Vestnes kommune
Skredfarevurdering bustadsområde Tresfjorden, Vestnes kommune Utgåve: II Dato: 25.04.17 1
DOKUMENTI NFORMASJON
Oppdragsgiv a r: Vestnes kommune Rappor tnamn : Skredfarevurdering bustadsområde Tresfjorden, Vestnes kommune. Utgå ve/dato: II / 25.0 4.2017 Filnamn : Skredfarevurdering bustadsområde Tresfjorden_Vestnes kommune.docx Arkiv I D Oppdrag: 606432- 03 Rammeavtale Ålesund kommune med fleire - Skredfarevurdering Oppdragsleiar : Alf Idar Smaage Avdeling : Samf erdsel infrastruktur Leikanger Fag Geologi Skr e ven av: Birgit K. Rustad Kvalitetskontroll: Leif Egil Friestad
Asplan Viak AS www.asplanviak.no
Vestnes kommune Asplan Viak AS 2
FORORD
Asplan Viak har vore engasjert av Vestnes kommune for å gjere ei skredfarevurdering for ei t bustadsområde ved Tresfjord museum, Tresforden, Vestnes kommune. Stine Misund Fiksdal i Vestnes kommune har vore vår kontaktperson for dette oppdraget.
Rapporten har blitt revidert etter ønske frå oppdragsgivar etter hogst i delar av verneskogområdet. Hogsten ble gjort vinter 20 16/ 17.
Birgit K. Rustad har vore oppdragsleia r for Asplan Viak. Rapporten er skriven av Birgit K. Rustad.
Leikanger, 25.04.2017
Birgit K. Rustad Leif Egil Friestad
Oppdragsleiar Kvalitetssikra r
Vestnes kommune Asplan Viak AS 3
SAMA NDRAG
Det er gjennomført ein detaljert skredfarevurdering for reguleringsplan for forslag til nytt bustadområde ved Tresfjord museum, Tresfjord, Vestnes kommune. Områ det ligg innafor NVE sine aktsemdssoner for jord- og flaumskred , steinsprang og snøskred (www.atlas.nve.no ), samt NGI sitt aktsemdskart for snø - og steinskred. Oppdragsg jevar ønsker d ifor ei detaljert vurdering av faren for skred i bratt terreng i høve til krava i TEK 10.
Plan- og bygningslova og TEK 10 stiller krav om tryggleik mot skred for nybygg eller tilbygg på eksisterande bygg og tilhøyrande utandørsareal. Oppdragsg jevar y nskj er å etablere bustadhus, både einebustader og tomannsbustader .
Byggverk der det normalt oppheld seg maksimum 25 personer ska l tilfredsstilla krava til tryggleik mot skred i tryggleik sklasse S2. Det er vurdert alle skredtypar opp mot krava i tryggleik sklasse 1 og 2. Kravet til tryggleik mot skred, eller sekundæreffektar av skred, med øydeleggande kraft må då ikkje overskride årl eg nominelt sannsyn på høvesvis 1/100 og 1/1000.
Fare for alle typar skred i bratt terreng er vurdert på bakgrunn av følgande arbeid:
- Synfaring - Terrenganalyse - Klimaanalyse - Historiske opplysingar - Skjønnmessig e rfaring
Det vert vurdert at sannsynet for at skred med øydeleggande kraft skal nå planområdet er mindre enn 1/1000 per år . Planområdet støttar difor krava i TEK10. Hogst av skog vinteren 2016 /2017 har blitt tatt med i vurderinga i utgåve II av denne rapporten.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 4
INNHALD
1 Innleiing ...... 5
1.1 Synfaring ...... 5
1.2 Kartgrunnlag ...... 5
1.3 Atterhald og avgrensingar ...... 5
2 Krav til tryggleik mot skred for nybygg ...... 6
3 Områdeskildring ...... 7
3.1 Topografi ...... 8
3.2 Vegetasjon og geologi ...... 9
3.3 Kotegrunnlag og terrengmodell ...... 9
3.4 Klima ...... 10
3.5 Tidlegare skredhendingar ...... 12
3.6 Observasjonar ...... 12
4 Vurdering av skredfare ...... 16
4.1 Skred i fast fjell ...... 16
4.2 Lausmasseskred ...... 19
4.3 Snøskred ...... 22
4.4 Sørpeskred ...... 24
4.5 Verneskog ...... 24
5 Konklusjon ...... 26
6 Referansar ...... 27
VEDLEGG:
1. Registreringskart med synfaringsrute 2. Terrengh ellingskart 3. Omsynssone flatehogst
Vestnes kommune Asplan Viak AS 5
1 I NNLEII NG Asplan Viak har vore engasjert av Vestnes kommune for å gjennomføre ei vurdering av fare for skred i bratt terreng for bustadsområde ved Tresfjord museum. I samband med dette skal planområdet vurderast mot skredfare i høve krava i TEK10. Nyleg hogst har gjort at delar av skredfarevurderinga har blitt gjort på nytt.
1.1 Synfaring Synfaring vart utført 12.10.16 av geologane Birgit K. Rustad og Leif Egil Friestad i gode vêrtilhøve. Terrenget i og over planområdet vart synfart, sjå GPS sporlogg i Figur 3 -2 .
1.2 Kartgrunnlag Kote grunnlag er motteke frå kommunen . Det er i tillegg brukt kart og flyfoto over området.
1.3 Atterhald og avgrensingar Vurderingane er basert på terreng og vegetasjon som blei observert under synfaringa. Ved stor e endringar i terreng og vegetasjon bør vurderingane gjerast på nytt. Hogst av delar av området klassifisert som verneskog i utgåve I av denne rapporten har blitt hogd. Nye vurderingar av skredfaren har derfor blitt gjort i denne utgåva.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 6
2 KRAV TIL TRYGGLE IK M OT SKRED FOR NYBYG G Plan- og bygningslova § 28 -1 stiller krav om tilstrekkeleg tryggleik mot fare for nybygg og tilbygg:
Grunn kan bare bebygges, eller eiendom opprettes eller endres, dersom det er tilstrekkelig sikkerhet mot fare eller vesentlig ulem pe som følge av natur- eller miljøforhold. Det samme gjelder for grunn som utsettes for fare eller vesentlig ulempe som følge av tiltak.
Byggteknisk forskrift TEK10 § 7 -3 definerer krav til tryggleik mot skred for nybygg og tilhøyrande uteareal ( Tabell 1 ). I rettleiaren til TEK10 gis retningsgivande eksempel på byggverk som kjem inn under dei ulike tryggleik sklassane for skred.
Tabell 1 . Tryggleiksklassar ved plassering av byggverk i skredfareområde.
Trygg leik sklasse for skred Konsekvens Største nominelle årlige sannsyn S1 liten 1/100 S2 middels 1/1000 S3 stor 1/5000
Vestnes kommune ønsker å bygge einebustader og tomannsbustader . Disse inngår i tryggleik sklasse S2.
I TEK10 er det spesifisert at samla sannsyn for alle skredtypar skal leggast til grunn for vurderinga av årleg sannsyn. Følgande skredtypar har blitt vurdert:
- Skred i fast fjell - Skred i lausmasser - Snøskred, inkludert sørpeskred
Den endelege vurderinga av skredfare er samla nominelt årleg sannsyn for skred, som kan samanliknast direkte med krava i Tabell 1.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 7
3 OMRÅDESKILDRING Asplan Viak har vore engasjert av Vestnes kommune for å gjere ei vurdering av fare for skred av tenkt tomt for bustader i Tresfjorden, Vestnes kommune (Figur 3 -1 ) . Området som er vurdert ligg vest for fjellet Sandfjellet .
Sandfjellet
Tuå
Figur 3 -1 Oversikt o ver det vurderte området og fjellsida over.
Figur 3 -2 viser sporlogg frå synfaringa og punkt registert under synfaringa. Punkt som blokkar, teikn etter tidligare skredhendingar, skrentar, samt overflatevatn eller teikn til overflatevatn er registert under denne synfaringa.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 8
Figur 3 -2 Kart som viser oversikt over sporlogg og viktige GPS punkt registrert under synfaringa.
3.1 Topografi Planområdet ligg omtrentleg mellom kote 24 og 38 . I sjølve planområdet er det relativt flatt, men aust i planområdet er terre nget over 20 °.
I den vestvendte fjellsida over planområdet, opp mot knekkpunktet Tuå på ca. 470 moh, er terrenget svært bratt med større samanhengande parti med terrenghelling over 50 °. Fjellsida endra karakter ved Tuå 470 moh frå å vere svært bratt (>50 °) til å flate noko ut opp mot toppen av Sandfjellet (1041 moh).
Figur 3 -3 viser terrenghellinga i planområdet og for delar av fjellsida over planområdet.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 9
Figur 3 -3 . Terrenghellin g for planområdet og fjellsida over det vurderte området.
3.2 Vegetasjon og geologi Vegetasjonen i planområdet i hovudsak består av dyrka mark. Fjellsida over planområdet har ein tett granskog i nedre og sørleg del, elles er det tett bjørkeskog opp til knekk punktet «Tuå» på ca. 470 moh .
I fjellsida er det eksponert fjellgrunn over nokre få høgdemeter. Bergrunnskartet til NGU (www.ngu.no ) viser at b ergmassen i området består av g ranittisk til diorittisk gneis.
Lausmassekartet til NGU ( www.ngu.no) viser at det i planområdet er opp mot tykk moreneavsetning. I fjellsida opp mot knekkpunktet Tuå er det forvitringsmateriale i form av blokkhav . H øgare opp er det for det meste bart fjell.
3.3 Kotegrunnlag og terrengmodell Kotegrunnlag med 1 meter ekvidistanse er motteke frå Vestnes kommune . Frå k otegrunnlaget er det generert ein terrengmodell (raster), og frå denne er det utrekna terrenghelling. Operasjonane er utført ved hjelp av ArcGIS 10.4.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 10
3.4 Klima Lokaliteten til vê rstasjon ane er gitt i Figur 3- 4.
Figur 3 -4 Bildet viser kor v ê rdata er henta frå.
Klimadata er henta frå representative målestasjoner. For data på nedbør, vind og temperatur har vi brukt følgande stasjonar: - 60800 Ørskog, drift frå juli 1895. Høgde 5 m oh. - 61150 Gjermundnes, drift frå: juni1934 til juni 1972. Høgde 49 m oh. - 61250 Måndalen i drift frå oktober 1915 til januar 1982. Høgde 200 moh. - 62270 Molde Lufthavn. I drift frå 11.09.2002. Høgde 3 m oh.
Klimadata og statis tikk er henta frå Meteorologisk institutt sin vær- og klimadatabase eKlima (www.eklima.met.no).
3.4.1 Normaler
Månedsnormalene for nedbør og temperatur er vist i Figur 3- 5 . Data er basert på målingar frå stasjon 61150. Området er vått med en gjennomsnittleg årsnedbør mellom 1600 og 1800 mm. Stasjon 61150 Gjermundnes har ein årsnormal på 1270 mm , mens stasjon 60800 Ørskog har en årsnormal på 1586 mm. Hovudmengda av nedbør for begge stasjonane kjem mellom september - januar. Middeltemper aturen er over 0º C hele året i låglandet.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 11
Klimadata Gjermundnes 180 14 160 12 140 10 C m120 r m tu r 100 8 a ø r b e d 80 6 p e 60 m N 4 e 40 T 20 2 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Måned
Gjermundnes nedbør Gjermundnes Middeltemperatur
Figur 3 - 5 Månedsnormalar for stasjon 61150 Gjermundnes.
Vindmålingar frå stasjon 62270 visar at hovudvindretning er SV -V retning, sjå Figur 3 -6 .
Figur 3 -6 viser ein frekvensfordeling av vind. Data er henta frå Molde Lufthamn og går her 10 år tilbake i tid.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 12
3.4.2 Ekstremverdier
Det er henta ekstremverdiar frå de i gitte stasjonane via eklima.net
Snøhøgde Stasjon 61150 h ar registrert maksimal snøhøgde på 115 cm i februar 1968. Ved Ørskog (stasjon 60800) er største snøhøgde registr ert i februar 1968, og den var på 155 cm . I Måndalen (stasjon 61250) er største snøhøgde 215 cm, og den er registrert i fe bruar 1968.
Nedbør Stasjon 61150 har registrert maksimal døgnnedbør på 78,3 mm , målt i januar 1957. Ved Ørskog (stasjon 60800) er maksimal døgnnedbør registrert på 106,5 mm i desember 1975. I Måndalen (stasjon 61250) er maksimal døgnnedbør registrert på 1 47,1 mm i august 1964.
Mesteparten av nedbøren kjem om hausten og vinter en, noko som er vanleg for Vestlandet .
3.5 Tidlegare skredhendingar I nasjonal skreddatabase på www.skrednett.no er det ikkje registrert tidlegare skre dhendingar i eller nært planområdet . Halvanna kilometer nord om planområdet er det registrert eit snøskred ned på fylkesveg 164 ved Storurneset.
3.6 Observasjonar
3.6.1 Frå synfaring Under synfaringa blei det ikkje registrert teikn til fersk skredaktivitet i form av øydelagt skog eller ferske skred avsetningar. Men avsetningsformar observert på topografisk kart og til dels i terrenget tyder på gamal skredaktivitet, sjå Figur 3- 7 . Avsetningane observert ved den sørlege skredtunga tyder på steinskred, mens den nordlegaste jor d- eller flaumskred.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 13
Figur 3 -7 Kartet viser teikn til antatt tidligare skredhendingar, observerte GPS punkt og kva dei er. Blå piler visar retning til fordjupingane, og skravert linje antatt eldre sk redavsetningar (skredtunger).
Under synfaringa ble det registrert fleire fordjupingar i terrenget over planområdet. Disse er truleg bekkeløp danna under våte forhold, eller gamle skredløp . Under synfaringa var dei tørrlagt.
Fordjupingane er nokre stader opp mot 1,5 meter djupe , sjå Figur 3- 8 av ei observert fordjuping. Det var lite/ingen teikn til erosjon i fordjupingane, og alle dei observerte for djupingane hadde mykje vegetasjon på sidekantane.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 14
1,5 – 2 meter
Figur 3 -8 F ordjuping observert i planområdet, ved GPS punkt 672.
Det observerte lausmassedekket er grovt, usortert og relativt tynt. Ved skrentane i terrenget og i eit hogstfelt sør om det vurderte området ble det obse rvert eit snitt av lausmassane, sjå Figur 3 -9 .
Figur 3 -9 Bildet viser eit tynt lag av laus masser over fast fjell , observert ved GPS punkt 677.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 15
3.6.2 Hogst av skog Vinteren 20 16/2017 har det blitt hogd skog i nærleiken av planområdet, også i det som ble definert som omsynssone skog i utgåve I av denne rapporten. Asplan Viak har fått tilsendt oppmålt område for nyleg hogst av Vestnes kommune, sjå Figur 3 -10 .
Figur 3 -10 Linja er oppmålt og sendt digitalt til Asplan Viak av Vestnes kommune. Område sør om linja er nyleg hogd. Omsynssona for skog er henta frå utgåve I av denne rapporten.
Asplan Viak har fått opplyst at det ikkje vil ve re skogdrift nord for linja markert i Figur 3- 10 .
I kapittel 4 Vurdering av skredfare , har område som kan bli råka av hogsten blitt gjort på nytt. Det er særleg mogleg utløpslengde av mogleg e skred som har blitt vurdert.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 16
4 VURDERING AV SKREDFA RE
4.1 S kred i fast fjell Planområdet ligg delvis innafor aktsemdssona for utløp av steinsprang ( Figur 4- 1) .
Figur 4 -1 Planområdet ligg innafor aktsem ds sona for skred i fast fjell. Kart er henta frå www.atlas.nve.no.
Steinsprang og steinskred utløysas t generelt i oppsprukne fjellparti der terrenghelli nga er over 40 - 45°, og steinsprang bremses normalt opp der terrenget har ein gradient på 23° . Kartet i Figur 4 -2 visar moglege utløysningsområde og kor ev. skred /blokker vil begynne å bremse opp.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 17
Figur 4 -2 Basert på terrenggradient er mogleg e utløysni ngsområde for stein merka med raudt . Område merka grønt er der terrenggr adienten er 23 ° eller lågare og der ev steinsprangblokker ofte vil begynne å bremse opp.
Vurderinga av sannsyn for steinsprang frå fj ellsida over planområdet er basert på:
- Under synfar inga ble det ikkje observert teikn på nyleg steinsprang aktivitet i nærleiken av eller inn i planområdet. Det var ingen teikn til øydelagt skog. - Moglege observerte kjeldeområder for steinsprang viste ingen teikn til nyleg steinsprangaktivitet. Ingen ferske brot ble i sett. Skrentane som ble observert er ein massive bergart med lite sprekkedannelse. - Fjellsida blir bety deleg slakare, under 23 º, frå omtrentleg kote 76 . Det vert difor vurdert at potensielle utløp frå steinsprang eller steinskred ikkje vil nå pla nområdet. - Det er tett vegetasjon i fjellsida, og i samband med slakt terreng vil vegetasjo nen redusera utløpslengda for moglege steinsprang av blokker mindre enn 1 -2 m3 betydeleg. - Teikn på tidligare skredhendingar (markert i Figur 3 -7 ) vert vurdert til å ha funne sta d rett etter siste istid. Det var mykje steinskred aktivitet etter at isen smelta vekk. - Rotvelt kan få enkeltblokker til å bli utløyst, men desse vert vurdert til å s toppe opp før planområdet grunna større område med tett vegetasjon.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 18
- Det er ingen mog lege utløysingsområde for steinsprang innafor det nyleg hogde omr ådet, sjå Figur 4 -3 . Skog kan derimot fungere som verneskog for steinsprang, og være med på å redusera utløpslengda ti l steinsprang som skulle bli utløyst høgare oppe i fjellsida. For å få fram retning mogleg e steinsprang kan ta ned fjellsida er funksjonen «steepest path» blitt brukt i ArcGis. «Steepest path» kalkulerar kva retning eit objekt vil ta ned ei skråning. Ved bruk av denne s er vi at eventuelle blokkar vil ha retning ned mot området som ikkje er avhogd, og det vil fortsatt vere skog som kan bremse opp blokk er. Eit lite område sør i fjellsid a (merka i Figur 4 -3 ) vil kunne gje blokk e r med utfall mot hog d skog og vidare ned mot planområdet. Desse m og lege utfallsområda er mindre skrentar med <10 meters høgdeforskjell. Utfall frå desse vil få låg startenergi og vil tidleg begynne å bremse opp. Det er ca. 250 meter frå der terrenget blir 23 ° og ned til plano mrådet. Det blir vurdert at blokkar frå desse område vil stoppe før dei når ned til planområdet. Steinsprangblokker vil, som nemnt, begynne å bremse opp ved terreng 23 °.
Figur 4 -3 Det er ikkje terreng med helling > 45° i det nyleg hogde området. Med andre ord er det ingen potensielle utløysingsområde i dette området. Område merka med svart er mogleg utløysningsområde for steinsprang med retning mot avhogd område og vidare ned mot planområdet .
Samla vur dering av fare for steinsprang
Den årlege nominelle sannsynet for at steinsprang kan nå planområdet med øydeleggande kraft vurderast til å v er e lågare enn 1/1000 per år.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 19
4.2 Lausmasseskred Planområdet ligg delvis innafor potensielt utløpsområde for lausmasseskred (Figur 4 -4 ).
Figur 4 -4 Aktsemdskarta (www.skrednett.no) viser at planområdet ligg innanfor aktsemdssona for jord - og flaumskred.
For utløysning av lausmasseskred må det gener elt auka vassinnhald til. Auka vassinnhald fører til auka porevasstrykk og redusert stabilitet i jordmassar. Jordskred/flaumskred blir oftast utløyst som følgje av kortvaring og intens nedbør, men kan også utløysast om hausten under langvarig nedbør, gjern e i kombinasjon med snøsmelting. NGI har ut frå erfaringar (Sandersen et. al 1996) foreslått kritiske nedbørsmengder i prosent av årsmiddelnedbør for utløysing av jord - og flaumskred. Desse er viste i Tabell 2 saman med berekna kr itiske verdiar for må lestasjon 61150 Gjermundnes og stasjon 60800 Ørskog .
Stasjon 61150 Gjermundnes har ein årsnormal på 1270 mm, mens stasjon 60800 Ørskog har en årsnormal på 1586 mm.
Tabell 2 Tabell som viser omtrentlege kritisk nedbørs - og snøsmeltingsmengder i høve årsnedbør for planområdet. Tal frå nedbørsstasjon 61150 – Gjermundnes og 60800 - Ørskog.
Kritisk nedbørmengd og Tidsperiode (t) Kritiske nedbørsmengde og snøssmelting i % av årsnedbør snøsmelting i mm 5,3 12 Gjer mundnes 67 / Ørskog 84 8,1 24 Gjermundnes 103 / Ørskog 128 12,2 48 Gjermundnes 155 / Ørskog 194
Dei 10 største døgn nedbørshendingane for begge målestasjon ane har blitt henta inn frå eklima.no. Stasjonen på har målingar tilbake til 1895 . Gjennomgangen av døgnnedbøren for måleserien viser at det sjeldan er døgnnedbør som når den kritiske verdien på 103 mm
Vestnes kommune Asplan Viak AS 20
(Gjermundnes) eller 128 mm (Ørskog). Dette gjer at sannsynet for jord - og flaumskredhendingar ikkje kan bli kobla direkte til kritisk nedbørsmengde.
Nedbørsstasjonane tek ikkje med snøsmelting. Dette spelar inn på dei faktiske vassmengdene i eit nedbørsfelt ved ei kritisk nedbørshending. Kva den faktiske vasstilførselen er ved stor e nedbørsmenger og snøsmelting på same tid er vanskeleg å vurdere. Men trul eg vil ein kunne nå dei kritiske verdiane under store nedbørshendingar kombinert med snøsmelting oppe i fjellsida.
Sjølv om dei kritiske nedbørsmengdene s om gjeld for området ikkje har blitt nådd i løpet av stasjonane sin levetid, er det ein del u tryggleik i høve til samla avrenning inkludert snøsmelting.
Det er viktig å merke seg at det ikkje berre er kritisk nedbørsmengd som er årsaka til utløysing av jord - og flaumskred. Andre moment påverkar jord - og flaumskredfaren i like stor grad, sjølv om nedbør er ein viktig faktor.
Sannsynet for jord - og flaumskred i fjellsida , på grunnlag av teikn av tidlegare skredhendingar, nedslagsfelt for nedbør, lausmasseforhald og terreng/terrengformasjonar blir vurdert som følgande :
- Nedslagsfelt: Det er ingen høgareligga nde fjellområde med store nedslagsfelt som har drenering ned mot planområde t . Det vil seie at den avrenninga som er ned mot planområdet er berre nedbør/snøsmelting frå fjellsida i seg sjølv. - Observerte jordskred/registrerte skredhendingar: Det er ingen registrerte jordskred langs fjellsida. Men på eit topografisk kart kan den sørligaste skredtunga i Figur 3- 7 tolkast til å vere avsetningane frå eit gamalt lausmasseskred. Kor gamalt er vanskeleg å tolke utan å gjere nærmare unders økingar. - Dei etablerte løpa er ikkje aktive : Ingen skredmasser eller anna teikn til nyleg skredaktivitet ble observert i løpa. Dei etablerte løpa er omtrentleg 1,5 m djup. Det er mykje vegetasjon i form av trær langs kanten av løpa noko som tyder på lite erosjon. - Ingen nylege avsetningsformer av jord- eller flaumskred ble observert under synfaringa. - Terrenghellinga gjer ev. kort utløp av jordskred : Terrenget rett over planområdet og nært dei merka fordjupingane har ei helling lågare enn 20 -25 °. Erfaring smessig vil skredmassane begynne å bli avlagr a når terrenghellinga begynne å bli under 20- 25° for jordskred . - Lausmassedekket i fjellsida består av forvitringsmateriale og bart fjell. Forvitringsmateriale er relativt grovt materiale. For jordarter beståande av grovt materiale vil det normalt ikkje bygge seg opp store vasstrykk fordi permeabiliteten (vass gjennomtrengeligheten) er høg . Høgare opp skal det ifølge N GU sin database vere bart fjell og dermed ikkje særleg med lausmasser som kan skli ut. I eit terreng med gradient stor nok for utløysing av lausmasseskred , ble det under synfaring observert eit tynt lausmassedekke. Eventuelle lausmaseskred vil dermed vere grunne og ha eit kort utløp. - Dei klimatiske tilhøva tilseier at det er eit lågt sannsyn for at dei kritiske nedbørsverdiane blir nådd.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 21
- Nyleg hogd skog blir vurdert til å ikkje auka sannsynet for jordskred inn i planområdet. Det er berre mindre areal med m og lege utløysningsområde (terreng >25 °) for jordskred i dei hogde områda , sjå Figur 4- 5. Eventuelle jordskred som skulle skli ut blir vurdert til å vere grunne og få eit kort utløp da det er eit tynt lausmassedekke i området.
Figur 4 -5 Det er berr e mindre areal med terreng m ed helling >25 ° i det nyleg hogde området. Område merka med svart er mogleg utløysningsområde for jordskred med mot p lanområdet. Men eventuelle jordskred blir forventa til å vere grunne og ha korte utløp, og dermed ikkje nå ned til planområdet.
Samla vurdering av fare for lausmasseskred
På grunnlag av punkta ovanfor er årleg sannsyn for lausmasseskred inn i planområdet vurdert til mindre enn 1/1000.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 22
4.3 Snøskred Aktsemdskarta frå NVE (www.skrednett.no) viser at heile planområdet ligg i utløpsområdet for snøskred. NGI sitt snø - og steinskred aktsemdskart visar at store delar av området ligg i aktsem dssona ( Figur 4- 6).
Figur 4 -6 Aktsemdskartet til NGI (www.nve.atlas.no) viser at så og si heile planområdet ligg innafor sona. Aktsemdssona er skravert i brun t.
Figur 4 -7 Raude område i kartet viser terreng som har ein gradient mellom 30 ° - 50 °. Disse områda kan fungere som utløysningsområde for snøskr ed. Terreng som har for stor gradient (50 ° - 90 ° ) er for bratt til at det vil samla seg større mengder med snø .
Vestnes kommune Asplan Viak AS 23
Sannsynet for snøskred som kan nå planområdet blir vurdert som lite sannsynleg på grunnlag av:
- Ingen teikn t il tidligare snøskred hendingar. Det er heller ikkje nokon registrerte hendingar nært eller inn i planområdet. - Store delar av fjellsida over planområdet har ei helling mot sør/sørvest og er bratt nok (over 30 grader) til at snøskred kan utløysast ( Figur 4- 7 ). Men den dominerande nedbørsførande vindretninga kjem frå sørvest til nordvest i dette området (tal henta frå eklima.no). Fjellsida over planområdet vil statistisk sett då fungere som ei lo -side og vindtransportert snø vil ik kje legge seg opp i sida. - Mykje av terreng et er dekka av tett vegetasjon ( Figur 4- 9 ). Skog i potensielle utløysningsområder reduserer sannsyn for utløysning av snøskred betydelig av fleire årsaker: o Mykje av nedbøren som kjem som snø vil leggje seg på greinene, og fell ned som snøklumpar, smelteomvandla snø eller smeltevatn. Dette vil øydelegge lagdelinga i snødekket. Ei lagdeling i snødekket som kan gje flakskred vil dermed ikkje bygge seg opp og bli øydelagt av snøklumpar. o Grunna at snøen legg seg på greinene, vil det bli mindre snø på skogbotn. Snødekket vil difor vere mindre tjukt enn i områder utan skog. Dess tjukkare snødekke, dess større flakskred kan førekomme. o Trestammane i skogen har ei n forankringseffekt på snøen og reduserer sannsyn for utløysning av snøskred. - Nyleg hogd skog blir vurdert til å ikkje auka sannsynet for snøskred inn i planområdet. Det er berre mindre skrentar med gradient mellom terreng 30 ° til 50°, sjå Figur 4 -8 , som har retning mot planområdet. Eventuelle snøskred som skulle bli utløyst frå desse vil få e it kort utløp og ikkje nå ned til planområdet.
Figur 4 -8 Det er berr e nokre mindre skrentar med helling mellom 30 ° - 50 ° i det nyleg hogde området. Område merka med svart er m ogleg utløysningsområde for snøskred med retning mot planområdet. Men eventuelle snøskred blir forventa til å få k orte utløp, og ikkje nå ned til planområdet.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 24
Figur 4-9 Planområdetog fjellsida overplanområdet sett nedanfrå. Områdeter tett vegetert. Omtrent planområde ermarkertmed raud sirkel. Granskogen som nyleg ble tattutermerka med oransje polygon.
Samla vurdering av fare for snøskred
Årleg sannsyn for snøskred inn i planområdet er vurdert til mindre enn 1/1000.
4.4 Sørpeskred Sørpeskred blir genereltutløyst frå relativt slake områder, som for eksempel myr, der det kan samla seg mykje vatn. Dårlig avrenning gjer at det kan samle seg mykje vatn i snødekketog sørpeskred kan utløysast. Terrenget over planområdethar ikkje flate/slake parti der det kan samle seg mykje vatn med dreneringsretning motplanområdet. Det vurderast at det er lite sannsyn for sørpeskred.
Samla vurdering av fare for sørpeskred
Årleg sannsyn for sørpeskred inn i planområdet er vurdert til mindre enn 1/1000.
4.5 Verneskog Tett skog redusera sannsynet for utløysing av snø- og lausmasseskred. Flatehogst av skogen i fjellsida aukar difor sannsynet for utløysing av snø- og lausmasseskred. Tett skog kan også bremse opp snøskred, lausmasseskred og steinsprang.
Vinteren 2016/2017 ble det hogd skog i område over planområdet. I dei fleste tilfelle med flatehogstbør detutførastei ny skredfarevurdering. Ei ny vurdering er utarbeida i denne rapporten, og avgrensingar av verneskogen har blittgjort, sjå Figur 4- 10.
Regulering bør omfatte både flatehogst av skog. Område der skogsdrift bør regulerast er større areal der terrenghellinga er brattare enn 25- 30 °. Skogsdrift regulerast som foreslått i NGI rapport (NGI 2013).
Vestnes kommune Asplan Viak AS 25
Figur 4 -10 Område som bør bli regulert med tanke på flatehogst er markert i grønt. Hogstlinja er oppmålt og s endt digitalt til Asplan Viak av Vestnes kommune. Område sør om linja er hogd.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 26
5 KON KLU SJON
Tett skog reduserer sannsynet for utløysing av snø - og lausmasseskred, og kan bremse opp snøskred, lausmasseskred og steinsprang . Flatehogst av skogen i fjellsida aukar difor sannsynet for utløysing av snø - og lausmasseskred. Hogst gjort vinteren 2016/ 2017 har gjort at delar av området måtte bli vurdert for faren for skred på nytt. Hogsten endrar ikkje konklusjonen gjort i utgåve I av denne rapporten.
Ut frå obser vasjonar under synfaring av utløysnings - og utløpsområde for ulike skredtypar og fagleg skjønn vert det vurdert at planområdet tilfredsstiller lovverket sitt krav til tryggleik mot skred i bratt terreng for tryggleik sklasse S2, der årleg nominelt sannsyn f or skred ikkje må overskride 1/1000.
Vestnes kommune Asplan Viak AS 27
6 REFERAN SAR NGI (2013) Skog og skred - Forslag til kriterier for vernskog mot skred. NGI Rapport 20120078 -01 - R.
NVE (2014). Retningslinjer 2/2011, Flaum og skredfare i arealplanar. Norges vassdrags - og energidirektorat, Oslo.
NVE (2014): Sikkerhet mot skred i bratt terreng – Kartlegging av skredfare i arealplanlegging og byggesak. Veileder 8 – 2014. Oslo
Sandersen, F., Bakkehøi, S., Hestnes, E., Lied, K. (1996). The influence of meteorological factors on the initiation of debris flows, rockfalls, rockslides and rockmass stability. In: Landslides. Senneset K (ed). Balkema, Rotterdam. pp. 97 – 114..
Vestnes kommune Asplan Viak AS