1 Het International Film Festival Rotterdam (IFFR) toont de nieuwste onafhankelijke en vernieuwende films uit de wereld en is een platform voor actuele filmkunst, opkomend en gevestigd filmtalent en filmgerelateerde kunst.

Naast de vertoning van films steunt het filmfestival actief de totstandkoming van auteurscinema en de deskundigheid van filmtalent, de onafhankelijke filmindustrie en filmkritiek. Een internationale coproductiemarkt (CineMart), een fonds voor filmmakers in ontwikkelingslanden (Hubert Bals Fonds), trainingprojecten (Rotterdam Lab, Trainee Project for Young Film Critics) en debatten voor filmprofessionals maken deel uit van het filmfestival.

Behalve via het filmfestival en de internationale activiteiten van Hubert Bals Fonds en CineMart, zorgt de Stichting Filmfestival Rotterdam ervoor dat de kunstzinnige film in Nederland op andere wijzen te zien blijft: via de filmtheaters (Rotterdam en route), op dvd (Tiger Releases) en televisie (NPS Wereldcinema).

Op landelijk, regionaal en lokaal niveau brengt IFFR studenten en scholieren in contact met onafhankelijke filmkunst via de Rotterdam Film Course, Meet the Maestro, Filmblik Rotterdam en schoolvoorstellingen. WOORD VOORAF

Het was in een aantal opzichten een vrij radicaal Tegelijk was ook de 37ste editie een feest van jaar voor het International Film Festival Rot- diversiteit met 244 lange, 383 korte films en terdam (IFFR). In de eerste plaats letterlijk: ruim 100 performances en installaties. Daarbij het festival legde dit jaar de nadruk op het is gestreefd naar een overzichtelijker opzet thema Free Radicals. Door dit accent op een door het aantal programmaonderdelen terug te specifieke esthetische traditie van filmmakers brengen. De reacties, in de (internationale) pers, en kunstenaars die geen technische perfectie en van de gasten en professionals die onder nastreven, maar kiezen voor een puur en direct andere de 25 jaar jonge CineMart bezochten, werk, maakten we nog eens duidelijk waar het maakten het weer een festival om trots op te IFFR voor stond én staat: het werk van film- zijn. Er is keihard gewerkt, zonder dat het ten makers die eigenzinnig en vol energie hun eigen koste ging van het plezier. Op deze plaats wil koers varen. ik daar alle verantwoordelijken nogmaals voor bedanken: partners, subsidiënten en uiteraard Ook organisatorisch was het een radicaal alle medewerkers en vrijwilligers die het festival jaar. Het IFFR nam afscheid van directeur tot zo’n succes hebben gemaakt. Sandra den Hamer, die na 21 jaar het festival verliet. Haar bijdrage aan het IFFR is van groot Voor mij persoonlijk was het een geweldige gewicht. Voor Stef Fleischeuer en mij, als ervaring om het IFFR van zo dichtbij mee te interim-directie die in september aantrad, zo maken. Na het festival heb ik dan ook een ongeveer de vooravond van het festival, was het vierjarige aanstelling als directeur aanvaard. Ik geen geringe opgave om in haar voetsporen te kijk er zeer naar uit om te helpen de toekomst treden. Gelukkig was de geoliede machine die van het IFFR mee vorm te geven. Sandra heeft achtergelaten al goed op stoom. Voor ons was de continuïteit de grootste priori- Rutger Wolfson teit, maar we hebben in een kort tijdsbestek ook nog een aantal zaken willen realiseren.

Met Free Radicals kreeg deze festivaleditie een meer eigen gezicht, en werden spannende dwarsverbanden tussen kunstenaars, filmmakers en programmaonderdelen gelegd. Een ander belangrijk thema was de terugkerende vraag hoe het festival van de 21ste eeuw eruitziet. Een relevante vraag, want de (film)wereld om ons heen verandert in rap tempo. Waar filmfestivals ooit de enige mogelijkheid waren om bepaalde films te zien, kun je tegenwoordig haast elke film op elk gewenste tijdstip en plaats zien, kopen of downloaden. Het IFFR formuleerde een mogelijk antwoord door een duidelijk accent te leggen op het eenmalig en unieke karakter van een live-evenement. Of dat nu binnen de bioscoop- muren, zoals bijvoorbeeld de oorverdovende liveoptredens die de soundtrack vormden bij de films van Artist in Focus Cameron Jamie, of daarbuiten is.

Directeur van het International Film234 Festival Rotterdam Rutger Wolfson 5 INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 INHOUD

Woord vooraf 3 Samenvatting 6 Cijfers 10 AWARDS 16 Programma 28 Hubert Bals Fonds 46 CineMart 56 Distributie 68 Educatie 76 Marketing & Communicatie 86 International Public Relations 94 Pers 99 Financiën, sponsoring en subsidies 108 Functionele exploitatierekening 112 Organisatie en bestuur 113

Bijlagen

Bijlage 1: Filmfestival Titellijst 116 Bijlage 2: Eindstand KPN Publieksprijs 130 Bijlage 3: Gastenoverzicht 138

Bijlage 4: Hubert Bals Fonds 162 Gesteunde projecten Hubert Bals Fonds Harvest

Bijlage 5: CineMart 164 Geselecteerde projecten

Bijlage 6: Organisatie 165 Overzicht bestuur, medewerkers en adviescommissies

Subsidie- en sponsorcolofon 175 Colofon 176

6 37 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM PROGRAMME GUIDE SAMENVATTING SAMENVATTING

Het International Film Festival Rotterdam Programma Hubert Bals zaken werden gedaan. Prijzen die aan veelbe- (IFFR) heeft als entreeheffend kunstevene- Fonds lovende CineMart-projecten werden toegekend ment in Nederland al jarenlang het grootste Het festival presenteerde 244 speelfilms en 383 waren de ARTE France Cinéma Award voor The aantal bezoekers. Het filmfestival werd dit Pervert’s Guide to Ideology van Sophie Fiennes korte films, 47 talkshows, debatten en eenma- Op het festival werden 21 films en een video- jaar circa 355.000 keer bezocht. De 37ste (Groot-Brittannië/Nederland) en de Prins Claus lige presentaties, meer dan 100 performances installatie gepresenteerd die mede gesteund editie vond plaats van 23 januari tot en met 3 Fonds Film Grant voor In What City Does It en installaties en zo’n 1.000 zaalgesprekken. werden door het Hubert Bals Fonds (HBF). februari 2008 en opende met de Argentijnse Live? van Liew Seng Tat (Dahuang Pictures, Het filmfestival opende met de VPRO Tiger Het fond ondersteunt al bijna twintig jaar Cordero de Dios en sloot met de Israelische Maleisië) Award-kandidaat Cordero de Dios. De maakster vernieuwende en getalenteerde filmmakers uit The Band’s Visit. Het accent lag deze editie van deze mede door het HBF ondersteunde ontwikkelingslanden. De HBF-titel Cordero de op Free Radicals. Het festival presenteerde film was bij de wereldpremière aanwezig. De Dios was de openingsfilm van het 37ste IFFR. Distributie 627 films en meer dan 100 performances 37ste editie legde het accent op Free Radicals. Een andere HBF-film, het ThaiseWonderful en installaties. Filmprofessionals uit de hele Daarmee liet het IFFR zien waar het voor stond Town, won aan het eind van het festival een Ook door het jaar heen wil het IFFR onafhanke- wereld bezochten het festival, en met name en staat: onafhankelijke geesten en pioniers VPRO Tiger Award. Een nieuwe prijs op het lijke en vernieuwende cinema aan een zo groot de activiteiten van het Hubert Bals Fonds en die wars van trends hun eigen(zinnige) weg IFFR was de Dioraphte Award. Deze prijs voor mogelijk publiek aanbieden. De prijswinnaars Die de 25-jarige CineMart. volgen. De Free Radicals doken in alle hoeken beste HBF-film op het festival ging naar het Unerzogenen, Love Conquers All en Yo waren en onderdelen van het programma op. De Braziliaanse Mutum. Behalve op het festival gebundeld als Tigers on Tour na het 36ste festival Awards filmsecties en themaprogramma’s toonden konden HBF-titels ook daarbuiten op (internatio- in 25 theaters te zien. De trend van een afne- welke ontwikkelingen in de (film)wereld het naal) succes rekenen. In 2007 ontving het fonds mend bezoekersaantal zette zich echter voort. Het hart van het IFFR is de VPRO Tiger Awards festival belangrijk vindt. Kobayashi Masahiro, 676 aanvragen. Daarvan werden 64 projecten In overleg met de samenwerkende filmtheaters Competitie. Deze drie gelijkwaardige prijzen Robert Breer en Svetlana Proskoerina kregen gehonoreerd. Ondanks positieve signalen vanuit is daarom besloten tot een formulewijziging. voor jonge, beginnende filmmakers van een als Filmmakers in Focus een retrospectief. Artist het Ministerie van Buitenlandse Zaken - de Rotterdam en route heeft een nieuwe frisse vorm. eerste of tweede speelfilm werden toegekend in Focus was Cameron Jamie. De vraag hoe het belangrijkste geldschieter - is door de veran- Dit eendaags minifestival biedt vijf speelfilms aan Aditya Assarat (Wonderful Town, Thailand), festival van de 21ste eeuw eruit moet zien kwam derde subsidiesystematiek de toekomst van het en een blok van vier korte films. Het HBF is Liew Seng Tat (Flower in the Pocket, Maleisië) nadrukkelijk in het programma aan de orde. Een HBF helaas nog steeds onzeker. vertegenwoordigd met Happy Desert en La en Omar Shargawi (Go with Peace Jamil, antwoord kwam in de vorm van de vele unieke antena, de rest bestaat uit de prijswinnende films Denemarken). Wonderful Town kwam mede live performances. CineMart Go with Peace Jamil, Operation Filmmaker en tot stand dankzij een bijdrage van het Hubert het door het Filmmuseum aangekochte Help Me Bals Fonds. Ook voor de korte films zijn er Eros. Najaar 2007 kregen de HBF-titels Antonia Dit jaar vierde CineMart zijn 25ste verjaardag. Tigers te verdelen. De drie Tiger Awards voor en Opera Jawa een landelijke en intensief onder- Van alle internationale coproductiemarkten was Korte Film gingen naar Ben Rivers (Ah, Liberty!, steunde bioscooprelease. Op het eigen Tiger CineMart de eerste en nog steeds de grootste. Groot-Brittannië), Ho Yuhang (As I Lay Dying, Release dvd-label verschenen Los muertos, Glue Met 550 ingediende projecten was 2007 een Maleisië) en Jeanne Liotta (Observando el cielo, en Opera Jawa. Op het educatieve dvd-label recordjaar. De 39 daaruit geselecteerde projec- VS). In totaal zijn tijdens de 37ste editie veertien verscheen een beeldlesbrief van Glue. ten werden aan 830 internationale professionals verschillende soorten prijzen uitgereikt. gepresenteerd. De ‘een-op-een’-afspraken tussen financiers en vertegenwoordigers van de geselecteerde projecten vormden het hart van CineMart. Daarnaast nam de vijfdaagse workshop RotterdamLab weer een belangrijke plaats in. Behalve een terugblik op de succes- sen uit het verleden werd er ook vooruit, richting toekomst gekeken, met onder andere de pre- sentatie van nieuwe businessmodellen en een brainstormsessie. Naast de feesten en informele lunches kon er ook genetwerkt worden in Sales & Industry Club, waar in een rustige omgeving

8 9 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 SAMENVATTING SAMENVATTING

Educatie Marketing & Communicatie Pers Organisatie en bestuur Meer dan 8.000 scholieren en studenten namen Het IFFR heeft als entreeheffend kunstevene- Het IFFR heeft een wereldwijde reputatie deel aan een van de educatieve activiteiten ment in Nederland al jarenlang het grootste aan- en een grote internationale nieuwswaarde. Het jaar 2007 stond in het teken van het vertrek van het IFFR. In het kader van ckv (Culturele tal bezoekers. Het filmfestival werd dit jaar circa Circa 270 Nederlandse en 200 buitenlandse van Sandra den Hamer. Zij verliet de organisatie Kunstzinnige Vorming) en de keuzevakken Frans 255.000 keer bezocht. De 37ste editie legde het filmjournalisten bezochten de 37ste editie. Zij na een carrière van 21 jaar, waarvan de laatste en Duits bezochten leerlingen een speciaal voor accent op Free Radicals. De communicatie sloot deden daarvan verslag op radio en televisie, in drie jaar als directeur. In september namen hen geselecteerde voorstelling op het festival. daarop aan met een pure en rauwe campagne kranten, tijdschriften en websites. Invloedrijke Rutger Wolfson en Stef Fleischeuer haar taak Havo- en vwo-leerlingen van de provincie met een krachtig zwart-witaffiche. In filmtheaters kranten als The Times, Le Monde, South China over, als interim-directie voor de 37ste editie. Zuid-Holland ontdekten in het Meet the Maestro- (met een speciale trailer), in grote steden (met Morning Post en de International Herald Tribune Samen met programmamanager René van der project het oeuvre van de Coen Brothers. Jong abri’s, op het internet (met de festivalsite en stuurden verslaggevers. Over de hele wereld, Giessen vormen zij het Management Team dat en aanstormend talent kreeg tijdens het festival digitale nieuwsbrief) en in Rotterdam zelf (met van Beiroet tot Boekarest en van Caïro tot Tokio leiding geeft aan de organisatie. met de masterclass W R NXT de kans om feed- onder andere banieren) werd het IFFR onder verschenen grote artikelen over ‘Rotterdam’. Het IFFR had 22 medewerkers in vaste dienst back te krijgen van een ervaren filmmaker. De de aandacht gebracht. Het IFFR publiceerde Meer en meer ook bereikt festivalnieuws de (19 fte). Daarnaast hadden 37 medewerkers MovieSquad-jury, vijf jongeren tussen de zestien ook een groot aantal mediabijlagen, waarvan global community via satellietkanalen, weblogs een contract voor een bepaalde periode (12 en negentien jaar, bekeken meer dan twintig twee in samenwerking met de hoofdpartners en drukbezochte websites als bbc.com. Op fte). De rest bestond uit zelfstandigen en mede- films op het IFFR en kozen daaruitPersepolis de Volkskrant en de VPRO. Naast de bekende Nederlandse mediabodem heeft het IFFR ook werkers in dienst van toeleveranciers (223), als winnende film. Andere educatieve activiteiten activiteiten als de Volkskrantdag en de VPRO- een grote impact. De VPRO pakte grootst uit stagiaires (8) en vrijwilligers (692). Mede door die geprolongeerd werden zijn Kids Only, dat dagen waren de Routes Reliëf Rotterdam nieuw met een dagelijkse live talkshow gepresenteerd een efficiëntere inzet is het aantal vrijwilligers ten een speciale mini-editie kreeg voor kinderen voor het publiek. De Robeco Filmdag werd door Twan Huys. Zowel de publieke als de com- opzichte van het voorgaande jaar gedaald.. vanaf vier jaar, en de workshops Hollywood ook toegankelijk voor het publiek. Ondanks de merciële omroepen stuurden cameraploegen of Op enkele afdelingen vonden personeelswis- in de klas en Digital Playground. Bijzonder de massale toeloop was de online ticketverkoop ontvingen filmmakers en IFFR-directeur Rutger selingen plaats. Dineke Keemink en Maikel internationale conferentie How to Stimulate Film die in de nacht van vrijdag 17 op zaterdag 19 Wolfson in de studio. In toenemende mate is Oomens vertrokken bij Financiën, Nico Komen Sense(s)? tijdens het festival, met aandacht januari startte een succes. Daardoor was er ook online verslag gedaan van het festival. Zes verliet de ICT-afdeling en Mariëlle van der voor media-educatie vanuit artistiek perspectief. in het weekend, toen de Centrale Kassa in de jonge filmcritici namen deel aan de tiende editie Sterren P&O. Het IFFR nam drie nieuwe Ook door het jaar heen beschouwt het IFFR Doelen openging, nauwelijks sprake van rijen van het Trainee Project voor Young Film Critics. medewerkers in dienst: Mariska Korff als educatie als een belangrijke pijler. De Rotterdam wachtenden. In de speciale festivalshop in de financieel medewerker, Janneke Langelaan als Film Course voor hbo- en wo-studenten stond in Doelen en via de webshop waren IFFR-artikelen Financiën, sponsoring medewerker Hubert Bals Fonds en Marieke Holt het kader van Cinema & Censuur. te koop. en subsidies als P&O-functionaris. Eind februari is bekendgemaakt dat het bestuur International Stichting Filmfestival Rotterdam heeft het finan- Rutger Wolfson voor een periode van vier jaar Public Relations ciële boekjaar 2007-2008 afgesloten met een benoemd heeft tot algemeen directeur. In de resultaat van € 96.658 negatief. Het resultaat loop van 2008 zal het IFFR een nieuwe zakelijk Om de goede internationale reputatie van het IFFR betekent weliswaar een sterke verbetering ten leider werven. te waarborgen en te versterken is de campagne opzichte van het vorige boekjaar door met name Het bestuur, onder voorzitterschap van Melle BE INSPIRED BY ROTTERDAM: 10 Reasons een stijging van incidentele baten, de stijging van Daamen, kende in de periode 2007-2008 één to Come to Rotterdam gevoerd. Door middel de structurele lasten zorgde voor opnieuw een wisseling van de wacht: Rutger Wolfson trad af van publicaties werd de diversiteit van het IFFR negatief resultaat. Het festival slaagde er opnieuw om directeur te worden van het IFFR, Frans van wereldwijd onder de aandacht gebracht. Interna- in vier hoofdsponsoren en nieuwe partners Gestel, producent bij MotelFilms, trad toe. tional Public Relations organiseert en ondersteunt aan zich te binden. De Tiger Business Lounge faciliteiten en evenementen voor CineMart en groeide tot het beoogde aantal van veertig leden. het Hubert Bals Fonds. De 25ste verjaardag van De 37ste editie was een veelgebruikt platform CineMart werd belicht in speciale features in voor relatiemarketing. Voor de tweede maal werd vakbladen. Variety schreef over de breedte van het de conferentie ‘Leiderschap in beeld’ georgani- festival en het HBF in het bijzonder. De Sales & seerd. Het IFFR wordt structureel gesubsidieerd Industry Club werd breder opgezet dan vorig jaar. door de Gemeente Rotterdam en het Ministerie Nieuw en zeer hoog gewaardeerd was het Buyers van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen & Sellers-diner op het Rotterdamse stadhuis. en ontving daarnaast incidentele subsidies van verschillende fondsen en instellingen. 10 11 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 SAMENVATTING IN CIJFERS

Filmfestival Gasten Educatie Organisatie en bestuur Programma IFFR totaal aantal gasten totaal aantal bezoeken 2007-2008 8.135 lange films ≥( 60 minuten) 244 (inclusief CineMart en Pers) 2.796 Personele bezetting korte films (<60 minuten) 383 gasten Nederland 953 Tijdens het festival bestuur 6 lezingen, debatten, talkshows en gasten buitenland 1.843 basisschool 800 medewerkers in vaste dienst 22 eenmalige presentaties 47 middelbare school 2.475 medewerkers met contract voor bepaalde tijd 37 performances en installaties 106 CineMart mbo/hbo/wo 1.800 tijdelijke medewerkers freelance of introducties en Q&A’s 1.006 Nederland 180 in dienst van leveranciers 223 conferenties 3 buitenland 650 door het jaar heen stagiaires 8 filmzalen 26 middelbare school 1.500 vrijwilligers 692 locaties 15 Pers mbo/hbo/wo 1.600 Nederland 268 Premières buitenland 189 EXPLOiTATIE Lange films 102 aantal regisseurs 348 wereldpremières 47 Distributie som der baten 7.522.116 internationale premières 29 Website som der lasten 7.764.100 Bezoeken saldo rente baten en lasten 19.768 Europese premières 26 (1 december 2007-18 februari 2008) totaal aantal bezoeken 5.365 saldo exploitatierekening 222.215- Tigers on Tour voorjaar 2007 750 Korte films 174 onttrekking algemene reserve 96.658- Publiek Antonia 2.549 wereldpremières 64 bezoekers 372.800 Opera Jawa 1.681 internationale premières 71 aantal keer bezochte pagina’s 3.241.473 Meet the Maestro2008 385 Europese premières 39 Professionals Releases Voorstellingen bezoekers 57.422 via Tigeronline.nl (Tiscali) 100 aantal keer bezochte pagina’s 277.460 totaal 1.420 Kijkcijfers Rotterdam, publieke voorstellingen 942 Filmfestival Groningen totaal aantal kijkcijfers Rotterdam, publieke voorstellingen in totaal aantal bezoeken 7.200 filmvertoningen bij VPRO en NPS 760.000 evenement 162 Rotterdam, Press & Industry-screenings 247 Groningen 69

Bezoeken totaal 355.000

12 13 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 Lucía Cedrón (Argentinië), maakster van de openingsfilm Cordero de Dios met IFFR-directeur Rutger Wolfson op de de openingsavond.14 15 16 Een bezoeker laat zijn hoeveelheid17 aan tickets zien aan de fotograaf. AWARDS AWARDS

Vijfentwintig jaar geleden werd op het Inter- Flower in the Pocket van Liew Seng Tat Aan elk van de drie gelijkwaardige Awards is onsentimenteel in scenario. De poëtische opzet national Film Festival Rotterdam (IFFR) voor (Maleisië, 2007) een bedrag verbonden van €3.000. komt naar voren in gestructureerde details uit het eerst één film bekroond: Jim Jarmusch’ “Om zijn goed doordachte en welingelichte As I Lay Dying wordt ook vertoond in Rotterdam een verre tijd en plaats die ons na aan het hart Stranger Than Paradise. In 2008 waren er dat blik op de kinderwereld. De acteurs zijn goed en route, de voorjaarstournee langs veertien liggen. We waren diep getroffen.” heel wat meer. Het hart van het festival is nog gekozen en op de juiste manier begeleid en filmtheaters van IFFR-films. steeds de VPRO Tiger Awards Competitie: geregisseerd. De film heeft een uitstekende FIPRESCI drie gelijkwaardige prijzen voor jonge, visuele uitdrukkingskracht.” KPN beginnende filmmakers. Aan de overige, Award uiteenlopende prijzen werd er dit jaar eentje Go with Peace Jamil van Omar Shargawi Publieksprijs De jury van de internationale associatie van toegevoegd. De Dioraphte Award voor de (Denemarken, 2008) De KPN Publieksprijs gaat naar de winnaar van filmcritici FIPRESCI (Fédération Internationale beste film die tot stand kwam met steun van “Voor de geslaagde regie en acteerprestaties. de publieksenquête. Tijdens het festival brengen de la Presse Cinématographique) bestond het Hubert Bals Fonds. Door het gebruik van close-ups kiest de film- bezoekers hun stem uit door middel van een uit juryvoorzitter Thomas Rothschild (Freitag, maker een toepasselijke stijl om de beperkingen scheurkaart. Daarmee kan men op een schaal Duitsland), Alberto Ramos Ruiz (SIGNIS van een besloten gemeenschap weer te geven. VPRO Tiger van één tot vijf aangeven hoe de film werd Media, Cuba), Télesphore Mba Bizo (Terroir, De jury verwelkomt eveneens het fascinerende gewaardeerd. Op de slotavond van het festival Kameroen), KIM Haery (Cine21, Zuid-Korea) en Awards tempo van de film.” maakte Rutger Hauer in de Grote Zaal van de André Waardenburg (Skrien, Nederland). De VPRO Tiger Awards zijn toegekend aan Doelen bekend dat de KPN Publieksprijs 2008 Zij kozen als beste film uit de VPRO Tiger Niet alleen voor de winnaars heeft opname in Aditya Assarat (Wonderful Town, Thailand, gewonnen werd door de Franse filmPersepolis Awards Competitie 2008: de Tiger Awards Competitie op langere termijn 2007), Liew Seng Tat (Flower in the Pocket, van Marjane Satrapi en Vincent Paronnaud. Aan El cielo, la tierra y la lluvia van José Luis Torres vaak een positief effect. Aan het begin van een Maleisië, 2007) en Omar Shargawi (Go with de prijs is een bedrag van €7.500 verbonden. Leiva (Chili/Frankrijk/Duitsland, 2008) regiecarrière opent vertoning in de Tiger Awards Peace Jamil, Denemarken, 2008). De competitie Persepolis, gebaseerd op de autobiografische De film kwam mede mede tot stand door een Competitie deuren naar andere festivals en bestond uit vijftien eerste en tweede speelfilms. stripboeken van de in Iran geboren Satrapi, bijdrage van Hubert Bals Fonds. financiers van toekomstige projecten. De winnaars kregen elk €15.000 en de VPRO eindigde in de waardering van de festivalbe- spant zich in om de films op televisie te verto- zoekers boven het Braziliaanse Estômago - A Tiger Awards KNF nen. Bovendien draait Go with Peace Jamil in Gastronomic Story van Marcos Jorge en de Award Rotterdam en route, een selectie IFFR-films voor Korte Film Rotterdamse documentaire 2KM2 - het heden die in het voorjaar door veertien theaters in het van de stad van Carel van Hees en André De jury van de Kring van Nederlandse Filmjour- hele land reist. Wonderful Town kwam mede tot Twintig films niet langer dan zestig minuten van der Hout. Persepolis won eerder ook de nalisten (KNF) bestaande uit juryvoorzitter Peter stand dankzij een bijdrage van het Hubert Bals werden geselecteerd voor de Tiger Awards MovieSquad Award van de jongerenjury. van Bueren (Skrien), Elaine Brand (De Pers), Fonds. Competitie voor Korte Film. De jury bestond uit Maricke Nieuwdorp (Glamcult, TV/Film), Mike De jury van VPRO Tiger Awards Competitie Moniek Toebosch (beeldend kunstenaar, Neder- Dioraphte Naafs (De Filmkrant) en René Glas (Folia, Vrij 2008 bestond uit filmmaker en producent land), Katia Rossini (curator en filmdistributeur, Nederland), koos als winnaar: Royston Tan (Singapore), filmmaakster, produ- België), en Mike Hoolboom (film- en videokunste- Award Cargo 200 van Alexei Balabanov (Rusland, 2007) cente en actrice Renata Litvinova (Rusland), naar, Canada). Zij kozen als winnaars: De dit jaar voor het eerst uitgereikte Dioraphte De KNF-jury kiest de winnaar uit films in de voormalig adjunct-directeur van het Filmmuseum Award, waaraan een geldbedrag verbonden officiële selectie van het IFFR 2008 programma, in Amsterdam Rieks Hadders (Nederland), Ah, Liberty! van Ben Rivers is van €10.000, is toegekend aan Mutum van die nog niet zijn aangekocht voor distributie in Tiziana Finzi, adjunct-directeur van het Locarno (Groot-Brittannië, 2008) Sandra Kogut (Brazilië/Frankrijk, 2007). De Nederland. Om de aankoop van een filmprint International Film Festival in Zwitserland en de “Voor de compassie, de weigering van het jury bestond uit Marianne Bhalotra (voormalig door een distributeur te bevorderen bestaat de Iraanse filmmaker en filmproducent Jafar Panahi sentiment, de geestige montage en dramaturgie HBF-manager), Amra Baksic Camo (Sarajevo’s prijs uit de kosten van ondertiteling, gesponsord (juryvoorzitter). Hun motivatie luidde als volgt: van het alledaagse.” Cinelink hoofd programma, Bosnië-Herzegovina) door Holland Subtitling. Cargo 200 is na het en Ho Yuhang (filmmaker, Maleisië). Zij kozen festival aangekocht door het Filmmuseum en Wonderful Town van Aditya Assarat As I Lay Dying van Ho Yuhang (Maleisië, 2007) Mutum als beste film uit de 22 films uit het zal op een later tijdstip worden uitgebracht. De (Thailand, 2007) “Voor zijn haarscherpe kadreringen, zijn vlotte en festivalprogramma die tot stand kwamen met KNF Award-winnaar van vorig jaar, Operation “Voor de verbazingwekkende verbeelding in de trefzekere omhelzing.” een bijdrage van het Hubert Bals Fonds van het Filmmaker van Nina Davenport (Verenigde film van en een nieuw perspectief op de tsuna- IFFR. Uit het juryrapport: “Met ingetogen emotie Staten, 2007) maakt dit voorjaar deel uit van de miramp. De film is een sociale spiegel waarin de Observando el cielo van Jeanne Liotta en ongeremde energie vertelt deze zorgvuldig IFFR-filmtournee Rotterdam en route. schade veroorzaakt door de tsunami in meerdere (Verenigde Staten, 2007) geregisseerde en geacteerde film over een opzichten weerspiegeld wordt. De jury waardeert “Voor de narratieve zoektocht naar het zien, niet harde wereld. De film is standvastig in visie en eveneens het ongebruikelijke einde van de film.” bang voor schoonheid.”

18 19 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 AWARDS

NETPAC Prix UIP Award Rotterdam

De NETPAC jury (Network for the Promotion De derde Prix UIP Rotterdam voor korte film is of Asian Cinema) bestond uit juryvoorzitter gewonnen door: Joy van Joe Lawlor en Christine Bina Paul Venugopal (artistiek directeur van het Molloy (Groot-Brittannië, 2008). Een eervolle International Film Festival Kerala, India), Shanty vermelding was er voor Unlith van Mihai Grecu Harmayn (filmproducent en bestuurslid van het (Frankrijk, 2007) Jakarta International Film Festival, Indonesië) en Voor de Prix UIP kwamen vijftien geselecteerde Wong Tuck Cheong (vice-president van Kelab Europese fictiefilms uit het programmaonderdeel Seni Film Malaysia, Maleisië). Zij kozen als Short: As Long As It Takes van maximaal een winnaar: kwartier in aanmerking. De jury van Prix UIP What on Earth Have I Done Wrong?! van Niu Rotterdam 2008 bestond uit de Nederlandse Chen-zer (Taiwan, 2007) filmmaaksters Coco Schrijber en Sietske Tjallin- “Een filmdebuut dat vaardig een humoristisch gii en Michael Hannigan (Ierland), directeur van drama neerzet waarin fijngevoelig de spot het Cork Film Festival. De Prix UIP wordt niet gedreven wordt met filmmaken en dat een diep alleen in Rotterdam, maar in totaal op veertien inzicht biedt in het menselijk tekort.” Europese filmfestivals uitgereikt. De prijs bestaat Een speciale vermelding was er voor ‘de ont- uit €2.000 én een automatische nominatie voor beringen van de menselijke arbeid’ van Crude de European Film Awards die in december Oil van Wang Bing (China, 2008). Deze video- worden uitgereikt. Uit alle genomineerden kiezen installatie was onderdeel van de tentoonstelling de 1.600 leden van de European Film Academy VPRO Tiger Award-winnaar 2008 Liew Seng Tat neemt zijn prijs in ontvangst voor Flower in the Pocket (Maleisië, 2007) New Dragon Inns en kwam mede tot stand door dan de uiteindelijke winnaar. een HBF-bijdrage. NPS New Arrivals Movie-Squad Award Award De jury van de Prix UIP Rotterdam boog zich De jongste jury van het festival is de Movie- ook over de NPS New Arrivals Competitie. Deze Squad Rotterdam, een initiatief van het Neder- competitie voor online korte films is een initiatief lands Instituut voor Filmeducatie (NIF) in samen- van de NPS en het IFFR. De winnaar van de werking met het IFFR. De jury nomineerde uit New Arrivals Award 2008 was Chocolate con een tweeëntwintigtal de volgende drie films: churros van Mario de la Torre Espinosa (Spanje, Paranoid Park van Gus Van Sant (Verenigde 2006). De jury bewonderde het vakmanschap Staten, 2007), Tricks van Andrzej Jakimowski van de vertelling, de heldere regie en het (Polen, 2007) en Persepolis van Marjane buitengewone acteerwerk. Aan de prijs is een Satrapi en Vincent Paronnaud (Frankrijk, 2007). geldbedrag van €1.000 verbonden. De MovieSquad Award werd toegekend aan Bij het onlinepubliek kwam It Hurts van Hester Persepolis. De jongerenjury bestond uit Giulia Scheurwater (Nederland, 2007) als favoriet uit Bijvoet (17), Wouter Booij (19), Sander Kersten de bus. (16), Katia Truijen (17) en voorzitter Glenn Vergoossen (17).

20 VPRO Tiger Award-winnaar 2008 Omar Shargawi neemt zijn 2123prijs in ontvangst voor Go with Peace Jamil (Denemarken, 2008) 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 AWARDS

Prins Claus Mini Tiger/junior Fonds Awards Film Grant Ten slotte zijn in het kader van de educatieve De achtste Prins Claus Fonds Film Grant van activiteiten van het IFFR de Junior Tiger Awards €15.000 is uitgereikt aan het CineMart 2008 en de Mini Tiger Awards uitgereikt. De Mini Project In What City Does It Live? van Liew Tiger Awards zijn gekoppeld aan het project Seng Tat (Dahuang Pictures, Maleisië). De jury Hollywood in de klas, waarin leerlingen van de was onder de indruk van de visuele kracht en bovenbouw basisschool zelf aan de slag gaan het contemporaine engagement van het verhaal. met de camera. De jury bestond uit Rutger De Prins Claus Fonds Film Grant wordt jaarlijks Hauer, Ebbie Tam (het hoofdrolspeelstertje uit uitgereikt aan een filmmaker uit Afrika, Azië, Het Paard van Sinterklaas) en Erik van Muiswin- Latijns-Amerika of het Caraïbisch gebied. Het kel. doel is om daarmee de eerste, creatieve fase, in De Junior Tiger Awards zijn gekoppeld aan de de ontwikkeling van een filmproductie te onder- Moving-workshop voor het voortgezet onderwijs steunen. In What City Does It Live? ontving waarin leerlingen een filmpje van maximaal één eerder een bijdrage van het Hubert Bals Fonds. minuut maken dat in het teken van het filmfesti- Liew Seng Tat viel later in de week nog een keer val staat. in de prijzen, toen zijn Flower in the Pocket een VPRO Tiger Award won. Mini Tiger Awards De Prins Claus Fonds Film Grant-jury bestond uit Karim Traïdia (Algerije/Nederland, juryvoorzit- Beste Film: Heijbergschool - Liefde in een kluis VPRO Tiger Award-winnaar 2008 Aditya Assarat neemt prijs in ontvangst voor Wonderful Town (Thailand, 2007) ter, filmmaker, bestuurslid van het Prins Claus Beste Verhaal: Emmaschool - De verdwenen Fonds), René Mioch (Nederland, filmjournalist kinderen en tv-producent), Susanna Harutyunyan Beste Acteerprestaties: Zijlwijkschool - (Armenië, artistiek directeur van het Golden De nieuwe directeur Apricot Yerivan International Film Festival), Beste Productie: Van Veldhuizenschool - Garin Nugroho (Indonesië, filmmaker) en Simon Per ongeluk beroemd Field (Groot-Brittannië, artistiek directeur van Publieksprijs: Sensis - De Braille Code het Dubai International Film Festival en filmpro- ducent). Junior Tiger Awards

ARTE France Categorie Beste Montage: Willem de Zwijger Cinéma Award College - The Run van Jeroen en Björn Categorie Beste Scenario: Calvijn College - De ARTE France Cinéma Award voor het beste Has van Hasret, Sherina en Arpana CineMart 2008 Project is uitgereikt aan The Categorie Beste Film: Develstein College - Pervert’s Guide to Ideology van Sophie Fiennes De rode jas van Marileen en Manon (The Kasander Film Company, Groot-Brittannië/ Nederland). De ARTE France Cinéma Award bestaat uit een geldprijs van €10.000, die producenten helpt bij het financieren van de ontwikkeling van het winnende project. De jury bestond uit Michel Reilhac (algemeen directeur ARTE France Cinéma) en Alexandre Mallet-Guy (managing director Memento Films, Frankrijk).

Winnaars Tiger Awards voor korte film: Ah Liberty! (Groot-Brittannië, 2008) van Ben Rivers, Observando el cielo (Verenigde Staten,2007) van Jeanne Liotta en2223 As I Lay Dying (Maleisië,2007) van Ho Yuhang . 23 INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 Horecacrew24 in de Doelen. 25 26 Shingo Wakagi (Japan) was met zijn debuutfilm Waltz27 in Starlight genomineerd voor een VPRO Tiger Award. 28 Diner Tiger Business 29Lounge, in de Doelen. PROGRAMMA PROGRAMMA

Het International Film Festival Rotterdam Het filmfestival speelt zich niet alleen in de VPRO Tiger Sturm und (IFFR) presenteerde 244 speelfilms en 383 bioscoopzaal of op het witte doek af. De Awards Drang korte films, 47 lezingen, talkshows, debatten kruisbestuiving van film met andere disciplines Vers bloed en eenmalige presentaties, meer dan 100 werden verkend in galerieën en het program- Competitie performances en installaties en zo’n 1.000 maonderdeel Exploding Cinema. Speciale De nieuwe generatie wordt geprezen Net als de VPRO Tiger Awards Competitie zaalgesprekken. Dit veelzijdige programma aandacht ging naar het werk van Artist in Focus draait het in Sturm und Drang om jonge film- was onderverdeeld in een aantal secties Cameron Jamie. Tussen de andere grote filmfestivals is het makers. Het is het eigenzinnige, veelzijdige en onderdelen. Daaruit komt naar voren International Filmfestival Rotterdam graag een en soms dwarse verlengstuk van de com- waar het IFFR de accenten legt en welke De 37ste editie werd, toepasselijk voor een eigenzinnig buitenbeentje. Niets illustreert dat petitie, waarbij het niet uitsluitend om een ontwikkelingen in de filmkunst en de wereld festival dat jong talent in de armen sluit, afge- zo mooi als de VPRO Tiger Awards Competitie. debuut- of tweede film hoeft te gaan. Belang- het festival momenteel belangrijk vindt. De sloten met een regiedebuut. In de Israëlische Hierin nemen eens niet de gevestigde namen rijker is de stijl. In dit veelzijdige onderdeel officiële openingsfilm was het Argentijnse tragikomedie The Band’s Visit van Eran Kolirin het tegen elkaar op, maar beginnende regis- zoeken regisseurs uit alle windstreken hun Cordero de Dios in aanwezigheid van regis- verdwaalt een Egyptisch politieorkest hopeloos seurs. De filmmakers van de toekomst dus. eigen geluid of visuele filmtaal. seuse Lucía Cedrón. in het buurland. Succesvolle regisseurs als Pablo Trapero, Christopher Nolan en Hong Sang-Soo gingen Een van de duidelijkste kenmerken van het Het meeslepende en deels autobiografische Het team programmeurs selecteert filmtitels voor hen voor. festival is de aanwezigheid van nieuwe en Cordero de Dios kwam mede tot stand met het festival uit alle windstreken van de wereld en opkomende talenten. Dat stopt niet bij de VPRO steun van het Hubert Bals Fond en was tevens werkt nauw samen aan programmaonderdelen. De veertiende VPRO Tiger Awards Competitie Tiger Awards Competitie. Het programmaon- een van de vijftien films die geselecteerd waren Enkele programmaonderdelen kwamen echter op bestond uit vijftien films. Deze acht wereldpre- derdeel Sturm und Drang laat, met dit jaar 65 voor de VPRO Tiger Awards Competitie. een bijzondere manier tot stand. mières, twee internationale en vijf Europese titels uit alle windstreken, goed zien wat er op Daarvan beleefden acht hun wereldpremière De selectie van de VPRO Tiger Awards Compe- premières kwamen uit alle hoeken van de mondiale schaal onder jonge filmmakers speelt. in Rotterdam. Op de openingsavond werd aan titie was dit jaar in handen van Ludmila Cvikova, wereld. In de geglobaliseerde praktijk betekende het publiek het ontwapenende Juno vertoond Gerwin Tamsma en Gertjan Zuilhof. dat bijvoorbeeld dat de Nederlandse bijdrage Zoals de titel Sturm und Drang suggereert, gaat van Jason Reitman. De kleine onafhankelijke De programma’s van Filmmaker in Focus Robert (Shanghai Trance) geheel in China gemaakt werd het in deze sectie niet alleen om de leeftijd van komedie over een even eigenzinnige als zwan- Breer, Pièce Unique en Exploding Cinema zijn terwijl het Deense Go with Peace Jamil bijna de maker maar ook om de houding ten opzichte gere tiener onderstreepte het topniveau van de samengesteld door Edwin Carels. volledig Arabisch was gesproken. Dat betekent van het medium. Nieuw betekent in dit geval dan hedendaagse narratieve Amerikaanse cinema. Gertjan Zuilhof verzorgde het programma van geenszins dat de onderwerpen niet lokaal ook nadrukkelijk een vernieuwing van het film- Filmmaker in Focus Kobayashi Masahiro, Ludmila waren: zo speelt de even originele als sfeervolle maken zélf. Een kenmerkende ontdekking was De 37ste editie van het IFFR kreeg de ondertitel Cvikova dat van Svetlana Proskoerina en Rutger liefdestragedie Wonderful Town uit Thailand zich de jonge Japanse filmmaker Ishii Yuya. Dankzij Free Radicals mee. Deze vrije radicalen - onaf- Wolfson en Edwin Carels dat van Artist in Focus af in een door de tsunami getroffen kustplaatsje, digitale video en een hechte vriendenkring van hankelijke geesten en ongrijpbare pioniers die Cameron Jamie. en is de extreem ingehouden, existentiële natuur- acteurs presenteerde hij niet minder dan vier(!) wars van trends hun eigen weg volgen - doken Short: As Long As It Takes is samengesteld door lyriek van El cielo, la tierra y la lluvia onlosmakelijk speelfilms, die vanwege hun speelse humor en in alle hoeken en onderdelen van het pro- een redactie onder leiding van Peter van Hoof, verbonden met de waterige kuststreek in het virtuositeit allemaal de moeite waard waren. gramma op. Daarmee werden er door het hele met Juliette Jansen, Sacha Bronwasser en Erwin zuiden van Chili. Digitale producties (video of Sturm und Drang geeft het festival de gelegen- programma talloze dwarsverbanden gelegd. van ’t Hart. De laatste verzorgde daarnaast de high definition) hebben de afgelopen jaren een heid een aantal van de internationaal meest programmering van Starting from Scratch. vaste plek verworven in de Tiger Competitie. Zo opmerkelijke talenten te volgen, zoals de Hon- De speelfilms, documentaires en korte films Erwin Houtenbrink was verantwoordelijk voor veroverde de volwassen kinderfilmFlower in the gaar Benedek Fliegauf, de Chinese Guo Xiaolu, werden gevangen in een aantal jaarlijks terugke- Cinema Regained. Pocket uit Maleisië de harten van pers, publiek de Amerikaan Azazel Jacobs, de Braziliaanse rende secties. Jong talent in Sturm und Drang, Rediscovering the Fourth Generation werd en jury, en maakte Jake Mahaffy indruk met zijn Sandra Kogut, de Taiwanees Lee Kang-sheng de toestand van de wereld in Time & Tide en samengesteld onder auspiciën van Gerwin pijnlijk overtuigende Wellness. en de Mexiaan Carlos Reygadas. Daarmee is de de maestro’s van de auteurscinema in Kings & Tamsma. Hij stelde eveneens Rotterdämmerung lijst beslist niet ten einde, en dat is bemoedigend Aces. Cinema Regained richtte de blik op film- samen. Maar liefst vijf van de geselecteerde films voor de toekomst van het medium. Want mocht makers en de filmgeschiedenis, en Rötterdamme- Het Time & Tide-onderdeel Hinglish is samenge- kwamen mede tot stand door een HBF-bijdrage: de cinema ooit sterven, dan ligt het niet aan het rung op weerbarstige producties met een hoog steld door Rada Sesic. Wonderful Town, Fujian Blue, El cielo, la tierra y talent van zijn makers. cultgehalte. Liefhebbers van de korte film werden Curator van New Dragon Inns was Gertjan la lluvia, Years When I Was a Child Outside en op hun wenken bedient met Short: As Long Zuilhof. Cordero de Dios. Die laatste was ook de officiële As It Takes. Drie regisseurs werden uitgelicht Pop Cinema ten slotte werd samengesteld door openingsfilm. als Filmmaker in Focus: Svetlana Proskoerina, Dicky Parlevliet, Mieke van der Linden, Gabriëlle De vijfkoppige jury koos als winnaars voor de Kobayashi Masahiro en Robert Breer. Provaas en Carlos van Hijfte. makers van Wonderful Town, Flower in the Pocket en Go with Peace Jamil. 30 31 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 PROGRAMMA

Time & Tide De nieuwe Indiase filmstroming Hinglish vond Betrokken filmmakers met een negental films onderdak binnen Time & Tide. Het zijn moderne films uit de grote stad, Films met sociaal, politiek en cultureel vaak losjes en digitaal gefilmd. Een sprekend betrokken onderwerpen vinden hun plek voorbeeld was Mithya van Rajat Kapoor. Deze in het programmaonderdeel Time & Tide. van oorsprong Bolllywoodacteur neemt daarin Het IFFR vindt het tonen van geëngageerde de filmindustrie en de maffia op de hak. speelfilms en documentaires een vanzelf- sprekende betrokkenheid bij de ontwikkelin- Kings & Aces gen in de wereld. Oude en nieuwe meesters

Een festival is geen eiland. Filmmakers werken Jong geleerd is oud gedaan. Daarom geeft niet in een isoleercel en hun films zweven niet het IFFR niet uitsluitend en alleen aandacht in een vacuüm. Een aantal van hen heeft daarbij aan aanstormend talent. In Kings & Aces een uitgesproken mening over hun context. Om wordt het werk van de meesters van de recht te doen aan deze films die iets te melden auteurscinema gevolgd. Zij leveren namelijk hebben over hun politieke en sociale omgeving, de inspirerende voorbeelden voor de nieuwe bestaat het programmaonderdeel Time & generatie. Voorbeelden daarvan gingen op Tide. Ook daarin staat de artistieke kwaliteit het festival in première, waarmee de cirkel uiteraard voorop. Maar de nadruk ligt hier niet rond is. in de eerste plaats op het heruitvinden van het medium, maar eerder op een betrokkenheid bij In de Kings & Aces-sectie verzamelt het festival de wereld waarin we (over)leven. de makers die zij nadrukkelijk als meesters van Grootmeester Alexander Sokoerov wordt onthaald door programmeur Ludmila Cvikova en IFFR-directeur Rutger Wolfson. de auteurscinema wil vieren. Dit jaar variërend In een aantal delen van de wereld is deze van Joel en Ethan Coen tot Zelimir Zilnik. Van de betrokken houding van een filmmaker urgenter makers van No Country for Old Men, de grote of zelfs riskanter dan op andere plaatsen. De Oscarwinnaar in 2008, tot een filmmaker die in categorie bevatte belangrijke films in meerdere 1969 de Berlinale won, maar nog altijd actief betekenissen van het woord. Zo is de filmThe én activistisch is, zoals bleek uit zijn Roma- Prisoner/Terrorist van de Japanse filmmaker docufictie Kenedi Is Getting Married. en politiek activist Adachi Masao een hoogst Het IFFR mocht zich verheugen in de aanwezig- explosief document. Hij zat zelf jarenlang als heid van vele maestro’s. Russische grootmees- terrorist gevangen, en dat geeft deze film over ter Aleksandr Sokoerov kwam naar Rotterdam het Japanse gewapende activisme van de jaren en ontmoette het festivalpubliek in een openbaar 1960 en ’70 een persoonlijke urgentie. Meer interview van een uur. Hou Hsiao-hsien, grond- afstandelijk, maar met een grote filosofische legger van de nieuwe Taiwanese Cinema kwam, precisie is de benadering van de wereld door evenals José Luis Guérin, Bela Tarr en Peter Hartmut Bitomsky. Hij concentreert zich in Forgacs. Ulrich Seidl presenteerde zijn Import zijn documentaire Staub op het allerkleinste Export, waarbij hij gezelschap kreeg van came- onderdeel: stof dus. De Amerikaanse meester raman Ed Lachman, wiens handtekening op dit Brian De Palma verraste met Redacted en zijn festival ook te zien was in I’m Not There. eigenzinnige kijk op de actualiteit van de oorlog Ook dit jaar waren voormalige Filmmakers in in Irak. De Nederlandse thriller TBS neemt ook Focus vertegenwoordigd die nog steeds in actueel stelling, terwijl publieksfavoriet Persepo- topvorm verkeerden. Neem de eigenzinnige Roy lis, over een opgroeiend meisje in het Iran van Andersson, wiens You, The Living als hilarisch voor en na de islamitische revolutie tegelijkertijd voorproefje op het IFFR voorafgaand aan het persoonlijk en universeel bleek. festival door het land toerde. Maar ook Júlio Bressane, Abolfazl Jalili en Ken Jacobs hoorden weer in Kings & Aces thuis. Tot de jongste

32 Festivalveteranen Tony Rayns,3323 Aihara Hiromi en Simon Field. 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 PROGRAMMA PROGRAMMA

garde behoorden Angela Schanelec, Jia Zhang- Starting from Scratch. Net als voorafgaande ke, Aoyama Shinji en ook Aleksei Balabanov. jaren fungeerde theater Lantaren/Venster als Zijn Cargo 200 zou bekroond worden met de levendige ontmoetingsplek voor makers, profes- KNF-Award. sionals en publiek, gedurende de eerste vijf Bijzondere vermelding verdient de presentatie festivaldagen (24-28 januari 2008). Het pro- van Jacques Nolots sensitieve en deels autobio- grammaonderdeel is grotendeels samengesteld grafische trilogie, en ook het Meet the Maestro- uit ongeveer een uur durende compilaties van programma. De Amerikaanse gebroeders Coen korte films. stonden centraal (zie het hoofdstuk Educatie). Hun oeuvre vormde voor de Nederlandse Short: As Long As It Takes werd afgesloten met Sietske Tjallingii en Indonesiër Edwin een inspi- de uitreiking van de Tiger Awards for Short Film ratiebron voor twee korte films, die voorafgaand en de Prix UIP Rotterdam. De Tigers gingen aan de vertoning van No Country for Old Men naar Ah, Liberty van Ben Rivers, As I Lay Dying op het festival in première gingen. van Ho Yuhang en Observando el cielo van Jeanne Liotta. De Prix UIP Rotterdam was voor Short: Joy van Joe Lawlor en Christine Molloy.

As Long As It Takes en Ook kende het Short-programmaonderdeel een Starting from Scratch aantal bijzondere bijdragen. Zo stond er in Short Kort, korter, kortst Profiles het oeuvre van drie nooit eerder op het festival vertoonde makers centraal: de Libanese Wanneer heet iets een korte film? Als hij niet documentairemaakster Rania Stephan, de Filmfestivalbezoekers op het Schouwburgplein nemen de Daily Tiger door om op de hoogte te blijven van het laatste nieuws. langer is dan een uur. Dat is de grens die het Finse kunstenaar/filmmaker Jani Ruscica en de IFFR stelt, net als de meeste andere festivals. Japanse experimenteel filmmaker Makino Taka- Maar liever draait het IFFR het om: een korte shi. Bij diens laatste Intimate Stars verzorgde film is een film die precies zo lang duurt als Wouter van Veldhoven livebegeleiding. En dat nodig is. was niet de enige Live Cinema-performance. Ook het multimediaduo Giuseppe Ielasi & De tijd dat een korte film een vingeroefening Michaela Grill trad op, terwijl de Nederlandse was, een voorafje of leerschool voor would geluidskunstenaar Machinefabriek vier nieuwe be speelfilmmakers, ligt ver achter ons. Het is films van de Canadese filmmaker John Price een vorm geworden waar makers bewust voor van een soundtrack voorzag. Gastprogrammeur kiezen – soms inderdaad als opmaat naar iets Mark McElhatten stelde vijf programma’s samen langers, maar veel vaker als vorm waarbinnen rond recente (Amerikaanse) avant-garde. de vrijheid groter is. De korte film is verrijkt met een groot aantal kunstenaars dat een andere Dat kort ook lang kan zijn, bewees de derde achtergrond meebrengt dan die van de cinema: Short Film Marathon. Daarmee kreeg het Short- videokunstenaars, clipmakers, beeldend avontuur op de laatste zaterdag van het IFFR kunstenaars die de camera hanteren, film- nog een bijzonder staartje met de vertoning van makers die celluloid als uitgangspunt houden, 65 korte films: van ’s ochtends vroeg tot diep in geluidskunstenaars die ook beeld maken en de nacht! niet te vergeten nieuwe generatie do-it-yourself filmmakers. Het programmaonderdeel Starting from Scratch Het IFFR beschouwt het als een groot goed toont de Free Radicals van de korte film: film- de lange en de korte film naast elkaar te kun- makers die werken met super8, 16mm, found nen tonen, want de wederzijdse beïnvloeding footage en een do-it-yourself benadering. Dit is belangrijk en overduidelijk. Deze editie van jaar is Starting from Scratch ontwikkeld in Short: As Long As It Takes omvatte zo’n 250 samenwerking met het alternatieve Rotterdamse korte films, aangevuld met ongeveer 75 titels lab de WORM.filmwerkplaats met speciale

Opening van het Exploding 3423Cinema-onderdeel 3Radicals. 35 INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 PROGRAMMA PROGRAMMA aandacht voor handontwikkelde films en inter- Een gloednieuwe print van de Cinetheek van Pièce Unique In Focus nationale labcollectieven. WORM was hierbij Bologna was aanleiding om Lionel Rogosins voor het eerst een volwaardige festivallocatie Come Back Africa, een schrijnende docu-fictie Overdaad schaadt, zou de slagzin van Pièce Uni- Kunstenaars met een bijzonder oeuvre en fungeerde tevens als meeting point voor de over de Zuid-Afrikaanse apartheid in de jaren que kunnen zijn. Dit onderdeel bracht met acht worden door het IFFR geëerd met retrospec- gasten van de internationale labcollectieven en 1960 te tonen. Het Japanse Half Empty or Half speelfilms en negen korte films een hommage tieven. Dat is vaak de eerste (en enige) keer de filmmakers. Het offbeat karakter van WORM Full toonde een filmische eeuw aan de hand van aan filmmakers en kunstenaars met een oeuvre om hun werk in zijn volledigheid te zien. en de inhoud van het programma bleken uitste- de door een beroerte verlamde filmmaker en van welgeteld één filmtitel. Maar niet zomaar een: Daarmee hoopt het festival dat ze in Neder- kend bij elkaar te passen. -docent Tatsuji Yamagishi. het gaat hier om films waarin de ‘eendagsregis- land en internationaal de aandacht krijgen die Dit bijzondere Short-onderdeel vond plaats van seur’ in één keer iets bijzonders creëert. Een ze verdienen. Deze editie werd er scherpge- 26 januari tot en met 1 februari en bevatte een Deze editie voeren twee ambitieuze program- statement tegen filmische overkill dat de nadruk steld op vier filmkunstenaars: de Russische residencyprogramma waarin drie filmmakers ma’s onder de Cinema Regained-vlag. De vierde legt op bijzondere kunstwerken die elk vervolg Svetlana Proskoerina, de Japanse Kobayashi (uit India, Rusland en Canada) een korte film op generatie van de Chinese Cinema kwam met overbodig maken. Ook al bleef het telkens bij een Masahiro, en de Amerikanen Robert Breer en 16mm maakten, een workshop door het invloed- twaalf prachtige maar zelden vertoonde films eenmalig experiment, het effect van een aantal Cameron Jamie. rijke Franse collectief Metamkine, een vrucht- aan bod in Rediscovering the Fourth Genera- Pièce Unique-films zoals van Marcel Duchamp, bare meeting van alternatieve labs, een collectief tion. En Pièce Unique, was, de naam zegt het al, Samuel Beckett, of Barbara Loden blijft na vele Filmmaker in Focus: 16mm-filmproject Portraits( ), een interactieve uniek: een reeks films van filmmakers wiens hele decennia nog nazinderen. Daarmee zijn ze met super8-installatie en vele filmvoorstellingen en oeuvre uit welgeteld één titel bestaat. hun zeer beperkte oeuvre toch van invloed op de Svetlana Proskoerina Zielsverwant van Aleksandr Sokoerov filmperformances met live muziek. filmgeschiedenis. Dubbel uniek was de live versie Rediscovering van Un chant d’amour van Jean Genet dankzij de Het is geen toeval dat het IFFR het eerste film- Cinema pianobegeleiding van het Belgische jazzfenomeen the Fourth festival is dat een retrospectief vertoonde van Jef Neve in het Pop Cinema-onderdeel. Regained Generation het complete werk van Svetlana Proskoerina. Een duik in de schatkamer Zowel haar tweede speelfilmAccidental Waltz van de cinema In het kader van Cinema Regained stelde Rotterdämmerung als haar derde, Reflections in the Mirror (die gastprogrammeur Shelly Kraicer, expert op het Het schemerduister van de cinema internationaal zeer goed ontvangen werd), zijn Sinds 2003 herhaalt de (film)geschiedenis gebied van Chinese cinema, een programma hier in het begin van de jaren 1990 vertoond en zich in het programmaonderdeel Cinema van twaalf films samen over de zogenaamde Rotterdämmerung is de vrijplaats voor grillige door het Nederlands Filmmuseum aangekocht. Regained. Daarin aandacht voor in de verge- Vierde Generatie Chinese filmregisseurs. Deze films die weigeren in één hokje gestopt te telheid geraakte films, biografische aandacht filmmakers werden door de Culturele Revolutie worden. Proskoerina’s bedachtzame films kenmerken voor onderbelichte filmauteurs, en oudere (1966-1976) vertraagd en gehinderd in hun zich door een eigen en eigenzinnige stijl, waarin titels die nieuwe films hebben geïnspireerd. opleiding en carrière. Hun veelal onderbelichte Het was de derde keer dat het IFFR met Rot- gebroken wordt met de conventies van de narra- maar vaak meesterlijke films kwamen tot terdämmerung een bescheiden aantal films tieve cinema. De minimale plot is aanleiding voor Een goed voorbeeld van die laatste categorie stand in de korte, maar politiek en filmisch presenteerde waarvan de makers de genregren- een onderzoek naar de menselijke psyche. Haar was natuurlijk de vertoning van de klassieke interessante periode van 1979 tot 1989. Het zen opzoeken en conventies op geheel eigen belangstelling voor de diepte van de menselijke kinderfilmLe ballon rouge van Albert Lamorisse ambitieuze retrospectief was op alle fronten wijze naar hun hand zetten. Dit tot genoegen geest was al zichtbaar in haar korte film The (Frankrijk, 1956). Die vormde de speelse een groot succes: naast uitgebreide aandacht van het publiek, want Rotterdämmerung bleek Parents’ Day (1982) en blijkt onverminderd aanleiding voor Le voyage du ballon rouge, de in de pers en uitverkochte voorstellingen waren de leverancier van een paar van de hoogstge- aanwezig in haar laatste filmThe Best of Times. eerste Franse film van Taiwanese grootmeester er enthousiaste reacties van gasten en publiek. waardeerde films van het festival. De Spaanse Deze beleefde op het IFFR zijn internationale Hou Hsiao-hsien. In de documentaire Trumbo Een delegatie van het Chinese filmarchief uit reality-horror van [REC] deed bij velen de adem première, in aanwezigheid van de filmmaakster. stond de legendarische scenarist Dalton Trumbo Beijing en drie regisseurs luisterden de voorstel- stokken. De krankzinnige kruising tussen fake- centraal, die slachtoffer werd van de com- lingen op: Huang Shuqin (Woman Demon docu en monsterfilm van Dainipponjin vond een Svetlana Proskoerina’s hartstocht voor film munistische heksenjacht in de Verenigde Staten Human), Teng Wenji (At the Beach) en Xie Fei schare enthousiaste fans, evenals de gestileerde begon op de Filmacademie van Moskou, waar door de republikeinse senator McCarthy. Auteur (Black Snow). Een selectie uit Rediscovering animatie van Fear(s) of the Dark. Het meest suc- Tarkovsky gastdocent was, en bij de oudste David Lynch was het onderwerp van de Ame- the Fourth Generation werd vertoond in het cesvol was wel het Zweedse Let the Right One Russische filmstudio, Lenfilm. Aleksandr rikaans-Deense coproductie LYNCH, waarin Filmmuseum in Amsterdam. in van voormalig Tiger Awards-kandidaat Tomas Sokoerov, de Russische meester, speelde hierin het mysterie rond de raadselachtige regisseur Alfredsson. Deze vertelling over een ontluikende een belangrijke rol. Met hem werkte ze later alleen maar werd vergroot. In de sfeervolle liefde van een dertienjarig jongen voor een aan het scenario van Russian Ark en over hem Spaanse documentaire Un lugar en el cine werd vampiermeisje heeft inmiddels in vele landen maakte ze de documentaire Islands. de invloed van het Italiaanse neorealisme op kopers gevonden, waaronder ook een belangrijke Angelopoulos, Pasolini en Erice onderzocht. Amerikaanse distributeur.

36 37 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 PROGRAMMA

Filmmaker in Focus simpele kattebelletjes vormen zijn materiaal. De Kobayashi Masahiro films die eruit ontstaan kennen een aanstekelijke levendigheid en humor. Breer maakt bewust Weerbarstigheid komt met de jaren geen onderscheid tussen ernst en spel. Het IFFR toonde zijn volledige, recent gerestau- Veel filmmakers worden gedurende de reerde filmoeuvre, gecompleteerd met een ontwikkeling van hun oeuvre steeds milder en reeks zeldzame documentaires. Tegelijk werd toegankelijker. Slechts een kleine minderheid ook een unieke, omvangrijke tentoonstelling van de cineasten weet over decennia het van Breers bewegende sculpturen en verwante oorspronkelijke vuur brandend te houden. Nog kunstwerken ingericht in TENT. (zie het program- zeldzamer zijn de filmmakers die naar mate hun maonderdeel Exploding Cinema: 3Radicals). werk en leeftijd vordert steeds weerbarstiger en radicaler worden. Steeds minder geneigd om te behagen en steeds meer zoeken naar Artist in Focus een compromisloze wijze van vertellen. Zonder Cameron Jamie twijfel behoort de Japanse meester Kobayashi Chroniqueur van de randcultuur Masahiro tot deze laatste categorie. The Rebirth, zijn meest recente film, is tevens zijn meest Alleen in Rotterdam te ervaren: het complete zuivere, radicale en onthutsende. Het is zo’n oeuvre van Cameron Jamie. Deze jonge film die nieuwsgierig maakt naar de weg die de Amerikaan staat bekend als een van de meest filmmaker tot zo’n uit graniet geslepen film heeft eigenzinnige beeldend kunstenaars van dit afgelegd. Dat was een belangrijke reden voor moment. Jamie onderzoekt en documenteert dit retrospectief. Zijn vroegere films zijn moeilijk folkloristische tradities en nieuwe cultuurvormen, Starting from Scratch in WORM.filmwerkplaats, dit jaar een nieuwe volwaardige festivallocatie. te vinden en vaak ook voor een professioneel die aan de rand van de westerse beschaving publiek onbekend. ontstaan. Daarbij maakt hij gebruikt van diverse materialen en media. Zijn oeuvre verenigt Met zijn toewijding aan het medium en onwrik- autobiografie, mythologieën, lokale tradities en bare verhalen is Kobayashi een voorbeeldige grootstedelijke fenomenen. filmmaker, die steun nodig heeft en verdient. Als Artist in Focus werd voor het eerst zijn Omgekeerd heeft het festival een regisseur als complete filmoeuvre op een filmfestival getoond. Kobayshi nodig om duidelijk te maken waar het In TENT. waren daarnaast recente tekeningen voor wil staan: voor zuivere en weerbarstige te zien. Spraakmakend en oorverdovend was filmkunst. Niet iedereen wilde Kobayshi in zijn de live-uitvoering van de soundtrack bij vier van radicalisering volgen. Rotterdam wilde dat zijn films:Kranky Klaus, Spook House, BB en nadrukkelijk wél. JO. De componisten en muzikanten hiervan, de legendarische rock/metal-band The Melvins en Filmmaker in Focus de Japanse noisegoeroe Keiji Haino, kwamen Robert Breer speciaal hiervoor naar Rotterdam. Jamie ging voor het IFFR ook op de programmeurstoel Flitsend traag zitten. Twee dagen lang presenteerde hij onder de noemer Cinematic Nuggets een greep uit zijn Robert Breer is een Free Radical pur sang. persoonlijke pantheon van films. Deze avant-gardeveteraan wordt beschouwd als een belangrijk beeldend kunstenaar en zijn werk als esthetisch en technisch grensverleggend. Breer maakt bewegende beelden, variërend van animatiefilms tot kinetische sculpturen. Zijn virtuositeit gaat schuil achter een kinderlijke eenvoud in materiaalkeuze en thema’s. Huis- tuin-en-keukenspullen, speelse collages en

Gastvrouw Mieke van der Linden ontvangt regisseur Partho Sen-Gupta (Let the Wind Blow) 38 in de dagelijkse talkshow3923 Pop Cinema. 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 PROGRAMMA

Exploding 3Radicals Cinema Kunstvorm in beweging Het centrum voor Beeldende Kunst TENT. maakte opnieuw voor een hele tentoonstel- Een belangrijke impuls tot vernieuwing is lingsperiode (zes weken) alle ruimte vrij voor het te vinden in de interactie tussen cinema en IFFR. De tentoonstelling 3Radicals bracht het andere disciplines, zoals beeldende kunst. beeldend werk van enkele sleutelfiguren uit het Het programmaonderdeel Exploding Cinema Free Radicals-festivalprogamma bijeen: Robert kiest hiervoor elk jaar weer een nieuwe Breer, Cameron Jamie en Paul Sharits. Drie invalshoek. Het IFFR werkt hiervoor intensief aparte solo-presentaties, van kunstenaars uit samen met de Rotterdamse kunstinstellin- verschillende generaties, demonstreerden het gen, met altijd weer een verrassend en uiterst belang van radicaal doorgedreven originaliteit. gevarieerd resultaat op diverse locaties in de Paul Sharits (1943-1993) begon als Fluxus- stad. kunstenaar en bleef dat ook tot op het einde van zijn leven. Maar hij staat ook hoog aange- Exploding Cinema stond geheel in het teken van schreven als structuralistische filmmaker, die de het centrale festivalthema Free Radicals. Voor eigenschappen van het medium zo consequent deze editie leverde de korte filmFree Radicals op de spits dreef, dat zijn films en installaties de inspiratie: Free Radicals is - naast een begrip een enorm fysieke, tot zelfs agressieve impact uit de chemie - de titel van een onverslijtbaar sorteerden. eigenzinnige film uit 1958 van een uitgesproken Filmmaker in Focus Robert Breer (1926) begon, geïnspireerd door Mondriaan, zijn carrière als MovieSquad Jury: Sander Kersten (16), Katia Truijen (17), Glenn Vergoossen (17), Wouter Booij (19) en Giulia Bijvoet (17). pionier, Len Lye. Onder deze noemer werden diverse projecties abstract schilder. Vanaf 1952 is hij zich op en presentaties bijeengebracht: een vijfdelige kinetische kunst en dan in het bijzonder de reeks programma’s met een prikkelende combi- animatiefilm gaan richten. In het verlengde van natie van ouder en recente korte films (onder de zijn minimalistische, vaak grappige bewegende titels 3Free Music, 3Free Minds, 3Free Form, sculpturen, maakt Breer korte dagboekachtige 3Free Speech en 3Free Love), een hommage collagefilms. aan de experimentele cineast Paul Sharits Van Artist in Focus Cameron Jamie (1969) waarbij zijn films in de context van geestver- werd een tentoonstelling met grafisch werk wanten werd gepresenteerd, een lezing van zijn gebracht, tekeningen die beschouwd kunnen tijdgenoot Tony Conrad, en een zeven uur lange worden als visuele partituren van zijn donkere, marathonreconstructie van het historische avant- tot zelfs macabere verbeelding van Amerika’s gardefestival EXPRMNTL uit Knokke-Le-Zoute morbide psyche. De recente reeks die hij onder dat vijf edities kende tussen 1949 en 1974 de noemer Carved Ink presenteert, houdt het (samengesteld door gastprogrammeur Xavier midden tussen anatomische studies en psychoti- Garcia Bardon). sche waanvoorstellingen.

Spinvis is te gast bij Pop Cinema in4023 de Kleine Zaal van de Schouwburg. 41 INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 PROGRAMMA PROGRAMMA

More New Dragon Live Filmfestival Radicals Inns performances Groningen IFFR Pocketeditie Verder resulteerde de samenwerking met Rot- Een filmprogramma én een tentoonstelling in het Het IFFR is geen filmfestival. Tenminste, niet terdamse kunstinstellingen in een multimediale voormalig Fotomuseum waarin soms zeer nieuw uitsluitend. Al sinds het begin kijkt het festival Voor de twaalfde keer was Groningen, van theaterperformance van het Belgische gezel- werk van een aantal befaamde, maar ook van ook over de grenzen van het celluloid heen. Dit donderdag 31 januari tot en met zondag schap Crew in de studio van de Rotterdamse opkomende Aziatische filmmakers en beeldend jaar misschien nog nadrukkelijker dan ooit, met 3 februari, het podium voor de noordelijke Schouwburg (O_Rex), de tentoonstelling kunstenaars werd samengebracht. Daarmee bijzondere en soms snoeiharde live performan- pocketeditie van het IFFR. De openingsfilm was Memory is a Motherfucker in galerie Roodkapje wilde het IFFR de vitaliteit van de grensover- ces. Tot die laatste categorie kunnen de optre- Daniele Luchetti’s Mio fratello è figlio unico en de (met de Britse kunstenaars Keith Rowe, Peter schrijdingen tussen kunst en film in het huidige dens van cultband The Melvins en de Japanse slotfilm was het speelse Bob Dylan-portretI’m Todd en Luke Fowler, kunstenaars van verschil- Azië laten zien. noisegeweldenaar Keiji Haino zeker gerekend Not There. In de publieksenquête scoorden de lende generaties en disciplines die de uitdaging De overschrijdingen vonden soms letterlijk worden. Zij verzorgden live de soundtrack bij eigenwijze Amerikaanse producties Juno en Lars van gastprogrammeur Peter Taylor aangingen plaats. Zo was het majestueuze werk Seven films van Artist in Focus Cameron Jamie. Ook in and the Real Girl hoog. om een groeiende groepstentoonstelling te Intellectuals in Bamboo Forest Part 1-5 van de de naam van de dagelijkse talkshow zat muziek: Naast de veertig films in Images werd een deel maken), een hoogtechnologische installatie van spraakmakende Chinese beeldend kunstenaar Pop Cinema! Elke avond was er in de kleine van het festivalprogramma vertoond in Vera en Granular Synthesis in media-lab V2_ (Modell 5), Yang Fudong in een bioscoop te zien en maakte zaal van de Schouwburg een sprankelende mix het Grand Theatre. Nieuw was de festivaleditie en de eclectische groepstentoonstelling Raw de toonaangevende documentairefilmer Wang van gesprekken en optredens met filmmakers van Format GAVA, een combinatie van Gronings Esperanto, rond de interactieve installatie Shout Bing speciaal voor deze gelegenheid en met en kunstenaars onder leiding van Mieke van filmarchiefmateriaal en nieuw gecomponeerde van Vincent Elka in showroom MaMa. steun van het Hubert Bals Fonds zijn eerste der Linden. Aansluitend verzorgden sommige muziek. ‘Groningen’ keek met Stichting Prime en grote installatie. Met veel succes overigens; de gasten een (muzikaal) optreden, zoals onder het Grand Theatre als altijd over de grenzen van kritieken waren lovend en de installatie reist nu andere Spinvis, improvisatie-percussie-specialist de cinema. Dit jaar met Berlin: die Symphonie langs internationale festivals en kunstinstellingen Will Guthrie, Bombay Connection en jazzpianist der Großstadt (1927), de zwijgende klassieker over de wereld. Jeff Neve, en na afloop werd er gedanst tot van Walter Ruttmann. De film werd live begeleid in de late uurtjes onder deskundige beats van door het Berlijnse Die Enttäuschung, een Van het voormalige Fotomuseum werden ook de diverse dj’s. wereldpremière. Dit programma werd voorafge- leegstaande kantoorruimten benut, waarbij het Off_Corso was tijdens het festival het eenmalige gaan door Hansa Harmonics, een samenwer- gebouw op een passende wijze iets prijsgaf van toneel van Umfeld. Daarin combineerden de kingsproject tussen kunstenaars uit Groningen, een vorig leven als redactie en drukkerij van een Nederlandse techno-producer Speedy J en de Hamburg en Tallinn. dagblad. De betrokken kunstenaars voelden zich Amerikaanse visual artist Scott Pagano hun De twaalfde IFFR-pocketeditie trok in vier dagen duidelijk geïnspireerd en uitgedaagd door een krachten. Het Franse kunstenaarscollectief 7.200 bezoekers, 400 meer dan in 2007 en gebouw waarvan nog niet alle mogelijkheden Metamkine verzorgde tijdens Short: As Long een evenaring van het record uit 2006. Met een waren benut. Uit de reacties van pers en publiek As It Takes een niet-na-te-vertellen performance bezettingsgraad van 81 procent is het festival kon worden opgemaakt dat men de essentie waarbij filmprojectoren en taperecorders als zeer succesvol te noemen. Desalniettemin zit het begreep: niet alleen kunstenaars en filmmakers muziekinstrumenten werden ingezet. festival in de huidige opzet aan zijn ‘grenzen’. koesteren de wens om de grenzen van hun De relatieve groei ten opzichte van vorig jaar is terrein op te rekken, ook het festival zelf liet hier vooral te verklaren uit de combinatie van een zien wat de mogelijkheden voor de toekomst sterk programma en een reserveringssyteem dat kunnen zijn. meer ruimte biedt aan de losse verkoop. Op de De naam van het programma werd ontleend aan avond dat het festival begon waren ruim 6000 de titel van een film van Tsai Ming-liang, die met kaarten verkocht. zijn installatie Is It a Dream? een van de belang- rijkste bijdragen aan de tentoonstelling leverde.

42 43 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 Artist in Focus Cameron Jamie voor 44de fotowand van het Oude Luxor Theater. 45 Het festivalcentrum46 in de Doelen. 47 HUBERT BALS HUBERT BALS FONDS FONDS

Pas volgend jaar viert het Hubert Bals Fonds maestro Abolfazl Jalili hoorde met Hafez - een Internationale Werkwijze (HBF) zijn twintigjarig jubileum. Maar ook in hedendaags sprookje over een romantische successen 2007 was er alle reden voor een feeststem- dichter met een oogje op de schoondochter van Het Hubert Bals Fonds is in augustus 1988 ming. Zo werd de mede met HBF-steun tot de moefti - uiteraard in Kings & Aces thuis. Niet alleen in Rotterdam, maar ook ver daar- opgericht met als missie het stimuleren van stand gekomen 4 Months, 3 Weeks and 2 buiten genoten de HBF-titels veel aanzien. het maken én het vertonen van films uit ontwik- Days in Cannes bekroond met een Gouden Digitale ontwikkelingen maken het tegenwoordig De internationale waardering bleek uit de kelingslanden. Bijna twintig jaar later heeft het Palm. Op het 37ste International Film Festival mogelijk om eenvoudiger, en dus goedkoper, prominente aanwezigheid van de door het HBF (vernoemd naar IFFR-oprichter Hubert Rotterdam (IFFR) draaide een indrukwek- films te maken. Het Hubert Bals Fonds heeft HBF ondersteunde films op de filmfestivals van Bals) een bijdrage geleverd aan de productie en kende oogst van 22 films. Een recordaantal sinds een jaar een nieuwe categorie toegevoegd Cannes, Venetië, San Sebastian en Toronto. distributie van meer dan 700 projecten. van vijf deed een gooi naar een VPRO Tiger om deze ultra lowbudgetproducties financieel te Het Roemeense abortusdrama 4 Months, 3 Het HBF richt zich hierbij op het ondersteunen Award. ondersteunen. Tijdens het 37ste IFFR werden Weeks and 2 Days van Cristian Mungiu ging er van de realisatie van speelfilms van vernieu- daarvan de eerste concrete resultaten gepresen- in Cannes zelfs met de hoofdprijs, de Gouden wende en getalenteerde regisseurs uit landen teerd: het Kirgizische debuut Absurd and Absur- HBF Palm, en de FIPRESCI-prijs vandoor en sleepte waar vaak geen zelfstandige en onafhankelijke dity en de veertien uur durende video-installatie vervolgens ook elders een reeks van prijzen filmindustrie bestaat, en waar financiële mid- op het festival Crude Oil van de Chinese filmmaker Wang Bing. in de wacht, waaronder twee European Film delen en artistieke steun ontbreken. Het HBF is blij met de aanwezigheid van door Awards, voor beste film en beste regisseur. Met bescheiden financiële bijdragen helpt het Tijdens het festival werd voor het eerst de het fonds ondersteunde films op het IFFR. Het In Cannes werd het Braziliaanse Mutum als fonds bij het van de grond krijgen van een Dioraphte Award uitgereikt voor een van de 22 was een rijke jaaroogst, zowel kwantitatief al slotfilm voor de Quinzaine des réalisateurs filmproject, of juist bij het leggen van de laatste door het HBF ondersteunde films in het festival. kwalitatief. Maar liefst eenderde van de films gekozen. Het Sarajevo Film Festival opende hand aan een filmproject. In een groot aantal van De prijs, een geldbedrag van €10.000, ging die geselecteerd waren voor de VPRO Tiger met I Am from Titov Veles, een Macedonisch de gevallen werkt HBF-ondersteuning als kata- naar het Braziliaanse Mutum. De jury bestond uit Awards Competitie waren HBF-films. Daarvan drama over drie zussen die na de val van het lysator: in veel regio’s is de faam van het fonds Marianne Bhalotra (voormalig HBF-manager), was de Argentijnse Cordero de Dios de communisme proberen te overleven in de harde inmiddels zo groot, dat het HBF-stempel nieuwe Amra Baksic Camo (Sarajevo’s Cinelink hoofd openingsfilm. Dat was na La antena (eveneens nieuwe maatschappij. De film werd er beloond deuren opent en andere financiers aantrekt. programma, Bosnië-Herzegovina) en Ho Yuhang uit Argentinië) vorig jaar de tweede keer in de met de speciale juryprijs. Filippijnse maestro (filmmaker, Maleisië). Zij kozen Mutum omdat geschiedenis van Rotterdam dat een HBF- Lav Diaz bewees met Death in the Land of Tweemaal per jaar, in het voor- en in het najaar, ze diep getroffen waren door de film: “Met productie die eer ten beurt viel. Het Thaise Encantos opnieuw over een zeer lange adem te kan een aanvraag worden ingediend bij het ingetogen emotie en ongeremde energie vertelt Wonderful Town van Aditya Assarat won een beschikken Zijn negen uur tellende epos werd Hubert Bals Fonds. Dit moet gebeuren in één deze zorgvuldig geregisseerde en geacteerde VPRO Tiger Award. geselecteerd door het filmfestival van Venetië en van vier categorieën: script- en projectontwik- film over een harde wereld.” Ook in de andere programmaonderdelen, ontving daar een speciale juryvermelding. keling, postproductie, distributie of digitale van Sturm und Drang tot New Dragon Inns, lowbudgetproductie. Daarnaast stelt het fonds De diversiteit van de producties reflecteert waren door het HBF ondersteunde producties ook middelen beschikbaar voor trainingen en de internationale, geëngageerde en artistieke goed vertegenwoordigd. Veel HBF-films leg- speciale projecten. Voorbeelden daarvan zijn de keuzes van het Hubert Bals Fonds. Films in alle gen de vinger aan de politieke pols of volgen oprichting van een filmacademie in Ethiopië en soorten en maten, en uit alle windstreken. Van de maatschappelijke ontwikkelingen van het een workshop voor regisseurs en scenaristen in een actueel drama over illegale arbeidsmigratie moederland. Logisch dus dat deze films sterk Costa Rica. naar Zuid-Afrika (Zimbabwe) en een Braziliaanse vertegenwoordigd waren in het onderdeel Time satire over geld (End of the Line) tot een Indiase & Tide. Een van de films uit deze sectie was De aanvragen worden allereerst beoordeeld op komedie met een wilde stier in een plattelands- Happy Desert, een rauw portret van de Brazili- grond van de inhoud en artistieke waarde. Ook dorp (The Wild Bull). aanse ziel dat tegelijkertijd ook het probleem van het budget en de haalbaarheid van de projecten de jeugdprostitutie aankaart. speelt een rol. De voorkeur hebben projecten De doelstelling om jong talent uit ontwikkelings- die duidelijk maken dat zij het medium op een landen op weg te helpen is af te lezen uit de filmische, eigen wijze hanteren en een originele vier HFB-titels die in Sturm und Drang werden kijk bieden op het land van herkomst. In het gepresenteerd. Daaronder de Libanese debu- ideale geval ondersteunt het project daar ook de tant Chadi Zeneddine, die in Falling from Earth opbouw of groei van een onafhankelijke filmin- vier personages volgt die in Beiroet ieder hun dustrie. De aanvragen worden beoordeeld door eigen oorlog proberen te overleven. De Iraanse een commissie van programmeurs en (oud-) medewerkers van het IFFR.

48 49 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 HUBERT BALS HUBERT BALS FONDS FONDS

Samenwerking Hubert Bals in de Nederlandse filmtheaters. Dit voorjaar gaan 1, Ethiopië 1, Filippijnen 5, Georgië 3, India met CineMart Fonds Plus de mede met HBF-steun tot stand gekomen 2, Indonesië 3, Iran 2, Kirgizië 1, Libanon 1, Happy Desert en La antena op toernee door het Macedonië 2, Maleisië 2, Mexico 3, Mozambi- land als onderdeel van Rotterdam en route. que 1, Oeganda 1, Oekraïne 1, Oezbekistan 1, Het werk van het HBF houdt niet op bij finan- Om Nederlandse producenten de mogelijkheid Cinemien brengt de openingsfilmCordero Paraguay 1, Peru 1, Servië 1, Thailand 2, Turkije ciële ondersteuning. Ook daarna speelt het te bieden meer aan internationale producties de Dios uit in Nederland en België, Imagine 4, Vietnam 1, Zuid-Afrika/Zimbabwe 1. fonds een actieve rol en bemiddelt, adviseert en mee te werken, en om HBF-projecten ook in het kocht Wonderful Town aan voor die landen en informeert over andere potentiële financiers en productiestadium financieel te ondersteunen, is 4 Months, 3 Weeks and 2 Days van Imagine/ introduceert makers bij andere fondsen en op in 2006 het Hubert Bals Fonds Plus opgericht. Financiering Contact Film trok in Nederland en België volle markten en festivals. Daarbij is de organische De projecten die een Nederlandse coproducent zalen. Ook aangekocht in 2007 zijn Ararat, 14 samenwerking met CineMart, de succesvolle vinden, kunnen bij het Nederlands Fonds voor De gelden waarover het HBF beschikt zijn Views (Moskwood), El custodio (Cinemien), coproductiemarkt van het IFFR, natuurlijk van de Film een speciale aanvraag indienen. Het afkomstig van het Ministerie van Buitenlandse At the River (Moskwood) en Free Floating groot belang. Projecten die ver in het stadium eerste filmproject dat mede met steun van het Zaken (Afdeling DCO/IC), het Hivos/NCDO (Moskwood). van ontwikkeling zijn worden daar voorgesteld HBF en het NFF is gerealiseerd, is de Turkse Cultuurfonds, Stichting Doen!, de NPS en Jaarlijks brengt het IFFR een aantal HBF-films aan internationale financiers. Dit jaar waren filmMy Marlon and Brando. IDTV/Motelfilm Stichting Dioraphte. Door de toegenomen uit op het dvd-label Tiger Releases. In 2007 dat vijf HBF-projecten: Ausencias (Argentinië), was coproducent. De film ging op het festival in reputatie en doordat het eenvoudiger is waren dat Los muertos, Glue en Opera Jawa. The Blind Pig Who Wants to Fly (Indonesië), wereldpremière. geworden om wereldwijd toegang te krijgen tot Dit jaar staan Love Conquers All en Antonia nog Friccion (Mexico), In What City Does It Live? informatie is het aantal aanvragen bij HBF de op de planning. Die laatste was ook de eerste (Maleisië) en Sleet (Rusland). CineMart helpt In 2007 werden de volgende vier films laatste jaren sterk toegenomen. Dit vereist dus titel van een nieuw educatief dvd-label. Zie ook filmmakers ook bij het zoeken naar (op het ondersteund: ook in de toekomst een zorgvuldige selectie. het hoofdstuk Distributie. festival aanwezige) distributeurs. - Los viajes del viento van Ciro Guerra Tegelijkertijd is het van belang dat het HBF over (Colombia/Argentinië/Frankrijk/Nederland), een realistisch budget beschikt. Alleen dan kan De NPS zendt elk jaar ten minste vijf HBF-films Nederlandse coproducent: Volya Films. het een geloofwaardige en effectieve partner zijn Kennisoverdracht uit onder de vlag van Wereld Cinema. Uit de - Jermal van Ravi L. Bharwani voor filmmakers uit ontwikkelingslanden. Daar- festivaloogst van 2007 zijn dat de volgende op internationale (Indonesië/Nederland), toe streeft het fonds naar het vinden van aanvul- titels: Antonia (Brazilië), La antena (Argentinië), filmfestivals Nederlandse coproducent: IDTV/Motel Films. lende financiering voor de toekomst. Vorig jaar Free Floating (Rusland), Love Conquers All - Salt of This Sea van Annemarie Jacir leek die toekomst nog onzeker, toen het Minis- (Maleisië) en Barakat! (Algerije). Het HBF vindt de uitwisseling van kennis en (Palestina/Frankrijk/Nederland), terie van Buitenlandse Zaken - de belangrijkste Van de recente oogst van IFFR 2008 koos de NPS: ideeën ook een kerntaak. Vertegenwoordigers Nederlandse coproducent: Augustus Film. subsidiënt - de aanvraag voor de komende jaren Fim da Linha (Brazilië), Pure Coolness (Kirgizië), zijn dan ook vaak aanwezig op internationale - Gigante van Adrian Biniez niet honoreerde. In een reactie stelde minister Mutum (Brazilië), El otro (Argentinië) en in festivals, workshops en bijeenkomsten. Op (Uruguay/Argentinië/Nederland), Koenders van Ontwikkelingssamenwerking dat samenwerking met de VPRO Wonderful Town deze wijze bouwt het fonds actief en gericht Nederlandse coproducent: IDTV/Motel Films. het HBF een belangrijke pijler van het IFFR is: aan samenwerkingsverbanden en wederzijdse (Thailand). “..omdat het de bezoekers in staat stelt kennis kennisoverdracht met festivals en organisaties Distributie te nemen van hoogwaardige films uit ontwik- uit ontwikkelingslanden. De organisatoren Selectie kelingslanden, terwijl de makers van die films profiteren van het internationale netwerk en de in Nederland 2007 een belangwekkend podium aangeboden krijgen kennis van het HBF; omgekeerd leert het fonds dat hun wereldwijde bekendheid kan verschaf- Het Hubert Bals Fonds promoot verhalen, meer over de lokale industrie, de filmmakers en In 2007 ontving het Hubert Bals Fonds 676 fen.” Die erkenning werd positief ontvangen. actuele thema’s en de cultuur uit niet-westerse netwerken daar. In de periode 2007-2008 was aanvragen. Daarvan werden 64 projecten Er is nog geen invulling gegeven aan de wijze landen ook actief in Nederland buiten de het HBF onder meer aanwezig op evenementen gehonoreerd, met een totaal aan bijdragen van waarop het Ministerie het HBF in de toekomst festivalperiode. Via een eigen dvd-label, speciale in Argentinië, Armenië, Bosnië-Herzegovina, € 883.055. zal ondersteunen. bioscoopreleases en vertoning op televisie wil Chili, Duitsland, Filippijnen, Frankrijk, Georgië, Aantal geselecteerde projecten per categorie: het HBF de films een langer leven en meer India, Indonesië, Kirgizië, Marokko, Roemenië, script- en projectontwikkeling 26, digitale kijkers bezorgen. Het HBF beschikt automatisch Servië, Spanje, Verenigde Arabische Emiraten, productie 8, postproductie 17, distributie 4, over de Beneluxrechten van films die in de Zuid-Korea. workshops en training 4, Hubert Bals Fonds postproductie en van een aantal films die in de Awards 5. sciptfase ondersteund zijn. Aantal geselecteerde projecten per land: Het IFFR bracht zelf Antonia en Opera Jawa uit Algerije 1, Argentinië 6, Armenië 1, Bangladesh 1, Brazilië 4, Chili 2, China 8, Costa Rica 50 51 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 Het IFFR ontvangt vele gasten52 uit binnen- en buitenland. 53 54 Filmmaker in Focus55 Robert Breer. Voor het eerst werd het Buyers & Sellers-diner georganiseerd, in de Burgerzaal van het Rotterdamse Stadhuis. 56 57 CINEMART CINEMART

Dit jaar vierde CineMart, de internationale Projecten Onder de 39 uitverkorenen waren projecten Gasten coproductiemarkt van het International van oude bekenden - regisseurs van wie eerder Film Festival Rotterdam (IFFR), zijn 25ste De zorgvuldige selectie van filmprojecten is de werk in bijvoorbeeld de VPRO Tiger Awards Het informele karakter is een van de belang- verjaardag. CineMart is het belangrijkste belangrijkste reden van CineMarts reputatie in Competitie opgenomen waren als Koen Mortier rijkste elementen van de CineMart. Zo kan er internationale platform voor de lancering van binnen- en buitenland. Door de vele internatio- en Igor Sterk - en van jong talent, van wie in een ongedwongen omgeving goed zaken nieuwe, innovatieve en artistieke filmprojec- nale platforms en de veelvoud aan projecten is kort werk op prestigieuze festivals vertoond worden gedaan. Een zorgvuldig uitnodigingsbe- ten. Dat bleek wel uit het recordaantal van het makkelijk om door de bomen het bos niet werd. Een aantal van de projecten was in een leid is essentieel om dit unieke karakter en de 550 ingediende projecten. Daaruit werden er meer te zien. De filmindustrie heeft veel vertrou- eerder stadium al door het Hubert Bals Fonds effectiviteit van CineMart te waarborgen. Daarbij 39 geselecteerd en gepresenteerd aan 830 wen in de kwalitatief hoogstaande projecten die ondersteund: Ausencias (Argentinië), The Blind is gestreefd naar diversiteit op vakgebied binnen professionals uit de internationale filmindus- op CineMart worden gepresenteerd. Het zijn Pig Who Wants to Fly (Indonesië), Friccion de filmindustrie, geografische herkomst, omvang trie. innovatieve en eigenzinnige projecten van een (Mexico), In what City does it Live? (Maleisië) en status, het aantal gevestigde en jonge hoge artistieke kwaliteit. De selectie geschiedt en Sleet (Rusland). bedrijven. CineMart herziet elk jaar de gastenlijst CineMart is al een kwart eeuw de ontmoe- door de CineMart-staf, in samenwerking met en houdt deze up-to-date met behulp van zijn tingsplek waar filmmakers die op zoek zijn een commissie die bestaat uit verschillende Bijzondere vermelding verdient de presentatie netwerk. De internationale partnerorganisaties naar aanvullende financiering (voor een kopstukken uit de industrie. van The Commandments, een omnibusproject en de CineMart Advisory Board spelen hierbij project) in contact komen met een selecte van getalenteerde Zuid-Afrikaanse regisseurs en een belangrijke rol. groep afgevaardigden van de internationale CineMart hanteert een open aanvraagpro- producenten, in samenwerking met het Binger filmindustrie. Tegelijkertijd heeft CineMart oog cedure, maar is zelf ook actief op zoek naar Filmlab, the National Film and Video Foundation Omdat het wenselijk is de groei van CineMart te voor nieuwe ontwikkelingen in de filmindustrie. geschikte en bijzondere projecten op andere van Zuid-Afrika en de South African Broadcas- beperken om de kwaliteit en de functionaliteit te De organisatie van het Rotterdam Lab is daar festivals, markten en producentenworkshops. ting Corporation. The Commandments werd behouden werd naar aanleiding van gesprekken een goed voorbeeld van. In deze workshop voor Zodoende heeft CineMart een uitgebreid gepresenteerd als geheel (tien films om aan te met experts de gastenlijst extra kritisch tegen beginnende producenten bindt CineMart inter- producenten- en regisseursnetwerk. Ook kopen bijvoorbeeld door televisie-aankopers), het licht gehouden. Niet alleen de projecten, ook nationale partners aan zich en biedt wereldwijde worden projecten aangedragen door de maar ook als tien afzonderlijke films. de gasten worden in zekere zin geselecteerd. toegang tot informatiebronnen. CineMart volgt CineMart International Advisory Board en de In tegenstelling tot andere festivalmarkten kan nauwgezet nieuwe trends op het gebied van verschillende internationale partnerorganisaties. men voor CineMart niet zomaar een accreditatie filmfinanciering, en organiseert elk jaar paneldis- De CineMart-staf houdt op deze manier scherp kopen. Nieuwkomers dienen het festival te voor- cussies en conferenties rond actuele thema’s. de ontwikkelingen in de filmindustrie en het werk zien van bedrijfsinformatie en bezoekredenen. van regisseurs en producenten in de gaten. Bedrijven die zich op vernieuwende wijze met CineMart brengt talent en industrie samen met filmfinanciering bezighouden kregen voorrang. de presentatie van nog te financieren projecten. Voor CineMart 2008 werden 550 kwalitatief Dit jaar bezochten 830 gasten de CineMart, Dat initiatief heeft inmiddels wereldwijd navol- zeer goede projecten ingezonden, dertig meer tegen 842 in 2007. ging gekregen, maar het IFFR was het eerste dan vorig jaar. Dat vroeg om een nog steviger filmfestival dat met CineMart een dergelijke selectieproces dan voorheen, want de doelstel- coproductiemarkt realiseerde. Op de 25ste ling was het aantal geselecteerde projecten editie die van 27 januari tot en met 31 januari terug te brengen tot maximaal veertig. Dat dient 2008 plaatsvond werden 39 filmprojecten aan twee doelen: de geselecteerde projecten krijgen een select gezelschap van 830 internationale meer lucht en aandacht, en door nog kritischer filmprofessionals gepresenteerd. Tijdens deze te kiezen wordt het kwaliteitsstempel dat de succesvolle jubileumeditie werd er uiteraard geselecteerde projecten meekrijgen waardevol- teruggeblikt op de successen uit het verleden, ler. De artistieke kwaliteit bleef onveranderd het maar vooral gediscussieerd over de pioniersrol belangrijkste selectiecriterium. Daarnaast werd die CineMart in het toekomstige internationale rekening gehouden met de geografische sprei- filmklimaat kan spelen. ding, het budget en een goede verdeling tussen projecten van gerenommeerde filmmakers en aanstormend talent. De selectiecommissie zocht verder zoveel mogelijk aansluiting bij de wensen en vraag van de internationale filmindustrie.

58 59 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 CINEMART

CineMart-programma Tijdens CineMart kwam ook de toekomst ter sprake. Met de presentatie van drie nieuwe De ‘een-op-een’-afspraken tussen de bussinesmodellen en een brainstormsessie vertegenwoordigers van de geselecteerde werd gesproken over de toekomst van CineMart projecten en mogelijke financiers vormen het in het bijzonder en andere festivals en productie- hart van CineMart. De professionals geven hun marken in het algemeen. Een andere belangrijke interesse aan op basis van eerder werk van de presentatie was die van de tien bijdragen aan regisseur en het CineMart Dossier. Dit dossier het The Commandments-project tijdens een wordt in december, ruim voorafgaand aan het persconferentie voor alle geaccrediteerde festival toegestuurd. De matchmakers van het gasten. MEDIA Desk Nederland verzorgde een CineMart-team houden het overzicht van de bijeenkomst over de nieuwe aanvraagronde voor afspraken, geven advies en introduceren zono- ondersteuning voor distributie van het MEDIA dig de gesprekspartners. Programma van de Europese Commissie.

Een nieuwe service voor producenten met Rotterdam een project in de CineMart-selectie was de Lab mogelijkheid van een consult met een sales- en distributiemedewerker die onderdeel van Het Rotterdam Lab is een vijfdaagse workshop de CineMart-selectiecommissie uitmaakt en binnen CineMart, in samenwerking met diverse zodoende alle projecten kent. Deze persoon partnerorganisaties, waaronder trainingsor- bood extra achtergrondinformatie, maar bleek ganisaties en fondsen. Deze workshop biedt ook nuttig voor het afsprakenschema om te beginnende producenten de mogelijkheid om beoordelen of er nog bedrijven misten met wie een sterk internationaal netwerk op te bouwen Uitloop van de zalen in Pathé Schouwburgplein. een afspraak nuttig zou zijn. Van deze service en kennis te maken met de internationale copro- werd veel en dankbaar gebruik gemaakt. ductiemarkt en het filmfestival.

Naast de afspraken een-op-een organiseert Dit jaar namen 52 geselecteerde producenten CineMart dagelijks informele lunches en uit alle hoeken van de wereld deel aan een geva- cocktails die het netwerken vergemakkelijken. rieerd programma, bestaande uit speeddatings, Op de openingszondag van CineMart werd waarin zij elkaar leren kennen en zo onderling voor het tweede jaar de Industry Party georga- een belangrijk netwerk gaan vormen, en panels niseerd. Circa 1.000 festivalgasten, waarvan de over verschillende aspecten van productie, meerderheid CineMart-bezoekers, filmmakers distributie en sales. Een ander vast onderdeel en pers waren op dit netwerkevenement. via Rotterdam Lab zijn de rondetafelgesprekken Op woensdag 30 januari eindigde de 25ste met diverse vooraanstaande afgevaardigden uit CineMart met een slotfeest in Parkzicht. Daar alle takken van de filmindustrie. werden de prijzen voor CineMart-projecten uitgereikt en ging de speciale korte jubileumfilm Het programma van het Rotterdam Lab wordt over CineMart in première. elk jaar samengesteld aan de hand van speci- fieke wensen van de producenten en de indus- trie. De workshop How to CineMart bleek voor de tweede maal in een behoefte te voorzien. Daarin leerden professionals de participanten hoe ze specifiek het IFFR en CineMart optimaal kunnen benutten voor de presentatie van zichzelf en hun projecten. Na een korte pitch kregen de deelnemers hier feedback van elkaar en van Ido Abram van het Binger Filmlab. Verder stond er een workshop over internationale coproducties

60 CineMart ‘een-op-een’-afspraken.6123 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 CINEMART

op het menu, en plenaire sessies met de (Inter)nationale thema’s distributie, sales, tv en financiering. samenwerking In de acht jaar dat het Rotterdam Lab bestaat CineMart heeft een groot internationaal netwerk is het een steeds belangrijker middel geworden opgebouwd van festivals, markten en ondersteu- om beginnende producenten te introduceren nende organisaties. Dat vergroot de mogelijkhe- in de internationale filmindustrie, maar ook om den voor CineMart-projecten en de Rotterdam deze producenten van de toekomst aan het Lab-participanten door het jaar heen. IFFR te binden. Dat de producenten zelf samen ook een belangrijk netwerk vormen, blijkt uit Projecten die op CineMart zijn gepresenteerd het feit dat de deelnemers van 2008 een zoge- worden geselecteerd voor de No Borders en naamde Facebook-community hebben aange- Paris Project-markten en CineMart-producenten maakt onder de noemer Rotterdam Lab Family. krijgen de gelegenheid zich gratis te registreren Ook via die weg onderhouden de participanten voor de Marché van het Cannes Film Festival contact, wat mogelijk leidt tot toekomstige door de samenwerking met de Producers samenwerkingsverbanden. Network. De Berlinale en het IFFR continueerden hun Een aandachtspunt is om nog niet-vertegen- samenwerking door drie projecten naar de woordigde territoria aan te trekken, zonder Berlinale Co-Production Market te sturen. daarmee de omvang te vergroten. Dit jaar waren

de Japanse producentenworkshop J-Pitch en de CineMart werkt ook al jaren samen met het Asia-Europe Foundation nieuw als partner. Binger Filmlab in Amsterdam en de Résidence- Wethouder van Cultuur Orhan Kayar spreekt de gasten toe tijdens het Buyers & Sellers-diner. Cinefondation van het Cannes Film Festival. Dit zijn beide ‘artist in residence’- programma’s die hun herfst-wintersemester afsluiten in Rot- terdam. Van beide programma’s zijn een vijf tot zes regisseurs op CineMart aanwezig. Deze film- makers kunnen op CineMart met aanwezige financiers afspreken. Ondanks dat CineMart alleen faciliteert, is het een goede manier om talenten voor de toekomst aan het IFFR te binden.

Een nieuw tot stand gekomen samenwerking is met Arts Alliance Media uit Groot-Brittannië en hun onlinedistributieplatform Vizumi Pro. Een belangrijke samenwerking met het oog op modernisering van de services voor de filmin- dustrie en om meer exposure te geven aan de geselecteerde projecten. Vizumi Pro maakt het mogelijk om eerder werk van filmmakers die bij CineMart aankloppen al in de aanloop naar het festival via een beveiligde en exclusieve website te laten zien. De films zijn nog een aantal maanden na afloop van de CineMart digitaal beschikbaar. Deze service krijgt een hoge waardering van de gasten, en zal in de komende jaren worden voortgezet en uitgediept.

Filmmaker in Focus6223 Svetlana Proskoerina 63 INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 CINEMART CINEMART

Film Office Awards Financiering

Het IFFR staat bekend om de uitgebreide Tijdens het festival werden er prijzen uitgereikt CineMart draagt zelf zorg voor het bijeenbren- service aan de filmindustrie. Een belangrijk aan veelbelovende CineMart-projecten. Deze gen van het grootste gedeelte van het budget. onderdeel daarvan is de videotheek, die een Awards bestaan uit een bescheiden maar De belangrijkste medefinanciers van CineMart groot gedeelte van de films die op het festival waardevolle bijdrage en vormen een belangrijke 2008 waren MEDIA Programma van de vertoond worden kan aanbieden aan filmaanko- stimulans voor de ontwikkeling van de projecten Europese Commissie, het Ontwikkelingsbedrijf pers, pers en festivalprogrammeurs. Om deze en kunnen andere potentiële financiers over de Rotterdam (OBR) en het Nederlands Fonds service uit te breiden was voor het IFFR 2007 streep trekken. De ARTE France Cinéma Award voor de Film (NFF) al een begin gemaakt met de digitalisering van (€ 10.000) ging naar The Pervert’s Guide to de festivalvideotheek. Voor het IFFR 2008 is de Ideology van Sophie Fiennes (Groot Brittannië/ De gelden werden aangevuld met een eigen videotheek volledig gedigitaliseerd, waar profes- Nederland). De jury bestond uit Michel Reilhac investering van het IFFR en financiële bijdragen sionals on demand geselecteerde films kunnen (ARTE France Cinéma) en Alexandre Mallet Guy van de volgende (inter)nationale partner kijken. (Memento Films). De achtste Prins Claus Fonds organisaties: Arts Alliance Media/Vizumi Pro Film Grant van € 15.000 werd uitgereikt aan (Groot-Brittannië), ASEF (Singapore), Ateliers De Film Office draagt zorg voor het registeren het CineMart 2008 Project In What City Does du Cinema Europeen (Frankrijk), Australian Film van de films die bekeken worden en door wie. It Live? van Liew Seng Tat (Dahuang Pictures, Commission (Australië), Binger Filmlab (Neder- Deze informatie wordt teruggekoppeld naar de Maleisië). De jury, bestaande uit filmmaker Karim land), Cinefondation - Résidence du Festival filmmakers. Hetzelfde doet de Film Office voor Traïda, filmkenner René Mioch, de Indonesische (Frankrijk), European Audiovisual Entrepreneurs de bezoeken van pers en professionals aan de filmmaker Garin Nugroho en Britse producent (Luxemburg), Filmakademie Ludwigsburg Press & Industry-screenings. Een festivalselectie Simon Field, was onder de indruk van de visuele (Duitsland), Film i Väst (Zweden), Filmstiftung kan veel betekenen voor de toekomst van een kracht en het contemporaine engagement van Nordrhein-Westfalen (Duitsland), Flemish film. Het is dus van belang dat de makers en/of het verhaal. Audiovisual Fund / Flanders Image (België), salesagenten van een film weten waar en bij wie Indigenous Branch – Australian Film Com- de interesse voor hun film ligt om deze contacten mission (Australië), J-Pitch / Unijapan (Japan), op te kunnen volgen na afloop van het festival. Korean Film Council (Zuid-Korea), National Film Development Corporation India (India), National Het team van de Film Office bestond ook deze Film and Video Foundation (Zuid-Afrika), New editie uit een aantal ervaren internationale Zealand Film Commission (Nieuw-Zeeland), consultants. Tijdens het festival werden een-op- South African Broadcasting Corporation(Zuid- een-afspraken gemaakt tussen de filmmakers Afrika), Telefilm Canada (Canada), UK Film wiens werk op het festival werd vertoond en de Council (Groot-Brittannië), Wallonie Bruxelles consultants, om zo de beste strategie te bepalen Images (België) om de film onder de aandacht te brengen bij de juiste partijen. Zonder de steun van deze instellingen zou de organisatie van CineMart niet mogelijk zijn. Dat De Sales & Industry Club, een besloten grote maar onvermijdelijke kostenposten als vergaderruimte binnen de Doelen, maakte deel locatiehuur, horeca en hotels elk jaar stijgen uit van de Film Office-service. Daarin vonden maakte het niet makkelijk om CineMart finan- de professionals diverse faciliteiten waaronder cieel sluitend te maken. Om de hoge kwaliteit internet, vakbladen en promotiemateriaal van de en efficiëntie, en het uitstekende ‘werkklimaat’ verschillende festivalfilms. De rustige atmosfeer ook voor toekomstige edities te waarborgen, is zorgde voor een ideale ontmoetingsplek voor een redelijk budget vereist. Een belangrijke taak afspraken met betrekking tot projecten en door het jaar heen is de zoektocht naar aanvul- films. De Sales & Industry Club werd ook voor lende vormen van financiering, nieuwe partners specifieke ontmoetingen gebruikt, zoals met de en hogere subsidiegelden. IFFR-programmeurs, de een-op- een Film Office Meetings en de speeddate-sessies van het Rotterdam Lab.

64 65 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 66 Liew Seng Tat (Maleisië) was met Flower in the Pocket67 geselecteerd voor de VPRO Tiger Award-competitie. Openingsparty van de 25ste CineMart68 in het Groothandelsgebouw. 69 DISTRIBUTIE

Een van de kerntaken van het International Rotterdam Film Festival Rotterdam (IFFR) is het aanbie- en route den van kwalitatieve, hedendaagse, onafhan- kelijke en vernieuwende cinema aan een zo De prijswinnaars Die Unerzogenen, Love groot mogelijk publiek. Die verantwoordelijk- Conquers All en Yo waren gebundeld als Tigers heid stopt niet na het festival. Al meer dan on Tour na het 36ste festival in 25 theaters tien jaar brengt het IFFR ook films uit buiten te zien. De eerste twee wonnen een VPRO die periode en buiten Rotterdam. Dat gebeurt Tiger Award en kwamen met een bijdrage van onder andere door zelf films landelijk uit te het Hubert Bals Fonds tot stand. De trend brengen, door de uitbreng op dvd en door het van een afnemend bezoekersaantal zette zich Zuid-Hollandse Meet the Maestro-project. voort. Kwamen op de eerste Tigers on Tour

2.000 bezoekers af, voor de laatste was dat Het festival heeft een aantal effectieve instru- 750. Uit onderzoek bleek dat het concept van menten hiervoor ontwikkeld, maar enkele hiervan drie vaste titels ietwat sleets was geworden zijn aan vernieuwing toe. De aanvankelijk popu- en de titel ‘tour’ door gebruik van diverse laire Tigers on Tour blijkt minder goed te lopen andere partijen was verwaterd. In overleg met en daarom gaat het festival dit jaar van start met de samenwerkende filmtheaters is daarom Rotterdam en route. De vertoning van art- besloten tot een formulewijziging. In het najaar housefilms online blijkt helaas niet zo’n succes. zijn kleinschalig, maar intensief begeleid, de Daarom is er per 1 maart een einde gekomen door het HBF ondersteunde titels Antonia en aan tigeronline. De volgende distributieprojecten Opera Jawa landelijk uitgebracht, met mooie worden gecontinueerd: het uitbrengen van bezoekersaantallen als gevolg. Voorjaar 2008 films in de filmtheaters in het najaar, de Meet is de vervanger van Tigers on Tour van start Tijdens het festival werd het hele Schouwburgplein en de Doelen sfeervol verlicht. the Maestro-tour langs de filmtheaters in Zuid- gegaan. Rotterdam en route is een eendaags Holland en het uitbrengen van films op dvd. minifestival dat de bezoeker meer keuzemoge- lijkheid biedt dan voorheen. Rotterdam en route bevat vijf bijzondere en prijswinnende speelfilms én een blok met vier korte films, verdeeld over twee zalen. De bezoeker bepaalt zelf welke ‘route’ hij gaat zien. Het sextet van Rotterdam en route illustreert de diversiteit van het filmfestival en bestaat uit VPRO Tiger Award-winnaar Go with Peace Jamil, het door het Filmmuseum uitgebrachte Help Me Eros en de HBF-film Happy Desert. Ook uit de festivaloogst van vorig jaar zijn twee parels opgenomen: De HBF- en officiële openingsfilmLa antena en de KNF-prijswinnaar Operation Filmmaker. Aan dit nieuwe programma doen alleen de veertien grotere filmtheaters mee. De tour wordt geor- ganiseerd in samenwerking met de Volkskrant en de VPRO, die als partners advertentieruimte beschikbaar stellen. Een speciale flyer met aanvullende informatie over de geselecteerde titels en de deelnemende filmhuizen is in alle deelnemende theaters verspreid.

Nu kan je nog een speld horen vallen in het Oude Luxor Theater. Dat kon uiteraaard niet tijdens het oorverdovende optreden 70 van The Melvins en Keiji Haino. Zij brachten live soundtracks71 ten gehore bij films van Cameron Jamie. 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM DISTRIBUTIE DISTRIBUTIE

Dvd-releases Het IFFR gaf opdracht aan twee (jonge) Televisie (Daoud Aoulad Syad, Marokko, 2004) 39.000 filmmakers om een korte film te maken, geïn- The Storytellers Jaarlijks brengt het IFFR een aantal HBF- spireerd op het werk van de Coen Brothers. Met vertoning op televisie wil het IFFR de films (Eliane Caffé, Brazilië, 2003) 17.000 films uit op dvd onder het eigen label Tiger De Nederlandse filmmaakster Sietske Tjallingii een langer leven en meer kijkers bezorgen. De Tirana, année zéro Releases. In 2007 verschenen Los muertos, en de Indonesische filmmaker Edwin volgden VPRO spant zich in om de winnaars van de (Fatmir Koçi, Frankrijk, 2001) 61.000 Glue en Opera Jawa op dvd. De verkoop loopt in de voetsporen van de maestro’s Coen. Hun VPRO Tiger Award Competitie op het scherm Uzak goed; verhuur- en verkooppunten variëren van opdrachtfilms gingen op het festival voorafgaand te krijgen. De NPS vertoont ieder jaar minimaal (Nuri Bilge Ceylan, Turkije, 2002) 57.000 warenhuizen en gespecialiseerde videotheken aan de eerste voorstelling van No Country for vijf door het HBF-ondersteunde films in het Women’s Prison tot filmtheaters en webwinkels. De HBF-titels Old Men in première. De films waren tegelijker- programma Wereld Cinema. De films worden (Manijeh Hekmat, Iran, 2002) 20.000 Love Conquers All en Antonia worden in 2008 tijd ook op de festivalwebsite te zien, en zullen doorgaans in het jaar na vertoning op het festi- Fuse uitgebracht. In samenwerking met de afde- ook op een gratis dvd belanden die met het val - tussen de twaalf en achttien maanden na (Pjer Zalica, Bosnië-Herzegovina, 2003) 113.000 ling educatie kwam vorig jaar een educatief meinummer van het tijdschrift Skrien meege- bioscoopvertoning - voor het eerst op de televisie dvd-label van de grond. De eerste uitgave seald wordt. Daarop staat ook een interview met vertoond. In de jaren daarna worden de meeste Rialto was de beeldlesbrief van de door het HBF de Coen Brothers. films twee à drie keer herhaald. In 2007/2008 zijn ondersteunde Antonia. Dit jaar is de HBF-titel de volgende HBF-films De samenwerking met het Amsterdamse filmthe- Glue het onderwerp van de tweede educatieve Ten slotte stelde Kunstgebouw een uitgebreid uitgezonden (variërend van eerste vertoningen ater Rialto is ook in 2007 met succes voortgezet. uitgave. educatief programma samen voor havo- en tot herhalingen), met het totaal van 760.000 In 2007 gingen de beide najaarsreleases Antonia vwo-leerlingen. Zij bezochten Fargo en tijdens kijkers: en Opera Jawa daar in première. Met name Meet het IFFR het surrealistische The Big Lebowski. de zomerse openluchtvoorstelling van Antonia In de maanden februari en maart namen ze deel the Maestro VPRO trok veel bezoekers, net als de première van aan workshops, waarin men zelf een film van Walking on the Wild Side Opera Jawa in aanwezigheid van de regisseur anderhalve minuut maakte, losjes gebaseerd op (Han Jie, China, 2006) 54.000 Garin Nugroho. Samenwerkingsverbanden als Meet the Maestro is een vierjarig samenwer- het oeuvre van de maestro’s. La perrera deze blijven belangrijk en worden voorgezet en kingsproject tussen het IFFR, Kunstgebouw en (Manuel Nieto Zas, Uruguay, 2006) 72.000 verstevigd. Zuid-Hollandse theaters, op initiatief van de pro- tigeronline.nl Summer in the Golden Valley vincie Zuid-Holland. Het doel is stimulering van (Srdjan Vuletic, Bosnië-Herzegovina, 2003) 22.000 het filmbezoek en verbetering van het filmklimaat Het kijken van arthousefilms op de computer in de provincie. Deze derde editie van Meet blijkt weinig succesvol. Daarom is er per 1 NPS the Maestro was uniek, want ditmaal stonden maart een einde gekomen aan de digitale Abouna er twee filmmakers centraal: het Amerikaanse service tigeronline. Tigeronline was in Nederland (Mahamat-Saleh Haroun, Tsjaad, 2002) 24.000 onafhankelijke filmmakersduo de Coen Brothers. de eerste aanbieder van lange arthousefilms Parapalos Meet the Maestro’s dus! Hun voorliefde voor op internet. In samenwerking met provider (Ana Poliak, Argentinië, 2004) 51.000 film noir en screwball komedies zorgt voor een Tiscali, Nederlandse distributeurs, buitenlandse Heremakono eigenzinnig oeuvre, vol inktzwarte humor, droge producenten en regisseurs bood het IFFR sinds (Abderrahmane Sissako, Mauretanië, 2002)34.000 dialogen en surrealistische gewelddadigheden 2005 meer dan vijftig speelfilms uit de recente Japón waarvan Oscarwinnaar No Country for Old festivalgeschiedenis, tegen een kleine vergoe- (Carlos Reygadas, Mexico, 2002) 36.000 Men de meest recente exponent is. Het Meet ding. Deze service bleek echter om financiële Kept and Dreamless the Maestro-project viel in drie delen uiteen die en organisatorische redenen niet langer reali- (Vera Fogwill, Martin Desalvo, Arg., 2005) 4.000 nauw op elkaar aansloten. seerbaar. Daardoor verschraalde het filmaanbod Na cidade vazia

en werd er nog maar mondjesmaat gebruik van (Maria Joao Ganga, Angola, 2004) 34.000 Voorafgaand aan het festival toerde een eerdere gemaakt. Per 1 maart 2008 ging tigeronline dan O diabo a quatro film van de Coen Brothers langs de Zuid- ook offline. De opgedane kennis en ervaring zal (Alice De Andrade, Brazilië, 2004) 67.000 Hollandse theaters. Fargo bleek nog steeds het IFFR zeker meenemen in de zoektocht naar Occident goed voor volle zalen. nieuwe (digitale) distributiemethodes. (Cristian Mungiu, Roemenië, 2002) 17.000 Parapalos (Ana Poliak, Argentinië, 2004) 18.000 Promised Land (Jason Xenopoulos, Zuid-Afrika, 2002) 53.000 Tarfaya

72 73 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 Openingsparty van de 25ste CineMart74 in het Groothandelsgebouw. 75 76 Interview met IFFR-directeur Rutger Wolfson77 tijdens de opening van 3Radicals. EDUCATIE

Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. Met Schoolvoorstellingen zijn educatieve programma wil het Internati- onal Film Festival Rotterdam (IFFR) de liefde Circa 2.100 leerlingen gingen op het festival voor alternatieve cinema overbrengen op de naar de film. Op de doordeweekse ochtenden nieuwe generaties. Met tal van activiteiten wil bezochten zij met hun klas een film. Die voorstel- het festival de mediawijsheid van jongeren lingen werden ingeleid en ondersteund door vergroten, door kennis van het medium lesbrieven. Aanvullende informatie en opdrach- over te brengen en door eigen producties ten waren op de festivalwebsite te vinden. In het en ideeën te stimuleren. De toekomst van kader van Cultureel Kunstzinnige Vorming (ckv) media-educatie stond centraal in de grote waren twee films geprogrammeerd. Voor havo internationale conferentie How to Stimulate en vwo was dat Paranoid Park, de nieuwste Film Sense(s)? Dit jaar namen meer dan film van Gus Van Sant. Deze Amerikaanse achtduizend bezoekers deel aan het educa- onafhankelijke filmmaker was vorig jaar het tieprogramma. onderwerp van het Meet the Maestro-project. Vmbo-leerlingen zagen de Japanse animatiefilm Educatie vormt een belangrijke pijler van het Appleseed: Ex Machina. Voor dit spektakel IFFR. De mediaconsumptie van jongeren is was de belangstelling zo groot, dat het IFFR eenzijdig. Het festival biedt met het educatie- een extra vertoning inlaste. In het kader van de programma een alternatief voor de mainstream- vreemde-taalvakken Duits en Frans stonden res- cinema en de dominante (Amerikaans geörien- pectievelijk Sieben Tage Sonntag en Persepolis teerde) massacultuur. In de festivalperiode, maar op het schoolmenu. Die laatste, een autobio- ook door het jaar heen organiseert het festival grafische animatiefilm over een uit Iran ontsnapt een hele reeks aan activiteiten waarin jongeren meisje, bleek ook de favoriet van zowel het Watch that Sound! Workshop tijdens de Kids Only-dag. kennismaken met ‘Rotterdam’-films. De doel- publiek als de MovieSquad-jury. De film was op groep is breed: van scholieren tot studenten. het festival (en later in distributie) in de Engelse Het educatieve aanbod bedient zowel het basis-, versie te zien. In de schoolvoorstellingen werd het voorgezet als het wetenschappelijk onder- de originele Franstalige versie vertoond. wijs. Het festival ontwikkelt zelf lesmateriaal. De dvd’s van het eigen educatieve label kunnen eenvoudig in de lesstof worden ingepast. Op die manier wil het festival de passie voor cinema overbrengen. Jongeren leren zo bewust om te gaan met de media en worden op een creatieve en actieve manier betrokken bij de filmkunst.

Daarnaast ziet het IFFR ook als taak de snel veranderende context van filmeducatie te onderzoeken en een bijdrage te leveren aan het maatschappelijke debat. Dit gebeurde met de internationale conferentie How to Stimulate Film Sense(s), waarin media-educatie vanuit het specifieke oogpunt van filmmakers en profes- sionals benaderd werd.

78 Uitreiking van de7923 Mini Tiger Awards. 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 EDUCATIE

MovieSquad Kids Only (mini) De MovieSquad-jury is de jongste jury van het IFFR. De jury bestond uit vijf jonge filmliefheb- Het evenement voor de allerkleinste festivaltij- bers tussen de zestien en negentien jaar. In gertjes was extra uitgebreid. Uiteraard was er samenwerking met het Nederlands Instituut voor weer een Kids Only, voor kinderen tussen de Filmeducatie (NIF) werd voor hen een selectie acht en twaalf én hun ouders. Samen zagen van 22 films samengesteld. Hieruit kozen zij ze eerst de kinderklassieker Le Ballon Rouge. Persepolis als winnende film. Daarmee is deze Aansluitend volgden de kleintjes de muziekwork- bijzondere tekenfilm verzekerd van opname shop Watch That Sound, terwijl de ouders naar in het landelijke filmeducatieve MovieZone- een festivalfilm keken. Dit jaar was er ook een programma. De uitreiking van de MovieSquad speciaal programma voor de allerkleinsten, van Rotterdam Award vond plaats in de grote zaal vier tot acht jaar (Kids Only Mini). Zij keken hun van de Schouwburg, voorafgaand aan verto- ogen uit bij de experimentele toverlantaarnvoor- ning van de winnaar. Dit werd voor het eerst stelling Toverslag van Musiscoop. gecombineerd met de uitreiking van de Digital Playground Junior Tiger Awards. Daardoor trok deze jeugdige awardceremonie meer bezoekers Hollywood dan ooit. in de klas

W R NXT De naam zegt het al: in Hollywood in de klas gaan leerlingen van de bovenbouw basisschool Kids Only Mini heeft activiteiten voor de allerkleinste filmfestivalbezoekertjes (4-8 jr) met een voorstelling, live muziek en spel. zelf aan de slag met de camera. Op een actieve Wie volgt? Tijdens het festival kregen negen manier komen ze zo in aanraking met beeldtaal jonge talenten de masterclass W R NXT aange- en film. Na een inleiding over de theorie boden. Dit initiatief stimuleert de ontwikkeling schrijven de kinderen een script voor een korte van talent door middel van de ontmoeting met film. Daarna maken ze de decors, acteren ze ervaren filmmakers. In de tweede editie van W R en nemen de film onder begeleiding op. De NXT gaf de Ethiopische cameraman en film- feestelijke finale vond plaats in de Schouwburg. maker Abraham Haile Biru advies en voerde met Daar zagen ongeveer 600 kinderen, leraren en de aanstormende filmmakers een discussie over ouders welke filmpjes de Mini Tiger Awards in het vak. Ook toonde hij voorbeelden uit eigen de wacht sleepten. De jury bestond uit Rutger films (over de burgeroorlog) en werk van zijn Hauer, Ebbie Tam (het hoofdrolspeelstertje uit studenten (over vrouwenonderdrukking en de Het Paard van Sinterklaas) en Erik van Muis- ontbossing van Ethiopië). Bijzonder was dat de winkel. Sharon Dijksma, staatsecretaris van jongeren ook eigen producties aan hem konden OCW, opende de dag. voorleggen, waar hij en de andere deelnemers uitgebreid feedback op gaven. W R NXT is een samenwerking met het NIF, Gerlinda Heywegen was gespreksleider.

Kids Only80 Mini 81 JAARVERSLAG 2007 - 2008 EDUCATIE EDUCATIE

Workshops en maart maakten de leerlingen in workshops Rotterdam Filmblik op school zelf korte filmpjes van één minuut Film Samen met Digital Playground vinden tijdens geïnspireerd op de openingsscène van The Filmblik is een uniek project waarin de drie het festival speciale workshops plaats. In de Big Lebowski. De vijftien beste filmpjes gaan in Course grootste vertoners van arthousecinema in Moving-workshop maakten leerlingen uit het Filmhuis Lumen in Delft in première tijdens de Rotterdam de krachten bundelen: Cinerama, De Rotterdam Film Course (RFC) laat hbo- en voortgezet onderwijs een filmpje van maximaal finale van Meet the Maestro Junior. Lantaren/Venster en IFFR. Deelnemende mid- wo-studenten kennismaken met thema’s uit één minuut dat in het teken van het filmfestival delbare scholieren uit Rotterdam en omstreken onafhankelijke en alternatieve films. Dit jaar stond. Daarbij werden ze begeleid door jonge Conferentie bekijken onder schooltijd een van de volgende stond de cursus, bestaande uit een of twee Nederlandse filmmakers die hen de kneepjes films met hun klas:Zozo , Litte Miss Sunshine, How to Stimulate dagdelen, in het teken van Cinema & Censuur. van het vak bijbrachten. De beste films werden Offside, Grbavica of Antonia. Lesbrieven en De cursus bestond uit lezingen en de vertoning geselecteerd voor de finale die voorafgaand Film Sense(s) een speciale Filmbliksite bieden de docenten van The Battle of Algiers, Viva Zapatero en Cut aan de uitreiking van de MovieSquad Award vervolgens lesmateriaal. De scholen konden ook van Royston Tan. Van deze filmmaker werd zijn plaatsvond. Daar werden de drie winnaars in de Tijdens het festival organiseerden het IFFR en deelnemen aan de Moving-workshop van Digital nieuwste film,881 , voor RFC-cursisten op het categorieën beste film, beste geluid en beste het NIF voor de eerste keer een conferentie Playground: daarin maakten de leerlingen een filmfestival gratis vertoond. De RFC deed in de montage bekroond met een Junior Tiger Award. over media-educatie vanuit artistiek oogpunt. eigen videoclip voor de titelsong van Antonia. Staatssecretaris van OCW, Sharon Dijksma, periode van oktober 2007 tot half januari 2008 in totaal vijftien landelijke filmtheaters aan en is In de Young Urban Lab workshops van Watch opende de conferentie. Verscheidene (inter) een samenwerking van IFFR, diverse onderwijs- Lesmethodes en That Sound leerden jongeren van twaalf tot nationale sprekers deelden kennis en expertise instellingen en het NIF. twintig jaar de betekenis van de relatie tussen in workshops, plenaire sessies en paneldiscus- – materiaal beeld en geluid door zelf een soundtrack bij een sies. De nadruk lag daarbij steeds op media- Het door het IFFR ontwikkelde lesmateriaal korte film te maken. Studenten van de Willem de educatie vanuit de filmmaker zelf. Onderwerpen wordt als lesbrieven, maar ook op de festival- Kooning Academie vervaardigden het gebruikte waren het effect van de digitalisering op website aangeboden. Daar is meer plaats voor filmmateriaal, op basis van een geluidsconcept media-educatie en filmmakers en de invloed die meer aansprekende audiovisuele informatie, van muziekstudenten van Codarts, Hogeschool filmmakers op media-educatie (kunnen) uitoefe- zoals trailers en YouTube-fragmenten. voor de Kunsten. Net als vorig jaar namen circa nen. De primaire doelgroep van de conferentie In samenwerking met de afdeling distributie 200 jongeren deel aan de workshops. bestond uit filmmakers en -professionals, beleidsmakers en educatieve medewerkers kwam vorig jaar een educatief dvd-label van van culturele instellingen. How to Stimulate de grond. De eerste uitgave was de beel- Projecten en Film Sense(s)? resulteerde in een manifest met dlesbrief van de door het Hubert Bals Fonds samenwerkings- daarin de belangrijkste bevindingen, conclusies ondersteunde Antonia. Deze bevat fragmenten verbanden en aanbevelingen voor de toekomst. met vragen en opdrachten. De beeldlesbrief van de HBF-titel en eerdere winnaar van de Voor eerste- en tweedejaarsstudenten van de MovieSquad Award Glue, de tweede educatieve Nederlandse Film en Televisie Academie ston- uitgave, is uitgebreider. Naast de dvd van de den er weer Tijgerdebatten op het programma. film bevat het lespakket een boekje met achter- Daarin gingen 75 filmmakers in spé in debat grondinformatie, diverse vragen en opdrachten met regisseurs uit de VPRO Tiger Awards en een cd-rom met een praktijkopdracht. Daarin Competitie. zijn tekst, geluid en beeld losgekoppeld en moet In het Meet the Maestro-project (zie het hoofd- de leerling zelf (leren) monteren. stuk Distributie), stonden de Coen Brothers centraal. Kunstbouw stelde voor havo- en vwo-leerlingen uit de provincie Zuid-Holland met Meet the Maestro Junior een uitgebreid educa- tief programma samen. Voor hen draaide op het filmfestivalThe Big Lebowski. 510 leerlingen zagen in zo’n speciale schoolvoorstelling die culthit van Joel en Ethan Coen. Hun oeuvre is toegankelijk, veelzijdig en vindt goede aanslui- ting bij de leefwereld van jongeren. In februari

82 83 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 Black Air was een van de interactieve installaties van de84 expositie New Dragon Inns in het voormalig Fotomuseum. 85 De Oekraïense beeldend kunstenaar Podolchak, genomineerd voor de VPRO Tiger Awards met zijn zijn filmdebuutLas meninas, 86 samen op de foto met VPRO Tiger Award-winnaar87 Aditya Assarat van Wonderful Town. MARKETING MARKETING EN COMMUNICATIE EN COMMUNICATIE

De 37ste editie van het International Film Binnen- en Programma- Voor enkele specifieke programmaonderdelen Festival Rotterdam (IFFR) legde het accent op buitenruimte uitgaven en het internationale vakpubliek zijn speciale Free Radicals: filmmakers en kunstenaars die Engelstalige brochures gemaakt. Het pro- eigenzinnig en energiek een eigen koers vol- gramma Short: As Long As It Takes kreeg een De festivalbuzz begon al vroeg in december. Traditioneel publiceert het IFFR in samenwer- gen. Het grootste entreeheffende evenement publicatie met korte beschrijvingen van alle In de grote steden werd het IFFR onder de king met de hoofdpartners vanaf december van Nederland sloot hier in zijn communicatie films (oplage: 2.500). Voor het programma aandacht gebracht door honderden A0-posters een aantal mediabijlagen met programma- en op aan met een pure en rauwe campagne. Exploding Cinema, waarvoor het IFFR intensief en affiches speciaal voor abri’s, met name in achtergrondinformatie. In de tweede week van Het festival werd dit jaar circa 355.000 keer samenwerkt met andere kunstinstellingen in stadscentra en de grotere NS-stations in de december verscheen het Festival Magazine, bezocht. Rotterdam is een brochure gemaakt waarin ook Randstad. Rotterdam Centraal werd voor de dat grootstedelijk werd gedistribueerd en andere activiteiten aan bod kwamen die onder gelegenheid door de NS helemaal in filmfes- als insert bij de VPRO-gids verstuurd werd de noemer Free Radicals vielen. De folder werd Campagnebeeld tivalsfeer aangekleed, en bezoekers kregen (oplage:125.000 exemplaren, landelijke ver- vooral verspreid in kunst- en cultuurinstellingen IFFR-gadgets uitgereikt. In de grote bioscopen spreiding). Op 17 januari beleefde de Volkskrant in de grote steden, en via de deelnemende Voor de 37ste filmfestivaleditie werd een nieuwe en filmtheaters en op de festivalsite draaide een traditioneel de jaarlijkse primeur en werd in organisaties (oplage: 2.500 exemplaren). samenwerking aangegaan met het ‘jonge’ speciale trailer, die humoristisch invulling gaf een 64 pagina’s tellende bijlage het volledige Rotterdamse vormgeverscollectief 75B van aan de inmiddels bekende campagneslogan festivalprogramma bekendgemaakt. De redactie Tijdens het festival verscheen de festivaldag- Robert Beckand (1972), Pieter Vos (1971) and Discover Directors Before They’re Famous. van de Volkskrant leverde haar eigen inhoude- krant Daily Tiger in een oplage van 12.000 Rens Muis (1974). Vanaf het eerste festival in lijke bijdrage aan de uitgave (oplage: 390.000 exemplaren. De Daily Tiger bestond uit een 1972 is de tijger het beeldmerk van het IFFR. Het Rotterdamse centrum was rijkelijk gevuld exemplaren, landelijke verspreiding waarvan Nederlands- en Engelstalig gedeelte. De invul- Geen gewone tijger, maar een Bengaalse: een met een ware vlaggenzee van ruim 150 190.000 door het IFFR verspreid). ling met naast praktische informatie nieuws, bedreigde diersoort, omdat het festival vooral banieren: van de Coolsingel, rondom de Hof- achtergrondartikelen en interviews was fris, bedreigde films vertoont. Ook voor het affiche pleinfontein, op het Schouwburgplein tot voor De festivalcatalogus met daarin lange beschrij- mede dankzij hoofdredacteur Hans Heesen en van dit jaar vormde de tijger het uitgangspunt. de entrees van twintigtal festivallocaties. vingen van alle in het festival opgenomen titels zijn jonge redactieteam. De gratis festivaltabloid Het door Max Kisman ontwikkelde logo kreeg Winkeliers(verenigingen) en de horeca sloten en programmaonderdelen bleek voor de inter- kende tien normale edities; de Volkskrantdag een Free Radical make-over en werd letterlijk zich thematisch aan bij het filmfestival. Boek- nationale gasten een onmisbaar handboek maar kreeg een speciale editie. De Daily Tiger werd uitgekleed tot een sober maar krachtige zwart- handel Donner, de Bijenkorf, Van Gennep, De ook een waar collector’s item. De oplage van verspreid op alle festivallocaties en in Rot- witillustratie. Slegte en de Bibliotheek Gemeente Rotterdam 3.500 exemplaren die een week voor de start terdamse horeca, uitgaansgelegenheden, hotels versierden de etalages en de winkelvloeren verscheen was al tijdens het festival uitverkocht. en culturele instellingen. Op de festivalwebsite met promotiemateriaal en verkochten (met De catalogus was te koop in de webshop, de waren alle edities als pdf-bestand te downloa- uitzondering van de bibliotheek) festival- en betere boekhandels in het land en in de Festi- den. filmgerelateerde producten. Restaurants en valshop in de Doelen. Geaccrediteerde gasten brasseries aan het Schouwburgplein boden en pers ontvangen een exemplaar. Met het oog speciale filmmenu’s aan en café brasserie op de internationale doelgroep is de catalogus Dudok exposeerde traditiegetrouw een histo- geheel Engelstalig. De hele inhoud was tege- risch festivalafficheoverzicht. In de etalages aan lijkertijd ook online beschikbaar, zowel in het de Oude en Nieuwe Binnenweg hing het affiche Nederlands als in het Engels. Een aanvulling prominent in het zicht. op de vuistdikke catalogus was de handzame Programme Guide, met programma-informatie en praktische informatie voor de (inter)nationale gasten (oplage: 3.000 exemplaren). Zie voor meer informatie het hoofdstuk International Public Relations.

88 89 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 MARKETING MARKETING EN COMMUNICATIE EN COMMUNICATIE

Website De evenementen die het IFFR traditiegetrouw Ticketverkoop Publieksonderzoek met hoofdsponsoren de Volkskrant en de VPRO Sinds de vorige editie is de festivalwebsite organiseert, zoals de VPRO Preview-, VPRO Voor het tweede jaar was de onlineticketverkoop De festivalorganisatie verricht om het jaar www.filmfestivalrotterdam.com in twee aparte Discovery-, VPRO Tiger-, en de Volkskrantdag in samenwerking met Top Ticket Line een publieksonderzoek. In 2006, tijdens de 35ste domeinen verdeeld: een professionals- en een werden ook in de webshop aangeboden. succes, ondanks de massale belangstelling. editie, werden het bezoekersprofiel en de klant- publieksgedeelte. Het publiek werd nog meer Partners als Hotel The Westin, Hostel ROOM In de nacht van vrijdag 18 januari op zaterdag tevredenheid onderzocht. Dat onderzoek kreeg dan vorig jaar uitgenodigd om interactief met de Rotterdam, Viva en de Bijenkorf brachten aan- 19 januari startte de onlineticketverkoop op dit jaar een vervolg. De resultaten worden medio site om te gaan: via ‘mijn iffr’ waren filmfavorie- trekkelijke acties om een meer gesegmenteerd een speciale afgeschermde en beveiligde mei bekendgemaakt en zijn vanaf dan in rap- ten op te slaan en kon men reacties op geziene publiek te bereiken. website, die via de vertrouwde festivalwebsite portvorm op te vragen bij de afdeling Marketing films achterlaten. De webshop was deze editie Samen met de Volkskrant werd een 2-voor-1- te bereiken was. Op zaterdagochtend ging & Communicatie. Belangrijk aandachtspunt is beter gevuld dan ooit. actie georganiseerd. Iedere dag communi- om 9:00 uur de Centrale Kassa in de Doelen de tevredenheid, dit is immers een belangrijke In de periode december-medio februari telde de ceerde een bon op de voorpagina van de krant open. Op zondagmiddag 20 januari, na het voorwaarde voor herhalingsbezoek en bepaalt website het recordaantal van 430.222 unieke dat men op de daluren – van 09:00 tot 13:00 eerste traditiegetrouw drukke weekeinde, waren zo (de toename van) de bezoekfrequentie en bezoekers (publiek en professionals) en werden uur - twee tickets voor de prijs van één kon online en aan de festivalkassa’s in de Doelen al uiteindelijk de zaalbezetting. Tevredenheid bij ruim 3,5 miljoen pageviews gerealiseerd. De krijgen. Ook met de NS werd een speciale circa 95.000 tickets verkocht. Aan de kassa’s het publiek biedt ook zekerheid aan sponsors absolute piek in zowel bezoekersaantallen als kortingsactie georganiseerd: met drie ‘medepas- van respectievelijk Pathé Schouwburgplein, en adverteerders, en is een voorwaarde voor opgevraagde pagina’s was op 17 januari, de sagiers’ met korting naar de film. Het festival Cinerama en Theater Lantaren/Venster konden het uitbouwen van het merk IFFR en het verder dag dat het volledige programma, inclusief lanceerde zelf met Routes Reliëf Rotterdam een tijdens het festival alleen tickets worden gekocht ontwikkelen en uitbreiden van de activiteiten. catalogusteksten, werd gepubliceerd. In de nieuw initiatief. In dat kader bood het festival voor de dag zelf. festivalperiode verzorgde een redactieteam van dagelijks drie verschillende routes door de De ticketsoorten en -prijzen zijn ten opzichte van Activiteiten en publiciteit door het jaar heen vier man de verslaggeving op de site. Dagelijks programmering aan. Een route bestond uit vier 2007 gewijzigd. De prijs van losse tickets werd De promotie rondom de overige activiteiten werd het belangrijkste nieuws gebundeld in een of vijf thematisch geordende IFFR-activiteiten: met een euro verhoogd naar € 9, in combinatie gedurende het jaar, zoals het uitbrengen van de Tiger Alert, en naar meer dan 11.000 abonnees meestal filmvoorstellingen, maar in sommige met de Tijgerpas € 6. Deze kortingspas was Tiger Releases op dvd, de releases van door het gezonden. Ook werd de volledige dagkrant routes was ook plaats voor een bezoek aan een in prijs verlaagd en kostte € 15, en € 10 voor Hubert Bals Fonds ondersteunde titels Opera als downloadbare pdf-bestand op de website expositie. De Routes Reliëf Rotterdam waren houders van een OV-studentenkaart, CJP, Jawa en Antonia en de voorjaarstoernee Rot- aangeboden. ook te koop in de webshop. Het IFFR is van Pas-65 of Rotterdampas. De Tijgerpas zorgde terdam en route (zie Distributie), de Festivalpre- plan om deze service komende edities verder te voor voordeel voor iedereen die meer dan vijf view en de educatieve activiteiten (zie Educatie), ontwikkelen. tickets kocht, terwijl de Tijgerpas met korting al was merendeels evenredig aan voorgaande Marketing voordeel bood bij meer dan drie films. Per online jaren en kwam mede tot stand in samenwerking Festivalshop gekocht ticket werd € 0,70 handelingskosten met de betreffende afdelingen. Voor de voorverkoop was er in de aanloop naar in rekening gebracht. De zeer gewilde en in Een constant gegeven is de promotionele inzet het festival geen speciale voorverkoopwinkel in de Doelen exclusieve oplage verschenen Unlimitedpas door de Volkskrant en de VPRO, die als hoofd- in de Doelen, maar kon men via de webshop kostte dit jaar € 335. sponsors van het filmfestival en mediapartners terecht. Daar werden ruim 10.000 tickets De festivalshop in de Doelen, het fysieke ver- van de activiteiten gedurende het jaar, volop verkocht voor arrangementen en speciale evene- kooppunt van een breed assortiment van Tijger- aandacht geven aan de eerder genoemde menten als bijvoorbeeld de openingsavond en hebbedingen was aan het eind bijna compleet activiteiten. Door het omvangrijke digitale abon- de verrassingsfilm. Op de digitale schappen lag uitverkocht. Terwijl aan het begin van het festival neebestand kon het IFFR geïnteresseerden ook verder een breed assortiment aan Tijger-mer- de festivalshop haast uitpuilde van kleurrijke door het jaar via e-mailnieuwsbrieven blijvend chandise, waaronder kleding en accessoires. festivalkleding, tassen, mutsen, dvd’s en andere IFFR-zaken. Het aanbod was uitgebreider dan informeren. Het festival begon dit jaar eerder dan anders: online verkrijgbaar was. De Tiger Releases- niet op woensdagavond, maar al in de ochtend dvd’s worden ook buiten het festival via de site werden er films vertoond in de Robeco Filmdag. en diverse distributiekanalen aangeboden. Maar Publiek kon daarin zes festivalklassiekers van de rest van het aanbod, zoals onder andere de voorgaande jaren zien, tegen de klassieke prijs rap uitverkochte catalogus, heeft nu de status van € 8. De Robeco Filmdag werd besloten met van collector’s items. een vertoning van de publieksopener Juno.

90 91 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 De CineMart Closing Party in Parkzicht 92was een groot succes en werd druk bezocht. 93 De Japanse meester Kobayashi94 Masahiro was Filmmaker in Focus. 95 INTERNATIONAL INTERNATIONAL PUBLIC RELATIONS PUBLIC RELATIONS

Het International Film Festival Rotterdam De campagne bestond daarnaast uit meerdere voor de internationale gasten een onmisbaar met het team van de Internationale PR en de (IFFR) heeft internationaal altijd een goede advertenties in de dagelijkse edities (Hongkong, handboek. De aanvulling daarop, de Programme programma-afdeling wederom de Press & reputatie gehad. Om deze te waarborgen en Cannes, Pusan en American Film Market) en Guide, werd goed ontvangen. In deze prak- Industry-screenings. Deze besloten voorstel- te versterken is sinds 2006 extra geïnvesteerd wekelijkse edities van de drie belangrijkste tische publicatie (oplage: 3.000) vond men lingen werden druk bezocht door internationale in een internationale marketing en pr-cam- internationale vakbladen: Variety, Screen overzichtelijk nuttige informatie. Behalve een gasten. Samen met de digitale videotheek zijn pagne. Het afgelopen jaar is deze gevoerd International en The Hollywood Reporter. In het duidelijk overzicht van de verschillende program- de Press & Industry-screenings de belangrijkste onder de noemer BE INSPIRED BY ROT- najaar 2007 ging de campagne ook online met maonderdelen bevatte de Programme Guide voorziening voor de aanwezige professionals om TERDAM: 10 Reasons to Come to Rotterdam, banners op de Variety-website en de Europese ook veel informatie over activiteiten en faciliteiten geselecteerde films te bekijken. en bestond deze uit verschillende publicaties, nieuwsbrief van Screendaily.com van het festival en de stad Rotterdam. advertenties en evenementen. Daarnaast Evenementen organiseerde het IFFR tal van activiteiten om Internationale Voor het eerst waren het CineMart-dossier Rotterdam – de stad en het festival - op de Pers en de Industry Manual niet alleen in gedrukte Het IFFR ontvangt een keur aan internationale internationale filmkaart te zetten. versie, maar ook digitaal toegankelijk via de gasten, van makers van korte en lange films en festivalwebsite. Door deze digitaliseringsslag De 25ste verjaardag van CineMart ging niet journalisten tot producenten en distributeurs. De hadden de gasten eerder toegang tot informatie. Campagne onopgemerkt voorbij. Speciaal voor die gelegen- Industry Party was het netwerkevenement dat Dat vereenvoudigde de voorbereidingen van hun heid pakte Screen International uit met een de onderlinge communicatie stimuleerde. Ook bezoek aan Rotterdam. De komende editie(s) In het voorjaar van 2007 ging de campagne feature, met advertenties van partners en extra was de Industry Party de officiële opening van de wil het IFFR deze nieuwe service uitbreiden en BE INSPIRED BY ROTTERDAM: 10 Reasons aandacht voor het festival in het algemeen en vijfentwintigste editie van de CineMart, en naast perfectioneren. to Come to Rotterdam van start. Voor het Hong CineMart in het bijzonder. Ook in de wekelijkse CineMart-gasten waren ook alle internationale Kong Asia Film Financing Forum in maart werd editie van het toonaangevende Variety verscheen gasten welkom. Ruim 1.000 gasten hadden Naast deze informatiebronnen vergemakkelijkten een set met tien ansichtkaarten gedrukt. Ook een special met aandacht voor de breedte van in het Groothandelsgebouw, naast Rotterdam ook de Event List (overzicht van alle festival- en verschenen dagelijks advertenties in de festiva- het IFFR, met aparte artikelen over het HBF, de CS, een echte room with a view met uitzicht op CineMartevenementen) en de Delegates List ledities van de internationale vakbladen Screen CineMart en het programma. Voor het festival de Euromast en de haven. Vakblad Variety, de (gastenlijst) het festivalverblijf van de internatio- International en Variety. betekent dat de beste internationale publiciteit, Gemeente Rotterdam (Chief Marketing Office nale bezoekers. temeer omdat Variety een enorm bereik heeft. Rotterdam) en het Rotterdam Fonds voor de Begin mei 2007 volgde de publicatie van een In samenwerking met de Film Office kregen Film en audiovisuele media steunden opnieuw algemene festivalbrochure die de diversiteit van internationale gasten voor en tijdens het festival het evenement financieel; nieuwe partners waren het IFFR onder de aandacht bracht. Zo werden Publicaties een aantal informatieve documenten toegezon- Holland Film en Kodak. pagina’s besteed aan de VPRO Tiger Awards den. De Rights List verving de vroegere Sales Het IFFR verstuurt elke maand de digitale Competitie, CineMart, het Hubert Bals Fonds, Letter: een overzicht van geselecteerde films die Nieuw tijdens CineMart was het Buyers & nieuwsbrief Tiger Topics naar ongeveer 4.000 de Film Office/Sales Club, het Rotterdam Lab, nog geen internationale verkoopagent hebben. Sellers-diner, aangeboden door wethouder van internationale relaties. In navolging van de 36ste de korte- en lange speelfilmprogramma’s, de De Distribution Letter met beschikbare territoria Cultuur Orhan Kaya op het stadhuis. Internatio- is die frequentie ook tijdens de 37ste editie Filmmakers en Artist in Focus, de tentoonstel- en contactgegevens van rechthebbenden werd nale verkopers en distributeurs deden tijdens het opgevoerd en kregen internationale relaties en lingen en de stad Rotterdam. Daarnaast regelmatig up-to-date gemaakt. diner zaken op deze historische locatie, die voor aanwezige gasten elke dag een Tiger Topics in produceerde het IFFR flyers met daarin beknopt veel deelnemers een echte ontdekking was. Het hun mailbox. Traditiegetrouw informeerde een de belangrijkste informatie over CineMart en Activiteiten en Buyers & Sellers-diner was zeer geslaagd, en Engelstalig gedeelte in de dagkrant Daily Tiger het HBF, zoals de deadlines en de basisvoor- hopelijk het begin van een mooie traditie. de internationale gasten over de laatste stand faciliteiten waarden. Deze flyer kon in de binnenflap van van zaken. Thuisblijvers konden op de hoogte de algemene brochure worden gestoken. De Festivalgasten konden elke avond elkaar ont- blijven via de festivalwebsite, waarvan het Voor de 37ste editie werd de Sales Club omge- brochures zijn verspreid op andere internatio- moeten en verder netwerken op de Late Night speciale professionalsgedeelte up-to-date werd doopt tot Sales & Industry Club. De naamswijzi- nale filmfestivals en -markten waaronder Can- Festival Drinks (voorheen: Directors’ Drinks) in gehouden. ging was allesbehalve alleen cosmetisch: behalve nes, Toronto, San Sebastian, Pusan, Londen en de Rabobankzaal van de Doelen. Voor de uitrei- De geheel Engelstalige festivalcatalogus was kopers en verkopers konden ook filmmakers nu Los Angeles. van deze besloten ruimte op de vierde verdieping king van de VPRO Tiger Awards, op de laatste van de Doelen gebruikmaken, voor een afspraak vrijdag van het festival, werd een speciale borrel met een Film Office-consultant. Daarmee werd georganiseerd in de Sales & Industry Club voor een verbeterde afstemming van faciliteiten voor alle nog aanwezige gasten. de internationale gasten gerealiseerd. De Film Office organiseerde in samenwerking

96 97 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 INTERNATIONAL PUBLIC RELATIONS Filmfestivals Drie evenementen tijdens de 37ste editie van het festival kwamen tot stand dankzij de CMO. Op het filmfestival van Cannes vond in mei De CMO leverde een substantiële bijdrage aan 2007 voor de vierde maal de exclusieve lunches de Industry Party. Het Buyers & Sellers-diner ‘Meet, Eat and Greet with Rotterdam’ plaats. tijdens de CineMart werd gefaciliteerd door In vijf verschillende lunches schoven 150 de CMO. En er was een speciaal tweedaags relaties aan tafel aan, variërend van filmmakers, programma voor vertegenwoordigers van het producenten en internationale pers tot andere Torino Film Festival, het filmmuseum Museo festivalvertegenwoordigers. Alle gasten ontvin- Nazionale del Cinema en de Film Commision gen ook een IFFR-aandenken: een tube met Torino Piedmonte. Dit in het kader van de vijftig- IFFR-multivitamines. Op het festival van Toronto jarige band van de zustersteden Rotterdam en organiseerde het IFFR met de jaarlijkse borrel Turijn. Naast het bezoek aan de conferentie How het drukst bezochte internationale evenement. to Stimulate Film Sense(s)? (zie het hoofdstuk Op het dakterras van de nieuwe locatie The Educatie) was voor deze gasten een speciale Pilot Tavern ontmoetten 500 gasten de mede- toer door Rotterdam georganiseerd. Hotel New werkers van het IFFR. De introductie van Rutger York, het nieuwe Fotomuseum en de Schiecen- Wolfson als (interim-)directeur gebeurde op een trale werden daarin bezocht. Na afloop werd de cocktail tijdens het London Film Festival. In een vertoning van de Rotterdamse klassieker En gij, centraal gelegen bar stelde hij zich voor aan een kameraad bezocht en daarna was er een diner dwarsdoorsnede van de lokale en internationale in restaurant De Pijp, het oudste restaurant van filmindustrie. Deze borrel werd voor het eerst Rotterdam. georganiseerd, en mede gefinancierd door de Aan het Trainee Project for Young Film Critics namen zes enthousiaste jonge internationale filmcriciti deel. Van linksboven naar Nederlandse Ambassade in Londen. Terugke- Een ontmoeting met de CEO van Arts Alliance rechtsonder: Emine Yildirim, Ma Ran, Luiz Carlos Oliveira Jr., begeleider Gert-Jan Bleeker, R. Emmet Sweeney, Nandini Nair en Jana Kadlecova. rende evenementen waren de borrel in Parijs op Media op het filmfestival van Cannes resulteerde het Institut Néerlandais en het ontbijt tijdens de in een samenwerking met CineMart. Daarin American Film Market in Santa Monica. wordt eerder werk van filmmakers met een project in deze coproductiemarkt gedigitaliseerd Samenwerkings- en beschikbaar gesteld op de Vizumi Pro-site van Arts Alliance Media. Deze extra service is verbanden een aanwinst voor de Cinemart-bezoekers en zal komende jaren worden geperfectioneerd. De samenwerking met de Chief Marketing Voor de komende editie(s) wil het IFFR met Arts Office Rotterdam (CMO) is in het afgelopen jaar Alliance Media tot een uitgebreidere samenwer- geïntensiveerd. Op het filmfestival van Cannes king komen. Ook zijn er in 2007 gesprekken is de gezamenlijke campagne BE INSPIRED BY geweest met image.net om voor de komende ROTTERDAM gevoerd, met als derde deelne- editie samen te werken. Het IFFR wil het pers- mende partij het Rotterdam Fonds voor de Film dossier op deze gespecialiseerde site plaatsen, en audiovisuele media. De campagne bestond waarmee een netwerk 55.000 internationale uit banieren, advertenties en een brochure. publicaties en journalisten de persberichten Mai Elmar (Chief Marketing Officer) en Dig ontvangt. Istha (bestuursvoorzitter Rotterdam Fonds voor de Film en audiovisuele media) kwamen een dag poolshoogte nemen en kennismaken met het grootste filmfestival ter wereld. Voor de festivaleditie 2008 van Cannes zetten de partijen deze samenwerking voort, heel concreet met een Rotterdam Paviljoen, in samenwerking met Holland Film naast het CMO en het Rotterdam Fonds voor de Film en audiovisuele media. VPRO Tiger Award debat 98 9923 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 PERS

Het International Film Festival Rotterdam research in de ontwikkeling van het medialand- (IFFR) heeft een sterke reputatie als ver- schap. Het IFFR figureert veelvuldig in de nieuwend en innovatief festival. Daardoor kolommen en op de websites van de belangrijk- heeft het festival een grote internationale ste filmvakbladen Screen International, Variety nieuwswaarde. Jaarlijks ontvangt het IFFR en The Hollywood Reporter. Ook critici van journalisten van over de hele wereld. Naast gereputeerde filmbladen als Cahiers du cinéma de binnenlandse pers bezochten circa 200 (Frankrijk), Sight & Sound (GB), Film Comment buitenlandse filmjournalisten het festival en (VS), CinemaScope (Canada) en Iskusstvo deden er verslag over op radio en televisie, in Kino (Rusland) publiceerden over het IFFR. kranten, tijdschriften, filmbladen, weblogs en Grote artikelen over het IFFR en Rotterdam op internetsites. verschenen in dagbladen over de hele wereld: lezers in Beiroet, Caïro, Boekarest, Kopenha- IFFR in de media gen, Mexico City, Buenos Aires, Londen, New York, Sydney, Tokio, Bangkok en Jakarta konden In de internationale filmwereld staat ‘Rotterdam’ kennis nemen over wat in Rotterdam aan films bekend als festival dat de jongste ontwikkelingen en exposities werd getoond. Invloedrijke kranten in onafhankelijke, creatieve en experimentele als The Times, Le Monde, de International film- en filmgerelateerde beeldende kunst toont. Herald Tribune, South China Morning Post en Daarnaast hebben de CineMart en het Hubert de Süddeutsche Zeitung stuurden journalisten Bals Fonds een hoge bekendheid en uitstekende en schreven over het festival. Meer en meer ook reputatie. Voor vele filmjournalisten is het IFFR bereikt nieuws over het festival de ‘global com- ‘de vinger aan de pols’ van de onafhankelijke munity’ via satelliet verspreide televisiekanalen, Rutger Hauer reikte op de slotavond de KPN Publieksprijs uit, winnende film wasPersepolis van Marjane Satrapi. filmkunst: zij komen om verslag te doen en internetblogs en veel geraadpleegde websites zichzelf op de hoogte te brengen van de jongste als bbc.com. Zo zal nieuwszender Al Jazeera ontwikkelingen. De Press Office informeert alle voorjaar 2008 een dertig minuten durende belangrijke binnen- en buitenlandse filmmedia reportage over het festival uitzenden. Voor het over deze zaken. eerst ontving het IFFR journalisten uit Syrië en Kameroen. Het programma van het IFFR, dat zich met veel premières, tentoonstellingen en live performan- De aandacht van buitenlandse verslaggevers ces buiten de gebaande paden van de commer- blijkt vooral uit te gaan naar de VPRO Tiger ciële filmindustrie houdt, is dermate onderschei- Awards Competitie, ontdekkingen onder de dend dat veel buitenlandse media er graag over films die hun wereldpremière beleven en naar publiceren. Een belangrijke extra reden voor smaakmakers uit de programmaonderdelen buitenlandse journalisten om naar Rotterdam af waarmee het IFFR zich internationaal onder- te reizen is de aanwezigheid van filmmakers of scheidt als Exploding Cinema, Short: As kunstenaars uit eigen land. Het IFFR ontvangt Long As It Takes en Cinema Regained. Uit de journalisten uit bijna alle Europese landen, uit festivaleditie 2008 is veelvuldig geschreven over Noord- en Zuid-Amerika, en in toenemende mate bijvoorbeeld de tentoonstelling New Dragon uit Azië en de Arabische wereld. In de periode Inns met werk van Wang Bing (Crude Oil) en tussen twee edities zorgt het Press Office voor Tsai Ming-liang (Is It a Dream?), de Tiger Award- ‘industry updates’ over het IFFR, CineMart en winnaar Wonderful Town van Aditya Assarat, HBF. Deze verschijnen tijdens de filmfestivals en de Amerikaanse speelfilmMomma’s Man van filmmarkten van Cannes, Berlijn, Toronto, Pusan Azazel Jacobs en El cielo, la tierra y la lluvia van en Hongkong in de daar uitgegeven publicaties. de Chileense filmmaker José Luis Torres Leiva. Onderhoud, aanvulling en constante vernieu- wing van het perscontactennetwerk is daarbij In Nederland is het IFFR een van grootste van vitaal belang. Belangrijke taken zijn verzen- media-evenementen met een grote impact op de ding van persberichten, persoonlijk contact, en beleving van en deelname aan kunst en cultuur. Interim zakelijk leider van het IFFR Stef Fleischeuer en IFFR-directeur Rutger Wolfson met Artist in Focus Cameron Jamie10023 en ‘een Melvin’. 101 INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 PERS PERS

Het IFFR en het programma zijn uitgebreid mabijlage en verzorgt daarin een reeks artikelen, IFFR Trainee aan bod gekomen op Nederlandse televisie en interviews en korte filmbesprekingen. Dagelijks Project for radio. De VPRO pakte groots uit en verzorgde kiezen de Volkskrant, NRC Handelsblad, NRC op Nederland 2 dagelijks de Rotterdam Film- Next, Trouw, De Telegraaf, AD, Het Parool en Young Film Critics matinee. Deze live talkshow van dertig minuten AD Rotterdams Dagblad hun onderwerpen uit werd vanuit de Rotterdamse Schouwburg het festivalprogramma, evenals de gratis dag- Het festival selecteerde zes enthousiaste, jonge gepresenteerd door Twan Huys, en gevolgd bladen Spits, Metro, De Pers en DAG. Artikelen filmcriciti uit India, Hongkong, Brazilië, Slowakije door uitzendingen van korte films en speelfilms van de persbureaus ANP en GPD verschijnen in en de VS voor de tiende editie van het IFFR uit eerdere festivaledities. De talkshows werden, vele regionale kranten door heel Nederland. Trainee Project. Zij hadden gedurende de festi- aangevuld met actuele beelden, aan het eind valperiode een druk takenpakket: deelname aan van de dag herhaald. De aandacht van de binnenlandse media heeft de FIPRESCI-juryvergaderingen, het dagelijks Premières van Nederlandse speelfilms en zich voor wat betreft de festivaleditie 2008 bloggen op de festivalwebsite, het maken van documentaires zoals bijvoorbeeld TBS konden geconcentreerd op het ditmaal uitgebreide een aantal bijdragen aan de Daily Tiger, het op grote aandacht in televisie- en radioprogram- Nederlandse aandeel in het festival. Rutger publiceren van een festivalverslag voor de eigen ma’s rekenen. Nieuwsrubrieken als het NOS Wolfson is veel geïnterviewd als nieuwe IFFR- affiliatie en een bijdrage voor de FIPRESCI- Journaal, RTL Boulevard, De Wereld Draait directeur. Verder doken Rutger Hauer, Theo website. De trainees werden zoveel mogelijk Door, Goedemorgen Nederland, NOVA en het Maassen (TBS) en Paula van der Oest (Tira- betrokken bij bijzondere festivalevenementen en Jeugdjournaal stuurden cameraploegen naar misu) veelvuldig op in interviews. Maar ook de voorgesteld aan collega-critici. Rotterdam voor een festivalverslag of ontvingen korte filmHemel boven Holland van Rolf van Eijk Het Trainee Project blijft een van de mooiste filmmakers - en festivaldirecteur Rutger Wolfson en de documentaires Megumi van Mirjam van festivalinitiatieven. Mits zorgvuldige selectie, - in de studio. De interviewtelevisiezender Het Veelen, De match van Kees Hin en 2KM2 – het goede voorbereiding, begeleiding en coördinatie Gesprek zond een reeks gesprekken uit met heden van de stad van Carel van Hees en André zijn gegarandeerd, scoort het project op veel makers van geselecteerde films. Het Radio 1 van der Hout kregen ruim aandacht. Veelbespro- gebieden. Het biedt jonge filmcritici niet alleen Journaal verzorgde elke weekdag een verslag ken waren verder de openingsfilmCordero de hun eerste internationale festivalervaring maar vanaf het festival. RTV Rijnmond bood uitge- Dios, I’m Not There van Todd Haynes (mede ook, juist in de vroege, cruciale jaren van hun breide verslaggeving door middel van dagelijkse doordat daags voor het festival hoofdrolspeler carrière, perspectief om zich na deelname te televisie-items in Rijnmond Nieuws en dagelijkse Heath Ledger overleed), het liveoptreden van onderscheiden. Het project laat een nieuwe radioreportages met interviews en filmbespre- The Melvins en de films van Pièce Unique. generatie critici kennis maken met vormen van kingen. Het digitale tv-kanaal Cultura stelde een Vanaf september verzamelt de persafdeling cinema die ze wellicht nog niet of onvoldoende dagelijks IFFR-programma samen met nieuws, informatie en beeldmateriaal. De Press Office kennen. Verder stimuleert en ondersteunt het speelfilms en uitgebreide aandacht voor de New speelt in op een veranderende mediabehoefte project de filmkritiek. Het festival profiteert van Arrivals-competitie. door trailers of filmfragmenten voor internet- de uitstraling die het project heeft en van oud- gebruik te verzamelen. Meer en meer zijn deelnemers als ambassadeurs van het festival. In toenemende mate is ook online verslag deze beeldfragmenten zowel beschikbaar via gedaan van het festival. Inmiddels plaatsen internet als op dvd.Vanaf oktober worden de zowel omroepen als kranten op hun sites steeds diverse media met op maat gesneden informatie vaker korte videoreportages of fragmenten en benaderd. In december en januari organiseert trailers bij filmartikelen. de afdeling zes persvoorstellingsdagen met een Cinema.nl (een samenwerking van hoofd- keur aan films die een goede dwarsdoorsnede sponsoren de Volkskrant en VPRO) deed van het festival geeft zeer uitgebreid verslag met nieuwsartikelen, achtergrondinformatie, blogs van de recensen- Tijdens het festival voorziet een persbalieteam ten en interviews met filmmakers. Ook nrc.nl van zeven medewerkers de circa 450 geaccre- presenteerde dagelijks nieuws, recensies, blogs diteerde persvertegenwoordigers van informatie en videoreportages. en regelt hun interviewverzoeken. De persafde- ling coördineert de media-aandacht voor de De dagbladen hebben speciale festivalpagina’s openings- en slotavond, rond prijsuitreikingen en bijlages gepubliceerd. De Volkskrant publi- en andere nieuwswaardige momenten zoals het ceert samen met het IFFR de festivalprogram- bezoek van bekende filmmakers.

102 103 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 104 De gevel van het Oude Luxor105 Theater, sfeervol verlicht. De VPRO verzorgde onder de noemer Rotterdam Filmmatinee live uitzendingen vanuit de Schouwburg. Hier spreekt presentator Twan106 Huys met regisseuse Lucía Cedrón. 107 108 Theo Maassen en tegenspeelster Lisa Smit samen109 op de rode loper tijdens de première van TBS . Financiën, sponsoring Financiën, sponsoring en subsidies en subsidies

Stichting Filmfestival Rotterdam heeft het dan begroot noodzakelijk. Daarnaast bleek Onder het motto ‘Welke verdieping geeft de Award, te verhogen van € 10.000 naar financiële boekjaar 2007-2008 afgesloten met achteraf een fors extra bedrag voor de pensioen- Volkskrant aan het IFFR-thema undergroundci- € 15.000. Daarmee is het belang van deze prijs een resultaat van € 96.658 negatief. Het resul- verzekering te moeten worden gereserveerd. De nema?’ namen twee als mijnwerkers uitgedoste in de (inter)nationale filmwereld versterkt. Uit de taat betekent weliswaar een sterke verbetering stijging van de materiële beheerslasten wordt acteurs willekeurige festivalbezoekers mee op vijftien genomineerde eerste of tweede speel- ten opzichte van het vorige boekjaar door met onder andere veroorzaakt door stijgende kosten sleeptouw naar de kelder in de Doelen. Daar films koos de juryWonderful Town van Aditya name een stijging van incidentele baten, de van automatisering en van afschrijvingen. Het werden korte films met een Free Radicals- Assarat, Flower in the Pocket van Liew Seng Tat stijging van de structurele lasten zorgde voor resultaat van de materiële activiteitenlasten is uitstraling vertoond. en Go with Peace Jamil van Omar Shargawi als opnieuw een negatief resultaat. Het festival negatief ten opzichte van de begroting hetgeen In samenwerking met het festival werd opnieuw drie gelijkwaardige winnaars. De organisatie van slaagde er opnieuw in vier hoofdsponsoren en met name het gevolg is van de stijging van de programmabijlage gemaakt in een oplage de VPRO Preview- en Discoverydag gebeurde nieuwe partners aan zich te binden. De Tiger programmakosten, reis- en verblijfskosten, en van 390.000. De redactie van de Volkskrant in nauw overleg met de VPRO. De Previewdag Business Lounge groeide tot het beoogde kosten festivalproductie en techniek, zowel in leverde haar eigen inhoudelijke bijdrage aan bestond uit een selectie van zes films uit het aantal van veertig leden. De 37ste editie was het reguliere filmprogramma als bij de activiteiten deze uitgave. De allerlaatste festivaldag was voor festivalprogramma, de Discoverydag uit zes films een veelgebruikt platform voor relatiemarke- van Exploding Cinema. Het negatieve saldo zal de traditionele Volkskrantdag met een marathon- die nog geen Nederlandse distributeur hadden. ting. Voor de tweede maal werd de conferentie worden onttrokken aan de algemene reserve, vertoning van publieksfavorieten. Deze dag met Beide dagen werden via de voorverkoop van ‘Leiderschap in beeld’ georganiseerd. Het die daarmee voor het eerst sinds jaren een 8.000 bezoekers was, en dat is ook traditie, al het festival en lezersaanbiedingen in Backstage IFFR wordt structureel gesubsidieerd door de negatieve stand bereikt. ruim voor aanvang van het festival uitverkocht. aangeboden en waren uitverkocht. Op de laatste Gemeente Rotterdam en het Ministerie van vrijdag van het festival vond de VPRO Tigerdag Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen en Hoofdsponsoren Ook Robeco was opnieuw hoofdsponsor. Het plaats. Daarin kregen bezoekers een selectie ontving daarnaast incidentele subsidies van vervolg op de succesvolle Robeco Filmdag van van films uit de VPRO Tiger Awards Competitie verschillende fondsen en instellingen. De 37ste editie van het International Film Festival de vorige editie was dit jaar naast eigen gasten voorgeschoteld. Tot slot organiseerde de VPRO Rotterdam (IFFR) kende vier hoofdsponsoren: ook voor publiek toegankelijk. Robeco’s wens vanuit het Robeco Filmcafé elke dag live- Financiën KPN, de Volkskrant, Robeco en de VPRO. De om deze dag nog meer bij het festival te integre- uitzendingen met Twan Huys als presentator. KPN was voor het tweede achtereenvolgende ren werd vervuld door de dag af te sluiten met De begroting van het International Film Festival jaar hoofdsponsor en verbond haar naam aan de de officiële openingsfilm voor het publiek:Juno Cinema.nl, een gezamenlijk project van de Rotterdam (IFFR) staat al enkele jaren fors onder publieksprijs. Deze prijs bestaat uit een bedrag van Jason Reitman. Bezoekers van de Robeco Volkskrant en de VPRO, was dit jaar letterlijk druk door een voortdurende stijging van ‘vaste’ van € 7.500 en gaat naar de filmmaker wiens Filmdag konden vanaf woensdagochtend in een halszaak: de logovermelding op de lanyards lasten die niet wordt opgevangen door hogere film de hoogste waardering kreeg in de publiek- de grote zaal van de Schouwburg en Pathé 1 die aan alle gasten, medewerkers en vrijwilligers subsidiebijdragen en/of de jaarlijkse stijging van senquête. Rutger Hauer maakte op de slotavond een aantal hoogtepunten van vorige festivals werden uitgereikt zorgde voor extra exposure. inkomsten uit recette, sponsoring, horeca en de winnaar bekend: de autobiografische anima- zien,waaronder Brokeback Mountain en Das Daarnaast was een gezamenlijke stand ingericht merchandising. Met een incidentele bijdrage tiefilmPersepolis van regisseurs Marjane Satrapi Leben der Anderen. De ticketprijs was ook nog in de Expohal van de Doelen, waarbij niet alleen van de gemeente Rotterdam en een bezuini- en Vincent Paronnaud. Ook de samenwerking die van vorig jaar: € 8. De films werden ingeleid Cinema.nl onder de aandacht werd gebracht, gingstaakstelling voor de eigen organisatie is van KPN en IFFR bleek een winnende combi- door bekende filmpresentatoren René Mioch en maar ook ledenwerving en verkoop van dvd’s en gestuurd op een uitkomst die de continuïteit van natie. De gezamenlijke initiatieven van de vorige Jac. Goderie. Uit het klantentevredenheidson- aanverwante zaken centraal stonden. Cinema.nl het festival niet in gevaar brengt, in afwachting editie, waaronder onder andere een digitale derzoek van Robeco bleek dat deze dag hoog besteedde elke avond aandacht aan het IFFR op van een hogere structurele bijdrage in de videolounge, won namelijk een SponsorRing. werd gewaardeerd. De uitdaging voor zowel de televisie en gedure nde de gehele dag op de komende subsidieperiode. De recette is evenals SPONSORmagazine koos de samenwerking tot Robeco als het IFFR is om bij de volgende editie website. Tot slot bood Cinema.nl dagelijks een voorgaande jaren gestegen, door zowel een winnaar in de categorie kunst. Uit het juryrap- nog meer publiek voor deze dag te trekken. routeplanner met tien filmtips als houvast in de prijsverhoging voor losse kaartjes als door een port: “Als innovatief festival sluit het IFFR aan bij Naast naamsvermelding op de tickets, heeft enorme hoeveelheid aan films tijdens het festival. net wat betere gemiddelde zaalbezetting. Ook de de ambities van KPN en laat het de betrokken- Robeco haar naam opnieuw verbonden aan het Deze routeplanner was dagelijks te zien in de begrote inkomsten uit met name sponsoring en heid van KPN zien bij film in Nederland.” Robeco Filmcafé in de hal van de Rotterdamse Daily Tiger en in de festivalstand. horeca namen licht toe, evenals de incidentele Schouwburg. Een ontwerpbureau richtte het projectbijdragen uit fondsen en van overheden. Aan de verlenging van het contract met drie jaar Robeco Filmcafé sfeervol in met schermen Overige sponsors Aan de lastenkant zijn met name de personele en met de Volkskrant gingen intensieve onderhande- waarop commercials, de Tijger en filmbeelden materiële beheerslasten gestegen. De stijging lingen vooraf. De Volkskrant - voor de 27ste keer werden geprojecteerd. Het publiek kon tussen of Heineken was een nieuwe partner en voerde van de personele lasten heeft deels te maken aan het festival verbonden - organiseerde een na de voorstellingen heerlijk uitpuffen in speciaal de merken Brand op tap en Tiger Beer in fles. met het vertrek van de vorige directeur en van ludieke actie die aansloot bij het Free Radicals- ontworpen Fatboys. Heineken trakteerde het publiek na afloop van de het hoofd Financiën; het tijdstip van hun vertrek thema van deze editie en hun eigen campagne De VPRO besloot, mede op verzoek van het slotfilm op een flesje Tiger Beer. TV5 besloot, na maakte tijdelijke bezetting tegen hogere kosten waarbij de Volkskrant overal vraagtekens zet. festival, de prijs verbonden aan een VPRO Tiger afwezigheid van een jaar, opnieuw partner van

110 111 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 Financiën, sponsoring en subsidies het festival te worden. De samenwerking kwam met de Gemeente Rotterdam en de Algemene onder andere tot uiting in een TV5MONDE-dag Bestuursdienst voor de tweede keer de confe- met twee - uiteraard Franstalige - films. rentie ‘Leiderschap in Beeld’ georganiseerd. ’s Avonds was er een besloten voorstelling van Met het thema ‘van leiderschapsdenkers naar Les amours d’Astrée et de Céladon van Eric persoonlijk leiderschap’ daagden Manfred Rohmer plaats met aansluitend een receptie in van Doorn en Ben Tiggelaar managers uit het aanwezigheid van de hoofdrolspeler Andy Gillet. zakenleven, de overheid en maatschappelijke Andere nieuwe partners waren Flashlight en organisaties, aan de hand van lezingen en veel FedEx. fragmenten, uit tot nadenken over leiderschap. Sixt tekende bij voor de komende drie jaar en Deze bijzondere dag trok ruim 350 geïnteres- voorzag het gehele wagenpark van bestickering seerden. met de inmiddels vertrouwde tekst ‘It’s Tiger- time’. Op een van de zijraamen prijkte de sticker Subsidiënten met een tijgerkop. Het IFFR wordt structureel gesubsidieerd door Behalve aan bovengenoemde (hoofd)sponsors, de Gemeente Rotterdam en het Ministerie van is het festival ook buitengewoon veel dank ver- Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Daar- schuldigd aan Houthoff Buruma die het festival, naast ontving editie 2008 incidentele subsidie onder andere, juridische ondersteuning verleent, van verschillende fondsen en instellingen. Het aan JCDecaux die aan het IFFR abri’s ter Thuiskopie Fonds was bereid een bijdrage te beschikking stelde, aan JVR, Pathé, Cinemeta leveren voor de algehele organisatie van het Digital, Argos Oil, Flashlight, Vitra en Fedex die festival. Het Nederlands Fonds voor de Film Onderdeel van CineMart: de ‘een-op-een’-afspraken tussen financiers en projectvertegenwoordigers. het festival op overige manieren ondersteunden. leverde vanuit de HGIS-Cultuurmiddelen een En tot slot aan Unilever, die alle vrijwilligers bijdrage aan het programmaonderdeel Exploding tijdens het festival voorzag van Cup-a-Soup in Cinema. De Mondriaan Stichting, op grond van een speciaal voor het festival ontworpen mok. de samenwerkingsverbanden, de internationale programmering en de brugfunctie voor een De Tiger Business Lounge, de zakenvrienden- breed en nieuw publiek en het VSBfonds, op club van het festival, groeide met negen extra grond van het omvangrijke, internationale pro- leden tot de maximumomvang van veertig. Om gramma waarmee een breed publiek wordt aan- elkaar beter te leren kennen en de band van de getrokken, besloten eveneens Exploding Cinema leden met het festival te verdiepen werden er in te ondersteunen. Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam augustus en november bijeenkomsten georgani- (OBR) verleende subsidie aan het festival voor seerd waarbij het festival verslag deed en al een de uitvoering van de inhoudelijke verbreding tipje van de sluier van het komende programma van het IFFR en de verbetering van lokale en oplichtte. In plaats van Con Schoenmakers en (inter)nationale bekendheid en zichtbaarheid. Frank van der Gevel, werden Onno Paymans en Prins Bernhard Cultuurfonds heeft een bijdrage Jacob van der Goot uitgenodigd om in de Raad geleverd aan het programmaonderdeel Starting van Advies zitting te nemen. De leden van de from Scratch. Rotterdam Festivals leverde Raad van Advies staan vermeld in het Organisa- traditiegetrouw een bijdrage voor de officiële tieoverzicht in bijlage 6. opening van het festival en daarnaast aan het nieuwe programmaonderdeel Pop Cinema. Ook De 37ste editie was een veelgebruikt platform Rotterdam Durft besloot een bijdrage te leveren voor relatiemarketing. In totaal werden er ruim aan Pop Cinema. Provincie Zuid-Holland leverde dertig ontvangsten georganiseerd met gezel- weer een bijdrage voor het succesvolle project schappen variërend van 10 tot 400 personen. Meet the Maestro en Hogeschool INHOLLAND TV5 en de Lions Club organiseerden speciale voor de samenwerking betreffende de Rutger arrangementen. Tot slot werd in samenwerking Hauer Masterclass.

112 Sponsor Heineken zorgde11323 voor een toepasselijk bier. 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 FUNCTIONELE ORGANISATIE EXPLOITATIEREKENING EN BESTUUR Het International Film Festival Rotterdam Programmamanager René van der Giessen 2007/2008 (IFFR) draait op de inzet van vele tijdelijke voert het cluster Programma & Industrie aan, dat medewerkers en vrijwilligers. Zij dragen in bestaat uit de afdelingen Programma, CineMart, begroting belangrijke mate bij aan de jaarlijks terugke- Hubert Bals Fonds, Distributie, Educatie, Pers, 2007/2008 2007/2008 2006/2007 rende dynamiek binnen de organisatie, vooral International PR, Gastenservice en Film Office. € € € in de aanloop naar, en uiteraard tijdens, het BATEN filmfestival. Voor het publiek en de gasten In september 2007 is ook Stef Fleischeuer vormen zij voor een belangrijk gedeelte het begonnen bij het festival, als interim-zakelijk Opbrengsten ‘gezicht’ en aanspreekpunt van het IFFR. leider. Hij is verantwoordelijk voor het cluster Directe opbrengsten 3.116.918 3.035.500 2.721.737 Gedurende het verslagjaar 2007-2008 had Bedrijfsvoering, met daarin de afdelingen Spon- Directe opbrengsten Hubert Bals Fonds 1.080.520 996.000 1.071.326 IFFR 22 medewerkers in vaste dienst (19 sor- en Fondsenwerving, Financiën, Marketing Indirecte opbrengsten 543.006 362.000 517.991 fte). Daarnaast hadden 37 medewerkers & Communicatie, Productie, ICT, P&O en Totaal opbrengsten 4.740.444 4.393.500 4.311.054 een contract voor een bepaalde periode (12 Secretariaat. In de loop van 2008 zal het IFFR fte). De rest bestond uit zelfstandigen en een nieuwe zakelijk leider werven. Bijdragen medewerkers in dienst van toeleveranciers Subsidie Ministerie van OCW 975.087 954.000 954.515 (223), stagiaires (8) en vrijwilligers (692). Op de afdeling Financiën vond een aantal Subsidie Gemeente Rotterdam 1.160.000 884.036 867.000 Mede door een efficiëntere inzet is het aantal personeelswisselingen plaats. Dineke Keemink Overige subsidie en bijdragen 646.585 582.000 604.297 vrijwilligers ten opzichte van het voorgaande en Maikel Oomens hebben de organisatie Totaal bijdragen 2.781.672 2.420.036 2.425.812 jaar gedaald. Tijdens het festival werkten nog verlaten om aan de slag te gaan bij respectieve- eens vele tientallen personen mee in dienst lijk kunstinstelling V2_ en CJP. Verder heeft Nico Som der baten 7.522.116 6.813.536 6.736.866 van de verschillende deelnemende locaties Komen van de ICT-afdeling het festival verlaten. en horeca. Hij werkt nu onder andere bij het Nederlands LASTEN Film Festival. Het jaar 2007 stond in het teken van het vertrek Het IFFR nam drie nieuwe medewerkers in Beheerslasten: personeelskosten 1.056.945 971.574 858.161 van Sandra den Hamer als artistiek directeur. dienst. Mariska Korff begon in september 2007 Beheerslasten: materiële lasten 653.689 582.250 616.557 Zij verliet na een 21 jaar lange carrière bij het als financieel medewerker, en Janneke Lan- subtotaal beheerslasten 1.710.634 1.553.824 1.474.718 IFFR, waarvan de laatste drie jaar als directeur, gelaan is sinds juni 2007 medewerker Hubert de organisatie voor het directeurschap van het Bals Fonds. Marieke Holt nam eind november Activiteitenlasten: personeelskosten 1.696.463 1.715.212 1.693.418 Filmmuseum in Amsterdam. 2007 de functie van P&O-functionaris over van Activiteitenlasten: materiële lasten 3.273.425 2.806.000 3.067.818 Per september 2007 is Rutger Wolfson Mariëlle van der Sterren, die inmiddels bij de subtotaal activiteitenlasten 4.969.888 4.521.212 4.761.236 benoemd als interim-directeur van de 37ste Universiteit Utrecht werkt. editie. Na het festival zouden het bestuur en Het bestuur van Stichting Filmfestival Rotterdam Activiteitenlasten: personeelskosten HBF 79.835 69.500 104.713 Rutger Wolfson een beslissing nemen over een staat sinds 7 september 2005 onder voorzitter- Activiteitenlasten: materiële lasten HBF 1.003.743 1.071.500 947.126 eventuele permanente aanstelling. Eind februari schap van Melle Daamen. Het bestuur kende subtotaal activiteitenlasten HBF 1.083.578 1.141.000 1.051.839 is bekend gemaakt dat het bestuur Rutger in de periode 2007-2008 één wisseling van de Wolfson voor een periode van vier jaar benoemd wacht: Rutger Wolfson trad af om directeur Som der lasten 7.764.100 7.216.036 7.287.793 heeft tot algemeen directeur. Tot nu toe combi- te worden van het IFFR, Frans van Gestel, neert hij deze functie met het directeurschap van producent bij MotelFilms, trad toe. Per 1 maart Saldo rentebaten en -lasten 19.768 30.000 34.272 De Vleeshal in Middelburg. In juli 2008 legt hij 2008 ziet het bestuur er als volgt uit: Melle die functie neer en wijdt hij zich fulltime aan het Daamen (voorzitter), Hans van der Vlist (pen- Saldo exploitatierekening 222.216- 372.500- 516.655- IFFR. ningmeester), Peter Delpeut, Francine Houben, Als algemeen directeur geeft Wolfson direct Rudy Stroink, Frans van Gestel. Onttrekking(toevoeging) aan bestemmingsreserve HBF 3.058- 19.490 leiding aan een programmaredactie bestaande Ontrekking(toevoeging) aan overige reserves 122.500- 122.500 288.141- uit zes programmeurs, die in hun research Onttrekking(toevoeging) algemene reserve 96.658- 250.000- 248.004- worden bijgestaan door een wereldwijd netwerk van zeventien programma-adviseurs. Bovendien is hij voorzitter van het Management Team dat verder bestaat uit twee clusterhoofden die elk leidinggeven aan de verschillende afdelingen.

114 115 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 1 BIJLAGE 1

Filmfestival titellijst (inclusief installaties, performances, lezingen, debatten en eenmalige presentaties en vertoningen) ip Sieben Tage Sonntag Niels Laupert Germany (overzicht per programmaonderdeel, alfabetisch op land en titel) Milky Way Benedek Fliegauf Hungary, Germany Vasermil Mushon Salmona Israel wp wereldpremière ep Bare-assed Japan Ishii Yuya Japan ip internationale première ip Girl Sparks Ishii Yuya Japan ep Europese première The Mourning Forest Kawase Naomi Japan In Tiger Awards Competitie voor Korte Films wp Of Monster Mode Ishii Yuya Japan Genomineerd voor Prix UIP Rotterdam ip Rebel, Jiro’s Love Ishii Yuya Japan wp Shadow of Sand Kaida Yusuke Japan ep This World of Ours Nakajima Ryo Japan VPRO Vogelfrei Janis Kalejs, Gatis Smits, Janis Putnins, Anna Viduleja Latvia TIGER AWARDS COMPETITION ep Falling from Earth Chadi Zeneddine Lebanon, France wp Wadley Matias Meyer Mexico wp Cordero de Dios Lucía Cedrón Argentina, France, Chile Stellet licht Carlos Reygadas Mexico, France, Netherlands wp El cielo, la tierra y la lluvia José Luis Torres Leiva Chile, France, Germany wp Links Froukje Tan Netherlands ep Fujian Blue Weng Shou-ming China wp Het moeras BarBara Hanlo Netherlands wp Go with Peace Jamil Omar Shargawi Denmark wp Tiramisu Paula van der Oest Netherlands ep Mange, ceci est mon corps Michelange Quay France, Haiti wp A Song of Good Gregory King New Zealand wp Tale 52 Alexis Alexiou Greece ip Drumbeat Adolfo Alix Jr. Philippines ip Waltz in Starlight Shingo Wakagi Japan wp Philippine Bliss Khavn Philippines ip Strizh Abai Kulbai Kazakhstan wp Tropical Manila Lee Sang-Woo Philippines, South Korea ep Flower in the Pocket Liew Seng Tat Malaysia wp Lucky 7 Sun Koh, K Rajagopal, Boo Junfeng, wp Shanghai Trance David Verbeek Netherlands, China Brian Gothong Tan, Chew Tze Chuan, wp Years When I Was a Child Outside John Torres Philippines Ho Tzu Nyen, Tania Sng Singapore ep The King of Ping Pong Jens Jonsson Sweden ep 881 Royston Tan Singapore, Japan ep Wonderful Town Aditya Assarat Thailand wp Forever Damjan Kozole Slovenia wp Las meninas Ihor Podolchak, Dean Karr Ukraine ip L... Like Love Janja Glogovac Slovenia, Czech Republic, Austria, Serbia wp Wellness Jake Mahaffy USA ip Fantastic Parasuicides Park Soo-young, Cho Chang-ho, Kim Sung-ho South Korea Let’s Finish!!! Whang Cheol-Mean South Korea STURM UND DRANG ip Rail Road Crossing Pere Vilà Spain Help Me Eros Lee Kang-sheng Taiwan El asaltante Pablo Fendrik Argentina ip What on Earth Have I Done Wrong?! Niu Chen-zer Taiwan Encarnación Anahí Berneri Argentina Ploy Pen-ek Ratanaruang Thailand Una novia errante Ana Katz Argentina The Darjeeling Limited Wes Anderson USA El otro Ariel Rotter Argentina, France, Germany Juno Jason Reitman USA wp Weltrevolution Klaus Hundsbichler Austria ip Momma’s Man Azazel Jacobs USA wp Who’s Afraid of Kathy Acker Barbara Caspar Austria, Germany wp The Skyjacker Jeff Pickett USA Dagen zonder lief Felix van Groeningen Belgium Liberation Day Lee Isaac Chung USA, France Small Gods Dimitri Karakatsanis Belgium Alice’s House Chico Teixeira Brazil TIME & TIDE Drifter Cao Guimarães Brazil ip Still Orangutans Gustavo Spolidoro Brazil wp Men’s Group Michael Joy Australia Mutum Sandra Kogut Brazil, France ep Unfinished Sky Peter Duncan Australia ip Estômago - A Gastronomic Story Marcos Jorge Brazil, Italy ep It’s Hard to Be Nice Srdjan Vuletic Bosnia and Herzegovina, Continental, un film sans fusil Stéphane Lafleur Canada Germany, United Kingdom, wp Crossroads Wang Jing China Serbia, Montenegro, Slovenia The Summer Solstice Li Ruijun China Behave Maria Ramos Brazil wp We Went to Wonderland Guo Xiaolu China, United Kingdom wp End of the Line Gustavo Steinberg Brazil Dolls Karin Babinská Czech Republic Happy Desert Paulo Caldas Brazil, Germany Autumn Ball Veiko Õunpuu Estonia Winter Story Zhu Chuan-ming China Magnus Kadri Kõusaar Estonia ip Life Track Jin Guang Hao China, South Korea ip 57000 KM entre nous Delphine Kreuter France L’avocat de la terreur Barbet Schroeder France Andalucia Alain Gomis France Dans la vie Philippe Faucon France Un baiser, s’il vous plaît! Emmanuel Mouret France La graine et le mulet Abdellatif Kechiche France Captain Ahab Philippe Ramos France Le papier ne peut pas envelopper la braise Rithy Panh France Charly Isild Le Besco France Persepolis Marjane Satrapi, Vincent Paronnaud France La France Serge Bozon France Persepolis (Original Version) Marjane Satrapi, Vincent Paronnaud France Naissance des pieuvres Céline Sciamma France La maison jaune Amor Hakkar France, Algeria Tout est pardonné Mia Hansen-Løve France Allein in vier Wänden Alexandra Westmeier Germany Le tueur Cédric Anger France ip Das Herz ist ein dunkler Wald Nicolette Krebitz Germany

116 117 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 1 BIJLAGE 1

wp The Revue Sergei Loznitsa Germany, Russia, Ukraine Let’s Talk Ram Madhvani India Staub Hartmut Bitomsky Germany, Switzerland ip Mithya Rajat Kapoor India Four Women Adoor Gopalakrishnan India Freaky Useless Spicy Story Kalpesh CI Patel India, Canada Frozen Shivajee Chandrabhushan India Let the Wind Blow Partho Sen-Gupta India, France ip Listener’s Tale Arghya Basu India A Thousand Dreams Such As These... Sudhir Mishra India, France ip The Wild Bull Umesh Vinayak Kulkarni India English, August Dev Benegal India, France, Switzerland 3 Days to Forever Riri Riza Indonesia ep Unfinished Stories Pourya Azarbayjani Iran KINGS & ACES wp War, Love, God & Madness Mohamed Al-Daradji Iraq, United Kingdom ip Biùtiful cauntri Esmeralda Calabria, Andrea D’Ambrosio, wp A prima vista Michael Pilz Austria Peppe Ruggiero Italy Import Export Ulrich Seidl Austria Mio fratello è figlio unico Daniele Luchetti Italy Cléopatra Júlio Bressane Brazil ep L’ora di punta Vincenzo Marra Italy Useless Jia Zhang-ke China ip Junk Films: The Collected Short Shockumentaries of Chaos Youssef Chahine, Khaled Youssef Egypt, France Tsurisaki Kiyotaka Tsurisaki Kiyotaka Japan L’aimée Arnaud Desplechin France The Prisoner/Terrorist Adachi Masao Japan L’arrière pays Jacques Nolot France Chouga Darezhan Omirbaev Kazakhstan, France Avant que j’oublie Jacques Nolot France ep Welche Richtung geht’s nach Hause? Anna Hoffmann Kazakhstan, Germany La chatte à deux têtes Jacques Nolot France wp Absurd and Absurdity Marat Alykulov Kyrgyzstan Médée miracle Tonino De Bernardi France, Italy Pure Coolness Ernest Abdyjaparov Kyrgyzstan, Kazakhstan Les amours d’Astrée et de Céladon Eric Rohmer France, Italy, Spain Cochochi Laura Amelia Guzmán, Israel Cárdenas Mexico, United ip Meine Mütter - Spurensuche in Riga Rosa Von Praunheim Germany Kingdom, Canada Nachmittag Angela Schanelec Germany ep Burned Hearts Ahmed El Maanouni Morocco ip Own Death Péter Forgács Hungary Nûba d’or et de la lumière Izza Genini Morocco, France The Man from London Béla Tarr Hungary, France, Germany wp 2KM2 - het heden van de stad Carel van Hees, André van der Hout Netherlands wp Hulahoop Soundings (Meet the Maestro) Edwin Indonesia wp De match Kees Hin Netherlands wp Teak Leaves at the Temples Garin Nugroho Indonesia wp TBS Pieter Kuijpers Netherlands Hafez Abolfazl Jalili Iran, Japan wp De verloren kolonie Astrid Bussink Netherlands Centochiodi Ermanno Olmi Italy wp Megumi Mirjam van Veelen Netherlands, Japan Glory to the Filmmaker! Kitano Takeshi Japan wp Joaquín Sabina - 19 días y 500 noches Ramón Gieling Netherlands, Spain Sad Vacation Aoyama Shinji Japan ep Recycle Mahmoud al Massad Netherlands, USA, wp Bowled Over (Meet the Maestro) Sietske Tjallingii Netherlands Jordan, Germany, Spain, Death in the Land of Encantos Lav Diaz Philippines Switzerland, France Alexandra Alexander Sokurov Russia ip Standing Up Waise Azimi Philippines, Afghanistan Cargo 200 Alexei Balabanov Russia ip The Existence Marcin Koszalka Poland Kenedi Is Getting Married Zelimir Zilnik Serbia Tricks Andrzej Jakimowski Poland Secret Sunshine Lee Chang-Dong South Korea ep Nothing Personal Larisa Sadilova Russia ep Unas fotos en la ciudad de Sylvia José Luis Guerín Spain Harvest Nicolas Jolliet Saint Lucia Die Stille vor Bach Pere Portabella Spain wp Zimbabwe Darrell James Roodt South Africa, Zimbabwe En la ciudad de Sylvia José Luis Guerín Spain, France ip Hello, Stranger Kim Dong-Hyun South Korea You, the Living Roy Andersson Sweden, Germany, France ip Uno de los dos no puede estar equivocado Pablo Llorca Spain Two in One Kira Muratova Ukraine ep Out of Coverage Abdullatif Abdulhamid Syria wp The Sun and the Moon Stephen Dwoskin United Kingdom Hidden Faces Handan Ipekçi Turkey Casting a Glance James Benning USA Egg Semih Kaplanoglu Turkey, Greece I’m Not There Todd Haynes USA wp My Marlon and Brando Hüseyin Karabey Turkey, Netherlands, United Kingdom No Country for Old Men Joel Coen, Ethan Coen USA Exodus Penny Woolcock United Kingdom wp Over Here Jon Jost USA wp The End Nicola Collins USA Paranoid Park Gus Van Sant USA wp The Golden Age of Fish Kevin Jerome Everson USA RAZZLE DAZZLE the Lost World Ken Jacobs USA ep Margot at the Wedding Noah Baumbach USA Redacted Brian De Palma USA FILM MAKER IN FOCUS: wp The Reinactors David J. Markey USA ROBERT BREER wp Africa Unite Stephanie Black USA, Jamaica ep Marrakech Inshallah Steffen Fisker Pierce, Christian Pierce USA, Morocco Portrait of Robert Breer Pip Chodorov France Robert Breer at Home (Chez Robert Breer) Jennifer L. Burford France TIME & TIDE: ATOZ Robert Breer France, USA HINGLISH Blue Monday Robert Breer, William Wegman United Kingdom Robert Breer: ‘The Five & Dime’ Animator Keith Griffiths United Kingdom wp Beware Dogs Spandan Banerjee India 66 Robert Breer USA ip A Flowering Tree Vipin Vijay India 69 Robert Breer USA The Last Lear Rituparno Ghosh India 70 Robert Breer USA

118 119 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 1 BIJLAGE 1

77 Robert Breer USA Neotoma Tape Cameron Jamie USA Bang! Robert Breer USA The New Life Cameron Jamie USA Blazes Robert Breer USA Upland BB Fighting Follies Cameron Jamie USA Breathing Robert Breer USA La baguette Cameron Jamie USA, France Colliding Brady Lewis USA Cameron Jamie Live: Eyewash Robert Breer USA Keiji Haino Plays JO Cameron Jamie, Keiji Haino USA Eyewash Robert Breer USA Cameron Jamie Live: Fist Fight Robert Breer USA The Melvins Play BB, Kranky Klaus and Spook House Cameron Jamie, The Melvins USA Form Phases I Robert Breer USA Cameron Jamie Live: Form Phases II Robert Breer USA The Melvins & Keiji Haino Play BB/JO/KK Remix Cameron Jamie, The Melvins, Keiji Haino USA Form Phases III Robert Breer USA Cinematic Nuggets: Selection of Films by Cameron Jamie Various Directors Form Phases IV Robert Breer USA Frames of Mind Ann Woodward, Camera Keiko Tsuno USA ROTTERDÄMMERUNG Fuji Robert Breer USA Homage to Jean Tinguely’s ‘Homage to New York’ Robert Breer USA Fear(s) of the Dark Blutch, Charles Burns, Marie Caillou, I, of the Cyclops (Fragment) George Kuchar USA Pierre Di Sciullo, Lorenzo Mattotti, Richard McGuire France Jamestown Baloos Robert Breer USA ep Appleseed: Ex Machina Aramaki Shinji Japan Linoleum Robert Rauschenberg USA Dainipponjin Matsumoto Hitoshi Japan LMNO Robert Breer USA REC Jaume Balagueró, Paco Plaza Spain A Man and His Dog Out for Air Robert Breer USA wp Let the Right One in Tomas Alfredsson Sweden Un Miracle Robert Breer, Pontus Hulten USA The Unseeable Wisit Sasanatieng Thailand Le mouvement Robert Breer, Pontus Hulten USA wp Able Danger Paul Krik USA Pat’s Birthday Robert Breer USA George A. Romero’s Diary of the Dead George Romero USA Recreation Robert Breer USA Sparkill Ave! Robert Breer USA CINEMA Stockhausen’s Originale: Doubletakes Peter Moore USA REGAINED Swiss Army Knife with Rats and Pigeons Robert Breer USA Time Flies Robert Breer USA Le ballon rouge Albert Lamorisse France Trial Balloons Robert Breer USA ip Half Empty or Half Full Takefuji Kayo Japan What Goes Up Robert Breer USA ep Un lugar en el cine Alberto Morais Spain Le voyage du ballon rouge Hou Hsiao-hsien Taiwan, France FILM MAKER IN FOCUS: Come Back Africa Lionel Rogosin USA KOBAYASHI MASAHIRO Seven Easy Pieces by Marina Abramovic Babette Mangolte USA ep Trumbo Peter Askin USA Amazing Story Kobayashi Masahiro Japan LYNCH blackANDwhite USA, Denmark Bashing Kobayashi Masahiro Japan Bootleg Film Kobayashi Masahiro Japan Closing Time Kobayashi Masahiro Japan CINEMA REGAINED: Flic Kobayashi Masahiro Japan REDISCOVERING THE FOURTH GENERATION Man Walking on Snow Kobayashi Masahiro Japan The Rebirth Kobayashi Masahiro Japan The Alley Yang Yanjin China At the Beach Teng Wenji China FILM MAKER IN FOCUS: Black Snow Xie Fei China SVETLANA PROSKURINA Evening Rain Wu Yigong, Wu Yonggang China In the Wild Mountains Yan Xueshu China ip The Best of Times Svetlana Proskurina Russia Little Flower Huang Jianzhong, Zhang Zheng China Islands. Alexander Sokurov Svetlana Proskurina Russia My Memories of Old Beijing Wu Yigong China Reflection in the Mirror Svetlana Proskurina Russia A Narrow Lane Celebrity Cong Lianwen China Remote Access Svetlana Proskurina Russia River Without Buoys Wu Tian Ming China Accidental Waltz Svetlana Proskurina USSR Sacrificed Youth Zhang Nuanxin China Parents’ Day Svetlana Proskurina USSR Troubled Laughter Yang Yanjin China Playground Svetlana Proskurina USSR Woman Demon Human Huang Shuqin China

FILM ARTIST IN FOCUS: CINEMA REGAINED: CAMERON JAMIE PIÈCE UNIQUE

JO Cameron Jamie Austria Achterland Anne Teresa de Keersmaeker Belgium Kranky Klaus Cameron Jamie France, United Kingdom, Austria L’imitation du cinéma Marcel Mariën Belgium Spook House Cameron Jamie United Kingdom, France Agrippina é Roma-Manhattan Hélio Oiticica Brazil BB Cameron Jamie USA Limite Mário Peixoto Brazil

120 121 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 1 BIJLAGE 1

Anémic cinéma Marcel Duchamp France Swan Song Jani Ruscica Finland Un chant d’amour Jean Genet France ip Batbox/Beatbox Jani Ruscica Finland, USA Der Verlorene Peter Lorre Germany ep Aditi Singh Mickael Kummer France The House is Black Forugh Farrokhzad Iran wp Las cinco de la tarde Caroline Brunner France Yûkoku Yukio Mishima Japan ip La cité radieuse Romain Raynaldy France The Cabinet of Dr. Ramirez Peter Sellars USA Déperdition lointaine Dominik Lange France Film Samuel Beckett USA L’escale Shalimar Preuss France The Honeymoon Killers Leonard Kastle USA Eut-elle été criminelle... Jean-Gabriel Périot France In the Street Helen Levitt USA Film annonce Maurice Lemaitre France Miracle Edward Ruscha USA ip Heureux qui comme Edouard Franck Lebon, Vincent Burgevin France Phase IV Saul Bass USA Hezraellah Yann Beauvais France True Stories David Byrne USA ip J’ai pris la foudre Laurent Larivière France Wanda Barbara Loden USA ip Made in Taiwan Alexandre Mehring France La memoria dei cani Simone Massi France SHORT: Mon Kaboul Whahid Nazir France AS LONG AS IT TAKES ip Le mort n’entend pas sonner les cloches Benjamin Mirguet France ip Où se trouve le chef de la prison? Patric Chiha France Ahora todos paracen contentos Gonzalo Tobal Argentina wp La peau dure Jean-Bernard Marlin, Benoit Rambourg France Shmetamorphosis Jack Feldstein Australia Résistance aux tremblements Olivier Hems France ip Spike Up Anthony Maras Australia Shopping Sébastien More France wp Wasting Away Tim Dean Australia wp Sniper Alain Rimbert France 48/95 Tausendjahrekino Kurt Kren Austria Unlith Mihai Grecu France Bled Siegfried A. Fruhauf Austria Viril Damien Manivel France Cityscapes Michaela Grill, Martin Siewert Austria Le voyage de Rabia Meyar Al-Roumi France wp Mosaik mécanique Norbert Pfaffenbichler Austria Water Buffalo Christelle Lheureux France Part Time Heroes Chris Haring, Mara Mattuschka Austria wp Waltz on Thin Air Eric Beveraggi, Charles Bédué France, China wp Steifheit I + II Albert Sackl Austria L’armée des fourmis Wissam Charaf France, Lebanon ip Vertigo Rush Johann Lurf Austria Energie! Thorsten Fleisch Germany Grill/Ielasi Michaela Grill, Giuseppe Ielasi Austria, Italy Futures Robert Seidel Germany ep The House Asif Rustamov Azerbaijan Halbe Stunden Nicolas Wackerbarth Germany wp 11 Coins Volha Dashuk Belarus Haunt 1-3 Niklas Goldbach Germany Maria Victor Asliuk Belarus Las Vegas, New York, Blackpool Sascha Pohle Germany ip Le devoir Ariane Lippens Belgium Rauschen & Brausen I Daniel Burkhardt Germany Film (Hôtel Wolfers) Dora García Belgium wp Teaching the Alphabet Volker Schreiner Germany Gravity Nicolas Provost Belgium ip Die unsichtbare Hand Dirk Lütter Germany ip Die Hütte Sophie Nys Belgium Weiss Florian Grolig Germany Made in Belgium Vincent Meessen Belgium ip Lovely Andrea Hito Steyerl Germany, Bosnia and Herzegovina wp Mouthface Antonin De Bemels Belgium Polska Roadmovie Bartosz Grudziecki Germany, Poland Plot Point Nicolas Provost Belgium ip The Scarlet Robe Mak Yan Yan Hong Kong Stroom Filip Sterckx Belgium Wrestling Grímur Hákonarson Iceland Suspension Nicolas Provost Belgium ip Bilal Bagasworo Aryaningtyas Indonesia ip Sentinela Afonso Nunes Brazil wp Half Teaspoon Ifa Isfansyah Indonesia ip Invitation to Dine with the Comrade StalinRicardo Alves Júnior, Gianfranco Rolando Brazil, Argentina ip Home Otty Widasari Indonesia Artist Statement Daniel Barrow Canada wp Thou Shalt Not Wait Riri Riza Indonesia ip The Boy Who Died John Price Canada ip Trip to the Wound Edwin Indonesia Butte Philip Szporer, Marlene Millar Canada ip When I Backed Home, No Mother in Front of the Door Gelar Agryano Soemantri Indonesia ip Camp Series #1 John Price Canada ip Death Road Sanan Najim Iraq ip Camp Series #2 John Price Canada ip He Who Saw Everything Husein Atshan Iraq wp Intermittent Movement #3 John Price Canada wp One Day in Khadimiya Prison for Women Oday Salah Iraq Isolating Landscapes Heidi Phillips Canada ip The Beekeeper’s Son Jamie Hannigan Ireland ep Odin’s Shield Maiden Guy Maddin Canada Farewell Packets of Ten Ken Wardrop Ireland wp School Mike Hoolboom Canada wp The Man in 301 David Freyne Ireland wp Address Unknown Guo Xiaolu China ip Hamdi and Maria Timor Britva Israel, Germany Ten Years Jia Zhang-ke China Pinocchio Luca Bolognesi Italy Way Out Chen Tao China ep Beijing Holiday Edgar Honetschläger Japan 731: Two Versions of Hell James T. Hong China, USA ip Elements of Nothing Makino Takashi Japan wp Failed States Henry Hills Czech Republic, USA ip Eve Makino Takashi Japan The Presence of Another Door Morten Dysgaard Denmark ep The Festival in the Cage Saruyama Norihiro Japan Contrapuntal Jani Ruscica Finland wp Film of the Sea Ishida Takashi Japan Pilgrim Jani Ruscica Finland Goujonnette and the Witch of the Windmill Fukui Takuya Japan

122 123 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 1 BIJLAGE 1

ip The Intimate Stars Makino Takashi Japan Brain Surgeon Ömer Ali Kazma Turkey ip Mirror for Eyes Kondo Hiroshi Japan wp Ah, Liberty! Ben Rivers United Kingdom ip No is E Makino Takashi Japan Bachelor Machines Part 1 Rosalind Nashashibi United Kingdom OOIOO UMO Shoji Goto Japan Forest Murmurs Jonathan Hodgson United Kingdom ip Real Access Discommunication Oguchi Yoko Japan ip Great American Desert Stephen Connolly United Kingdom Headcharge Almagul Menlibayeva Kazakhstan The Ivalo River Delta Patrick Beveridge United Kingdom Ras Star Wanuri Kahiu Kenya, South Africa wp Joy Joe Lawlor, Christine Molloy United Kingdom ep Searching for God Zirek Mira Kurdistan Magnetic Movie Semiconductor United Kingdom ep Water Mehdi Hesen Kurdistan Soft Simon Ellis United Kingdom ep We Have Gasoline Shaxawan Idrees Kurdistan Son Daniel Mulloy United Kingdom ep The White Page Fethi Evari Kurdistan Invisibilities Konrad J. Welz United Kingdom, Malaysia ip Everything’s OK Akjol Bekbolotov Kyrgyzstan ip 27,000 Days Naveen Singh USA Lebanon/War Rania Stephan Lebanon ip 33 1/3 rpm Jonathan Schwartz USA My Palestine Nadine Naous, Léna Rouxel Lebanon wp The Adventure Mike Brune USA Train-Trains (Where’s the Track?) Rania Stephan Lebanon wp After Writing Mary Helena Clark USA Drawing the War Lena Merhej Lebanon, USA wp AKA Martha’s Vineyard Richard Sandler USA ep * As I Lay Dying Ho Yuhang Malaysia ip All Through the Night Michael Robinson USA ep Blue Roof Woo Ming Jin Malaysia At Sea Peter Hutton USA ep Nobody’s Girlfriend Tan Chui Mui Malaysia ip Beirut Outtakes Peggy Ahwesh USA wp Retrace Margaret Bong Malaysia ip Bergamasque Unknown USA ip Shaking the Gods Tey Kok Hau Malaysia Between 2 Deaths Wago Kreider USA wp 5 Walks Anna Abrahams Netherlands wp Black and White Trypps Number Four Ben Russell USA 50 Cent Ester Gould, Sarah Sylbing Netherlands Cabinet Todd Herman USA Agatha Marta Jurkiewicz Netherlands ip A Covenant Adam Ariana Hamidi USA wp Binnenverblijven Arianne Olthaar Netherlands ep Dear Bill Gates Sarah J. Christman USA Dear Oprah: Non-Voting America’s Wildest Dream Kasper Verkaik Netherlands Destiny Manifesto Martha Colburn USA Dream City Tomas Kaan Netherlands ep The Expiration Leslie Thornton USA wp Getijden Karel Doing Netherlands The Five Bad Elements Mark LaPore USA wp Hemel boven Holland Rolf van Eijk Netherlands ip Flight Greta Snider USA Holland 07 This Lüscher Netherlands Foggy Mountains Breakdown More Than Non-Foggy Mountains Jessie Stead USA wp Jolanda 23 Pim Zwier Netherlands wp A Hallow Kiss for Mark LaPore Luther Price USA wp Loud_Things Telcosystems Netherlands Hotel Chevalier Wes Anderson USA Moments of Considered Time Arthur Kleinjan Netherlands House Ben Rivers USA wp Nummer acht (Everything Is Going to Be Alright) Guido van der Werve Netherlands ip How to Conduct a Love Affair David Gatten USA Oh Great Now Look What Happened Tijmen Hauer, Gerbrand Burger Netherlands Jean Genet in Chicago Frédéric Moffett USA Paradiso Stills / Paradiso Still Lives Marc Geerards Netherlands ep Launch Brian Doyle USA wp Rettich Edward Luyken Netherlands Mechanical Nights Keja Ho Kramer USA Saeftinge Jacco Olivier Netherlands ep Midden David Dinnell USA Safety First (On the Art of Flying Since 9-11) Robert Oey Netherlands wp Minot, North Dakota Cynthia Madansky, Angelika Brudniak USA wp Sarah Ann Pim Zwier Netherlands ip The Mongrel Sister Luther Price USA wp De tijd Bart Vegter Netherlands ip Motion Studies #97: Inertia Jake Mahaffy USA Worms Sil van der Woerd Netherlands Nymph Ken Jacobs USA Zo mooi Stefan van de Staak Netherlands ep Observando el cielo Jeanne Liotta USA Summer Camp Yael Bartana Netherlands, Israel Office Suite Robert Todd USA Taua Tearepa Kahi New Zealand Perfect Day Paul Wong USA Acasá Paul Negoescu Romania Phantom Luke Sieczek USA On the Third Planet from the Sun Pavel Medvedev Russia Pitcher of Colored Light Robert Beavers USA The Slippery Mountain Galina Myznikova, Sergey Provorov Russia Profit Motive and the Whispering Wind John Gianvito USA Allen Ginsberg Gives Great Head X’ Ho Singapore ep Red Stallions Revenge Vanessa Renwick USA Flat Dreams Eva Tang Singapore Rehearsals for Retirement: In Memoriam Mark LaPore Philip Solomon USA Grandma Anthony Chen Singapore wp Remember Back, Remember When Rainer Judd USA Sin Sai Hong Royston Tan Singapore Selling of New York Nam June Paik USA On the Sunny Side of the Alps Janez Burger Slovenia ip Shadow Ernie Gehr USA ip Lucid Dreaming Ju Jaehyung South Korea ip Singing Biscotts Luther Price USA ip Waiting Kim Jong-Kwan South Korea ep Sketch Film # 5 Tomonari Nishikawa USA Chocolate con churros Mario de la Torre Espinosa Spain ip Smells Like Teen Spirit Jem Cohen USA Flashback al revés Chema Garcia Ibarra Spain Sunshine State (Extended Forecast) Christopher Harris USA ip Paseo Arturo Ruiz Serrano Spain wp Surf and Turf Abigail Child USA Caravan Rally Malid Skjöld, Jenny Bergman Sweden wp Today! Jessie Stead, David Gatten USA wp Like. Real. Love Anocha Suwichakornpong Thailand ip Tziporah Abraham Ravett USA

124 125 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 1 BIJLAGE 1

ep What the Water Said, Nos. 4-6 David Gatten USA ip A Portrait near the Window Ohashi Masaru Japan Where Is Estel? Jared Katsiane USA Print 8 Noto Masaru Japan ip Zelienople Darcy Shreve USA Regular8 is 16mm Film Okuyama Jun’ichi Japan ip Armoire Vincent Grenier USA, Canada Suginami - Green Kawaguchi Hajime Japan Hobbit Love Is the Greatest Love Steve Reinke USA, Canada There Is Tomorrow Maeda Toshiyuki Japan ip Notes from a Bastard Child Fern Silva USA, Portugal To the Suburbs Maeda Toshiyuki Japan Historias del viento Javier Beltrán Ramos Venezuela ip Tokyo/8mm/Still/Camera Maeda Toshiyuki Japan wp Brief [1] Arthur van der Lee Netherlands SHORT: wp Idyll Esther Urlus Netherlands STARTING FROM SCRATCH wp Nook & Cranny Francien van Everdingen Netherlands Paradiso Stills - Stil Levens Jaap Pieters Netherlands wp Destra o sinistra LABO Belgium wp Wijk Daan de Bakker Netherlands Across Cara Morton Canada wp Along with the Phoenix Masha Godovannaya Russia, Netherlands ep All That Rises Daïchi Saïto Canada ip Dolce far niente-The Tomb Story 1 Lee Wonwoo South Korea ep Behind the Walls and Under the Stairs Christina Battle Canada Hit Stitch - Heat Shot 2 Kim Yeon Jeong South Korea Behind This Soft Eclipse Eve Heller Canada ip Tide Jang Eunju South Korea ep By Grace Joshua Bonetta Canada Super-8 Game Arcade Mobileskino Switzerland ep Death Pt.1 Sebastjan Henrickson Canada wp Double Exposure Sarah Tulloch United Kingdom Fall Deirdre Logue Canada ep The Space Between Karen Mirza, Brad Butler United Kingdom ep Fallen Flags Amanda Dawn Christie Canada 30 Ways to Walk Jeff Gill USA ep The Finite Alexi Manis Canada ep Degradation #1: X-RAY James June Schneider USA ep Fore-and-Aft Sara Maclean Canada Discoveries on the Forest Floor 1-3 Charlotte Pryce USA ep Guardian Angels Michele Stanley Canada Madame Winger Makes a Film: A Survival Guide to the 21st Century Helen Hill USA Hardwood Process David Gatten Canada The Shape of the Gaze Maïa Cybelle Carpenter USA wp If There Are Any Heavens My Mother Will (All by Herself) Have Kelly Egan Canada ep Sketch Film #4 Tomonari Nishikawa USA ep Lab Movie Sebastjan Henrickson Canada Your New Pig is Down the Road Helen Hill USA Minus Chris Chong Canada Metamkine Workshop Results Various Directors ep A Noiseless Patient Spider Andrew Lennox Canada Portraits Project Various Directors Opening Series 3 Philip Hoffman Canada Phil’s Film Farm Film John Porter Canada EXPLODING CINEMA: Scratch Deirdre Logue Canada FREE RADICALS Taking Pictures Scott Berry, Adam Segal Canada Towards Everyday Lightning James Gillespie Canada Arnulf Rainer Peter Kubelka Austria We Are Going Home Jennifer Reeves Canada Dianthus Karoe Goldt Austria ep The Wooden Lightbox: A Secret Art of Seeing Alex MacKenzie Canada Modell 5 Granular Synthesis Austria wp v=d/t Amanda Dawn Christie Canada, Netherlands 3Radicals: Joseph Plateau Joseph Plateau Belgium wp Passing Through Frances Sander, Dimitri Berzon Czech Republic Futur anterieur Cellule d’intervention Metamkine Xavier Quérel, Christophe Auger, Jérôme Noetinger France (aka Disciples of the Heinous Path - Part 1: The Pain of Everyone) Herman Asselberghs Belgium ep Faux mouvements Pip Chodorov France Let’s Try to Find out What Goes on in the Male Barracks Anne-Mie van Kerckhoven Belgium ip Fellini G.Mastorna Olivier Dutel France O_Rex Eric Joris Belgium ip Le Granier Olivier Fouchard France Presto, Perfect Sound Manon de Boer Belgium Lafoxe Gaëlle Rouard, Etienne Claire France The Flicker Film Norman McLaren Canada Le point aveugle Collectif Burstscratch France Critique de la séperation Guy Debord Denmark, France wp Running Time Hélène Martin France L’anticoncept Gil Joseph Wolman France De un vastisimo mar Yoana Urruzola, Stefano Canapa, Josefina Rodriguez, Julien Cuidado’ Light Edson Barrus France Tarride France, Uruguay Gazes into Heaven Cameron Jamie France De dentro Peter-Conrad Beyer Germany Gutter Howl Cameron Jamie France ip From End to End Peter-Conrad Beyer Germany Hallucination of a Headhunter Cameron Jamie France Lauter Anfänge - Leise Enden Sector 16 Germany Holon Christian Lebrat France wp Pulse Anuradha Chandra India, Netherlands Infernal Gemini Cameron Jamie France Cucinema di Genzano Italy The Juggler’s Delirium Cameron Jamie France Jennifer Gentle Italy Loaf Robert Breer France ip The Arietta of a Child Katayama Kaoru Japan A Man and His Dog Out for Air Robert Breer France Ekuotosazu (in Seven Parts) Oki Masaharu Japan Marvelous Black Soap Cameron Jamie France Eyelids (World 6) Kawaguchi Hajime Japan Mask with Molten Braids Cameron Jamie France Film-Film #04 -Roll- Oshima Keitaro Japan Masque siamois Cameron Jamie France From the Train Window Ohashi Masaru Japan La mémoire interne Cameron Jamie France ip Hakushu Kawaguchi Hajime Japan My Tree Cameron Jamie France ip Inclined Horizon Ota Yo Japan Papa Gateau Cameron Jamie France Mudaikyu Noto Masaru Japan Polymorphous Divinity Cameron Jamie France

126 127 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 1 BIJLAGE 1

SHO(U)T Vincent Elka France Razor Blades Paul Sharits USA Silhouettes Salty Cameron Jamie France Sad Fun Paul Sharits USA Still Life Yann Beauvais France Scenes From Under Childhood Section #1 Stan Brakhage USA Sur le passage de quelques personnes à travers une Self-less Portraits Paul Sharits USA assez courte unité de temps Guy Debord France Self-Portrait with Bulbs Paul Sharits USA When I’m Home Cameron Jamie France Sequence from ‘Breathing’ (Doodles) Robert Breer USA Wonder Voice Thrower Cameron Jamie France Sequence from ‘Breathing’ (pluie d’étoiles) Robert Breer USA ip Leonie Saint Jana Debus-Cologne Germany Shutter Interface Paul Sharits USA Xenogenesis Akihiko Morishita Japan Study ‘Frozen Film Frame’ of Frame Study 31: Pulse A Paul Sharits USA To Live Outside the Law You Must Be Honest Nicoline van Harskamp Netherlands Sweethearts (for Emmett Williams) Andrew Lampert USA Sylvia Kristel - Paris Manon de Boer Netherlands, Belgium Tableau Robert Breer USA Umfeld Speedy J, Scott Pagano Netherlands, USA wp Tony Conrad: DreaMinimalist Marie Losier USA Attention: Light! Jozef Robakowski, Wieslaw Michalak Poland Transcription (Study for Set A) Paul Sharits USA Keith Rowe (Various Paintings) Keith Rowe Réunion Untitled (1977) Paul Sharits USA Hera Piadosa Manu Uranga Spain Untitled (2004) Robert Breer USA Basement Basement Peter Todd United Kingdom Untitled (undated) Paul Sharits USA ip Bogman Palmjaguar Luke Fowler United Kingdom Untitled (undated) Paul Sharits USA New Ratio Simon Payne United Kingdom Untitled (undated) Paul Sharits USA The Nine Monads of David Bell Luke Fowler United Kingdom Untitled (undated) Paul Sharits USA wp See Noise Hear Light Matt Hulse United Kingdom Untitled ‘CRIMS**O**N’ Paul Sharits USA What You See Is Where You’re At Luke Fowler United Kingdom Untitled, Time Flies Robert Breer USA 3-D Mutoscope Robert Breer USA Untitled, What Goes Up (4x) Robert Breer USA 3rd Degree Paul Sharits USA Violin Sexuality Paul Sharits USA Archangel Victor Grauer USA What Goes Up Robert Breer USA AUTO/PS.Y Study IV Paul Sharits USA Window Talk: Recent Opportunities for Peeping Tony Conrad USA Book Paul Sharits USA Wintercourse Paul Sharits USA Column Robert Breer USA Word Movie (Fluxfilm #29) Paul Sharits USA Damaged Cells IV Paul Sharits USA EXPRMNTL, the Ghosts of Knokke-Le-Zoute Various Directors Declarative Mode Paul Sharits USA Pop Cinema - Live Performances Various Epileptic Seizure Comparison Paul Sharits USA Pop Cinema - Talkshows Various Film Culture 65-66 Jonas Mekas USA Film in Which There Appear Edge Lettering, Sprocket Holes, EXPLODING CINEMA: Dirt Particles, Etc. Owen Land USA NEW DRAGON INNS Filmstrip Collage Paul Sharits USA The Flicker Tony Conrad USA 18 Days Xu Zhen China Float Robert Breer USA Crazy Man Zhang Ding China Float Porcupine Robert Breer USA wp Crude Oil Wang Bing China Flux Paper Games: Rolls & Folds Paul Sharits USA History of Chemistry 1 & 2 Lu Chun Sheng China Flux Series Paul Sharits USA i-Mirror Cao Fei China For ‘Luv/Fuck Mandalas’ Paul Sharits USA wp Nirvana Yang Heng China The Forgetting of Intentions and Impressions Paul Sharits USA ep Only Child, Upward, Downward, Forward, Backward, Form Phases IV Robert Breer USA Rightward and Leftward Cui Zi’en China Free Radicals Len Lye USA Seven Intellectuals in Bamboo Forest Part 1-5 Yang Fudong China Freud’s Psychopathology of Everyday Life Paul Sharits USA Whose Utopia Cao Fei China Frozen Film Frames: Dream Displacement Paul Sharits USA Fengming, a Chinese Memoir Wang Bing Hong Kong, China, France Homage to John Cage Robert Breer USA 77 Shu Li-Ting Taiwan Intimate Photo with Girlfriend Paul Sharits USA Is It a Dream? Tsai Ming-liang Taiwan Jaye Lady Jaye Marie Losier USA On Going Chen Chieh-jen Taiwan Location III: The Forgetting of Impressions and Intentions Paul Sharits USA The Route Chen Chieh-jen Taiwan A Man and His Dog Out for Air Robert Breer USA Visitor Wang Ya-Hui Taiwan Mural Flipbook Robert Breer USA wp Yeeha formosa Hongjohn Lin Taiwan Open the Door: An Incision Paul Sharits USA ep Somewhere, Late Afternoon... Ella Raidel, Hongjohn Lin Taiwan, Austria Oscillation Frames Paul Sharits USA wp Black Air Apichatpong Weerasethekul (advisor), Panorama 1 Robert Breer USA Pimpaka Towira, Jakrawal Nilthamrong, Positano Paul Sharits USA Akritchalerm Kalayanamitr, Koichi Shimizu Thailand Project for a New American Century Keith Sanborn USA ep Hero Thaweesak Srithongdee Thailand Rapture Paul Sharits USA ep Krasob Nitipong Thinthupthai Thailand Rate of Change Bill Brand USA ep Middle-Earth Thunska Pansittivorakul Thailand Ray Gun Virus Paul Sharits USA ip Nimit Apichatpong Weerasethakul Thailand Razor Blades Paul Sharits USA ip The Planet Uruphong Raksasad Thailand

128 129 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 1 BIJLAGE 1

ep The Rocket Uruphong Raksasad Thailand De wereld als verzameling Koert Davidse Netherlands ep The Truth Be Told: The Cases Against Supinya Klangnarong Pimpaka Towira Thailand Garcia Lorca esta vivo? Eef de Graaf Netherlands, Spain A Voyage of Foreteller Jakrawal Nilthamrong Thailand SPECIALS DUTCH TREATS (INDUSTRY EVENT) Robeco Filmdag: Das Leben der Anderen Florian Henckel von Donnersmarck Germany Robeco Filmdag: Anche libero va bene Kim Rossi Stuart Italy Nightwatching Peter Greenaway Canada, France, Germany, Poland, Robeco Filmdag: Le grand voyage Ismaël Ferroukhi Morocco, France Netherlands, United Kingdom Robeco Filmdag: Brokeback Mountain Ang Lee USA The Bird Can’t Fly Threes Anna Netherlands Robeco Filmdag: Good Night, and Good Luck. George Clooney USA Duska Jos Stelling Netherlands Robeco Filmdag: Me and You and Everyone We Know Miranda July USA Faces Gmax Netherlands Kids Only Various directors Gold Niek Koppen Netherlands Kids Only Mini: Toverslag van Musicoop Netherlands Love Is All Joram Lürsen Netherlands Hollywood in de Klas Netherlands The Muse Ben van Lieshout Netherlands wp Simply Cinema 3 Christiaan van Schermbeek Netherlands Nadine Erik de Bruyn Netherlands Rotterdam Classics ‘En Gij, Kameraad?’ Cor Aafjes, Jan Jansen Netherlands Stages Mijke de Jong Netherlands Surprise Film: Lars and the Real Girl Graig Gillespie USA Blind Tamar van den Dop Netherlands, Belgium, Bulgaria Closing Night Film: The Band’s Visit Eran Kolirin Israel

KORT ROTTERDAMS / wp wereldpremière ROTTERDAM SHORTS 2007 ip internationale première ep Europese première wp De 3D-machine Joost van den Bosch, Erik Verkerk Netherlands In Tiger Awards Competitie voor Korte Films wp Camhead Daniel van den Broeke Netherlands Genomineerd voor Prix UIP Rotterdam wp EIS FREI Ivan Barbosa Netherlands wp Heartbeat Edwin van Viegen Netherlands wp Woman in Front of a Camera Kim Engelen Netherlands

MADE IN ROTTERDAM

Aan ons den arbeid Jeroen van Bergeijk Netherlands Bijna blind Willem Baptist Netherlands Bo Dancing Eddie van der Velden Netherlands Chanaika Victor Vroegindeweij Netherlands Dance for Kika Walter Brokx Netherlands Flikker Arthur Bueno Netherlands He Said, She Said Corinne Bot Netherlands Hunted Eddie van der Velden Netherlands Little Bitch Hester Scheurwater Netherlands Numoonlab TV Maaike Engels Netherlands Ode ober Hiba Vink Netherlands Overgeleverd Walter Brokx Netherlands Postfabriek Ewout Zimmermann Netherlands Purify Hester Scheurwater Netherlands The Real Action Heroes Mark Wallaard Netherlands Rotterdamse Saudade Koert Davidse Netherlands Saut samt Rosh Abdelfatah Netherlands Schoon Martijn J. Kramp Netherlands De sleutelhanger Jan Katsma, Debbie Kleijn Netherlands S.O.A Corinne Bot Netherlands Sons of Art Wendelien Voogd Netherlands Spider Corinne Bot Netherlands The Tenants Silvain Hooglander Netherlands Terug Roy Dames Netherlands Trombón Jasper Masthoff Netherlands Twee meisjes Pablo Willems Ramirez Netherlands Two Sides of the Mirror Corinne Bot Netherlands Uit het hart van Odessa André Schreuders Netherlands De verhuizing, 15 jaar later Jan Louter Netherlands Wabi, schoonheid zien in imperfectie Farah Rahman Netherlands

130 131 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 2 BIJLAGE 2

Eindstand KPN Publieksprijs 58 Nûba d’or et de la lumière 3,8407 226 59 Who’s Afraid of Kathy Acker 3,8352 176 Titel Score Aantal respondenten 60 Frozen 3,8342 525 1 Persepolis 4,5950 1099 61 Mithya 3,8339 277 2 Estômago - A Gastronomic Story 4,4892 881 62 Continental, un film sans fusil 3,8228 463 3 2KM2 - het heden van de stad 4,4731 279 63 Small Gods 3,8203 384 4 Cordero de Dios 4,4524 736 64 Das Herz ist ein dunkler Wald 3,8124 709 5 Mio fratello è figlio unico 4,4500 1171 65 Secret Sunshine 3,8062 1017 6 No Country for Old Men 4,4266 1015 66 Wonderful Town 3,7924 612 7 War, Love, God & Madness 4,4036 109 67 Weltrevolution 3,7923 130 8 Allein in vier Wänden 4,3381 417 68 Tale 52 3,7890 403 9 Let the Right One in 4,3262 889 69 3 Days to Forever 3,7890 659 10 TBS 4,3109 1219 70 L’ avocat de la terreur 3,7739 407 11 Unfinished Sky 4,3107 560 71 George A. Romero’s Diary of the Dead 3,7625 320 12 Tricks 4,3082 545 72 Out of Coverage 3,7577 417 13 REC 4,2989 475 73 The Mourning Forest 3,7562 882 14 The Darjeeling Limited 4,2976 1186 74 Fantastic Parasuicides 3,7546 322 15 Joaquín Sabina - 19 días y 500 noches 4,2797 143 75 Magnus 3,7532 385 16 Men’s Group 4,2784 632 76 De match 3,7500 144 17 It’s Hard to Be Nice 4,2777 1037 77 Behave 3,7294 255 18 Dagen zonder lief 4,2504 1250 78 Flower in the Pocket 3,7287 811 19 Hidden Faces 4,2284 197 79 Teak Leaves at the Temples 3,7234 264 20 Alexandra 4,2182 898 80 Tout est pardonné 3,7125 247 21 I’m Not There 4,1997 701 81 881 3,7042 213 22 Africa Unite 4,1914 303 82 What on Earth Have I Done Wrong?! 3,7041 169 23 Naissance des pieuvres 4,1878 740 83 Glory to the Filmmaker! 3,6961 283 24 Welche Richtung geht’s nach Hause? 4,1750 160 84 Four Women 3,6928 586 25 Go with Peace Jamil 4,1663 974 85 Vasermil 3,6917 279 26 La maison jaune 4,1504 698 86 Nothing Personal 3,6890 910 27 La graine et le mulet 4,1464 478 87 Momma’s Man 3,6837 234 28 Redacted 4,1305 291 88 Egg 3,6805 313 29 Dans la vie 4,1189 328 89 Sad Vacation 3,6645 155 30 Centochiodi 4,1022 743 90 The Existence 3,6573 178 31 Meine Mütter - Spurensuche in Riga 4,0967 248 91 Ploy 3,6548 507 32 The End 4,0934 289 92 Autumn Ball 3,6526 665 33 Un baiser, s’il vous plaît! 4,0664 707 93 Andalucia 3,6489 376 34 De verloren kolonie 4,0552 181 94 Chaos 3,6399 411 35 Fear(s) of the Dark 4,0226 749 95 Hello, Stranger 3,6338 366 36 Biùtiful cauntri 4,0157 254 96 Cargo 200 3,6284 907 37 Links 3,9912 343 97 L’ ora di punta 3,6123 650 38 You, the Living 3,9739 1188 98 Alice’s House 3,6058 340 39 Sieben Tage Sonntag 3,9705 339 99 Unfinished Stories 3,5940 202 40 The King of Ping Pong 3,9646 1048 100 Exodus 3,5900 100 41 Appleseed: Ex Machina 3,9623 955 101 Liberation Day 3,5745 496 42 The Revue 3,9567 162 102 LYNCH 3,5734 286 43 Stellet licht 3,9564 942 103 Le papier ne peut pas envelopper la braise 3,5714 112 44 Still Orangutans 3,9401 334 104 Hafez 3,5445 808 45 Paranoid Park 3,9304 1194 105 57000 KM entre nous 3,5358 349 46 We Went to Wonderland 3,9291 268 106 Margot at the Wedding 3,5328 807 47 Recycle 3,9084 404 107 Kenedi Is Getting Married 3,5321 218 48 Le tueur 3,9083 480 108 Uno de los dos no puede estar equivocado 3,5294 255 49 Burned Hearts 3,9024 246 109 L... Like Love 3,5259 327 50 Pure Coolness 3,9016 417 110 Drumbeat 3,5158 126 51 Import Export 3,8943 615 111 Die Stille vor Bach 3,5062 399 52 Seven Easy Pieces by Marina Abramovic 3,8692 130 112 The Best of Times 3,5042 936 53 Dainipponjin 3,8655 372 113 A Song of Good 3,5040 496 54 The Reinactors 3,8603 179 114 Forever 3,5027 183 55 Zimbabwe 3,8571 371 115 Dolls 3,5016 590 56 My Marlon and Brando 3,8538 301 116 Help Me Eros 3,4939 581 57 Mutum 3,8456 434 117 Fujian Blue 3,4933 300

132 133 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 2 BIJLAGE 2

118 Milky Way 3,4923 130 177 Let’s Finish!!! 2,7755 254 119 End of the Line 3,4889 857 178 Cléopatra 2,7506 389 120 Wellness 3,4811 372 179 The Prisoner/Terrorist 2,7393 165 121 Staub 3,4779 136 180 Rail Road Crossing 2,5914 470 122 Chouga 3,4754 204 181 Years When I Was a Child Outside 2,5391 115 123 Casting a Glance 3,4607 102 182 Only Child, Upward, Downward, 124 Cochochi 3,4606 660 Forward, Backward, Rightward and Leftward 2,4929 71 125 Encarnación 3,4593 418 183 Philippine Bliss 2,4628 283 126 Vogelfrei 3,4482 232 127 The Wild Bull 3,4429 219 128 Una novia errante 3,4352 680 129 The Last Lear 3,4336 113 130 La France 3,4180 488 131 Absurd and Absurdity 3,4153 325 132 Le voyage du ballon rouge 3,4020 694 133 Girl Sparks 3,3962 376 134 En la ciudad de Sylvia 3,3888 342 135 Able Danger 3,3686 586 136 The Unseeable 3,3642 313 137 Strizh 3,3618 362 138 Shanghai Trance 3,3588 1045 139 Marrakech Inshallah 3,3568 255 140 Happy Desert 3,3553 605 141 Captain Ahab 3,3393 165 142 Harvest 3,3314 178 143 This World of Ours 3,3275 629 144 Waltz in Starlight 3,3238 352 145 Mange, ceci est mon corps 3,3184 449 146 Tropical Manila 3,3142 175 147 The Rebirth 3,3107 473 148 The Man from London 3,3075 647 149 El asaltante 3,2987 231 150 El otro 3,2914 470 151 Avant que j’oublie 3,2591 328 152 Médée miracle 3,2547 314 153 Bare-assed Japan 3,2462 333 154 Les amours d’Astrée et de Céladon 3,2390 481 155 The Skyjacker 3,1887 249 156 Drifter 3,1578 209 157 Own Death 3,1282 117 158 Falling from Earth 3,1104 163 159 Nachmittag 3,1078 269 160 Useless 3,1041 192 161 Charly 3,0833 288 162 Winter Story 3,0707 297 163 Listener’s Tale 3,0683 117 164 Lucky 7 3,0546 238 165 Las meninas 3,0512 390 166 Of Monster Mode 3,0482 352 167 El cielo, la tierra y la lluvia 3,0388 670 168 Wadley 3,0232 172 169 Crossroads 3,0000 95 170 Shadow of Sand 2,9878 164 171 Freaky Useless Spicy Story 2,9501 341 172 Junk Films: The Collected Short Shockumentaries of Tsurisaki Kiyotaka 2,9200 75 173 Rebel, Jiro’s Love 2,8504 341 174 L’ aimée 2,8410 195 175 The Summer Solstice 2,8409 220 176 Two in One 2,8296 182

134 135 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 Een aantal juryleden van de VPRO Tiger Awards Competitie 2008: Royston Tan, voorzitter Jafar Panahi, Tiziana Finzi en 136 Rieks Hadders samen met IFFR-directeur137 Rutger Wolfson. The Melvins 138 139 BIJLAGE 3 BIJLAGE 3

Gastenoverzicht Austria Grill, Michaela FF Belgium Delabie, Hilde FF Belgium Oittinen, Riitta PR Austria Huber, Christoph PR Belgium Delcampe, Denis CM Belgium Oleo, Jos FF (alfabetisch op land en achternaam)” Austria Hufnagl, Carlo FF Belgium Delloye, Sébastien CM Belgium Oost, Emmy CM FF = IFFR Austria Hundsbichler, Klaus FF Belgium Depraetere, Frie FF Belgium Palestine, Charlemagne FF CM = CineMart Austria Hurch, Hans FF Belgium Deprez, David FF Belgium Pasquali, Arnaud CM PR = Pers Austria Kamalzadeh, Dominik PR Belgium Desmet, Karl CM Belgium Paulger, Gregory FF Austria Keuschnigg, Markus PR Belgium Dewitte, Kris PR Belgium Piasek-Wanski, Adriana CM Land Naam Type Austria Koenig, Hans CM Belgium Dick, John CM Belgium Potter, Stephan de CM Afghanistan Nazir, Whahid FF Austria Kranzelbinder, Gabriele CM Belgium Drouot, Pierre CM Belgium Provo, Walter FF Algeria Mabrouki, Roseline PR Austria Krausz, Danny CM Belgium Dubois, Olivier CM Belgium Provost, Nicolas FF Argentina Bava, Violeta CM Austria Lachman, Ed FF Belgium Dumon, Siebe CM Belgium Puttemans, Karla CM Argentina Berneri, Anahí FF Austria Ladenbauer, Ulrike CM Belgium Duret, Juliette CM Belgium Raeman, Nadine PR Argentina Cedrón, Lucía FF Austria Langheinrich, Ulf FF Belgium Elbaum, Diana CM Belgium Ribouville, Patrick FF Argentina Clark, Conrad FF Austria Leitich, Hans Christian PR Belgium Engelen, Erik CM Belgium Rigler, Marlene FF Argentina Montero, Marta FF Austria Leitner, Joachim FF Belgium Everaert, Hans CM Belgium Rooij, Hetty van PR Argentina Mumenthaler, Milagros CM Austria Lurf, Johann FF Belgium Fairclough, Julie FF Belgium Roskam, Michael R. CM Argentina Musaluppi, Hernán CM Austria Mattuschka, Mara FF Belgium Festre, Marina CM Belgium Rossini, Katia FF Argentina Rotter, Ariel FF Austria McKechneay, Maya PR Belgium Forzani, Bruno FF Belgium Sandor, Julie FF Argentina Stantic, Lita CM Austria Pfaffenbichler, Norbert FF Belgium Franssen, Eric CM Belgium Sartor, Freddy PR Argentina Trerotola, Diego FF Austria Pilz, Michael FF Belgium Garcia Bardon, Xavier FF Belgium Schmitz, Nathalie FF Argentina Villegas, Juan FF Austria Reinhart, Martin FF Belgium Gillet, Nicole N. FF Belgium Schutter, Christian De CM Armenia Arustamyan, Naira FF Austria Sackl, Albert FF Belgium Gilson, Ann FF Belgium Sterckx, Filip FF Armenia Harutyunyan, Susanna FF Austria Schweighofer, Martin FF Belgium Groeningen, Felix van FF Belgium Stoclet, Aude FF Australia Aguilar, Lien CM Austria Seidl, Ulrich FF Belgium Gysel, Eurydice CM Belgium Stroep, Vincent FF Australia Bilbrough, Miro CM Austria Siefen, Claudia PR Belgium Halut, Bernard FF Belgium Strubbe, Caroline CM Australia Campey, Philippa CM Austria Sinzinger, Ebba FF Belgium Hänsel, Marion CM Belgium Taillieu, Marie Claire FF Australia Clague, Pauline CM Austria Standen-Raz, Andrew FF Belgium Haute, Luk van FF Belgium Terryn, Patrick FF Australia Currimbhoy, Hussain FF Austria Taborsky, Thomas PR Belgium Hauwaert, Patrick van PR Belgium Trapp, Tina CM Australia Dean, Tim FF Austria Wieser, Ralph FF Belgium Heynickx, Danielle FF Belgium Truc, Isabelle CM Australia Demy-Geroe, Anne FF Austria Wieser-Huber, Judith FF Belgium Jacobs, Marc FF Belgium Vandemaele, Kurt PR Australia Dobbin, Claire FF Austria Wurm, Barbara PR Belgium Joris, Luc PR Belgium Vanhoof, Floris FF Australia Duncan, Peter FF Austria Zawrel, Peter CM Belgium Karakatsanis, Dimitri FF Belgium Vankeirsbulck, Lieve FF Australia Duray, Anusha CM Belarus Asliuk, Victor FF Belgium Keereman, Pieter FF Belgium Venlet, Richard FF Australia Edwards, Russell PR Belarus Dashuk, Volha FF Belgium Kerckhoven, Anne-Mie van FF Belgium Vermeren, Mayke FF Australia Fairbairn, Dale CM Belgium Alboom, Ben Van PR Belgium Kika FF Belgium Voropayev, Sergiy PR Australia Farrant, Kim FF Belgium Alders, Bart FF Belgium Kinderen, Frank van der FF Belgium Vuillet, Stéphane CM Australia Feik, Nick CM Belgium Baert, Nico FF Belgium Koeppel, Sebastien FF Belgium Waele, Ellen de CM Australia Feldstein, Jack CM Belgium Bauw, Geneviève De CM Belgium Koper, Kosten FF Belgium Waele, Tonie de FF Australia Griffen, Ryan CM Belgium Bayer, Katia PR Belgium Kritis, Helena FF Belgium Willemsen, Paul FF Australia Heydon, Nick FF Belgium Bernaers, Hugo PR Belgium Kusrini, Asmayani PR Belgium Winter, An De FF Australia Joy, Michael FF Belgium Bertels, Lieven FF Belgium Laer, Patrick van PR Belgium Winter, Grace CM Australia Moore, Richard FF Belgium Bierinckx, Cis FF Belgium Lamberts, Daniel FF Belgium Wit, Dirk De FF Australia Neighbour, Jenny FF Belgium Bois, Eliane du CM Belgium Lauwers, Sarah FF Belgium Yang, Yang FF Australia O’Donohue, Nicole CM Belgium Boonen, Marc FF Belgium LeClercq, Thierry CM Bosnia and Herzegovina Baksic Camo, Amra CM Australia Ozolins, Simon FF Belgium Boonman, Janneke FF Belgium Lethem, Roland FF Bosnia and Herzegovina Begic, Aida CM Australia Seres, Fiona CM Belgium Bral, Tinne CM Belgium Leyers, Tomas CM Bosnia and Herzegovina Bubric, Alma PR Australia Simpson, John L. CM Belgium Bussens, Marc PR Belgium Leysen, Frie FF Bosnia and Herzegovina Marjanovic, Jovan CM Australia Smallacombe, Penny CM Belgium Capiau, Nathalie CM Belgium Liberge, Joke CM Bosnia and Herzegovina Tataragic, Elma CM Australia Stewart, Clare FF Belgium Caruso, Valerio CM Belgium Logie, André FF Bosnia and Herzegovina Tuzlic, Dzevdet PR Australia Turnour, Quentin FF Belgium Commenge, Eve CM Belgium Logie, Marie FF Bosnia and Herzegovina Vuletic, Srdjan FF Australia White, Nicola FF Belgium d’Alcantara, Vanja CM Belgium Lormans, Erwin PR Brazil Alves Júnior, Ricardo FF Australia Woods, Mark FF Belgium De Bemels, Antonin FF Belgium Maertelaer, Laurent de FF Brazil Amaral, Olavo FF Australia Yaman, Selin CM Belgium De Clercq, Jan CM Belgium Malandrin, Guillaume CM Brazil Bressane, Júlio FF Austria Burger-Utzer, Brigitta FF Belgium De Maegd, Peter FF Belgium Miller, Chris CM Brazil Carvalhosa, Zita FF Austria Caspar, Barbara FF Belgium Debauche, Jennifer FF Belgium Moens, Frank FF Brazil Cerveira, Eduardo FF Austria Dollhofer, Cristine FF Belgium Deboes, Patrick FF Belgium Mortier, Koen CM Brazil Dias, Rosa FF Austria Dumreicher-Ivanceanu, Alexander CM Belgium Decabooter, Julie Marie PR Belgium Mundell, Ian PR Brazil Franco Jr., Ailton FF Austria Durmusoglu, Övül PR Belgium Decoster, Kevin Dhr. FF Belgium Nasielski, Tania FF Brazil Jorge, Marcos FF Austria Feichtenschlager, Pia PR Belgium Degryse, Annemie CM Belgium Notredame, Dries CM Brazil Leblanc, Patrick FF Austria Fink, Norbert FF Belgium Dekegel, Olivier FF Belgium Nys, Sophie FF Brazil Leite, Tatiana CM

140 141 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 3 BIJLAGE 3

Brazil Levy, Julia FF Canada Weyman, James CM Czech Republic Procházka, Michal PR France Béhar, Henri PR Brazil Magalhães, Beto FF Chile Briones, Inti FF Czech Republic Riley, John CM France Behr, Noemie FF Brazil Mamede, Liciane PR Chile Cardone, Matias CM Czech Republic Sander, Frances FF France Bell, Anne-Laure PR Brazil Oliveira Jr., Luiz Carlos PR Chile Caro Cruz, Cesar CM Czech Republic Stojakova, Karla CM France Benski, Guillaume CM Brazil Spolidoro, Gustavo FF Chile Figueroa, Julieta FF Czech Republic Svoboda, Petr FF France Berard, Nicolas CM Brazil Steinberg, Gustavo FF Chile Lira, Matias CM Czech Republic Szczukova, Andrea CM France Berger, Laurent FF Brazil Taddei, Fernanda FF Chile Nunez, Carlos FF Czech Republic Uhrik, Stefan FF France Bergeron, Julie CM Brazil Teixeira, Chico FF Chile Riquelme, Angelica FF Czech Republic Ulver, Stanislav PR France Berjon, Jean-Christophe FF Bulgaria Dimitrova, Genoveva PR Chile Stehberg, Ilán CM Denmark Christensen, Line Daugbjerg CM France Béroff-Gallard, Gabrielle CM Bulgaria Grozev, Alexander CM Chile Torres Leiva, José Luis FF Denmark Christensen, Ole Bjorn CM France Besse, Delphyne CM Bulgaria Hristova, Mariana PR Chile Waissbluth, Andrés FF Denmark Fischer, Tine CM France Bichon, Christophe FF Bulgaria Staykov, Georgi FF China Céline, Lin FF Denmark Foldager, Meta FF France Bidou, Jacques CM Cameroon Mba Bizo, Télesphore PR China Chai, Tao FF Denmark Ghazali, Fouad FF France Bienzobas, Pamela PR Canada Alexander, Kelley CM China Cui Zi’en FF Denmark Glad, Mogens CM France Blézat, Emilie CM Canada AuYeung, Pochu FF China Devillers, Natacha CM Denmark Høgel, Jakob CM France Bober, Philippe CM Canada Bailey, Cameron FF China Diao Yi Nan CM Denmark Koussa, Salah el FF France Bodet, Pascale FF Canada Benkara, Hayet FF China Han, Yan FF Denmark Leona, Kim CM France Borlant, Valentine FF Canada Bennett, André Marcel CM China Huang Chih-ming FF Denmark Mosegaard, Tine CM France Bos, Harry CM Canada Cervi, Matthew CM China Huang Shuqin FF Denmark Munkholm, Thure PR France Boulenger, Gilles CM Canada Christie, Amanda Dawn FF China Jin Guang Hao FF Denmark Salim, Dar FF France Bourdon, Sophie CM Canada Cutler, Justin CM China Kong Lihong FF Denmark Shargawi, Omar FF France Boutin, Nathalie FF Canada Davies, Jon FF China Kraicer, Shelly FF Denmark Ulsteen, Helle CM France Boye, Pape CM Canada Déry, Luc CM China Kuan, Wendy FF Denmark Wendt, Susan CM France Bozon, Serge FF Canada Dobbin, Michael A. FF China Li Ruijun FF Dominican Republic Guzmán, Laura Amelia FF France Brandi, Laurence CM Canada Eigenmann, Jean-Daniel CM China Li Zhen FF Egypt Abdelfattah, Wael PR France Braunstein, Philippe FF Canada Falco, Christine CM China Liu Dong FF Egypt El Hagar, Khaled CM France Breer, Sally FF Canada Gillespie, James FF China Liu Hangyue FF Egypt Maurice, Magda PR France Breton, Pascale CM Canada Girard Deltruc, Nicolas FF China Luo, Jin FF Egypt Nelson, Kristina FF France Brevière, Nicolas CM Canada Gray, Robert FF China Pan Li FF Estonia Karjatse, Tonu PR France Brotons, Celine FF Canada Henrickson, Sebastjan FF China Ruggieri, Maria FF Estonia Kissa, Katrin FF France Bruncher, Christophe CM Canada Hoffman, Philip FF China Tee, Lorna CM Estonia Mülbeier, Tatjana CM France Caillol, Laure CM Canada Hoolboom, Mike FF China Teng Wenji FF Estonia Õunpuu, Veiko FF France Camolli, Delphine FF Canada Howes, Lauren FF China Wang Bing FF Estonia Veeber, Artur CM France Canapa, Stefano FF Canada Jolliet, Nicolas FF China Wang Hongwei FF Ethiopia Biru, Abraham Haile FF France Cardella, Philippe CM Canada Kevorkian, Noura FF China Wang Jing FF Finland Hokkanen, Jouni PR France Carey, Michelle FF Canada Lafleur, Stéphane FF China Wang, Mumu FF Finland Kemppinen, Petri CM France Carreras, Stéphanie CM Canada Lan, Stephen PR China Weng Shou-ming FF Finland Lanerva, Pekka CM France Cattelain, Marie-Michele CM Canada Landry, François CM China Wu, Sisi FF Finland Pirkkala, Eeva FF France Chabannes, Daniel CM Canada MacKenzie, Alex FF China Xie Fei FF Finland Raatikainen, Henna FF France Chauvin, Samuel CM Canada Miles, Rachel FF China Yang Heng FF Finland Ruscica, Jani FF France Chave, Coralie FF Canada Miller, Jan CM China Yu, Feng FF France Ada, Jacqueline CM France Chesneau, Sebastien CM Canada Nathanson, Jan CM China Zeng, Wenwen CM France Adler, Karen CM France Chiha, Patric FF Canada Nordahl, Richard FF China Zhang Heng FF France Andriot, Stéphanie FF France Chodorov, Pip FF Canada Noth, Ryan J. PR China Zhang Jianyong FF France Anger, Cédric FF France Cikalovski, Nathalie CM Canada Patel, Kalpesh CI FF China Zhang Xian-min FF France Angrisani, Silvia PR France Claire, Etienne FF Canada Paul-Hus, Martin CM Croatia Belina, Mirna FF France Appathurai, Anne CM France Clanet, Anais CM Canada Peranson, Mark FF Croatia Grbin, Sanja FF France Atlan-Jackson, David CM France Clermont-Tonnerre, Antoine de CM Canada Peterson, Hope FF Croatia Kaludercic, Vanja CM France Attali, Manuel CM France Cleron, Celine FF Canada Picard, Andrea Tavie FF Croatia Knezevic, Vladislav FF France Auger, Christophe FF France Corvez, Frédéric CM Canada Price, John FF Cuba Ramos Ruiz, Alberto PR France Auriol, Cyriac CM France Costet, Didier CM Canada Quandt, James FF Czech Republic Berzon, Dimitri FF France Auzou, Sylvain CM France Creach, Erwann FF Canada Raymond, Micheline FF Czech Republic Cielova, Hana PR France Avril, Philippe CM France Da Silva, Francois CM Canada Roosen-Runge, Lisa FF Czech Republic Felcman, Jakub FF France Babin, Jean-Baptiste CM France Dalizon, Eric FF Canada Rosen, Andrew CM Czech Republic Hansalova, Hedvika FF France Barbier, Laurence FF France Danielou, Laurent CM Canada Saïto, Daïchi FF Czech Republic Hills, Henry FF France Bardet, Pierre-Olivier CM France Danner, Peter CM Canada Sanchez, Diana FF Czech Republic Hovorka, Marek FF France Barrus, Edson FF France Darras, Matthieu PR Canada Scherzer, Paul CM Czech Republic Kopecka, Jana CM France Basutçu, Mehmet PR France De Pas, Rebecca FF Canada Schmid, Regine CM Czech Republic Kubice, Petr FF France Baudens, Laurent CM France Debord, Alice FF Canada Shatzky, Melanie CM Czech Republic Novotna, Ivana FF France Bayou, Armelle FF France Decourcelle, Thierry CM Canada VanderStoop, Wanda FF Czech Republic Ondrejcakova, Barbora CM France Beffa, Sébastien CM France Defosse, Raymond FF

142 143 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 3 BIJLAGE 3

France Deleau, Camille CM France Hsieh, Chinlin CM France Nataf, Caroline CM France Schrameck, Juliette CM France Delsaux, Christophe CM France Incerti, Matilde FF France Nezan, Patrice CM France Sciamma, Céline FF France Dercourt, Tom CM France Iteanu, Andre FF France Niedermayer, Frédéric FF France Scippa Kohn, Francois CM France Destriez, Thierry FF France Iteanu, Simon FF France Noetinger, Jérôme FF France Secher, Marie FF France Devaux, Isabelle CM France Ivernel, François CM France Nolot, Jacques FF France Segovia, Antoine CM France Deveau, Jean Francois CM France Jacques, Catherine CM France Nora, Judith CM France Seille, Guillaume de CM France Diederix, Eva CM France Jalladeau, Alain FF France Nouaille, Gaël CM France Sepideh, Farsi CM France Dinhut, Charlene FF France Jamie, Cameron FF France Nouchi, Claude CM France Simkine, Antoine CM France Domehri, Didar CM France Kalmar, Lucie CM France Ntonga, Luc CM France Simon, Silvi FF France Dönmez-Colin, Gönül PR France Kauffman, Philippe CM France Obadia, Nathalie FF France Sluizer, George FF France Dopffer, Jerome CM France Khalife, Antoine FF France Olla, Roberto CM France Souchet, Chloe CM France Douguet, Christina CM France Klein, Michel CM France Orillard, Stephanie FF France Stephan, Rania FF France Duboin, Clément CM France Klinkum, Brent FF France Ormières, Alice CM France Tanaka, Yuko CM France Dufour, Karin FF France Klotz, Thomas FF France Ostrovsky, Vivian FF France Tarride, Julien FF France Dumon, Gabrielle CM France Kolar, Cedomir CM France Padding, Manuel FF France Tasca, Philippe CM France Dumoulin, Marianne CM France Kreuter, Delphine FF France Paillard, Jerome CM France Tessé, Jean-Philippe PR France Dupont, Joan PR France Kummer, Mickael FF France Parion, Isabelle CM France Thion, David CM France Dusa, David CM France Laj, Silvia FF France Paschetto, Nadia FF France Turincev, Nadia FF France Dutel, Olivier FF France Lalou, Serge FF France Paviot, Charles CM France Urruzola, Yoana FF France El Maanouni, Ahmed FF France Lavolé, Laurent CM France Pennequin, Hervé CM France Uzu, Charlotte CM France Elka, Vincent FF France Lechner, Marie PR France Perlié, Elisabeth CM France Vagenas, Maria Giovanna FF France Engler, Prune FF France Lefrant, Emmanuel FF France Perrin, Valerie FF France Valens, Gregory PR France Erbs, Sophie CM France Lenouvel, Thierry CM France Pibarot, Thomas CM France Vallet, Nathalie FF France Fernandez Ferrer, Nicole FF France Lepoutre, Juliette CM France Pierre, Olivier FF France Vandierendonck, Jan CM France Fialon, Estelle FF France Lequeret, Elisabeth PR France Pillon, Isabelle FF France Vannier, Alain CM France Fogiel, Yaël CM France Leroux, Philippe CM France Pintilie, Adina FF France Vannier, Nicolas CM France Fontan Tessaur, Adeline CM France Leroy, Fabrice CM France Poirier CM France Vautrot, Caroline FF France Forets, Jean des CM France Lheureux, Christelle FF France Prat, Corinne FF France Vidal, Christophe FF France Foulon, Marie CM France Loiseau, Celine FF France Preuss, Shalimar FF France Vincent, Charlotte CM France Fournier, Alexandra FF France Lola, Iteanu FF France Quay, Michelange FF France Walker, Daniel J. CM France Frantz, François-Xavier CM France Lorant, Sophie CM France Queneau, Anne Isabelle CM France Welinski, Dominique CM France Fröchen, Vanessa PR France Lowensohn, Elina FF France Quérel, Xavier FF France Westerhoff, Fabien CM France FUNATO, Keiko CM France Macia, Marie-Pierre CM France Queva Lajoumard, Claire-Agnès CM France Wieczorek, Dieter PR France Gaëlle, Joly FF France Malet, Dominique CM France Raja, Alessandro CM France Wiegand, Isabell CM France Galli, Amélie FF France Mallet-Guy, Alexandre CM France Rambourg, Benoit FF France Yggdre, Christopher FF France Garcia, Jean-Pierre FF France Mandelbaum, Jacques PR France Ravani, Marta CM France Yon, François CM France Gedigier, Francois FF France Manivel, Damien FF France Ravet, Christine CM France Zana, Michel CM France Genini, Izza FF France Marion, Guillaume FF France Raymond, Yann FF Georgia Chumburidze, Teimuraz PR France Georges, Emilie CM France Markovits, Martine FF France Raynaldy, Romain FF Georgia Jikurashvili, Nino PR France Gillet, Andy FF France Marlin, Jean-Bernard FF France Rehm, Jean-Pierre FF Georgia Robaqidze, Iatamze PR France Girard, Ilann CM France Mas, Sophie CM France Reid, Sandra FF Georgia Rusadze, Zaza FF France Girre, Ronan CM France Maugis, Céline CM France Reilhac, Michel CM Germany Aichinger, Olaf CM France Goldenstern, Georges CM France Maynial, Philippe CM France Rettig, Jean-François FF Germany Albers, Helge CM France Goldschmeding, Eugenie FF France Mehring, Alexandre FF France Rey, Nicolas FF Germany Alexowitz, Myriam FF France Gomez, Geraldine FF France Meichtry Matadin, Yasmin FF France Rimbert, Alain FF Germany Althoff, Burkhard CM France Gomis, Alain FF France Meirovitz, Elie CM France Robichez-Quay, Elsa FF Germany Andernach, Melanie CM France Gonzales, Peggy FF France Meissner, Tanja CM France Rodriguez, Josefina FF Germany Arnold, Wilfried CM France Gonzalez, Laëtitia CM France Mergui-Rampazzo, Elisabeth FF France Rosant, Lucas CM Germany Atef, Emily CM France Gragg, Laura CM France Merlin, Xavier CM France Rouard, Gaëlle FF Germany Bartl, Thomas CM France Grandval, Eugenie CM France Mes, Tom PR France Rouquier, Philippe FF Germany Bauer, Marei FF France Gualdi, Christelle FF France Michaud, Philippe-Alain FF France Rousselet, Camille CM Germany Baumgartner, Karl CM France Guerrin, Pascal CM France Miot, Eric FF France Roux, Stéphanie CM Germany Behesht Nedjad, Roshanak CM France Guidoni, Marc CM France Mirguet, Benjamin FF France Rouxel, Léna FF Germany Behm, Thomas FF France Guillier, Solène FF France Moinard, David FF France Rowe, Keith FF Germany Bernstorff, Madeleine FF France Hakkar, Amor FF France Molinos Zabala, Estibaliz FF France Safaee, Ardavan CM Germany Beyer, Peter-Conrad FF France Hansen-Løve, Mia FF France Moravioff, Galeshka CM France Saint-Dizier, Esther FF Germany Bialas, Dunja PR France Hashemian, Behrooz CM France Moretti, Paolo FF France Salvatierra, Violeta FF Germany Blondiau, Hans-Jörg FF France Henrot, Mathilde CM France Moris, Fabienne FF France Schlumberger, Emmanuel CM Germany Bohr, Alexander CM France Hesbert, Aude FF France Morsch Kihn, Eva FF France Schmickl, Silke FF Germany Bozic, Tonyslav Tony CM France Hocquet, Hélène FF France Mouret, Emmanuel FF France Schmidt, Arnold FF Germany Brauner, Frank FF

144 145 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 3 BIJLAGE 3

Germany Brehmer, Bernd PR Germany Krebitz, Nicolette FF Germany Schweikhardt, Falk FF Greece Sourrapas, Vassilis CM Germany Bremen, Monika FF Germany Kreyenberg, Titus CM Germany Schwering, Herbert CM Greece Valti, Penelope FF Germany Bremer, Udo CM Germany Krisp, Rainer FF Germany Sharma, Gerriet K. FF Greece Vlachos, Spyridon FF Germany Breymann, Anne FF Germany Krolla, Isabel CM Germany Sheean, Eron CM Hong Kong Barendrecht, Wouter CM Germany Brinkmann, Kathrin FF Germany Kronz, Volker CM Germany Siepmann, Jörg CM Hong Kong Choi, Ramy FF Germany Brüning, Jürgen CM Germany Kroymann, Maren CM Germany Sörgel, Wulf CM Hong Kong Qu, Vivian CM Germany Bugno, Vincenzo CM Germany Kufahl, Volker FF Germany Specht, Franziska CM Hong Kong Ran, Ma PR Germany Burkhardt, Daniel FF Germany Laupert, Niels FF Germany Steffen, Claudia CM Hong Kong Tsui Foon, Fred CM Germany Busse, Marcelo CM Germany Löbbert, Kristina CM Germany Steinbrügge, Bettine FF Hungary Csurdi, Gabor CM Germany Carvalho, Paulo Roberto de CM Germany Lorenzo, Mariangela de PR Germany Stewens, Simone FF Hungary Darvas, Csanad CM Germany Cornelius, Gwendolyn CM Germany Ludwig, Arne CM Germany Steyerl, Hito FF Hungary Forgács, Péter FF Germany Cotta, Ralph E. CM Germany Lütter, Dirk FF Germany Stodolka, Jörg PR Hungary Pusztai, Ferenc CM Germany Damian, Oliver CM Germany Mader, Ute FF Germany Stottele, Thomas FF Hungary Szabó, Enikó FF Germany Damian, Sofie CM Germany Marais, Pia CM Germany Szebedits, Ernst CM Hungary Tarr, Béla FF Germany Danielsen, Shane PR Germany Marian, Susanne CM Germany Taleb, Abdelaziz FF Hungary Varo, Kata Anna PR Germany Deckert, Heino CM Germany Markgraf, Horst CM Germany Talpay, Doris PR Hungary Vizer, Balazs FF Germany Dercon, Chris FF Germany Martens, Meike CM Germany Tas, Hanneke Marlise van der CM Iceland Johannesdottir, Hlin CM Germany Dierbach, Alex FF Germany Martins, Ida CM Germany Taszman, Jörg PR Iceland S. Sigurjonsson, Thor CM Germany Dornbach, Jonas CM Germany McNicolas, Stina CM Germany Tepe, Holger FF India Banerjee, Spandan FF Germany Drechsel, Benny CM Germany Meinzolt, Gúdula CM Germany Tetzlaff, Anne CM India Basu, Arghya FF Germany Ebel, Nicola FF Germany Merian, Susanne FF Germany Tews, Alfred FF India Chandra, Anuradha FF Germany Eckelt, Michael CM Germany Messmer, Susanne PR Germany Thoke, Christoph CM India Chhinal, Raja CM Germany Ehret, Marian CM Germany Minneker, Marc CM Germany Thomas, Sandra FF India Ganguly, Soumo CM Germany Engelmann, Kerstin PR Germany Möller, Olaf PR Germany Tiarks, Markus FF India Ghosh, Balaka CM Germany Fangmeier, Jan PR Germany Möller, Sirkka FF Germany Tjio, Rudy CM India Gopalakrishnan, Adoor FF Germany Fischer-Rittmeyer, Barbara FF Germany Morata, Maria FF Germany Toepfer, Jana CM India Gupte, Abhijit S. CM Germany Friedel, Christoph CM Germany Moschall, Wigbert CM Germany Trifonova, Elena CM India Kanade, Kranti CM Germany Ganschow, Uta CM Germany Müller, Birgit FF Germany Voester, Conny E. FF India Kapoor, Rajat FF Germany Gass, Lars Henrik FF Germany Mundt, Wolfgang PR Germany Vogt, David CM India Khan, Aijaz CM Germany Gessner, Martin FF Germany Neumüller, Moritz FF Germany Wackerbarth, Nicolas FF India Kulkarni, Girish Pandurang FF Germany Goebel, Raimond CM Germany Nieser, Egon CM Germany Waldvogel, Florian FF India Kulkarni, Umesh Vinayak FF Germany Goossens, Misja FF Germany Nowotny, Susanne FF Germany Weber Herrera, Jonas FF India Menon, Ayeesha CM Germany Grassman, Felix FF Germany Pausinger, Tobias CM Germany Weber, Helmut G. CM India Mishra, Sudhir FF Germany Grimm, Hans Christian FF Germany Pérez, Raúl PR Germany Weber, Michael CM India Nair, Nandini PR Germany Groener, Christoph PR Germany Poloni, Marco FF Germany Weber, Stefan FF India Pethe, Prashant FF Germany Grolig, Florian FF Germany Popescu, Marcus CM Germany Welch, Darryn FF India Raja, Talat FF Germany Grudziecki, Bartosz FF Germany Praefke, Iris FF Germany Westmeier, Alexandra FF India Shah, Rajula FF Germany Gruen, Christiane FF Germany Recktenwald, Holger CM Germany Wieners, Thomas FF India Shera, Rajesh CM Germany Haardt, Angela FF Germany Rexin, Johannes CM Germany Wille, Petra PR India Shetty, Pooja CM Germany Hanel, Heiko PR Germany Rodenkirchen, Franz CM Germany Wink, Andrea FF India V.P.Rao, Biyyala CM Germany Hartwig, Lilly FF Germany Roginas, Renate CM Germany Wolf, Janine CM India Venugopal, Bina Paul FF Germany Heidenreich, Nanna FF Germany Rommel, Peter CM Germany Zeitler, Stefanie CM Indonesia Badalu Matulatan, John FF Germany Hoff, Sabine Vom FF Germany Röpke, Oliver CM Germany Ziannis, Stelios CM Indonesia Cheryl, Ladya FF Germany Hoffmann, Anna FF Germany Rose, Renate CM Germany Ziegert, Detlef CM Indonesia Edwin CM Germany Höfner, Michael CM Germany Rothschild, Thomas PR Germany Zimmermann, Robert FF Indonesia Harmayn, Shanty FF Germany Hubert, Eva CM Germany Rust, Roland FF Germany Zurhorst, Meinolf CM Indonesia Hauswirth, Toni FF Germany Hummel, Volker PR Germany Santjer, Silke FF Greece Adamidis, Lefteris PR Indonesia Lesmana, Mira CM Germany Isele, Michael FF Germany Sausmikat, Ralf FF Greece Alexiou, Alexis FF Indonesia Nugroho, Garin FF Germany Junkers, Sonja FF Germany Schanelec, Angela FF Greece Angelidou, Sophia FF Indonesia Riza, Riri FF Germany Kahmann, Beatrix FF Germany Schaumann, Thorsten CM Greece Behtsis, Christos CM Indonesia Saputra, Nicholas FF Germany Kaiser, Tina FF Germany Scheuring, Martin FF Greece Drepas, Ioannis CM Indonesia Taurisia, Meiske CM Germany Karathanos, Thanassis CM Germany Schiel, Betty FF Greece Eipides, Dimitri FF Iran Ghasemi, Ali Mohammad FF Germany Karl, Bernhard FF Germany Schipschack, Sarah FF Greece Filis, Telos CM Iran Jalili, Abolfazl FF Germany King, Gregory FF Germany Schneiderheinze, Jens FF Greece karamanis, christos FF Iran Panahi, Jafar CM Germany Kittel, Juergen FF Germany Scholl, Judith CM Greece Kartalou, Athena FF Iran Serkanian, Reza FF Germany Kling, Peer PR Germany Schreiner, Volker FF Greece Kontovrakis, Konstantinos FF Iran Shahabi, Katayoon FF Germany Klomfass, Marion FF Germany Schulte Strathaus, Stefanie FF Greece Kourti, Stayroyal FF Iran Shojanoori, Alireza CM Germany Kohlstedde, Kathrin FF Germany Schulte, Nicky FF Greece Lopez, Margarita Macia CM Iran Taebi, Mazdak CM Germany Kramer, Rolf FF Germany Schwarz, Bettina FF Greece Nikolaidou, Afrodite FF Iraq Hesen, Mehdi FF Germany Krause, Matthias CM Germany Schweckendiek, Helge FF Greece Sotirakopoulos, Andreas CM Ireland Collins, David CM

146 147 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 3 BIJLAGE 3

Ireland Donovan, Paul CM Italy Fusco, Marco Valerio CM Japan Miyazawa, Kana FF Malaysia Ho Yuhang FF Ireland Dungan, Rory FF Italy Galimberti, Massimo FF Japan Mizuguchi, Kaoru FF Malaysia Ing Yant, David Ngui CM Ireland Freyne, David FF Italy Gariazzo, Giuseppe PR Japan Mizuyoshi Akira FF Malaysia King, Gan Siong FF Ireland Garland, Michael CM Italy Ghezzi, Enrico PR Japan Nakajima Ryo FF Malaysia Liew Seng Tat CM Ireland Hannigan, Jamie FF Italy Gioffre, Rosella CM Japan Nakamura, Yusuke FF Malaysia Lo, Yen San Michelle CM Ireland Hannigan, Michael FF Italy Gironi, Federico PR Japan NAKAZAKI, Kiyomi CM Malaysia Tan Chui Mui CM Ireland Holly, Katie CM Italy Grosoli, Marco PR Japan Nishikawa, Tomonari FF Malaysia Tok, Nikki FF Ireland McGrath, Linda FF Italy Gualandi, Enrico FF Japan Niwa, Makiko CM Malaysia Wong Tuck Cheong FF Ireland O’Connor, Derek FF Italy Iannuzzi, Alberto CM Japan Niwa, Takashi CM Mexico Alcalá, Gerardo Barroso FF Ireland O’Kane, Rachael FF Italy Ieie, Marco FF Japan Noguchi, Junichi CM Mexico Araiza, Estrella FF Ireland O’Mahony, Don FF Italy Ielasi, Giuseppe FF Japan Oguchi Yoko FF Mexico Cárdenas, Israel FF Ireland Perry, Simon CM Italy Lardieri, Luca PR Japan Okazaki, Tadashi FF Mexico Imaz Castro, Ruben CM Ireland Wardrop, Ken FF Italy Luchetti, Daniele FF Japan Oki Masaharu FF Mexico Lipkes, Michel CM Israel Ben Asher, Hagar CM Italy Manera, Paolo FF Japan Okubo Ken’ichi FF Mexico Meyer, Matias FF Israel Britva, Timor FF Italy Marino, Bruno Di PR Japan Ota Yo FF Mexico Michel, Daniela PR Israel Feldman, Avi FF Italy Mascheroni, Alessandro FF Japan Ruka Mori FF Mexico Reyes, Elsa CM Israel Guggenheim, Matan CM Italy Massenzi, Stefano CM Japan Sato Dai FF Mexico Reygadas, Carlos FF Israel Harpak, Avinoam FF Italy Mendizabal, Alex FF Japan Sekiguchi, Yuko PR Mexico Romandía, Jaime CM Israel Horowitz, Oded CM Italy Miceli, Salvatore PR Japan Shimizu, Rakchanok FF Morocco Messnaoui, Mostafa PR Israel Katz, Rafael CM Italy Montinari, Mazzino PR Japan Soken, Itoh FF Netherlands Aa, Sander van der FF Israel Kinan, Gal FF Italy Morini, Andrea FF Japan Sono Sion CM Netherlands Abdelfatah, Rosh PR Israel Mendel, Gilli FF Italy Navale, Mariella FF Japan Suzuki Asami, Tomoko CM Netherlands Abrahams, Anna FF Israel Ratzkovsky, Eilon FF Italy Oberto, Davide FF Japan Takashi, Makino FF Netherlands Abram, Ido CM Israel Riklis, Eran CM Italy Ottone, Giovanni PR Japan Takefuji Kayo FF Netherlands Ackermann, Bas FF Israel Rozenbaum, Marek CM Italy Pamphili, Francesco CM Japan Tomiyama, Katsue CM Netherlands Adler, Maryl FF Israel Schatz, Pinchas FF Italy Piccino, Cristina PR Japan Tsurisaki Kiyotaka FF Netherlands Adriaansens, Alex FF Israel Schory, Katriel CM Italy Pollacchi, Elena CM Japan Uchibori, Yoshiyuki FF Netherlands Aert, Jan van FF Italy Amici, Massimo CM Italy Ponti, Bruna FF Japan Wakagi, Shingo FF Netherlands Agt, Beatrijs van PR Italy Angelis, Stefano De FF Italy Ponzio, Livia FF Japan Watanabe, Maremi FF Netherlands Aime, Michele FF Italy Arecco, Alice FF Italy Rossini, Vincenzo FF Japan Yamamoto, Mayumi FF Netherlands Alarcon, Luis FF Italy Baglivi, Fulvio PR Italy Santoro, Cosimo FF Japan Yamashita, Koyo CM Netherlands Albers, Kitty FF Italy Barisone, Luciano PR Italy Serini, Gabriele FF Japan Yatabe Yoshi FF Netherlands Alphen, Julien van FF Italy Bedogni, Claudia CM Italy Serra, Gianmarco FF Japan Yoneyama Kanako FF Netherlands Amelsvoort, Casper van PR Italy Bertolin, Paolo PR Italy Sesti, Mario FF Japan Yoshihiko, Taniguchi FF Netherlands Amersfoort, Anton van FF Italy Blasen, Christopher FF Italy Spagnoletti, Giovanni FF Kazakhstan Kulbai, Abai FF Netherlands Ammerlaan, George M. FF Italy Bocchi, Pier Maria FF Italy Spinelli, Italo FF Kazakhstan Omirbaev, Darezhan FF Netherlands Anink, Bastiaan CM Italy Bolognesi, Luca FF Italy Traversi, Paola FF Kenya Kahiu, Wanuri FF Netherlands Anna, Threes FF Italy Boni, Stefano FF Italy Turigliatto, Roberto FF Kyrgyzstan Alykulov, Marat FF Netherlands Appels, Bea CM Italy Bruno, Paolo PR Jamaica Morgan, Robert FF Latvia Broka, Sonora FF Netherlands Ark, Daniëlle van PR Italy Buttari, Gianluca FF Japan Aihara Hiromi FF Latvia Dudina, Zanda CM Netherlands Arrate Fernandez, Isabel FF Italy Calabria, Esmeralda FF Japan Araki Keiko FF Latvia Gelze, Alise FF Netherlands Baardewijk, Joost van CM Italy Calcagni, Simona CM Japan Aramaki Shinji FF Latvia Kalejs, Janis FF Netherlands Bais, Naomi FF Italy Cavina, Teresa CM Japan Asai, Takashi CM Latvia Lidumniece, Dace FF Netherlands Bak, Frank CM Italy Cerri, Lionello FF Japan Haino, Keiji FF Latvia Pitruka, Ieva FF Netherlands Bakari, Imruh FF Italy Chatrian, Carlo CM Japan Hama, Haruka FF Lebanon Abousleiman, Petra FF Netherlands Baker - Choustova, Maria FF Italy Chetta, Giancarlo FF Japan Hanabuso, Kayo FF Lebanon Mismar El-Dib, Rima PR Netherlands Baker, Mark PR Italy Coda, Carlo FF Japan Hariki Yasuhiro FF Lebanon Naous, Nadine FF Netherlands Bakir, Nauzad PR Italy Cosimati, Valentina PR Japan Harumi, Nakayama PR Lebanon Nohra, Wassim PR Netherlands Bakker, Daan de FF Italy Cresto-Dina, Carlo FF Japan HASEGAWA, Toshiyuki CM Lebanon Quilty, Jim PR Netherlands Bakker, Mariët FF Italy Curti, Stefano FF Japan Hibino-Uchikawa Yukiko FF Lebanon Zeneddine, Chadi FF Netherlands Bakker, Niels PR Italy d’ Antonio, Giuseppe FF Japan Hirasawa, Sho CM Lithuania Gelguda, Ugnius FF Netherlands Balbinot, Frederique FF Italy D’Ambrosio, Andrea FF Japan Ideriha, Masanobu FF Lithuania Golovnitski, Vladimir FF Netherlands Ballintijn, Joke FF Italy De Bernardi, Tonino FF Japan Ishii Yuya FF Lithuania Kim, Uljana CM Netherlands Bals - de Vries, Marjolijn FF Italy De Lorenzo, Dario CM Japan Kaida Yusuke FF Lithuania Vildziunas, Kristijonas CM Netherlands Baltus, Marlies CM Italy Dongen, Hanka Irma van FF Japan Kasahara, Sadanori CM Lithuania Vildziunas, Linas PR Netherlands Bankersen, Leo PR Italy Fant, Sergio FF Japan Kobayashi Masahiro FF Luxembourg Hoeij, Boyd van PR Netherlands Bannenberg, Esther CM Italy Fanti, Elisabetta FF Japan Koshikawa Michio FF Luxembourg Maltese, Fabrizio PR Netherlands Baptist, Willem CM Italy Fattorossi, Romano CM Japan Kuroda, Miki FF Macedonia Kostova, Marina PR Netherlands Bary, Marc CM Italy Fulvi, Giovanna FF Japan Lazic, Suncica FF Macedonia Penev, Slagjan PR Netherlands Baser, Deniz FF Italy Fumarola, Donatello PR Japan Matsudaira, Morihisa CM Malaysia Bong, Margaret FF Netherlands Beek, Sandra van FF

148 149 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 3 BIJLAGE 3

Netherlands Beekman, Bor PR Netherlands Brand, Elaine PR Netherlands Davies, Claire CM Netherlands Engbers, Victor PR Netherlands Beekmans, Bertil FF Netherlands Brand, Katelyn FF Netherlands de Baan, Nora FF Netherlands Engel, Joke FF Netherlands Beers, Hans van FF Netherlands Brandt, Claudia CM Netherlands de Berg, Dennis van FF Netherlands Es, Paul van PR Netherlands Beijn, Cathelijne PR Netherlands Braun, Marit CM Netherlands Deelder, Ari CM Netherlands Esmeijer, Jurriaan Paul FF Netherlands Beker, Jeroen FF Netherlands Breejen, Nicolaine den CM Netherlands Dekker, Herman PR Netherlands Estdelacropolis, Demetri FF Netherlands Belloni, Bram PR Netherlands Bremen, Geert van FF Netherlands Dekker, Tibor PR Netherlands Estevez Simoes, Sofie Marques FF Netherlands Benschop, Maaike CM Netherlands Breugel, Berend-Jan FF Netherlands Dekker, Wim CM Netherlands Everdingen, Francien van FF Netherlands Benvegnu, Massimo PR Netherlands Briaire, Bas FF Netherlands Delpeut, Peter FF Netherlands Ex, Sjarel FF Netherlands Berbers, Toine CM Netherlands Brigitha, Jamain FF Netherlands Delwel, Peter PR Netherlands Faes FF Netherlands Berg, Marian van den FF Netherlands Brink, Hans Maarten van den FF Netherlands den Broeder, Sem FF Netherlands Faes, Nous FF Netherlands Bernhardt, Katja FF Netherlands Brinke, Petra ten FF Netherlands den Broeke, Daniel van FF Netherlands Felix, Bruno CM Netherlands Bernink, Mieke FF Netherlands Broeren, Joost PR Netherlands Denessen, Mark CM Netherlands Fiennes, Sophie CM Netherlands Besselink, Guido FF Netherlands Bronwasser, Sacha FF Netherlands Depeweg, Wilfried CM Netherlands Fok, Annemarie FF Netherlands Beumer, Sara M. PR Netherlands Brouwer, Thomas PR Netherlands der Goot, Jacob van FF Netherlands Frank, Marijn PR Netherlands Bevolo, Marco FF Netherlands Bruijn, Peter de PR Netherlands der Meulen, Rene van FF Netherlands Franssen, Wim FF Netherlands Beyer, Bero CM Netherlands Bruyn, Erik de FF Netherlands der Schoot, Ellen van FF Netherlands Freyssen, Andre CM Netherlands Bhalotra, Chetan FF Netherlands Bruyne, Marnix de PR Netherlands der Spek, Allard van FF Netherlands Fröberg, Martin CM Netherlands Bhalotra, Marianne CM Netherlands Bueren, Peter van FF Netherlands der Waa, Marijn van PR Netherlands Galer, Monica FF Netherlands Bijl, Marco FF Netherlands Bulsink, A. PR Netherlands Derks, Ally FF Netherlands Gatta, Maria-Silvia CM Netherlands Bijma, Frans PR Netherlands Bulsink, Anne PR Netherlands Diehl, Marjan FF Netherlands Geerards, Marc FF Netherlands Bijvoet, Giulia PR Netherlands Bunt, Johan FF Netherlands Diejen, Anke van FF Netherlands Geffen, Marco van CM Netherlands Biondina, Ron FF Netherlands Burg, Jos van der PR Netherlands Dirkse, Brenda FF Netherlands Gehéniau, Liane FF Netherlands Birkhoff, Walter FF Netherlands Burg, Judith van den FF Netherlands Dirven, Wannes PR Netherlands Genderen Stort, Ilona van FF Netherlands Bischop, Helga FF Netherlands Burger, Gerbrand FF Netherlands Dissel, Fleur van FF Netherlands Gent, Karolien van PR Netherlands Bitter, Henk FF Netherlands Burggraaff, Wim FF Netherlands Doense, Jan FF Netherlands Gerami, Kianoosh CM Netherlands Blank, Rosemarie FF Netherlands Busch, Gerhard PR Netherlands Doing, Karel FF Netherlands Gerber, Melinde FF Netherlands Blekendaal, Martijn PR Netherlands Bussink, Astrid FF Netherlands Domburg, Krista van CM Netherlands Gerrets, Sven PR Netherlands Blij, Yolande van der FF Netherlands Bussink, Peggy CM Netherlands Dominicus, Mart CM Netherlands Gerritsma, Annemieke FF Netherlands Blikkendaal, Dirk FF Netherlands Buth, Leendert FF Netherlands Donders, Sanne PR Netherlands Gestel, Frans van FF Netherlands Bloemhard, Jacqueline FF Netherlands Byvanck, Valentijn FF Netherlands Donsu, Ingrid PR Netherlands Gieling, Ramón FF Netherlands Blok, Rogier de FF Netherlands Camping, Henk FF Netherlands Dop, Peter CM Netherlands Gielis, Daan CM Netherlands Blokker, Bas PR Netherlands Cappetti, Charlie FF Netherlands Dop, Tamar van den FF Netherlands Gilissen, Miriam FF Netherlands Blokland, Robbert PR Netherlands Caspers, Paul PR Netherlands Dornblut, Sabine CM Netherlands Gilsing, Merel PR Netherlands Bloor, Simon FF Netherlands Chavoushi, Reza PR Netherlands Dorré, Naomi PR Netherlands Glas, Liesbeth FF Netherlands Blote, Bob J. FF Netherlands Chen, Kathy PR Netherlands Draaijer, Katja CM Netherlands Glas, René PR Netherlands Bockting, Berend Jan PR Netherlands chiaradia, ted FF Netherlands Draijer, Zyanya FF Netherlands Gmax FF Netherlands Boekelman, Wilant CM Netherlands Chow, Yiufai PR Netherlands Drenth, Mark FF Netherlands Goedings, Petra CM Netherlands Boel, Ruud CM Netherlands Christiaanse, Jet CM Netherlands Driel, Hans van FF Netherlands Goetheer, Willemijn FF Netherlands Boer, Jankees FF Netherlands Chronis, Iwana CM Netherlands Driel, Hedwig van PR Netherlands Goikoetxea Langarika, Kristina PR Netherlands Boer, Laurens de FF Netherlands Cijsouw, Jacqueline FF Netherlands Driessen, Bastiaan CM Netherlands Goldman, Peter FF Netherlands Bok, Marrigje de PR Netherlands Citroen, Michal PR Netherlands Driessen, Ellis CM Netherlands Gonzalez, Pascal FF Netherlands Bommel, Rachel van CM Netherlands Colegem, Britt FF Netherlands Driessen, Kees PR Netherlands Goossens, Eric FF Netherlands Boogaard, Raymond van den PR Netherlands Commandeur, Danielle FF Netherlands Driessen, Nelleke CM Netherlands Goossens, Naomi FF Netherlands Booij, Wouter PR Netherlands Coninck, Flavieke de FF Netherlands Driesum, Esther van CM Netherlands Goossens, René CM Netherlands Boonekamp, Doreen CM Netherlands Contreras, Carlos CM Netherlands Drijver, Ruud den FF Netherlands Gorp, Annemiek van CM Netherlands Boorsma, Berend CM Netherlands Couwenbergh, Lisa FF Netherlands Duijndam, Jannet FF Netherlands Goto, Keiko FF Netherlands Boorsma, Roel CM Netherlands Creemers, Eric PR Netherlands Dunnewind, Arjon FF Netherlands Gould, Ester FF Netherlands Borsboom, Carin FF Netherlands Creemers, Michèle FF Netherlands Dura, Job FF Netherlands Graaf, Belinda van de PR Netherlands Bos, Martien PR Netherlands Crone, Ton FF Netherlands Duursma, Mark PR Netherlands Graaf, Eef de FF Netherlands Bosklopper, Stienette CM Netherlands Curiël, Herbert CM Netherlands Eckelkamp, Monica CM Netherlands Graaf, Ton van der PR Netherlands Bosma, Peter FF Netherlands Curlewis, Matthew CM Netherlands Eggink, Dorien FF Netherlands Grannetia, Mattijs PR Netherlands Bosman, Hetty FF Netherlands Daalderop, Fleur FF Netherlands Eijk, Cecile van CM Netherlands Graveland, Mariska PR Netherlands Boudellah, Adel FF Netherlands Daalen, Hadewich van PR Netherlands Eijk, Rolf van FF Netherlands Groenen, Walter FF Netherlands Bouma, Ger CM Netherlands Daamen, Joost FF Netherlands Eijk, Sander van der PR Netherlands Groenveld, Frank FF Netherlands Bouvy, Kim FF Netherlands Daamen, Melle FF Netherlands Eijses, Hans CM Netherlands Groot, Esther de FF Netherlands Bouwers, Ward FF Netherlands Dahms, Heinrich FF Netherlands Eilander, Jan FF Netherlands Groot, Jos de CM Netherlands Boven, Maarten van FF Netherlands Damen, Anton PR Netherlands Ekker, Jan Pieter PR Netherlands Groot, Rindert de PR Netherlands Boven, Martijn PR Netherlands Dames, Roy CM Netherlands Elshout, Marit van den CM Netherlands Groot, Wibo de CM Netherlands Braakensiek, Liesbeth FF Netherlands Davalos, Ximena FF Netherlands Emonds, Andrea FF Netherlands Guirguis, Danielle CM Netherlands Braams, Filip FF Netherlands Davidse, Koert CM Netherlands Ende, Gert van der PR Netherlands Guldemond, Jaap FF

150 151 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 3 BIJLAGE 3

Netherlands Gümürhan, Mete CM Netherlands Horst, Rogier van der FF Netherlands Kiers, Gideon FF Netherlands Leete, Jeannette CM Netherlands Haan, Edwin de FF Netherlands Hosman, Harry PR Netherlands Kishibe, Yasuo FF Netherlands Leeuw, Bjorn de PR Netherlands Haans, Rob FF Netherlands Hout, André van der CM Netherlands Kisman, Max FF Netherlands Leeuwaarden, Mildred van CM Netherlands Haar, Marjan van der CM Netherlands Houthoff, Pien FF Netherlands Klaassen, Ina J. FF Netherlands Legein, Saskia PR Netherlands Haas, Anouk de FF Netherlands Hughan, Ilse CM Netherlands Kleef, Mirjam van FF Netherlands Lemaire, Danielle FF Netherlands Haasbroek, Nico PR Netherlands Hulst, Auke PR Netherlands Kleijer, Pauline PR Netherlands lens, ellen FF Netherlands Haaster, Kim van PR Netherlands Hunnik, Rudolf PR Netherlands Kleijn, Debbie FF Netherlands Leopold, Nanouk FF Netherlands Habets, Renata PR Netherlands Huystee, Pieter van CM Netherlands Klein Wassink, Henk FF Netherlands Lesnikovska, Aneta FF Netherlands Hadders, Rieks FF Netherlands Iburg, Lida FF Netherlands Klein, Rosanne PR Netherlands Leurink, Henk PR Netherlands Hadjiha, Rozita PR Netherlands Ierland, Aad van CM Netherlands Kleinjan, Arthur FF Netherlands Leyendekker, Tim FF Netherlands Hagenaars, Paul FF Netherlands IJdis, Bernie FF Netherlands Kleywegt, Maarten FF Netherlands Lezer, Jeroen FF Netherlands Hakke, Dimitri PR Netherlands Imanjaya, Ekky PR Netherlands Klootwijk, Mirjam FF Netherlands Li, Rosa CM Netherlands Ham, Nick van der FF Netherlands Istha, Dig CM Netherlands Kluyver, Adwin de PR Netherlands Liemt, Ben van FF Netherlands Hamelijnck, Robert PR Netherlands Jacob, Cathy FF Netherlands Knaap, Rob van der CM Netherlands Lier, Miryam van FF Netherlands Hamer, Sandra den CM Netherlands Jacobs, Cornelia FF Netherlands Knegtmans, Hans PR Netherlands Lieshout, Ben van FF Netherlands Hanlo, BarBara FF Netherlands Jacobs, Mardou CM Netherlands Knijff, Christjan FF Netherlands Ligura, Pietra FF Netherlands Hannewijk, Leo FF Netherlands Jacobs, Patty FF Netherlands Knol, Jan Jaap K. FF Netherlands Lilipaly, Caroline FF Netherlands Harmon, Stephanie PR Netherlands Jaeger, Jessica de FF Netherlands Knol, Matthijs Wouter CM Netherlands Linden, Willem van der FF Netherlands Harskamp, Nicoline van FF Netherlands Jaeger, Peter de PR Netherlands Koedoot, J. FF Netherlands Linssen, Dana PR Netherlands Hartlief, Mirjam FF Netherlands Jamin, Carine FF Netherlands Koedoot, P FF Netherlands Lint, Alexander PR Netherlands Hauer, Tijmen FF Netherlands Jankie, Ria A. CM Netherlands Koetsier, Sasja PR Netherlands Lion Sjin Tjoe, Rudy PR Netherlands Havenith, Ellen CM Netherlands Jansen, Cas FF Netherlands Kolet, Marieke CM Netherlands Lippe, Marieke van der FF Netherlands Hee, Leo van FF Netherlands Jansen, Christina FF Netherlands Kolkema, Janette CM Netherlands Lobato, Heidi FF Netherlands Heeckeren, Ilona van FF Netherlands Jansen, Cindy CM Netherlands Kombrink, Hans FF Netherlands Loesberg, Eva PR Netherlands Heerkens, Noud CM Netherlands Jansen, Evelien FF Netherlands Kooistra, Sanne FF Netherlands Looijen, Henk PR Netherlands Hees, Carel van FF Netherlands Janszen, Carlie FF Netherlands Koot, Roman PR Netherlands Lor, Eric FF Netherlands Heesen, Hans PR Netherlands Jeffery, Hilary FF Netherlands Koppen, Niek FF Netherlands Louwman, Marcel FF Netherlands Heide, Caro van der CM Netherlands Jellema, Martine PR Netherlands Koppes, Dirk PR Netherlands Lubeck, Marijke van FF Netherlands Heiden, Remi van der PR Netherlands Jeu, Roloff de PR Netherlands Kor, Gerben CM Netherlands Lucassen, Radboud FF Netherlands Heijl, Jean B. CM Netherlands Jole, Ton van FF Netherlands Kornienko, Sophia PR Netherlands Lugt, Peter van der PR Netherlands Heijnen, Adrie FF Netherlands Jong, Annemiek de FF Netherlands Kortum, Evelien PR Netherlands Lugthart, Sarah FF Netherlands Heijningen, Jacques van CM Netherlands Jong, Annet de PR Netherlands Korver, Wouter FF Netherlands Lürsen, Joram FF Netherlands Hell, Rinke van FF Netherlands Jong, Fritz de PR Netherlands Korzelius, Monique FF Netherlands Lüscher, This FF Netherlands Hendrickx, Monic FF Netherlands Jong, Jeroen de FF Netherlands Koster, Henny FF Netherlands Luyken, Edward FF Netherlands Hengeveld, Frans FF Netherlands Jong, Leendert de FF Netherlands Kramer, Hielke FF Netherlands Luyken, Lucas FF Netherlands Hengeveld, Sophia FF Netherlands Jong, Mijke de FF Netherlands Kriek, Kaisa CM Netherlands Luyken, Thomas FF Netherlands Henneveld, Ad FF Netherlands Jonge, Dick de CM Netherlands Krieken, Romy van PR Netherlands Maarse, Geert PR Netherlands Herder, Rik PR Netherlands Jongsma, Elsbeth PR Netherlands Krimpen, Maarten van PR Netherlands Maas, Nadine PR Netherlands Hermanides, Laura PR Netherlands Jonkers, Ruud PR Netherlands Kroeger, Bastiaan FF Netherlands Maassen, Gabriël FF Netherlands Hermans, Jaap FF Netherlands Joolen, Hein van FF Netherlands Kroon, Jantiene de FF Netherlands Maassen, Theo FF Netherlands Hermeling, Pim CM Netherlands Jurkiewicz, Marta FF Netherlands Kropman, Rosanne PR Netherlands Machado, Louis CM Netherlands Heslenfeld, Arnold CM Netherlands Kaaij, Raymond van der CM Netherlands Kui, Kam Wai FF Netherlands Maclean, Sara FF Netherlands Heywegen, Gerlinda FF Netherlands Kagchèl, Saskia CM Netherlands Kuijpers, Pieter FF Netherlands Mallon, Mark FF Netherlands Hin, Barbara FF Netherlands Kamsma, Jelle PR Netherlands Kula, Ergun PR Netherlands Maltha, San Fu CM Netherlands Hin, Kees FF Netherlands Kanters, Ineke CM Netherlands Kummer, Oene PR Netherlands Manders, Mieke FF Netherlands Hin, Neeltje FF Netherlands Kapetanovic, Mak FF Netherlands Kuyvenhove, Meta FF Netherlands Mandos, Michelle FF Netherlands Hoekstra, Diederik PR Netherlands Kaptijn, Klaas PR Netherlands Kwakman, Bas FF Netherlands Mandos, Paulien FF Netherlands Hoffmans, Marjolijn FF Netherlands Kate, Olivier ten FF Netherlands Laan, Michiel FF Netherlands Manesh, Sharog CM Netherlands Hofs, Henrik-Willem PR Netherlands Kathmann, Barbara PR Netherlands Lafleur, Luc FF Netherlands Mangold, Ramon PR Netherlands Hollander, Dick FF Netherlands Katsma, Jan FF Netherlands Lam, Maria FF Netherlands Manneke, Andrea FF Netherlands Holman, Ron PR Netherlands Keesmaat, Dennis PR Netherlands Landmeter, Anika PR Netherlands Marchal, Marjolein PR Netherlands Homoet, Hedwig FF Netherlands Kegge, Henny CM Netherlands Landsberger, Claudia CM Netherlands Massad, Mahmoud al FF Netherlands Honigmann, Heddy FF Netherlands Keijl, Tea FF Netherlands Langbroek, Jannie FF Netherlands Maurits, Henk PR Netherlands Hoogeboom, Jelle PR Netherlands Kelder, Lisette CM Netherlands Langenbach, Ted FF Netherlands Meegdenburg, Michiel van FF Netherlands Hoogh, Gerry de FF Netherlands Kemper, Nadadja CM Netherlands Lardenoye, Fred PR Netherlands Meer, Anne-Marie van der CM Netherlands Hoogh, Helmut de PR Netherlands Kerkhof, Janneke van de FF Netherlands Laurillard, Eva FF Netherlands Meerburg, Krijn CM Netherlands Hoogland, Is FF Netherlands Kersten, Sander PR Netherlands Lebbing, Mike PR Netherlands Meertens, Renske FF Netherlands Hornman, Judith PR Netherlands Kester, Nathalie PR Netherlands Lee, Arthur van der FF Netherlands Meijaard, Lian FF Netherlands Horssen, Petra van FF Netherlands Keyser, Gawie PR Netherlands Leeden, Maarten van der FF Netherlands Meijer zu Schlochtern, Thomas FF Netherlands Horst, Eva van der PR Netherlands Kiers, David FF Netherlands Leek, Hugo van der CM Netherlands Meijer, Sietse PR

152 153 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 3 BIJLAGE 3

Netherlands Mekenkamp, Hans FF Netherlands Oomen, Fanny CM Netherlands Ree, Bas van der CM Netherlands Scholten, Anton FF Netherlands Mekenkamp, Maurits FF Netherlands Oomen, Frans FF Netherlands Ree, Ed van FF Netherlands Schoot, Marijke FF Netherlands Memar Nezhad, Massoud PR Netherlands Oost, Alex FF Netherlands Ree, Petra van der PR Netherlands Schouten, Robert PR Netherlands Mens, Maureen FF Netherlands Oosten, Jasper van PR Netherlands Reijen, Jan Wouter van FF Netherlands Schouten, Stef FF Netherlands Mensink, Peter Bas PR Netherlands Oosterhuis, Wiepko FF Netherlands Renssen, Anneke van FF Netherlands Schreuders, André CM Netherlands Mentzel, Vincent PR Netherlands Oosterloo, Stef H. FF Netherlands Rhee, Annemart van PR Netherlands Schrijber, Coco FF Netherlands Merkus, Tejo FF Netherlands Oosterwijk, Lenny PR Netherlands Richard, Theodoor CM Netherlands Schrover, Adri CM Netherlands Mes, Martin PR Netherlands Opdam, Claartje FF Netherlands Riet, Hans van der PR Netherlands Schudel, Bregtje PR Netherlands Meuldijk, Mark FF Netherlands Ophorst, Cynthia FF Netherlands Rietvink, Bart PR Netherlands Schuijren, Jan FF Netherlands Meulen, Helena van der FF Netherlands Opstal, Michiel van FF Netherlands Riezen, Mimi van FF Netherlands Schuilenberg, Jelle PR Netherlands Meulen, Kim van der PR Netherlands Ouwinga, Chris FF Netherlands Rijneke, Dick CM Netherlands Schuilenburg, Marc PR Netherlands Mil, Patrick van FF Netherlands Paak, Margot FF Netherlands Rijneke, Ricky CM Netherlands Schuring, Greetje CM Netherlands Minkiewicz, Jan PR Netherlands Paap, Jochem FF Netherlands Rijssel, Els van FF Netherlands Schuringa, Wilko FF Netherlands Mioch, René PR Netherlands Paaschen, Paul van CM Netherlands Ritsema, Maaike FF Netherlands Schut, Erik CM Netherlands Mirrahimy, Parwin Roghyeh FF Netherlands Padabed, Natasha FF Netherlands Rodenburg, Floor PR Netherlands Schwarz, Michiel FF Netherlands Moerkerke, Jolanda FF Netherlands Pal, Jos van der CM Netherlands Roedolf, Martin FF Netherlands Séguin, Yannick Nézet FF Netherlands Moerman, Annemarie PR Netherlands Palmen, Caty FF Netherlands Roelofs, Joes FF Netherlands Selçuk, Kadir FF Netherlands Moerman, Johan FF Netherlands Pas, Dorien van de FF Netherlands Roelvink, Huub FF Netherlands Selen, Reinier CM Netherlands Moesa, Mohammad PR Netherlands Pas, Martijn te FF Netherlands Roerdinkholder, Jurjen PR Netherlands Sesic, Rada FF Netherlands Mohammadi, Sara PR Netherlands Passet, René PR Netherlands Roeselers, Julia FF Netherlands Seth Paul, Haik FF Netherlands Mohrs, Natasja CM Netherlands Pedroli, Anna FF Netherlands Ronde, Alex de FF Netherlands Simons, Hidde FF Netherlands Mol, Atie FF Netherlands Peeters, Floor FF Netherlands Ronteltap, Ferri FF Netherlands Singelenberg, Daniel PR Netherlands Mol, Tom de FF Netherlands Peijnenburg, Frank CM Netherlands Ronteltap, Ilse FF Netherlands Sinke, Digna CM Netherlands Möller, Andrea FF Netherlands Peters, Harry FF Netherlands Rooijen, Willy van PR Netherlands Sitter, Gideon van CM Netherlands Mooij, Martin FF Netherlands Petit, Leontine CM Netherlands Roque, Juan Carlos PR Netherlands Slagter, Herman CM Netherlands Moorman, Mark PR Netherlands Pieters, Ian PR Netherlands Rotteveel, Raymond PR Netherlands Sleegers, Femke PR Netherlands Moridi, Said CM Netherlands Pieters, Jaap FF Netherlands Rouveroy, Dorna van FF Netherlands Slewe, Marion FF Netherlands Mouret, Alexander FF Netherlands Pijbes, Wim FF Netherlands Rouw, Heleen FF Netherlands Sloot, Miranda FF Netherlands Mulder, Floris PR Netherlands Piket, Anouk FF Netherlands Rovers, Ronald PR Netherlands Slot, Ernest FF Netherlands Mulder, Maarten C.D. FF Netherlands Plas, Dolf van der FF Netherlands Roza, Tim PR Netherlands Slot, Marleen CM Netherlands Müller, Klaus PR Netherlands Plas, Els van der CM Netherlands Ruhe, Harry FF Netherlands Slotboom, Anton PR Netherlands Muller, Nat FF Netherlands Plaum, Marije CM Netherlands Ruighaver, Taco FF Netherlands Sluis, Janine van FF Netherlands Muns, Monica FF Netherlands Pleijte, Jacco FF Netherlands Ruijtenberg, Lisette FF Netherlands Smit, Anton FF Netherlands Muttardy, Thoraya CM Netherlands Pohle, Sascha FF Netherlands Ruijters, Marcel PR Netherlands Smit, Floortje PR Netherlands Naafs, Mike PR Netherlands Pohlman, Marieke FF Netherlands Ruitenbeek, Mark PR Netherlands Smit, Harm FF Netherlands Nabbe, Pieter PR Netherlands Polderman, Jolanda PR Netherlands Ruiter, Marinus de PR Netherlands Smit, Liesbeth PR Netherlands Naeyé, Sannette FF Netherlands Pollé, Wallie CM Netherlands Runge, Bianca FF Netherlands Smit, Lisa FF Netherlands Naudzius, Vladas FF Netherlands Ponten, Leo FF Netherlands Runge, Nanda FF Netherlands Smit, Pieter Jan CM Netherlands Neeve, Frank de PR Netherlands Porcelijn, Max FF Netherlands Runia, Erlijne PR Netherlands Smits, Alice FF Netherlands Nelissen, Koji CM Netherlands Posthuma, Andrea CM Netherlands Rutten, Bart FF Netherlands Smits, Dick FF Netherlands Nelstein-Smit, Sacha FF Netherlands Praag, Max van FF Netherlands Rutten, Marlou FF Netherlands Smits, Ineke CM Netherlands Németh, Anita FF Netherlands Prins, Janine CM Netherlands Ruyters, Domeniek PR Netherlands Sonnen, Caspar FF Netherlands Nes, Jorien van CM Netherlands Prins, Janine FF Netherlands Ruyters, Jann PR Netherlands Spaas, Jac-Paul FF Netherlands Nesselaar, Robbert FF Netherlands Proost, Jaap PR Netherlands Salden, Jan PR Netherlands Splunder, Jos van FF Netherlands Ng, Julie FF Netherlands Provaas, Caroline FF Netherlands Samson, Sherill PR Netherlands Spreij, Petra PR Netherlands Niemeyer, Nancy PR Netherlands Pruimers, Sonja FF Netherlands Sande, Monique van de PR Netherlands Sprey, Jetse FF Netherlands Nientied, André PR Netherlands Puerto, Xavier G. FF Netherlands Sandee, Manon FF Netherlands Staak, Stefan van de FF Netherlands Nierop, Ricco van PR Netherlands Putten, Roland van FF Netherlands Sanden, Clint van der FF Netherlands Stamm, Baukje PR Netherlands Nieuwdorp, Maricke PR Netherlands Putter, Jos de FF Netherlands Sanders, Ruby PR Netherlands Stanciu, Georgina CM Netherlands Nieuwenhuyzen, Adriek van CM Netherlands Querido van Frank, Gideon FF Netherlands Santé, Nicole PR Netherlands Starink, Misja FF Netherlands Noomen, Jedidjah Julia FF Netherlands Raaijmakers, Hildert FF Netherlands Sassen, Hein FF Netherlands Starkenburgh, Jannemiek PR Netherlands Noyons, Marc CM Netherlands Rabarts, Marten CM Netherlands Scheepstra, Wouter PR Netherlands Steeg, Geert ter FF Netherlands Ockhuysen, Ronald PR Netherlands Raben, Gonda FF Netherlands Scheers, Rob van PR Netherlands Steen, Marcel van der PR Netherlands Oest, Paula van der FF Netherlands Rademaker, Suzanne FF Netherlands Scheers, Ruben PR Netherlands Steenhuis, Jantje FF Netherlands Offenberg, Willem PR Netherlands Radstake, In-Soo CM Netherlands Scheltema, Wendela FF Netherlands Steenhuizen, Reinout PR Netherlands Ohlraun, Vanessa FF Netherlands Rakhorst, Ger PR Netherlands Schendelen, Monique van FF Netherlands Stein, Saskia van FF Netherlands Oksal, Tonguc Y. FF Netherlands Ramaekers, Jeroen FF Netherlands Schermbeek, Christiaan van PR Netherlands Stelling, Jos FF Netherlands Olafsdottir, Katrin CM Netherlands Ramos, Maria FF Netherlands Schermer, Gerben FF Netherlands Ster, Kamiel van der FF Netherlands Olfers, Sophie von FF Netherlands Ratingen, Dominique van CM Netherlands Scherpenzeel, Gerben PR Netherlands Stevens, Greet FF Netherlands Olthaar, Arianne FF Netherlands Rechsteiner, Emjay CM Netherlands Schillings, Laurette CM Netherlands Stigter, Bianca PR

154 155 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 3 BIJLAGE 3

Netherlands Stout, Jeroen PR Netherlands Vandermeer, Pieter FF Netherlands Vuyk, Titia FF Netherlands Zanden, Jan van der CM Netherlands Stouthamer, Robert FF Netherlands Vandevorst, Els CM Netherlands Waal, Martijn de PR Netherlands Zeeuw, Marjon de PR Netherlands Straaten, Dirk van der FF Netherlands Vaslin, Denis CM Netherlands Waardenburg, André PR Netherlands Zhang, Jun PR Netherlands Strangio, Benito FF Netherlands Veelen, Mirjam van FF Netherlands Wallaard, Mark FF Netherlands Zoelen, Kaj van PR Netherlands Strien, Elbert van CM Netherlands Veenendaal, Jacqueline FF Netherlands Walravens, Raymond FF Netherlands Zoet, Jan FF Netherlands Stroeve, Coen FF Netherlands Veenhove, Wendela FF Netherlands Walschots, Ingrid FF Netherlands Zschunke, Dirk R. PR Netherlands Stuijvenberg, Eveline van FF Netherlands Veer, Jonna ter PR Netherlands Walthaus, Asing PR Netherlands Zuijlen, Laura van PR Netherlands Stumbraite, Daiva FF Netherlands Veerkamp, Lex FF Netherlands Warmerdam, Marc van CM Netherlands Zuydervelt, Rutger FF Netherlands Sylbing, Sarah FF Netherlands Vegter, Bart FF Netherlands Wassenaer, Michaela van FF Netherlands Zuylen, Arthur van FF Netherlands Tabarki, Farid PR Netherlands Velden, Carel van der PR Netherlands Weerd, John de FF Netherlands Zwaag, Marcus van der CM Netherlands Taebi, Behnam CM Netherlands Velden, Eddie van der CM Netherlands Weers, Hans de CM Netherlands Zwakhals, Theus FF Netherlands Tai, Jimmy PR Netherlands Velden, Lucas van der FF Netherlands Weijers, Suzanne FF Netherlands Zwier, Pim FF Netherlands Tan, Froukje FF Netherlands Veldhoven, Wouter van FF Netherlands Welles, Arjan PR New Zealand Gardner, Rachel CM Netherlands Tardieu, Delphine FF Netherlands Veldhuizen, Madri Van FF Netherlands Welten, Anke PR New Zealand Haysom, Trevor CM Netherlands Tee, Ernie FF Netherlands Velzen, Jacqueline van FF Netherlands Wenniger, Saskia PR New Zealand Hita, Quinton CM Netherlands Teenstra-Verhaar, M.D. FF Netherlands Vemer, Chris PR Netherlands Werff, Kim van der PR New Zealand Jean, Rachel CM Netherlands Teiwes, Mitsuko PR Netherlands Ven, Iduna van de FF Netherlands Wernke, Vincent PR New Zealand O’Brien, Timothy CM Netherlands Terpsma, Nienke PR Netherlands Verbeek, David FF Netherlands Westelaken, Gijs van de CM New Zealand Saunders, Leanne CM Netherlands Teunissen, Natascha CM Netherlands Verdaasdonk, Dorothee PR Netherlands Westerik, Helen FF New Zealand Veber, Juliette CM Netherlands Thelosen, Marc CM Netherlands Verdenius, Joop FF Netherlands Westerink, Leanne FF New Zealand Wrenn, Michael CM Netherlands Thiel, Bart-René PR Netherlands Verdonk, Sander CM Netherlands Westermann, Marc FF Nigeria Abiodun, Omoniyi Ebenezer FF Netherlands Tichler, Bastiaan PR Netherlands Vergoossen, Glenn PR Netherlands Westerveld, Eric PR Nigeria Iyabode, Ojebisi Ibidun FF Netherlands Tiel, Dennis van PR Netherlands Verkerk, Erik FF Netherlands Westra, Frans FF Norway Bjerkem, Brynjar FF Netherlands Tiggelaar, Ben FF Netherlands Vermeulen, Rob CM Netherlands Weststrate, Harriet FF Norway Froyseth, Arild CM Netherlands Tiggelaar, Ingrid FF Netherlands Vermij, George PR Netherlands Wiebenga, Florine FF Norway Gjerde, Eli FF Netherlands Tijen, Tjebbe van FF Netherlands Verpaalen, Jos FF Netherlands Wiegel, Chrisnanne FF Norway Johnsen, Sara CM Netherlands Tijl, Floris FF Netherlands Verspeek, Paul PR Netherlands Wielaert, Jeroen PR Norway Martin, Christian Fredrik CM Netherlands Timimi, Intishal al FF Netherlands Verstraeten, Paul FF Netherlands Wierstra, Jeroen FF Norway Platou, Per FF Netherlands Timmerman, Hans FF Netherlands Verwaal, Corrie FF Netherlands Wiessing, Barbara FF Norway Vogel, Eric CM Netherlands Timmermans, Ruth PR Netherlands Viegen, Djoemila PR Netherlands Wiggen, Femke van PR Philippines Alix Jr., Adolfo FF Netherlands Tjallingii, Sietske FF Netherlands Viegen, Edwin van CM Netherlands Wigman, Roland FF Philippines Azimi, Waise FF Netherlands Tjon, Carla PR Netherlands Vijn, Ard PR Netherlands Wijker, Kees FF Philippines Cuevas, Arleen CM Netherlands Toebosch, Moniek FF Netherlands Visbeen, Marcel CM Netherlands Wijnen, Maaike FF Philippines Khavn FF Netherlands Tol, Ingrid van FF Netherlands Visschedijk, Ruud FF Netherlands Wijngaarden, Clementine van PR Philippines Reyes, Richard FF Netherlands Toma, Kevin PR Netherlands Visser, Anna FF Netherlands Wijngaarden, Ton van PR Philippines SungHyun, Cho FF Netherlands Tomin, Milos PR Netherlands Visser, Bea de CM Netherlands Wijntjes, Babette FF Philippines Templo, Margie CM Netherlands Tongeren, Phil van PR Netherlands Visser, Bob CM Netherlands Williams, Jane CM Philippines Torres, John FF Netherlands Tongeren, Ulrik van PR Netherlands Vlaanderen, Remco PR Netherlands Willigenburg, Hans van PR Poland Biskupski, Lukasz PR Netherlands Traïdia, Karim CM Netherlands Vliegenthart, Anton M. FF Netherlands Willink, Joram CM Poland Borcuch, Jacek FF Netherlands Trent CM Netherlands Vlijmen, Coen van CM Netherlands Willsdon, Dominic FF Poland Jakimowski, Andrzej FF Netherlands Trommel, Annelies FF Netherlands Voet, Hanka van der PR Netherlands Windhorst, Nathalie CM Poland Janczak, Malgorzata FF Netherlands Truijen, Katia PR Netherlands Vogelpoel, Peter van CM Netherlands Windt, Marcel FF Poland Jaworska, Katarzyna FF Netherlands Tuna, Recep FF Netherlands Vollaers, Bram PR Netherlands Winkler Prins Postma, Nynke FF Poland Jaworski, Jaroslaw FF Netherlands Twuijver, Wilbert van FF Netherlands Volpe, Marco FF Netherlands Winters, Marten FF Poland Karpinski, Maciej CM Netherlands Typex PR Netherlands Voogd, Barend de PR Netherlands Wit, Herman de FF Poland Kobus, Piotr CM Netherlands Uchelen, Annephine van PR Netherlands Voorham, Anita CM Netherlands Witty, Thijs PR Poland Lapinska, Joanna CM Netherlands Uijtdewilligen, Ad FF Netherlands Voorhuis, Nelly FF Netherlands Woerd, Sil van der FF Poland Mietkiewicz, Ryszard FF Netherlands Uijtdewilligen, Dian FF Netherlands Voorsmit, Arry CM Netherlands Woerden, Ivo van PR Poland Poplawska, Marzena PR Netherlands Uneken, Wietske PR Netherlands Voorst, Suzanne van CM Netherlands Wolf, Hans de CM Poland Stadnik, Ania CM Netherlands Unoki, Katie Katsura FF Netherlands Voort, Cat van der PR Netherlands Wolf, René CM Poland Tereszczuk, Joanna CM Netherlands Urlus, Esther FF Netherlands Vries, Inge de FF Netherlands Wolfs, Karin PR Poland Wieckowska, Ewa FF Netherlands Uz, Gunes PR Netherlands Vries, Joost de CM Netherlands Wolting, Femke CM Poland Wirkowski, Konrad FF Netherlands Vaal, Tineke de FF Netherlands Vries, Marietta de FF Netherlands Wu, Yiemie PR Portugal Branco, Jose Maria CM Netherlands Vallenduuk, Flora FF Netherlands Vries, Marijn de CM Netherlands Wuijts, Alexander FF Portugal Branco, Mariana CM Netherlands van de Beek, Ilma FF Netherlands Vries, Wiilemijn de CM Netherlands Wulffers, Albert FF Portugal Dias, Miguel FF Netherlands van den Berg, Leen FF Netherlands Vrijdag, Kees CM Netherlands Youssef, Susan FF Portugal Micaelo, Mario FF Netherlands van den Bosch, Joost FF Netherlands Vrijenhoek, Rien FF Netherlands Yuen, Yan Ting CM Portugal Pereira, Rui FF Netherlands van Leeuwen-Wentinck, Conny FF Netherlands Vroegindeweij, Victor PR Netherlands Zagt, Ab PR Portugal Rodrigues, José Nuno FF Netherlands van Zandvoort, Meike FF Netherlands Vrolijk, Anne FF Netherlands Zahrai, Mahmoud PR Portugal Rodrigues, Susana CM Netherlands Vanackere, Annemie FF Netherlands Vugt, Tonio van PR Netherlands Zande, Erwin van der PR Portugal Sena, Nuno FF

156 157 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 3 BIJLAGE 3

Portugal Valverde, Miguel FF Singapore Sng, Tania FF South Korea Ju Jaehyung FF Spain Rodriguez Rios, Carlos FF Portugal Vieira da Silva, Hugo CM Singapore Tan, Royston FF South Korea Jung, Soo Wan FF Spain Rowan, Jaron FF Portugal Villa-Lobos, Francisco CM Singapore Tang, Eva FF South Korea Kim Dong-Hyun FF Spain Ruiz Serrano, Arturo FF Romania Giurgiu, Tudor CM Singapore Zai Kuning FF South Korea Kim Haery PR Spain Salama Benarroch, Moisés FF Romania Gligor, Mihai CM Slovakia Ciel, Martin FF South Korea Kim Jong-Kwan FF Spain Schmitz, Jenny Gil PR Romania Mitulescu, Daniel CM Slovakia Kadlecova, Jana PR South Korea Kim Sung-ho FF Spain Sichel, Berta FF Romania Negoescu, Paul FF Slovakia Kanuch, Martin FF South Korea Kim Yeon Jeong FF Spain Torres, Fran CM Romania Puiu, Anamaria CM Slovakia Steranka, Rastislav CM South Korea Kim Yun-Tae FF Spain Vilà Barcelo, Mar FF Romania Puiu, Cristi CM Slovakia Strelkova, Alexandra CM South Korea Kim, Dong-Ho FF Spain Vila Guanter, Pere FF Romania Salman Ali, Ghaith FF Slovakia Ulman, Miroslav PR South Korea Kim, Ki Hyun FF Spain Vilà, Pere FF Romania Simonova, Zoya FF Slovenia Bohinc, Nika PR South Korea KIM, Kyung Sun CM Spain Weinrichter, Antonio FF Romania Sitaru, Adrian CM Slovenia Brun, Miha PR South Korea Kwak, Stanley FF Sri Lanka Hettiarachi, Prasanna FF Romania Solomon, Ada CM Slovenia Burger, Janez FF South Korea Lee Sang-Woo FF Sri Lanka Jayakody, Prasanna FF Russia Agisheva, Dana FF Slovenia Daele, Koen Van PR South Korea Lee Wonwoo FF Sri Lanka Jinasena, Rasitha FF Russia Akhadov, Rustam FF Slovenia Glogovac, Janja FF South Korea Lee, Duna FF Suriname Wijngaarde, Eddy CM Russia Alieva, Sitora FF Slovenia Hocevar, Danijel CM South Korea LEE, Sebastian Dong Hun CM Sweden Alfredsson, Tomas FF Russia Bashirov, Alexander CM Slovenia Kocjancic, Nerina T. CM South Korea Lim, Jiyoon CM Sweden Almér, Gunnar FF Russia Erchov, Stanislav FF Slovenia Kozole, Damjan FF South Korea Paik Myung-Hee FF Sweden Andersson, Willmar CM Russia Freidkina, Asya FF Slovenia Leiler, Zenja PR South Korea Park Jin FF Sweden Björk, Klara CM Russia Gladilshchikov, Yury V. PR Slovenia Misic, Radovan FF South Korea Park Soo-young FF Sweden Blomgren, Jan CM Russia Godovannaya, Masha FF Slovenia Popek, Simon PR South Korea Piccato, Nicolas M. CM Sweden Danielsson, Helena CM Russia Gusyatinskiy, Evgeny PR Slovenia Rutar, Jozko CM South Korea Roh, Gyeong-Tae CM Sweden Hammarén, Håkan CM Russia Ionova, Elena CM Slovenia Sencur, Mitja CM South Korea Seungmin Song FF Sweden Hanak, Emilie CM Russia Khokhryakova, Svetlana PR Slovenia Slamic, Marjuta FF South Korea Suh, Youngjoo CM Sweden Hausswolff von Baumgarten, Russia Kostyleva, Elena PR Slovenia Spasic, Dejan FF Spain Alboniga, Norberto PR Marietta CM Russia Kudriavtseva, Ludmila FF Slovenia Sterk, Igor CM Spain Armenteros, Marisa Fernandez CM Sweden Ivanov, George FF Russia Lavrentiev, Sergey FF South Africa Apter, Gilli CM Spain Barcelo, Anna FF Sweden Janérus, Per CM Russia Layfurov, Alexey V PR South Africa Beatty, Christina FF Spain Barriendos, Esmeralda PR Sweden Jonsson, Jens FF Russia Litvinova, Renata FF South Africa Berkel, Michael CM Spain Conti, Christian CM Sweden Kraft, Malin CM Russia Litvintseva, Irina FF South Africa Brown, David Max CM Spain d’Ascia, Luca PR Sweden Lange, Fredrik CM Russia Mikhaleva, Valentina FF South Africa Brown, Matthew A. CM Spain Duffaut, Gilles CM Sweden Linder, Anna FF Russia Plakhov, Andrei FF South Africa Ginindza, Noziswe CM Spain Epiney, David CM Sweden Lundberg, Pia FF Russia Plakhova, Elena PR South Africa Hamilton, Clarence CM Spain Fernandez Perera, Jesus FF Sweden Lundquist, Daniel FF Russia Potapova, Marina d PR South Africa Jawitz, Dan CM Spain García, Verónica FF Sweden Mannheimer, Lina CM Russia Proskurina, Svetlana FF South Africa Kyrus, Athos PR Spain Gayo, Francisco J. PR Sweden Marcimain, Mikael CM Russia Rozhdestvenskaya, Ksenia PR South Africa Lazarus, Deborah CM Spain Gordon, Juan CM Sweden Mghamis, Kais Kasim PR Russia Sadilova, Larisa FF South Africa Lourens, Jacky CM Spain Guerín, José Luis FF Sweden Molinder, Carl FF Russia Shchetynsky, Oleksand FF South Africa Maake, Norman CM Spain Guillot, Eduardo FF Sweden Simovic, Anita CM Russia Sokurov, Alexander FF South Africa Matsunyane, Kgomotso CM Spain Lara Fernandez, Jose Maria CM Sweden Smids, Camilla CM Russia Surova, Maria FF South Africa Mattera, Teddy CM Spain Lizarraga, Eneko CM Sweden Spång, Mimmi CM Russia Tarkhova, Anna FF South Africa Mazoka, Che Che CM Spain Llorca, Pablo FF Sweden Suarez Mazar, Charlotte CM Russia Telnov, Viacheslav CM South Africa Moodley, Nashen FF Spain Llorens, Antonio FF Sweden Werner, Michael CM Russia Tyrkin, Stas PR South Africa Motsepe, Jackie CM Spain Lopez Caballero, Carolina PR Switzerland Baumgartner, Tobias PR Russia Valyavkina, Elena FF South Africa Nathan, Jeremy CM Spain López, Elena FF Switzerland Dresti, Nadia CM Russia Yarovenko, Hanna FF South Africa Pickering, Bridget CM Spain Mardones, Andres FF Switzerland Finzi, Tiziana FF Russia Yatsura, Yelena CM South Africa Roodt, Darrell James FF Spain Merino, Laura FF Switzerland Huber, Patrick FF Saint Lucia Jolliet, Kyra FF South Africa Rorvik, Peter FF Spain Mierop, Nathalie FF Switzerland Kikos, Kyros FF Serbia Bojovic, Mirko CM South Africa Singh, Nirvana CM Spain Molina, Rafael FF Switzerland Maino, Rosa FF Serbia Martinovic, Miljana CM South Africa Trakoshis, Platon CM Spain Morais, Alberto FF Switzerland Maire, Frédéric FF Serbia Milesevic, Zoran FF South Korea Chung Woo-Chung FF Spain Morin, Lorena FF Switzerland Mingrone, Leo FF Serbia Mogorovic, Miroslav CM South Korea Dong-rak, Jung FF Spain Olasolo, Amaia Torrecilla FF Switzerland Mumenthaler, Eugenia CM Serbia Novkovic, Oleg FF South Korea Goh Young-jae FF Spain Ortega Galvez, Maria Luisa FF Switzerland Olloz, Florian FF Serbia Petkovic, Vladan PR South Korea Han Baek-kyo FF Spain Pallier, Maria FF Switzerland Pelusi, Tiziana FF Serbia Stojkovic, Andrijana FF South Korea Hong Hyo-Sook FF Spain Pinzon, Nicolas FF Switzerland Pfaeffli, Andres CM Serbia Zilnik, Zelimir FF South Korea Hwang, Denise CM Spain Poch, Paco CM Switzerland Pfluger, David FF Serbia and Montenegro Vuckovic, Miroljub FF South Korea Hwang, Hei-Rim FF Spain Pont Cháfer, Olimpia FF Switzerland Reinhard, Nicole FF Singapore Anes, Jean CM South Korea Hwang, Hye-jin CM Spain Portilla, Angelica Cuevas FF Switzerland Ruffo, Nicola FF Singapore Koh, Sun FF South Korea Jang Eunju FF Spain Prado Garcia, Jose Maria FF Switzerland Samir, Samir FF Singapore Ocon Fernandez, David CM South Korea JANG, Yoo Kown CM Spain Riba, Saioa CM Switzerland Schmidt, Roland FF Singapore Pang Sunny FF South Korea Jeon, Jay CM Spain Roch, Edmon CM Switzerland Schneider, Beat CM

158 159 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 3 BIJLAGE 3

Switzerland Singh, Anup CM Ukraine Makarenko, Svitlana FF United Kingdom Field, Simon CM United Kingdom Molloy, Christine FF Switzerland Thurston, Cyril CM Ukraine Mlynarych, Kyryl FF United Kingdom Finlay, Leslie CM United Kingdom Momin, Alap FF Switzerland Trächslin, Pascal CM Ukraine Mlynarych, Liliya FF United Kingdom Finnemore, Chris FF United Kingdom Neumann, Beatrice CM Switzerland Treichler, Daniel CM Ukraine Mykhalchuk, Serhiy FF United Kingdom Flahive, John FF United Kingdom Nevill, Amanda FF Switzerland Uk, Bennet FF Ukraine Novikova, Lyudmila FF United Kingdom Fountain, Alan CM United Kingdom Nightingale, Piers CM Switzerland Wechsler, Dan CM Ukraine Podolchak, Ihor FF United Kingdom Fowler, Luke FF United Kingdom Nolan, Jo FF Syria Abdulhamid, Abdullatif FF Ukraine Podolchak, Tamara FF United Kingdom Francis Clements, Ivan CM United Kingdom Nuttgens, Jamie CM Syria Jbawi, Somar PR Ukraine Pugachev, Yevgen FF United Kingdom Friedman, Ben CM United Kingdom Oosterom, Chris CM Taiwan Chang Chuti FF Ukraine Shukh, Marina CM United Kingdom Gabrysiak, Diane FF United Kingdom Orr, Andrew CM Taiwan Chiao, Peggy CM Ukraine Sytnyk, Mykola FF United Kingdom Gerhardt, Jarman FF United Kingdom O’Sullivan, Richard FF Taiwan Hongjohn Lin FF Ukraine Tymoshevska, Lyubov FF United Kingdom Gerhardt, Joe FF United Kingdom Parker, Phil CM Taiwan Hou Hsiao-hsien FF Ukraine Yershova, Olena FF United Kingdom Gillett, Suzy FF United Kingdom Paton, Chris CM Taiwan Hou Tsao Pao-feng FF Ukraine Zinovyeva, Svitlana FF United Kingdom Gopaul, Lina CM United Kingdom Perilli, David PR Taiwan Hsu, Gino C.R. CM United Kingdom Adams, Mark CM United Kingdom Greenaway, Peter FF United Kingdom Perkins, Annie CM Taiwan Jane H.C. Yu FF United Kingdom Al-Daradji, Mohamed FF United Kingdom Griffiths, Keith CM United Kingdom Phillips, Gary CM Taiwan Lee Kang-sheng FF United Kingdom Alizart, Suzanne CM United Kingdom Grove, Elliot FF United Kingdom Poirier, Agnes Catherine PR Taiwan Niu Chen-zer FF United Kingdom Allen, Karen FF United Kingdom Guo Xiaolu CM United Kingdom Pope, David CM Taiwan Shu Li-Ting FF United Kingdom Allen, Robbie CM United Kingdom Guthrie, Will FF United Kingdom Potter, Darren FF Taiwan Tsai Ming-liang FF United Kingdom Andrew, Geoff PR United Kingdom Hammond, Wally PR United Kingdom Potter, Keith CM Taiwan Wang, Veronica FF United Kingdom Auret, Michael CM United Kingdom Harvey, Frances CM United Kingdom Powell, Nik FF Taiwan Wang, Vincent CM United Kingdom Ballantyne, Suzanne FF United Kingdom Henderson, Diane FF United Kingdom Pugh, Adam FF Taiwan Yang, Yuan-ling PR United Kingdom Baptiste, Madonna CM United Kingdom Heppell, Hugo CM United Kingdom Raeli, Patrizia CM Taiwan Yu, Hui-Chun Elgin FF United Kingdom Baxter, Jeremy CM United Kingdom Herman, Robert CM United Kingdom Rayns, Tony FF Thailand Assarat, Aditya FF United Kingdom Bender, Darren CM United Kingdom Hibbin, Sally CM United Kingdom Rees, Laura CM Thailand Chagasik, Maenum FF United Kingdom Berg, Eddie FF United Kingdom Hodgson, Jonathan FF United Kingdom Rivers, Ben FF Thailand Kalayanamitr, Akritchalerm FF United Kingdom Beumers, Birgit PR United Kingdom Hogan, Andrew FF United Kingdom Robinson, David FF Thailand Kaweewattana, Chalermrat FF United Kingdom Beveridge, Patrick FF United Kingdom Hope, Robert FF United Kingdom Robinson, Miranda FF Thailand Maneesutham, Chayaporn FF United Kingdom Binns, Clare CM United Kingdom Hulse, Matt FF United Kingdom Romney, Jonathan PR Thailand Meksawan, Mai CM United Kingdom Bishop, Dave CM United Kingdom Imani Thomas, Heather CM United Kingdom Rosenbaum, Martin CM Thailand Nilthamrong, Jakrawal FF United Kingdom Bode, Steven CM United Kingdom James, Nick PR United Kingdom Schmitzer, Joana-Maria CM Thailand Shimizu, Koichi FF United Kingdom Bonnel, Marie FF United Kingdom Jarman, Ruth FF United Kingdom Schoukroun, Eve CM Thailand Sukhum, Soros FF United Kingdom Booth, Joshua FF United Kingdom Jurksaitis, Martha FF United Kingdom Searle, Anna FF Thailand Suwichakornpong, Anocha FF United Kingdom Boothe, Marc H A CM United Kingdom Kaluarachchi, Mevan FF United Kingdom Sen-Gupta, Partho FF Thailand Towira, Pimpaka FF United Kingdom Brooks, Bill FF United Kingdom Kar, Himesh CM United Kingdom Shannon, Roger CM Tunisia Bouchoucha Fourati, Dora CM United Kingdom Brown, Tim FF United Kingdom Kedzierski, Julek CM United Kingdom Smith, Laura PR Tunisia Mansouri, Hassouna PR United Kingdom Brozzoni, Vera PR United Kingdom Kelliher, Stephen CM United Kingdom Squire, Sara CM Turkey Balci, Emel FF United Kingdom Butler, Brad FF United Kingdom King, Alex FF United Kingdom Stead, Isabelle J. CM Turkey Celayir, Daghan FF United Kingdom Cameron, Al FF United Kingdom Kitamura, Katie CM United Kingdom Stevens, Sylvia CM Turkey Damgaci, Ayça FF United Kingdom Casey, Pamela CM United Kingdom Knapp, Rebecca CM United Kingdom Stroink, Rudy FF Turkey Dogan, Burkay FF United Kingdom Ciompi, Philippe FF United Kingdom Lavender, Sam CM United Kingdom Tancic, Neda CM Turkey Dolay, Nur PR United Kingdom Clark, George FF United Kingdom Lawlor, Joe FF United Kingdom Taylor, Kate FF Turkey Eda Noyan, Nazli FF United Kingdom Clarke, Ed CM United Kingdom Lawrenson, Edward PR United Kingdom Tempest, Matthew PR Turkey Gümüs, Selda PR United Kingdom Clayton, Kieran CM United Kingdom Lawson, David CM United Kingdom Tezuka, Yoshi FF Turkey Karabey, Hüseyin FF United Kingdom Collins, Maxine FF United Kingdom Lee, Stevie CM United Kingdom Todd, Peter FF Turkey Kazma, Ömer Ali FF United Kingdom Connolly, Stephen FF United Kingdom Lousberg, Jan-Jacob CM United Kingdom TOKIKAWA, Toru CM Turkey Özdemir, Emrah FF United Kingdom Cook, Benjamin FF United Kingdom Mackey, Nicole CM United Kingdom Tulloch, James FF Turkey Sahir Gürel, Kemal FF United Kingdom Cox, Geoff CM United Kingdom MacNab, Geoffrey PR United Kingdom Tulloch, Sarah FF Turkey Soysal, Faysal FF United Kingdom Cruz, Pablo FF United Kingdom Mansfield, Heather CM United Kingdom Vir OBE, Parminder CM Turkey Tufan, Ceyda CM United Kingdom Cunningham, Nick PR United Kingdom Marano, Anna FF United Kingdom Webber, Mark FF Turkey Yildirim, Emine PR United Kingdom Dack, Natasha CM United Kingdom Mare, Michael FF United Kingdom White, Ian PR Turkey Yildiz, Hüseyin FF United Kingdom Darke, Chris PR United Kingdom Martin, Hélène FF United Kingdom White, Rod FF Ukraine Dyurych, Ihor FF United Kingdom Davey, Rosalynn PR United Kingdom Mata, Alain de la CM United Kingdom Witt, Helen De FF Ukraine Dyurych, Iryna FF United Kingdom Davies, James CM United Kingdom Matits, Aranka CM United Kingdom Wollmann, Henriette CM Ukraine Ihnatenko, Ihor FF United Kingdom Davies, Mary FF United Kingdom May, Derwent PR United Kingdom Wong, Joy CM Ukraine Kokhan, Oleg FF United Kingdom Davis, Isabel CM United Kingdom McIntyre, Andrew FF United Kingdom Wu, Laura A CM Ukraine Krupyna, Oleksiy FF United Kingdom Demange, Yann CM United Kingdom McIntyre, Bryony FF United Kingdom Young, Neil PR Ukraine Kuvaldin, Myroslav FF United Kingdom Emary, Amir PR United Kingdom Mercier, Christophe G. CM USA Allee, Jessica FF Ukraine Kuvaldina, Lyudmyla FF United Kingdom Englehart, Lucinda CM United Kingdom Mirza, Karen FF USA Armas, Daniel FF Ukraine Loznitsa, Sergei FF United Kingdom Evans, Daniel FF United Kingdom Mitchell, Fiona CM USA Askin, Peter FF Ukraine Lypnyk, Inna FF United Kingdom Fell, Chris FF United Kingdom Mitchell, Wendy PR USA Askin, Sam FF

160 161 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 3 BIJLAGE 3

USA Bard, Perry FF USA Horrigan, William FF USA Pierce, Steffen Fisker FF USA Barre, Lucius FF USA Hu, Marcus CM USA Powers, Jeffrey FF USA Belsito, Peter CM USA Jacobs, Azazel FF USA Ravett, Abraham FF USA Beste, Amy FF USA Jenkins, Bruce FF USA Recoder, Luis FF USA Bitomsky, Hartmut FF USA Jensch, Eric FF USA Robinson, Michael FF USA Black, Stephanie FF USA Johnson, Jeffery FF USA Rohe, Tim FF USA Blackaby, Linda FF USA Johnson, Liza CM USA Rosenstein, Noah FF USA Boehm, Susan CM USA Jones, Doug FF USA Ross, Noah FF USA Breer, Robert FF USA Judd, Rainer FF USA Ross, Richard A. CM USA Brousseau, Gannon FF USA Jusick, Stephen Kent FF USA Russell, Ben FF USA Brown, Molly FF USA Karr, Dean FF USA Sanborn, Keith J. FF USA Brudniak, Angelika FF USA Katsiane, Jared FF USA Sanders, Jason PR USA Brune, Mike FF USA Kern, Dan FF USA Sandler, Richard FF USA Bussell, Mark PR USA Klinger, Gabe PR USA Savjani, Anish CM USA Butler, Sue FF USA Kneedler, Lane FF USA Scarlet, Peter FF USA Carmichael, Helen CM USA Koh, Helen FF USA Schlegel, Kurt FF USA Carpenter, Maïa Cybelle FF USA Kreider, Wago FF USA Schneider, James June FF USA Cassidy, Brian M. CM USA Krik, Paul FF USA Schwartz, David FF USA Castelli, Richard FF USA Kuroiwa, Hisami CM USA Schwartz, Jonathan FF USA Cecchine, Randi PR USA Lampert, Andrew FF USA Sekuler, Adam FF USA Child, Abigail FF USA Lange, Patricia FF USA Sellars, Peter CM USA Chirls, Brian CM USA Lau, Winnie CM USA Shepard, Joel FF USA Christman, Sarah J. FF USA Lee, In-Ah CM USA Shirey, Brian CM USA Chung, Lee Isaac FF USA Levine, Sydney CM USA Shore, Josh CM USA Church, Kevin FF USA Lim, Dennis PR USA Shpizner, Jeremy FF USA Ciecko, Anne PR USA Liotta, Jeanne FF USA Smith, Gavin PR USA Clark, Jeff FF USA Loktev, Julia CM USA Someren, Anna van FF USA Collins, Nicola FF USA Losier, Marie FF USA Spletzer, Andy FF USA Collins, Teena FF USA Louie, Mynette CM USA Stead, Jessie FF USA Conrad, Tony FF USA Loveridge, Helen CM USA Sullivan, Richard FF USA Crover, Dale FF USA Macaulay, Scott CM USA Sweeney, Robert PR USA Curry, Adrian CM USA Macdonald, Louisa Spring FF USA Thomson, John FF USA Czyz, Jakub FF USA Madansky, Cynthia FF USA Thornton, Leslie FF USA Daniel, Mark FF USA Mahaffy, Jake FF USA Tong, Corey CM USA Dinnell, David FF USA Mangolte, Babette FF USA Traver, Jared FF USA Doyle, Brian FF USA Manning, Abina FF USA Vick, Tom FF USA Ellickson, Lee FF USA Markey, David J. FF USA Warrell, Bill CM USA Elliott, Barney CM USA Masone, Marian FF USA Warren, Jared FF USA Eunson-Conn, Ethan FF USA Mathis, Eric CM USA Weiss, Bruce CM USA Everson, Kevin Jerome FF USA McCaskill, James PR USA Weissberg, Jay PR USA Fehmiu, Uliks FF USA McElhatten, Mark FF USA Wertheim, Mirjam CM USA Flax, Katherine FF USA McKay, Ralph FF USA Willis, Coady FF USA Foreman, Liza PR USA Meyer, Gary FF USA Wofford, Richard FF USA Gallagher, Maria FF USA Mohr, Kristin FF USA Yalkut, Judson L. FF USA Garland, Andrew FF USA Molyneaux, Madeleine CM USA Yue, Genevieve PR USA Gartenberg, Jon A. FF USA Montes, Mickael FF USA Gatten, David FF USA Mooij, Thessa PR USA Ghareeb, Shirin FF USA MORI, Kotaro CM USA Gianvito, John FF USA Murray, Raymond CM USA Gibson, Sandra FF USA Nahmiache, Lindsay CM USA Gittens, Anthony FF USA Nevermann, Martina FF USA Goldberg, Darren CM USA Osborne, Roger FF USA Gordon, Barbara Kelly FF USA Oxtoby, Susan FF USA Gray, Ryan Harper FF USA Pagano, Scott FF USA Haan, Russ CM USA Parsons, Margaret FF USA Harlan, Noah CM USA Pendleton, David FF USA Harris, Christopher FF USA Peterson, Macauley PR USA Havis, Richard James PR USA Phuan, William FF USA Hoeven, Constant van PR USA Pickett, Jeff FF USA Hoffmann, Peter FF USA Pierce, Christian FF

162 163 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 4 BIJLAGE 4

Hubert Bals Fonds gesteunde projecten 2007 Zimbabwe Roodt, Darrell James South Africa/Zimbabwe Post-production funding or final financing € 25.000,00 Agrarian Utopia Raksasad, Uruphong Thailand Digital production € 20.000,00 (alfabetisch op land en werktitel)” Wonderful Town Assarat, Aditya Thailand Post-production funding or final financing € 20.000,00 werktitel eerste regisseur land categorie bedrag K and Ali Esmer, Pelin Turkey Script and project development € 9.000,00 Gabbla Teguia, Tariq Algeria/France Script and project development € 10.000,00 Zara Mutlu Saray, Ayten Turkey Post-production funding or final financing € 20.000,00 Cordero de Dios Cedrón, Lucía Argentina Post-production funding or final financing € 7.555,00 Zephyr Bas, Belma Turkey Script and project development € 10.000,00 La libertad / My Marlon and Brando Karabey, Hüseyin Turkey/Netherlands Post-production funding or final financing € 20.000,00 Los muertos / Fantasma Alonso, Lisandro Argentina Distribution € 15.000,00 Maisha Film Lab Kashmiri, Musarait Uganda Workshop & Training € 10.000,00 Una semana solos Murga, Celina Argentina Post-production funding or final financing € 20.000,00 Revue Loznitsa, Sergei Ukraine/Russia Post-production funding or final financing € 25.000,00 TyPA Workshops, Argentina Castilla, Américo Argentina Workshop & Training € 10.000,00 40 Days of Silence Ismailova, Saodat Uzbekistan/Italy Script and project development € 9.000,00 Yo me llamo, Mute Affairs Bui Thac Chuyen Vietnam Script and project development € 10.000,00 historias de call centre Plataneo, Rubén Argentina Script and project development € 9.000,00 Liverpool Alonso, Lisandro Argentina/Spain Post-production funding or final financing € 30.000,00 Totaal € 883.055,00 Ararat - 14 views Askarian, Don Armenia/Netherlands Distribution € 7.500,00 Metamorphosis Sayeed, Abu Bangladesh Script and project development € 9.000,00 End of the Line Steinberg, Gustavo Brazil Post-production funding or final financing € 20.000,00 Hubert Bals Fonds Harvest Mutum Kogut, Sandra Brazil HBF Dioraphte Award € 10.000,00 Tatuagem Lacerda, Hilton Brazil Script and project development € 10.000,00 VPRO Tiger Awards Competitie Festa Da Menina Morta Nachtergaele, Matheus Brazil/Argentina Post-production funding or final financing € 30.000,00 El cielo, la tierra y la lluvia, José Luis Torres Leiva (Chile), wereldpremière Ocaso Court, Théo Jose Chile Script and project development € 10.000,00 Cordero de Dios, Lucía Cedrón (Argentina), wereldpremière, openingsfilm El cielo, la tierra y la lluvia Torres Leiva, José Luis Chile/France Post-production funding or final financing € 25.000,00 Fujian Blue, Weng Shou-min (China), Europese première Crude Oil Wang Bing China Digital production € 20.000,00 Wonderful Town, Aditya Assarat (Thailand), Europese première Feast of Villains Pan Jian Lin China Script and project development € 10.000,00 Years When I Was a Child Outside, John Torres (Philippines), wereldpremière Oxhide II Liu Jiayin China Digital production € 20.000,00 River People He Jianjun China Post-production funding or final financing € 20.000,00 Sturm und Drang Tattoo Wang Liren China Script and project development € 9.000,00 A casa de Alice, Chico Teixeira (Brazil) Ufo in her Eyes Guo Xiaolu China Script and project development € 9.000,00 Falling from Earth, Zeneddine Chadi (Lebanon), Europese première Black and White Photos Shu Haolun China/France Script and project development € 10.000,00 Mutum, Sandra Kogut (Brazil) Fujian Blue Weng Shou-ming China/Japan Post-production funding or final financing € 20.000,00 El otro, Ariel Rotter (Argentina) Agua fria de mar Fabrega, Paz Costa Rica Script and project development € 9.000,00 Blue Nile Film Academy Haile Biru, Abraham Ethiopia Workshop & Training € 10.000,00 Time & Tide Fold of my Blanket Rusadze, Zaza Georgia Script and project development € 9.000,00 3 Days to Forever, Riri Riza (Indonesia) Susa Chalauri, Giorgi Georgia HBF Award € 5.000,00 Absurd and Absurdity, Marat Alykulov (Kyrgyzstan), wereldpremière Susa Chalauri, Giorgi Georgia Script and project development € 5.000,00 Chouga, Darezhan Omirbaev (Kazakhstan) Umesh Chronicles Kaul, Pooja India Script and project development € 10.000,00 End of the Line, Gustavo Steinberg (Brazil), wereldpremière Wild Bull Kulkarni, Umesh Vinayak India Post-production funding or final financing € 20.000,00 Happy Desert, Paulo Caldas (Brazil) 3 Days to Forever Riza, Riri Indonesia Distribution € 15.000,00 My Marlon and Brando, Huseyin Karabey (Turkey), wereldpremière Beautiful Thing Andibachtiar, Yusuf Indonesia HBF Award € 5.000,00 Pure Coolness, Ernest Abdyjaparov (Kyrgyzstan) Opa’s Letters Jasanti, Dinna Indonesia HBF Award € 5.000,00 The Revue, Sergei Loznitsa (Ukrain), wereldpremière Coq Farahani, Mitra Iran Script and project development € 10.000,00 The Wild Bull, Umesh Vinayak Kulkarni (India), internationale première Untitled Bahman Ghobadi project Ghobadi, Bahman Iran/Japan Script and project development € 10.000,00 Zimbabwe, Darrell James Roodt (South Africa), wereldpremière Absurd and Absurdity Alykulov, Marat Kyrgyzstan Digital production € 20.000,00 I Want to See Joreige, Khalil Lebanon/France Post-production funding or final financing € 25.000,00 Kings & Aces Does It Hurt? - Death in the Land of Encantos, Lav Diaz (Philippines) The First Balkan Dogma Lesnikovska, Aneta Macedonia/Netherlands Distribution € 10.000,00 Hafez, Abolfazl Jalili (Iran) I Am from Titov Veles Mitevska, Teona Macedonia/Slovenia Post-production funding or final financing € 20.000,00 Rusty Hairpin Ngui, David / Bong, Margaret Malaysia Script and project development € 9.000,00 New Dragon Inns Strangers Lim, Charlotte Lay Kuen Malaysia Digital production € 20.000,00 Crude Oil, Wang Bing (China), wereldpremière Friccion Lipkes, Michel Mexico Script and project development € 10.000,00 Herederos Polgovsky, Eugenio Mexico Digital production € 20.000,00 Stroke Schneider, Daniela Mexico Script and project development € 10.000,00 Margarida Azevedo, Licinio Mozambique/S. Africa Script and project development € 9.000,00 Un suspiro Encina, Paz Paraguay Digital production € 20.000,00 Las malas intenciones Garcia Montero, Rosario Peru Script and project development € 9.000,00 Blind Pig Who Wants to Fly Edwin Philippines HBF Award € 10.000,00 Cinemanila/Boracay 2007 Philippines Workshop & Training € 5.000,00 Death in the Land of Encantos Diaz, Lav Philippines Post-production funding or final financing € 20.000,00 Independencia Martin, Raya Philippines Script and project development € 5.000,00 Moro2Moro Maharlika 2Moro Torres, John Philippines Digital production € 20.000,00 Box Stojkovic, Andrijana Serbia Script and project development € 9.000,00

164 165 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 BIJLAGE 5 BIJLAGE 6

CineMart geselecteerde projecten 2008 ORGANISATIE EN BESTUUR Gerrit Peters, Juul Veenboer, Joost Trines, Miga Bär, Rembrandt Boswijk, Veronique ter Wolbeek, Wahid El Solh, Ted Boom, (alfabetisch op titel) bestuur Tom van de Loo titel regisseur productiemaatschappij land Melle Daamen, Hans van der Vlist, Peter Delpeut, gastenservice en hospitality 7 Minutes in Heaven Omri Givon Transfax Film Productions Israel Francine Houben, Rudy Stroink, Frans van Gestel Patrick Buis, Geneviève Jubitana, Carole Choucoutou, 22nd of May Koen Mortier CCCP/Versus Production Belgium directeur Jordi van Even, Tina Farifteh, Anne Kervers, (jury:) Aurora/Home Sweet Home Cristi Puiu Mandragora Movies Romania Sandra den Hamer, Rutger Wolfson Jeroen Achterberg, Nathalie Mierop, Muriëlle Polak Ausencias Milagros Mumenthaler Ruda Cine/Bordu Films Argentina/Switzerland zakelijk leider personeelszaken The Blind Pig Who Wants to Fly Edwin babibutafilm/Miles Films Indonesia Stef Fleischeuer Mariëlle van der Sterren, Marieke Holt Callgirl Mikael Marcimain Garagefilm AB Sweden hoofd programmering informatie- en communicatietechnologie Certified Copy Abbas Kiarostami MK2 France/Iran René van der Giessen Cornell den Broeder, Victor Verheij, Nico Komen Chants pour Gracchus Pascale Breton Aurora Films France directie-assistent vrijwilligerscoördinatie Errors of the Human Body Eron Sheean Axolotl Films/ROH Film Gmbh Australia/Germany Barbara Goldman Matthijs van Burg, Adam Verhaar Floating | Fingergame | Sandman Cindy Jansen SeriousFilm Netherlands programmeurs ticketverkoop For Love With Best Intentions Adrian Sitaru Movie Partners in Motion FILM/ France/Romania Edwin Carels, Ludmila Cvikova, Erwin Houtenbrink, Andrée van den Berg, Marco Oudewortel, Monique Trebacz, Hi Film Productions Srl/4Proof Film Gerwin Tamsma, Gertjan Zuilhof, Peter van Hoof, Kees Brienen, Mark Stegweg France David Dusa Sciapode France (korte film:) Juliette Jansen, Erwin van ’t Hart, Sacha Bronwasser filmtechniek Francine Brian M. Cassidy, Pigeon Projects Canada/USA programmaresearch Dick Moesker, Martin van Broekhoven, Christopher Mondt, Melanie Shatzky Dicky Parlevliet, Angeliki Koukoula, Erik Tijman Els van der Meer Friccion Michel Lipkes Mantarraya Producciones Mexico programma-adviseurs filmcontrole Human Race Jorien van Nes Submarine BV/KEYMAN Film Netherlands Ralph McKay, Grace Winter, Irma Dulmers, Juliette Jansen, Joop van Langen, Patricia Orlinska The Iceman Diao Yi Nan Ho-Hi Pictures China Erwin van ’t Hart, Diana Sanchez, Intishal al Timimi, car service Im Alter von Ellen Pia Marais Pandora Film Produktion Germany Alberto Iannuzzi, Robert Gray, Aihara Hiromi, Rada Sesic, Ernesto Dixon, Eline Kunz In What City Does It Live? Liew Seng Tat Da Huang Pictures Sdn Bhd Malaysia Giovanna Fulvi, Miryam van Lier, Peter Taylor q&a en tolken Le jour des enfants Stéphane Vuillet La Parti Production Belgium programmacoördinatie Tanja Vlieger, Anouk Ponjee Land of Scarecrows Gyeong-Tae Roh Teddy Bear Films co. South Korea/Philippines Chris Schouten, Inge de Leeuw, Anita van de Kamp, talkshow The Last Days of Emma Blank Alex van Warmerdam Graniet Film/La Parti Production Netherlands/Belgium Tanja Zuijderwijk Dicky Parlevliet, Mieke van der Linden, Gabriëlle Provaas, The Loneliest Planet Julia Loktev FaceFilm USA video library Carlos van Hijfte Man in Tears Fran Torres Indio Films Spain Sofie Wentholt, Rob Duyser horeca Medianeras Gustavo Taretto Rizoma Films/ Argentina/Germany pers Marlies Mersch, Remco Ris, Greg Dijk Zarlek Producciones SA/ Bert-Jan Zoet, Nancy van Oorschot, Edwige Leblay, publieksprijs Pandora Filmproduktion Melissa van der Schoor Janneke Geertsma Milo Berend Boorsma, Fu Works Netherlands marketing en communicatie raad van advies Tiger Business Lounge Roel Boorsma Michelle Wilderom, Eveline Blok, Aukje Zwartjes, Wim Pijbes (directeur Kunsthal Rotterdam, voorzitter), Offside Igor Sterk A.A.C. Productions Slovenia Arleen van Londen, Anton Damen Onno Paymans (directeur Bloemens Nassau Groep), Orly, Poem 1-4 Angela Schanelec Nachmittagfilm Angela Schanelec/ Germany/France sponsor- en fondsenwerving Job Dura (lid Raad van Bestuur Dura Vermeer Groep NV), La Vie est Belle Films Associés Hester Barkey Wolf, Tamsin Campbell Wilbert van Twuijver (partner bij Freeland Corporate Advisors), Las oscuras primaveras Ernesto Contreras Agencia SHA Mexico CineMart Jacqueline Veenendaal (directeur Bijenkorf Rotterdam), Le père de mes enfants Mia Hansen-Løve Les Films Pelléas France Marit van den Elshout, Jacobine van der Vloed, Loes Knape, Marcel Windt (partner bij Houthoff Buruma), Jacob van der Goot The Pervert’s Guide to Ideology Sophie Fiennes P Guide Ltd/Kasander (KTV BV) U.K./Netherlands Maegene Fabias, Steven Kraan (voorzitter Bank R’dam ABN Amro) Return Jafar Panahi Jafar Panahi Productions Iran Hubert Bals Fonds ambassadeur Tiger Business Lounge Return Liza Johnson 2.1 Films USA Bianca Taal, Janneke Langelaan burgemeester van Rotterdam, Ivo Opstelten Rhapsody Gillies MacKinnon Grand Pictures Ireland international pr CineMart International Advisory Board Room of Dreams Sono Sion PaxEterna Ltd./atRandom Inc. Japan Marnix van Wijk, Matt Blackhall Ido Abram (Nederland), Wouter Barendrecht (Hongkong), Sleet Alexander Bashirov Cinema Nouveau OÜ/Deboshirfilm Estonia/Russia film office Karl Baumgartner (Duitsland), Dora Bouchoucha (Tunesië), The Steppes Vanja d’Alcantara Need Productions/Lumière Belgium Marnix van Wijk, Matt Blackhall, Rik Vermeulen, Corine Meijers, Georges Goldenstern (Frankrijk), Juan Gordon (Spanje), Upperdog Sara Johnsen Friland AS Norway Lucius Barre, Mary Davies, Jannie Langbroek, Hayet Benkara Keith Griffiths (GB), Marion Hänsel (België), Venice Miro Bilbrough Dragonet Films/Firesign Productions Australia/New Zealand catalogus Claudia Landsberger (Nederland), Scott Macaulay (VS), Anet ter Horst, Saskia Gravelijn, Tanja Vlieger, Fiona Mitchell (GB), Jeremy Nathan (Zuid-Afrika), In samenwerking met South-African Broadcasting Corporation (SABC), National Film and Video Foundation (NFVF) en Binger Sander van der Eijk Andrea Occhipinti (Italië), Tobias Pausinger (Duitsland), Filmlab, presenteert CineMart 2008 ook het project The Commandments van diverse Zuid-Afrikaanse filmmakers. distributie Jorge Sanchez (Mexico), Christa Saredi (Zwitserland), Juliette Jansen, Ulrike Söbbeke Lorna Tee (Hongkong, Maleisië) Blood Down Claim Street, Norman Maake, producent David Max Brown educatie international liaison Joseph, Gilli Apter, producent Dan Jawitz Ulrike Söbbeke, Layla Verbeek, Carolien Labib Lucius Barre Gazelle 911, Jean Meeren, Zinaid Meeran, producent Dan Jawitz financiën Hubert Bals Fonds commissie Marula Tree, Noziziwe Ginindza, producent TOM Pictures Mariska Korff, Victoria Klyashtorna, Geert Hoeven, Joost Verduin, Marianne Bhalotra, Ludmila Cvikova, Simon Field, Hidden Garden, Tristan Holmes, producent TOM Pictures Frank van Balen, Mirjam Hartlief, Meta de Mol van Otterloo, Sandra den Hamer, Ilse Hughan, Dicky Parlevliet, Bianca Taal, Belly Dancing and the Art of Catching Stars on Water, Akiedah Mohammed, producent David Max Brown Maikel Oomens, Dineke Keemink Gerwin Tamsma, Gertjan Zuilhof, Erwin Houtenbrink, Gees, Teddy Mattera, producent Bridget Pickering secretariaat Juliette Jansen, Rada Sesic Lucky Lady, Niki Newman, producent Bridget Pickering Helma Haak, Yvonne van de Griendt, Miriam Benschop, festival Groningen Image Road To Kambula, Busi Ntintili, Khalo Matabane, producent Cherglo Productions Wendy Meulendijks Frans Westra, Henk Klein Wassink, Eva Warnders, The Other Son, Matthew Brown, producent Cherglo Productions productie Gerben ter Haar, Peter Bon

166 167 37TH INTERNATIONAL FILM FESTIVAL ROTTERDAM JAARVERSLAG 2007 - 2008 Filmmaakster Guo Xiaolu was bij de wereldpremière168 van haar filmWe Went to Wonderland. 169 De conferentie Leiderschap in beeld, onder170 leiding van Manfred van Doorn, is druk bezocht. 171 Opening van de 37ste editie van het IFFR: directeur Rutger Wolfson, oud-directeur Sandra den Hamer en burgemeester Ivo Opstelten. 172 173 De jonge talenten die met hun werk geselecteerd waren voor de VPRO Tiger Awards Competitie samen op de foto met IFFR-directeur174 Rutger Wolfson. 175 International Film Festival Rotterdam 2008 dankt zijn partners

Hoofdsponsors

Structurele subsidiënten Sponsors

Suppliers

100C 72M 0Y 0K 0C 90M 86Y 0K

Subsidiënten

/HGIS

Hubert Bals Fonds wordt ondersteund door

Cinemart wordt ondersteund door

Australian Film Commission • Film I Väst • KOFIC • National Film and Video Foundation South Africa • National Film Development Corporation India • New Zealand Film Commission • Telefilm Canada • UK Film Council • Indigenous Branch – Australian Film Commission • MEDIA Desk Nederland • Rotterdams Fonds voor de Film en de Audiovisuele Media • Vlaams Audiovisueel Fonds • Wallonie Bruxelles Images • Kodak • ACE • Binger Filmlab • Cinefondation-Résidence du Festival • EAVE • Cinelink Sarajevo • Marché International du Film - Cannes • Berlinale Co-Production Market • IFP • Paris Cinema • Holland Subtitling • Filmstiftung Nordrhein-Westfalen • Vizumi Pro • Arts Alliance Media • J-Pitch UniJapan • South African Broadcasting Corporation • Asia-European Foundation (ASEF)

Tiger Business Lounge

Hospitality partners

Met dank aan Campagnebeeld 2008 Distributeurs Ambassade van Frankrijk • Argos Oil • Japan Foundation • Concept en ontwerp: 75B A-Film Distribution • Cinemien • Filmmuseum Distributie CineMeta digital • Screenvision • Unilever • Vitra • Filmfreak Distributie • Paradiso Filmed Entertainment • Festivalleader Universal Pictures Nederland • Twentieth Century Fox Film Festivallocaties Ontwerp: Max Kisman • Muziek: Leo Anemaet • Lab: Nedcipro de Doelen • Pathé Schouwburgplein • Rotterdamse Schouwburg Nederland • Independent Films Nederland • Cinerama Filmtheater • Oude Luxor Theater • Theater Festivaltrailer Lantaren/Venster • Zaal de Unie • V2_, Instituut voor de insta- Bureau: LaMarque • Creation: Ton van Jole, René van der biele media • TENT. • Witte de With, center for contemporary art Meulen • Production company: LEV Pictures • Producer: Sander • Roodkapje • Worm • Galerie Mama • voormalig Fotomuseum Verdonk • Director: Max Porcelijn • Director of Photography: •.Off_Corso Coen Stroeve • Music: Joris Oonk • Sound design: Hein Sassen - Rec Sound • Post production: Filmmore • Lab: Nedcipro • Distribution: Screenvision en Jean Mineur 176 COLOFON

Ontwerp 75B, Rotterdam

Druk Veenman Drukkers, Rotterdam

Redactie Hester Barkey Wolf, Edwin Carels, Ludmila Cvikova, Marit van den Elshout, Stef Fleischeuer, René van der Giessen, Erwin van ’t Hart, Geert Hoeven, Marieke Holt, Peter van Hoof, Erwin Houtenbrink, Ulrike Söbbeke, Bianca Taal, Gerwin Tamsma, Layla Verbeek, Marnix van Wijk, Michelle Wilderom, Rutger Wolfson, Bert-Jan Zoet, Gertjan Zuilhof

Eindredactie Anton Damen, Anet ter Horst

Coördinatie en productie Michelle Wilderom

Fotografie 75B, Danielle van Ark, Bram Belloni, Ruud Jonkers, Nadine Maas, Ramon Mangold, Leunis Verlinde

Oplage 500

Het jaarverslag is een uitgave van Stichting Filmfestival Rotterdam. Met dank aan Veenman Drukkers.

© IFFR 2008

Postbus 21696 3001 AR Rotterdam T 010 890 90 90 F 010 890 90 91 [email protected]

www.filmfestivalrotterdam.com 180