Overzicht Van Waardevol Cultureel Erfgoed En Aardkundige Waarden in De Gemeente Waalre Versie 2018
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Bijlagen 8.9 en 9.9: Overzicht van waardevol cultureel erfgoed en aardkundige waarden in de gemeente Waalre Versie 2018 Inhoudsopgave 1. Overzicht van gebouwde rijksmonumenten ......................................................... 2 2. Overzicht van archeologische rijksmonumenten ................................................. 6 3. Overzicht van gemeentelijke monumenten .......................................................... 8 4. Overzicht van rijksbeschermde dorpsgezichten................................................... 9 5. Overzicht van historische buitenplaatsen .......................................................... 10 6. Overzicht van archeologisch waardevolle gebieden .......................................... 11 7. Overzicht van cultuurhistorische ensembles ...................................................... 18 8. Overzicht van aardkundige waarden ................................................................. 27 Kasteel van Loon (Copie naar afbeelding in handschrift A. C.Brock, De stad en meierij van 's- Hertogenbosch.) 1 1. Overzicht van gebouwde rijksmonumenten De gegevens in dit overzicht zijn ontleend aan het Rijksmonumentenregister zoals beheerd door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en opgenomen in de Objecten Databank (ODB). Uit de ODB zijn alleen de volgende gegevens overgenomen: rijksmonumentnummer, straat en huisnummer en de inleiding van de redengevende omschrijving. Voor een uitgebreide (redengevende) omschrijving en waardering van het gebouwde erfgoed in de gemeente Waalre, zie de catalogus bij de gemeentelijke erfgoedkaart. Rijksnr. Straat Huisnr. Redengevende Omschrijving Voormalige R.K. Kerk van St. Willibrord, thans herdenkingskapel voor de gevallenen van Noord- Brabant. Gerestaureerd in 1940, toen dwarspand en koor uit 1854 werden afgebroken en de grondslagen van een rechthoekig koor uit 1425 tot geringe hoogte hersteld werden. De kerk bestaat thans uit een romaans 38182 6 tufstenen schip uit de 12e eeuw, met een na 1469 tot Oude Torenstraat stand gekomen westelijke uitbreiding van een hogere travee van baksteen met lagen van tufsteen, en een bakstenen toren met overhoekse, rijk gedetailleerde steunberen en een van vier tot achtkant ingesnoerde spits. Mechanisch smeedijzerentorenuurwerk, 16de á 17de eeuw, elektrische opwinding. Trommelspeelwerk van Firma de Klok, 1950, is buiten gebruik gesteld. Boerderij "het Kasteel". Overblijfsel van het in 1867 grotendeels afgebroken kasteel van de heren van Waalre. Een gedeelte van de gracht nog aanwezig. In 38183 Dommelseweg 5 het woonhuis van de boerderij kelders met gemetselde tongewelven, opgaand muurwerk met natuurstenen vensterneggen en met kruiskozijnen, gekoppelde ontlastende korfboogjes erboven. 16e eeuw. Inwendig enige gesneden sleutelstukken en een schouw. 19e eeuwse landarbeiderswoning bestaand uit twee 38184 Goudbergstraat 15 evenwijdige vleugels onder zadeldaken met riet en pannen gedekt. Vensters met zesruitsschuiframen. 19e eeuwse landarbeiderswoning, bestaand uit twee 38185 Goudbergstraat 17 evenwijdige vleugels onder zadeldaken met riet en pannen gedekt. Vensters met zesruitsschuiframen. 38186 Raadhuisstraat 26 Molen. Ronde stenen BERGKORENMOLEN uit 1905, na brand in 1936 herbouwd. Boerderij van het Kempische langgeveltype, onder 38187 Heuvelstraat 1 rieten wolfdak met voet van pannen. Zesdelige schuiframen. Jaarankers 1801. Boerderij van het Kempische langgeveltype, onder 38188 Loon 1 rieten wolfdak met voet van pannen en aan de kop en topgevel waarin jaarstenen 1718 en een hartmotief. Boerderij van het Kempische langgeveltype, onder 38189 Loon 2 rieten wolfdak met voet van pannen; ramen met kleine roedenverdeling en luiken. Boerderij van het Kempische langgeveltype, onder 38190 Loon 3 rieten wolfdak met voet van pannen; zesdelige schuiframen met luiken. In de kopgevel jaarstenen 1731. Boerderij van het Kempische langgeveltype, rieten dak 38191 Loon 7 aan de ene zijde tegen een topgevel, aan de andere zijde afgewolfd. Zesdelige schuiframen. (Ingevolge Koninklijk Besluit van 16 oktober 1975 nr 20 betreft 2 bescherming uitsluitend het hoofdgebouw, zonder aanbouw). 38192 Loon 9 Boerderij van het Kempische langgeveltype onder rieten wolfdak met voet van pannen. LINNENFABRIEK van de familie Swane uit 1861. De voor- of noordgevel staat aan de Willibrorduslaan. Het fabrieksgebouw, dat in twee fasen is gebouwd, heeft een langgerekte rechthoekige plattegrond met de nok parallel aan de straat. Het meest westelijke deel is het oudste. Het bevat twee bouwlagen onder zadeldak 513709 Willibrorduslaan 4 tussen tuitgevels gedekt met oud Hollandse pannen. De voorgevel met kroon- en tandlijst bevat tien traveeën met getoogde muuropeningen. Op de verdieping vierruits vensters en op de begane grond vensters met achtruits bovenlichten. De fabriek is opgetrokken uit handgevormde baksteen gemetseld in kruisverband. Het geheel is wit geverfd en voorzien van een zwarte plint. R.K. KERK St. Willibrordus uit 1925 met kenmerken van de neo-romaanse bouwstijl, ontworpen door architect 513711 Markt 22 L.J.P. Kooken uit Eindhoven. De kerk staat op de hoek met de Hoogstraat. De voor- of zuidgevel staat aan de Markt. De bijzondere pastorie, gebouwd in 1934, ligt oostelijk van de kerk. R.K. Pastorie in traditionalistische stijl uit 1934 513712 Markt behorende bij de St. Willibrorduskerk. De pastorie is 23 ontworpen door architect C. de Bever uit Eindhoven. De kerk grenst aan de westkant van de pastorie. Dubbele DIENSTWONING uit de tweede helft van de 19de eeuw. De woningen liggen op het landgoed Treeswijk, ze zijn gebouwd in ambachtelijk-traditionele 513714 Valkenswaardseweg 16 stijl voor mr. A.A. van Velthoven president van de Eindhovense rechtbank. Direct zuidelijk van de woningen ligt het beschermde landgoed Treeswijk. De voor- of oostgevel staat aan de Valkenswaardseweg. LANDHUIS "Treeswyk" uit 1828-29 in neo- classicistische stijl opgetrokken met verbouwing van rond 1900. Het huis is oorspronkelijk gebouwd voor Mr. A.A. van Velthoven president van de Eindhovense rechtbank. Het huis ligt op het landgoed Treeswijk met 513715 Valkenswaardseweg 20 erachter een park in de Engelse landschapsstijl uit het einde van de 19de eeuw. Dit park behoort tot de bescherming. De voor- of oostgevel van het landhuis staat naar de Valkenswaardseweg gekeerd. Noordelijk van het huis liggen enkele dienstgebouwen. Hiervan worden ook de huizen Valkenswaardseweg 16-18 beschermd. FABRIEKSGEBOUW uit 1891 gebouwd voor de Linnenweverij v/h van Dijk & Zonen als kantoor, linnenweverij en magazijn. Dit gebouw vormt de kern van het complex. Het ligt centraal aan de zuidelijke 513702 Markt 8 pleinwand van de Markt, geflankeerd door een groep van vier symmetrisch opgebouwde monumentale herenhuizen, die deel uitmaken van het bovengenoemde weverijcomplex. Het bevat nu een kantine en ontvangstruimte. HERENHUIS uit 1910 gebouwd voor textielfabrikant D. 513703 Markt 6 van Dijk door Cornelius de Koning. De familie Van Dijk bouwde tussen 1892 en 1910 aan de Markt een rij van vier herenhuizen met in het midden de linnenfabriek. 3 Het herenhuis is in 1910 tot stand gekomen en wijkt in stijl van de overige panden, ook het pand no. 10 uit 1910, af. Markt 6 staat aan drie zijden vrij op het perceel. De voor- of noordgevel staat aan de Markt. De westkant sluit aan op Markt 7. Erachter ligt een ruime tuin. Op no. 8 staat de bijbehorende fabriek. HERENHUIS uit 1910 in Eclectische stijl, gebouwd voor de textielfabrikant J.J.C. van Dijk, als uitbreiding van het pand no.9 naar plannen van de architect L.J.P. Kooken. De familie Van Dijk bouwde tussen 1892 en 1910 aan de Markt een rij herenhuizen met in het midden de 513704 Markt 10 linnenfabriek. De huizen zijn op no. 6 na alle in diezelfde stijl opgetrokken. Ze vormen samen een symmetrisch geheel. Markt 10 ligt met drie zijden vrij op het perceel. De voor- of noordgevel staat aan de Markt. De oostkant sluit aan op Markt 9. Het huis is nu in gebruik als kantoor van de fabriek. HERENHUIS uit 1892 in eclectische stijl, gebouwd voor B. en D. van Dijk. De familie Van Dijk bouwde tussen 1892 en 1910 aan de Markt een rij van vier herenhuizen, met in het midden de linnenfabriek. De 513705 Markt 7 huizen zijn alle in die zelfde stijl opgetrokken, op no. 6 na. Ze vormen samen een symmetrisch geheel. Markt 7 ligt met drie zijden vrij op het perceel. De voor- of noordgevel staat aan de Markt. De oostkant sluit aan op Markt 6 en deelt de tuin met no. 6. Het huis is nu in gebruik als kantoor/showroom van de fabriek. HERENHUIS uit 1891 in Eclectische stijl gebouwd in 1892 voor D. van Dijk-Manders van de linnenweverij Van Dijk & Zonen. De familie Van Dijk bouwde tussen 1892 en 1910 aan de Markt een rij herenhuizen met in 513706 Markt 9 het midden de linnenfabriek. De huizen zijn alle in dezelfde stijl opgetrokken op no. 6 na. Ze vormen samen een symmetrisch geheel. Markt 9 staat met drie zijden vrij op het perceel. De voor- of noordgevel staat aan de Markt. De westkant sluit aan op Markt 10. Het huis is nu in gebruik als kantoor van de fabriek. HERENHUIS "De Brink" uit ca. 1900 in neo- renaissancestijl. Het huis is gebouwd voor fabrikant J.W. Swane, die aan de oostkant van het huis op 513708 Markt 1 Willibrorduslaan 4 een linnenfabriek dreef. De kelder van het huis is uit 1845, deze bevat een jaartalsteen. Het monument bestaat uit een voorhuis aan de Markt en een achterhuis aan de Willibrorduslaan no. 2, samen vormen ze een L-vormige plattegrond. WOONHUIS "De Kempen" uit 1937 in Traditionalistische stijl met elementen van baksteen- Blokvenlaan 513716