DOCSLIB.ORG

Uva-DARE (Digital Academic Repository)

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Uva-DARE (Digital Academic Repository) UvA-DARE (Digital Academic Repository) Eenheid en verscheidenheid. De burgers van Haarlem in de Gouden Eeuw Dorren, G.M.E. Publication date 2001 Link to publication Citation for published version (APA): Dorren, G. M. E. (2001). Eenheid en verscheidenheid. De burgers van Haarlem in de Gouden Eeuw. Prometheus/Bert Bakker. General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:07 Oct 2021 6 6 Inn het belang van de stad Schilderr Bastiaen Fredericxs had zich in 1677 schuldig gemaakt aan valsheid in geschrifte.. Driemaal had hij de handtekening van een burgemeester gefingeerd onderr een rekening voor schilderwerk, en op die manier geld uit de stadskas wetenn te krijgen. Bij een vierde poging kwam zijn bedrog uit. Er werden stren- gee straffen tegen hem geëist: doodstraf, dan wel verminking van zijn hand (een gebruikelijkee straf voor valsheid in geschrifte) en eeuwige verbanning.947 Inn het vonnis valt te lezen dat Bastiaen zichzelf op de eerste plaats stelde, ter- wijll hij moreel verplicht was zoveel mogelijk het stadsbelang te behartigen. Hemm werd vooral nagedragen de fraude te hebben gepleegd als geboren Haar- lemmerr en beëdigd schutter, die bovendien in stadsdienst werkte. Kortom, op driee manieren achtte het gerecht Bastiaen aan de stad gebonden: beroepshalve, doorr zijn afkomst en door zijn wapendienst. Elk van deze banden afzonderlijk rechtvaardigdee in de ogen van het gerecht loyaliteit ten opzichte van de stad. Eenn dergelijke stelhngname van de heren van de wet hoeft ons niet te verbazen. Interessanterr is in hoeverre degenen die niet met macht waren bekleed hun meningg deelden. Gaven zij blijk van betrokkenheid bij de stad? Inn de vorige hoofdstukken werden familie, buurt, gilde en kerk behandeld, waarbijj steeds is gekeken naar de belangrijke rol die deze instellingen in de Haarlemsee samenleving speelden. Zij gaven het leven van de stadsbevolking structuur.. De verbondenheid met deze kleinere gemeenschappen bevorderde dee betrokkenheid van inwoners bij de stad. De stedelijke gemeenschapszin en hett uitdragen van de eenheid van de stad is het onderwerp van dit hoofdstuk. Tweee instellingen die nauw verbonden waren met de stedelijke identiteit wa- renn de schutterij en de rederijkerskamers. Beide droegen de genootschapsken- merkenn van de reeds behandelde verbanden - vooral de gebuurten en de gilden -- en hadden daarnaast een sterk stadsvertegenwoordigend karakter. In woord en gebaarr identificeerden zij zich met Haarlem. De rederijkers bezongen de Haar- lemsee deugden, de schutterij was bij uitstek het symbool van de burgerlijke een- heid.. Hoe functioneerden deze mannengenootschappen in de Haarlemse samen- levingg en op welke wijze droegen ze bij aan de eenheid van de stadsbevolking? Dee schutters en rederijkers manifesteerden zich uitdrukkelijk als Haarlemmers. 169 9 Waarr eerstgenoemden met de wapens de stadseer hooghielden, deden de ande- renn dat met woorden. Niettemin was de relatie tussen beide instellingen en het stadsbestuurr niet zonder problemen in de zeventiende eeuw. Wanneer kwam de verstandhoudingg in gevaar en hoe werden zulke crises opgelost? Vann overheidswege werd het nodige ondernomen om bij de stadsbevolking eenn gevoel van saamhorigheid te stimuleren. In het dagelijks bestuur deden de burgemeesterss dit bijvoorbeeld door vrede te stichten tussen ruziënde Haar- lemmers.. Daarnaast kon het stadsbestuur door middel van prestigieuze projec- tenn en propaganda wijzen op het belang van eenheid. De lof van Haarlem stond steedss centraal, een stad waarop de inwoners trots mochten zijn en die zo was gewordenn dankzij haar moedige en eerzame bevolking. Maar waaruit bestond diee eenheid eigenlijk, of beter: op welke inwoners werd een appèl gedaan en wiee toonden zich gevoelig voor het ideaalbeeld van een verenigde stad? Eerstt komt de rol van de rederijkerskamers in de Haarlemse samenleving aann bod, vervolgens die van de schutterij. Wat de schutters extra interessant maakt,, is dat ze, wanneer de rust in de stad verstoord raakte, nooit passief kon- denn blijven, maar altijd positie moesten kiezen. De momenten waarop de een- heidd ernstig werd bedreigd en de wijze waarop deze dan weer werd hersteld, vormenn het derde onderwerp in dit hoofdstuk. Daarna komen de mogelijkhe- denn die de burgemeesters ter beschikking stonden om de harmonie in Haar- lemm te bevorderen aan de orde. De manier waarop de eensgezindheid vervol- genss werd verbeeld is een volgend thema. Ten slotte komen we uit bij degenen diee deze harmonie uiteindelijk moesten dragen en haar soms meer, dan weer minderr gestalte gaven: de Haarlemmers. 'BROEDERSS VAN DE CAMER': DE REDERIJKERS Mett hun wortels in de laatmiddeleeuwse stadscultuur waren de rederijkerska- merss typische exponenten van stedelijke trots.948 De Haarlemse rederijkers ga- venn niet alleen op literaire wijze van hun zelfbewustzijn blijk, ze belichaamden diee ook in optochten en gedurende stadsfeesten. In ic8o en 1583 zetten ze het bezoekk van Willem van Oranje aan Haarlem luister bij, in ic86 werd Leicester ingehaaldd met toneelspel en tableaux vivants.9*9 Een heuglijk feit, zoals de af- kondigingg van het Twaalfjarig Bestand in 1609, werd in Haarlem gevierd met spell van de rederijkers en leerlingen van de Latijnse school.950 Sindss het einde van de zestiende eeuw telde Haarlem drie rederijkerskamers: Dee Pelicaen, beter bekend onder het motto 'Trou Moet Blycken', De Wijngaert- ranckenn met de leus 'Liefd Boven Al' en de juist opgerichte kamer van De Witte Angieren,, die als motto 'In Liefde Getrouw' voerde.951 De Witte Angieren was opgerichtt door een aantal Vlamingen en zou een Vlaamse signatuur blijven houden.. Zeker in de eerste jaren van zijn bestaan werd deze kamer niet als ty- pischh Haarlems beschouwd. In ieder geval was hij bij geen van de rekesten be- 170 0 JfóJfó %Jf;*&*$!** i3r*****^*'** TT T frUienfrUien cüni >vast m yijjPILita,m, ita,m,jtuun, ftft fir (fnrttGc cpzfj rjCE}^"^^ „&£„&£ ikmrft £u O^&OVJ0ET($ffc£EAr Theodorr Matham naar Hendrik Goltzius, blazoen van rederijkerskamer De Pelicaen met de leus Trou Moet Blycken. Blycken. Archiefdienstt voor Kennemerland, Haarlem. trokkenn die de andere twee kamers in die periode gezamenlijk zouden indie- nen. Aann het begin van de zeventiende eeuw waren er tussen de veertig en vijftig mannenn bij de twee Haarlemse kamers aangesloten, de helft als kamerist, de an- derenn als beminders.952 De eersten waren volwaardige leden, de anderen waren meerr vrijblijvend met de kamer verbonden.9" Bestuurlijk toonden de kamers gelijkeniss met de gilden en gebuurten. Bovenaan stond de 'keizer', aan wie de 171 1 stukkenn werden opgedragen. Net als de 'prins' werd hij steeds voor een bepaal- dee periode aangesteld. Bij Trou Moet Blycken was de prins mogelijk tevens de dekenn of voorzitter, die met de raad (vinders) het feitelijke bestuur in handen had.9544 Zij droegen zorg voor de financiën en stelden de reglementen vast. Als penningmeesterr fungeerde de fiscaal, ook wel breukmeester genoemd.955 Tot slott zat er nog een vaandrig in het bestuur van de kamer, uitsluitend voor het uiterlijkk vertoon bedoeld. Waarschijnlijk was deze functie net als in de schutte- rijj aan jonge vrijgezellen voorbehouden. Dee spil van de rederijkerskunst was de factor. Hij was geen bestuurslid, soms niett eens een broeder;916 het belangrijkste criterium was namelijk dat hij uit- blonkk in de dichtkunst. De kwaliteit van de productie was afhankelijk van de factor:: bij deelname aan wedstrijden en andere literaire evenementen had hij de leidingg en voerde hij het woord, hij schreef en regisseerde de op te voeren stuk- ken,, vervaardigde doorgaans de jaarzangen en onderrichtte aankomende leden. Eenn ordonnantie, waarschijnlijk daterend uit het midden van de zeventiende eeuw,, maakt melding van twee bijeenkomsten per week, die tot uiterlijk negen uurr 's avonds duurden.957 Aanwezigheid was verplicht, althans absentie werd beboet.. Ook introduces waren welkom, maar ten hoogste drie keer per jaar (per introducé)) en niet op maaltijden 'off alsser iets aan de broeders word gege- ven'.9588 Trou Moet Blycken hield een maximum van 32 broeders aan, het leden- tall van Liefd Boven Al varieerde sterk.959 Van nieuwe Pelikanisten werd verlangd dee overige broeders 'eens eerlijck te tracteeren'. Err zijn aanwijzingen dat er in de vroege zeventiende eeuw sprake was van ri- valiteitt tussen Trou Moet Blycken en Liefd Boven Al. De Haarlemse kamers had- denn in 1603 in Schiedam zilveren en tinnen prijzen gewonnen, die zij onderling verdeeldenn 'om alle callomnien [kwaadsprekerij] hier naer te verhoeden'.960 Driee jaar later klaagden de broeders van Trou Moet Blycken over die van Liefd Bo- venn Al, 'die sonder ontboden
Load more

Recommended publications
  • Portretten Van Frans Hals Gratis Epub, Ebook
    PORTRETTEN VAN FRANS HALS GRATIS Auteur: none Aantal pagina's: none pagina's Verschijningsdatum: 2018-07-30 Uitgever: Exhibitions International EAN: 9789462302440 Taal: nl Link: Download hier Frans Hals - Art De kunsthistorici staan deze keer voor de moeilijke opdracht de portretten te vinden…. Frans Hals is één van de bekendste Hollandse meesters. De schilder wordt circa geboren in Antwerpen als de zoon van een wever. De familie Hals verhuist in voor de Spanjaarden en vestigt zich in Haarlem. Daar sluit Frans Hals zich in aan bij het schildersgilde. Hij is vooral bekend geworden door zijn levendige en kleurrijke schuttersstukken en zijn portretten. Frans Hals overlijdt in in Haarlem. Wat deze zoektocht vooral erg lastig maakt, is dat er geen enkel later document van Frans Hals is waarin over de 2 portretten wordt gerept. De bezitsgeschiedenis van de nazaten van Molenaer levert niet veel op. Het spoor loopt dood na het overlijden van zijn kleindochter rond Van het echtpaar is een aantal zelf portretten bekend. Aan de hand daarvan kunnen professor Grijzenhout en zijn team vaststellen hoe het echtpaar eruit moet hebben gezien, en of in het oeuvre van Frans Hals 2 portretten zijn te vinden die lijken op Molenaer en Leyster. Een ingewikkelde onderneming, maar de moeite van het proberen waard. Frans Hals werd in lid van het Haarlemse schildersgilde. Hij kon zich toen als zelfstandig kunstschilder vestigen en leerlingen en assistenten aannemen, onder wie Judith Leyster. Ook zijn jongere broer Dirck Hals was waarschijnlijk bij hem in de leer, evenals vijf van zijn eigen zonen. Frans Hals werd beroemd om zijn losse manier van schilderen, door zijn tijdgenoten de 'ruwe stijl' genoemd.
    [Show full text]
  • DAAR KOMEN DE SCHUTTERS Een Impressie Van De Schutterij Van Monnickendam in De 18E Eeuw Met Een Historische Inleiding
    DAAR KOMEN DE SCHUTTERS Een impressie van de schutterij van Monnickendam in de 18e eeuw met een historische inleiding. Na een artikel over het weeshuis en de armenzorg in Monnickendam in het jaarverslag van de vereniging 1992 en 1993 nu een heel ander verhaal. In het Streekarchief te Purmerend kreeg ik twee boeken over de schutterij van de stad onder ogen, met daarin de notulen en besluiten van de krijgsraad over de jaren 1734 - 1799. Omdat in deze boeken naamlijsten van officieren en manschappen worden vermeld en ik daarbij ook enkele voorvaders genoemd zag, wilde ik graag weten welke rol de schutterij in de 18e eeuw in Monnickendam gespeeld heeft. Studie van het fenomeen SCHUTTERIJ maakte al spoedig duidelijk dat het gaat om een semi- militaire beweging die nauw verbonden is met politieke en maatschappelijke ontwikkelingen in onze Vaderlandse geschiedenis. Om die reden begin ik met een historische aanloop om daarna wat notities te maken over de schutterij van de stad in de 18e eeuw. De bronnen die ik geraadpleegd heb vindt u aan het einde van dit artikel. De getallen in de tekst die tussen ( ) staan verwijzen naar het genoemde werk in de bronvermelding met achter de schuine streep het paginanummer. De cijfers met boogje verwijzen naar enkele verklarende noten, eveneens aan het einde van dit artikel. Zoveel als mogelijk was heb ik de schrijfwijze aangehouden die ik in de verschillende stukken tegenkwam. Woorden als “crijgsraet”en “capiteijn” zijn daar een voorbeeld van. Schutterij in historisch perspektief. “Het woord schutterij kan bij de lezer verschillende associaties oproepen. Men kan bv.
    [Show full text]
  • HAARLEM MONUMENTAAL Grootste Bierbrouwersteden Van Nederland
    Staten Bolwerk Kennemerplein In de panden daarachter was al sinds ongeveer 1550 bierbrouwerij in de 13e eeuw. De locatie heeft tot ca. 1350 dienst gedaan als stadhuis. De Colofon Prinsenbolwerk ‘De Olyphant’ (12) gevestigd. Eeuwenlang was Haarlem één van de huidige naam van het pand is te danken aan de schutterij die het gebouw na Productie en redactie: Haarlem Marketing - haarlem.nl HAARLEM MONUMENTAAL grootste bierbrouwersteden van Nederland. Beroemd is het Haarlems 1755 inrichtte als Hoofdwacht. Tegenover de Hoofdwacht bovenin de Grote of Grafische vormgeving: Studio Naskin - naskin.nl Jopenbier, dat sinds 1994 weer wordt gebrouwen volgens oud recept St. Bavokerk ziet u onderaan de toren een klein wachthuisje. Op deze lage zolder VVV Haarlem is onderdeel van Haarlem Marketing dat gevonden is in de stadsarchieven. In de zijgevel van het pand hielden stadswachten de wacht. Vermoed wordt dat de Hoofdwacht als punt van (wijzigingen voorbehouden, november 2013) De Olyphant, aan de Wijdesteeg, is een gevelsteen ingemetseld met veiligheid een link had met dit wachthuisje. Wanneer bij brand in de stad vanuit Volg ons op: /Haarlemmarketing @CMHaarlem de afbeelding van een olifant. het wachthuisje met de rode vlag werd gezwaaid, kwamen stadswachten in de Parklaan Kenaupark Kruisweg Hoofdwacht in actie. Het wachthuisje op de Grote of St. Bavokerk heeft nog tot Parklaan Parklaan Loop verder langs het Spaarne. 1914 dienst gedaan. Nieuwe Gracht Parklaan 13 Routekaart Hooimarkt Jansweg U gaat vanaf hier linksaf de Kinderhuissingel Nieuwe Gracht Bakenessergracht op en loopt De Grote of St. Bavokerk (15) is Haarlems grootste kerk. Hier is op de Nieuwe Gracht Nassaustraat (met het water rechts van u) plaats van een in de 14e eeuw grotendeels afgebrande kleinere kerk in 1479 Magdalenastraat Kruisstraat langs de gracht tot u links een de Grote of St.
    [Show full text]
  • Fred Vogelzang De Baronie Ijsselstein Werd Tot 1795 Direct Door De Stadhouders Be­
    Fred Vogelzang De baronie IJsselstein werd tot 1795 direct door de stadhouders be­ stuurd. In de jaren '80 van de achttiende eeuw kwam de stadhouder on­ der vuur te liggen van de zogenaamde patriotten. In dit artikel wordt onderzocht, hoe deze protestbeweging in IJsselstein opereerde. Het blijkt dat de bevolking zeer verdeeld was. Een machtsstrijd ontspon zich, die aanvankelijk door de patriotten gewonnen leek te worden. Ze dwongen de heroprichting van de schutterij af en usurpeerden alle officiersposten. Tegen de bedoeling in functioneerde die schutterij niet als het middel om I de IJsselsteiners te doordringen van Fred Vogelzang(i96i) studeerde geschiedenis aan de universiteiten van Utrecht en Leiden en was daarna de patriotse idealen. Al snel werden een aantal jaren werkzaam als docent en wetenschap-^' , . , ,^, §jfiÉ| het gedwongen exerceren en wachtlo- pelijk onderzoeker aan de universitaire lerarenoplei­ ding in Utrecht, Vervolgens trad hij in dienst bij de Pcn Juist de aanleiding tot veel verzet Federatie Stichts Cultureel Erfgoed, nu Erfgoedhuis . % ^ • _ I tegen de patriotten. Utrecht, als consulent regionale geschiedenis. In die functie ondersteunt hij professionele en vrijetijdshis- Een tweede kans doemde voor de torici die zich bezig houden met de geschiedenis van _ _ L I patriotten op toen het gewest stad en provincie Utrecht. Hij is betrokken bij diverse publicaties en series op dat gebied. I Holland patriotse troepen in IJsselstein legerde. Die inkwartiering drukte echter zwaar op de bevolking. Bovendien bleken de troepen even­ min achter de patriotse leiders te staan, waardoor het ieder moment tot een gewapend treffen tussen burgers, schutters en Hollandse militairen kon komen.
    [Show full text]
  • Painting in the Dutch Golden
    NATIONAL GALLERY OF ART | DIVISION OF EDUCATION Age Golden Dutch the in Painting DEPARTMENT OF EDUCATION PUBLICATIONS Painting in the Dutch Golden Age Classroom Guide Classroom Guide NATIO N AL GALLERY OF OF GALLERY AL A RT, WASHI RT, NATIONAL GALLERY OF ART NG WASHINGTON TO N Painting in the Dutch Golden Age Classroom Guide NATIONAL GALLERY OF ART, WASHINGTON Contents How to Use This Booklet 1 1 Profile of the Dutch Republic 3 BACKSTORY Topography 4 A Unique Land 5 The Challenges of Water Today 7 BACKSTORY Cities 8 Location, Location, Location 9 BACKSTORY Government 13 A New Republican Government 15 Parallels between Dutch and U.S. Independence 16 Terms, Supplemental Materials, and Other Resources 18 2 A Golden Age for the Arts 21 BACKSTORY 22 What Do You Know and What Can You See? 23 Why Do We Like It? 25 Forged! 27 Where We Look at Art 29 Stories behind the Art 29 Terms, Supplemental Materials, and Other Resources 30 3 Life in the City and Countryside 31 7 Portraiture 59 BACKSTORY 32 BACKSTORY 60 One Skater, Two Skaters... 35 Fashion, Attitude, and Setting — Then and Now 61 Seventeenth-Century Winters 36 What Might Each Picture Tell You about Terms and Other Resources 38 Its Subject? 63 Supplemental Materials and Other Resources 64 4 Landscape Painting 39 BACKSTORY 40 8 History Painting 65 Approaches to Landscape Painting 41 BACKSTORY 66 Narrative and Non-narrative Painting 43 Rembrandt and Biblical Stories 68 Terms and Supplemental Materials 44 Contrasting Narrative Strategies in History Painting 69 5 Genre Painting 45 Picturing the
    [Show full text]
  • Frans Hals, Anders Noise! Frans Hals, Otherwise
    NOISE! FRANS HALS, OTHERWISE 1 FRANS HALS, MALLE BABBE, 1633-1635. BPK/GEMÄLDEGALERIE, SMB/JÖRG P. ANDERS JACQUELINE DE JONG, AFTER THE WAR, 1995-1996. FOTO: L. KOLKENA 2 RUIS! FRANS HALS, ANDERS NOISE! FRANS HALS, OTHERWISE PODCAST PODCAST Bij deze tentoonstelling hoort een podcast. To listen to the podcast (sorry, in Dutch only) Download deze via de website of leen een that accompanies the exhibition on your own apparaat bij de balie. device go to our website or pick up a free audio franshalsmuseum.nl/nl/event/ruis/ guide at the reception desk. Op deze site is dit boekje ook als PDF franshalsmuseum.nl/nl/event/ruis/ te downloaden. This booklet can be downloaded on that website as well. 3 RUIS! FRANS HALS, ANDERS NOISE! FRANS HALS, OTHERWISE Er zit beweging in het werk van de zeventien- There is movement in the work of the seven- de-eeuwse schilder Frans Hals (Antwerpen/ teenth-century painter Frans Hals (Antwerpen/ Mechelen 1582/83 – Haarlem 1666), een Mechelen 1582/83 – Haarlem 1666). To be more beweging richting ruis om precies te zijn: het precise, a movement towards noise: the disinte- uiteenvallen van orde en vorm. Dit geldt niet gration of order and form. This is not only true of alleen voor Hals’ schilderstijl, die in de loop Hals’s painterly style – as, in time, his brushwork van de tijd steeds losser werd, maar uit zich became increasingly loose – but also manifests ook in de onderwerpen die hij schilderde. itself in the subjects he depicted. With his unique Met zijn unieke stijl, en naarmate zijn carrière style and, as his career progressed, increasing vorderde, toenemende intensiteit liet Hals intensity, Hals moved from a more traditional steeds vaker de toen gebruikelijke manier om representation of the bourgeois elite in Haarlem de burgerlijke elite van Haarlem af te beelden to a painterly technique that was rougher, los, door een schildertechniek toe te passen sketchier and freer.
    [Show full text]
  • Beknopte Geschiedenis Van Haarlem Door Men
    BEKNOPTE GESCHIEDENIS VAN HAARLEM DOOR MEN. DR G. H. KURTZ UITGEOEVEN DOOR DE VEREENIG1NG HAERLEM DE ERVEN F. BOHN N. V. HAARLEM BEKNOPTE GESCHIEDENIS VAN HAARLEM Naar tekening van C. van Noorde, 1793 BEKNOPTE GESCHIEDF,NIS VAN HAARLEM DOOR ME]. DR G. H. KURTZ ARCHIVARIS VAN DE GEMEENTE HAARLEM TWEEDE DRUK UITGEGEVEN DOOR DE VEREEN1GING HAERLFi DE ERVEN F. BOHN N. V. - HAARLEM I 94 2 INLEIDING In de geschiedenis van ons vaderland neemt Haarlem geen onbelangrijke plaats in. Het mag dan al niet steeds op de voorgrond treden als Amsterdam, toch vinden wij ook telkenmale Haarlem genoemd en speelt het een rol in verschillende belangrijke gebeurtenissen. Ook is Haarlem te beschouwen als het type van een Hollandse stad, door handel en nijverheid opkomende in de Middeleeuwen, in voile bloei, zowel door deze nijverheid als ook door de kunst in de gouden eeuw, om in de I 8e eeuw in matheid en sleur te vervalien, totdat het, na zijn zwartste tijd gedurende de Franse overheersing te hebben doorgemaakt, in de i 9e eeuw weer langzaam tot opbloei komt. Een afzonderlijke geschiedenis van Haarlem is daarom wel op zijn plaats, vooral ook, omdat in Haarlem nog zoveel van het oude is terug te vinden, hetzij in wezen, hetzij in naam, wat ongetwijfeld de geschiedenis van voorbije eeuwen tot een meer levend iets maakt. Het moge mij gegeven zijn, in de volgende bladzijden in het kort deze geschiedenis uiteen te zetten en tevens op de ons nog resterende overblijfselen uit vroeger dagen te kunnen wijzen. Van de jongste geschiedenis zal men echter in dit boekje alleen datgene vinden, wat met het oude in direct verband staat.
    [Show full text]
  • The Dutch Golden Age and Globalization: History and Heritage, Legacies and Contestations Joop De Jong Maastricht University
    Macalester International Volume 27 Global Citizenship: Human Rights, Urban Diversity, and Environmental Challenges (FDIS 2011: Article 7 The Hague) December 2011 The Dutch Golden Age and Globalization: History and Heritage, Legacies and Contestations Joop de Jong Maastricht University Follow this and additional works at: http://digitalcommons.macalester.edu/macintl Recommended Citation de Jong, Joop (2011) "The Dutch Golden Age and Globalization: History and Heritage, Legacies and Contestations," Macalester International: Vol. 27, Article 7. Available at: http://digitalcommons.macalester.edu/macintl/vol27/iss1/7 This Article is brought to you for free and open access by the Institute for Global Citizenship at DigitalCommons@Macalester College. It has been accepted for inclusion in Macalester International by an authorized administrator of DigitalCommons@Macalester College. For more information, please contact [email protected]. The Dutch Golden Age and Globalization: History and Heritage, Legacies and Contestations Joop de Jong I. Context In 1579, seven of the seventeen Provinces of the Netherlands unenthusiastically declared their independence from the Habsburg King of Spain, to form the United Provinces, also known as the Union or the Dutch Republic. The new country achieved full international recognition in 1648, even though many states recognized its sovereignty much earlier. The Dutch Republic was small in both size and population. It covered more or less the same territory as the present Dutch state, and had approximately 1.5 million inhabitants in 1600, and about 1.9 million by 1700.1 In 1600, France had 18 million inhabitants, Spain (including Portugal) 11 million, and Great Britain 7 million.2 The province of Holland contributed some 45 percent of the country’s total population.
    [Show full text]
  • Jaarverslag 2013
    JaarverslagJaarverslag 2012 2013 Frans Hals Museum | De Hallen Haarlem Jaarverslag 2013 Frans Hals Museum Inhoud Sinds het Frans Hals Museum in 1913 zijn poorten aan het Groot Heiligland opende, heeft het zich in een toenemende faam en belangstelling mogen verheugen. De col- Bericht van de Raad van Toezicht p. 4 lectie van Haarlemse meesters uit de Gouden Eeuw, waaronder de grootste verzame- Voorwoord p. 6 ling schilderijen van Frans Hals ter wereld, is uniek. Aan het begin van de zeventien- de eeuw onderging de schilderkunst een radicale verandering, waarvoor in Haarlem Tentoonstellingen p. 15 de basis werd gelegd. Deze omslag bepaalde uiteindelijk de allure en de grandeur Frans Hals Museum van de Gouden Eeuw, waardoor Haarlem met recht kan worden aangemerkt als De Hallen Haarlem de bakermat van de Gouden Eeuw. De collectie van het Frans Hals Museum, Publicaties waarin het hele spectrum van de zestiende- en zeventiende-eeuwse schilderkunst op bijzonder hoog niveau is samengevat, weerspiegelt die revolutionaire omwenteling. Collectie p. 29 Aankopen De Hallen Haarlem Schenkingen Zoals Haarlem in de zeventiende eeuw een vrijhaven vormde voor de vernieuwings- Bruiklenen drang die zich in de kunst voordeed, zo wil De Hallen Haarlem ook nu een podium Registratie en inventarisatie bieden voor de ontwikkelingen die zich binnen de hedendaagse kunst aandienen. Restauraties Ze wil eenzelfde open, proactieve houding aan de dag leggen. Vernieuwingen roe- Activiteiten restauratoren pen, zeker als ze bestaande grenzen overschrijden en geldende normen openbreken, altijd weerstand op. De Hallen Haarlem wil die confrontatie evenwel niet uit de weg Publiekszaken p. 37 gaan en doelbewust dat spanningsgebied opzoeken.
    [Show full text]
  • Plekken Van Plezier
    Plekken van plezier Open Monumentendagen 14 & 15 september Haarlem - 1 Welkom in Haarlem Op de voorkant van dit programmaboekje prijkt zwembad De Houtvaart. Een prachtige plek van plezier in onze monumentenstad Haarlem. Dit jaar staat dan ook de amusementswaarde van monumenten centraal tijdens Open Monumentendagen, met als thema ‘Plekken van plezier’. Naar welke monumentale plekken gingen en gaan mensen voor hun plezier? Ik vind het belangrijk dat onze monumenten bewaard en beschermd blijven. Dat ze bezocht en bewonderd kunnen worden en dat ze ons leren wie we zijn en waar we vandaan komen. Veel vrijwilligers werken actief mee aan de organisatie en uitvoering van de Open Monumentendagen; vanaf deze plek wil ik iedereen hartelijk bedanken voor hun inzet. In dit boekje vindt u informatie over bijzondere monumenten in Haarlem die hun deuren voor u openen. Een mooie selectie van monumenten voor ontspanning, vermaak en vrije tijd. Ik wens u een plezierig weekend vol verrassende ervaringen toe! Floor Roduner, wethouder Monumenten en Erfgoed - 2 Plekken van plezier Hoe hebben mensen zich in de loop der eeuwen vermaakt en welke monumenten zijn daarvoor het decor of het podium geweest? Deze vragen zijn leidend geweest bij het samenstellen van dit programma boekje. In Haarlem zijn volop historische ‘plekken van plezier’ te vinden zoals theaters, musea, parken, markten en sportclubs. Al in de middeleeuwen zijn er plekken in Haarlem aan te wijzen die centraal staan voor vermaak. Zo had Haarlem als eerste stad ter wereld een heus sportveld, de ‘Baen’. Hier werden vanaf de 14de eeuw Oudhollandse spellen gespeeld. Een andere bekende plek van plezier is de Haarlemmerhout, een immense groene oase aan de zuidkant van de stad.
    [Show full text]
  • The Amsterdam Civic Guard Portraits Within and Outside the New Rijksmuseum, Pt
    Volume 5, Issue 1 (Winter 2013) The Amsterdam Civic Guard Portraits within and outside the New Rijksmuseum, Pt. I D.C. Meijer Jr. (Tom van der Molen, translator) Recommended Citation: D. C. Meijer Jr., “The Amsterdam Civic Guard Portraits within and outside the New Rijksmuseum Pt. I,” trans. Tom van der Molen, JHNA 5:1 (Winter 2013) DOI:10.5092/jhna.2013.5.1.5 Available at https://jhna.org/articles/amsterdam-civic-guard-portraits-within-outside-new-ri- jksmuseum-part-i/ Published by Historians of Netherlandish Art: https://hnanews.org/ Republication Guidelines: https://jhna.org/republication-guidelines/ Notes: This PDF is provided for reference purposes only and may not contain all the functionality or features of the original, online publication. This is a revised PDF that may contain different page numbers from the previous version. Use electronic searching to locate passages. This PDF provides paragraph numbers as well as page numbers for citation purposes. ISSN: 1949-9833 JHNA 5:1 (Winter 2013) 1 THE AMSTERDAM CIVIC GUARD PORTRAITS WITHIN AND OUTSIDE THE NEW RIJKSMUSEUM, PT. I D.C. Meijer Jr. (Tom van der Molen, translator) 1 lmost one-and-a-half years ago, we stood at the grave of A. D. de Vries Az.,1 the tireless fighter for truth and beauty, the scholarly friend of the arts, for whom a lie was a horror, in whichever form or for whatever goal. His incorruptible diligence, alongside his excep- Ational memory and his sharp analytic skills, made him an art historian of the first rank. When- ever these extraordinary gifts were employed together with his restless diligence and enduring patience, made this son of one of Amsterdam’s most influential art-loving families easily triumph over all kinds of small difficulties.
    [Show full text]
  • Over Het Leven Van Een Wereldberoemde Schilder
    HAndLEIDING BIJ DE DIGITALE LES VAN HET FRANS HALS MUSEUM Over het leven van een wereldberoemde schilder U VIndT IN DEZE HANDLEIDING: • Tips voor het gebruik van de digitale les in de klas • Antwoorden van de opdrachten uit de digitale les • Achtergrondinfor- matie over Frans Hals en zijn tijd De hele les duurt ongeveer 50 minuten. Dit is de handleiding bij de digitale les van het Frans Hals Museum voor groep In de lesbeschrijving 6, 7 en 8. Deze digitale les is klassikaal te behandelen via het smartboard of vindt u per onder- zelfstandig door leerlingen achter hun computer. Naast deze digitale les is er ook een lesboekje. Deze digitale les en het werkboekje ondersteunen elkaar, deel de geschatte maar zijn ook afzonderlijk te gebruiken. duur. U kunt de les in één keer geven of de Wij raden aan om dit kunstproject te starten met de digitale les om vervolgens oefeningen verdelen de leerlingen zelfstandig met het werkboekje te laten werken. U kunt dit project afsluiten door met uw klas het Frans Hals Museum in Haarlem te bezoeken. over meerdere De toegang en het speciale programma voor het basisonderwijs zijn gratis. Het momenten. programma in het museum geeft leerlingen de gelegenheid om hun kennis te tonen, uit te breiden en daarnaast geeft het ze tips hoe ze op een leuke manier hun familie en vrienden kunnen rondleiden langs de werken van Frans Hals. Zij zijn na het afronden van de digitale les, de museumles en het werken met het boekje NAVIGATIE Frans Hals expert! Rechtsonder in het scherm vindt u de In de digitale les komen de kerndoelen basisonderwijs Oriëntatie op jezelf en de navigatie van de wereld en Kunstzinnige oriëntatie aan bod: digitale les.
    [Show full text]