Begroting 2019
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Begroting 2019 Inhoudsopgave Beleidsbegroting Algemeen 1. Bestuurlijk voorwoord 7 2. Van Kadernota 2019 naar begroting 2019 13 3. Overige financiële informatie 27 Programma's 1. Programmaplan 1. Inwoners en Bestuur 35 2. Economie en werkgelegenheid 41 3. Veiligheid 47 4. Onderwijs en jeugd 53 5. Bouwen, wonen en milieu 59 6. Inkomensondersteuning 67 7. Openbare ruimte & Verkeer en vervoer 71 8. Sport en cultuur 79 9. Sociaal domein 85 10. Bedrijfsvoering en inkomstenbronnen 91 2. Overzicht van algemene dekkingsmiddelen 97 3. Overzicht volumes en onvoorzien 101 4. Overzicht overhead 103 5. Vennootschapsbelasting 107 Paragrafen 1. Lokale heffingen 111 2. Weerstandsvermogen en risicobeheersing 121 3. Onderhoud kapitaalgoederen 127 4. Financiering 133 5. Bedrijfsvoering 143 6. Verbonden partijen 147 7. Grondbeleid 153 8. Demografische ontwikkelingen 157 Financiële begroting 1. Overzicht van lasten en baten primitieve begroting 169 2. Balanspositie 181 3. Reserves en voorzieningen 185 4. Investeringsplanning 2019 191 5. Basisset beleidsindicatoren 195 6. Kerngegevens 199 7. Afkortingenlijst 201 8. Bijlagen (digitaal beschikbaar) A. Overzicht investerings- en financieringsstaat B. Nota reserves en voorzieningen C. Investeringsplanning 2019 - 2022 D. Overzicht lasten en baten per taakveld Deel 1: Beleidsbegroting 1. Voorwoord Bestuurlijk voorwoord Dit is de eerste begroting in de nieuwe bestuursperiode. Het Bestuursakkoord 2018-2022 ‘Samen Investeren!’ hebben we vertaald in een Collegeprogramma voor de periode 2018-2022. Het Collegeprogramma 2018 -2022 “Samen Investeren !” is uw raad ter informatie aangeboden. Deze begroting vormt ons jaarprogramma voor 2019. Bestuursakkoord 2018-2022 Samen Investeren! Het Bestuursakkoord geeft op hoofdlijnen de koers voor deze bestuursperiode. “Samen Investeren!” is het motto. We investeren in een betrokken, leefbare, duurzame, bereikbare, sociale en ondernemende gemeente. Dat doen we samen met onze inwoners, ondernemers, instellingen en maatschappelijke organisaties. Het Bestuursakkoord gaat uit van continuering van onze in de bestuursperiode 2014-2018 ingezette bestuurlijke koers. Collegeprogramma 2018-2022 ”Samen Investeren!” In het Collegeprogramma 2018-2022 geven we aan hoe we uitvoering willen geven aan het Bestuursakkoord, hoe we de ambities willen realiseren en hoe we ruimte voor vernieuwing creëren. Op verschillende beleidsterreinen, zoals bijvoorbeeld cultuur, openbare ruimte, dienstverlening, verkeersveiligheid, mobiliteit, maatschappelijke opvang en economische promotie volstaat het continueren of intensiveren van bestaand beleid. Op andere terreinen zijn extra investeringen nodig om de betrokken, leefbare, duurzame, bereikbare, sociale en ondernemende gemeente te zijn. In het Collegeprogramma staat onze focus voor de komende vier jaar: - Het versterken van de relatie tussen gemeente en inwoners, het vergroten van wederzijds vertrouwen en het verhogen van de legitimiteit van en draagvlak voor overheidshandelen. Samen met de inwoners willen we bouwen aan een sterke democratie. - We willen de veiligste G40 gemeente zijn. Iedere inwoner moet zich veilig voelen in zijn eigen omgeving. We investeren in een samenleving zonder georganiseerde en ondermijnende criminaliteit. - Het versterken van dorpen en wijken, het behoud van belangrijke dorp- en wijkvoorzieningen en eigentijdse sportaccommodaties. Daarmee vergroten we de leefbaarheid in onze dorpen en wijken. - We werken aan een aantrekkelijke en innovatieve recreatie en toerisme sector om onze regio landelijk echt op de kaart te zetten en de regionale economie te stimuleren. - We leveren een bijdrage aan het verbeteren van het klimaat en de landelijke klimaatdoelen. Enerzijds door ons vastgoed te verduurzamen, anderzijds door het aanjagen en stimuleren van de energietransitie bij onze bedrijven en inwoners. - We verbeteren de fysieke bereikbaarheid. Goede bereikbaarheid van woon- en werkplekken en voorzieningen zoals winkels, scholen en zorgvoorzieningen, is van vitaal belang voor het functioneren van de samenleving. - Onze jeugdagenda moet ervoor zorgen dat iedere jongere gelukkig, veilig en gezond kan opgroeien met perspectief op een baan. De zorg voor kinderen wordt op maat en dichtbij het gezin georganiseerd. - We willen stimuleren dat iedere inwoner kan meedoen met de maatschappij, door te werken, vrijwilligerswerk te doen of op een andere manier een steentje bij te dragen. - Het bevorderen van een gezonde levensstijl. Gezondheidszorg is dichtbij inwoners beschikbaar. Iedereen met een hulp- of ondersteuningsvraag kan laagdrempelig en snel toegang krijgen tot de zorg. - We doorbreken hardnekkige armoede en overerving daarvan. - We versterken de economische structuur en zetten in op de versterking van de concurrentiekracht en de toename van de werkgelegenheid bij het bedrijfsleven. Ons collegeprogramma laat zien dat we fors willen investeren in de gemeente Emmen en onze inwoners. Daar hoort een forse investeringsagenda bij. De investeringsagenda omvat in totaal een investeringskrediet van 147 miljoen euro. De wijze waarop de lasten zijn gedekt is uitgewerkt in deze begroting 2019. We noemen hierna een aantal van de speerpunten in de begroting 2019: Betrokken gemeente De komende periode gaan we met elkaar (raad, college, ambtelijke organisatie, inwoners en EOP’s) een agenda opstellen om een gezamenlijk beeld te vormen over democratie dichterbij. Een agenda die de bewustwording over de democratische vernieuwing vergroot: hoe kunnen we de relatie Begroting 2019 - Algemeen 7 tussen inwoners en gemeente versterken, welke spelregels spreken we met elkaar af en wat betekent dit voor de rol van de gemeenteraad, van het college en van onze ambtenaren. Bovendien gaan we in de wijk Angelslo starten we een pilot voor een integrale aanpak. Vanuit de woon- en leefbaarheidsvisie, de wijkvisie en de sociale agenda kijken we naar de uitdagingen die in Angelslo aangepakt moeten worden. In de pilot komen alle thema’s, leefbaar (veiligheid), duurzaam, bereikbaar, sociaal en ondernemend, samen. Leefbare gemeente In 2019 worden vier woon- en leefbaarheidsvisies voor dorpen en wijken opgeleverd en door ons vastgesteld. Het investeringsbudget voor dorpen en wijken blijft bestaan. We doen een extra investering in het groenonderhoud. We stellen een investerings- en renovatiebudget voor sportvoorzieningen in. Duurzame gemeente De aanpak om van de wijk Emmerhout een duurzame wijk te maken wordt voortgezet. Er komt een nieuwe tranche van de Zonnelening en we gaan aan de slag met de sanering van asbestdaken. Bereikbare gemeente Prioritair zijn de reconstructie van N862 (weg Emmen-Klazienaveen), de reconstructie Boermarkeweg (planontwikkeling) en de uitvoering van het Fietsplan 2018-2024, jaarschijf 2019. Sociale gemeente Het investeringsplan voor het terugdringen van het aantal bijstandsgerechtigden wordt voortgezet. We gaan aan de slag met een nieuwe aanpak van schulden en armoede met onder meer een pilot ‘fonds schulden jongeren’. We zetten krachtig in op preventie met het opstellen van een integrale jeugdagenda, de pilot gezond leven en het nieuwe armoedebeleid. Ondernemende gemeente Het versterken van de economische structuur, met bijzondere aandacht voor ons vestigingsklimaat, een goede fysieke bereikbaarheid, slimme en duurzame economie, een optimale aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt, sterke land- en tuinbouwsector en een attractieve regio voor recreatie en toerisme. Ter bevordering van recreatie en toerisme stellen we een stimuleringsfonds in. Op weg naar “Emmen 2030, Dáár wil je zijn” Het bestuursakkoord en het collegeprogramma sluiten aan op de streefbeelden en ambities in de Strategienota “Emmen 2030 Dáár wil je zijn”. Op 25 januari 2018 ging uw raad akkoord met de Strategienota “Emmen 2030, Dáár wil je zijn”. In de Strategienota staat onze “stip op de horizon”. We zien Emmen als dé innovatieve kern in Noord en Oost Nederland, we zijn het logistieke knooppunt tussen de Randstad en Noordoost Europa en wij zijn bekend en worden gewaardeerd om onze onderscheidende en wervende woon- werkomgeving voor iedere inwoner en ondernemer. De Strategienota is vertrekpunt voor ons handelen. In deze begroting is in de 10 beleidsprogramma’s nadrukkelijk de verbinding gelegd met de streefbeelden in de Strategienota (bij Trends en Ontwikkelingen). De ambities uit het Bestuursakkoord zijn vertaald in de doelstellingen die staan bij Wat willen we bereiken en de activiteiten die mede voortvloeien uit het Collegeprogramma staan bij Wat doen we ervoor. Samenwerking met bewoners, onze lokale partners en andere overheden De realisering van de streefbeelden in de Strategienota, de doelen in het Bestuursakkoord en de activiteiten in het Collegeprogramma kunnen wij niet alleen. Daarvoor hebben we onze bewoners en lokale partners nodig. We willen inwonersinitiatieven stimuleren. We kiezen voor optimale dienstverlening aan de inwoners en bedrijven. Bij (nieuw) beleid nodigen we onze inwoners, bedrijven en partners uit om in een vroegtijdig stadium mee te denken, mee te praten en mee te beslissen. De gemeente is “eerste overheid”, we staan dichtbij de inwoners. Maar we kijken ook over de grenzen heen en werken samen in regionale en landelijke netwerken om Emmen en de regio op de kaart te zetten. De waardevolle samenwerking in BOCE-verband gaan we verder ontwikkelen. Samen met de provincie en de gemeenten in Zuid en Oost Drenthe sluiten we een Regiodeal met het rijk. Met het collegeprogramma en deze begroting leveren we een bijdrage aan de 10 thema’s uit het Interbestuurlijke programma