła zarówno z Niemcami jak i formacjami komunistycznymi (Gwardia Ludowa, partyzantka radziecka). Po wojnie przeciwstawiła się zbrojnie nowemu systemowi.

Amnesty Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Amnesty

Amnestia – zbiorowe darowanie lub złagodzenie kary za popełnione przestępstwa.

Cursed soldiers

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Cursed soldiers

Żołnierze wyklęci – potoczna nazwa antykomunistycznego, niepodległościowego podziemia (partyzantki) sprzeciwiającego się sowietyzacji i dominacji komunistów w życiu społecznym i politycznym po II wojnie światowej w Polsce.

Ukrainian Insurgent Party (UPA)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Ukrainian Insurgent Party (UPA)

Ukraińska Powstańcza Armia (UPA) – ukraińska formacja zbrojna stworzona przez nacjonalistów pod koniec 1942 r. Działała głównie na Wołyniu i Galicji Wschodniej. Nie uznała granic ustanowionych na wielkich konferencjach i walką zbrojną dążyła do powstania niepodległego państwa ukraińskiego.

Bale for trade

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Battle for trade

Bitwa o handel – prowadzona przez Polskę w latach 1947‐1949 polityka gospodarcza, której celem było wyeliminowanie sektora prywatnego. Opierała się na trzech ustawach dotyczących: walki z drożyzną, obywatelskich komisjach podatkowych oraz zezwoleniu na prowadzenie przedsiębiorstw handlowych. Doprowadziła do ogromnych trudności w zaopatrzeniu ludności w towary codziennego użytku. Lesson plan (Polish)

Temat: Przejęcie władzy przez komunistów w Polsce

Adresat

Uczniowie klasy VIII szkoły podstawowej

Podstawa programowa

XXXVII. Początki komunizmu w Polsce. Uczeń:

1. przedstawia okoliczności przejęcia władzy w Polsce przez komunistów (rola Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, referendum ludowe, wybory w 1947 r.); 2. charakteryzuje postawy Polaków wobec nowych władz ze szczególnym uwzględnieniem oporu zbrojnego (żołnierze niezłomni [wyklęci]).

XXXVIII. Stalinizm w Polsce i jego skutki. Uczeń:

1. przedstawia przemiany ustrojowe, gospodarczo‐społeczne i kulturowe w okresie stalinizmu; 2. omawia system terroru stalinowskiego w Polsce i ocenia jego skutki.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń dowie się o realiach przejęcia władzy przez komunistów w Polsce.

Kompetencje kluczowe

porozumiewanie się w językach obcych; kompetencje informatyczne; umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu Uczeń nauczy się:

dlaczego Polska znalazła się w strefie wpływów sowieckich; jak komuniści przejęli każdy aspekt życia w powojennym kraju; jakie były najważniejsze organizacje podziemia niepodległościowego; jak władza komunistyczna walczyła w oporem; jakie zmiany polityczne, gospodarcze i społeczne zaszły w powojennej Polsce.

Metody/techniki kształcenia

podające pogadanka. aktywizujące dyskusja. programowane z użyciem komputera; z użyciem e‐podręcznika. praktyczne ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

praca indywidualna; praca w parach; praca w grupach; praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

e‐podręcznik; zeszyt i kredki lub pisaki; tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg zajęć

Faza wstępna

1. Prowadzący lekcję podaje temat lekcji, określa cel zajęć i wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu. 2. Nauczyciel odtwarza nagranie abstraktu. Co jakiś czas zatrzymuje je, prosząc uczniów, by opowiedzieli własnymi słowami to, co przed chwilą usłyszeli. W ten sposób uczniowie ćwiczą słuchanie ze zrozumieniem.

Faza realizacyjna

1. Lektura treści abstraktu. Nauczyciel wykorzystuje tekst do pracy indywidualnej lub w parach według następujących kroków: 1) pobieżne przejrzenie tekstu, 2) postawienie pytań, 3) dokładne czytanie, 4) streszczenie poszczególnych części tekstu, 5) powtórzenie treści lub przeczytanie całego tekstu. 2. Nauczyciel wyświetla mapę z Polecenia 1. Odczytuje treść polecenia i, jeśli to konieczne, wspomaga uczniów w poszukiwaniu odpowiedzi. 3. Omówienie informacji przedstawionych na osi czasu. Następnie nauczyciel dzieli klasę na grupy - tyle, ile jest wydarzeń na osi. Każdy zespół opracowuje jedno przydzielone zagadnienie, pogłębiając informacje zawarte w abstrakcie. Następnie uczniowie prezentują swoje omówienia. 4. Nauczyciel wspólnie z uczniami podsumowuje dotychczasowy przebieg zajęć. 5. Uczniowie analizują ilustrację i wykonują Polecenie 3. Aby odpowiedzieć na pytanie, mogą korzystać ze źródeł internetowych lub innych publikacji. Nauczyciel sprawdza poprawność odpowiedzi i udziela uczniom informacji zwrotnej. 6. Uczniowie wykonują Ćwiczenie 1. Nauczyciel upewnia się, że zadanie zostało poprawnie wykonane, i udziela informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel pyta: Gdyby z przedstawionego na lekcji materiału miała się odbyć kartkówka, jakie pytania waszym zdaniem powinny zostać zadane? Gdyby uczniowie nie wyczerpali najistotniejszych zagadnień, nauczyciel może uzupełnić ich propozycje. 2. Nauczyciel prosi chętnego ucznia o podsumowanie lekcji z jego punktu widzenia. Pyta pozostałych uczniów, czy chcieliby coś dodać do wypowiedzi kolegi na temat wiedzy i umiejętności opanowanych na lekcji.

Praca domowa

1. Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka. 2. Wykonaj w domu notatkę z lekcji, np. metodą sketchnotingu.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Recovered Territories

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Recovered Territories

Ziemie Odzyskane – określenie używane w okresie Polski Ludowej na przedwojenne ziemie niemieckie przyznane na mocy postanowień z Poczdamu Polsce.

Expulsion

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Expulsion Wysiedlenie – przymusowy nakaz opuszczenia miejsca zamieszkania. Często jest związany ze zmianami granic w wyniku konfliktów.

Kresy

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Kresy

Kresy Wschodnie – określenie wschodnich terenów Rzeczypospolitej w okresie międzywojennym, stanowiących dzisiaj ziemie należące do Ukrainy, Białorusi i Litwy.

Repatriaon

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Repatriation

Repatriacja – dosłownie powrót do ojczyzny; przesiedlanie do kraju obywateli, którzy na skutek zmiany granic lub działań wojennych znaleźli się poza jego terytorium. W Polsce Ludowej używano także określenia „repatrianci” w kontekście mieszkańców Kresów Wschodnich.

Provisional Government of Naonal Unity (TRJN)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Provisional Government of National Unity (TRJN)

Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej (TRJN) – koalicyjny rząd Rzeczypospolitej Polskiej powołany do życia 28 czerwca 1945 r. jako realizacja postanowień konferencji jałtańskiej. Na jego czele stanął Edward Osóbka‐Morawski. Istniał do 1947 r. Został uznany przez państwa koalicji antyhitlerowskiej, które tym samym odmówiły dalszego poparcia dla Rządu RP na uchodźstwie.

Independence underground

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Independence underground Podziemie niepodległościowe – cywilny i zbrojny ruch oporu przeciwko powojenne władzy komunistycznej w Polsce i dominacji ZSRS. Przyjmuje się, że jesienią 1945 r. liczyło ponad 80 tys. członków.

Freedom and Independence associaon (WiN)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Freedom and Independence association (WiN)

Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość (WiN) – antykomunistyczna organizacja cywilno‐wojskowa założona w 1945 r., której celem była walka o wolną Polskę, opuszczenie kraju przez wojska sowieckie i powrót do przedwojennej granicy na wschodzie. Pierwszym prezesem został Jan Rzepecki.

Naonal Armed Forces (NSZ)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: National Armed Forces (NSZ)

Narodowe Siły Zbrojne (NSZ) – organizacja konspiracyjna o charakterze narodowym działająca w latach 1942‐1947. W czasie wojny walczyła zarówno z Niemcami jak i formacjami komunistycznymi (Gwardia Ludowa, partyzantka radziecka). Po wojnie przeciwstawiła się zbrojnie nowemu systemowi.

Amnesty

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Amnesty

Amnestia – zbiorowe darowanie lub złagodzenie kary za popełnione przestępstwa.

Cursed soldiers

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Cursed soldiers

Żołnierze wyklęci – potoczna nazwa antykomunistycznego, niepodległościowego podziemia (partyzantki) sprzeciwiającego się sowietyzacji i dominacji komunistów w życiu społecznym i politycznym po II wojnie światowej w Polsce.

Ukrainian Insurgent Party (UPA)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Ukrainian Insurgent Party (UPA)

Ukraińska Powstańcza Armia (UPA) – ukraińska formacja zbrojna stworzona przez nacjonalistów pod koniec 1942 r. Działała głównie na Wołyniu i Galicji Wschodniej. Nie uznała granic ustanowionych na wielkich konferencjach i walką zbrojną dążyła do powstania niepodległego państwa ukraińskiego.

Bale for trade

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Battle for trade

Bitwa o handel – prowadzona przez Polskę w latach 1947‐1949 polityka gospodarcza, której celem było wyeliminowanie sektora prywatnego. Opierała się na trzech ustawach dotyczących: walki z drożyzną, obywatelskich komisjach podatkowych oraz zezwoleniu na prowadzenie przedsiębiorstw handlowych. Doprowadziła do ogromnych trudności w zaopatrzeniu ludności w towary codziennego użytku.

Teksty i nagrania

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie abstraktu

The Communists’ Takeover of Poland

Due to the agreements of the Big Three, Poland found itself in the Soviet Union’s sphere of influence. Her borders and territory changed; in the West, her border was made up of the Oder and Lusatian Neisse, and in the East, it was demarcated by the Curzon Line. Poland acquired territories formerly belonging to Germany, commonly called the Recovered Territories. As stipulated at the Conference of Potsdam, the Germans living there were expelled and replaced with the repatriated Poles from the Kresy, who were forced to leave their homes. Poles from other regions came as well, counting on the improvement of their living conditions. The Provisional Government of National Unity, created in June 1945 and controlled by the Communists, began implementing changes that quickly led to them taking control of the country and its society. Reforms following the Soviet model were introduced, changes to the economy were started (economic plans, the battle for trade), and the fight against the armed underground and opposition, represented by the Polish People’s Party (PSL) and Stanisław Mikołajczyk (a PSL member, and a Deputy Prime Minister in the TRJN). Mass indoctrination and propaganda were conducted. The Communists’ main task was that of preparing elections that would sanction their authority. However, they needed time. Thus, they first conducted the referendum of June 1946, asking the citizens whether they wished to abolish the Senate, to introduce agrarian reform, and to affirm the Western border. According to the official data falsified by the authorities, the vast majority of people answered “yes” (3xTAK) to all of the questions. Notwithstanding the rigging and threats to political opponents, the opposition believed that it would still be possible to conduct a free parliamentary election, with the Western powers as the guarantors of its legitimacy. This, however, did not happen. The Communists fully controlled the elections, terrorized their political opponents, and rigged the results; this caused the authorities’ Democratic Bloc to receive 80% of votes. The people counted on the Western powers to react, but it merely amounted to expressions of disapproval. The elections caused the Communists to take full power. 1948’s “Small Constitution”, the election of Bolesław Bierut as President, and, above all, the creation of the Communist monoparty – the Polish United Workers’ Party (PZPR) merely affirmed this state of affairs. As early as 1944, a large part of the underground circles began their armed response against the Sovietization of society. The biggest organizations to take part in this were the National Armed Forces and the Freedom and Independence association. They aimed to fight for the freedom of Poland, the departure of the Soviet military, and the return of the Eastern border as it was before the war. Their members are called the cursed soldiers. However, by the end of 1949, most of them were defeated by the forces of the Polish People’s Republic and the USSR. Lesson plan (English)

Topic: The Communists’ Takeover of Poland

Target group

8th‐grade students of an elementary school

Core curriculum

XXXVII. Beginning of communism in Poland. Student:

1. presents the circumstances of the takeover of power in Poland by the communists (the role of the Polish Committee of National Liberation, popular referendum, elections in 1947); 2. characterizes the attitudes of Poles towards the new authorities, with particular emphasis on armed resistance (unwavering soldiers [cursed]).

XXXVIII. Stalinism in Poland and its effects. Student:

1. presents political, economic, social and cultural transformations during the Stalinist period; 2. discusses the Stalinist terror system in Poland and assesses its effects.

General aim of education

The student will learn about the reality of the communist takeover in Poland.

Key competences

communication in foreign languages; digital competence; learning to learn.

Criteria for success The student will learn:

why did Poland find itself in the Soviet sphere of influence; how did the Communists take over all aspects of life after the war; what were the most important organizations of the independence underground; how did the Communist authorities fight against the resistance; what political, economic and social changes transpired in post‐war Poland.

Methods/techniques

expository talk. activating discussion. programmed with computer; with e‐textbook. practical exercices concerned.

Forms of work

individual activity; activity in pairs; activity in groups; collective activity.

Teaching aids

e‐textbook; notebook and crayons/felt‐tip pens; interactive whiteboard, tablets/computers.

Lesson plan overview

Introduction

1. The teacher states the subject of the lesson, explains the aim of the lesson and together with students determines the success criteria to be achieved. 2. The teacher plays the recording of the abstract. Every now and then he stops it, asking the students to tell in their own words what they have just heard. This way, students practice listening comprehension.

Realization

1. Reading the content of the abstract. The teacher uses the text for individual work or in pairs, according to the following steps: 1) a sketchy review of the text, 2) asking questions, 3) accurate reading, 4) a summary of individual parts of the text, 5) repeating the content or reading the entire text. 2. The teacher displays the map from Task 1. He reads out the task and, if necessary, helps student work out the answers. 3. Discussing information presented on the timeline. The teacher then divides the class into groups - as many as there are events on the axis. Each team works on one assigned issue, deepening the information contained in the abstract. Then the students present their discussions. 4. The teacher together with the students sums up the current course of classes. 5. Students analyze the illustration and execute Task 3. To answer the question, they can use Internet sources or other publications. The teacher checks the correctness of the answer and provides feedback to the students. 6. Students perform Exercise 1. The teacher makes sure that the task has been correctly completed and provides feedback.

Summary

1. The teacher asks: If there was going to be a test on the material we have covered today, what questions do you think would you have to answer? If the students do not manage to name all the most important questions, the teacher may complement their suggestions. 2. The teacher asks a willing student to summarize the lesson from his point of view. He asks other students if they would like to add anything to their colleague's statements.

Homework

1. Listen to the abstract recording at home. Pay attention to pronunciation, accent and intonation. Learn to pronounce the words learned during the lesson. 2. Make at home a note from the lesson, for example using the sketchnoting method.

The following terms and recordings will be used during this lesson

Terms

Recovered Territories

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Recovered Territories

Ziemie Odzyskane – określenie używane w okresie Polski Ludowej na przedwojenne ziemie niemieckie przyznane na mocy postanowień z Poczdamu Polsce.

Expulsion

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Expulsion Wysiedlenie – przymusowy nakaz opuszczenia miejsca zamieszkania. Często jest związany ze zmianami granic w wyniku konfliktów.

Kresy

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Kresy

Kresy Wschodnie – określenie wschodnich terenów Rzeczypospolitej w okresie międzywojennym, stanowiących dzisiaj ziemie należące do Ukrainy, Białorusi i Litwy.

Repatriaon

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Repatriation

Repatriacja – dosłownie powrót do ojczyzny; przesiedlanie do kraju obywateli, którzy na skutek zmiany granic lub działań wojennych znaleźli się poza jego terytorium. W Polsce Ludowej używano także określenia „repatrianci” w kontekście mieszkańców Kresów Wschodnich.

Provisional Government of Naonal Unity (TRJN)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Provisional Government of National Unity (TRJN)

Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej (TRJN) – koalicyjny rząd Rzeczypospolitej Polskiej powołany do życia 28 czerwca 1945 r. jako realizacja postanowień konferencji jałtańskiej. Na jego czele stanął Edward Osóbka‐Morawski. Istniał do 1947 r. Został uznany przez państwa koalicji antyhitlerowskiej, które tym samym odmówiły dalszego poparcia dla Rządu RP na uchodźstwie.

Independence underground

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Independence underground Podziemie niepodległościowe – cywilny i zbrojny ruch oporu przeciwko powojenne władzy komunistycznej w Polsce i dominacji ZSRS. Przyjmuje się, że jesienią 1945 r. liczyło ponad 80 tys. członków.

Freedom and Independence associaon (WiN)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Freedom and Independence association (WiN)

Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość (WiN) – antykomunistyczna organizacja cywilno‐wojskowa założona w 1945 r., której celem była walka o wolną Polskę, opuszczenie kraju przez wojska sowieckie i powrót do przedwojennej granicy na wschodzie. Pierwszym prezesem został Jan Rzepecki.

Naonal Armed Forces (NSZ)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: National Armed Forces (NSZ)

Narodowe Siły Zbrojne (NSZ) – organizacja konspiracyjna o charakterze narodowym działająca w latach 1942‐1947. W czasie wojny walczyła zarówno z Niemcami jak i formacjami komunistycznymi (Gwardia Ludowa, partyzantka radziecka). Po wojnie przeciwstawiła się zbrojnie nowemu systemowi.

Amnesty

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Amnesty

Amnestia – zbiorowe darowanie lub złagodzenie kary za popełnione przestępstwa.

Cursed soldiers

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Cursed soldiers

Żołnierze wyklęci – potoczna nazwa antykomunistycznego, niepodległościowego podziemia (partyzantki) sprzeciwiającego się sowietyzacji i dominacji komunistów w życiu społecznym i politycznym po II wojnie światowej w Polsce.

Ukrainian Insurgent Party (UPA)

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Ukrainian Insurgent Party (UPA)

Ukraińska Powstańcza Armia (UPA) – ukraińska formacja zbrojna stworzona przez nacjonalistów pod koniec 1942 r. Działała głównie na Wołyniu i Galicji Wschodniej. Nie uznała granic ustanowionych na wielkich konferencjach i walką zbrojną dążyła do powstania niepodległego państwa ukraińskiego.

Bale for trade

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie słówka: Battle for trade

Bitwa o handel – prowadzona przez Polskę w latach 1947‐1949 polityka gospodarcza, której celem było wyeliminowanie sektora prywatnego. Opierała się na trzech ustawach dotyczących: walki z drożyzną, obywatelskich komisjach podatkowych oraz zezwoleniu na prowadzenie przedsiębiorstw handlowych. Doprowadziła do ogromnych trudności w zaopatrzeniu ludności w towary codziennego użytku.

Texts and recordings

Nagranie dostępne na portalu epodreczniki.pl

Nagranie abstraktu

The Communists’ Takeover of Poland

Due to the agreements of the Big Three, Poland found itself in the Soviet Union’s sphere of influence. Her borders and territory changed; in the West, her border was made up of the Oder and Lusatian Neisse, and in the East, it was demarcated by the Curzon Line. Poland acquired territories formerly belonging to Germany, commonly called the Recovered Territories. As stipulated at the Conference of Potsdam, the Germans living there were expelled and replaced with the repatriated Poles from the Kresy, who were forced to leave their homes. Poles from other regions came as well, counting on the improvement of their living conditions. The Provisional Government of National Unity, created in June 1945 and controlled by the Communists, began implementing changes that quickly led to them taking control of the country and its society. Reforms following the Soviet model were introduced, changes to the economy were started (economic plans, the battle for trade), and the fight against the armed underground and opposition, represented by the Polish People’s Party (PSL) and Stanisław Mikołajczyk (a PSL member, and a Deputy Prime Minister in the TRJN). Mass indoctrination and propaganda were conducted. The Communists’ main task was that of preparing elections that would sanction their authority. However, they needed time. Thus, they first conducted the referendum of June 1946, asking the citizens whether they wished to abolish the Senate, to introduce agrarian reform, and to affirm the Western border. According to the official data falsified by the authorities, the vast majority of people answered “yes” (3xTAK) to all of the questions. Notwithstanding the rigging and threats to political opponents, the opposition believed that it would still be possible to conduct a free parliamentary election, with the Western powers as the guarantors of its legitimacy. This, however, did not happen. The Communists fully controlled the elections, terrorized their political opponents, and rigged the results; this caused the authorities’ Democratic Bloc to receive 80% of votes. The people counted on the Western powers to react, but it merely amounted to expressions of disapproval. The elections caused the Communists to take full power. 1948’s “Small Constitution”, the election of Bolesław Bierut as President, and, above all, the creation of the Communist monoparty – the Polish United Workers’ Party (PZPR) merely affirmed this state of affairs. As early as 1944, a large part of the underground circles began their armed response against the Sovietization of society. The biggest organizations to take part in this were the National Armed Forces and the Freedom and Independence association. They aimed to fight for the freedom of Poland, the departure of the Soviet military, and the return of the Eastern border as it was before the war. Their members are called the cursed soldiers. However, by the end of 1949, most of them were defeated by the forces of the Polish People’s Republic and the USSR.