0"! Donderdag 12 Februari 2015 Van 15:15-16:15 Vindt Het Gesprek Plaats Met Brigitte Van Der Burg (VVD) in Het Kader Van De Evaluatie Van De Begroting Van De Koning

i-.ill

ail

t.a.v. Dhr. Van Maanen en Van Gastel Contactpersoon

Datum 11 februari 2015 Onze referentie

Auteur Gesprek met Brigitte van der Burg memo Kopie aan

1. Aanleiding 0"! Donderdag 12 februari 2015 van 15:15-16:15 vindt het gesprek plaats met Brigitte van der Burg (VVD) in het kader van de evaluatie van de begroting van de Koning. Zij heeft het woord gevoerd in de debatten over de begroting van de Koning vanaf de begroting 2011. Daarvoor was het jaren lang Van Beek. Zij zit ruim 8 jaar in de Tweede Kamer.

2. Kernpunten Voor de begroting over de jaren 2009 en 2010 was het officiële standpunt van de VVD om het inkomen van de Koning te bruteren. Met de komst van het eerste Kabinet Rutte wordt dit minder uitgedragen en dit heeft nooit geleid tot een motie.

De WD heeft zich de laatste 5 jaar over verschillende onderwerpen uitgelaten tijdens de begrotingsbehandeling

OH' erp 3

Wet financieel statuut 2011, 2012 Beperking grondwettelijke uitkering en hoogte Belasting betalen 2009, 2010 bruteren inkomens bestanddeel

Onderhoud (verbouwingen, renovatie paleizen) 2015 Transparantie begroting 2009, 2010, 2011, 2015

Pagina 1 van 1 Verzonden: vrijdag 13 februari 2015 16:59 Geert.Maanen@minbzknl; marcel.gastel@minbzknl;

verslag gesprek Van der Burg Q en A Ombuigingen op de begroting van de Koning.docx; PLATO-# 3805180-vl-Verslag_gesprek_Van_der_Burg.DOCX

Collega's,

Bijgaand kort ve Ombuigingen op de begroting vain de Korting.

We hebben het dan uitsluitend over artikel 2 van die begroting, immers: O artikel 1 betreft de uitkeringen uit hoofde van de Wet financieel statuut van het koninklijk huis, waarvan de hoogte rechtstreeks uit die wet zelf voortvloeit (nominale bedragen die geïndexeerd worden met de loon- of prijsontwikkeling) en ril O artikel 3 waarop de uitgaven worden doorbelast die andere ministeries maken tbv De Koning m (RVD, Militair Huis en KdK). •I

Het gaat in deze discussie dus om artikel 2 waarop alle uitgaven worden geboekt die functioneel zijn voor het koningschap. Anders gezegd: het betreft de declaraties van de thesaurier voor de uitgaven die door de Dienst Koninklijk Huis (DKH dus) worden gedaan t.b.v. het koningschap (en fj. ook niet meer dan dat). De apparaatskosten van het Hof zogezegd.

•i Allereerst wil ik opmerken dat ik uw visie deel dat dit artikel 2 op zichzelf genomen niet uitgezonderd dient te worden van bezuinigingen. Dat is ook niet gebeurd; sterker nog ze zijn al gerealiseerd en m.i.v. 2011 ten volle doorgevoerd voor een bedrag van meer dan € 1,1 min.

Daarover het volgende.

In 2009, bij de behandeling van de begroting 2010 is -onder verwijzing naar de toen lopende heroverwegingen- gesproken over de wenselijkheid en mogelijkheid van versoberingen. Sommige afgevaardigden wilden zelfs een korting van 20 % aanbrengen. Mijn voorganger heeft toen aangegeven dat dit echt een brug te ver was omdat dat alleen maar zou kunnen door de activiteiten van de constitutionele Koning substantieel terug te brengen, (minder werkbezoeken, minder Staatsbezoeken, minder mensen ontvangen of ontmoeten, etc).

Afgesproken (toegezegd) is dat net als bij de andere begrotingen, op basis van de zogenaamde heroverwegingen, de meerjarencijfers van begroting I in dit licht kritisch zouden worden bezien. En dat bij Voorjaarsnota hierop terug zou worden gekomen.

Dat laatste is ook gebeurd. In de eerste suppletoire begroting voor De Koning voor 2010 (2009- 2010, 32395 I, nr. 2) zijn versoberingen doorgevoerd die voor 2010 optelden tot een kleine miljoen en vanaf 2011 -structureel dus- tot ruim € 1,1 min. jaarlijks. D.w.z. een directe bezuiniging voor de volle mep van ruim 4 % op artikel 2.

En ik wijs er verder op de dat de heroverwegingsrapporten -die de reden vormden om artikel 2 nader te analyseren in 2010 - niet 1 op 1 zijn vertaald in bezuinigingen resp. taakstellingen bij de ministeries. Dit is wel gebeurd bij begroting I.

De al in 2010 en 2011 doorgevoerde versoberingen bij begroting I zijn de reden geweest om in het nieuwe RA in 2010 niet (opnieuw) met generieke taakstellingen bij begroting I te komen. Dat zou dubbel op zijn en een ongelijke behandeling hebben geïmpliceerd. Genoeg is ook genoeg. Ik wijs u op het betoog van mijn voorganger in 2009. De Koning moet zijn constitutionele werk kunnen doen en daarin past ook een ongelijke behandeling niet.

En voor de volledigheid: de taakstellingen die in 2010 aan de ministeries en de HCvS zijn opgelegd werken volledig door naar artikel 3 en dus óók naar het KdK.

In onderstaande overzicht, dat ook in de begroting 2011 was opgenomen, worden de besparingen die in de eerste suppletoire begroting 2010 op de begroting van de Koning zijn verwerkt weergegeven (de overige bijstellingen betreffen de loon- en prijsbijstellingen die voor alle begrotingen van toepassing is).

Besparingen begroting de Koning (x € 1000) 2010 2011 2012 2013 2014 1, Versobering vliegregeling 0 -305 -305 -305 -305 2. Groene Draeck -163 -163 3. Koninklijke trein -14 -14 -14 -14 4. AZ/RVD -90 -155 -155 -155 5. Vergoeding voor paleizen -800 -800 -800 -800 -800 6. Overige bijstellingen sinds begroting 2010 19 150 148 152 152 -944 -1222 -1128 -1122 -1122 waarvan t.l.v. Begroting van de Koning Totaal -144 -422 -326 -322 -322 Vooir interview met Recourt

Jeroen Recourt, sinds juni 2010 TK-lid, is actief op het terrein van Justitie en het Koninklijk Huis. Hij was daarvoor jarenlang werkzaam als rechter.

Kijkend naar de Kamerbehandelingen manifesteert de PvdA woordvoering zich op een breed aantal onderwerpen (overzicht niet uitputtend):

Onderwerp ni PvdA

Wet financieel statuut 2010

Beperking grondwettelijke uikering en hoogte 2012

2015 J3. Herziening belastingvrijdom 2015

Onderhoud (verbouwingen, renovatie en 2015 reparaties) paleizen

Analoge behandeling met overige uitgaven 2015 binnen rijksbegroting

Transparantie begroting 2015

Normalisatie financieel kader KH 2015

Vliegen 2010

2011

MOTIE minderen privé vluchten

2015

Vakantiewoning 2010

Begroting 2015:

In het debat over de begroting van het Koningshuis, vroeg de PvdA drie dingen van dit kabinet: 1. Benader uitgaven aan het Koninklijk Huis even kritisch als alle andere overheidsuitgaven. 2. Maak de keuzes voor uitgaven transparant. 3. Normaliseer het financiële kader waarbinnen de uitgaven worden gedaan. Behandel de koning dus financieel zoals ook anderen behandeld worden.

De vorige begroting is toegezegd dat komende maand mei de Wet op het financieel statuut wordt geëvalueerd. Ik ga ervan uit dat dit een brede evaluatie gaat worden, waarin naast de hoogte van het inkomen in de a en de b component, met daarin begrepen een woonvergoeding (huur), ook wordt meegenomen nut en noodzaak van het belastingvrijdom (art. 40 Gw) en de belastingvrijstellingen die hier het gevolg van zijn. Ik overweeg een motie op dit punt.

Belastingvrijdom: Beantwoording 10 oktober 2011 op vragen van 4 oktober 2011 over de belastingvrijstellingen voor leden van het KH

Motie over meer inzicht en transparantie betreffende de vermogensbestandedelen dienstbaar aan de uitoefening van de functie en derhalve vrijgesteld van belasting (33 000 III nr. 7 bij begroting 2012). Zie ook de kamerbehandeling van de begroting 2012 Vervolgens heeft de MP in de begroting van Al van het jaar daarop (zie Kamerstuk 33 400 III, biz. 18) in de bijlage van moties en toezeggingen de volgende passage opgenomen:

Deze motie kan niet worden uitgevoerd omdat er geen vermogensbestanddelen zoals in de motie genoemd zijn die niet reeds onderdeel vormen van een stichting of anderszins van eigenaar zijn veranderd. Indien op enig moment verandering in deze situatie zou optreden, is uitvoering niet verenigbaar met de wettelijke geheimhoudingsplicht ten aanzien van individuele aanslagen. n Geert van Maanen en Marcel van Gastel Inlichtingen

Datum 11 februari 2015

O Gesprek met Alexander Pechtold memo Bijlagen

Aanleiding Op donderdagmiddag 11 februari van 14.00 - 15.00 uur vindt het gesprek plaats met Alexander Pechtold, de fractievoorzitter van D66. Hij heeft het woord gevoerd in de debatten over de begroting van de Koning. Kernpunten D66 leider Pechtold heeft zich voor de begrotingsbehandeling 2015 een opiniestuk in de Volkskrant geschreven (zie hierna) waarin hij de MP oproept de Koning beter te beschermen tegen maatschappelijke ophef, zoals die over de peperdure verbouwing van paleizen. „Het koningschap is een belangrijk symbool in onze samenleving. Al te hoge kosten en te weinig openheid daarover maken de koning onnodig kwetsbaar". Ook in de begrotingsbehandeling 2015 zelf heeft de heer Pechtold voor meer transparantie gepleit. • Pechtold heeft in de begrotingsbehandeling 2015 een motie ingediend om jaarlijks in de begrotings- en de verantwoordingsstukken transparantie te verschaffen over de gedane aanvragen voor vluchten door of namens leden van het Koninklijk Huis en het toegekende gebruik van vluchten met het regeringsvliegtuig, luchtvaartuigen van de krijgsmacht en civiele inhuur. Deze motie is verworpen. . Op 20 augustus 2014 heeft Pechtold vijftien vragen gesteld over de Griekse villa van de koning (zie bijlage).

Toelichting De D66 heeft zich de laatste 5 jaar over diverse onderwerpen uitgelaten tijdens begrotingsbehandelingen en andere debatten.

Wet financieel statuut 2012 Beperking qrondwetteliike uikerinq en hoogte Belasting betalen 2011

Herziening belastingvrijdom 2012 Transparantie begroting 2015 Veiligheidsvoorzieningen 2015 Vliegen 2015 MOTIE Kosten KH niet uitsmeren over andere begrotingen 2015 Vakantiewoning 2009 Pagina IvanS Pagina 2 van S {1- MEMO VOOR GEERT VAN MAANEN EN MARCEL VAN GASTEL T.B.V. INTERVIEW RAAK ^ '3'

Aanleiding m c Op donderdagochtend 19 februari van 9.30 - 10.30 uur vindt het gesprek plaats met Ronald van Raak van de SP. Hij heeft het woord gevoerd In de debatten over de begroting van de Koning

ri!

-15 Kernpunten

• Ronald van Raak (1969) is sinds 30 november 2006 lid van de Tweede Kamerfractie van de SP. Vanaf 23 september 2008 is hij ook fractiesecretaris. Hij was daarvoor, sinds 10 juni 2003, Eerste Kamerlid voor de SP. Hij was als docent geschiedenis verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en directeur van het wetenschappelijk bureau van de SP. Daarvan Is hij nu voorzitter. De heer Van Raak is gepromoveerd op een studie over het 19-eeuwse conservatisme. Hij is onder meer woordvoerder Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De heer Van Raak is lid van het Presidium. • Van Raak heeft drie moties ingediend over de belastingvrijdom (zie bijlage). • In 2011 gaf de SP aan dat de Kamer en niet de Koning de kabinets(in)formateur moet kiezen. Dan is er volgens de SP sneller een regering die past bij de uitslag van de verkiezingen. De Koning maakt geen deel meer uit van de regering. • In 2014 heeft de SP opnieuw tijdens de behandeling van de Begroting van de Koning verzocht om invoering van inkomstenbelasting voor leden van de koninklijke familie. Ook aan sommige kostenposten wordt getwijfeld door de SP. Het afschafl'en van de belastingvrijdom zou het liefst gepaard moeten gaan zonder brutering.

Toelichting

De SP heeft zich de laatste 5 jaar over diverse onderwerpen uitgelaten tijdens begrotingsbehandelingen en andere debatten.

Onderwerp SP . .v:' V: . ^: ... • .:• - Wet financieel statuut 2010, korten B-comp. Beperking grondwettelijke 2012 uikering en hoogte Belasting betalen 2010 2012 MOTIE 2015 MOTIE Herziening belastingvrijdom 2009 MOTIE 2012 Aantal medewerkers KH 2009 2015 Onderhoud (verbouwingen, 2010 renovatie en reparaties) paleizen 2015 Analoge behandeling met overige 2010 uitgaven binnen rijksbegroting Transparantie begroting 2010 MOTIE 2015 Normalisatie financieel kader KH Communicatie over KH Veiligheidsvoorzieningen Vliegen 2009 2010 MOTIE Kosten KH niet uitsmeren over 2010 andere begrotingen Staatsbezoeken Militair Uniform Koning Vakantiewoning 2009, 2010 MOTIE Kroondomeinen/faunabeheer 'MOTIE' staat onder het jaar waarin een fractie deze indiende aii BIJLAGE

.... ~-,), «"i.

yii m

^.:v.-livé'? _ i..-^ '•e^m '&Pt-»® "

^. :..:.\-t*?;.t:.'

«3 . • 'ik'

Uil t.a.v. Dhr. Van Maanen en Van Gastel Contactpersoon

3' Datum 23 maart 2015 Onze referentie

memo Gesprek met Arie Slob

1. Aanleiding O's- Woensdag 25 maart 2015 van 14:00-15:00 uur vindt het gesprek plaats met Arie Slob (CU) in het kader van de evaluatie van de begroting van de Koning. Hij heeft het woord gevoerd in de debatten over de begroting van de Koning vanaf de begroting 2012. Daarvoor was het Rouvoet de fractievoorzitter. Hij zit ruim 13 jaar in de Tweede Kamer.

2. Kernpunten De CU en ook de voorlopers hiervan In de betogen over de begroting van de Koning wil

. In de laatste 5 jaar (m.u.v. 2012 en 2013 bij de behadeling van de OW 2013 en OW 2014 toen de CU het woord niet heeft gevoerd) heeft de CU zich over de volgende onderwerpen specifiek uitgelaten.

CU Belasting betalen 2010 (brievenbusfirma's) Onderhoud (verbouwingen, renovatie en reparaties) paleizen 2015

Vakantiewoning 2010

Pagina 1 van 1 m

Geert van Maanen en Marcel van Gastel

Datum 30 januari 201S I

Gesprek met Kees van der Staaij Bijlsgen I memo

Aanleiding Op maandag 2 febmari van 13.00 - 14.00 uur vindt het gesprek plaats met Kees van defStaaij, de fractievoorzitter van de SGP. Hij en zijn voorganger Van der Vlies hebben het woord gevoerd in de debatten over de begroting van de Koning.

Kemounten

Toelichting De SGP heeft zich over diverse onderwerpen uitgelaten tijdens begrotingsbehandelingen en andere debatten maar heeft nooit duidelijk hervormingen bepleit. Over de onderwerpen in onderstaand overzicht sprak de SGP woordvoerder dan ook vooral Kamerieden tegen die hier wel voor pleitten.

Onderwerp SGP

Wet financieel statuut. Beperking grondwettelijke uikering en hoogte 2010 2015 Onderhoud (verbouwingen, renovatie en reparaties) paleizen 2015 Publieke uitgaven aan Vakantiewoning 2010

Pagina 1 van 1 L "FT m Cl'

Geert van Maanen en Marcel van Gastel Inlichtingen aii

Datum 30 januari 2015 I O Gesprek met Van Toorenburg memo Bijlagen

ff» Aanleiding Op dinsdag 3 februari van 16.00 - 17.00 uur vindt het gesprek plaats met Madeleine van Toorenburg, de fractielid van het CDA. Zij heeft, evenals mevrouw Spies, mevrouw Smilde en de heer görüz namens het CDA het woord gevoerd in de debatten over de begroting van de Koning.

Kernpunten

Toelichting Van Toorenburg liet in April 2013 op Radio 1 weten dat ze de uitkering van 8,5 ton aan de Koning 'wel erg veel te vinden in deze tijd'. Het voorstel om de uitkering te belasten en daartoe het brutobedrag te verhogen deed ze af als 'vestzak broekzak'. Over wat wel een goede hoogte zou zijn lijft ze zich niet uit; 'Ik wil eerst vaststellen wat de koning met dat geld moet doen, daarna kunnen we praten over de hoogte.'

Van Toorenburg vroeg zich bij de afgelopen begrotingsbehandeling af waarom er niet meteen duidelijkheid werd verschaft over de kosten en de redenen voor de kosten. "Het verstoppertje spelen met de bedragen stoort. Het heeft er aan bijgedragen dat er gedoe over is ontstaan.". Het CDA begrijpt heel goed dat de veiligheidsvoorzieningen op orde moeten zijn, ook bij de vakantiewoning. Het CDA dringt wel aan op transparantie wat betreft deze zaken en vraagt de ministèr-

Pagina 1 van 2 president dit komend jaar echt beter te doen. Ook diende ze samen met Pechtold deze motie in, die vervolgens werd verworpen door de Kamer:

De Kamer,?oktober 2014 gehoord de beraadslaging, overwegende dat de Minister-President de taak heeft de Koning te beschermen en dat hij daarbij een goede balans moet vinden tussen het waarborgen van het privéleven van de Koning en het belang van afrekenbaarheid; overwegende dat terughoudende communicatie en onvolledig antwoorden de Koning onnodig kwetsbaar maken; verzoekt de regering, transparantie te betrachten in de verantwoording over het koningshuis en meer open en proactief dan voorheen te communiceren over koninklijke aangelegenheden, en gaat over tot de orde van de dag.

Pechtold

Van Toorenburg

De afgelopen jaren heeft het CDA zich bij de begrotingsbehandeling over veel onderwerpen uitgelaten, zie overzicht onder)

Onderwerp CDA t. ".••.v"A/^i... '•• "v;^;,; •:.r' ^^^^ Wet financieel statuut 2010 Beperking grondwettelijke uikering en hoogte Belasting betalen 2010 Onderhoud (verbouwingen, renovatie en reparaties) paleizen 2015 Transparantie begroting 2010 2011 2015 Normalisatie financieel kader KH 2010 Communicatie over KH 2015 Veiligheidsvoorzieningen 2015 Vliegen 2010 2015 Publieke uitgaven aan Vakantiewoning 2010 2015

Pagina 2 van 2 m

i/i. Geert van Maanen en Marcel van Gastel

Oil 3^

rs' Datum 12 februari 2015

Auteur © £it Gesprek met Kuzu & Özturk I memo Bijlagen

Aanleiding Op vrijdagochtend 12 februari van 10.00 - 11.00 uur vindt het gesprek plaats met de tweemansfractie Tunahan Kuzu & Selguk Öztürk.

Kernpunt • De ex-leden van de PvdA hebben geen parlementair verieden t.a.v. het onderwerp begrotingshoofdstuk 1. Toelichting De Groep Kuzu/Öztürk is een fractie In de Nederiandse Tweede Kamer die sinds 13 november 2014 actief is. De groep Kuzu/Öztürk kwam tot stand nadat de Tweede Kamerieden Tunahan Kuzu en Selcuk Öztürk de fractie van de Partii van Arbeid (PvdA) hadden veriaten, toen zij niet bereid bleken te zijn hun vertrouwen uit te spreken in de opstelling van de eigen fractie in het integratiedebat en in het integratiebeleid van minister Lodewijk Asscher. Een dag later maakten Kuzu en Öztürk bekend hun eigen beweging te zullen oprichten Op 9 februari 2015 maakten Kuzu en Öztürk bekend de politieke partij Denk op te hebben gericht.

Pagina Ivan 1 fill

sail

s,fli t.a.v. Dhr, Van Maanen en Van Gastel fii

31 Datum 6 februari 2015 Onze referentie

US memo Gesprek met SG Buitenlandse Zaken

01 1. Aanleiding Dinsdag 10 februari 2015 van 16:00-17:00 vindt het gesprek plaats met de SG van Buitenlandse Zaken in het kader van de evaluatie van de begroting van de Koning. Ter achtergrond wordt In de volgende paragraaf ingegaan op de relatie die AZ heeft met BuiZa op het gebied van het Koninklijk Huis, die beperkt blijft tot de staatsbezoeken. Het bedrag dat aan staatsbezoeken jaariijks wordt uitgegeven, is niet direct te vinden op de begroting van BuiZa. Naar aanleiding van een Kamervraag bij de begroting van de Koning 2014 is geantwoord dat het om een bedrag van 2 miljoen gaat. Daarnaast vervult koningin Maxima een nevenfunctie als speciale pleitbezorger van de VN secretaris-generaal voor inclusieve financiering voor ontwikkeling. In de bijlage worden algemene vragen geformuleerd alsmede enkele specifieke vragen met betrekking tot de staatsbezoeken en de nevenfunctie.

2. Betrokkenheid van Buitenlandse Zaken met het KH De minister van Buitenlandse Zaken is politiek verantwoordelijk voorde staatsbezoeken. Daarom is destijds besloten bij het rapport Zalm om de staatsbezoeken op deze begroting te laten staan. Een bezoek dat wordt afgelegd door het staatshoofd van een land aan het staatshoofd van een ander land, heet formeel een staatsbezoek. Het staatsbezoek is voortgekomen uit de bezoeken die de (Europese) vorsten elkaar al gedurende eeuwen plachten te brengen. Staatsbezoeken door Nederiand kunnen uitsluitend door de Koning worden afgelegd, ondersteund door echtgenoot of andere leden van het Koninklijk Huis. Gemiddeld legt de Koning een tot twee staatsbezoeken per jaar af en vinden er een of twee 'inkomende' staatsbezoeken van een bevriend staatshoofd plaats. Een staatsbezoek aan Nederiand wordt normaliter binnen enkele jaren 'beantwoord' met een staatsbezoek aan het land van de gast. Het gebruik wil dat twee staatshoofden gedurende hun regeerperiode slechts eenmaal een staatsbezoek aan elkaar kunnen afleggen, waarbij het jongst aangetreden staatshoofd de langstzittende als eerste bezoekt. In het geval van monarchen kan het daarom enkele decennia duren voordat een staatsbezoek weer mogelijk is. Wel is het dan mogelijk om in plaats van een staatsbezoek een officieel bezoek aan elkaar af te leggen. Wanneer er ook een economisch belang is, kunnen staatsbezoeken vergezeld gaan van een parallelle economische missie, een handelsmissie van geïnteresseerde vertegenwoordigers van het bedrijfsleven. Hoewel staatsbezoeken vooral van symbolisch belang zijn, hebben ze ook politieke betekenis. De goede relatie tussen beide landen wordt nog eens bevestigd,

Pagina 1 van 4 Datum 6 februari 2015

Onze referentie Hoewel het protocol voor een staatsbezoek per land enigszins verschilt, is een aantal elementen vrijwel in ieder staatsbezoek terug te vinden. Daarbij hoort een officiële ontvangst met militair ceremonieel in de hoofdstad door de gastheer; een kranslegging, bijvoorbeeld bij een monument voor de onbekende soldaat; een bezoek aan de volksvertegenwoordiging; een staatsbanket; een contraprestatie door het bezoekende land in de vorm van een staatsbanket of een culturele manifestatie; en een afschelds- en vertrekceremonie. Het'standaardprogramma' van een staatsbezoek beslaat twee tot tweeënhalve dag; soms wordt dit uitgebreid met enkele dagen om ook meer bezoeken buiten de hoofdstad te kunnen brengen. Ook het uitwisselen van geschenken en onderscheidingen is een vast element. Staatsbezoeken worden georganiseerd onder verantwoordelijkheid van de grootmeester van de Koning.

Er zijn drie niveaus bezoeken op staatshoofdniveau te onderscheiden, in afnemende mate van intensiviteit: een staatsbezoek, officieel bezoek en werkbezoek. De betrokkenheid van de minister-president bij een bezoek op niveau staatshoofd is het grootst bij een inkomend staatsbezoek. Dan is de minister-president de eerste twee dagen van zo'n bezoek betrokken bij de officiële introductie, kranslegging, tête-a-tête en eventueel delegatie-overieg, staatsbanket, contraprestatie, regeringslunch, eventueel persmoment e.d. Bij inkomende officiële en werkbezoeken op staatshoofdniveau is de betrokkenheid van de minister-president in de regel beperkter. Bij uitgaande staats- of andere bezoeken van de Koning vergezelt In de regel alleen de minister van Buitenlandse Zaken de Koning.

3. Nevenfunctie Daarnaast Is Koningin Maxima speciale pleitbezorger van de VN secretaris generaal voor Inclusieve financiering voor ontwikkeling. Dit is een nevenfunctie en hiervoor gelden sinds het rapport Zalm de volgende bepalingen. De leden van het Koninklijk Huis bekleden diverse functies, waaronder neven- en erefuncties. De uitgaven die verbonden zijn met deze functies vormen geen onderdeel van de uitgaven die samenhangen met het koningschap en worden derhalve niet op de begroting van de Koning geraamd of verantwoord. Voor zover deze uitgaven toch drukken op de Rijksbegroting hangen zij samen met bijdragen aan het beleid van de verschillende ministeries waarbij leden van het Koninklijk Huis betrokken zijn. Deze uitgaven vallen onder de verantwoordelijkheid van de betreffende minister en vormen een onderdeel van zijn departementale begroting.

Waar de bedragen die hier mee samenhangen binnen de begroting van BuiZa worden verantwoord is niet terug te vinden in de begroting.

Pagina 2 van 4 Datum m 6 februari 2015 Onze referentie

Bijlage

Algemeen: 1. m

Pagina 3 van 4 jatum 6 februari 2015 Onze referentie

Pagina 4 van 4 5'

liii

t.a.v. Dhr. Van Maanen en Van Gastel m 3

Datum 15 februari 2015

Onze referentie

s memo Gesprek met SG V8J

1 - 1. Aanleiding Donderdag 19 februari 2015 van 16:00-17:00 vindt het gesprek plaats met de SG van Veiligheid en Justitie in het kader van de evaluatie van de begroting van de Koning. Ter achtergrond wordt in de volgende paragrafen ingegaan op de relatie die V&J heeft met het Koninklijk Huis. In de bijlage worden algemene vragen geformuleerd alsmede enkele specifieke vragen met betrekking tot de beveiliging.

2. Betrokkenheid van V&J met het KH De betrokkenheid van het ministerie van Financiën bij de begroting van de Koning beperkt zich tot de eerder genoemde beveiliging door de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) en door de. Dienst Bewaken en Beveiligen (DB&B). Onderstaand wordt kort ingegaan op de activiteiten van de deze onderdelen van V&J.

3.1 Wat doet de NCTV De NCTV heeft de volgende hoofdopdrachten: 8 Duiden en reduceren van geïdentificeerde dreigingen « Bewaken en beveiligen van personen, objecten, diensten en evenementen, alsmede vitale sectoren • Zorg dragen voor cyber security » Versterken van de weerbaarheid van objecten, personen, structuren en netwerken » Optimale crisisbeheersing en crisiscommunicatie Met het bundelen van deze taken wordt de slagvaardigheid van de overheid vergroot. De NCTV draagt bij aan een veilig en stabiel Nederiand door dreigingen te onderkennen en de weerbaarheid en bescherming van vitale belangen te versterken. Doel is het voorkomen en beperken van maatschappelijke ontwrichting.

Binnen de NCTV is het de directie Bewaking, Beveiliging, Burgeriuchtvaart (kortweg omgedoopt tot •DB3') die zorg draagt voor het stelsel bewaken en beveiligen, de beveiliging van de burgeriuchtvaart, het stelsel inzet speciale eenheden (DSI), de Renegade procedure en het Alerteringssysteem Terrorismebestrijding (ATb). Binnen de beleidsafdeling DB3 zijn taken belegd als het bijdragen aan (inter) nationale weten regelgeving, pariementaire aangelegenheden, beveiligingsplannen, (inter)nationale beleidsontwikkeling, technische ontwikkelingen en ontwikkeling van beveiligingsconcepten. De afdeling operatiën gaat over operationele aangelegenheden; zoals het ATb, de inzet van de

Pagina 1 van 4 Datum 15 februari 2015 Onze referentie DSI, specifieke beveiligingsopdrachten bewaken en beveiligen, evenals de programma's ten behoeve van de beveiliging van het Koninklijk Huis, politici en bewindspersonen.

4. Dienst Bewaken en Beveiligen (DB&B). DB&B is een onderdeel van de landelijke eenheid naast de 10 regionale eenheden binnen de nationale politie. Zij krijgt van de Directie Bewaking, Beveiliging, Burgeriuchtvaart de beveiligingsopdrachten.

4.1. Welke belangrijke mensen worden in Nederland persoonlijk beveiligd? » Leden van het Koninklijk Huls • Gasten van het Koninklijk Huis » Staatshoofden en regeringsleiders • Diplomaten of andere hoge buitenlandse gasten <• Maar ook: opiniemakers en columnisten (uit de praktijk blijkt dat door het toenemende geweld en de spanningen in de samenleving hun publieke standpunten en meningen een gevaar op dreiging kunnen opleveren).

4.2. Hoe worden deze mensen beveiligd? De DB&B beveiligt 'op maat'. Dit wil zeggen dat zij per afzonderiijke beveiligingsopdracht bepaalt hoeveel persoonsbeveiligers, welke middelen en welke maatregelen nodig zijn om de veiligheid van de te beveiligen persoon zo goed mogelijk te waarborgen. Maatregelen zijn bijvoorbeeld: het controleren van routes, locaties en overnachtingsadressen. Uitgangspunt is een optimale waarborging van de veiligheid van de te beveiligen persoon. Risico's voor diens veiligheid worden zoveel mogelijk uitgesloten. Leden van het Koninklijk Huis en haar gasten worden 24 uur per dag beveiligd. Dit gebeurt in binnen- en buitenland, tijdens functie gerelateerde werkzaamheden en evenementen, maar ook in privéomstandigheden van de te beveiligen leden van het Koninklijk Huis. Het spreekt voor zich dat de dienst zich zo veel mogelijk aanpast aan de wensen van de te beveiligen personen, Dit vraagt een grote mate van flexibiliteit en improvisatievermogen van de medewerkers. Leden van het Koninklijk Huis kunnen de plannen voor hun dagindeling immers plotseling veranderen. De DB&B heeft naast het uitvoeren van persoonsbeveiligingsopdrachten ook een adviserende functie. De aanwezige kennis over persoons- en statische beveiliging deelt de dienst met de partners binnen het beveiligingsveld. De dienst wordt vanwege de aanwezige kennis en expertise steeds vaker geraadpleegd door de politie en andere (overheids)instellingen. Medewerkers van de dienst blijven door trainingen, het verzamelen van relevante informatie, netwerken en het volgen van nieuwe ontwikkelingen up-to-date op het gebied van beveiliging. Bij buitenlandse persoonsbeveiligingsopdrachten en begeleidingen bij buitenlandse (diplomatieke) bezoeken aan Nederiand werkt de DB&B nauw samen met buitenlandse zusterdiensten en liaisons.

Pagina 2 van 4 *3l!

Hi Datum PJi 15 februari 2015 Onze referentie Bijlage

Pagina 3 van 4 Datum 16 februari 2015 Onze referentie

Pagina 4 van 4 t.a.v. Dhr, Van Maanen en Van Gastel ri!

Datum 30 januari 2015

Onze referentie I Auteur Gesprek met SG BZK memo Kopie aan

1. Aanleiding Maandag 2 februari 2015 van 14:00 -14:30 vindt het gesprek plaats met de SG van BZK in het kader van de evaluatie van de Koning. Ter achtergrond wordt in de volgende paragraaf ingegaan op de relatie die AZ heeft met BZK op het gebied van het Koninklijk Huis. Deze ligt met name op het terrein van de minister van Wonen en Rijksdienst (paleizen en Kroondomein, RVB) minder op dat van de minister van BZK (Grondwet en Caribische deel van het Koninkrijk). In de bijlage worden algemene vragen geformuleerd alsmede enkele specifieke vragen met betrekking tot Instandhouding paleizen, het Jachtslot Het Oude Loo, het Kroondomein en Koninkrijksrelaties).

'Overheveling huisvestingsbudgetten'.

2. Betrokkenheid van BZK met het KH De betrokkenheid van het ministerie van BZK verioopt met name via één van de agentschappen die hier valt het Rijksvastgoedbedrijf (RVB). Dit is ontstaan ui de fusie van vier vastgoeddiensten: de Dienst Vastgoed Defensie, de Rijksgebouwendienst, het Rijksvastgoed- en ontwikkelingsbedrijf en de directie Rijksvastgoed. De Rgd is verantwoordelijk voor de paleizen en RVB is verantwoordelijk voor het beheer van het Kroondomein (zie paragraaf 3) en de verhuur van het Jachtslot Het Oude Loo dat in het paleispark ligt (zie paragraaf4). De Staat is eigenaar van de Staatsdomeinen (afdeling Hoog Soeren en afdeling Paleispark), Het is hiervoor verantwoordelijk. Voorheen zat dit bij het ministerie van Financiën. De uitgaven voor de Staatsdomeinen worden geraamd op de begroting van W&R als onderdeel van de bijdrage aan het RVB. De Staatsdomeinen betalen vergoedingen aan het Kroondomein voor personele en materiële kosten op basis van verdeelsleutels die jaariijks door RVB worden goedgekeurd. De baten en lasten van de exploitatie van het Kroondomein komen voor rekening van de Kroondrager (persoonlijk vermogen). Het gaat niet om uitgaven die functioneel samenhangen met het koningschap.

BZK is mede ondertekenaar van de Wet financieel statuut van het Koninklijk Huis (WFSKH) . Eventuele discussie over een fundamentele verschuiving op de begroting van de Koning vanuit de niet-declarabele B-component op artikel 1 naar de declarabele component op artikel 2 raakt de WFSKH. Bij de aanpassing van de WFSKH in 2008 is bepaald dat voorkomen moet worden dat tekorten op de B- Pagina 1 van 5 Datum 30 januari 2015 Onze referentie component kunnen overiopen naar de declarabele kosten. In de begroting 2009 is hiervoor - éénmalig en budgettair neutraal - het niveau van de B-component verhoogd ten laste van de declarabele kosten, met de toezegging dat een gelijksoortige verschuiving zich in de toekomst niet zal herhalen.

3 Het Kroondomein Kroondomein Het Loo bestaat in feite uit drie delen: het huidige kroondomein, het staatsdomein afdeling Paleispark en het staatsdomein afdeling Hoog Soeren. Het kroondomein vormt samen met het staatsdomein afdeling Hoog Soeren de Koninklijke Houtvesterij. Staatsdomein afdeling Paleispark staat bekend als het Paleispark. Door deze verwarrende naamgeving en de wetenschap dat het totale gebied in de volksmond vaak Het Kroondomein, Houtvesterij Het Loo of De Kroondomeinen wordt genoemd, is gezocht naar een naam die min of meer gangbaar is en ook de inhoud goed dekt. Het is Kroondomein Het Loo geworden. Het totale oppervlak van Kroondomein Het Loo telt ongeveer 10.350 hectare en bestaat uit 8.400 hectare bossen, 1.700 hectare heidevelden en 250 hectare landbouwgrond. Kroondomein Het Loo bestaat, wat betreft de eigendomsverhoudingen, uit twee gebieden: • Het eigenlijke kroondomein (ongeveer 6.700 hectare) beslaat het grootste deel van de Koninklijke Houtvesterij. Dit deel is eigendom van de Staat der Nederianden, maar de drager van de kroon, momenteel dus Koning Willem- Alexander, heeft het gebruiksrecht. Dit gebied is voor het grootste deel tussen 1900 en 1915 aangekocht door Koningin Wilhelmina. In 1959 heeft Wilhelmina haar privébezit aan de Staat der Nederianden geschonken met de voorwaarde dat de drager van de kroon het gebruiksrecht zou behouden. Aan het hoofd van de Koninklijke Houtvesterij staat de opperhoutvester. « Het staatsdomein bij Het Loo (ongeveer 3.640 hectare) bestaat uit het Paleispark en een deel van de Koninklijke Houtvesterij (afdeling Hoog Soeren). Dit gebied is ook eigendom van de Staat der Nederianden, maar valt onder het Rijksvastgoedbedrijf van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Dit deel werd in 1684 door stadhouder Willem III aangekocht en viel al in de Franse tijd aan de Staat. Het dagelijks beheer van het staatsdomein bij Het Loo wordt gevoerd door de rentmeester. Voor een doeltreffend beheer en om onnodige versnippering van het gebied te voorkomen, wordt Kroondomein Het Loo als eenheid beheerd. Aan het hoofd staat dezelfde rentmeester die door de kroondrager aangesteld is voor het eigenlijke kroondomein. Dit is de opperhoutvester.

4. Slot Het Oude Loo In het Paleispark ligt slot Het Oude Loo. Het is eigendom van de Staat. Sinds de jaren 70 van de vorige eeuw wordt Het Oude Loo door de Koningin en nu door de Koning als buitenverblijf gehuurd van de Staat. Het Oude Loo is niet toegankelijk voor publiek. De tuinen rond Het Oude Loo zijn echter in de maanden april en mei wel toegankelijk

Pagina 2 van 6 'XI

gri. Datum 30 januari 2015 3i Onze referentie Bijlage

Algemeen:

,01 I

Pagina 3 van 5 Datum 30 januari 2015 Onze referentie

Pagina 4 van 6 fill

f-l"

ffll n Datum 30 januari 2015 Onze referentie

Pagina 5 van S Datum 30 januari 2015 Onze referentie

Pagina 6 van 6 1^

Geert van Maanen en Marcel van Gastel m

Datum 30 Januari 2015

Overheveling huisvestingsbudgetten memo Bijlagen

Aanleiding Op maandag 2 februari van 14.00 - 14.30 uur vindt het gesprek plaats met de SG Binnenlandse Zaken/Wonen en Rijksdienst in het kader van de evaluatie van de Koning. SG BZK/WenR is verantwoordelijk voor een aantal relevante zaken (RVB met betrekking tot instandhouding paleizen en onroerende zaken. Kroondomein en de Directie Constitutionele Zaken en Wetgeving m.b.t. de Grondwet en de WFSKH en hij was tevens lid van de Stuurgroep Zalm. BZK evalueert in het kader van een betere bekostiging van het Rijksvastgoedbedrijf de bekostiging van de staatspaleizen, rijksmonumenten zonder huisvestingsfunctie en de huisvesting van AZ en de Hoge Colleges van Staat

Kernpunten

Pagina 1 van 3 Toelichting

1. Hervorming inputartikel BZK

• De begroting van W&R bevat een zogenoemd inputartikel met daarop het budget voor de financiering voor het (regulier en groot) onderhoud van de staatspaleizen, de Hoge Colleges van Staat (hierna: HoCoSta's), AZ (Binnenhof) en het onderhoud van Rijksmonumenten die naar hun aard niet geschikt zijn voor huisvesting van rijksdiensten. De gebouwen op het inputartikel vallen niet onder het bestaande rijkshuisvestingsstelsel. • Het budget dat op het inputartikel staat wordt direct doorgegeven aan het RVB, welke in veel gevallen naar eigen inschatting het onderhoud uitvoert. Binnen BZK is geen duidelijke opdrachtgever aangewezen die stuurt op de opdracht. BZK vervult sec de rol van budgethouder namens de verantwoordelijke departementen en zorgt dat het RVB de bijdrage van het inputartikel ontvangt. • Het gaat meerjarig om de volgende bedragen (xl.000):

2014 2015 2016 2017 2018 2019 Bijdrage huisvesting 37.905 37.761 37.296 38.699 38,571 38.871 w.v. Koninklijk Huis 14.800 14.800 14.000 13.300 13.300 13.300 w.v. HoCoSta's/AZ 23.100 23.100 23.300 23.960 23.800 23.800 Bijdrage monumenten 10.565 10.196 10.196 10.196 10.196 10.196 Totaal; 48.470 47.957 47.482 48.885 48.767 49.067

Bij de invoering van het rijkshuisvestingsstelsel in 1997 is besloten dat deze objecten niet binnen het rijkshuisvestingsstelsel vielen, o.a. omdat het moeilijk was een kostprijs te berekenen en een huur/verhuur relatie niet passend werd geacht. De budgetten hiervoor in de begroting van VROM, waar de RGD toen onder viel, waren de facto zodoende ook al een vorm van inputfinanciering.

Pagina 2 van 3 oil

Pagina 3 van 3