PDF Van Tekst
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Memoires 1975 Willem Oltmans bron Willem Oltmans, Memoires 1975. Papieren Tijger, Breda 2006 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/oltm003memo19_01/colofon.php © 2013 dbnl / Willem Oltmans Stichting VII Inleiding In 1975 werd mijn Willem 50 jaar. Voor veel mensen is dat een belangrijke leeftijd. Een gevoel van volbrenging, een mijlsteen en midlife. Voor Willem was dat allemaal niet belangrijk. Hij zag er prachtig uit, was perfect gezond en hij voelde zich 30 jaar. Het was zijn eerste verjaardag zonder zijn moeder. Hij voelde nog steeds intens het verlies van haar. In de ochtend van zijn verjaardag ging hij rozen leggen op het graf van zijn ouders en huilde uren lang. Willem hoopte dat ik bij hem zou kunnen zijn, maar helaas verbleef ik in New York waar ik Nutritional Therapy studeerde. Het was een jaar van hectische reizen als onderzoeksjournalist. Hij, met zijn scherpe neus, wilde altijd op de hotspots zitten met een totaal open vizier. Dit jaar reisde hij door de gigantische Sovjet-Unie. Het zou het begin van een love-hate relatie worden. Zo veel mogelijk mensen probeerde hij te spreken om de ziel van dit enorme land te begrijpen. Hij interviewde mensen van elk maatschappelijk niveau: studenten, soldaten, politici, artiesten, schrijvers, wetenschappers en begon zich met hen te identificeren. Later in een opdracht in een van Willems boeken vertaald door zijn tolk Sonja, schreef Nikolai Matschik: ‘Aan de sympathieke Hollander met een Siberisch karakter, Willem Oltmans, die Siberië ontdekt met de diepe eerbied van een schrijver.’ Lenin schijnt te hebben gezegd: ‘The youths, the students and still so the young workers will decide the issue of the whole struggle.’ Maar Willems reactie hierop was: ‘Als je naar het Politbureau in dit land kijkt en de anderen figuren aan de top zou je dat niet zeggen.’ Willem heeft nog steeds slapeloze nachten in de Sovjet-Unie want ‘Mam is steeds in mijn gedachten, wat me een verloren gevoel geeft.’ Willem bleef zich nog steeds inzetten in zijn onderzoek naar de moord op JFK, want er waren zoveel onbeantwoorde vragen in dit hele complot. Het verdiepte zijn verhouding met George en Jeanne de Mohrenschildt in Dallas, die goede vrienden waren van de vermeende moordenaar Lee Harvey Oswald. De bekende paragnost Gerard Croiset, goede vriend van Willem, suggereerde Willem Oltmans, Memoires 1975 VIII dan ook telkens dat George de Mohrenschildt ergens bij de samenzwering betrokken was. Willems notities in zijn dagboeken over zijn seksuele escapades, waar hij nooit details met mij over besprak, komen nu in dit deel erg expliciet over. Ik vind het een doorbraak. Hij had als niemand zo'n enorme libido. Na een ontmoeting in het Vondelpark zei Willem: ‘Het lijkt wel of ik in het straatje van Gerard Reve ben terechtgekomen.’ Maar zijn geliefde filosoof Nietzsche verklaarde het aldus: ‘The degree and kind of a man's sexuality reach up into the ultimate pinnacle of his spirit.’ En Erich Fromm zo: ‘Love is the only sane and satisfactory answer to the problem of human existence.’ Peter van de Wouw Amsterdam 2005. Willem Oltmans, Memoires 1975 1 Lugano 8 mei 1975 Parijs, Hotel Vendôme Ik ben met Frank Heckman - en Keke - op weg naar Lugano. Toch mis ik Peter; erg zelfs. Maak me zorgen om hem.1 Voor we vertrokken belde Ronald O'Reilly weer. Hij vertelde dat hij opnamen had gemaakt bij het graf van JFK met kolonel Fletcher Prouty. Walgelijk. Die man is slightly gaga. We bezochten Dewi Sukarno, Karina en Mrs. Azuma. Ik wilde er het eten voor Keke gereed kunnen maken. Karina zag er bleek en ongezond uit. Dewi, omringd door enkele Japanse dames, draaide Japanse muziek en was, als gewoonlijk, bezig met foto's, dozen, knipsels en albums om haar besognes te regelen. Er moest een fotoboek over haar reis naar Australië worden volgeplakt. ‘I arrived two days after Suharto's state-visit,’ zei ze. Was dit bewust zo geregeld? Ik vroeg het maar niet. ‘I gave many interviews in Australia, and I was asked dozens of political questions, but no-one printed what I said,’ vertelde ze. Kartika ging mee om Keke uit de auto halen. Zij droeg haar haar in lange dikke vlechten. Ze nam mams hondje aan de riem. Dewi vertelde een droevig verhaal. Volgens de wet is het een misdaad om geld van een vrouw af te persen bij de belofte een huwelijk te zullen aangaan. Onder de Zwitserse wet vallen kleine bedragen onder ‘giften’, maar grote bedragen zijn strafbaar. Zij herhaalde: ‘I will put Francisco in jail.’ Ze benadrukte opnieuw hem het beheer over drie miljoen Zwitserse franken te hebben gegeven plus 200.000 dollar van de verkoop van haar huis in Japan. Hij had geweigerd de brief te ondertekenen waarin zij de hem ter beschikking gestelde juwelen had opgesomd. Wanneer zij Paesa belt komt hij niet aan de telefoon, of de secretaresse zegt dat hij in Moskou is.2 Ik bood na afloop van haar litanie van verschrikkingen ten aanzien van haar voormalige verloofde aan om mede namens haar met hem te gaan praten. ‘Allright,’ antwoordde ze. Ik lees een artikel over de noodzaak om te gaan denken over 1 Zoals eerder aangegeven, Frank was en is een hetero. We zijn natuurlijk vrienden gebleven. 2 Meer details, of het noemen van bedragen, lijkt me niet gepast om te geven. Willem Oltmans, Memoires 1975 2 ‘to recycle human bodies’. De planten- en dierenwerelden vergaan in hun natuurlijke omgeving, maar mensen leggen kerkhoven aan en soms worden grafkelders voor gebalsemde lichamen gebouwd. Over 500 jaar zou iedere vierkante hectare van de VS door begraafplaatsen worden ingenomen, indien men geen maatregelen treft. ‘The ideal thing would be to bury them immediately after death, without embalming corpses, in place where they could disintegrate naturally and the elements return to their respective cycles.’ Daarnaast wordt crematie sterk aanbevolen en kan men de as bij een gewenste boom laten uitstrooien. Het wordt inderdaad tijd ook deze aspecten van overbevolking onder de loep te nemen.3 11 mei 1975 Frank Heckman is per trein naar Amsterdam teruggekeerd. Ik mis hem. Theo schijnt hem aardiger dan Casper te vinden. Maar mijn broer heeft ook altijd een zwak voor Frits van Eeden behouden. Ik bracht Frank om 08.00 uur naar de trein. Hij heeft lieve ogen. Hij kijkt je altijd recht aan. Heb dagenlang niets, geen letter, geschreven. We reden 8 mei naar Villa Rajada in Gland waar we logeerden. Francisco was in Milaan maar kwam 's nachts thuis. Aan het ontbijt kon ik met hem over Dewi van gedachten wisselen. Hij vertelde levensverzekeringen ter waarde van drie miljoen voor Dewi, een miljoen voor Karina en een miljoen voor zijn eigen dochter te hebben afgesloten. ‘May be, that's why she now wants me to pay her 3 million. She also says, I spent three years with you. Perhaps that's why she now wants this money.’ Ik bracht naar voren dat ze eind april een belangrijk bedrag nodig had. ‘Why does she live in Paris, the most expensive city in the world?’ vroeg hij. Ook begreep hij niet dat ze de Rolls Royce nog altijd in de garage had staan. ‘She cannot even drive this car.’ Misschien ziet zij het als gezichtsverlies de auto weg te moeten doen. Ons gesprek over Dewi bracht geen oplossing. Ik stelde voor contact op te nemen met minister Tissa Wijeyeratne van Sri Lanka om na te gaan of we met hem zaken konden doen. Francisco was bezig met diamanten in Zuid-Afrika. 12 mei 1975 Nellie vertelde dat zij veel over mam droomde. In een droom stond mijn moeder boven op een huis van glas in een wit gewaad met groene draden. Zij zwaaide naar ons. In een andere 3 The New York Times, D.W. Peabody, 3 februari 1975. Willem Oltmans, Memoires 1975 3 droom was mam uit de dood opgestaan. Ik was er ook bij en met mam aan de arm wandelden we steeds sneller. Nellie merkte op: ‘Wanneer mam terugkomt, hebben we alles van haar al verdeeld.’ Bij die gedachte was ik ziek geworden en in het gras gaan liggen. Mam had toen gevraagd: ‘Wat is er met Wim?’ Theodore White komt in zijn boek over de val van Richard Nixon tot de onvermijdelijke conclusie dat de man ‘an unstable personality’ had wiens gedrag tegen het einde van zijn bewind op het Witte Huis ‘increasingly erratic’ werd. James Reston trok uit het lezen van dit schokkende verslag de pijnlijke conclusie dat het de hoogste tijd werd on de geestesgesteldheid van presidentskandidaten te toetsen. ‘The flaws of Nixon's character were actually clear as far back as his original campaigns for the House and the Senate,’ aldus Reston.4 Dit zijn argumenten waar de psychiater dr. Arnold Hutschnecker al sinds jaar en dag op wijst, o.a. in artikelen geschreven voor de New York Times. Ik heb hier al eerder op gewezen. Reston is wel laat met zijn artikel: VOTERS BEWARE! Ik denk trouwens dat het geen overbodige luxe is om ten aan zien van onze eigen ‘leiders’ in Den Haag hier eens bij stil te staan. Wie heeft zich ooit gewaagd aan een studie van het brein van Joseph Luns? Wie hebben er binnen het Haagse establishment tegen beter weten in al die jaren gezwegen over de geestelijke vermogens van Luns? Zal de werkelijke ooggetuige van diens bezetenheid, bijvoorbeeld ten opzichte van Sukarno, ooit op staan? Ook William Safire heeft in Before the Fall een nauwkeurige studie gemaakt van de neurotische psyche van Nixon. De nacht van 8 op 9 mei 1970 moet de zotste nacht van het hele Nixon-presidentschap zijn geweest.