Majadiliano Ya Bunge Mkutano Wa Kumi Na Mbili
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Hii ni Nakala ya Mtandao (Online Document) BUNGE LA TANZANIA _____________ MAJADILIANO YA BUNGE ______________ MKUTANO WA KUMI NA MBILI Kikao cha Kumi na Sita – Tarehe 2 Julai, 2008 (Mkutano Ulianza Saa Tatu Asubuhi) D U A Naibu Spika (Mhe. Anne S. Makinda) Alisoma Dua HATI ZILIZOWASILISHWA MEZANI: Hati zifuatazo ziliwasilishwa Mezani na:- WAZIRI WA MIUNDOMBINU: Hotuba ya Bajeti ya Waziri wa Miundombinu kwa Mwaka wa Fedha 2008/2009. MHE. MOHAMMED H. MISSANGA - MWENYEKITI WA KAMATI YA MIUNDOMBINU: Taarifa ya Kamati ya Miundombinu kuhusu utekelezaji wa Wizara ya Miundombinu kwa mwaka Mwaka wa Fedha uliopita, pamoja na maoni ya Kamati kuhusu Makadirio ya Matumizi ya Ofisi hiyo kwa Mwaka 2008/2009. MHE. SAVELINA S. MWIJAGE (K.n.y. MHE. KABWE Z. ZITTO - MSEMAJI WA KAMBI YA UPINZANI KWA WIZARA YA MIUNDOMBINU): Taarifa ya Msemaji wa Kambi ya Upinzani kuhusu utekelezaji wa Wizara ya Miundombinu kwa Mwaka wa Fedha uliopita, pamoja na maoni ya Kambi ya Upinzani kuhusu Makadirio ya Matumizi ya Ofisi hiyo kwa Mwaka wa Fedha 2008/2009. MASWALI NA MAJIBU Na. 142 1 Utaratibu wa Makabidhiano kwa Waheshimiwa Wabunge MHE. VITA R. KAWAWA (K.n.y. MHE. ENG. STELLA M. MANYANYA) aliuliza:- Kwa kuwa Wabunge wanawakilisha kwa muda wa miaka mitano na kwa kuwa katika kipindi hicho huwa wamepata nyaraka pamoja na mwendelezo wa shughuli mbalimbali katika maeneo yao:- (a)Je, Wabunge wanapoacha uwakilishi hufanya makabidhiano na Mbunge mpya? (b)Kama utaratibu huo haupo, je, Serikali haioni kuwa wananchi wananyimwa mwendelezo wa mambo yanayokuwa yanafuatiliwa? (c)Je, Serikali ina mpango gani wa kuboresha utaratibu uliopo katika kuachiana madaraka kama ilivyo kwenye mihimili mingine ya dola? WAZIRI WA NCHI, OFISI YA WAZIRI MKUU, SERA, URATIBU NA BUNGE alijibu:- Mheshimiwa Naibu Spika, kwa niaba ya Mheshimiwa Waziri Mkuu naomba kujibu swali la Mheshimiwa Engineer Stella Martin Manyanya, Mbunge wa Viti Maalum lenye sehemu (a), (b) na (c) kwa pamoja kama ifuatavyo:- Mheshimiwa Naibu Spika, nakubaliana na Mheshimiwa Mbunge kwamba Wabunge ni wawakilishi halali wa wananchi kwa mujibu wa Katiba na kwamba uwakilishi wao ni kwa kipindi cha miaka mitano ambapo baada ya kipindi hicho kwisha, uchaguzi Mkuu hutakiwa kufanyika kuchagua wawakilishi wapya wa wananchi kwa njia ya kupigiwa kura. Aidha, kwa mujibu wa mfumo uliopo sasa hakuna utaratibu wa makabidhiano baina ya Mbunge aliyemaliza muda wake na yule anayeingia kuanza muhula mpya wa miaka mitano. Mheshimiwa Naibu Spika, kwa kuwa Waheshimiwa Wabunge ni wawakilishi wa wananchi kwenye Majimbo wanayotoka na kwa kuwa masuala yote yanayohusu utekelezaji wa mipango ya maendeleo kwenye Majimbo hufanyika kupitia vikao halali vya Madiwani kwenye ngazi ya Halmashauri ambapo Waheshimiwa Wabunge ni Wajumbe, Serikali haioni kuwa wananchi wananyimwa fursa ya mwendelezo wa mambo yanayokuwa yanafuatiliwa na Mbunge husika Jimboni kwake, ukiacha utekelezaji wa ahadi binafsi ambazo Mheshimiwa Mbunge alikuwa amewaahidi wananchi wa Jimbo husika wakati wa kampeni za uchaguzi. 2 Mheshimiwa Naibu Spika, kuhusu nyaraka muhimu zinazohusu mambo yaliyojadiliwa katika kipindi kilichopita, taasisi ya Bunge inayo maktaba na Website yenye kumbukumbu za kutosha kuweza kukidhi haja pale inapohitajika. Aidha, nyaraka kuhusu mipango ya maendeleo kwenye Halmashauri ambapo Mbunge anawakilisha Jimbo nazo huweza kupatikana kupitia Ofisi ya Mkurugenzi wa Maendeleo kwenye Halmashauri husika kwani mtendaji huyo hushiriki au kuwakilishwa kwenye vikao vyote vya Baraza la Madiwani na huwajibika pia kutunza taarifa zote muhimu zinazohusu maazimio na maamuzi mbalimbali yanayofanyika kupitia vikao hivyo vya Halamashauri. Kwa sasa Serikali haina mpango wa kubadili utaratibu uliopo isipokuwa msisitizo utaendelea kuwekwa katika kuhakikisha kwamba angalau katika kila Jimbo inajengwa Ofisi ya Mbunge kama ilivyokwishaahidiwa na Serikali. MHE. VITA R. KAWAWA: Mheshimiwa Naibu Spika, nashukuru kwa kunipa nafasi hii ili niulize swali moja la nyongeza. Pamoja na majibu mazuri ya Mheshimiwa Waziri lakini naomba niseme kwa kuwa nature ya Wabunge kazi zetu huwa zingine tunazifanya kwa kufuatilia wenyewe tunavyoona zinafaa lakini Mbunge anapomaliza kazi yake huwa haweki kumbukumbu ana kazi gani, amefuatilia wapi na imeishia wapi. Sasa je, Serikali haioni kwamba ni vema kuweka utaratibu wa Mbunge kuacha kumbukumbu katika ofisi yake anapomaliza Ubunge wake kazi alizozifanya na alizoachia kuzifuatilia? WAZIRI WA NCHI, OFISI YA WAZIRI MKUU, SERA, URATIBU NA BUNGE: Mheshimiwa Naibu Spika, ni kweli kwa mfumo wetu kwa sasa hakuna utaratibu wa makabidhiano lakini hii haina maana kwamba pale inapowezekana inakatazwa na sheria. Kwa hiyo, pale ambapo inawezekana makabidhiano yanaweza kufanyika. Hata hivyo, bado tunasisitiza kwamba nyaraka zote muhimu za maendeleo ya Jimbo zitapatikana kwenye Ofisi ya Mkurugenzi wa Halmashauri husika. Yale masuala ya binafsi ya Mbunge kama ahadi ambazo zinatekelezwa au nyaraka zake huhifadhiwa na msaidizi wa Mbunge husika, basi utaratibu wa kawaida wa mawasiliano kati ya mtu na mtu yanaweza kutumika kupata nyaraka au kumbukumbu zinazohitajika. MHE. DR. WILBROD P. SLAA: Mheshimiwa Naibu Spika, nakushukuru kwa kunipa nafasi. Kwa kuwa katika utekelezaji wa kazi zao Wabunge wanapofanya kazi na Halmashauri wanakuwa wajumbe lakini wala hakuna utaratibu wa kuwataka wakabidhi nyaraka au mchakato wa kazi zao kwa Mkurugenzi na kwa kuwa uchaguzi unapomalizika Ofisi za Wabunge zipo tofauti na Ofisi za Wakurugenzi ni kwa nini Serikali isiandae utaratibu kamili wa kisheria kwamba yaliyoko katika ofisi ya Mbunge 3 ambayo ni tofauti na Ofisi ya Mkurugenzi yakabidhiwe kwa utaratibu maalum unaokuwa endelevu kwa Mbunge anayefuata? NAIBU SPIKA: Mheshimiwa Waziri wa Nchi, lakini nashangaa mmeburuzana kwenye uchaguzi unamkabidhi nini!! (Kicheko) WAZIRI WA NCHI, OFISI YA WAZIRI MKUU, SERA, URATIBU NA BUNGE: Mheshimiwa Naibu Spika, sote tunafahamu hali halisi inavyokuwa mara baada ya uchaguzi na wewe ni shahidi. Sasa utaratibu uliopo sasa pale ambapo kuna ofisi nyaraka kama vile Hansard za Bunge kama Wabunge wanaweza kuzihamisha kutoka Dodoma kwenda Wilayani huwa zinakuwa kwenye Ofisi za Mbunge, lakini zile ahadi ambazo ni za Mbunge binafsi bado ni majukumu ya Mbunge na msaidizi wake kuyatekeleza. Lakini ifahamike pia, la msingi ni kwamba, yale masuala muhimu ya maendeleo ya Jimbo, masuala ya msingi huwa nyaraka zake zinahifadhiwa kwenye Halmashauri husika. Na. 143 Sheria Zinazotawala Uanzishaji CDA MHE. EPHRAIM N. MADEJE aliuliza:- Kwa kuwa CDA ilianzishwa mwaka 1973 kwa Sheria Ndogo (G.N. No. 230 of 1973) kwa lengo la kuharakisha ujenzi wa uhamiaji wa Makao Makuu Dodoma na kwa kuwa Manispaa ya Dodoma imeundwa Kikatiba na Sheria Mama za Serikali za Mitaa zinazoipa mamlaka mbalimbali pamoja na yale yanayohusu usimamiaji wa ardhi na maendeleo yake:- (a)Je, kati ya Sheria Mama na Sheria Ndogo ni ipi yenye uzito na kauli ya mwisho Kikatiba na Kisheria? (b)Je, Serikali haioni kwamba kwa kuinyang’anya Halmashauri haki ya kusimamia ardhi yake kwa kutumia Sheria Ndogo ni kuwanyima wananchi uhuru wa kusimamia mambo yao? (c)Je, ni lini Serikali itatekeleza ahadi yake ya Ibara ya 125 ya Ilani ya Uchaguzi ya CCM ya mwaka 2005 kwamba itatunga sheria ya Uhamishaji Makao Makuu ya Serikali kuja Dodoma ili kuondoa mkanganyiko wa madaraka uliopo kati ya CDA na Halmashauri ya Manispaa ya Dodoma? 4 WAZIRI WA NCHI, OFISI YA WAZIRI MKUU, SERA, URATIBU NA BUNGE alijibu:- Mheshimiwa Naibu Spika, kwa niaba ya Mheshimiwa Waziri Mkuu napenda kujibu swali la Mheshimiwa Ephraim Nehemia Madeje, Mbunge wa Dodoma Mjini ambaye pia ni Mjumbe wa Bodi ya Wakurugenzi ya CDA lenye sehemu (a), (b) na (c) kama ifuatavyo:- (a)Mheshimiwa Naibu Spika, kwa kuzingatia uzito wa sheria tunaweza kuzipanga sheria zetu za Jamhuri ya Muungano wa Tanzania katika sehemu nne muhimu:- (i)Katiba ambayo ndiyo Sheria Mama. (ii)Sheria za kawaida zinazojadiliwa na kupitishwa na Bunge lako Tukufu. (iii)Sheria ndogo ndogo (By laws or Regulations, Orders na kadhalika ambazo sio lazima kupitishwa na Bunge. (iv)Tangazo la Serikali (Government Notice) ambalo hutolewa na Rais au Waziri kwa mamlaka aliyopewa na sheria fulani. (b)Kiutendaji mamlaka ya Ustawishaji Makao Makuu pamoja na Halmashauri ya Manispaa ya Dodoma katika nafasi zao tofauti huwa ni vyombo vilivyowekwa maalum ili kuwasilisha maslahi tofauti. CDA ni chombo kilichowekwa maalum kuwakilisha Serikali katika kutekeleza Program ya Ustawishaji Makao Makuu wakati Halmashauri ya Manispaa ni chombo cha utawala cha Dodoma Mjini. Serikali haijainyang’anya utawala wa Dodoma bali ni vile tu tunatumia sheria ndogo za CDA. Sheria ndogo hizo ni halali na kwa mujibu wa sheria hizo ndogo hasa ile ya mwaka 1987 ardhi yote ya Dodoma ilitolewa kwa CDA kwa hati miliki ya muda mrefu ya miaka 99 ambayo Namba yake ni 4585 iliyo katika Land Registry ya Dodoma. Hata hivyo, kazi ya kusimamia ardhi inayofanywa na CDA huwa kwa kawaida inaishirikisha Manispaa kama ambavyo mifano mingi inaonyesha, mifano michache ni kama ifuatavyo:- (i) Special Planning Committee inashirikisha wajumbe wanne kutoka Manispaa. (ii) Kamati ya Udhibiti wa Uendelezaji na kutoa vibali vya ujenzi. (Building Control Committee) ina wajumbe watatu kutoka Manispaa. (iii) Kamati ya Ugawaji Viwanja /Ardhi (Plot Allocation Committee) ina wajumbe watano kutoka Manispaa akiwemo Mstahiki Meya na Madiwani wawili. (iv) Kamati ya Kutoa Majina ya Mitaa (Street Naming Committee) ya maeneo ya Dodoma yenye Sekretarieti yake Manispaa ina wajumbe wanne kutoka CDA. 5 (v) Mkurugenzi Mkuu wa CDA ni mjumbe mwalikwa wa Full Council ya Halmashauri ya