Türkiye’de İktidar-Basın İlişkilerinin Çatışmalı Doğasına Bir Örnek Olarak Ahmet Emin Yalman Davası (1958-1960) Resul BABAOĞLU Dr. Öğr. Üyesi, Siirt Üniversitesi, Tarih Bölümü E-Mail:
[email protected] Geliş Tarihi: 08.12.2018 Kabul Tarihi: 25.03.2019 ÖZ BABAOĞLU, Resul, Türkiye’de İktidar-Basın İlişkilerinin Çatışmalı Doğasına Bir Örnek Olarak Ahmet Emin Yalman Davası (1958-1960), CTAD, Yıl 15, Sayı 29 (Bahar 2019), s. 339-371. Türkiye’de basın faaliyetlerinin gelişimine bakıldığında, ilk olarak uzun erimli bir hürriyet mücadelesinin işlevsel bir aracı göze çarpmaktadır. Bu nedenle basın ve iktidar arasındaki ilişkiler dönemsel olarak çatışmalı bir görünüm arz etmiştir. Osmanlı Devleti’nin son döneminde başladığı gazetecilik hayatına II. Abdülhamid, II. Meşrutiyet ve Erken Cumhuriyet gibi kendine has politik ortamlara sahip olan dönemlerde devam eden Ahmet Emin Yalman, önemli olaylara tanıklık etmiştir. Gazetecilik konusunda elde ettiği tecrübe ve bilgi birikimini çok partili hayata geçiş döneminde de sergileyen Yalman bu dönemde de basın ve iktidar ilişkisinin önemli bir figürü olarak yer bulmuştur. Demokrat Parti’nin kuruluş aşamasında muhaliflerin yanında duran Yalman, sahibi olduğu ve başyazarlığını yaptığı Vatan gazetesinde muhalefetin önde gelen isimlerinin yazılarını yayınlamıştır. Türkiye’de liberal ve demokratik bir siyasal sistem kurulması amacıyla muhalefetin yaşatılması için çaba sarf eden Yalman, 1950 seçimlerinden sonra Demokrat Parti karşıtı bir anlayışla gazeteciliğe devam etmiştir. Türkiye’de siyasal ortamın şiddet sarmalına sürüklendiği 1950’lerin sonlarında ise basın faaliyetleri adli davalara konu olmuştur. Bu zor 340 Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi Yıl 15 Sayı 29 (Bahar 2019) koşullarda gazetecilik faaliyetlerini devam ettirmeye çalışan Yalman, basına uygulanan baskı politikasının da merkezinde yer alan isimlerden biri olmuştur.