POLSKA OPIS PATENTOWY 130618 RZECZPOSPOLITA LODOWA
Patent dodatkowy do patentu nr —
Zgłoszono: 82 06 25 (P. 237 107) Int. Cl8 A01N 57/10 Pierwszeństwof 81 06 27 Republika Federalna Niemiec URZĄD PATENTOWY Zgłoszenie ogłoszono: 83 02 28 PRL Opis patentowy opublikowano: .1987 10 15
Twórcy wynalazku: Miklos Ghyczy, Heinrich Osthoff, Eugen Etschen- berg Uprawniony z patentu: A. Nattermann und Cie GmbH, Kolonia (Republika Federalna Niemiec)
Środek owadobójczy
Przedmiotem wynalazku jest środek owadobój¬ kach o do 80%, gdy substancję owadobójczą lub czy. Na plantacjach roślin, liczne żyjące i ssące mieszaninę kilku substancji owadobójczych stosuje owady powodują poważne straty produkcyjne, się wespół z pewną substancją dodatkową będącą zwłaszcza w przypadku upraw bawełny, ryżu, zbóż, fosfolipidem. ziemniaków, owoców, warzyw i winorośli. Środek owadobójczy według wynalazku zawiera * Celem zwalczania owadów, podstawową sprawą jedną lub więcej substancji owadobójczych oraz jest obecnie stosowanie chemicznych środków owa¬ znane nośniki, rozcieńczalniki, rozpuszczalniki, pro- dobójczych. Niejednokrotnie konieczne jest stoso¬ pellenty yiub inne obojętne substancje pomocnicze, wanie chemicznych substancji owadobójczych w a cechą tego środka jest to, że zawiera jeden lub znacznych stężeniach, co w rezultacie staje się ło więcej fosfolipidów z grupy obejmującej fosfaty- źródłem toksycznych zanieczyszczeń otoczenia. Nie¬ dylocholinę, fosfatydyloetanoloaminę, N-acylofosfa- znaczna rozpuszczalność niektórych substancji owa¬ tydyloetanoloaminy, fosfatydyloinozyt, fosfatydylo- dobójczych, zwłaszcza w wodzie, powoduje ko¬ serynę, lizolecytynę, fosfatydyloglicerynę i uwodor¬ nieczność użycia toksycznych rozpuszczalników or¬ nione fosfatydylocholiny, przy czym stosunek wa¬ ganicznych. Ponadto większość chemicznych sub¬ 15 gowy substancji czynnej lub substancji czynnych stancji owadobójczych nie zawsze może wykazać do fosfolipidu lub fosfolipidów wynosi od 1 : 0,2 do swoją całkowitą aktywność, ponieważ nie wystar¬ 1 :20. czająco przylegają do roślin, które mają chronić. Nowy środek według wynalazku wykazuje znacz¬ W związku z tym muszą one być użyte w wyso¬ nie lepszą przyczepność do roślin lub do przecho¬ kich stężeniach tak, aby wystarczająco duża ilość 20 wywanych produktów, które mają być chronione. substancji owadobójczej pozostała na roślinie lub Ponadto, dodatek fosfolipidów przyspiesza pobie¬ w traktowanej glebie w ciągu wystarczająco dłu¬ ranie substancji owadobójczej przez owady tak, że giego czasu. ilość stosowanej substancji owadobójczej wymaga¬ Od środków owadobójczych wymaga się rów¬ nej do zabezpieczenia roślin może być znacznie nież, aby łatwo można było się nimi posługiwać, 25 zmniejszona. Zmniejszenie ilości substancji owado¬ zarówno w trakcie wytwarzania, jak i podczas bójczej nie tylko polepsza ekonomikę zabiegu przy stosowania. Nieoczekiwanie stwierdzono, że ilość użyciu środka owadobójczego, ale także zapewnia substancji owadobójczej na hektar uprawianej po¬ mniejsze uszkodzenie roślin (zmniejszenie fitotok¬ wierzchni, wymagana dla zwalczania owadów, moż¬ syczności), na przykład przez zmniejszenie pozo¬ na zmniejszyć o 40—60°/o, a w pewnych przypad¬ 30 stałości w glebie i w roślinie, to prowadzi także
130 618 130 618 3 do znacznego skrócenia okresu karencji (okres od substancje owadobójcze (patrz Chemie der Pflan- momentu zastosowania środka owadobójczego do zenschutz und Schadlingsbekampfungsmittel Sprin¬ czasu zbiorów). Wreszcie, fosfolipidy są przeważnie ger 1970, strona 87 i następne). naturalnymi i w każdym przypadku nietoksyczny¬ Związki o ogólnym wzorze 1 są trudnorozpusz- mi produktami, które ze względu na swój charak¬ czalne w wodzie, wrażliwe na ogrzewanie i łatwo ter i właściwości, nie powodują same żadnego za¬ Tabela 1 nieczyszczenia środowiska ani nie wydłużają okresu . karencji. Niektóre z fosfolipidów są oczywiście na¬ Nazwa Lp. Ri R2 Rp wet używane w produktach spożywczych. potoczna W celu wytworzenia nowego środka owadobój¬ 10 czego, substancje owadobójcze miesza się z fosfo¬ 1 —CH3 -ch;s wzór 2 pyrethrin I lipidami w stosunku wagowym od 1:0,2 do 1:20, 2 —COOCH3 —CH3 wzór 2 pyrethrin II korzystnie w stosunku od 1:0 do 1 : 10, a najko¬ 3 —CH3 —CH3 wzór 3 cinerin I rzystniej w stosunku wagowym od 1:1 do 1:9. 4 —COOCH3 —CH3 wzór 3 cinerin II W związku z tym, ciężar fosfolipidu określa się 15 5 —CH3 —CHa wzór 4 jasmolin I w oparciu o w zasadzie czysty fosfolipid. 6 —COOCH3 —CH3 wzór 4 jasmolin II Odpowiednimi fosfolipidami są, na przykład, do¬ 7 —CH3 —CH3 wzór 5 furethrin stępne w handlu fosfatydylocholiny lub mieszaniny 8 —CH3 ^CH3 Wzór 6 allethrin fosfatydylocholiny, takie jak na przykład: 9 —CH3 —CH3 wzór 7 cyclethrin 20 10 —CH3 —CH3 wzór 8 bathrin Phospholipon11 25 (25% fosfatydylocholiny, 11 —CH3 —CHa wzór 9 dimethrin 25°/q fosfatydyloetanoloami- 12 —CH3 —CH3 wzór 10 ny i 20% fosfatydyloinozy- phthalthrin 13 —CH3 —CH3 wzór 11 japothrin tu) 14 —CH3 —CH» wzór 12 pyrestrin Phospholipon11 55 (55% fosfatydylocholiny, 25 15 —CH3 —CH3 wzór 13 butethrin 25% fosfatydyloetanoloami- . 16 —CH3 —CH3 wzór 14 ny i 2% fosfatydyloinozytu) penothrin 17 —Cl —Cl wzór 14 permethrin Phospholipon R 80 (80% fosfatydylocholiny 18 —Br —Br wzór 15 decamethrin i 10°/o fosfatydyloetanolo- aminy) Phospholipon R 100 (96% fosfatydylocholiny) 30 ulegają dezaktywacji na powietrzu. Kombinacje Phospholipon11 100H (96% uwodornionej fosfaty¬ związków odpowiadających ogólnemu wzorowi 1 dylocholiny) z fosfolipidami wyróżniają się zwłaszcza tym, że Phospholipon R 38 (38% fosfatydylocholiny, wykazują znacznie lepszą stabilność na powietrzu 16% N-acetylofosfatydylo- i większą odporność na działanie temperatury. Po- etanoloaminy i 4% fosfaty- 35 nadto, możliwe jest przygotowanie z nich wodnych dyloetanoloaminy) roztworów lub emulsji bez konieczności stosowa¬ nia potencjalnie szkodliwych rozpuszczalników or¬ Szczególnie zaleca się używanie naturalnych fos- ganicznych. Dodatek fosfolipidów pozwala również fatydylocholin, które można otrzymać sposobami na osłabienie nieprzyjemnego często zapachu związ- opisanymi w następujących opisach patentowych 40 ków. Stopień niszczenia owadów wzrasta znacznie RFN nr nr 1047 597, 1053 299, 1617 679, 1617 680 po dodaniu fosfolipidów, jednocześnie nie zwiększa i opisach patentowych RFN nr nr DOS 3 047 048, się toksyczność w stosunku do ciepłokrwistych 3 047 012 lub 3 047 011. zwierząt. Szczególnie korzystne są kombinacje per- Szczególnie odpowiednimi N-acylofosfatydyloeta- methrinu lub dekamethrinu z fosfolipidami. nolóaminami są te, w których grupa acylowa "po¬ *5 2. Chlorowane węglowodory o ogólnym wzorze 16, chodzi z nasyconych lub olefinowo nienasyconych w którym Ri oznacza chlorowiec, zwłaszcza chlor, kwasów tłuszczowych zawierających od 2 do 20 grupę metoksylową, Ci—C3-alkilową, R2 oznacza atomów węgla, zwłaszcza z nasyconych kwasów grupę policl^loroalkilową, grupę nitroalkilową. tłuszczowych, zawierających od 2 do 5 atomów Przykładami związków o wzorze 16 są następu- węgla lub z nasyconych lub nienasyconych kwa¬ 50 jące związki: sów tłuszczowych z jednym wiązaniem podwójnym 2,2-bis-/p-chlorofenylo/-l,l,l-trójchloroetan (DDT), zawierających 14, 16, 18 lub 20 atomów węgla. 2,2-bis-/p-metoksyfenyloi/-l,l,l-trójchloroetan (meto- Stosować można faktycznie każdą z substancji xychlor), owadobójczych, włącznie ze znanymi chemicznymi 2,2-bis-/p-fluorofenylo/-l,l,l-trójchloroetan (DFDT), pestycydami z następujących grup: 55 2,2-bis-/p-chlorofenylo/-l,l-dwuchloroetan (TDE), 1. Piretroidy o ogólnym wzorze 1, w którym Ri 2,2-bis-i/,p-etylofenylo/-l,l-dwuchloroetan (perthane), oznacza CH*, COOH, COOCH3, Cl, Br, R2 oznacza 2-nitro-l,l-bis-/p-chlorofenylo/-butan (bulan), CH3,. Cl, Br, R3 oznacza podstawioną grupę cyklo- 2-nitro-l,l-bis-/p-chlorofenylo/-propari (prolan). pentenową, podstawioną grupą furylometylową, Zaleca się stosowanie mieszanin 2,2-bis-(p-chloro- grupę ftalimidometylową, grupę fenoksybenzylową 60 fenylo)-l,l,l-trójchloroetanu lub 2,2-bis-(p-metoksy- lut) grupę fenoalkenylową. fenylo)-l,l,l-trójchloroetanu z fosfolipidami. Zaletą Przykłady związków odpowiadających wzorowi 1 takich właśnie mieszanin jest zdolność tych związ¬ podano w tabeli 1. ków do tworzenia kompleksów z fosfolipidami, co Związki o ogólnym wzorze 1 są znanymi związ¬ umożliwia wytwarzanie rozpuszczalnych w wodzie kami, które z powodzeniem zostały już użyte jako 65 lub łatwo emulgujących mieszanin bez konieczności 130618 5 6 użycia potencjalnie szkodliwych rozpuszczalników dwutiofosforan 0,0-dwuetylo-S-(2-etylotio)-metylo- organicznych. wy (phorat), ' 1 3. Polichlorocykloalkany, takie jak na przykład dwutiofosforan 0,0-dwuetylo-S-(III-rzęd.-butylotio)- Y-l,2,3,4,5,6-sześciochlorocykloheksan (lindane), 1,2,- -metylowy (terbufos), 4,5,6,7,8-oktachloro-4,7-metano-3a,4,7,7a-czterowodo- 5 dwutiofosforan 0,0-dwuetylo-S-(4-chlorofenylotio)- roindan (ćhlordane), i,4,5,6,7-heptachloro-4,7-meta- metylowy, no-3a,4,7,7a-czterowodoroindan (heptachlor)7 2-egzo- dwutiofosforan S,S-metyleno-dwu-0,0-dwuetylowy -4,5,6,7,8,8-heptachloro-4,7-metano-3a,4,7,7a-cztero- (ethion), wodoroindan (dihydroheptachlor), 1,3,4,5,6,7,10,10- dwutiofosforan 0,0-dwumetylo-S-(l,2-dwu-etoksy- -oktachloro-4,7-endometyleno-4,7,8,9,-czterowodoro- 10 karbonylo)-etyIowy (malthion), ftalan (isobenzan), 3-tleńek 6,7,8,9,10,10-sześciochlo- dwutiofosforan 0,0-dwumetylo-S-(N-metylokarba- ro-l,5,5a,6,9,9a-sześciowodoro-6,9-metano-2,4,3-benzo- moilo)-metylowy (dimethoat), dioksatiepiny (endosulfan), 5,6-bis-(chlorometylo)- dwutiofosforan 0,0-dwuetylo-S-(N-izopropylokarba- -l,2,3,4,7,7-sześciochlorobicyklo-2,2,l-hepten-2 (alo- moilo)-metylowy (prothoat), dan), 5-bromometylo-l,2,3,4,7,7-sześciochlorobicyklo- 1^ tiofosforan 0,0-dwuetylo-S-(N-l-cyjano-l-metylo- -2,2,l-hepten-2 (bromodan), 1,2,3,4,10,10-sześciochlo- etylo)-karbamoilometylowy (cyanthoat), ro-l,4,4a,5,8,8a-sześciowodoroendo-l,4-egzo-5,8-dwu- dwutiofosforan 0,0-dwuetylo-S-(N-etoksykarbony- metanonaftaleny (aldriny), 1,2,3,4,10,10-sześciochloro- lo-N-metylo)-karbamoilometylowy (mecarbam), -6,7-epoksy-l,4,4a,5,6,7,8,8a-ośmiowodoroendo-l,4- dwutiofosforan 0,0-dwumetylo-S-(a-etoksykarbony- -okśo-5,8-dwumetanonaftalen (dieldrin), 1,2,3,4,10,10- 20 lo)-benzylowy (penthoat), -sześciochloró-6,7-epoksy-l,4,4a,5,6,7,8,8a-ośmiowodo- tiofosforan 0,0-dwumetylo-S-[2-(N-metylokarbamo- roendo-l,4,-endo-5,8-dwumetanonaftalen (endrin). ilo)-etylotio]-etylowy (yamidothion); fosforan 0,0-dwumetylo-0-(2,2-dwuchlorowinylo- Szczególnie zaleca się stosowanie mieszanin lin¬ wy) (dichlorvos), danu, aldrinu, dieldrinu lub endrinu z fosfolipida¬ 25 fosforan O,0-dwumetylo-0-(l-metoksykarbonylo-l- mi. Dodatkowym efektem, oprócz znacznego polep¬ szenia wyników działania owadobójczego, jest moż¬ -propen-2-ylowy)
/ 130 618 7 8 dwutiofosforan 0,0-dwumetylo-S-(ftalimidometylo- =CH— lub —CH2—C(CH3>2—C—, a R5 oznacza wy) (phosmet), CH3 lub C2H5. dwutiofosforan 0,0-dwumetylo-S-[(l,2,3-benztria- Związki o ogólnym wzorze 18 są znanymi związ¬ azyn-4)3H(on-3-yl)-metylowy (azinphosmethyl), kami, takimi jak na przykład: dwutiofosforan 0,0-dwuetylo-S-[(6-chlorobenzoksa- 5 karbaminian 4-dwualkiloamino-3,5-dwumetylofeny- zol-2)3H(-on-3-yl)-metylowy] (phosalon), lometylowy (allyxycarb), karbaminian 4-dwumetylo- dwutiofosforan 0,0-dwumetylo-S-[(2-metoksy-l,3,4- , amino-3-tfietylofenylo-metylowy (aminocarb), kar¬ -tiodiazol-5)4H(-on-4-yl)-metylowy] (methidathion), baminian 2,2-dwumetylo-l,3-benzodioksolo-4-ylome- tiofosforan 0,0-dwumetylo-S-[(6-chloró-oksazolono- tylowy (bendiocarb), karbaminian 2-II-rz.butylofe- -4,5,6-pirydyn-2)3H(-on-3-yl)-metylowy (azamethi- 10 nylometylowy (BPMC), karbaminian 3-(l-metylo- phos), butylo)-fenylometylowy (bufencarb I), 3-(lrety}opro- dwutiofosforan 0,0-dwumetylo-S-[(4,6-dwuamino- pylo)-fenylometylowy (bufencarb II), karbaminian -l,3,5-triazin-2-yl)-metylowy (menazon), 1-naftylometylowy (carbaryl), karbaminian 2,3-dwu- tiofosforan 0,0-dwumetylo-S-[(5-metoksy-4H-piron- wodoro-2,2-dwumetylobenzofuran-7-ylometylowy -2-yl)-metylowy] (endothion), 15 (carbofuran), karbaminian 2-(l,3-dioksolan-2-ylo)- dwutiofosforan 0,0-dwuetylo-S-[(5,7-dwuchloro-2- -fenylometylowy (dioxacarb), karbaminian 2-etylo- -benzoksazolilo)-metylowy (benoxafos), tiometylofenylometylowy (ethiófencarb), karbami¬ fosforan 0,0-dwumetylo-2,2,2-trójchloro-l-hydro- nian 3-dwumetyloaminometylenoiminofenylometylo- ksyetanu (trichlorphon), wy (formetanat), karbaminian 3,5-dwumetylo-4- 2,3-bis-(dwuetoksy-fosfinotioylotio)-l,4-dioksan (dio- 20 -metylotiofenylmetylowy (mercaptodimethur), kar¬ cathion), baminian 4-dwumetyloamino-3,5-dwumetylofenylo- 2-(dwuetoksy-fosfinyloimino)-l,3-dwutiolan (phosfo- metylowy (mexacurbat), karbaminian 3,4-dwumety- lanj, lofenylometylowy (MPMC), karbaminian 3-izopro- 0,S-dwumetylo-tiofosfoamidan (methamidophos), pylo-5-metylofenylometylowy (promecarb), karba- siarczek 2-metoksy-4H-l,3,2-benzodioksafosforynu-2, 25 minian 2-izopropoksyfenylometylowy (propoxur), ale dwuetoksyfosfinotioylo-oksyimidofenyloacetonitryl zwłaszcza propoxur (karbaminian 2-izopropoksyfe¬ (phoxjm), nylometylowy). fosforan O,O-dwumetylo-O-7-chlorobicyklo-{3,2,0]- 6. Mogą być również stosowane inne substancje -hepta-2,6-dien-6-ylowy (heptenophos), owadobójcze, na przykład: dwutiofosforan 0-etylo-S,S-dwupropylowy (ethopro- 30 karbaminian 2-metylo-2-(metylotio)-propylidenoami- phos), nometylowy (aldicarb), karbaminian l-(metylotio)- tiofosforan 0-etylo-S-propylo-0-(2-chloro-4-bromo- -etylideno-aminometylowy (methomyl), N,N-dwu- fenylowy) (profenophos), • metylo-a-metylokarbamoiloksyimino-ia-metylotio- dwutiofosforan 0-etylo-S-propylo-0-(4-metylotiofe- acetamid (oxamyl), chlorowodorek l,3-dwu-(karba- nylowy) (merpafos). 35 jmoilotioJ-^-dwumetyloaminopropanu (cartap), kar¬ Zaleca się stosowanie następujących estrów kwa¬ baminian 2-dwumetyloamino-5,6-dwumetylopirymi- su ortofosforowego: dyno-4-ylo-dwumetylowy (pirimicarb), 4-(4-chloro- heptenphąs [fosforan 0,0-dwumetylo-0-(7-chlorobi- -2-metylofenylo)-N/-dwumetyloformamidyna (chlor- cykło)-(3,2,0]-hepta-2,6-dien-6-ylowy], dimeform), N,N-dwu-(2,4-ksyliliminometylo)-metylo- demeton-S^metylu [fosforan 0,0-dwumetylo-S-(me- 40 amina (amitraz), ale zwłaszcza aldicarb (karbami¬ tylotio)-etylotiólowy, nian i[2-metylo-2-(metylotio)-propylidenoamino]me¬ oxydemeton metylu [tiofosforan 0,0-dwumetylo-S- tylowy). -(etylosulfonylo)-etylowy], Spośród wymienionych w grupach od 1 do 6 za¬ etrimphos [tiofosforan 0-(6-etoksy-2-etylo-4-pirymi- leca się stosowanie następujących substancji owa- dynylo)-0,0dwumetylowy], 45 dobojczyeh: permethrin, dęcametrin, DDT, metoxy- parathion [tiofosforan 0,0-dwuetylo-0-(4-nitrofeny- chlor, lindane, aldrin, dieldrin, endrin, heptenophos, lówy)], demeton-S-methyl, oxydemeton-methyl, etrimphos, [tiofosforan 0,0-dwumetylo-0-(4-nitrofenylowy)], parathion, triazaphos, propoxur. aldicarb. triazophos [tiofosforan O,0-dwuetylo-0-(l-fenylo- Poszczególne substancje owadobójcze można sto- -l,2;4-triazolylowy-3)], a szczególnie parathion, 50 sować albo same albo w kombinacjach z innymi - zwłaszcza do zwalczania kłujących i ssących owa¬ • substancjami owadobójczymi po dodaniu fosfolipi¬ dów, włącznie z gąsienicami moli-pirali i bielinka dów. kapustnika, pajęczakami, pluskwiowatymi, jadowi¬ Nowe środki owadobójcze można stosować* do tymi muchami chrząszczami, gąsienicami, pseudo- zwalczania owadów i roztoczy podczas snu zimo- gąsienicami, p^zylżeńcami modrzewiowymi itp. 55 wego (opryskiwanie zimowe), do zwalczania ich 5. Węglany arylowę o ogólnym wzorze 18, w któ¬ we wszystkich stadiach rozwoju na rosnących rośli¬ rym Ri oznacza grupę CH3 lub wodór, R2 oznacza nach (zastosowanie na liście), do zwalczania larw wodór, grupę dwualkiloaminową, Ci—C4 alkilową, owadów (zastosowanie do 'gleby) i do zwalczania Ci—C4-alkoksylową lub Ci—C4 alkilotio, Ra ozna¬ inwazji owadów na zebranych zbiorach (ochrona'1 cza wodór, prostą lub rozgałęzioną grupę Ci—C5 60 składowania). Nowe środki owadobójcze sporządza alkilową lub dwumetyloaminometyloiminową, R4 się w następujący sposób. oznacza wodór, grupę Ci—C4 alkilową, Ci—C4 alko- Fosfolipid lub mieszaninę kilku fosfolipidów roz¬ ksylową, Ci—C4 alkilotdo, dioksolanową lub alkilo- puszcza się w rozpuszczalnikach organicznych, ta¬ tiometylową, a ponadto R5 i R4 łącznie mogą ozna¬ kich jak toluen, octan etylu, ksylen, benzyna, eta- czać grupę —O—C(CH8)2—O— -^CH=CH—CH= 65 nol lub metanol lub w mieszaninie tych rozpusz- 130 618 9 10 czalników. Wybór rozpuszczalnika lub mieszaniny muszki, larwy ryjkowca, gąsienice rolnicy zbożów- rozpuszczalników zależy od rozpuszczalności użytej ki, larwy bielinka kapustnika, larwy muchy cebu¬ substancji owadobójczej. Substancję owadobójczą lowej, zwłaszcza w zbiorach zbożowych, mucha rozpuszcza się w roztworze fosfolipidu, ewentual¬ szwedzka, zwłaszcza w pszenicy, owsie, jęczmieniu, nie ogrzewając. Po zakończeniu rozpuszczania, roz¬ turkucie podjadki, mrówki, skoczogony, stonogi, ter- puszczalnik oddestylowuje się pod próżnią, pod¬ mity, równonogi, mszyce, chrabąszcze bawełniane, czas ogrzewania. Tak otrzymany produkt przepro¬ zwłaszcza w bawełnie, korniki drzewne, zwłaszcza wadza się we właściwy, handlowy preparat, doda¬ w ryżu i pszenicy, muchy i komary, zwłaszcza w jąc odpowiednich substancji pomocniczych, takich zbiorach zbożowych stonki ziemniaczane, susówki jak na przykład wypełniacze, nośniki, rozcieńczal- 40 * smużkowate, słodyszki rzepakowe; ryjkowce, gą¬ -• niki, zwilżacze, stabilizatory, przyspieszacze paro¬ sienice i muchy, zawłaszcza ha rosnących roślinach, wania, napełniacze lub substancje pomocnicze, któ¬ larwy owocowe, gąsienice, miodówki, zwłaszcza na re sprzyjają rozpylaniu lub rozpryskiwaniu środka rosnących owocach mole winogronowe, floksery- owadobójczego według wynalazku. wińce, chrząszcze i gąsienice, zwłaszcza na plan^ Nowy środek owadobójczy można również spo¬ M tacjach winogron gąsienice i pluskwy, zwłaszcza rządzić mieszając substancję owadobójczą z fosfoli- na plantacjach herbaty; gąsienice, pluskwy, mszy¬ pidero lub fosfolipidami oraz wymaganymi sub¬ ce tłuszczowe, na plantacjach kakao; wszystkie ty¬ stancjami pomocniczymi i wypełniaczami, rozpusz¬ py chrząszczy na plantacjach bananowych; muszki czając lub zawieszając otrzymaną^ mieszaninę w owocowe, zwłaszcza na rosnących owocach cytru¬ rozpuszczalniku organicznym, a następnie usuwając fro sowych; muszki oliwne, mole oliwne, zwłaszcza na rozpuszczalnik. Otrzymana w ten sposób mieszani¬ rosnących oliwkach, gąsienice, chrząszcze i błon- na jest gotowa do użytku. kówki z rodziny pilaszy w leśnictwie. W przypadku substancji owadobójczych, które Nowe mieszaniny zawierające substancje owado¬ są rozpuszczalne w wodzie lub w mieszaninie wod- bójcze i fosfolipidy są także odpowiednie do zwal¬ no-alkoholowej, korzystne jest rozpuszczenie sub* 23 czania zewnętrznych i wewnętrznych pasożytów u stancji owadobójczej najpierw w wodzie lub w zwierząt domowych i hodowlanych. mieszaninie wodnoalkoholowej, po czym dodaje się Pr zy k ł a d I. Wytwarzanie 1 kg preparatu do fosfołipid lub mieszaninę fosfolipidów eto otrzyma¬ rozpraszania, zawierającego aldicarb jako substan¬ nego roztworu, a następnie produkt przeprowadza cję czynną. 50 * ( \ 11 12 i ma taką samą skuteczność działania, jak 1 kg Przykład IX. Wytwarzanie 1 litra emulsji do standardowego, handlowego preparatu, zawierają¬ rozpylania zawierającej demeton-S-methyl jako cego 500 g DDT. ^ ' . substancję czynną. 125 g demeton^S-methylu, 200 g Przykład IV. Wytwarzanie 1 litra koncen¬ Phospholiponu 55 w 150 ml etanolu (koncentrat), tratu do emulgowania, zawierającego metoxychlor 5 8 g Cellosolve, 10 g Tweenu 80 i 3 g Spanu 80 jako substancję czynną. 100 g methoxychloru, 220 g doprowadza się do objętości 1 litra rozpuszczalni¬ koncentratu fosfolipidu (200 g Phospholiponu 55 kiem Shellsol N. 0,55 litra tej mieszaniny wystar¬ w 50 ml etanolu), 50 ml ksylenu, 10 g Marlowet cza, na przykład, dla potraktowania 1 hektara po¬ IHF i 10 g Cellosolve doprowadza się do objętości la buraczanego przeciwko mszycom (70 g deme^on- 1 litra rozpuszczalnikiem Shellsol A. Tak otrzyma¬ 10 -S-methyl). Traktowanie standardowym prepara¬ na mieszanina jest odpowiednia, 'na przykład, dla tem handlowym wymaga 250 g demeton-S-methylu. potraktowania 1 hektara pola rzepaku przeciwko Przykład X. Wytwarzanie 1 litra koncentra¬ słodyszowi rzepakowcowi. Mieszanina ta, która tu do emulgowania zawierającego etrimphos jako zawiera 100 g/l methoxychloru, ma taką samą sku¬ substancję czynną. 250 g etrimphosu, w przybliże- teczność działania jak standardowe prepara+y za¬ ** niu 300 g koncentratu fosfolipidu (250 g Phospho¬ wierające 200 g/l methoxychloru. liponu 80 w 50 ml etanolu), 7 g CelIosolve, 9 g Przykład V. Wytwarzanie 1 litra emulsji do Tweenu 80 i 2 g Spanu 80 doprowadza się do obję¬ rozpylania, zawierającej lindan jako substancję tości 1 litra rozpuszczalnikiem Shellsol N, 1 litr ó- czynną. 125 g lindanu rozpuszczonego w 200 ml trzymanej mieszaniny wystarcza, na przykład dla octanu etylu i 100 ml ksylenu miesza się z kon¬ 20 potraktowania 1 hektara pola kapusty przeciwko centratem fosfolipidu, stanowiącym 250 g Phospho¬ żującym i ssącym owadom. Traktowanie standardo¬ liponu 100 w 50 ml etanolu, w obecności 10 g mie¬ wymi preparatami handlowymi wymaga podwójnej szanego emulgatora (Marlowet IHF) i 5 g Cello- ilości etrimphosu. solve, a uzyskaną mieszaninę doprowadza się. do Przykład XI. Wytwarzanie 1 litra emulsji do objętości 1 litra frakcjami benzyny, takimi jak » rozpylania zawierającej parathion jako substancję Shellsol N. Otrzymana mieszanina jest odpowied¬ czynną. 230 g parathionu, w przybliżeniu 300 g kon¬ nia, na przykład, dla zwalczania żujących i ssącycl? centratu fosfolipidu (230 g Phospholiponu 80 w owadów na palach -warzyw liściastych lub stonki 100 ml etanolu), 50 ml ksylenu i 10 g Marlowet ziemniaczanej na polach ziemniaków. Traktowa¬ IHF doprowadza się do objętości 1 litra rozpu- nie standardowymi preparatami handlowymi wy¬ 80 - szczalnikiem Shellsol A. 650 ml (150 g parathionu) maga podwójnej ilości lindanu dla uzyskania tego tej mieszaniny wystarcza, na przykład, dla potrak¬ samego efektu. towania 1 hektara pola rzepaku przeciwko słody- Przykład VI. Wytwarzanie 1 litra koncentra¬ szkowi rzepakowcowi. Traktowanie standardowy¬ tu do emulgowania zawierającego dieldrin jako sub- mi preparatami handlowymi wymaga podwójnej stancę czynną, 100 g dieldrinu, 200 g Phospholipo¬ 35 ilości parathionu. nu 80 w 50 ml etanolu (koncentrat), 200 ml ksy¬ Przykład XIX. Wytwarzanie 1 litra koncen¬ lenu, 15 g mieszanego emulgatora Marlowet i 5 g tratu do emulgowania zawierającego triazophos ja¬ Cellosolve doprowadza się do objętości 1 litra roz¬ ko substancję czynną. 100 g triazophosu, 150 g puszczalnikiem Shellsol N. Koneentrat ten ma rów¬ Phospholiponu 55 w 100 ml etanolu (dodanego w ną skuteczność w działaniu z preparatami handlo¬ 40 postaci koncentratu), 1 g Cellósolve, 8 g Tweenu 80 wymi zabierającymi 250 g dieldrinu na litr. i 2 g Spanu 80 doprowadza się do 1 litra rozpuszczal¬ Przykład VII. Wytwarzanie 1 litra koncen¬ nikiem Shellsol N. 1 litr otrzymanej mieszaniny tratu do emulgowania zawierającego endrin jako (100 g triazophosu) wystarcza, na przykład, dla po¬ substancję czynną. 90 g endrinu, 180 g Phospholi¬ traktowania 1" hektara pola karłowatej fasoli. Trak- ponu 55 w 50 ml etanolu (koncentrat), 450 ml ksy¬ 45 - towanie standardowymi preparatami handlowymi lenu, 10 g mieszanego emulgatora Marlowet i 8 g wymaga podwójnej ilości triazophosu na hektar. Cellosolve doprowadza się do objętości 1 litra roz¬ Przykład XIII. Wytwarzanie .1 litra koncen¬ puszczalnikiem Shellsol A. Tak otrzymana miesza¬ tratu do emulgowania, zawierającego propoxur ja¬ nina jest odpowiednia, na przykład, dla traktowa¬ ko substancję czynną. 150 g própoxuru, 200 g Phó- nia pola bawełny przeciwko owadom. Traktowanie 5a spholiponu 80 w 150 ml etanolu (w formie kon¬ standardowymi preparatami * handlowymi wymaga centratu), 100 ml izopropanolu, 5 g Tagatu 0,5 g więcej niż podwójnej ilości endrinu dla tej samej Tegomulsu 0 i 10 g Cellosolve doprowadza się do powierzchni. objętości. 1 litra rozpuszczalnikiem Shellsol N. 2 Przykład VIII. Wytwarzanie 1 litra koncen¬ litry otrzymanej mieszaniny (300 g propoxuru) wy- tratu do emulgowania, zawierającego heptenophos 55 starcza, na przykład, dla potraktowania 1 hektara jako substancję czynną. 120 g heptenophos, 200 g pola pestkowców. Traktowanie standardowymi pre¬ "Phospholiponu 100 w 40 ml etanolu (koncentrat), paratami handlowymi wymaga podwójnej ilości 120 ml ksylenu, 10 g Tweenu 80, 2 g' Spanu 80 propoxuru» i 10 g Cellosolve, doprowadza się do objętości 1 litra Przykład XIV. Wytwarzanie 1 kg 160/0 kon- rozpuszczalnikiem Shellsol A. 650 ml tej mieszani¬ 80 centratu do emulgowania, zawierającego dimethoat ny wystarcza, na przykład, dla potraktowania 1 jako substancję czynną. 160 g dimethoatu, 160 g hektara pola warzyw liściastych przeciwko mszy¬ Phospholiponu 38, 240 g toluenu, 160 g isophoronu, com, to jest 80 g zamiast zwykłej ilości 170 g. Mie¬ 160 g amidu kwasu N-(2-hydroksyetylo)kapronowe*- szanina ta jest także odpowiednia dla zwalczania go, 110 g Cremophoru EW i 10 g PEG 6000 mie- zewnętrznych pasożytów u^ zwierząt dompwych. •8: sza się w taki sam sposób, jak w przykładach od 130 618 13 14 1 do 13. Otrzymany koncentrat do emulgowania, po 40 g ekstraktu pyrethrum X10 g piretroidów), 120 g rozcieńczeniu wodą, jest zwłaszcza odpowiedni do tlenku butylppiperonylowego, 160 g Phospholiponu zastosowania przy użyciu techniki ULV lub LV. 38, 240 g ksylenu, 160 g isophoronu, 160 g amidu Przykład XV. Wytwarzanie 1, kg koncen¬ kwasu N-(2-hydroksyetylo)kapronowego, 80 gCrem- tratu do emulgowania, zawierającego 16% decame- 5 phoru EL, 20 g PEG 6000 i 20 g jednodwuglicerydu thrinu jako substancji czynnej. 160 g decamethrinu, poddaje się takim samym czynnościom jak w przy¬ 160 g Phospholiponu 38, 120 g toluenu, 120 g ksy¬ kładzie XIX. lenu, 160 g isophorpne, 160 amidu kwasu N-(2-hy- Przykład XXII. Wytwarzanie 2 kg końcowe¬ droksyetylo)kapronowego, 70 g Cremophoru EL i go produktu, zawierającego standardowy handlowy 50 g PEG 6000 poddaje się takim samym czynno- 10 ekstrakt pyrethrum jako substancję czynną (stan¬ ściom jak w przykładach od 1 do 14. Otrzymany dardowy ekstrakt zawiera 25% substancji czynnej). koncentrat do emulgowania, po rozcieńczeniu wo¬ 8 g ekstraktu pyrethrum (2 g piretroidów), 24 g dą, jest szczególnie odpowiedni do zastosowania tlenku butylopiperonylowego, 160 g Phospholiponu przy użyciu techniki ULV lub LV, na przykład, 55, 240 g ksylenu, 160 g isophoronu, 160 g amidu dla potraktowania żujących owadów na polach 15 kwasu N^-hydroksyetylolkapronowego, 80 g Cre¬ chmielu. . mophoru EL, 30 g.PEG 6000 i 30 g oleju sojowego Przykład XVI. Wytwarzanie 1 kg koncen¬ miesza się, rozpuszcza i doprowadza do ciężaru 2 kg tratu do emulgowania, zawierającego 17% hepte- odjonizowaną wodą. Otrzymany przezroczysty roz¬ nophosu jako substancji czynnej. 170 g hepteno- twór zawiera 1 g piretroidów na kg i może być phosu, 160 g Phospholiponu 55, 250 g ksylenu, 20 stosowany w nierozcieńcżonej formie. W podanych 160 g cykloheksanonu, 160 g amidu kwasu N-(2-~ poniżej przykładach zastosowania, użyto jako sub¬ -hydroksyetylo)enantowęgo,. 80 g Cremophoru EL stancje czynne prpdukty handlowe, których ogólne i 20 g PEG €000 miesza się razem. Otrzymany nazwy odnoszą się do użytej substancji czynnej. koncentrat do emulgowania można dla zastosowa¬ Przykład XXIII. Próby porównawcze z pa- nia zmieszać z wymaganą ilością wody. Otrzymana 25 rathiońem. W celu zwalczania mszyc opryskano mieszaniiia jest odpowiednia, na przykład, dla różnymi mieszaninami pola roślin o nazwie an¬ zwalczania zewnętrznych pasożytów u zwierząt do¬ gielskiej promaceous fruit i określano procent zni¬ mowych. szczenia mszyc. Wyniki podano w tabeli 2. Przykład XVII. Wytwarzanie 1 kg koncen¬ tratu do emulgowania (16%), zawierającego para- 3? Tabela 2 thion jako substancję czynną. 160 g parathionu, 160 g Phospholiponu 38, 270 g toluenu, 160 g iso- Próba Zniszczenie phoronu, 160 g amidu kwasu N-(2-hydroksyetylo)- Nr Mieszanina mszyc w ,/# kapronowego, 8(^g Cremophoru EL i 10 g pŁg 6000 90 rozpuszcza się, podczas mieszania. Koncentrat emul- 35 parathion 0,35 g/l 0 guje się w wodzie, stosowanie do zamierzonego fosfatydylocholina 90 mg/l szczególnego zastosowania. parathion 0,175 g/l + 100 Przykład XVIII- 1 kg koncentratu do emul¬ fosfatydylocholina 90 mg/l gowania (16%), zawierającego propoxur jako sub¬ parathion 0,087 gA + stancję czynną sporządza się w "taki sam sposób, 40 fosfatydylocholina 90 mgA 65 30 jak w przykładzie XVII. Składniki, mianowicie 160 parathion 0,175 g/l 5 g propoxuru, 170 g Phospholiponu 55, 120 g tolue¬ parathion 0,087 g/1 nu, 120 g ksylenu, 180 g isophoronu, 160 g amidu parathion 0,087 g/l + kwasu N-(2-hydroksyetylo)enantowego i 70 g Cre¬ fosfatydylocholinu 45 mg/l 65 mophoru EL, poddaje się tym samym czynnościom 45 jak w przykładach od 1 do 14. Przykład XXIV. Próby porównawcze z per- Przykład XIX. Wytwarzanie 300 g proszku methrinem. W celu zwalczenia mszyc, opryskano do rozpylania, zawierającego pirimicarb (40%) jako różnymi mieszaninami pola roślin o nazwie an¬ substancję czynną. 120 g pirimicarbu, 120 g Pho¬ gielskiej promaceous fruit i określano procentowe spholiponu 38, 1,5 g Marlowetu IHF, 52,5 g su- 50 zniszczenie mszyc. Wyniki podano w tabeli 3. chej glikozy i 6 g Bentone EW miesza się w 1080 g wody, homogenizuje się i suszy w stanie rozpylo¬ Tabela 3 nym. 'roba Zniszczenie Mieszanina Przykład XX. Wytwarzanie 400 g proszku Nr mszyc w °/o do rozpylania zawierającego diflubenzuron (10%) 55 jako substancję czynną. 40 g diflubenzuronu, 200 g 1 permethrin 1,0 g/l 100 Phospholiponu 38, 140 g suchej glikozy, 18 g Ben¬ 2 permethrin 0,5 g/l 40 tone EW i 2 g Marlowet IHF miesza się w 1000 g 3 permethrin 0,5 g/l + wody, homogenizuje się i suszy w stanie rozpylo¬ fosfatydylocholina 90 mg/l 100 nym. 60 4 permethrin 0,05 g/l + Przykład XXI. Wytwarzanie 1 kg koncen¬ fosfatydylocholina 45 mgA 100 tratu do emulgowania (1%), zawierającego jako sub¬ 5 fosfatydylocholina 90 mgA 0 stancję czynną, standardowy handlowy ekstrakt pyrethrum z Chrysathemum cinerariifolii (standar¬ Przykład XXV. Próby porównawcze z de- dowy ekstrakt zawiera 25% substancji czynnej). « camethrinem. W celu zwalczenia mszyc, opryskano 130 618 15 16 Tabela 4 thomylem. W celu zwalczenia bielinka kapustnika Próba Zniszczenie (Pieris brassicae) pola kapusty potraktowano róż¬ Mieszanina Nr mszyc w °/o nymi mieszaninami i określano procentowo zni¬ szczenie. Wyniki# podano w tabeli 5. 1 decamethrin 0,3 g/l 100 2 decamethrin 0,15 g/l 30 3 decamethrin 0,15 g/l + Zastrzeżenia patentowe fosfatydylocholina 90 mg/l 100 4 decamethrin 0,15 g/l + 100 1. Środek owadobójczy zawierający jedną lub fosfatydylocholina 45 mg/l 10 więcej substancji owadobójczo czynnych oraz zna¬ 5 fosfatydylocholina 90 mg/l 0 ne nośniki, rozcieńczalniki, rozpuszczalniki, prope- llenty i/lub inne obojętne substancje pomocnicze, Tabela 5 znamienny tym, że zawiera jeden lub więcej fosfo¬ Bielinek lipidów z grupy obejmującej fosfatydylocholinę, Próba kapustnik fosfatydyloetanoloaminę, N-acylofosfatydyloetano- Mieszanina Nr zniszczony loaminy, fosfatydyloinozyt, fosfatydyloserynę, lizo- w */o lecytynę, fosfatydyloglicerynę i uwodornione fosfa- tydylocholtny, przy czym stosunek wagowy sub¬ 1 methomyl 1,2 kg/ha 95 stancji czynnej lub substancji czynnych do fosfo¬ 2 methomyl 0,6 kg/ha 40 lipidu lub fosfolipidów wynosi od 1: 0,2 do 1:20. 3 methomyl 0,6 kg/ha + 2. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że fosfolipid 90 mg/l 100 stosunek wagowy substancji czynnej lub substancji 4 methomyl 0,6 kg/ha + czynnych do fosfolipidu lub fosfolipidów wynosi fosfolipid 45 mg/l 90 od 1: 0,5 do 1 : 10. 5 * fosfolipid 90 mg/l 0 25 3. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że stosunek wagowy substancji czynnej lub substan¬ różnymi mieszanami pola roślin o nazwie angiel¬ cji czynnych do fosfolipidu lub fosfolipidów wyno¬ si od 1 :1 do 1 : 5. skiej promaceous fruit i określano procentowe zni¬ szczenie mszyc. Wyniki podano w tabeli 4. 4. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że 30 Przykład XXVI. Próby porównawcze z me- jako fosfolipid zawiera fosfatydylocholinę. Cl .O Rrc=CH^c-°-R3 -CH CH3CH3 Wzór a Wzór 1 . 04 ^fCH2-CH=CH-CH=CH2 -CH -CH2t^ 0 Wzór 10 Wzór 2 Wzór 9 CH -CH, 3\ 2-CH=CH-CH, -ch^ch2-ch-ch; %V<§> flZOrtt Wzór 3 Wzór tz CH3\XH2 CH=CH-CŹH2n5 -CHzCH-C-CH2-(0) ci Y1tÓr< Vizór 13 CH -CH. icH2-C -A3cH2-CfKK Wzór 14 T) -CH Wiór 6 Wzór 5 CN flzór 15 130 61S Rr Wiór 16 RiCk ^x /^P\ nzór 17 *2_ YA R2-(q>o-ć-nh-r Wiór 18CH^O>-R, ■