Strategia Rozwoju Powiatu Przemyskiego Do 2020 R
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
PROJEKT Strategia Rozwoju Powiatu Przemyskiego do 2020 r. Zrównowa żony rozwój i wł ączenie społeczne Przemyśl, 2015 Opracowanie: Wydział Rozwoju Gospodarczego, Edukacji, Kultury i Promocji Starostwa Powiatowego w Przemy ślu 1. Wst ęp .....................................................................................................................3 1. 1. Metodologia prac nad Strategi ą ……………………………………………..4 1.2. Realizacja Strategii Rozwoju Powiatu Przemyskiego na lata 2004 – 2013 ..5 Cz ęść I. Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej Powiatu Przemyskiego ……8 1. Ogólna charakterystyka Powiatu Przemyskiego ……………………………….8 1.1. Poło żenie i dost ępno ść komunikacyjna.……………………………………….8 1.2. Powierzchnia i u żytkowanie gruntów………………………………………… 8 1.3. Gminy Powiatu Przemyskiego...………………………………………………10 1.4. Środowisko naturalne…………………………………………………………17 1.5. Walory kulturowe i turystyczne …………………………………………….20 2. Uwarunkowania społeczne………………………………………………………24 2.1. Mieszka ńcy powiatu……………………………………………………………24 2.2. Gospodarstwa domowe i źródła ich utrzymania …………………………….33 2.3. Rynek pracy – zatrudnienie i bezrobocie……………………………………..34 2.4. Edukacja i wychowanie ………………………………………………………41 2.5. Ochrona zdrowia i pomoc społeczna ……………………………………….45 2.6. Turystyka i kultura ………………………………………………………….48 2.7. Administracja powiatowa ……………………………………………………..51 2.7.1. Mo żliwo ści inwestycyjne powiatu ………………………………………...52 3. Sfera gospodarcza ……………………………………………………………..56 3.1. Potencjał gospodarczy ………………………………………………………..56 3.2. Infrastruktura techniczna ……………………………………………………..59 3.2.1. System komunikacyjny ………………………………………………………59 3.2.2. Gospodarka wodno-ściekowa i odpadami…………………………………...61 Cz ęść II. Strategia rozwoju Powiatu Przemyskiego do 2020 r. …………………..62 1. Analiza SWOT …………………………………………………………………….62 2. Zamierzenia rozwojowe Powiatu Przemyskiego do 2020 roku ……………….67 3. Wizja i misja ………………………………………………………………………71 3.1. Wizja rozwoju …………………………………………………………………71 3.2. Misja ……………………………………………………………………………71 4. Priorytety, cele strategiczne i działania …………………………………………72 5. Spójno ść z dokumentami strategicznymi ……………………………………….77 6. Wdra żanie i monitoring ……………………………………………………….80 2 „Rozwój zrównoważony definiowany jest jako taki rozwój, w którym potrzeby obecnego pokolenia są zaspokajane bez umniejszania szans na zaspokojenie potrzeb przyszłych pokoleń. poprzez kształtowanie właściwych proporcji w gospodarowaniu trzema rodzajami kapitału: ekonomicznym, społecznym i naturalnym.” Raport „Nasza Wspólna Przyszło ść ”, Komisja Brundtland, ONZ, 1987 r. Strategia Rozwoju Powiatu Przemyskiego do 2020 r. 1. Wst ęp Opracowanie nowej Strategii Rozwoju Powiatu Przemyskiego do 2020 stało si ę konieczne z powodu zdezaktualizowania si ę dotychczas obowi ązuj ącej „Strategii Rozwoju Powiatu Przemyskiego na lata 2004 - 2013”, uchwalonej Uchwał ą Nr X IX/192/2005 Rady Powiatu Przemyskiego z dnia 25 maja 2005 r. i zaktualizowanej Uchwał ą nr XV/117/2008 Rady Powiatu Przemyskiego z dnia 18 lutego 2008 r. Upływ czasu od opracowania dotychczas obowi ązuj ącej strategii oraz zmiany i uwarunkowania zewn ętrzne spowodowały konieczno ść opracowania nowego dokumentu. Dokument Pt. „Strategia Rozwoju Powiatu Przemyskiego do 2020 r.” – zwany w dalszej cz ęś ci Strategi ą, opracowany został w zwi ązku z rozpocz ęciem nowego okresu programowania Unii Europejskiej na lata 2014-2020 oraz uruchomieniem nowych programów europejskich. Strategi ę opracowano zgodnie z zasadami planowania strategicznego samorz ądów terytorialnych, okre ślonymi w Ustawie z dnia 6.12.2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz.712 ze zm. ). Główn ą przesłank ą opracowania nowej strategii była potrzeba dostosowania planu strategicznego rozwoju powiatu do nowego modelu polityki regionalnej w Polsce, zakładaj ącego m.in. większ ą koncentracj ę działa ń rozwojowych; specjalizacj ę regionalnej i lokalnej gospodarki, wieloszczeblowy poziom zarz ądzania i współdziałania w zakresie realizacji wspólnych projektów. Wa żną kwesti ą było równie ż zapewnienie spójno ści pomi ędzy strategi ą rozwoju powiatu z dokumentami strategicznymi na poziomie wspólnotowym, krajowym i regionalnym, w tym w szczególno ści z celami zaktualizowanej Strategii Rozwoju Województwa Podkarpackiego do 2020 r. i Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020. Strategia została opracowana własnymi siłami samorz ądu, czyli bez udziału ekspertów zewn ętrznych, przy zaanga żowaniu wydziałów Starostwa Powiatowego w Przemy ślu, jednostek organizacyjnych 3 powiatu, gmin wchodzących w skład powiatu, organizacji pozarządowych oraz wykorzystaniu konsultacji społecznych. Podstaw ą niniejszego opracowania s ą dane i informacje z wydziałów, jednostek organizacyjnych i gmin, a tak że najbardziej aktualne dane uzyskane z urz ędów statystycznych w Rzeszowie i Przemy ślu ( w tym m.in. z Narodowego Spisu Powszechnego Ludno ści i Mieszka ń oraz Powszechnego Spisu Rolnego) oraz informacje dost ępne w sieci internetowej, dotycz ące sytuacji społeczno – gospodarczej regionu. Do cz ęś ci diagnostycznej wykorzystano i zaktualizowano niektóre informacje z Raportu o stanie społeczno-gospodarczym w Powiecie Przemyskim z 2004 r. Zaproponowane w niniejszym opracowaniu działania b ędą stanowi ć podstaw ę do tworzenia projektów obejmuj ących przedsi ęwzi ęcia gospodarcze, kulturowe, promocyjne, itp., których realizacja powinna przyczyni ć si ę do poprawy jako ści życia w powiecie. Realizacj ą strategii będą kierowały władze powiatu przy współpracy władz gmin i regionu. 1.1. Metodologia prac nad Strategi ą Koordynatorem prac nad Strategi ą został Wydział Rozwoju Gospodarczego, Edukacji i Kultury Starostwa Powiatowego w Przemy ślu, przy współpracy i zaanga żowaniu m.in. przedstawicieli Wydziałów Starostwa Powiatowego, jednostek organizacyjnych powiatu, gmin wchodz ących w skład powiatu, organizacji pozarz ądowych. W trakcie prac nad Strategi ą wa żnym elementem w procesie uspołecznienia były dwa spotkania konsultacyjne w formie warsztatów z udziałem przedstawicieli instytucji i organizacji oraz społeczno ści lokalnej. Pierwsze warsztaty – po dokonaniu diagnozy Powiatu Przemyskiego, odbyły si ę w dniu 23 czerwca 2015 r. i miały na celu zaprezentowanie aktualnej sytuacji społeczno-gospodarczej powiatu oraz wypracowanie analizy SWOT na podstawie zidentyfikowanych głównych potencjałów i wyzwa ń rozwoju powiatu do roku 2020. Z kolei drugie warsztatowe spotkanie w dniu 21 pa ździernika 2015 r. słu żyło konsultacjom na temat sformułowania wizji powiatu w 2020 r. oraz jego misji, wyboru priorytetów, celów i działa ń ukierunkowanych na popraw ę jako ści życia w powiecie w okresie docelowym 2020 r. Projekt wst ępnie opracowanej Strategii poddano równie ż konsultacjom społecznym za po średnictwem strony internetowej Powiatu Przemyskiego www.powiat.przemysl.pl . Ostateczn ą wersj ę dokumentu opracowano po uwzgl ędnieniu zgłoszonych wniosków, uwag i opinii, zebranych podczas spotka ń konsultacyjnych oraz od społeczno ści lokalnej drog ą elektroniczn ą. 4 1.2 Realizacja Strategii Rozwoju Powiatu Przemyskiego na lata 2004 – 2013 Strategia Rozwoju Powiatu Przemyskiego na lata 2004 – 2013 została zaktualizowana i przyj ęta przez Rad ę Powiatu w lutym 2008 roku. Była podstaw ą do realizacji szeregu projektów i działa ń rozwojowych finansowanych zarówno ze środków własnych powiatu, jak i źródeł zewn ętrznych – głównie ze środków funduszy strukturalnych Unii Europejskiej na lata 2007 - 2013. Strategia była wdra żana w czterech domenach strategicznych (priorytetowych), za pomoc ą 36 działa ń podporz ądkowanych 10 celom operacyjnym. Ocen ę realizacji strategii dokonano na podstawie efektów inwestycyjnych i bezinwestycyjnych, jakie udało si ę osi ągn ąć samorz ądowi powiatowemu i jednostkom mu podległym, pokazuj ących w jaki sposób wysiłek całej społeczno ści powiatu (w tym jednostek samorz ądowych, przedsi ębiorców, organizacji pozarz ądowych) wpłyn ął na ogólny rozwój społeczno-gospodarczy powiatu i popraw ę jako ści życia jego mieszka ńców. Zadania inwestycyjne i przedsi ęwzi ęcia, na realizacj ę których istotny wpływ miał samorz ąd powiatowy, zrealizowano głównie dzi ęki pozyskanym środkom finansowym lub zaanga żowaniu si ę w realizacj ę danego projektu instytucji podległej powiatowi. W latach 2004-2013 mo żliwo ści finansowania strategii z bud żetu powiatu były do ść ograniczone. Z przeprowadzonych analiz wynika, że powiat przemyski przeznaczał środki bud żetu głownie na zadania przeznaczone na popraw ę infrastruktury drogowej, modernizacj ę infrastruktury edukacyjnej powiatowych szkół ponadgimnazjalnych, infrastruktur ę społecze ństwa informacyjnego, jak równie ż na działania zwi ązane z promocj ą, pomoc ą społeczn ą, edukacj ą oraz ochron ą środowiska. Prawie 80 procent środków wydatkowanych na realizacj ę zada ń inwestycyjnych pochodziło z programów unijnych, w tym głównie z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2007-2013 oraz Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na lata 2007 - 2013. Wśród kluczowych przedsi ęwzi ęć inwestycyjnych, jakie udało si ę zrealizowa ć w trakcie wdra żania strategii, nale ży wymieni ć przede wszystkim te zwi ązane z modernizacj ą dróg powiatowych. Dzi ęki zainwestowanym środkom z bud żetu udało si ę przebudowa ć, rozbudowa ć lub wyremontowa ć wiele odcinków dróg powiatowych, w tym: drogi nr 1818R Radymno-Medyka, drogi nr 204R Wara-Stara Bircza, drogi nr 2091R Przemy śl – Fredropol - Huwniki, drogi nr 2072R Pi ątkowa -Kotów-Stara Bircza, drogi nr 2078R Bircza –