Twoja Armia – Twoja Duma!

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Twoja Armia – Twoja Duma! BOLESŁAW KOWALSKI „WICHER” #RycerzeBialoCzerwonej Jak burzliwe były losy Najjaśniejszej Rzeczypospolitej w XX wieku, wie najlepiej mjr Bolesław Kowalski „Wicher”, stuletni kombatant, artylerzysta 9 Pułku Artylerii Lekkiej, jeden z ostatnich żyjących uczest- ników bitwy pod Kockiem. Mimo porażki wojny obronnej 1939 roku nie złożył broni, ale od listopada w konspiracji kontynuował walkę o Polskę. Z takich obrońców O jczyzny możemy być dumni. My też możemy do nich dołączyć! WIŚNIEWSKI JAROSŁAW NA POCZĄTEK 3 ANNA PUTKIEWICZ, REDAKTOR NACZELNY W JAKI SPOSÓB LOKOWANO I ZABEZPIECZANO MIASTA? JAK NASI KRÓLOWIE MYŚLELI O BEZPIECZEŃSTWIE PAŃSTWA? DOKĄD PROWADZIŁ SZLAK ORLICH GNIAZD? ROZPOCZYNAMY WYJĄTKOWY CYKL PUBLIKACJI „POLSKA SZTUKA FORTYFIKACJI”. ZNAKOMITY PRZEWODNIK OPROWADZI NAS PO PERŁACH ARCHITEKTURY MILITARNEJ. FOT. CEZARY POMYKAŁO FOT. wietniowy wieczór 1783 r. Obóz wojskowy na James Island. Tadeusz Kościuszko kosztuje smak sławy i ogląda ze swymi żołnierzami wielki spektakl na niebie. To feu de joie (jak opisuje Alex Storozynski) jest naprawdę imponujące. Działa artyleryjskie grają swój wielki fi nał i wyrzu- cają morze ognia, rozdzierając łuną niebo. Zwycięska armia wysyła z impetem fajerwerki Kjeszcze raz na odchodne pokonanym Brytyjczykom. Powstaje państwo. Ale Kościuszko myślami jest już w Polsce. Na naszej okładce widzimy go takim, jakim pamiętają go Amerykanie. Tuż po jego sukce- sach – świeże szlify generalskie, zasłużone uznanie i przyjaźnie na lata. No i ba, pierwszorzędny żołd, którego skuteczna wypłata stanowić będzie oś jego wieloletniej korespondencji z Thomasem Jeffersonem. Oto Kościuszko, przyszły „bohater dwóch narodów”, w którego sercu rodzi się pomysł insurekcji. Oto wizerunek dowódcy odbiegający od obowiązującego przekazu kanonicznego. Bez kosy w tle, chłopskiej sukmany i czerwonej rogatywki. Jeszcze przed Zieleńcami, Dubienką, POLSKA ZBROJNA POLSKA ZBROJNA POLSKA ZBROJNA POLSKA ZBROJNA POLSKA ZBROJNA POLSKA ZBROJNA PIERWSZA krakowskim rynkiem, Racławicami, goryczą Maciejowic. Przed więzieniem i spotkaniem z carem. CZĘŚĆ KOLEKCJI Polski ofi cer, absolwent szkoły kadetów, twórca genialnych – według Amerykanów – fortyfi kacji. Przywiezie do Polski pomysł na pierwszą formację żołnierzy specjalnych – strzelców celnych. Lojalny i pełen nadziei na sojusze służące odrodzeniu niepodległej ojczyzny, gorzko skonstatuje po latach, HISTORIA HISTORIA HISTORIA HISTORIA HISTORIA HISTORIA że polityka europejska była dla Polski „sztuką lepszego oszukiwania”. Zanim jednak to nastąpi, ten urodzony żołnierz i dowódca da z siebie wszystko. *** „Opłakiwanie poległych jest błędem. Powinniśmy dziękować Bogu, że tacy ludzie żyli” – stwierdził gen. George Patton. Dosadnie i celnie, jak zwykle u tego dowódcy. Ale może gdyby lepiej znał naturę Polaków, wiedziałby, że te dwa zjawiska nie muszą się wykluczać. Że nasze wojny następowały zbyt szybko, byśmy mogli odtworzyć cenną krew. Że z trudem nam przychodzi ograniczenie miejsc naszych poległych do cmentarzy i suchych statystyk. Statystyki lubują się w wojnach, żywią się nimi, skutecznie oswajając efekt skali, który przestaje robić wrażenie. A choć według popularnego porzekadła są one najdoskonalszą emanacją kłamstwa, to stanowią też jednak najbardziej lapidarny opis istoty tego naj- dziwniejszego od zarania dziejów eksperymentu, jakim jest konfl ikt zbrojny. Rachunek zysków i strat to nie tylko informacja o wartości potencjału bojowego państwa. To przede wszystkim surowa prawda o żołnierskim losie. Zanim bowiem zakończy się epizod wojny, podsumowany statystyką, dochodzi tam do krańcowych, z punktu widzenia metafi zyki życia człowieka i ciągłości trwania narodu, zdarzeń. I tu się właśnie zatrzymujemy. Główną część tego numeru kwartalnika poświęciliśmy konfrontacji stron, w jej najbardziej dosłownym wymiarze – zagadnieniu obrony. Sportretowaniu nas w chwili próby, w doświadczeniu odpierania ataku sił zwykle większych liczebnie i lepiej uzbrojonych. Statystyki wojenne przewidywały natychmiastową i bezwzględną zastępowalność żołnierzy w przerwanym szyku bojowym. Przewidywały też nagłą przemianę wyrwanych z narodu pokoleń w zastępy „nieznanych” i na zawsze zaginionych. Ale matki i tak zawsze liczyły po swojemu. Zapraszam do lektury. „Polska Zbrojna. Historia” to więcej niż czasopismo. Dzieje chwały polskiego oręża w pięknej kolekcji, którą utworzą numery kwartalnika. Warto ją mieć. NOWY MAGAZYN O TRADYCJI I CHWALE POLSKIEGO ORĘŻA WIELKA KOMBINACJA WODZA NACZELNEGO POLSKA SZTUKA FORTYFIKACJI BITWA WARSZAWSKA 1920 ROKU Strażnice, twierdze, bastiony www.polska-zbrojna.pl NR 3 (3) 2017 ISSN 2543-8735 CENA 9,99 ZŁ (w(w tym 8% VAT)VAT) 7 ESKADRA Amerykańscy piloci w obronie polskiego nieba nr 3 Wstęp do insurekcji TADEUSZ KOŚCIUSZKO Jak się broniliśmy przed Szwedami, Niemcami, Sowietami DWIE DROGI: PIŁSUDSKI – ROZWADOWSKI PRZEBRAŻE Wołyńska forteca OKŁADKA: OBRAZ TADEUSZA KOŚCIUSZKI, SPIS TREŚCI MAL. BOLESŁAW CZEDEKOWSKI. FOT. ZBIORY FUNDACJI KOŚCIUSZKOWSKIEJ W NOWYM JORKU Wielcy dowódcy Strategie KRZYSZTOF WIELGUS JULIUSZ S. TYM 14 Inżynier niepokorny 48 Wielka Kombinacja PIOTR KORCZYŃSKI Wodza Naczelnego 22 „Kozienickie sztućce” i komandosi Kościuszki Pole chwały ANNA DĄBROWSKA Polska sztuka fortyfi kacji 54 Kapelan PIOTR KORCZYŃSKI 26 Twierdze nie do zdobycia Polityka Rozmowa z Krzysztofem Wielgusem WALDEMAR REZMER 66 Pokój nad tą wojną? Wojna obronna EWA SIEMASZKO MACIEJ MACIEJOWSKI 82 Miecz na lemiesz zamieniali 32 Obrona Jasnej Góry MIROSŁAW NAGIELSKI W cieniu historii 40 Bitwa warszawska 1656 roku PIOTR KORCZYŃSKI ADAM A. OSTANEK 72 Wizjoner i zwycięzca 103 46 Bitwa wymazany z pamięci MARIUSZ NIESTRAWSKI Rozmowa z Mariuszem Patelskim 56 Samoloty amerykańskich WOJCIECH MARKERT Heroiczne życiorysy ochotników 78 To Wódz Naczelny wydawał rozkazy KONRAD PADUSZEK IWO BENDER Rozmowa z Grzegorzem Nowikiem 62 Spłacony dług pilota Coopera 155 Ocalały świadek pisze do Chruszczowa MICHAŁ MACKIEWICZ 88 Pepance Boforsa w polskiej służbie ŁUKASZ ZALESIŃSKI Antoni Kasztelan ANDRZEJ GĄSIOROWSKI 158 92 Akcja całkowicie wykonana 14 Śmierć odważna, choć niewinna GRZEGORZ JASIŃSKI 98 Opór osamotnionej stolicy Zapomniane bitwy JAN TARCZYŃSKI ANDRZEJ ŁYDKA 103 W obronie Warszawy 163 Zwycięstwo kresowych żołnierzy PIOTR KORCZYŃSKI pod Warszawą 109 W walce na dwa fronty nie mieliśmy szans Klub garnizonowy Rozmowa z Czesławem Grzelakiem ANDRZEJ ŁYDKA WOJCIECH WŁODARKIEWICZ 168 Balans, szlus i szenkiel 116 Straż wschodniej granicy PAWEŁ PULIK 121 Miasto w śmiertelnym uścisku Ceremoniał wojskowy STANISŁAW POCZOBUT, ANDRZEJ POCZOBUT MARIUSZ KUBAREK 125 Walka o honor 169 Asysta wojskowa podczas ADAM A. OSTANEK mszy świętej 132 Twierdza się nie poddaje ALEKSANDER SZYCHT Wojenne epizody 138 Wyspa ocalenia WOJCIECH KRAJEWSKI KATARZYNA UTRACKA 172 Lotnicza przygoda NSZ w powstaniu warszawskim 144 porucznika Króla DOROTA GAŁASZEWSKA-CHILCZUK 148 Reduta broni się jeszcze KATARZYNA UTRACKA Sztandary Wojska Polskiego 151 Dom Kolejowy JAROSŁAW PYCH – powstańcza twierdza 176 Oto znak waszej sławy! nr 3 / 2017 / POLSKA ZBROJNA HISTORIA WOJSKOWY INSTYTUT WYDAWNICZY Aleje Jerozolimskie 97, 00–909 Warszawa DYREKTOR WOJSKOWEGO INSTYTUTU WYDAWNICZEGO Maciej Podczaski, tel. 261 845 365, 261 845 685, faks 261 845 503; [email protected] POLSKA ZBROJNA. HISTORIA REDAKTOR NACZELNY Anna Putkiewicz, tel. 261 846 764; [email protected] 66 26 SEKRETARZ REDAKCJI Małgorzata Łętowska, tel. 261 845 165; [email protected] REDAKCJA Piotr Korczyński, Aleksander Szycht, tel. 261 845 604; [email protected] GRAFIKA Marcin Dmowski (kierownik), Marcin Izdebski (projekt szaty grafi cznej i opracowanie), Andrzej Witkowski (fotoedytor), tel. 261 845 579 STALE WSPÓŁPRACUJĄ: Anna Dąbrowska, Maciej Chilczuk, prof. Andrzej Gąsiorowski, 92 Jarosław Godlewski, dr Grzegorz Jasiński, Mikołaj Kubacki, płk Mariusz Kubarek, Łukasz Jędrzejczak, Tadeusz Jeziorowski, prof. Mirosław Lenart, Pamiątki polskie Orzeł biały płk Andrzej Łydka, Michał Mackiewicz, dr Mariusz Niestrawski, dr Adam A. Ostanek, TOMASZ ZAWISTOWSKI TOMASZ ZAWISTOWSKI dr Konrad Paduszek, dr Marcin Paluch, dr Anna Pastorek, 178 Po Tadeuszu Kościuszce pamiątki 190 Orły i oznaki Obrony Narodowej prof. Waldemar Rezmer, Paweł Rozdżestwieński, z Solury i z Moskwy 1936–1939 dr Jan Tarczyński, prof. płk Juliusz S. Tym, dr Krzysztof Wielgus, M. Renata Wilewska, prof. Wojciech Włodarkiewicz, Tadeusz Wróbel, Historia mundurów Wielkie kolekcje Łukasz Zalesiński, Tomasz Zawistowski Wojska Polskiego ROBERT MARCINKOWSKI OPRACOWANIE STYLISTYCZNE PAWEŁ ROZDŻESTWIEŃSKI 194 Przewodnik po miejscach, których Izabela Husarzewska-Tobiasz, 182 Żołnierze ze wschodnich rubieży już nie ma. Ujazdów, część I January Szustakowski MARKETING I PROMOCJA Wojna i sztuka Notatnik kolekcjonera Agnieszka Karaczun, Anita Kwaterowska (tłumacz), M. RENATA WILEWSKA ANDRZEJ WITKOWSKI Małgorzata Szustkowska, Piotr Zarzycki, Bitwa Warszawska tel. 261 845 387, 261 845 180, 184 196 Świat fi lokartystyki faks 261 845 503; [email protected] w artystycznej wizji DRUK: ARTDRUK, ul. Napoleona 4, Kawalerowie Virtuti Militari 05-230 Kobyłka, www.artdruk.com ANNA DĄBROWSKA 189 Książę krwi 88 PRENUMERATA Zamówienia na prenumeratę wydań papierowych „Polski Zbrojnej. Historia” można składać przez: www.polska-zbrojna.pl KOLPORTAŻ I REKLAMACJE Poczta Polska Usługi Cyfrowe Sp. z o.o. ul. Duninowska 9a, 87–823 Włocławek tel. 542 315 201, 502 012 187; [email protected] PARTNER 138 Narodowe Archiwum Cyfrowe. 170 tysięcy zdjęć online na www.nac.gov.pl Treść zamieszczanych materiałów nie zawsze odzwierciedla stanowisko redakcji.
Recommended publications
  • Biuletyn Informacyjny ITS
    ISSN 1732-0437 Biuletyn Informacyjny ITS 4-2008 Zeszyt 4 (28) ® DWUMIESIĘCZNIK INFORMACYJNY INSTYTUTU TRANSPORTU SAMOCHODOWEGO WARSZAWA Spis treści str. Uwarunkowania i tendencje rozwoju rynku usług transportowo- logistycznych w Polsce. I. Balke. ................................................................ 5 Infrastruktura drogowa północnej Lubelszczyzny. B. Zakrzewski. ............ 13 Module close to – nowa metoda w szkoleniu kandydatów na kierowców. J. Wacowska-Ślęzak, A. Wnuk, D. Jankowska. .......................................... 20 Relacja z ogólnopolskiego sympozjum ,,Historyczny rozwój konstrukcji pojazdów”. P. Pawlak, C. Krysiuk, A. Kulesza, B. Zakrzewski. ................ 26 Fakty i opinie................................................................................................ 32 Nowe przepisy.............................................................................................. 38 Z życia ITS................................................................................................... 39 Przegląd dokumentacyjny............................................................................. 45 Redaguje: Kolegium Redakcyjne w składzie: Andrzej Damm, Anna Dzieniowska (sekretarz redakcji), Wojciech Gis, Edward Menes (redaktor naczelny), Dariusz Rudnik, Anna Zielińska Adres redakcji ,,Biuletyn Informacyjny ITS” Instytut Transportu Samochodowego ul. Jagiellońska 80, 03-301 Warszawa tel. (+22) 675-47-35, 811-32-31 do 39 wew. 172, pokój nr 214 fax (+22) 811-09-06 [email protected] www.its.home.pl
    [Show full text]
  • Załącznik Nr 14 Opis Merytoryczny I Scenariusz
    Wystawa "Morzem, lądem i powietrzem - historia transportu” Wytyczne merytoryczne, koncepcyjne, stylistyczne, założenia scenograficzne wystawy oraz wymagania konstrukcyjno-technologiczne Opis ogólny_________ str. 03 Transport lądowy_________ str.10 Transport powietrzny_________ str.69 Transport wodny _________ str.108 Zbiorczy wykaz eksponatów _______str. 123 Krótka charakterystyka najważniejszych nazwisk z zachowaniem chronologii___ str. 128 Wstęp Trzyczęściowa wystawa "Morzem, lądem i powietrzem - historia transportu” w czytelny i przystępny sposób przedstawi historię rozwoju transportu na przestrzeni kilku tysiącleci. Ekspozycja złoży się z trzech niezależnych części, z których każda zostanie przypisana innemu rodzajowi środków transportu: lądowemu, powietrznemu i wodnemu. Poszczególne części zachowają charakter chronologiczny, począwszy od najstarszego ze wszystkich środków transportu, czyli czółna wydrążonego z pnia drzewa, a kończąc na urządzeniach współczesnych. Wystawę kieruje się do szerokiej rzeszy odbiorców, od małych dzieci, po osoby w wieku emerytalnym, ale największy nacisk zostanie położony na walory edukacyjne, skierowane do młodzieży. Z podziałem na transport lądowy, powietrzny i wodny spotykają się już uczniowie w III klasie szkoły podstawowej, więc trzyczęściowy charakter projektu pokryje się z programem nauczania. Przewiduje się prowadzenie lekcji muzealnych. Charakter narracyjny całości zapewnią opisy związane z poszczególnymi zagadnieniami tematycznymi. Ich celem będzie rozbudzenie ciekawości zwiedzającego i zachęta
    [Show full text]
  • Pzh4 2018.Pdf
    NA POCZĄTEK 3 ANNA PUTKIEWICZ REDAKTOR NACZELNY NIE WPISALI SIĘ DO KSIĘGI CHWAŁY ORĘŻA, CHOCIAŻ STOCZYLI WALKĘ O WOLNĄ POLSKĘ. ODWAGA TAKIEJ MIARY NIE MOŻE ZOSTAĆ ZAPOMNIANA. odlasie, granica powiatów bialskiego i konstantynowskiego, rok 1874. Za 44 lata Polska odzyska niepodległość. Ale wtedy jeszcze nic tego nie zapowiadało. Wtedy ten FOT. CEZARY POMYKAŁO FOT. skrawek Polski obok codziennego terroru doświadczał Pnajgłębszej istoty zniewolenia – samotności. Upokorzony, bezbronny naród, zepchnięty na margines nie ma gdzie iść po pomoc, bo nie ma państwa, i wie, że nie przyjdzie odsiecz, bo nie ma wojska. Ukażna (dzisiejsza Kłoda Mała) to kolejna wieś, przez którą przetoczył się walec brutalnej rusyfi- kacji – mieszkańców przemocą zmuszano do przejścia na prawosławie. Mocna obsada rosyjskiego wojska miała gwarantować powodzenie całej akcji. Żołdacy szczególnie upodobali sobie hardego, młodego chłopa – Józefa Koniuszewskiego. Uparli się, że złamią Polakowi kark. A patrzący na nich spode łba Koniuszewski postanowił, że złamać się nie da. Rzucając twardo w twarz Rosjanom: „Jestem Polak, katolik. Nie przejdę”, musiał przecież wiedzieć, że wchodzi na drogę bez powrotu. Całe Podlasie żyło bowiem już wówczas wydarzeniami z Drelowa i Pratulina, gdzie w styczniu koza- cy rozstrzelali i zatłukli kijami miejscowych chłopów unitów, broniących swych świątyń przed ich zmianą na cerkwie. Ludzie opowiadali, że błoto zmieszane ze śniegiem spływało spod kościoła lepkim, karminowym strumieniem, który rozbryzgiwał się pod ciężarem kopyt kozackiej jazdy. Wieś Józefa też spędzono pod kościół, nahajki kozackie świstały ponad głowami, cięły ciało głębo- ko jak nóż. Rany trudno się goiły. Po tym wydarzeniu upartych, milczących chłopów z Ukażnej moż- na było już zawsze rozpoznać po nabrzmiałych bliznach. „Nie przejdę” – powtarzał Koniuszewski, gdy wlekli go pobitego do więzienia w Białej Podlaskiej.
    [Show full text]
  • Czeski Kraków Czeska Małopolska
    Leszek Mazan Czeska Małopolska Red. Zdenkowi Hrabicy – wielkiemu przyjacielowi Polski, Małopolski i Krakowa Pracownia na Pastwiskach Autor Cieszyn 2011 Czeska Małopolska Spis treści Tekst napisał Przedmowa 7 Leszek Mazan Czesi w Małopolsce (historia i legenda) 11 Tekst złożył (pismem Warnock Pro i Futuratee), złamał go, a następnie zilustrował Czeska Małopolska [mapa] 20 Marcin Żerański Czeski Kraków [mapa] 21 Stare Miasto w Krakowie [mapa] 22 Całość zredagowali Czeski Kraków 23 Monika i Marcin Żerańscy Mogiła czeskiego (?) pogromcy smoka… 24 …i Wandy Krakówny, siostry Libuszy 26 Korekty dokonała „Pogański książę silny wielce” 27 Agnieszka Kościuk, Monika Żerańska Jagiellonowie na Hradczanach 34 Książkę wydała Trzy złote korony 36 Pracownia na Pastwiskach Książę Pepi z pałacu Kinskich 39 ul. Wiewiórcza 11, 43-00 Cieszyn, tel.: 33 851 55 0, 60 433 69 „Chcę murów Krakowa choćby dotknąć ręką…” 40 e-mail: [email protected], www.napastwiskach.pl Król Kazimierz sypnął groszem 43 Karol iv na uczcie i w łożnicy 45 Książkę wydrukowała na papierze Alto 80 g/m (wkład) i Premium Box 250 g/m (okładka), Honor Morawy 47 a następnie oprawiła Czeska dama dworu 49 Drukarnia Wydawnictwa „Arka”, Cieszyn (www.arkadruk.pl) Słowiański skarb 50 Łąka Braci Mniejszych 51 Karmelici na Piasku 53 Alma Mater Cracoviensis 55 Publikacja powstała na zlecenie Województwa Małopolskiego Profesorska kantyczka 59 Bohemiści pod Wawelem 60 Po czesku – albo w ogóle 63 Mistrz Jan z ulicy Jana 65 Wydanie pierwsze Od Napoleona po szlifierza Karhana 68 isbn 978-83-933109-5-1 „Česká beseda”: bądźmy sobie bliżsi 69 Hej, hej, hej, Sokoli, malowane dzieci! 71 © 2011 Leszek Mazan Droga wiodła przez Małopolskę 75 © 2011 Pracownia na Pastwiskach Czeska Lili Marlene 77 Płonąca świeca 78 All rights reserved.
    [Show full text]
  • The Contemporary English Political Iconography of the First Polish Partition (1772–1774)
    DOI: 10.36817/km.2021.1.6 A FELOSZTÁSI DIPLOMÁCIA GYAKORLATA ÉS A HATALMI EGYENSÚLY KÉRDÉSE LENGYELORSZÁG XVIII. SZÁZADI PÉLDÁJÁN KERESZTÜL – AZ ELSŐ LENGYEL FELOSZTÁS KORTÁRS ANGOL POLITIKAI IKONOGRÁFIÁJA (1772–1774) The Practice of Partition Diplomacy and the Question of Balance of Power Through the 18th-Century Example of Poland – The Contemporary English Political Iconography of the First Polish Partition (1772–1774) Schvéd Brigitta Kinga1 2 Absztrakt: Poroszország, Oroszország és Ausztria 1772-ben sikeresen kezdte meg a lengyel–litván nemzetközösség területének egymás közötti felosztását, majd a három közép-kelet-európai hatalom új típusú felosztási diplomáciai gyakorlatának következtében a harmadik felosztást követően, 1795-re Lengyelország hosszú időre eltűnt Európa térképéről. A felosztásokra tárgyalóasztalok mellett, diplomáciai egyezmények révén került sor anélkül, hogy bármelyik szomszédos nagyhatalom háborúba keveredett volna egymással, avagy Lengyelországgal. A kortárs nyugat-európai diplomaták főként az európai hatalmi egyensúly alakulásának szempontjából vizsgálták az eseménysorozatot, tartva a három közép-kelet-európai hatalom inváziójának nagyhatalmi következményeitől. Már a kortárs visszhangok zöme is úgy vélte, hogy Lengyelország felosztásaiban egy újfajta egyensúlyozó politika, egy felosztási diplomáciára épített hatalomgyakorlat öltött testet. Jelen tanulmány ennek a sajátosan egyensúlyozó, felosztási 1 Schvéd Brigitta Kinga, Pécsi Tudományegyetem, Bölcsészet- és Társadalomtudományi Kar, Interdiszciplináris Doktori Iskola, Középkori és kora újkori doktori program (tanulmányok kezdete: 2018). E-mail címe: [email protected] ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1249-199X A szerző további munkásságát lásd a Magyar Tudományos Művek Tárában: https://m2.mtmt.hu/gui2/?type=authors&mode=browse&sel=authors10066846 2 A tanulmány a Wacław Felczak Alapítvány „Jagelló” pályázati ösztöndíjának segítségével 2020. szeptember és 2021. január között végzett kutatás egyes részeredményeit mutatja be.
    [Show full text]
  • Zakłady Przemysłowe Pragi Południe W Służbie Wojska Polskiego 1918-1939
    ZAKłADY PRZEMYSłOWE PRAGI POłUDNIE W SłUżBIE WOJSKA POLSKIEGO 1918-1939 KATALOG WYSTAWY CENTRALNA BIBLIOTEKA WOJSKOWA IM. MARSZAłKA JÓZEFA PIłSUDSKIEGO ZAKłADY PRZEMYSłOWE PRAGI POłUDNIE W SłUżBIE WOJSKA POLSKIEGO 1918-1939 KATALOG WYSTAWY WARSZAWA 2016 WSTęP Wystawa i folder „Zakłady przemysłowe Pragi Południe w służbie Wojska Polskiego. 1918-1939” Pomysłodawca: dr Jan Tarczyński Scenariusz wystawy: Joanna Kurczab, Damian Rząp Współpraca: Marcin Białas, Krystyna Koza Konsultacja naukowa: dr Jan Tarczyński, Centralna Biblioteka Wojskowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego Stanisław Sokół, Centralne Archiwum Wojskowe im. mjr. Bolesława Waligóry dr Andrzej Czesław Żak Centralnej Bibliotece Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego przechowywany jest Dziennik Rozporzą- Ewa Mankiewicz-Cudny, Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych – Naczelna Organizacja Techniczna W dzeń dla Jenerał-Gubernatorstwa Warszawskiego z 1916 roku, zawierający zarządzenie dotyczące poszerze- Piotr Mady, Muzeum Przemysłu i Techniki NOT nia granic Warszawy (sygn. 05017A, 1916 nr 29), w tym dzielnicy nazwanej później Praga Południe. Redakcja i korekta: Beata Czekaj-Wiśniewska Rozporządzeniem niemieckiego Generalnego Gubernatora Hansa von Beselera z 8 kwietnia 1916 roku, Projekt i opracowanie graficzne: powierzchnia miasta powiększona została prawie czterokrotnie: z 3.275 ha (bez rzeki Wisły) do 12.100 ha. Beata Dymczyk, Monika Bal, Daniel Czarnecki Skład i łamanie tekstu: Beata Dymczyk W granicach Wielkiej Warszawy znalazły się wówczas, m.in. wieś i folwark Grochów I i II, folwark Gocławek, wieś Skanowanie materiałów: Izabela Ajdacka, Hanna Rewers Saska Kępa, folwark Kamionek, wieś Gocław, Górki Grochowskie i kolonia Witolin. Gdy w 1928 roku Stolica wolnej Wykorzystano materiały ze zbiorów: już Polski podzielona została na cztery starostwa, tereny prawobrzeżne utworzyły Starostwo Warszawa Praga. dr. Jana Tarczyńskiego, Marcina Białasa, Damiana Rząpa Wymienione powyżej ziemie przyłączone do miasta w 1916 roku, weszły wówczas w skład podległej starostwu Centralnej Biblioteki Wojskowej im.
    [Show full text]
  • Wydawnictwa Drugiego Obiegu W Zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej W Toruniu
    Wydawnictwa drugiego obiegu w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu Lista druków zwartych, wydanych w latach 1976-1990 poza kontrolą władz cenzorskich PRL dostępnych w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu. Podstawę księgozbioru stanowiły trzy biblioteki niezależnych instytucji: Toruńskiej Oficyny, Toruńskiego Klubu Książki Nieocenzurowanej oraz Niezależnej Biblioteki i Archiwum w Toruniu. Zostały one uzupełnione o liczne dary krajowych instytucji naukowych, a przede wszystkim książki od osób prywatnych, często związanych z działalnością opozycyjną lat 1981-1989. Kolekcja obejmuje całokształt polskiej niezależnej produkcji wydawniczej poza kontrolą władz PRL. Dokumentuje zarówno dzieje podziemnego ruchu wydawniczego po 1976 roku, jak również reprezentuje całą gamę tematyczną ówczesnego niezależnego życia intelektualnego kraju. Wydawnictwa drugiego obiegu wydawniczego udostępniane są na miejscu w Czytelni Głównej. Stan na 21.11.2018 roku. 11 listopada 1918-1988. [Wrocław] : Wolni i Solidarni : Solidarność Walcząca, [1988]. (Wrocław 1. : druk: Agencja Informacyjna Solidarności Walczącej). 11 Listopada 1918. Wkład Chełmszczyzny w dzieło Niepodległości. Śpiewnik pieśni patriotycznej i legionowej / Komisja Zakładowa Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ 2. "Solidarność" Regionu Chełmskiego. Chełm : Komitet Organizacyjny Obchodów Święta Niepodległości, 1981. 11 listopada : śpiewniczek pieśni patriotycznej. [Warszawa : Biblioteka Historyczna i 3. Literacka], 1979. 11 listopada : śpiewniczek pieśni patriotycznych. Warszawa ; Gdańsk : Biblioteka Historyczno- 4. Literacka, 1981. 11 listopada : śpiewniczek pieśni patriotycznych. Warszawa ; Gdańsk : Biblioteka Historyczno- 5. Literacka, 1981. 6. 12 lat katorgi / Adolf Popławski. [Toruń] : Kwadrat, 1988. 13. Brygada Armii Krajowej Okręgu Wileńskiego / Adam Walczak ps. "Nietoperz". [S.l. : 7. s.l., ca 1985]. 8. 13 dni nadziei / Sandor Kopacsi. [S.l. : s. n., 1981]. 13 dni nadziei : Węgry 1956 / Sandor Kopăcsi. [Warszawa] : Oficyna Wydawnicza Post 9. Scriptum, [1983]. 13 dni nadziei : Węgry 1956 / Sandor Kopăcsi.
    [Show full text]
  • 2022 Poland Affinity LAYERS.Indd
    Worry-free booking through December 31, 2021. See page 3 for details. Poland Under Occupation: Genocide, Resistance, and Uprising June 8–18, 2022 Kraków • Auschwitz • Westerplatte • Gdańsk • Wolf’s Lair Mikolajki • Treblinka • Warsaw In collaboration with The National WWII Museum MOTHER AND DAUGHTER REFLECT ON OMAHA BEACH. RUSSIAN FLAG IS FLOWN OVER THE RUINS OF THE REICHSTAG / WORLD HISTORY ARCHIVE / ALAMY Travel with Confidence No cancellation fees on select tours until December 31, 2021 Dear UCLA Alumni and Friends, To allow you to book your next trip with peace of mind, we have set up our To fully comprehend World War II, one needs to understand its origins. In Europe, exceptional and flexibleWorry-Free Booking program that allows you to cancel the journey to war began in the private meeting rooms and raucous public or postpone your trip penalty-free until December 31, 2021. Please contact our stadiums of Germany where the Nazis concocted and then promoted their reservations department to discuss your options. designs for a new world order, one founded on conquest and racial-purity ideals. As they launched the war by invading Poland on September 1, 1939, Hitler and his followers unleashed a hell that would cause immense suffering and leave the country vulnerable to Stalin’s post-war ambitions for Soviet expansion. Through the German occupation and the following decades of Soviet oppression, the Polish people held strong in their push for freedom. World figures such as Ronald Reagan, Margaret Thatcher, and Pope John Paul II gave their support for a free Poland and bolstered the internal efforts of Lech Walesa, Władysław Bartoszewski, and many others inside Poland.
    [Show full text]
  • Music Migration in the Early Modern Age
    Music Migration in the Early Modern Age Centres and Peripheries – People, Works, Styles, Paths of Dissemination and Influence Advisory Board Barbara Przybyszewska-Jarmińska, Alina Żórawska-Witkowska Published within the Project HERA (Humanities in the European Research Area) – JRP (Joint Research Programme) Music Migrations in the Early Modern Age: The Meeting of the European East, West, and South (MusMig) Music Migration in the Early Modern Age Centres and Peripheries – People, Works, Styles, Paths of Dissemination and Influence Jolanta Guzy-Pasiak, Aneta Markuszewska, Eds. Warsaw 2016 Liber Pro Arte English Language Editor Shane McMahon Cover and Layout Design Wojciech Markiewicz Typesetting Katarzyna Płońska Studio Perfectsoft ISBN 978-83-65631-06-0 Copyright by Liber Pro Arte Editor Liber Pro Arte ul. Długa 26/28 00-950 Warsaw CONTENTS Jolanta Guzy-Pasiak, Aneta Markuszewska Preface 7 Reinhard Strohm The Wanderings of Music through Space and Time 17 Alina Żórawska-Witkowska Eighteenth-Century Warsaw: Periphery, Keystone, (and) Centre of European Musical Culture 33 Harry White ‘Attending His Majesty’s State in Ireland’: English, German and Italian Musicians in Dublin, 1700–1762 53 Berthold Over Düsseldorf – Zweibrücken – Munich. Musicians’ Migrations in the Wittelsbach Dynasty 65 Gesa zur Nieden Music and the Establishment of French Huguenots in Northern Germany during the Eighteenth Century 87 Szymon Paczkowski Christoph August von Wackerbarth (1662–1734) and His ‘Cammer-Musique’ 109 Vjera Katalinić Giovanni Giornovichi / Ivan Jarnović in Stockholm: A Centre or a Periphery? 127 Katarina Trček Marušič Seventeenth- and Eighteenth-Century Migration Flows in the Territory of Today’s Slovenia 139 Maja Milošević From the Periphery to the Centre and Back: The Case of Giuseppe Raffaelli (1767–1843) from Hvar 151 Barbara Przybyszewska-Jarmińska Music Repertory in the Seventeenth-Century Commonwealth of Poland and Lithuania.
    [Show full text]
  • Przewodnik Miejsc Spoczynku Żołnierzy Armii Krajowej Na Nowogródczyźnie I Grodzieńszczyźnie
    PRZEWODNIK MIEJSC SPOCZYNKU ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ NA NOWOGRÓDCZYŹNIE I GRODZIEŃSZCZYŹNIE PRZEWODNIK MIEJSC SPOCZYNKU ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ NA NOWOGRÓDCZYŹNIE I GRODZIEŃSZCZYŹNIE KAZIMIERZ KRAJEWSKI ZWIĄZEK WALKI ZBROJNEJ I ARMIA KRAJOWA NA GRODZIEŃSZCZYŹNIE I NOWOGRÓDCZYŹNIE NOWOGRÓDZKI OKRĘG ZWZ-AK © Copyright by Fundacja Pomocy i Więzi Polskiej „Kresy RP” Podziemna praca niepodległościowa na Ziemi Nowogródzkiej rozpoczęła się w okresie pierwszej Warszawa 2020 okupacji sowieckiej 1939-1941. Powstało wówczas kilka działających równolegle organizacji, stop- Autor: dr Kazimierz Krajewski niowo wchłanianych przez ZWZ. Były to m.in. Związek Patriotów Polskich (Lida), Polska Organizacja Redakcja: Aneta Hoffmann, Denis Zwonik Wojskowa (Baranowicze), organizacja Kleofasa Piaseckiego i Polski Sztab Autonomiczny oraz szereg Projekt graficzny: Daniel Górnicki Brand mniejszych grupek podziemnych. Straty poniesione w wyniku działalności NKWD były ogromne, znaczna część struktur podziemnych została rozbita lub uległa dezorganizacji. Należy odnotować też, Str. I okładki: cmentarz poległych żołnierzy AK w Surkontach i ppłk Maciej Kalenkiewicz na koniu (fotomontaż) że na Nowogródczyźnie działała polska partyzantka zwalczająca sowiecki aparat represyjny i admini- stracyjny (grupy partyzanckie działały m.in. w Puszczy Nalibockiej oraz w lasach powiatów lidzkiego Wydawca: i szczuczyńskiego). Większość z nich została rozbita już w połowie 1940 r., jednak kilka dotrwało do Fundacja Pomocy i Więzi Polskiej „Kresy RP” wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej w czerwcu 1941 r. ul. Zielna 39, 00-108 Warszawa http://akfundacjakresy.pl/ email: [email protected] Zadanie odbudowy polskiej konspiracji niepodległościowej na Nowogródczyźnie przypadło mjr./ ppłk Januszowi Szulcowi vel Szlaskiemu „Prawdzicowi”, „Borsukowi”, który sprawował tę funkcję w okre- Druk: Marka Krzysztof Gąsior sie od października 1941 do 12 czerwca 1944 r. Do grona jego najbliższych współpracowników należeli kpt.
    [Show full text]
  • Communisttakeove545503unit Bw.Pdf
    rfr Bi cJVp *9335.4A?70 Given By Charles J. Kersten 4&~ SPECIAL REPORTS OF U,5 ( —* SSL3CT ca.lIITTBB ON Caa:UNI ST AGGRESSI ON TAKEOVER AM) OCCUPATION COMMUNIST - mi mm*iii miBiKi if — r7 </o pts • 1-16 UNITED STATES GOVERNT-ENT PRINTING OFFICE WASHINGTON: 195U-1955 * • o> / CONTENTS No. 26814., pts. 1-16. Special reports of Select Com- mittee on Communist Aggression. Pfc. 1. Communist takeover and occupation of Latvia. 2 • Communist takeover and occupation of Albania. 3» Communist takeover and occupation of Poland. U» Appendix to Committee report on communist takeover and occupation of Poland. 5« Treatment of Jews under communism. 6. Communist takeover and occupation of Estonia. 7. Communist takeover and occupation of Ukraine. 8. Communist takeover and occupation of Armenia. 9» Communist takeover and occupation of Georgia* 10. Communist takeover and occupation of Bulgaria. 11. Communist takeover and occupation of Byelorussia. 12. Communist takeover and occupation of Hungary. 13* Communist takeover and occupation of Lithuania. lU. Communist takeover and occupation of Czechoslovakia. „ 15* Communist takeover and occupation of Rumania. 16. Summary report of Select Committee on Communist Aggression. / Union Calendar No. C29 j ~~d Congress, 2d Session - House Report No. 2684, Part 3 COMMUNIST TAKEOVER AND OCCUPATION OF POLAND U.S. SPECIAL REPORT NO. 1 OP THE SELECT COMMITTEE ON COMMUNIST AGGRESSION HOUSE OF REPRESENTATIVES EIGHTY-THIRD CONGRESS SECOND SESSION UNDER AUTHORITY OP H. Res. 346 and H. Res. 438 December 31, 1954.—Committed to the Committee of the Whole House on the State of the Union and ordered to be printed UNITED STATES GOVERNMENT PRINTING OFFICE 65929 WASHINGTON : 1955 ^-~~ 7 \, H« HOUSE SELECT COMMITTEE TO INVESTIGATE COMMUNIST AGGRESSION AND THE FORCED INCORPORATION OF THE BALTIC STATES INTO THE U.
    [Show full text]
  • Dorota Dukwicz Rosja Wobec Sejmu Rozbiorowego Warszawskiego (1772–1775)
    DOROTA Dorota Dukwicz – historyk, badacz dziejów politycznych Rzeczypospolitej Obojga Narodów XVIII wieku, adiunkt w Zakładzie Studiów Nowożytnych Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, członek Polskiego Towarzystwa Badań nad Wiekiem Osiemna- DOROTA DUKWICZ stym. Specjalizuje się w badaniach nad sytuacją wewnętrzną i międzynarodowym położe- niem Rzeczypospolitej w dobie konfederacji barskiej i I rozbioru, a zwłaszcza stosunkami polsko-rosyjskimi. Publikowała na łamach „Kwartalnika Historycznego”, „Acta Poloniae Historica” oraz „Wieku Oświecenia” i w wielu tomach zbiorowych. DUKWIC ROSJA WOBEC Dzięki sięgnięciu do mało znanych i słabo w dotychczasowych badaniach wyko- SEJMU ROZBIOROWEGO rzystanych rosyjskich źródeł oraz zestawieniu ich z materiałami polskiej, pruskiej i austriackiej proweniencji oraz obszerną literaturą przedmiotu zasadne Z stało się podjęcie na nowo tematu I rozbioru. Umożliwiło to postawienie pytań WARSZAWSKIEGO o stopień niesuwerenności Rzeczypospolitej i jej zależności od potężnych RO sąsiadów na początku lat 70. XVIII w. Mimo że rozbioru dokonały trzy potęgi, głównym aktorem na polskiej scenie politycznej pozostawała Rosja. W Peters- SJA burgu zapadały decyzje o losach Rzeczypospolitej, stamtąd płynęły szczegółowe wytyczne, w jaki sposób rezydujący w Warszawie dyplomaci trzech mocarstw WOBEC mają kierować obradami sejmu. Szczególną rolę caryca Katarzyna II i jej doradcy przeznaczyli dla ambasadora Ottona Magnusa von Stackelberga, którego celem – poza zawarciem traktatu rozbiorowego – było odbudowanie samodzielnej rosyjskiej dominacji w Rzeczypospolitej, zachwianej z jednej strony przez konfe- derację barską, z drugiej zaś przez dopuszczenie Prus i Austrii do dzieła rozbio- SEJMU ru. Aby ukazać ten problem, autorka za najważniejszy cel książki przyjęła opisa- nie mechanizmów obcej dominacji w Rzeczypospolitej w latach 1772–1775, gdy trwał sejm, na którym mocarstwa rozbiorowe wymusiły uznanie zaborów. W pracy przedstawione zostały nie tylko ocjalne sejmowe rokowania, ale ROZBIOROWEG przede wszystkim zakulisowe zabiegi i poufne negocjacje.
    [Show full text]