DOCSLIB.ORG

Klaaiklutenklaaikluten

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Klaaiklutenklaaikluten KlaaiklutenKlaaikluten Nijsbrief fan de Stifting ArgHis Jaargang 15 augustus 2011 2 Augustus 2011 nr 2 1 Klaaikluten COLOFON Foaropwurd KLAAIKLUTEN verschijnt enkele malen per jaar en wordt uitgegeven Dit is de lêste reguliere Klaaikluten. Hjirnei giet ArgHis fierder door de ‘Stifting ArgHis’: mei www.histoarysklittenseradiel.nl. Tiden hawwe tiden, papier ARGEOLOGYSK-HISTOARYSKE makket plak foar digitaal wurk. Mar dit is noch net de lêste RUNTE LITTENSERADIEL Klaaikluten. Jelle Miedema hâldt op mei syn redaksjewurk, hy wol mear oan genealogy dwaan, en it bestjoer fan ArgHis hat Bestuur ArgHis: doe besletten der nei fyftjin jier wat Klaaikluten oanbelanget in Klaas Abma, voorzitter punt efter te setten. Dat wol sizze, yn desimber komt noch wol Rintje de Schiffart, secretaris in Ynhâldsopjefte en Register fan Klaaikluten oer alle jiergon- Marius Kasteleijn, penningmeester gen 1996-2011 út. Jaap Scheffer, projectcoördinator Ferskate redaksjeleden binne foar en nei al betanke en as lêste Simen Fopma, bestuurslid wolle we hjir graach opmakker Frits Sieperda yn it sintsje sette. Fan it begjin ôf hat hy de opmaak fan Klaaikluten fersoarge. Redactie Klaaikluten: Gjin aller-allerlêste korreksje wie him tefolle en as foar in by- Jan Folkerts drage noch in foto nedich wie, dan koene we ek in berop op him Jelle Miedema dwaan. Frits, tige betanke foar dyn ynset. Kopij en inlichtingen: De boppeneamde oergong fan ‘papier nei digitaal’ fynt yn dizze [email protected] Klaaikluten syn wjerslach. Twa stikken fan Jeanine Otten steane tel.: 071.5218318; kopij vóór: ek op it boppeneamde webstee en de bydrage fan Klaas Abma 1 maart, 1 augustus en 1 december oer it Galgelân ûnder Jorwert sit tusken Klaaikluten en it web- stee yn: neist ‘nij nijs’ is ek relatyf ûnbekend ‘âld nijs’ wolkom. Vormgeving en opmaak: Nij nijs yn dizze Klaaikluten is it stik fan Gerben de Jong en Frits Sieperda Nynke ten Cate oer de gevelstien fan harren hús yn Mantgum. Fierders is der fan Abma wer in ‘Van het Bestuur’, komt Jan Donateurschap: Folkerts werom op de tinkstien by Klaaiterp, giet Jelle Miedema Het donateurschap van de ‘Stifting fierder mei prekadastraal Wommels en komt Jeanine Otten mei ArgHis’ it grutte nijs dat Paul Bogaerts fan Easterein de akten fan it Ne- bedraagt (minimaal) € 12,50 per jaar; dergerjocht fan Hinnaarderadiel fotografearre hat foar Tresoar. Klaaikluten krijgt u dan gratis toege- Noch even en wy kinne, nei eventueel in kursus âld skrift, al dy stuurd âlde argyven fan Hinnaarderadiel samar ynsjen – net earne oars op microfiche, mar thús op de kompjûter. Adreswijzigingen: R. de Schiffart, As lêste graach omtinken foar it webstee. Dat moat in leech- Doarpsstritte 25, drompelich webstee wurde, wêrop ArgHis fan alles oer de 9021 CK Oosterwierum skiednis fan Littenseradiel foar eltsenien beskikber stelle wol. [email protected] Dus, kopij tenei graach nei www.histoarysklittenseradiel.nl, of better nei Jan Folkerts oftewol [email protected]. En dat is KB-Registratie: noch net alles. Sûnt begjin dit jier is ek in groep minsken op Titel: Klaaikluten Facebook aktyf. Eltsenien kin him of har dêrfoar oanjaan via ISSN: 1572 - 1191 www.facebook.com/groups/histoarysklittenseradiel. Men kin dêrop sels in koart berjocht sette, in fraach stelle, of meiprate oer in ûnderwerp dat troch in oar oandroegen is. De bedoeling fan ien en oar is lokale skiednis tichter by in grut publyk te Foto voorpagina: Gevelstien op it hús fan de famylje De Jong-Ten Cate, de Jister 8 te bringen. Mantgum De redaksje. 2 Augustus 2011 nr 2 Klaaikluten Pauls passie, of akten over de geschiedenis van Hennaarderadeel gedigitaliseerd Jeanine Otten Enorme klus Naast wat daarover in genealogische artikelen, in rechten van de erven vastgesteld), Sententies en het Boerderijenboek Hennaarderadeel 1511-1698 Reces (onenigheden). De taken en bevoegdheden en in Klaaikluten (1996-2011, diverse auteurs*) is van de nedergerechten ten aanzien van de crimi- geschreven, is het sinds kort mogelijk veel meer nele rechtspraak sententies waren gering, alleen over de 16de en 17de-eeuwse geschiedenis van de lichte overtredingen mocht de vrederechter zelf grietenij Hennaarderadeel te weten te komen. Paul afdoen. Voor het overige waren de nedergerechten Borghaerts, wonend op ‘t Skrok onder Easterein, volledig dienstbaar aan het Hof van Friesland te heeft onlangs alle akten uit het archief van het Leeuwarden. Ze moesten wel misdadigers en ver- Nedergerecht Hennaarderdeel in Tresoar te Leeu- dachten arresteren en inlichtingen over het delict warden en in het gemeentearchief Littenseradiel te verzamelen. Deze inlichtingen, “informatiën” Wommels digitaal gefotografeerd. Daarmee zijn genoemd, werden – zo mogelijk met de gearres- deze stukken digitaal weer bij elkaar gekomen. teerde delinquent – naar Leeuwarden opgestuurd. Een enorme klus. In Tresoar, waar de archieven Criminele activiteiten gaven vaak aanleiding tot van alle nedergerechten bewaard worden, is een correspondentie tussen het Hof (of de procureur- speciale ruimte waar de originele akten door generaal) en de nedergerechten. middel van digitale fotografie worden gereprodu- ceerd en digitaal opgeslagen. Deze akten zullen Schatkamer van informatie binnen afzienbare tijd op de website van Tresoar Paul Borghaerts heeft echter nog meer gedaan. www.tresoar.nl beschikbaar worden gesteld. De Vanwege zijn interesse in de geschiedenis van inventaris van het archief van het Nedergerecht zijn eigen woonomgeving heeft hij talloze akten Hennaarderadeel is te raadplegen op www.hen- getranscribeerd en op zijn speciale website www. naerderadeel.nl/pages/sub/3/18950/Nedergerech- hennaerderadeel.nl voor iedere belangstellende ten_Hennaerderadeel.html ter beschikking gesteld. Deze website vormt een schat aan gegevens met betrekking tot de geschie- Nedergerecht denis van de oude grietenij Hennaarderadeel. Het Nedergerecht van Hennaarderadeel heeft tot Onderzoekers kunnen via de website contact 1811 bestaan. Hierin zijn opgenomen de Pro- opnemen met Paul Borghaerts. clamatieakten (huwelijksaankondigingen en verkopingen van huizen), de Hypotheekboeken Pauls passie (obligaties, leningen, aankopen van huizen en De website www.hennaerderadeel.nl is op- grond en de afhandeling daarvan), de Weesboeken gebouwd uit een aantal hoofdstukken: Skrok, (boedelinventarissen opgemaakt na overlijden en Hennaerdt, Roorda, Eijsinga, Inventaris en Augustus 2011 nr 2 3 Klaaikluten boelgoeden, Anekdotes, Handschriften, Woord en digheden’. In 1543 werd vastgelegd dat Wibrich, afkorting, Kaarten, Hoe het begon, Disclaimer en de dienstmeid van Ruurd Roorda, Jelte Mennes Gastenboek. Zeer lezenswaardig is het stuk ‘Hoe uit Wommels aanklaagde omdat zij door hem het begon’. De passie die Paul Borghaerts voor ontmaagd was. Waarschijnlijk hadden Wibrich het transcriberen van talloze akten ontwikkelde, is en Jelte een voorproefje op hun huwelijkse staat uit dit hoofdstuk goed verklaarbaar. genomen en wilde Jelte Mennes achteraf zijn trouwbelofte niet nakomen, waardoor Wibrich Oude landschapsstructuren met de brokken zat. Als onderpand voor de kosten Het doel van de website www.hennaerderadeel. van het proces naar aanleiding van de defloratie nl is om aan de hand van een aantal boerderijen - (ontmaagding), stelde Ruurd Roorda het beste gelegen op of nabij oude terpen in het hart van het stuk meedland (weiland) ter beschikking dat hij in oude Hennaarderadeel - en met behulp van trans- Hennaarderadeel had. cripties van akten uit het archief van het Nederge- recht, een beeld scheppen van de geschiedenis van Ruurd Roorda deze boerderijen. Daarbij wil Borghaerts een ver- Ook voor Easterein en Hinnaard is Ruurd Roorda band leggen tussen de ontwikkelingsgeschiedenis van belang geweest. In 2004 zijn archivalische ge- van het gebied en de in het landschap aanwezige gevens over o.a. Ruurd Roorda en zijn aankopen structuren van terpen, slenken, vaarten, greppels, en verkopen van stemdragende boerderijen in de dijken en wegen. Voorbeelden daarvan zijn te grietenij Hennaarderadeel gepubliceerd.1 vinden in de bijdragen van Philippus Breuker aan Ruurd Roorda was dijkgraaf in 1549-1550, 1561- Klaaikluten (zie aldaar). 1563 en 1569-1576. Hij staat als Binnendijks dijkgraaf ‘RYVERT VAN ROORDA’ (1574) Skrok en Hinnaard met zijn zoon Hans vermeld op de plaquette De meeste transcripties maakte Borghaerts van aan de noordzijde van de ‘Stiennen Man’ op de akten en vermeldingen in het archief van het Westerzeedijk bij Harlingen. In 1575 werd deze Nedergerecht van Hennaarderadeel, maar hij was terminus opgericht, ter ere van Caspar de Robles, ook in de gelegenheid akten in andere archieven te raadplegen, zoals dat van Eysinga-Vegelin van Claerbergen. Voorlopig beperkt hij zich tot het gebied ‘t Skrok bij Easterein en het oude dorp Hinnaard. Deze twee gebieden liggen tegen elkaar aan. Centraal in dit onderzoeksgebied ligt de boerderij (vroeger de sate en state) ‘Sassinga’ waar de familie Sassinga en later de families Roorda, Grovestins, Glins van Humalda en Van Eijsinga de scepter zwaaiden. Veel boerderijen in het genoemde gebied waren vroeger of later in het bezit van deze families. Defloratie Daarnaast geeft Borghaerts een kostelijke schat aan gegevens over allerlei personen en gebeur- tenissen. Dat het in vroeger eeuwen niet altijd zachtzinnig aan toe ging, valt prachtig te lezen onder het kopje ‘Anekdotes’ en dan ‘Gewelda- 1 D.J. van der Meer, Boerderijenboek Hennaarderadeel 1511-1698, Leeuwarden : Fryske Akademy, 2004. 4 Augustus 2011 nr 2 Klaaikluten Spaanse stadhouder van Friesland en initiator van de
Load more

Recommended publications
  • Leeuwarder Courant
    190eJaargang Zaterdag 11 Januari 1941 No. 9 LEEUWARDER COURANT. Abonne me n t: Per 3 maanden voor Leeuwarden en Huizum 1.50 Buiten Uit Friesland van 1 3 regels 80 et, elke regel meer 20 et. I eeuwarden franco 2.15. Buitenland volgens posttarief. Advertentiën: en Weekabb in Leeuwarden Van buiten Friesland van 1-3regels 95 et., elke regel meer 25 et. In t Zaterdagsno. Huizum 12 et., in plaatsen waar agenten gevestigd zyn 17 et. onder no hoogen met 5 pet. Omzetbelasting.’ ’ ARes?ver- en op dagen voorafgaande aan feestdagen 5 et. p regel meer. Br. Losse nos. 5 et. Postgiro 9910. Tel.- Aam 3241 50 et. extra. Reclames (ook Zaterdags) uit Friesland 50 et. p. regel, alleenstaande C° t verschi-nt dage-ijks, beh. op J Zon- en feestd. Uitgave' 60 et. p. regel. Buiten Friesland resp. 55 en 65 et. p regel. Alles te verhoogen met STder „N.vvV. ïide Leeuwarderi Ura^Courant" (v/h. Erv. Koumans Smeding) re Leeuwarden 5 pet. Omzetbelasting. Minimum per reclame 10 regels. Incassokosten 13 cent. Dit nummer bestaat iit 3 bladen HOOFPBLPD wft» FRIESLUWP vorderd. Minder eenvoudig is een tweede COMMISSARIS WALRAVEN NIET NAAR Buitenlandsch Overzicht BINNENLAND mogelykheid, n.l. ruilverkaveling. Ook 'een DEN HAAG tusschenvorm, b.v. een tijdelijke vordering WINTERHULPNEDERLAND De commissaris van politie, de heer C. C. De reeks aceoorden, tusschen Duitschiand ENGELSCHE LUCHTAANVALLEN van den eigendom, is mogelijk. Indien de weg commissaris ruilverkaveling of tijdelijke vo'dering Walraven, die benoemd was tot en Sovjet-Rusland afgesloten, plaatsen van /.ou hoofdcommissaris van A. L. M. van der Lande: de Het A.N.P.
    [Show full text]
  • Bp Wommels Noordoost
    Bestemmingsplan Wommels Noordoost VASTGESTELD Bestemmingsplan Wommels Noordoost VASTGESTELD Inhoud Toelichting + bijlagen Regels Verbeelding Vastgesteld 1 maart 2010 Projectnummer 134.00.29.05.03 Toelichting 134.00.29.05.03.toe Inhoudsopgave 1 I n l e i d i n g 5 2 De bestaande situatie 7 2.1 Ruimtelijke situatie 7 2.2 Functionele aspecten 8 3 Milieurandvoorwaarden 11 3.1 Wegverkeerslawaai 11 3.2 Hinder van bedrijvigheid 13 3.3 Ecologie 13 3.4 Archeologie 16 3.5 Water en bodem 18 3.6 Externe veiligheid 19 3.7 Luchtkwaliteit 20 4 Onderbouwing woon- en bouwprogramma 23 4.1 Woningbehoefte 23 4.2 Woningvoorraad 23 4.3 Bevolkingssamenstelling 24 4.4 Woningmarkt en huisvestingsbewegingen 27 4.5 Woningbouw 29 5 Planbeschrijving 33 6 Juridische toelichting 37 6.1 Inleiding 37 6.2 Bestemmingen 38 7 Uitvoerbaarheid 41 7.1 Economische uitvoerbaarheid 41 7.2 Overleg 41 7.3 Inspraak 46 7.4 Overleg 2009 51 Bijlagen 134.00.29.05.03.toe I n l e i d i n g Dit bestemmingsplan heeft betrekking op de oostelijke rand van Wommels.1 Dit AANLEIDING gebied is in agrarisch gebruik. De gemeente is voornemens om in samenwer- king met VOF Jorcom Jansma Projectontwikkeling een woonlocatie te ontwik- kelen aan de oostzijde van Wommels. Voor het gebied is een stedenbouwkun- dig plan opgesteld. In het gebied kunnen in totaal circa 90 woningen worden gerealiseerd. Op basis van de vigerende bestemmingsplannen is de realisatie van deze wijk niet mogelijk. Om deze reden is deze bestemmingsplanherzie- ning opgesteld. Het voorliggende bestemmingsplan kent de volgende voorgeschiedenis.
    [Show full text]
  • Klaaikluten Nijsbrief Fan De Stifting Arghis
    Stifting ArgHis Jaargang 11, 2007 1 Klaaikluten Nijsbrief fan de Stifting ArgHis 1 Stifting ArgHis COLOFON Foarwurd Klaaikluten verschijnt enkele malen per jaar Dizze kear in Klaaikluten mei in tige slagge en wordt uitgegeven door de Stifting ArgHis: foarside. Mooglik de moaiste foarside út de ARGEOLOGYSK-HISTOARYSKE RUNTE rige fan de ôfrûne 10 jiergongen. We sjogge LITTENSERADIEL de robúste brânspuitauto fan Baarderadiel en de brânwachtkommandant Jouke de Groot fan Mantgum yn in antyk oaljepak. Hy hat sels Bestuur: de strik noch om ‘e hals. Op de eftergrûn de S.Fopma voorzitter driigjende swarte reekloft. J. Scheffer secretaris Mear oer de brânwacht en benammen oer de J. Kersbergen penningmeester brânspuit kin jim lêze yn it stik fan Hessel Fluit- Ph. H. Breuker bestuurslid man op side 12. Hessel is dizze kear produktyf Th. Kuipers bestuurslid want hy hat twa bydragen skreaun. Ien oer de H. Meijering bestuurslid nije ynventarissen fan de argiven fan Baardera- diel en Hinnaarderadiel en in stik oer de Bran- Redactie wacht fan Baarderadiel. Jelle Miedema komt Klaaikluten: Ph. H. Breuker mei genealogyske ynformaasje oer in meniste Th. Kuipers famylje Runia dy’t har woartels hat yn Itens en Britswert. Ek gâns wat persoansnammen út it Vormgeving âlde Baarderadiel wurde neamd yn it artikel fan en opmaak: F.J. Sieperda, Theo Kuipers. Nei in ynlieding oer de tsjinst- De Finne 20, plicht yn de Frânske Tiid komt er mei in opsom- 9022 AZ Mantgum ming en skôging oer Baarderadielster jongfein- [email protected] ten dy’t tsjinne ha yn it leger fan Napoleon. Breuker skriuwt oer de hynstemerk yn Rien Correspondentie- en brûkt derby nijsgjirrige ynformaasje út de adres: Philippus Breuker, Singel 1, tsjerkeboeken fan Lytsewierrum.
    [Show full text]
  • Bp Wommels Noordoost
    Bestemmingsplan Wommels Noordoost Bestemmingsplan Wommels Noordoost Inhoud Toelichting + bijlagen Regels Verbeelding 8 december 2009 Projectnummer 134.00.29.05.03 Toelichting 134.00.29.05.03.toe Inhoudsopgave 1 I n l e i d i n g 5 2 De bestaande situatie 7 2.1 Ruimtelijke situatie 7 2.2 Functionele aspecten 8 3 Milieurandvoorwaarden 11 3.1 Wegverkeerslawaai 11 3.2 Hinder van bedrijvigheid 13 3.3 Ecologie 13 3.4 Archeologie 16 3.5 Water en bodem 18 3.6 Externe veiligheid 19 3.7 Luchtkwaliteit 20 4 Onderbouwing woon- en bouwprogramma 21 4.1 Woningbehoefte 21 4.2 Woningvoorraad 21 4.3 Bevolkingssamenstelling 22 4.4 Woningmarkt en huisvestingsbewegingen 25 4.5 Woningbouw 27 5 Planbeschrijving 31 6 Juridische toelichting 35 6.1 Inleiding 35 6.2 Bestemmingen 36 7 Uitvoerbaarheid 39 7.1 Economische uitvoerbaarheid 39 7.2 Overleg 39 7.3 Inspraak 44 7.4 Overleg 2009 48 Bijlagen 134.00.29.05.03.toe I n l e i d i n g Dit bestemmingsplan heeft betrekking op de oostelijke rand van Wommels.1 Dit AANLEIDING gebied is in agrarisch gebruik. De gemeente is voornemens om in samenwer- king met VOF Jorcom Jansma Projectontwikkeling een woonlocatie te ontwik- kelen aan de oostzijde van Wommels. Voor het gebied is een stedenbouwkun- dig plan opgesteld. In het gebied kunnen in totaal circa 90 woningen worden gerealiseerd. Op basis van de vigerende bestemmingsplannen is de realisatie van deze wijk niet mogelijk. Om deze reden is deze bestemmingsplanherzie- ning opgesteld. Het voorliggende bestemmingsplan kent de volgende voorgeschiedenis.
    [Show full text]
  • Het Ritscke Jeltes En Jelte Ritsckes-Volk Van Rien En Welsrijp
    Het Ritske Jeltes en Jelte Ritskes-volk, kuipers te Rien en Welsrijp (ca. 1575-1675); van Jelte tot Julius (1918/1946) Jelle Miedema Deze bijdrage gaat over een kuipersfamilie uit Rien en Welsrijp. Terug in de tijd worden twee ge- neraties aan deze familie toegevoegd.1 In bijlage wordt een lijn doorgetrokken naar het heden. Generatie I: Ritske Jeltes, geb. tussen 1575 en 1580, kuiper te Rien, aldaar overl. vóór 21.9.1626, tr. 1e Anske of Antie Wybes (HEN inv. 26, fol. 323), tr. 2e voor 1618 Sim(p)ck Gerckes, tr. 3e vóór/in 1623 Meijnsck Doeckes, i.l. 1626. 1612: Ritske Jeltes mr. kuiper te ‘Reen’ (Rien) heeft voor het ‘doodsvat ende andere t’ saem’ 9 gg. en 27 st. tegoed uit het sterfhuis van Johannes Freercx, in leven herbergier te Rien (inv. 24, fol. g.n. / fiche 3 [laatste rij]). 1618: Ridtske Jeltes en Simck Gerckes, e.l. ‘op de gebuirte Rien in den dorpe Lutkewierum’ bekennen voor geleend geld 50 gg. schuldig te zijn aan ‘Wabbe Bottiesz [tot Oosterlittens] als voormomber ende ten profijte vande weeskinderen van w: Dirck Botties’ (HEN inv. 57, fol. 249). 1623a: Ritscke Jeltes leent 85 carg. van zijn 3e vrouw Meynsck Doeckes (HEN inv. 26, fol. 330 e.v.). 1623b: Ritscke Jeltes te Rien is voor gehaald hout 110 carg. schuldig aan (…) Dircks ‘schuijtmaecker aldaer’ (inv. 58, fol. 112v). De handtekening van Ritscke Jeltes I (HEN inv. 26, fol. 330v) In 1626 worden Jelte Ritsckezn (23 j.) en Jits Ritsckedr (20 j.) vermeld als oudste minderjarige wees- kinderen van w.
    [Show full text]
  • Klaaiklutenklaaikluten
    KlaaiklutenKlaaikluten Nijsbrief fan de Stifting ArgHis Jaargang 13, december 2009 3 December 2009 nr 3 1 Klaaikluten COLOFON Wurd foarôf KLAAIKLUTEN verschijnt enkele malen per jaar en wordt uitgegeven door de ‘Stifting ArgHis’: ARGEOLOGYSK-HISTOARYSKE RUNTE Dit is in nûmer mei gâns ferskaat, sawol wat au- LITTENSERADIEL teurs en bydragen oangiet as doarpen en kriten fan de gemeente dy’t oan bod komme. Jaap Scheffer docht ferslach fan de fynst fan brânskildere glês Bestuur ArgHis: by de restauraasje fan de tsjerke yn Wiuwert. Tige Klaas Abma, voorzitter bysûnder! Jelle Miedema ûntraffelt de santjinde- Rintje de Schiffart, secretaris Dolf Dijkstra, penningmeester ieuske skiednis fan it rjochthûs anneks herberch Jaap Scheffer, projectcoördinator en gasterij yn Wommels. Hy hat ek in oanfolling Simen Fopma, bestuurslid op in earder stik oer de keatsebaan yn Easterein yn dyselde ieu. En Philippus Breuker kin tanksij Redactie Klaaikluten: Philippus Breuker de reaksje fan in lêzer in oanfolling jaan op syn Jelle Miedema stik oer it Baaiumer skar en komt diskear mei in oar stik skiednis út de Midsieuwen, dat is te siz- Kopij en inlichtingen: zen fan it Sânleanster rjocht, dat in wetterskip op [email protected] tel.: 071.5218318; kopij vóór: it nijlân yn de omkriten fan it lettere Reahûs west 1 maart, 1 augustus en 1 december hat. Meiïens ferklearret er de frjemde grinzen dêre tusken Hinnaarderadiel en Wymbritseradiel. Vormgeving en opmaak: De Stifting ArgHis docht ferslach fan plannen en Frits Sieperda wurksumheden út de ôfrûne tiid. Der is nochal it ien en oar feroare. Donateurschap: De redaksje Het donateurschap van de ‘Stifting ArgHis’ bedraagt (minimaal) € 12,50 per jaar; Klaaikluten krijgt u dan gratis toegestuurd Adreswijzigingen: R.
    [Show full text]
  • Bibliografyske Fynplakken Fan Wapens, Flaggen
    BBIIBBLLIIOOGGRRAAFFYYSSKKEE FFYYNNPPLLAAKKKKEENN FAN WAPENS, FLAGGEN EN WIMPELS YN FRYSLÂN FRYSKE RIE FOAR HERALDYK 3de geheel herziene en aangevulde druk 2012 -0- BIBLIOGRAFYSKE FYNPLAKKEN FAN WAPENS, FLAGGEN EN WIMPELS YN FRYSLAN Samengesteld door C.E. Kuipers en drs. A.L. Kuipers voortgezet door R.J. Broersma 3de geheel herziene en aangevulde druk 2012 uitgave van de Fryske Rie foar Heraldyk © -1- -2- INHOUD INLEIDING .................................................................................................................................. 4 1. GEINVENTARISEERDE BRONNEN .......................................................................................... 7 2. OVERIGE WAPENBOEKEN ETC. .......................................................................................... 13 3. OVERHEIDSWAPENS ............................................................................................................ 17 3.1 Provinciewapen ............................................................................................................ 17 3.2 Gowapens ..................................................................................................................... 17 3.3 Gemeentewapens ....................................................................................................... 17 3.4 Grietenijwapens .......................................................................................................... 18 3.5 Stadswapens ................................................................................................................
    [Show full text]
  • Súdwest-Fryslân LEEUWARDEN
    provinsje fryslân provincie fryslân b postbus 20120 8900 hm leeuwarden rweebaksmarln 52 ielefoon, (058) 292 59 25 telefax: (058) 292 51 25 Aan de minister van Binnenlandse Zaken wwwfryslanfrl en Koninkrijksrelaties [email protected] www ittercom/proefryslan De heer dr. R.H.A. Plasterk • Postbus 20011 2500 EA DEN HAAG Leeuwarden, 28juni 2016 Verzonden, 29 JUNI 2016 Ons kenmerk : 01327765 Afdeling : Stafbureau Ondersteuning Bestuur en Directie Behandeld door Uw kenmerk Bijlage(n) : 5 Onderwerp Zienswijze herindelingsadvies gemeenten : Franekeradeel, het Bildt, Leeuwarden, Leeuwarderadeel Littenseradiel, Menameradiel en Sûdwest-Fryslân Geachte heer Plasterk, De gemeenteraden van Franekeradeel, het Bildt, Leeuwarden, Leeuwarderadeel, Littenseradiel, Menameradiel en Sûdwest-Fryslân hebben op 21 april 2016 een gelijkluidend herindelingsadvies vastgesteld. Met dit advies beogen de zeven betrokken gemeenten een wijziging van de gemeentelijke indeling te realiseren, waarbij met ingang van 1januari 2018 een drietal (nieuwe) gemeenten wordt gevormd met onderstaande naamgeving: - Leeuwarden, als gevolg van een lichte samenvoeging van huidige gemeente Leeuwarden met de gehele gemeente Leeuwarderadeel en een deel van de gemeente Littenseradiel; - Stidwest-FrysIân, als gevolg van een lichte samenvoeging van de huidige gemeente Sûdwest-Fryslân met een deel van de gemeente Littenseradie?; - Waadhoeke, als gevolg van een samenvoeging van de huidige gehele gemeenten Franekeradeel, het Bildt, Menameradiel en een deel van de gemeente Littenseradiel. Voor Littenseradiel betekent dit dat deze gemeente wordt opgeheven en gesplitst, waarbij het grondgebied van de gemeente wordt toebedeeld aan drie ontvangende gemeenten. Voor de visualisatie van het nieuwe grensbeloop in het herindelingsgebied verwijzen wij u naar het kaartmateriaal in de bij het herindelingsadvies behorende integrale bijlage 1, alsmede naar de bijgevoegde notitie ‘Toelichting nieuwe grenzen Littenseradiel’.
    [Show full text]
  • De Vrije Fries 2014 Inside.Indd 1 13-11-14 13:45 De Vrije Fries 2014 Inside.Indd 2 13-11-14 13:45 De Vrije Fries
    De Vrije Fries De Vrije Fries 2014 Inside.indd 1 13-11-14 13:45 De Vrije Fries 2014 Inside.indd 2 13-11-14 13:45 De Vrije Fries JAARBOEK uitgegeven door het KONINKLIJK FRIES GENOOTSCHAP VOOR GESCHIEDENIS EN CULTUUR/ KENINKLIK FRYSK GENOATSKIP FOAR SKIEDNIS EN KULTUER en de FRYSKE AKADEMY VIERENNEGENTIGSTE DEEL 942014 SINDS 1839 De Vrije Fries 2014 Inside.indd 3 13-11-14 13:45 DE VRIJE FRIES SINDS 1839 VIERENNEGENTIGSTE DEEL 2014 Jaarboek uitgegeven door het Koninklijk Fries Genootschap voor Geschiedenis en Cultuur/Keninklik Frysk Genoatskip foar Skiednis en Kultuer en de Fryske Akademy REDACTIE Dr. Piet Bakker, drs. Marjan Brouwer, dr. Arjen Dijkstra (secr.), dr. Johan Frieswijk, drs. Nelleke IJssennagger, drs. Otto Knottnerus, dr. Joop Koopmans (voorz.), dr. Marijn Molema, dr. Han Nijdam (eindred.), dr. Ernst Taayke REDACTIE-ADRES Redactie De Vrije Fries p.a. Fryske Akademy Postbus 54 8900 AB Leeuwarden ONTWERP Tom Sandijck OPMAAK Van der Let & Partners, Heerenveen ISBN 978 90 6171 0004 FA-nummer 1085 NUR-code 680 De redactie houdt zich aanbevolen voor kopij. In het algemeen gaat haar voorkeur uit zowel naar weten schappelijke artikelen als naar meer essayistische bijdragen op het terrein van de Friese geschiedenis, kunst, literatuur en archeologie. De plaatsing van de Friese ‘stof’ in een bredere context is daarbij gewenst. Kopij dient digitaal te worden aangeleverd, opgemaakt volgens richtlijnen die bij het redactiesecretariaat kunnen worden opgevraagd. Bijdragen kunnen aan peer reviewers worden voorgelegd. (Deze bijdragen zijn in de inhoudsopgave gemerkt met een *). De Vrije Fries 2014 Inside.indd 4 13-11-14 13:45 Inhoud Van de redactie ....................................................................
    [Show full text]
  • 'Tink Om'e Tsjerklike Argiven'
    Onderzoeksrapport Kerkelijke archieven in Fryslân ‘Tink om’e tsjerklike argiven’ Archiefbureau Ruerd de Vries Voorstraat 14 9291 CK Kollum 7 november 2016 Voor- en achterblad: Archief Gereformeerde kerk (PKN) te Gerkesklooster-Stroobos (foto’s: Nine van de Kamp) 2 Voor Sytse ten Hoeve (1945 - 2016) 3 Ten geleide Net zoals elders in Nederland verandert het religieuze landschap in Fryslân snel. Traditionele christelijke kerkgenootschappen verliezen leden en vergrijzen. Middels fusies trachten zij de krimp het hoofd te bieden. Evangelische gemeenten groeien wel. Ook islamitische gemeenschappen zijn intussen in Fryslân geworteld. De vestiging van twee boeddhistische centra in de provincie getuigt van spirituele vernieuwing. De ontkerkelijking die nu een jaar of vijftig aan de gang is, vormt na de Reformatie en de confessionalisering (16e-eerste helft 17e eeuw) en de scheiding tussen kerk en staat en de daaropvolgende verzuiling (19e-eerste helft 20ste eeuw), de derde religieuze transformatie die Fryslân in het afgelopen halve millennium heeft doorgemaakt. In dit rapport staat het papieren erfgoed van de tweede en de derde transformatie centraal. Oudere archieven werden, voor zover ze bewaard zijn gebleven, vaak eerder al overgedragen aan archiefinstellingen. Hoewel het hier dus meestal om relatief recent archiefmateriaal gaat, staat de zorg ervoor onder grote druk. Religieuze genootschappen stoten noodgedwongen niet alleen hun kerkgebouwen af, ze missen ook de mankracht om hun archieven op professionele wijze te bewaren en aan volgende generaties door te geven. Dat is jammer, want de verschillende kerkelijke genootschappen structureerden op tal van plaatsen de samenleving. Wie iets van dat verleden en de sporen die het heeft nagelaten wil begrijpen, zal dus kerkelijke archieven moeten bestuderen.
    [Show full text]
  • Fiskrjochten Yn Hinnaarderadiel (Ca. 1550-1850); De Doarpsgebieten Fan Hidaard, Hinnaard, Iens, Lytsewierrum-Rien, Wjelsryp En Wommels
    Fiskrjochten yn Hinnaarderadiel (ca. 1550-1850); De doarpsgebieten fan Hidaard, Hinnaard, Iens, Lytsewierrum-Rien, Wjelsryp en Wommels Earder opnommen yn Klaaikluten 2006/2:7-16 Jelle Miedema Eartiids wienen fiskrjochten ferbûn oan it ûnderhâld fan in syl, set of tille. Sokke rjochten en plichten foelen faak ûnder in state of in sate, mar ek it doarp en de tsjerke wiene fan de partij. Al dy aspekten komme yn dizze en neikommende bydrage oan bod. Earst jou ik in oantal foarbylden fan fiskrjochten en dêrnei beskriuwingen fan dy rjochten oan de hân fan akten. Ik begjin mei Hidaard en eindigje, yn in folgjende bydrage, mei Wommels. Oan it ûnderhâld fan in syl wie gauris fiskrjocht ferbûn yn it wetter dat troch dy syl rûn. Teminsten, dat wie sa foar de Hidaardersyl, de Littensersyl (ek Krommesyl), de Tolsumersyl en de Getswerdersyl yn de Slachtedyk (1). Hjir giet it no om de Hidaardersyl en de Littensersyl. It ûnderhâld fan de Hidaardersyl foel fóar 1556 ûnder de fjouwer doarpen ‘binnenhoeps’ fan de âlde polder fan Easterein en neí 1556 ûnder Jorritsmasate by Hidaard, mei foar dy sate fiskrjocht yn westlik in stik fan de Kleasterfeart en eastlik de Hidaarderfeart (sjoch it kaartsje). Mei de Littensersyl lei it wat oars. Al yn 1469 falt it ûnderhâld fan dy syl ûnder de ferantwurdlikheid fan de Hottinga’s yn Wommels en ek yn lettere ieuwen is dat it gefal. Yn elts gefal fan 1555 oant 1835 ta falt it ûnderhâld fan Littensersyl ûnder Hottinga State (neí 1763 allinnich de sate) en dêroan is dan fiskrjocht ferbûn yn de Trekfeart fan Brewaar oant de Warntille ta.
    [Show full text]
  • Herindelingsontwerp
    Herindelingsontwerp Gemeenten Franekeradeel, het Bildt, Leeuwarden, Leeuwarderadeel, Littenseradiel, Menameradiel en Súdwest-Fryslân Concept eindversie 0.50 18 september 2015 Inhoudsopgave Samenvatting 1 1. Inleiding: drie herindelingen in Fryslân 2 DEEL I - Samenvoeging Franekeradeel, het Bildt, Menameradiel en deel Littenseradiel (Westergo) 4 1. Situatiebeschrijving en voorgeschiedenis 5 1.1 Situatiebeschrijving Franekeradeel 5 1.2 Situatiebeschrijving het Bildt 7 1.3 Situatiebeschrijving Menameradiel 9 1.4 Situatiebeschrijving Littenseradiel 11 1.5 Voorgeschiedenis van de betrokken gemeenten 13 2. Motieven en achtergronden van deze samenvoeging 17 2.1 Landelijke ontwikkelingen 17 2.2 Provinciale context 18 2.3 Onderbouwing van de voorgestelde samenvoeging 19 2.4 Geografische uitwerking van de voorgestelde samenvoeging 20 3. De nieuwe gemeente Westergo 22 3.1 Kenmerken van het gebied en de gemeenschap 22 3.2 Taal en cultuur 25 3.3 Naamgeving 26 4. Toetsing aan het beleidskader 27 4.1 Draagvlak 27 4.2 Interne samenhang, dorps- en kernenbeleid 30 4.3 Bestuurskracht 30 4.4 Evenwichtige regionale verhoudingen 31 4.5 Duurzaamheid 31 4.6 Personeel 31 5. Financiële aspecten 33 5.1 Financiële positie van de betrokken gemeenten 33 5.2 Lokale lastendruk van de betrokken gemeenten 33 5.3 Gemeentelijke belastingen en bedrijven 34 DEEL II - Samenvoeging Leeuwarderadeel, Leeuwarden en deel Littenseradiel 36 1. Situatiebeschrijving en voorgeschiedenis 37 1.1 Situatiebeschrijving Leeuwarden 37 1.2 Situatiebeschrijving Leeuwarderadeel 39 1.3 Situatiebeschrijving Littenseradiel 41 1.4 Voorgeschiedenis Leeuwarden 44 1.5 Voorgeschiedenis Leeuwarderadeel 44 1.6 Voorgeschiedenis Littenseradiel 45 2. Motieven en achtergronden van deze samenvoeging 47 2.1 Landelijke ontwikkelingen 47 2.2 Provinciale context 48 2.3 Onderbouwing van de voorgestelde lichte samenvoeging 49 2.4 Geografische uitwerking van de voorgestelde samenvoeging 51 3.
    [Show full text]