Dyrektornaczelny
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
TEATR WIELKI–OPERA NARODOWA TEATR WIELKI–POLISH NATIONAL OPERA DYREKTOR NACZELNY / GENERAL DIRECTOR WALDEMAR DĄBROWSKI DYREKTOR MUZYCZNY / MUSIC DIRECTOR GRZEGORZ NOWAK DYREKTOR ARTYSTYCZNY / ARTISTIC DIRECTOR MARIUSZ TRELIŃSKI DYRYGENCI / CONDUCTORS ANDRIY YURKEVYCH PREMIERA / PREMIERE, GRZEGORZ NOWAK STANISŁAW MONIUSZKO REŻYSERIA / DIRECTOR DAVID POUNTNEY SCENOGRAFIA / SET DESIGNER LESLIE TRAVERS KOSTIUMY / COSTUME DESIGNER MARIE-JEANNE LECCA CHOREOGRAFIA / CHOREOGRAPHY EMIL WESOŁOWSKI REŻYSERIA ŚWIATEŁ / LIGHTING DESIGNER FABRICE KEBOUR Straszny PRZYGOTOWANIE CHÓRU / CHORUS MASTERS VIOLETTA BIELECKA, MIROSŁAW JANOWSKI OBSADA / CAST MIECZNIK / THE SWORD-BEARER ADAM KRUSZEWSKI dwór HANNA EDYTA PIASECKA, EWA MAJCHERCZYK JADWIGA ELŻBIETA WRÓBLEWSKA, ANNA BERNACKA DAMAZY MATEUSZ ZAJDEL, ALEKSANDER KUNACH STEFAN ARNOLD RUTKOWSKI, PAWEŁ SKAŁUBA The Haunted ZBIGNIEW WOJTEK GIERLACH, ARTUR JANDA CZEŚNIKOWA / CHAMBERLAIN’S WIFE ANNA LUBAŃSKA, ANNA BORUCKA MACIEJ ZENON KOWALSKI, ZBIGNIEW MACIAS Manor SKOŁUBA ŁUKASZ KONIECZNY, ALEKSANDER TELIGA MARTA JOANNA KRASUSKA-MOTULEWICZ, MAGDALENA IDZIK GRZEŚ DAMIAN WILMA Opera w czterech aktach / Opera in four acts STARA NIEWIASTA / OLD WOMAN KATARZYNA ZIMAK Libretto: Jan Chęciński na kanwie gawędy Kazimierza Władysława Wójcickiego based on Kazimierz Władysław Wójcicki’s tale CHÓR I ORKIESTRA TEATRU WIELKIEGO - OPERY NARODOWEJ POLSKI BALET NARODOWY ORAZ STATYŚCI Prapremiera / World Premiere CHORUS AND ORCHESTRA OF TEATR WIELKI - POLISH NATIONAL OPERA 28/09/1865 Teatr Wielki, Warszawa / Warsaw POLISH NATIONAL BALLET AND EXTRAS Premiera obecnej inscenizacji / Premiere of this production Wykonania odbywają się z materiałów przygotowanych przez / Performances based on material provided by 8/11/2015 Teatr Wielki - Opera Narodowa / Polish National Opera POLSKIE WYDAWNICTWO MUZYCZNE Ladies and Gentlemen, Szanowni Państwo, Every nation has a repository of its greatest treasures where it carefully stores values of key importance for its history, każdy naród ma swój skarbiec dóbr najwyższych, w którym z największą troską przechowuje wartości dla swej historii, swe- its lasting existence and its development – and upon which it draws respectfully when building the achievements of new go trwania i swego rozwoju kluczowe – i z którego z szacunkiem czerpie, tworząc dorobek kolejnych pokoleń. To katalog dzieł generations. This is a catalogue of works defining, setting apart a group that shares a common past, attachment to a place, definiujący, wyróżniający grupę społeczną dzielącą wspólną przeszłość, przywiązanie do miejsca, tradycji, sensów przekazy- to tradition, to meanings handed down over centuries. These are works to be enjoyed in times happy for the nation, but wanych sobie przez stulecia. Dzieł cieszących w czasie dla narodu szczęśliwym, odgrywających jednak szczególnie istotną which play an especially important role in times of anxiety, danger or even trauma. There are plenty of these most difficult rolę w czasach niepokoju, zagrożenia lub wręcz traumatycznych przeżyć. W historii narodu polskiego tych najtrudniejszych moments – understood also as decades – in the Polish nation’s history. That makes this repository all the more precious to momentów – rozumianych także jako dziesięciolecia – nie brak. Tym cenniejszy jest dla nas ten skarbiec, tym więcej wzru- us, and it is why so many emotions were and are triggered by the masterpieces it preserves, which were created to keep up szeń wywoływały i wywołują pielęgnowane w nim arcydzieła które – tworzone ku pokrzepieniu serc – odegrały ogromną rolę Poles’ spirits and played an enormous role in consolidating the Poles’ sense of community when our country did not exist: w utrwalaniu poczucia wspólnoty Polaków w okresie niebytu naszego kraju: twórczość Mickiewicza, Chopina – bo przecież the output of Mickiewicz, Chopin – there’s Pan Tadeusz, the Mazurkas and Polonaises… – and definitelyThe Haunted Manor. Pan Tadeusz, Mazurki i Polonezy... – i z całą pewnością: Straszny dwór. It was written when Poland was partitioned – also a time of the country’s full, vigorous existence in the souls and minds Powstały w czasie rozbiorów – ale pełnego, świetnego istnienia kraju w duszach i umysłach Polaków, tych którzy zostali na of Poles, those who stayed in their native land and those forcefully scattered across the globe. Using light, witty form it ziemiach ojczystych i tych przymusowo rozproszonych po świecie. W formie lekkiej, dowcipnej przekazujący wartości dające presented values giving the nation hopes and chances for survival. Its praise of the family and the value of native tradition, narodowi nadzieję i szansę przetrwania. Pochwała rodziny i waloru rodzimej tradycji, przywołująca szczęśliwe czasy i wesołe invoking memories of happy times and merrymaking, immediately won the hearts of audiences hungry for Polish culture. zabawy z miejsca podbiła serca spragnionej polskiej kultury publiczności. Urzekające do dziś muzyka i opowieść były w isto- The music and the plot, which we still find enchanting today, were essentially an intelligent discourse with the censors – cie inteligentnym dyskursem z cenzurą – na tyle skutecznym, że w roku 1865 pozwolił on na wprowadzenie dzieła na scenę. effective enough for permission to be given in 1865 for the opera to be staged. And though the tsarist governor quickly real- I choć namiestnik carski szybko zrozumiał swój błąd i po trzecim spektaklu zakazał kolejnych – było już za późno: Polacy ized his mistake and banned it after the third performance, by then it was too late: Poles had seen and heard it, understood zobaczyli, usłyszeli, trafnie zrozumieli sens i błyskawicznie przekazywali go dalej. Moniuszko dodawał otuchy i – wskazując its meaning perfectly and passed it on at lightning speed. Moniuszko cheered everybody up and – pointing to the nation’s siłę drzemiąca w narodzie – upewniał go o realnych szansach odzyskania wolności. latent power – assured them there were realistic chances of regaining their freedom. Dziś, gdy jako naród i kraj cieszymy się wolnością myśli i państwowości, walor patriotycznego przesłania paradoksalnie po- Today, when we enjoy freedom of thought and statehood as a nation and a country, the value of this patriotic message is – in zostaje tak samo aktualny – a sentyment do utworu, tak wiele dla nas wszystkich znaczącego, zdaje się nie tylko nie blaknąć, a paradox – just as relevant. Our feelings for this opera that means so much to all of us seem not only not to fade but even ale wręcz przeciwnie – zyskiwać nowe odcienie. Dlatego świętując podwójny jubileusz: 250-lecia teatru publicznego w Pol- the opposite: to gain new colour. That is precisely why we are staging The Haunted Manor to celebrate a double jubilee: the sce oraz 50-lecia odbudowy Teatru Wielkiego po wojennej hekatombie, sięgamy właśnie po Straszny dwór. Po raz pierwszy 250th anniversary of public theatre in Poland and the 50th anniversary of the Teatr Wielki’s reconstruction after its wartime jednak w historii nie tylko tej sceny swoją wizję tytułu przedstawi twórca zupełnie spoza polskiej przestrzeni kulturowej: devastation. However, for the first time in not only this theatre’s history, the artist presenting his vision of the piece is a Brytyjczyk, jedna z najwybitniejszych postaci współczesnej opery, inscenizator i dyrektor czołowych festiwali i teatrów ope- complete outsider to the Polish cultural space: a Briton, one of the greatest names in contemporary opera, producer and di- rowych. Davida Pountneya warszawska publiczność zna jako autora spektakli Pasażerki i ostatnio Wilhelma Tella. Świat ceni rector of leading opera festivals and theatres. Warsaw audiences know David Pountney from his productions of The Passen- go za erudycję, błyskotliwość, wielką wyobraźnię i głębokie interpretacje. Powierzając mu dzieło stanowiące kwintesencję ger and recently William Tell. The world values him for his erudition, wit, great imagination and profound interpretations. polskości, zyskujemy szansę spojrzenia na nie oczami artysty wywodzącego się z innej tradycji, wychowanego na innej histo- Entrusting him with a work that is quintessentially Polish, we gain an opportunity to see it through the eyes of an artist from rii, wolnego – chciałoby się powiedzieć – od obciążeń emocjonalnych, sentymentalnych – co nie znaczy – że mniej wrażliwe- a different tradition, brought up on different history, who is free, one would like to say, of any emotional, sentimental bur- go na istotę przekazu tego tytułu. Nieprzypadkowo zdecydował on o przeniesieniu akcji w czasie – do momentu niezwykle dla den, which does not mean he is any less sensitive to the opera’s essential message. It was not a random idea on his part to dziejów Polski znaczącego: pięknego XX-lecia międzywojennego, okresu rozkwitu, euforii – podszytego jednak przeczuciem move the action through time, to a moment of great significance for Poland’s history: the wonderful two inter-war decades, nadciągającego zagrożenia, a tym samym: świadomości potrzeby ochrony narodowego dziedzictwa. a time of peak development and euphoria, though lined with a sense of approaching danger and therefore awareness of a Zmieni się perspektywa – co uważam za wielką wartość – walor artystyczny na pewno będzie najwyższej próby, zarówno need to protect the national heritage. inscenizacyjny, jak i muzyczny – pod batutą Andriya Yurkevycha, Dyrektora muzycznego Opery Narodowej. W 1965 roku The perspective will change, which I consider to be hugely valuable; the artistic standard is sure to be of the highest order, Straszny