PvE - IP

Projectnaam : Renovatie het Park Tekeningnummer : TE-20/00094 Startdatum : 01-09-2021 Datum Rondzending : 10-12-2020 Datum Vaststelling : (nader in te vullen door administratie) Conceptversie: 25-11-2020

Opdrachtgever: Hermineke van Bockxmeer Bestuurlijk opdrachtgever: Bert Wijbenga

Straatnaam: het Park Buurt: Hoboken – Het Nieuwe Werk Wijk / Gebied: Centrum

Financiering: □ Grondexploitatie □ GO Fonds □ Gebiedscommissie □ Onderhoudsbudget □ Er wordt een beheerparagraaf opgesteld op basis van inrichtingsplan. Het voornemen is dat de beheergelden mede worden gefinancierd door Stichting Droom&Daad in het kader van het parkmanagement. .

Kritieke datum of deadline: Uitvoering gereed eind 2022 Omschrijving:

Op te leveren producten/ diensten: x Definitief inrichtingsplan □ Beeldend presentatiemateriaal □ Boekje x Inspraak

Soort IP: □ Eenvoudig □ Regulier x Complex

Betrokkenen: Naam: Emailadres: Telefoonnummer: SO-GO: Gebiedsaccountmanager Jan van de Ree j.vanderee@.nl 06-51596518 PMB: Projectmanager Iris van der Lee [email protected] 06-10316731 SO-R&W: Senior adviseur SO-R&W: Procesondersteuner SO-R&W: Gebiedsontwerper Hester Annema + Ronald [email protected] 06-18293729 van den Bos [email protected] 06-24864009 SO-R&W: Stedenbouwkundige SO-V&V: Verkeerskundig adviseur SO-W&CI: Adviseur SO-GEX: Planeconoom IB-SO: Projectleider uitvoering SO: Planner Stadsbeheer Gebiedsnetwerker

Samenwerkingspartner: - Stichting Droom en Daad

Stakeholders: Betrokken partijen bij de herinrichting zijn: - Stadsontwikkeling - Stadsbeheer - Gebiedscommissie Centrum - Horecaondernemers in het Park - Bomenridders - Vereniging Gehandicaptenorganisaties Rotterdam - Zocherexperts - 35 ondertekenaars (bewoners en belangenorganisaties)

Situatietekening met plangrenzen:

Toelichting opdracht:

Aanleiding: Het Park (bij de Euromast)) behoort tot de hoofdstructuur van de openbare ruimte van de stad en is een van de vijf stadsparken in Rotterdam. Het Park is een groen icoon aan de Maas en een park voor alle Rotterdammers en bezoekers van de stad. Een van de visitekaartjes van Rotterdam. Het Park is een imagobepalende plek voor het centrum van de stad en een populaire festivallocatie Samen met het Museumpark vervult het Park een belangrijke functie van de Binnenstad, het , het en . De twee parken vormen het enige grote groengebied in de binnenstad. Het is een cruciale groene ruimte die hier zorgdraagt voor een gezonde woon -en werkomgeving. Naast de betekenis van het park voor Rotterdam is het Park van bijzondere kwaliteit. Het is een van de ontwerpen van de bekende landschapsarchitecten Jan David Zocher jr. (1791-1870) en zijn zoon Louis Paul Zocher (1820-1915) en heeft mede om die reden van belangrijke cultuurhistorische waarde. De cultuurhistorische en esthetische waarden van het Park staan niet ter discussie, maar als gevolg van achterstallig onderhoud en intensief gebruik zijn de waarden onder druk komen te staan. In 2004 is voor het Park de status van Rijksmonument aangevraagd en is in 2011 gehonoreerd. Bij de aanvraag zijn de waardevolle elementen en de bedreigingen globaal beschreven.

Eén van de mooiste zichtlijnen van Het Park: van de zuidelijke heuvel richting het Heerenhuys: een slingerende waterpartij met bol liggende oevers Investeringen en planontwikkeling de afgelopen 15 jaar In 2006 heeft het stadsbestuur opdracht gegeven voor het opstellen van een Renovatieplan c.q. Masterplan voor het Park, met daarin aandacht voor zowel de historische waarden als de recreatieve betekenis van het Park als centraal stadspark van Rotterdam. Als eerste stap op weg naar dit masterplan is een onafhankelijk Cultuurhistorische Verkenning gedaan. Op basis hiervan is het Masterplan gemaakt, welke na een participatieproces in 2011 bestuurlijk is vastgesteld in 2012. Op basis van dit Masterplan zijn de inrichtingsplannen gemaakt, waarna de renovatie van 2012 (gedeeltelijk) is uitgevoerd tot en met 2015. In 2013 is het Strategisch beheerplan voor het Park 2013-2023 opgeleverd, met daarin voor alle deelgebieden streefbeelden en uitgangspunten voor renovatie en beplanting.

Wegens een gebrek aan financiering in 2016, is de renovatie van het Park niet afgerond. Een deel is gerenoveerd: de bruggen, de waterpartijen zijn gebaggerd en kantopsluitingen vernieuwd (met kindvriendelijke oevers), de hoofdroute is opnieuw verhard en van nieuwe verlichting en straatmeubilair voorzien, de evenementenvelden zijn versterkt, het ‘balkon’ bij Parkheuvel heeft halfverharding gekregen, er is halfverharding gekomen rond het centrale veld. In 2015 is het Koetshuis gerestaureerd en werd kunstzinnige speelplek ‘De Verloren Parel’ van Madeleine Berkhemer opgeleverd. Ook kwam er in 2016 een laagdrempelige horecagelegenheid in het Park, genaamd Parqiet.

Speelbaar kunstwerk ‘De Verloren Parel’ van Madeleine Berkhemer

In 2017 is onder andere door aandacht van Stichting Droom en Daad, het Park opnieuw hoog op de agenda gezet. Met nieuwe financiële middelen is het mogelijk om de renovatie af te ronden en waar nodig het Park verder te verbeteren. De intentie van de samenwerking met Droom en Daad is een kwaliteitsimpuls te geven op het gebied van renovatie en parkmanagement. Hierbij is de uitvoering van de renovatie gebaseerd op de ontwerpen van de Zochers. Verder wordt gewerkt aan eenduidig straatmeubilair met uitbreiding van zitplekken en afvalbakken en toepassing van historische verlichting passend bij het romantische park.

Recente trends en ontwikkelingen in en rond het park en nieuwe kennis over het Park Rotterdam groeit en logischerwijs is de afgelopen jaren het aantal bezoekers in het Park toegenomen. Deze ontwikkeling zal zich naar verwachting ook in de toekomst doorzetten. In de omgeving van het Park spelen een aantal zaken. De interesse van ontwikkelaars om de Parkhavenstrook te bebouwen en het realiseren van het woningbouwproject Little C zorgen voor meer bewoners in de nabijheid van het Park. Ook het groeit verder en er zijn nieuwe ontwikkelingen in het Schiehavengebied en op de Machinist locatie. Daarnaast wordt intensief gebouwd aan de Zalmhaventoren. Dit perspectief vraagt om een hoogkwalitatieve inrichting met een hoge gebruikswaarde. Gebruik dat ook verandert door de tijd heen. Ooit was gazon verboden terrein in het park. Nu wordt het juist gebruikt op mooie dagen. Sterker nog: we moeten een nieuwe balans vinden in het intensieve gebruik van de gazons. De balans tussen evenementen en dagelijks gebruik is zoek en legt een te grote druk op de kwaliteit van het Park en de kwaliteit van de leefomgeving van de omwonenden. Om de fysieke druk op Het Park te verminderen zijn er nieuwe randvoorwaarden en eisen nodig voor de toegankelijkheid voor voertuigen, het evenementenbeleid en het vuilverwerkingsregime. Deze onderwerpen worden meegenomen in het te ontwikkelen parkmanagement.

De ecologische waarde van groen voor de stad is inmiddels een vanzelfsprekende basiswaarde. Ook het Park zal zich als groots rijksmonument voegen in de hoofdgroenstructuur en daarmee ook in de ecologische structuur van de stad. Een opgave waar de sfeer van het Zocherpark met haar verschillende tijdslagen leidend is.

Daarnaast hebben we de afgelopen jaren ook nieuwe kennis opgedaan over een aantal onderwerpen: - Door de jaren heen is duidelijk geworden dat de beplantingsplannen niet overal zijn aangeslagen. Onderzoek is nodig om te kijken of het beheer aangepast kan worden of dat er werkelijk andere beplanting nodig is. Het is cruciaal dat de beplantingslaag divers, bloeiend en kleurrijk is om succesvol te zijn. Het is een belangrijk onderdeel van de waardering van het Park. Binnen de sfeer van Het Park en het bijbehorende sortiment zal bepaald worden hoe we dat bereiken. - De investeringen in de verhardingen hebben nieuwe kennis opgeleverd. De hoofdstructuur heeft helaas een grauwe uitstraling gekregen door vergrijzing van de zachtgele toplaag en wordt als een brede asfaltbaan ervaren. Daarentegen worden de secundaire paden als positief ervaren. Er wordt onderzoek gedaan of halfverharding op de hoofdstructuur een mogelijkheid is. - De dimensionering van de paden is breed. Het is een park voor voetganger en fietsers zijn te gast. Dat vraagt om dimensies die daaraan refereren. Nu lijkt het alsof de dimensies zijn bepaald door de voertuigen van evenementen en vuilophaaldiensten etc. De grote zwerfkeien langs de randen van de hoofdstructuur ter bescherming van het gazon versterken deze ervaring. De vormgeving van de paden willen we verder verfijnen. Het “knijpen” en “wijken” van de paden is te weinig expressief in Het Park terwijl dit de landschappelijke beleving versterkt. De typische Zocheriaanse “schwung” willen we ook in deze verfijning terugbrengen in Het Park. De entrees van het park zijn niet uitnodigend. Ze zijn te wijdlopend en de begrenzing is te onduidelijk. Het zijn eerder pleinen geworden die toegang van voertuigen meer stimuleert dan weert. Herinrichting is noodzakelijk om de entrees weer vanuit het perspectief van de wandelaar en de landschappelijke beleving te ontwerpen. - De gebouwen sluiten nu wat betreft beplanting op een willekeurige manier aan op het park. Meer vanuit de functie (de

gebouwen hebben nagenoeg allemaal weer programmering!) zal gekeken worden hoe de gebouwen goed in te passen. Het zijn accenten in het park. De interesse van Stichting Droom en Daad voor de renovatie van het voormalig TBC-gebouw voor het onderdak voor een nader te bepalen publieke functie is ook een onderdeel van de nieuwe laag. Dit gebouw zou voorheen verdwijnen. Deze hernieuwde interesse in dit gebouw maakt dat het noordwestelijk deel van Het Park om een aangepaste inrichting vraagt.

Ook zijn er wensen voor het toevoegen van een ‘nieuwe laag”, zoals een stinzen-en bollenplan of een kunstzinnige toevoeging zoals de Verloren Parel.

Deze recente ontwikkelingen en trends geven aanleiding om de bestaande inrichtingsplannen te actualiseren. Daarom wordt ook dit PVE geactualiseerd.

Samenvatting PvE:

Dit PvE doet uitspraken over: het evenementenbeleid, verkeer en (fiets-)parkeren/ toegankelijkheid van het Park voor voertuigen, afvalinzameling, hondenbeleid, speelplekken, straatmeubilair, de ‘nieuwe laag’ en de nieuwe inrichting rondom het voormalige TBC-gebouw (en toekomstige Parkpaviljoen); de gebieden 1,7 en 16.

Ambities t.a.v. groen/ beplantingskennis opgedaan in de gebieden 8, 9, 11 12 en 13 toe te passen in de overige gebieden

Materiaalkeuzes voor de hoofdontsluiting en de verharding rondom de gebouwen.

Vormgeving van de paden en de entrees, kennis opgedaan in de gebieden 11, 12 en 13 toe te passen in de overige gebieden.

Sfeer, kwaliteit en karakter van de plek:

Het Park is een van de ontwerpen van de bekende landschapsarchitecten Jan David Zocher jr. (1791-1870) en zijn zoon Louis Paul Zocher (1820-1915). Het Park is samengesteld uit de vroegere buitenplaats de Valkenier met de daarbij horende houtzaagmolen en blekerij en buitenplaats de Heuvel welke op verschillende momenten in de tweede helft van de 19e eeuw werden aangekocht door de gemeente Rotterdam. De Zochers kregen van de gemeente verschillende malen de opdracht ontwerpen te maken voor (delen van) het Park, dat deden zij in de Landschapsstijl.

Ontwerptekening van Het Park in Landschapsstijl, vermoedelijk van de hand van L.P. Zocher “In de landschapsstijl streefde men naar het imiteren van het ideale (natuurlijke) landschap en aangezien er in de natuur bijna geen rechte vormen voorkomen, zo meende men, waren ronde vormen de enige juiste die toegepast konden worden. Paden werden daarom gebogen en waterpartijen en perken kregen afgeronde contouren. Het reliëf werd bewerkt tot fraaie onregelmatige glooiingen en ook de beplantingen moesten lijken op natuurlijke beplantingen of beplantingen uit een idyllisch agrarisch landschap. Rechte lijnen kwamen alleen voor als het om een gebouw betrof, een tuinmuur of een in het ontwerp gepast element. Om de illusie te scheppen dat men niet in een park reed of wandelde maar in het onbegrensde landschap, werden harde, zichtbare grenzen met de omgeving vermeden en gebruikte men ronde, uit het zicht weg buigende lijnen. Verder zorgde men voor uitzichten naar het landschap buiten het park. Het zicht werd gericht op fraaie elementen, zoals mooie panden, kerktorens, molens en beplantingen in tuinen. Lelijke zaken werden juist aan het zicht onttrokken door er in het park boomgroepen voor te planten. Voor de beleving van een landschapspark was de rondwandeling op de paden essentieel. Men liep dan door en langs een serie driedimensionale taferelen die als schilderijen werden opgebouwd. Ze kenden contrasten in licht, kleur en vorm en voor-, midden- en achtergrond. Het belangrijkste gezichtspunt van een tafereel werd veelal gevormd door een bijzondere opvallende boom(groep), een gebouwtje of een ander element. Afwisseling in taferelen en verrassing waren belangrijk. Dikwijls had een park een hoofdpad en allerlei smalle paden die daar vanaf leiden en weer terug. Zo kon men vrijelijk ‘ronddwalen’ en het park steeds anders zien.” (uit: Cultuurhistorische Verkenning, Anja Guinée, 2006, p.33)

In de loop van de tijd zijn er nieuwe elementen aan het Park toegevoegd. Zoals bijvoorbeeld het flaneerterras op het balkon aan de Maas aan het einde van de 19e eeuw naar een ontwerp van gemeentelijk tuinarchitect G.J. De Jongh en de Oud- Hollandse Tuin als onderdeel van de Floriade van 1960. Maar ook de nog vrij recent gebouwde parkeergarage in zuidoosthoek van Het Park en het speelbare kunstwerk De Verloren Parel van Madeleine Berkhemer in 2015. Het Park bestaat daarmee uit verschillende tijdlagen. Ook het gebruik van Het Park is veranderd. Bezoekers komen tegenwoordig naast wandelen ook in Het Park om te joggen, te spelen, te picknicken of een evenement te bezoeken. De esthetische en cultuurhistorische waarden van de verschillende lagen zijn uitvoerig beschreven in de Cultuurhistorische Verkenning van Anja Guinée.

Detail stadsplattegrond met de situatie van het Park omstreeks 1905

Gewenste beeld en gebruik:

In het Masterplan zijn de bevindingen uit de Cultuurhistorische Verkenning vertaald in een ruimtelijk ontwerp voor de renovatie. Daarin is aandacht voor de historische waarden én de huidige gebruikswaarde voor de stad. De oorspronkelijke aanleg en kenmerkende landschapsstijl van J.D. Zocher jr. en L.P. Zocher vormen de belangrijkste referenties voor het ontwerp. Het streefbeeld is een verenigd park met de waardevolle toevoegingen uit de tijd van G.J. de Jongh en de Floriade. In het ruimtelijk ontwerp staan de ruimtelijke compositie als geheel, het herstellen van de afwisseling van open, half-open en dichte gebieden, de afwisseling in beplantingen en zichtlijnen centraal. Zowel historische als nieuwe bebouwing vormen belangrijke focuspunten in het ontwerp. De historische hoogteverschillen en grondvormen (glooiingen van holle en bolle velden, oevers hoogte) zijn cruciale onderdelen van de typische parksfeer. Ze worden gehandhaafd en/of versterkt. Dit is niet uitgewerkt in het Voorlopig Inrichtingsplan en moet daarom verder worden uitgewerkt in het Definitieve Inrichtingsplan. De waterkwaliteit in het Park is niet optimaal. Gezocht wordt naar maatregelen om de toevoer van schoon water in het Park te versterken. Het afkoppelen van de hemelwaterafvoeren van de verschillende gebouwen in het park kan bijdragen aan verversing van het water. Er wordt een ecologische visie opgesteld begin 2021 waarin adviezen over o.a. het watersysteem (afkoppeling en waterinlaat) worden opgenomen. Voor het watersysteem, afkoppeling, Het streefbeeld voor de bebouwing is het handhaven van de bestaande bebouwing inclusief het TBC-gebouwtje. De recente investeringen in het Koetshuis en het Heerenhuys onderstrepen het belang van de gebouwen en hun functies van toegevoegde waarde (laagdrempelige horeca en interessant cultureel programma) in het park. Deze moeten deel uitmaken van de ruimtelijke compositie in landschapsstijl (onderdeel tafereel, zichtlijnen van en naar gebouw). Daarbij is het historische architectuurbeeld uitgangspunt. De volière is inmiddels verwijderd.

Het globale ruimtelijke ontwerp van het Masterplan is vertaald naar een Voorlopig Inrichtingsplan en een Strategisch Beheerplan 2013-2023. In het beheerplan is omschreven welke typen beplanting, begroeiingen en beheer voor de deelgebieden van toepassing zijn. Deze beplanting moet gevarieerd zijn en schilderachtig. Het 19de -eeuwse Zocher sortiment vormt de leidraad bij de sortimentskeuze. Maar er moet ook rekening gehouden worden met ziekteproblemen, klimaatverandering en de waarde van soorten voor fauna. Het kan daarom van waarde kan zijn om af en toe ook af te wijken van het bekende Zocher sortiment. Bovendien experimenteerden de Zochers zelf ook met plantsoorten, bijvoorbeeld met nieuw gekweekte of voor die tijd exotische plantsoorten. De behoefte aan meer kleur in het Park zal met bijzondere voorjaarsbloeiende en herfstkleurende bomen, bloeiende heesters en met stinzenbeplanting en bloemperken worden verwezenlijkt. Uitgangspunt is om oude monumentale bomen zolang mogelijk te behouden. Vraag hierbij is of het omschreven uitsterfbeleid van de bomen wel slim is in enkele gebieden. Door het maar blijven aanplanten van bomen zijn de contrasten tussen bosachtige, half-open en open gebieden lastig te onderscheiden en zijn boomgroepen, lanen, korte rijen en solitairen slecht zichtbaar. Door een vrij eentonige verdeling is schaduw en licht is het ook lastig om een grote variatie in onderbegroeiing te realiseren. Daarvoor is het nodig nauwkeurig te onderzoeken welke bomen geplant, verplant of gerooid kunnen worden om de beoogde contrasten is streefbeelden te bereiken. Het is met deze hernieuwde renovatie de ambitie om secuurder om te gaan met de bomen. Als we dit niet doen zal het nog 100 jaar duren voor het beoogde eindbeeld bereikt is.

Evenementenprofiel Het locatieprofiel voor het Park is in 2019 opnieuw vastgesteld. Door Covid-19 kan dit nieuwe beleid niet geëvalueerd worden. Hopelijk lukt dat in 2021. In dat kader moet verder worden onderzocht welke kleinschalige programmering nog meer gewenst is naast de B/C evenementen en de A evenementen. Van belang is om in de huidige situatie meer regie op de A evenementen en de niet gemelde activiteiten te krijgen. Tijdens de eerdere renovatie is reeds een openbaar toilet toegevoegd aan Het Park. Tevens zijn er voorzieningen aangebracht voor watertoevoer en afvoer nabij het evenemententerrein de Kievitsweide.

Entrees van het Park Het Park heeft voldoende entrees, maar de aanlooproutes sluiten niet altijd goed aan op deze entrees. Tevens is het Park niet altijd goed verbonden met de omgeving. In de gebiedsvisie Hoboken 2030 wordt een aantal verbindingen genoemd die het Park beter aan de omgeving moeten hechten: de verbinding met het Lloydkwartier aan de westzijde aan het Park en de verbinding met het Museumpark met name de oversteek over de Westzeedijk moet worden verbeterd. Deze laatste verbinding kan worden verbeterd door de bestaande gelijkvloerse kruising beter te verbinden met de looproute vanuit het Museumpark tussen het Natuurmuseum en de Kunsthal. In 2015 is aan de zijde van het Museumpark de Parkenknoop aangelegd: een pad dat de verbinding vanuit de oversteekroute aan de parkzijde, verbindt met het Museumpark. Het Park is wel goed verbonden met het Scheepsvaartkwartier. Vanuit het Park worden de randvoorwaarden aangegeven om de aansluiting op de omgeving beter te maken. Afhankelijk van het tempo van de uitvoering van plannen in de omgeving kunnen deze verbindingen ook daadwerkelijk worden uitgevoerd. De gewenste verbeteringen zijn onderdeel van de herinrichting van de entrees van het Park.

Nieuwe laag Het gebruik van Het Park is op veel vlakken gelijk gebleven maar is door de jaren ook sterk veranderd, en zal naar verwachting ook in de toekomst weer veranderen. Al vanaf de 19e eeuw was Het Park een groene plek om de drukke stad even te ontvluchten. Voor dat doel was Het Park vormgegeven als een schilderachtig landschap waar men kon rondwandelen en zich kon laten verrassen door de steeds veranderende sferen en uitzichten. Onderweg kwam men ook bijzondere kunstwerken tegen. Ambitie is om deze kwaliteiten zoveel mogelijk te behouden en waar nodig te herstellen en of te versterken. Vanaf het begin af aan was Het Park ook een plek voor stedelijk vermaak. Al gauw werd er een officierssociëteit gebouwd, maar ook een openbaar café met een groot terras. Regelmatig waren er kleine muziekuitvoeringen te beluisteren. De gazons mochten niet betreden worden, Het Park werd beleefd vanaf de paden en de pleintjes. Vanaf het moment dat de gazons vrij te betreden waren wordt Het Park ook intensief gebruikt om onder andere te spelen, te sporten, te picknicken of een evenement te bezoeken. Op de steeds vaker voorkomende warme dagen zoekt de stedeling naar verkoeling in Het Park.

De stad is nog altijd groeiende en daarmee neemt ook het bezoekersaantal toe. Het is wenselijk om te onderzoeken op welke manier bezoekers in hun wensen omtrent nieuw gebruik kunnen worden voorzien door een nieuwe laag aan Het Park toe te voegen. Zoals bijvoorbeeld het toevoegen van een eigentijds bespeelbaar kunstwerk of water object. Ook de renovatie van het Werfgebouw en de herinrichting van de directe omgeving hiervan bieden kansen voor een nieuwe eigentijdse laag. Uitgangspunt is dat dergelijke toevoegingen de beleving van huidige Het Park versterken én dat de afwisseling in spanning en ontspanning in balans blijft. Vanwege de hoge esthetische en cultuurhistorische waarde van Het Park worden aan dergelijke toevoegingen strenge kwaliteitseisen gesteld. Objecten dienen speciaal voor Het Park ontworpen te zijn.

Mobiliteit Fietsen: Het principe is dat de fietser te gast is en de hoofdgebruiker is de voetganger. Om de fietser goed te bedienen zullen bij de entrees en bij enkele voorzieningen in Het Park fietsparkeerplaatsen noodzakelijk zijn. Die zijn er nu niet of nauwelijks waardoor fietsverkeer doorrijdt tot in het Park. Dit kan een rommelig beeld geven en de ruimte in Het Park wegnemen voor de bezoeker.

Onderzocht wordt om het fietspad langs de Kievitslaan weg te nemen en fietsers op de rijbaan plaatsen. Hierbij dient opgemerkt dat de Kievitslaan een 50km/u regime heeft. De bomen langs de rijbaan nemen zicht weg en kunnen de ernst van de afloop van een fietsongeval verhogen. Daar staat tegenover dat de Kievitslaan niet druk wordt bereden en dat er meer ruimte voor groen mogelijk is.

Auto toegankelijkheid: De ambitie is dat de auto geweerd wordt uit Het Park. Het wenselijke beeld is geen autoverkeer en parkeerplaatsen meer in Het Park. Alleen noodzakelijk verkeer mag Het Park betreden. Het Park is nu te makkelijk toegankelijk voor logistiek verkeer (bevoorrading horecaondernemingen), vuilniswagens, surveillancediensten, onderhoudsvoertuigen en evenementenverkeer. Daarnaast zijn auto’s toegestaan op de toegangsweg naar The Harbour Club vanwege de negen parkeerplaatsen daar. Deze situatie wordt als ongewenst gezien en past niet binnen de ambitie.

Afsluitbaarheid van het park voor voertuigen: Onderzocht moet worden in hoeverre en op welke wijze Het Park af te sluiten is, zodat er regie te voeren is op de voertuigen die in Het Park komen. Dit betekent dat het Park afsluitbaar moet zijn en alleen op venstertijden toegankelijk is voor leveranciers. De toegankelijkheid van de Baden Powelllaan moet opnieuw worden bekeken. Welk verkeer wordt hier toegestaan. Wat betekent de Baden Powelllaan in de verkeerstructuur van het gebied. Ofwel het opstellen van een verkeersplan voor het Park is nu nuttig. Hierin dienen dan ook de maatregelen opgenomen te worden die nodig zijn om het beoogde regime voor elkaar te krijgen.

Minimale breedte van de hoofdwegen is 3.50m effectieve breedte (exclusief ruimte voor lichtmasten). Dit is nodig om veilig fietsers en voetgangers te kunnen mengen. Daarbij ontstaat zo ruimte om grotere voertuigen in het park te accommoderen ten tijde van evenementen en noodzakelijk onderhoud (o.a. bomen, riolering, baggeren watergangen, etc.).

Hondenbeleid: Het huidige hondenbeleid is niet altijd even duidelijk en best complex, onderzocht moet worden wat er met de nieuwe inrichting mogelijk is m.b.t. de verschillende regimes. Er worden veel extra beplantingen toegevoegd, dit is kwetsbaar voor los lopende honden. Hiertoe zal een nieuw evenwicht gevonden moeten worden tussen wensen van gebruikers, uitstraling, gebruik en beheer.

Huidig hondenbeleid: voor het middengebied van het Park geldt het standaard hondenbeleid voor Rotterdam: honden zijn toegestaan, mits aangelijnd en met een opruimplicht. De buitenste ring van het Park is hondenlosloopgebied met opruimplicht. De Kievitsweide is verboden voor honden van 1 april – 1 oktober. Uitzoeken of dit hondenbeleid nog past in deze tijd en hoe dit duidelijker aangegeven kan worden NB! Handhaving hondenbeleid valt onder Stadsbeheer Toezicht & Handhaving Er zijn nieuwe borden geplaatst om de zones duidelijker aan te geven, zodat T&H ook daadwerkelijk kan handhaven.

In de praktijk is en blijft dit lastig te handhaven, zowel vanwege de diverse regimes in het Park, en vanwege de geringe kans om hierop aangesproken te worden door een BOA (T&H).

Afvalinzameling: Het Park heeft zowel bedrijven als bewoners in het park. Hier gelden verschillende regels voor m.b.t. afvalinzameling. Voor bewoners heeft schone stad de plicht dit op te halen (zie verder onder kopje schone stad). Voor bedrijven (in dit geval de horeca ondernemers) geldt dat elke ondernemer een eigen afvaldienst kan contracteren. Dit moet anders in het Park, omdat voorkomen moet worden dat er en veel verschillende vervoersbewegingen en het rijden met grote vrachtwagens voorkomen moet worden. Een eerste bijeenkomst heeft plaatsgevonden, met als doel gezamenlijk afvalinzameling op een kleinschalige wijze. Dit dient nog verder uitgelopen te worden, maar is wel rand voorwaardelijk voor het slagen van dit project. Dit betekent ook dat met de horeca afspraken gemaakt dienen te worden over het systeem van afval- ophalen en type voertuigen dat hiervoor wordt toegelaten in Het Park

Verlichting: Alleen de hoofdroutes zijn verlicht zodat de belangrijkste paden ook ’s avonds duidelijk te herkennen zijn. De lichthoeveelheid voldoet aan de geldende NPR normeringen ten behoeve van sociale veiligheid en oriëntatie. In lijn met het lichtplan Rotterdam is een intelligente en sfeervolle verlichting van het Park voorgesteld waarbij rekening wordt gehouden met ecologische waarden. De verlichting past binnen de ‘romantische laag’ van de Rotterdamse Stijl.

Beleid:

Aandachtspunten: Omschrijving:

Algemeen beleid:

■ Stadsvisie 2030 Het park is één van de vier belangrijke stadsparken in Rotterdam en vormt samen met het Museumpark het belangrijkste recreatieve groengebied in het centrumgebied. Het moet bijdragen aan een hogere kwaliteit van het centrumgebied als woongebied door verbetering van de ruimtelijke en functionele relaties tussen het Park en het centrumgebied en door verhoging van de kwaliteit van het Park zelf. Uitgangspunt voor toekomstige ontwikkeling en beheer is de eigen geschiedenis en karakteristiek van het Park. De kenmerken van het historisch ontwerp in de Engelse landschapsstijl en de twee-eenheid Zocherpark en De Heuvel zijn de basis voor de planvorming. □ Gebiedsvisie Rotterdam Tot het studiegebied rondom Erasmus MC worden ook het Park en de Parkhavenstrook Hoboken 2030 gerekend. Het Park wordt omschreven als een oase van rust in de stad. Hiermee wordt het Park een andere rol toebedeeld dan in het Museumpark, dat wordt gezien als een groene parkruimte die een functie kan krijgen als cultureel podium en gezamenlijk ‘adres’ voor de culturele instituten en het Erasmus MC. □ Visie openbare ruimte Doel is om een eigen entiteit voor het Park te ontwikkelen. Op de visiekaart wordt het Park als Binnenstad ‘brandpunt’ genoemd. Het is verbonden met de doorgaande kades langs de Maas, de centrale groene as van het Scheepsvaartkwartier en de twee stadsboulevards, namelijk de Westzeedijk en het Maastunneltracé. □ Beschermd Zie bestemmingsplan . De bescherming krijgt vooral vorm door het stadsgezicht systeem van vergunningen voor bouwen, slopen, rooien en gebruik, gebaseerd op de wet Ruimtelijke Ordening. Daarnaast is de bestaande ruimtelijke aanleg min of meer vastgelegd, inclusief de beplanting. □ Masterplan het Park Zie bijlage 2010

Rotterdamse Stijl:

■ Rotterdamse Stijl Streeft naar een kwaliteitsslag in de openbare ruimte door meer eenheid en samenhang aan te brengen. Het Park behoort tot de romantische laag waarin 19de eeuwse parken, singels en plantsoenen behoren die nog de stijlkenmerken van de Engelse landschapstijl bezitten. In het materialenboek zijn voor romantische laag extra materialen opgenomen om het specifieke karakter te onderstrepen: - Herkenbaarheid, samenhang en accenten maken zodat bijzondere plekken in de stad opvallen. - Doel om de stad met de rivier te verbinden. - Het Park valt onder de hoofdstructuur van de stad: het is een bijzondere plek namelijk stadspark met in directe nabijheid stadspark Museumpark en subcentrum Erasmus MC. - Onderdeel van de romantische laag in de Rotterdamse Stijl. - Onderdeel beschermd stadsgezicht in de Rotterdamse Stijl.

Lichtmasten: In 2019 zijn alle masten en armaturen volgens de romantische laag uit de Rotterdamse Stijl rechtgezet, hersteld en geschilderd in de kleur antracietgrijs. De Rotterdamse Stijl streeft naar eenheid van straatmeubilair zodat bank, lichtarmatuur, mast en bak bij elkaar passen. Op verzoek van Stichting Droom en Daad zal onderzocht worden of een donkergroene kleur van de lichtmasten passender is voor Het Park. Met de aanpak van de hoofdstructuur zal opnieuw bekeken moeten worden of de lichtmasten in de verharding van de hoofdstructuur of naast de verharding in het gras moet komen te staan. In het historische park stonden alle lichtmasten op de paden dus vanuit historisch perspectief is dat de meest logische keuze. Gebleken is dat de masten in de verharding in de huidige tijd zeer kwetsbaar zijn voor schade. Onderzocht moet worden of met het nieuwe mobiliteitsplan deze schade beperkt zal worden.

■ Bomenstructuurvisie http://www.rotterdam.nl/DSV/Document/rotterdamse%20stijl/Bomenstr.visie%20Compleet.pdf In aanvulling op het bomenstructuurplan zal een update van Het bomenplan van 2011 nodig zijn voor Het Park. Aanleiding is de specifieke situatie ten aanzien van de bestaande boomstructuur vergeleken met het gewenste beeld. De bomen in het Park leveren een cruciale bijdrage aan de beeld- en verblijfskwaliteit. Belangrijk onderdeel van de bomen in het Park zijn de monumentale bomen (enkele zijn nog originele aanplant!). Deze maken onderdeel uit van de plannen en zijn in het beheer als unieke exemplaren aangemerkt. ■ Lichtplan Het park wordt in principe verlicht volgens de hoofdlijnen van de Lichtvisie -Daarnaast is het gewenst omverlichtingsplannen te maken voor de gebouwen. -Er is een verlichtingsplan gemaakt voor de nieuw geplaatste verlichting langs de hoofdroute in 2013. - in samenspraak met Zocherexperts kijken naar nieuwe visie voor secundaire paden ■ Openbare verlichting De gemeente heeft sinds 2010 een lichtplan voor de gehele stad en streeft naar een energiebesparing door: te dimmen, toepassing van duisternis waar mogelijk, gebruik van energiezuinige lampen (zoals led), toepassing van armaturen met gering licht. Ook staat in het lichtplan de beeldkwaliteit centraal, zowel ’s nachts als overdag. Voor parken en singles is het uitgangspunt om alleen de noodzakelijke verkeersroutes te verlichten en de duisternis ten behoeve van flora en fauna te bevorderen. In het Park is worden de hoofdroutes aangelicht. De zogenoemde vermijdbare routes niet. Richtlijnen van het lichtplan en de aandacht voor beeldkwaliteit en efficiënt beheer stellen eisen aan de toegepaste lichtarmaturen. ■ Beheercategorie Voor het Park is het gewenst een speciale kwaliteit beheer en onderhoud toe te gaan passen in dit Rijksmonument. Ambitie is ‘het mooiste stadspark van Europa. Naast alle lopende programma’s van alle verschillende beheer onderdelen in het Park (zoals water, groen, bomen, objecten, meubilair e.d.) wordt er gewerkt aan het opzetten van parkmanagement. Extra financiële middelen zijn nodig om een vast team van mensen in te kunnen zetten, waardoor de dagelijkse zorg en aandacht die het park nodig heeft bereikt kan worden + de extra onderhoudsbehoefte van de nieuwe inrichting zoals de beplantingsplannen en paden. Dit is alleen mogelijk met externe financiering.

Deze specifieke aanpak van het beheer- en onderhoud voor het Park wordt opgenomen in de zogenaamde ‘Ambitiekaart beheeraanpak openbaar groen’ van de gemeente Rotterdam. Voor het Park moet het beheerplan geupdate worden en het gewenste beheer en onderhoud Specifiek beleid: voor alle onderdelen buitenruimte omschreven worden. Dit wordt verder uitgewerkt in het parkmanagement. Rijksmonument De wijzigingen ten opzichte van het Masterplan zullen voorgelegd moeten worden aan de Masterplan Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed. Dit wordt gedaan zodra de nieuwe IP’s is gemaakt. Het Beheerplan grote verhaal van het Park – de wandeling – moet gemaakt worden om het unieke karakter en de waarde van de Zocherwandeling uit te kunnen dragen. Hiermee kunnen de juiste keuzes inde beplantingen gemaakt worden (belevingen). ■ Speelruimtenorm De norm regelt alleen voldoende ruimte. Het legt niets vast over de inrichting daarvan. Uitgangspunt is: voldoende ruimte op de juiste locatie, hetgeen de belangrijkste voorwaarde voor kinderen en jongeren is om te kunnen spelen en te sporten. Het Park biedt hiervoor voldoende ruimte en wordt ook goed gebruikt. Omdat een kinderspeelplek ontbrak is er in 2015 De verloren Parel als kunstzinnige speelplek aan het Park toegevoegd. Door de groei van de stad en het (dagelijks) gebruik zien we wel een opgave om de bespeelbaarheid van het park te verbeteren. Dit zal locatie specifiek zijn en altijd passend in het rijksmonument. ■ Ecologie Flora- en Faunaonderzoek is in 2019 gedaan ten behoeve van de sloop van de volière. Het onderzoek zal worden uitgebreid voor het gehele park. (Wet Natuurbescherming). Van het uiteindelijke ontwerp zal worden nagegaan in hoeverre dit aansluit op de actuele ecologische visie voor Rotterdam. Het ontwerp dient daar op zoveel als mogelijk aan te sluiten. Gehele park zie bijlage faunawet.

■ Waterplan 2 en Waterplan2 schetst het perspectief van Rotterdam in 2030 op het gebied van water en waterplan DG Centrum waterkeringen. Het Park aan de Maas ligt buitendijks. In de Ecologische visie voor het Park wordt een advies opgenomen m.b.t. afkoppeling, waterkwaliteit inlaat en type waterbeplantingen / vissen in de waterpartijen. In dit kader wordt ook afgewogen of het inlaten van water uit het Pharmafilter van het Erasmus MC een oplossing kan bieden voor het inlaten van schoon water in het Park. □ Ontwerprichtlijnen Het Park is goed toegankelijk voor minder validen. Afstemmen met agenda 22. toegankelijkheid

■ Verkeersplan Momenteel geldt voor alle wegen in en om het plangebied een maximum snelheid van 50km/u. In de nieuwe situatie gaan we terug naar een erftoegangsweg op de Baden Powelllaan met 30km/u. In het park is de Heuvelweg toegankelijk voor gemotoriseerd verkeer. Vanuit de omgeving omschrijft een erf (15km) het best de functie van deze doodlopende weg.

Binnen het park is sprake van een voetgangersgebied waarin fietsers te gast zijn. Uitgezocht moet worden op welke manier het mogelijk is het Park alleen voor bestemmingsverkeer (binnen venstertijden) toegankelijk te maken.

Buiten het Park, op de Kievitslaan geldt een snelheid van 50km/u. Dit vraagt vanuit verkeersveiligheidsoogpunt een goede afweging om fietsers hierbij te mengen. Het bestaande parallelfietspad is een prettige, veilige voorziening voor de fietsers. Vanuit de verkeersveiligheid wordt onderzocht of er mogelijkheden zijn om fietsers terug te brengen bij het autoverkeer.

Uitwerking van de onderdelen:

Totaalschets voor de renovatie van het Park met een grote variatie in sferen

Aandachtspunten: Omschrijving:

Inrichting:

■ Kwaliteit Er is een jaarlijkse boomcontrole continue een boomveiligheidscontrole. Het snoeien van het bestaande bomen/ park gebeurt nu 1 x per 4 jaar, in 2019 is het gehele park gesnoeid. beplanting Het snoeien van de bomen zal meer maatwerk moeten worden. Het is zaak op basis van streefbeeldkaart en bestaande bomenkaart specifiek onderzoek te doen naar maatregelen t.b.v. verlenging levensduur etc. (Inventarisatie benodigd!) Een bomenplan zal opgesteld worden waarin het huidige bomenbestand wordt gelegd op het streefbeeld van het Masterplan. Op basis hiervan kunnen keuzes gemaakt worden om bomen te kappen op plekken waar meer openheid gewenst is. Ook dient dit om de waardevolle bomen en de nog aan te planten waardevolle bomen zodanig geplant worden/ extra zorg krijgen zodat de te verwachten levensduur behaald kan worden. Ter plaatse van laaggelegen maaiveld zal de grondwaterstand worden gemeten om te controleren of de ruimte voor wortels voldoende is.

■ Bomen/ beplanting De beplanting omvat: solitaire bomen, korte rijen bomen, bos, heestergroepen, grasvelden, kruidachtige begroeiingen inclusief stinzenplanten, bloemperken, beeldbepalende waterplanten en onderwaterbeplanting.

Het globale ruimtelijke ontwerp van het Masterplan is vertaald in een streefbeeld per deelgebied in het strategisch beheerplan. Per deelgebied worden nu beplantingsplannen opgesteld en uitgevoerd. In het parkmanagement en het beheerplan worden de specifieke maatregelen en frequenties opgenomen.

Ambitie in hoofdlijnen: De beplanting moet gevarieerd zijn en schilderachtig. Het 19de eeuwse Zocher sortiment vormt de leidraad bij de sortimentskeuze, maar er moet ook rekening gehouden worden met ziekteproblemen, klimaatverandering en de waarde van soorten voor fauna. De behoefte aan meer kleur in het Park zal in de struikenlaag en met bloemperken worden verwezenlijkt Het uitgangspunt is om oude monumentale bomen zolang mogelijk te behouden. Tevens zal de beplanting rond de gebouwen uitgewerkt worden. Belangrijk is dat goed in beeld gebracht wordt dat wanneer beplanting niet goed aanslaat dit met beheeringrepen te verhelpen is of dat er andere soorten gekozen moeten worden.

■ Padenstructuur GEBRUIK: De padenstructuur omvat: alle parkpaden, flaneerstrook Parkheuvel, horecaterras Parkzicht, erf Koetshuis, trappen, brugdekken, Baden Powellaan en Heuvellaan.

Het padenstelsel heeft een heldere hiërarchie van hoofdpaden en zijpaden. Goede begaanbaarheid voor voetgangers /rolstoelen/rollators is een vereiste. Fietsers zijn te gast. Voor de hoofdstructuur wordt onderzocht of een aanpassing van verharde paden naar halfverharde paden mogelijk is. De paden zullen toegankelijk moeten blijven voor noodzakelijke onderhoudsvoertuigen.

MATERIALISATIE: De intensieve betrokkenheid van Droom en Daad bij het Park heeft uiteindelijk geleid tot een hernieuwde aandacht voor de kwaliteit van de verharding van de padenstructuur van het Park en op welke wijze de bebouwing aansluit op het Park. De wens is om het beeld en de uitstraling van de hoofdroute te verzachten en de kwaliteit naar een hoger plan te tillen.

De inzet is om de toplaag van de paden te maken van lichtgekleurd materiaal dat op zand lijkt. Materiaalkeuze en ligging paden (randen) moeten een verbetering zijn van de groeiomstandigheden voor de bestaande grote bomen langs de paden. Secundaire paden zijn onverhard.

De inzet is om bij de herinrichting van de entrees klinkerverharding toe te passen om de entree te versterken en daarmee in de beleving te verduidelijken dat men het park betreedt of verlaat.

De klinkerbestrating van de Baden Powelllaan – Heuvellaan is een gegeven. De halfverharding van het flaneerterras Parkheuvel is in 2014 / 2015 gerenoveerd. De Overige verhardingen moeten zowel functioneel als passend zijn bij 19e eeuwse beeld.

Van de Parkheuvel naar de Parkkade moeten één of meer luiere trap(pen) komen om de toegankelijkheid van het Park vanaf de Parkkade te verbeteren. Nieuwe

trappen of hellingbanen mogen het monument niet aantasten.

Voorbeeld van het vloeiender en zachter (van asfalt naar halfverharding) maken van de paden. Situatie voor (links) en na de renovatie (rechts) in het zuidwestelijke deelgebied

Proefvakken materialisatie voor de verzachting van het hoofdpad

■ Entrees De entrees moeten zo worden aangepast dat ze verbinding met de omgeving versterken en een voorprogramma zijn van het groene parkgevoel. Ook zijn ze onderdeel van de omkadering van het park. De intentie is om de entrees deels in klinkermateriaal uit te voeren zodat ook in de landschappelijke ervaring de entree wordt benadrukt en men echt in het park aankomt.

■ Water(opgave) De wateropgave focust zich op de vijverpartijen en de aanliggende oevers die zeer specifiek ontworpen zijn. De historische hoogteverschillen en grondvormen (glooiingen van holle en bolle velden, oevers hoogte) moeten worden gehandhaafd. Overal moet de drooglegging voldoende zijn voor alle soorten bomen. Verbeteringen van draagkracht en af- of ontwatering van velden moeten conform historische grondvormen plaatsvinden en niet ten koste gaan van belangrijke bomen. De historische vijvervormen worden gehandhaafd. De waterkwaliteit moet worden verbeterd door technische ingrepen die de doorstroming bevorderen en door het toestaan van plantengroei. Het beeld van de vijvers moet hierbij dat van spiegelend water blijven.

Er is ook het doel om de waterkwaliteit te verbeteren door middel van een afkoppeling van hemelwaterafvoer van de gebouwen. Ook zal er in de vijvers onderwaterbeplanting en oeverbeplanting worden toegevoegd. In januari 2020 is er gebaggerd m.u.v. de watergangen van de heemtuin. Wenselijk is om het grootschalig baggeren zoals nu gebeurd is niet meer toe te passen. Door aanpassing van het beheer, anders blad- en vuil te vissen, is het misschien mogelijk lokaal te baggeren. Daarmee is de impact van het baggeren op het onderwaterleven te minimaliseren. Dit dient nader uitgewerkt te worden in een beheerplan voor het water Ten aanzien van het waterkwaliteitsbeheer dient het rapport van Witteveen & Bos uit 2014 een update te krijgen. Dit wordt meegenomen in de Ecologische visie voor het Park. In een aantal gebieden wordt waar nodig drainage in de velden aangebracht.

■ Sport- en Spelen: het Park is een zee van ruimte en groen die voor jongeren en kinderen de spelvoorzieningen mogelijkheid biedt om te spelen. Het Park biedt daartoe nu al de mogelijkheid.

Opgave Heemtuin: De wilde plantentuin is een van de parkdelen die ook zeer geschikt is voor natuureducatie van kinderen. Daarom kan gedacht worden aan verhoging van de natuurbeleving door elementen als (bijzondere) nestkasten voor vogels, vleermuizen en insecten. De heemtuin is ook een plek in het park wat vrijwilligers zich eigen kunnen maken. Aandacht en toewijding aan een (vereenvoudigde) heemtuin. Hier is er wellicht de mogelijkheid om de inrichting aan te passen zodat deze avontuurlijke speelmogelijkheden geeft. De opgave voor het inrichtingsproces is om te bezien hoe naast de educatieve waarde de spelmogelijkheden te combineren zijn of dat dit op een andere plek ook zou kunnen.

De Verloren Parel is een uitstekende, zonnige plek waar spelen en water gecombineerd is. Verder wordt voorgesteld om activiteiten voor kinderen en jongeren te organiseren, waarbij de velden, de paden en het water worden gebruikt.

Daarnaast wordt voorgesteld om in of nabij het Koetshuis een locatie voor speelgoed uitleen te realiseren. Dit wordt meegenomen in de afspraken over parkmanagement.

Verder kunnen nabij horecalocaties eenvoudige speelvoorzieningen worden geplaatst. Dit zijn ideeën die later uitgewerkt kunnen worden. Als het parkmanagement draait zijn dit onderdelen om verder uit te werken in de programmering. Uitgangspunt is dat toevoegingen voor spel en sportvoorzieningen passen in het rijksmonument. Het predicaat rijksmonument biedt de mogelijkheid om locatiespecifiek te zijn voor eventueel toe te voegen meubilair. □ Terrassen en De uitstraling van de terrassen in en langs het Park is soms niet in overeenstemming met standplaatsen het geldende terrassenbeleid en de beoogde uitstraling van een monumentaal park zoals beoogd in het masterplan voor het Park. De huidige terrassen worden getoetst aan de lopende exploitatievergunning. Aanpassingen conform het masterplan voor het Park en het nieuwe terrassenbeleid worden doorgevoerd op het moment dat een nieuwe exploitatievergunning wordt afgegeven. De nieuwe exploitatievergunning en het nieuwe gemeentelijke terrassenbeleid gelden vanaf dat moment als toetsingskader. Er zal in samenspraak met parkmanagement gestimuleerd worden dat de uitbaters gezamenlijk tot een terrassenplan komen om daarmee een gezamenlijk beeld te creëren en ook een gezamenlijke verantwoordelijkheid daarvoor. □ Advies Uitgangspunt is dat alle routes naar de horeca goed zijn verlicht. verlichtingsplan Dit is uitgewerkt door de verlichting op de hoofdroute te realiseren. Alle secundaire paden blijven vanwege de ecologische waarden van het Park, onverlicht.

□ Kunstwerken Er staat een inventarisatie kunstwerken in het Masterplan Deze worden beheerd door de gemeente. CBK is inhoudelijk verantwoordelijk. Toevoeging beelden wenselijk. Beeld Baden Powell is weg (gestolen). Het kunstwerk voor de Harbourclub wordt mogelijk vervangen door een alternatief.

Bodem:

■ Bestaande peilen en Nieuwe peilen nader te bepalen naar aanleiding van ontwerpend onderzoek naar: nieuwe peilen - Effect op de Bomen. (welke bomen kunnen hoeveel ophoging aan?) - Aanwezigheid van Holle en bolle ruimten - Grootte van de draagkracht van de velden - Zetting van de laatste 50 jaar - Op basis van het onderzoek zullen Nieuwe peilen bepaald worden □ Technische Werkzaamheden aan kabels en leidingen dienen te worden afgestemd met/geïntegreerd randvoorwaarden binnen het plan. Onderhoudswensen van de binnen het plangebied aanwezige nutsbedrijven (kabels en leidingen dienen tijdig in beeld te zijn (riolering en overstorten Gemeente Rotterdam Stadsbeheer, e.d.) stadsverwarming Eneco, waterleiding Evides, elektra Stedin, telecom KPN). Eventuele nieuwe aanleg van kabels en leidingen van nutbedrijven dient geïnventariseerd te worden. Dit gebeurt middels de standaardprocedure vooruitzending VIP. De plaats van de bovengrondse projectonderdelen zoals: masten, kolken, containers, kasten van nutsbedrijven, afvalbakken, parkeerautomaten, groot straatmeubilair, inritten naar garages (stootplaten), kunstwerken (stootplaten), keerwanden, parkeervakken (waterleiding/brandkranen), gesloten verharding (gasleiding) dienen te zijn afgestemd met de ondergrondse infra. Ophogingen dienen te zijn afgestemd met de diepteligging van aanwezige kabels en leidingen en met eventueel aanwezige nutskasten. Stedin heeft een vervangingsopgave van gietijzeren gasleidingen en een verzwaring is nodig van een deel van het elektra net. Deze werkzaamheden zullen zoveel als mogelijk geïntegreerd binnen de renovatiewerkzaamheden van het Park worden uitgevoerd. Uitgangspunt is dat putten, kasten, kolken en containers zoveel als mogelijk uit het zicht zijn of in de looproutes liggen. Daar waar mogelijk ondergronds of geïntegreerd in bebouwing. Daar waar dat niet mogelijk is zal het in de openbare ruimte moeten worden opgelost. □ Ondergrondse Onderzocht wordt of er achtergebleven heipalen of ondergrondse objecten objecten (damwand/fundering/muur/poer) of uriliften aanwezig zijn waar rekening mee gehouden moet worden bij de uitvoering. (Gisweb: Ondergrondse objecten) ■ Bodemkwaliteit (milieu Recente bodemonderzoeken hebben aangetoond dat zowel op de Kievitsweide als voor het en grondslag) Koetshuis zeer sterke verdichting van de bodem plaatsvindt. Ontbreken van bodemleven en zuurstof heeft uiteindelijk weerslag op de bomen. Bij enkele bomen zal standplaatsverbetering plaatsvinden. Alle bomen die dit op termijn nodig hebben dienen in kaart gebracht te worden.

Verkeer:

■ Fietsparkeren Het is de wens om bezoekers de fiets te laten parkeren aan de randen van het Park, zodat het Park zelf niet wordt overspoeld door fietsen. Hierom moeten op strategische locaties voldoende parkeerplaatsen worden gerealiseerd. Zoveel als mogelijk bij de entrees en een beperkt aantal in het park bij de voorzieningen.

■ Parkeerbalans De auto wordt in principe geweerd. Het Park zal daarmee in de toekomst afsluitbaar moeten zijn voor de auto. Dit kan op diverse manieren worden ingericht. We sluiten daarbij, onder advies van Stadsbeheer, aan op best-practice uit andere gebieden in Rotterdam.

De Baden Powellaan verkrijgt een knip ten zuiden van de parkeerplaats om zo doorgaand verkeer om het Park te leiden. Met de hulpdiensten, evenementenorganisaties en andere noodzakelijk voertuigen bekijken hoe hier invulling aan te geven is.

Ambitie om parkeren uit het Park te weren.

Momenteel zijn negen valetparkeerplaatsen beschikbaar nabij de Harbour Club. Deze worden benut als algemene parkeerplaats. Tellingen uit het Scheepvaartkwartier tonen de mogelijkheid om de auto’s in de omgeving te parkeren op momenten dat de Harbour Club zijn piek kent. Voor de Harbour Club zullen nieuwe afspraken gemaakt moeten worden over de invulling van de valetparking service.

Parkeren verdwijnt uit het Park, dus geen parkeerbalans nodig. ■ Duurzaam veilig 30 km-zone voor de Baden Powelllaan. Voor de Heuvellaan geldt een erf, met bijbehorend 15 km/ uur regime. Paden in het Park krijgen een voetgangerszone met fietsers te gast.

■ Veiligheid Verschil tussen 0-situatie en gewenste situatie. Toegankelijkheid van nooddiensten/ bereikbaarheid van de gebouwen.

■ Geluid Onderzoeken wat de huidige geluidsbelasting is in relatie tot gewenste uitgangspositie. Gehele park wordt Voetgangersgebied en de Baden Powelllaan verlaagd de snelheid naar 30km/u. Geluidsdragers met geluidsversterking zijn niet toegestaan tenzij in het kader van een evenement.

■ Aanpassing De bebording in het Park dient aangepast te worden passend bij de nieuw te ontwikkelen bewegwijzering huisstijl van het Park. Dit gaat om alle aanwijzingen in het Park. Van spelregels tot verkeersborden.

■ Toegankelijkheid Enkel bestemmingsverkeer en laden en lossen verkrijgt toegang tot het Park. (fietsverkeer) Geen parkeren meer toegestaan in het Park. Het fietspad naast de Kievitslaan kan worden weggehaald om meer groen te creëren in het park. Hierdoor zal het fietsverkeer worden gemengd met de fietsers met het verkeer op de Kievitslaan. De Kievitslaan dient hiervoor te worden vertraagd vanuit het vigerende 50km/u verkeersregime naar 30km/uur. Zo blijft de verkeersveiligheid gegarandeerd voor alle deelnemers. Momenteel kent de Kievitslaan al drempels om de snelheid te verlagen. De belangrijkste stap is om de Kievitslaan verder in te richten als een 30 erftoegangsweg waarin de fietser wordt gefaciliteerd. Hierbij kan men onder meer denken aan het optisch versmallen van de rijbaan. Dit principe wordt ook toegepast op fietsstraten om de fiets centraal te plaatsen.

Bebouwing:

■ Eigendomsgrenzen en Het inrichtingsplan baseert zich op de huidige kadastrale erfgrenzen. erfgrenzen

■ Monumenten (rijks en Rijksmonument: Het Park is aangewezen als beschermd Rijksmonument, dit betekent dat het gemeentelijk) masterplan en de daarop volgende uitwerkingsplannen beoordeeld zijn (en in de toekomst moeten worden) door de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed. Het Heerenhuys, het Koetshuis van De Heuvel, de Noorse Kerk en het Entreehek zijn eveneens een rijksmonument en het standbeeld van Tollens is beschermd.

Gemeentelijk monument: intentie bestaat om the Harbourclub aan te wijzen tot gemeentelijk monument. Naar de Chalet Suisse (Hkiki) en de Ballentent moet nader onderzoek worden gedaan.

De bestaande bebouwing in het Park omvat: de Noorse Kerk, Heerenhuys, Koetshuis, Villa Parkzicht (The Harbour Club), Chalet Suisse (Hkiki), TBC-gebouw,entreehek aan de Westzeedijk. D is inmiddels weggehaald. Alle te handhaven gebouwen moeten deel uitmaken van de ruimtelijke compositie in landschapstijl. Daarbij is het historisch architectuurbeeld uitgangspunt.

Het Entreehek aan de Westzeedijk zou veel beter tot zijn recht komen op een andere plek, Bijvoorbeeld bij de Parklaan. Hier moet onderzoek naar gedaan worden.

□ Cultuurhistorische Per gebied verschillend. De cultuurhistorische waarde van het Park is groot omdat het Park elementen een van de grootste nog bestaande Zocherontwerpen in Nederland is.

Gisweb (monumenten en cultuurhistorie – cultuurhist. Waardenkaart) □ Civiele kunstwerken Bruggen: Over het algemeen is de technische staat van de bruggen redelijk tot goed. Vernieuwing van de voetgangersbruggen is voor normaal parkgebruik en -beheer. In Q4 van 2019 zijn alle bruggen geïnspecteerd en gekeken wat de technische staat is van de bruggen. De rapportages wordt in Q1 2020 verwacht. Dan kan bepaald worden welke vorm van onderhoud wenselijk is. Het Park omvat zeven bruggen. Met uitzondering van de Floriadebrug in de voormalige heemtuin wordt voor het IP uitgegaan van handhaving van de bestaande bruggen. Wel wordt waar nodig de inpassing van de brug verbeterd en meegenomen in het ontwerp.

Beheer:

■ Beheerparagraaf Deze wordt herzien op basis van alle uitgevoerde en nog uit te voeren deelgebieden van het IP uit 2011. Voor dit nieuwe IP zal ook een beheerparagraaf opgesteld worden. Uiteindelijk zal dit onderdeel gaan uitmaken van het parkmanagement. Het beheerplan wordt geupdate (periode 2020 – 2030). ■ Technisch PvE Nader in te vullen.

■ Stadsbeheer Er is één ondergrondse container geplaatst (entree Kievitslaan) t.b.v. de parkbezoekers (met Schone stad name de barbecue weide) en voor bewoners van het Koetshuis. Nader onderzocht moet inzameling afval worden op welke wijze deze ondergrondse container nu precies benut wordt en waar er precies ondergrondse containers aangebracht moeten worden t.b.v. van de bewoners. Op de Kievitsweide staan ook speciale tijdelijke afvalbakken t.b.v. hete kolen en restafval Voor het Park zijn zowel de bakken als de beugels in het groen geleverd. Deze kleur is gelijk aan de groene kleur van de bruggen. De bakken staan er van 1 april -1 november. ■ Stadsbeheer Voor het Park is er 1 team verantwoordelijk voor reiniging, dit bestaat uit het legen van de Schone stad reguliere afvalbakken en de extra afvalbakken. Ook verwijderen zwerfvuil en ruimen reiniging zwerversplekken behoort tot de dagelijkse taken. Er is een ochtend en avond ronde, bij drukte wordt er extra inzet gepleegd.

■ Riolering Er dient te worden gestreefd naar integraal uitvoeren van de werkzaamheden. Dit betekent in een vroeg stadium nagaan welke opgaven riolering er spelen in het kader van onderhoud of optimalisatie. Er ligt een rioleringsopgave aan de zijde van de Westzeedijk.

Proces:

Aandachtspunten: Omschrijving:

■ Communicatie naar Er zal samen met Droom en Daad een communicatiestrategie worden ontwikkeld die erop derden gericht is om belanghebbenden bij de werkzaamheden in het park en het parkmanagement te betrekken. Er wordt een klankbordgroep opgericht waarin belangrijke kwesties worden besproken en die advies kan geven over het beleid en het gebruik van het park. Dit PVE zal zowel met de stakeholders als de bewoners gecommuniceerd worden. Op PVE geldt standaard inspraak. □ Omgevingsvergunningen Nodig: ja. Bij sloop.

Er is een nieuwe (monumenten-)vergunning nodig voor de renovatie van de noordelijke deelgebieden waar de inrichtingsplannen worden aangepast.

Financiering:

Financiering uitvoering: GO Fonds 2019 € 1.000.000, - IFR 2020 € 1.500.000, - Externe financiering Droom en Daad onder voorbehoud € 2.500.000.-

€ 5.000.000, - Totaal

Budget voor kosten beheer: □ Geregeld ■ In onderzoek □ Anders nl.

(Eventuele toelichting) Het beheer en onderhoud van het Park maakt onderdeel uit van het parkmanagement. Hierover wordt een separaat document opgesteld waarin ook de financiën opgenomen zijn.