Parlament Ewropew 2014-2019

Dokument ta' sessjoni

B8-0169/2016

29.1.2016

MOZZJONI GĦAL RIŻOLUZZJONI

imressqa wara d-dikjarazzjoni tal-Viċi President tal-Kummissjoni/tar- Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà

skont l-Artikolu 123(2) tar-Regoli ta' Proċedura

dwar is-sitwazzjoni fil-Libja (2016/2537(RSP))

Pavel Telička, Petras Auštrevičius, Dita Charanzová, Gérard Deprez, Filiz Hyusmenova, Ivan Jakovčić, Petr Ježek, Ilhan Kyuchyuk, Javier Nart, Norica Nicolai, Urmas Paet, Jozo Radoš, Marietje Schaake, Jasenko Selimovic, Ivo Vajgl, Johannes Cornelis van Baalen, Hilde Vautmans, Renate Weber, Nedzhmi Ali f'isem il-Grupp ALDE

RE\1085441MT.doc PE576.530v01-00

MT Magħquda fid-diversità MT

B8-0169/2016

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew dwar is-sitwazzjoni fil-Libja (2016/2537(RSP))

Il-Parlament Ewropew,

– wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar il-Libja, b'mod partikolari dawk tal-15 ta' Settembru 20111, tat-22 ta' Novembru 20122, tat-18 ta' Settembru 20143 u tal-15 ta' Jannar 20154,

– wara li kkunsidra d-Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/233/PESK tat-22 ta' Mejju 2013 li permezz tagħha nħolqot il-Missjoni tal-Unjoni Ewropea ta' Assistenza għall-Ġestjoni Integrata tal-Fruntieri fil-Libja (EUBAM )5,

– wara li kkunsidra d-dikjarazzjonijiet reċenti tal-Viċi President tal- Kummissjoni / Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà, Federica Mogherini, dwar il-Libja, inklużi dawk tas-7, il-11 u t- 18 ta' Jannar 2016,

– wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill dwar il-Libja tat-18 ta' Jannar 2016,

– wara li kkunsidra l-Ftehim Politiku Libjan iffirmat fis-17 ta' Diċembru 2015,

– wara li kkunsidra l-Komunikat ta' Ruma tat-13 ta' Diċembru 2015,

– wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni 2259 tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU, adottata b'unanimità fit-23 ta' Diċembru 2015,

– wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-9 ta' Lulju 2015 dwar ir-rieżami tal-Politika Ewropea tal-Viċinat6,

– wara li kkunsidra l-konferenza nazzjonali tat-tribujiet Libjani li saret fi Tripli f'Lulju 2011, li appellat għal liġi dwar amnestija ġenerali sabiex tintemm il-gwerra ċivili,

– wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni ta' appoġġ għall-Gvern ta' Kunsens Nazzjonali fil- Libja mill-Gvernijiet tal-Alġerija, ta' Franza, tal-Ġermanja, tal-Italja, tal-Marokk, ta' Spanja, tat-Tuneżija, tal-Emirati Għarab Magħquda, tar-Renju Unit u tal-Istati Uniti,

– wara li kkunsidra l-Artikolu 123(2) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A. billi l-Libja hija pajjiż magħmul minn tliet partijiet tradizzjonali (, u ) li saru renju indipendenti fl-1951; billi fl-1969 kolp ta' stat militari mmexxi

1 ĠU C 51 E, 22.2.2013, p. 114. 2 ĠU C 419, 16.12.2015, p. 192. 3 Testi adottati, P8_TA(2014)0028. 4 Testi adottati, P8_TA(2015)0010. 5 ĠU L 138, 24.5.2013, p. 15. 6 Testi adottati, P8_TA(2015)0272.

PE576.530v01-00 2/5 RE\1085441MT.doc MT

minn Gaddafi neħħa lir-Re mis-setgħa; billi sa minn dak iż-żmien bdiet soppressjoni brutali ta' persuni dissidenti f'isem ir-"Rivoluzzjoni Libjana", taħt reġim despotiku li dam 42 sena; billi taħt id-dittatura ta' Gadhafi, il-Libja kienet l-ikbar ħażna ta' armamenti fil-kosta tan-Nofsinhar tal-Baħar Mediterran, u saret sors maġġuri ta' kummerċ u traffiku illeċitu tal-armi, żona ta' forniment għat-terroristi u l-estremisti kollha fiż-żona tas-Saħel (il-Mali, in-Niġer, in-Niġerja);

B. billi, fil-kuntest tar-"Rebbiegħa Għarbija", fi Frar 2011 il-Libjani niżlu fit-toroq għal disa' xhur ta' kunflitt ċivili; billi n-NATO appoġġat lir-ribelli li kienu jħabbtu wiċċhom ma' repressjoni mingħajr distinzjoni min-naħa tal-Istat, u dan l-appoġġ wassal għat- tneħħija tar-reġim ta' Gaddafi; billi wara l-irvell u bit-tmiem tad-dittatorjat ta' Gaddafi, bosta mexxejja tribali rtiraw b'mod pubbliku l-alleanza tagħhom lejn il-gvern, kien hemm ukoll l-abbandun ta' uffiċjali u ġenerali (bħal Abdul Fatah Younis, Suleiman Mahmood), kif ukoll is-sakkeġġ ta' ħażniet tal-armata, li flimkien huma s-sorsi ewlenin tal-istabbiliment u t-tkattir ta' gruppi ta' milizzji tribali fit-tliet reġjuni tal-pajjiż;

C. billi s-soċjetà Libjana kienet minn dejjem – kemm qabel kif ukoll b'mod partikolari wara l-kolp ta' stat – organizzata abbażi ta' sistema tribali magħmula minn madwar 140 tribù maqsuma fi 30 tribù/koalizzjoni etnika ewlenija; billi l-kunsill ġenerali tat- tribù huwa responsabbli għall-orjentazzjoni spiritwali kif ukoll għal dik politika; billi l- alleanzi tribali fost l-identitajiet etniċi (il-maġġoranza Għarab, u l-minoritajiet Amazigh, Toubou u Tuareg) għad għandhom rwol sinifikanti fit-taqlib li għaddejja minnu l-lum il- ġurnata l-Libja;

D. billi l-gruppi Iżlamisti ffurmaw parti mill-biċċa l-kbira tal-milizzji li ġġieldu kontra Gaddafi u wħud minnhom kellhom rwol ewlieni fil-kunflitt taħt mexxejja bħal Ismail al-Salabi, kmandant tal-Brigata 17 ta' Frar li hija bbażata f', jew Abdelhakim Belhadj, il-mexxej tal-Kunsill Militari ta' Tripli; billi l-mexxejja ta' dawn il-gruppi huma membri tal-kunsill tat-tmexxija tar-ribelli, tal-Kunsill Transizzjonali Nazzjonali (KTN) li ħa f'idejh it-tmexxija tal-pajjiż f'Ottubru 2011; billi l-KTN b'diffikultà kellu jimponi ordni fuq il-ħafna milizzji armati li saru attivi fix-xhur li waslu għat-tneħħija ta' Gaddafi;

E. billi f'Awwissu 2012 il-KTN għadda s-setgħa lill-Kungress Nazzjonali Ġenerali (KNĠ), parlament elett li ħatar kap ta' stat temporanju; billi l-gvern ċentrali ddgħajjef u ma rnexxilux jeżerċita l-awtorità tiegħu fuq il-pajjiż; billi l-votanti għażlu parlament ġdid li f'Ġunju 2014 ħa post il-KNĠ - il-Kunsill tar-Rappreżentanti (KtR) li mexa lejn Tobruk; billi il-KNĠ ta' qabel, li fil-biċċa l-kbira kien magħmul mill-Iżlamisti, iltaqa' mill-ġdid ftit wara u għażel il-Prim Ministru tiegħu, b'hekk sfida l-awtorità tal-Kunsill tar- Rappreżentanti fi żmien ta' ġlied fejn anke l-kapitali Tripli biddlet it-tmexxija;

F. billi sa minn Awwissu 2014 iż-żewġ korpi politiċi (il-Kunsill tar-Rappreżentanti f'Tobruk – li huwa rikonoxxut mill-komunità internazzjonali - u l-KNĠ il-Ġdid li impona ruħu fi Tripli) iddikjaraw li huma l-gvernijiet li qegħdin imexxu lill-pajjiż, u t- tnejn huma appoġġati minn bosta milizzji armati sew, affiljati ma' reġjuni, bliet u tribujiet b'diversi sfondi; billi ż-żewġ amministrazzjonijiet huma prattikament fi gwerra kontra xulxin fiċ-Cyrenaica u fit-Tripolitania, u t-tnejn li huma qegħdin jaħdmu biex ixewxu u jappoġġaw l-inkwiet tribali u etniku fir-reġjun abbandunat ta' Fezzan; billi t- tribujiet lokali fil-Fezzan, b'mod speċjali it-Toubou u t-Tuareg, huma inkwetati dwar il-

RE\1085441MT.doc 3/5 PE576.530v01-00 MT

futur tagħhom wara l-Ftehim Politiku Libjan, peress li qegħdin jibżgħu minn ċerti dispożizzjonijiet li ġew żvelati tal-abbozz tal-Kostituzzjoni Libjana futura, peress li ma kinux involuti bis-sħiħ fl-abbozzar tagħha;

G. billi l-frammentazzjoni, il-polarizzazzjoni u n-nuqqas ta' leġittimità huma l-indikaturi tax-xenarju politiku tal-pajjiż li huwa mifni b'qasmiet bejn ir-reġjuni u t-tribujiet, bejn bliet u gruppi politiċi u reliġjużi, bejn ġenerazzjonijiet, u bejn l-eliti l-ġodda u l-qodma li jitħalltu f'kombinamenti u alleanzi li ħafna drabi huma volatili; billi din is-sitwazzjoni hija l-kawża ewlenija li r-reġjun tan-Nofsinhar tal-Libja waqa' b'mod rapidu f'kaos vjolenti kkaratterizzat minn ġlied permezz ta' persuni li ma għandhomx interess dirett bejn it-Toubou u t-Tuareg li huwa instigat mit-tribujiet Għarab lokali Ouled Slimane u Zawiya, li l-mexxejja tagħhom jinsabu fit-Tramuntana tal-pajjiż; billi n-negozjaturi ma jidhrux li huma partikolarment imħassba dwar din is-sitwazzjoni (il-kunflitti lokali fil- Fezzan) u l-fatt li gruppi li kien għad fadal mill-forzi ta' Gaddafi reġgħu organizzaw ruħhom wara li aktar qabel kienu f'diżordni (u li jinsabu f'Beni Walid, Benghazi, Sirte u Sebha);

H. peress li l-vojt li nħoloq mid-dgħufija taż-żewġ gvernijiet rivali qiegħed jimtela b'mod gradwali mill-Iżlamisti Libjani li qegħdin jirritornaw lejn pajjiżhom mill-ġlied fl-Iraq u s-Sirja; billi l-persuni li rritornaw flimkien mal-Iżlamisti minn pajjiżi oħra f'Novembru 2014 ħatfu l-belt ta' Derna li tinsab fil-Lvant ta' Benghazi u għamlu wegħda ta' lealtà lejn id-Daesh; billi dawn il-forzi jew l-alleati tagħhom saru attivi kważi tul il- kosta kollha minn Derna sa Tripli, inklużi Bayda, Benghazi, Ajdabiya, Abugrein u , b'kontroll sħiħ ta' aktar minn 200 km madwar Sirte, u għandhom ukoll bażi ta' taħriġ fil-Punent ta' Tripli qrib il-fruntiera Tuneżina; billi d-Daesh nieda kampanja lokali ta' biża' – bi qtugħ l-irjus, sparar u attakki bil-bombi – filwaqt li kabbar it- territorju tiegħu, ħa kontrol tat-toroq u jista' jfixkel il-konnessjonijiet bejn il-Lvant u l- Punent;

I. billi l-Libja saret id-dar tal-akbar forzi tad-Daesh 'il barra mill-Lvant Nofsani u tifforma pont għad-Daesh mal-kosta tan-Nofsinhar tal-Mediterran, b'hekk hija ta' theddida perikoluża għall-pajjiżi ġirien fis-Saħel u s-Saħara, kif ukoll għall-Ewropa permezz ta' azzjonijiet terroristiċi; billi d-Daesh nieda bosta attakki mingħajr distinzjoni mmirati lejn il-persuni ċivili f'Benghazi, Ajdabiya u Derna, u huwa responsabbli għal attakk permezz ta' bomba fi trakk li qatlu lil ħafna nies quddiem il-kamp ta' taħriġ tal-pulizija fi Zliten fis-7 ta' Jannar 2016; billi mill-4 ta' Jannar 2016 id-Daesh għandu l-objettiv li jespandi l-gwerra tiegħu billi jokkupa u jikkontrolla l-faċilitajiet enormi taż-żejt li jinsabu fil-Lvant f'al-Sidra, Ras Lanuf u Marsa al-Brega;

J. billi l-Libja saret il-post tal-għażla għall-kuntrabandisti sa minn mindu waqgħet f'anarkija, b'170 000 migrant jaslu Lampedusa ħajjin fl-2014, filwaqt li aktar minn 3 770 mietu fil-Mediterran fl-2015 skont l-Organizzazzjoni Internazzjonali għall- Migrazzjoni (IOM);

K. billi, fid-dawl tal-isfidi li qiegħda taffaċċja l-Libja ma hemmx lok għal ħela ta' ħin biex jiġi stabbilit Gvern ta' Kunsens Nazzjonali li għandu jaħdem għall-benefiċċju tal-Libjani kollha u se jwitti t-triq għall-paċi, l-istabbiltà, il-bini mill-ġdid u l-iżvilupp tal-pajjiż;

L. billi Libja li tkun sikura u politikament stabbli hija meħtieġa assolutament mhux biss għaċ-ċittadini Libjani, iżda wkoll għas-sigurtà tar-reġjun sħiħ u tal-Unjoni Ewropea;

PE576.530v01-00 4/5 RE\1085441MT.doc MT

1. Jilqa' b'sodisfazzjon il-Ftehim Politiku Libjan li huwa appoġġat min-NU, li ġie ffirmat fis-17 ta' Diċembru 2015, jappoġġa bis-sħiħ lill-Kunsill Presidenzjali, u jifraħ lill- UNSMIL u kemm lir-Rappreżentanti Speċjali preċedenti kif ukoll lil dawk attwali tas- Segretarju Ġenerali tan-NU għax-xogħol iebes ħafna tagħhom;

2. Jiddispjaċih li l-ewwel proposta għal gvern unifikat ġiet miċħuda mill-Kunsill tar- Rappreżentanti f'Tobruk, iżda jistenna li ż-żewġ korpi Libjani ewlenin japprovaw dan il-ftehim li jissodisfa l-aspirazzjonijiet li tingħażel it-triq ta' paċi; jistieden lill-membri kollha taż-żewġ parlamenti rivali f'Tobruk u Tripli biex jaħftu l-opportunità offruta mill- Ftehim Politiku Libjan biex jistabbilixxu l-paċi u l-istabbiltà fil-pajjiż u jiddefendu liċ- ċittadini Libjani kollha;

3. Jikkonferma l-ħsieb tiegħu li jirrikonoxxi u jappoġġa lill-Gvern ta' Kunsens Nazzjonali li jkun magħmul miż-żewġ partijiet Libjani b'kunsens bħala l-uniku gvern leġittimu tal- Libja;

4. Jenfasizza l-prinċipju ta' sjieda Libjana fil-proċess politiku u l-importanza li dan ikun inklużiv kontinwament, anke permezz tal-involviment kostruttiv tal-kunsilli tribali, il- parteċipazzjoni pożittiva tan-nisa u tas-soċjetà ċivili, u l-kontributi ta' benefiċċju tal- atturi politiċi u lokali għall-emenda u l-adozzjoni fil-ħin tal-kostituzzjoni li tirrispetta d- demokrazija, id-drittijiet tal-bniedem u l-libertajiet ċivili;

5. Jistieden lill-komunità internazzjonali, lin-NU, lill-UE, lill-Unjoni Afrikana u lill-Istati Membri tal-Lega Għarbija jkunu lesti li jappoġġaw lil-Libjani fl-isforzi tagħhom biex jimplimentaw il-ftehim b'suċċess; jistenna li l-Istati Membri u l-istituzzjonijiet internazzjonali jwaqqfu l-kuntatti uffiċjali ma' kwalunkwe persuna li ma tappartejnix jew mhijiex parti għall-Ftehim Politiku Libjan; jistieden lill-pajjiżi tal-viċinat jikkontribwixxu għall-istabbiltà fil-Libja; jenfasizza l-ħtieġa li tiġi mħarsa l- infrastruttura kruċjali tal-portijiet, tal-ajruporti, tal-bjar u tal-pipelines taż-żejt;

6. Jifraħ lill-UE talli għamlet pakkett ta' EUR 100 miljun disponibbli u għar-rieda tagħha li toffri appoġġ immedjat f'żoni li se jingħataw prijorità flimkien mal-Gvern Libjan ġdid ta' Kunsens Nazzjonali ladarba jiġi ffurmat; jistieden lill-UE u lin-NU joffru għajnuna għall-bini tal-istat, għas-sigurta u għaż-żamma ta' paċi, kif ukoll għat-taħriġ fl- implimentazzjoni tal-kapaċitajiet ta' rispons għall-emerġenzi u d-diżastri, għar-rispett tad-drittijiet tal-bniedem u tal-istat tad-dritt;

7. Jikkundanna bil-qawwa l-attakki terroristiċi mid-Daesh kontra infrastrutturi taż-żejt f'Al-sidra u Ras Lanuf, kif ukoll attakki suwiċida bil-bombi fi Zliten u kwalunkwe tentattiv li jfixkel il-proċess ta' stabbilizzazzjoni fil-pajjiż; jesprimi d-dritt u d-dmir li jassisti lill-awtoritajiet Libjani ġodda fil-ġlieda kontra d-Daesh u t-terroristi kollha sat- tneħħija totali tagħhom; jappella għal koalizzjoni internazzjonali biex tiġi indirizzata l- preżenza li dejjem qiegħda tikber tad-Daesh fil-Libja, li mhux biss hija ta' theddida għall-pajjiżi tal-viċinat fis-Saħel u s-Saħara, iżda wkoll għall-Istati Membri tal-UE;

8. Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lill-Unjoni għall-Mediterran, lill-Lega tal-Istati Għarab, lill-Kunsill tal-Unjoni Afrikana u lis-Segretarju Ġenerali tan-NU.

RE\1085441MT.doc 5/5 PE576.530v01-00 MT