BIULETYN SZADKOWSKI Tom 14 2014

Michaˇ KOBIERECKI *

SEJMIKI SZLACHTY SIERADZKIEJ W SZADKU W LATACH 1668œ1695 ZESTAWIENIE CHRONOLOGICZNE

Prezentowane w artykule zestawienie sejmików województwa sieradzkiego posiada wspóln cech œ jest ni miejsce obrad, czyli , stolica powiatu. W badanym okresie w mie!cie odbywaˇy si sejmiki poselskie 1, relacyjne 2 czy deputackie 3 oraz te, które byˇy prolongowane 4. Przedstawione zestawienie zostaˇo oparte na analizie ksig grodzkich z Sieradza, Tek Pawi(skiego i Tek Pstroko(- skiego 5. W przypadku pierwszego z przedstawionych +ródeˇ korzystano ze zbioru relacji, gdzie umieszczano lauda 6 bd+ uniwersaˇy sejmikowe, protestacje czy akty konfederacji. Natomiast w Tekach Pstroko(skiego znalazˇy si oryginalne wypisy z ksig grodzkich sieradzkich i piotrkowskich, jak i XIX-wieczne odpisy wymienionych wy1ej aktów. Podobna sytuacja miaˇa miejsce w przypadku Tek Pawi(skiego, gdzie znajduj si odpisy dokonane w okresie zaborów 7.

* Michaˇ Kobierecki, dr, adiunkt, Uniwersytet ˛ódzki, Wydziaˇ Filozo›czno-Historyczny, Katedra Historii Nowo1ytnej, 90-219 ˛ód+, ul. Kami(skiego 27a. 1 Sejmik poselski œ zjazd szlachty z danego terytorium (ziemia, , województwo) zwoˇany przez monarch, na którym wybierano posˇów na walny i opracowywano dla nich instrukcj. 2 Sejmik relacyjny, na który zje1d1aˇa , aby dowiedzieş si od swoich posˇów o decy- zjach, jakie podjto na zako(czonym sejmie. 3 Sejmik deputacki œ zjazd lokalnej szlachty, na którym wybierano deputatów, swoich sdziów do Trybunaˇów Koronnego lub Litewskiego. 4 Sejmik prolongowany œ zjazd, na którym szlachcie nie udaˇo si podjş wspólnej decyzji i ustalono jedynie zwoˇanie kolejnego sejmiku w wyznaczonym terminie, dla ponownego rozpatrze- nia spornych kwestii. Taki sejmik okre!lano równie1 terminem ‚zalimitowany“. 5 Zespóˇ ksig grodzkich znajduje si w Archiwum Gˇównym Akt Dawnych w Warszawie (dalej AGAD), a Teki Pawi(skiego w Bibliotece Polskiej Akademii Nauk w Krakowie (dalej BPAN Kr.), natomiast Teki Pstroko(skiego w Bibliotece Ksi1t Czartoryskich w Krakowie (dalej B. Czart.). 6 Laudum œ akt stworzony przez uczestników sejmiku, w którym umieszczano wszystkie pod- jte podczas obrad decyzje. Byˇy tam informacje na temat powodu zjazdu, czasu, kiedy si odbywaˇ, i problemów, z jakimi szlachta musiaˇa si zajş podczas obrad. 7 Obok +ródeˇ pomocn w opracowaniu tego zestawienia byˇa literatura przedmiotu, np.: A. Burkietowicz, Sejmik sieradzki w latach 1669œ1717 , Miejska Biblioteka Publiczna, Sieradz 114 Michaˇ Kobierecki

W Rzeczypospolitej szlacheckiej w grodach, znajdujcych si w najwaniej- szych miastach województw, ziem czy powiatów, istniaˇa oprócz sdu kancelaria, w której powstawaˇy ksigi. Z upˇywem czasu przejˇa ona kompetencje starostów i sdów ziemskich w gromadzeniu aktów formalnoprawnych. Staˇo si to moliwe po 1519 r., kiedy gród w Sieradzu otrzymaˇ od króla prawo wieczno(ci, na równi z ˛czyc, a wyprzedzajc o kilkadziesit lat Kraków, Mazowsze czy tereny Ukra- iny 8. W ksigach grodzkich sieradzkich znalazˇy si pierwsze dokumenty z roku 1405, w starszych od nich ziemskich ju z roku 13869. Wnoszono akty dotyczce sprzeday dóbr, nabycia, rezygnacji z praw lub wej(cia w nie, umowy w sprawie poyczek, zastawów, dzieraw, ale równie zaczto umieszczaş legacje 10 królew- skie, przywileje dla szlachty, uniwersaˇy oraz inne akty monarsze, jak i lokalnych urzdników ziemskich bd3 senatorów. Wraz z rozwojem dziaˇalno(ci politycznej umieszczano równie akta dotyczce sejmików, w tym lauda, co miaˇo potwier- dzaş wano(ş uchwaˇ i stanowiş 3ródˇo wiedzy o podjtych wcze(niej decyzjach. W przypadku grodu w Sieradzu lauda, jak i protestacje oraz manifestacje o cha- rakterze politycznym odnoszcym si do sejmików umieszczano w ksigach rela- cyjnych, co nie odbiegaˇo od praktyki stosowanej w Wielkopolsce 11 . Wcze(niej, gdy przyjmowano dokumenty, umieszczano je w protokole (brudnopisie), po czym przepisywano do czystopisu 12 . W przeciwie7stwie do kancelarii ziemskiej dziaˇajcej okresowo, grodowa funkcjonowaˇa przez caˇy rok. Szlachta staraˇa si dbaş o ksigi i funkcjonowanie grodu, czego przykˇady mona znale3ş w konsty- tucjach sejmowych czy laudach sejmikowych, co wynikaˇo z troski o najwaniej- sze 3ródˇo wiedzy o przeszˇo(ci politycznej i prawnej 13 .

2009; M. Kobierecki, Chronologia sejmików i zjazdów szlachty województwa sieradzkiego w latach 1668œ1696 , ‚Przegld Nauk Historycznych“ 2006, R. 5, nr 2, s. 5œ28. 8 Prawo wieczno(ci dawaˇo kancelarii moc przyjmowania akt transakcji dotyczcych nierucho- mo(ci, jak ksigi wieczyste, bez przenoszenia zapisów do ksig ziemskich. J. Bielecka, Kancelaria grodzka wielkopolska w XVIœXVIII wieku , ‚Studia Aródˇoznawcze“ 1957, t. 1, s. 123; R. Jop, $ro - dowisko urz%dnicze kancelarii grodzkich w Cheˇmie, Lublinie i Krasnymstawie w drugiej poˇowie XVII wieku , Wydawnictwo UMCS, 2003, s. 113. 9 Opis aktów przechowywanych w warszawskiem Archiwum Gˇównem , t. 2: Akta ziemskie i grodzkie XIVœXVIII w. województw Wielkopolskich , Warszawskie Archiwum Gˇówne, Warszawa 1917, s. 27, 30. 10 Legacja œ akt wystawiany przez kancelari królewsk w imieniu monarchy, w którym zawarto instrukcje dla szlachty zebranej podczas sejmiku. 11 J. Bielecka, Organizacja i dziaˇalno/ş kancelarii ziemskich i grodzkich wielkopolskich XIVœXVIII w., ‚Archeion“ 1954, t. 22, s. 132. 12 Powinno si to czyniş pod koniec roku, ale praktyka odbiegaˇa od tego zaˇoenia i robiono to czasami kilka lat pó3niej. Nastpnie potwierdzano zgodno(ş kopii z oryginaˇem. J. ˛osowski, Kancelaria grodzka cheˇmska od XV do XVIII wieku. Studium o urz%dzie, dokumentacji, jej formach i roli w 2yciu spoˇecze3stwa staropolskiego , UMCS, Lublin 2004, s. 116. 13 W czasie konfiiktów wojennych chroniono ksigi grodzkie, umieszczajc je w miejscach obronnych. R. Jop, $rodowisko urz%dnicze ..., s. 126œ128. Sejmiki szlachty sieradzkiej w Szadku… 115

Opracowana lista nie zawiera wszystkich sejmików, jakie miaˇy miejsce w cza- sie panowania dwóch monarchów Michaˇa Korybuta Wi!niowieckiego i Jana III Sobieskiego, poniewa& wymienia ona jedynie te, które odbywaˇy si' w Szadku. W poˇowie XVI w. miasto to staˇo si' miejscem obrad sejmiku caˇego wojewódz- twa, odbieraj+c t' istotn+ funkcj' stolicy województwa. Prawdopodobnie wyni- kaˇo to z tradycji organizowania takich zjazdów w Szadku ju& w poprzednim stuleciu. Pewien wpˇyw mógˇ mieş równie& fakt odbywania tu s+dów wiecowych. W tym czasie Szadek nie ust'powaˇ potencjaˇem gospodarczym takim miastom, jak Sieradz czy Wielu/ 14 . Obrady sejmikowe w Szadku odbywaˇy si' w muro- wanym ko!ciele pod wezwaniem Wniebowzi'cia Naj!wi'tszej Marii Panny i !w. Jakuba Apostoˇa 15 . Zestawienie otwiera sejmik powoˇuj+cy s+dy kapturowe podczas rozpoczyna- j+cego si' bezkrólewia po abdykacji Jana Kazimierza, a ko/czy ostatni zwoˇany w czasach Jana III, czyli w 1695 r. W ci+gu 27 lat w Szadku zostaˇo zwoˇanych 60 sejmików. Do tego nale&y doliczyş brakuj+ce laudum sejmiku poselskiego z 27 kwietnia 1672 r., o którym wiadomo, &e si' odbyˇ, poniewa& pozostaˇa po nim instrukcja dla posˇów. Ich liczba mogˇa byş wy&sza, ale wa!nie i spory polityczne, szczególnie przed zbli&aj+cymi si' sejmami, powodowaˇy, &e byˇy one zrywane. Dotyczyˇo to sejmików z: 18œ20 sierpnia 1669 r. 16 , pa=dziernika 1669 r., 6 wrze- !nia 1677 r. 17 , 5 stycznia 1685 r. 18 , pocz+tku 1688 r. 19 , 16 pa=dziernika 1689 r. 20 ,

14 T. Marszaˇ, Szadek. Monogra›a miasta , Urz+d Miasta, Szadek 1995, s. 21, 23, 26. 15 S. Pˇaza w swojej pracy bˇ'dnie podaˇ, &e miejscem obrad w Szadku byˇ ko!cióˇ pod wezwa- niem !w. Stanisˇawa oo. Dominikanów. Ten znajdowaˇ si' w Sieradzu. BPAN Kr., r'kopis 8342, s. 304; S. Pˇaza, Sejmiki i zjazdy szlacheckie województwa sieradzkiego. Ustrój i funkcjonowanie (1572œ1632). Cz%/ş I , PWN, UJ, Kraków 1987, s. 73; T. Marszaˇ, Szadek. Monogra›a… , s. 54œ58; S. Litak, Atlas Ko/cioˇa ˇaci3skiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku , Towarzy- stwo Naukowe KUL, Lublin 2006, s. 236. 16 Oba sejmiki poselskie zostaˇy zerwane. Diariusz sejmu koronacyjnego 1669 roku , oprac. K. Przybo!, M. Ferenc, Wydawnictwo Historia Iagellonica, Kraków 2004, Aneks I, s. 91; A. Burkie- towicz, Sejmik sieradzki …, s. 66. 17 Tego dnia wznowiono obrady zawieszone 11 sierpnia w kwestii podatków i dlatego nie udaˇo si' ich zrealizowaş, o co miaˇ pretensje monarcha, zwoˇuj+c w swym uniwersale kolejny sejmik na 29 listopada 1677 r. AGAD, Ksi'gi Sieradzkie Grodzkie Relacje (dalej SG Rel.) 42, karta 594œ595 verte, 827œ828 œ uniwersaˇ Jana III do szlachty sieradzkiej z Gda/ska, z 4 pa=dziernika 1677 r. 18 5 stycznia 1685 r. zerwano pierwszy sejmik poselski i dopiero drugi wyˇoniˇ posˇów i opraco- waˇ instrukcj'. AGAD, SG Rel. 50, k. 49œ50v, 51, 61 œ uniwersaˇ Jana III zwoˇuj+cy sejmik poselski dla województwa sieradzkiego z Lóˇkwi, z 15 stycznia 1685 r.; BPAN Kr., rkps 8343, s. 643œ651; B. Czart. 3358, k. 151œ153; A. Burkietowicz, Sejmik sieradzki …, Aneksy, s. 280. 19 Pierwszy sejmik poselski zostaˇ zerwany, dlatego Jan III nakazaˇ zwoˇanie kolejnego sejmiku na 27 stycznia 1688 r. W tym samym dniu miaˇ si' rozpocz+ş sejm w Grodnie. AGAD, SG Rel. 53, k. 117œ117v œ uniwersaˇ Jana III zwoˇuj+cy sejmik poselski dla województwa sieradzkiego z Wila- nowa, z 30 grudnia 1688 r. 20 Wedˇug zestawienia A. Burkietowicz ( Sejmik sieradzki …, Aneksy, s. 286) byˇ to nadzwy- czajny sejmik relacyjny, który zebraˇ si' w Szadku. 116 Michaˇ Kobierecki

9 lipca 1691 r., czy 16 czerwca 1692 r. 21 , 11 listopada 1692 22 i listopada 1694 r. oraz 3 stycznia 1695 r. 23 Innym mankamentem jest brak informacji o corocznych sejmikach deputackich œ jedyna relacja pochodzi z 1680 r. Pogˇ(biona analiza tre)ci zebranych laudów sejmikowych pozwala na wskaza- nie pewnych braków formalnych, jakich dopu)cili si( ówcze)ni autorzy lub kopi- )ci zajmuj,cy si( tworzeniem tych dokumentów. Czasami brakuje bardzo wa.nych informacji, np. imienia i nazwiska marszaˇka (sejmik deputacki z 12 wrze)nia 1680 r. czy sejmik z 15 lipca 1681 r.) 24 . Pojawiaˇy si( bˇ(dy w datacji œ czasami w laudum widniaˇy dwie daty. Pierwsza byˇa wpisywana na pocz,tku, a druga na ko1cu (przy podpisie marszaˇka sejmiku), np. sejmik relacyjny z limity 25 z 7 lipca 1683 r. ma na ko1cu dat( 10 lipca (prócz tego zmienione miejsce zwoˇania sej- miku œ na pocz,tku tekstu Szadek, a na ko1cu Sieradz); sejmik poselski 6 (13) lutego 1685 r., relacyjny 3 (7) lipca 1685 r., sejmik z limity 11 lutego, a na ko1cu 14 lutego 1686 r. Nale.y domniemywaş, .e zjazdy te trwaˇy dˇu.ej ni. jeden dzie1. W innym przypadku marszaˇkiem sejmiku z limity, jaki zebraˇ si( 12 stycz- nia 1671 r., byˇ Marcin Wierusz Kowalski, mimo .e funkcj( t( na poprzednim, relacyjnym, piastowaˇ Jan Franciszek Walewski. Podobnie na sejmiku z limity z 20 kwietnia œ Wacˇaw Zaleski, chor,.y ˇ(czycki zast,piˇ Adama Stokowskiego 26 . Byş mo.e tak samo byˇo w przypadku sejmiku z limity z 25 maja 1673 r., podczas którego kto inny byˇ marszaˇkiem ni. na poprzednim 27 . Po raz kolejny nowy mar- szaˇek zast(puje starego na sejmiku z limity 7 lipca 1683 r. 28

21 6 listopada 1690 r. odbyˇ si( sejmik relacyjny wcze)niej limitowany. Wyznaczyˇ on kolejn, limit( i sejmik w dniu 9 lipca 1691 r. Prawdopodobnie sejmik zostaˇ zerwany, choş A. Burkie- towicz uwa.a, .e si( odbyˇ, ale ?ródˇo, na które si( powoˇuje, to laudum poprzedniego sejmiku. Sejmik z 16 czerwca 1692 r. zostaˇ zerwany, co potwierdziˇ uniwersaˇ Jana III zwoˇuj,cy kolejny na 22 wrze)nia. Byş mo.e i on podzieliˇ losy poprzednich, poniewa. brakuje jego laudum. AGAD, SG. Rel. 55, k. 658vœ661, 931œ931v œ uniwersaˇ Jana III zwoˇuj,cy sejmik poselski dla województwa sieradzkiego z Jaworowa, z 10 lipca 1692 r.; BPAN Kr., rkps 8343, s. 787œ792; B. Czart. rkps 3359 k. 60œ63v; A. Burkietowicz, Sejmik sieradzki …, Aneksy, s. 287. 22 A. Burkietowicz, Sejmik sieradzki …, Aneksy, s. 287. 23 Pod koniec tego roku nie odbyˇy si( ju. dwa sejmiki poselskie, termin trzeciego monarcha wyznaczyˇ na 3 stycznia, a pocz,tek sejmu miaˇ miejsce 12 stycznia 1695 r. AGAD, SG Rel. 56, s. 2291œ2292 œ uniwersaˇ Jana III zwoˇuj,cy sejmik poselski dla województwa sieradzkiego z War- szawy, z 20 grudnia 1694 r. 24 Prawdopodobnie byˇ to Wˇadysˇaw Mycielski, wojski wi(kszy sieradzki, który przewodniczyˇ obradom wznowionego sejmiku 18 sierpnia 1681 r., poniewa. na ten dzie1 odˇo.ono obrady. Tak, opcj( przyj(ˇa A. Burkietowicz. AGAD, SG Rel. 46, k. 496œ500; BPAN Kr., rkps 8343, s. 561œ570, 571œ579. 25 Sejmik z limity œ zjazd szlachty na wyznaczony termin przez poprzedni limitowany sejmik. Zbieraˇ si( on bez uniwersaˇu królewskiego, interrexa lub decyzji senatorów b,d? innych urz(dni- ków ziemskich. 26 AGAD, SG Rel. 38, k. 1015œ1016v; 39a, s. 40œ46, 250œ252, 470œ474; BPAN Kr., rkps 8343, s. 87œ88, 91œ98, 99œ102, 103œ107. 27 AGAD, SG Rel. 40, k. 85œ89, 135vœ144v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 247œ258, 259œ280. 28 Byˇo to przedˇu.enie obrad sejmiku relacyjnego z 10 maja 1683 r., o czym donosi laudum tego zjazdu. AGAD, SG Rel. 48a, k. 293vœ297, 459vœ464v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 617œ626, 627œ640. Sejmiki szlachty sieradzkiej w Szadku… 117

Prawo do zwoˇywania sejmików w województwie sieradzkim posiadaˇ monar- cha. W badanym okresie tak prerogatyw mieli ponadto wojewoda lub kasztelan sieradzki (w przypadku sejmików elekcyjnych). Wiadomo tak$e, $e ten ostatni wezwaˇ szlacht do zebrania si na sejmiku partykularnym w Szadku w 1671 r. Zestawienie obu )ródeˇ pozwoliˇo na opracowanie chronologii sejmików sieradzkich na podstawie zachowanych dokumentów. W niektórych okresach odpisy aktów umieszczonych w Tekach Pstroko+skiego czy Tekach Pawi+skiego byˇy jedynymi, poniewa$ XIX-wieczni kopi.ci korzystali z piotrkowskich ksig grodzkich, obecnie ju$ nieistniejcych. Z drugiej strony porównanie przepisa- nych aktów z ksig sieradzkich wykazaˇo bˇ dy, szczególnie w odniesieniu do nazwisk osób.

SEJMIKI I ZJAZDY SZLACHECKIE W SZADKU W LATACH 1668œ1695

1. Sejmik konwokacyjny, zwoˇany przez prymasa

Dzie+ obrad œ 15 pa)dziernika 1668 Marszaˇek œ Kazimierz Karol ˛opatecki Skˇad sdów kapturowych: dla pow. sieradzkiego i szadkowskiego œ ˛ukasz Mycielski, wojski sieradzki, Jan Walewski, Tomasz Wolski, N. Aeromski, s dzia przedecki 29 , Stanisˇaw Koryci+ski, Karol ˛opatecki, Marcin Walewski, Stanisˇaw Walewski, Zygmunt Walewski, Jakub Molski, komornik sieradzki, Zebrzydowski, komornik ˇ czycki, Stanisˇaw Wolski, cze.nik ˇ czycki, Maciej ˛ubi+ski, Samuel Pstroko+ski, Jan Siemie+ski, Marcin Kowalski, Stanisˇaw Borzewicki, Andrzej Milewski, Mikoˇaj Starzy+ski, Adam Stokowski, Hipolit Aabicki, Dobrogost Rupniewski, Sebastian Maˇucki, cze.nik nowogródzki, Adam Trzebicki, W. Gro- dzicki, Wˇadysˇaw Mycielski, miecznik kaliski; z pow. piotrkowskiego i radomszcza+skiego œ Jerzy Osoli+ski, piotr- kowski, Jan Maˇachowski, wojski piotrkowski, Przemysˇaw Bykowski, Stefan Siemi+ski, Samuel Kobielski, Jarosz Rychˇowski, N. Lutosˇawski, pisarz opoczy+- ski 30 , Franciszek Kuczewski, Jan P cherzewski, komornik piotrkowski, Marcin Dobiecki, Mikoˇaj Kamocki, Jacek Krasnowski, N. Mkolski, Stefan Szydˇowski,

29 Litera N. przed nazwiskiem oznacza brak ustalonego imienia. Nikt o takim nazwisku nie piastowaˇ urz du ziemskiego w województwie brzeskim kujawskim, byş mo$e funkcja s dziego grodzkiego przedeckiego byˇa szczytem jego kariery. Z drugiej strony prawdopodobnie mógˇ posˇu- giwaş si tym urz dem bezprawnie. Urz%dnicy kujawscy i dobrzy3scy XVIœXVIII wieku. Spisy , oprac. K. Mikulski, W. Stanek, Biblioteka Kórnicka, Kórnik 1990, s. 282. 30 Mógˇ byş jedynie pisarzem grodzkim. Nie piastowaˇ $adnego innego urz du ziemskiego w województwie sandomierskim. Urz%dnicy województwa sandomierskiego XVIœXVIII wieku. Spisy , oprac. K. Chˇapowski, A. Falniowska-Gradowska, Biblioteka Kórnicka, Kórnik 1993, s. 194. 118 Michaˇ Kobierecki

Szcz sny Pgowski, Aleksander Radoszowski, Wojciech Bawczewski, Szcz sny Lutosˇawski, Florian Kobielski, Jan Piaszczy+ski, N. Jackowski. BPAN Kr., r kopisy 8342, s. 1131œ1142, 1143œ1154 œ to samo. Instrukcja dla posˇów na sejm konwokacyjny D. o. œ 15 pa)dziernika 1668 M. œ Kazimierz Karol ˛opatecki Posˇowie na sejm: 1. Kazimierz Zapolski, podkomorzy sieradzki 2. Wacˇaw Zaleski, chor$y ˇ czycki 3. Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski 4. Stanisˇaw Mczy+ski, starosta klonowski BPAN Kr., rkps 8342, s. 1155œ1174.

2. Sejmik relacyjny D. o. œ 22 stycznia 1669 M. œ Maciej Konstanty Waliszewski Posˇowie do prymasa: 1. Stanisˇaw Borzewicki 2. Jan Siemie+ski BPAN Kr., rkps 8343, s. 1aœ4.

3. Sejmik zwoˇany przez monarch D. o. œ 18 listopada 1669 M. œ Stefan Siemie+ski BPAN Kr., rkps 8343, s. 9œ11. Instrukcja dla posˇów do króla D. o. œ 18 listopada 1669 M. œ Stefan Siemie+ski Posˇowie do króla: 1. Wˇadysˇaw Mycielski, miecznik kaliski 2. Kazimierz Grudzi+ski, wojewodzic rawski AGAD, SG Rel. 38, k. 426œ428v œ instrukcja; BPAN Kr., rkps 8343, s. 13œ16.

4. Sejmik poselski, zwoˇany przez monarch D. o. œ 22 stycznia 1670 M. œ Stanisˇaw W $yk, starosta sieradzki AGAD, SG Rel. 38, k. 450œ453v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 17œ20. Instrukcja dla posˇów na sejm D. o. œ 22 stycznia 1670 M. œ Stanisˇaw W $yk, starosta sieradzki Sejmiki szlachty sieradzkiej w Szadku… 119

P. s.: 1. Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski 2. Aleksander Gomoliski 3. Franciszek Siemieski 4. Stanisˇaw Borzewicki AGAD, SG Rel. 38, k. 438œ450; BPAN Kr., rkps 8343, s. 21œ39.

5. Sejmik relacyjny, zwoˇany przez monarch D. o. œ 20 maja 1670 M. œ Jan Siemieski AGAD, SG Rel. 38, k. 603œ606; BPAN Kr., rkps 8343, s. 41œ44.

6. Sejmik poselski, zwoˇany przez monarch D. o. œ 29 lipca 1670 M. œ Karol Kazimierz ˛opatecki AGAD, SG Rel. 38, 771vœ774v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 55œ60. Instrukcja dla posˇów na sejm D. o. œ 29 lipca 1670 M. œ Karol Kazimierz ˛opatecki P. s.: 1. Kazimierz Aleksander Zapolski, podkomorzy sieradzki 2. [Spytek] Pstrokoski, podkomorzy brzeski kujawski 31 3. Mikoˇaj Mycielski, pods:dek sieradzki, starosta kolski 4. Karol Kazimierz ˛opatecki, marszaˇek sejmiku AGAD, SG Rel. 38, k. 774vœ785; BPAN Kr., rkps 8343, s. 63œ78.

7. Sejmik relacyjny D. o. œ 1 grudnia 1670 M. œ Jan Franciszek Walewski AGAD, SG Rel. 38, k. 1015œ1016v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 87œ88.

8. Sejmik z limity D. o. œ 12.I.1671 M. œ Marcin Wierusz Kowalski AGAD, SG Rel. 39a, s. 40œ46; BPAN Kr., rkps 8343, s. 91œ98.

31 Urz%dnicy kujawscy i dobrzy3scy ..., s. 47. 120 Michaˇ Kobierecki

9. Sejmik zwoˇany przez monarch D. o. œ 5 stycznia 1671 M. œ Adam Stokowski AGAD, SG Rel. 39a, s. 250œ252; BPAN Kr., rkps 8343, s. 99œ102.

10. Sejmik z limity D. o. œ 20 kwietnia 1671 M. œ Wacˇaw Zaleski, chor>?y ˇ:czycki AGAD, SG Rel. 39a, s. 470œ474; BPAN Kr., rkps 8343, s. 103œ107.

11. Sejmik zwoˇany przez monarch D. o. œ 12 czerwca 1671 M. œ Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, pods:dek ziemski sieradzki BPAN Kr., rkps 8343, s. 9œ11.

12. Sejmik zwoˇany przez kasztelana sieradzkiego D. o. œ 11 sierpnia 1671 32 M. œ Sebastian Kucharski, pisarz grodzki piotrkowski AGAD, SG Rel. 39a, s. 825œ827; BPAN Kr., rkps 8343, s. 119œ122.

13. Sejmik poselski, zwoˇany przez monarch D. o. œ 15 grudnia 1671 M. œ Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, pods:dek ziemski sieradzki AGAD SG Rel. 39a, s. 1304œ1311; BPAN Kr., rkps 8343, s. 131œ141.

Instrukcja dla posˇów na sejm D. o. œ 15 grudnia 1671 M. œ Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, pods:dek ziemski sieradzki P. s.: 1. Kazimierz Zapolski, podkomorzy sieradzki 2. Stanisˇaw W:?yk, starosta sieradzki 3. Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, pods:dek ziemski sieradzki 4. Kazimierz Zapolski, staro@cic dybowski BPAN Kr., rkps 8343, s. 143œ165.

32 Inn> dat:, bo 19 sierpnia 1671 r., podaje A. Burkietowicz, Sejmik sieradzki …, Aneksy, s. 289. Sejmiki szlachty sieradzkiej w Szadku… 121

Instrukcja dla posˇów na sejm D. o. œ 27 kwietnia 1672 M. œ Wˇadysˇaw W:?yk, pods:dek ziemski wieluski P. s.: 1. Kazimierz Zapolski, podkomorzy sieradzki 2. Stanisˇaw W:?yk, starosta sieradzki 3. Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, pods:dek ziemski sieradzki 4. Aleksander Gomoliski AGAD, SG Rel. 39b, s. 486œ499; BPAN Kr., rkps 8343, s. 167œ184.

14. Sejmik relacyjny zwoˇany przez monarch

D. o. œ 20.VII.1672 M. œ Stanisˇaw D>mbrowski, pisarz grodzki sieradzki AGAD. SG Rel. 39b, s. 795œ799; BPAN Kr., rkps 8343, s. 195œ199.

15. Zjazd szlachty sieradzkiej zwoˇany przez monarch

D. o. œ 19 grudnia 1672 ‚Prezydent“ œ Stefan Walewski, kasztelan spicymierski AGAD, SG Rel. 40, k. 1vœ3; BPAN Kr., rkps 8343, s. 235œ241.

16. Sejmik relacyjny

D. o. œ 27 kwietnia 1673 M. œ Konstanty Tomicki, cze@nik sieradzki AGAD, SG Rel. 40, k. 85œ89; BPAN Kr., rkps 8343, s. 247œ258.

17. Sejmik z limity

D. o. œ 25 maja 1673 M. œ Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, pods:dek ziemski sieradzki AGAD, SG Rel. 40, k. 135vœ144v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 259œ280.

18. Sejmik konwokacyjny zwoˇany przez prymasa

D. o. œ 29 grudnia 1673 M. œ Spytek Pstrokoski, podkomorzy brzeski kujawski Skˇad s>dów kapturowych: dla pow. sieradzkiego i szadkowskiego œ Stefan Walew- ski, kasztelan spicymierski, starosta warcki, Kazimierz Zapolski, podkomorzy sieradzki, Spytek Pstrokoski, podkomorzy brzeski, Stanisˇaw W:?yk, starosta 122 Michaˇ Kobierecki sieradzki, [Jan Franciszek] Walewski, stolnik sieradzki 33 , ˛ukasz Mycielski, woj- ski sieradzki, [Aleksander Zaremba] Tymieniecki, cze$nik sieradzki 34 , Wˇadysˇaw W'(yk Widawski, podstoli nowogródzki, N. Piotrkowski, skarbnik wiski, N. P'che- rzewski, komornik sieradzki, N. Wierzbowski, starosta szadkowski, Stanisˇaw Maczewski (?), starosta klonowski, Przemysˇaw Bykowski, Stanisˇaw Walewski, Stefan Grabi7ski, Andrzej i Rafaˇ W'(ykowie, staro$cice sieradzcy, Stanisˇaw Bar- tochowski, Jan W'(yk Widawski, Marcin Walewski, Dobrogost Rupniewski, Jakub Stokowski, Samuel Pstroko7ski, Kazimierz ˛opatecki, Marcin Kowalski, Wojciech Stobiecki, Maciej Trzebicki, Michaˇ Rogozi7ski, Andrzej Milewski, Sebastian ;eromski, Maciej Potocki, Kazimierz Tymieniecki, Krzysztof ˛aziewski, Marcin Szoˇowski, N. Kamionacki, Teodor Skrzy7ski, Michaˇ Grodzi7ski; dla pow. piotrkowskiego i radomszcza7skiego œ [Jerzy] Ossoli7ski, starosta piotr- kowski 35 , [Franciszek] Maˇachowski, wojski sieradzki 36 , N. Ostrowski, komornik sieradzki, N. ;elichowski, komornik ˇ'czycki, [Jan] Koniecpolski, wojewodzic parnawski 37 , Stefan Siemie7ski, Franciszek Kuczawski, podczaszy wielu7ski, Alek- sander Gomoli7ski, rotmistrz JKM, Sebastian Rychˇowski, Kazimierz Jackowski, Stefan Zamoyski, N. Kobielski, N. Tarnowski, Szcz'sny Lutosˇawski, N. Kamocki, Andrzej Rychˇowski, N. Parczewski, N. Szpinek (?), Walerian R'bieski, Piotr Luto- sˇawski, N. Wilkaszewski, N. Piasczy7ski, N. Chabielski, N. Jaraszkowski. BPAN Kr., rkps 8343, s. 293œ298. Instrukcja dla posˇów na sejm D. o. œ 29 grudnia 1673 M. œ Spytek Pstroko7ski, podkomorzy brzeski kujawski P. s.: 1. Spytek Pstroko7ski, podkomorzy brzeski kujawski 2. Mikoˇaj Mycielski, pods'dek sieradzki, starosta kolski 3. Zygmunt Kocieˇkowski, pisarz ziemski sieradzki 4. Wˇadysˇaw Mycielski, miecznik kaliski BPAN Kr., rkps 8343, s. 281œ292.

19. Sejmik zwoˇany przez konwokacj warszawsk (relacyjny) D. o. œ 15 marca 1674 M. œ Jakub Stokowski BPAN Kr., rkps 8343, s. 301.

33 Urz%dnicy województw ˇ%czyckiego i sieradzkiego XVI œ XVIII wieku. Spisy , oprac. E. Opali7ski, H. ;erek-Kleszcz, Biblioteka Kórnicka, Kórnik 1993, s. 174. 34 Tam(e..., s. 139. 35 Tam(e, s. 120. 36 Franciszek Maˇachowski byˇ wojskim mniejszym sieradzkim. Tam(e..., s. 180. 37 Byˇ to Jan Koniecpolski, syn Stanisˇawa Karola, wojewody parnawskiego, i Zo›i Anny z Ole$nickich. W. Dworzaczek, Genealogia. Tablice , PWN, Warszawa 1959, tabl. 138. Sejmiki szlachty sieradzkiej w Szadku… 123

20. Sejmik z limity D. o. œ 30 marca 1674 M. œ Jakub Stokowski BPAN Kr., rkps 8343, s. 303œ310. Spisano artykuˇy, które miaˇy byş przedsta- wione na sejmie elekcyjnym. Zob. BPAN Kr., rkps 8343, s. 311œ317.

21. Sejmik zwoˇany przez monarch D. o. œ 16 sierpnia 1674 M. œ Kazimierz Karol ˛opatecki BPAN Kr., rkps 8343, s. 319œ325.

22. Sejmik poselski D. o. œ 31 grudnia 1675 M. œ Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, pods'dek ziemski sieradzki Wyznaczono komisarza do Trybunaˇu Radomskiego œ Wojciech Urba7ski, staro- sta grabowski. AGAD, SG Rel. 41, k. 2œ4v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 327œ335. Instrukcja dla posˇów na sejm D. o. œ 31 grudnia 1675 M. œ Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, pods'dek ziemski sieradzki P. s.: 1. Kazimierz Zapolski, podkomorzy sieradzki 2. Stanisˇaw W'(yk, starosta sieradzki 3. Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, pods'dek ziemski sieradzki 4. Franciszek Maˇachowski, wojski sieradzki AGAD, SG Rel. 41, k. 8œ14v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 337œ362.

23. Sejmik relacyjny D. o. œ 11, 12 maja 1676 M. œ Dobrogost (Bonawentura) Jan Rupniewski P. k.: 1. Wˇadysˇaw Mycielski, miecznik kaliski 2. Stefan Siemie7ski AGAD, SG Rel. 41, k. 152vœ156; BPAN Kr., rkps 8343, s. 363œ368.

24. Sejmik z limity D. o. œ 28 maja 1676 M. œ Dobrogost (Bonawentura) Jan Rupniewski AGAD, SG Rel. 41, k. 240œ247v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 371œ383. 124 Michaˇ Kobierecki

25. Sejmik z limity D. o. œ 14 lipca 1676 M. œ Dobrogost (Bonawentura) Jan Rupniewski AGAD, SG Rel. 41, k. 377œ381; BPAN Kr., rkps 8343, s. 385œ390.

26. Sejmik z limity D. o. œ 20œ22 sierpnia 1676 38 M. œ Dobrogost (Bonawentura) Jan Rupniewski AGAD, SG Rel. 41, k. 482vœ486; BPAN Kr., rkps 8343, s. 391œ397.

27. Sejmik poselski D. o. œ 11 stycznia 1677 M. œ Wacˇaw Zaleski, chorO(y ˇ'czycki AGAD, SG Rel. 42, k. 27œ30v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 399œ403. Instrukcja dla posˇów na sejm D. o. œ 11 stycznia 1677 M. œ Wacˇaw Zaleski, chorO(y ˇ'czycki P. s.: 1. Kazimierz Zapolski, podkomorzy sieradzki 2. Stanisˇaw W'(yk, starosta sieradzki 3. Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, pods'dek ziemski sieradzki 4. Wacˇaw Zaleski, chorO(y ˇ'czycki AGAD, SG Rel. 42, k. 18vœ27; BPAN Kr., rkps 8343, s. 407œ421.

28. Sejmik relacyjny D. o. œ 10 czerwca 1677 M. œ Wˇadysˇaw Mycielski, miecznik kaliski AGAD, SG Rel. 42, k. 370œ375; BPAN Kr., rkps 8343, s. 423œ436.

29. Sejmik z limity D. o. œ 11 sierpnia 1677 M. œ Wˇadysˇaw Mycielski, miecznik kaliski AGAD, SG Rel. 42, k. 594œ595v.

38 Wedˇug A. Burkietowicz ( Sejmik sieradzki …, Aneksy, s. 283), sejmik odbyˇ si' 27 (28) sierp- nia 1676 r. Sejmiki szlachty sieradzkiej w Szadku… 125

30. Sejmik zwoˇany przez monarch D. o. œ 29 listopada 1677 M. œ Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, s'dzia ziemski sieradzki P. k.: 1. Kazimierz Zapolski, podkomorzy sieradzki 2. Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, s'dzia ziemski sieradzki AGAD, SG Rel. 42, k. 870vœ873v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 439œ447.

31. Sejmik zwoˇany przez monarch D. o. œ 4 kwietnia 1678 M. œ Marcin Wierusz Kowalski P. k.: 1. Maciej Konstanty Waliszewski 2. Krzysztof Iwa7ski AGAD, SG Rel. 43, k. 171vœ175v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 457œ461.

32. Sejmik z limity D. o. œ 6, 7 czerwca 1678 M. œ Marcin Wierusz Kowalski AGAD, SG Rel. 43, k. 337œ343; BPAN Kr., rkps 8343, s. 465œ471.

33. Sejmik poselski D. o. œ 3 listopada 1678 M. œ Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, s'dzia ziemski sieradzki AGAD, SG Rel. 43, k. 889œ890; BPAN Kr., rkps 8343, s. 473œ476. Instrukcja dla posˇów na sejm D. o. œ Brak daty (zˇy stan dokumentu) M. œ Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, s'dzia ziemski sieradzki P. s.: 1. Kazimierz Aleksander Zapolski, podkomorzy sieradzki 2. Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, s'dzia ziemski sieradzki 3. Spytek Pstroko7ski, podkomorzy brzeski kujawski 4. Kazimierz Grudzi7ski, wojewodzic rawski AGAD, SG Rel. 43, k. 936vœ941v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 477œ484.

34. Sejmik relacyjny D. o. œ 7 czerwca 1679 M. œ Stanisˇaw Walewski, kasztelanic konarski sieradzki 126 Michaˇ Kobierecki

Posˇowie do biskupa kujawskiego: 1. Sebastian Kucharski, pisarz grodzki piotrkowski 2. Jan Ras....aski (nie mo(na odczytaş nazwiska) AGAD, SG Rel. 44, k. 381vœ384; BPAN Kr., rkps 8343, s. 485œ491.

35. Sejmik z limity D. o. œ 18 lipca 1679 M. œ Stanisˇaw Walewski, kasztelanic konarski sieradzki Deputat do Trybunaˇu Radomskiego: Kazimierz Zapolski, podkomorzy sieradzki. Posˇowie do biskupa kujawskiego: 1. Sebastian Kucharski, pisarz grodzki piotrkowski 2. N. Kamocki 3. Marcjan Kowalski AGAD, SG Rel. 44, k. 584vœ590v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 493œ505.

36. Sejmik z limity D. o. œ 18 wrze$nia 1679 M. œ Stanisˇaw Walewski, kasztelanic konarski sieradzki AGAD, SG Rel. 44, k. 724v 728v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 507œ515.

37. Sejmik z uniwersaˇu królewskiego D. o. œ 12 wrze$nia 1680 M œ brak (Stanisˇaw Walewski A.B.) Deputat do Trybunaˇu Koronnego: Stanisˇaw Walewski AGAD, SG Rel. 45, k. 465vœ468v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 517œ524.

38. Sejmik poselski, zwoˇany przez monarch D. o. œ 3 grudnia 1680 39 M. œ Stefan Siemie7ski AGAD, SG Rel. 45, k. 662vœ666; BPAN Kr., rkps 8343, s. 525œ533. Instrukcja dla posˇów na sejm D. o. œ Brak daty (nie mo(na odczytaş) M. œ Stefan Siemie7ski

39 Wedˇug W. Konopczy7skiego ( Chronologia sejmów polskich 1493œ1793 , PAN, Kraków 1948, s. 157), sejmiki poselskie miaˇy si' odbywaş 30 grudnia 1680 r. Sejmiki szlachty sieradzkiej w Szadku… 127

P. s.: 1. Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, s'dzia ziemski sieradzki 2. Kazimierz Grudzi7ski, wojewodzic rawski 3. Maciej Pstroko7ski, kasztelanic brzeski kujawski 4. Stefan Siemie7ski AGAD, SG Rel. 45, k. 651œ662v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 537œ560.

39. Sejmik zwoˇany przez monarch 40 D. o. œ 15 lipca 1681 M. œ nie wymieniono osoby marszaˇka sejmiku P. k.: 1. Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, s'dzia ziemski sieradzki 2. Stanisˇaw Walewski, chorO(y sieradzki AGAD, SG Rel. 46, k. 496œ500; BPAN Kr., rkps 8343, s. 561œ570.

40. Sejmik z limity D. o. œ 18 sierpnia 1681 M. œ Wˇadysˇaw Mycielski, wojski wi'kszy sieradzki BPAN Kr., rkps 8343, s. 571œ579.

41. Sejmik poselski D. o. œ 16 grudnia 1682 M. œ Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, s'dzia ziemski sieradzki AGAD, SG Rel. 48a, k. 1œ4v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 593œ603. Instrukcja dla posˇów na sejm D. o. œ 16 grudnia 1682 M. œ Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, s'dzia ziemski sieradzki P. s.: 1. Stanisˇaw Ossoli7ski, starosta piotrkowski 2. Mikoˇaj Mycielski, starosta kolski, s'dzia ziemski sieradzki 3. Stanisˇaw Maˇachowski, podczaszy sieradzki 4. Franciszek Zapolski, podkomorzy sieradzki AGAD, SG Rel. 48a, k. 32vœ36v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 605œ612.

42. Sejmik relacyjny D. o. œ 10 maja 1683 M. œ Wˇadysˇaw Mycielski, wojski wi'kszy

40 Wedˇug A. Burkietowicz ( Sejmik sieradzki …, Aneksy, s. 284), sejmik miaˇ miejsce 17 lipca, a marszaˇkiem miaˇ byş Wˇadysˇaw Mycielski, wojski wi'kszy sieradzki. 128 Michaˇ Kobierecki

P. k.: 1. Wˇadysˇaw Mycielski, wojski wi'kszy 2. Jan MOczy7ski, chorO(yc warszawski posˇowie do arcybiskupa gnieQnie7skiego: 1. Kazimierz Grudzi7ski, wojewodzic rawski 2. Samuel Budzisz Pstroko7ski posˇowie do biskupa krakowskiego: 1. Stefan Siemie7ski 2. Wˇadysˇaw Kucharski posˇowie do biskupa kujawskiego: 1. Dobrogost (Bonawentura) Jan Rupniewski 2. Marcin Wierusz Kowalski AGAD, SG Rel. 48a, k. 293vœ297; BPAN Kr., rkps 8343, s. 617œ626.

43. Sejmik z limity D. o. œ 7 lipca 1683 (data na ko7cu aktu to 10 lipca 1683 i w Sieradzu) M. œ Jan MOczy7ski, chorO(yc warszawski Posˇowie do hetmanów koronnych: Kazimierz Grudzi7ski, wojewodzic rawski Janusz Konstanty Borz'cki, chorO(y zakroczymski AGAD, SG Rel. 48a, k. 459vœ464v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 627œ640.

44. Sejmik poselski D. o. œ 6 lutego 1685 (na ko7cu aktu znajduje si' data 13 lutego 1685) M. œ Stanisˇaw Konstanty Walewski, chorO(y sieradzki AGAD, SG Rel. 50, k. 49œ50v, 51; BPAN Kr., rkps 8343, s. 643œ651. Instrukcja dla posˇów na sejmu D. o. œ 13 lutego 1685 M. œ Stanisˇaw Konstanty Walewski, chorO(y sieradzki AGAD, SG Rel. 50, k. 11œ12v, 13œ15v, 46œ48. Instrukcja w cz'$ciach, cz'$ciowo zniszczona. BPAN Kr., rkps 8343, s. 653œ660, 661-679 œ to sO dwie wersje instruk- cji, pierwsza z grodu piotrkowskiego, druga bez poczOtku z grodu sieradzkiego.

45. Sejmik relacyjny D. o. œ 3 lipca 1685 (na ko7cu laudum data 7 lipca 1685) M. œ Dobrogost (Bonawentura) Jan Rupniewski Posˇowie do biskupa kujawskiego œ 1. Stefan Siemie7ski 2. Piotr Zdzychowski, komornik graniczny sieradzki AGAD, SG. Rel. 50, k. 298œ298v, 314; BPAN Kr., rkps 8343, s. 687œ693. Sejmiki szlachty sieradzkiej w Szadku… 129

46. Sejmik relacyjny z limity D. o. œ 27sierpnia 1685 (na ko7cu laudum data 28 sierpnia 1685) M. œ Dobrogost (Bonawentura) Jan Rupniewski AGAD, SG. Rel. 50, k. 485œ485v œ brak poczOtku laudum; BPAN Kr., rkps 8343, s. 695œ698 œ brak poczOtek laudum, przepisane z ksiOg sieradzkich; B. Czart. rkps 3358, k. 173œ175.

47. Sejmik z limity D. o. œ 11lutego 1686 (data na ko7cu laudum œ 14 lutego 1688) M. œ Dobrogost (Bonawentura) Jan Rupniewski P. k.: 1. Kazimierz Ostrowski, ˇowczy sieradzki 2. Samuel Budzisz Pstroko7ski AGAD, SG. Rel. 51, k. 26œ28v, 670œ674; BPAN Kr., rkps 8343, s. 699œ709, 711œ 718. Pierwszy odpis pochodziˇ z ksiOg sieradzkich, drugi z ksiOg piotrkowskich.

48. Sejmik z limity D. o. œ 20 maja 1686 M. œ Dobrogost (Bonawentura) Jan Rupniewski AGAD, SG. Rel. 51, k. 163œ163v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 719œ721.

49. Sejmik D. o. œ 2 wrze$nia 1686 r. (data na ko7cu laudum œ 5 wrze$nia 1686 r.) M. œ Dobrogost (Bonawentura) Jan Rupniewski (?) AGAD, SG. Rel. 51, k. 256œ256v; B. Czart. rkps 3358, k. 205œ207v.

50. Sejmik zwoˇany przez monarch D. o. œ 17 maja 1688 M. œ Zygmunt Walewski AGAD, SG. Rel. 53, k. 428œ428v, 448œ448v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 723œ729.

51. Sejmik z limity D. o. œ 1 wrze$nia 1688 M. œ Zygmunt Walewski AGAD, SG. Rel. 53, k. 333œ333v, 366; B. Czart. rkps 3359, k. 5œ8v. 130 Michaˇ Kobierecki

52. Sejmik poselski D. o. œ 5 listopada 1688 M. œ Jan MOczy7ski AGAD, SG. Rel. 53, k. 526œ526v, 540; BPAN Kr., rkps 8343, s. 731œ736. Instrukcja dla posˇów na sejm D. o. œ 5 listopada 1688 M. œ Jan MOczy7ski, chorO(yc warszawski P. s.: 1. Wˇadysˇaw Mycielski, pods'dek ziemski sieradzki 2. Stanisˇaw Maˇachowski, starosta opoczy7ski, rotmistrz JKM 3. Franciszek Zapolski, stolnik brzeski kujawski 4. Jan MOczy7ski, chorO(yc warszawski, marszaˇek sejmiku AGAD, SG. Rel. 53, k. 521œ525v, 541œ545v; BPAN Kr., rkps 8343, s. 739œ770.

53. Sejmik poselski D. o. œ 16 stycznia 1690 M. œ Jan MOczy7ski BPAN Kr., rkps 8343, s. 771œ774; B. Czart. rkps 3359, k. 96œ98v. Instrukcja dla posˇów na sejm D. o. œ 16 stycznia 1690 M. œ Jan MOczy7ski P. s.: 1. Maciej Konstanty Waliszewski, pisarz ziemski sieradzki 2. Stefan Siemie7ski, wojski sieradzki, s'dzia grodzki piotrkowski 3. Kazimierz Karol ˛opatecki 4. Stanisˇaw Rychˇowski BPAN Kr., rkps 8343, s. 775œ782; B. Czart. rkps 3359, k. 84œ88v.

54. Sejmik relacyjny D. o. œ 20 czerwca 1690 M. œ Jan Tarnowski P. k.: 1. Jan Skrzy7ski, chorO(y ˇ'czycki 2. Marcin Wierusz Kowalski BPAN Kr., rkps 8343, s. 783œ786; B. Czart. rkps 3359, k. 55œ58, 72œ77v œ kolejny odpis z grodu piotrkowskiego.

55. Sejmik relacyjny z limity D. o. 6 listopada 1690 M. Jan Tarnowski B. Czart. rkps 3359 k. 60œ63v. Sejmiki szlachty sieradzkiej w Szadku… 131

56. Sejmik zwoˇany przez monarch D. o. œ 20 marca 1692 41 M. œ Maciej (Marcin) Trzebicki AGAD, SG. Rel. 55, k. 658vœ661; BPAN Kr., rkps 8343, s. 787œ792.

57. Sejmik zwoˇany przez monarch (relacyjny po zerwanym sejmie) D. o. œ 4.V.1693 M. œ Franciszek Antoni Zapolski, stolnik brzeski kujawski P. k.: 1. Adam Zakrzewski 2. Adam Rado7ski, burgrabia grodzki wielu7ski AGAD, SG. Rel. 56, s. 260œ265; BPAN Kr., rkps 8343, s. 795œ803.

58. Sejmik poselski

D. o. œ 10 listopada 1693 M. œ Stefan Siemi7ski, s'dzia ziemski sieradzki AGAD, SG. Rel. 56, s. 985œ987; BPAN Kr., rkps 8343, s. 807œ810.

Instrukcja dla posˇów na sejm D. o. œ 10 listopada 1693 M. œ Stefan Siemi7ski, s'dzia ziemski sieradzki P. s.: 1. Stefan Siemi7ski, s'dzia ziemski sieradzki 2. Franciszek Zapolski, stolnik brzeski kujawski 3. Jan Skrzy7ski, chorO(y ˇ'czycki 4. Wojciech Walewski, kasztelanic spicymierski AGAD, SG. Rel. 56, s. 987œ993; BPAN Kr., rkps 8343, s. 811œ825.

59. Sejmik zwoˇany przez króla

D. o. œ 26 maja 1695 M. œ Zygmunt Walewski, starosta warcki P. k.: 1. Zygmunt Walewski, st. warcki 2. Wojciech Pstroko7ski, kasztelanic brzeski kujawski; AGAD, SG. Rel. 57, k. 166œ167; BPAN Kr., rkps 8343, s. 827œ831.

41 Monarcha zwoˇaˇ sejmik na 12 marca, a jego laudum zostaˇo oblatowane 15 marca 1692 r., dlatego data 20 marca zostaˇa bˇ'dnie wpisana. 132 Michaˇ Kobierecki

Instrukcja dla posˇów do króla D. o. œ 26 maja 1695 M. œ Zygmunt Walewski, starosta warcki AGAD, SG. Rel. 57, k. 167vœ168; BPAN Kr., rkps 8343, s. 833œ836.

60. Sejmik z limity D. o. œ 11 lipca 1695 M. œ Zygmunt Walewski, starosta warcki AGAD, SG. Rel. 57, k. 267vœ269; BPAN Kr., rkps 8343, s. 837œ841.

Bibliogra›a

Bielecka J., Kancelaria grodzka wielkopolska w XVIœXVIII wieku , ‚Studia Tródˇoznaw- cze“ 1957, t. 1, s. 119œ153. Bielecka J., Organizacja i dziaˇalno/ş kancelarii ziemskich i grodzkich wielkopolskich XIVœXVIII w., ‚Archeion“ 1954, t. 22, s. 129œ155. Burkietowicz A., Sejmik sieradzki w latach 1669œ1717 , Miejska Biblioteka Publiczna, Sieradz 2009. Diariusz sejmu koronacyjnego 1669 roku , oprac. K. Przybo$, M. Ferenc, Wydawnictwo Historia Iagellonica, Kraków 2004. Dworzaczek W., Genealogia. Tablice , PWN, Warszawa 1959. Jop R., $rodowisko urz%dnicze kancelarii grodzkich w Cheˇmie, Lublinie i Krasnymstawie w drugiej poˇowie XVII wieku , Wydawnictwo UMCS, Lublin 2003. Kobierecki M., Chronologia sejmików i zjazdów szlachty województwa sieradzkiego w latach 1668œ1696 , ‚PrzeglOd Nauk Historycznych“ 2006, R. 5, nr 2, s. 5œ28. Konopczy7ski W., Chronologia sejmów polskich 1493œ1793 , PAN, Kraków 1948. Litak S., Atlas Ko/cioˇa ˇaci3skiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVIII wieku , Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2006. ˛osowski J., Kancelaria grodzka cheˇmska od XV do XVIII wieku. Studium o urz%dzie, dokumentacji, jej formach i roli w 2yciu spoˇecze3stwa staropolskiego , UMCS, Lublin 2004. Marszaˇ T., Szadek. Monogra›a miasta , UrzOd Miasta, Szadek 1995. Opis aktów przechowywanych w warszawskiem Archiwum Gˇównem , t. 2: Akta ziem - skie i grodzkie XIVœXVIII w. województw Wielkopolskich , Warszawskie Archiwum Gˇówne, Warszawa 1917. Pˇaza S., Sejmiki i zjazdy szlacheckie województwa sieradzkiego. Ustrój i funkcjonowanie (1572œ1632) . Cz'$ş I, PWN, UJ, Kraków 1987. Urz%dnicy kujawscy i dobrzy3scy XVIœXVIII wieku. Spisy , oprac. K. Mikulski, W. Stanek, Biblioteka Kórnicka, Kórnik 1990. Urz%dnicy województw ˇ%czyckiego i sieradzkiego XVIœXVIII wieku. Spisy , oprac. E. Opa- li7ski, H. ;erek-Kleszcz, Biblioteka Kórnicka, Kórnik 1993. Urz%dnicy województwa sandomierskiego XVIœXVIII wieku. Spisy , oprac. K. Chˇapowski, A. Falniowska-Gradowska, Biblioteka Kórnicka, Kórnik 1993. Sejmiki szlachty sieradzkiej w Szadku… 133

THE SIERADZ NOBILITY‘S DIETS ( SEJMIKI ) IN SZADEK 1668œ1695 A CHRONOLOGICAL ACCOUNT

Summary

The presented list of the local diets (sejmiki) was based on the analysis of three sources, the city court books of Sieradz, the Pawi6ski Files Teki Pawi3skiego and Pstroko6ski Files Teki Pstroko3skiego . In the case of the ›rst one I made use of a collection of accounts where lauda, local diets universals, protestations and acts were included. In the case of Teki Pawi3skiego and Teki Pstroko3skiego there were the 19 th century copies from the above mentioned city court books of Sieradz and Piotrkow that no longer exist. The collation allowed to prepare the chronology of Sieradz diets and to eliminate mistakes particularly as far as surnames are concerned. The records concerning local diets, including lauda , were included in city court books, which was to con›rm the validity of acts and to constitute the source of knowledge about decisions taken before. In the case of the town of Sieradz both lauda and protestations as well as manifestations of political nature related to local diets were included in account books which was similar to the practice followed in Wielkopolska. The list does not com- prise all the local diets that took place during the reigns of two monarchs Michal Korybut Wisniowiecki and Jan III Sobieski as their lauda have not survived until the present. The local diets in the Sieradz voivodship were called by the monarch, while the elective ones by the voivode or the castellan of Sieradz, who twice called the nobility to gather at local diets. Occasionally the local diets lauda lacked the place or date of transcription or two different ones were stated.

Key words: Sieradz, nobility‘s diets, Szadek.