Przegląd Humanistyczny 2015/4 (451)
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
PrzegladHum_4_2015 4/7/16 8:38 AM Page 1 Ceny „Przeglądu Humanistycznego” w roku 2015: 4 Prenumerata roczna (4 numery) – 120,00 zł, Prenumerata półroczna (2 numery) – 60,00 zł, 2015 Opłata za pojedynczy numer – 30,00 zł. PRZEGLĄD Zamówienia na pojedyncze egzemplarze prosimy kierować na adres: [email protected] Zamówienia na prenumeratę „Przeglądu Humanistycznego” przyjmują: PRZEGL HUMANISTYCZNY RUCH S.A. Zamówienia na prenumeratę w wersji papierowej i na e-wydania można składać KWARTALNIK • ROK LIX / 2015 • NR 4 (451) bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: [email protected] lub kontaktując się z Centrum Obsługi Klienta „RUCH” pod numerami: Ą 22 693 70 00 lub 801 800 803 – czynne w dni robocze w godzinach 7–17. D HUMANISTYCZNY O TERYTORIACH, GRANICACH I MAPACH Koszt połączenia wg taryfy operatora. PISZĄ M.IN.: F. KROBB: From Track to Territory: German Cartographic KOLPORTER SA, ul. Kolberga 11, 25-620 Kielce Penetration of Africa, c. 1860–1900 Y. SCHWARTZ: But at Night, at Night, I still Dream in Spanish. GARMOND PRESS SA, ul. Sienna 5, 31-041 Kraków The Map of the Imagination of Israeli Literature: The South American Province Subscription orders for all magazines published in Poland available through B. KALNAČS: Territories, Memories, and Colonial Difference: the locał press distributors or directly through the Foreign Trade Enterprise A Comparative Insight into Late Nineteenth-Century Latvian ARS POLONA SA, ul. Obrońców 25, 03-933 Warszawa, Poland. BANK and German Literature HANDLOWY SA, Oddział w Warszawie, PL 02 1030 1016 0000 0000 0089 5001 J. WIERZEJSKA: Cultural and Ideological Aspects of or IPS, ul. Noakowskiego 10 lok. 38, 00-664 Warszawa, Poland, Spatial Adaptation after a Shift of Political Boundaries: tel. +48 22 625 16 63, e-mail: [email protected] The Case of Galicia M. ANTOSIK-PIELA: Oswajanie na odległość. Literatura polsko-żydowska wobec syjonistycznej wizji terytorialności A. MOLISAK: „Neuland”, czyli dyslokacja ideału E. RYBICKA: Wschód wyobrażony. Wokół naj nowszej prozy Andrzeja Stasiuka D. BECHTEL: Between the Bank and the Theatre: Retrieving Social and Cultural History of Two Landmarks of pre-World War One Jewish Lemberg L. PÁLFALVI: Miasto węgierskie w tureckiej powieści Vik tora Horvátha Cena 30 zł (w tym 5% VAT) Prz. Hum. 4 (451), Warszawa 2015, Indeks 370967 Warszawa 2015 RADA REDAKCYJNA Jerzy Franke, Brigitte Gautier (Paryż), Jan Kieniewicz, Luigi Marinelli (Rzym), Alojzy Z. Nowak, Józef Porayski-Pomsta, Marcin Poręba, Paweł Stępień, Dorota Walczak-Delanois (Bruksela), Jerzy Wasilewski, Andrzej Waśkiewicz, Elżbieta Wichrowska, Erika Worbs (Berlin) REDAKCJA Tomasz Wójcik (redaktor naczelny) Grażyna Szelągowska (zastępca redaktora naczelnego) Lena Magnone (sekretarz redakcji) Marta Bucholc, Roman Chymkowski, Andrzej Kołakowski, Ryszard Kulesza, Joanna Michalik, Lech M. Nijakowski, Małgorzata Semczuk-Jurska, Jagoda Wierzejska, Magdalena Zawisławska Redakcja naukowa – Alina Molisak, Jagoda Wierzejska LISTA RECENZENTÓW ZA ROK 2015 Jacek Breczko (Uniwersytet Medyczny w Białymstoku), Waldemar Kuligowski (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Józef Olejniczak (Uniwersytet Śląski), Małgorzata Smorąg-Goldberg (Université Paris-Sorbonne), Piotr Sztompka (Swedish Collegium for Advanced Study, Uppsala), Adres redakcji: 00-497 Warszawa, ul. Nowy Świat 4 www.przegladhumanistyczny.uw.edu.pl e-mail: [email protected] Redaktor prowadzący: Dorota Dziedzic Redaktorzy: Wiesława Kruszka, Izabela Ślusarek ISSN 0033-2194 © Copyright by Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2015 Czasopismo recenzowane Edycja papierowa jest wersją pierwotną pisma Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 00-497 Warszawa, ul. Nowy Świat 4 [email protected] Dział Handlowy: tel. (48 22) 55-31-333 e-mail: [email protected] Księgarnia internetowa: http://www.wuw.pl/ksiegarnia Skład, łamanie i wersja elektroniczna: Dariusz Dejnarowicz PISMO UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO KWARTALNIK • ROK LIX / 2015 • NR 4 (451) SPIS TREŚCI Alina Molisak, Jagoda Wierzejska – Terytoria, granice, mapy............................. 5 Florian Krobb – From Track to Territory: German Cartographic Penetration of Africa, c. 1860–1900 ............................................................... 7 Yigal Schwartz – But at Night, at Night, I still Dream in Spanish. The Map of the Imagination of Israeli Literature: The South American Province................................ 27 Benedikts Kalnačs – Territories, Memories, and Colonial Difference: A Comparative Insight into Late Nineteenth-Century Latvian and German Literature........................ 45 Jagoda Wierzejska – Cultural and Ideological Aspects of Spatial Adaptation after a Shift of Political Boundaries: The Case of Galicia ........................................ 59 Maria Antosik-Piela – Oswajanie na odległość. Literatura polsko-żydowska wobec syjoni- stycznej wizji terytorialności.................................................. 77 Alina Molisak – Neuland, czyli dyslokacja ideału ..................................... 83 Elżbieta Rybicka – Wschód wyobrażony. Wokół najnowszej prozy Andrzeja Stasiuka ........ 95 Delphine Bechtel – Between the Bank and the Theatre: Retrieving Social and Cultural History of Two Landmarks of Pre-World War One Jewish Lemberg........................ 105 Lajos Pálfalvi – Miasto węgierskie w tureckiej powieści Viktora Horvátha ................ 123 Marcin Niemojewski – Przemierzanie powieści-mapy. Władca Pierścieni J.R.R. Tolkiena jako konstrukcja kartograficzna............................................... 131 Elżbieta Koziołkiewicz – Granice (w) domu. Rekalibracje przestrzeni w Bene nati Elizy Orzeszkowej.............................................................. 143 Iga Łomanowska – Za progiem domu Jeanne. Przestrzenie, granice i drzwi w filmie Jeanne Dielman Chantal Akerman .................................................. 155 Błażej Popławski – Hic sunt leones. Analiza percepcji przestrzeni Afryki we wspomnieniach Polaków................................................................. 163 Mateusz Zimnoch – Antropologia mapy jako nowa metafizyka .......................... 175 Mikołaj Rakusa-Suszczewski – Miłość i lęk: przyczynek do zagadnienia małego państwa . ... 181 Z WARSZTATU HUMANISTÓW Shoshana Ronen – Tefillin: Transgression of a Jewish Religious Ritual Article: Contemporary Hebrew Poetry as a Modern Midrash.......................................... 195 Stanisław Obirek – Daniel Boyarin – powrót do źródeł czy zacieranie granic?.............. 209 2 Spis treści RECENZJE I PRZEGLĄDY Anita Pieńkowska – Literature and Geography in Action............................... 221 ZAPOWIEDŹ Marek Hendrykowski – Wstęp do poetyki newsów ................................... 225 CONTENTS Alina Molisak, Jagoda Wierzejska – Territories, Borders, Maps . ......................... 5 Florian Krobb – From Track to Territory: German Cartographic Penetration of Africa, c. 1860–1900 ............................................................... 7 Yigal Schwartz – But at Night, at Night, I still Dream in Spanish. The Map of the Imagination of Israeli Literature: The South American Province................................ 27 Benedikts Kalnačs – Territories, Memories, and Colonial Difference: A Comparative Insight into Late Nineteenth-Century Latvian and German Literature........................ 45 Jagoda Wierzejska – Cultural and Ideological Aspects of Spatial Adaptation after a Shift of Political Boundaries: The Case of Galicia ........................................ 59 Maria Antosik-Piela – Distance Learning. Polish-Jewish Literature against Zionist Vision of Territoriality ............................................................... 77 Alina Molisak – Neuland or Relocation of an Ideal..................................... 83 Elżbieta Rybicka – The East Imagined. About the Latest Prose by Andrzej Stasiuk............ 95 Delphine Bechtel – Between the Bank and the Theatre: Retrieving Social and Cultural History of Two Landmarks of Pre-World War One Jewish Lemberg......................... 105 Lajos Pálfalvi – Hungarian City in the Turkish Novel by Viktor Horváth................... 123 Marcin Niemojewski – Traversing the Novel-Map. The Lord of the Rings by J.R.R. Tolkien as a Cartographic Design.................................................... 131 Elżbieta Koziołkiewicz – Borders of/in the House. Recalibrations of Space in Bene nati by Eliza Orzeszkowa.......................................................... 143 Iga Łomanowska – On Jeanne’s Doorstep. Spaces, Borders and Doors in the film Jeanne Dielman by Chantal Akerman............................................. ... 155 Błażej Popławski – Hic sunt leones. Analysis of Perception of Africa in the Testimonies of Poles ................................................................. 163 Mateusz Zimnoch – Anthropology of a Map as New Metaphysics ........................ 175 Mikołaj Rakusa-Suszczewski – Love and Fear: Contribution to the Issue of a Small State . .... 181 HUMANIST PERSPECTIVE Shoshana Ronen – Tefillin: Transgression of a Jewish Religious Ritual Article: Contemporary Hebrew Poetry as a Modern Midrash.......................................... 195 Stanisław Obirek – Daniel Boyarin – Return to Origins or Blurring Borders? ............... 209 4 Contents REVIEWS AND NOTICES Anita Pieńkowska – Literature and Geography in Action............................... 221 PREVIEW Marek Hendrykowski – Introduction to Poetics of News ..............................