Informator.Pdf

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Informator.Pdf Szczególne miejsce w działalności Instytutu Pamięci Narodowej zajmuje jego ARCHIWALNYM O ZASOBIE INFORMATOR archiwum. Zgromadzony zasób, liczący na koniec 2008 r. ponad 87 tys. mb akt, sytuuje je w gronie największych archiwów wyodrębnionych w Polsce. INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ INSTYTUTU NARODOWEJ PAMIĘCI PAMIĘCI INFORMATOR W archiwum IPN przechowywane są akta o ściśle określonym zakresie chrono- logicznym i tematycznym oraz proweniencji. Na Instytut nałożony został obo- wiązek gromadzenia, ewidencjonowania, przechowywania, opracowywania, zabezpieczania, udostępniania i publikowania dokumentów organów bezpieczeń- stwa państwa, wytworzonych oraz gromadzonych od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r., a także organów bezpieczeństwa III Rzeszy Niemieckiej i Związku O ZASOBIE ARCHIWALNYM Socjalistycznych Republik Sowieckich. INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ Wzrastające z roku na rok zainteresowanie archiwaliami IPN i równocześnie coraz lepsze rozpoznanie zgromadzonego zasobu sprawiły, że konieczne stało się opra- cowanie wstępnej, ale i pod wieloma względami kompleksowej pomocy archi- walnej dla użytkowników archiwum, jaką jest informator o zasobie archiwalnym. W swojej warstwie merytorycznej obejmuje on wszystkie archiwalia, niezależnie (stan na dzień 31 grudnia 2008 roku) od stopnia ich opracowania, dzięki czemu prezentuje realny stan zasobu archi- walnego Instytutu. Konstrukcja i układ wewnętrzny publikowanego informatora jest pierwszą próbą zdefi niowania całej struktury zasobu archiwalnego IPN. Zapraszamy na naszą stronę internetową www.ipn.gov.pl oraz do księgarni internetowej www.ipn.poczytaj.pl Cena 60 zł IPN Warszawa 2009 informator6 KS copy 4.indd 1 8/28/09 12:10:12 PM INFORMATOR O ZASOBIE ARCHIWALNYM INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ (stan na dzień 31 grudnia 2008 roku) INSTYTUT PAMIĘCI NARODOWEJ KOMISJA ŚCIGANIA ZBRODNI PRZECIWKO NARODOWI POLSKIEMU INFORMATOR O ZASOBIE ARCHIWALNYM INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ (stan na dzień 31 grudnia 2008 roku) Redakcja naukowa Jerzy Bednarek, Rafał Leśkiewicz WARSZAWA 2009 Publikacja przygotowana w ramach prac naukowo-badawczych Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów Instytutu Pamięci Narodowej Recenzenci Kamila Follprecht (Archiwum Państwowe w Krakowie) Andrzej Paczkowski (Polska Akademia Nauk) Bohdan Ryszewski (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie) Projekt graficzny okładki Krzysztof Siwiec Redakcja techniczna Andrzej Broniak Korekta Jerzy Bednarek, Mirosław Filipiak, Wojciech Kujawa, Rafał Leśkiewicz Indeksy Jerzy Bednarek, Mirosław Filipiak, Jakub Gołębiewski, Wojciech Kujawa, Cyprian Wilanowski Skład i łamanie Agencja Poligraficzna Sławomir Zych Opracowanie kartograficzne Wojciech Czaplicki Tłumaczenie streszczenia Magdalena Ostrowska (jęz. angielski) Maria Górna (jęz. niemiecki) Weronika Markowska (jęz. rosyjski) Druk i oprawa Legra Sp. z o.o. ul. Rybitwy 15, 30-716 Kraków © Copyright by Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Warszawa 2009 ISBN 978-83-7629-068-3 Zapraszamy na naszą stronę internetową www.ipn.gov.pl oraz do księgarni internetowej www.ipn.poczytaj.pl SPIS TREŚCI Wstęp .............................................................................................................. 9 (Jerzy Bednarek, Rafał Leśkiewicz) Organizacja i struktura pionu archiwalnego IPN ..................................... 10 Gromadzenie zasobu archiwalnego.......................................................... 13 Stan opracowania...................................................................................... 16 Udostępnianie ........................................................................................... 19 Cel i struktura Informatora o zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej .................................................................. 23 Przegląd głównych instytucji aparatu represji III Rzeszy Niemieckiej, Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich i Polski Ludowej ......... 29 (Bogusław Kopka) Nazistowski i sowiecki aparat terroru ..................................................... 29 Aparat represji w Polsce Ludowej (1944–1989/1990) ........................... 37 Zasady korzystania z archiwum .................................................................. 49 Zasób archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej ....................................... 55 Biuro Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów w Warszawie .............. 57 (Maria Ciesielska, Bożena Cisek, Agata Dawidowicz, Maria From, Maciej Frydrychowicz, Zofia Furmanek, Katarzyna Kominek, Andrzej Pieczunko, Janusz Piwowar, Małgorzata Rybak, Stanisław Sokół, Anna Włoch, Jacek Woyno, Ewa Wójcicka, Monika Żak, Dominika Żurek) Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku ............................ 465 (Wojciech Fedorowicz) Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku. Delegatura w Olsztynie ............................................................................ 505 (Daniel Białuński) 6 ____________________________________________________________________________________ SPIS TREŚCI Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku ............................... 517 (Robert Chrzanowski, Anna Nadarzyńska) Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku. Delegatura w Bydgoszczy ..................................................................... 563 (Krzysztof Bartosik, Beata Binaszewska, Renata Dobies, Lech Graduszewski, Przemysław Horiszny, Aleksandra Kończak, Maciej Łopatka, Anna Madziarska, Bernadeta Romanowska) Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach .......................... 611 (Wojciech Krupa, Leszek Malczak, Tomasz Marszałek, Daniel Salbert, Łukasz Wiecha) Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie ............................. 667 (Witold Bielas, Anna Czocher, Rafał Dyrcz, Iwona Dziuba, Agnieszka Gorczyca, Piotr Kuruc, Jacek Kwilosz, Piotr Migda, Rafał Sularz, Piotr Suski, Wiesław Świątek) Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie. Delegatura w Kielcach .......................................................................... 731 (Mieszko Oziębłowski, Agnieszka Szczerba) Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Lublinie ............................... 751 (Grzegorz Joniec, Jacek Romanek) Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Lublinie. Delegatura w Radomiu ......................................................................... 783 (Danuta Pawlik) Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi ................................... 795 (Krzysztof Kolasa, Robert Rabiega) Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu .............................. 849 (Rafał Reczek) Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie ........................... 923 (Dariusz Byszuk, Joanna Kublicka) Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie ............................ 963 (Tomasz Dźwigał) Oddział Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu ......................... 997 (Stefan Białek, Maciej Stefanicki) SPIS TREŚCI ____________________________________________________________________________________ 7 Wykaz skrótów ............................................................................................ 1127 Bibliografia .................................................................................................. 1133 Summary ...................................................................................................... 1145 Zusammenfassung ....................................................................................... 1147 Резюме ......................................................................................................... 1149 Indeks przedmiotowy .................................................................................. 1151 Indeks nazwisk i pseudonimów ................................................................. 1219 Indeks geograficzny .................................................................................... 1233 Jerzy Bednarek Rafał Leśkiewicz WSTĘP Szczególne miejsce w działalności Instytutu Pamięci Narodowej zajmuje jego archi- wum. Zarządza nim jeden z pionów merytorycznych Instytutu, nazwany zgodnie z ustawą Biurem Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów (BUiAD)1. Wraz z siecią terenowych archiwów, funkcjonujących w ramach oddziałowych biur udostępniania i archiwizacji dokumentów (OBUiAD), archiwum IPN posiada status archiwum wyodrębnionego, które- go zasób jest integralną częścią narodowego zasobu archiwalnego2. Ze względu na zakres i charakter zgromadzonych materiałów, archiwum IPN należy zaliczyć do archiwów historycznych. Przechowuje się w nim akta o ściśle określonym zakresie chronologicznym i tematycznym oraz proweniencji. Ustawodawca nałożył na Instytut obowiązek gromadzenia, ewidencjonowania, przechowywania, opracowywania, zabezpieczania, udostępniania i publikowania dokumentów organów bezpieczeństwa państwa, wytworzonych oraz gromadzonych od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r., a także organów bezpieczeństwa III Rzeszy Niemieckiej i Związku Soc ja lis tycz - nych Republik Sowieckich. Materiały te dotyczą: a) zbrodni nazistowskich i komunistycznych popełnionych na osobach narodowości polskiej lub obywatelach polskich innych narodowości w okresie od dnia 1 września 1939 r. do dnia 31 lipca 1990 r., b) innych przestępstw stanowiących zbrodnie przeciwko pokojowi, ludzkości lub zbrodnie wojenne, c) innych represji z motywów politycznych, jakich dopuścili się funkcjonariusze pol- skich organów ścigania lub wymiaru sprawiedliwości albo osoby działające na ich zlecenie, a ujawnionych w treści orzeczeń zapadłych na podstawie Ustawy z dnia 23 lutego 1991

  1249
Recommended publications
  • Deutsche Besatzungspolitik in Polen 1939 Bis 1945
    1945 – Simon Lengemann (Hrsg.) Lengemann Simon / Dieter Bingen Dieter Dieter Bingen / Simon Lengemann (Hrsg.) Deutsche Besatzungspolitik in Polen 1939 Deutsche Besatzungspolitik in Polen 1939 – 1945 Eine Leerstelle deutscher Erinnerung? Band 10398 Dieter Bingen / Simon Lengemann (Hrsg.) Deutsche Besatzungspolitik in Polen 1939 – 1945 Schriftenreihe Band 10398 Dieter Bingen / Simon Lengemann (Hrsg.) Deutsche Besatzungspolitik in Polen 1939 – 1945 Eine Leerstelle deutscher Erinnerung? Diese Veröffentlichung stellt keine Meinungsäußerung der Bundeszentrale für politi- sche Bildung dar. Für die inhaltlichen Aussagen tragen die Autorinnen und Autoren die Verantwortung. Beachten Sie bitte auch unser weiteres Print- sowie unser On- line- und Veranstaltungsangebot. Dort finden sich weiterführende, ergänzende wie kontroverse Standpunkte zum Thema dieser Publikation. Die Inhalte der zitierten Internetlinks unterliegen der Verantwortung der jeweiligen Anbieter. Für eventuelle Schäden und Forderungen können die Bundeszentrale für politische Bildung sowie die Autorinnen und Autoren keine Haftung übernehmen. Bonn 2019 © Bundeszentrale für politische Bildung Adenauerallee 86, 53113 Bonn Projektleitung: Simon Lengemann, bpb Lektorat: Klara Fischer Umschlaggestaltung, Satzherstellung und Layout: Naumilkat – Agentur für Kommuni kation und Design, Düsseldorf Umschlagabbildung: © Muzeum Ziemi Wieluńskiej. Die Trümmer der Kleinstadt Wieluń nach der deutschen Bombardierung am frühen Morgen des 1. September 1939 Druck und Bindung: Druck- und Verlagshaus Zarbock
    [Show full text]
  • Geographischer Index
    2 Gerhard-Mercator-Universität Duisburg FB 1 – Jüdische Studien DFG-Projekt "Rabbinat" Prof. Dr. Michael Brocke Carsten Wilke Geographischer und quellenkundlicher Index zur Geschichte der Rabbinate im deutschen Sprachgebiet 1780-1918 mit Beiträgen von Andreas Brämer Duisburg, im Juni 1999 3 Als Dokumente zur äußeren Organisation des Rabbinats besitzen wir aus den meisten deutschen Staaten des 19. Jahrhunderts weder statistische Aufstellungen noch ein zusammenhängendes offizielles Aktenkorpus, wie es für Frankreich etwa in den Archiven des Zentralkonsistoriums vorliegt; die For- schungslage stellt sich als ein fragmentarisches Mosaik von Lokalgeschichten dar. Es braucht nun nicht eigens betont zu werden, daß in Ermangelung einer auch nur ungefähren Vorstellung von Anzahl, geo- graphischer Verteilung und Rechtstatus der Rabbinate das historische Wissen schwerlich über isolierte Detailkenntnisse hinausgelangen kann. Für die im Rahmen des DFG-Projekts durchgeführten Studien erwies es sich deswegen als erforderlich, zur Rabbinatsgeschichte im umfassenden deutschen Kontext einen Index zu erstellen, der möglichst vielfältige Daten zu den folgenden Rubriken erfassen soll: 1. gesetzliche, administrative und organisatorische Rahmenbedingungen der rabbinischen Amts- ausübung in den Einzelstaaten, 2. Anzahl, Sitz und territoriale Zuständigkeit der Rabbinate unter Berücksichtigung der histori- schen Veränderungen, 3. Reihenfolge der jeweiligen Titulare mit Lebens- und Amtsdaten, 4. juristische und historische Sekundärliteratur, 5. erhaltenes Aktenmaterial
    [Show full text]
  • Nabytki Biblioteki Kórnickiej Rok 2019
    NABYTKI BK PAN w 2019 roku styczeń-grudzień RĘKOPISY DUDA GRACZ, Jerzy; List do Barbary Keller-Wojtkiewicz z 29.06.1983.; Katowice : 1983. DUDA GRACZ, Jerzy; List do Barbary Keller-Wojtkiewicz z 25.07.1983.; Katowice : 1983. IŁŁAKOWICZÓWNA, Kazimiera; Kartka korespondencyjna adresowana do Henryka Krzeczkowskiego właściwie Hermana Gernera tłumacza, pisarza, publicysty, działacza opozycji demokratycznej w PRL, Format 10,5x14,5 cm. Kartka dwustronnie zapisana; [S.l s.n.], 1962 IŁŁAKOWICZÓWNA, Kazimiera; Kartka pocztowa z życzeniami adresowana do Henryka Krzeczkowskiego właściwie Hermana Gernera tłumacza, pisarza, publicysty, działacza opozycji demokratycznej w PRL, Format 9x16 cm. Kartka datow. Poznań 20.12.62.; Poznań [s.n.], 1962. IŁŁAKOWICZÓWNA, Kazimiera; Kartka pocztowa z życzeniami świątecznymi adresowana do Henryka Krzeczkowskiego właściwie Hermana Gernera tłumacza, pisarza, publicysty, działacza opozycji demokratycznej w PRL, Format 10,2x15 cm. Kartka datow. Poznań 20.12.64.; Poznań [s.n.], 1964. IŁŁAKOWICZÓWNA, Kazimiera; List rękopiśmienny adresowany do Henryka Krzeczkowskiego właściwie Hermana Gernera tłumacza, pisarza, publicysty, działacza opozycji demokratycznej w PRL, Format 20,5x14,5 cm. 2-stronnie zapisany atramentem. List datow. Poznań 25.1.63; Poznań [s.n.], 1963. JEŻEWSCY; Jeżewscy herbu Jastrzębiec - Zbiór 8 dokumentów zwiazanych z legitymacją szlachecką Ignacego Józefa Jeżewskiego przed Heroldią Królestwa Polskiego w latach 1837-1838, dat. Płock 1806 i Warszawa 1837-1838. Papier stemplowy, Autografy petenta i urzędników. Pieczęcie urzędowe; Rękopis; [S.l. : s.n., ca 1837]. Kronika życiowa Jana Witkowskiego spisana 09.07.1980 w Poznaniu. Reprodukcje 194 fotografie z oryginału na płycie CD. Proces Jana Działyńskiego i towarzyszy, wydany 28 kwietnia 1865 r. Wyrok Sądu Najwyższego w Berlinie w tzw. drugim procesie polskim.; Berlin : 1865.
    [Show full text]
  • Is the Name “Polish Death Camps” a Misnomer?
    Czech-Polish Historical and Pedagogical Journal 95 Is the Name “Polish Death Camps” a Misnomer? Jacek Gancarson / e-mail: [email protected] The Home Army Cichociemni Paratroopers Foundation, Warsaw, Poland Natalia Zaitceva / e-mail: [email protected] The Herzen State Pedagogical University of Russia, St. Petersburg, Russia Gancarsom, J. – Zaitceva, N. (2019). Is the Name “Polish Death Camps” a Misnomer? Czech-Polish Historical and Pedagogical Journal, 11/2, 95–107. https://doi.org/10.5817/cphpj-2019-022 The purpose of the study is a historical-linguistic analysis of the ambiguous name “Polish death camps” (or “Polish concentration camps”), which for the last thirty years has led to conflicting assessments among politicians, journalists and historians, and in some cases being considered as a term. In order to make an accurate assessment of this name, and to clarify the question of the correctness/incorrectness of its use and come to a conclusion about the linguistic suitability/unsuitability to consider it a term, the authors study the new evidence by historians, interviews with public and political figures, and in particular, for the first time investigate the original editorial material where the name was formulated. In the course of the study, the true source of the name “Polish death camps” was first disclosed and a comprehensive history of its use was presented. Basing on gathered material the conclusion was made that the name is linguistically incorrect and can not be used as a term. Key words: Polish death camps; language
    [Show full text]
  • Der Reichsgau Wartheland in Den Jahren 1939–1945
    ACTA UNIVERSITATIS WRATISLAVIENSIS No 3840 Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem 40, nr 2 Wrocław 2018 DOI: 10.19195/2300-7249.40.2.4 WOJCIECH WICHERT Oddziałowe Biuro Badań Historycznych IPN w Szczecinie ORCiD: 0000-0003-1335-592X „Exerzierplatz des Nationalsozialismus“ — der Reichsgau Wartheland in den Jahren 1939–1945 Kein anderes Land befand sich so lange unter der Besatzung des Dritten Reiches wie Polen. Polen war das erste Opfer der deutschen Aggression und hat als erstes Land unter großen Opfern zuerst bewaffneten Widerstand geleistet und später in den Jahren 1939–1945 beispiellose Personen-, Kultur- und Materialver- luste erlitten. Der deutsche Überfall auf Polen im September 1939, die Einstel- lung und die Verbrechen gegenüber Polen waren eine Form von Ausführung des antislawischen Rassismus. Die neueren Forschungen, insbesondere die, die seit den neunziger Jahren geführt wurden, offenbaren die tatsächliche Größe der ver- brecherischen Politik gegenüber den slawischen Völkern. Sie zeigen, wie sich der deutsche Nationalismus zum Rassismus entwickelt hat, das Ziel verfolgend die slawische Bevölkerung durch die nationalsozialistische Germanisierungspolitik aus ihrer Heimat zu vertreiben und sie durch die „höhere arische Rasse“ zu be- siedeln1. Diese Maßnahmen der Besatzung wurden in den schon vor dem Krieg ausgearbeiteten Generalplan Ost aufgenommen, in ein großangelegtes Kolonisie- rungs- und Germanisierungsprojekt der Gebiete in Ostmitteleuropa und in Ost- europa, das mit der Aussiedlung beziehungsweise mit der Eliminierung der hier niedergelassenen slawischen Bevölkerung verbunden war2. Vor allem aus dieser 1 A. Wolff-Powęska, Pamięć, brzemię i uwolnienie. Niemcy wobec nazistowskiej przeszłości (1945–2010) [Erinnerung — Last und Befreiung. Die Deutschen gegenüber die nationalsozialisti- schen Vergangenheit (1945–2010)], Poznań 2011, S.
    [Show full text]
  • Die Vernichtung Der Polnischen Intelligenz
    DIE VERNICHTUNG DER POLNISCHEN INTELLIGENZ I. DER VÖLKERMORD AN POLENS ELITEN Nach einer polnischen Untersuchung aus dem Jahr 1947 wurden in der Zeit 1939 bis 1945 ermordet: 1 56,9 % der Rechtsanwälte 38,7 % der Ärzte 28,5 % der Professoren und Assistenten 27,2 % der katholischen Geistlichen 21,5 % der Richter, Staatsanwälte und Gerichtsreferendaren 13,1 % der Oberschullehrer Adolf Hitler war 1939 auf dem Höhepunkt seiner Macht und Popularität. Mit dem völkerrechtswidrigen Überfall auf den Nachbarstaat Polen begannen die sogenannten Blitzkriege. Der Diktator machte keinen Hehl daraus, was unter seinem Kriegshandwerk zu verstehen war: „Anzustreben bleibt, dem Gegner zu Beginn den vernichtenden Schlag beizubringen. Recht oder Unrecht oder Verträge sollen keine Rolle spielen.“2 Über seine verbrecherische Absicht ließ er seine Generäle, die er am 22. August 1939 um sich versammelte, nicht im Unklaren; seine Forderung an die militärische Führung lautete: > „1. Rücksichtslose Entschlossenheit > 2. Das Ziel ist die Vernichtung Polens, das bedeutet die Beseitigung seiner lebendigen Kraft. Der Feind ist zu vernichten, was auf immer neuen Wegen angestrebt werden muss. > 3. Die Mittel sind gleichgültig. Es handelt sich nicht darum, das Recht auf unserer Seite zu haben, sondern ausschließlich um den Sieg. > 4. Die Durchführung muss hart und rücksichtslos erfolgen. Gegen alle Erwägungen des Mitleids. Wir müssen uns dagegen hart machen!“3 Niemand widersprach diesen menschenrechtswidrigen Plänen. Hitler hatte der Generalität im Falle des Sieges steile
    [Show full text]
  • Piaśnica a Scene of German Crimes in Pomerania in 1939
    Piaśnica A scene of German crimes in Pomerania in 1939 Introduction by Monika Tomkiewicz PhD, historian and member of the Regional Commission for Investigation of Crimes Against the Polish Nation in Gdańsk Scientific consultation Prof. dr hab. Bogdan Chrzanowski Text edited by Janosz Józefczyk Mirosław Odyniecki Correction of texts by Mateusz Ihnatowicz, PhD Jacek Pudliszewski, PhD Biographical notes written by Mateusz Ihnatowicz, PhD Cover design by Karol Formela First edition The Stutthof Museum in Sztutowo Wejherowo 2017 ISBN 978-83-946986-5-2 Published by: The Stutthof Museum in Sztutowo for the Branch Office: The Piaśnica Museum in Wejherowo (in organisation) 11/2 Św. Jacka St., 84-200 Wejherowo phone/fax: +48 58 736 11 11 e-mail: [email protected] www.muzeumpiasnickie.pl Table of Contents Introduction. Massacre in Piaśnica ................................................. 4 Piaśnica ......................................................................................... 11 Main Memorial ............................................................................. 13 Crossroads – “Pensive Christ” ...................................................... 14 Grave No. 4 ................................................................................... 15 Grave No. 1 ................................................................................... 16 Grave No. 2 ................................................................................... 17 Monument to Leon Najman – Mirza Kryczyński ......................... 18 Memorial
    [Show full text]
  • Zbrodnie Niemieckie • Intelligenzaktion 1939, • Generalplan Ost, • K Rew I Łzy • P Owstanie ̕44 Zagłada Elit Eksterminacja Narodu Zamojszczyzny I Rzeź Woli
    DODATEK SPEcjalny część II Zbrodnie niemieckie • Intelligenzaktion 1939, • Generalplan Ost, • Krew i łzy • Powstanie ̕44 zagłada elit eksterminacja narodu Zamojszczyzny i rzeź Woli Współfinansowane ze środków Funduszu Sprawiedliwości, Organizatorzy: którego dysponentem jest Minister Sprawiedliwości TYGODNIK LISICKIEGO Spis treści 72–74 INTELLIGENZAKTION: ZAGłADA ELIT Maciej Rosalak - Gauleiter zawołał: „Musimy tych zawszonych Polaków wytępić, po cząwszy od kołyski!”. Tłum Niemców odpowiedział rykiem: „Niech zginą 75–77polskie psy!” NA DNIE PIEKłA Piotr Włoczyk i Stanisław Zalewski Niektórzy więźniowie mówili nawet, że chętnie by wrócili z Gusen II do Auschwitz, i to nawet na kolanach, 78–79jeżeli ktoś dałby im wtedy wybór WYKONAWCA GENERALPLAN OST Tomasz Stańczyk Głównym realizatorem planów eksterminacji naszego narodu w Generalnym Gubernatorstwie został SS-Obergruppenführer Friedrich 80–82Krüger PACYFIKACJA ZAMOJSZCZYZNY 1942/1943 Piotr Zychowicz - Wysiedlenia spowodowały zniszcze nie regionu i nieopisane cierpienia polskiej ludności – samych dzieci 83–85Niemcy zamordowali 10 tys. MęCZeńSTWO WARSZAWY Maciej Rosalak Niemcy pędzili warszawiaków wraz z dziećmi przed czołgami i palili żywcem. Mordowali jeńców i cywili, gwałcili kobiety… REDAKCJA: Redaktor: Maciej Rosalak z zespołeM: Studio graficzne: Wojciech Niedzielko (grafik prowadzący), Jakub Tański (grafik), Jacek Nadratowski (DTP) Fotoedycja: Edyta Bortnowska, Hitler odprawia kolumnę Przemysław Traczyk Wehrmachtu na wojnę z Polską 72 Korekta: Jadwiga Marculewicz-Olaś Okładka: NAC FOT. BUNDESARCHIV BILD WWW . DORZECZY. PL DO RZECZY TYGODNIK LISICKIEGO Generalplan Ost oraz Endlösung der Judenfrage bydwa upiorne, największe ludobójcze plany hitlerowskich Niemiec zrodziły się w chorych umysłach przywódców Ohitlerowskich w 1941 r. Sukcesy na froncie wojny z ZSRS wydawały się im wtedy ukoronowaniem podboju całej Europy, umożliwiającym zarówno zagospodarowanie „przestrzeni życiowej” (niem.: Lebensraum) na wschodzie, jak i zlikwidowanie „problemu żydowskiego” (niem.
    [Show full text]
  • Zeitschrift Der Botanischen Abteilung Naturwissenschaftlicher Verein Der Provinz Posen
    ZOBODAT - www.zobodat.at Zoologisch-Botanische Datenbank/Zoological-Botanical Database Digitale Literatur/Digital Literature Zeitschrift/Journal: Zeitschrift der Botanischen Abteilung Naturwissenschaftlicher Verein der Provinz Posen Jahr/Year: 1898-99 Band/Volume: 5 Autor(en)/Author(s): unbekannt Artikel/Article: Floristische Mitteilungen. 24-32 24 Ähren zeigten doch noch am oberen Ende statt der Schein¬ früchte die Spuren von S.-Blüten. An demselben Orte wurden mehrere Stauden von Carex glauca beobachtet, bei denen sich am Grunde der ziemlich lang gestielten untersten Ähren statt der einzelnen Scheinfrüchte kleine Ährchen entwickelt hatten. Diese be¬ standen aus mehreren, wie es schien, völlig kräftig ausge¬ bildeten Fruchtblattblüten. Diese waren durch einen, manchmal 1 cm weiten Zwischenraum von einander und von dem weiter oben beginnenden normalen Blütenstande getrennt. Analog entwickelte Exemplare von Carex liirta befinden sich im Ritschl'schen Herbar, bei denen die Seiten- ährchen, welche statt der unteren Blüten entstanden sind, sich viel kräftiger noch ausgebildet haben. „Auf nassem Sande links vom Kuhndorfer Thor 1856" besagt RitschFs Zuschrift. Das KuhndorferThor ist das heutige Königsthor. Floristische Mitteilungen. Thalictrum minus. Zwischen Radojewo und Biedrusko wurden auf einer Waldblösse am 28. V 98 mehrere Exemplare in Vollblüte gefunden. Es war nicht ersichtlich, aus welchem Grunde diese Pflanzen der Vollblüte der Art, welche um fast vier Wochen später fällt, so erheblich vorauseilten. Pulsatilla vulgaris** 1) Herr Apotheker Grieben teilte dem Herausgeber mit, dass er noch vor wenigen Jahren diese Pflanze zwischen Eawitsch und Bojanowo (also Kreis Rawitsch, dicht an der Grenze Schlesiens) gefunden habe. Vergleiche übrigens die Mitteilung S. 1, welche sich vielleicht auf P. patens, die vielfach in der Provinz vorkommt, bezieht, da diese Art dort nicht angegeben ist.
    [Show full text]
  • Appelbaum , Günther
    1 Beiträge zu einem Biographischen Lexikon der Deutschen aus dem Raum der Provinz Posen - Schriftstellerinnen und Schriftsteller – ein biographisch-bibliographisches Verzeichnis- Erstellt von Harald Schäfer Die Erstellung dieser Publikation wurde ermöglicht durch die Förderung des Kulturreferates für Westpreussen, das Posener Land und Mittelpolen. Außerdem haben Bücher aus den Beständen der Martin –Opitz-Bibliothek in Herne und der Forschungsbibliotek des Herder – Institutes zur Erstellung dieser Publikation nicht unwesentlich beigetragen. 1 2 Einführung Bis heute ist das Desiderat einer umfassenden Literarturgeschichte der Deutschen aus der ehemaligen Provinz Posen zu konstatieren, die zwischen den Teilungen Polens im 18. Jahrhundert bis zum Ende des Jahres 1918 als Teil des preußischen Staates bzw. des Deutschen Reiches bestanden hat. Im Gegensatz zu anderen altostdeutschen Provinzen und Siedlungsgebieten der Deutschen im östlichen Europa (1) gibt es keine gattungsübergreifende und umfassende Gesamtdarstellung der deutschsprachigen Literatur, die aus dem Raum der preußischen Provinz Posen hervorgegangen ist. Die polnische Germanistik hat exemplarisch einen Aspekt der Regionalliteratur (2) Posens intensiver dargestellt – nämlich den der „Ostmarkenliteratur“. Mithilfe dieser speziell definierten Literatur sollten die Germanisierungsbestrebungen der deutschen Polenpolitik literarisch flankierend unterstützt werden. Literarische Texte nahmen diesen politischen „mainstream“ auf und glorifizierten den Mythos von der deutschen Mission im Osten
    [Show full text]
  • Die Nationalitätenverhältnisse in Der Provinz Posen Im Spiegel Der Letzten Reichstagswahl Vor Dem Ersten Weltkrieg (1912)
    Die Nationalitätenverhältnisse in der Provinz Posen im Spiegel der letzten Reichstagswahl vor dem Ersten Weltkrieg (1912) von Helmut Neubach Um die Stärke der Nationalitäten in den ehemaligen preußischen Ost- provinzen festzustellen, werden meistens die Volkszählungen herange- zogen.1 Verhältnismäßig selten wertet man dagegen die Ergebnisse der Reichstagswahlen aus 2, obwohl sie einen nicht zu übertreffenden politi- schen Gradmesser darstellen. Eine besonders große Bedeutung hat die Wahl zum 13. Deutschen Reichstag am 12. Januar 1912 erlangt, weil sie das letzte Plebiszit der männlichen Bevölkerung des Deutschen Reiches vor dem Ersten Weltkrieg 1) Die Volkszählung im Deutschen Reich am 1. Dezember 1910 (Statistik des Deutschen Reiches, Bd. 240), Berlin 1915. Die Angaben über die Provinz Posen auf S. 187—199; M. Broesicke: Polen und Deutsche im Lichte der Sta- tistik, Berlin 1910 (behandelt noch nicht die Volkszählung von 1910, sondern nur von 1905); ders.: Einiges über Deutsche und Polen nach der Volkszählung von 1910, in: Zs. des Königlich Preußischen Statistischen Landesamtes 52 (1912), S. 87—89; F. S w a r t : Deutsche und Polen in der Provinz Posen nach der Be- rufszählung 1907, in: Jb. für Gesetzgebung, Verwaltung und Volkswirtschaft, N. F. 36 (1912), S. 860—880; M. M i t s c h er 1 i c h : Die Ausbreitung der Polen in Preußen, Leipzig 1913; Die Ostgebiete des Deutschen Reiches, hrsg. von G. Rhode, 3. Aufl., Würzburg 1956, S. 54—95. Siehe ferner M. Laubert: Das Nationalitätenverhältnis von Westpreußen und Posen zur Zeit der polnischen Teilungen und vor Kriegsausbruch, in: Volk unter Völkern, hrsg. von K. C. Loesch, Breslau 1925, S.
    [Show full text]
  • Schrifttum Über Das Posener Land 1961-1962 Und Nachträge in Auswahl Bearbeitet Von Herbert Rister
    555 Schrifttum über das Posener Land 1961-1962 und Nachträge in Auswahl bearbeitet von Herbert Rister I. ALLGEMEINES 1. Bibliographien und Zeitschriften 1. Bibliografia regionalna Wielkopolski i Ziemi Lubuskiej. Za r. 1959. (Praca zesp. pod red. B[oùesùawa] Świderskiego. Materiaùy zebr.: H. Dąbrowska [u.a.].) Po. 1962. 314 S. [Regionale Bibliogr. Großpolens u. d. Landes Lebus t d. J. 1959. Gemeinschaftsarbeit, hrsg. v. B. Swiderski.] 2. Rister, Herbert: Schrifttum über das Posener Land. 1959—1960. Auswahl. In: ZfO. 10. 1961, 3. S. 585—600. 3. Veröffentlichte Arbeiten von Walther Maas 1917—1961. In: Geogr.-Gesch.- Pädagogik. Festschr. f. Walther Maas. Gott. 1961. S. 223—250. 4. Arboretum Kórnickie. Po. 5. 1960 (1981)—7. 1962. [Die Baumschule Kórnik.] 5. Archeologia. Roczn. Państw. Muzeum Archeol. w Warsz. Warsz. 11. 1959/60 (1961). 12. 1961 (1962). [Archäologie. Jb. d. Staatl. Museums f. Vorgesch. i. War• schau.] 6. Biuletyn. (Kuratorium Okręgu Szkoùn. Bydgoskiego w Toruniu.) Toruń. 1. i960, Jan. ff. [Nachrichten d. Kuratoriums d. Schulbezirkes Bromberg i. Thorn.] 7. Dziennik urzędowy Rady Narodowej m. Poznania. Po. 1962. [Amtsblatt d. Nationalrates d. Stadt Posen.] 8. Dziennik urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu. Po. 1962. [Amtsblatt d. Nationalen Wojewodschaftsrates i. Posen.] 9. Fontes archaeologici Posnanienses. (Muzeum Archeol. w Po.) Po. 11. 1960. 12. 1961. 10. Gazeta poznańska. (Kom. Woj. Pol. Zjedn. PR.) Po. 13. 1961. [Posener Zei• tung.] 11. Jahrbuch Weichsel-Warthe. Hrsg.: Landsmannsch. Weichsel-Warthe. Gevels- berg/Westt 7. 1961. 8, 1962. 12. Kronika miasta Poznania. Po. 29. 1961. 30. 1962. [Chronik d. Stadt Posen.] 13. Kwartalnik geologiczny. (Inst. Geolog.) Warsz. 5.1961. 6.1962, [Geolog.
    [Show full text]