HAARLEM MONUMENTAAL Grootste Bierbrouwersteden Van Nederland

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

HAARLEM MONUMENTAAL Grootste Bierbrouwersteden Van Nederland Staten Bolwerk Kennemerplein In de panden daarachter was al sinds ongeveer 1550 bierbrouwerij in de 13e eeuw. De locatie heeft tot ca. 1350 dienst gedaan als stadhuis. De Colofon Prinsenbolwerk ‘De Olyphant’ (12) gevestigd. Eeuwenlang was Haarlem één van de huidige naam van het pand is te danken aan de schutterij die het gebouw na Productie en redactie: Haarlem Marketing - haarlem.nl HAARLEM MONUMENTAAL grootste bierbrouwersteden van Nederland. Beroemd is het Haarlems 1755 inrichtte als Hoofdwacht. Tegenover de Hoofdwacht bovenin de Grote of Grafische vormgeving: Studio Naskin - naskin.nl Jopenbier, dat sinds 1994 weer wordt gebrouwen volgens oud recept St. Bavokerk ziet u onderaan de toren een klein wachthuisje. Op deze lage zolder VVV Haarlem is onderdeel van Haarlem Marketing dat gevonden is in de stadsarchieven. In de zijgevel van het pand hielden stadswachten de wacht. Vermoed wordt dat de Hoofdwacht als punt van (wijzigingen voorbehouden, november 2013) De Olyphant, aan de Wijdesteeg, is een gevelsteen ingemetseld met veiligheid een link had met dit wachthuisje. Wanneer bij brand in de stad vanuit Volg ons op: /Haarlemmarketing @CMHaarlem de afbeelding van een olifant. het wachthuisje met de rode vlag werd gezwaaid, kwamen stadswachten in de Parklaan Kenaupark Kruisweg Hoofdwacht in actie. Het wachthuisje op de Grote of St. Bavokerk heeft nog tot Parklaan Parklaan Loop verder langs het Spaarne. 1914 dienst gedaan. Nieuwe Gracht Parklaan 13 Routekaart Hooimarkt Jansweg U gaat vanaf hier linksaf de Kinderhuissingel Nieuwe Gracht Bakenessergracht op en loopt De Grote of St. Bavokerk (15) is Haarlems grootste kerk. Hier is op de Nieuwe Gracht Nassaustraat (met het water rechts van u) plaats van een in de 14e eeuw grotendeels afgebrande kleinere kerk in 1479 Magdalenastraat Kruisstraat langs de gracht tot u links een de Grote of St. Bavokerk gebouwd. Wat deze kerk bijzonder maakt is dat Nassaulaan Zijlweg Kinderhuisvest Ursulastraat zijstraat tegenkomt (de Nauwe hij zonder heipalen in de grond gebouwd is. Haarlem werd gesticht op een Jansstraat Appelaarsteeg). Vanaf hier heeft strandwal, waardoor de bodem uit zand bestaat en er geen enkele heipaal Krocht Zijlstraat u rechts een mooi uitzicht op de nodig is voor de bouw van de kerk. Witte Herenstraat Bakenesserkerk (13). De in Zijlsingel Smedestraat Korte 1972 gerestaureerde toren heeft Vroeger sierden beelden de kerk, maar veel van deze pracht is verloren gegaan Zijlstraat Begijnestraat Koudenhorn Bakenessergracht Gedempte Oude Gracht Barteljorisstraat veel weg van de huidige toren van tijdens de Beeldenstorm (1566), waarna de kerk in het bezit kwam van de Zijlvest Wijde Gedempte Oude Gracht Appelaarsteeg 13 14 Jansstraat de Grote of St. Bavokerk, welke u hervormde gemeente. De Grote of St. Bavokerk wordt ook wel ‘Jan met de hoge Riviervismarkt ‘t Pand 1 Lange Begijnestraat Jacobijnestraat achter u ziet. Tijdens de bouw van schouders’ genoemd, de toren is namelijk aan de kleine kant in verhouding met Grote Markt 15 16 Gedempte Oostersingelgracht Spekstraat Oude deze toren bleek het materiaal te de rest van het gebouw. In de kerk zijn de grafstenen van Frans Hals en Pieter Groenmarkt Damstraat Donkere Spaarne Nauwe Appelaarsteeg zwaar, waardoor het in de kerk begon te kraken en een pilaar scheef trok. De Teyler te bezichtigen. Ook ziet u in de kerk het beroemde Christian Müller- Stoofsteeg 10 Barrevoetsstraat 12 EEN WANDELING LANGS MONUMENTEN Anegang 9 11 toren werd op advies van een Vlaamse deskundige afgebroken en vervangen orgel. Op dit grootste orgel ter wereld heeft Mozart als 10-jarige jongen nog Warmoesstraat Koningstraat Lange Veerstraat door de nieuwe, lichtere toren van hout bekleed met lood. De brokstukken gespeeld. Hij was in Haarlem met zijn vader, een beroemd vioolleraar, die bij 8 Spaarne Drapenierstraat Botermarkt 3 Grote Houtstraat van de natuurstenen toren werden gebruikt om het kerkhof bij de Grote of Spaarne drukkerij Johan Enschedé zijn eigen vioolmethode in boekvorm in ontvangst Vlamingstraat 2 Gedempte Oude Gracht St. Bavokerk op te hogen. Van de grotere stukken werd omstreeks 1550 een kwam nemen. Drukkerij Johan Enschedé was in die tijd de enige drukkerij die TuchthuisstraatBreestraat Gierstraat Schaghelsstraat toren aan de oude Bakenesserkerk gebouwd. muziekschrift kon drukken. Lange Herenvest Kleine Houtstraat Grote Houtstraat Korte Gier- Lange Raamstraat straat U gaat nu de volgende straat linksaf, de Korte Begijnenstraat in. Loopt u verder langs de kerk, dan ziet u links de Vleeshal (16), Grote Lange Annastraat Gierstraat Links ziet u vrijwel direct een bruine houten deur die leidt naar Haarlems Markt 18, herkenbaar aan de trapgevel met opvallende ornamenten. Omdat Groot Heiligland nieuwste hofje, het Johannes Enschedéhof, opgeleverd in 2007. Grenzend de stadsbevolking toenam en daarmee ook de vraag naar vlees had de stad 4 Nieuwe Kerksplein Korte Houtstraat aan dit hofje is de Bakenesserkamer gelegen, het oudste nog bestaande behoefte aan een vleeshal. Het stadsbestuur gaf stadsbouwmeester Lieven Raamvest Grote Houtstraat 7 hofje in Nederland, gesticht in 1395. De hofjes in Haarlem zijn in principe de Key in de 17e eeuw opdracht een rijk gedecoreerd gebouw te ontwerpen Raamsingel Kleine Houtstraat Kampervest Gasthuisvest Schalkwijkerstraat te bezoeken op maandag t/m zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur, op zon- en en gebruik te maken van Kampersingel Gasthuissingel feestdagen zijn de hofjes niet toegankelijk. 16 de mooiste materialen. Hij gebruikte voor dit pand Eedestraat Van Via de Korte Begijnestraat achter het Johannes Enschedéhof (rechtdoor) natuursteen dat vanuit het Houtplein of de Wijde Appelaarsteeg bij de uitgang van het hofje van Bakenes buitenland moest komen en Kleine Houtweg (rechtsaf) komt u bij de Lange Begijnestraat. Wandel linksaf en loop fleurde het geheel op met langs de Toneelschuur en de Philharmonie en zie voor u langzaam de Grote schapen- en ossenkoppen. Lorentzplein Frederikspark of St. Bavokerk opdoemen. Ga bij het Klokhuisplein rechtsaf en loop de Deze ornamenten verwijzen Wagenweg Riviervischmarkt over richting het standbeeld van Laurens Janszoon Coster naar de oorspronkelijke functie Dreef Frederikspark Zuider Buiten Spaarne Schalkwijkerstraat op de Grote Markt. De Haarlemmers noemen Laurens Janszoon Coster als van het pand. De Vleeshal werdWagenweg uitvinder van de boekdrukkunst. voornamelijk gebruikt voor hetFlorapark Florapark Rustenburgerlaan verhandelen van vlees. Kleine Houtweg Rechts op de hoek Grote Markt / Smedestraat staat de Hoofdwacht 5 (14). Sporen in het metselwerk in de zijgevel van het pand wijzen er op dat U bent nu bij het eindpunt van 6 Paviljoenslaan dit één van Haarlems oudste gebouwen is. De Hoofdwacht werd gebouwd deze wandeling. Kamperlaan Schipholweg Haarlemmerhout Kleine Houtweg Europaweg Fonteinlaan Haarlemmerhout 9 10 De historische binnenstad van Haarlem beschikt over een schatkamer 2 met voormalige bakkerij. Op U ziet aan uw linkerhand de voorkant van het Provinciehuis, het voormalige aan bijzondere monumenten. Ontdek door middel van deze de steen boven het etalageraam Paviljoen Welgelegen (6), Dreef 3. Het paviljoen werd aan het eind van wandeling ‘Haarlem Monumentaal’ de vele interessante, mooie en vindt u een beeldhouwwerk van de 18e eeuw gebouwd door Henri Hope, een vooraanstaande bankier uit verrassende monumenten die de stad kenmerken. een bakkersfiguur. Aan het einde Amsterdam. Het Neoclassicistische huis deed vooral dienst als opbergplaats Deze route start op de Grote Markt en duurt circa 1,5 uur. van de Koningstraat ziet u schuin voor een kostbare collectie schilderijen en antieke voorwerpen. In 1808 kocht (links) voor u op Verwulft 11 Lodewijk Napoleon Paviljoen Welgelegen waardoor het bij veel mensen nog 1 het ‘Monument van de bekend is als zijn paleis. Na de Franse overheersing heeft koningin Wilhelmina Twintigste Eeuw’ (2). hier gewoond. Sinds 1930 doet het paviljoen dienst als provinciehuis van Noord- Holland. Met uw rug naar Paviljoen Welgelegen heeft u een prachtig zicht op Steek de Gedempte Oude Gracht over en loop de Gierstraat in. Links stadspark de Haarlemmer Hout. Dit eeuwenoude bos werd in 1830 heringericht op de hoek van de Gierstraat op nummer 3 is Drogisterij A.J. van der in Engelse landschapsstijl door de Haarlemse (tuin)architect Zocher. In het bos mantels en kinderconfectie. Wanneer u rechtdoor de Lange Veerstraat Pigge (3) gevestigd, te herkennen aan de traditionele gaper boven de entree. staan nog zo’n honderd monumentale bomen. uitloopt, komt u op een ‘plein’ waarbij u tussen de bomen door een prachtig Deze drogisterij verkoopt het eeuwenoude middel dat alle kwalen heelt, zicht heeft op de Grote of St. Bavokerk. U vervolgt de wandeling door Haarlemmerolie. Maar alleen Vervolg de wandeling met Paviljoen Welgelegen links van u en de Haarlemmer rechtsaf de Damstraat in te lopen. Aan het einde van deze straat, op de 3 al vanwege het interieur (uit Hout rechts en loop rechtdoor tot de kruising. U slaat linksaf de Kleine hoek Damstraat / Spaarne staat links de Waag (Damstraat 29). 1849) is Van der Pigge zeker Houtweg in. Wandel verder tot u links het Frederikspark ziet. Neem hier het een bezoek waard. aangelegde pad dat rechts afbuigt en wandel rechtdoor (de paden slingeren De Waag (9) is rond 1598 gebouwd onder leiding van stadsarchitect wat, maar u blijft zoveel mogelijk rechtdoor lopen). U passeert een wit huis en Lieven de Key, naar het ontwerp van de schilders Cornelis Cornelisz en Loop verder de Gierstraat in steekt aan het einde van het pad de Baan over. Sla linksaf en loop door tot u Willem Thybaut. Tot 1915 heeft het dienst gedaan als waag, een locatie en neem de eerste straat rechts. terug bent bij het Houtplein. waar goederen gewogen werden. Afhankelijk van het soort en gewicht van Via de Breestraat wandelt u de ingebrachte goederen werd door het stadsbestuur belasting geheven. Het naar het punt waarnaar de wijk Loop het Houtplein over en ga aan de overkant van de Grote Houtbrug gebouw in Renaissancestijl heeft twee bijna identieke gevels van Naamse ‘de Vijfhoek’ genoemd is, een pleintje rechtsaf. De brug uit 1933 is een stedenbouwkundig monument, aan de steen, kalksteen gewonnen in de Belgische provincie Namen.
Recommended publications
  • Portretten Van Frans Hals Gratis Epub, Ebook
    PORTRETTEN VAN FRANS HALS GRATIS Auteur: none Aantal pagina's: none pagina's Verschijningsdatum: 2018-07-30 Uitgever: Exhibitions International EAN: 9789462302440 Taal: nl Link: Download hier Frans Hals - Art De kunsthistorici staan deze keer voor de moeilijke opdracht de portretten te vinden…. Frans Hals is één van de bekendste Hollandse meesters. De schilder wordt circa geboren in Antwerpen als de zoon van een wever. De familie Hals verhuist in voor de Spanjaarden en vestigt zich in Haarlem. Daar sluit Frans Hals zich in aan bij het schildersgilde. Hij is vooral bekend geworden door zijn levendige en kleurrijke schuttersstukken en zijn portretten. Frans Hals overlijdt in in Haarlem. Wat deze zoektocht vooral erg lastig maakt, is dat er geen enkel later document van Frans Hals is waarin over de 2 portretten wordt gerept. De bezitsgeschiedenis van de nazaten van Molenaer levert niet veel op. Het spoor loopt dood na het overlijden van zijn kleindochter rond Van het echtpaar is een aantal zelf portretten bekend. Aan de hand daarvan kunnen professor Grijzenhout en zijn team vaststellen hoe het echtpaar eruit moet hebben gezien, en of in het oeuvre van Frans Hals 2 portretten zijn te vinden die lijken op Molenaer en Leyster. Een ingewikkelde onderneming, maar de moeite van het proberen waard. Frans Hals werd in lid van het Haarlemse schildersgilde. Hij kon zich toen als zelfstandig kunstschilder vestigen en leerlingen en assistenten aannemen, onder wie Judith Leyster. Ook zijn jongere broer Dirck Hals was waarschijnlijk bij hem in de leer, evenals vijf van zijn eigen zonen. Frans Hals werd beroemd om zijn losse manier van schilderen, door zijn tijdgenoten de 'ruwe stijl' genoemd.
    [Show full text]
  • DAAR KOMEN DE SCHUTTERS Een Impressie Van De Schutterij Van Monnickendam in De 18E Eeuw Met Een Historische Inleiding
    DAAR KOMEN DE SCHUTTERS Een impressie van de schutterij van Monnickendam in de 18e eeuw met een historische inleiding. Na een artikel over het weeshuis en de armenzorg in Monnickendam in het jaarverslag van de vereniging 1992 en 1993 nu een heel ander verhaal. In het Streekarchief te Purmerend kreeg ik twee boeken over de schutterij van de stad onder ogen, met daarin de notulen en besluiten van de krijgsraad over de jaren 1734 - 1799. Omdat in deze boeken naamlijsten van officieren en manschappen worden vermeld en ik daarbij ook enkele voorvaders genoemd zag, wilde ik graag weten welke rol de schutterij in de 18e eeuw in Monnickendam gespeeld heeft. Studie van het fenomeen SCHUTTERIJ maakte al spoedig duidelijk dat het gaat om een semi- militaire beweging die nauw verbonden is met politieke en maatschappelijke ontwikkelingen in onze Vaderlandse geschiedenis. Om die reden begin ik met een historische aanloop om daarna wat notities te maken over de schutterij van de stad in de 18e eeuw. De bronnen die ik geraadpleegd heb vindt u aan het einde van dit artikel. De getallen in de tekst die tussen ( ) staan verwijzen naar het genoemde werk in de bronvermelding met achter de schuine streep het paginanummer. De cijfers met boogje verwijzen naar enkele verklarende noten, eveneens aan het einde van dit artikel. Zoveel als mogelijk was heb ik de schrijfwijze aangehouden die ik in de verschillende stukken tegenkwam. Woorden als “crijgsraet”en “capiteijn” zijn daar een voorbeeld van. Schutterij in historisch perspektief. “Het woord schutterij kan bij de lezer verschillende associaties oproepen. Men kan bv.
    [Show full text]
  • Fred Vogelzang De Baronie Ijsselstein Werd Tot 1795 Direct Door De Stadhouders Be­
    Fred Vogelzang De baronie IJsselstein werd tot 1795 direct door de stadhouders be­ stuurd. In de jaren '80 van de achttiende eeuw kwam de stadhouder on­ der vuur te liggen van de zogenaamde patriotten. In dit artikel wordt onderzocht, hoe deze protestbeweging in IJsselstein opereerde. Het blijkt dat de bevolking zeer verdeeld was. Een machtsstrijd ontspon zich, die aanvankelijk door de patriotten gewonnen leek te worden. Ze dwongen de heroprichting van de schutterij af en usurpeerden alle officiersposten. Tegen de bedoeling in functioneerde die schutterij niet als het middel om I de IJsselsteiners te doordringen van Fred Vogelzang(i96i) studeerde geschiedenis aan de universiteiten van Utrecht en Leiden en was daarna de patriotse idealen. Al snel werden een aantal jaren werkzaam als docent en wetenschap-^' , . , ,^, §jfiÉ| het gedwongen exerceren en wachtlo- pelijk onderzoeker aan de universitaire lerarenoplei­ ding in Utrecht, Vervolgens trad hij in dienst bij de Pcn Juist de aanleiding tot veel verzet Federatie Stichts Cultureel Erfgoed, nu Erfgoedhuis . % ^ • _ I tegen de patriotten. Utrecht, als consulent regionale geschiedenis. In die functie ondersteunt hij professionele en vrijetijdshis- Een tweede kans doemde voor de torici die zich bezig houden met de geschiedenis van _ _ L I patriotten op toen het gewest stad en provincie Utrecht. Hij is betrokken bij diverse publicaties en series op dat gebied. I Holland patriotse troepen in IJsselstein legerde. Die inkwartiering drukte echter zwaar op de bevolking. Bovendien bleken de troepen even­ min achter de patriotse leiders te staan, waardoor het ieder moment tot een gewapend treffen tussen burgers, schutters en Hollandse militairen kon komen.
    [Show full text]
  • Painting in the Dutch Golden
    NATIONAL GALLERY OF ART | DIVISION OF EDUCATION Age Golden Dutch the in Painting DEPARTMENT OF EDUCATION PUBLICATIONS Painting in the Dutch Golden Age Classroom Guide Classroom Guide NATIO N AL GALLERY OF OF GALLERY AL A RT, WASHI RT, NATIONAL GALLERY OF ART NG WASHINGTON TO N Painting in the Dutch Golden Age Classroom Guide NATIONAL GALLERY OF ART, WASHINGTON Contents How to Use This Booklet 1 1 Profile of the Dutch Republic 3 BACKSTORY Topography 4 A Unique Land 5 The Challenges of Water Today 7 BACKSTORY Cities 8 Location, Location, Location 9 BACKSTORY Government 13 A New Republican Government 15 Parallels between Dutch and U.S. Independence 16 Terms, Supplemental Materials, and Other Resources 18 2 A Golden Age for the Arts 21 BACKSTORY 22 What Do You Know and What Can You See? 23 Why Do We Like It? 25 Forged! 27 Where We Look at Art 29 Stories behind the Art 29 Terms, Supplemental Materials, and Other Resources 30 3 Life in the City and Countryside 31 7 Portraiture 59 BACKSTORY 32 BACKSTORY 60 One Skater, Two Skaters... 35 Fashion, Attitude, and Setting — Then and Now 61 Seventeenth-Century Winters 36 What Might Each Picture Tell You about Terms and Other Resources 38 Its Subject? 63 Supplemental Materials and Other Resources 64 4 Landscape Painting 39 BACKSTORY 40 8 History Painting 65 Approaches to Landscape Painting 41 BACKSTORY 66 Narrative and Non-narrative Painting 43 Rembrandt and Biblical Stories 68 Terms and Supplemental Materials 44 Contrasting Narrative Strategies in History Painting 69 5 Genre Painting 45 Picturing the
    [Show full text]
  • Frans Hals, Anders Noise! Frans Hals, Otherwise
    NOISE! FRANS HALS, OTHERWISE 1 FRANS HALS, MALLE BABBE, 1633-1635. BPK/GEMÄLDEGALERIE, SMB/JÖRG P. ANDERS JACQUELINE DE JONG, AFTER THE WAR, 1995-1996. FOTO: L. KOLKENA 2 RUIS! FRANS HALS, ANDERS NOISE! FRANS HALS, OTHERWISE PODCAST PODCAST Bij deze tentoonstelling hoort een podcast. To listen to the podcast (sorry, in Dutch only) Download deze via de website of leen een that accompanies the exhibition on your own apparaat bij de balie. device go to our website or pick up a free audio franshalsmuseum.nl/nl/event/ruis/ guide at the reception desk. Op deze site is dit boekje ook als PDF franshalsmuseum.nl/nl/event/ruis/ te downloaden. This booklet can be downloaded on that website as well. 3 RUIS! FRANS HALS, ANDERS NOISE! FRANS HALS, OTHERWISE Er zit beweging in het werk van de zeventien- There is movement in the work of the seven- de-eeuwse schilder Frans Hals (Antwerpen/ teenth-century painter Frans Hals (Antwerpen/ Mechelen 1582/83 – Haarlem 1666), een Mechelen 1582/83 – Haarlem 1666). To be more beweging richting ruis om precies te zijn: het precise, a movement towards noise: the disinte- uiteenvallen van orde en vorm. Dit geldt niet gration of order and form. This is not only true of alleen voor Hals’ schilderstijl, die in de loop Hals’s painterly style – as, in time, his brushwork van de tijd steeds losser werd, maar uit zich became increasingly loose – but also manifests ook in de onderwerpen die hij schilderde. itself in the subjects he depicted. With his unique Met zijn unieke stijl, en naarmate zijn carrière style and, as his career progressed, increasing vorderde, toenemende intensiteit liet Hals intensity, Hals moved from a more traditional steeds vaker de toen gebruikelijke manier om representation of the bourgeois elite in Haarlem de burgerlijke elite van Haarlem af te beelden to a painterly technique that was rougher, los, door een schildertechniek toe te passen sketchier and freer.
    [Show full text]
  • Walk Among Teyler and Hals
    Verspronckweg Schotersingel Kloppersingel Staten Bolwerk Kennemerplein Rozenstraat Prinsen Bolwerk Kenaustraat Stationsplein singel Parkeergarage Stationsplein Garenkookerskade Kenaupark Kinderhuis Parklaan Parklaan Parklaan Kruisweg Jansweg Parklaan Hooimarkt Spaarne Nieuwe Gracht Nieuwe Gracht Nassaustraat Zijlweg Kinderhuissingel Kinderhuisvest Ridderstraat BakenessergrachtBakenessergracht Koudenhorn Kruisstraat Molen De Adriaan Grote or St. Bavokerk (20, St Bavo’s Church) was built in Gothic Walk left of the town hall into Koningstraat. Halfway down this street, on your Jansstraat 22 Nassaulaan style in the spot where a smaller church, which was largely destroyed in right, you can see the former school for Catholic girls, ‘Inrichting voor Onderwijs Route 1 - Starting point: Frans Hals Museum Route map WALK AMONG a fire in the 14th century, once stood. St Bavo is the patron saint of the aan Katholieke Meisjes’ and then on your left at No. 37, the asymmetrically shaped Zijlstraat Papentorenvest Route 2 - Starting point: Teylers Museum Smedestraat TEYLER AND HALS Kennemerland region. In 1479, the building was rebuilt as a collegiate church. former bakery (24) in Berlage style (1900). Decorative Jugendstil carvings by Brouwersvaart The remarkable thing about this church is that it was built without piles in G. Veldheer embellish both sides of the freestone façade frame. The figure of a Bakenessergracht the ground. Grote or St. Bavokerk is sometimes also referred to as ‘Jan met baker is depicted in the keystone above the shop window. Gedempte Oude Gracht Zijlstraat Raaks 15 de hoge schouders’ (high-shouldered John) because the tower is rather small Barteljorisstraat compared to the rest of the building. The church houses the tombs of Frans At the end of Koningstraat, cross Gedempte Oude Gracht and continue straight on Grote 16 Parkeer- Drossestraat 23 19 Hals, Pieter Teyler Van der Hulst and Pieter Jansz.
    [Show full text]
  • Beknopte Geschiedenis Van Haarlem Door Men
    BEKNOPTE GESCHIEDENIS VAN HAARLEM DOOR MEN. DR G. H. KURTZ UITGEOEVEN DOOR DE VEREENIG1NG HAERLEM DE ERVEN F. BOHN N. V. HAARLEM BEKNOPTE GESCHIEDENIS VAN HAARLEM Naar tekening van C. van Noorde, 1793 BEKNOPTE GESCHIEDF,NIS VAN HAARLEM DOOR ME]. DR G. H. KURTZ ARCHIVARIS VAN DE GEMEENTE HAARLEM TWEEDE DRUK UITGEGEVEN DOOR DE VEREEN1GING HAERLFi DE ERVEN F. BOHN N. V. - HAARLEM I 94 2 INLEIDING In de geschiedenis van ons vaderland neemt Haarlem geen onbelangrijke plaats in. Het mag dan al niet steeds op de voorgrond treden als Amsterdam, toch vinden wij ook telkenmale Haarlem genoemd en speelt het een rol in verschillende belangrijke gebeurtenissen. Ook is Haarlem te beschouwen als het type van een Hollandse stad, door handel en nijverheid opkomende in de Middeleeuwen, in voile bloei, zowel door deze nijverheid als ook door de kunst in de gouden eeuw, om in de I 8e eeuw in matheid en sleur te vervalien, totdat het, na zijn zwartste tijd gedurende de Franse overheersing te hebben doorgemaakt, in de i 9e eeuw weer langzaam tot opbloei komt. Een afzonderlijke geschiedenis van Haarlem is daarom wel op zijn plaats, vooral ook, omdat in Haarlem nog zoveel van het oude is terug te vinden, hetzij in wezen, hetzij in naam, wat ongetwijfeld de geschiedenis van voorbije eeuwen tot een meer levend iets maakt. Het moge mij gegeven zijn, in de volgende bladzijden in het kort deze geschiedenis uiteen te zetten en tevens op de ons nog resterende overblijfselen uit vroeger dagen te kunnen wijzen. Van de jongste geschiedenis zal men echter in dit boekje alleen datgene vinden, wat met het oude in direct verband staat.
    [Show full text]
  • The Dutch Golden Age and Globalization: History and Heritage, Legacies and Contestations Joop De Jong Maastricht University
    Macalester International Volume 27 Global Citizenship: Human Rights, Urban Diversity, and Environmental Challenges (FDIS 2011: Article 7 The Hague) December 2011 The Dutch Golden Age and Globalization: History and Heritage, Legacies and Contestations Joop de Jong Maastricht University Follow this and additional works at: http://digitalcommons.macalester.edu/macintl Recommended Citation de Jong, Joop (2011) "The Dutch Golden Age and Globalization: History and Heritage, Legacies and Contestations," Macalester International: Vol. 27, Article 7. Available at: http://digitalcommons.macalester.edu/macintl/vol27/iss1/7 This Article is brought to you for free and open access by the Institute for Global Citizenship at DigitalCommons@Macalester College. It has been accepted for inclusion in Macalester International by an authorized administrator of DigitalCommons@Macalester College. For more information, please contact [email protected]. The Dutch Golden Age and Globalization: History and Heritage, Legacies and Contestations Joop de Jong I. Context In 1579, seven of the seventeen Provinces of the Netherlands unenthusiastically declared their independence from the Habsburg King of Spain, to form the United Provinces, also known as the Union or the Dutch Republic. The new country achieved full international recognition in 1648, even though many states recognized its sovereignty much earlier. The Dutch Republic was small in both size and population. It covered more or less the same territory as the present Dutch state, and had approximately 1.5 million inhabitants in 1600, and about 1.9 million by 1700.1 In 1600, France had 18 million inhabitants, Spain (including Portugal) 11 million, and Great Britain 7 million.2 The province of Holland contributed some 45 percent of the country’s total population.
    [Show full text]
  • Jaarverslag 2013
    JaarverslagJaarverslag 2012 2013 Frans Hals Museum | De Hallen Haarlem Jaarverslag 2013 Frans Hals Museum Inhoud Sinds het Frans Hals Museum in 1913 zijn poorten aan het Groot Heiligland opende, heeft het zich in een toenemende faam en belangstelling mogen verheugen. De col- Bericht van de Raad van Toezicht p. 4 lectie van Haarlemse meesters uit de Gouden Eeuw, waaronder de grootste verzame- Voorwoord p. 6 ling schilderijen van Frans Hals ter wereld, is uniek. Aan het begin van de zeventien- de eeuw onderging de schilderkunst een radicale verandering, waarvoor in Haarlem Tentoonstellingen p. 15 de basis werd gelegd. Deze omslag bepaalde uiteindelijk de allure en de grandeur Frans Hals Museum van de Gouden Eeuw, waardoor Haarlem met recht kan worden aangemerkt als De Hallen Haarlem de bakermat van de Gouden Eeuw. De collectie van het Frans Hals Museum, Publicaties waarin het hele spectrum van de zestiende- en zeventiende-eeuwse schilderkunst op bijzonder hoog niveau is samengevat, weerspiegelt die revolutionaire omwenteling. Collectie p. 29 Aankopen De Hallen Haarlem Schenkingen Zoals Haarlem in de zeventiende eeuw een vrijhaven vormde voor de vernieuwings- Bruiklenen drang die zich in de kunst voordeed, zo wil De Hallen Haarlem ook nu een podium Registratie en inventarisatie bieden voor de ontwikkelingen die zich binnen de hedendaagse kunst aandienen. Restauraties Ze wil eenzelfde open, proactieve houding aan de dag leggen. Vernieuwingen roe- Activiteiten restauratoren pen, zeker als ze bestaande grenzen overschrijden en geldende normen openbreken, altijd weerstand op. De Hallen Haarlem wil die confrontatie evenwel niet uit de weg Publiekszaken p. 37 gaan en doelbewust dat spanningsgebied opzoeken.
    [Show full text]
  • Uva-DARE (Digital Academic Repository)
    UvA-DARE (Digital Academic Repository) Eenheid en verscheidenheid. De burgers van Haarlem in de Gouden Eeuw Dorren, G.M.E. Publication date 2001 Link to publication Citation for published version (APA): Dorren, G. M. E. (2001). Eenheid en verscheidenheid. De burgers van Haarlem in de Gouden Eeuw. Prometheus/Bert Bakker. General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:07 Oct 2021 6 6 Inn het belang van de stad Schilderr Bastiaen Fredericxs had zich in 1677 schuldig gemaakt aan valsheid in geschrifte.. Driemaal had hij de handtekening van een burgemeester gefingeerd onderr een rekening voor schilderwerk, en op die manier geld uit de stadskas wetenn te krijgen. Bij een vierde poging kwam zijn bedrog uit.
    [Show full text]
  • Plekken Van Plezier
    Plekken van plezier Open Monumentendagen 14 & 15 september Haarlem - 1 Welkom in Haarlem Op de voorkant van dit programmaboekje prijkt zwembad De Houtvaart. Een prachtige plek van plezier in onze monumentenstad Haarlem. Dit jaar staat dan ook de amusementswaarde van monumenten centraal tijdens Open Monumentendagen, met als thema ‘Plekken van plezier’. Naar welke monumentale plekken gingen en gaan mensen voor hun plezier? Ik vind het belangrijk dat onze monumenten bewaard en beschermd blijven. Dat ze bezocht en bewonderd kunnen worden en dat ze ons leren wie we zijn en waar we vandaan komen. Veel vrijwilligers werken actief mee aan de organisatie en uitvoering van de Open Monumentendagen; vanaf deze plek wil ik iedereen hartelijk bedanken voor hun inzet. In dit boekje vindt u informatie over bijzondere monumenten in Haarlem die hun deuren voor u openen. Een mooie selectie van monumenten voor ontspanning, vermaak en vrije tijd. Ik wens u een plezierig weekend vol verrassende ervaringen toe! Floor Roduner, wethouder Monumenten en Erfgoed - 2 Plekken van plezier Hoe hebben mensen zich in de loop der eeuwen vermaakt en welke monumenten zijn daarvoor het decor of het podium geweest? Deze vragen zijn leidend geweest bij het samenstellen van dit programma boekje. In Haarlem zijn volop historische ‘plekken van plezier’ te vinden zoals theaters, musea, parken, markten en sportclubs. Al in de middeleeuwen zijn er plekken in Haarlem aan te wijzen die centraal staan voor vermaak. Zo had Haarlem als eerste stad ter wereld een heus sportveld, de ‘Baen’. Hier werden vanaf de 14de eeuw Oudhollandse spellen gespeeld. Een andere bekende plek van plezier is de Haarlemmerhout, een immense groene oase aan de zuidkant van de stad.
    [Show full text]
  • Welkom in De Hallen Haarlem De Hallen Haarlem Grote Markt 16
    De Hallen Haarlem Welkom in Colofon Curatoren tentoonstellingen: Grote Markt 16, Haarlem De Hallen Haarlem Poëzie, sensitiviteit en elegantie zijn begrippen Xander Karskens en Ann Demeester die de boventoon voeren in deze serie soloten- Assistentie Xander Karskens: Merve Açıkgöz en toonstellingen in De Hallen Haarlem. Het museum 00 00 Pauline Stoopman Di t/m za 11 – 17 uur heeft drie kunstenaars uitgenodigd om nieuw Tekst: Merve Açıkgöz, Ann Demeester, Xander Karskens werk te maken, dat is geïnspireerd op de 00 00 Redactie: Annelieke van Halen, Neeltje Köhler Zo 12 – 17 uur (Haarlemse) geschiedenis en de collecties van Vertaling: Mike Ritchie het Frans Hals Museum | De Hallen Haarlem. Ontwerp: studio Hendriksen dehallenhaarlem.nl Opbouw tentoonstellingen: Frans van Lieshout, Ulric Roldanus, Gerard Nijssen, Erik van Rossum, Wim Langendorff, Jos den Brok, Bergur Thomas Anderson, Simon Skatka Lindell, Sjoerd Tim, Ian de Ruiter, Finbar van Wijk Kasper Bosmans De kunstenaar bedankt in het bijzonder: Fam. Bosmans-Mannaerts, voor de hulp met de vliegen en de schepels; Piet Home, voor de morele en praktische hulp; Bas Hendrikx, voor zijn oeverloos geduld; museumwinkel.nl, voor de pluimen; Paul Geelen, voor de lift; Marc Foxx Gallery (Marc, Rodney, Jeanha en Katie) en Gladstone Gallery (Barbara, Laurence, Maxime en Alexia), voor hun structurele en morele steun; P/////akt (Rob, Nienke en Valeria) voor de gastvrijheid. Te zien in het Frans Hals Museum Van 25 maart t/m 20 augustus : Richard Tuttle 2017 breidt Evelyn Taocheng Wang Productie werk Richard Tuttle: Alexis Gautier haar domein uit tot in het Frans Met bijzondere dank aan: Hals Museum, met haar video- Bart van der Heide reeks A Home Made Travel MV Kie Ellens en Chris Dercon Series waarin ze een exotiserende Stuart Shave en Jimi Lee @ MODERN ART, Londen blik op de Waddeneilanden toont.
    [Show full text]