Markermeer of Markerwaard. Een Bij'drage Tot De Discussie Over Al Of
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
idee'661 Markermeer of A1arkerwaard I blz. 72 STUDIEGROEP MARKER WAARDVAN DE Mark AFDELING LELYSTAD D'66* lens d kunn1 van d Markermeer of Markerwaard. Een biJ'drage tot par te advie de discussie over al of niet inpolderen positi ervan 'inpo over; kerw: I. Inleiding heeft voor alternatieven, verdient het aanbeveling te luisteren naar argumenten van tegen- en voor Het denken over al of niet inpolderen van het Mar standers teneinde het partijstandpunt op zijn meri kermeer, de laatste stap in het levenswerk van ir. C. tes te kunnen beoordelen én, indien dit nodig is, dit Tenl Lely, is voor iedere politieke partij een actuele zaak. op basis van nieuwe informatie aan te vullen dan in cle Bij de voorbereidingen van deze laatste stap zijn er wel te wijzigen. genn heftige discussies losgebarsten. Zoals zo vaak bij dis staat] cussies moet ook hier worden vastgesteld dat niet Met dit artikel beogen wij een aantal aspecten die vane helemaal, of helemaal niet, is te overzien op grond een rol hebben gespeeld bij onze oordeelsvorming holla van welke argumenten men nu pro of contra is. Het over het al dan niet inpolderen, te behandelen en meer kabinet-Van Agt heeft het beleidsvoornemen geuit daarbijdePKB-nota en de 3DG-nota2 als toetssteen daar< te zijner tijd inpoldering van een gebied van ca. te gebruiken. Een afdelingsnota over dit onderwerp deR 40 ooo hectare te overwegen, zij het dat het wel van uit 19793 wordt hiermee geactualiseerd. Het is geens Wan mening is dat een uiteindelijke beslissing voorafge zins onze bedoeling tot een nietes-welles spelletje Idiscus het v gaan moet worden door een brede maatschappe sie te komen. Wel willen wij op basis van rationele ring: lijke discussie. In dit verband is door de Ministeries argumenten een bijdrage tot een verbreding en ver mi te: van Verkeer en Waterstaat en Volkshuisvesting en dieping van de discussie leveren. dam· Ruimtelijke Ordening de nota 'De ontwikkeling van In dit artikel is voor een sectorgewijze benade halte het Markerwaardgebied' uitgebracht.1 ring gekozen. Aan het ruimtelijk aspect wordt bij den' Nom Het landelijk standpunt van D '66 is duidelijk: iedere sector aandacht besteed. In de slotbeschou geen Markerwaard. De noodzaak tot inpoldering wing is een aantal conclusies opgesomd en komen w is niet aangetoond. De argumentatie pro (met name wij tot een voorzichtige stellingname door tot een vanë de landbouw) heeft aan belang ingeboet; nieuwe invulling van de Markerwaard over te gaan. Bij die leid i: argumenten (milieu) maken een herwaardering 'invulling' is geen rekening gehouden met de aanleg lang noodzakelijk. De stelligheid waarmee recentelijk het van een tweede nationale luchthaven. Ons lande gen 1 'neen' tegen inpoldering werd geponeerd, doet ver lijk standpunt ter zake is duidelijk geargumenteerd. teit. In moeden dat eventuele problemen voor onze partij Geen aandacht is besteed aan het revolutionaire Veel voor eens en voor altijd zouden zijn opgelost. Dit plan van ir. L. W. Lievense4 dat voorziet in de con 1n ee kan natuurlijk niet het geval zijn. Aangezien onze structie van een stuwmeer van ongeveer 5 500 hec van1 partij zich bij uitstek presenteert als de partij die oog tare, omgeven door 25 meter-hoge dijken in het *N.F.Abcouwer, C.Berger, G.F.de Boer, H.vanDord, w·.van Lubeck, A.G.Renkema, L.J.v.d.Veen, G.H.Wooldrik en F.C.Zuidema. idee'66j jaargang 2/ nummers/ september I98I I blz. 73 Markermeer. Op die dijken staan ca. 400 windmo wezigis (Friese meren, meren in de kop van Overijs lens die in combinatie met waterkracht elektriciteit sel, zuidelijke randmeren, meren in Zuid- en Noord kunnen opwekken door voortdurende 'regulering' Holland). Volgens de nieuwste inzichten is niet al van de waterhoogte in het stuwmeer. Een interde leen de concentratie waarin de voedingsstoffen voor tot partementale werkgroep heeft zich onlangs in een komen van belang, maar ook de diepte van het wa advies aan de Minister van Wetenschapsbeleid in ter, het slibgehalte, de verticale menging en de ver positieve zin over dit project uitgelaten. De kosten blijftijd. De beste Oscillatoria-milieu's zijn die wa ervan worden echter vijfmaal zo hoog als die van teren waarin de alg zijn eigen lichtregiem creëert. 'inpoldering' geraamd. Een speciale bijdrage hier Voldoende voedingsstoffen en niet te diepe meren over zou voor een voortgang van de discussie 'Mar zorgen dan voor een grote biomassa met een hoge kerwaard-Markermeer' hoogst interessant zijn. mate van zelfbeschaduwing. Zo ontstaat dan don ,beveling ker water waarin de Oscillatoria-soorten, met de en voor 2.De waterhuishouding en de gevolgen ervan hoogste produkties t.o.v. andere algensoorten bij de :ijn meri lage lichtintensiteiten de competitie winnen. Op dit :lig is, dit Ten behoeve van de toekomstige waterhuishouding moment is de verwachting dat de westelijke rand tllen dan in de zuidwest-hoek van het IJsselmeerwil de re meren vanwege hun hoge slibgehalte geen geschikt gering een aantal opties op de uitvoering van water Oscillatoria-milieu zijn. Een wisselend slibgehalte staatkundige werken openhouden, o.a. de aanleg stoort namelijk de lichtregulatie door de alg zelf. ~eten die van een tweede Oostvaardersdijk tot aan de Noord Een en ander is echter nog volop in studie en ge vormmg hollandse kust als noordelijke begrenzing van de IJ poogd wordt om met modellen te achterhalen welke delen en meerboezem. Terecht laat de regering de beslissing factoren in de westelijke randmeren bepalend zijn Jetssteen daarover nog open, waarmee zij afwijkt van het door voor de waterkwaliteit. De PKB-nota gaat o.i. te derwerp de Raad voor de \'\laterstaat uitgebrachte advies. veel uit van een in de toekomst aanvaardbaar blij :is geens Want al ziet men de functie van deze dijk vooral in vende waterkwaliteit. ief discus het vrijwaren van het Markermeer (of bij inpolde :ationele ring: de randmeren) van verontreiniging bij cala 3. Land- en tuinbouw gen ver- miteiten op de intensieve scheepvaartroute Amster dam-IJsselmeet~, en in het verlagen van het zoutge Het landbouwbeleid is sinds r 945 steeds gericht ge benade halte, de vraag zou eerst beantwoord moeten wor weest op het stimuleren van de produktie, waarbij vordt bij den voor welke gewassen en voor hoeveel hectare in de prijs van het consumptiepakket zo laag mogelijk Jeschou Noord-Holland dit zoetere water nodig zou zijn. diende te blijven. De agrarische bevolking was dan rr komen Wellicht zijn er goedkopere oplossingen om elders ook genoodzaakt om, terwille van het verkrijgen r tot een vanuit het I]sselmeer water in te laten of met pers van een redelijk arbeidsinkomen, steeds meer te pro rr. Bij die leidingen aan te voeren. Zo dient dit landbouwbe duceren. Produktieverhoging werd mogelijk dank Ie aanleg lang van Noord-Holland te worden afgewogen te zij o.a. goedkoop kapitaal dat de overheid verschaf ts lande gen de nadelen van een I]meer met slechte kwali te, omvangrijke onderzoeksinspanningen van over enteerd. teit. heid en bedrijfsleven en de sterk verbeterde pro ttionaire In dit verband wordt het volgende opgemerkt. duktie-omstandigheden. De Nederlandse landbouw L de con Veel van de Nederlandse meren zijn wateren waar produceert slechts ten dele voor de eigen voedsel soo hee in een gedeelte van het jaar, of zelfs continu, bloei voorziening. Het overgrote deel is bestemd voor ex n in het van een Oscillatoria-soort, dit is een blauwalg, aan- port. In 1979 bedroeg de totale exportwaarde van idee'66f i\ifarkemzeer of.Markerwaard I bh;. 74 -------r· 1 I onze landbouw- en voedingsmiddelenindustrie on Van de toekomstige Markerwaard dient o.i. de \ geveer 29 miljard gulden, dit is een vierde deel van helft ingericht te worden ten behoeve van land- en pr onze totale uitvoer. De bijdrage van de Nederland tuinbouw. Een visie die overeenkomt met de 3DG pr se land- en tuinbouw aan de netto betalingsbalans nota. Hiermee zullen vele knelpunten op het oude ge was ca. ro miljard gulden. Te weinig wordt deze land kunnen worden opgelost, vooral in bevolkings bi bijdrage van een relatiefkleine groep van de bevol agglomeraties waar woningbouw, recreatie en bos ht king aan onze nationale economie gewaardeerd. aanplant landbouwgronden opeisen, ofwaar margi gt Tegenstanders van de Markerwaard zien geen nale landbouwgronden als natuurgebieden beheerd aanleiding om het Nederlandse landbouwareaal zullen gaan worden. Het effect van de doorstroming door middel van een nieuwe inpoldering te verrij van boeren naar de nieuwe polder is daarmee veel gr ken. Ten eerste, zo stellen zij, is er een behoorlijk groter en komt véél meer mensen ten goede dan cij pc overschot aan landbouwprodukten in de EG; ten fers lijken aan te geven. Zo kan bijvoorbeeld een uit tweede is de Nederlandse landbouw nauwelijks breidingsplan worden gerealiseerd, kunnen een stads grondgebonden, waardoor de noodzaak van extra park, volkstuinen of een bedrijvenpark tot stand ko grond gering zou zijn. Deze voorstelling van zaken men. En ook het landbouwstructuurbeleid op het is echter niet juist. De produktieverhoginginde vee oude land kan daardoor gestalte krijgen. In een na n teelt werd namelijk mogelijk gemaakt door de enor tionaal ruimtelijk beleid is een dergelijke veelzijdi tu me invoer van veevoer vanuit het buitenland. Be ge 'uitlaatklep' van onschatbare waarde.lVlaar ook p< dacht dient te worden dat energie en grondstoffen macro-economisch gezien zijn er voordelen: in de la bij een dergelijke intensieve produktiemethode in Markerwaard kan zeer goedkoop landbouwgrond Zl de nabije toekomst een beperkende factor kunnen worden verkregen waarop efficiënt kan worden ge Cé produceerd. Inpolderings-en ontginningskasten ste worden. Daarom zal het landbouwbeleid in de rich eb ting van meer grondgebonden produktiemethoden ken gunstig af tegen de kosten voor ruilverkavelings hi moeten worden omgebogen. In dat geval wordt het projecten die ter verbetering van agrarische pro eb gebruik van geïmporteerde grondstoffen voor vee duktie-omstandigheden worden opgezet.