PATRONKA SZKOŁY PODSTAWOWEJ Nr 43 W BIAŁYMSTOKU

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

PATRONKA SZKOŁY PODSTAWOWEJ Nr 43 W BIAŁYMSTOKU SIMONA KOSSAK PATRONKA SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr 43 w BIAŁYMSTOKU KLASA 6 D Simona Gabriela Kossak – polska biolożka, profesorka nauk leśnych, popularyzatorka nauki. Znana przede wszystkim z aktywności na rzecz zachowania resztek naturalnych ekosystemów Polski. Pracując naukowo zajmowała się, między innymi, ekologią behawioralną ssaków. Sama siebie określała czasem mianem „zoopsychologa”. Życiorys Simona Gabriela Kossak urodziła się 30 maja 1943 r. w Krakowie, a zmarła 15 marca 2007 r. w Białymstoku. Od 1950 r. uczęszczała do Żeńskiej Szkoły Miejskiej przy ul. Bernardyńskiej 7, a w latach 1957 r.–1961 r. uczyła się w IX Liceum Ogólnokształcącym im. Józefy Joteyko. Po ukończonej maturze zdawała na Wydział Aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie, nie zdała jednak egzaminu praktycznego, więc wobec tego przystąpiła do egzaminów na Wydział Filologii Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie została tam przyjęta. W 1962 r. zdawała egzaminy na historię sztuki, ale ponownie nie została przyjęta. W 1963 r. zdawała bezskutecznie egzamin na biologię, a w 1964 r. zdała kolejny egzamin i zwolniwszy się z Instytutu Zootechniki, rozpoczęła studia na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Jagiellońskiego Życie prywatne Simona urodziła się jako druga córka Elżbiety i Jerzego Kossaka i zamiast stać się czwartym Kossakiem, który zgodnie z rodzinną tradycją kontynuować będzie dziedzictwo i malować konie, budziła tylko rozczarowanie. Była brzydkim kaczątkiem, nie odziedziczyła ani urody po matce, ani talentu malarskiego po przodkach. Gdy Jerzy Kossak tymczasem jej starsza siostra Gloria spełniała wszystkie te ojciec warunki, by zyskać sobie miłość i akceptację rodziców. Wojciech Kossak Juliusz Kossak Gloria Kossak Lech Wilczek -dziadek- -pradziadek- -siostra- -mąż- Pradziadek, dziadek i wspomniany już ojciec Simony byli znanymi malarzami. Natomiast ciotki – Magdalena Samozwaniec, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska oraz stryjeczna babka Zofia Kossak- Szczucka zajmowały się literaturą, a Gloria, jej siostra, została malarką i poetką. Życie zawodowe Po ukończeniu studiów podjęła 1 lutego 1971 roku pracę w Zakładzie Badania Ssaków PAN w Białowieży. Pracowała początkowo na stanowisku asystenta (1971–1974), a następnie starszego asystenta (1974). W 1975 roku przeszła do Zakładu Lasów Naturalnych (wówczas – Zakład Ochrony Przyrody) Instytutu Badawczego Leśnictwa w Białowieży, Stopień doktora nauk leśnych nadała jej w 1980 w którym pracowała na stanowisku roku Rada Naukowa Instytutu Badawczego Leśnictwa asystenta (1975–1980), adiunkta w Warszawie. Jedenaście lat później otrzymała stopień naukowy doktora habilitowanego nauk (1980–1993), docenta (1993–1997) i od leśnych. Rok 2000 przyniósł jej tytuł profesora nauk 1997 roku – profesora. leśnych. Była członkiem American Society of Mammals, Polskiego Towarzystwa Ekologicznego oraz Rady Naukowej Instytutu Badawczego Leśnictwa (od 1991). W latach 1992–1995 samodzielnie prowadziła jednoosobowy sekretariat MaB programu UNESCO GEF, pracując na rzecz spopularyzowania potrzeb ochrony bioróżnorodności Puszczy Białowieskiej. W 1995 roku z funduszy MaB urządziła i udostępniła turystom WILK, TEN POSTRACH Z BAŚNI I szlak edukacyjny o nazwie "Miejsce LEGEND, JEST, JAK NA IRONIĘ, mocy" (w oddziale 495. Puszczy BLISKIM KREWNYM PSA- NASZEGO NAJWIERNIEJSZEGO PRZYJACIELA. Białowieskiej). ~~SIMONA KOSSAK~~ Twórczość Jej dorobek twórczy obejmuje ogółem ponad 140 oryginalnych opracowań naukowych, artykułów popularnonaukowych, niepublikowanych dokumentacji naukowych oraz 4 książki: „Opowiadania o ziołach i zwierzętach” (1995), „Wilk - zabójca zwierząt gospodarskich?” (1998), „Saga Puszczy Białowieskiej” (2001) , „Park Narodowy w Puszczy Białowieskiej” (2006). Od kwietnia 2001 r. na antenie Polskiego Radia Białystok ukazywały się jej gawędy pt. „Dlaczego w trawie piszczy” (wyemitowano ich 1816); były one emitowane także w innych regionalnych oddziałach Polskiego Radia. Realizowała również filmy przyrodnicze, prezentowane i często nagradzane na ogólnopolskich i międzynarodowych przeglądach filmowych (np. „Motyle”, „Opiekun”, „Życie żaby”). Od 2002 r. sprawowała Honorowy Patronat nad kolejnymi edycjami Festiwalu Przyrody "Żubrowisko" w Białowieży. Wymyśliła unikalne na skalę światową urządzenie ostrzegające dzikie zwierzęta przed przejazdem pociągów. Jej audycje ukazywały – zgodnie z przekazem rodzinnych genów – barwny świat roślin i zwierząt. Uczyły patrzeć, czuć i rozumieć przyrodę.utorka trafiała nimi do tysięcy ludzi. Przykładowe tematy: "Jak oszukują ptaki", "Kombinacje ptaków", "Czy zwierzęta myślą?" (kto nazwał zwierzęta "maszyną białkową"?), "O umiejętności wyboru" (czy zwierzęta dokonują wyboru?), "Manipulacje w świecie przyrody", "Samopoznanie u zwierząt" Leśniczówka "Dziedzinka" Słynęła z bezkompromisowych Simona Kossak w leśniczówce poglądów, wrażliwości Położona w samym środku zamieszkała dopiero po studiach. na los zwierząt i działań Puszczy Białowieskiej, przy polnej Żyła tam bez prądu wody, ale za to na rzecz ochrony drodze, na prostokątnym, w środku lasu i ze zwierzętami. nieogrodzonym siedlisku, przyrody, zwłaszcza Potężnej losze o imieniu Żabka drewniana leśniczówka Puszczy Białowieskiej. potrafiła oddać swoje łóżko, a "Dziedzinka" została wybudowana sama spała na podłodze. Do stada w 1935 roku. Tuż obok na działce przyjęły ją sarny, a bliźnięta łosi, znajduje się wybudowana w tym które nazwała Cola i Pepsi, samym czasie zabytkowa stodoła pokochały ją jak matkę! Mówiło się ze spichlerzem. Obiekt zachował o niej, że pachnie lasem. Ale padały się do dzisiaj w niezmienionym również inne określenia na jej stanie. Oba budynki ujęte są w temat. Uznawano ją za hipiskę, wojewódzkiej ewidencji zabytków. buntowniczkę, czarownicę znającą mowę zwierząt. Simona od dziecka uwielbiała zwierzęta. Na "Dziedzince" było ich zawsze wiele – koty, psy, ptaki, na przykład uratowane kawki, ukochana wiewiórka Florek. To zwierzaki były niezawodnymi przyjaciółmi Simony, one nie przymierzały jej do rozbuchanych rodzinnych ambicji, były ucieczką od świata pełnego wymagań. Odznaczenia i nagrody 1997 rok Złota Odznaka "Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej". Odznakę honorową przyznaje się za wybitne osiągnięcia w wyniku prowadzenia działań wieloletnich lub jednorazowych w działalności na rzecz ochrony środowiska w skali ogólnopolskiej, międzynarodowej lub w skali regionalnej i lokalnej. 2000 rok Złoty Krzyż Zasługi Polskie cywilne odznaczenie państwowe, nadawane za zasługi dla Państwa lub obywateli. 2002 rok Medal im. Wiktora Godlewskiego Nagroda przyznawana za zasługi dla ochrony przyrody oraz popularyzację wiedzy przyrodniczej. Osobowość Radiowa Roku 2003 Radio Gdańsk za popularyzowanie wiedzy przyrodniczej na antenie radiowej przyznało jej tą nagrodę..
Recommended publications
  • Summary IWONA STRZELEWICZ-ZIEMIANSKA (The Jan Długosz University in Często- Chowa) / Jerzy Kossak. Biographical Gloss This
    u ↪Q art Nr 3(45)/2017 Summary IWONA STRZELEWICZ-ZIEMIANSKA (The Jan Długosz University in Często- chowa) / Jerzy Kossak. Biographical gloss This article is the first analysis of the unpublished and yet not studied letters of the Kossak family, which has been elaborated by the author of this article in 2015–2016 for the National Archive in Cracow. This article presents the external conditions that had influenced the Jerzy Kossak’s personal and artistic attitude. He is considered the weakest representative and the least accepted heir of the artistic Kossak family, realistic painters from 19th and 20th century who were fiercely both hated and loved. The author has elaborated the collection of Kos- sak family documents and letters (among others the letters of 25-years-old Jerzy Kossak; his then future wife, Ewa Kossak, neé Kaplińska, and their daughter, Maria Woźniakowska, neé Kossak written in the 1930s) and now she confronts them with the literature on the subject by Kazimierz Olszański. She notes also the fact, that Jerzy Kossak didn’t left any publications, and there are few me- mories of his family, students and co-workers only. The interpretation of those letters is now the only way to illuminate this person, and to find the answer to the question, why the painter made such controversial artistic decisions, how did he solve the dilemma, whether to became an apologist of the nobility like his grandfather, Juliusz Kossak, or to follow his father steps in becoming the painter of people and horses, accepted at the imperial court. The author notices also, that Jerzy is almost not mentioned in the extensive (ca.
    [Show full text]
  • U Źródeł Znamienitego Rodu Kossaków Autorstwa Pani Emilii Guźnik
    Emilia Guźnik Szanowni Państwo! Z radością przekazuję na Pań- stwa ręce książkę pt. U źródeł znamienitego rodu Kossaków autorstwa Pani Emilii Guźnik. Publikacja ta upowszechni i uporządkuje naszą wiedzę o korzeniach słynnej z malar- skich i literackich talentów ro- dziny Kossaków i łączących ją więzach z rodziną Gałczyńskich Emilia Guźnik – autorka z Siąszyc. i Stefan Dziamara Burmistrz Rychwała Fakt, iż ze strony matki ród Kossaków wywodził się z terenu gminy Rychwał nie może popaść w zapomnienie, wprost przeciwnie. Wiedzę tę należy upowszechniać przy każdej okazji i na różnorodny sposób. Dzięki takim osobom jak dr Joanna Jurgała–Jureczka, Jadwiga Cholewicka, Hen- ryk Janasek mieszkańcy naszej gminy wielokrotnie uczestniczyli w spotkaniach, prelekcjach i wykładach, których celem było przybliżenie siąszyckich historii rodów Gałczyńskich i Kossaków. Mam nadzieję, że zawarta w książce wiedza zostanie rozpowszechniona i utrwalona, tak abyśmy wszyscy byli dumni z historii naszej Małej Ojczyzny. Wydanie publikacji było możliwe dzięki staraniom mieszkańców Siąszyc uwieńczo- nych pozyskaniem środków z Programu Wielkopolska Odnowa Wsi w ramach VIII edycji konkursu Pięknieje wielkopolska wieś. U ŹRÓDEŁ Dziękując wszystkim, którzy przyczynili się do wydania tej książki zachęcam Pań- stwa do lektury i podróży w przeszłość. Stefan Dziamara ZNAMIENITEGO Burmistrz Rychwała Publikacja bezpłatna RODU Projekt współfinansowany przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego w ramach programu „Wielkopolska Odnowa Wsi 2013-2020” KOSSAKÓW Rychwał 2018 Emilia Guźnik U ŹRÓDEŁ ZNAMIENITEGO RODU KOSSAKÓW Rychwał 2018 Wydawca: Gmina Rychwał Plac Wolności 16 62-570 Rychwał www.rychwal.pl ISBN 978-83-64925-03-0 Skład, łamanie, druk Graffi Studio Janusz Ansion Plac Szkolny 18 62-400 Słupca tel. 63 274 3004 Spis treści SIĄSZYCKIE SKARBY.
    [Show full text]
  • Jerzy Kossak. Glosa Do Biografii
    u ↪Q art Nr 3(45)/2017 Quart 2017, 3 PL ISSN 1896-4133 [s. 80-91] Jerzy Kossak. Glosa do biografii Iwona Strzelewicz-Ziemiańska Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie erzy Kossak, trzeci z rodu słynnych batalistów, jest uważany Jprzez krytyków sztuki za najmniej zdolnego i – co za tym idzie – najmniej liczącego się na rynku malarza z „wielkiej trójcy” kra- kowskich batalistów. Niewiele o nim informacji w listach czy wspo- mnieniach ojca – Wojciecha Kossaka, siostry – Marii Pawlikowskiej- -Jasnorzewskiej, a także w książkach drugiej siostry – Magdaleny Samozwaniec. Dlaczego, mimo niewątpliwego talentu, nie ukończył on żadnej szkoły malarskiej, nie podróżował do Wiednia, Monachium czy Paryża, by uczyć się od malarskich mistrzów? Dlaczego wreszcie jego światły i wykształcony malarsko ojciec posadził go za sztaluga- mi w swojej fabryczce obrazów, aby kopiował seryjnie jego popularne tematy i przygotowywał mu podmalówki? Tekst ten ma za zadanie umożliwić odpowiedzenie przynajmniej na część tych pytań. * * * Jerzy Maciej Kossak urodził się w Krakowie w swoim domu rodzin- nym – Kossakówce, mateczniku malarzy batalistów: Juliusza i Woj- ciecha. Tak w 1992 r. pisał Kazimierz Olszański w biografii Jerzego Kossaka, charakteryzując twórczość trzech Kossaków: /80/ Juliusza Kossaka określano stosunkowo jeszcze najłagodniej, jako mala- � 1 K. Olszański, Jerzy Kossak, Wrocław rza wyznającego solidaryzm społeczny, apologetę szlachetczyzny, widzą- 1992, s. 5. cego chłopa i wieś polską z okien szlacheckiego dworu czy magnackiego 2 W. Łoś, Wojciech Kossak, „Tygodnik Ilu- pałacu. Gorzej i napastliwiej traktowano Wojciecha Kossaka, mianując go strowany” 1895, nr 50, str. 433. nadwornym malarzem cesarzy, twórcą „bogoojczyźnianych” malowideł ba- 3 W. Kossak, Wspomnienia, oprac. K. Ol- talistycznych o „ciągotach” narodowych, „ze swoiście” pojętym patrioty- szański, Wrocław 1971, s.
    [Show full text]
  • Kossakowie Bibliografia
    Kossakowie Bibliografia Niniejsza bibliografia obejmuje pozycje polskojęzyczne, znajdujące się zarówno w księgozbiorze Biblioteki MOCAK-u, jak i poza nim, pogrupowane w następujący sposób: • dzieła autorstwa poszczególnych członków rodu Kossaków • publikacje na temat ich biografii i dorobku twórczego • publikacje na temat całego rodu Kossaków • katalogi wystaw zbiorowych rodu Kossaków Juliusz Kossak (1824–1899) Malarz, rysownik, ilustrator, specjalizujący się w malarstwie historycznym i batalistycznym. Malował małoformatowe dzieła, głównie techniką akwarelową. Jeden z pomysłodawców utworzenia Muzeum Narodowego w Krakowie. Dzieła Juliusza Kossaka 1. Kossak, Juliusz. Autobiografia Juliusza Kossaka. Rękopis znajdujący się w zasobach Biblioteki Naukowej Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk w Krakowie (sygn. Rkp. 716). Publikacje na temat biografii i dorobku Juliusza Kossaka Znajdujące się w księgozbiorze Biblioteki MOCAK-u 1. Kubaszewska, Hanna. Juliusz Kossak. W: Maurin-Białostocka, Jolanta; Derwojed, Janusz red.; Balowa, Irena [i in.] zespół red. Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.): malarze, rzeźbiarze, graficy. T. 4: Kl-La. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 134–141 (1986). 2. Milewska, Wacława. Juljusz Kossak. Kraków – Olszanica: Muzeum Narodowe, Wydawnictwo BOSZ (2005). Pozostałe 1. Bielecki, Zygmunt. Juliusz Kossak. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich (1971). Publikacja dostępna online: polona.pl/item/juliusz-kossak,NzE1MTUxNzQ/1/#info:m etadata – data dostępu: 21.6.2021. 1 2. Gerson, Wojciech. Życiorysy z portretami: Juliusz Kossak jako Artysta. Warszawa: Józefa Ungra Kalendarz Warszawski na rok 1890, s. 54 (1890). 3. Husarski, Wacław. Juljusz Kossak. Warszawa: [b.w.] (1934). 4. Jenike, Ludwik. Moje poznanie z Kossakiem. Warszawa: Tygodnik Ilustrowany, seria 4, [T. 13], nr 335 (1889). 5. Kozakowska-Zaucha, Urszula wstęp.
    [Show full text]
  • Kossak Katalog 1
    ARTYSTYCZNY RÓD KOSSAKÓW 21 lipca 2008 – 1 wrzeÊnia 2008 Z przyjemnoÊcià prezentujemy Paƒstwu kolejnà wystaw´ w galerii Marchand, dedykowanà tym razem szczególnie mi∏oÊnikom koni, historii polskiego or´˝a i wyjàtkowej rodziny Kossaków. W powszechnej ÊwiadomoÊci do dnia dzisiejszego, Kossakowie sà synonimem tradycyjnej i patriotycznej sztuki, która trafia∏a i w dalszym ciàgu trafia w potrzeby szerokiej rzeszy mi∏oÊników malarstwa. Nale˝y pami´taç, ˝e obrazy Kossaków zawsze sprzedawa∏y si´ znakomicie i z dumà zdobi∏y Êciany wielu mieszczaƒskich i szlachec- kich domów. Prekursor familii Juliusz Kossak wielkà klasà swego malarstwa utorowa∏ drog´ sukcesu rodzinie. To on wpro- wadzi∏ patriotycznego ducha we wszystkie jej pokolenia. Dzi´ki niemu mamy Êwietnie namalowane obrazy, przedstawiajàce najwa˝niejsze dla polskiej historii sceny, s∏awiàce chwa∏´ polskiego or´˝a, bohaterstwo dowódców i ˝o∏nierzy; obrazy reprodukowane wsz´dzie – niegdyÊ w prasie, a dzisiaj w kolorowych albumach. Juliusz Kossak wybra∏ akwarel´ jako podstawowe narz´dzie pracy i nale˝y uznaç, ˝e sta∏ si´ bodaj˝e najlepszym polskim akware- listà. Jego talent i przywiàzanie do patriotycznej tematyki, zapewni∏y mu wdzi´cznà pami´ç rodaków. Pogrzeb Juliusza Kossaka przyciàgnà∏ t∏umy i sta∏ si´ wielkà manifestacjà polskoÊci. Syn Wojciech, który przejà∏ artystyczny talent, kontynuowa∏ i rozwinà∏ tematyk´ Juliusza. Pos∏ugiwa∏ si´ far- bami olejnymi, ale jego wczesne kompozycje równie˝ wykazujà detaliczny kunszt ojca. W póêniejszym okresie, kiedy malowa∏ bardzo du˝o obrazów, ukazywa∏ postacie swobodniej, jednak w dalszym ciàgu nie odbiegajàc od realizmu i szybkimi sprawnymi uderzeniami p´dzla dodajàc im dynamiki. Oprócz scen historycznych, przedsta- wieƒ pomniejszych scen batalistycznych i pojedyƒczych ˝o∏nierzy, malowa∏ te˝ wiele portretów, g∏ównie konnych.
    [Show full text]
  • Egzamin Maturalny Z Historii Poziom Rozszerzony Maj
    Centralna Komisja Egzaminacyjna Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczcia egzaminu. WPISUJE ZDAJCY Miejsce na naklejk KOD PESEL z kodem adgraficzny ©CKE 2010 Uk EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII POZIOM ROZSZERZONY MAJ 2010 Instrukcja dla zdajcego 1. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 23 strony (zadania 1 24). Ewentualny brak zgo przewodniczcemu zespou nadzorujcego egzamin. 2. Arkusz zawiera trzy czci. Cz pierwsza arkusza to test, cz druga wymaga analizy materiaów ródowych, a cz trzecia napisania krótkiego wypracowania na jeden z podanych tematów. Czas pracy: 3. Czynnoci zaplanuj tak, aby moliwe byo rozwizanie 180 minut zada z trzech czci arkusza w cigu 180 minut. 4. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym. 5. Pisz czytelnie. Uywaj dugopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atramentem. 6. Nie uywaj korektora, a bdne zapisy wyranie przekrel. 7. Pamitaj, e zapisy w brudnopisie nie bd oceniane. 8. Na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESEL i przyklej naklejk z kodem. 9. Nie wpisuj adnych znaków w czci przeznaczonej Liczba punktów dla egzaminatora. do uzyskania: 50 MHI-R1_1P-102 2 Egzamin maturalny z historii Poziom rozszerzony CZ I (20 punktów) Zadanie 1. (2 pkt) Na podstawie ilustracji oraz wasnej wiedzy wykonaj polecenia. Fragment paskorzeby zdobicej uk Tytusa w Rzymie ródo: M. Jaczynowska, D. Musia, M. Stpie, Historia staroytna, Warszawa 2004, s. 518. A. Podaj termin, którym okre lano w staro ytnym Rzymie uroczysto przedstawion na paskorzebie. ......................................................................................................................................................
    [Show full text]
  • Necroperformance
    Zurich Open Repository and Archive University of Zurich Main Library Strickhofstrasse 39 CH-8057 Zurich www.zora.uzh.ch Year: 2019 Necroperformance. Cultural Reconstructions of the War Body Sajewska, Dorota Abstract: Searching for traces of memory in precarious bodies inflicted with the violence of war, Necroper- formance implores us to acknowledge the fragility of life as it actively reinforces an attitude of respect for the right to live. Sajewska constructs here an alternative culture archive, conjuring it from compoundly- mediatized historical remnants—bodies, documents, artworks, and cultural writings—that demand to be recognized in non-canonical reflection on our past. Her chief objective is to understand the social impact of remains and their place in culture, and by examining the body and corporality in artistic practices, social and cultural performances, she strives to identify both the fragmentariness of memory and the discontinuity of history, and finally, to reinstate the body’s (or its documental remains’) historical and political dimension. Posted at the Zurich Open Repository and Archive, University of Zurich ZORA URL: https://doi.org/10.5167/uzh-186916 Monograph Published Version Originally published at: Sajewska, Dorota (2019). Necroperformance. Cultural Reconstructions of the War Body. Zurich: Di- aphanes. Necroperformance Dorota Sajewska Necroperformance Cultural Reconstructions of the War Body Translated from the Polish by Simon Wloch DIAPHANES Zbigniew Raszewski Theatre Institute THINK ART Series of the Institute for Critical Theory (ith)— Zurich University of the Arts and the Centre for Arts and Cultural Theory (ZKK)—University of Zurich. Publication financed under the program of the Polish Minister of Science and Higher Education under the name National Program for the Development of Humanities in 2018-2020, project 21H 18 0074 86, amount 88.000 PLN.
    [Show full text]