<<

N° 113 02 • 2021

113 – en patrouille Unser Juwel Muppeléift Les policiers veillent chaque jour à ce Die Geschichte des Op Besuch am Hondssportveräin que les citoyens se sentent en sécurité Parc Merveilleux – „HSV Beetebuerg“. Vu Muppe- dans leur commune. Un reportage sur von den Anfängen bis heute. schoul bis Agility mir hunn eis le commissariat à . ugekuckt, wat een hei alles mat S • 22 sengem Mupp ka maachen. S • 9 S • 30 WOU MER AM RESPEKT ZESUMMELIEWEN. Doheem wëlle mir eis wuel a sécher spieren. Dofir si mir fireneen do, stinn eis mat Rot an Dot zur Säit. Mir faasse Vertrauen, ginn openeen Uecht a liewen am géigesäitege Respekt.

BEI EIS ZU BEETEBUERG. BEI EIS ZU BEETEBUERG

ÉDITORIAL

Léif Matbiergerinnen Chères concitoyennes, a Matbierger, chers concitoyens,

Mir wëllen doheem sécher sinn an La sécurité et un bon voisinage a gudder Noperschaft liewen. Dofir gi sont importants pour nous tous. Nous mer eis Reegele vum Zesummeliewen. définissons des règles pour permettre Jiddereen ass opgefuerdert dës Reegelen un vivre ensemble harmonieux, des ze respektéieren. règles que nous sommes tous appelés à respecter. Eis Police an „Agents Municipaux“ suerge fir de Respekt, wann et net vun La Police et les agents municipaux aleng geet. Mee an enger fräier Gesell- assurent le respect de ces règles, mais schaft däerf a kann et net sinn, datt op dans une société libre, on ne veut pas et Äre Buergermeeschter all Eck e Polizist steet, fir ze kontrolléie- on ne peut pas admettre qu’il faut par- Votre bourgmestre ren an ze bestrofen. tout des forces de l’ordre pour contrôler et réprimer. LAURENT ZEIMET Mir soe Merci fir d’Réckmeldungen, déi mir op de Sondage iwwert d’Sécherheets- Nous vous remercions pour vos gefill kruten an d’Kommissioun vun der réponses et suggestions au sondage sur Präventioun schafft un de Conclusiou- la sécurité dans nos localités. La com- nen. Mir wëllen op der Basis vun deene mission de la prévention en résumera Virschléi eist Police-Reglement iwwer- des conclusions sur base desquelles nous schaffen, dat d’Reegele vun der gudder allons élaborer un nouveau règlement Noperschaft definéiert. de police, qui définit les règles du bon voisinage. An dësem Buet 113 gi mer op déi ver- schidde Facette vun der Sécherheet an Cette édition 113 du Buet aborde les een Zesummeliewen am Respekt an. différentes facettes de la sécurité et Mir erënneren och nach emol un eise d’un vivre ensemble respectueux. LE MAIRE Mediatiounsservice, dee bei Onstëm- Nous rappelons aussi la disponibilité megkeeten an der Noperschaft ka du service de médiation pour discuter À L’ÉCOUTE vermëttelen. des différends entre voisins et trouver une solution à l’amiable. RDV PAR TÉLÉPHONE Jidderee vun eis dréit duerch säi Verhalen 51 80 80 2304 a säin Engagement zum Mateneen an der Chacun d’entre nous doit contribuer par Gemeng bäi. son comportement citoyen et son enga- gement à la cohésion sociale dans notre commune.

N° 113 02 • 2021 3 BEI EIS ZU BEETEBUERG 113 – AUF STREIFE

Verkehrsunfälle sowie größere und kleinere Delikte – das sind die Dinge, mit denen die Polizei tagtäglich konfrontiert ist. So wie die Beamten des Kommissariats in Bettemburg. Sie sind jeden Tag in der Gemeinde unterwegs. Für sie gilt die Devise „im Einsatz für die Bürger und die Allgemeinheit“. Sie sorgen dafür, dass die Bürger sich in ihrer Gemeinde sicher fühlen können.

4 N° 113 02 • 2021 BEI EIS ZU BEETEBUERG 113 – AUF STREIFE

N° 113 02 • 2021 5 BEI EIS ZU BEETEBUERG

Im September 2019 fusionierten Immer ein offenes Ohr unbedingt eine Streife aussenden die beiden Kommissariate Steve Smaniotto mag seine Arbeit müssen, erklärt Smaniotto. „In Bettemburg und Roeser zum als Polizist sehr, auch wenn es solchen Situationen versuchen zentralen Kommissariat Réiser- nicht immer einfach ist. „Mein wir trotz allem zu helfen und die bann mit Standort in Bettemburg. persönliches Motto lautet: im Menschen an die richtige Anlauf- Elf Polizisten sind dem Kommis- Einsatz für die Bürger und die All- stelle zu verweisen.“ sariat zugeteilt. Sie sorgen für gemeinheit.“ „In unserem Beruf ist Sicherheit und Ordnung in den 1.193 es überaus wichtig den Bürgern, Der ganz normale Alltag Gemeinden Bettemburg, Roeser, Einsätze gab die Hilfe brauchen, zuzuhören Die Polizei in Bettemburg arbeitet Frisingen und Weiler zum Turm. es 2020 auf und immer für sie erreichbar zu in zwei Schichten. Die Frühschicht dem Gebiet sein. Für die Bürger da zu sein ist geht von 7 bis 15 Uhr und die Sie intervenieren bei kleineren der vier unsere oberste Priorität. Wenn Mittagsschicht von 13 bis 21 Uhr. Delikten bis hin zu größeren Ver- Gemeinden, Bürger anrufen und eine Streife Nachts sind dann die Beamten des brechen und führen Verkehrskon- für die das benötigen, dann sind die Beam- benachbarten Kommissariats in trollen durch. „Am Tag kommen Kommissariat ten des Kommissariats umgehend Düdelingen für die vier Gemein- wir durchschnittlich auf 4 bis 8 Réiserbann zur Stelle.“ Es komme auch häufig den im Einsatz. Einsätze“, erklärt Steve Smaniotto, zuständig ist. mal vor, dass Leute bei der Polizei Dienststellenleiter und „Commis- anrufen und einen Fall schildern, Aber wie sieht so ein Tag bei saire-en-chef“ des Kommissariats. bei dem die Beamten nicht direkt der Polizei eigentlich aus? Steve Er hat während seiner Dienstzeit intervenieren können und nicht Smaniotto gibt einen Einblick: bereits so einiges erlebt. Seit 1991 ist er bei der Polizei und seit 2019 Dienststellenleiter der Einsatz- stelle hier in Bettemburg. Vor der Fusion leitete er das ehemalige Kommissariat Roeser. Zusammen für mehr Sicherheit - Steve Smaniotto, Dienststellenleiter Sich in der Gemeinde sicher zu fühlen ist das A und O für ein ange und „Commissaire-en-chef“ des nehmes Lebensgefühl. Um zu erfahren, wie sicher und wohl sich die Kommissariats Réiserbann Bürger in der Gemeinde Bettemburg fühlen, führte die Kommission für Sicherheit und Prävention Ende 2019 eine Umfrage durch.

Die Umfrage lief über mehrere Monate. Insgesamt haben mehr als 400 Bürgerinnen und Bürger daran teilgenommen, bestätigt der Präsident der Kommission Guy Bley. - Der Schöffenrat hat in Zusammenarbeit mit der zuständigen Kommission die Vorschläge der Bürger analysiert. Die Rückmeldungen und Anmer kungen wurden mit der Polizei und den „Agents Municipaux“ diskutiert und anhand der vorliegenden Statistik überprüft.

Nun ist die Sicherheitskommission damit beauftragt, auf Basis dieser Analysen einen Vorschlag für einen Aktionsplan auszuarbeiten. Hierbei sollen das Polizeireglement sowie andere Initiativen für ein friedliches Zusammenleben erarbeitet werden. -

In Kürze wird die Kommission dem Schöffenrat ihre Vorschläge unter breiten. Im weiteren Verlauf werden die Ergebnisse der Umfrage und die daraus resultierenden Schlussfolgerungen der Öffentlichkeit im Detail präsentiert.

6 N° 113 02 • 2021 BEI EIS ZU BEETEBUERG

Während den Morgenstunden­ halten die Polizeibeamten den Straßenverkehr im Auge und intervenieren, wenn nötig.

„Wir haben auch unseren Alltag, nötig (siehe auch „3 Fragen an werden. Zu den Aufgaben des zum Beispiel bei der Frühschicht Rui Moura“ S. 12). Grundsätzlich Kommissariats gehört darüber kommt man morgens um 7 Uhr sind die Beamten des Kommissa- hinaus die Durchführung von aufs Kommissariat, schaut kurz riats in ständigem Austausch mit Kontrollen an der Tankstelle in seine E-Mails und ab 7.30 den Gemeindeverwaltungen. „Ich „Aire de Berchem“. „Hier werden Uhr geht es raus in den Einsatz.“ kann ohne Zweifel behaupten, dass wir mit jeglichen Phänomenen Morgens sind die Beamten meist wir mit den jeweiligen Gemein- der Kriminalität konfrontiert“, rund um die Schulen unterwegs den, für die wir zuständig sind, erläutert Smaniotto. „Unsere und passen auf, dass auch die einen regen Austausch führen. Arbeit ist aber nicht immer nur jüngsten Bürger auf dem Schul- Das funktioniert sehr gut“, aufregend. Auch viele adminis- weg sicher sind und die Verkehrs- bestätigt der Dienststellenleiter. trative Arbeiten fallen an. Das regeln beachtet werden. “ Hier ist dann der weniger spannende arbeitet die Polizei u. a. Hand Neben den unterschiedlichen Aspekt des Berufs, bleibt aber in Hand mit den kommunalen Einsätzen auf dem Gebiet der leider nicht aus.“ Beamten. Auch halten die Polizei- Gemeinde, rücken sie hin und beamten während den Morgen- wieder auch für andere Einsätze Polizeipräsenz zur Prävention stunden den Straßenverkehr im aus, die ihnen von der Einsatz- Die Einsätze der Polizei variieren Auge und intervenieren, wenn zentrale in Esch/Alzette gemeldet nicht nur von Fall zu Fall, sondern

N° 113 02 • 2021 7 BEI EIS ZU BEETEBUERG

auch von Saison zu Saison. So Im Sommer hingegen mehren sich der Natur entsorgen.“ Das reiche bestätigt Steve Smaniotto, dass dann die Einsätze wegen Lärm- von einer einfachen Mülltüte die Beamten im Winter vor allem belästigung. „In den warmen bis hin zu einer Waschmaschine zu Einbrüchen ausrücken. „In der Monaten sind wir natürlich oft oder sogar Bauschutt, so der Tat steigt die Zahl der Einbrüche wegen Lärm oder illegalen Partys „Commissaire-en-chef“. Diesem in den Wintermonaten stark an“, im Einsatz“, erläutert der Dienst- Problem versuche man vehement erklärt er. Man habe festgestellt, stellenleiter. So sind die Beamten entgegenzuwirken – ebenfalls dass vor allem um die Zeitumstel- schon mehrfach ausgerückt, um in Kooperation mit den „Agents lung von Sommer- auf Winterzeit illegale Partys mit mehreren hun- Municipaux“ sowie dem Förster. die Zahl zunehme, so Smaniotto. dert Feiernden auf dem P&R in Daher patrouillieren die Beamten Kockelscheuer aufzulösen. Der Polizeiberuf ist abwechs- während dieser Zeit vermehrt in lungsreich, spannend und nah den Wohngebieten. „Verstärkte „Neben den wiederkehrenden am Bürger. Genau das ist es, was Polizeipräsenz hält die Täter saisonalen Einsätzen gibt es ein den Beamten des Kommissariats häufig von ihrem Vorhaben ab.“ weiteres wiederkehrendes Prob- Freude bereitet. Sie sind gerne für lem“, bedauert Smaniotto. „Zahl- die Einwohner da und dort im reiche Leute, die ihre Abfälle in Einsatz, wo Hilfe benötigt wird.

WEITERE TIPPS,

wie Sie sich vor Einbrüchen schützen können oder sonstige Ratschläge rund um das Thema Sicherheit finden Sie unter: police.public.lu

Wenn Bürger anrufen und eine Streife benötigen, sind die Beamten­ des Kommissariats umgehend zur Stelle.

8 N° 113 02 • 2021 BEI EIS ZU BEETEBUERG

113 – EN PATROUILLE

Les accidents de la route ainsi que les infractions majeures et mineures sont les choses auxquelles la police est confrontée au quotidien. Tout comme les agents du commissariat Réiserbann situé à Bettembourg. Ils sillonnent la commune tous les jours. La devise «au service des citoyens et du grand public» est leur mot d’ordre. Ils veillent à ce que les citoyens se sentent en sécurité dans leur commune.

La police de Bettembourg est au service des citoyens. Même dans des cas où une intervention policière n’est pas nécessaire, les agents essayent d’appor­ter leur aide.

En septembre 2019, les deux intervention 4 à 8 fois par jour», «Ma devise personnelle est la commissariats de Bettembourg explique Steve Smaniotto, chef de suivante: au service des citoyens et de Roeser ont fusionné pour service et commissaire-en-chef et du grand public.» «Dans notre devenir le commissariat cen- du commissariat. Il a déjà vécu métier, il est extrêmement impor- tral situé à Bettembourg. Onze bon nombre de situations pen- tant d’être à l’écoute des citoyens policiers sont affectés à celui-ci. dant son service. Il travaille dans qui ont besoin d’aide et d’être à Ils veillent à la sécurité et au la police depuis 1991 et dirige leur disposition à tout moment. respect de l’ordre dans les com- le commissariat à Bettembourg Être présents pour les citoyens est munes de Bettembourg, Roeser, depuis 2019. Avant la fusion, il notre priorité absolue. Lorsque les et Weiler-la-Tour. dirigeait l’ancien commissariat citoyens appellent et ont besoin de de Roeser. l’intervention d’une patrouille, les Ils interviennent à tous les agents du commissariat se rendent niveaux, des délits les plus mineurs Toujours une oreille aux aguets alors immédiatement sur place.» Il aux méfaits les plus graves et Steve Smaniotto aime beaucoup arrive aussi souvent que des gens effectuent des contrôles routiers. son métier de policier, même si appellent la police et décrivent «En moyenne, nous sortons en ce n’est pas facile tous les jours. une situation pour laquelle les

N° 113 02 • 2021 9 BEI EIS ZU BEETEBUERG

D’AUTRES CONSEILS

sur la façon de se protéger contre les effractions ou en matière de sécurité sont disponibles sur: police.public.lu

agents ne peuvent pas interve- sont respectées. La police travaille tâches administratives à effectuer. nir directement et ne doivent à ce niveau en collaboration C’est l’aspect le moins excitant du pas nécessairement envoyer une avec les agents municipaux. Les métier, mais il faut malheureuse- patrouille, explique Steve Sma- policiers surveillent également la ment s’en acquitter.» niotto. «Dans de telles situations, circulation pendant la matinée et nous essayons d’apporter notre interviennent si nécessaire (voir Présence policière à titre préventif aide malgré tout et de diriger les aussi «3 questions à Rui Moura» Les interventions de la police gens vers le bon point de contact.» p. 12). En principe, les agents du que les varient non seulement d’un cas commissariat sont en contact per- policiers à l’autre, mais également d’une Le quotidien classique manent avec les administrations doivent saison à l’autre. Steve Smaniotto La police de Bettembourg travaille communales. «Je peux affirmer être très confirme ainsi que les agents se en deux postes. Le poste du matin sans l’ombre d’un doute que nous sportifs pour déplacent principalement pour des s’effectue de 7h à 15h et le poste de échangeons activement avec les pouvoir agir cambriolages en hiver. «En effet, l’après-midi de 13h à 21h. La nuit, communes respectives dont nous rapidement et les cambriolages sont en forte les agents du commissariat voisin à sommes en charge. Cela fonc- correctement augmentation pendant les mois sont de service pour les tionne très bien», déclare le chef dans des d’hiver», explique-t-il. Il a été quatre communes. de service. situations constaté que leur nombre est dangereuses? particulièrement en hausse lors du Mais à quoi ressemble donc une En sus des différentes interven- passage de l’heure d’été à l’heure journée aux côtés de la police? tions sur le territoire de la com- d’hiver, affirme Steve Smaniotto. Steve Smaniotto nous en donne mune, ils se déplacent également Par conséquent, les agents un aperçu: «Nous avons aussi de temps à autre pour d’autres patrouillent davantage dans les notre travail quotidien. Par interventions qui leur sont signa- zones résidentielles pendant cette exemple pour le poste du matin, lées par le centre d’intervention période. «Une présence policière nous venons au commissariat d’Esch-sur-Alzette. Le commis- accrue empêche souvent les auteurs à 7h, jetons un coup d’œil à nos sariat a également pour mission de commettre leur méfait.» e-mails, et à partir de 7h30, d’effectuer des contrôles à la nous sortons en intervention.» station-service «Aire de Berchem». En été, en revanche, le nombre Le matin, les agents sillonnent «À cet endroit, nous sommes d’interventions est en augmenta- principalement les alentours des confrontés à toutes sortes de tion du fait des nuisances sonores. écoles et s’assurent que même les phénomènes de criminalité», «Au cours des mois chauds, nous plus jeunes citoyens sont en sécu- explique Steve Smaniotto. «Notre sommes bien évidemment souvent rité sur le chemin de l’école et que travail n’est pas toujours passion- en intervention à cause du bruit les règles de la circulation routière nant. Il y a aussi beaucoup de ou de fêtes illégales», explique le

10 N° 113 02 • 2021 BEI EIS ZU BEETEBUERG

chef de service. Les agents ont ainsi déjà été amenés à plusieurs reprises à mettre un terme à des fêtes illégales regroupant plusieurs Ensemble pour une sécurité accrue centaines de fêtards au P&R de Kockelscheuer. Se sentir en sécurité dans la commune est la base fondamentale pour un climat ambiant agréable. Pour «En sus des interventions saison- savoir dans quelle mesure les citoyens de la commune nières régulières, il existe un autre de Bettembourg se sentent bien et en sécurité, une enquête a été réalisée par la Commission de sécurité problème récurrent», regrette Steve Smaniotto. «Beaucoup de et de prévention fin 2019. gens jettent leurs déchets dans L’enquête a duré plusieurs mois. Au total, plus de la nature.» Cela va du simple sac 400 citoyens y ont participé, comme le confirme le poubelle à la machine à laver ou président de la Commission Guy Bley. même aux gravats, indique le - Le collège échevinal a analysé les propositions des commissaire-en-chef. On essaie citoyens en coopération avec la commission compé de lutter avec fermeté contre ce tente. Les observations et remarques ont fait l’objet de problème, et ce, en coopération discussions avec la police et les agents municipaux et avec les agents municipaux et le de vérifications au moyen des statistiques disponibles. garde-forestier. La commission de sécurité est désormais chargée d’élaborer une proposition de plan d’action sur la - base de ces analyses. Dans ce cadre, le règlement de Le métier de policier est varié, police et d’autres initiatives en faveur d’une cohabita passionnant et s’exerce au plus tion pacifique doivent être élaborés. - près des citoyens. C’est exactement ce qui fait la joie des agents du La commission soumettra prochainement ses propo commissariat. Ils sont ravis d’être sitions au collège échevinal. Les résultats de l’enquête et les conclusions tirées seront ensuite présentés de au service des résidents partout où manière détaillée au public. leur aide est nécessaire.

La police se déplace également pour des interventions hors du territoire de la commune qui leur sont signa­lées par le centre d’intervention d’Esch-sur-Alzette.

N° 113 02 • 2021 11 BEI EIS ZU BEETEBUERG

3 FRAGEN AN 3 QUESTIONS À RUI MOURA

Als kommunaler Beamter einzuhalten. Wir schauen auch regelmä- Was sind die positiven schreiben Sie nicht nur ßig im Jugendhaus vorbei, um mit den Aspekte Ihres Berufs? 1 Strafzettel, was gehört sonst Jugendlichen zu reden und ihnen unsere 3 noch zu Ihren Aufgaben? Arbeit näherzubringen. An Baustellen Viele denken, dass man als kommunaler sind wir ebenfalls im Einsatz. Hier ist Beamte nur angemeckert wird, aber das Wir sind u. a. Kontaktpersonen für die es unsere Aufgabe, zu schauen, dass ist nicht der Fall. Unser Beruf hat durch- Bürger. Da wir oft in der Gemeinde sie richtig abgesichert sind, die nötigen aus sehr positive Aspekte. unterwegs sind, sprechen uns viele Genehmigungen vorhanden sind und Zum einen ist er sehr abwechslungs- Leute an und stellen Fragen, sei es zum dass die LKWs keine Fußgängerwege reich, man ist viel unterwegs und daher Anrainerparken oder wegen allgemeiner oder den Straßenverkehr behindern. auch viel mit den Bürgern in Kontakt. Informationen. Wir helfen ihnen, sich Wir stehen allen Einwohnern jederzeit an die richtige Dienststelle zu wenden. für Fragen zur Verfügung. Das gefällt Wenn Leute ihren Müll illegal im Wald mir persönlich sehr gut an meinem oder auf öffentlichen Plätzen entsorgen, Sind Sie auch abends Beruf. Zum anderen muss man hilfsbe- werden wir von aufmerksamen Mit- im Einsatz? reit sein und wird jeden Tag aufs Neue bürgern kontaktiert. Unsere Aufgabe ist 2 auf die Probe gestellt. In verschiede- es, vor Ort eine Bestandsaufnahme zu Ja, abends sind wir auch oft unter- nen Situationen muss man Feingefühl machen und herauszufinden, wer den wegs. Dann geht es natürlich weiterhin haben und gut mit den Leuten umge- Müll abgeladen hat. In jedem Fall wird darum, die Parksituation im Auge zu hen können. Vor allem natürlich, wenn Anzeige erstattet. behalten. Zum Beispiel kontrollieren man dann mal wegen des Verteilens Des Weiteren sorgen wir für die Sicher- wir, ob Behindertenparkplätze nicht eines Strafzettels angeschnauzt wird. heit rund um die Schulen. Vor allem unrechtmäßig blockiert werden. Gele- Aber das kommt zum Glück nicht allzu an den naheliegenden Zebrastreifen ist gentlich sind wir auch abends auf den häufig vor. es wichtig, dass die Autofahrer die all- Schulhöfen und in öffentlichen Parks gemeinen Verkehrsregeln einhalten und unterwegs, um dort dem Vandalismus die Kinder sicher die Straße überqueren Einhalt zu gebieten. Darüber hinaus können. Wir greifen nicht immer zum sind wir meist bei abendlichen Veran- Strafzettel, sondern versuchen auch im staltungen, wie der „Nuit des Merveil- Gespräch den Bürgern zu erklären, dass les“, im Einsatz, um die Sicherheit der es wichtig ist, Park- und Verkehrsregeln Besucher zu gewährleisten.

12 N° 113 02 • 2021 BEI EIS ZU BEETEBUERG

Rui Moura Kommunaler Beamter der Gemeinde Bettemburg Agent municipal de la commune de Bettembourg

En tant qu’agent municipal, respecter les règles de stationnement et Quels sont les aspects vous n’établissez pas seule- de circulation. Nous passons aussi régu- positifs de votre métier? 1 ment des contraventions. En lièrement à la Maison des Jeunes et de la 3 quoi consistent vos autres Culture pour discuter avec les jeunes et Beaucoup de gens pensent qu’être un fonctions? leur présenter notre travail. agent municipal consiste seulement Nous sommes en outre présents sur les à faire face au mécontentement, mais Nous sommes notamment les interlocu- chantiers. Il est de notre devoir de nous ce n’est pas le cas. Notre métier a des teurs des citoyens. Comme nous sillon- assurer qu’ils sont correctement sécu- aspects très positifs. nons souvent la commune, beaucoup de risés, que les autorisations nécessaires D’une part, c’est très varié, nous nous gens s’adressent à nous et nous posent ont été octroyées et que les camions déplaçons souvent et avons donc beau- des questions, que ce soit sur le station- n’obstruent pas les voies piétonnes et coup de contacts avec les citoyens. Nous nement des riverains ou au sujet d’infor- n’empêchent pas la circulation routière. sommes à la disposition de tous les mations plus générales. Nous les aidons résidents à tout moment pour répondre à se tourner vers le bon service. Lorsque à leurs questions. Personnellement, c’est des personnes déposent illégalement un aspect que j’aime beaucoup dans leurs ordures dans la forêt ou dans les Travaillez-vous également mon travail. D’autre part, nous devons lieux publics, nous sommes contactés le soir? nous rendre utiles et sommes mis à par des concitoyens vigilants. Notre 2 l’épreuve de la nouveauté tous les jours. travail consiste à faire un inventaire sur Oui, nous nous déplaçons souvent le Dans diverses situations, nous devons place et à découvrir qui s’est débarrassé soir. En l’occurrence, il s’agit toujours de faire preuve de tact et être en mesure de desdites ordures. Dans tous les cas, garder un œil sur la situation du station- considérer les gens avec bienveillance, une plainte est déposée. Nous assurons nement. Nous vérifions par exemple que et ce, évidemment lorsque nous nous également la sécurité autour des écoles. les places de parking pour personnes à faisons houspiller en raison de la distri- En particulier au niveau des passages mobilité réduite ne sont pas bloquées bution d’une contravention. Heureuse- piétons à proximité, il est important illégalement. De temps en temps, nous ment, cela n’arrive néanmoins pas trop que les conducteurs respectent les nous rendons le soir dans les cours souvent. règles générales de circulation et que les d’école et les parcs publics pour lutter enfants puissent traverser la route en contre le vandalisme. toute sécurité. Nous ne verbalisons pas De plus, nous sommes généralement de systématiquement, mais essayons éga- permanence lors de manifestations noc- lement de dialoguer avec les citoyens et turnes, comme la «Nuit des Merveilles», de leur expliquer qu’il est important de pour assurer la sécurité des visiteurs.

N° 113 02 • 2021 13 BEI EIS ZU BEETEBUERG

Les beaux jours arrivent et avec eux les petits travaux de jardin et les soirées barbecue. Petit rappel de quelques règles à respecter:

BARBECUES TONTE DE PELOUSES &

Sont interdits sur les voies TRAVAUX DE JARDINAGE publiques les appareils: • fonctionnant au fuel, Les tondeuses peuvent être utilisées: du lundi au vendredi de 8h à 12h et de 13h à 20h, • utilisant de la graisse, • le samedi de 8h à 12h et de 13h à 19h, • à braises ou au charbon de bois. • • interdiction les dimanches et jours fériés. Les barbecues organisés dans les jardins ne doivent pas incommoder Cette disposition s’applique à tous les outils motorisés bruyants. les voisins.

FEUX ARBRES, ARBRISSEAUX &

Sont autorisés à brûler en plein air: ARBUSTES • les déchets végétaux des jardins, peuvent dépasser une hauteur de 2 m, • les déchets issus du déboisement, •  mais seulement à une distance de 2 m du terrain voisin. • les déchets issus du défrichement ou d’activités agricoles. • peuvent être plantés en espaliers des deux côtés de la clôture.

Feux interdits entre le 16 avril et le Le voisin est en droit: 14 septembre. Les feux allumés doivent • d’exiger que les arbres, arbustes et buissons qui ne sont pas être constamment sous surveillance et ne plantés à la distance légale par rapport au terrain voisin soient pas incommoder les voisins. Toutes les déracinés ou coupés, mesures de sécurité requises doivent être • de remplacer les arbres mourants, abattus ou déracinés dans prises pour éviter une propagation du feu. le respect de la distance légale, • d’exiger que les branchages ou arbustes qui dépassent sur son terrain soient taillés. Tant qu’il renonce à l’exercice de ce droit, il peut cueillir les fruits qui sont de son côté du terrain, • de couper des racines ou des branches qui poussent sur son terrain à la limite de propriété. Cependant, ce droit ne s’applique pas aux arbres classés en tant que sites protégés ou monuments historiques, ainsi qu’aux arbres âgés de plus de 30 ans et faisant partie d’un massif forestier de plus d’un hectare.

Concernant les arbres qui poussent entre la limite de deux terrains voisins, les deux propriétaires ont le droit d’exiger qu’ils soient abattus.

14 N° 113 02 • 2021 BEI EIS ZU BEETEBUERG

MEDIATION

POUR DE BONNES RELATIONS AUF EINE GUTE NACHBARSCHAFT DE VOISINAGE

La commune propose à ses citoyens une Die Gemeinde bietet ihren Bürgern eine kosten- médiation gratuite pour les litiges entre voisins. lose Mediation bei Nachbarschaftsstreitigkeiten Astrid Glod est médiatrice accréditée depuis 20 ans an. Astrid Glod ist seit 20 Jahren akkreditierte et supervise le service. Mediatorin und betreut den Service.

Madame Glod, quel est l’objectif de la médiation? Frau Glod, was ist das Ziel der Mediation? La médiation vise à parvenir à un règlement extrajudiciaire. Die Mediation strebt eine außergerichtliche Einigung an. Elle permet de trouver des solutions en tenant compte des Sie ermöglicht es, Lösungen unter Berücksichtigung der intérêts de chacun. Idéalement, un accord gagnant-gagnant Interessen aller zu finden. Im Idealfall entsteht eine Win-win- en découle pour les deux parties au différend. Le médiateur Situation für beide Streitparteien. Der Mediator ist neutral est neutre et impartial. und unparteiisch.

De quelle manière fonctionne l’offre? Wie funktioniert das Angebot? Avant d’avoir recours au service de médiation, une discus- Bevor der Mediationsdienst in Anspruch genommen wird, sion entre les voisins devrait déjà toujours avoir lieu. Si aucune sollte es im Vorfeld immer schon ein Gespräch unter den solution n’est possible, notre service peut être contacté par Nachbarn gegeben haben. Ist so keine Lösung möglich, kann e-mail ou par téléphone. Après un premier échange, nous unser Dienst gerne per E-Mail oder Telefon kontaktiert werden. écrivons à l’autre partie. La participation à la médiation est Nach einem ersten Austausch schreiben wir die andere Partei évidemment entièrement volontaire. Si l’autre partie donne an. Die Teilnahme an der Mediation erfolgt selbstverständ- son accord, un entretien individuel aura également lieu avec lich auf rein freiwilliger Basis. Wenn sie zustimmt, wird auch celle-ci. Dans la plupart des cas, une solution peut ainsi être mit dieser Partei ein Einzelgespräch geführt. Meistens kann trouvée. Sinon, on cherche à instaurer un dialogue respec- so schon eine Lösung gefunden werden. Ansonsten wird der tueux. La présence de deux médiateurs expérimentés est respektvolle Dialog gesucht. Dabei sind zwei erfahrene Media- requise. Remarque très importante: la médiation se déroule toren anwesend. Ganz wichtig: Die Mediation findet in einem dans un environnement protégé. Toutes les informations sont geschützten Rahmen statt. Alle Informationen werden streng traitées de manière strictement confidentielle. vertraulich behandelt.

Dans quels types de litiges intervenez-vous? Bei welchen Streitfällen unterstützen Sie? Les divergences et les malentendus portent souvent sur la Häufig sind Unstimmigkeiten und Missverständnisse im taille des arbres et des haies, mais l’élevage d’animaux, les Bereich Baum- und Heckenschnitt, aber auch Tierhal- nuisances sonores ou les barbecues sont aussi des sujets tung, Lärmbelästigung oder Grillen sind immer wieder récurrents. En ces temps de pandémie notamment, les conflits vorkommende Themen. Gerade in der Pandemiesituation s’exacerbent, dans la mesure où les gens passent davantage verschärfen sich Konflikte, da die Menschen mehr Zeit de temps à leur domicile. La médiation peut offrir à cet égard zuhause verbringen. Hier kann die Mediation mit ihrem une valeur ajoutée précieuse grâce à son regard extérieur. Blick von außen einen wertvollen Mehrwert bieten.

[email protected] T. 51 80 80 28 28 (répondeur automatique / Anrufbeantworter) N° 113 02 • 2021 15 #BEIEISZUBEETEBUERG

Wat een hei wuel fir en Ausbléck huet? Dëse Balcon gehéiert zu engem vun den Appartementer, déi iwwert der Boucherie Hall, dem Restaurant Romantica an dem Café Bei der Bréck waren. AUS AL

METTEZ VOTRE COMMUNE EN SCÈNE Envoyez votre photo haute résolution en format paysage à [email protected] ou postez-la sur Instagram #beieiszubeetebuerg GËTT NEI

Eng schéin Zäit: Hei an der Boucherie Hall huet dem Natalee seng Mamm ëmmer akaaft. D’Gebai wäert verschwannen, net esou de Souvenir un all déi lecker Molzechten, déi mat der Wuer vun dësem Metzler zoubereet goufen, un dat gemittlecht Zesummesi mat der Famill oder mat Frënn beim Sonndesbrot oder der hausmaacher Spaghetti.

16 N° 113 02 • 2021 #BEIEISZUBEETEBUERG AUS AL

GËTTAntëscht gesäit et heiNEI e bëssen anescht aus: D’Gebaier op der Nummer 2, 4 a 6 vun der Rue de la Gare sinn amgaang ofgerappt ze ginn, fir eppes Neiem Plaz ze maachen. Mir soen dem Natalee Merci, dat dës Foto den 19.3.2021 géingt 19h00 opgeholl huet, fir mat de Gebaier och schéin a perséinlech Erënnerunge festzehalen, déi hatt mat der Boucherie Hall a mam Restaurant Romantica verbënnt.

Foto: Natalee

Si stieche scho vu Wäitem an d’A: Déi mof Sträifen op der Fassad gesinn zwar poppeg aus, sinn awer net méi ganz zäitgeméiss. An Zukunft wäerte mer se op jidde Fall net méi kënne bestaunen, duerfir kënnt elo awer de Parking dohin, wéi en am Kader vum Chantier-Reamenagement vun der Rue de la Gare geplangt war.

N° 113 02 • 2021 17 ËNNERWEE

BEI EIS DOHEEM Beetebuerger Märchepark

De Beetebuerger Märchepark huet de 27. Mäerz seng Dieren nees opgemaach. Mir geheien e Bléck hannert d’Kulissen, mam Marc Neu, Chargé de direction, dee mat enger gudder Equipe villes méiglech mécht.

Wéi eng Neiegkeete ginn et ze Ëm de Ris gi sech vill Geschichten entdecken an dëser Saison? erzielt. Firwat läit hien iwwer- Geschwë mécht eng nei Spillplaz haapt do? op, ënnert dem Motto „Gesond- De Ris ass u sech eng Märchenzeen heet“. Hei fannen d’Kanner e aus dem „Klengen Däumling“. Spidol, eng Ambulanz, en Heli- Den Däumling stoung ëmmer als kopter, alles zougänglech mam kleng Figur niewent dem Ris. Lei- Rollstull. Eis grouss Panorama- der ass se e puermol geklaut ginn, bréck kritt e Lift. Den alen Zuch bis se enges Daags net méi vum huet definitiv de Geescht opginn, Park ersat ginn ass. Vun do u läit en fonkelneie wäert an den Asaz de Ris aleng do. kommen. Vill Déiere krute méi e grousst Doheem, ënnert anerem Eng flott Anekdot? d’Wäschbieren, d’Flamingoen, Eisen Albino-Känguru, de d’Schwäin an d’Kanéngercher. Skippy, ass eis eemol duerch den Drot gaangen. Leider louch Wéi eng Attraktioun géift Dir Schnéi, sou datt mir e bal net méi perséinlech an den nächste Jore fonnt hunn. A wéi mir e bis haten, Wéi gëtt ee Chargé de direction gäre verwierklechen? ass en duerch e Lach an eisem vun esou engem schéine Park Wat mir ëmmer erëm duerch de Netz erëm fortgesprongen. ewéi deem heiten? Kapp geet ass eng Vergréisserung 1997 war ech als Educateur ­gradué vum Park Richtung al Deponie Wat ass Är Liblingsplaz am Park? bei der APEMH um Site um „Moosselter“. Hei hätte mir Wat eise Park vläicht vun anere Betteng op der Mess agestallt, en ideale Volume, en Hiwwel mat Parke mat Déieregeheegen enger Struktur, déi mat Persoune e puer Plateauen, mat deem mir ofgrenzt, sinn déi vill flott Pro- mat engem intellektuellen Defizit kéinte schaffen. Ech stelle mir eng jeten, déi mir an Eegeregie reali- schafft. Wou d’APEMH dat Joer Eisen Sommerrodelbahn vir, niewent séieren, oft mat Materialien, déi de Park iwwerholl huet, sinn ech Albino-Känguru, engem Freigehege an engem mir nach iergendswou op Stock eriwwergewiesselt an hunn 2000 de Skippy, Aussiichtstuerm. Doriwwer eraus haten. Beispiller sinn eis flott d’Leedung assuréiert. Niewent ass eis eemol wäerte mir an Zukunft weider Spillplaz fir déi ganz Kleng mat dem touristeschen Aspekt war eis duerch den gäre mat Artisten u flotte Projete enger Mosaiksmauer, de Minigolf de Park als Aarbechts- a Forma- Drot gaangen schaffen. Och en Haus mat enger an d’Waasserspillplaz. Och eis tiounsstruktur immens wichteg. grousser Comicsammlung kéint rezent Kreatioun, d’Zwergeminn, An ech muss soen: Et klappt per- vläit eng Kéier Realitéit ginn. hu mir mat eise Leit gebaut. Aner fekt. Den Erfolleg gëtt eis Recht. Liblingsplaze sinn d’Amazonas- a Eis Leit liewen hei op an ouni si Madagaskarhaus, d’Pandageheeg wier et net ze maachen. … an d’Terrass vum Restaurant!

18 N° 113 02 • 2021 ËNNERWEE

Numm: Marc Neu Gebuer: Abrëll 1967 LU Nationalitéit:

MIni-Zoo

Restaurant

LEGEND caisse Mäerchewelt

Grott

Historia

Ris

Schlaangewelt

Minigolf

#beieiszubeetebuerg

N° 113 02 • 2021 19 ËMGEBLIEDERT

LE PRIX LAURENCE S’OUVRE À L’EUROPE

La prochaine édition du Prix Laurence, concours littéraire pour jeunes, constituera un des moments forts de la programmation de Bettembourg dans le cadre de sa participation à «Esch2022, Capitale européenne de la culture».

L’appel à participation, lancé le Le Prix «Nous souhaitons tout d’abord 24 avril 2021, est élargi aux jeunes Laurence laisser les jeunes s’exprimer de la Grande Région, de Kaunas constitue librement sur des sujets qui leur en Lituanie et des communes par- un élément tiennent à cœur et dans le genre tenaires de Bettembourg, à savoir central du qui leur plait le plus. Comme Participe au Valpaços au Portugal et Flai- «LiteraTour», nous évoluons dans le cadre Prix Laurence 2022! bano en Italie. En conséquence, festival littéraire d’Esch2022, nous invitons les No limits to your creativity les jeunes pourront soumettre organisé par la jeunes à écrire au sujet de la vision leurs créations littéraires en sept commune de d’Esch22, de l’idée européenne, de Aucune restriction de genre! langues: luxembourgeois, alle- Bettembourg. Remix Europe, de Remix Yourself Tous les types de littérature mand, français, anglais, lituanien, et de la digitalisation », commente sont autorisés: prose, poésie, portugais et italien, dans deux Depuis Pit Hoerold, coorganisateur du théâtre, rap, chansons… catégories d’âge: les 12-17 ans et sa création concours et président du jury. Repoussons les limites de les 18-26 ans. en 2015, ce qui est possible, célé- 446 auteurs Un jury local se chargera de la pré- brons nos différences pour ont participé au sélection dans les pays participants les utiliser comme piliers concours avec et soumettra son choix au jury du d’un avenir commun. . Prix Laurence qui sélectionnera 801 textes les finalistes. Tous les finalistes Les meilleurs auteurs liront majeurs présenteront leurs œuvres leurs textes EN DIRECT au public et au jury le Lancement officiel de la 7 e édition du Prix Laurence qui a eu lieu en direct à Bettembourg devant le 24 avril 2022. le 24 avril 2021 à Bettembourg. De gauche à droite: Pit Hoerold, public le 24 avril 2022. Ensuite, Nancy Braun et Laurent Zeimet ils participeront à une résidence Participation jusqu’au d'auteur de cinq jours où 31 octobre 2021 workshops, ateliers de création, visites touristiques et échanges www.prixlaurence.lu seront au programme.

20 N° 113 02 • 2021 ËMGEBLIEDERT

KONSCHT AM PARK

Zanter 2013 mécht d’Gemeng Beetebuerg am Kader vum Festival LiteraTour d’Diere vum Schlasspark op fir d’Open-Air-Expo „Konscht am Park“.

Dëst Joer fënnt déi ongewéinlech Ausstellung bis den 30. Juni 2021 statt an ass 24/7 accessibel. E Kënschtler klengt Schëld bei all Konschtwierk erkläert Iech d’Konzept an dem Kënschtler seng Visioun. Maryse Linster Anne Lindner Mo. Assy Jans Falls mir de beléifte Rendez-vous Patricia Lippert Corinne Goetz „Meet the Artists“ am Respekt vun Pascale Behrens Daniel Mac Lloyd de sanitäre Moossname kënnen Raphael Gindt Florence ofhalen, annoncéiere mir dat Stefan Seffrin Hoffmann spontan iwwer ons sozial Medien. Sylvain Divo Laurent Turping Vince Arty Lis Prussen /literatourbettembourg Yvette Rischette /bettembourg Marc Pierrard

Vince Arty: Je prends ton cæur

N° 113 02 • 2021 21 ZÄITREES

DER PARC MERVEILLEUX: EIN JUWEL IN UNSERER GEMEINDE

Dort, wo einst im „Mosselter“ der verhasste deutsche Besatzer im Zweiten Weltkrieg ein Reichs­ arbeitsdienstlager errichtet hatte, bereiteten später die Amerikaner unter General H.J. Polk die Befreiung Bettemburgs vor. Ab dem 19. Mai 1956 sollten mit der Schaffung einer Märchenwelt vom niederländischen Gartenbauplaner Albert Willem Ter alle Spuren der dunklen Vergangenheit verwischt werden und eine 25 Hektar große Traumwelt entstehen.

Zu den Männern der ersten Der Saison 1956 wurde mit 111.975 den Märchenpark der 60er-Jahre, Stunde in der am 29. Oktober über 111.975 Besuchern ein Besucher wo sie unvergessene Stunden ver- 1955 gegründeten Gesellschaft großer Erfolg beschieden. Am zählte der brachten, sei es im Lunapark, auf „Mosselter s.à r.l.“ gehörten u. a. 29. Juli 2009 passierte bereits der Parc Merveilleux den Rutschbahnen, Schaukeln Direktor Jean Gales, der spätere 8.000.000. Gast die Kasse. Vor bereits im oder den Tretautos. Direktor Marcel Gales (1961–1988 allem in der Gemeinde Bettem- ersten Jahr und von 1992–1997), Jean-Pierre burg aufgewachsene Kinder seiner Eröffnung. Lange Jahre wurden die Besucher Thiry und Emile Klensch. erinnern sich heute noch gerne an von kreischenden, an Pfosten

22 N° 113 02 • 2021 ZÄITREES

Bis 2009 passierten Der Riese wacht seit jeher insgesamt 8 Millionen über den Park. Besucher die Kassen des „Parc Merveilleux“.

Viele Kinder der 60er-Jahre erinnern sich noch heute an die Anfänge des Märchenparks.

angeketteten Papageien, die gegründeten A.P.E.M.H. erweisen. jährliche Bezahlung von 4 Euro Spalier längs des Eingangsweges Durch die Einbeziehung von Men- pro Ar an die Gemeinde vor. Die standen, begrüßt. Im Laufe der schen mit Behinderung erwachte Gesellschaft „Parc Merveilleux“ Zeit wurden die imposanten Tiere der Märchenpark ab dem ist seit dem 1. Januar 2004 für allerdings zu Recht in angepass- 18. Dezember 1997 zu neuem weitere 30 Jahre berechtigt, die dass ten Gehegen untergebracht. Leben. Besonders der Tierbestand, Areale zu nutzen, mit einer mög- Papageien das Aushängeschild des Parks, lichen Verlängerung bis 2054. die einzigen Neubeginn mit der A.P.E.M.H. wurde konsequent ausgebaut. Vögel sind, Die Verantwortlichen des Parks Am 17. März 2002 wurden groß- In der Hochsaison bietet der bei denen es waren immer bemüht, das räumige Pavillons mit tropi- Park etwa 120 Personen, darunter Rechts- und Angebot zu erweitern. In den schem Klima, Aquarien und 60 Menschen mit Behinderung, Linksfüßer 70er-Jahren entstand eine Teich- Terrarien eröffnet. Heute leben einen Arbeitsplatz. gibt? Es gibt anlage mit Pelikanen, Kranichen, etwa 200 verschiedene Arten aus Papageien, Störchen und Flamingos. 1981 fünf Kontinenten im Park. Treu Leider konnte die Einbeziehung die eher ihren wurde die Vogelhochzeit ange- seinem Namen werden insbeson- der im Jahre 2016 sanierten Müll- rechten oder legt. Lange musste allerdings um dere die Kinder in die Märchen- halde in den Park nicht realisiert ihren linken die Zukunft des Märchenparks welten von u. a. „Aschenputtel“, werden. Ein anderes Projekt wird Fuß nutzen, gezittert werden, stand doch seine „Der Wolf und die sieben Geiß- allerdings verwirklicht: Im Rah- um Nahrung Existenz Anfang der 90er-Jahre lein“, „Hänsel und Gretel“ oder men des Kulturjahres Esch2022 festzuhalten auf der Kippe. Mehrere Projekte, „Schneewitchen“ entführt. entsteht im Eingangsturm eine oder zu unter ihnen sogar ein chinesi- Zudem können sie eine zoologi- kleine rurale Herberge mit zwei klettern. scher Investor, fanden nicht die sche Schule besuchen. Zimmern! Zustimmung des Verwaltungsra- tes und der Gemeindeführung. Der Konzessionsvertrag mit der Als ein regelrechter Glücks- Gemeinde, die übrigens Eigentü- Graas Gusty fall sollte sich dann aber die mer des Grundstückes ist, datiert Dieser Beitrag ist ein Zusammenschnitt des in der Broschüre „90 Jahre Sängerfreed“ erschienen Artikels, Zusammenarbeit mit der 1967 vom 14. Mai 2003 und sieht eine wo auch die detaillierte Bibliografie aufgelistet ist.

N° 113 02 • 2021 23 FIR IECH, MAT IECH

NEIN ZU SCHOTTERWÜSTEN LEBENDIGE VIELFALT STATT GRAUEM EINHEITSBREI*

Ein Schottergarten ist eine praktisch vegetationsfreie Anlage, die großflächig mit einer Schüttung aus mineralischen Schüttgütern bedeckt ist; „aufgelockert“ lediglich durch künstlich wirkende Statuspflanzen („Riesenbonsai“), oft in Verbindung mit Gabionen, Stabmattenzäunen und Rustikalkitsch.

Kies- und Schotterschüttungen Bunte Vielfalt statt grauer Wüste! sind weder pflegeleicht noch Pflanzen kühlen die Luft im Som- umweltfreundlich! mer ab und sorgen für ein gutes Was sagt eigentlich das Gemeindereglement dazu? Zwischen den Steinen sammeln Klima, indem sie die Luft von sich Staub und Samen, die beste Feinstaub reinigen und Sauerstoff Auf www.bettembourg.lu

Wachstumsvoraussetzungen für produzieren. Ein blühender Gar- finden Sie im «Règlement sur

Unkräuter bieten. Algen und ten bietet Insekten, wie Schmet- les Bâtisses, les Voies publiques et les Sites» in den Flechten lassen die Steine mit der terlingen und Bienen, wichtige Artikeln 65.3 und 65.4 alle Zeit ungepflegt aussehen. dass Steine Nahrung und Lebensraum. sich tagsüber Bunte Farben und ein herrlicher relevanten Informationen. Kies und Schottersteine absor- stark Duft sorgen für ein angenehmes Ein Reglement zur finanziellen bieren Hitze und strahlen diese aufheizen, Wohnumfeld. Unterstützung von Biodiversi anschließend ab. Dies führt zu ­ die Hitze tätsprojekten im Privatbereich einer Temperaturerhöhung der speichern wird aktuell ausgearbeitet. Umgebung. Zudem können sie und diese blenden. Sie tragen zum Arten- dann die ganze sterben bei, da Flächen ohne Nacht über Pflanzen kaum Lebensraum für abgeben? Insekten und andere Kleintiere bieten. Ganz nebenbei führen Abbau, Transport und Verlegung der Steine auch zu einem erheb- lichen Ressourcenverbrauch. Einzelpflanzen oder Formgehölze in den Kies- und Schotterschüt- tungen leiden unter der Hitze und werden schnell Opfer der Ein- strahlung oder von Parasiten. Der Rückbau der Flächen ist teuer und aufwendig.

*Online-Präsentation „Der Kies muss weg“ des Buchautors Tjards Wendebourg.

24 N° 113 02 • 2021 FIR IECH, MAT IECH

KAMPAGNE „Eis Beem hu Charakter!“

Mir presentéieren Iech an Zesummenaarbecht mat der Natur a Bëschverwaltung de Projet „Eis Beem hu Charakter!“. D’Arrondissement Süden vun der Naturverwaltung ass zesumme mat de Gemengen aus dem Süden op der Sich no bemierkenswäerte Beem aus der Regioun. Bekanntlech gesinn zwee puer Aen méi ewéi eent, bei dësem Projet brauche mir souvill Aen wéi méiglech, an dofir brauche mir Är Hëllef!

Schéckt eis eng Foto mat Localisatioun vum schéinste Bam bei Iech an der Regioun op [email protected]

STECKBRIEF: UNSERE BÄUME

Das kommunale Baumkataster ist ein Verzeichnis, in dem etwa 2.200 Stadt-, Park-, und Straßenbäume unserer Gemeinde erfasst und verwaltet werden. Dazu gehören auch die Bäume des Parc Merveilleux.

Alle eingetragenen Bäume werden Warum ist Fällen Wichtigstes Gebot ist, dass die präzise durch eine Nummer iden- manchmal nötig? „Verkehrssicherheit“ des Baumes tifiziert und mit einem Steckbrief Kann man mit dem bloßen Auge gewährleistet ist. Falls dies nicht versehen. Dazu gehören allge- beurteilen, ob ein Baum krank ist? der Fall ist, muss der Baum gefällt meine Daten zu Stamm, Krone Selbst für Experten ist das oft nicht werden. Jedes entfernte Exemplar oder Standort sowie Schäden, möglich. Hier sind fundierte Dia- wird durch einen oder mehrere Bruchfestigkeit und Pflegemaß- gnosen gefragt, die mit speziellen neue Bäume ersetzt. nahmen. Eine Diplom-Baum­ Prüftechniken gesichert werden. expertin berät die Gemeinde Sogenannte „Bohrwiderstands- Ein weiterer Grund für Fällungen bei allen Fragen rund um die messungen“ oder „Schallimpuls­ besteht in notwendigen Bau- Baumsicherheit. Zu diesem tomografien“ kommen zum maßnahmen. Auch hier wird Anlass erstellt sie professionelle Einsatz. Gerade bei alten und nur gefällt, wenn es erwiesener- Gutachten, die im Umweltdienst besonders schützenswerten Exem- maßen keine andere Lösung gibt. der Gemeinde einsehbar sind plaren soll mit Hilfe der eingehen- Der zuständige Förster prüft die und eine wichtige Grundlage für den Kontrollen ein langer Erhalt Anfrage und das Ministerium sämtliche Entscheidungen und sichergestellt werden. erteilt eine Genehmigung. Jeder Maßnahmen darstellen. gefällte Baum wird kompensiert.

N° 113 02 • 2021 25 FIR IECH, MAT IECH NACHHALTIGKEIT MACHT SCHULE

Kinder sind die Verantwortlichen von morgen. Um langfristig etwas für den Klima- schutz zu tun, ist es daher sinnvoll, den Nachwuchs schon frühzeitig für Umweltthemen zu begeistern. So auch in der Gemeinde Bettemburg, wo das Projekt „Nachhaltigkeit macht Schule“ unter der Leitung des Experten Marcel Barros (Energie Agence), sowie der Lehrerin Adela Fuentes umgesetzt und von der Gemeinde finanziert wurde.

Anhand von Experimenten, Exkursionen, Rätseln und visu- ellen Lehrmitteln wurden die Schulkinder aus insgesamt 6 Klas- sen des Cycle 3 der „Schoul am Duerf“ spielerisch an komplizierte Zusammenhänge herangeführt und lernten diese zu verstehen. Dabei kamen verschiedene Geräte wie Thermometer oder Beleuch- tungsmesser zum Einsatz.

Das Projekt fand im Rahmen der Erziehung zur Nachhaltigkeit statt und umfasste drei Hauptziele: die Vermittlung von Umweltwissen, Anhand von Experimenten und Exkursionen wurde den die Bildung einer respektvollen Kindern vermittelt, was es heißt, die Umwelt zu respektieren. Grundeinstellung gegenüber dem Planeten und die Förderung eines umweltgerechten Verhaltens im Alltag. Zum Abschluss durften sich die Teilnehmenden über ein Mitmach-Diplom freuen.

„Wir dürfen den Kindern nicht die ganze Verantwortung für Umweltprobleme aufbürden, die über Jahrzehnte entstanden sind. Wir können sie aber motivieren und ihnen zeigen, wo sie überall mit anpacken können.‟ Josée Lorsché, Schulschöffin

„Manchmal meinen Schüler, dass man ohne weiteres auf einen anderen Planeten umziehen könne, falls unsere Erde nicht mehr bewohnbar wäre. Aber spätestens, wenn Marcel Barros zu Besuch war, versteht jedes Kind, dass wir respektvoll mit unserer Umwelt und ihren Ressourcen umgehen sollten.‟ Adela Fuentes, Lehrerin

26 N° 113 02 • 2021 FIR IECH, MAT IECH JOURNÉE MONDIALE DE L’EAU

À l’occasion de la Journée mondiale de l’eau du 22 mars, le collège échevinal a lancé deux campagnes pour sensibiliser le public à un comportement plus écologique et durable.

DES FONTAINES «LA MER COMMENCE ICI»

À EAU À l’initiative du collège échevinal, des pavés spéciaux à l’ins- Avec l’installation de fontaines à eau à la «Sonneschoul» à cription «La mer commence ici» ont été installés près des Noertzange et au centre sportif à Bettembourg, le collège grilles d’eaux pluviales pour inciter les gens à ne plus jeter échevinal veut sensibiliser et encourager les gens à boire leurs déchets négligemment dans la rue ou dans les caniveaux. davantage d’eau du robinet. C’est surtout par les caniveaux que bon nombre de déchets se retrouvent dans les océans via les rivières. Ces installations contribuent également à réduire l’utilisa- tion de bouteilles en plastique et les déchets en général. Une troisième fontaine sera installée à l’extérieur du hall spor- tif, afin que les personnes pratiquant un sport à l’extérieur puissent également profiter de l’eau du robinet.

LE SERVICE DES EAUX

La journée portes ouvertes organisée par la commune dans le cadre de la semaine de l’eau est l’occasion pour les particuliers et les écoles de visiter le réservoir «Jongebësch» ainsi que l’exposition autour de l’eau.

Cette année, toute l’équipe du Service des eaux vous donne rendez-vous sur la chaine YouTube pour la visite virtuelle du château d’eau à Noertzange et du réservoir au sol au «Jongebësch».

N° 113 02 • 2021 27 FIR IECH, MAT IECH

L’ÉGALITÉ ENTRE HOMMES ET FEMMES MISE EN PRATIQUE

En janvier 2021, la commune de Bettembourg a changé les postes de la carrière A2 des agentes de nettoyage en postes de la carrière A3 de l’agent polyvalent selon la convention collective.

Ce changement entraîne une reva- Nous avons rencontré à ce sujet lorisation des carrières dans le but Martine Pommerell, qui est à la d’assurer l’égalité de traitement tête d’une équipe de 45 agentes du personnel communal. «L’éga- de nettoyage dédiées à la com- lité de traitement doit devenir une mune. Depuis qu’elle a intégré la réalité à tous les niveaux et ne peut délégation salariale en 1998, elle Quelque 2 000 salariés pas se limiter à de vaines paroles», se bat pour les droits des salariés de 18 communes du sud explique Josée Lorsché, échevine en général, et pour les droits des du pays sont soumis responsable de la politique de femmes en particulier. à une convention l’égalité entre hommes et femmes. collective commune.

INTERVIEW AVEC MARTINE POMMERELL

Il a fallu 20 ans pour obtenir nombreuses décisions prises lors vrai que la plupart de ces femmes l’égalité entre les carrières des de ces négociations, dans le cadre subissent une double charge, avec agents polyvalents (ancienne- des conventions collectives, ont la conciliation de la vie profes- ment ouvriers communaux) et bénéficié aux salariés indépen- sionnelle et de la vie familiale. celles des agents de nettoyage. damment de leur genre. Était-ce une question de genre? Bettembourg est la première J’ose penser qu’il s’agissait sur- Quelle importance a selon vous commune à prendre cette tout d’une question de budget. cette décision de revalorisation? direction. Bettembourg est une Lors de chaque réunion avec Cette décision est très impor- commune importante et dispose les communes concernées, le tante, surtout du point de vue d’une vaste équipe d’agentes de sujet a été repoussé à une date de l’égalité des chances. Les nettoyage. Cette décision nous ultérieure: il y avait des points agentes de nettoyage exercent laisse à espérer que les autres plus importants à traiter. Ce un travail aussi physique que les communes suivront cet exemple qui était vrai en partie. Il ne agents polyvalents (souvent des prochainement. faut pas oublier en effet que de hommes). Ceci est d’autant plus

28 N° 113 02 • 2021 FIR IECH, MAT IECH

En présence du collège échevinal, les panneaux ont été officiellement dévoilés.

QUAND LES FEMMES GAGNENT EN VISIBILITÉ Good to know Actuellement, Bettembourg compte 4 rues qui portent des Simone de Beauvoir, Astrid Lindgren, Anne Beffort, Gabriela Mistral… noms féminins, à savoir la rue des noms d’écrivaines parmi d’autres qui apparaissent à certains coins de Amélie, la rue Marie-Adélaïde, rues de la commune de Bettembourg. la rue Marie-Thérèse et la rue Valérie Strecker-Schlesser.

En participant à l’action sym- «Les gens sont curieux et nous ont Vingt-cinq rues portent le bolique lancée par le Conseil «Écrire, c’est posé plein de questions lors de la nom d’un homme célèbre et 81 noms de rues (soit 74%) ne national des Femmes à l’occasion aussi ne mise en place des panneaux. C’est sont pas liés à une personne. de la Journée internationale des pas parler. une belle occasion pour échan- femmes, le collège échevinal a C’est se taire. ger sur le sujet de l’égalité dans la décidé de donner plus de visibilité C’est hurler rue», expliquent les responsables à des femmes méritantes. Il s’agit sans bruit.» du Service à l’égalité des chances. certes d’une visibilité éphémère, mais qui donne aux femmes le Marguerite Les portraits des écrivaines sont droit d’occuper l’espace public Duras diffusés sur les réseaux sociaux de un peu plus à chaque avancée. la commune.

N° 113 02 • 2021 29 EIS VERÄINER

EN TRAINING, DEEN ZESUMMESCHWEESST MUPPELÉIFT BEIM HONDSSPORTVERÄIN „HSV BEETEBUERG“

Den „HSV Beetebuerg“ ass de gréissten Hondssportveräin aus dem Land. Am Abléck zielt e ronn 120 aktiv Memberen, déi reegelméisseg zesumme- kommen, fir mat hire véierbeenege Frënn eng schéin Zäit ze verbréngen.

D’Freed steet am Zentrum Besonnesch am Welpenalter gëtt e Wann den Hond aus dem Welpen­ Den „HSV Beetebuerg“ bitt dräi wichtege Grondstee geluecht. Am alter eraus aus, léiert en am Disziplinnen un, déi eenzel kënne Welpentraining spillen déi ganz Gehorsamstraining déi wichtegst besicht ginn: d’Welpeschoul, de jonk Muppe mateneen, se ginn, Befeeler fir den Alldag, nämlech Gehorsamstraining an den Agi- wat mir nennen, „sociabiliséiert“. bei Fouss ze goen, sech ze sëtzen lity. Prinzipiell sinn all d’Rasse fir Se léieren awer och mat aneren oder ze leeën an op Kommando all Zort vun Training gëeegent, Hënn eens ze ginn, Aggressivi- ze bleiwen. De Meeschter kritt egal ob kleng oder grouss, Ras- téit ofzebauen, hire Gläichge­ gewisen, wéi e richteg mat sengem senhond oder Baaschtert. Wärend Den eenzege wiichts- an Orientéierungssënn Mupp ëmgeet a spillt, wat guer Molossen opgrond vun hirem Veräin am Land ze stäerken. An dat mécht dem net esou evident ass, wéi ee kéint kräftege Kierperbau allerdéngs mat enger Mupp Freed. „Hënn schaffe gär“, mengen. net fir den Agility a Fro kommen, Agilityhal. erkläert de Romain Binsfeld, Pre- gëtt d’Welpeschoul respektiv de sident vum Veräin, „si hunn eng En intergenerationellt Matenaner Gehorsamstraining fir all Mupp – grouss Begeeschterung, en enorme Als Eenzegen am Land verfüügt an all Meeschter – recommandéi- Spaass, an dat ass schéin ze gesinn. de Veräin och iwwer eng eege rich- ert a jiddereen ass wëllkomm. Se renne bis se ëmfalen – wat mer teg Agilityhal mat Hindernisser natierlech net zouloossen (laacht)“. wéi dem Pneu, dem Tunnel, dem

30 N° 113 02 • 2021 EIS VERÄINER

Lafsteg, der Kloterwand, dem vertrueden, vu Jonken ab 8, 9 Joer internationale Plang duerch, wéi Slalomparcours an der Schaukel. bis hin zu Senioren. Si all bedeele- ënner anerem d’Fabienne Thines, gen sech u flotten Aktivitéite ban- dat mat senge Sheltië méi wéi eng Hei gëllt de selwechte Prinzip wéi nent a baussent der Hal a si mam Kéier eng vun de viischte Plaze bei fir d’Welpeschoul an de Gehor- Veräi bei Evenementer vun der der Agility-Weltmeeschterschaft samtraining: Et gëtt zu kengem Gemeng vertrueden. Ausserdeem konnt beleeën. Dat selwecht gëllt Moment Dressur bedriwwen. All engagéieren se sech zesumme fir de Fern Eiffes, deen den aller- Form vu Gewalt gëllt als Tabu. fir de gudden Zweck, huelen um éischten Agility-Weltmeeschter „Sou e Mupp ass och nëmmen „Relais pour la Vie“ an anere iwwerhaapt war. e Mënsch“, betount de Romain soziale Projeten deel a maache Binsfeld, deem dëse Prinzip reegelméisseg Done fir verschid- Leider bremst déi sanitär Situa­ besonnesch um Häerz läit. Am den Associatioune wéi Unicef, tioun och den Alldag vum Veräin Virdergrond steet d’Wuel vum Schrëtt fir Schrëtt an Télévie, fir aus, sou dass säit iwwer engem Hond. de Beetebuerger Park, d’Scouten Joer keng Concourse méi statt- an anerer. fonnt hunn. Ma d’Muppen an Den Agilitytraining ass doriw- hir Meeschtere sti schonn an de wer eraus net just eng sportlech Groussen Erfolleg bei Concoursen Startlächer – a vläicht sidd Dir Aktivitéit fir den Hond, mee An der Hondschoul léiert een, déi nächste Kéier jo mat dobäi! och fir de Mënsch. Et ass also ganz ouni Drock sengem Mupp en Zesummeschweessen – am déi wichtegst Befeeler méi no ze duebele Sënn. De gemeinsamen bréngen. Grad esou kann een och Training bréngt net just Mënsch dem Agilitytraining aus renger an Déier méi no zesummen, mee Freed un der Saach nogoen. Et och d’Memberen ënnerteneen, besteet awer och d’Méiglechkeet, bitt hinnen d’Geleeënheet nei un enger vun de sëllege Kompe- Bekanntschaften ze maachen, titiounen deelzehuelen. Net siele och iwwert déi eege Generatioun setzen sech Membere mat Succès eraus. All Altersschichte si gutt um nationalen, ma souguer um Wie selwer e Mupp huet an/oder de Veräin an dëse schwéieren Zäite wëllt ënnerstëtzen, fënnt um Site all déi néideg Informatiounen.

www.hsvbeetebuerg.com Hondstoiletten

Exkrementer vun eise véierbeenege Frënn matten um Trottoir oder am Noper sengem Virgäertche si kee Pleséier, weeder fir d’A nach fir d’Nues. Doriwwer eraus kënnen - se souguer eng Gefor duerstellen. Si stellen eng méiglech Infektiounsquell duer an - et kann een dorop ausrëtschen. Aus de genannte Grënn huet d’Gemeng op verschid dene Plazen Hondstoiletten installéiert. Och hei gëllt d’Flicht fir de Meeschter, d’Ex krementer opzehiewen. Fir dësen Zweck sti Spendere mat Tuten a Poubellë bereet. Bei Netbuechtung vun dëser Reegel kann eng Strof vu 25 bis 250 Euro ufalen.

Op dëse Plazen an der Gemeng befanne sech Hondstoiletten: Agang vun der Cité Beaulieu Näerzeng: Rue du Ruisseau Hunchereng: Sportszenter hannert der Hal 2, Bréck Rue Lentz, Route de Beetebuerg: (bei der Parkplaz), Sonnepromenad (op der Héicht vun der Rue du Parc), Grénanlag Klensch (Route de Peppange)

Mir zielen op Är Mathëllef, eis Gemeng propper ze halen an eis solidaresch mat eise Matbierger*innen ze weisen!

N° 113 02 • 2021 31 ABLÉCK LE CHANTIER DU HALL DES RÉGIES

Avec un budget de 32 millions d’euros, la construction du nouveau Hall des Régies constitue le projet le plus ambitieux jamais mis en œuvre par la commune. Commencé en mars 2020, le chantier devrait se terminer en 2022.

S’étendant sur un terrain de horticulture, taille de pierre et 2,1 hectares, le Hall des Régies menuiserie). S’y ajoutent une centralisera tous les services station de lavage pour le parc techniques de l’administration 90% des automobile et un dépôt pour les communale et ses 75 employés infrastructures composants. sur un seul site. seront approvisionnées Comme il était évident pour Le Hall des Régies se composera par la la commune de planifier des de quatre bâtiments: trois entre- géothermie. infrastructures durables, les maté- pôts et un bâtiment principal. riaux sélectionnés proviennent Le bâtiment principal compren- tous d’une économie circulaire dra l’administration et les ateliers et la durabilité de la construc- avec un parking souterrain. Il tion sera évaluée et certifiée par abritera des bureaux, une salle de la Fédération allemande pour la réunion, un restaurant pour les construction durable (DGNB). collaborateurs et des vestiaires. Le collège échevinal et la délégation Dans le prolongement du bâti- Le recours au gaz ne sera néces- du personnel écoutent les explications ment principal s’étendront les saire qu’en cas de températures de Jos Ruckert lors de la visite du ateliers (serrurerie, flori­culture, extrêmement basses. chantier le 21 avril.

32 N° 113 02 • 2021 ABLÉCK

ANNEXE SCHOUL AM DUERF

Les travaux de construction d’une annexe à la «Schoul am Duerf» ont débuté au printemps 2020 et ont été achevés en janvier 2021.

Ce projet visait à augmenter à Il s’agit d’une construction modu- Coût de l’opération: court terme la capacité d’ac- laire abritant deux nouvelles 971 100 € cueil de la «Schoul am Duerf» à salles de classe reliées au bâtiment Bettembourg en attendant une existant. transformation et une rénovation complète de l’école prévues par le concept de la modernisation des infrastructures d'éducation et d'accueil.

N° 113 02 • 2021 33 DE KLENGE BUET

MOIE LÉIF KANNER! Haut hunn ech eppes Opreegendes erlieft a sinn dobäi och nach vill Neies gewuer ginn! Liest elo weider an erlieft dee Moment nach eemol mat mir!

Äert Betty EN HELD OP VÉIER PATTEN

Wéi d’Maus Betty laanscht d’Wiss vum Policeterrain kënnt, bleift et erféiert stoen: E groussen Hond huet sech am Aarm vun engem Polizist festgebass! Komescherweis schéngt en sech net ze wieren. Soll hatt ëm Hëllef ruffen?

Mä dee Moment léisst den Hond och scho lass a leet sech roueg nieft de Polizist op de Buedem. Erliichtert stellt d’Maus Betty fest, dass dem Mann näischt geschitt ass. Hien erbléckst hatt vu Wäitem a rifft et bei sech. Virsiichteg geet hatt e Stéck méi no.

„Ech sinn de Max, e Polizist. An dat ass de Rocky, en Däitsche Schéiferhond a mäi perséinleche Kommisar Rex“, stellt hie sech vir. De Max erkläert him, dass hien de Rocky grad als Policehond ausbilt. An dass hie beim Training e spezielle Schutzaarm unhuet. Sou kann de Rocky him net wéidoen.

Den Opnamexamen huet de Rocky scho gepackt, dat geléngt just engem vun 100 Hënn. No engem hallwe bis engem Joer ass seng Ausbildung ganz ofgeschloss. An dann dierf hien als Schutzhond mat op de geféierlechen Asaz, Verbriecher fänken an d’Noperschaft virun de Béise beschützen.

A wann en emol méi al ass an net méi sou fit, kann e souguer an d’Pensioun goen, wéi d’Mënschen och. E wäert als Familljemupp beim Max doheem wunnen a gehätschelt ginn. Ëmmerhin huet eise klengen Held op véier Patten sech dat méi wéi verdéngt!

34 N° 113 02 • 2021 DE KLENGE BUET

Eng gutt Nues Hënn ginn a ganz ënnerschiddleche Beräicher agesat. Zum Beispill hëllefen si no engem Äerdbiewen déi Iwwerliewend an den Trümmer ze fannen. Oder si erschnoffele vermësste Leit, Minnen, Boergeld, Drogen a villes aneres. Dobäi kënnt hinnen hir empfindlech Nues zegutt. Hënn richen nämlech vill besser wéi d’Mënschen. Si hunn ongeféier 220 Millioune Richzellen, wärend de Mënsch der just 5 Milliounen huet. Ausserdeem héieren se och besser.

OP DER SICH NO DER MAUS BETTY HIREM Liblingsbuch

D’Maus Betty war leschte Mount um LiteraTour-Festival hei zu Beetebuerg an huet sech do um Stand vum BicherKueb e Buch kaf. Dat ass du prompt zu hirem neie Liblingsbuch ginn! Si huet et iwwerall hi matgeholl. Enges Owes wollt se et aus dem Kierfche vun hirem Vëlo huelen an du krut se e Schreck: Et louch net méi dran!

Grad deen Dag war d’Maus Betty op villen ënnerschiddleche Plazen ënnerwee a si ka sech net méi genee erënneren, wou si iwwerall war. Dofir ? brauch si elo deng Hëllef, fir ze wëssen, wou se iwwerall kéint sichen!

Si weess nach, dass si fir d’éischt op enger Wiss war, nieft enger Bänk, a ronderëm ware lauter Beem. Si huet sech do op de Buedem widdert eng riseg grouss Eechel gesat, fir ze liesen.

Du weess, wou déi Eechel genee läit? Da géi op dës Plaz an maach fir d’Maus Betty e Selfie. Dee Selfie kanns du da bis den 04.06.21 un [email protected] schécken. An 2 Woche wäert d’Maus Betty dann um Internetsite ënnert der Rubrik „Actualités“ matdeelen, ob si hiert d’Buch do fonnt huet, a wann net, wou se nach kéint gewiescht ze sinn. Um Enn kriss du natierlech och e klenge Finderlohn!

N° 113 02 • 2021 35 RÉCKBLÉCK

Och um Ufank vum Joer konnten eis Evenementer weiderhin, wéinst der Corona-Pandemie, net wéi gewinnt stattfannen. Trotz allem konnte mir awer déi — eng oder aner Aktioun organiséieren, dorënner och ER O de LiteraTour Festival, wouriwwer mir eis immens IJ RÉ gefreet hunn. Dës Momenter hu mir hei fir Iech F UM zesummegestallt. Momenter— V

1 • LiteraTour 2021 Après une version entièrement digitale en 2020, la commune a su mettre sur pied en 2021 une version allégée du festival littéraire LiteraTour. Du 18 au 30 avril et dans le strict respect des mesures sanitaires, le château de Bettembourg invitait à des manifestations dédiées à la littérature. Une sélection équilibrée a su refléter les différentes facettes du 5e art. Le public a accepté l’invitation avec gratitude, les yeux brillants des enfants et le sourire des publics adultes en témoignaient. Lectures pour jeune public, séances dédiées aux adultes, théâtre et programmation cinématographique thématique ont su répondre aux besoins variés des visiteurs de ce 9e festival.

«Le LiteraTour nous permet de découvrir la richesse de nos langues, de rencontrer les auteurs et de profiter de moments de convivialité.» Laurent Zeimet, bourgmestre

36 N° 113 02 • 2021 RÉCKBLÉCK

2 • Aktion Grouss Botz 2021 Am 27. März 2021 fand die Aktion Grouss Botz in Bettemburg und Hüncheringen statt, unter Einhaltung der vorgegebenen sanitären Maß- nahmen. Zahlreiche Vereine packten mit an und sammelten insgesamt 0,48 Tonnen wilden Müll in unserer Gemeinde ein.

3 • 100. Gebuertsdag vun der Mme Gross Récemment, le bourgmestre Laurent Zeimet et la Ministre de la Famille Corinne Cahen ont participé à une cérémonie pour célébrer le 100e anniversaire de Mme Bertha Gross-Delvaux au Foyer Ste Elisa- beth à Bettembourg. Née le 27.01.1921 à Manter- nach, elle se mariait en 1956 avec Joseph Gross et eut deux fils: Marcel et Norbert. À l’heure actuelle, Bertha est grand-mère de 2 garçons et de 3 filles et arrière-grand-mère de 3 filles et de 2 garçons. La famille va attendre une période plus calme pour fêter prochainement ensemble cet anniversaire.

4 • Distribution de masques FFP2 Le collège échevinal a remis des masques de protection FFP2 au personnel et aux résidents du Foyer Ste Elisabeth. Les mêmes masques ont été distribués à tous les citoyens de la commune âgés d’au moins 65 ans.

5 • Workshop «Mois de la femme» Le workshop santé et bien-être a introduit un sujet tout nouveau lors du Mois de la femme: la médecine énergétique. Les participantes ont pu découvrir une introduction aux principaux concepts et techniques de cette pratique qui peut être appliquée à des fins de joie et de vitalité accrues et de meilleure santé.

N° 113 02 • 2021 37 AUS DEM GEMENGEROT

Zusammensetzung des Gemeinderats

Laurent Zeimet Bürgermeister (CSV)

Josée Lorsché Jean Marie Jans Gusty Graas erste Schöffin (DÉI GRÉNG) Schöffe (CSV) Schöffe (DP)

Roby Biwer Guy Frantzen Claude Fournel Sylvie Jansa Gemeinderat (LSAP) Gemeinderat (LSAP) Gemeinderat (LSAP) Gemeinderätin (LSAP)

Jeff Gross Alain Gillet Patrick Hutmacher Gemeinderat (CSV) Gemeinderat (CSV) Gemeinderat (LSAP)

Marco Estanqueiro Patrick Kohn Patrick Zeches Christophe Anthon Gemeinderat (LSAP) Gemeinderat (ADR) Gemeinderat (DÉI GRÉNG) Gemeinderat (CSV)

38 N° 113 02 • 2021 AUS DEM GEMENGEROT

Gemeinderatssitzung, 12.03.2021

Das neue Ratsmitglied Christophe Anthon (CSV) wurde vereidigt. Der Gemeinderat hat die Phasen 3 und 4 des Sanierungsprojekts „Ëm de Bëchel“ genehmigt und die Aktualisierung des mehrjährigen Finanzierungsplans 2021–2024 zur Kenntnis genommen.

Die erste Sitzung des Gemeinderats im Korrespondenz und Informationen Jahr 2021 begann mit der Vereidigung des neuen Ratsmitglieds Christophe Anthon Update zur Gesundheitskrise (CSV), der Christine Doerner ersetzt. Bürgermeister Laurent Zeimet (CSV) gab ein Update über die aktuelle Situation der Christope Anthon hat in einem kurzen Gesundheitskrise und die Verlängerung Überblick die Themen vorgestellt, für der Maßnahmen und Anweisungen, die die er sich während seiner Amtszeit zur Eindämmung der Pandemie beachtet einsetzen will. Als aktives Mitglied der werden müssen. Es wurde beschlossen, „Lëtzebuerger Guiden a Scouten“ ist den Plan für die Fortführung der Aktivi- sein politisches Engagement von den täten beizubehalten, so dass die Dienste Idealen der Pfadfinder wie Solidarität, bis zum 2. April im reduzierten Dienst und Zusammenarbeit und Respekt geprägt. teilweise in Telearbeit bleiben. Als Befürworter der Innovation sieht das neue Ratsmitglied die Digitalisierung und COVID-19-Impfung die sozialen Medien als effizientes Mittel, Schöffe Jean Marie Jans (CSV) um die Bürger besser zu informieren informierte den Gemeinderat über den und ihnen modernere Dienstleistungen Transportdienst zu den COVID-19-­ anzubieten. Für Christophe Anthon ist Impfstellen, der in Zusammenarbeit „die Gemeinde der Ort, an dem jeder mit dem CIGL Bettemburg organisiert Mensch seine persönliche Geschichte wurde. Zwischen dem 22. Februar schreibt, sich entwickelt und wächst, und dem 10. März haben 40 Personen der Ort, an dem die Politik im direkten diese Transportmöglichkeit genutzt. Austausch mit dem Bürger steht“. Ein Er bedankte sich bei dem CIGL für die Thema, das ihm besonders am Herzen Unterstützung der Senioren bei der liegt, ist die psychische Gesundheit aller Vereinbarung ihrer Termine und für die Menschen, insbesondere der Jugend- gute Organisation des Transports. Herr lichen, und das nicht nur in der aktuellen Jans kündigte außerdem an, dass eine Gesundheitskrise. „Der Mensch ist ein Umfrage unter den Senioren durch- soziales Wesen, das den Austausch mit geführt werden soll, welche den ersten seinen Mitmenschen braucht“, erklärt Schritt zum kommunalen Aktionsplan Christophe Anthon. Er lobt die vielen Vereidigung des neuen Ratsmitglieds für Senioren darstellt. Er hat alle Senio- Initiativen und Austauschmöglichkeiten, Christophe Anthon (CSV), ren dazu eingeladen, sich an der Aus- die die Gemeinde in den letzten Jahren der aktives Mitglied der arbeitung dieses Plans zu beteiligen. für junge Menschen ins Leben gerufen „Lëtzebuerger Guiden a Scouten“ ist. hat, wie Kultur- und Sportvereine, Sport- Schließung der juristischen hallen, Spielplätze, das Jugendhaus, Verwahrstelle in Esch/Alzette Gemeinschaftsgärten und den Zugang Der Bürgermeister informierte die Mit- zu Wäldern und Radwegen. Das neue glieder des Gemeinderats über einen Ratsmitglied betonte abschließend, dass Antrag des Syndikats ProSud an den er sich freue, aktiv an der Entwicklung Minister für Innere Sicherheit, in dem der Gemeinde mitwirken zu können. sich das kommunale Syndikat über die Schließung des nationalen Pfandstalls in Esch/Alzette erkundigte. In seiner

N° 113 02 • 2021 39 AUS DEM GEMENGEROT

In Phase 3 des Projekts werden die Straßen Pierre Dupong und Nicolas Biever saniert, Phase 4 betrifft die Straßen Scierie und Marie-Adélaïde.

Rick Pirsch von der Abteilung Urba- nismus und Mobilität hat die Details des Projekts vorgestellt. Die Breite der Fahrspuren wird angepasst und auf bei- den Seiten der Fahrbahn werden Park- spuren eingerichtet. Die vier Straßen werden nach den Arbeiten weiterhin als 30-km/h-Zonen bestehen bleiben. Um Geschwindigkeitsüberschreitungen zu Am 12. März wurde das neue Gemeinderatsmitglied von Bürgermeister Laurent Zeimet vereidigt. reduzieren, werden an den Kreuzun- gen Rampen installiert. Fußgänger- überwege sorgen für einen sicheren Antwort vom 12. Februar teilte der zurückführen: die Reduzierung des Die- Übergang für Fußgänger zur Route de Minister mit, dass sowohl eine Zwi- selverbrauchs, die Zunahme der Elek- Mondorf. Zahlreiche Bäume werden die schenlösung als auch eine langfristige tromobilität, schadstoffärmere Motoren Straßen verschönern und die öffentli- Lösung gefunden wurden. Bevor die in Pkws, Bussen und Lkws sowie der che Beleuchtung wird mit LED-Lampen endgültige Umsetzung der jeweiligen Ausbau des öffentlichen Verkehrs, des optimiert. Die vorhandenen Mischwas- Projekte bestätigt werde, müssten noch Carsharings und der sanften Mobilität. serkanäle und Trinkwasserleitungen Studien durchgeführt werden. Im Jahr 2020 hat der Lockdown zusätz- werden ebenfalls erneuert. Die Anzahl lich zu einer starken Reduzierung der der Parkplätze wird deutlich erhöht. Nationaler Luftqualitätsplan Emissionen während einigen Monaten Der Gemeinderat nimmt die Erklärun- beigetragen. Bürgermeister Zeimet fügte hinzu, gen der Schöffin Josée Lorsché (DÉI dass diese letzten beiden Phasen des GRÉNG) zum nationalen Luftqualitäts- Die Schöffin kam zu dem Schluss, dass Projekts positiv aufgenommen wurden, plan zur Kenntnis, der darauf abzielt, die die Überwachung der NO2-Werte auf als sie der Urbanismus- und Mobilitäts-

Stickstoffdioxid-Emissionen (NO2) in der Wunsch des Schöffenrates beibehal- kommission sowie den Bewohnern des Umgebungsluft zu messen und diese zu ten wird, obwohl die Gemeinde von den betroffenen Viertels vorgestellt wurden. reduzieren, insbesondere im Falle einer nationalen Behörden nicht als Hotspot Überschreitung der von der Weltgesund- betrachtet wird. Patrick Kohn (ADR) hat sich nach der heitsorganisation auf 40 μg/m3 festgeleg- geplanten öffentlichen Beleuchtung für ten Grenzwerte. Im Rahmen dieses Plans Stadtplanung und Stadtentwicklung diese Straßen erkundigt. Rick Pirsch hat wurden ab 2018 tägliche Messungen an daran erinnert, dass die Beleuchtung mit drei strategischen Punkten, nämlich der Neugestaltung des Viertels LED-Straßenlampen optimiert werden soll. Route de Mondorf, der Route dʼEsch „Ëm de Bëchel“, Phasen 3 und 4 und der Route de Luxembourg, durch- Claude Fournel (LSAP) fragte, warum geführt. Eine weitere Messstelle wurde in Bürgermeister Laurent Zeimet hat die die Rue Dupong nicht zu einer 20-km/h- unmittelbarer Nähe der Kindertagesstätte Phasen 3 und 4 des Sanierungsprojekts Zone gemacht werde. Rick Pirsch Kokopelli in der Nähe des Märchen- des Viertels „Ëm de Bëchel“ in Bettem- erläuterte, dass für den Einbau von parks installiert. Diese wurde aber nach burg vorgestellt. Gehwegen das Straßenniveau um einigen Monaten wieder aufgegeben, da weitere 5 bis 6 cm angehoben werden an diesem Standort eine hervorragende Die erste Phase des Projekts betraf die müsste, was die ohnehin schon steilen Luftqualität gemessen wurde. Die Mes- Neugestaltung der Rue Charles Jacquinot. Garageneinfahrten der Anwohner noch sungen in den drei Straßen mit hoher Die Arbeiten wurden im Jahr 2018 begon- weiter ansteigen ließe. Außerdem ist Verkehrsbelastung zeigten, dass die nen und sind nun abgeschlossen. Die die Straße nicht breit genug, um einen

NO2-Werte deutlich unter dem Grenz- Arbeiten der zweiten Phase des Projekts, Gehweg anzulegen. Laurent Zeimet wert liegen und sogar stetig abnehmen. in den Straßen Nicolas Biever, Verger und fügte hinzu, dass die Vorschriften der Die allmähliche Verbesserung der Luft- Scierie, sind zurzeit im Gange. 20-km/h-Zone das Parken auf die dafür qualität lässt sich auf folgende Faktoren vorgesehenen Plätze beschränken.

40 N° 113 02 • 2021 AUS DEM GEMENGEROT

Roby Biwer (LSAP) bat um eine Gemeindefinanzen Expertisen analysiert werde. Er bestä- Präzisierung bezüglich der Lage der tigte, dass der Schöffenrat beabsichtige, Straßenversorgungsleitungen, die das Verabschiedung des die Ausführung der laufenden Projekte Wachstum von zukünftig geplanten Haushaltsplans 2021 – Information beizubehalten und betonte erneut, dass Anpflanzungen, einschließlich Bäu- Der Gemeinderat hat die Genehmigung die Schaffung neuer Schul- und Betreu- men, negativ beeinflussen könnten. des rektifizierten Haushaltsplans 2020 ungsstrukturen absolute Priorität habe. Nach Aussage von Rick Pirsch wird die und des initialen Haushaltsplans 2021, Sanierung die Strauch- und Hecken- die am 27. Januar 2021 von der Innen- Organisation einer öffentlichen pflanzungen nicht beeinträchtigen, da ministerin erstattet wurde, zur Kenntnis Versteigerung sich die unterirdischen Netzwerke in genommen. In seiner Sitzung vom 4. Dezember 2020 einer Tiefe von ca. 1,20 m befinden. hat der Gemeinderat die Erbschaft eines Das Projekt umfasst auch Bäume, Aktualisierung des mehrjährigen Bürgers der Gemeinde angenommen, der deren Wurzeln in die Tiefe wachsen. Finanzierungsplans – Information seine gesamten festen und beweglichen Die Installation von schützenden Stahl- Jean Marie Jans erläuterte zunächst, Eigentümer der Gemeindeverwaltung von rohren, Betonplatten und Wurzelsperren dass die kommunalen Finanzen beson- Bettemburg vermacht hat. Der Gemein- wird das Wurzelwachstum kontrollieren ders hart von der Gesundheitskrise derat beauftragte den Schöffenrat mit der und die Netzwerke schützen. getroffen wurden und dass die Ent- Organisation einer öffentlichen Verstei- wicklung der kommunalen Einnahmen gerung von bestimmten Gegenständen, Guy Frantzen (LSAP) fragte, warum für die nächsten Jahre schwer abzu- drei Autos und einer Uhrensammlung. Einbahnstraßen, insbesondere die Rue schätzen ist. In dieser Krisensituation Bürgermeister Zeimet erklärte, dass Pierre Dupong, nicht im Gesamtprojekt hat die Gemeinde eine Beratungsfirma diese öffentliche Versteigerung voraus- berücksichtigt worden seien. Bürger- beauftragt, welche eine Aktualisierung sichtlich am Samstag, den 17. April 2021 meister Zeimet wies darauf hin, dass die des mehrjährigen Finanzplans (PPF) in der Bettemburger Sporthalle stattfin- zukünftige Neugestaltung der Rue de la 2021–2024 mit einer Verlängerung bis den werde. Scierie auch den Einbahnverkehr regele. 2026 vorgelegt hat. Es stellte sich her- Die endgültige Verkehrsregelung in aus, dass der globale Dotationsfonds der Beratende kommunale diesem Viertel wird im Hinblick auf den Gemeinden (FDGC), welcher die wich- Kommissionen Zugang zur neuen Schule am Standort tigste Einnahmequelle für die Gemeinde- Auf Vorschlag der CSV-Gemeinderäte Krakelshaff geprüft. finanzen darstellt, von vielen Faktoren ersetzte der Gemeinderat Jean Marie abhängt, die in Zeiten der Gesund- Jans durch Jean-Jacques Schroeder in Patrick Zeches (DÉI GRÉNG) fragte, ob heitskrise erheblichen Schwankungen der Kommission für Finanzen und es Pläne gäbe, öffentliche Ladestationen unterliegen. Die Experten haben ver- Expertisen, Philippe Trierweiler auf den Sammelparkplätzen zu installie- schiedene Szenarien und deren Auswir- durch Alain Gillet in der Kommission ren. Der Bürgermeister erklärte, dass für kungen auf Gemeindeebene vorgestellt. für Finanzen und Expertisen, Jean- den neuen Parkplatz in der Rue Nic Bie- Demnach wird die Gesundheitskrise Jacques Schroeder durch Jeff Gross ver zwei Ladesäulen für vier Parkplätze angesichts der großen Investitionen, die in der Urbanismuskommission und geplant sind. Josée Lorsché fügte hinzu, in den kommenden Jahren erforderlich Jeff Gross durch Tessy Emeringer in dass die Gemeinde Bettemburg eine sind, einen großen Einfluss auf die ordi- der Nachhaltigkeitskommission. der am besten ausgestatteten Gemein- nären Einnahmen und – unter Berück- den ist, was die öffentlichen Ladestatio- sichtigung der großen Ausgaben – auf Motionen der Mitglieder nen proportional zu der Einwohnerzahl die kommunale Verschuldung haben. des Gemeinderates betrifft. Darüber hinaus erhalten private Nach dem pessimistischsten Szenario Guy Frantzen stellte eine Motion vor, Haushalte im Rahmen des nationalen wird die Gemeinde fast doppelt so viele welche den Wunsch ausdrückte, jedem Energie- und Klimaplans Fördermittel für Kredite aufnehmen müssen, um die bis Kind zwischen 3 und 14 Jahren für die die Installation von privaten Ladestatio- 2026 geplanten Projekte zu finanzie- Saison 2021 ein kostenloses Eingangs­ nen auf ihrem Grundstück. ren. Statt der vor der Gesundheitskrise ticket zum Märchenpark zu schenken geplanten 60 Millionen Euro könnte und diesen so im Kontext der Pandemie Der Gemeinderat genehmigte das detail- der kumulierte Kreditbedarf bis 2026 zu unterstützen. lierte definitive Projekt einstimmig, mit 120 Millionen Euro erreichen. Gesamtkosten in Höhe von 5.335.000 Euro Jean Marie Jans erinnerte an die für die Phasen 3 und 4. Bürgermeister Zeimet erklärte, dass zahlreichen kommunalen Investitio- diese Aktualisierung des PPF nun nen der letzten Jahre zu Gunsten des in der Kommission für Finanzen und Märchenparks: die Einsetzung eines

N° 113 02 • 2021 41 AUS DEM GEMENGEROT

Pendelbusses, der Bau eines ökologi- sich sowohl ein logistisches als auch ein gegenüber 32 Elektro- und 87 Hybrid- schen Parkplatzes, der geplante Bau finanzielles Problem für die Gemeinde- autos im Jahr 2019. Die Schöffin wies eines Zwischenstopps mit Schlafge- dienste. Die Motion wurde mit 8 gegen 7 darauf hin, dass die Daten der privaten legenheit im Rahmen des „Red-Rock- Stimmen abgelehnt. Nutzer der Ladestationen und deren Trail“, die im Bereich des Kulturjahres Verbrauch aus Datenschutzgründen Esch2022 geplanten Projekte über die Fragen der Mitglieder nicht verfügbar seien. (*Die Statistiken Figur des Riesen im Park – „De Riis des Gemeinderates sind im Umweltdienst der Gemeinde geet op dʼRees“ – sowie die Errichtung Patrick Hutmacher (LSAP) verlangte erhältlich.) einer Unterkunft rund um die Fabel „De nach Präzisionen bezüglich der Ausfüh- Renert“. Zur Unterstützung des Parks in rungen des Bürgermeisters im Gemein- Guy Frantzen (LSAP) erkundigte sich, der sanitären Krise habe die Gemeinde derat vom 4. Dezember 2020, nach aus welchen Gründen der lokale Hand- bereits vor dieser Motion gehandelt, welchen 371 Haushalte grünen Strom ballverein Bettemburg verlasse sowie indem sie auf die Miete für 2020 und verbrauchen. Der Rat fragte nach der nach den vom Schöffenrat unternomme- 2021 verzichtet habe. Der Schöffe gab Zahl der Einheiten, welche grünen Strom nen Schritten, um diese Entscheidung darüber hinaus zu bedenken, dass herstellen, den Stärken der installierten zu verhindern bzw. dem Grund, wes- die Motion der LSAP nicht das geeig- Anlagen, der Zahl der Elektro- und­ halb der Schöffenrat der Einladung der nete Mittel sei, um dem Park bei der Hybridautos und der Zahl der Benutzer Gemeinde nicht nachgekommen Deckung seiner täglichen Betriebs- der privaten und öffentlichen Auflade­ sei, einer Versammlung zur Vermittlung kosten zu helfen. Das Problem sieht stationen sowie deren jeweiligem zwischen besagtem Verein und den bei- er nicht in fehlenden Besucherzahlen, Verbrauch. den Gemeinden beizuwohnen. sondern in den Zugangsbeschränkun- gen sowie den Schließungen aus sani- Schöffin Josée Lorsché erklärte, dass In Bezug auf die Entscheidung des tären Gründen. Die Motion wurde mit die Gemeinde seit 2008 zertifiziert Vereins, Bettemburg für die Gemeinde 8 gegen 7 Stimmen abgelehnt. ist, zu 100 % „nova naturstroum“ von Sanem zu verlassen, drückte Gusty Enovos zu benutzen und dass sämt- Graas sein Unverständnis aus. Im Laufe Marco Estanqueiro (LSAP) legte eine liche öffentliche Gebäude zu 100 % der vergangenen Monate hatten meh- Motion vor, welche den Schöffenrat auf- mit erneuerbaren Energiequellen ver- rere Treffen mit den Verantwortlichen forderte, das Taxenreglement für Abfälle sorgt werden. Alle privaten Kunden des Vereins stattgefunden, ohne dass anzupassen, sei es durch die Einführung von Enovos profitieren gleichfalls von die Gemeindeverantwortlichen vom einer getrennten Sammlung für Windeln, grünem Strom, der hauptsächlich aus Vorhaben des Vereins, die Gemeinde sei es durch die Zahlung einer Beihilfe Wasserkraftwerken stammt. Die rest- zu verlassen, ins Bild gesetzt worden für deren Entsorgung. Nutznießer seien lichen Zulieferer, wie zum Beispiel Eida, waren. Am 12. Januar hat der Verein die Kinder unter 3 Jahren sowie die von verkaufen ebenfalls Strom aus erneuer- die Gemeinde schlussendlich über sein Inkontinenz betroffenen Personen. baren Energiequellen. Vorhaben Bettemburg zu verlassen und über die laufenden Gespräche mit der Jean Marie Jans unterstrich, dass es sich Die 371 Haushalte, die im Dezember Gemeinde Sanem informiert. Ziemlich im Prinzip um eine lobenswerte und nicht 2020 vom Bürgermeister erwähnt wor- erstaunt über dieses Vorgehen hat- neue Initiative handele. Sie käme jedoch den waren, kaufen ihrerseits grünen ten die Gemeindeverantwortlichen ein zum falschen Zeitpunkt, da das bezügli- Strom ein, welcher aus regionalen Schreiben an den Verein gerichtet, in che Taxenreglement, das mit einer klaren Photovoltaik-, Windkraft- und Was- welchem sie bis spätestens zum 1. März Mehrheit einschließlich der Stimmen der serkraftanlagen sowie aus Biomasse Klarheit über die Beweggründe des Ver- LSAP angenommen worden ist, erst im stammt und in Bezug auf die Umwelt eins verlangten. Am 14. Februar teilte Januar 2021 in Kraft getreten sei. Zudem von bedeutender Qualität ist. Die der Handballverein die Entscheidung dürfe man nicht aus den Augen verlieren, Schöffin lieferte außerdem die gefrag- seiner Generalversammlung mit, die dass die Gemeinde gesetzlich dazu ver- ten Details zum Verbrauch erneuerba- Gemeinde zu verlassen und sämtliche pflichtet ist, das Kostendeckungsprinzip rer und fossiler Energien und verteilte Aktivitäten in Bettemburg aufzugeben. anzuwenden. Eine entsprechende Motion die diesbezüglichen Statistiken*. Diese Generalversammlung hatte statt- ergebe nur Sinn, wenn auch dem Aspekt Abschließend stellte sie fest, dass sich gefunden, ohne dass ein Gemeindever- der zusätzlichen Kosten Rechnung getra- die Zahl der Elektro- und Hybridautos antwortlicher eingeladen worden war. gen würde. Schöffe Gusty Graas (DP) in der Gemeinde seit 2019 beacht- Der Schöffenrat bedauere die Entschei- bestätigte, dass für eine zusätzliche Müll- lich erhöht hat. Im Jahr 2020 waren dung des Vereins, so Herr Graas. tonne eine weitere, getrennte Entleerung 61 Elektrofahrzeuge und 166 Hybrid- organisiert werden müsse. Deshalb stelle autos in der Gemeinde zugelassen

42 N° 113 02 • 2021 AUS DEM GEMENGEROT

Claude Fournel (LSAP) fragte nach der zukünftigen Bestimmung der in der Pep- pinger Straße gelegenen Immobilien, die von einem Bürger an die Gemeinde vermacht worden sind. Bürgermeister Laurent Zeimet erklärte, dass die Immo- bilien im Besitz der Gemeinde bleiben werden. Deren genaue Bestimmung sei noch nicht entschieden, verschiedene Projekte würden jedoch derzeit geprüft. Laurent Zeimet erklärte, dass es sich da der Bauer, der im Besitz des gegen- Roby Biwer (LSAP) erkundigte sich über bei der Schließung um eine sanitäre übergelegenen Feldes ist, nicht über die vorgesehenen Kompensierungsmaß- Maßnahme gehandelt habe. Die Wieder- genug Platz verfüge, um seinen Traktor nahmen für Bäume, die wegen des Baus eröffnung sei im Rahmen des LiteraTour- zu wenden und sich bei Regen Schlamm eines neuen Parkplatzes in der Route de Festivals am 18. April 2021 vorgesehen, vor der Bank auftürmt. Peppange und des „rond-point Bëchel“ wenn die Umstände es erlauben. in der Route de Mondorf gefällt würden. Bürgermeister Laurent Zeimet infor- Patrick Kohn (ADR) verlangte, dass die mierte, dass der Weg „op de Steng“, auf Josée Lorsché erinnerte daran, dass der provisorische Bushaltestelle in der Nähe welchem sich die Bank befindet, im Jahr Parkplatz in der Route de Peppange in der Kirche am CR165 Route de Noert- 2021 im Rahmen der bereits bewilligten einer Zone für Gebäude und öffentliche zange abgeschafft werde. Seiner Meinung Neugestaltung des Weges „Hieselter- Einrichtungen angelegt wurde und keine nach stelle dieser Halt aufgrund seiner haff“ erneuert werde. Dieses Projekt Bäume oder Hecken enthielt. Da kein schwachen Beleuchtung und der Enge vereinfache den Zugang des Bauern zu Baum beim Anlegen des Parkplatzes des Bürgersteigs ein Sicherheitsrisiko dar. seinem Feld. Deshalb sei es nicht nötig, gefällt wurde, musste keine Kompensie- die Bank an einen anderen Standort zu rungsmaßnahme vorgesehen werden. Josée Lorsché informierte, dass die Bus- verlegen. Dennoch sieht die Neugestaltung der haltestelle aufgrund der Bauarbeiten im Route de Peppange die Anpflanzung Zusammenhang mit der Modernisierung Patrick Kohn (ADR) hat Baufehler an von 8 Bäumen im Eingang der Ortschaft der Straßeninfrastruktur, die mit einer der Entwässerung des neuen Anbaus vor. Darüber hinaus wird die Grünfläche sicheren Bushaltestelle ausgestattet der „Schoul am Duerf“ festgestellt. Er um den Parkplatz mit zwei Bäumen und wird, verlegt werden musste. Sie sei sich fragt sich auch, ob der sanitäre Luftraum mehreren Hecken versehen. bewusst, dass der gewählte Standort unter dem neuen Klassensaal genügend nicht ideal ist, aber es sei eine vorü- isoliert ist, um einen Energieverlust zu Bezüglich der Bäume, die auf dem „rond- bergehende Maßnahme, da die neue verhindern. Da der Luftraum derzeit point Bëchel“ in der Route de Mondorf Bushaltestelle innerhalb des nächsten nicht abgegrenzt sei, stelle er auch eine gefällt wurden, verwies die Schöffin Monats in Betrieb gehen könne. Die Gefahr für die Schüler dar. darauf, dass sich die Bäume an einer Kinder, die zum Teil von ihren Eltern ungeeigneten Stelle befunden hatten und begleitet werden, warten an dieser pro- Laut den Erklärungen von Bürgermeis- abgestorben waren. Das Hauptproblem visorischen Haltestelle auf den Schul- ter Zeimet handelt sich nicht um einen bestand in den unterirdischen Netzen, bus, ohne den Bürgersteig verlassen Baufehler. Der endgültige Anschluss welche sowohl die Entwicklung als auch zu müssen. Würde diese Haltestelle, erfolgt, wie im initialen Plan vorgesehen, die Ernährung der Baumwurzeln ver- wie vom ADR-Gemeinderat vorgeschla- über ein Rohr in „S“-Form. Metallplatten hinderten. Aus diesem Grund wurde die gen, wegfallen, müssten die Kinder die werden noch vor Ostern installiert, um Fällung von den öffentlichen Instanzen gesamte Baustelle überqueren, um zur den Zugang zum Luftraum zu verhin- bewilligt. Die Kompensierung bestand nächsten Haltestelle zu gelangen, was dern. Das Gebäude ist integral isoliert, aus der Pflanzung von zwölf Obstbäumen sie einer offensichtlichen Gefahr aus- auch im Bereich des Luftraums. Nach entlang der Sonnenpromenade. setzen würde. dem Anbringen der Metallplatten wird weiterhin für eine natürliche Belüftung Sylvie Jansa (LSAP) fragte nach dem Patrick Kohn (ADR) verlangte anschlie- als wichtige Funktion einer solchen Bau- Datum der neuen Inbetriebnahme des ßend, dass die auf der ersten Kreuzung weise gesorgt, um das Aufkommen blei- Bücherkastens im Park Jacquinot. des Weges „Peiffeschhaff“ installierte bender Feuchtigkeit zu verhindern. Ruhebank verlegt werde. In seinen Augen ist der Standort schlecht gewählt,

N° 113 02 • 2021 43 BEI EIS ZU BEETEBUERG

+ INFOS PENSEZ DÉJÀ AUX JOURS FROIDS

Commande de bois de chauffage frais pour l’année 2021 strictement réservée aux habitants de la commune de Bettembourg.

L’administration communale de Bettembourg, en collaboration avec l’administration COMMANDES de la nature et des forêts, procède à la vente de bois de chauffage frais aux prix et JUSQU'AU aux modalités suivants: 11 JUIN LIVRAISON En longueur d’un mètre: 50€/stère À PARTIR DU Découpe à 50 cm: 55€/stère 15 JUILLET Découpe à 33 cm: 60€/stère Découpe à 25 cm: 65€/stère Livraison à domicile (trottoir): 10€/voyage Bois d’allumage: 5€/sac

Vous trouverez le formulaire de commande de bois de chauffage sur notre site web www.bettemburg.lu sous la rubrique «Administration»/«Formulaires».

Renseignements supplémentaires: Préposé de la nature et des forêts GSM 621 202 122 Service écologique de la commune T. 51 80 80-2848

La commande devra être effectuée pour le 11 juin au plus tard. La livraison se fera au plus tôt à partir du 15 juillet 2021. Non inclus dans les prix: 8% TVA. Le prix de la découpe sera majoré d’office par le prix de la livraison à domicile! Le bois provient de la forêt communale de Bettembourg et est issu d’une gestion forestière durable. L’achat de bois de chauffage est limité à 8 stères/ménage de la commune de Bettembourg.

STATIONNEMENT POUR CAMIONNETTES

À partir du 1er mai 2021, le stationnement des camionnettes est interdit dans toute la localité de Bettembourg de 19h00 à 07h00.

Les camionnettes peuvent être stationnées uniquement: • sur le parking route de Luxembourg, entre les deux stations-services, 24/7; • sur le parking en face du stade municipal, route de Mondorf, les jours ouvrables, de lundi à vendredi, de 19h00 à 07h00 heures, et le samedi de 00h00 à 07h00.

Seules les camionnettes en service de permanence et munies d’une vignette spéciale sont autorisées à stationner dans les quartiers entre 19h00 et 7h00. Les vignettes sont délivrées sur demande du résident avec pièce justificative de son employeur mentionnant qu’il peut disposer d’une camionnette dans le cadre d’un service de permanence. Toute demande relative au nouveau règlement se fait auprès de l’équipe des agents municipaux: [email protected] ou T. 51 80 80 2863. Toute demande se fait au Biergerzenter.

44 N° 113 02 • 2021 AUS DEM GEMENGEROT

Séance du conseil communal, 12.03.2021

Le nouveau conseiller M. Christophe Anthon (CSV) a été assermenté. Le conseil a approuvé les phases 3 et 4 du projet de réaménagement du quartier «Ëm de Bëchel» et a pris connaissance de la mise à jour du plan pluriannuel de financement 2021-2024.

La première séance du conseil commu- Correspondance et informations nal en 2021 a commencé avec l’asser- Point sur la crise sanitaire mentation du nouveau conseiller Le bourgmestre M. Laurent Zeimet M. Christophe Anthon (CSV) en rempla- (CSV) a fait le point sur la situation cement de Mme Christine Doerner. actuelle de la crise sanitaire et la pro- longation des mesures et consignes à M. Anthon a brièvement présenté les respecter pour endiguer la pandémie. sujets pour lesquels il entend s’enga- Il a été décidé de maintenir le plan de ger lors de son mandat. En tant que continuation des activités, ainsi les ser- membre actif des «Lëtzebuerger Guiden vices resteront en service réduit et en a Scouten», il s’inspire dans son enga- télétravail partiel jusqu’au 2 avril. gement politique des idéaux du scou- tisme comme la solidarité, l’entraide et le Vaccination COVID-19 respect. Partisan de l’innovation, le nou- L’échevin M. Jean Marie Jans (CSV) veau conseiller perçoit la digitalisation a fourni des détails sur le service de et les médias sociaux comme un outil transport vers les centres de vaccina- efficace pour mieux informer les citoyens tion COVID-19 organisé en collaboration et leur offrir des services plus modernes. avec le CIGL Bettembourg. Entre le Pour M. Anthon, «la commune est 22 février et le 10 mars, 40 personnes l’endroit où chaque personne écrit son ont eu recours à ce service. Il a remercié histoire personnelle, se développe et le CIGL pour l’aide apportée aux seniors grandit et où la politique est en échange dans la prise de rendez-vous ainsi que direct avec le citoyen». Un sujet qui lui la bonne organisation du transport. tient particulièrement à cœur est la santé M. Jans a par ailleurs annoncé un son- mentale de tous et plus particulièrement dage auprès des seniors, sondage qui des jeunes, et pas seulement à l’heure constitue la première étape vers le plan de la crise sanitaire. «L’homme est un communal d’action pour seniors et il a être social qui nécessite l’échange avec invité tous les citoyens seniors à partici- ses semblables», explique M. Anthon. per à l’élaboration du plan. Il approuve les nombreux lieux de rencontre et initiatives réalisés par la Fermeture fourrière à Esch/Alzette commune ces dernières années pour Le bourgmestre a informé les membres les jeunes, tels que les associations du conseil communal sur une résolution L’assermentation du nouveau conseiller culturelles et sportives, les salles de du syndicat ProSud adressée à M. le M. Christophe Anthon (CSV), sports, les aires de jeux, la MJC, les jar- ministre de la Sécurité intérieure deman- membre actif des «Lëtzebuerger Guiden a Scouten». dins communaux et l’accès aux forêts et dant à connaître les suites réservées au pistes cyclables. Le nouveau conseiller dossier sur la fermeture de la fourrière a terminé en soulignant qu’il se réjouis- nationale à Esch-sur-Alzette. Dans sa sait de pouvoir contribuer activement au réponse du 12 février, le ministre informe développement de la commune. qu’une solution intermédiaire ainsi qu’une solution à long terme ont été identifiées. Avant de confirmer la mise en œuvre défi- nitive des projets respectifs, des études qui encadrent habituellement ce type de projet sont encore à mener.

N° 113 02 • 2021 45 AUS DEM GEMENGEROT

Plan national sur la qualité de l’air Aménagement communal Le conseil communal a pris connais- et développement urbain sance des explications de l’échevine Réaménagement du quartier Mme Josée Lorsché (DÉI GRÉNG) au «Ëm de Bëchel», phases 3 et 4 sujet du plan national relatif à la qualité Le bourgmestre a présenté les phases de l’air visant à mesurer les émissions 3 et 4 du projet de réaménagement du de dioxyde d’azote (NO2) dans l’air quartier «Ëm de Bëchel» à Bettembourg. ambiant et de les réduire notamment en cas de dépassement des valeurs limites La première phase du projet concernait fixées à 40 μg/m3 par l’Organisation le réaménagement de la rue Charles mondiale de la Santé. Dans le cadre de Jacquinot. Les travaux ont été entamés ce plan, des mesures quotidiennes ont en 2018 et sont désormais achevés. Les été réalisées à partir de 2018, et ce, à travaux de la deuxième phase du projet, trois points stratégiques, à savoir dans dans les rues Nicolas Biever, Verger et la route de Mondorf, la route d’Esch et Scierie, sont en cours d’exécution. la route de Luxembourg. Un point de mesurage supplémentaire a été installé Dans la phase 3 du projet, les rues à proximité directe de la crèche Koko- Pierre Dupong et Nicolas Biever seront Réaménagement du quartier «Ëm de Bëchel» pelli auprès du Parc Merveilleux, mais réaménagées, la phase 4 concerne les fut abandonné après quelques mois en rues de la Scierie et Marie-Adélaïde. raison de la qualité excellente de l’air M. Claude Fournel (LSAP) a demandé mesurée à cet endroit. M. Rick Pirsch du Service urbanisme et pourquoi la rue Dupong ne sera pas mobilité a présenté les détails du projet. aménagée en zone 20. M. Pirsch a expli- Les mesurages réalisés dans les trois La largeur des voies de circulation sera qué que pour aménager des trottoirs, rues très exposées au trafic motorisé ont adaptée et des voies de stationnement il faudrait élever le niveau de la rue de montré que les valeurs de NO2 restaient seront aménagées des deux côtés de cinq à six centimètres supplémentaires, clairement en-dessous de la valeur limite la chaussée. Les quatre rues conserve- ce qui augmenterait les pentes déjà et étaient même en baisse constante. ront leur fonction de zone 30 km/h après très raides des entrées de garage des L’amélioration progressive de la qualité de les travaux. Afin de réduire les excès habitants. De plus, la largeur de la rue l’air s’explique par les facteurs suivants: de vitesse, des rampes d’accès seront n’est pas suffisante pour y aménager la baisse de la consommation de diesel, aménagées aux intersections. Des un trottoir. Le bourgmestre a ajouté que l’augmentation de l’électromobilité, les trottoirs traversants assureront un pas- la règlementation relative aux zones moteurs moins polluants des voitures sage sécurisé pour les piétons vers la 20 limite le stationnement aux places y individuelles, bus et camions, ainsi que route de Mondorf. De nombreux arbres réservées. l’extension du transport en commun, du viendront embellir les rues et l’éclai- car sharing et de la mobilité douce. Quant rage public sera optimisé à l’aide de M. Roby Biwer (LSAP) a demandé des à l’année 2020, le confinement a égale- lampes LED. Les égouts unitaires et les précisions quant à l’emplacement des ment contribué pendant quelques mois à conduites d’eau potable existants seront réseaux dans les rues, qui pourrait avoir une forte réduction des émissions. renouvelés également. Le nombre des une incidence sur la bonne croissance places de stationnement sera augmenté des plantations futures prévues et L’échevine a conclu que malgré le fait considérablement. notamment des arbres. Selon M. Pirsch, que la commune ne soit pas considérée ce réaménagement n’aura aucune comme hotspot par les autorités natio- M. Zeimet a ajouté que ces deux dernières incidence sur les plantations de type nales, le monitoring des valeurs de NO2 phases du projet avaient reçu un avis favo- arbustes et haies, comme les réseaux serait néanmoins maintenu sur demande rable lors de leur présentation aux com- se trouvent à une profondeur de 1,20 m du collège échevinal. missions d’urbanisme et de mobilité ainsi environ. Le projet prévoit également qu’aux habitants du quartier concerné. des arbres dont les racines descendent plutôt en profondeur et l’installation M. Patrick Kohn (ADR) s’est renseigné de tuyaux de protection en acier, de concernant l’éclairage public prévu plaques de béton et de nappes anti-ra- dans ces rues. M. Pirsch a rappelé que cines permettra de contrôler la crois- l’éclairage sera optimisé par des lampa- sance des racines et de protéger les daires LED. réseaux.

46 N° 113 02 • 2021 AUS DEM GEMENGEROT

M. Guy Frantzen (LSAP) a souhaité est difficile à estimer pour les années à bourgmestre a expliqué que cette vente connaître la raison pour laquelle l’amé- venir. Dans cette situation de crise, la aux enchères publique sera prévisible- nagement de rues à sens unique, et commune a fait appel à une société de ment organisée le samedi 17 avril 2021 ce, surtout pour la rue Pierre Dupong, consultance, qui a présenté la mise à au Centre sportif de Bettembourg. n’avait pas été pris en compte dans le jour du plan pluriannuel de financement projet global. M. Zeimet a indiqué que (PPF) 2021-2024 avec une extension Commissions consultatives le futur réaménagement de la rue de la allant jusque 2026. Il s’avère que le communales Scierie permettra aussi une règlementa- fonds de dotation globale des communes Sur proposition des conseillers CSV, tion en sens unique. La règlementation (FDGC), qui constitue la recette la plus le conseil communal a remplacé définitive de la circulation dans le quar- importante pour les finances commu- M. Jean Marie Jans par M. Jean-Jacques tier sera examinée en fonction des accès nales, dépend de nombreux facteurs Schroeder à la Commission des finances à la nouvelle école au site Krakelspark. soumis en ces temps de crise sanitaire à et des expertises, M. Philippe Trierweiler des variations importantes. Les experts par M. Alain Gillet à la Commission des M. Patrick Zeches (DÉI GRÉNG) a ont ainsi présenté différents scénarios et finances et des expertises, M. Jean- demandé si on avait prévu l’installation leurs répercussions au niveau commu- Jacques Schroeder par M. Jeff Gross au de bornes de recharge publiques sur nal. Selon eux et au vu des investisse- sein de la Commission d’urbanisme et les emplacements de stationnement ments importants nécessaires dans les M. Jeff Gross par Mme Tessy Emeringer à collectifs. Le bourgmestre a expliqué années à venir, la crise sanitaire va forte- la Commission du développement durable. que deux bornes pour quatre places ment impacter les recettes ordinaires et – de stationnement sont prévues au tenant compte des dépenses importantes Motions des membres du nouveau parking dans la rue Nic à réaliser – la dette communale. Selon le conseil communal Biever. Mme Lorsché a ajouté que la scénario le plus pessimiste, la commune M. Guy Frantzen a présenté une motion commune de Bettembourg est une devra presque doubler le recours à l’em- souhaitant offrir à chaque enfant entre des communes les mieux équipées prunt pour financer les projets prévus 3 et 14 ans de la commune un ticket en bornes de recharge publiques par jusque 2026. Au lieu de 60 millions d’eu- d’entrée au Parc Merveilleux pour la rapport au nombre d’habitants. En plus, ros prévus avant la crise sanitaire, les saison 2021 pour soutenir le parc face dans le cadre du plan national intégré besoins cumulés en emprunts pourraient à la pandémie. en matière d’énergie et de climat, les jusque 2026 se rapprocher de ménages privés reçoivent des subsides 120 millions d’euros. M. Jans a rappelé les nombreux inves- pour l’installation de bornes de charge- tissements communaux effectués ces ment privées sur leur propriété. Le bourgmestre M. Zeimet a déclaré que dernières années en faveur du Parc Mer- cette mise à jour du PPF sera mainte- veilleux : la mise en place d’une navette, Le conseil communal a approuvé à nant analysée au sein de la Commis- la construction d’un nouveau parking l’unanimité le projet définitif détaillé, au sion des finances et des expertises. Il a écologique, la construction prochaine montant total pour les phases 3 et 4 de 5 confirmé que le collège échevinal entend d’un gîte d’étape dans le cadre du 335 000 euros. maintenir la réalisation des projets en «Red-Rock-Trail», les projets dans le cours et a souligné à nouveau que la cadre de l’initiative culturelle Esch2022 Finances communales création de nouvelles infrastructures concernant le géant du parc – «De Ris scolaires et d’accueil reste la priorité geet op dʼRees» – et la construction Approbation du budget 2021 absolue. d’une cabane autour de la fable – Information «De Renert». En soutien du Parc suite Le conseil communal a pris connais- Organisation d’une vente publique à la crise sanitaire, la commune a déjà sance de l’approbation du budget rectifié aux enchères réagi bien avant cette motion par une 2020 et du budget initial 2021 en date En séance du 4 décembre 2020, le dispense de loyer pour 2020 et 2021. du 27 janvier 2021 par Mme la ministre de conseil communal avait accepté la L’échevin a estimé qu’en outre, la motion l’Intérieur. succession d’un citoyen de la commune du parti socialiste n’était pas le moyen le qui avait légué tous ses biens mobi- plus adapté pour aider le parc à couvrir Mise à jour du plan pluriannuel de liers et immobiliers à l’administration les frais de fonctionnement au quotidien. financement – Information communale de Bettembourg. Le conseil Le problème n’est pas un manque de M. Jean Marie Jans a d’abord expliqué communal a mandaté le collège échevi- visiteurs, mais les limitations d’accès ou que les finances communales souffrent nal à organiser une vente aux enchères les fermetures dues à la pandémie. La particulièrement de la crise sanitaire et publique de certains objets, de trois voi- motion a été refusée avec 8 voix contre 7. que l’évolution des recettes communales tures et d’une collection de montres. Le

N° 113 02 • 2021 47 AUS DEM GEMENGEROT

M. Marco Estanqueiro (LSAP) a pré- Mme Lorsché a expliqué que la com- M. Graas a exprimé son incompré- senté une motion invitant le collège mune est depuis 2008 certifiée à 100% hension quant à la décision du club de échevinal à adapter le règlement-taxes « nova naturstroum » d’Enovos et que quitter Bettembourg pour la commune pour déchets en introduisant soit un nou- l’approvisionnement des infrastructures de Sanem. Au cours des derniers mois, veau moyen de collecte pour le ramas- publiques en électricité est à 100% plusieurs réunions avaient eu lieu avec sage séparé des couches hygiéniques, issu d’énergies renouvelables. Quant à les responsables du club sans que soit une allocation d’un subside pour l’ensemble des clients privés d’Enovos, les responsables communaux n’aient l’enlèvement des couches hygiéniques. ces derniers bénéficient également été informés de l’intention du club de Les bénéficiaires seraient les enfants de d’électricité verte fournie principalement rompre les liens avec Bettembourg. moins de 3 ans ainsi que les personnes par des centrales hydroélectriques. Le 12 janvier, le club avait finalement souffrant d’incontinence. Les autres fournisseurs tels que Eida informé la commune de sa volonté de vendent également de l’électricité four- quitter Bettembourg et avait entamé M. Jans a souligné qu’il s’agit, en prin- nie par sources renouvelables. Les 371 des pourparlers avec la commune de cipe, d’une initiative louable et non nou- ménages mentionnés par le bourg- Sanem. Trouvant cette attitude pour le velle, mais qui arrive malheureusement mestre en décembre 2020 consomment moins surprenante, les responsables au mauvais moment, comme le nouveau de l’électricité verte provenant d’instal- communaux avaient adressé un courrier règlement-taxes – adopté avec une lations régionales de photovoltaïque, au club, les sommant de faire connaître majorité écrasante, y compris les voix du d’énergie éolienne et hydro, ainsi que leurs véritables intentions pour le LSAP – a été introduit en janvier 2021 de biomasse et faisant ainsi preuve 1er mars au plus tard. Le 14 février, le seulement. En outre, il ne faudrait pas d’une très haute qualité environne- Handball Bettembourg a fait part de la perdre de vue que la commune est obli- mentale. L’échevine a également fourni décision de son assemblée générale, à gée par la loi d’adapter les taxes selon des détails quant à la consommation laquelle aucun responsable communal le principe de recouvrement des coûts. d’énergies renouvelables et fossiles n’avait été convié, de quitter la com- Pour être utile, une telle motion devrait et a distribué les statistiques y rela- mune de Bettembourg pour Sanem et donc considérer également le côté de la tives*. Finalement, elle a constaté qu’à d’arrêter avec effet immédiat toutes ses couverture des coûts supplémentaires partir de 2019, le nombre de voitures activités à Bettembourg. Une décision générés. L’échevin M. Gusty Graas (DP) électriques ou hybrides a augmenté que le collège échevinal regrette bien a confirmé qu’une poubelle supplémen- de façon considérable sur le territoire évidemment, a souligné M. Graas. taire équivaut à un ramassage séparé communal. et supplémentaire et pose un problème En 2020, 61 véhicules électriques et M. Claude Fournel a souhaité connaître logistique et financier pour les services 166 voitures hybrides étaient immatri- la future destination des immeubles communaux. La motion a été refusée culées sur le territoire de la commune, sis route de Peppange légués par un avec 8 voix contre 7. contre 32 véhicules électriques et citoyen de la commune à la commune 87 voitures hybrides en 2019. L’éche- de Bettembourg. Questions des membres du vine a précisé que les données relatives conseil communal au nombre d’utilisateurs privés des Le bourgmestre a expliqué que ces M. Patrick Hutmacher (LSAP) a bornes de recharge et leur consomma- immeubles resteront dans le patrimoine demandé des précisions suite aux décla- tion n’étaient pas disponibles pour des de la commune. Quant à la destination rations du bourgmestre en séance du raisons de protection des données. des immeubles, aucune décision n’a conseil communal du 4 décembre 2020, (*Les statistiques sont disponibles au encore été prise mais des projets sont selon lesquelles 371 ménages consom- service écologique de la commune.) en cours d’évaluation. ment de l’électricité verte. Le conseiller souhaite connaître le nombre d’entités M. Guy Frantzen a souhaité connaître les M. Roby Biwer se renseigne sur les productrices d’énergies renouvelables, motivations du club de handball local de mesures de compensation prévues par les puissances d’énergies renouve- quitter Bettembourg, les démarches enta- l’abattage d’arbres lors de l’aménage- lables installées, le nombre de voitures mées par le collège échevinal pour éviter ment d’un parking route de Peppange et électriques et hybrides enregistrées cette décision et la raison pour laquelle le du rond-point «Bëchel» dans la route de dans la commune et le nombre d’utili- collège échevinal n’avait pas donné suite Mondorf. sateurs des bornes de recharge privées à l’invitation de la commune de Sanem et publiques ainsi que leurs consomma- pour participer à une réunion de média- Mme Lorsché a rappelé que le parking tions correspondantes. tion entre le club et les deux communes. route de Peppange a été construit dans une zone de bâtiments et équi- pements publics sans arbres ni haies.

48 N° 113 02 • 2021 AUS DEM GEMENGEROT

Aucun arbre n’a donc été abattu lors opérationnel au cours du mois prochain. M. Patrick Kohn a constaté des défauts de l’aménagement du parking et, en Les enfants accompagnés en partie par de construction dans le drainage de la conséquence, aucune mesure de com- leurs parents attendent le bus scolaire nouvelle annexe de l’école «Schoul am pensation n’était à prévoir. Néanmoins, à cet arrêt provisoire sans devoir quitter Duerf» à Bettembourg. Il se demande le projet de réaménagement de la route le trottoir. En cas de suppression de cet également si le vide sanitaire en-des- de Peppange prévoit la plantation de arrêt, tel que postulé par le conseiller de sous de la nouvelle salle de classe est huit arbres à l’entrée du village. l’ADR, les enfants devraient traverser assez bien isolé pour éviter une perte Par ailleurs, il a été décidé de planter toute la zone de chantier pour se rendre d’énergie. Le vide sanitaire est actuel- deux arbres et des haies dans la zone à l’autre arrêt, ce qui les exposerait à un lement non clôturé, ce qui constitue à de verdure autour du parking. danger évident. ses yeux un risque de sécurité pour les écoliers. Concernant les arbres abattus au rond- M. Patrick Kohn a ensuite demandé point dans la route de Mondorf, l’éche- de déplacer le banc pour promeneurs Le bourgmestre a expliqué qu’il ne s’agit vine a rappelé que ces arbres étaient installé à hauteur du premier croisement pas de défauts de construction, mais morts du fait qu’ils se trouvaient sur un sur le chemin «Peiffeschhaff». À ses que le raccordement final se fera par un site non adapté. Le problème majeur yeux, l’emplacement actuel du banc est tuyau en «S» comme prévu dans le plan étaient les réseaux souterrains qui mal choisi, car l’agriculteur, propriétaire initial. Des panneaux métalliques seront empêchaient le développement et l’ali- du champ situé en face du banc, n’a pas posés afin de rendre l’accès au vide mentation des racines. C’est pourquoi assez de place pour prendre le virage sanitaire impossible. L’intervention est l’abattage des arbres a été autorisé par avec son tracteur et, en cas de pluie, la prévue avant les vacances de Pâques. les instances nationales, la compensa- boue s’amasse devant le banc. L’immeuble est intégralement isolé, tion ayant été réalisée par la plantation également au niveau du vide sanitaire. de douze arbres fruitiers le long de la M. Zeimet a informé que le chemin «op Ce dernier, même après la pose des Promenade du soleil. de Sténg» sur lequel le banc est situé panneaux, garantira une aération natu- sera réaménagé en 2021 dans le cadre relle empêchant l’apparition d’humidité Mme Sylvie Jansa (LSAP) a demandé la du projet de réaménagement approuvé stagnante, fonction première d’un telle date de remise en service des armoires du chemin Hieselterhaff, ce qui facilitera construction. à livres en libre-service situées au Parc l’accès de l’agriculteur à son champ. Jacquinot. Ainsi, le banc ne devra pas être déplacé.

Le bourgmestre a précisé que la fer- meture de ces armoires-livres était une mesure sanitaire. Or, une réouverture est prévue dans le cadre du festival Lite- Séance du conseil communal raTour, à savoir à partir du 18 avril 2021, si les circonstances le permettent.

M. Patrick Kohn a demandé d’enlever l’arrêt de bus provisoire à hauteur de l’église au CR165 route de Noertzange à Huncherange. Selon lui, cet arrêt provi- soire présente un risque de sécurité car il est mal éclairé et le trottoir n’est pas assez large.

Mme Lorsché informe que l’arrêt de bus a dû être déplacé en raison du chantier en rapport avec la modernisation de l’infrastructure routière qui sera équi- pée d’un arrêt de bus sécurisé. Elle est consciente que l’endroit choisi n’est pas idéal mais il s’agit d’une mesure temporaire, le nouvel arrêt de bus sera

N° 113 02 • 2021 49 D’GESCHICHT ZUR COVERFOTO

Eng wichteg Stäip am Alldag

D’Aufgabe vun den „Agents Municipaux‟ si villfälteg. Si suerge fir Uerdnung am Verkéier, fir Sécher­ heet ronderëm d’Chantieren an d’Schoulen a bei grousse Manifesta- tiounen. Ausserdeem intervenéiere si bei Vandalismus, Falschparken Nous dédions cette édition no.113 a beim Entsuerge vun Offall an der à nos agents municipaux ainsi Natur. Virun allem awer sinn si en qu’aux agents du commissariat Uspriechpartner fir d’Bierger, si de police ici à Bettembourg. Nous äntweren hinnen op hir Froen an voudrions profiter de cette occa- hëllefen dobäi, fir all Uleies de richte- sion pour les remercier pour leur gen Uspriechpartner ze fannen. engagement en faveur de notre commune. D’Coverfoto vun dëser Editioun ass eng Erënnerung dorun, wéi wichteg Op der Foto sinn eis „Agents hiren Asaz fir en uerdnungsgeméisst, Municipaux‟ ze gesinn (v. l. n. r.): séchert an agreabelt Liewen an der Logan Blanco, Rui Moura, Gemeng ass. Mir soen hinnen e Joel Rodrigues grousse Merci! Foto: Tom Wagner

IMPRESSUM

© Administration communale de Bettembourg/2021 Images: Tom Wagner (cover, p. 13), iStock (p. 2), binsfeld (pp. 4-9, 11), Natalee (pp. 16/17), Administration communale de Bettembourg (pp. 18, Tirage: 5 000 exemplaires 24-26, 28/29, 33, 36/37, 43, 44, 46, 49), PULSA (pp. 21, 27, 32, 36), Alain Piron (p. 36), Archives Commune de Bettembourg & Parc Merveilleux Coordination: Service des relations publiques/ (pp. 22/23), Unsplash (pp. 35, 44), Guy Wolff (pp. 39, 40, 45) Administration communale de Bettembourg Conception et réalisation: binsfeld Textes: Laurent Zeimet, Josée Lorsché, Gusty Graas, Service des relations publiques/Administration communale de Bettembourg, Service de la Impression: Imprimerie Exe cohésion sociale, Service écologique, binsfeld

Abonnement gratuit: «eise buet» est diffusé à tous les ménages de la commune de Bettembourg. Abonnez-vous gratuitement et recevez votre magazine à domicile si vous résidez au Luxembourg ou sur votre lieu de travail si vous êtes frontalier: T. 51 80 80-2899 • [email protected]

50 N° 113 02 • 2021 BEI EIS ZU BEETEBUERG

TOUS LES NUMÉROS UTILES Conseils techniques en cas de problèmes de gaz, d’électricité, d’eau potable, de canalisations

Gaz Service de dépannage et d’urgence du gestionnaire du réseau à gaz 24h/24 et 7j/7 Sudgaz S.A...... 55 66 55 66 Pour plus d’informations, veuillez appeler le ...... 55 66 55-1 ou consulter le site ...... www.sudgaz.lu

Électricité Si une panne de courant persiste ou si les immeubles voisins sont également touchés, appelez le service de dépannage et d’urgence du gestionnaire du réseau de distribution électrique 24h/24 et 7j/7: Creos Luxembourg S.A...... 80 02 99 00 Pour plus d’informations, veuillez appeler le ...... 2624-1 ou consulter le site ...... www.creos.lu

Eau potable Normalement, vous êtes informés à l’avance par la commune de toute coupure d’eau due aux travaux sur le réseau d’eau potable communal.

Service des eaux/canalisations de la commune Durant les heures de bureau ...... 51 80 80 2859 Pour plus d’informations, veuillez consulter le site...... www.bettembourg.lu

Situations d’urgence en dehors des heures de bureau: • Manque d’eau inexpliqué • Chute subite de la pression d’eau • Fuite d’eau sur le réseau communal (non liée à votre installation) • Fuite sur le branchement individuel d’eau, y compris le compteur • Changement subit de la qualité de l’eau potable • Canalisation bouchée en dehors de votre habitation

Service de dépannage d’urgence ...... 51 80 80 2802

Numéros utiles en cas d’urgence Gaz 55 66 55 66 Électricité 80 02 99 00 Urgences Eau/Canalisations 51 80 80 2802

Tous les numéros se trouvent également sur www.bettembourg.lu

N° 113 02 • 2021 51 tout déplacement inutile et des files d’attente, préalable sur nosCRISE horaires.PENDANT SANITAIRE, Afin d’éviter LA veuillez vous renseigner au ADMINISTRATION COMMUNALE ! Château de Bettembourg • 13, rue du Château il est fortement recommandé

B.P. 29 • L-3201 Bettembourg de prendre rendez-vous. T. 51 80 80-1 • F. 51 80 80-2601 www.bettembourg.lu • [email protected]

HEURES D’OUVERTURE DES BUREAUX du lundi au vendredi «Laangen Donneschden» 8h00-11h30 et 14h00-16h30 Lors des nocturnes les jeudis de 16h30 à 19h00, les démarches administratives au Biergerzenter sont assurées uniquement sur rendez-vous.

FOLLOW US

/bettembourg /beetebuerg BETTEMBOURG.LU

NOUVEAU! Découvrez toutes les informations qui vous intéressent également sur l’appli Bettembourg. NEU! Entdecken Sie alle wichtigen Inhalte, die Sie interessieren, jetzt auch in der Bettemburg-App.

À VOTRE SERVICE

Accueil 51 80 80-1 Service du personnel 51 80 80-2853

Réservations Service technique 51 80 80-2850 51 80 80-2831 salles communales Service urbanisme 51 80 80-2852 Accueil concierges 51 80 80-2860 Service des régies 51 80 80-2814 Biergerzenter 51 80 80-2835

État civil 51 80 80-2834

Service scolaire 51 80 80-2823 Autres numéros utiles

Service d’éducation Service de secours 112 621 886 840 et d’accueil Police-urgence 113 Service écologique 51 80 80-2848 Centre d’incendie et de secours 51 50 08-1 Gestion des déchets/poubelles 51 80 80-2847 Bettembourg

Service à l’égalité Police grand-ducale 51 80 80-2837 24 46 11-000 des chances Bettembourg

Service médiation 51 80 80-2828 Agents municipaux 51 80 80-2863

Service des finances 51 80 80-2839 Maison des jeunes 51 80 80-6219

Service facturation 51 80 80-2840 Centre sportif 51 80 80-6900

Recette 51 80 80-2841 Garde forestier 51 80 80-2846

Secrétariat communal 51 80 80-2843 Office social 26 51 66-1

Communication et culture 51 80 80-2899 CIGL 26 51 05-76