Yıl: 2 Sayı: 10 Ocak 2019 Açık Medeniyet Gazetesinin Kültür, Sanat ve Kitap ekidir 22‣

Ocak ayında ne yapmalı nereye gitmeli?

Bazı şiirleri yahut bir ön antoloji

Alpaslan Durmuş, çeşitli dönemlerdeki şiirlerinden bir kısmını bir araya getiren şiirlerinin adını Bazı Şiirleri koymuş. Ayrı bir inceleme konusu olmayı hak eden bu sürpriz adlandırma aslında bir üst isim sayılmaz. Şiirlerden bir kısmı toplandığı için bu ad verilmiş olabilir, dolayısıyla bir mesajı olsa gerek. Alt bölümlerden oluşan “Ecce, Ladino singer Yasmin Ego” şiiriyle beraber ikisi mensur şiir olmak üzere uzak Levy to learn sufi dance iklimlerden harlı sineye on beş şiirden çatılmış bir kitap. in Konya Kendiliğinden oluş hâlindeki şiirlerdeki etki halesi, dizelerin Yasmin Levy, a leading kelime kadrosu, kültürel göndermeleri, ayrıntılara inen Ladino singer, said she has decided to visit Turkey’s gözlem gücü, şiirsel mayası, duygulanma alanı central Konya province vazgeçilemez ölçüde şairin kişiliğine bağlıdır. to learn the famous Sufi 12-13‣ dance, Sema. 21‣

Cumhurbaşkanlığı Kültür التراث الثقافي لليمن مهدد بالفناء Sanat Büyük Ödülleri sahiplerine verildi “Grandpa Ali and his cat” chosen Cumhurbaşkanlığı photo of the year Külliyesinde düzenlenen törende, Prof. Dr. Mehmet On Jan. 1, Anadolu Agency announced the İpşirli, Türker İnanoğlu, Erol Sayan, İzzet Keribar ve منذ اندالعها عام 2015 سببت الحرب األهلية ,winners of the “Photos of the Year” awards Mehmet Akif Ersoy adına في اليمن معاناة بشرية ال توصف من قتل that were chosen from the photos that mark torunu Selma Argon’a عشرات اآلالف وتشريد الماليين وانتشار .the essential events of 2018 ‣ödülleri verildi. 5 المجاعة وتفشي وباء الكوليرا المميت. ‣ 21 4 ‣ Kitapların ilk cümleleri Yıl: 2 | Sayı: 10 | OCAK 2019

İbn Haldun Üniversitesi Adına İmtiyaz Sahibi: “Monşer, asalet olmazsa bu memleket batar.” PROF. DR. RECEP ŞENTÜRK Ömer Seyfettin / Asilzadeler Genel Yayın Yönetmeni: HAKKI ÖCAL Yayın Koordinatörü ve طلبنا” العلم لغير اهلل فأبى أن يكون إال هلل.” :Sorumlu Yazı İşleri Müdürü اإلمام أبو حامد الغزالي / إحياء علوم الدين MUHAMMED AKAYDIN Yayın Kurulu: RECEP ŞENTÜRK FAHRETTIN ALTUN “Stealing from one author is plagiarism; from many FARUK YASLIÇİMEN authors, research.” HAKKI ÖCAL HALIL BERKTAY Walter Moers / The City of Dreaming Books H. HÜMEYRA ŞAHIN İSMAIL ERKAM TÜZGEN MUHAMMED AKAYDIN “Her karanlığın içinde bir aydınlık, her gecenin içinde ışıyan bir TALHA KÖSE sabah gizli.” Editörler: Gökhan Özcan / Gözağrısı GÖKHAN GÖKÇE HAZEM FAYEK JOUDA MERVE AKTAR ENES YALMAN “İkisi de dakik: Durağa varmasıyla otobüsün gelmesi bir oldu.” Gökdemir İhsan / Kurmaca Alıştırmaları Fotoğraf Editörü: TEVHID YENİ Kreatif Direktör: ALI VEFA Reklam: “I maintain that the cosmic religious feeling is the strongest and 0531 618 16 23 noblest motive for scientific research.” Tasarım: DESIGN MONSTERS Albert Einstein / The World as I See It AHMET ALTAY İletişim: Ulubatlı Hasan Cad. No: 2 34494 Başakşehir / “Annemin sonradan anlattığına göre, bir gece kukuletalı bir İbn Haldun Üniversitesi Basın Müşavirliği sürü Ku Klux Klan atlısı Nebraska Omaha’daki evimizi hedef Tel: 0531 618 16 23 alarak dörtnala geldiğinde, annem bana hamileymiş.” e-posta: [email protected] Alex Haley / Malcolm X ISSN 2602-2699 Basım: Kültür Sanat Basımevi Rekl. ve “ ” المعرفة كنز لكن الممارسة هي مفتاح الوصول إلى هذا الكنز. .Org. San. Tic. Ltd. Şti ابن خلدون / المقدمة Adres: Litros Yolu 2. Matbaacılar Sitesi ZB-11 Topkapı / İstanbul Tel: 0212 674 00 21-29-46 Faks: 0212 674 00 61 “A squat grey building of only thirty-four stories.” www.kulturbasim.com Aldous Leonard Huxley / Brave New World Açık Kitap eki, Açık Medeniyet Gazetesinin Kültür, Sanat ve Kitap ekidir.

“Eski şiirimizi, onu söyleyenlerin gözüyle görenler aramızdan gittikçe azalıyor.” Ahmet Hamdi Tanpınar / Hep Aynı Boşluk

www.acikmedeniyet.com “Always try to keep a patch of sky above your life.”

acikmedeniyet @acikmedeniyet Marcel Proust / Swann’s Way acikmedeniyet

Yayımlanan tüm yazı, haber ve fotoğrafların her türlü telif hakkı İbn Haldun Üniversitesine aittir. İzin “Öyle tahmin ediyorum ki yaşasalardı bu kitaptaki fikirlerime alınıp kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir. Yayımlanan yine katılmayacaklardı.” yazıların dil, bilimsel içerik ve hukukî sorumluluğu yazarlarına aittir. Metin Önal Mengüşoğlu / Kalbin Marifetleri 3 2019 | كاَنُ ُون الثاَّنِي | Ocak | January

“Gariplere kurban olmuşum” / Yılmaz Mete Er

Ebubekir Kurban, dostluğuyla ve muhabbetiyle tanı- Oğuz Atay’a çok sayıda yazarı nır önce, sonra bir yazar olduğu akla gelir. Samimi, notlarına düşürmüş, kahveler- bu ülkenin ne demek olduğunun bilinciyle yazar ve de, duvar diplerinde, kitabevi sohbet havasını yazılarında da sürdürür. Yolculuğu taburelerinde, cami avlularında gariplerle olduğu için eğer bir yanınız hep eksik- kitap elde sohbetlere katmıştı. se ve tamamlanması gerektiğinin farkındaysanız Ebubekir Kurban zaten yanı başınızdadır. Yıllarca Hep, başkalarının aşkıyla baş- görüşmeseniz bile, bir selamlamayla tanışmış ve za- lıyor hayatımız, kendi tür- mana yaymışsanız mesafenizi, bulursunuz birbiri- kümüzü söylemiyoruz diyen nizi ve mesafe kapanır. Çat bir dergide, çat bir gaze- Ebubekir Kurban, neye kurban tede görürsünüz onu ve Bekir Fuat’ı. Ama yazıların olduğunu ise şöyle anlatıyor: “Kurban olmak, yakın kitaplaşması çok sonra olur. Her bir yazısı aslında olmak demek. İnsanın nereye yakın olduğunu bilmesi zihninizde bir yerde kurulmuş saat gibidir, kitapla- gerekir. (…) Kimlere kurban olduğuma bakıyorum son- rı, muhabbetin bal kısmı olarak kabul görür. “İsmet ra. Gariplere kurban olmuşum, devletin unuttuklarına, Saat Kaç”, “Baba Adı Âdem, Ana Adı Havva”, “Türkiye uzaktan sevdiklerime; öfkesiz yalnızlara kurban olmu- Sevgisi İmandandır”, “Gariplerin Kitabı” yazarın farklı şum. Şiire kurbanım bir de.” yayınevlerinden çıkmış eserleri. Kitabı elinize aldığınızda sohbetin hangi bahisle iler- Son kitabı “Kurban Olduklarım”, yetiştirme yurdu ço- leyeceğini belki seçtiğiniz bölüm belirleyecek belki cuklarına adanmış. Murat Yalçın’ın, 30 yıl öncesin- de dudaklarınıza götürdüğünüz çay. İçinizden geçen den el salladığı yazısından aslında Ebubekir Kurban türkülere şiirler karışırken, gönül kuyusuna sarkı- ve arkadaşlarının sağ, sol, yerli, yabancı ayrımı gö- tılmış merdivenleri çıkan Kurban’a eşlik edin, yolun zetmeden kültür, düşünce, edebiyat, şiir adına sü- türküsü zaten sizi hesapsız kucaklayacaktır. rekli okuyup tartışan bir “okuma hücresi” olduğu- nu anlıyoruz. Elbette ki bu hücre, Nuri Pakdil’den Kurban Olduklarım Attila İlhan’a, Elias Canetti’den Erol Güngör’e, Cemil Ebubekir Kurban Meriç’ten Panait Istrati’ye, Bahaeddin Özkişi’den Altiva Kitap, Deneme, 139 sayfa

An epic quest to North and South America

From the award-winning author of American Canopy, vely erased from the story of the comes a dazzling account of the world’s longest road, “American Century.” the Pan-American Highway, and the epic quest to link North and South America. The book tells a drama- The Longest Line on the Map un- tic story of commerce, technology, politics, and the di- covers this incredible tale for vergent fates of the Americas in the nineteenth and the first time and weaves it into twentieth centuries. a tapestry that fascinates, infor- ms, and delights. Rutkow’s nar- The Pan-American Highway, monument to a cen- rative forces the reader to ask the question: Why tury’s worth of diplomacy and investment, educati- couldn’t the Americas have become a single region on and engineering, scandal and sweat, is the longest that “is” and not two near irreconcilable halves that road in the world, passable everywhere save the my- “are”? Whether you’re fascinated by the history of the thic Darien Gap that straddles Panama and Colombia. Americas, or you’ve dreamed of driving around the The highway’s history, however, has long remained globe, or you simply love world records and the sto- a mystery, a story scattered among government arc- ries behind them, The Longest Line on the Map is a ri- hives, private papers, and fading memories. In cont- veting narrative, a lost epic of hemispheric scale. rast to the Panama Canal and its vast literature, the Pan-American Highway—the United States’ other The Longest Line on the Map great twentieth-century hemispheric infrastructure Eric Rutkow project—has become an orphan of the past, effecti- Scribner, Travel, 448 pages 4 الكتاب المنفتحة | KÜLTÜR SANAT Açık Kitap | Open Book

كتارا تصدر مفكرة الضاد

ًاحتفاء باليوم العالمي للغة الثقافي وبين لغات العالم. العربية، 18 ديسمبر/كانون األول من كل عام، تصدر ومن المبادرات الريادية التي المؤسسة العامة للحي دشنتها كتارا بهذا المجال الثقافي "كتارا" بالعاصمة إطالق مهرجان كتارا للغة " " القطرية الدوحة مفكرة الضاد العربية الضاد وإصدار مجلة للعام 2019 في نسختها الضاد الشهرية المصورة، الثالثة، وتستعد لتدشين والمسابقات الشهرية الخاصة "متجر الضاد" ليكون األول بالعربية على موقع التواصل " " من نوعه في عرض وبيع للمؤسسة. والمحافظة عليها وتلبي االجتماعي تويتر إضافة جميع المنتجات التي تتعلق رغبات عشاقها ليكونوا أكثر إلى تدشين سلسلة ألعاب بالعربية. وفي إطار جهودها المتواصلة ًقربا من لغتهم المفضلة، إلكترونية على تطبيقات في مجال النهوض بالعربية، وتساعدهم بأساليب ممتعة الجوال خاصة بالعربية. وتحتوي مفكرة الضاد على تدشن كتارا في الربع األول ومبتكرة على تعلم قواعدها " كما افتتحت مكتبة كتارا يوميات تتضمن األحداث من العام القادم متجر واكتساب مهاراتها وإثراء " للرواية العربية، وهي أول الثقافية في مثل هذا اليوم: الضاد الذي سيضم مختلف حصيلتهم اللغوية من علومها. بيت شعر، حكمة ومثل، فائدة اإلصدارات، المطبوعات، مكتبة متخصصة في الوطن نحوية، نبذة عن شخصية الكتب، القصص ووسائل وقال المدير العام لكتارا العربي بالرواية العربية عربية. كما تحتوي على اإليضاح التعليمية الذكية التي خالد السليطي إن إصدار والدراسات النقدية، إضافة معلومات تخص مخارج تهدف إلى التعليم والترغيب مفكرة الضاد للعام 2019، لمسابقة كتارا السنوية للقصة األصوات، بحور الشعر، والتحبيب بالعربية. في نسختها الثالثة ومشروع القصيرة في شهر رمضان أمهات المصنفات، الكتب، متجر الضاد، يأتيان ضمن المبارك، وورش الخط العربي الخط العربي واإلسهامات كما تشمل المعروضات األلعاب سلسلة المبادرات التي أطلقتها وورش فن كتابة الرواية الحضارية للعرب والمسلمين، اللغوية، الترفيهية، التسالي، المؤسسة بهدف خدمة العربية ضمن سلسلة من إضافة إلصدارات دار كتارا الهدايا، التحف والتذكارات العربية، دعمها، الحفاظ عليها الورش التعليمية، التثقيفية للنشر والفعاليات الرئيسية التي تعزز االهتمام بالعربية وتعزيز حضورها بالمشهد واإلبداعية. Münir Özkul vefatının 1. yıl dönümünde anıldı Geçen yıl hayatını kaybeden si- tıldı. Hababam Sınıfı serisindeki Özel nema ve tiyatro sanatçısı Münir Çamlıca Lisesinin tatlı sert müdür yar- Özkul, vefatının 1. yılında kabri ba- dımcısı “Kel Mahmut” tiplemesiyle ta- şında düzenlenen törenle anıldı. nınan, aldığı çok sayıda ödülün yanı Konuşmaların ardından Kur’an-ı sıra 1998’de Kültür Bakanlığı tarafından Kerim okunarak dua edildi. Anma törenine, sanatçı- “devlet sanatçısı” unvanı verilen Münir Özkul, 5 Ocak nın ailesinin yanı sıra sanatçı dostları ve sevenleri ka- 2018’de 93 yaşında yaşamını yitirmişti.

“Grandpa Ali and his cat” chosen photo of the year On Jan. 1, Anadolu Agency In the news category, Özkan Bilgin’s “Mehmetçik’s announced the winners of First Iftar,” featuring Turkish soldiers gathered for the the “Photos of the Year” iftar meal on the first day of the Muslim holy month of awards, that were chosen Ramadan, won the vote. from the photos that mark İlhami Çetin’s “Grandpa Ali and his cat,” which fea- the essential events of 2018. tures 83-year-old Ali Meşe clutching his kitten after a A total of 223,000 people voted to choose the winning fire burned down their house in western Turkey, won photos, in the news, life, and sports categories, from the “life” category. among 49 images selected from over 700,000 photo- graphs shot in different parts of the world. Burak Akbulut’s “Sultans of Karate,” which shows Photos were selected across three categories by Rabia Kusmus and Dilara Eltemur of Turkey compet- Anadolu Agency photojournalists and correspond- ing against the Russian team during the bronze medal ents who have made an impact on Turkish and world competition at the 24th World Karate Championships agendas. in Madrid, Spain, won the sports category. 5 KÜLTÜR SANAT 2019 | كاَنُ ُون الثاَّنِي | Ocak | January Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülleri sahiplerine verildi Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde düzenlenen Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülleri Töreninde, tarih ve sosyal bilimler alanında Prof. Dr. Mehmet İpşirli, sinema alanında Türker İnanoğlu, müzik alanında Erol Sayan, sanat ve fotoğraf alanında İzzet Keribar, vefa ödülü alanında ise Mehmet Akif Ersoy adına torunu Selma mücadeleyle ülkemizi kültür, san- merhum Mehmet Akif’in Argon’a ödülleri verildi. atta ileriye taşıyabiliriz, çünkü bu Mısır’dan Türkiye’ye döndüğünde Ödül kazanan kişileri tebrik faaliyetler sonuç itibarıyla birey- İstanbul’un Beyoğlu ilçesinin eden Erdoğan, ayrıca Türkiye’nin sel çabaya, üretkenliğe dayalıdır. İstiklal Caddesinde bulunan Mısır maziden atiye uzanan büyük yol- Devlete düşen görev, bireylerin apartmanının dördüncü katındaki culuğuna kendi alanlarında katkı bu gayreti ortaya koyabilecekleri daireyi kamulaştırdı. Millî şairim- yaptıkları için şükranlarını sundu. iklimi tesis etmektir. İnşallah yeni izin ömrünün son demlerini geçird- dönemde bu doğrultuda da çok iği bu daireyi Mehmet Akif Ersoy Kültür sanat faaliyetleri hakkın- daha büyük adımları hep birlikte Müze Evine dönüştürüyoruz.” diye da değerlendirmelerde bulunan atacağız.” dedi. konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Esasen bu alandaki gelişmelerin, diğer Devlet olarak, millî şairimiz Erdoğan, gelecek sürecin, Türkiye yatırımlar gibi sadece devlet pro- Mehmet Akif Ersoy’un mirasına sa- ve millet için kültür, sanat alanın- jeleriyle, kamu imkânlarıyla sağla- hip çıkma adına önemli bir adım daki kişilerle yeni bir yükseliş nabilmesi işin tabiatına da uygun attıklarını dile getiren Erdoğan, dönemine dönüşeceğine inandığını değildir. Millet olarak topyekûn bir “Kültür ve Turizm Bakanlığımız, dile getirdi.

Fuat Sezgin anısına “Kökler” sergisi açıldı İslam Bilim Tarihi Araştırmacısı Çocuk Üniversitesinde eğitim Prof. Dr. Fuat Sezgin anısına alan öğrenciler, Fuat Sezgin Küçükçekmece Belediyesi tara- Hocamızın kurduğu İslam Bilim fından “Kökler” sergisi düzen- ve Teknoloji Tarihi Müzesinde lendi. Cumhurbaşkanlığı genel- sergilenen bütün eserlerin repli- gesiyle ilan edilen “2019 Prof. kaları üzerine çalıştı ama günü- Dr. Fuat Sezgin Yılı” etkinlikleri kapsamında açılan müz teknolojisini kullandılar. 3D yazıcılarla tıbbî alet- sergi, Cennet Kültür ve Sanat Merkezinde meraklıla- lerden pusulalara yaklaşık 70 farklı cihaz yaptılar. rıyla buluştu. Müzedeki eserlerin bir kısmını böylelikle bu sergiye ta- Sergi Küratörü Erkan Doğanay, proje için yaklaşık iki şıdılar. Sergide bu örneklerin yanı sıra bunlara dair yıldır çalıştıklarını söyledi. Çalışma için Prof. Dr. Fuat açıklamalar ve teknik çalışma raporları da bulunu- Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfıyla da te- yor.” diye konuştu. mas kurduklarını aktaran Doğanay, “Küçükçekmece “Kökler” sergisi 15 Şubat’a kadar izlenebilecek.

تدشين وجدة المغربية عاصمة للثقافة العربية

)أليكسو( مدينة وجدة انطلق يوم األحد 16 ديسمبر/ كما يلتقي عدد من المفكرين المغربية ًخلفا لمحافظة كانون األول، ًعروضا تجمع واألدباء مع نظرائهم المغاربة األقصر المصرية التي حملت عناصر إبداعية متنوعة حيث في ندوات تتناول الثقافة اللقب طوال العام 2018. تقدم فرقة الموسيقى العربية العربية وهويتها، باإلضافة ويتضمن حفل التدشين بدار األوبرا أمسية لروائع إلى حوار موسيقي مشترك أسبوعا ثقافيا مصريا. اختارت المنظمة العربية الطرب، إلى جانب معرض وعرض لفرقة األقصر للفنون للتربية والثقافة والعلوم ويتضمن ذلك األسبوع الذي للفنون التراثية التقليدية. الشعبية. 6 الكتاب المنفتحة | KÜLTÜR SANAT Açık Kitap | Open Book “Mavi Kuş” ve “Lale Devri” eserleri Mart’ta sahnede olacak İstanbul Büyükşehir Belediyesi yerli ve millî tiyatroların sa- Kültür Daire Başkanı Rıdvan yılarının artırıldığını söyledi. Duran, Mustafa Kutlu’nun Mavi Duran, “Bu çerçevede Mustafa Kuş ve İskender Pala’nın Lale Kutlu’nun Mavi Kuş ve İskender devri eserlerinin Mart ayından Pala’nın Lale Devri eserleri de itibaren Şehir Tiyatrolarında Mart ayından itibaren sahnele- sahneleneceğini açıkladı. necek.” ifadelerini kullandı. Bahariye Mevlevîhanesindeki Duran, Kültür Dairesi olarak 25 moderatörlüğünü Bünyamin Yılmaz’ın yaptığı farklı sivil toplum kuruluşuyla çalıştıklarını belirterek, “Kültür Sanata İstanbul Vizyonu” başlıklı Mücerret “Şehir Tiyatrolarında 2018 yılında 550 binin üzerinde Buluşmalarında konuşan Duran, Şehir Tiyatrolarında seyirciye ulaştık.” dedi.

Cemalettin Latiç’in 3 eseri Türkçede Bosna Hersek’in Divan Edebiyatı İstanbul’a geldiğinde en fazla say- hükmünde olan Alhamiyado gı gösterdikleri kişi Fatih Sultan Edebiyatına da ilahî ve kaside Mehmed’dir. Ondan sonra da Gazi formlarıyla katkı sağlayan Bosna Hüsrev Beyin annesi Selçuk Hanımdır. Hersek’in millî şairi Cemalettin Onların kabrini ziyaret etmeyi âdet Latiç’in, Okur Kitaplığından çıkan edinmişlerdir. Bu kitap, tiyatro oyu- “Çarın Gözleri”, “Gazi Hüsrev Bey” nu şeklinde yazıldı ve Ekim ayında ve “Gel En Sevgili” kitapları, Türkiye Saraybosna’da sahnelendi. İstanbul Yazarlar Birliği İstanbul Şubesinde Büyükşehir Belediyesi de bu oyunun tanıtıldı. İstanbul’da Türkçe olarak sahnelen- “Necip Fazıl Uluslararası Kültür mesini sağlayacak.” Sanat Ödülü” sahibi Latiç, şu açıkla- Latiç, Türkçeye çevrilen diğer kitap- mayı yaptı: “Son yıllarda her alan- larının da zaman içerisinde okuyu- da Türkiye ile Bosna Hersek arasındaki bağlar güç- cuyla buluşacağına işaret ederek, “Yakın zamanda lendi. İnşallah Türkçeye belli bir seviyede hâkim ‘İslam Daha İyidir’ ve ‘Mevlid-i Şerif’ kitaplarım çıka- olduktan sonra başta Necip Fazıl Kısakürek ve Sezai cak. Bunların haricinde, Aliya İzzetbegoviç’i ve Genç Karakoç’un, zamanla da Yunus Emre’nin şiirlerini Müslümanlar hareketini anlattığım romanım yayın- Boşnakçaya çevireceğiz.” lanacak. ‘Haberci Kuşları Beklemek’ adını verdiğimiz “Çarın Gözleri”nde gençlere, “Gazi Hüsrev Bey”de sa- kitabın ilhamını ise Kanije Kalesi müdafaasından al- nat ve kültür dünyasına, “Gel En Sevgili”de ise ta- dım.” ifadelerini kullandı. savvuf dünyasına hitap etmeye çalıştığını vurgula- Okur Kitaplığı Genel Yayın Koordinatörü Ünsal Ünlü yan Latiç, şöyle devam etti: “Gazi Hüsrev Bey, Kanuni ise Latiç’in yaklaşık 20 eserini Türkçeye çevirerek ki- Sultan Süleyman’ın halasının oğludur. Boşnaklar, tapseverlerle buluşturacakları bilgisini verdi.

Salzburg’da Mozart festivali Klasik Batı Müziğinin en üretken yıl Mozart Haftası leri, opera performans- bestecilerinden Mozart’ın çikola- kapsamında, ünlü ları ve sayısız konserle talarıyla süslü Avusturya’nın en sanatçıları ve en renkleniyor. Festivalin önemli şehirlerinden Salzburg’da iyi orkestrala- en önemli 2 etkinliği; her yıl Mozart’ın doğum gününe rı Salzburg’a da- “Saraydan kız Kaçırma özel etkinlikler düzenleniyor. 24 vet ediyor. 1956 yılından bu yana Operası” ve “Viyana Filarmoni Ocak tarihinden 3 Şubat’a kadar sü- Salzburg Mozarteum Vakfı tarafın- Orkestrası konseri.” Festivale ka- recek festival, Mozart besteleriy- dan organize edilen Mozart Haftası, tılanlar günümüzde müze olarak le büyülenmek isteyen misafirleri- 35 yıllık kısa ömrüne 626 eser sığ- da kullanılan “Wolfgang Amadeus ni bekliyor. dırmış Mozart’a adanıyor. Dünyaca Mozart”ın doğduğu evi görme şan- Dünyanın önde gelen festivali, her ünlü birçok sanatçının solo resital- sını da elde ediyor. 7 SÜRELI YAYINLAR 2019 | كاَنُ ُون الثاَّنِي | Ocak | January Türk müziğinin hafızası Darülelhan Müzikoloji ve Müzik Kültürü Dergisi Darülelhan Mecmuası, güz sayısını okurla buluşturdu. Manisa Müftüsü Âlim Efendinin Hicaz eserinin güftesini, Mustafa Tahralı şerh ediyor. Tülin Değirmenci, hamparsum notasıyla yazılmış önemli bir yazma defterden hareketle “Takım” kavramına yeni bir bakış açısı getiriyor. Geleneksel müzik-eğlence ortamlarının yakın sa- yılabilecek dönemlerdeki izini Gökhan Akçura sürüyor. İstanbul’da medfun musikişi- nasların mezarlarını keşifle ilgili yazının da yer aldığı dergide, farklı nota yazımları, Osmanlı arşiv belgeleri de bulunuyor. Gönül Paçacı Tunçay’ın sahipliğinde çıkan der- gi, Tarihi Türk Müziği Araştırmaları ve Multimedya Arşivi projesi hakkında da detaylı bilgileri okurlarına sunuyor.

مجلة ّالضاد شهرية تقدم اللغة العربية وقواعدها بطريقة مبسطة، تصدر عن ملتقى كتارا الثقافي. ّمجل ِتكم هذه ستجدون فيها ٍمعلومات ًممتعة تعرفون من ِخاللها َأشياء كثيرة عن اللغة العربية ِوخصائصها، استمتعوا مع ِمدرسة ّالضاد، واستمتعوا ٍبرحلة خالل ِالزمن مع ِصديقنا سلمان لتزوروا َعلماء اللغة العربية الذين خدموها ٍبإخالص، ّوتجولوا في مملكة ِاألبجدية وقابلوا ّشخصي ِاتها الخيالية، وابتسموا مع ظرفاء، ْواضحكوا مع الطرائف اللغوية.

ISSUES in Science and Technology Issues in Science and Technology is a forum for the discussion of public policies concerning sci- ence, engineering, and medicine. This includes policy for science and science for policy, with emphasis on the latter. Issues is a space wherein researchers, government officials, business leaders, and others with a stake in public policy can share ideas and offer specific sugges- tions. Unlike popular magazines, in which journalists report on the work of experts, or professional journals, in which experts communicate with colleagues, Issues offers au- thorities an opportunity to share their insights directly with a broad audience. And the expertise of the boardroom, the statehouse, and the federal agency is as import- ant as that of the laboratory and the university. The ultimate purpose of the publication is admittedly idealistic, but vital: Issues aims to improve the effectiveness of public and private policies in creating a better world, and to raise the level of debate and mutual respect among all those who appreciate the critical contributions of science and technology.

“Hepimiz biraz bağımlıyız” Aylık yayımlanan Nihayet dergisi, Ocak sayısında “Bağımlılık” konusu- nu kapağa taşıyor. “Hepimiz biraz bağımlıyız!” diyen Nihayet Genel Yayın Yönetmeni Ahmet Murat, şu değerlendirmeyi yapıyor: “Modern insan, gi- derek naif, çocuk akıllı, güdülenmeye daha yatkın, yönetilmeye daha mey- yal oluyor. Oysa bize yüz yıldır bunun tam aksi söyleniyordu.” Yeni tip bağımlılıklar ve eski bağımlıların yeni yüzleri dosyasında madde bağım- lılığı üzerine Ömer Miraç Yaman ve İnternet Nesli kitabının yazarı Jean M. Twenge ile yapılan söyleşilerin yanı sıra Orhan Gürsu, Mehmet Dinç, Gökhan Yücel, Duygu Dinçer’in yazılarına yer veriliyor. 8 الكتاب المنفتحة | OKUNACAK KİTAPLAR Açık Kitap | Open Book

Her Şeyi Onaran Adam Beni Hikâyeden Çıkart Hasan Karaca Erdem Yayınları, Çocuk Edebiyatı, Ali Işık 24 sayfa Şule Yayınları, Öykü, 120 sayfa

Hayatı güzelleştirmek; insanın “Beni Hikâyeden Çıkart”, on fark- önüne çıkan engellerle müca- lı başlığı taşıyan tek bir hikâyenin dele etmesi, bozulanların ona- kitabı. Öyküler, okuru şirazesi kay- rılmasıyla mümkün olabilir. Bu mış bir hayattan alıp, kabuk tutmuş durum, insan hayatı için olduğu kadar ülkelerin ve hatta yaraların içinde sızlayan kırık kemik uçlarına kadar sarı- dünyanın tarihsel süreci için de geçerlidir. Her Şeyi Onaran yor. Yazar, kitaptaki karakterleri bir hikâyeden alıp başka bir Adam, bu anlayışla tarihî bir şahsiyetten ilham alınarak, hikâyede okurun karşısına çıkarmakla ve onları aynı mekân- metaforik anlatımla bir vazonun onarılmasından bir ülke- lardan geçirmekle okurun hayal dünyasının sınırlarını zor- nin onarılmasına uzanan etkileyici bir hikâyeden oluşuyor. luyor. Kitap bitiyor ama hikâye bitmiyor. Öyküler; dilin tu- Hasan Karaca’nın ilgi çekici üslupla kaleme aldığı Her Şeyi zağından, sözün rehavetinden haberdar, bir sorumluluğu Onaran Adam kitabını, metnin dokusuna ve anlatımına uy- olduğunun da bilincinde. Kitapta metin içi oyunların kolaylı- gun bir stille Reza Hammatirad resimledi. ğına kaçmıyor yazar ama öyküler metin içi kavgalar ve çekiş- melerle gerilim yüklüyor. Dikiş yerleri acıtıyor, hayatın uç- ları batıyor, derisi incelip geriliyor ve öyküde yaşanılan her şey, öykü kişilerine olduğu kadar okura da değiyor; kısaca bu öyküler hayata değiyor. Öykülerin diline ve tahkiyesine sı- zan ve yerleşen ince bir sızı da var. Bu sızı, aynı zamanda in- sanı dürten, rahatsız eden bir sızı. Öykü; metnini eksiltmiyor, tersine çoğaltıyor, insanileştiriyor, değerini artırıyor. Ali Işık, “Beni Hikâyeden Çıkart”ta kendi dağına tırmanıyor; tıpkı bir Türkiye Afrika İlişkileri şair edasıyla ve fakat bir öykücü olarak! Serhat Orakçı İNSAMER, İnceleme, 276 sayfa

Sömürgecilik süreciyle bir- likte ağır travmalar yaşayan Managing the Research Afrika kıtasına yönelik ilginin ekonomik, siyasî, jeopolitik, University enerji ve benzeri daha pek çok alanda günden güne arttı- ğı bir döneme girdik. Türkiye-Afrika ilişkilerini tarihî süreç, Dean O. Smith yaklaşım ve beklentiler açısından ele alan Serhat Orakçı, Oxford University Press, Social Türkiye’nin kıta ile ilişkilerini tarihî arka planıyla ele alır- Sciences, 312 pages ken usul usul kabuk değiştiren kıtaya farklı bir gözle bak- maya davet ediyor okuru. In “Managing the Research University,” Dean Smith builds on his deep experience with multiple challenges in this difficult arena. How does one set policies for administrators, deal with government and pri- vate donors, and resolve faculty concerns about the pro- cess? This carefully crafted handbook is a splendid guide. In recent years, the federal government in U.S. and private in- dustry have entrusted universities to manage a considerable Aslında Bir Sanat Var portion of their research portfolio. Many, but certainly not all, university research administrators come from the faculty Sadettin Ökten ranks, and many have little or no formal training in this role. Tuti Kitap, Deneme, 270 sayfa More often than not, they learn the profession “on the job.” Some facets of research administration simply require either Haliç’in karşı sahilinden “common sense” or personal experience as a research-active Süleymaniye Camiini seyretmek, faculty member. However, there are many other aspects that sonbaharda bir parkta Chopin nağmeleri dinlemek, türkü benefit from formal training. These include the historical and mırıldanmak ya da tarihî kimliğini koruyan bir kafede kah- legal background behind many institutional and federal poli- ve içmek, insanın sanatla ilgili gerçekleştirdiği tecrübeler. cies and regulations. Managing the Research University aims Hepimizin hayatında sanatın bir yeri var. Peki, nedir sanat? to fill that void by providing a comprehensive background Sadettin Ökten, sanata dair düşünce ve deneyimlerini su- and discussion of the issues and challenges of managing a narken, İslam medeniyet tasavvurunun sanatı ile moder- university's research enterprise. It provides a thorough back- nist Batı’nın sanatını karşılaştırarak iki farklı sanatsal serü- ground to research administration, covering all of the main veni değerlendiriyor. issues confronting academic research administrators. 9 OKUNACAK KITAPLAR 2019 | كاَنُ ُون الثاَّنِي | Ocak | January

Silik Fotoğraflar

M. Orhan Okay Research Universities and Dergâh Yayınları, Deneme, the Public Good: Discovery 310 sayfa for an Uncertain Future

Sadece bir portreler kitabı de- Jasen-Owen Smith ğil Silik Fotoğraflar. Çoğu, tas- Stanford University Press, vir edilen şahısların vefa- Economics, 207 pages tı veya ölüm yıl dönümleri vesile edilerek yazılmış yazılar. Merhum M. Orhan Okay’ın kaleminden Nurettin Topçu, In the U.S., less than 3% of all universities conduct 90% of Hüseyin Avni Ulaş, Mehmet Akif Ersoy, Hasan Basri Çantay, funded research. This book offers a careful, empirical ac- Ahmet Hamdi Tanpınar, Mehmet Kaplan, Reşat Ekrem count of how these research universities work – and their Koçu, Yahya Kemal, Necip Fazıl Kısakürek, Reşat Nuri crucial contributions as anchors for communities, regions, Güntekin, Asaf Halet Çelebi, Abdülaziz Bekkine gibi yakın and industries, and hubs for flows of knowledge and so- dönemin önemli isimleri aynı kitapta buluşuyor. cial connections. This is important reading not just to un- derstand higher education, but to understand America's future. In a political climate that is skeptical of hard-to-meas- ure outcomes, public funding for research universities is un- der threat. But if we scale back support for these institutions, we also cut off a key source of value creation in our econo- my and society. Research Universities and the Public Good األندلس العربية: offers a unique view of how universities work, what their purpose is, and why they are important. Countering recent إسالم الحضارة arguments that we should "unbundle" or "disrupt" higher ed- -ucation, Jason Owen-Smith argues that research universi وثقافة التسامح ties are valuable gems that deserve support. While they are الكوبية ماريا روزا مينوكال complex and costly, their enduring value is threefold: they simultaneously act as sources of new knowledge, anchors دار توبقال للنشر، تاريخ، 226 صفحة for regional and national communities, and hubs that con- -nect disparate parts of society. These distinctive features al يحاول الكتاب أن يسلط الضوء على فترة تاريخية مهمة low them, more than any other institution, to innovate in جدا في تاريخ األندلس والتي تبدأ عمليا من منتصف القرن -response to new problems and opportunities. Presenting nu الثامن الميالدي إلى غاية بداية القرن الثالث عشر الميالدي، merous case studies that show how research universities يعني عمليا منذ فرار األمير األموي عبد الرحمن الداخل " " play these three roles and why they matter, this book offers .a fresh and stirring defense of the research university صقر قريش وعبوره إلى األندلس وتمكنه من تأسيس دولة قوية مستقلة عن الخالفة العباسية في بغداد بعد أن بطش بنو العباس بأمراء بني أمية وقضوا على دولتهم في المشرق العربي، مرورا طبعا بفترة الرخاء واالستقرار التي عرفتها األندلس وانتهاء بسقوطها عمليا في يد اإلسبان..

Ekmek Su Kitap ve Âşık Veysel Kütüphane

Âlim Yıldız Erol Yılmaz Ketebe, Türkçeyi Kuranlar, Harf Yayınları, Deneme, 176 sayfa 104 sayfa Okuma alışkınlığının en büyük eksiklerimizden biri oldu- Âşık Veysel, yaşadığımız çağda, ğunu söylüyor Erol Yılmaz. Temel akademik alanı kütüpha- aşkla söylediği şiirlerle gönül- necilik disiplini olan yazar, okuma sevgisinin ailede başla- lerde gezinirken şiir dilini de adeta yeniler. Köroğlu’ndan dığını söylüyor. Kitap, “Okuma Alışkanlığı Kazanımında Emrah’tan, Ruhsatî’den esintiler getirirken, usta çırak iliş- Ailenin Rolü”, “Kitap ve Kütüphane Karşısında Medya”, kisiyle yetişen, geleneğe bağlı âşığın cehdine de işaret eder. “Bilgin’in ve Bilgi’nin Mabetleri Olarak Kütüphaneler”, Âlim Yıldız, yaşadığı toprakların kültürünü özümseyen Âşık “Türk Toplumunda Kitap, Kütüphane ve Okuma Algısı, Veysel’in şiirlerine de bunun yansıdığını ifade ediyor, çekti- Okuma Eylemi, Alışkanlığı ile Bilgi” ve “Kitap Okuma ği sıkıntıların onu âşık ve Veysel hâline getirdiğini söylüyor. Olgusu” bölümlerinden oluşuyor. 10 الكتاب المنفتحة | TIYATRO Açık Kitap | Open Book “Yalan Dolan” işlere polis karışırsa! Yazarlığı ve yönetmenliğini Cengiz Küçükayvaz’ın üst- dört arkadaş ve lendiği “Yalan Dolan” adlı tiyatro oyunu, Ocak ayında onların eşleri, be- İstanbul’da tiyatroseverlerin karşısına çıkıyor. lediye meclis üye- Tema Kültür Sanatın sahneye taşıdığı oyunda 24 ki- si arkadaşlarının şilik ekip görev yapıyor. Küçükayvaz’ın aynı zaman- ve karısının evli- da rol aldığı oyunda, Züleyha Karyağdı, Hilmi Erdem, lik yıl dönümleri- Onur Şan, Ethel Mülinas, Eray Türk, Tarık Karyağdı, ni kutlamak için Kirkor Dinçkayıkçı yer alıyor. akşam yemeği- ne gelirler ancak, Fars türü komedi oyununda Selçuk karakterini oy- ilk gelen çift ar- nayan Cengiz Küçükayvaz, 2012’de faaliyete al- kadaşını kula- dıkları Cengiz Küçükayvaz Tiyatrosu Oyunculuk ğından yaralan- Akademisinde hem çocuklara drama eğitimi hem de mış olarak bulur. gençlere konservatuvara hazırlık, temel oyunculuk, Ne yapacakları- sahne uygulaması ve rol eğitimi veriyor. Yetişkinlere nı düşünürken yavaş yavaş diğerleri de eve yönelik tiyatro çalışmaları da bulunan oyuncu, kome- gelmeye başlar. Olay başta gizlenir, diğer misafirlerin di tarzı oyunları daha çok sevdiğini söylüyor. Oyunda şüphelenmesi üzerine olayın nasıl olduğunu anlama- Turgay Tan karakterini canlandıran şarkıcı ve oyuncu ya ve anlatmaya başlarlar. Bir süre sonra olaya polis Onur Şan ise aynı zamanda Nida Şan ile birlikte müzi- karışır ve bu kez de olayı polisten gizlemek için herkes ğiyle de oyuna katılıyor. başkasının rolüne bürünür ve polise yalan söylemeye Oyunun konusu şöyle: “Birbirleriyle çok yakın olan çalışırlar ve hikâye sürprizlerle devam eder.”

Sanatla spor sahnede “İstikamet Üzere” buluşuyor Öncü Gençlik ve Spor Kulübünün lendiği oyunda; Mehmet Sabri gençleri spora teşvik etme ama- Arafatoğlu, Bekir Köse, Vahit Altan, cıyla hazırladığı tiyatro oyu- Burak Akbulut, Songül Demirkıran, nunun provaları sürüyor. Onur Aydar ve Uğurcan Kara rol Muhammed Emre Kaya’nın alıyor. yapımcılığında hazırlanan Oyunun hikâyesi ise şöyle: Dede “İstikamet Üzere” adlı tiyatro (Hüsmen), baba (Avni), anne oyunu, “İnsan da ok gibidir, isti- Muhammed Emre Kaya (Mediha) ve bir çocuğun (Emre) ya- kametini ayarlayamazsa hede- şadığı ailede, dede, eski bir spor- fe varamaz” düsturuyla İstanbul’da izleyici karşısına cudur, Kırkpınar pehlivanıdır. Anne, çocuğunun po- çıkmaya hazırlanıyor. püler mesleklerden birini tercih etmesini ve doktor Müslüman-Türk aile yapısına vurgu yapılan oyunda olmasını istemektedir. Baba ise Okçuluk ile uğraşan aile, evlatlarının daha garantili meslekler icra etmesi- oğlunun buna hobi olarak devam etmesini ancak asıl ni istiyor ancak Emre, Öncü Spor’daki hocasının millî mesleğinin mühendislik olması gerektiğini savunur. ve manevî öğretileriyle profesyonelleşir ve hedefleri- Emre ise sporun bir hobi olmadığını, bir meslek, bir nin ötesine geçiyor. yaşam biçimi olduğunu söyler. Lise öğrencisi olan Oyunun finalinde ise Emre, Türkiye’yi temsil etmek Emre, gittiği İmam Hatip Lisesinde Öncü Gençlik ve üzere kendi branşında uluslararası bir müsabakaya Spor Kulubünün faaliyetlerine katılır. Burada hem katılarak ülkesine şampiyonluk getiriyor ve ailesini profesyonelleşir hem de millî ve manevî değerleri- de oldukça gururlandırıyor. ni öğrenir. Arkadaşı Hakan, bu yolda Oyunun genel hikâyesini S. Deniz en büyük destekçisidir. Kulüp Hocası Kartal ile Muhammed Emre Kaya olan Bekir Hoca ise gençlerin ağabeyi, oluştururken, metin yazarlığını ise dostu, sırdaşıdır. Gençlere sadece spo- S. Deniz Kartal yaptı. Oyunun yö- ru değil hayatın bütün püf noktalarını netmenliğini Vahit Altan’ın üst- anlatır. Oldukça donanımlıdır. 11 TİYATRO 2019 | كاَنُ ُون الثاَّنِي | Ocak | January “Filistin Tiyatrosu” Gazze’de kuruldu Gazze’de yaklaşık 3 ay önce kurulan ve “Filistin Tiyatrosu” ismi verilen oyunculuk akademisi; Filistin meselesini, Filistinlilerin gözünden dünyaya duyur- mayı amaçlıyor. Aralarında 7 engellinin de bulunduğu 47 gencin eğitim aldığı akademi, Gazze’de bu alanda faaliyet gösteren ilk kurum olma özelliğini taşıyor. Yönetmen Isam Şahin, oyunculuk akademisi kur- ma fikrinin 5 yıl önce doğduğunu, bunu hayata geçir- mek için yürüttüğü çalışmalar sonucu 3 ay önce öğ- renci kabulüne başladıkları bilgisini veriyor. “Filistin Şahin, karşılaştıkları en büyük engeller arasında, Tiyatrosu”nda, hâlihazırda başlangıç seviyesindeki- Gazze’de drama ve tiyatro gibi disiplinler için üniver- lere tiyatro eğitimi verdiklerini, 3 aylık eğitim sonra- sitelerde ihtisas eğitimi verilmemesi ve kurdukları sında, Filistin’in durumunu anlatan büyük bir oyun akademiye hiçbir finansal desteğin sağlanmamasının sergilemek için bir 30 gün daha çalışacaklarını ifade yer aldığını aktardı. eden Şahin, devam eden kursun sona ermesiyle ile- İsrail’in uyguladığı abluka nedeniyle pek çok Filistinli ri seviyede olanlar, daha sonra ise profesyoneller için gibi ekonomik sıkıntı içinde olan Şahin ve ekibi, proje- kurs açacaklarını ve her bir kursun 3 ay süreceğini ve lerini kendi imkânlarıyla ayakta tutmaya çalışıyor. bir tiyatro oyununun sergilenmesiyle sona ereceğini Gazze’de yeni kurulan akademinin dışında müzik eği- aktardı. timi veren bir merkez bulunuyor. Söz konusu mer- Kursiyerlerin ocak sonunda sergilemek üzere bir kezde 6 ila 14 yaş arası çocuklara eğitim veriliyor. oyun üzerinde çalıştıklarını dile getiren Şahin, Bireysel girişimler çerçevesinde ise bazı Filistinli “Öğrencilerimin arzusu, ülkelerinin sesini dünyaya oyuncular düğün gibi özel münasebetlerde skeçler ha- duyurmak, isteklerini ve sıkıntılarını kendi bakış açı- zırlayıp sunuyor. İsrail, 2006’dan bu yana Gazze’ye larından anlatmak.” dedi. kara, deniz ve havadan abluka uyguluyor.

“Şems’in penceresinden bakarak Mevlana’yı gördük” Rabarba Performans sında da durumu böy- Sanatları Akademisi le. Biz bu oyunda Şems’in tarafından sahne- penceresinden bakarak ye konulan “Şems ile Mevlana’yı gördük. Belki Mevlana” adlı tiyat- diğer oyunlardan farkımız ro oyunu, Fatih Ali bu nokta diyebilirim.” dedi. Emiri Efendi Kültür Şems karakterini Erkan Merkezinde tiyatrose- Helvacı’nın canlan- verlerle buluştu. Şafak dırdığı oyunda ayrıca Tok’un uyarladığı ve Burak Haktanır Fatih Küçük, Beytullah yönettiği oyunun ya- Çalışkan, Bedirhan Sezer, pımcılığını Tok’la birlikte Burak Haktanır, ses ve ışık Ubeydullah Gül, Buse Doğan, Mustafa Güngör ve Zafer tasarımını Koray Nizamoğlu üstleniyor. Güneş rol alıyor. Yaklaşık 2 saat süren 2 perdelik “Şems ile Mevlana” oyununun yapımcısı, aynı za- oyun, Tebrizli Şems’in genç yaşlarından itibaren pe- manda yönetmen yardımcısı Burak Haktanır, bugü- şinde olduğu “aşkı bulma” serüveninde çatıştığı fikir- ne kadar Şems-i Tebrizî ile Mevlana Celaleddin-i Rumî ler ve durumları konu ediniyor. hakkında birçok tiyatro oyununun sahnelendiğini ha- Rabarba Performans Sanatları Akademisi ayrı- tırlatarak, şu bilgileri veriyor: “Sadece tiyatro oyunla- ca İstanbul şiirlerinden bir tiyatro gösterisi hazırlı- rında değil, insanlar arasında da Mevlana her zaman ğı içinde… İstanbul’a dair şiirler, oyunlaştırılmış bir bilinir ama Şems gerilerde kalmıştır. Daha doğrusu şekilde şiir dinletisi hâline getirilecek. Şubat ayında kendisini hep gizlemiştir. Biz bunu Konya’da da gör- “İstanbul’un Şuurudur Şiirler” başlığıyla sahnelerde dük. Şems, kendini biraz kapatmış, gizlemiş. Halk ara- olması planlanıyor. 12 الكتاب المنفتحة | İNCELEME Açık Kitap | Open Book

Bazı şiirleri yahut bir ön antoloji

Alpaslan Durmuş, çeşitli dönemlerdeki şiirlerinden bir kısmını bir araya getiren şiirlerinin adını Bazı Şiirleri koymuş. Ayrı bir inceleme konusu olmayı hak eden bu sürpriz adlandırma aslında bir üst isim sayılmaz. Şiirlerden bir kısmı toplandığı için bu ad verilmiş ola- bilir, dolayısıyla bir mesajı olsa gerek. Alt bölümlerden oluşan “Ecce, Ego” şiiriyle beraber ikisi mensur şiir ol- mak üzere uzak iklimlerden harlı sineye on beş şiirden BAZI ŞİİRLERİ çatılmış bir kitap. Kendiliğinden oluş hâlindeki şiirler- Alpaslan Durmuş deki etki halesi, dizelerin kelime kadrosu, kültürel gön- Edam Yayınları, dermeleri, ayrıntılara inen gözlem gücü, şiirsel mayası, Şiir, 56 sayfa 13 2019 | كاَنُ ُون الثاَّنِي | Ocak | January

duygulanma alanı vazgeçilemez ölçüde şairin bu derginin poetik tutumunu yahut tedrisatı- kişiliğine bağlıdır. nı aşan bir yönelimi yok değil Durmuş’un şi- Alpaslan Durmuş’un şiiri ne ironik ne mi- irlerinin ama yayın mecrası da önemli gibi. zahidir ne de “ofis dili”ne teslim olmuştur. Şüphesiz Bazı Şiirleri kitabı BirNokta dergi- Yaşamın ortaya çıkma/çıkamama ânını/ân- sinde yayımlanan şiirlerin tam bir toplamı larını belirgin kılan bir ruh durumu şiiri- değil; Durmuş, birçok şiirini bu toplama al- dir. “Fentasir!!!” şiirinin giriş bölümü şöyle: mamış. Bu tercih, şairin bazı şiirlerine kar- “Yapmak istemediğin şeyleri yaparak/ve ya- şı eleştirel bir yaklaşım geliştirdiği şeklinde pamayarak yapmak istediğin şeyleri/sırtlanır- yorumlanabilir. Yahut kitabın adında geçen sın kuşunu yol boyu”. Yıllara yayıldığını tah- “bazı” vurgusundan ötürü kitabın dışında min ettiğimiz şiirler aynı zamanda “bütünlük kalmışlardır. arayış küsurat kader” diyen anlatıcı benin ki- Parantezi kapatmadan denilebilir ki, şiliğiyle oluşmuştur. Temel problemi de ken- Kardelen ve BirNokta dergilerinin anlayı- di varlığını sürdürmek için çabalayan insa- şı liberal ruhun egemen olduğu kültürel va- nın sınırlarıdır. Ontolojisi seküler olmayan satta “edebiyatta koalisyon” yapmamasıdır. şiirleri bu düzlemden hareketle okumak gere- Dolayısıyla entelektüel ve sanatsal ilgileri kir. “Disofri” şiirinden hareketle denilebilir ki benzer olan bu dergiler dikkate alınmadan Durmuş, olup bitenin kesinliğini yansıtan sö- Alpaslan Durmuş’un şiirinin ayırıcı özellik- zün değil, deveranın anlatımını içeren söyle- leri hatta değişim ve dönüşümleri hakkıy- yişin şiirini yazar. Üstelik ontik azabını da tü- la anlaşılmaz gibi görünmektedir. Buna kar- müyle kuşatmak mümkün değil. Deneyim şın Kardelen ve BirNokta arasındaki yılları ve şiiri olup olmadığını anlamak için Türk şiirin- sonrasını hesaba katarsak Bazı Şiirleri kitabı- de bir iki şair dışında pek karşılaşmadığımız nın Durmuş’un hangi dönemini içerdiği hak- kelime seçimleri üzerinde durulmalıdır. Bazı kında bir görüş ileri sürmek şimdilik oldukça Şiirleri kitabını bu bağlamda okumak ayrı bir riskli olacaktır. Durmuş’un Bazı Şiirleri vesile- yazı konusudur. siyle kısa bir yolculuğa çıktık, büsbütün dön- Birçok kimse bilmez ama Alpaslan Durmuş, düğümüz de söylenemez. Zira kitabın adının Türkiye’nin alacakaranlık yıllarının ikinci da işaret ettiği üzere şair, daha çok yazmıştır on yılından; 1990’lardan itibaren seyrek de ama şimdilik sınırlı sayıda şiirini bu kitabın- olsa şiirleriyle dergilerde göründü. Söz geli- da toplamıştır. mi 1992’de Kardelen dergisindeki “Zayi” ve Eleştirel kes(k)inliğe düşmeden şunu diyebi- “Şuara” şiirleri hatırlanabilir. Durmuş’un şi- liriz: Alpaslan Durmuş’un Bazı Şiirleri der- irleri “Türkiye’de yerli edebiyatçıların çıkart- gilerde kalanlarla birlikte okurlarına şairin tığı yayınlar içinde bir renk” şeklinde anılan şiirinin kuytularını fark ettiriyor, kenar köşe- Kardelen ve onun devamı kabul edilebilecek leriyle “işte yeni bir keşif daha” demeye vesi- BirNokta’da okurlarıyla buluşmaya devam le oluyor. “Ecce, Ego” şiiri mesela 2000’ler şi- etti. Birinci sayısı 2001’de çıkan BirNokta, iri üzerine yazılması muhtemel “Bir Şiirden” aynı zamanda Durmuş’un Bazı Şiirleri kita- odaklı bir kitabın köşe taşı şiirlerinden olmayı bının omurgasını oluşturan şiirlerinin ya- fazlasıyla hak ediyor. Küçük bir alıntıyla biti- yımlandığı bir dergi olması hasebiyle önemli. relim: “Sisli bir dün./kopuk kopuk her şey.” Birkaçını zikretmek yeterli olacaktır: “Yaban Gülü” (2001, sayı:1), “Ecce Ego Zeyl” (2002, -- sayı:10), “Bilmek” (2008, sayı:78), “Mahur” Asım Öz (2008, sayı:82), “Hayat” (2009, sayı:88). Elbette Yazar. 14 الكتاب المنفتحة | SİNEMA Açık Kitap | Open Book Palestinian families “fell in love” with Turkish drama through the series. In recent years, I have learned a lot about Turkey,” he said. Khaled believes that the beauty of Turkish nature, the production capabilities, creativity of the directors, and ability of the actors to master their roles beauti- fully, are behind the popularity Turkish TV series en- joys among Arab viewers. Isra Numan, a female Palestinian viewer, said “I found myself attached to Turkish drama. This is a secret I do not think is hidden”. Turkish soap operas, which keep viewers glued to “You do not feel bored; there are stimuli in each epi- their screens worldwide, from Venezuela to Pakistan, sode to cue the next episode,” she said. According to are now reaching new heights of popularity among an Anadolu Agency correspondent in Palestine, the Palestinian families. Turkish series “Resurrection Ertugrul” is one of the “I have been following Turkish drama for years,” said most popular serials watched by Palestinian fami- Anaam Jawhar, and she hailed Turkish soap operas lies besides Sultan Abdul Hamid II, and Valley of the for “respecting viewers’ minds.” Wolves, as well as other popular Turkish soap operas. “They have many positive sides and make us feel that Turkish series have achieved remarkable success over their [the ’s] life is close to Arabs’ life the past 10 years in 142 countries, with an export vol- and habits,” she added. ume of about 350 million dollars. The most popular Ahmed Khaled, who describes himself as a viewer in- Turkish TV series in terms of the number of viewers terested in war-related Turkish soap operas, like The is Resurrection Ertugrul, which is aired in more than Warrior and The Pit, shared similar views. 100 countries, and followed by more than a billion “The Turks were able to enter every Arab house viewers.

Sabancı Vakfı kısa film yarışması güçlü jürisiyle dikkat çekiyor

Sabancı Vakfının bu yıl “Ayrımcılık” temasıyla üçün- la filmin yapımcılığını üst- cüsünü düzenlediği Kısa Film Yarışmasının jürisinde lendi. Filmleriyle 2 Altın Türkiye’den yönetmen Derviş Zaim ve oyuncu Ceyda Palmiye, 2 BAFTA, 3 Cesar Düvenci, yurt dışından ise senarist ve yönetmen ve 2 EFA da dâhil olmak Aida Begiç, yönetmen Sergei Dvortsevoy ve yapımcı üzere 50’den fazla ödül Rebecca O’Brien yer alıyor. kazandı. Bosnalı senarist ve yönetmen Aida Begiç, yönetmenlik Türkiye’den ise, ilk filmi kariyerine başladığından beri filmlerinde Saraybosna “Tabutta Rövaşata” ile ve Balkanlardaki hayatı konu ediyor. 2008’de çekti- birçok ödül kazanan ve ği “Kar” filmi Cannes’da büyük ödülü alırken 2012 yı- bugüne kadar filmleriy- lında çektiği ikinci filmi “Saraybosna’nın Çocukları” le ulusal ve uluslarara- ile Cannes’da Jüri Özel Ödülünü kazandı. Begiç, sı festivallerden başa- Saraybosna Film Festivalinde de Cineuropa Ödülünün rıyla dönen yönetmen sahibi oldu. Türkiye’de yaşayan Suriyeli yetim çocuk- Derviş Zaim ile oyun- ları konu alan en son filmi “Beni Bırakma”nın galasını cu Ceyda Düvenci yer Antalya Film Festivalinde yapan Begiç’in aynı film ile alıyor. Oscar aday adaylığı da bulunuyor. Kısa Film Yarışması jürisi, finale kalan 10 eseri değer- Son zamanlarda “Ayka” filmi ile gündemde olan lendirerek dereceye girmeye hak kazanan 3 kısa filmi Kazak yönetmen Sergei Dvortsevoy, ilk kurmaca filmi belirleyecek. Dereceye giren filmler 16 Ocak’ta düzen- “Tulpan” ile Fransa’dan Japonya’ya dünyanın farklı si- lenecek ödül töreninde açıklanacak. Yarışmanın bi- nema platformlarından birçok ödüle layık görüldü. rincisine 15 bin TL, ikincisine 10 bin TL, üçüncüsüne Ken Loach’un yapımcısı Rebecca O’Brien, 30’dan faz- ise 5 bin TL para ödülü verilecek. 15 SİNEMA 2019 | كاَنُ ُون الثاَّنِي | Ocak | January TRT yeni yıla “Vuslat” ve “Halka” dizileriyle giriyor Diriliş Ertuğrul, Payitaht yiciyle buluşturmayı hedefli- Abdülhamit, Mehmetçik Kutlu yor. Başrollerini Kadir Doğulu, Zafer, Kalk Gidelim, Elimi Devrim Özkan ve Mehmet Bırakma gibi iddialı dizileri izleyi- Özgür’ün paylaştığı “Vuslat”‘ın se- ciyle buluşturan TRT, Ocak ayına naryosunu Betül Yağsağan kale- iki iddialı diziyle giriyor. TRT 1’de me aldı. ilk bölümüyle izleyiciyle buluşa- Muhyiddin İbn Arabî’nin geliştir- cak Vuslat, insana dair hâlleri İbn diği Satranc-ı Urefa’nın 101 basa- Arabî’nin Satranc-ı Urefa oyunu mağında, beşerî aşktan ilahî aşka ile anlatıyor. doğru giden ve vuslat makamı- Adını simgesi üç halka olan 40 yıl- na olan yolculuk, karakterler üze- lık bir suç örgütünden alan Halka rinden dizide aktarılıyor. Dizi, dizisi, Kaan ve Cihangir adlı iki her pazartesi TRT 1 ekranlarında gencin intikam hikâyesini etkile- 20.00’de izlenebilecek. yici bir dille 15 Ocak’tan itibaren Yapımcılığını Yusuf Esenkal ve ekranlara taşıyacak. Halka Serdar Öğretici’nin üstlendiği Vuslat dizisinin yapımcılığını üst- Payitaht Abdülhamit üçüncü sezo- lenen Raif İnan ve Uğur Veli, A23 nu izleyiciyle buluşurken Es Film, Medya markasıyla daha önce TRT Filinta tecrübesini bu kez polisiye 1’de yayınlanan ve büyük ilgi gö- dizi “Halka”da sürdürüyor. “Her ren Sanayi Savaşlarında, her bö- şey başladığı yere geri döner!” slo- lümde ustalara verilen malzeme- ganıyla ekranlara gelen dizinin lerle 24 veya 48 saat içinde yeni yönetmen koltuğunda ise Volkan bir araç ortaya çıkarmaları iste- Vuslat Kocatürk oturuyor. niyordu. TRT Belgesel’in yeni dö- Mafyanın, paranın ve entrika- neminde ise Afrika’da su kuyusu açan ve köyleri suy- nın konuşulduğu karanlık dünyayı yıkmaya çalışan la buluşturan “Su Savaşları” programına imza atıyor Cihangir ve Kaan’ın mücadelesinin anlatıldığı dizide; İnan ve Veli. Dünya festivallerinde yarışmak için ha- Serkan Çayoğlu, Hande Erçel, Ahmet Mümtaz Taylan, zırlanan, Emre Konuk’un yönettiği “Tahta Kılıç” fil- Hazal Subaşı, Nazan Kesal, Burak Sergen gibi isim- minin yapımcılığını da üstlenen Raif İnan ve Uğur ler rol alıyor. Halka, Salı günleri TRT 1 ekranlarında Veli bu kez Vuslat dizisiyle farklı bir hikâyeyi izle- yayınlanacak.

التعاون اإلسالمي تبحث تحسين صورة المسلمين سينمائيا

تحضر إلطالق جائزة ألفضل إنتاج سينمائي، وتفكر في إطالق مهرجان بهذا الخصوص

تبحث منظمة التعاون اإلسالمي تعزيز خالل الدورة القادمة للمهرجان األفريقي وسيناقش االجتماع السبل الكفيلة سبل التعاون السينمائي بين دولها، وذلك للسينما والتلفزيون في واغادوغو بإطالق مهرجان سينمائي لمنظمة في إطار رؤيتها اإلستراتيجية الرامية عاصمة بوركينا فاسو، في فبراير/شباط لمكافحة الصور النمطية السلبية في 2019. التعاون اإلسالمي في إطار االستراتيجية السينما العالمية عن اإلسالم والمسلمين. وجاء ذلك خالل اجتماع فريق الخبراء الثقافية للعالم اإلسالمي، لمكافحة وأعلنت المنظمة الخميس 20 ديسمبر/ الحكوميين الدوليين، التابع للمنظمة، الصور النمطية السلبية وتعزيز الصورة كانون األول، عن تحضيرها إلطالق المكلف بوضع معايير تأسيس جائزة جائزة ألفضل إنتاج سينمائي، يتم منحها المنظمة ألفضل إنتاج سينمائي. اإليجابية لإلسالم والمسلمين. 16 الكتاب المنفتحة | SİNEMA Açık Kitap | Open Book Brexit TV drama airs in UK ahead of crunch vote A television drama starring trayal see it as an opportune Sherlock Holmes star, Benedict moment for a dramatization of Cumberbatch, as the mas- how it all began. termind of the divisive cam- Cumberbatch plays Dominic paign to pull Britain out of the Cummings, a former politi- European Union hits UK screens cal advisor to eurosceptic MPs just as lawmakers gather for a and recent director of “Vote momentous Brexit vote. Leave”, the official pro-Brexit “Brexit: The Uncivil War”, which airs on Jan 7, dram- group that helped win the referendum despite all the atizes the characters and strategies behind the histor- mainstream political parties backing continued EU ic 2016 vote under the tagline: “Everyone knows who membership. won. But hardly anyone knows how.” The film portrays him as an intense, self-described Commissioned in 2017, its creators could hardly have disruptor, who deploys tactics gleaned from Chinese dreamed of a better moment to release the two-hour general Sun Tzu’s ancient treatise “The Art of War,” political drama, with Britain at a critical juncture in and who would retreat to an office cleaning cupboard the Brexit process. Those behind the Channel 4 por- to war-game his Brexit strategy undisturbed.

Robin Hood yeniden beyaz perdede İngiliz halk hikâyelerin- alıyor. Yönetmen koltuğuna Otto Bathurst’un oturdu- de önemli yeri olan, ba- ğu, macera ve aksiyon türündeki film, Robin Hood’un zen görevini kötüye Haçlı Seferlerinden dönüşünün sonrasını ele alıyor. kullanan yöneticilerle Taron Egerton’a Jamie Foxx, Ben Mendelsohn ile Eve bazen de halka zulme- Hewson’un eşlik ettiği Robin Hood, 11 Ocak’ta izle- den soylularla müca- dele yürüten halk kah- yiciyle buluşuyor. Robin, savaşlar sebebiyle sertleş- ramanı Robin Hood’u miş bir mücadelecidir ve onun Faslı komutanı, yozlaş- anlatan 2018 yapımlı mış İngiliz tahtına karşı cesur bir ayaklanma başlatır. filmin başrolünde bu Filmde gerilim, aksiyon, macera, savaş alanı patlama- kez Taron Egerton yer ları ve akıl alıcı dövüş koreografileri de yer alıyor.

6th International Silk Road Film award held in Istanbul The 6th International Silk India received the “Best Road Film Awards were Scenario Award” for the held in Istanbul. The cer- movie, “Beggars”. emony was organized by Ilgiz Sherniyaz from the Association of Film Kyrgyzstan won the “Best Directors, Writers and Documentary Award” for Composers (SETEM), and his movie, “Heritage”. supported by the Turkish The movie, “Blue Ministry of Culture Tomorrow,” by Numan and Tourism’s General Ayaz won the “Best Directorate of Cinema. Animation Award.” Some 3,058 movies from The “Best Director Award” was presented to ’s Turkey, China, Kyrgyzstan, Uzbekistan, Azerbaijan, Leila Noroozi, who joined the festival with her movie, Kazakhstan, Italy, Syria, India, Iraq, Greece, Iran, “The Black Way.” In the international category, Allaith Afghanistan and Pakistan were showcased at the film Hajjo from Syria won the “Best Fiction Movie” catego- festival. “The Black Way” and “Plak” were screened at ry with “The Cord,” while Ram Prasad Mandal from the ceremony. 17 SİNEMA 2019 | كاَنُ ُون الثاَّنِي | Ocak | January Derviş Zaim sineması enine boyuna konuşulacak Yönetmen Derviş Zaim’in bütün filmleri, Bilim ve ve sette görev alan profesyonel- Sanat Vakfının düzenlediği ”Dünden Bugüne Derviş ler filmlerle ilgili kısa sunumlar Zaim Sineması” programında izleyiciyle buluşacak. gerçekleştirecek. 19-26 Ocak tarihlerinde gerçekleştirilecek etkinlikler- “Seyirciler Tartışıyor! Derviş de, gösterilecek filmler üzerine de konuşmalar yapı- Zaim Sinemasında Gelenek ve lacak. Türk sinemasını yeni kuşaklara aktarmak ve Hafıza” başlıklı etkinlik ise yö- mevcut filmlere ulaşmayı kolaylaştırmak için faaliyet netmen Murat Pay’ın modera- gösteren TSA, “Dünden Bugüne Derviş Zaim Sineması” törlüğünde 25 Ocak’ta yapıla- programıyla usta yönetmenin sinemasını derinlemesi- cak. 26 Ocak’ta ise Hasanali ne ele alacak. Yıldırım koordinatörlü- ğünde Film Bahane atölye- Zaim’in filmografisinin tamamını ve bu filmler üze- si özel programında “Cenneti rine üretilen fikirleri bir arada sunabilmeyi amaçla- Beklerken” filmi sahne sah- yan on filmlik retrospektifle izleyici karşısına çıka- ne analiz edilecek. Programın cak program kapsamında, yönetmenin çekmiş olduğu son etkinliği “Ustalık Sınıfı” ise Derviş filmlerin tamamı izlenebilecek. Zaim’in katılımı ve sinema yazarı Barış Saydam’ın yö- “Derviş Zaim Sinemasına Tersten Bakmak” başlıklı netiminde gerçekleştirilecek. Derviş Zaim, etkinlikte özel etkinlikleri Tuba Deniz ile Barış Saydam yönete- filmlerinden seçilen sahnelerden yola çıkarak kendi cek. Gösterimlerden önce sinema yazarı, akademisyen sinemasıyla ilgili bir konuşma yapacak.

Turkish film in Berlinale after eight years Award-winning director Emin ipated in the festival’s Competition Alper’s “Kız Kardeşler” (Sisters) has section. A Turkish-Greek-German been invited to compete in the 69th and Dutch co-production, “Kız Berlin International Film Festival, Kardeşler” will appear before the also known as the Berlinale. Alper jury of the Golden Bear, chaired by has won more than 50 awards in na- actress Juliette Binoche. The festival tional and international festivals including the Special will be held between Feb. 7 and Feb. 17, 2019. Jury Award, for his second feature film, “Abluka” Starring Cemre Ebüzziya, Ece Yüksel, Helin Kandemir, (Frenzy), at the Venice Film Festival’s main competi- Kayhan Açıkgöz, Müfit Kayacan and Kubilay Tunçer tion. His first film, “Tepenin Ardı” (Beyond the Hill), in the leading roles, “Kız Kardeşler” tells the story of received the Caligari Prize in the Forum section of the three sisters who are adopted by families living in a Berlinale. town, after the death of their mothers. They return “Kız Kardeşler” will premiere at the festival in Berlin. to their villages after many years and confront each It will be the 10th movie from Turkey to have partic- other.

Gizli kalmış bir casusun hikâyesi Serdar Akar’ın yönettiği ve Erdal Beşikçioğlu, Burcu Büyükelçiliğinde uşak ola- Biricik, Ertan Saban ile Tamer Levent’in oynadığı rak görev yapmakta olan İlyas Çiçero, 18 Ocak 2019’da Dijital Sanatlar Yapımevi tara- Bazna, Almanya lehinde ca- fından vizyona çıkarılıyor. susluk faaliyetlerine başlar. Almanlar tarafından Çiçero İkinci Dünya Savaşı sırasında İngiltere’nin gizli belge kod adı verilen İlyas Bazna, ve bilgilerini Almanya’ya sızdıran İlyas Bazna’nın ha- bu faaliyetleri ile savaşın yatını anlatan filmin öne çıkan özelliği; hakkında yüz- seyrini değiştirir ama başta lerce film ve belgesel çekilen bu dönemin gizli kalmış, Alman vatandaşı engelli ço- şimdiye kadar nerdeyse hiç anlatılmamış yüzünü göz- cuklar olmak üzere diğer milletlerden çocukların ve ler önüne sermesi… her yaştan engellilerin kaçınılmaz sonu olarak bilinen 2. Dünya Savaşı sırasında ’daki İngiltere yaşamlarının iğne ile bitirilmesine mani olamaz. 18 الكتاب المنفتحة | OKUNACAK KİTAPLAR Açık Kitap | Open Book

Melâmet Uyanmaktır!

Mahmut Dipşar H Yayınları, Sohbet, 242 sayfa

2017 yılında manevî gelenek- lerle ilgisinin başlamasının 62. yılında, birikmiş notlarını ilgi Boğazın Sularına Atılan Kitap duyan gönül dostlarına açan Mahmut Dipşar, 41 yıl önce Zeki Bulduk Rahman’a kavuşan Muhammed Koyu Kitap, Roman, 424 sayfa Süreyya Şar’ın sohbetlerini gön- lünden gelenlerle birleştiriyor. Maneviyatın kapısı, İmanın “Bu yazıyı bir roman kahramanımla telefonda asla ko- Temeli, Maneviyatta Tekâmül, Tek Kurtuluş İlimdir, Uyanma, nuşamayacağım için yazdım.” diye başlıyor kitaba Zeki Ruh Üflemesi ve Esas Olan Hayatı Okumaktır kitapta yer alan Bulduk. Bir 28 Şubat romanı aslında. Okuduktan sonra he- konulardan bazıları. men boğazın sularına atılması ve hızlıca unutulması gere- kiyor bu romanın, yazara göre. Karakterleri arasında Selim İleri, Herman Hesse, Kemal Tahir, Neşat Ertaş, Sezen Aksu The Library Book ve Fikret Kızılok da var. Roman, ülke hafızasında derin iz- ler bırakan zamanları hızlıca kayda alıp silmeyi deniyor. Susan Orlean Simon & Schuster, Nonfiction, 336 pages

On the morning of April 29, 1986, a fire alarm sounded in the Los Angeles Public Library. As the moments passed, the pa- trons and staff who had been cleared out of the building re- alized this was not the usual fire alarm. As one fireman re- The Flame: Poems Notebooks counted, “Once that first stack got going, it was ‘Goodbye, Lyrics Drawings Charlie.’” The fire was disastrous: it reached 2000 degrees and burned for more than seven hours. By the time it was Leonard Cohen extinguished, it had consumed four hundred thousand books Farrar, Straus & Giroux, Literary and damaged seven hundred thousand more. Investigators Diaries & Journals, 288 pages descended on the scene, but more than thirty years later, the mystery remains: Did someone purposefully set fire to the li- When a poet dies, his publishers often hurry into print what- brary—and if so, who? Weaving her lifelong love of books ever scraps lie stuffed in his desk drawers or that overflow and reading into an investigation of the fire, award-winning in his wastebasket. This is the book business at its darkest New Yorker reporter and New York Times bestselling author and most human, but many balance sheets have been bal- Susan Orlean delivers a mesmerizing and uniquely compel- anced by a posthumous work or two. Death is the moment ling book that manages to tell the broader story of libraries when all eyes are upon the poet for the last time; beyond, and librarians in a way that has never been done before. for most harmless drudges, lies the abyss. Leonard Cohen, who died two years ago, wore many a fedora — poet, nov- elist, songwriter, a singer of sorts — but only the last trade, which he took up reluctantly, made him a star. Cohen was never taken very seriously as a poet. He wasn’t much of a singer, either; but the gravelly renderings of his lyrics gradu- Mor Cepken ally attracted a mass audience that seemed more like a cult. Many found him a bit much, his heart-on-his-sleeve mis- Osman Şahin ery no more appealing than plunging your hands into boil- Can Yayınları, Öykü, 94 sayfa ing tar. Still, songs like “Suzanne,” “Bird on the Wire” and the rather preposterous hymn of praise, “Hallelujah,” have Öykücü Osman Şahin, been so widely covered as to be nearly inescapable. At any Anadolu’nun sesini, sevincini moment of the day, “Suzanne” is probably playing in an el- taşıyan yeni öyküleriyle okur evator somewhere. Such songs now form the hoarse, moan- karşısında. “Mor Cepken”i, ing soundtrack to countless movies and television episodes. “o güzel insanlar”ın yitip gitmekte olan dünyasına bir ağıt When a Cohen song rises from some awkward silence, it’s a olarak da okuyabilirsiniz, aşılamayan dağlar olarak da. Dört good bet the director has run out of ideas. The religiose senti- öykü yer alıyor kitapta. Mor Cepken’e, İkiz Körler, Cinayet mentality and painful growl, like a halibut with strep throat, Canlandırması ve Anafarta Kurşunları eşlik ediyor. Yazarın have patched a lot of plot holes. He’ll give an emulsified ver- bugüne kadar 23 öyküsü filme alındı. sion of everything the scriptwriter left unsaid. 19 OKUNACAK KITAPLAR 2019 | كاَنُ ُون الثاَّنِي | Ocak | January

Approaches to Social Direnişin Klas Hâli Research

Arif Ay Royce A. Singleton & Bruce C. Edebiyat Ortamı Yayınları, İnceleme, Straits 96 sayfa Oxford University Press, Social Science & Methodology, 672 pages Nuri Pakdil’le tanışmamızın üze- rinden kırk yıl geçmiş. Ondan çok şey öğrendim. Bu öğren- The book views research as a process, breaking it down into diklerimin başında da “öğretisel duruş” gelir. O, iyi bir ya- a series of stages and decision points. This approach is one zar olmanın yanında iyi bir öğretmendi de. Konuşarak değil of the book’s greatest strengths. The book is strongly advised susarak öğretirdi çoğu şeyi. Pek çok zaman hâl diliyle, gönül to academics teaching graduate research methods cours- diliyle konuşurdu. Arif Ay, Nuri Pakdil’le karşılaşmasını an- es. Revised and updated in its sixth edition, Approaches to latırken bunları söylüyor ve ekliyor; kısacası harfe, kelime- Social Research is a rigorous yet clear and engaging intro- ye, cümleye dönüşmeyen bir konuşmadır bu: Sükût. duction to research methods. Covering all of the fundamen- tals in a straightforward, student-friendly manner, it is ide- al for undergraduate- and graduate-level courses across the social sciences and also serves as an indispensable guide for researchers. Striking a balance between specific techniques and the underlying logic of scientific inquiry, this book pro- vides a lucid treatment of the four major approaches to re- search: experimentation, survey research, field research, and Dünyanın Rengi the use of available data. Richly developed examples of em- pirical research and an emphasis on the research process en- Atakan Yavuz able students to better understand the real-world application Dergâh Yayınları, Deneme, of research methods. The authors also offer a unique chapter 72 sayfa advocating a multiple-methods strategy.

1974 Tokat doğumlu bir şair Atakan Yavuz. Kunduz Dersleri ve Bakış Talimi iki şiir; Hata Günlüğü, İyiler Asla Özür Dilemez ise yazdığı iki deneme kitabı. Bir de biyografi ese- ri var. Görülmeyen Modern Cenap Şehabettin. Dünyanın Rengi’nde hikâye tadında yazılarına yer veriyor Yavuz. Mutluluk, insanın anlatacak bir şeyinin olmamasıdır diye- rek başlar kitap, düşmanına binlerce kez teşekkürle ilerler, sevmek acıyı paylaşma isteğidir der ve düşmenin güzelliği The Adventures of Anatole ile nihayete erer. Nancy Willard (Author), David McPhail (Illustrator) New York Review Books Kids, Adventure, 344 pages

Anatole has a knack for seeking and finding adventure, of- ten with Plumpet, his orange cat, who is accustomed to ghost trains, amnesiac soldiers, flying horses, and wallpaper por- tals, just a few of the enchantments encountered along the الفتاوى، كل ما way. From his perilous search for wild fennel to cure his -grandmother’s asthma, to his high-stakes game of check يهم المسلم ers to save his uncle from a wizard’s evil spell, Anatole’s mis- -sions will keep young readers turning the pages of this om في حياته ويومه nibus edition of the Newbery Medal–winning author Nancy Willard’s trilogy of fantasy tales: Sailing to Cythera, The وغده Island of the Grass King, and Uncle Terrible. David McPhail’s الشيخ محمد متولي الشعراوي pen-and-ink illustrations throughout are beautifully detailed engagements with Willard’s world of make-believe. Anatole دار الكتب العلمية، علوم إسالمية، 784 صفحة may be small, but he is determined to right the wrongs he finds in each of the lands he enters. Whether kindness or evil كتاب جمع فيه المؤلف فتاوى الشيخ الشعراوي التي أفتى will prevail is a matter of suspense, but Anatole is always on بها في مجالسه، ولكثرة مجالسته له فإنه قام بجمعها في .the side of the light هذا الكتاب لتكون نافعة لكل طالب علم أو فتوى. 20 الكتاب المنفتحة | KÜLTÜR SANAT Açık Kitap | Open Book Kültür ve Turizm Bakanlığı Özel Ödülleri sahiplerini buldu Kültür ve Turizm Bakanlığından Külliyesinde düzenlenen tören- yapılan yazılı açıklamada, “Seçkin le sahiplerini buldu. 1979 yılından eserleri ve örnek hayatları ile üs- bu yana her yıl dağıtılan ödüller, tün nitelikli eser ve uygulamalarıyla 2016 yılından itibaren “Kültür ve takdir toplayan kurum ve kuruluş- Turizm Bakanlığı Özel Ödülleri” ları millet ve devlet adına ödüllen- adıyla veriliyor. diren Bakanlık Özel Ödüllerine 2018 yılında “Emin Bu yılki ödüller; Kültür ve Turizm Eski Bakan Ongan Üsküdar Mûsikî Cemiyeti” ile “Ara Güler Arşiv Yardımcısı Ömer Arısoy başkanlığında, Güzel Sanatlar ve Araştırma Merkezi Ara Güler Müzesi” layık görül- Genel Müdürü Murat Salim Tokaç, Devlet Tiyatroları dü.” denildi. Genel Müdürü Mustafa Kurt, Prof. Dr. İskender Pala, Ödüller, 10 Ocak tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Prof. Dr. Erol Parlak ve Prof. Dr. Süleyman Seyfi Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla Cumhurbaşkanlığı Öğün’den oluşan jüri tarafından belirlendi.

Devrim Erbil’in “Doğanın Ritmi” sergisi açıldı Ressam Devrim Erbil’in “Doğanın lamlı olabilir. Bu sergi bana bu şan- Ritmi” retrospektif sergisi sı getirdi.” ifadelerini kullandı. Kazlıçeşme Sanat Galerisinde açıl- Sergi küratörü Erkan Doğanay ise, dı. Sanatseverler, 25 Şubat tarihine Erbil’in çalışmalarında Türkiye’nin kadar ziyaret edilebilecek sergide, bulunduğu coğrafyanın tüm kül- ünlü ressamın bugüne kadar yap- tür katmanlarını görmenin müm- tığı eserlerden 90’a yakınını görme kün olduğunu söyledi. Doğanay, fırsatı yakalayacak. “İstanbul aşığı bir sanatçı olarak Sergi hakkında konuşan Erbil, “Bu Devrim Erbil, Matrakçı Nasuh’un tür sergiler, sanatçının artık eser üretmeyeceği şeklin- minyatürlerinden Karahisarî’nin hatlarına kadar uza- de anlaşılabiliyor. ‘Sanatçı; sonuna geldi, artık bir şey nan çeşitli unsurları eserlerinde barındırıyor. Aynı za- yapamayacak, o nedenle eserlerini sergiliyor.’ diye dü- manda Erbil, Batı aklıyla Doğu sanatını buluşturmuş şünülebilir ama her sanatçının zaman zaman bunu ve bunlar üzerinden kendine has bir dil üretmiş bir sa- yapıp kendi sanatına geriye dönüp bakması çok an- natçı.” dedi.

Cezerî’nin olağanüstü makineleri sergilenecek Mühendisliği sanat- lanıyor. Orta Çağ’ın en büyük tarihi arkeolojisi sayılabilecek la, bilimi hayatla bu- dâhisi kabul edilen Cezerî’nin, yapısıyla dünyada bir ilk olma luşturan Cezerî’nin; 15 Şubat’ta UNIQ Expo’da zi- özelliğini taşıyor. 1500 m2’lik alan- dünyanın ilk in- yaretçilerin karşısına da, içerisinde boyutları 4 metreyi sansı robotları, şifresi çıkacak makineleriyle bulan dev makinelerle birlikte Enigma’dan bile güçlü sanatseverleri geçmiş, 66 farklı âlete, makineye ve çeşit- kilitleri, bugün hâlâ kul- bugün ve gelecek arasın- li düzeneklere yer veren sergide, landığımız 4 zamanlı dişli da sıra dışı bir yolculuk Cezerî’nin olağanüstü makineleri mekanizmaları, zamanı has- bekliyor. ve Türk-İslam sanatının estetik ve sas şekilde ölçen saatleri ve krank Merkezine Cezire’yi yerleştire- tarihî unsurlarının yanı sıra Antik mili günümüze taşınıyor. rek mekanik tarihinin görkem- Çin, Mısır, Yunan ve Çağdaş Batı Artuklu Sarayının 26 yıl li hikâyesini, ilham verici bir şekil- bilim adamları da mekanik tarihin- başmühendisliğini yapan, zamanı de sunacak “Cezerî’nin Olağanüstü den çeşitli örneklerle yer alacak. aşan fikirleri, bakış açısı ve felsefe- Makineleri Sergisi”, 15 yıl boyu- Bilimden sanata, tarihten me- siyle modern mekaniğin babası ka- nca üzerinde büyük bir titizlikle kaniğe ait birçok etkileşimli öge ile bul edilen Anadolu’nun en büyük çalışılan Cezerî’nin kendi kitabı ziyaretçileri bilgilendirerek farklı mucidi Cezerî’nin olağanüstü mak- Kitab-ül Hiyel’indeki tarife uygun bir deneyim sunacak “Cezerî’nin ineleri, 15 yıllık titiz bir çalışmayla ve çalışır vaziyette üretilen maki- Olağanüstü Makineleri Sergisi”, 15 800 yıl aradan sonra yeniden can- nelerin sunulacağı sergi, bir bilim Haziran’a kadar devam edecek. 21 KÜLTÜR SANAT 2019 | كاَنُ ُون الثاَّنِي | Ocak | January

التراث الثقافي لليمن مهدد بالفناء

وساهمت كل هذه العوامل باهتمام كبير في كبريات في تنوع الثقافات التي ال وسائل اإلعالم. تزال موجودة حتى اليوم، حيث تضم البالد أربعة مواقع ولفتت إلى أن التهديد الخطير للتراث العالمي لليونسكو، بما للمكتبات اليمنية هو إحدى فيها مدينة صنعاء القديمة، القصص المنسية من مأساة ذاك المكان الساحر الذي اليمن، وال يختلف عن النهب قال عنه المستعرب والكاتب والدمار الذي شهدته مدينة الرحالة المقيم باليمن تيم تمبكتو في مالي عام 2013. - ماكينتوش سميث إنه ليبدو فالمخطوطات اإلسالمية وكأنه "صنع، ولم يبن، من ُ -حسب الصحيفة- تعد من كعكة الزنجبيل المثلجة". منذ اندالعها عام 2015 وذكر تقرير لوول ستريت بين أكبر الكنوز التاريخية سببت الحرب األهلية في جورنال أن اليمن على مر وأشارت الصحيفة إلى أن لليمن، ولعل أشهرها جزء من اليمن معاناة بشرية ال توصف التاريخ وقف على مفترق هذا التراث وقع تحت تهديد مصحف صنعاء الذي اكتشف من قتل عشرات اآلالف طرق في شبه الجزيرة العربية خطير نتيجة للحرب األهلية بالمنطقة األعلى بالمسجد وتشريد الماليين وانتشار وشرق أفريقيا والمحيط وأنه خالل السنوات الثالث الكبير في المدينة عام 1972 المجاعة وتفشي وباء الكوليرا الهندي. ونظرا لما يحظى به الماضية ُمحيت السدود وال يزال محفوظا في مكانه. المميت. وفي المقابل تكبد من أمطار موسمية فقد ظل القديمة والمساجد التي ويعتقد أنه واحد من أقدم اليمن أيضا خسارة فادحة في موطنا لحضارات عظيمة قبل تعود إلى العصور الوسطى، المصاحف في العالم التي تراثه الثقافي والحضاري الذي اإلسالم بفترة طويلة وأصبح ومقتنيات المتاحف وآثار تعود للقرن السابع ألن كتابته يعد من بين األغنى في الشرق مقرا للعديد من األسر الحاكمة العصر االستعماري، مشيرة تختلف عن التي يقرأها األوسط. بعد ذلك. إلى أن هذا التدمير لم يحظ المسلمون اليوم.

Ladino singer Yasmin Levy to learn sufi dance in Konya Yasmin Levy, a lead- God is great, we are noth- ing Ladino singer, said ing,” she said, adding that she has decided to vis- she has known Sufism for it Turkey’s central Konya years but has just “real- province to learn the fa- ized its real meaning.” mous Sufi dance, Sema. The followers of the “I watched the dervish- Mevlevi Order -- also es carefully while they known as the Order of the were whirling and I said ‘I Whirling Dervishes -- are want to learn this’,” Levy, known for their tolerance, an Israeli singer, song- Yasmin Levy graciousness and discre- writer and performer of tion, something which sets Sephardic origin, with them apart from today’s family roots in Turkey, told Anadolu Agency following hectic pace of life. her concert in Konya. “What I found similar between me [and Sufis] is that “The reason I want to learn [Sema dance] is to become I’m a person who believes in God. I never go on to stage more modest. Sema makes you understand: ‘I’m noth- saying ‘God give me luck’, I say ‘God please allow me to ing’. It is just your soul and Allah,” she added. show your beauty through me’,” Levy said. Konya is a hub for Sufism, as the 13th-century Sufi mys- She recalled her first encounter with Sufism and said tic, poet and Islamic scholar Mevlana Jalaluddin al-Ru- she heard it from the Turkish master of the ney flute, mi lived most of his life in the province and is buried Omer Faruk Tekbilek, in the U.S. there. “Today, while listening to Sufi music here, I told my hus- “It took me to a different world. I felt modesty. They band that ‘I grew up with this music without knowing it make themselves so tiny, because we are tiny. I believe was Sufi music’,” Levy said. 22 الكتاب المنفتحة | ETKİNLİK TAKVİMİ Açık Kitap | Open Book Ocak’ta ne yapmalı?

Londra Yunus Emre Enstitüsü ev sahipliğinde ve Beşir Ayvazoğlu’nun yöneteceği “Geleneksel University of Arts London iş birliği ile düzenlenen yı- Sanatlarda Yenilik” programında hat sanatçısı Doç. lın ilk resim sergisi “Artopia” 10-18 Ocak tarihleri Dr. Savaş Çevik ve Bağımsız Sanat Vakfı Başkanı arasında Londralı sanatseverlerle buluşuyor. Hülya Yazıcı konuşmacı olarak yer alacak. Etkinlik, YKY Loca’da 17 Ocak’ta takip edilebilecek. Akademik çalışmaları ve örnek kişiliği ile ta- nınan M. Orhan Okay vefatının ikinci senesinde Düşünür Roger Garaudy, 17 Ocak’ta İBB Ali Emiri Topkapı’daki kabri başında yâd edilecek. Türkiye Efendi Kültür Merkezinde gerçekleştirilecek etkin- likte konuşulacak. Garaudy’nin kitaplarının çevir- Yazarlar Birliği (TYB) İstanbul Şubesinin düzenlediği meni Cemal Aydın’ın konuk olduğu programı Belkıs program 13 Ocak’ta gerçekleştirilecek. İbrahimhakkıoğlu yönetecek. Yönetmenliğini Barış Dinçel’in yaptığı, başrol- Sanatçı Ömer Karaoğlu, 18 Ocak akşamı lerini Devrim Yakut ve Bihter Dinçel’in paylaştı- Kadıköy’de İBB 15 Temmuz Şehitleri Konferans ve ğı “Manik Atak” oyununun galası 14 Ocak’ta BKM Spor Salonunda konser verecek. Doğ Ey Güneş, Adı Tiyatro Beşiktaş’ta gerçekleştirilecek. Oyun, za- İçin Yaşamak, İzler, Gökyüzü Depremleri gibi al- manda bir yolculuk hikâyesini eğlenceli bir dille bümleri olan sanatçı, akademik çalışmalarını da anlatıyor. sürdürüyor.

Istanbul Concept Gallery, yeni yılın ilk sergisin- Sanat hayatının 50. yılını 19 Ocak’ta Cemal Reşit de Andreas Georgiadis’in daha önce sergilenme- Rey Konser Salonunda kutlayacak olan Esat Kabaklı, miş yeni eserlerinden oluşan kişisel resim sergisi beşinci albümü “Bil Oğlum / Bu Vatan Bölünmez “Mitoloji”yi 15 Ocak ile 9 Şubat 2019 tarihleri arasın- Bu Bayrak İnmez” ile geçmişi geleceğe taşımaya de- da sanatseverlerle buluşturuyor. vam ediyor.

İstanbul Üniversitesi Osmanlı Dönemi Müziği Sanatçı ve tarihçi Naeem Mohaiemen’in film, Multimedya Arşivi (OMAR), Arama ve Karşılaştırma enstalasyon ve yazılarından oluşan “Makbul Portalı Tanıtım Töreni ve Konseri 15 Ocak’ta İÜ Tarihin Tutsakları” sergisi 23 Ocak-28 Nisan tarihle- ri arasında Salt Beyoğlunda izlenime sunulacak. Rektörlük Mavi Salonda yapılacak. Şener Şen, “Zengin Mutfağı” oyununda 40 yıl Türk Müziğinin en önemli bestekârlarından aradan sonra aynı rol için bu kez 5 kişilik genç bir Üstad Erol Sayan için 15 Ocak akşamı CRR’de gerçek- kadro eşliğinde 24 Ocak akşamı “DasDas Sahne”de leşecek olan programda, Türk sazlarından oluşan izleyiciyle buluşuyor. Vasıf Öngören’in yazdığı oyun, topluluğa Murat Bardakçı da tamburuyla eşlik ede- beyaz perdeye de uyarlanmıştı. cek. Gecede Sayan’ın eserleri seslendirilecek. Yaşadıklarıyla baş etmeye çalışan bir adamın ha- Sanatı dijital ortama taşıyan British Council, üç tıra defterinde yazanları konu alan “Bir Delinin yıldır farklı temalarla hayata geçirdiği “Duvarları Hatıra Defteri”, 25 Ocak’ta Zorlu PSM Turkcell Olmayan Müze” dijital sanat platformunun üçün- Sahnesinde tiyatroseverlerle buluşacak. Gogol’un cü sergisi “Cadılarla Dans Etmek”i 16 Ocak’ta Pera eserini Erdal Beşikçioğlu sahneye taşıyor. Müzesinde gerçekleştirecek. Baba Sahne’nin yeni prodüksiyonu “Don İstanbul Fransız Kültür Merkezinde 16 Ocak’ta Kişot’um Ben”, 26 Ocak’ta Uniq Hall’de tiyatrose- gerçekleştirilecek “Müzeler Konuşuyor” programı- verlerle buluşacak. Cervantes’in unutulmaz ese- nın ilk konuğu Paris’teki Centre Pompidou Ulusal ri Don Kişot; Ozan Güven, Günay Karacaoğlu, Nazlı Modern Sanat Müzesi Direktörü Bernard Blistène Tosunoğlu ve Nur Erkul gibi isimleri seyirciyle olacak. buluşturuyor. Konya’ya gitmek üzere trenin hareketini bekle- Biyografi eserlerinin yanı sıra Türkiye yen iki arkadaşın yaşadıklarını anlatan “İstasyon” Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisini 10 adlı oyun 27 Ocak’ta Kartal Bülent Ecevit Kültür cilt hâlinde yayıma hazırlayan şair ve yazar İhsan Merkezinde izleyiciyle buluşacak. Oyunda Seyfullah Işık, 17 Ocak’ta Bâbıâli Enderun Sohbetlerinde kül- Kartal, Eşref Seyitoğlu, Sami Gülbaba, Savaş Mansur tür sohbetinde bulunacak. Kesici ve Ahmet Kırmalı rol alıyor.

Rahmi M. Koç Müzesi 17 Ocak’ta dünyaca ünlü TRT Müzik iş birliği ile ses sanatçılarının ağır- İtalyan fotoğraf sanatçısı ve heykeltıraş Stefano lanacağı “Hoş Sada”, Ocak ayından itibaren Zorlu Benazzo’nun fotografik araştırmaya dayanan “Bellek PSM’de. TRT Müzik ekranlarından canlı yayınlana- Görevi: Gemi Enkazları” isimli sergisine ev sahipliği cak olan programın ilk konuğu Bekir Ünlüataer, 27 yapmaya hazırlanıyor. Ocak Pazar akşamı konser verecek. 23 OKUNACAK KITAPLAR 2019 | كاَنُ ُون الثاَّنِي | Ocak | January İlklerin sultanından günümüze kalan 100 eser

İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki Kültür AŞ, Ortaya koyduğu ve uygu- Sultan II. Abdülhamid’in İstanbul’da yaptırdığı, ihya lamayı planladığı projeler- ettiği ve projelendirdiği mimarî eserlerin anlatıldığı le birçok ilke imza atark- “İstanbul’un 100 Sultan II. Abdülhamid Eseri” adlı en, diğer devletlerin de kitabı “İstanbul'un Yüzleri” serisinden yayımladı. hayranlığını kazandı. Osmanlı coğrafyasının İbrahim Akkurt’un hazırladığı kitapta, Sultan II. her köşesinde yaptırdığı Abdülhamid’in İstanbul’da yaptırdığı, ihya et- ya da ihya ettiği cami, tiği ve projelendirdiği, Dârü’l-Kelp, Hamidiye Etfal medrese, mektep, has- Hastanesi, Telkihhane-i Şahane, Cisr-i Enbubi (Tüp tane, çeşme, köprü ve suy- Geçit), Yıldız Sarayına Demiryolu Projesi, Halkalı olu gibi mimarî eserlere şahsî servetinden de kat- Ziraat ve Baytar Mektebi, Kabataş Mekteb-i İdadisi, kı sağladı. Döneminde Aşiret Mekteb-i Hümâyunu, Sağır, Dilsiz ve Âmâ birçok eğitim, ticaret, sanayi, sağlık, ziraat ve hayır Mektebi, Yıldız Hamidiye Camii, Orhaniye Kışlası kurumu açan Sultan II. Abdülhamid’in müesseseleri gibi birçok önemli eser ve proje hakkında bilgi ve günümüzde de varlığını korumayı sürdürüyor. görseller yer alıyor.

Sultan II. Abdülhamid, ülke içindeki siyasî İstanbul’un 100 Sultan II. Abdülhamid Eseri tartışmalarla ve ülkeler arası çıkar mücadeleleri- Savaş Arslan yle uğraşmanın yanında kalkınmaya önem verdi. Kültür AŞ Yayınları, Tarih, 250 sayfa

A collection of wealthy primary sources

The Rise of the Research University charts how unp- California, and Michigan. redictable and unstable university systems have Looking to Germany, they been on both sides of the Atlantic Ocean. It reveals translate a number of se- that academic soul-searching about the role of rese- minal sources that formu- arch universities is as prevalent now as it was 150 late the shape and purpo- years ago. But it also shows how important these bo- se of the university and dies remain, in both the United States and Europe, place them next to hard- in advancing understanding of the world. The mo- to-find English-language dern research university is a global institution with a texts that took the German rich history that stretches into an ivy-laden past, but university as their inspira- for as much as we think we know about that past, tion, one that they creatively adapted, often against most of the writings that have recorded it are scatte- stiff resistance. Enriching these texts with short but red across many archives and, in many cases, have insightful essays that contextualize their importance, yet to be translated into English. With this book, Paul the editors offer an accessible portrait of the early re- Reitter, Chad Wellmon, and Louis Menand bring a search university, one that provides invaluable insi- wealth of these important texts together, assemb- ghts not only to the historical development of higher ling a fascinating collection of primary sources— learning but also to its role in modern society. many translated into English for the first time— that outline what would become the university as The Rise of the Research University: A Sourcebook we know it. The editors focus on the development Louis Menand & Paul Reitter & Chad Wellmon of American universities such as Cornell, Johns The University of Chicago Press, Schools & Teaching, Hopkins, Harvard, and the Universities of Chicago, 389 pages الكتاب المنفتحة | Açık Kitap | Open Book

Bir âlimi darağacına götüren “İtiraf”

İskender Pala; son kita- dürme sevdasına kapılır. Onu öldüremez ama Molla bı “İtiraf”ta, Osmanlı’nın Lütfi’nin idamına sebep olur. yükselişine ışık tutar- ken ilim adamlarının kav- Konstantinopolis’in İstanbul’a dönüştüğü yıllar. gaları, İstanbul’un sos- Hristiyan hasımlarının Büyük Kartal diye andıkla- yokültürel hayatı, ülke rı Fatih’in, şehrine âlimleri davet etmekle kıvanç duy- topraklarının yönetimi, duğu, devletini ilimle ve sanatla yükseltmenin rüya- gizli ve açıktan yürütü- larını gördüğü, ulemanın tamamen özgür düşünceyi len güç kavgalarına odak- savunduğu, devletin yükseldikçe yükseldiği bir dö- lanırken Hristiyan Bizans nem. Ve eşsiz şöhretlere sahip Osmanlı ulemasının Konstantinopolis’inden, Müslüman Osmanlı arasına sızmış, intikam ateşinde kavrulmuş kötülük İstanbul’una dönüşüme de dâhisi bir zihin. Molla Lütfi, Ali Kuşçu, Sinan Paşa, ışık tutuyor. Bellini ve daha niceleri İskender Pala’nın kaleminden okura ulaşıyor. Kehf Suresinde anlatılan Hz. Musa ve Hz. Hızır’ın ib- retlik kıssasından yola çıkan kitabın başkahramanı İtiraf Akbaba lakaplı Ornio, okurun karşısına kör ve sefil İskender Pala bir mahkûm olarak çıkıyor. Fatih Sultan Mehmed’i öl- Kapı Yayınları, Roman, 248 sayfa

A story of manageable challenges

At the dawn of the third millennium, humanity wa- course, these problems kes up, stretching its limbs and rubbing its eyes. have not been comple- Remnants of some awful nightmare still drift across tely solved, but they have its mind. ‘There was something with barbed wire, been transformed from and huge mushroom clouds. Oh well, it was just a incomprehensible and bad dream.’ Going to the bathroom, humanity was- uncontrollable forces of hes its face, examines its wrinkles in the mirror, ma- nature into manageable kes a cup of coffee and opens the diary. ‘Let’s see challenges. We don’t need what’s on the agenda today.’ to pray to any god or saint to rescue us from them. For thousands of years, the answer to this question We know quite well what remained unchanged. The same three problems pre- needs to be done in order occupied the people of twentieth-century China, of to prevent famine, plague medieval India, and of ancient Egypt. Famine, plague and war – and we usually succeed in doing it. and war were always at the top of the list. For gene- ration after generation, humans have prayed to every True, there are still notable failures; but when faced god, angel and saint, and have invented countless to- with such failures we no longer shrug our shoulders ols, institutions and social systems – but they conti- and say, ‘Well, that’s the way things work in our im- nued to die in the millions from starvation, epidemics perfect world’ or ‘God’s will be done.’ Rather, when and violence. Many thinkers and prophets concluded famine, plague or war break out of our control, we that famine, plague and war must be an integral part feel that somebody must have screwed up, we set up of God’s cosmic plan or of our imperfect nature, and a commission of inquiry, and promise ourselves that nothing short of the end of time would free us from next time we’ll do better. And it actually works. Such them. calamities indeed happen less and less often.

Yet, at the dawn of the third millennium, humanity Homo Deus: A Brief History of Tomorrow Library wakes up to an amazing realisation. Most people ra- Yuval Noah Harari rely think about it, but in the last few decades we Harper Collins Publishers, Social Science & Future Studies, have managed to rein in famine, plague and war. Of 464 pages