Expeditie Rijksmuseum Lerarenhandleiding
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
hugo de gRoot expedItIe rijksmuseum LeRaRenhandleIdIng Voorwoord Dit is de lerarenhandleiding van Expeditie Rijksmuseum, het lesstofvervangende programma van het Rijksmuseum. nova zembla Met dit programma bezorg je jouw leerlingen niet alleen een onvergetelijke ervaring, maar behandel je bovendien de lesstof van het tijdvak ‘Regenten en vorsten’. Dat hoofdstuk uit de geschiedenismethode kun je daarmee direct overslaan. Het is belangrijk om het bezoek van je klas aan het Rijksmuseum goed voor te bereiden. De voorbereiding in de klas bepaalt het slagen van het museumbezoek. Hoe beter de voorbereiding, hoe groter het leereffect van het project zal zijn. Aan de start van het project toon je filmpjes waarin de leerlingen kennismaken met het Genootschap voor Rijksgeheimen. Zij dagen de leerlingen uit om iemand uit de 17de-eeuw te worden. Het Genootschap vraagt de leerlingen om, net als zij, onderzoek te doen naar het verleden. Wanneer de leerlingen aan elkaar hun onderzoeksresultaten hebben gepresenteerd, worden zij uitgenodigd uit om naar het Rijksmuseum te komen. Hiervoor moeten zij de teksten van het script leren dat een grote rol speelt in hun bezoek aan het Genootschap in het Rijksmuseum. Daar wacht de leer lingen een onvergetelijke ervaring tijdens een 2,5 uur durend bezoek. Tot slot krijgen de leerlingen tijdens de verwerkings les een verdiepende opdracht waardoor alle opgedane kennis beklijft. Wij hopen dat jullie met dit programma een frisse duik in de 17de-eeuw nemen en dat de nieuwsgierigheid wordt geprikkeld om meer te gaan ontdekken over onze geschiedenis. Wij wensen jullie veel plezier en succes met de voorbereiding. Heb je vragen, opmerkingen of suggesties? Wij horen het graag. Bezoekadres de Nachtwacht Museumstraat 1 Amsterdam Dagelijks 9–17 uur Contact [email protected] 020 6747 000 OveRzIcht Inhoud & leSpRogRamma Tijdpad Inleiding Inhoud Benodigdheden Tijd Voorbereiding Inloggen in lerarenomgeving rijksmuseum.nl/ranking Doelgroep Expeditie Rijksmuseum is specifiek ontwikkeld voor leerlingen van groep 6, 7 en 8 van het regulier en speciaal (basis) onderwijs. Lezen lerarenhandleiding Lerarenhandleiding 150 Bekijken filmpjes rijksmuseum.nl/filmpjes Doelstelling Projectplanning maken Dit Tijdpad Aan het einde van dit project kennen de leerlingen de kernbegrippen van de 17de-eeuw. De leerlingen gaan dit tijd vak ontdekken vanuit een persoon die toen leefde en waarmee zij verwantschap hebben. De leerlingen doen Les onder zoek naar de drie verhalen die centraal staan: Hugo de Groot, Nova Zembla en de Nachtwacht. Ze weten wie Hugo de Groot was, wat zijn gedachtengoed was, waarom hij werd vast gezet en hoe hij ontsnapte uit Slot Loevestein. 1 Introductiefilmpje rijksmuseum.nl/filmpjes Ze hebben geleerd over Michiel de Ruyter, de VOC, de handel en kennen het verhaal van Willem Barentsz en zijn Computergame Ranking the class Computers met internet 60 mannen en hun overwintering op Nova Zembla. En uiteraard maken de leerlingen kennis met Rembrandt, de Presenteren uitslag Ranking the class grachtengordel en het dagelijks leven in de 17de-eeuw. Het project heeft een sterk theatraal component. Hierdoor wordt de lesstof op een vernieuwende en aansprekende manier aangeboden. Een onvergetelijke ervaring Dagopening die ervoor zorgt dat de belangrijkste verhalen uit de 17de-eeuw niet worden vergeten. met filmpje: Hugo de GRoot rijksmuseum.nl/filmpjes 15 Verantwoording Nova Zembla rijksmuseum.nl/filmpjes Expeditie Rijksmuseum is een lesstofvervangend programma. Samen met leraren uit onze klankbordgroep is dit 15 programma ontwikkeld. Er is uitgebreid vooronderzoek gedaan naar de criteria waar een 100% lesstofvervangend de Nachtwacht rijksmuseum.nl/filmpjes programma aan moet voldoen. De verplichte stof uit de Canon van Nederland, de tijdvakken, de kerndoelen en de 15 kernbegrippen zijn om aan die belofte te voldoen in het programma verwerkt. De verschillende bestaande geschiedenis methoden hebben we onder de loep genomen. Wij zijn ervan overtuigd dat u het hoofdstuk rondom de 17de-eeuw met dit programma kunt overslaan. De bijlage met achtergrondinformatie geven je genoeg handvatten voor het invullen 2 Onderzoek door de 3 groepjes rijksmuseum.nl/expeditie-rijksmuseum van je lessen. 60 Kernbegrippen en kerndoelen Zie Bijlage 1 voor het overzicht van de kernbegrippen. Per programmaonderdeel zie je hierin terug welke kernbegrippen er worden behandeld. In Bijlage 2 is een overzicht opgenomen met de kerndoelen waaraan dit lesprogramma voldoet. 3 Maken van de presentaties rijksmuseum.nl/expeditie-rijksmuseum 60 Pre-teaching Neem (taal)zwakke leerlingen voorafgaand aan de voorbereidende lessen apart en geef hen alvast de instructie die gaat volgen in de les. Daarnaast zijn bij ieder programmaonderdeel kernbegrippen en moeilijke woorden opgenomen. Bespreek de woorden met deze leerlingen. Het zal hen helpen grip te krijgen op de lesstof en plezier te hebben in 4 De groepjes geven hun presentaties Digibord het project. Slotfilmpje Website 60 Tekst scripts leren Verstop de 3 enveloppes Speciaal (basis)onderwijs (Start min. 1 week voorafgaand aan met scripts ergens in de school Het speciaal (basis)onderwijs behandelt twee in plaats van drie verhalen. Dat geeft leerlingen meer tijd en het museumbezoek) ruimte om grip te krijgen op de belangrijkste personen en gebeurtenissen uit de 17de-eeuw. Naar eigen invulling kun je verschillende onderdelen, zoals de filmpjes, herhalen of in delen behandelen. Rijksmuseum & Start en eindpunt in de Teekenschool Boekingsbevestiging en Teekenschool Inclusief begeleid museumbezoek e-tickets 150 van ca. 50 minuten 5 Verwerkingsles Diverse materialen 60 3 · Expeditie Rijksmuseum · Lerarenhandleiding · Overzicht lesprogramma Expeditie Rijksmuseum · Lerarenhandleiding · Les 1 · Ranking the Class · 4 LeS 1 RanKIng the ClaSS Leskern Lesbeschrijving • De leerlingen krijgen een introductie op het project Expeditie Rijksmuseum Introductie 10 • De leerlingen doen de computergame Ranking the class Vertel de leerlingen dat ze de komende weken kennis zullen maken met de 17de-eeuw. Wat weten de leerlingen • Bekijken en bespreken van het filmpje introductief van de 17de-eeuw? Geef leerlingen de beurt om te reageren op deze vraag. Schrijf hun reacties op het digitale schoolbord. Waarom wordt deze periode ook wel de ‘17de-eeuw’ genoemd? Lesdoelen Start het introductiefilmpje. • De leerlingen krijgen een globale indruk van waar de 17de-eeuw over ging en wanneer dat was Introductiefilmpje bekijken 15 • De interesse van de leerlingen naar de verhalen van In het introductiefilmpje vertelt Nienke over een bijzondere uitnodiging die ze heeft ontvangen. Hierin vraagt haar de 17de-eeuw en naar het Rijksmuseum is gewekt oom Nienke om kennis te maken met het Genootschap voor Rijksgeheimen van het Rijksmuseum. Dit Genootschap onderzoekt de geschiedenis proefondervindelijk. In het Rijksmuseum gaat ze op zoek naar haar oom, Jan Bicker, die Activiteiten ook bij het Genootschap is aangesloten. Maar niemand in het museum schijnt oom Bicker te kennen. Uiteindelijk vindt • 10 minuten: Introductie op het project Nienke haar oom ergens onder het dak van het Rijksmuseum, recht boven de Nachtwacht. Oom Bicker vertelt Nienke • 15 minuten: Introductiefilmpje bekijken over hoe het er in Nederland aan toeging in de 17de-eeuw. Nienke vertelt de leerlingen over het programma Expeditie • 5 minuten: Introductiefilmpje bespreken Rijksmuseum. En zegt dat de leerlingen elkaar een spel moeten spelen en waarin ze elkaar een rol moeten geven • 5 minuten Toelichting op het vervolg van het project zodat iedereen iemand uit de 17de-eeuw kan worden. • 5 minuten: Uitleg computergame Ranking the class Introductiefilmpje bespreken 5 Verspreid over de dag Bespreek met elkaar het filmpje. Stel de volgende vragen: hoe heet de oom van Nienke? Hoe heet het Genootschap • 15 minuten per leerling: Computergame Ranking the class waar hij lid van is? Wat doet dit Genootschap? Van welk museum is dit Genootschap? Waar staat dat museum? Wat weet Nienke tot nu toe over de 17de-eeuw? Benodigdheden • Digibord Toelichting op vervolg van het project 5 • website Ranking the class rijksmuseum.nl/ranking Expeditie Rijksmuseum bestaat uit voorbereidende lessen, een bezoek aan het Rijksmuseum en een verwerkingsles. (in de lerarenomgeving vindt u de url voor de leerlingen) Vertel de leerlingen dat ze de 17de-eeuw proefondervindelijk gaan ontdekken net als de leden van het Genootschap • Computers voor Rijksgeheimen. Zij worden een persoon die in de 17de-eeuw leefde: ze worden ZELF iemand uit die tijd. En dat • Maak een dagplanning voor gebruik van de computers is niet zomaar een persoon, maar iemand waar de leerlingen een beetje op lijken. Er staan drie verhalen centraal: • Voor iedere leerling een inlogcode voor Ranking the class Hugo de Groot, Nova Zembla en de Nachtwacht. Elk verhaal draait om 7 á 8 personages. Iedere leerling krijgt een Deze codes kunt u printen in de lerarenomgeving van rol in één van de drie verhalen. Er zijn dubbelrollen afhankelijk van de grootte van uw klas. De leerlingen doen Ranking the class – zie voorbereiding onderzoek naar de drie verhalen. Wat gebeurde er precies? Hoe liep het af? En waarom zijn deze verhalen vandaag • Download de 3 posters rijksmuseum.nl/expeditie-rijksmuseum de dag nog steeds zo belangrijk? • Pasfoto’s leerlingen Uitleg computergame Ranking the class 5 In het introductiefilmpje geeft Nienke de klas de opdracht om Ranking the class te gaan spelen. Door dit spel te spelen worden de leerlingen iemand uit de 17de-eeuw. Gebruik hiervoor