BDO-BENCHMARK GEMEENTEN 2017 vs. 2016 PROVINCIE ANTWERPEN

1 INLEIDING

Dit rapport toont u vrijblijvend enkele kerncijfers voor uw gemeente en de gemeenten binnen uw provincie.

In totaal worden 6 kerncijfers getoond en vergeleken met het vorige boekjaar (2017 vs. 2016). De betekenis van deze cijfers/ratio’s wordt opgenomen in de bijlage bij deze analyse. De bijlage bevat ook nog 3 extra kerncijfers.

Via de en knoppen op de inhoudsopgave kunt u snel en efficiënt door het rapport scrollen. Via de knoppen en komt u respectievelijk terug op de inhoudsopgave of bijlagen.

Indien u hierover meer info of een toelichting wenst, aarzel niet om ons te .

Veel leesplezier,

BDO Public Sector september 2018 2 INHOUDSOPGAVE

Inwoners provincie (samenstelling gemeenten)

3 INHOUDSOPGAVE - BIJLAGEN

Realisatiegraad investeringen

APB per inwoner

OOV per inwoner

4 AANDACHTSPUNTEN 4 • Cijfers jaarrekening 2017 - 2016 zoals gepubliceerd door ABB • 10 gemeenten over de provincies heen zijn niet opgenomen omwille van laattijdige publicatie van de cijfers • 4 categorieën van gemeenten op basis van 1/1/2018: <10.000 inwoners XS >10.000 en < 20.000 inwoners S >20.000 en < 30.000 inwoners M >30.000 inwoners L • Resultaten worden getoond voor uw bestuur, globaal en per categorie • in EUR totaal, gemiddeld, per inwoner • voor de top 3 (hoogste of laagste)

5 INWONERS PROVINCIE ANTWERPEN

Kleinste gemeenten 8x L Baarle-Hertog 2.705 846k inw. 7.848 Hove 8.115 14x M 8.433 334k inw. Grootste gemeenten 35x S Antwerpen 523.248 519k inw. 86.304 44.136 10x XS gemiddeld Heist-op-den-Berg 42.478 81k inw. 27k inw.

6 PROVINCIE ANTWERPEN - OVERZICHT GEMEENTEN

Gecumuleerd Auto Liquiditeits- Solvabiliteits- Investeringen in Lening- Budgettair Financierings- Ratio (gem.) Ratio (gem.) (im)materieel schuld Resultaat marge activa (uitstaand) (GBR) (AFM)

690 mio 261 mio 2,9 77% 391 mio 1.608 mio

-16% -2% -11% +0% +20% -8% 821 mio in 2016 267 mio in 2016 3,3 in 2016 77% in 2016 325 mio in 2016 1.747 mio in 2016

7 XS-GEMEENTEN 2017 vertegenwoordigen 5% van de inwoners van de provincie Antwerpen

GBR AFM Liquiditeits- Solvabiliteits- Investeringen in Lening- ratio (gem.) ratio (gem.) (im)materieel schuld activa 62,2 mio 14,2 mio 4,1 78% 21,9 mio 50,1 mio -8% t.o.v. 2016 +19% t.o.v. 2016 -10% t.o.v. 2016 +2% t.o.v. 2016 +25% t.o.v. 2016 -10% t.o.v. 2016

9% van het totale 5% van de totale 6% van de totale 3% van de totale GBR van de provincie AFM van de investeringen van leningslast van de provincie de provincie provincie 1. Vorselaar 8,9 1. 91% 2. Schelle 7,7 2. Vorselaar 91% € / € / 3. Baarle-Hertog 6,5 3. 90% € / € / 1. Baarle-Hertog 2.441 1. Hove 253 1. Merksplas 863 1. Baarle-Hertog 0 2. Schelle 1.413 2. Vorselaar 249 2. Schelle 340 2. Vorselaar 27 3. Vorselaar 1.079 3. Dessel 236 3. 244 3. Hove 246

8 S-GEMEENTEN 2017 vertegenwoordigen 29% van de inwoners van de provincie Antwerpen GBR AFM Liquiditeits- Solvabiliteits- Investeringen in Lening- ratio (gem.) ratio (gem.) (im)materieel schuld activa 247,4 mio 73,8 mio 3,3 79% 123,4 mio 342,7 mio -10% t.o.v. 2016 -12% t.o.v. 2016 -11% t.o.v. 2016 -1% t.o.v. 2016 +19% t.o.v. 2016 -5% t.o.v. 2016

36% van het totale 28% van de totale 32% van de totale 21% van de totale GBR van de provincie AFM van de investeringen van leningslast van de provincie de provincie provincie 1. Lille 14,4 1. 97% 2. 8,9 2. Kasterlee 96% € / € / 3. 8,2 3. 93% € / € / 1. Hemiksem 952 1. Ravels 311 1. 802 1. Kasterlee 0 2. Lille 890 2. Kasterlee 288 2. Kasterlee 488 2. Ravels 0 3. Kasterlee 800 3. 258 3. Zwijndrecht 474 3. 21

9 M-GEMEENTEN 2017 vertegenwoordigen 19% van de inwoners van de provincie Antwerpen GBR AFM Liquiditeits- Solvabiliteits- Investeringen in Lening- ratio (gem.) ratio (gem.) (im)materieel schuld activa 140,3 mio 49,9 mio 2,2 76% 71,9 mio 250,1 mio -2% t.o.v. 2016 +8% t.o.v. 2016 -12% t.o.v. 2016 -0% t.o.v. 2016 +34% t.o.v. 2016 -2% t.o.v. 2016

20% van het totale 19% van de totale 18% van de totale 16% van de totale GBR van de provincie AFM van de investeringen van leningslast van de provincie de provincie provincie 1. 4,8 1. 87% 2. Hoogstraten 3,8 2. Westerlo 86% € / € / 3. 3,4 3. Wuustwezel 86% € / € / 1. Hoogstraten 942 1. Westerlo 247 1. 406 1. Hoogstraten 255 2. 917 2. Hoogstraten 242 2. 392 2. Wuustwezel 284 3. Westerlo 799 3. 237 3. Balen 359 3. Balen 290

10 L-GEMEENTEN 2017 vertegenwoordigen 48% van de inwoners van de provincie Antwerpen GBR AFM Liquiditeits- Solvabiliteits- Investeringen in Lening- ratio (gem.) ratio (gem.) (im)materieel schuld activa 240,2 mio 123,3 mio 1,3 68% 173,7 mio 965,4 mio -29% t.o.v. 2016 -2% t.o.v. 2016 -15% t.o.v. 2016 +1% t.o.v. 2016 +16% t.o.v. 2016 -10% t.o.v. 2016

35% van het totale 47% van de totale 44% van de totale 60% van de totale GBR van de provincie AFM van de investeringen van leningslast van de provincie de provincie provincie 1. Heist-o/d-Berg 2,3 1. 84% 2. Mol 1,8 2. Mol 82% € / € / 3. Turnhout 1,4 3. Turnhout 78% € / € / 1. Heist-o/d-Berg 444 1. Turnhout 272 1. Mechelen 348 1. Turnhout 275 2. Antwerpen 355 2. Antwerpen 171 2. Brasschaat 253 2. Brasschaat 420 3. Mol 312 3. Lier 167 3. Turnhout 239 3. Mol 562

11 CONTACTGEGEVENS BDO PUBLIC SECTOR BDO Public Sector

De publieke sector professionaliseert en evolueert naar een mature, eigentijdse speler in een almaar complexere en digitale samenleving. Veranderende maatschappelijke verwachtingen, druk op overheidsfinanciën, de onophoudelijke technologische evolutie en ontwikkelingen in marktwerking nopen de overheden om hun publieke dienst- en hulpverlening eigentijds in te vullen. Dat proces is nog niet voltooid. Iedereen ervaart dat de kwaliteit, efficiëntie en doeltreffendheid beter worden. Iedereen weet ook dat het nog veel beter kan. En daar kunnen wij u bij helpen!

Wenst u meer info over deze analyse, contacteer ons voor een vrijblijvend gesprek:

Wenst u meer te weten over onze algemene aanpak voor de publieke sector:

Bert Gijsels Partner BDO Antwerpen + 32 (0)3 230 58 40 + 32 (0)475 51 78 93 [email protected] 12 HET BDO PUBLIC SECTOR TEAM, EXPERTEN DIE SNEL INSPELEN OP DE SPECIFIEKE NODEN VAN UW BESTUUR

13 BIJLAGEN

Realisatiegraad investeringen

APB per inwoner

OOV per inwoner

14 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Gecumuleerd budgettair resultaat Het verschil tussen de ontvangsten en uitgaven van het boekjaar aangevuld met het overgedragen saldo van het vorige boekjaar.

Autofinancieringsmarge Het verschil tussen de ontvangsten en uitgaven uit exploitatie van het boekjaar verminderd met de verschuldigde kapitaallast van dat boekjaar.

Liquiditeitsratio Verhouding tussen de vlottende activa en het vreemd vermogen op korte termijn.

Solvabiliteitsratio Verhouding tussen het eigen vermogen en het totale vermogen.

Investeringen in (im)materiële vaste activa Investeringen die door de gemeente in het boekjaar werden aangerekend in (im)materiële vaste activa.

Leningschuld Uitstaande leningschuld van de gemeente op balansdatum en dit zowel voor de lange als korte termijn.

15 VERKLARENDE WOORDENLIJST

Realisatiegraad investeringen (IM-M)VA Realisatiegraad van de investeringsuitgaven in immatariële en materiële vaste activa t.o.v. het eindbudget van het werkingsjaar. Investeringen in financiële vaste activa zijn niet meegenomen.

OOV per inwoner Gerealiseerde opbrengsten uit Opcentiemen Onroerende Voorheffing gedeeld door het aantal inwoners

APB per inwoner Gerealiseerde opbrengsten uit Aanslagvoet Personen Belasting gedeeld door het aantal inwoners

De pijl toont een toename t.o.v. het vorige jaar.

De pijl toont een afname t.o.v. het vorige jaar.

16 GBR IN EUR/INWONER - 2017

Aartselaar 593  Heist-o/d-Berg 444  675  Sint-Kat.-Waver 153  Antwerpen 355  Hemiksem 952  Merksplas 475  410  Arendonk 553  Herentals 917  Mol 312  Turnhout 140  Baarle-Hertog 2.441  370  Mortsel 22  Vorselaar 1.079  Balen 473  676  Niel -22  608  270  Hoogstraten 942  323  Westerlo 799  29  Hove 531  Olen 444  Wijnegem 644  232  506  Oud-Turnhout 407  650  Boom 460  699  189  Wommelgem 648  309  Kapellen 270  Puurs 106  Wuustwezel 566  Brasschaat 67  Kasterlee 800  486  433  Brecht 284  -5  Ravels 755  75  Dessel 672  Laakdal 237  250  Zwijndrecht 791  385  Lier 258  475  Edegem 318  Lille 890  Rumst 716  Essen 411  Lint 841  Schelle 1.413  25  388  420  375  Mechelen 63  Sint-Amands 406 

17 AFM IN EUR/INWONER - 2017

Aartselaar 95  Heist-o/d-Berg 103  Meerhout 152  Sint-Kat.-Waver 155  Antwerpen 171  Hemiksem 237  Merksplas 183  Stabroek 20  Arendonk 246  Herentals 188  Mol 156  Turnhout 272  Baarle-Hertog 192  Herenthout 137  Mortsel 54  Vorselaar 249  Balen 237  Herselt 124  Niel -96  Vosselaar 101  Beerse 155  Hoogstraten 242  Nijlen 43  Westerlo 247  Boechout 34  Hove 253  Olen 102  Wijnegem 159  Bonheiden 69  Hulshout 249  Oud-Turnhout 94  Willebroek 110  Boom 130  Kalmthout 149  Putte 72  Wommelgem 241  Borsbeek 124  Kapellen 88  Puurs 115  Wuustwezel 206  Brasschaat 39  Kasterlee 288  Ranst 172  Zandhoven 166  Brecht 67  Kontich 196  Ravels 311  Zoersel 97  Dessel 236  Laakdal 178  Retie 155  Zwijndrecht 134  Duffel 103  Lier 167  Rijkevorsel 231  Edegem 211  Lille 129  Rumst 258  Essen 60  Lint 119  Schelle 189  Geel 100  Malle 205  Schilde 87  Grobbendonk 115  Mechelen 7  Sint-Amands 57 

18 RATIO LIQUIDITEIT - 2017

Aartselaar 3,1  Heist-o/d-Berg 2,3  Meerhout 3,5  Sint-Kat.-Waver 1,3  Antwerpen 1,1  Hemiksem 8,2  Merksplas 2,6  Stabroek 2,2  Arendonk 4,4  Herentals 2,9  Mol 1,8  Turnhout 1,4  Baarle-Hertog 6,5  Herenthout 1,6  Mortsel 0,9  Vorselaar 8,9  Balen 2,4  Herselt 3,7  Niel 0,6  Vosselaar 4,0  Beerse 2,3  Hoogstraten 3,8  Nijlen 1,6  Westerlo 4,8  Boechout 0,7  Hove 2,3  Olen 1,9  Wijnegem 1,4  Bonheiden 1,7  Hulshout 4,1  Oud-Turnhout 2,1  Willebroek 2,3  Boom 1,7  Kalmthout 4,9  Putte 1,2  Wommelgem 4,0  Borsbeek 2,3  Kapellen 1,8  Puurs 0,9  Wuustwezel 3,4  Brasschaat 1,0  Kasterlee 8,9  Ranst 2,5  Zandhoven 2,6  Brecht 1,7  Kontich 0,7  Ravels 6,3  Zoersel 0,9  Dessel 3,0  Laakdal 1,3  Retie 1,7  Zwijndrecht 2,4  Duffel 1,9  Lier 1,4  Rijkevorsel 2,2  Edegem 1,9  Lille 14,4  Rumst 4,2  Essen 2,5  Lint 4,6  Schelle 7,7  Geel 0,8  Malle 2,6  Schilde 2,8  Grobbendonk 1,9  Mechelen 0,8  Sint-Amands 1,8 

19 RATIO SOLVABILITEIT - 2017

Aartselaar 78%  Heist-o/d-Berg 78%  Meerhout 81%  Sint-Kat.-Waver 82%  Antwerpen 71%  Hemiksem 85%  Merksplas 91%  Stabroek 78%  Arendonk 93%  Herentals 77%  Mol 82%  Turnhout 78%  Baarle-Hertog 89%  Herenthout 74%  Mortsel 60%  Vorselaar 91%  Balen 82%  Herselt 76%  Niel 40%  Vosselaar 80%  Beerse 86%  Hoogstraten 87%  Nijlen 69%  Westerlo 86%  Boechout 77%  Hove 83%  Olen 76%  Wijnegem 40%  Bonheiden 86%  Hulshout 86%  Oud-Turnhout 79%  Willebroek 62%  Boom 54%  Kalmthout 88%  Putte 51%  Wommelgem 88%  Borsbeek 82%  Kapellen 67%  Puurs 76%  Wuustwezel 86%  Brasschaat 84%  Kasterlee 96%  Ranst 80%  Zandhoven 78%  Brecht 82%  Kontich 85%  Ravels 97%  Zoersel 71%  Dessel 90%  Laakdal 63%  Retie 83%  Zwijndrecht 77%  Duffel 64%  Lier 60%  Rijkevorsel 79%  Edegem 69%  Lille 93%  Rumst 80%  Essen 84%  Lint 73%  Schelle 87%  Geel 62%  Malle 81%  Schilde 85%  Grobbendonk 75%  Mechelen 27%  Sint-Amands 63% 

20 INVESTERINGEN IN EUR/INWONER - 2017

Aartselaar 219  Heist-o/d-Berg 180  Meerhout 159  Sint-Kat.-Waver 336  Antwerpen 181  Hemiksem 413  Merksplas 863  Stabroek 242  Arendonk 274  Herentals 189  Mol 197  Turnhout 239  Baarle-Hertog 185  Herenthout 230  Mortsel 392  Vorselaar 118  Balen 359  Herselt 67  Niel 297  Vosselaar 109  Beerse 163  Hoogstraten 112  Nijlen 92  Westerlo 58  Boechout 372  Hove 206  Olen 156  Wijnegem 244  Bonheiden 127  Hulshout 156  Oud-Turnhout 53  Willebroek 145  Boom 126  Kalmthout 134  Putte 116  Wommelgem 194  Borsbeek 116  Kapellen 181  Puurs 391  Wuustwezel 206  Brasschaat 253  Kasterlee 488  Ranst 121  Zandhoven 114  Brecht 109  Kontich 158  Ravels 342  Zoersel 332  Dessel 119  Laakdal 802  Retie 262  Zwijndrecht 474  Duffel 229  Lier 181  Rijkevorsel 310  Edegem 406  Lille 171  Rumst 134  Essen 82  Lint 188  Schelle 340  Geel 187  Malle 83  Schilde 449  Grobbendonk 200  Mechelen 348  Sint-Amands 148 

21 UITSTAANDE LENINGEN IN EUR/INWONER - 2017

Aartselaar 648  Heist-o/d-Berg 641  Meerhout 475  Sint-Kat.-Waver 544  Antwerpen 997  Hemiksem 31  Merksplas 250  Stabroek 686  Arendonk 226  Herentals 840  Mol 562  Turnhout 275  Baarle-Hertog 0  Herenthout 551  Mortsel 1.192  Vorselaar 27  Balen 290  Herselt 717  Niel 1.102  Vosselaar 589  Beerse 340  Hoogstraten 255  Nijlen 906  Westerlo 430  Boechout 827  Hove 246  Olen 343  Wijnegem 1.715  Bonheiden 235  Hulshout 283  Oud-Turnhout 867  Willebroek 1.292  Boom 1.297  Kalmthout 961  Putte 1.489  Wommelgem 21  Borsbeek 230  Kapellen 1.178  Puurs 1.408  Wuustwezel 284  Brasschaat 420  Kasterlee 0  Ranst 535  Zandhoven 785  Brecht 697  Kontich 416  Ravels 0  Zoersel 1.023  Dessel 637  Laakdal 939  Retie 663  Zwijndrecht 532  Duffel 1.953  Lier 1.917  Rijkevorsel 736  Edegem 845  Lille 218  Rumst 729  Essen 521  Lint 651  Schelle 356  Geel 1.375  Malle 437  Schilde 676  Grobbendonk 871  Mechelen 2.834  Sint-Amands 1.105 

22 REALISATIEGRAAD INVESTERINGEN (IMM)VA - 2017

Aartselaar 41%  Heist-o/d-Berg 31%  Meerhout 55%  Sint-Kat.-Waver 40%  Antwerpen 61%  Hemiksem 59%  Merksplas 20%  Stabroek 35%  Arendonk 59%  Herentals 20%  Mol 75%  Turnhout 60%  Baarle-Hertog 68%  Herenthout 59%  Mortsel 92%  Vorselaar 44%  Balen 38%  Herselt 14%  Niel 69%  Vosselaar 24%  Beerse 68%  Hoogstraten 40%  Nijlen 16%  Westerlo 17%  Boechout 69%  Hove 59%  Olen 44%  Wijnegem 59%  Bonheiden 29%  Hulshout 37%  Oud-Turnhout 40%  Willebroek 37%  Boom 29%  Kalmthout 62%  Putte 41%  Wommelgem 35%  Borsbeek 44%  Kapellen 63%  Puurs 81%  Wuustwezel 37%  Brasschaat 68%  Kasterlee 54%  Ranst 29%  Zandhoven 37%  Brecht 36%  Kontich 69%  Ravels 42%  Zoersel 86%  Dessel 35%  Laakdal 79%  Retie 63%  Zwijndrecht 48%  Duffel 43%  Lier 36%  Rijkevorsel 36%  Edegem 66%  Lille 21%  Rumst 40%  Essen 29%  Lint 34%  Schelle 40%  Geel 43%  Malle 27%  Schilde 46%  Grobbendonk 19%  Mechelen 53%  Sint-Amands 76% 

23 OOV PER INWONER - 2017

Aartselaar 305  Heist-o/d-Berg 310  Meerhout 434  Sint-Kat.-Waver 321  Antwerpen 384  Hemiksem 212  Merksplas 261  Stabroek 249  Arendonk 294  Herentals 382  Mol 283  Turnhout 394  Baarle-Hertog 289  Herenthout 264  Mortsel 341  Vorselaar 183  Balen 284  Herselt 233  Niel 206  Vosselaar 232  Beerse 461  Hoogstraten 446  Nijlen 192  Westerlo 299  Boechout 244  Hove 398  Olen 362  Wijnegem 653  Bonheiden 257  Hulshout 277  Oud-Turnhout 287  Willebroek 305  Boom 275  Kalmthout 341  Putte 252  Wommelgem 332  Borsbeek 264  Kapellen 290  Puurs 391  Wuustwezel 250  Brasschaat 273  Kasterlee 211  Ranst 234  Zandhoven 232  Brecht 204  Kontich 327  Ravels 288  Zoersel 245  Dessel 197  Laakdal 203  Retie 245  Zwijndrecht 459  Duffel 324  Lier 326  Rijkevorsel 294  Edegem 244  Lille 213  Rumst 210  Essen 279  Lint 272  Schelle 274  Geel 375  Malle 310  Schilde 379  Grobbendonk 351  Mechelen 343  Sint-Amands 195 

24 APB PER INWONER - 2017

Aartselaar 283  Heist-o/d-Berg 318  Meerhout 304  Sint-Kat.-Waver 354  Antwerpen 256  Hemiksem 337  Merksplas 266  Stabroek 303  Arendonk 236  Herentals 307  Mol 314  Turnhout 260  Baarle-Hertog 210  Herenthout 290  Mortsel 356  Vorselaar 333  Balen 308  Herselt 319  Niel 298  Vosselaar 376  Beerse 269  Hoogstraten 219  Nijlen 299  Westerlo 301  Boechout 399  Hove 518  Olen 252  Wijnegem 290  Bonheiden 451  Hulshout 297  Oud-Turnhout 252  Willebroek 302  Boom 288  Kalmthout 349  Putte 328  Wommelgem 216  Borsbeek 287  Kapellen 275  Puurs 373  Wuustwezel 273  Brasschaat 304  Kasterlee 341  Ranst 322  Zandhoven 337  Brecht 310  Kontich 317  Ravels 200  Zoersel 330  Dessel 233  Laakdal 291  Retie 284  Zwijndrecht 113  Duffel 316  Lier 343  Rijkevorsel 263  Edegem 381  Lille 275  Rumst 337  Essen 276  Lint 449  Schelle 315  Geel 304  Malle 305  Schilde 308  Grobbendonk 337  Mechelen 301  Sint-Amands 377 

25 Uw contactpersoon : Bert Gijsels

BDO Antwerpen Uitbreidingstraat 72 bus 1 2600 Berchem

+32 (0)3 230 58 40 +32 (0)475 51 78 93 E-mail: [email protected] www.bdo.be

26