DOCSLIB.ORG

Egzamin Maturalny Z Historii Poziom Rozszerzony Maj

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Egzamin Maturalny Z Historii Poziom Rozszerzony Maj Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczcia egzaminu. WPISUJE ZDAJCY Miejsce na naklejk KOD PESEL z kodem adgraficzny ©CKE 2010 Uk EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII POZIOM ROZSZERZONY MAJ 2010 Instrukcja dla zdajcego 1. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 23 strony (zadania 1 24). Ewentualny brak zgo przewodniczcemu zespou nadzorujcego egzamin. 2. Arkusz zawiera trzy czci. Cz pierwsza arkusza to test, cz druga wymaga analizy materiaów ródowych, a cz trzecia napisania krótkiego wypracowania na jeden z podanych tematów. Czas pracy: 3. Czynnoci zaplanuj tak, aby moliwe byo rozwizanie 180 minut zada z trzech czci arkusza w cigu 180 minut. 4. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym. 5. Pisz czytelnie. Uywaj dugopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem. 6. Nie uywaj korektora, a bdne zapisy wyranie przekrel. 7. Pamitaj, e zapisy w brudnopisie nie bd oceniane. 8. Na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESEL i przyklej naklejk z kodem. 9. Nie wpisuj adnych znaków w czci przeznaczonej Liczba punktów dla egzaminatora. do uzyskania: 50 MHI-R1_1P-102 2 Egzamin maturalny z historii Poziom rozszerzony CZ I (20 punktów) Zadanie 1. (2 pkt) Na podstawie ilustracji oraz wasnej wiedzy wykonaj polecenia. Fragment paskorzeby zdobicej uk Tytusa w Rzymie ródo: M. Jaczynowska, D. Musia, M. Stpie, Historia staroytna, Warszawa 2004, s. 518. A. Podaj termin, którym okre lano w staro ytnym Rzymie uroczysto przedstawion na paskorzebie. ....................................................................................................................................................... B. Uroczysto przedstawiona na paskorzebie odbya si po zdobyciu Jerozolimy. Uzasadnij to stwierdzenie, wskazujc wa ciwy element paskorzeby. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 2. (1 pkt) Na podstawie tekstu ródowego wykonaj polecenie. Stanwszy wówczas na czele mas w roku czwartym po usuniciu tyranów [...] przede wszystkim przeprowadzi on podzia caej ludnoci na dziesi fyl, zamiast dotychczasowych czterech; chcia w ten sposób wymiesza ludno, aeby wicej obywateli mogo wzi udzia w yciu politycznym. Nastpnie ustanowi rad, zoon z piciuset czonków zamiast czterystu, po pidziesiciu z kadej fyli, zamiast po stu, jak byo dotychczas. ródo: S. Sprawski, G. Chomicki, Staroytno. Teksty ródowe, komentarze i zagadnienia do historii w szkole redniej, Kraków 1999, s. 106. Egzamin maturalny z historii 3 Poziom rozszerzony Podkre l poprawne zako czenie zdania: Reformy polityczne w Atenach, o których mowa w ródle, przeprowadzi 1. Drakon. 2. Solon. 3. Klejstenes. 4. Perykles. Zadanie 3. (1 pkt) Na podstawie tekstów ródowych wykonaj polecenie. ródo 1. Fragment Roczników kwedlinburskich* Koronacja Bolesawa Chrobrego 1025. Bolesaw, ksi polski, dowiedziawszy si o mierci cesarza Henryka, paa [ ] do tego stopnia pych, e przywaszczy sobie nieprzystojnie koron [królewsk] [ ]. Za t jego zuchwao Bóg szybko go pokara, albowiem w krótkim czasie zmar [ ]. * roczniki spisywane w jednym z klasztorów niemieckich ródo 2. Fragment Kroniki Lamberta* Koronacja Bolesawa Szczodrego Ksi Polski, trybutariusz naszych królów, [ ] gdy spostrzeg, e nasi panowie, zajci sprawami domowymi, nie maj wolnej rki do wojowania z cudzoziemcami, [ ] uniesiony pych, przywaszczy sobie godno i imi królewskie, przywdzia koron i w sam dzie Boego Narodzenia powicio go pitnastu biskupów. * Lambert hersfeldzki, kronikarz niemiecki, y w XI w. ródo: Teksty ródowe do nauki historii w szkole, nr 5, Warszawa 1959, s. 35, 37. Wyja nij, co mogo mie wpyw na zaprezentowane w obu ródach opinie o wadcach Polski. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 4. (1 pkt) Rozstrzygnij, które zdanie jest faszywe. Obok tego zdania napisz sowo fasz. 1. Bulla gnienieska wprowadzia zwierzchno arcybiskupa magdeburskiego nad Kocioem polskim. 2. Wielka Karta Swobód ograniczaa wadz królewsk w Anglii. 3. Zota Bulla wydana przez Karola IV ustalaa liczb elektorów, którzy mieli wybiera cesarza. Nr zadania 1.A. 1.B. 2. 3. 4. Wypenia Maks. liczba pkt 1 1 1 1 1 egzaminator Uzyskana liczba pkt 4 Egzamin maturalny z historii Poziom rozszerzony Zadanie 5. (1 pkt) Na podstawie róde wykonaj polecenie. ródo 1. Fragment biografii Jana Zamoyskiego Najwiksze jego dzieo, miasto Zamo, roso [...] powoli. Na papierze istnia plan miasta idealnego, zgodnego z now estetyk renesansu [...], pomnika ambicji, gustu i potgi fundatora. [...] Wytyczono ulice, [...] dziaki przy nich zabudowano drewnianym domkami, wznoszonymi na koszt fundatora, by zachci nowych przybyszów. Mieli to by [...] w myl przywileju lokacyjnego wycznie rzymscy katolicy. ródo: S. Grzybowski, Jan Zamoyski, Warszawa 1994, s. 254. ródo 2. Plan Zamo cia. Pierwsza poowa XVII w. ródo: Wielka historia Polski, t. 4, Kraków 2000, s. 236. Rozstrzygnij, czy ograniczenie dotyczce osiedlania si w Zamo ciu, o którym mowa w ródle 1, znajduje potwierdzenie w ródle 2. Uzasadnij odpowied. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Egzamin maturalny z historii 5 Poziom rozszerzony Zadanie 6. (2 pkt) W przedstawionym na fotografii ko ciele mo na dostrzec elementy charakterystyczne dla dwóch stylów architektonicznych. Podaj nazwy tych stylów. Nazwy stylów architektonicznych: ...................................................... ...................................................... ródo: T. Chrzanowski, Z. ygulski, Polska. Skarby wieków, Kraków 2001, s. 31. Zadanie 7. (2 pkt) Na podstawie tekstu ródowego i wasnej wiedzy wykonaj polecenia. My, Stanisaw August, z aski Boga król Polski, Wielki Ksi Litewski, ksi Rusi, Prus etc. Nie majc w chwili objcia tronu na uwadze adnego innego zaszczytu ani zamiaru, jak tylko ten, by sta si poytecznym dla ojczyzny [...]. Zdecydowalimy [...] ogosi [...], e rezygnujemy z wasnej woli i bez przymusu z wszelkich bez wyjtku praw do korony Polski, Wielkiego Ksistwa Litewskiego i wszystkich terenów zalenych [...]. ródo: Wielka historia Polski, t. 6, Kraków 2004, s. 180. A. Podaj termin okre lajcy decyzj przedstawion w tek cie. ....................................................................................................................................................... B. Podaj termin, którym okre la si pozbawienie panujcego wadzy monarszej. ....................................................................................................................................................... Nr zadania 5. 6. 7.A. 7.B. Wypenia Maks. liczba pkt 1 2 1 1 egzaminator Uzyskana liczba pkt 6 Egzamin maturalny z historii Poziom rozszerzony Zadanie 8. (1 pkt) Na podstawie tre ci mapy zaproponuj dla niej tytu. Uwaga: tytu powinien zawiera okrelenie tematu, czasu i przestrzeni, np. Dziaania zbrojne na terenie Królestwa Polskiego w czasie wojny z Krzyakami w 1331 r. Na podstawie: Wielka historia Polski, t. 6, Kraków 2004, s. 143. Tytu mapy: ................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................... Zadanie 9. (2 pkt) Na podstawie fragmentu utworu satyrycznego napisanego w czasie powstania listopadowego oraz wasnej wiedzy wykonaj polecenia. Egzamin maturalny z historii 7 Poziom rozszerzony Przez dugi czas siedzia, duma, drzyma, Sze niedziel dyktatur w sabym rku trzyma I z Lubeckim bdc w zmowie, Oczekiwa co Car powie... ródo: Teksty ródowe do nauki historii w szkole, nr 30, Warszawa 1958, s. 7. A. Zidentyfikuj dyktatora, o którym mowa w wierszu. ....................................................................................................................................................... B. Wyja nij, w jakim celu wspomniany w tek cie Ksawery Drucki-Lubecki uda si do Petersburga w grudniu 1830 r. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Zadanie 10. (1 pkt) Na podstawie róda statystycznego wykonaj polecenie. Ludno Zjednoczonego Królestwa w XIX w. (mln) Anglia Zjednoczone Królestwo Rok Szkocja Irlandia i Walia (ogóem) 1801 8,9 1,6 5,4
Load more

Recommended publications
  • Związki Zofii Kossak-Szatkowskiej Ze Śląskiem Cieszyńskim
    Śląskie Studia Historyczno-Teologicznc XXIIWXXIV (1990-91) MICHAŁ HELLER ZWIĄZKI ZOFII KOSSAK-SZATKOWSKIEJ ZE ŚLĄSKIEM CIESZYŃSKIM Po rozpadzie Austro-Węgier i odrodzeniu się w 1918 r. niepodległego państwa pol- skiego wielkie latyfundia arcyksięcia Fryderyka Habsburga, położone na terenie Ślą- ska Cieszyńskiego, przeszły w ręce rządu polskiego. W 1922 r. jeden z tych majątków, położonych w Górkach Wielkich, wziął w dzierżawę rotmistrz Tadeusz Kossak'. Wraz z nim do dworku góreckiego przeprowadziła się jego córka Zofia Kossak-Szczucka z dziećmi Julkiem i Tadziem. Opuszczony, ponad 300-letni dwór, dawna siedziba starosty Hieronima Marklow- skiego, przechodził swą drugą młodość. Stał się on silnym ośrodkiem, z którego zaczęło promieniować życie polskie na całą okolicę. Tu nastąpił rozkwit wspaniałego talentu pi- sarskiego Zofii Kossak. Tu też owdowiała pisarka wyszła w 1925 r. ponownie za mąż za Zygmunta Szatkowskiego, Śląsk Cieszyński zafascynował ją pięknem przyrody, obyczajami i kulturą ludzi, tra- dycjami walk o przynależność do Polski, dbałością o gwarę, która zachowała elementy ięzyka staropolskiego. Po latach autorka Nieznanego kraju stwierdzała: „Poznać ten kraj, a nie pokochac go, było niemożliwe"2. Zauroczona Beskidami ukazywała ich pię- kno w artykułach i powieściach. W jednej z nich Wielcy i mali, wydanej w 1927 r., tak pisała o nich: „Wspiął się na wąską przełęcz [Jonek Sarkander] i stanął olśniony ujrza- wszy przestrzeń rozległą. Las na przeciwległym stoku leżał, powalony dawną jakąś sro- gą burzą, otwierając oczom widok na najcudowniejszą w świecie dolinę Brennicy. Leża- ła przed zachwyconym wzrokiem błękitno-złota i rozkołysana. Na lewo wznosiły się góry Rzybrzyczka, czarna od jodeł, Cisowa, zloto-zielona od buków, Łazek, łysy Czu- pel, Błotnia, Stołowa i dalsze aż po Klimczok i Magórę.
    [Show full text]
  • PATRONKA SZKOŁY PODSTAWOWEJ Nr 43 W BIAŁYMSTOKU
    SIMONA KOSSAK PATRONKA SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr 43 w BIAŁYMSTOKU KLASA 6 D Simona Gabriela Kossak – polska biolożka, profesorka nauk leśnych, popularyzatorka nauki. Znana przede wszystkim z aktywności na rzecz zachowania resztek naturalnych ekosystemów Polski. Pracując naukowo zajmowała się, między innymi, ekologią behawioralną ssaków. Sama siebie określała czasem mianem „zoopsychologa”. Życiorys Simona Gabriela Kossak urodziła się 30 maja 1943 r. w Krakowie, a zmarła 15 marca 2007 r. w Białymstoku. Od 1950 r. uczęszczała do Żeńskiej Szkoły Miejskiej przy ul. Bernardyńskiej 7, a w latach 1957 r.–1961 r. uczyła się w IX Liceum Ogólnokształcącym im. Józefy Joteyko. Po ukończonej maturze zdawała na Wydział Aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie, nie zdała jednak egzaminu praktycznego, więc wobec tego przystąpiła do egzaminów na Wydział Filologii Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie została tam przyjęta. W 1962 r. zdawała egzaminy na historię sztuki, ale ponownie nie została przyjęta. W 1963 r. zdawała bezskutecznie egzamin na biologię, a w 1964 r. zdała kolejny egzamin i zwolniwszy się z Instytutu Zootechniki, rozpoczęła studia na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego Życie prywatne Simona urodziła się jako druga córka Elżbiety i Jerzego Kossaka i zamiast stać się czwartym Kossakiem, który zgodnie z rodzinną tradycją kontynuować będzie dziedzictwo i malować konie, budziła tylko rozczarowanie. Była brzydkim kaczątkiem, nie odziedziczyła ani urody po matce, ani talentu malarskiego po przodkach. Gdy Jerzy Kossak tymczasem jej starsza siostra Gloria spełniała wszystkie te ojciec warunki, by zyskać sobie miłość i akceptację rodziców. Wojciech Kossak Juliusz Kossak Gloria Kossak Lech Wilczek -dziadek- -pradziadek- -siostra- -mąż- Pradziadek, dziadek i wspomniany już ojciec Simony byli znanymi malarzami.
    [Show full text]
  • Waldemar REZMER – the Coup in Poland in January 1919
    the Coup in poland in january 1919 Waldemar Rezmer Abstract the paper examines a little-known unsuccessful attempt at a military coup in poland in janu- ary 1919. the idea attracted notable members of the polish national Committee, including stanisław Grabski, and members of other right-wing organisations. Colonel marian januszajtis- Żegota took up the leadership at the military level, and eustachy sapieha at the political level. the coup was directed against the government led by the socialist jędrzej edward moraczews- ki. the paper shows the political context of the uprising, the process, and the circumstances of its failure. 43 Key words: coup, poland, army, moraczewski’s government, Colonel marian januszajtis-Źegota. anotacija straipsnyje nagrinėjamas istoriografijoje menkai žinomas nesėkmingas bandymas lenkijoje 1919 m. sausį įvykdyti karinį perversmą. Ši idėja įtraukė žymesnius lenkijos tautinio Komiteto narius, įskaitant stanisławą Grabskį, bei kitas dešiniąsias organizacijas. vadovauti perversmui ėmėsi plk. marianas januszajtis-Żegota kariniu lygmeniu ir eustachijus sapieha politiniu lygme- niu. perversmas buvo nukreiptas prieš socialisto jędrzejaus edwardo moraczewskio vadovau- jamą vyriausybę. straipsnis atskleidžia perversmo politinį kontekstą, eigą ir pučistų nesėkmės aplinkybes. pagrindiniai žodžiai: valstybės perversmas, lenkija, kariuomenė, moraczewskio vyriausybė, plk. marian januszajtis-Źegota. Waldemar rezmer, dr. hab., professor, nicolaus Copernicus university, institute of history and archival sciences, department of military history, ul. Bojarskiego 1, pl-87-100 toruń, poland. e-mail: [email protected] transfers of poWer and the armed forCes in poland and lithuania, 1919–1941 acta historica universitatis Klaipedensis XXXii, 2016, 43–59. issn 1392-4095 (print), issn 2351-6526 (online) doi: http://dx.doi.org/10.15181/ahuk.v32i0.1460 Waldemar Rezmer on the first days of november 1918, europe witnessed several milestone events which enabled poland to regain its independence.
    [Show full text]
  • Summary IWONA STRZELEWICZ-ZIEMIANSKA (The Jan Długosz University in Często- Chowa) / Jerzy Kossak. Biographical Gloss This
    u ↪Q art Nr 3(45)/2017 Summary IWONA STRZELEWICZ-ZIEMIANSKA (The Jan Długosz University in Często- chowa) / Jerzy Kossak. Biographical gloss This article is the first analysis of the unpublished and yet not studied letters of the Kossak family, which has been elaborated by the author of this article in 2015–2016 for the National Archive in Cracow. This article presents the external conditions that had influenced the Jerzy Kossak’s personal and artistic attitude. He is considered the weakest representative and the least accepted heir of the artistic Kossak family, realistic painters from 19th and 20th century who were fiercely both hated and loved. The author has elaborated the collection of Kos- sak family documents and letters (among others the letters of 25-years-old Jerzy Kossak; his then future wife, Ewa Kossak, neé Kaplińska, and their daughter, Maria Woźniakowska, neé Kossak written in the 1930s) and now she confronts them with the literature on the subject by Kazimierz Olszański. She notes also the fact, that Jerzy Kossak didn’t left any publications, and there are few me- mories of his family, students and co-workers only. The interpretation of those letters is now the only way to illuminate this person, and to find the answer to the question, why the painter made such controversial artistic decisions, how did he solve the dilemma, whether to became an apologist of the nobility like his grandfather, Juliusz Kossak, or to follow his father steps in becoming the painter of people and horses, accepted at the imperial court. The author notices also, that Jerzy is almost not mentioned in the extensive (ca.
    [Show full text]
  • SIMONA GABRIELA KOSSAK – Profesorka Z Białowieży
    Profesorki Super-Babki Odcinek nr 9 2019 ================================================================================== SIMONA GABRIELA KOSSAK – profesorka z Białowieży Seria: Profesorki Super-Babki Odcinek nr 9 Motto: “I've lived a life that's full I've traveled each and every highway And more, much more than this I did it my way” z piosenki Franka Sinatry _________________________________________________________________________________ Polecana/Omawiana książka: Anna Kamińska: Simona. Opowieść o niezwyczajnym życiu Simony Kossak Wydawnictwo Literackie, Kraków, 2015. i inne zestawione w rozdziale Literatura Uzupełniająca (!!) __________________________________________________________________________________ Słowa kluczowe: ze słynnego rodu1, biolog, leśnik, popularyzator przyrody, pisarka, mówiono o Niej „czarownica”, dzieciństwo w Krakowie, mieszkała razem z dzikiem, motorower Trudno powiedzieć, która z Bohaterek serii jest ważniejsza, kolejność ukazywania się odcinków jest przypadkowa, autor serii nigdy nie będzie robił rankingu. Tym razem typ omawianej książki to biografia napisana przez Dziennikarkę Pasjonatkę Annę Kamińską2. Książka ukazała się na rynku po śmierci Bohaterki. Jak pisze Pani Kamińska, chciała oddać Jej (Simonie Kossak) cześć oraz nakreślić obraz, możliwie najbardziej prawdziwy. Autorka biografii jest ‘zauroczona’ postacią o której pisze. Znana pisarka Barbara Wachowicz, jeśli pisała o kimś, to zawsze była pozytywnie nastawiona do swoich bohaterek lub bohaterów. To samo można powiedzieć o Annie Kamińskiej3!! Jest
    [Show full text]
  • Das Porträt Von Wojciech Korfanty in Der Deutschen
    Title: Das Porträt von Wojciech Korfanty in der deutschen und polnischen Literatur : eine Studie zu Literatur- und erinnerungspolitischen Diskursen im Umfeld der historischen Semantik = Portret Wojciecha Korfantego w literaturze polskiej i niemieckiej : studium dyskursów literackich oraz dyskursów z dziedziny polityki pamięci w kontekście semantyki historycznej Author: Marcin Wiatr Citation style: Wiatr Marcin. (2015). Das Porträt von Wojciech Korfanty in der deutschen und polnischen Literatur : eine Studie zu Literatur- und erinnerungspolitischen Diskursen im Umfeld der historischen Semantik = Portret Wojciecha Korfantego w literaturze polskiej i niemieckiej : studium dyskursów literackich oraz dyskursów z dziedziny polityki pamięci w kontekście semantyki historycznej. Praca doktorska. Katowice : Uniwersytet Śląski STUDIA DOKTORANCKIE WYDZIAŁU FILOLOGICZNEGO UNIWERSYTETU ŚLĄSKIEGO W KATOWICACH MARCIN WIATR NUMER ALBUMU: DAS PORTRÄT VON WOJCIECH KORFANTY IN DER DEUTSCHEN UND POLNISCHEN LITERATUR. EINE STUDIE ZU LITERATUR- UND ERINNERUNGSPOLITISCHEN DISKURSEN IM UMFELD DER HISTORISCHEN SEMANTIK (PORTRET WOJCIECHA KORFANTEGO W LITERATURZE POLSKIEJ I NIEMIECKIEJ. STUDIUM DYSKURSÓW LITERACKICH ORAZ DYSKURSÓW Z DZIEDZINY POLITYKI PAMIĘCI W KONTEKŚCIE SEMANTYKI HISTORYCZNEJ) PRACA DYPLOMOWA (DOKTORSKA) IMIĘ I NAZWISKO PROMOTORA: PROF. GRAŻYNA B. SZEWCZYK KATOWICE 2015 1 Trzeba to ciało ponieść, trumnę Śląska pełną, Garść pieśni wyzwolonych w milczącej szkatule. Teraz już darmo trumnę sztandarami tulić, I darmo wskrzeszać ciało śpiewaniem kościelnym. Wilhelm Szewczyk, Pogrzeb Korfantego 2 Inhaltsverzeichnis 1. Einleitung 5 2. Forschungsstand 12 2.1 Geschichtswissenschaftliche Perspektive 20 2.2 Literaturwissenschaftliche Perspektive 30 3. Literatur- und erinnerungspolitische Diskurse versus Mythologisierung. Theoretische Annäherung im Umfeld der historischen Semantik 34 3.1 Historische Semantik 36 3.2 Geschichte, Raum und Zeit im Kontext von Literatur und Erinnerung 40 3.3 Fiktionalität 48 3.4 Funktionalität 50 3.5 Mythos und zeitliche Distanz 51 4.
    [Show full text]
  • U Źródeł Znamienitego Rodu Kossaków Autorstwa Pani Emilii Guźnik
    Emilia Guźnik Szanowni Państwo! Z radością przekazuję na Pań- stwa ręce książkę pt. U źródeł znamienitego rodu Kossaków autorstwa Pani Emilii Guźnik. Publikacja ta upowszechni i uporządkuje naszą wiedzę o korzeniach słynnej z malar- skich i literackich talentów ro- dziny Kossaków i łączących ją więzach z rodziną Gałczyńskich Emilia Guźnik – autorka z Siąszyc. i Stefan Dziamara Burmistrz Rychwała Fakt, iż ze strony matki ród Kossaków wywodził się z terenu gminy Rychwał nie może popaść w zapomnienie, wprost przeciwnie. Wiedzę tę należy upowszechniać przy każdej okazji i na różnorodny sposób. Dzięki takim osobom jak dr Joanna Jurgała–Jureczka, Jadwiga Cholewicka, Hen- ryk Janasek mieszkańcy naszej gminy wielokrotnie uczestniczyli w spotkaniach, prelekcjach i wykładach, których celem było przybliżenie siąszyckich historii rodów Gałczyńskich i Kossaków. Mam nadzieję, że zawarta w książce wiedza zostanie rozpowszechniona i utrwalona, tak abyśmy wszyscy byli dumni z historii naszej Małej Ojczyzny. Wydanie publikacji było możliwe dzięki staraniom mieszkańców Siąszyc uwieńczo- nych pozyskaniem środków z Programu Wielkopolska Odnowa Wsi w ramach VIII edycji konkursu Pięknieje wielkopolska wieś. U ŹRÓDEŁ Dziękując wszystkim, którzy przyczynili się do wydania tej książki zachęcam Pań- stwa do lektury i podróży w przeszłość. Stefan Dziamara ZNAMIENITEGO Burmistrz Rychwała Publikacja bezpłatna RODU Projekt współfinansowany przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego w ramach programu „Wielkopolska Odnowa Wsi 2013-2020” KOSSAKÓW Rychwał 2018 Emilia Guźnik U ŹRÓDEŁ ZNAMIENITEGO RODU KOSSAKÓW Rychwał 2018 Wydawca: Gmina Rychwał Plac Wolności 16 62-570 Rychwał www.rychwal.pl ISBN 978-83-64925-03-0 Skład, łamanie, druk Graffi Studio Janusz Ansion Plac Szkolny 18 62-400 Słupca tel. 63 274 3004 Spis treści SIĄSZYCKIE SKARBY.
    [Show full text]
  • Jerzy Kossak. Glosa Do Biografii
    u ↪Q art Nr 3(45)/2017 Quart 2017, 3 PL ISSN 1896-4133 [s. 80-91] Jerzy Kossak. Glosa do biografii Iwona Strzelewicz-Ziemiańska Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie erzy Kossak, trzeci z rodu słynnych batalistów, jest uważany Jprzez krytyków sztuki za najmniej zdolnego i – co za tym idzie – najmniej liczącego się na rynku malarza z „wielkiej trójcy” kra- kowskich batalistów. Niewiele o nim informacji w listach czy wspo- mnieniach ojca – Wojciecha Kossaka, siostry – Marii Pawlikowskiej- -Jasnorzewskiej, a także w książkach drugiej siostry – Magdaleny Samozwaniec. Dlaczego, mimo niewątpliwego talentu, nie ukończył on żadnej szkoły malarskiej, nie podróżował do Wiednia, Monachium czy Paryża, by uczyć się od malarskich mistrzów? Dlaczego wreszcie jego światły i wykształcony malarsko ojciec posadził go za sztaluga- mi w swojej fabryczce obrazów, aby kopiował seryjnie jego popularne tematy i przygotowywał mu podmalówki? Tekst ten ma za zadanie umożliwić odpowiedzenie przynajmniej na część tych pytań. * * * Jerzy Maciej Kossak urodził się w Krakowie w swoim domu rodzin- nym – Kossakówce, mateczniku malarzy batalistów: Juliusza i Woj- ciecha. Tak w 1992 r. pisał Kazimierz Olszański w biografii Jerzego Kossaka, charakteryzując twórczość trzech Kossaków: /80/ Juliusza Kossaka określano stosunkowo jeszcze najłagodniej, jako mala- � 1 K. Olszański, Jerzy Kossak, Wrocław rza wyznającego solidaryzm społeczny, apologetę szlachetczyzny, widzą- 1992, s. 5. cego chłopa i wieś polską z okien szlacheckiego dworu czy magnackiego 2 W. Łoś, Wojciech Kossak, „Tygodnik Ilu- pałacu. Gorzej i napastliwiej traktowano Wojciecha Kossaka, mianując go strowany” 1895, nr 50, str. 433. nadwornym malarzem cesarzy, twórcą „bogoojczyźnianych” malowideł ba- 3 W. Kossak, Wspomnienia, oprac. K. Ol- talistycznych o „ciągotach” narodowych, „ze swoiście” pojętym patrioty- szański, Wrocław 1971, s.
    [Show full text]
  • Brenna-Stanica.Pdf
    TEREN INWESTYCYJNY trzy budynki - łącznie blisko 4000m2 grunty - ponad 5,5ha powierzchni działek więcej na stronie 29 INVESTMENT OPPORTUNITY three buildings - in total almost 4000m2 total area - over 5,5 hectares more on page 29 www.brenna.org.pl Brenna 2017 projekt graficzny: www.projektmedia.pl fotografie: zbiory OPKiS, D. Staś, M. Kotorc, M. Majewski, M. Waliczek Siła płynie z gór! wydawca: Ośrodek Promocji, Kultury i Sportu Gminy Brenna 1 W dolinie Brennicy Gmina Brenna to trzy malownicze miejscowości: Brenna, Górki Małe i Górki Wielkie, położone na terenie Beskidu Śląskiego oraz Pogórza Cieszyńskiego. Jest to region idealny dla osób, które tęsknią za odpoczynkiem. Wiosną, odwiedzający mogą podziwiać różnorodność górskiej przyrody, piękno lasów i łąk, maszerując po licznych szlakach i ścieżkach turystycznych. Lato obfituje w wiele imprez kulturalnych i sportowych oraz sprzyja wypoczynkowi nad rzeką Brennicą. Dzięki bogatej infrastrukturze sportowej oraz ukształtowaniu terenu okres ten jest idealny dla wszystkich, którzy preferują aktywny sposób odpoczynku. Magiczna złota jesień dodaje barwy pięknym beskidzkim terenom, zachęcając do obcowania z przyrodą. Wreszcie zima, kiedy brenneńskie stoki pokrywa biały puch, daje możliwości szusowania na nartach, snowboardzie i sankach. Dopełnieniem są zaś niezapomniane kuligi z ogniskami i biesiadami. www.brenna.org.pl 2 3 Im Brennica-Tal Zur Gemeinde Brenna gehören drei malerische Ortschaften: Brenna, Górki Małe und Górki Wielkie, die mit ihrer schönen Lage in den Schlesischen Beskiden und im Teschener Bergvorland (Pogórze Cieszyńskie) bestechen. Diese Gegend ist ideal für alle, die Ruhe und Erholung suchen. Im Frühling können Sie sich auf die Vielfalt der Bergnatur freuen und die Schönheit hiesiger Wälder und Wiesen auf zahlreichen Wanderrouten und -wegen genießen.
    [Show full text]
  • Poradnik Bibliograficzno – Metodyczny
    Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kult u ry w P o z n a n i u PORADNIK BIBLIOGRAFICZNO – METODYCZNY K w a r t a l n i k P o z n a ń 2 0 20 ______________________________________________________________ Rok LIII 3/210 – 2 – Przewodniczący Zespołu Redakcyjnego Iwona Smarsz Redaguje zespół: Aneta Szczepaniak-Głębocka Andrzej Dudziak ISSN 0238-9142 Materiał szkoleniowy Powielono w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu A-5 325 egz. – 3 – SPIS TREŚCI str. I. KALENDARZ ROCZNIC, OBCHODÓW I WYDARZEŃ (Oprac. Andrzej Dudziak) .......................................................................... 5 II. ZESTAWIENIA BIBLIOGRAFICZNE Sylwia Karolak – Wobec wojny. Wrzesień 1939 roku w dwóch opo- wieściach ............................................................................................... 15 Marcin Radomski – Polacy w obronie chrześcijańskiej Europy oraz ich miejsce w historiografii i malarstwie.......................................................... 24 Andrzej Dudziak – Rok 1920 – Warszawa, Komarów, Niemen .............. 36 Bibliografie osobowe: Tadeusz Rozwadowski ................................................................... 54 III. MATERIAŁY METODYCZNE Małgorzata Derwich – Szyfry zwycięstwa. Cud nad Wisłą, czyli opo- wieść o Janie III Kowalewskim ................................................................ 59 IV. MATERIAŁY REGIONALNE A. Przegląd nowości regionalnych .......................................................... 76 B. Imprezy kulturalne w bibliotekach publicznych
    [Show full text]
  • Michał Heller Związki Zofii Kossak-Szatkowskiej Ze Śląskiem Cieszyńskim
    Michał Heller Związki Zofii Kossak-Szatkowskiej ze Śląskiem Cieszyńskim Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 23-24, 269-275 1990-91 Śląskie Studia Historyczno-Teoiogiczne XXIII/XXIV (1990-91) MICHAŁ HELLER ZWIĄZKI ZOFII KOSSĄK-SZATKOWSKIEJ ZE ŚLĄSKIEM CIESZYŃSKIM Po rozpadzie Austro-Węgier i odrodzeniu się w 1918 r. niepodległego państwa pol- skiego wielkie latyfundia arcyksięcia Fryderyka Habsburga, położone na terenie Ślą- ska Cieszyńskiego, przeszły w ręce rządu polskiego. W 1922 r. jeden z tych majątków, położonych w Górkach Wielkich, wziął w dzierżawę rotmistrz Tadeusz Kossak·. Wraz z nim do dworku góreckiego przeprowadziła się jego córka Zofia Kossak-Szczucka z dziećmi Julkiem i Tadziem, Opuszczony, ponad 300-letni dwór, dawna siedziba starosty Hieronima Marklow- skiego, przechodził swą drugą młodość. Stał się on silnym ośrodkiem, z którego zaczęło promieniować życie polskie na całą okolicę. Tu nastąpił rozkwit wspaniałego talentu pi- sarskiego Zofii Kossak, Tu też owdowiała pisarka wyszła w 1925 r. ponownie za mąż za Zygmunta Szatkowskiego, Śląsk Cieszyński zafascynował ją pięknem przyrody, obyczajami i kulturą ludzi, tra- dycjami walk o przynależność do Polski, dbałością o gwarę, która zachowała elementy języka staropolskiego. Po latach autorka Nieznanego kraju stwierdzała: „Poznać ten kraj, a nie pokochać go, było niemożliwe"2. Zauroczona Beskidami ukazywała ich pię- kno w artykułach i powieściach. W jednej z nich Wielcy i mali, wydanej w 1927 r., tak pisała o nich: „Wspiął się na wąską przełęcz [Jonek Sarkander] i stanął olśniony ujrza- wszy przestrzeń rozległą. Las na przeciwległym stoku leżał, powalony dawną jakąś sro- gą burzą, otwierając oczom widok na najcudowniejszą w świecie dolinę Brennicy. Leża- ła przed zachwyconym wzrokiem błękitno-złota i rozkołysana.
    [Show full text]
  • Kossakowie Bibliografia
    Kossakowie Bibliografia Niniejsza bibliografia obejmuje pozycje polskojęzyczne, znajdujące się zarówno w księgozbiorze Biblioteki MOCAK-u, jak i poza nim, pogrupowane w następujący sposób: • dzieła autorstwa poszczególnych członków rodu Kossaków • publikacje na temat ich biografii i dorobku twórczego • publikacje na temat całego rodu Kossaków • katalogi wystaw zbiorowych rodu Kossaków Juliusz Kossak (1824–1899) Malarz, rysownik, ilustrator, specjalizujący się w malarstwie historycznym i batalistycznym. Malował małoformatowe dzieła, głównie techniką akwarelową. Jeden z pomysłodawców utworzenia Muzeum Narodowego w Krakowie. Dzieła Juliusza Kossaka 1. Kossak, Juliusz. Autobiografia Juliusza Kossaka. Rękopis znajdujący się w zasobach Biblioteki Naukowej Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk w Krakowie (sygn. Rkp. 716). Publikacje na temat biografii i dorobku Juliusza Kossaka Znajdujące się w księgozbiorze Biblioteki MOCAK-u 1. Kubaszewska, Hanna. Juliusz Kossak. W: Maurin-Białostocka, Jolanta; Derwojed, Janusz red.; Balowa, Irena [i in.] zespół red. Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.): malarze, rzeźbiarze, graficy. T. 4: Kl-La. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 134–141 (1986). 2. Milewska, Wacława. Juljusz Kossak. Kraków – Olszanica: Muzeum Narodowe, Wydawnictwo BOSZ (2005). Pozostałe 1. Bielecki, Zygmunt. Juliusz Kossak. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich (1971). Publikacja dostępna online: polona.pl/item/juliusz-kossak,NzE1MTUxNzQ/1/#info:m etadata – data dostępu: 21.6.2021. 1 2. Gerson, Wojciech. Życiorysy z portretami: Juliusz Kossak jako Artysta. Warszawa: Józefa Ungra Kalendarz Warszawski na rok 1890, s. 54 (1890). 3. Husarski, Wacław. Juljusz Kossak. Warszawa: [b.w.] (1934). 4. Jenike, Ludwik. Moje poznanie z Kossakiem. Warszawa: Tygodnik Ilustrowany, seria 4, [T. 13], nr 335 (1889). 5. Kozakowska-Zaucha, Urszula wstęp.
    [Show full text]