I I l JilldI Harl Selasa Bil. 110 llhb Disember,1979

MALAYSIA

PENYATA RASMI PARLIMEN

• PARLIAMENTARY DEBATES

DEWAN RAKYAT

' t HOUSE OF REPRESENTATWES PARLIMEN K.ELIMA Fifth Parliament

PENGGAL PERTAMA First Session

KANDUNGANNYA

RANG UNDANG-UNDANG: Rang Undang.undangPerbekalan Tambaban (1 979 ) Jawatankuasa: Jadual:

Maksud B. 38,B.41, B4. 2 clan B. 43[R uangan11888] Maksud B. 47[R uangan11891] Maksud B. 52[R uangan 1192 3] Maksud B. 54 dan B. 60[R uangan 11927] Maksud B. 61[R uangan 11947] MaksudB. 66[R uangan 11949] Rang Undang·umhmgTaman Negara[R uangan 11964] Rang Undang-undang Timbangtara (Plndaan)[R uangan 11986] Rang Undang-undang JualanMakanan dan Dadab (Plndaan) [R uangan 11989] · Rang Undang-undang Racun (Plndaan)[R uangan11991] Rangp Und.ang-undang Pencen Balo dan Anak Yatim (Sabah clan' Sarawak) . 99 (PlndaUtn)[R uangan11 8] .

� USUL-USUL: Waktu Mesyuarat U�ang daripada Peraturan Mesyuarat dan · dibebaskan l [R uangan11956] l KANDUNGANNYA-(samb.)

AngaranPembangunan (Tambaban) (Bil. 3), 1979 Jawatankuasa:

Maksud P. 47 [Ruangan 11891] Mak.sud P. 54, P. 55 dan P. 56 [Ruanpn 11927] Mak.sud P. 61 [Ruanpn 11947] Mak.sudP. 65 [R11anpn11948] MaksudP. 66 [Ruanpn 11949] !

DICl!Til 01.BH IAllATAM PllllCB'l'AJ:AMNl!OAIA,llVALALUID\lt •• HAii MODTAJl SHA.MIWl:>DIN. 1.s.D.1 &.Jl.T E.M.N., P.l.a., ll'.IUA l"llNOAllAll 1984 MALAYSIA

DEWAN RAKYAT YANG KELIMA

Penyata Rasmi Parlimen

PENGGAL YANG PERTAMA

AHLI-AHLI DEWAN RAKYAT

YangBerhormatTuan Yang di-Pertua, TANSRI DATO (DR) SYED NASIR BIN ISMAIL, P.M.N., S.P.M.J., S.S.I.J., D.P.M.P., P.I.S., B.S.I.

Yang Amat Berhormat Perdana Menteri dan Menteri Wilayah Persekutuan, DATO HUSSEIN 0NN, D.K. (Johor) (Sri Gading).

" Timbalan Perdana Menteri dan Menteri Perdagangan dan Perindustrian, DATOSERI DR MAHATHIR BIN MOHAMAD, S.S.D.K., S.P.M.S., S.S.A.P. (Kubang Pasu).

Yang Berhormat Menteri Pengangkutan, DATO LEESAN CHOON, s.P.M.J., s.s.I.J., K.M.N. (Segamat).

" MenteriUndang-undang, DATO' SERI IIAJI HAMZAH BIN HAJI ABu SAMAH, s.s.A.P., s.I.M.P., s.M.K., S.P.D.K. (Temerloh).

" MenteriSains, Teknologi dan AlamSekitar, TAN SRI ONGKEE HuI, P.M.N., P.N.B.S., P.G.D.K. (BandarKuching).

" Menteri Hal EhwalDalam Negeri, TAN SRI HAnMUHAMMAD GHAZAU BINSHAFIE, P.M.N., s.s.A.P., s.I.M.P., s.P.D.K. (Lipis).

MenteriKemajuan Tanah danKemajuan Wilayah,TAN SRI DATO HAJI ABDUL KADIR BIN YusoF, P.M.N., s.P.M.J., s.P.D.K., s.s.I.J. (Tenggaroh).

" Menteri Kebajikan Am, DATIN PADUKA HAJJAH AisHAH BINTI HAJIABDUL GHANI, D.P.M.s., J.M.N. (KualaLangat).

" Menteri Pertahanan, DA TUK AMAR HAJIABDUL T AIB BIN MAHMUD, D.A., S.P.M.J., P.G.D.K. (Samarahan).

" MenteriLuar Negeri, Y.M. TuNGKUDATO' AHMAD RITHAUDDEEN AL-HAJ BIN TENGKU ISMAIL, S.P.M.P., P.M.K. (KOTAHHARU).

" Menteri Pelajaran, DATO MusA BIN HrrAM, s.P.M.J., s.s.1.1. (Labis).

" MenteriKewangan, Y.M. TENGKUTANSRI RAZALEIGH '.HAMzAH, D.K., P.S.M., s.P.M.K. (UluKelantan).

" MenteriKebudayaan, Belia danSukan, DATUK ABDUL SAMAD BIN IDRIS, J.M.N., P.J.K. (Jelebu).

" MenteriKesihatan, TAN SRI CHONG HoN NYAN, P.S.M., J.M.N. (Batu Berendam).

" Menteri Pertanian, DATO' SHARIFF AHMAD, D.S.A.P., 0.1.M.P., 1.M.N. (Jerantut). 11873 11 DISEMBER 1979 11874

Yang Berhormat Menteri Penerangan, DATO' MOHAMED BIN RAHMAT, s.P.M.J., S.S.I.J., D.P.M.J., K.M.N. (Pulai).

" Menteri Buruh danTenaga Rakyat, DATO RICHARD Ho UNG HUN, D.P.M.P. (Lumut).

" Menteri Perusahaan Utama, DATO PAUL LEONG KHEESEONG, D.P.C.M. (Taiping).

,, Menteri Perusahaan Awam, DATO' ABDUL MANAN BIN OrnMAN, D.P.M.T., P.P.T. (Kuala Trengganu). I TUAN ANAK " Menteri Tenaga, Telekom dan Pos, LEO Mooorn IROK (Kanowit). .. ,, Menteri Perumahan danKerajaan Tempatan, DATO DRNEO YEE PAN, D.P.M.J. (Muar).

,, MenteriKerjaraya danKemudahan-kemudahan Awam, DATO S. SAMY VELLU, D.P.M.s., A.M.N., S.M.s., P.C.M. (Sungai Siput).

" Tuan (Timbalan) Yang di-Pertua, DATO MANSOR BIN OTHMAN, K.M.N., P.J.K. (Kuala Pilah). ,, TimbalanMenteri di Jabatan Perdana Menteri, DATO SRI HAJJ KAMARUDDIN BIN MOHD. lsA, S.P.M.P., K.M.N., J.P: (Larut).

" Timbalan Menteri Pelajaran, DATO' CHAN SIANO SuN, D.I.M.P., J.S.M., A.M.N., P.J.IC, J.P. (Bentong).

,, Timbalan MenteriLuar Negeri, DATO' MOKHTAR BIN HA.II HAsHIM, D.S.L.D. (Tampin).

" TimbalanMenteri Kesihatan, DR SuLAIMAN BIN HAJJ DAuD, J .B.s.( Santubong) . \ ,, Timbalan Menteri Perumahan danKerajaan Tempatan, DATO' HAJI RAMuBIN OMAR, D.P.M.P., K.M.N., P.M.P. (BaganSerai).

" TimbalanMenteri Pengangkutan, DR GOH CHENG TEIK (NibongTebal).

" TimbalanMenteri Pengangkutan, TuAN MOHD. Au BIN M. SHARIFF (Kuantan).

,, TimbalanMenteri Pertanian, TuAN EDMUND LANGGU ANAK SAGA, P.B.S. (Saratok).

" TimbalanMenteri Kewangan, DATIN PADUKA RAFIDAHAZIZ, D.P.M.S., A.M.N. (Selayang).

,, Timbalan MenteriBuruh danTenaga Rakyat, DAroKK. PATHMANABAN, D.S.N.S., K.M.N. (TelokKemang).

" TimbalanMenteri Perdagangan dan Perindustrian, DATOLEW SIP HON, D.P.M.S., J.M.N., K.M.N. (Shah Alam).

" TimbalanMenteri Penerangan, DR LING LIONG SIK (Mata Kuching).

" Timbalan Menteri Pertanian, DAruK HA.II ZAKARIA BIN HAJJ Ii ABDUL RAHMAN, D.P.M.T., K.M.N., s.M.T., P.B. (Besut). '· {. 11875 11 DISEMBER 1979 11876

Yang Berhonnat Timbalan Menteri Hal Ehwal DalamNegeri, TAN SRI DATO' SYED AHMAD SHAHABUDDIN AL-HAJ, P.S.M., S.P.M.K., S.S.D.K., P.N.B.S., P.G.D.K., J.M.N., J.P. (Padang Terap).

Timbalan Menteri Undang-undang, DATO' ABDULLAH BIN " ABDUL RAHMAN, D.P.M.T., K.M.N. (UluNerus).

Timbalan Menteri Kemajuan Tanah dan Kemajuan Wilayah, " TUAN SANUSI BIN JuNID (Jerlun-Langkawi).

Timbalan Menteri Kewangan, TuAN MAK HoN KAM, J .M.N., " A.M.P. (Tanjong Malim).

Timbalan Menteri Tenaga, Telekom dan Pos, DATO' MOHAMED " NAJIB BIN TuN (Pekan). HA.JrABDUL RAzAK, O.K.l.S.' D.S.A.P. , Timbalan Menteri Kerjaraya dan Kemudahan-kemudahan , Awam, DRNIK HussEIN BIN ABDUL RAHMAN, K.M.N. (Kuala Krai).

Timbalan Menteri Kerjaraya dan Kemudahan-kemudahan " Awam, TuAN CLARENCE E. MANSUL (Penampang).

Timbalan Menteri Kebudayaan, Belia dan Sukan, TUAN CHIN " HONNGIAN (Renggam).

Setiausaha Parlimen Kementeriail Kebudayaan, Belia dan " Sukan, TuAN LUHAT WAN (Baram).

, Setiausaha Parlimen Kementerian Kesihatan, TUAN JAWAN , ANAK EMPALING, K.M.N. (Rajang).

" Setiausaha Parlimen Kementerian Pertahanan, DATO ABDUL JALAL BIN HAJJABU BAKAR, D.P.M.J., S.M.J., A.M.N. (Batu Pahat).

" Setiausaha Parlimen Kementerian Penerangan, DATO HAJI EMBONG BIN YAHYA, D.P.M.J., A.M.N., P.I.S. (Ledang).

" Setiausaha Parlimen di Jabatan Perdana Menteri, TuAN SHAHRIR BIN ABDUL SAMAD (Johor Bahru).

" Setiausaha Parlimen Kementerian Wilayah Persekutuan, TUAN ABDULLAH BIN HA.JI AHMAD, K.M.N. (Kepala Batas).

Setiausaha Parlimen Kementerian Perdagangan dan " Perindustrian, TUAN ABU HAssAN BIN HAJJ OMAR, S.M.T., S.M.S., P.1.s. (Kuala Selangor).

" Setiausaha Parlimen Kementerian Perusahaan Awam, TUAN IDRIS BIN ABDUL RAuF, A.M.P., A.M.N. (Parit Buntar).

" Setiausaha Parlimen Kementerian Perusahaan Utama, TuAN ABDUL RAHIMBIN DATUK THAMBY CHIK, P.J.K. (Ator Gajah).

" Setiausaha Parlimen Kementerian Kerjaraya dan Kemudahan­ kemudahan Awam, TuAN WILLIAM LYE CHEE HIEN (Gaya).

" Setiausaha Parlimen Kementerian LuarNegeri, TUAN MOHD. KASSIM alias yAHY A BIN AHMAD (Machang). r1 ' 11877 11 DISEMBER 1979 11878 Yang BerhonnatTUAN ABBAH BIN MENGIMBAL alias GEORGE ABBAH (Bandau).

" TUAN ABDUL GHAFAR BIN BABA (Jasin).

TUAN ABDUL GHANI BIN M!SBAH, P.P.N., B.S.K. (Kinabatangan). i

" TuAN ABDUL KADIR BIN HAJI SHEIKH FADZIR (Kulim-Bandar Bahru). I

" TuAN ABDUL RAHMAN BINDAUD (Pasir Mas).

" DATUK PATINGGI TAN SRI (DR) HAnABDUL-RAHMAN BIN YA'KUB, D.P., P.M.N., S.P.M.J., S.I.M.P., S.P.M.K., S.P.D.K., P.N.B.S. (Paloh).

" TuAN ABDUL SHUKUR BIN HAnSIRAJ' A.M.N. (Tanjong Karang).

" DATUK HAJ1 A.Bu BAKAR BIN UMAR, D.S.K.D., S.D.K. (Kota Setar). f TUAN ALIAS BIN ALI, P.J.K. " Mo. (Ulu Trengganu). l

" TuAN A. K. ALIUDDIN BIN PENGIRAN lIAJI MOHD. TAHIR (Kimanis).

" TUAN lIAJIAMPONG BIN PUYON, A.S.D.K., A.D.K., J.P.U., J.P. (Labuk Sugut). .. DATUK lIAJIASHKAR HASBOLLAH, P.G.D.K. (Marudu) .

TUAN Au How CHEONG " (Telok Anson). ,, TUAN A WANG BIN JABAR, P.J.K. (Dungun).

" TUAN AZHARULABIDIN BIN HAJIABDUL RAHIM, A.M.P. (Batang Padang).

" TuAN BuJANG BIN HAnUus (Simunjan).

" TvAN CHAN TECK CHAN (Kota Melaka).

,, TuANCHAN KOK KITalias CHANKIT (Sungai Besi).

" DR CHEN MAN HIN (Serembail).

,, DATO MICHAEL CHENWING SuM, D.P.M.S. (Ulu Selangor).

" TuAN CHIAN HENG KAI (Batu Gajah). ,, TUAN CHIENGTIONG KAI (Sarikei).

" PuAN CHowPoH KHENG, s.M.s. (Ulu Langat). ,, TUAN RICHARDDAMPING ANAK LAKI(Serian). ,, TUAN PETER PAuLDASON (Bukit Bendera).

" TUAN v. DAVID (Damansara).

" DATUK EDWIN ANAK TANGKUN, P.N.B.S., P.B.S., A.B..S. (Batang Lupar).

,, DATUK STEPHEN RoBERTEVANS, P.G.D.K., J.P. (Keningau). 11879 11 DISEMBER 1979 11880

Yang Berhonnat TUAN FUNG KETWING (Sandakan).

" DATUK HARRIS BIN MOHD. SALLER, S.P.D.K. (Ulu Padas). " TuAN HASHIM BIN ENDUT (Ulu Muda). " TuAN HAsHIM BIN GHAZAU, A.M.N. (Matang). " TUAN HAnHAssAN Aou BIN HAnARsHAD, J .s.M. (Bagan Datok).

" DR HEE TIEN LAI, A.M.N., P.I.S., B.S.I. (Ayer Hitam). ,, TuAN Hrnw NYUK YING (Tawau).

" TuAN HISHAMUDDIN BIN HAn AHAYAy (Maran). " TuAN HUSSEIN BIN MAHMOOD (Tanah Merah). " TuAN IBRAHIMBIN MUHAMMAD, P.B., P.P.M., P.P.N. (Rantau Panjang).

" TUAN HAii IKHWAN BIN NASIR (Pontian).

,, TuAN ISMAIL BIN ARSHAD, A.M.K. (Jerai).

" TuAN ISMAIL alias MANSOR BIN SAID, A.M.N. (Kemaman).

" TuAN JAMALUDDIN BIN HAn SUHAIMI, A.M.N., P.J.K. v (Sabak Bemam).

" TUAN KAMALUDDIN BIN MAAMoR (Hilir Perak). " TuAN KARPAL SINGH (Jelutong).

" TuAN MARK KoDING (Kinabalu).

" DATUK LEE BOoN PENG, D.S.N.s., A.M.N., P.J.K., J.P. (Mantin).

" TuAN LEE KAw (K.Iuang).

" TuAN LEE LAM THYE (Kuala Lumpur Bandar).

" TUAN LIBEN ANAK KATO (Betong). ,, TUAN LIM CHo HOCK (Ipoh).

" TUAN LIM KIAM HooN aliasLIM AH YING, A.M.K. (Padang Serai).

" TUAN LIM KITSIANG (Petaling). ,, TUAN LEONARD LINGGI ANAK JUGAH, J.B.S. (Kapit). " TUAN MOHAMAD TAJOL Rosu BIN MOHAMED GHAZAU (Gerik). " TuAN HAii MOHAMED BIN HAJ1Au, K.M.N., A.M.N., P.B. (Nilam Puri).

" TUAN MOHAMED KHIR JOHARI (Kuala Muda). " TAN SRI DATUK HAii MOHAMED SAID BIN KERUAK, P.M.N., s.P.D.K. (Kota Belud).

" TuAN HAJIMOHAMMAD TAUFECK BIN 0.K.K. HAn ASNEH, D.S.K., B.K., P.P.M. (Hilir Padas). 11881 11 DISEMBER 1979 11882

Yang Berhormat TUAN MOHD. BAKRI BIN ABDUL RAIS, A.M.P. (Parit).

" TUAN HAii MOHD. IDRIS BIN HAJIIBRAHIM, J.S.M. (Setapak).

" TUAN MOHD.NAKHAIE BIN HAJI AHMAD (Baling).

" TUAN HAJI MOHD. ZAIN BIN ABDULLAH (Bachok).

" TUAN MUHYIDDIN BIN HAJI MOHAMED YASSIN, P.I.S. (Pagoh).

" TUAN JONATIIANNARWIN ANAK JINGGONG (Lubok Antu).

" TuAN HAJINIK ABDULAZIZ BINNIK MAT, K.M.N., J.P. (Pengkalan Chepa).

" DATUK NIK HASSAN BIN ABDUL RAHMAN, S.P.M.T., P.N.B.D., P.s.o., K.M.N. (Kuala Nerus).

" DATUK JAMES PETER 0NGKILI, D.I.M.P. (Tuaran).

" TuAN Oo GIN SuN, A.M.K., s.D.K.(Alor Setar). " TuAN PATRICK ANEK UREN (Mas Gading).

" TUAN P. PATIO (Menglembu).

" TUAN RACHA UMONG, P.B.S. (Bukit Mas).

" DATUK HAii SAKARAN BIN DANDAI, S.P.D.K., J.P. (Silam).

,, DATUK SENU BIN ABDUL RAHMAN (Kuala Kedah).

" TUAN SEOW HUN KHIM (Bukit Mertajam).

" TuAN SHAARI BIN JUSOH, J.M.N., A.M.P., P.P.N., P.P.M. (Kangar).

,, TuAN SHAMSURI BIN Mo. SALLEH, A.M.N., P.K.T., J.P. (Balik Pulau).

,, PuAN SHARIFFAH DoRAH BINTI MOHAMMED (Semerah).

,, TUAN SIBAT MIYUT ANAK TAGONG (Ulu Rajang).

,, TuAN THOMAS SALANG SIDEN (Julau).

,, TUAN HAJI SUHAIMI BIN DATO' HAJI KAMARUDDIN, A.M.N., S.M.S. (Sepang).

,, TuAN SYED HASSAN BIN SYED MOHAMED, A.M.P., P.J.K. (Arau).

" TUAN RAYMOND SZETU MEI THONG (Lambir).

" DR TAN KOON SWAN, A.M.P., J.P. (Raub).

" DR TAN TIONG HONG (Kepong).

,, TENGKUNOOR ASIAH BINTI TENGKU AHMAD, A.M.N., P.B. (Tumpat). ' I ,, TuAN TING CHEK MING (Bruas). I " TUAN TING LING KIEW (Bintulu).

" TUAN UMAR BIN HAJI ISMAIL, A.M.N., P.P.T. (Padang Rengas).

" WAN MOHD. NAJIB BIN WAN MOHAMED (Pasir Puteh).

,, WAN ZAINAB BINTIM. A. BAKAR, A.M.N., P.J.K. (Sungai Petani). 11883 11 DISEMBER 1979 11884

Yang Berhonnat TUAN WONG HooNG KEAT(Tan jong).

,, DR WONG SOON KAI, P.B.S. (Sibu).

,, TuAN YANG CHOONG Fu (Kinta).

" PUAN YONG FATIMAH BINTI MOHD. RAZAU, A.M.N., P.1.K. (Kuala Kangsar).

,, DATUK STEPHEN YONG KUETTZE, P.N.B.s.(Padawan).

" TuAN YUSOF BIN MAUM KUNING alias ABDUL RAHMANDIN MOHD. JANI, P.I.S., B.S.I. (Panti).

" TuANHAn ZABIDI BIN HAnAu, P.1.K. (Pennatang Pauh).

t 11885 11 DISEMBER 1979 11886

DEWAN RAKYAT

PEGAWAI-PEGAWAI KANAN

Setiausaha Dewan Rakyat: Datuk Azizul Rahman bin Abdul Aziz.

Timbalan Setiausaha: Mohd. Salleh bin Abu Bakar.

Penolong Setiausaha: Ghazali bin Haji Abdul Hamid.

BAHAGIAN PENYATA RASMI PARLIMEN

Penyunting: Yahya Manap.

Penolong Penyunting: P. B. Menon.

Penolong Penyunting: Haji Osman bin Sidik.

Pemberita-pemberita:

N. Ramaswamy.

LouisYeoh Sim Ngoh.

Abdul Rahman bin Haji Abu Samah.

Suhor bin Husin.

Amran bin Ahmad.

Mohd. Saleh bin Mohd. Yusof.

Margaret Chye Kim Lian.

Puan Ng Chong Kin.

Puan Kong Yooi Thong.

Juliah binti Awam.

Supiah binti Dewak.

Ismail bin Hassan.

Shamsiah binti Mohd. Yusof.

Kalsom binti Ghazali.

BENTARA MESYUARAT

Mejar (B) Musa bin Alang Ahmad. 11887 11 DISEMBER 1979 11888

MALAYSIA

DEWAN RAKYAT

Selasa, llbb Disember, 1979

Mesyuarat dim ulakanpada pukul 2.30 petang

DOA Maksud B. 38, B. 41, B. 42, dan B. 43 (Jadual)- 2.35 ptg. (Tuan Yang di-Pertua mempengerusikan , Thnbalan Menteri Hal Ehwal Dalam Negeri Mesyuarat) (Tan Sri Dato' Syed Ahmad Sbahabuddln Al­ Haj): Tuan Pengerusi, bagi pihak RANG UNDANG-UNDANG Kementerian Hal Ehwal Dalam Negeri, sukalah saya menyampaikan ucapan terima kasih kepada dua orang Ahli Yang RANG UNDANG-UNDANG Berhormat yang telahpun bercakap atas PERBEKALAN TAMBAHAN (1 979) Kementerian ini dalam membahaskan hal-hal mengenai perbelanjaan tambahan yang mana memberi syor-syor dan teguran-teguran yang DAN mana pihak Kementerian akan mengambil perhatian.

USUL Untuk memberi sedikit sebanyak keterangan kepada Ahli-ahli Yang ANGGARAN PEMBANGUNAN Berhormat yang telahpun memberi saranan­ (TAMBAHAN) (BIL. 3), 1979 saranan mereka itu, sukalah saya memberi sedikit sebanyak keterangan di atas syor-syor Jawatankuasa dan saranan Ahli Yang Berhormat dari Kangar yang meminta supaya pihak Aturan Urusan Mesyuarat dibacakan bagi Kementerian memberi tumpuan yang berat menyambung semula pertimbangan atas supaya hukuman-hukuman yang lebih berat Rang Undang-undang Perbekalan Tambahan juga dikenakan kepada pengedar-pengedar (1979) dan Anggaran Pembangunan dadah. Dalam hubungan ini sukalah saya (Tambahan) (Bil. 3), 1979 dalam menyatakan pihak Kerajaan dan Jawatankuasa sebuah-buah Majlis (lOhb Kementerian sekarang sedang dalam proses Disember, 1979). menimbangkan kemungkinan menggubalkan undang-undang bagi membolehkan harta Maj/is bersidang dalam Jawatankuasa. benda pengedar-pengedar dadah dirampas. Ini adalah sebagai tambahan ' kepada (Tuan Yang di-Pertua mempengerusikan peruntukan undang-undang yang sedia ada Jawatankuasa) dalam Undang-undang Dadah Merbahaya, 1952 sepertimana hukuman mati dan penjara Tuan Pengerusl: Waktu Majlis m1 seumur hidup dengan memberi satu pukulan ditangguhkan pada petang semalam, Yang yang semakin hebat dalam menghapuskan Berhormat Timbalan Menteri Hal Ehwal pengedaran dadah dan menjadikan Dalam Negeri sepatutnya memberikan perbuatan pengedar ini tidak mendatangkan jawapannya, sekarang saya jemput Yang apa-apa faedah lagi bahkan paling Berhormat menjawabnya. merugikan. 11889 11 DISEMBER 1979 11890

Berhubung dengan penubuhan cawangan­ Negeri Johor, saya memang sedar bahawa cawangan PEMADAM di peringkat­ pennohonan dari PEMADAM untuk peringkat negeri dan juga peringkat­ mendapat seorang Setiausaha Kerja sepenuh peringkat daerah, sememangnyalah masa. Pennohonan ini telahpun diluluskan PEMADAM telah sedia ada mempunyai oleh lbu Pejabat PEMADAM dan bagi lain­ pertubuhan-pertubuhannya di peringkat­ lain pegawai setakat ini pihak PEMADAM peringkat negeri dan di peringkat-peringkat belum lagi membuat apa-apa permohonan daerah ataupun cawangan iaitu sebanyak 14 untuk pertambahan bagi pegawai-pegawai buah bahagian PEMADAM diadakan di yang lain untuk cawangan-cawangan dan peringkat negeri termasuk Wilayah bahagian-bahagian di negeri Johor itu. Persekutuan dan sebanyak 75 cawangan di Setakat ini juga untuk makluman ne,geri­ daerah-daerah di samping 14 buah bahagian negeri yang giat menubuhkan cawangan­ di peringkat negeri termasuk Wilayah cawangan PEMADAM adalah mengandungi Persekutuan itu. Tetapi dalam melengkapkan semua negeri dan cawangan-cawangan anggota-anggota dan pegawai-pegawai maka PEMADAM selain daripada 14 itu ialah 35 semua PEMADAM peringkat negeri iaitu negeri Johor 8, Kedah 7, Kelantan 8 menurut undang-undang diadakan pegawai­ , Melaka 3, Negeri Sembilan Perlis 1, pegawai khasnya Setiausaha yang bertugas 6, Pahang 9, Perak 12, Selangor 9, Trengganu6, menjalankan pentadbiran tetapi hanya 7 Pulau Pinang 1 cawangan dan Wilayah orang Setiausaha PEMADAM di beberapa Persekutuan 5, menjadikan jumlah 35 negeri sahaja yang diadakan Setiausaha yang cawangan. Maka diharap kegiatan-kegiatan berupa penuh masa bekerja iaitu bagi negeri­ PEMADAM akan dapat dipesatkan, lagi atas negeri yang bergiat sepenuhnya menjalankan usaha-usaha dan perhatian yang sama-sama tugas-tugas PEMADAM seperti mengadakan diharapkan boleh diberikan oleh Kerajaan j ceramah-ceramah dengan banyaknya dari, ! Negeri dan juga Badan-badan Sukarela f satu masa ke satu masa, juga usaha-usaha termasuklah Wakil-wakil Rakyat. r pemulihan serta juga usaha-usaha menasihat (half-way house, counselling and after-care). Ahli Yang Berhormat dari Kangar juga Bahagian-bahagian ini, sukalah saya menyentuh sedikit sebanyak berhubung menyatakan iaitu termasuklah bahagian yang dengan kebenaran bagi mendaftar ada Setiausaha sepenuh masa seperti pertubuhan-pertubuhan supaya pihak Bahagian Wilayah Persekutuan, Bahagian­ Kerajaan dan Kementerian waspada pada bahagian Negeri Selangor, Negeri Perak, mendaftar pertubuhan-pertubuhan ini. Negeri Johor, Negeri Sembilan, Negeri Pulau Pinang dan juga Negeri Perlis. Dalam hubungan ini, sukalah saya mengatakan sebagai negara kita Malaysia Selain daripada itu Setiausaha-setiausaha sebuah negara yang menganuti cara-cara PEMADAM yang lain adalah terdiri demokrasi berparlimen, maka Perlembagaan daripada pegawai-pegawai Kerajaan yang Persekutuan memperuntukkan perkara­ ditugaskan berkhidmat sebagai Setiausaha perkara mengenai kebebasan warganegara Kehormat yang diberi elaun kepada mereka untuk menubuhkan persatuan-persatuan dan itu sahaja dan pihak Kerajaan dan dengan ini tidaklah diadakan setakat dengan PEMADAM bercadang sekiranya kegiatan­ sewenang-wenangnya. Waiau bagaimanapun, kegiatan bahagian-bahagian ini bertambah, Kerajaan memanglah meneliti dengan akan diberikan pegawai-pegawai ataupun halusnya tiap permohonan bagi sesuatu Setiausaha-setiausaha sepenuh masa. pertubuhan yang hendak didaftarkan dan hanya akan diluluskan setelah Kerajaan Ahli Yang Berhormat dari Panti telah puashati bahawa permohonan tersebut bercakap juga berhubung dengan kegiatan memenuhi syarat-syarat dan mengikut PBMADAM dan meminta semoga pegawai­ peraturan-peraturan dan undang-undang pegawai PEMADAM Negeri Johor dapat yang ada tidak kira sama ada pertubuhan itu ditambah. pertubuhan politik atau pertubuhan sukarela Berhubung dengan cadangan untuk atau pertubuhan-pertubuhan biasa. menambah pegawai-pegawai PEMADAM di Sekiranya mana-mana pihak dalam sesuatu I 11891 11 DISEMBER 1979 11892 pertubuhan melanggar objektif atau undang­ Jabatan Penerangan dijadikan sebahagian undang pertubuhan persatuan itu sendiri atau daripada Perbelanjaan Tambahan Anggaran undang-undang dan peraturan-peraturan lain Belanja Mengurus Tambahan Pertama 1979 yang ada maka tindakan yang sewajarnya dan Anggaran Pembangunan Tambahan boleh diambil. Ketiga, 1979 untuk diluluskan.

Ahli Yang Berhormat dari Kangar juga Keterangan mengenai peruntukan menyentuh berhubung dengan Pejabat tambahan yang dipohonkan ini adalah Pendaftaran Negara. Dalam hubungan ini terkandung di Kertas Perintah 28n8 muka sememanglah Pejabat Pendaftaran Negara surat 13 dan Kertas Perintah 30n9 muka minta peruntukan bagi pemindahan surat 8. pejabatnya dari pejabat lama ke pejabat yang Tuan Pengerusi, saya berharap butir-butir baru iaitu dengan adanya tambahan ruangan di bawah Maksud B. 47 dan P. 47 itu pejabat dan keselesaan bekerja dalam diluluskan. pejabat itu maka keadaan akan lebih selesa dan memanglah ini akan memberi kesan Tuan Pengerusi, peruntukan tambahan kepada peningkatan kecekapan urusan bagi sebanyak $1,085,000 adalah dikehendaki di pejabat itu. bawah peruntukan Perkhidmatan Bekalan Jabatan Penerangan yang bertujuan untuk Saya rasa setakat itulah sahaja jawapan menggiatkan lagi kerja-kerja penerangan yang dapat saya berikan. Sekian. oleh kerana seperti biasa semasa pilihanraya J abatan Penerangan semestinya mengambil Tuan Pengerusi: Ahli-ahli Yang Ber­ bahagian u,ntuk pilihanraya itu berjalan hormat, soalnya wang yang berjumlah seeara betul dan teratur dan publisiti diberi $3,413,343 untuk Maksud Kepala B. 38, B. 41, supaya semua rakyat di Sarawak yang layalc B. 42, B. 43 bagi Anggaran Belanja keluar mengundi. Tambahan Pertama, Belanja Mengurus 1979 dijadikan sebahagian daripada Jadual Butir-butimya adalah seperti dalam Kertas hendaklah disetujukan. yang dikemukakan kepada Perbendaharaan bagi pilihanraya itu. Tambahan peruntukan Masalah dikemuka bagi diputuskan, dan bagi Anggaran Pembangunan sebanyak disetujukan. $480,269 adalah untuk menyelesaikan bagi Wang sebanyak $236,000 untuk Maksud B. bayaran atas pembelian 3 yunit pentas 38, $6,000 untuk Maksud B. 41, $1,375,343 bergerak dan 12 yunit bergerak bentuk baru untuk Maksud B. 42 dan $1,800,000 untuk tennasuklah alat-alat kelengkapan yang telah Maksud B. 43 diperintahkan jadi sebahagian dibekalkan dalam tahun 1978. daripada Jadual. Berikutan dengan keputusan Kerajaan hendak membuat pembelian kereta-kereta Pengerusi: Sekarang saya jemput Tuan itu sekali gus dan tidak beransuran dalam Yang Berhormat Setiausaha Parlimen tempoh Rancangan Malaysia Ketiga maka Kementerian Penerangan mengemukakan peruntukan bagi pembelian yang tidak Anggaran Perbelanjaan Tambahan. disediakan dalam tahun 1978 bagi Maksud B. 47 (Jadual)- dibelanjakan dalam tahun 1979 perlulah didapati seeara peruntukan tambahan. Maksud P. 47 (Anggaran Pembangunan (Tambahan) (Bil. 3), 1979- Tuan Pengerusi, saya mohon butir-butir peruntukan yang disebutkan tadi diluluskan 2.47 ptg . dan dijadikan sebahagian daripada Jadual.

Setiausaba Perllmen Kemeoterian TuanPengerusi: Yang Berhormat, Maksud Penerangan (Dato Haji Embong bin Yahya): Pembangunan P. 47 tidak menjadi Tuan Pengerusi, saya mohon mencadangkan sebahagian daripada Jadual di bawah supaya wang sebanyak $1,085,000 di bawah Anggaran Belanjawan Tambahan Maksud B. 47 Jabatan Penerangan dan wang Pembangunan. Sudah tennasuk dalam sebanyak $482,269 di bawah Maksud P. 47 keterangan tadi? 11893 11 DISEMBER 1979 11894

Dato Haji Embong bin Yahya: Sudah. pengundi berada dalam proses mengundi salah guna kuasa berlaku di mana jentera­ Tuan Pengerusi: Tetapi Maksud P. bukan jentera Kerajaan diperalatkan untuk faedah, menjadi sebahagian daripada Jadual hanya kepentingan satu parti politik dan sangat Maksud B. sahaja. Baiklah. Kalau sudah malangnya bahawa point yang sangat simple bermaksud dalam keterangan ini, cukuplah. ini tidak difahami oleh pemimpin-pemimpin Anggaran Perbelanjaan Tambahan bagi Barisan Nasional yang semalam pun kita Maksud B. 47 dan Maksud Pembangunan P. mendapat satu contoh di mana satu perkara 47 di bawah Kementerian Penerangan yang sangat simple iaitu tidak boleh berlaku sekarang terbuka untuk perbahasan. salah guna kuasa jentera-jentera dan kemudahan-kemudahan Kerajaan untuk Yang Berhormat dari Petaling. kepentingan parti politik termasuk parti yang 2.50 ptg. memerintah tidak difahami.

Tuan Lim Kit Siang (Petaling): Tuan Yang berlaku semalam di mana Dewan Pengerusi, saya mahu menyentuh Maksud B. menjadi hangat oleh kerana perkara 47 Jabatan Penerangan di mana terdapat peruntukan $100,000 bagi pembangunan permintaan untuk peruntukan tambahan untuk kawasan-kawasan Barisan Nasional di sebanyak lebih daripada $1 juta untuk mana ada dikatakan sebagai justified bahawa perkhidmatan dan bekalan yang bertujuan ini adalah patut oleh kerana kawasan­ untuk mempergiatkan lagi kerja-kerja kawasan Barisan Nasional mundur tetapi penerangan supaya semua rakyat di Sarawak sebaliknya ...... yang layak, keluar mengundi. Adalah sangat Tuan Pengerusi: Ini sudah cukup terang kegiatan ini di mana peruntukan perbahasan semalam, jangan sambung­ tambahan dimohon sekarang ialah berkaitan sambung lagi. dengan pilihanraya besar baru-baru ini yang diadakan di negeri Sarawak dan seperti Tuan Lim Kit Siang: Ini sebagai contoh. dijelaskan oleh Yang Berhormat Setiausaha Parlimen seperti biasa apabila ada Tuan Pengerusi: Saya tidak benarkanl pilihanraya besar, Jabatan Penerangan ada jangan ulang. menjalankan kegiatan-kegiatan supaya menyuruh rakyat keluar mengundi atau Tuan Lim Kit Siang: Baik, terima kasih, memberi keterangan mengenai proses Tuan Pengerusi. Kita tahulah salah guna pilihanraya. kuasa bermaharajalela dan dalam perkara ini atau di mana-mana perkara lain kita mahu Inilah satu kegiatan yang patut dan tidak adakan satu debate secara terus terang ada apa-apa tentangan. Tetapi seperti biasa tentulah hujjah-hujjah yang bukan datangnya apabila ada pilihanraya besar ataupun dari pihak Barisan Nasional didengar. pilihanraya kecil, Jabatan Penerangan bukan sahaja menjalankan kegiatan-kegiatan untuk Menyentuh hal ini dalam maksud B. 47 di menunjukkan ataupun menerangkan proses masa depan saya berharap tidak akan berlaku pilihanraya kepada pengundi-pengundi tetapi lagi salah guna kuasa di mana Jabatan memainkan peranan sebagai alat propaganda Penerangan menjadi satu alat propaganda am Barisan Nasional untuk mendapat undi­ am. undi untuk Barisan Nasional. sudah Baru-baru ini pilihanraya kecil Pelabuhan berlaku di dalam pilihanrayafo.i besar di Kelang ada disebutkan dalam Dewan ini di Sarawak. Begitu juga dalam pilihanraya kecil mana terdapat risalah-risalah (booklets) di Pelabuhan Kelang. mana Hua Ku Feng, Perdana Menteri China Apa yang saya mahu menitik beratkan di dicap khas di muka depan untuk pilihanraya sini ialah adalah sangat mustahak satu kecil di Pelabuhan Kelang. Sungguhpun perbezaan yang harus diakui dan diiktiraf dalam jawapannya, Timbalan Menteri oleh pihak pemerintah ialah Kerajaan, Penerangan menafikan tetapi dia tidak berani Barisan Nasional ialah Barisan Nasional, menjelaskan kepada saya oleh kerana khasnya apabila negara dan pengundi- dibelakang buku itu ada cap sangat terang, 11895 11 DISEMBER 1979 11896 ada tarikh, second edition khas untuk by­ tempat, maka tidak sepatutnya masih ada lagi election ini dikeluarkan pada bulan kertas-kertas undi yang rosak. November. Inilah satu contoh yang sangat jelas di mana ada berlaku salah guna kuasa di Hakikat bahawa ujudnya masih ada kertas mana wang-wang rakyat digunakan untuk undi yang rosak ini, maka keperluan timbul kepentingan parti-parti pemerintah. Ini daripada Jabatan Penerangan untuk memberi bukan sahaja bertentangan dengan konsep penerangan yang seluas-luasnya kepada keadilan, konsep demokrasi yang semua pemilih-pemilih atas pengundi­ menunjukkan bahawa dalam pandangan pengundi supaya undi yang mereka buangkan Barisan Nasional simbol dacing mereka ialah itu adalah benar-benar berfaedah dan tidak "satu kati sepuluh tahil sahaja." disia-siakan dalam erti kata mungkin jadi satu undi yang rosak. Tuan Pengerusi: Yang Berhormat dari Tanah Merah. Seterusnya, Tuan Pengerusi, selain daripada pihak Jabatan Penerangan memberi 2.55 ptg. penerangan secara lisan ataupun memberitahu secara tulisan kepada orang­ Toan Hussein bin Mahmood (Tanah orang yang akan mengundi, tetapi hendaklah Merah): Tuan Pengerusi, saya ingin ikut serta juga diperbanyakkan soal poster-poster, di dalam membahaskan Maksud B. 47 cara-cara mengundi, cara hendak Jabatan Penerangan. memangkah. Tidak keterlaluan kalau saya katakan bahawa masih lagi tidak terlewat Tuan Pengerusi, memandangkan bahawa kalau kita hendak mengajar pengundi­ di dalam sistem pilihanraya kita ini pengundi cara memangkah memandangkan pilihanraya merupakan kadang-kadang perkara yang saya sebutkan sekejap tadi, kemuncak kepada sistem kita di mana selalu bahawa masih banyak lagi orang yang pilihanraya umum ataupun pilihanraya kecil mengundi salah yakni setengahnya itu kita memilih wakil-wakil rakyat yang akan mengundi di belakang ataupun di luar bertanggungjawab kepada negara ini buat daripada ruangan yang berkenaan. Terutama waktu-waktu yang tertentu. sekali, perkara ini berlaku dikawasan­ kawasan luar bandar. Saya tidak risau kalau Memandangkan hakikat inilah, Tuan sekiranya orang-orang bandar tidak tahu Pengerusi, segala usaha hendaklah mengundi, kerana orang bandar ini mungkin dijalankan supaya rakyat keluar mengundi. �_pabila mereka mengundi salah, mungkin Rakyat benar-benar faham cara mereka ada sesuatu motif yang tertentu. Itu soal lain. hendak mengundi dan seterusnya rakyat Apatah lagi, kalau sekiranya di dalam ataupun pemilih-pemilih hendaklah benar­ kawasan Sarawak seperti mana yang disebut benar sedar tentang masa mengundi, tata di dalam B. 47 ini, perkara ini adalah penting. tertib mengundi dan sebagainya. Tuan Pengerusi, kita membanggakan Saya terpaksa sebut perkara ini, bukan sistem demokrasi berparlimen. Maka untuk kerana memandangkan bahawa sekejap tadi sampai keperingkat ini masalah mengundi, Ahli dari Petaling telah menyebut tentang pengundi, dan keterangan yang seluas­ soal-soal yang pemah berlaku di masa luasnya adalah penting. Jadi, adalah menjadi pilihanraya kecil dan masa pilihanraya besar tugas pihak Jabatan Penerangan untuk di Sarawak tetapi memandangkan bahawa menyampaikan maklumat-maklumat ini setakat hari ini saban kali kita mengadakan kepada pihak yang berkenaan. Di samping pilihanraya maka saat itulah kita dapati masih itu saya rasa tidak keterlaluan dan adalah ramai lagi pemilih-pemilih yang merosakkan penting sekali bahawa sepanjang masa undi mereka setiap kali pilihanraya. Jadi diadakan pilihanraya selain daripada kalau hendak diingatkan babawa pilihanraya diadakan poster-poster yang saya sebutkan di negara ini bermula pada tahun 1955 tadi maka perlu dikeluarkan buku-buku kecil bahkan tidak kurang sampai hari ini lima atau ataupun risalah-risalah sama ada buku-buku enam kali pilihanraya di setengah-setengah kecil ini dikeluarkan di dalam Bahasa 11897 11 DISEMBER 1979 11898

Malaysia bagi keperluan umum ataupun juga terlalu panjang dengan dailog dan di dalam bahasa-bahasa lain bagi keperluan mempunyai decoration yang begitu lebih setengah-setengah bahagi� daripa� kurang sama daripada satu babak kepada masyarakat kita yang t1dak begttu satu babak. Jadi, dipentingkan bahawa berkemampuan untuk. memahami bahasa seolah-olah dalam pementasan ini adalah Malaysia. dailog di antara pelakun-pelakun atau watak­ watak tetapi bukannya sangat soal Perkara yang kedua, saya hendak pergerakan pelakun-pelakun atau watak­ menyentuh mengenai P. 47 iaitu Butiran 1- watak. Soal ini, mungkin sesuai kalau kita Yunit Berkereta. bidup di dalam Victorian age di mana orang sukakan Shakespeare, drama dan sebagainya Saya dapati Yunit Berkereta iaitu apa yang bagi mereka yang tinggal di luar bandar, dikatakan pentas bergerak yakni wang mereka tidak hendak sangat dengar dailog­ sebanyak $482,269 dikehendaki untuk tiga dailog yang mempunyai berbagai mesej ini yunit pentas bergerak dan 12 yunit bergerak tetapi mereka datang adalah hendak melihat f bentuk baharu yang telahpun dibekalkan drama, hendak mendengar nyanyian, hendak r. dalam tahun 1978. Saya dapati perkara ini melihat tarian atau sebagainya. Jadi dailog amat berkesan sekali. Berkesan dalam hendaklah dikurangkan sedikit. ertikata, selain daripada ianya dapat menarik r orang-orang di kawasan-kawasan luar bandar Saya amat tertarik hati kepada iklan di untuk menyaksikan berbagai bahan Radio, kadang-kadang tengah-tengah kebudayaan kita yang dipentaskan oleh yunit diadakan nyanyian, ia berbenti sekejap untuk bergerak ini maka secara tidak langsung ada siaran iklan, umpamanya, penyalahgunaan mesej-mesej yang tertentu yang hendak dadab dan sebagainya. lni boleh menarik disampaikan oleh pihak Kerajaan untuk perhatian golongan muda dan juga kanak­ rakyat yang disalurkan melalui Jabatan kanak dan mesej yang sebenarnya hendak Penerangan. kita sampaikan ialab kepada kanak-kanak ataupun kepada orang-orang dalam golongan Umpamanya, Tuan Pengerusi, tentang belia. Jadi, kurangkan sedikit, syaratkan bahaya penyalahgunaan dadah. Seterusnya dailog-dailog yang panjang-panja11g dan saya dapati juga daripada pengalaman saya kalau boleh banyakkan action sedikit dalam sendiri melihat satu pertunjukan daripada pertunjukan-pertunjukan pentas ini. yunit pentas bergerak ini dimasukkan juga perkara-perkara dalam soal moral misalnya Selain daripada itu, Tuan Pengerusi, saya bagaimana cara menghormati orang dewasa ingin mencadangkan supaya bahan-bahan atau orang tua ataupun cara-cara duduk, cara yang dimasukkan dalam yunit pentas makan dan sebagainya. Ini adalah satu bergerakini seboleh-bolehnya hendaklah kita perkara yang baik. Cuma saya hendak selitkan dengan bahan-bahan kebudayaan cadangkan kepada Jabatan Penerangan tempatan. Misalnya kalau di sebelah Johor, dalam masalab ini seboleh-bolehnya di dalam kita masukkan 'gazal' ataupun di Melaka sesuatu mesej atau sesuatu pementasan atau 'dondang sayang', di Kelantan dan drama yang hendak dipentaskan, saya minta Trengganu 'dikir barat', 'makyong' dan supaya kalauboleh janganlah kita banyakkan sebagainya. Ini adalah satu cara untuk sangat mesej yang hendak kita sampaikan itu, menarik perhatianorang-orang tempatan dan kerana kadang-kadang kalau terlalu banyak disamping itu bolehlah kita selitkan dengan mesejnya mungkin tidak sampai kepada mesej yang hendak kita sarnpaikan orang yang hendak disampaikan itu. lanya umpamanya sepertimana saya maksudkan mungkin boleh menjemukan. tadi soal penyalahgunaan dadah. Di samping itu juga kita masukkan tentang soal-soal ini, Seterusnya dalam hat Tuan Penge�si, keselarnatan dan lain-lain perkara yang mungkin pementasan yang pernah saya lihat sepatutnya diterangkan oleh pihak Jabatan itu mungkin yang paling tidak elok ataupun Penerangan. yang paling elok, itu terpulanglah kepa� penilaian masing-masing. Saya dapati Tuan Pengerusi, itulah sahaja satu dua kadang-kadang dalam sesuatu babak itu perkara yang saya rasa patut di 11899 11 DISEMBER 1979 11900 pertimbangkan oleh Kementerian Penerang­ Malaysia yang dipancarkan ke negeri an. Di samping itu, saya meng­ Sarawak dari Sabah itu mengadakan harapkan supaya unit pentas bergerak program-program hanya untuk membeii ini hendaklah kita tambahkan lagi, tidak gambaran yang ada di negeri Sabah dalam mencukupi, saya rasa melalui tiga campur tempoh satu jam tiap-tiap petang itu hanya dua betas sebagaimana yang terdapat dalam perkara Sabah sahaja yang disiarkan. peruntukan ini a tau permintaan Tuan Pengerusi, saya mohon supaya kewangan ini, kita tambahkan supaya kita perkara ini dikaji lebih mendalam lagi dan mempunyai banyak yunit dan berpasukan menggunakan saluran-saluran yang ada pada dan sekali-sekali kalau dibahagikan 4 Kerajaan ini untuk menyampaikan kepada pasukan, timur, barat, selatan dan utara, kita umum bahan-bahan bukan sahaja yang tukar gantikan di antara satu dengan lain terdapat di bandar bahkan lebih lagi keadaan mudah-mudahan orang-orang kita di luar yang mundur, keadaan yang begitu penuh bandar banyak kali dapat melihat dengan cabaran yang ada berterusan di pementasan-pementasan ini dan dengan cara kawasan-kawasan pendalaman. demikian selain daripada k:ita dapat menunjukkan bahan-bahan kebudayaan kita Saya lebih berminat lagi kalau TV atau dan untuk menggalak:kan di kalangan Radio ini selalu mengadakan program yang masyarakat kita sendiri, kita juga ·dapat menggambarkan kawasan luar bandar itu menyampaikan mesej-mesej yang terdapat bukannya pada kawasan mundur, bukannya yang hendak kita sampaikan kepada rakyat. kawasan yang tidak dapat memberi keadaan kehidupan kepada pemuda pemudi bahkan TuanPengerusi: Ahli Yang Berhormat dari kawasan itu juga boleh membiayai kehidupan Mas Gading. pemuda pemudi lebih·lebih lagi mereka yang lepasan sekolah yang begitu ramai sekarang. 3.08ptg. Saya kesal kepada keaoaaii sekarang Tuan Patrick Anek Uren (Mas Gadinl): bahawa oleh kerana laporan-laporan dan Tuan Pengerusi, saya ingin meneman kawan berita-berita yang telah diberi selama ini saya yang baharu sahaja habis perbahasannya kepada rak:yat umwn adalah menunjukkan dalam perkara yang berbangkit dari bahawa semua yang ada, semua yang kaya, peruntukan yang diminta ini mengenai semua yang baik, semua yang patut terdapat bahan-bahan yang dik:eluarkan kepada umum di bandar, terdapat di pekan. Ini hanya oleh Jabatan Penerangan. mungkin telah menyebabkan kebanyakan muda·mudi yang sekarang b,erhijrah ke Saya melihat pada Kertas Perintah ini di bandar untuk mencari nasib mereka di situ. muka 17 bahawa semua butir-butir mengenai Mungkin kalau kita tukar sikap ini dan ini kedudukan dan kegiatan Jabatan tersebut di mugkin juga memerlukan bertambahnya negeri Sarawak. pegawai-pegawai dan bertambah juga perbelanjaan. Tetapi saya rasa, kalau Saya ingin menyentuh di sini bahawa perbelanjaan dan bertambahnya pegawai­ terdapat di negeri sarawak sekarang pegawai ini ak:an menycbabkan bertukarnya kemudahan TV telah menyebabkan begitu daripada berhijrah ke bandar oleh belia-belia minatnya rakyat tiap-tiap petang datang ke sekarang maka meteka balik ke kawasan luar rumah orang yang ada mempunyai TV bandar dan bekerja di situ, itu kesannya akan terutama sekali di kawasan luar bandar untuk bermakna kepada masa depan negara dan mendengar berita dan menengok keadaan di muda�mudi kita sekarang, sekeliling seluruh negara kita.

Saya ingin menyebutkan di sini bahawa · Saya juga ingin menyebut di sini kadang bahan yang sekarang dihantar kepada rakyat kala bila kita dapati kemalangan berlaku di melalui saluran itu ataupun dari Radio ialah bandar ataupun rumah dijilat api dan selalunya bahan-bahan yang terdapat berbagai kebakaran, begitu besar suara daripada bandar-bandar dan pekan-pekan Radio dan Television memberi gambaran itu besar sahaja sehingga sekarang terdapat TV tetapi kalau ada kemalangan ataupun 11901 11 DISEMBER 1979 11902 malapetaka yang serupa terjadi di kawasan mengucapkan setinggi tahniah kepada pendalaman senyap sahaja, tak dengar Kementerian yang telah dapat Pen�rang� langsung. Selalunya kalau ada malapetaka menjalankan aktiviti-aktiviti � yang amat atau kemalangan ataupun kemusnahan begini berkesan bagi menyebarkan penerangan dan yang berlaku di bandar melalui khabar yang penjelasan melalui kemudahan yang telahpun diberi oleh saluran-saluran yang ada iru, kita luluskan berkenaan dengan dasar-dasar rakyat telah diperangsangkan untuk Kerajaan, kemudahan-kemudahan yang menderma dan selalu telah kita dapat bahawa disediakan oleh Kerajaan Barisan Nasional kumpulan di bandar ini bila ada dalam hari ini kepada rakyat. keadaan yang sulit macam itu mendapat bantuan, bukan sahaja dari Kerajaan tetapi Saya mohon supaya kegiatan dan aktiviti daripada orang ramai. Ini tidak seharusnya ini dilipatgandakan lagi dan amat wajar sekali terjadi di kawasan luar bandar. peruntukan yang dimohon ini diluluskan bahkan saya mencadangkan supaya pada Saya selalu dapati bahawa di kampung­ tahun-tahun kehadapan permohonan bagi kampung walaupun rumah panjang seperti peruntukan ini hendaklah ditambahkan lagi tahun lalu sebuah rumah panjang di Bario untuk membolehkan sekurang-kurangnya di dijilat api tak ada berita langsung setiap daerah-daerah khasnya di mana dikeluarkan, jadi sampai sekarang pun tak terdapat penduduk-penduduknya tinggal di ada apa-apa orang yang membantunya kawasan-kawasan luar bandar disediakan bahkan sebuah pasar di kawasan saya, Pasar kemudahan-kemudahan Yunit Berkereta ini Bau dijilat api sampaikan berita di Straits supaya mereka yang jauh dari pusat-pusat Times begitu besar dan simpati rakyat umum pembangunan dan pusat-pusat pemerintahan memang patut juga telah mempengaruhi, ini dapat diberikan penjelasan dan begitu banyak sumbangan telah menolong penerangan yang sedekat-dekatnya tentang mereka. Keadaan ini bergantung kepada dasar yang berjalan sekarang ini, tentang penerangan. rancangan yang sentiasa berubah sesuai dengan kehendak rakyat pada hari ini. Jadi saya mohon kalau dapat Jabatan Penerangan ataupun Kementerian itu Tadi Ahli Yang Berhormat dari Petaling menukarkan sikap ini walaupun memerlukan telah mengemukakan satu statement yang tenaga baru dan perbelanjaan tetapi saya percaya tidak benar dan tidak tepat, kesannya seperti yang saya huraikan tadi seolah-olah Ahli Yang Berhormat itu tidak akan menyenangkan masa depan kita, itu memahami tentang konsep Kerajaan yang juga bermakna dan berfaedah kepada negara ada pada hari ini. Statement Yang Berhormat kita. Terima Kasih. itu mengatakan Kementerian Penerangan hendaklah mengadakan satu garis penentuan, r Tuan Pengerusi: Yang Berhormat dari membezakan di antara sikap ataupun sifat Pagoh. Kerajaan ialah Kerajaan dan Barisan f 3.14 ptg. Nasional ialah Barisan Nasional. Kenyataan (statement) ini adalah satu statement yang TuanMuhyiddin binBaji Mohamad Yassin saya percaya tidak lojik, seolah-olah Ahli (Pagoh): Tuan Pengerusi, saya bangun Yang Berhormat dari Petaling itu tidak bersama dengan rakan-rakan saya yang lain menyedari akan hakikat yang sebenarnya turut memberikan pandangan dalam bahawa Kerajaan yang memerintah hari ini perbahasan berhubung dengan peruntukan yang kita sebut sebagai Kerajaan yang yang dimohon oleh Kementerian Penerangan sebenamya yang dipilih oleh rakyat adalah pada petang ini. Kerajaan Barisan Nasional.

Saya ingin menyentuh tentang B. 47 dan P. Adalah satu perkara yang tidak lojik dan 47 sekali gus, khasnya berkaitan dengan tidak tepat dan tidak berpijak di bumi nyata permohonan daripada Kementerian untuk dalam keadaan pemerintahan Kerajaan yang diluluskan peruntukan bagi membeli Yunit ada pada hari ini mengatakan bahawa kita Berkereta ataupun Yunit Bergerak bagi perlu memisahkan dasar Kerajaan dengan pihak Kementerian. Pertamanya saya ingin dasar Barisan Nasional, sebab dasar 11903 11 DISEMBER 1979 11904

Kerajaan yang berjalan pada hari ini adalah pemimpin Barisan Nasional untuk terus dasar yang telah digubal lahir daripada memerintah dan bukan sahaja setakat kehendak dan hasrat rakyat sendiri yang memerintah, bahkan diberikan kepercayaan telah memberikan mandat yang sepenuhnya yang bulat untuk menggubal dasar, kepada Kerajaan Barisan Nasional untuk menjalankan dasar dan rancangan-rancangan memerintah. Hakikat ini jelas sebagaimana yang sesuai untuk faedah rakyat. yang kita ketahui dengan keputusan­ keputusan pilihanraya besar dan kecil yang Tuan Pengerusi, kenyataan Ahli Yang diadakan setiap masa. Umpamanya, baru­ Berhormat juga menunjukkan beliau tidak baru ini dengan kemenangan cemerlang begitu faham tentang konsep Kerajaan yang Kerajaan Barisan Nasional di dalam mengamalkan prinsip demokrasi berpalimen pilihanraya kecil di Kawasan Parlimen dan ini telahpun dibahaskan dengan Pelabuhan Kelang yang jelas menunjukkan hangatnya semalam apabila kita satu daripada sikap dan rancangan yang membincangkan peruntukan di bawah telahpun dijalankan oleh Kementerian ini Kementerian Kewangan. amat berkesan sekali, bukan untuk Yunit Berkereta ini, saya percaya perlu menjalankan propaganda tentang dasar yang dilipatgandakan dan ditambahkan lagi, sebab dijalankan oleh Kerajaan tetapi untuk konsep yunit bergerak atau konsep pentas menerangkan cara yang lebih jelas atas dasar­ rakyat yang dijalankan dibawah aktiviti dasar yang dijalankan oleh Kerajaan. Mereka Kementerian Penerangan ini adalah satu yang ada di dalam kawasan itu bahkan di konsep yang amat baik, sebab sebenarnya kawasan-kawasan lain perlu juga diterangkan kita membawa Kerajaan kepada rakyat. Di tentang apa yang berlaku sekarang, tentang bawah konsep yunit berkereta ini di mana apa yang dibuat oleh Kerajaan dan apa yang kita mengadakan pegawai-pegawai, mereka dilakukan oleh pihak parti-parti yang bertangungjawab tentang melaksanakan Pembangkang yang hanya suka rancangan-rancangan kepada rakyat khasnya membangkang tetapi tidak mengemukakan yang tinggal di kawasan-kawasan luar cadangan-cadangan yang berkesan untuk bandar. Rakyat tidak perlu bersusah payah tujuan dan faedah rakyat. Keputusan yang bertanya kepada satu pihak, mungkin jauh jelas sebagaimana yang kita ketahui di dalam daripada tempat mereka tinggal, tetapi kita . pilihanraya kecil di kelang dan juga membawakan Kerajaan kepada rakyat pilihanraya yang lalu dijalankan di Sarawak melalui yunit berkereta ini menerangkan baru-baru ini menunjukkan tentang sikap tentang perkara-perkara yang mendatangkan rakyat yang sudah sedar. Satu daripada faedah untuk rakyat, menerangkan kejayaan Kementerian ini untuk rancangan-rancangan sekarang dan ran­ menyedarkan rakyat tentang kemampuan cangan-rancangan yang akan datang. dan kebolehan Kerajaan kita dalam melaksanakan dan menunaikan segala janji Saya berharap Kementerian Penerangan yang ada yang telah kita buat dan kita akan dapat melipatgandakan usaha ini. catatkan di dalam manifesto Kerajaan Barisan Nasional. Jadi kenyataan Yang Sebagaimana yang kita ketahui di dalam Berhormat dari Petaling itu seolah-olah peruntukan yang telahpun kita luluskan di membodohkan rakyat, seolah-olah rakyat Dewan yang mulia ini beberapa hari yang lalu pada hari ini tidak sedar tentang perkara yang sebanyak $20 juta akan dibelanjakan oleh sebenamya berlaku, seolah-olah Kerajaan Kerajaan di dalam tahun 1980. Satu yang berjalan pada hari ini hanya peruntukan yang amat besar dan satu menjalankan propaganda menerangkan peruntukan yang jelas menunjukkan bahawa sesuatu yang tidak betul dan tidak berpijak di Kerajaan sebenamya memang committed bumi nyata dan hakikat ini tidak dapat dan memangnya berhasrat untuk memenuhi diterima oleh rakyat. segala janji-janji yang telahpun dicatatkan di dalam manifesto Kerajaan Barisan Nasional Tuan Pengerusi, sebagaimana yang kita dan peruntukan $20 juta akan melibatkan ketahui keputusannya jelas memberikan segenap lapisan masyarakat bukan sahaja mandat yang seluas-luasnya kepada Kerajaan tetapi masyarakat dan rakyat 11905 11 DISEMBER 1979 . 11906 T

khasnya yang tinggal di kawasan luar bandar. 3.29 ptg. Jadi , adalah perlu sekali Kementerian mengaturkan strategi dan rancangan yang Tuan Chan Teck Chan (Kota Melaka): lebih sesuai supaya rakyat memahamitentang Tuan Pengerusi , saya suka mengambil rancangan yang akan dijalankan di bawah bahagian dalam perbahasan ini. Pada Rancangan Malaysia Ketiga yang berakhir prinsipnya DAP tidaklah menentang satu pada tahun ini ataupun tahun hadapan dan permohonan peruntukan tambahan sebanyak Rancangan Malaysia Keempat yang akan $1,085,000 diminta bagi mempertingkatkan dilancarkan setahun lagi pada masa yang lagi kerja-kerja penerangan. Tetapi beberapa points perlu diperhatikan oleh Yang akan datang. Berhormat Setiausaha Parlimen yang Yang keduanya, saya juga mencadangkan mewakili Kementerian Penerangan iaitu supaya di dalam melaksanakan yunit berlakunya salahguna kuasa dan juga abuse berkereta ini Kementerian PeBerangan of power dalam beberapa kenyataan seperti perlulah bekerjasama rapat dengan lain-lain dalam kenyataan Perkhidmatan Luar Sivik Jabatan untuk memberikan peluang kepada dan Masyarakat. mereka bersama-sama dengan pegawai­ pegawai daripada Kementerian Penerangan Pertama ialah mengenai perlantikan untuk menerangkan rancangan-rancangan pegawai-pegawai penerangan dari parti-parti tertentu yang dijalankan oleh Jabatan politik dari Barisan Nasional seperti MCA, tersebut dan perlu juga mengambil kira UMNO, dan Gerakan. Saya tidak berkata dalam masa menjalankan usaha ini bukan bahawa mereka tidak boleh dilantik untuk untuk menjalankan propaganda, tetapi menjadi pegawai penerangan. Masalahnya menjalankan penjelasan dan penerangan ialah pegawai-pegawai penerangan itu seluas-luasnya kepada seluruh lapisan sebenarnya memberikan lebih banyak masa masyarakat. daripada kerja sebenarnya yang perlu dijalankan daripada kerja politik parti Saya mencadangkan supaya Kementerian masing-masing. Penerangan mengadakan kempen penerangan yang seluas-luasnya di kawasan­ Sungguhpun banyak kenyataan-�enyataan kawasan yang ada ataupun ramai pihak-pihak Perkhidmatan Luar Sivik dan Masy:::.rakat parti Pembangkang, umpamanya di kawasan dijalankan di luar bandar, umpamanya Petaling, mungkin rakyat di kawasan Petaling dialog-dialog diadakan di balai-balai raya belum jelas, belum faham tentang prinsip dan oleh Jabatan Penerangan tetapi kenyataan­ dasar Kerajaan yang sekarang ini berjalan kenyataan ini sudah disalahkan dan dijadikan ataupun rakyat di Kuala LumpJir sendiri, sebagai dialog politik bagi Barisan Nasional. mungkin di Seremban ataupun di Saya ada bukti-bukti boleh menunjukkan Menglembu, sebab mereka ini mungkin kepada Kementerian Penerangan. bukan tidak tahu tetapi tidak jelas tentang prinsip Kerajaan Barisan Nasional, tentang Saya pernah bertanya salah seorang hasrat dan cita-cita Kerajaan kita, sebab pegawai penerangan bahawa apakah sebab kalau sekiranya majoriti rakyat di tempat­ hanya Wakil-wakil Rakyat dari Barisaa tempat lain telah memberikan kepercayaan Nasional dijemput untuk menghadiri dialog kepada Kerajaan Barisan Nasional maka dengan rakyat tempatan melainkan wakil · tidak ada sebab mengapa rakyat yang duduk Rakyat dari Parti Pembangkang dan DAP di dalam kawasan Petaling, di dalam kawasan dinafikan �an ditolak. Katanya, ini adalah Kuala Lumpur, Seremban, Ipoh, Menglembu dasar Kerajilan. dan kawasan-kawasan parti-parti Pembangkang lain tidak dapat mengikut Tuan Pengerusi, jamuan teh dan jejak langkah rakyat yang lebih bijak yang perbelanjaan yang dibelanjakan, pegawai tinggal di dalam kawasan-kawasan Barisan yang dilantik oleh Kerajaan adalah wang Nasional. rakyat tetapi nampaknya kempen yang dijalankan oleh Jabatan Penerangan ini Dengan ini, saya menyokong peruntukan adalah hanya semata-mata untuk Kementerian Penerangan (Tepuk) . kepentingan Barisan Nasional sahaja. · 11907 11 DISEMBER 1979 11908

Di sini saya hendak bertanya, adakah ini merupakan dasar Kerajaan, dasar Jabatan · yang dimaksudkan keadilan dan demokratik? Penerangan?

Tadi Ahli Yang Berhonnat dari Pagoh Saya harap Kementerian Penerangan boleh cuba melaung-laungkan bahawa kempen mengubahsuaikan dasar pengambilan perlu dilipat-gandakan di Petaling Jaya. Dia pegawai-pegawai penerangan supaya orang yang betul-betul berminat dan asyek dalam menuduh rakyat di Petaling Jaya tid� politik itu janganlah dilantik menjadi memahami dengan secukupnya mengena� pegawai yang ada dalam jabatan yang masalah negara kita. Sebenamya rakyat di berkenaan. Kalau mereka lebih asyek dalam Malaysia khasnya di Petaling Jaya, Kota politik, biarlah mereka, jangan mencampuri Melaka, Kluang dan lain-lain tempat adalah . perkhidmatan awam Kerajaan, kerana itu lebih memahami masalah negara k1ta dan wang rakyat yang menggajikan mereka untuk lebih memahami dasar pemerintahan Barisan menjalankan tugas perkhidmatan rakyat Nasional, maka itulah sebabnya kita dari tetapi bukanlah perkhidmatan politik Barisan OAP dipilih menjadi Wakil Rakyat untuk Nasional. Bukankah ini merupakan satu menyuarakan suara mereka. salahguna kuasa yang selalu berlaku di Jabatan Penerangan. Ini nampaknya Ahli Yang Berhormat dari Pagoh mungkin ia masih jahil, tidak tahu apa Tuan Pengerusi, memang DAP selalu yang berlaku, tidak tahu apa yang berlaku di dituduh tetapi bolehkah tuduhan DAP ini kalangan rakyat khasnya mengenai reaksi dibuktikan bahawa tuduhan itu adalah tidak rakyat terhadap masalah pembangunan berasas. Umpamanya, tadi contoh-contoh negara kita. yang diberikan oleh Ahli Yang Berhormat dari Petaling dan contoh-contoh yang Tuan Pengerusi , saya perlu menarik diberikan kepada saya tadi adalah perhatian Yang Berhormat Setiausaha merupakan satu IJontoh yang tidak berasas? Parlimen mengenai tanggungjawab dan Saya harap Ahli Yang Berhonnat dari Pagoh kenyataan yang dijalankan oleh pegawai­ kalau tidak faham masalah, tolonglah datang pegawai penerangan dalam Perkhidmatan ke Kota Melaka, saya boleh bawa dia pergi Luar Sivik dan Masyarakat yang hanya bersama-sama untuk melihat dan juga dengan nama sahaja, mereka mengatakan mendengar serta mengkaji sejauh mana mahu propagandakan dasar Kerajaan, mahu reaksi rakyat terhadap dasar Kerajaan di mengadakan dialog dengan Kerajaan. bawah pemerintahan Barisan Nasional baik Adakah pegawai-pegawai penerangan itu atau tidak baik, biarlah rakyat sebagai sangat lemah, sangat incompetent, tidak pengadil untuk membuat satu keputusan boleh mengadakan dialog sendiri sehingga yang bijaksana, bukan hanya dari mulut mahu menjemput hanya wakil-wakil Rakyat Barisan Nasional sahaja dan dikatakan dari Barisan Nasional. Kalau mahu jemput mereka tidak faham. Tidak guna rakyat Wakil Rakyat, maka berilah, cuba menjaga dituduh. Kalau kita mempercayai sistem keadilan, maka Wakil Rakyat daripada DAP demokrasi berparlimen maka kita perlu juga dijemput supaya kedudukan yang bersama menerima hukuman keputusan sebenamya bolehlah dibahas dalam Majlis daripada rakyat melalui proses pilihanraya. Dailog. Janganlah hanya satu suara sahaja Mana boleh rakyat dituduh mereka tidak ada dalam kenyataan yang dijalankan oleh faham. Adakah Ahli Yang Berhormat dari Field Officers dari Jabatan Penerangan setiap Pagoh itu lebih faham dan bijaksana daripada minggu. rakyat?

Mereka dengan namanya mengadakan Tuan Pengerusi: Ahli Yang Berhormat, jamuan teh di balai-balai raya, tetapi apakah ada penjelasan. kursus yang dijalankan? Apakah tajuknya, bukan sahaja menjalankan kempen politik DAP selalu dijadikan sasaran dalam Majlis Tuan Chan Teck Chan: Boleh, saya boleh Dailog itu. Adakah ini adil? Adakah ini beri jalan kerana demokrasi. 11909 11 DISEMBER 1979 11910

Tuan Muhyiddin bin Haji Mohamad 3.34 ptg. Yassin: Saya tidaklah mengatakan dalam ucapan saya bahawa rakyat tidak faham, Tuan Hashim bin Endut (Ulu Muda): Tuan rakyat mungkin kurang faham, jadi perlu Pengerusi, saya bangun berserta dengan difahamkan lebih lagi. rakan-rakan saya yang lain mengambil bahagian dalam perbahasan mengenai peruntukan tambahan yang diminta oleh Tuan Chan Teck Chan: Nampaknya Ahli Kementerian Penerangan berhubung dengan Yang Berhormat dari Pagoh mengantuk tidak B. 47 yang berjumlah $1.085 juta dan faham apa yang saya katakan. Kalaulah berhubung dengan P. 47 yang berjumlah rakyat di Petaling, Kota Melaka, Kluang, $482.869 Ipoh, Menglembu, Kuala Lumpur �andar tidak atau kurang faham mengena1 dasar pemerintahan Kerajaan Barisan Nasional Tuan Pengerusi, dalam permintaan yang atau DAP, bagaimana rakyat boleh membuat dibuat oleh Jabatan Penerangan ini satu keputusan untuk mengundi DAP, memanglah tepat dan kena pada masanya menjadi suara mereka? Adakah Yang kerana tugas dan peranan yang dimainkan BerhOrmat dari Pagoh dipilih oleh rakyat oleh Jabatan Penerangan untuk memberitahu kerana rakyat sangat bijaksana dan rakyat kepada rakyat seluruhnya di atas apa yang yang memilih DAP sangat bodoh dan kurang dijalankan oleh Kerajaan hanya melalui faham? Adakah itu demokrasi? Jabatan ini sahaja tidak boleh melalui jabatan-jabatan lain kerana memberi Tuan Muhyiddin bin Haji Mohamed penerangan adalah tidak kena pada , tempatnya. Maka yang demikian rakyat Yassin: Betul. sendiri ketahui dengan penerangan­ penerangan yang diberi oleh J abatan Tuan Chan Teck Chan: Betul. Itulah dasar Penerangan itu kepada mereka, maka rakyat Barisan Nasional. Betul kerana mempercayai sendiri boleh menilaikan sejauh mana bijak bila rakyat memberikan mandat adakah dan pandai Kerajaan Barisan Nasional yang boleh disalahgunakan kuasa demokrasi, ada pada hari ini. Maka sebab itulah salahguna kuasa jentera pentadbiran peruntukan yang besar kita belanjakan lebih Kerajaan dan salahguna kuasa wang rakyat. dari $1 juta di Sarawak, buktinya nyata Adakah ini bererti rakyat memberikan setelah mendengar penerangan-penerangan mandat kepada Barisan Nasional mereka yang diberi oleh Jabatan Penerangan di boleh salahgunakan kuasa? ltulah dasar Sarawak maka dengan sendirinya Parti DAP salahguna kuasa Barisan Nasional yang yang bertanding boleh dikatakan tiap-tiap memang dikatakan betul, mana ada salah? kerusi di negeri Sarawak telah disapu bersih Tentu betul, kerana mereka mempercayai oleh Parti Barisan Nasional, kecuali hanya mandat yang diberikan oleh rakyat adalah parti Pembangkang daripada parti Bebas kerana mereka bodoh. Adakah kerana semata-mata. Ini menunjukkan bahawa mereka salahguna kuasa untuk rakyat Sarawak betul·betul tahu, betul:.betul disalahgunakan wang rakyat, memang betul faham di atas dasar yang dijalankan oleh mereka mempercayai hakikat itu kerana itu Kerajaan Barisan Nasional pada hari ini. adalah dasar Barisan Nasional tetapi bukanlah dasar kepentingan negara atau Tuan Pengerusi, saya berbalik semula dasar kepentingan rakyat, dasar kepentingan l kepada penerangan yang diberi oleh J abatan negara dan dasar kepentingan rakyat ialah Penerangan kepada rakyat, kita letak seorang menjunjung sistem demokrasi berparlimen, calun daripada Jabatan Penerangan di Port menjunjung prinsip keadilan tetapi bukan Kelang dan saya mengucapkan syabas kepada menjunjung tinggi salahguna kuasa, DAP kerana berjayanya dapat salahguna wang rakyat dan negara. menambahkan jumlah undinya yang telah meningkat turun daripada 10,000pada tahun Tuan Pengerusi: Yang Berhormat dari Ulu 1978 kepada 7,000tahun 1979. Saya ucapkan Muda. syabas kepada DAP. 11911 11 DISEMBER 1979 11912

Dato ShariffAhmad: Kalah. hadapan kita kerana rakyat faham. Rakj'at yang buta huruf telah tahu membaca dan TuanHashim bin Endut: Kalahlah. Itulah menulis dan faham apa yang DAP laung­ sebabnya saya ucapkan tahniah kepada laungkan sebelum pilihanraya tetapi selepas mereka kerana kalah. Ini kerana rakyat pilihanraya, apa DAP boleh buat? Mereka faham di atas penerangan yang diberi oleh tak boleh buat apa dan adakah salah Jabatan Jabatan Penerangan melalui yunit-yunit Penerangan memberi penerangan seperti bergerak seperti mana yang diminta oleh mana yang diberikan kepada rakyat. Ini tidak Kementerian ini. Dan dengan adanya yunit menjadi salah. ltu mereka menjalankan tugas bergerak ini maka yunit ini pergilah ke mereka dibayar gaji oleh Kerajaan untuk kampung-kampung memberikan penerangan menjalankan tugas itu. Maka mengapa kita di samping mengajar mereka cara-cara salahkan mereka menjalankan tugas hendak mengundi dan sebagainya dan kalau memberi penerangan kepada rakyat? Ini kita tengok di Port Kelang baru-baru ini, undi adalah satu pandangan yang tak adil. rosaknya sangat kurang. Ini adalah kesan Tuan Pengerusi, saya hendak memberi daripada penerangan yang diberi oleh ingatan kepada Kementerian Penerangan Jabatan Penerangan kepada rakyat kalau boleh di masa akan datang peruntukan seluruhnya selain daripada reducenya undi yang diminta itu janganlah begitu sedikit DAP di sana, rosak semakin berkurangan patutlah ditambah lebih banyak lagi, kerana daripada dahulu. melalui Jabatan Penerangan inilah, kita percaya bukan mereka bercakap berkenaan Tuan Pengerusi, saya tertarik benar apa parti Barisan Nasional, mereka bercakap yang dicakapkan oleh wakil dari Kota Melaka hanya berkenaan dengan Kerajaan, apa tadi yang bersungguh-sungguh menyatakan Kerajaan kita buat pada hari ini daripada kita bahawa rakyat di Kota Melaka, di Kluang sebelum merdeka sehingga kita telah dan Petaling telahpun faham segala-galanya . mencapai kemerdekaan dan kita isi negara tetapi kita duduk di dalam Malaysia ini bukan kita dengan kemajuan yang sungguh berguna bergantung kepada tiga-empat kerusi kepada rakyat. Maka sebab itu rakyat terima ataupun 14 kerusi seperti yang mereka ada. kita sebagai wakil mereka yang terbanyak di Kita di dalam negara Malaysia ini berpecah Malaysia pada hari ini. kepada beberapa kawasan pilihanraya tetapi rakyat pada hakikatnya DAP kenalah faham Tuan Pengerusi, di samping menyokong bahawa rakyat seluruhnya, majoriti rakyat peruntukan yang diminta ini saya juga ingin di dalam Malaysia pada hari ini daripada memberi ingatan kepada Jabatan semenjak kita adakan pilihanraya yang Penerangan, kerana tugas Jabatan pertama pada tahun 1955 sehingga Penerangan ini adaah sangat penting dan pilihanraya umum yang barulalu (1978) tidak mustahak tetapi oleh kerana adanya ada parti lain yang lebih layak yang diterima pancaroba, keadaan negara sekarang begitu oleh rakyat, kecuali yang ada pada hari ini tegang, kedudukan rakyatnya terutama sekali yang dahulunya Parti Perikatan, sekarang kawasan sempadan yang begitu sensitif dan Parti Barisan Nasional. Maka di sini kita tak sebagainya maka saya ingin memberi ingatan boleh lari, wakil dari Kota Melaka mesti kepada Jabatan Penerangan supaya terima hakikatrak_yat ini. Betul seperti kata beliau mengisikan jawatan-jawatan masih kosong di di Melaktt memilihnya sudah dua-tiga tempat-tempat yang tidak ada pegawai, kali. Ini bukanlah bermakna rakyat di ketana sepertimana yang kita sedia maklum Melaka kurang fah�, tetapi kalau peranan yang dimainkan oleh pegawai dibandingkan rakyat di Melaka dengan penerangan di tiap-tiap kawasan ini sungguh rakyat di seluruh Malaysia ini maka sudah mustahak dan penting kepada rakyat. Maka tentu jelas. Sebab itu parti kami diberi sangatlah mustahak kerana J abatan kepercayaan penuh oleh rakyat majoriti Penerangan ini terutama sekali di kawasan ditambah daripada satu tahun ke satu tahun pendalaman, mereka boleh memberi hiburan dan mungkin kalaulah trend ini boleh kepada rakyat. Rakyat di kawasan luar berjalan seperti ini, insya Allah tahun 1983 bandar dengan tidak ada jalan hendak keluar kita tengok tidak ada lagi parti DAP di ke pekan melalui Unit-unit Bergerak 11913 11 DISEMBER 1979 11914 sebagaimana diminta oleh Jabatan 3.43 ptg. Penerangan ini mereka di kampung juga Tuan Sbaari bin Jusoh dapat menikmati melihat wayang gambar (Kangar): Tuan Pengerusi, saya juga turut menyokong dan yang ditayangkan oleh Jabatan Penerangan ini. Ini adalah sangat mustahak kerana saya minta kalau boleh janganlah hadkan mereka di dalam kawasan pedalaman masa saya dan saya berharap tidak akan mustahak tahu apa Kerajaan buat terhadap bercakap menyentuh Kementerian­ memajukan mereka sendiri pada masa kementerian lain. sekarang. Tuan Pengerusi: Bertukar ganti tidak Tuan Pengerusi, berkenaan dengan boleh! pegawai yang saya maksudkan tadi di kawasan saya terdapat kekosongan pegawai TuanShaari bin Jusob: Tuan Pengerusi, di luar. Pegawai Penerangan Daerah samping saya menyokong apa yang telah menghadiri kursus tetapi malangnya pegawai diminta oleh Kementerian yang berkenaan itu tidak ada diganti ataupun ditokok terutama berkenaan dengan perbelanjaan tambah. Maka oleh hal yang demikian, saya pilihanraya di Sarawak yang lebih dari $1 merayu dan meminta kepada Kementetjan juta. Ini adalah satu perkara yang dibuat oleh Penerangan ini supaya mengisikan, bukan di Kerajaan kita kerana kita bukanlah satu kawasan saya, malah di mana-mana juga Kerajaan yang zalim, yang zalimini memaksa pegawai-pegawai yang masih kosong jawatan orang. Tetapi memberi penerangan-mem­ sama . ada kerana letak jawatan ataupun beritahu itu adalah satu perkara yang bertukar dan sebagainya. Ini adalah sangat mesti dibuat dan itu adalah satu perkara yang penting terutama sekali di kawasan bersesuaian dan patut sangat dibuat. Jadi perbatasan sempadan dengan Thailand dan saya juga turut menyokong pendapat seperti sebagainya. Ini adalah sangat mustahak dan kawan-kawan saya tadi, seperti yang perlu diberi perhatian yang serius. dikatakan oleh wakil Petaling juga wakil Kota Tuan Pengerusi, selain daripada itu di Meiaka yang mengatakan Keiajaan zalim. kawasan saya juga Jabatan Penerangan telah Tuan Pengerusi: Beliau tidak gunakan membeli 12 Unit Bergerak yang berbentuk perkataan "zalim". l baru tetapi malangnya di kawasan saya ntasih lagi terdapat kenderaan-kenderaan yang Tuan Shaari bin Jusoh: Saya tarik balik. lama. Kadang-kadang program dibuat I Tuan Pengerusi: menunjukkan wayang di satu tempat tetapi Ahli Yang Berhormat itu oleh kerana uzumya kenderaan-kenderaan tadi mengatakan menyalahgunakan kuasa. yang ada di Jabatan Penerangan itu maka van Tuan Shaari bin Jusoh: Menyalahgunakan itu rosak dan orang kampung berasa marah , kuasa. berasa tidak senang hati kerana batalnya pertunjukan wayang gambar. Maklumlah, Saya berpendapat wakil dari Petaling dan wayang gambar kepada orang kampung Kota Melaka tidak berfikir dengan teliti. Kita adalah satu hiburan yang sangat penting tak usah sentuh luar daripada Dewan ini. kepada mereka. Peruntukan yang diminta ini ialah yang Oleh yang demikian,Tuan Pengerusi, saya terbanyak sekali yang bersangkut dengan sekali lagi menyokong kuat di atas pilihanraya Negeri Sarawak baru-baru ini, kerana hendak memberi penerangan kepada peruntukan yang diminta ini supaya rakyat tentang cara-cara mengundi dan diluluskan. Terima Kasih. hendak beritahu rakyat yang Kerajaan TuanPengeru si: Ahli Yang Berhormat dari Barisan Nasional hari ini kalau menang dan Kangar, oleh kerana beliau sudah bangun kalau berkuasa akan membuat itu dan ini sepertimana yang telah dilaksanakan. I dari mula tadi. Selepas itu Yang Berhormat Setiausaha Parlimen akan menjawab. Sebagai satu contoh yang amat nyata l Ahli Yang Berhormat diminta bercakap kepada kita bukan di luar Dewan, dalam tidak lebih dari 10 minit untuk Kementerian Dewan ini. Pilihanraya yang telah diadakan ini. di Sarawak baru-baru ini, salah seorang 11915 11 DISEMBER 1979 11916 daripada kawan kita sebagai contohkeadilaD. , Yang kedua, Tuan Pengerusi, saya juga demokrasi yang tulin kepada kita bersama bukanlah · hendak menjawab. Ini kerja khasnya kepada DAP patut kaji ialah bekas Setiausaha Parlimen tetapi saya minta izin Setiausah� Parlimen Kementerian Kebajikan hendak menambah sedikit. Dia kata tadi Am yang mana menjadi Wakil Rakyat dari dilantik daripada orang-orang Barisan Mas Gading, kalau . boleh saya sebutkan Nasional. Ini memang, satu-satu badan, namanya-Tuan Patrick Anek Uren. Kita macam Tuhan sekalipun, saya percaya tahu dia sebagai kawan tetapi dia atas nama walaupun dia bukan berugama Islam tetapi partinya telah keluar parti. Dia. bertanding dia percaya kepada Tuhan, bukan komunis. atas nama Bebas dan barn sebentar tadi dia Wakil dari Kota Melaka ini baik, wakil dari telah bercakap dan saya cukup kagum dengan Petaling pun baik sangat, percaya kepada ucapannya. Dia tidak sentuh diatas apa yang Tuhan. Tuhan sebelum hendak melantik Kerajaan telah bdlanjakan, kerana dia tahu Rasul, dia tengok orang yang hendak dilantik apa yang Kerajaan belanjakan ialah keadilan itu orang yang boleh diharap dahulu, orang hendak beritahu kepada rakyat oleh sebab yang amanah. Sebab itu Nabi, orang boleh Kerajaan demokrasi tidak salahguna kuasa. percaya, bukan liilantik orang yang tidak Oleh sebab beliau adalah juga seorang yang tentu arah, tidak ada sopan. Sebab itu dalam disukai oleh rakyat walaupun bukan atas Ugama Islam me�gatakan Nabi itu sebagai nama Barisan Nasional, Patrick Anek Uren contoh untuk orang Islam. Dia itu pun telah dipilih sebagai Wakil Rakyat atas nama menjadi wakil hendak menyampaikan segala peribadi. arahan daripada Tuhan, dia mesti bagus dahulu. Kita pun kalau hendak lantik orang parti, kenalah orang yangbersesuaian dengan Saya mengucapkan tahniah kepada parti, orang yang taat kepada Kerajaan. saudara itu walaupun beliau tidak ada di Kalau sudah tahu hendak menumpang dalam Dewan ini. Ini adalah satu kenyataan Kerajaan, hendaklah melantik mengikut yang amat tulin. Jadi apa yang terjadi kepada caranya. Mereka tidak mengerti tentang wakil dari Kota Melaka yang tidak mahu perkara ini kerana tidak berfikir betul-betul. berfikir lagi. Saya sungguh berasa ajaib! Mereka mengatakan kita menyalahguna Sungguhpun mereka sebagai Pembangkang kuasa, sebenarnya kita tidak pemah tetapi kenyataan, bukti kita kena tunjuk menyalahguna kuasa, kita tidak ajak mereka dengan nyata danParti Pembangkang sendiri berunding tetapi tentang kuasa kita, tentang -wakil dari Kota Melaka selalu menyatakan apa yang kita buat, kita tidak pemah larang. dia telah dipilih oleh rakyat. Ini menunjukkan keadilan. Kalaulah Kerajaan Saya tidak pemah dengar Kerajaan Barisan Nasional pada hari ini menyalahguna mengatakan: Wahai orang DAP atau parti kuasa: jangan undi selain daripada Barisan pembangkang, jangan lain di jalanraya yang Nasional. Tentu selain daripada Barisan kami buat,. sekalipun Kerajaan pemah Nasional mereka tidak ada di dalam Dewan berkata begitu, kecuali siapa yang salah ini. Ini adalah satu kenyataan. Saya tidak termasuk orang-orang Barisan Nasional jika mahulah tidak berfikir apabila bercakap. masuk 'No Entry' akan ditangkap, Polis tidak Kalau tidak berfikiritu tidak boleh jadi Wakil kira. Ini peraturan yang adil. Tetapi kalau Rakyat Barisan Nasional. Kerana saya selalu kena pada jalan bukan setakat orang-orang mengatakan manusia ini dia akan kata baik, DAP sahaja siapa juga yang bersalah, akan dia buat alasan yang dia boleh, kerana tiap­ dikenakan hukuman yang sama. tiap orang yang minum arak dan main judi pun ada alasannya. Dia kata minum arak itu bagus, bila minum arak, badan jadi kuat; Perkara ini saya berpendapat tak usahlah main judi bagus, kerana bila sekali kena dicakapkan lagi tentang perkara-perkara boleh menang banyak. Tetapi dia tidak beri yang tidak begitu menarik. Saya tidak mahu tahu yang dia telah kalah dengan kerana mengatakan DAP kerana DAP pun kawan megah. Alasan boleh dikatakan tetapi carilah kita juga. Kalan wakil dari Kota Melaka alasan yang menasabah, bukanlah saya cabar wakil Pagoh, saya pun boleh cabar hendak marah I pergilah belajar di Kangar secara politik. 11917 11 DISEMBER 1979 11918

Tuan Pengerusi, dengan alasan ini saya kampung-kampung, ini pun boleh dikatakan berpendapat bahawa cara penerangan ini selalu diminta oleh orang ramai ataupun amat perlu. Waiau macam mana kita buat penduduk-penduduk luar bandar. banyak sekalipun, kalau penerangan tidak jelas kepada rakyat, inilah masalah yang Dengan sebab itu saya mengesyorkan di besar. Kerana penerangan adalah satu sini, mengenai P. 47 perkara (3) dan (8), apa perkara yang amat mustahak kepada rakyat yang ditambah, saya fikir tidak menasabah. baik dari segi pilihanraya atau dari segi apa Ini telah ditambah dan yang telah dibuat, pun, penerangan adalah satu perkara yang cuma hendak minta tolong belanja tetapi saya amat mustahak. Dengan sebab itu apa yang berharaplah tahun ini kepada Setiausaha diminta oleh Kementerian melalui Setiausaha Parlimen, walaupun dia Setiausaha Parlimen, Parlimen yang berkenaan, saya menyokong saya kira pengalamannya sudah cukup dengan sepenuhnya dan saya harap bukan matang. Dia sendiri biasa jadi ketua saya sekadar itu sahaja, keluarkanlah lagi wang masa dahulu walaupun masa itu kecil lagi asalkan rakyat tahu. Tentang hendak undi, tetapi saya tahu dia ini cukup matang. Saya tidak undi; hendak sokong, tidak sokong, itu harap sangat dan Yang Berhormat sendiri terpulang. Tetapi saya percaya kebanyakan tentu tahu cara kampung amatlah kerap, manusia ada mempunyai fikiran, yang tidak harga satu Unit Bergerak ini patut seboleh­ ada fikiran adalah jenis makhluk lain. Jenis bolehnya macam Perlis sebuah negeri yang manusia, ada fikiran. Tiap-tiap yang ada kecil sekarang ini selalu tidak cukup. fikiran, dia akan ikut benda yang baik selepas Kalaulah Perlis boleh dikatakan cukup dia mengetahui tetapi manusia jarang mewah dengan apa pembangunan oleh mengetahui sebelum benda itu dikhabar dan Kerajaan kerana Kerajaan ini adil kepada diterangkan kepadanya dengan nyata. Maka rakyat, tidak begitu mencukupi, tambahan dengan sebab itu keterangan dan pula kalau negeri-negeri yang lebih besar perkhabaran adalah satu perkara yang amat agak saya tentulah tidak mencukupi lagi, mustahak dilakukan oleh mana-mana tentulah berhajat lagi kepada kereta bergerak Kerajaan sekalipun. baikpun seperti apa yang dikatakan oleh Wakil Tanah Merah tadi iaitu cara Tuan Pengerusi, mengenai P. 47. Harl ini penerangan, cara-cara bergerak dan walaupun ada TV dan Radio tetapi masih pementasan dan sebagainya. lni adalah satu banyak kedapatan di Perlis seperti yang kita cara yang menarik dan amat berkesan. sama-sama tahu mengikut kata Yang Berhormat ini ada1ah bahawa kenyataan iaitu Dengan sebab itu saya berharap bukan 20% sahaja baki lagi yang tidak sampai sekadar yang diminta itu ditambah, tetapi bekalan elektrik; 80% boleh dikatakan telah kalau dalam tahun 1980 ini pula tidak cukup sampai. Tempat yang sampai bekalan lagi, buatlah walaupun dua kali ganda, elektrik ini tentulah boleh dikatakan semua kerana kita percaya selagi mana kita buat tempat yang ada kemampuan sedikit baik sekalipun kalau rakyat tidak dapat tahu walaupun secara beransur membeli TV dan dengan nyata, ini adalah satu perkara yang sebagainya. Jadi dengan sebab itu tidaklah tidak memberi bekas kepada kita. mereka ini begitu berharap sangat hendak Keterangan dan diketahui oleh rakyat umum tengok wayang bergerak dan sebagainya 1 itulah amat mustahak dan bila rakyat umum tetapi kebanyakan tempat yang tidak ada tahu, mereka dapat memikirkan yang mana elektrik dan sebagainya sangat-sangat intan dan yang mana kaca. berharap, lagi pula manusia ini kita tahu walaupun ada TV di rumah baik dalam Saya yakin Kerajaan Barisan Nasional hari bandar ataupun di luar bandar, mereka lebih ini adalah Kerajaan yang membuat satu suka menengok tayangan yang layar putihnya kebaikan. Bila rakyat semua tahu, insya besar didepannya. Sebab itulah panggung­ Allah bukan kerana kita hendak kuku besi panggung wayang boleh dikatakan penuh tetapi kerana rakyat tahu dan kita juga buat ditengok oleh orang ramai. Dengan sebab baik, insya Allah kita berkuasa dengan itu, Unit Bergerak ini, cerita cara pentas kehendak Tuhan dan disukai oleh rakyat. ataupun wayang, bila sahaja kita melawat ke Sekian, terima kasih, Tuan Pengerusi. r 11919 11 DISEMBER 1979 11920

Tuan Pengeru.si : Saya jemput Yang Tuan Pengerusi: Yang Berhormat minta Berhormat Setiausaha Parlimen menjawab. penjelasan?

Tuan Chan Teck Chan: Ya. Saya minta 3.54 ptg. supaya Setiausaha Parlimen memberitahu Dewan yang mulia ini, apakah kenyataan Dato Haji Embong bin Yabya: Tuan yang telah diputarbelitkan oleh OAP di Pengerusi, terlebih dahulu saya kampung sehingga memerlukan mengucapkan berbanyak terima kasih atas perkhidmatan Jabatan Penerangan untuk tahniah dan sanjungan yang telah diberi oleh membetulkan kenyataan yang beberapa omag Wakil Rakyat terutama dari diputarbelitkan sepertimana yang dituduh Barisan Nasional atas peranan yang oleh Yang Berhormat Setiausaha Parlimen. dimainkan oleh Jabatan Penerangan · dan mereka semua sedar betapa pentingnya Tuan Pengerusi: Untuk menyelamatkan Jabatan Penerangan sebagai jentera masa, kalau tidak jawab pun tidak: mengapa . Kerajaan untuk memberi penerangan kepada rakyat dari semasa ke semasa. Dato Haji Embong bin Yabya: Sebenarnya saya belum beri jawapan lagi, memang Terlebih dahulu biadah saya hendak disebut. Di antara dasar-dasar yang menyentuh apa yang dikatakan oleh Wakil diputarbelit oleh OAP ialah terhadap Dasar dari Petaling dan juga Kota Melaka iaitu dari Ekonomi Baru. Mereka pergi ke kampung· parti Pembangkang. Saya menafikan dengan kampung mengatakan bahawa Dasar sekeras-kerasnya ak:an tuduhan mereka yang Ekonomi Baru semata-mata menguntungkan menyatak:an bahawa Jabatan Penerangan satu kau.m sahaja iaitu orang Melayu, orang menyalahgunakan kuasa dari segi memberi Cina rugi. Ini di mana-mana dimainkan oleh penerangan kepada rakyat di kampung­ DAP dalam pilihanraya-pilihanraya termasuk kampung. Sebenamya sebagai sebuah dalam kawasan saya sendiri. Jabatan Kerajaan dan agensiKerajaan maka Begitu juga berkenaan Dasar Pelajaran memanglah tanggungjawab atau kewajipan yang mengatak:an bahawa Dasar Pelajaran Jabatan Penerangan memberi penerangan­ Kebangsaan hari ini menguntungkan bangsa penerangan dengan sejelas-jelasnya kepada Melayu dan merugikan orang Cina dan seluruh rak:yat di ceruk-ceruk kampung pemah dikatakan bahawa Dasar Pelajaran terhadap apak:ah yang dimainkan oleh hari ini kalau dijalankan orang Cina tidak: Kerajaan, apakah yang dibuat oleh Kerajaan dapat bersekolah. Ini pemah berlak:u di dan apakah dasar-dasar Kerajaan yang kawasan saya sendiri. Apakah ini tidak: sebenamya berlak:u· dari semasa ke semasa. merupakan putar belit dari dasar yang sebenar terhadap rakyat dan inilah yangperlu Jabatan Penerangan ak:an dianggap tidak dimainkan oleh Jabatan Penerangan menjalankan satu kewajipan kepada negara bersama-sama dengan Wakil Rakyat Barisan sekiranya mereka mencuaikan dari segi Nasional dalam dialog-dialog bagi hendak: penerangan atau tidak memberi penerangan memberi penerangan yang jelas terhadap kepada rak:yat baik dalam masa berlaku perkara yang diputarbelitkan oleh Wakil pilihanraya atau dalam masa tidak berlaku Pembangkang atau DAP. pilihanraya. Sememangnyalah dalam masa pilihanraya J abatan Penerangan lebih aktif Mengenai dengan dialog yang daripada semasa tidak berlak:u ·pilihanraya dikatakannya tadi semata-mata memanggil kerana ketika inilah pihak Pembangkang Wakil Rakyat Barisan Nasional, ini terutama sekali DAP datang ke kampung­ sememang wajar kerana mereka adalah kampung bertanding dalam pilihanraya jentera Kerajaan. Amat bodohlah Kerajaan memutarbelitkan penerangan yang kalau sekiranya dalam dialog memanggil sebenamya dilak:ukan oleh Kerajaa1}. Wakil DAP datang. Perkara yang macam ini Dengan sebab itulah mak:a kewajipan tidak akan pemah berlaku. Tentulah Jabatan Penerangan memberi penerangan dipanggil Wakil dari Barisan Nasional untuk yang lebih jelas. menerangkan apa yang berlaku, apa yang 11921 11 DISEMBER 1979 11922

dibuat oleh Keraj aan , kerana Wakil Rakyat semasa akan menambah lagi yunit-yunit itu sendiri ialah sebahagian daripada jentera penerangan ini kerana rakyat sedar bahawa Kerajaan juga ataupun orang Keraj aan. penerangan ini sangatlah penting melalui Dengan dialog inilah dapat rakyat bertambah yunit-yunit penerangan dan juga pentas faham perkara yang berlaku dan rakyat drama. sentiasa sekarang ini meminta supaya Menyentuh berkenaan dengan hal drama dipertimbangkan lagi. ataupun message yang dikatakan tadi oleh Wakil dari Tanah Merah, ini memanglah kita Inilah menunjukkan bahawa peranan yang akan perbaiki dari masa ke semasa cara-cara dimainkan oleh Jabatan Penerangan itu drama itu dijalankan dan akan adalah sangat berguna kepada rakyat kita di dipertimbangkan dan dikaji pada masa kampung-kampung. Dengan penerangan hadapan. yang diadakan ini maka rakyat dapat membandingkan apakah tuduhan-tuduhan Menyentuh AhliYang Berhormat dari Mas daripada Pembangkang atau DAP itu benar Gading, berkenaan TV di Sabah dan atau tidak. Dengan kerana itu rakyat dapat Sarawak, yang sebenamya memang kita ada memberi pertimbangan apabila mengundi imbangan waktu ataupun siaran antara Sabah bahawa Wakil-wakil DAP tidak terpilih dan Sarawak. Bukanlah semata-mata bukan kerana J abatan Penerangan Sarawak sahaja. Kalau kita perhatikan memainkan politik tetapi rakyat sendiri daripada Warta Berita dan sebagainya mengetahui apakah parti yang sebenar yang meinang dibahagikan dua dan memang dikaji patut mereka pilih daripada penerangan yang dari masa ke semasa supaya berita-berita dari telah diberi yang boleh membela nasib Sarawak juga diberi tempat dalam TV mereka dan anak-anak mereka pada masa walaupun siaran itu daripada Sabah. hadapan. ltulah penerangan yang sangat berguna yang diberi kepada rakyat. Mengenai berita yang dikatakan tadi hanya mementingkan berita dalam bandar setelah Selain daripada itu jangan kita menafikan berlaku malapetaka ini saya nafikaxi, kerana bahawa negara kita masih terancam dari segi di mana-mana juga berita sama ada dalam keselamatan oleh anasir-anasir subversif, bandar ataupun di luar bandar yang berlaku anasir-anasir komunis, ini semuanya rakyat sebarang malapetaka maka pihak mass media memerlukan penerangan yang jelas. Saya Kerajaan sama ada dari Jabatan Penerangan, rasa dengan tuduhan daripada D AP tadi Radio dan Televisyen menyiarkan dengan menahan kita bergerak, ini menunjukkan seluas-luasnya dari masa ke semasa seperti bahawa mereka suka kalau rakyat kita sendiri yang kita ketahui baru-baru ini berlaku di keliru dengan penerangan-penerangan dan Jeram Pelagus di mana 13 orang menjadi tindakan daripada anasir subversif dan korban maka kita memberi penyiaran kepada sebagainya, dengan itu boleh mereka rakyat di luar bandar dengan begitu luas mengelirukan rakyat dan boleh sekali. Tidaklah seperti yang dikatakan oleh mendatangkan huru-hara kepada Kerajaan Yang Berhormat itu kita menutup atau dan negara. Inilah yang biasa dicakapkan, menyedikitkan siaran-siaran berita kejadian­ yang dilaungkan oleh pihak Pembangkang, kejadian di luar bandar. sebaliknya kita semua dan Jabatan (Tuan (Timbalan) Yang di-Pertuam em­ Penerangan ini bergerak untuk memberi pengerusikan Ja watankuasa) penjelasan tentang keselamatan kepada rakyat kita. Berhubung dengan kekurangan pegawai seperti yang dibangkitkan oleh Ahli dari Tuan Pengerusi, saya suka juga menyentuh Kuala Muda, sememangnya kita sedar daripada Ahli Yang Berhormat yang lain, bahawa masih kekurangan lagi pegawai­ umpamanya Ahli dari Tanah Merah yang pegawai penerangan kalau dibandingkan meminta supaya yunit-yunit, ada beberapa dengan luas dan banyaknya kampung serta ' orang daripada Ahli-ahli Yang Berhormat bertambah ramai rakyat yang hendak diliputi. l minta supaya yunit-yunit ditambah lagi dan Dengan sebab itu memanglah Kementerian ini memanglah rancangan kita dari masa ke Penerangan dari masa ke semasa akan 11923 11 DISEMBER 1979 11924

mengkaji keadaan ini dan jika perlu akan Tuan Pengerusi, maksud Anggaran dit�bah lagi pegawai-pegawai sama ada Tambahan ini telah diterangkan di dalam pembantu luar atau pegawai luar supaya dapat Kertas Perintah No. 28 Tahon 79 dan supaya menyesuaikan keadaan yang hendak diberi dapat menjimatkan masa Dewan yang mulia penerangan di kampung-kampung. ini, tidak perlulah saya ulangi lagi.

Berkenaan dengan yunit lama yang Tuan Pengerusi: Maksud Bekalan B. 52 dikatakan itu, itu memanglah ada lagi di sebanyak $100,000 di bawah Kementerian antara yunit-yunit itu yang agak lama sedikit Sains, Teknologi dan Alam Sekitar sekarang yang kadang-kadang berlaku kerosakan tetapi ini terbuka untuk dibahaskan. Yang tidaklah selalu kegendalaan itu berlaku dan Berhormat dari Kota Melaka. dengan sebab itu Jabatan Penerangan dari 4.07ptg. masa ke semasa meminta peruntukan hendak membeli yunit-yunit yang barn supaya kerja­ Tuan Chan Teck Chan: Tuan Pengerusi, kerja memberi penerangan itu dapat saya mengambil bahagian sedikit dalam dijalankan dengan lebih cergas lagi dan tidak perbahasan di bawah Alam Sekitar. tergendala sebarang pertunjukan yang hendak dilakukan. Pertama saya mgm bertanya Yang Berhormat Menteri Sains, Teknologi dan Tuan Pengerusi, itulah sahaja penerangan Alam Sekitar bahawa apakah sebabnya saya dan diucapkan sekali lagi terima kasih Kementeriannya begitu lambat untuk kepada Ahli-ahli Yang Berhormat yang telah membeli alat-alat bagi mengawasi sonic boom memberi pandangan yang baik terhadap daripada penerbangan Concorde di ruang Kementerian Penerangan. angkasa Malaysia. Di sini saya hendak tahu dalam sepanjang masa Concorde dibenarkan Masalah dikemuka bagi diputuskan, dan disetujukan. melalui angkasa Malaysia ini, apakah akibat telah berlaku terhadap alam sekitar dan Wang sebanyak $1,085,000 untuk Maksud kemanusiaan hari ini. Saya harap Yang B. 47 diperintahkan jadi sebahagian daripada Berhormat Menteri boleh menjawab sebab­ Jadual; dan wang sebanyak $482,269 untuk musebab dan macam manakah akibatnya Maksud P. 47 disetujukan jadi sebahagian telah berlaku, kerana saya dapati bahawa daripada Anggaran Pembangunan sangat lambat bagi Kementerian Sains, (Tambahan) (Bil. 3) 1979. Teknologi dan Alam Sekitar untuk membeli alat ini. Sebenamya alat ini perlu dibeli lebih Tuan Pengerusi: Sekarang saya jemput awal untuk mengawasi sonic boom daripada Yang Berhormat Menteri Sains, Teknologi penerbangan Concorde di ruang angkasa dan Alam Sekitar untuk mengemukakan Malaysia. Anggaran Perbelanjaan bagi . Kementeriannya. Point kedua, saya hendak minta satu penjelasan berkenaan dengan alam sekitar MaksudB. 52 (Jadual)- yang saya pemah timbulkan pada minggu 4.06ptg . yang lepas yang ada berkaitan dengan peristiwa lhb Disember di Port Dickson di rnana berlakunya pembocoran minyak Menteri Sains, Telmologi dan Alam Sekitar (Tan Sri Ong KeeHui ): Tuan Pengerusi, saya mentah di Shell Company, Port Dickson iiu . mohon izin mengemukakan Anggaran Saya dapati ada beberapa keluarga yang Perbekalan Tambahan Pertama 1979 terlibat di dalam kemalangan ini telah sebanyak $100,000 bagi Kementerian Sains, kemukakan tuntutan pampasan daripada Teknologidan Alam Sekitar di bawah Maksud syarikat Shell. B. 52 dalam Jadual Anggaran Belanja Mengurus Tambahan Pertama 1979 Pertama, saya hendak bertanya, adakah diluluskan din menjadi sebahagian dalam Kementerian Sains, Teknologi dan Alam Jadual Rang Undang-undang Perbekalan Sekitar sudah menolong untuk menguruskan Tambahan Pertama 1979. permohonan tuntutan pampasan daripada 11925 11 DISEMBER 1979 11926 keluarga-keluarga yang terlibat di dalam kita perlulah terlebih dahulu dapat meninjau 1 peristiwa pada lhb Disember di Port Dickson ke negeri yang lain yang ada masalah seperti itu. itu.

Kedua, adakah Kementerian Sains, Satu rombongan telah dihantar ke negeri Teknologi dan Alam Sekitar sudah metnanggil untuk meninjau supaya dapat mengkaji dan satu mesyuarat "emergency" daripada berunding dengan pakar-pakar di sana untuk syarikaHyarikat minyak seperti ·Shell, Esso, mengetahui pendapat-pendapat mereka BP dan lain-lain untuk membincangkan tentang alat-alat yang sesuai untuk mengawasi langkah-Iangkah "preventive" untuk "sonic boom" ini. Dari basil lawatan itu baru mengelakkan peristiwa ini akan berlaku lagi di kita dapat menetapkan supaya alat-alat yang mana-mana tempat yang adanya kilang-kilang sesuai ini dibeli dan juga kerana kita pun penapis supaya keselamatan nyawa manusia faham bahawa "sonic boom" yang kita dan keselamatan harta benda rakyat boleh hendak bell ini adalah perlu dan boleh diperlindungi. digunakan juga untuk kajian yang lain seperti hunyi bising daripada yang sering berlaku Ketiga, saya hendak tahu apakah langkah­ pada masa sekarang di bandar-bandar yang Iangkah yang sebenamya juga diambil oleh besar seperti di sekitar Kuala Lumpur. Dan Menteri Sains, Teknologi dan Alam Sekitar kerana itulah untuk menjimatkan wang untuk menyiasat masalah sumber air rakyat, kita terlebih dahul'! jems- . me11gka minuman di negeri Johor di mana ada jenis alat yang sesuai aa n patut Clibec untuk berlakunya pencemaran yang mengakibatkan mengawasi ruang angkasa Malaysia, dan kebimbangan penduduk. Ramai penduduk­ masalah yang timbul akibat dari penerbangan penduduk di kampung tidak berani meminum Concorde itu. air dari bekalan paip dan terpaksa mereka memperolehi air minuman daripada perigi Berkenaan dengan peristiwa yang berlaku dan dari sumber-sumber yang lain. di Port Dickson, perkara ini telah dikaji oleh Kementerian saya dan kita telah berhubung Di sini saya hendak tahu apakah tindakan dengan syarikat Shell yang bertanggungjawab telah diambil untuk menolong penduduk­ atas peristiwa itu dan ini sedang dalam penduduk kampung di seluruh negeri Johor siasatan lagi. Jadi, berkenaan dengan dibebaskan daripada ancaman kebimbangan 1 pampasan, ini telah dijalankan oleh Pegawai air minuman di tempat-tempat yang tersebut. Daerah di Port Dickson dan di harap akan Itulah sahaja ucapan saya. selesai tidak lama lagi oleh pegawai itu.

Tuan Pengerusi: Sekarang saya jemput Akhir sekali berkenaan dengan apa yang Yang Berhormat Menteri untuk menjawab. ditanya oleh Ahli Yang Berhormat berkenaan dengan air di satu tempat di negeri Johor. .12 ptg. 4 Perkara ini telah disiasat oleh pegawai­ pegawai di Kementerian saya dan perkara itu Tan Sri Ong Kee Hui: Tuan Pengerusi, pada masa ini terkawal. berkenaan dengan soalan-soalan yang dibuat oleh AhliYang Berhormat dari Kota Melaka, Masalah dikemuka bagi diputuskan, dan pertamanya berkenaan dengan kelewatan disetujukan. membeli alat-alat untuk mengawasi Wang sebanyak $100,000 untuk Maksud B. penerbangan Concorde di angkasa Malaysia. 52 diperintahkan jadi sebahagian daripada Jadual. Perkara mt telah dikaji dengan mendalamnya dan ini satu perkara yang baharu, jadi sebelum kita membelanjakan Tuan Pengerusi: Sekarang saya jemput duit rakyat untuk membeli alat-alat itu, kita Yang Berhormat Timbalan Menteri Peng­ hendak mengkaji dengan teliti apa sebenamya angkutan untuk mengemukakan Anggaran alat-alat yang perlu digunakan dan oleh itu Perbelanjaan bagi Kementeriannya. 11927 11 DISEMBER 1979 11928

MaksudB. 54 dan B. 60 (Jadual)- $1,084,000 di bawah Pecahan-kepala 35. Maksud P. 54, P. 55 P. 56 (Anggaran dan (2) Di bawah Maksud Pembangunan P. 55 Pem bangunan (Tambahan) (Bil. 3) 1979) bagi Jabatan Laut Semenanjung 4.16 ptg. Malaysia. Tambahan yang diperlukan ialah $500,000. Timbalan Menteri Pengangkutan (Tuan (3) Di bawah Maksud Pembangunan P. 56 Mohd. All bin M. Sharift'): Tuan Pengerusi, bagi Jabatan Laut Sarawak dan Sabah. tambahan peruntukan yang diperlukan oleh Tambahan yang diperlukan ialah Kementerian saya dan Jabatan-jabatan di $376,000. bawahnya bagi tahun 1979 adalah berjumlah $3,690,748. Dari jumlah tersebut sebanyak Keterangan lanjut berkenaan dengan $1,045,748 adalah untuk Tambahan Belanja tambahan perbelanjaan Pembangunan Mengurus dan sebanyak $2,645,000 lagi Tambahan (3/79) ada dinyatakan di lampiran adalah untuk tambahan belanja . 'A' Kertas Perintah 30/1979. Pembangunan. Saya mohon mencadangkan supaya Kedudukan pecahan tambahan tersebut peruntukan tambahan bagi Kementerian adalah seperti berikut: Pengangkutan dan Jabatan-jabatan di bawahnya bagi tahun 1979 yang berjumlah Anggaran Belanja Mengurus (Tambahan $1,045,748 untuk Belanja Mengurus di bawah Pertama), 1979 Maksud B. 54 dan B. 60 dan $2,645,000untuk Tambahan yang diperlukan untuk belanja Belanja Pembangunan di bawah Maksud P. Mengurus (Tambahan Pertama), 1979 adalah 54, P. 55, dan P. 56 dan jadikan sebahagian berjumlah $1,045,748. Jumlah tersebut adalah daripada Jadual dan diluluskan. untuk maksud-maksud berikut: Tuan Pengernsi: Ahli-ahli Yang (1) Di bawah Maksud Bekalan B. 54 bagi Berhormat, Maksud Bekalan B. 54 dan B. 60 Kementerian Pengangkutan, tambahan berjumlah $1,045,748 dan Maksud yang diperlukan adalah sebanyak Pembangunan P. 54, P. 55 dan P. 56 $301,248. berjumlah $2,645,000 di bawah Kementerian Pengangkutan sekarang ini terbuka untuk 60 (2) Di bawah Maksud Bekalan B. bagi dibahas. Jabatan Pengangkutan Jalan, tambahan yang diperlukan adalah Saya jemput Yang Berhormat dari Kuala sebanyak $744,500. Lu mpur. Keterangan-keterangan lanjut mengenai 4.21 ptg. tambahan peruntukan Mengurus (Tambahan Tuan Lee Lam Thye (Kuala Lumpur Pertama) 1979 ada dinyatakan di dalarn Bandar): Tuan Pengerusi, saya suka merujuk lampiran 'A' Kertas Perintah 28 tahun 1979. kepada Kepala P. 54-Kementerian Anggaran Belanja Pembangunan (Tambahan) Pengangkutan dalam muka surat 8 Kertas (3179) 1979 Perintah 30. Di sini saya merujuk kepada Butiran 23--Jentera Menyelenggara Tambahan yang diperlukan bagi belanja Landasan di mana satu peruntukan tambahan Pembangunan (Tambahan) (3/79) ialah $620,000 sebagai pinjaman dikehendaki .. berjumlah $2,645-,000 iaitu terdiri daripada Tuan Pengerusi, atas perkara Maksud-maksud Pembangunan seperti penyelenggaraan rel, saya suka menyentuh berikut: kejadian kegelinciran rel sering berlaku di (1) Di bawah Maksud Pembangunan P. 54 negara kita. Di sini, Tuan Pengerusi, izinkan bagi Kementerian Pengangkutan, saya memberi sedikit angka. Sejumlah 123 tambahan yang diperlukan ialah kegelinciran rel di Semenanjung Malaysia sebanyak $1,769,000 termasuk $65,000 pada tahun lalu, tahun 1978 dibandingkan di bawah pecahan-kepala 18 ; $620,000 dengan jumlah 80 kes yang berlaku pada di bawah Pecahan-Kepala 23; tahun 1976. 11929 11 DISEMBER 1979 11930

Dalam 9 bulan pertama tahun ini bilangan kekurangan keselamatan untuk menjaga rel kegelinciran rel ialah 98 dan pada hari ini kita ataupun penyelenggaraan rel dan kalau ini semua ada terbaca dalam suratkhabar bahawa benar, saya suka mengesyorkan bahawa pihak satu lagi kegelinciran rel telah berlaku pada Kementerian yang berkenaan patutlah hari semalam iaitu Keretapi Ekspres Rakyat menubuhkan satu pasukan keselamatan khas di mana kejadian kegelinciran itu berlaku di untuk menjaga hal ehwal mengenai landasan Station Behrang dekat dengan Tanjung rel keretapi sebagai salah satu langkah untuk Malim, inilah satu berita yang telah mengelakkan kejadian ini daripada berlaku dikeluarkan oleh suratkhabar pada hari ini. pada masa yang akan datang. Akibat kejadian kegelinciran rel Ekspres Rakyat yang berlaku semalam ada dilaporkan Yang kedua, Tuan Pengerusi, saya suka bahawa seorang telah terbunuh dan lebih merujuk kepada Kertas Perintah 28, Maksud kurang 500 orang telah tercedera (injured). B. 60, Butiran 3200 di mana ada dikatakan bahawa tambahan sebanyak $744,500 adalah Memandangkan hal ini, Tuan Pengerusi, dikehendaki bagi menampung perbelanjaan saya berpendapat bahawa ini adalah satu membuat kerja-kerja sekatan bilik-bilik perkara yang sangat penting dan saya pejabat dan juga pembayaran sewaan ruang berpendapat bahawa pihak Kementerian yang pejabat baru di Ibu . Pejabat, Jabatan berkenaan patutlah mengadakan satu siasatan Pengangkutan Jalan di Wisma Damansara. mendalam untuk mendapat tahu bagaimana Mengenai hal ini, saya suka menyentuh satu dan mengapalah kegelinciran rel selalu perkara mengenai segi pentadbiran. Saya suka berlaku di negara kita. Tadi saya pun ada mendapat tahu daripada Yang Berhormat memberikan angka-angka untuk Timbalan Menteri yang berkenaan sama ada membuktikan apa yang saya telah katakan. pihak Jabatan Pengangkutan Jalan ataupun Adakah kejadian kegelinciran rel itu berlaku pihak Kementerian yang berkenaan telah oleh sebab kekurangan keselamatan darisegi mengambil satu keputusan mengenai rayuan menyelenggarakan rel ataupun perkara itu yang telah dibuat oleh pemandu-pemandu telah berlaku oleh kerana kecekapan pihak teksi dalam bandaraya Kuala Lumpur supaya yang berkaitan. mereka dikecualikan untuk memakai talipinggang keledar oleh sebab ini ialah satu perkara yang telah disampaikan kepada Tuan Pengerusi, kejadian kegelinciran rel Kementerian oleh Persatuan Pemandu Teksi itu iala� satu hal yang amat serius yang telah Bandaraya dan saya harap Yang Berhonnat melibatkan kerugian yang berjumlah lebih Timbalan Menteri dapatlah memberi tahu kurang $600,000 pada tahun 1976 dan lebih Dewan ini sama ada satu keputusan telah kurang $800,000dari segikerugian pada tahun dibuat mengenai hal ini. 1978. Di samping ini juga timbkerugianul yang tidak seeara langsungmelalui Satu lagi ialahpermintaan juga telah dibuat tuntutan-tuntutan barang-barang yang rosak, oleh Persatuan Pemandu Teksi untuk memulangkan semula bayaran tiket dibenarkan meraka untuk mengambil dan kelewatan pembatalan perkhidmatan, menurunkan penumpang-penumpang di pembaikanke atas enjin dan gerabak dan lain­ lorong bas (special bus lane) oleh sebab ini lainnya. satu permintaan yang telah . dibuat oleh Persatuan Pemandu Teksi dan saya diberi Saya suka mengesyorkan di sini dan saya tahu bahawa masalah ini masih ditimbangkan harap Yang Berhormat Timbalan Menteri oleh pihak Kementerian yang berkenaan dan yang berkenaan boleh memberi satu jawapan saya suka mendapat tahu daripada Yang di Dewan ini supaya Dewan ini boleh Berhormat Timbalan Menteri bilakah satu mendapat tahu apakah langkah-langkah pihak keputusan dibuat atas dua perkara yang telah Kementerian hendak mengambil untuk saya sentuh. mengelakkan kejadian kegelinciran rel mungkin berlaku pada masa yang akan datang. Tadi, . saya ada berkata bahawa Tuan Pengerusi: AhliYang Berhonnatdari kejadian ini mungkin telah berlaku oleh sebab Kota Melaka. 11931 11 DISEMBER 1979 11932

4.30 ptg. bermakna bahawa RIMV sudah ber- · kecekapan untuk mengada dan menjalankan Tuan Chan Teck Chan(Kota Melaka): Tuan peperiksaan pemandu kereta. Pengerusi, saya hanya akan sentuh satu dua Saya tidak tahu adakah Yang Berhormat perkara sahaja yang di bawah Butiran Pentadbiran Am. Timbalan Menteri sedar aduan-aduan dan sungutan daripada orang ramai tentang cara Tuan Pengerusi, saya fikir sudah sampai pemberian dan cara peperiksaan dan menguji masanya bagi saya menarik perhatian pemandu kereta, iaitu biasanya pemandu­ Kementerian Pengangkutan, khasnya pemandu kereta ini langsung tidak diberitahu Menterl Pengangkutan dan Timbalan­ di mana kesilapan mereka berlaku yang timbalannya yang ada berkaitan dengan mengakibatkan mereka gagal dalam melambung naiknya aduan-aduan orang peperiksaan mereka. Ini bukan satu contoh, ramai terhadap pentadbiran dan sistem Tuan Pengerusi. Saya pemah menerima, pemeriksaan atau ujian kenderaan di RIMV umpamanya, pada dua hari yang lepas seorang di seluruh negara kita. Saya merasa kesal pemandu kereta telah gagal 4 kali. Dalam 4 bahawa bila bekas Ketua Pengarah, Datuk kali kegagalan ini dia tidak tahu apakah sebab Hassan Ibrahim ada di Jabatan Pengangkutan yang mengakibatkannya dia gagal. sudah berlaku beberapa kali percanggahan kenyataan di antara Ketua Pengarah dengan Sebenarnya pemandu-pemandu kereta ini Menteri Pengangkutan dan Timbalan Menteri yang diuji kereta itu perlulah diberitahu di Pengangklftan mengenai standard ujian mana kesilapannya dan apa sebab dia digagal­ kenderaan. Memang DAP menyokong kan barulah dia boleh memperbaiki di mana bahawa standard atau ujian pemandu kereta kelemahan dalam memandu keretanya. Tidak ini perlulah dipertinggikan supaya kese­ bolehlah hidup atau mati, kuasanya adalah lamatan di jalanraya dan keselamatan peng­ terletak di dalam tangan pegawai-pegawai guna jalanraya dan orang ramai boleh di­ yang berkenean. Ini adalah salah. Dan juga perlindungi dengan meningkatkan standard mengambil masa yang panjang untuk ujian pemandu kereta melalui peperiksaan. memberltahu si anu sudah gagal atau berjaya. Tetapi bila berlakunya aduan orang ramai Apakah sebabnya mereka tidak boleh pihak Timbalan Menteri Pengangkutan, Yang diberitahu lebih awal lagi mengenai kegagalan Berhormat Dr Goh Cheng Teik adalah mereka, terpaksa mereka tunggu sampai mengumumkan bahawa standard ujian ini akhjmya mereka diberitahu apakah akan diturunkan tetapi dengan serentak, keputusan mereka. Dan juga dalam menguji dengan serta-merta, bekas Ketua Pengarah pemandu kereta itu sikap segelintir pegawai menolak, katanya demi kepentingan orang itu adalah sangat kasar. Saya harap ramai standard ujian ini tidak akan perkara ini bolehlah diambil berat oleh diturunkan. Kementerian Pengangkutan. Sungguhpun perkara ini sudah berlaku yang Dalam proses memeriksa kereta itu timbul sangat mengeciwakan orang ramai, khasnya lagi banyak masalah. Saya sendiri pernah pemandu-pemandu kereta tetapi bila membuat satu laporan kepada pihak RIMV transfemya bekas Ketua Pengarah, hingga yang berkenaan mengenai cara pegawai­ hari ini sungguhpun bekas Ketua Pengarah pegawai memeriksa kereta tuanpunya kereta. adalah berusaha cuba mahu merombak Mereka minta tuanpunya kereta datang untuk keseluruhan jentera pentadbiran di RIMV diperiksa keretanya, mereka sangat kasar, dan juga mahu membasmikan kemiskinan menendang kereta itu, ketuk di tempat yang tetapi dengan tempoh yang begitu singkat lain-lain, beritahu tuanpunya kereta itu beliau telah ditransfer ke Jabatan yang lain leatakan kereta tidak boleh digunakan, tetapi nampaknya hari ini kita tidak nampak hendaklah dibaiki lagi. Bila datang pada hari apa-apa perubahan dalam kecekapan kedua, dia kata bahagian yang kedua kereta pentadbiran di RIMV. Umpamanya, sistem itu adalah sangat kasar. Saya harap ujian pemandu kereta sungguhpun markah ketiga, datang lagi, katanya cermin itu tidak atau percentagenya sudah diturunkan begitu baik, balik lagi. Datang lagi hari keempat. rendah, tidak sampai 30% , tetapi ini bukan Tu an Pengerusi, adakah Kementerian 11933 11 DISEMBER 1979 11934

Pengangkutan menyedari masalah-masalah mustahak, tetapi contoh-contoh yang saya yang dihadapi oleh tuanpunya kereta. Kalan berikan itu perlu diperbaiki supaya orang mereka datang sekali tak apa, tetapi sampai ramai tidak disusahkan dan dianiaya oleh tiga empat kali, ini ertinya mereka akan segelintir pegawai yang menyalahgunakan membuangkan masa membawa keretanya ke kuasa mereka bila mereka menjalankan tugas RIMV untuk diperiksa. Kedua perkara ini mereka. Sungguhpun bekas Ketua Pengarah akan memakan masa, wang dan tenaga berusaha seboleh-bolehnya mahu tuanpunya kereta. Apa sebab RIMV tidak membasmikan kemiskinan di kalangan RIMV boleh mengadakan satu borang terus tetapi bolehkah Yang Berhormat Timbalan memberitahu mereka sekali gus di mana Menteri sedar atau memberitahu Dewan yang bahagian-bahagian kereta mereka tidak baik, mulia ini kenyataan korapsi sudah habis. Saya maka ikutlah arahan mereka panggil perlu memberitahu Kementerian tuanpunya kereta hantar balik, bagi kereta Pengangkutan bahawa kenyataan korapsi di lagi baru hantar balik, jangan hanya RIMV masih lagi bennaharajalela, lagi mengikut arahan mulut mereka sahaja, ,dahsyat dengan cara yang lain, dengan cara sehingga beberapa kali barulah yang lebih licin. membolehkan kereta mereka diluluskan. , Tuan Pengerusi, saya bukan mahu . Sebelum Harl Raya Puasa satu kes berlaku tnenuduh atau mahu menjejaskan imej yang sa11gat-sangat mengetawakan saya. Saya RIMV. Cuba BSN menghantar orang menerima aduan itu, iaitu seorang pemandu menyamar diri seperti orang ramai pergi ke teksi dari Melaka membawa penumpangnya RIMV, baik di Melaka atau di mana-mana balik dari Kuala Lumpur ke Seremban, dia tempat pun, lihat dengan mata sendiri tentu ditahan di highway balik ke Melaka oleh dua akan tahu bagaimana cara pegawai pegawai RIMV. Dia bertanya kepada memeriksa kereta mereka. Yang sudah bayar penumpang-penumpang adakah kadar sewa itu senang sahaja diluluskan, yang tidak sudah dinaikkan? Penumpang kata, tak ada bayar melalui orang tengah susah, dua tiga naik. Bila pegawai itu tidak dapat kesalahan empat kali pun tidak boleh lulus. ltulah daripada pemandu teksi itu dia kata asapnya perkara yang sangat mengecewakan orang keluar terlalu besar, tetapi menurut pemandu ramai. teksi itu keretanya hanya diperiksa dan diluluskan oleh RIMV Melaka pada minggu Dalam ujian pemandu sama juga yang lepas. Ertinya asap kereta itu sudah berlakunya perkara yang sangat mengikut standard mereka. Dia tarik mendukacitakan orang ramai. Di sini saya lesennya, kad pengenalannya dan menyuruh mahu Yang Berhormat Timbalan Menteri pemandu teksi itu balik ke Melaka untuk Pengangkutan memberitahukan Dewan yang diperiksa di RIMV. Pegawai RIMV merasa mulia ini apakah langkah-langkah yang positif terperanjat apa sebab dia balik. Dia telah diambil untuk memperbaiki beritahukan berita yang sebenarnya, panggil perkhidmatan dan cara ujian pemanduan RIMV memerika semula asap dari kereta kereta dan juga pemeriksaan kenderaan di teksinya. RIMV kata jangan degil dengan semua RIMV. Adakah markah-markah atau pegawai RIMV, bayarlah hukuman denda di standard ujian pemanduan kereta ini akan Petaling Jaya. diturunkan seperti mana yang diumumkan oleh Menteri Pengangkutan. · Tuan Pengerusi, apa sebabnya berlaku satu penyelewangan dalam pemeriksaan kereta. Tuan Pengerusi, akhimya saya juga mahu Seorang pegawai RIMV di Melaka kata lulus, meminta satu penjelasan daripada Timbalan manakala pegawai RIMV di Selangor kata tak Menteri Pengangkutan iaitu pada dua minggu lulus. Manakah satu yang benar, yang betul; yang lepas di dalam Dewan yang mulia ini saya mesin tak betulkah atau orang tak betul atau ada menanya satu soalan tambahan dihalakan pentadbiran Kementerian Pengangkutan tak kepada Timbalan Menteri Pengangkutan, betul. Apa sebab pemandu-pemandu teksi Yang Berhormat Dr Goh Cheng Teik, saya selalu dianiaya, disusahkan. Memang tanya beliau, adakah tambang penerbangan keselamatan orang ramai mustahak, dalam negeri Malaysia, iaitu di Sarawak dan keselamatan pengangkutan memang Sabah akan diturunkan dan juga adakah Yang 11935 11 DISEMBER 1979 11936

Berhormat sedari bahawa Yang Amat kerana dengan pengangkutan jalan itu tidak Berhormat Timbalan Perdana Menteri ada lain tidak bukan termasuklah kenderaan­ mengumumkan ketika merasmikan kenderaan yang teJah ditadbirkan oleh penggunaan Airbus baru-baru ini bahawa pengurusan pengangkutan jalan termasuk katanya tambang di Sabah dan Sarawak akan kenderaan-kenderaan yang paling besar diturunkan supaya rakyat boleh meniK.mati seperti lori, bas, motokar dan motosikal. tambang yang murah. · Jawapan daripada Timbalan Menteri Pengangkutan iaitu Tuan Pengerusi, sebagaimana termaklum katanya, tidak. perkara-perkara yang membawa kebaikan dan kesampaian barang dan manusia ini Di sini saya merasa keliru, adakah Yang jugalah kadang-kadang salah satu yang Berhormat Timbalan Perdana Menteri membawa kemalangan kepada manusia. membuat satu pengumuman yang salah atau Maka dengan sebab itu saya amat berharap di Yang Berhormat Timbalan Menteri sini di segi keselamatan jalanraya. Di segi lain Pengangkutan tidak menyedari apa yang telah saya tidak sentuh. atau apa yang sedang berlaku dalam Kementerian Pengangkutan. Di Dewan yang Kemalangan sentiasa berlaku dan kerapkali mulia ini sangat dikelirukan. Seringkali kemalangan yang berlaku ini yang selalu berlakunya percanggahan kenyataan­ menjadi mangsanya yang kecil dan yang kenyataan yang dikeluarkan oleh seseorang paling kecil. Maksud saya yang kecil dan Menteri atau Timbalannya atau pegawainya. paling kecil ialah kadang-kadang tidak tahu siapa yang bersalah, tetapi yang kerapkali Di sini saya harap Kementerian Pengangkutan berlaku mangsanya ialah yang kecil. Misalnya sejefasnyaboleh menjelaskan sejelas­ kalau kita kata yang paling kecil sekali di tepi bilakah tambang untuk jalanraya tidak lain dan tidak bukan ialah perkhidmatan penerbangan da)am Malaysia orang berjalan kaki. khasnya di Sabah dan Sarawak akan diturunkan , kerana menurut Yang Amat Kedua, kenderaan basikal , ketiga-kecil Berhormat Timbalan Perdana Menteri akart motosikal, keempat-kecil motokar, besar diturunkan tetapi menurut kenyataan Yang sedikit trak atau van yang kecil sedikit Berhormat Timbalan Menteri Pengangkutan daripada tori dan sebagainya. Kalau berlaku katanya, tidak. Sekarang saya tidak tahu satu-satu perlanggaran, salah atau tidak salah mana satukah yang benar, mana satukah yang dibawa ke mahkamah dahulu, kadang-kadang salah. Saya harap Yang Berhormat Timbalan ada pula yang mengatakan kalau yang salah Menteri boleh memberikan satu penjelasan. itu agaknya hendak senang bicara, biarlah Tuan Pengerusl: Yang Berhormat dari yang menjadi mangsa itu terus mati. Kangar. Takdimya kita terlanggar satu orang, orang lain tidak nampak dan ini biasa berlaku 4.44 ptg. dilanggar sampai mati supaya senang bicara. Tuan Sbaarl bin Jusob (Kangar): Tuan lni adalah perasaan manusia tetapi ada juga Pengerusi, saya juga turut menyokong yang bertimbang rasa, walaupun dia yang peruntukan yang telah diminta oleh tindih, dia yang melanggar, dia sendiri tolong Kementerian yang berkenaan yang telah bawa tetapi kalaulah salah-salah langkah ada dibentangkan oleh Timbalan Menterinya. pula manusia yang tidak tahan perasaan bila nampak perlanggaran begitu dia tidak kira Pertamanya B. 60, Butiran 2500berkenaan yang kena langgar itu salah, dia tentulah Pengangkutan Jalan yang telah diubah hendak memukul orang yang melanggar tadi. pejabatnya. lni saya tahu juga, kita sama-sama kenderaan Tuan Pengerusi, saya percaya dan saya tentulah amat rumit hendak menjaga berharap dengan ubahnya pejabat, ketenteraman orang ramai. Jadi maksud saya pembaikan ini akan menambah baik lagi di sini walau macam manapun yang kita suasana pentadbiran pengangkutan jalan nampak selalu berlaku. Bila berlaku kerana daripada inilah akan membawakan kemalangan, salah tidak salah ma.cam saya segala barang-barang itu selamat sampai katakan tadi-saya tidak berani membuat 11937 11 DISEMBER 1979 11938 keputusan salah, yang berani membuat boleh lari 35 b.s.j., lari 60 b.s.j. pun kita kata keputusan salah ialah mahkamah selepas tidak mengapa. Saya harap Jabatan mendengar perbicaraan. Saya tidak berani Pengangkutan Jalan selalu mengadakan membuat keputusan tetapi yang saya berani pemeriksaan dan janganlah diperiksa di satu kata selalu berlaku. tempat semata-mata.

Kalau perlanggaran atau kemalangan Kedua, Tuan Pengerusi, saya tahu ini untuk berlaku yang menjadi mangsanya macam saya keselamatan, pengangkutan jalan kerjanya katakan tadi kalau motosikal dengan orang untuk keselamatan, motosikal sudah lama dan berjalan kaki, orang berjalan kakilah yang banyak asap tentulah banyak bahayanya . menjadi mangsanya walaupun dia salah atau Kadang-kadang kalau kita ikut di belakang tidak salah, itu soal lain. Kalau motosikal motokar yang banyak asap tidak boleh , orang salah pun orang berjalan kaki jadi mangsanya. depan pun kacau, orang belakang pun kacau. Begitu juga kata motosikal dengan motokar. Maka dengan sebab itulah saya percaya teksi Kalau motokar salahpun motosikal jadi misalnya ditetapkan sekian-sekian tahun, mangsa. Kalau siapapun salah yang menjadi lebih daripada dua tahun mesti mendapat mangsa tetap yang kecil. Begitulah kalau lori kelulusan daripada pihak Pengangkutan dengan motokar dan sebagainya . Jadi, saya Jalan, Kuala Lumpur, tidak boleh diluluskan berpendapat kalau boleh tindakan yang paling oleh negeri masing-masing. Tetapi, saya minta berkesan kita ambil. dua perkara. Pertama, saya sokong apa yang disyorkan oleh rakan saya dari Tanah Merah Saya sedih , Tuan Pengerusi, kalau yang iaitu kita jangan semata-mata mementingkan bersalah jadi mangsa itu adat dunia, sesiapa kepada umur motokar, tetapi pandanglah yang bersalah mesti dihukum tetapi kita amat kepada jenis motokar. Kalau jenis motokar sedih kalau yang menjadi mangsa itu tidak yang baik dan yang lebih bagus walau lama bersalah dia kena aniaya, dia dilanggar, sedikitpun kita longgarkan sedikit. Ini patut kadang-kadang ini berlaku dengan sebab sangat kerana benda yang lamapun kalau jenis kerana hendak cepat mencarikeuntungan dan yang baik, barang bagus, spare parts bagus, sebagainya. tahan lama tetapi kalau ada motokar baru belipun, saya tak mahu menghinakan Saya tengok di negeri Thai yang berjiran daripada setengah pengeluaran, macam ada orang cukup takut memandu dengan kita, setengahnya biasa kata orang, ada setengah di sana cukup ketat kereta kerana aturan jenis motokar semacam dengan tin Dumex. kalau sesiapa yang melanggar orang-inipun k.adang-kadang ada juga yang kita tidak setuju Tuan Pengerusi: Ahli Yang Berhormat, dia kira dia tidak kira salah atau tidak salah, butiran mana? tetap hentam orang yang melanggar sahaja. Oleh itu kita kena adakan aturan yang lebih Tuan Shaari bln Jusoh: Butiran ketat, janganlah undang-undang kita kadang­ pengangkutan jalan iaitu kerja-kerja yang kadang seorang manusia mati dendanya $500, dijalankan oleh Kementerian Pengangkutan. walaupun kadang-kadang yang menjadi mangsa itu buat kesalahan juga-saya tidak Tuan Pengerusi: Di muka berapa, dalam nafi., tetapi kadang-kadang kalau salah kertas mana? pemandu itupun dendanya tidak seberapa Shaari bin Jusoh: Tuan Pengerusi, sangat. Memang betul pemandu ini kadang­ Tuan sungguhpun di sini banyak diperuntukkan kadang kena memikir dua hala. Kalau· kita untuk kebaikan pengangkutan jalan, jadi membawa banyak penumpang misalnya maknanya mentadbirkan bersangkut dengan seorang hendak jadi mangsa, biarlah seorang pengangkutan jalan itu jadi mangsa jangan sampai empat orang dalam kereta itu menjadi mangsa tetapi Tuan Pengerusi: Tidak, tidak. Bila disebut biarlah ada perasaan. Kementerian Pengangkutan itu, dia ada Kesimpulannya, Tuan Pengerusi, saya butiran tertentu seperti Pentadbiran Am Kod berliarap sangat kalau boleh adakan satu 2500 dan 3200 di dalam soal Jabatan peraturan yang lebih ketat, janganlah ditulis Pengangkutan Jalan. Kalau dalam Kertas 11939 11 DISEMBER 1979 11940

Perintah 28 itu di bawah Bekalan, tetapi peraturan jalan kerana henda.k beri selamat dalam Pembangunan iaitu ada peruntukan diada.kan topi keledar dan talipinggang Kementerian Pengangkutan disebut Butiran keledar. Satu lagi saya percaya aturan pa.kai (Projek) 18-Peruntukan tambahan dike­ tentang pa.kaian pemandu itu sendiri yang hendaki, kemudian itu ada lagi .mengenai seboleh-bolehnya pa.kaian pemandu ter­ pembinaan pelaburan. Yang manakah Yang utamanya yang membawa motosikal dan Berhormat hendak sebut? motorkar kita mestilah kena pakai kasut. Bukanlah henda.k kasut yang baik tetapi kasut Tuan Sbaarl bin Jusob: Tuan Pengerusi, getahpun tak mengapa tetapi jangan pa.kai saya bercakap mengenai Kod 3200- selipar. Kadang-kadang selalu berlaku Kemudahan (1) Pentadbitan Am dalam . kemalangan, ada setengah pemandu Kertas Perintah 28179 muka surat 19 motosikal dengan pa.kai selipar itu tergelinciri berjumlah $744,500. sedikit mudah sangat dia jatuh, dia jatuh sendiri. Bukan dia sahaja dapat sakit Tuan Peqenasi: Yalah, jikalau di bawah kadang-kadang orang yang mengikut di Pentadbiran Am sekalipun berkaitan dengan bClakang dapat malang sama. Jadi, saya harap pengangkutan barang-barang, bukan kereta diambil perhatian dan kalau boleh dicari jalan berlanggar. Kalau misal kata Pentadbiran Am mengatasinya oleh Kementerian berkenaan. dalam perkara kemudahan lain pula cara pentadbirannya. Yang manakah Yang Tuan Pengerusi, saya beralih kepada P. 54 Berhormat henda.k bercakap? di bawah Kementerian Pengangkutan Jalan mengenai Keretapi Tanah Melayu. Saya Tuan Sbaarl bin Jusob: Pentadbitan Am. tengok di sini (Projek) 18-Projek-projek ·Tuan Pengerusi, sebagaimana saya katakan Pemulihan tentang Pemindahan Setinggan­ tadi kuasa diberi setahu saya kepada Kerajaan setinggan yang henda.kdibuat di Sungai Way, Negeri mengenai kenderaan di negeri-negeri Selangor. Saya berpendapat bukanlah hanya ialah dua tahun, kalau lebih daripada itu di Sungai Way itu sahaja yang ada rumah yang bolehlah disokong dan dihantar ke Ibu kita kata rumah ber911ang kurang baik di tepi Pejabat Kementerian Penganglrutan, Kuala landasan keretapi l5ahkandi seluruhMalaysia. Lumpur. Tuan Pengerusi� telah menjadi adat Jadit saya minta kalau boleh dikaji di seluruh kepada kita, saya percaya dibenarkan oleh tempat sampai ke Bukit Mertajam dan Ator pihak Pengangkutan Jalan Kuala ditandaLumpurtan& iniani Star, kalau ada rumah yang tak elok itu ialah selepas disokong, Penganglrutandan--:Negeri diperbaikilah. semua jangan kepada Sungei diluluskan oleh pihak Way sahaja. ltu saya harap dapat perhatian. Tuan · Pengerusi, peraturan itu elok tetapi lambat dan mema.kan masa. Jadi, saya Satu iagi saya berca.kap di bawah (Projek) berpendapat kalau boleh difikirkan oleh 23 berkenaan Jentera Menyelenggara Jabatan Pengangkutan Negeri , kalau Landasan. Jadi saya bersetuju sangat rel yang kenderaan itu boleh pa.kai dengan tak payah buruk itu patutlah diganti baru . Boleh jadi dihantar ke kuala him.pur boleh diluluskan selalu keretapi itu tergelincir kerana landasan oleh Jabatan Pengangkutan Negeri sendiri, atau rel itu tidak begitu molek. Carilah kerana yang henda.k diluluskan di sini pun landasan yang elok dan saya dapat tahu selepas dapat kelulusan dan sokongan daripada orang yang pergi melawat ke Iuar daripada sana. Pendek kata beginilah, saya negeri mengatakan keretapi, misalnya, di katakan , setahu saya dan saya biasa tolong Jepun keretapi itu terlampau laju dan boleh bawa, ini saya bercakap terus terang; lulus lari satu jam beratus batu, jadi boleh jarum, lulus kelindan. Kalau lulus di negeri, dikatakan lebih deras daripada motokar di sinipun lulus, cum.a masa itu lambat, boleh Kuala Lumpur. Harl ini saya dapati, jadi sampai 15-20 hari. Cuma yang henda.k penumpang yang hendak pergi bekerja minta kelulusan di sini kenderaan yang dengan cepat dia ta.k suka naik keretapi umurnya lebih 5-8 tahun . kerana perjalanan keretapi itu ta.k laju kalau Tuan Pengerusi, dari segi inisaya bercakap hendak dibandingkan dengan kereta. Jadi . tentang pakaian. Harlini Kerajaan telah buat saya ingat dengan adanya rel yang baru itu 1 11941 11 DISEMBER 1979 11942 keretapi boleh berjalan laju dan saya Tuan Pengerusi: Ahli Yang Berbormat, berpendapat, sekiranya boleh diadakan dua nama keretapi tak ada kena-mengena dengan rel khasnya tempat-tempat yang sesuai, hal ini, inicuma berkenaan dengan rel sahaja. jangan pakai satu rel. Kadang-k.adang ldta menggunakan satu rel terpaksa keretapi itu Tuan Sbaarl bin Jmob: Rel termasuk memakan masa lama masa berselisih di satu keretapi. tempat, misalnya , di Ipoh biasa orang yang TuanPengerusl: Tidak. naik keretapi terpaksa tunggu kadang-kadang sampai 1h-1 jam. Jadi, kalau sek:iranya boleh Shaari Jusob: Pengerusi, Kerajaan mengadak:an dua rel terutama Tuan bin Tuan saya sokong peruntukan ini dan saya haraplah tempat yang selalu keretapi berselisih. semacam saya katakan tadi walau macam manapun nama asal yang tetap itu akan Begitu juga, Tuan Pengerusi, saya menjadi tetap dan peruntukan yang diminta berpendapat kalaulah dahulu ldta tahu ini saya sokong. Terima kasih. keretapi ini diadakan oleh penjajah untuk mengambil bijih, saya tengok hari ini negeri Tuan Pengerusl: Ahli Yang Berhormat dari yang maju sekali. dengan peluang yang baru Telok Anson. ialah negeri Trengganu kerana basil minyak:. Setahu saya Trengganu dengan Pahang itu tak 5.00ptg. ada keretapi. Saya mengesyorkan kalau sekiranya boleh patut diadakan hubungan Tuan Au How Cheong (Telok Anson): Saya keretapi sampai ke Trengganu kerana dengan akan bercakap dengan ringkas sahaja, Tuan itu mudah membawa basil minyakyang keluar Pengerusi, lebih kurang 18 bulan yang lalu daripadaTrengganu sekarang.. pihak Kementerian Pengangkutan telah mengumumkan bahawa sebuah Jabatan Tuan Pengerusi, baru-baru ini juga saya Pengangkutan akan dibina di Telok Anson, dapat tahu kenyataan daripada Pengurus tetapi setakat ini rancangan ini tidak dapat Besar, Keretapi Tanah Melayu, yang ditunaikan. mengatakan ada satu bengkel di Sentul Saya difahamkan bahawa satu tapak seluas tujuannya untuk membaiki segala 15 ekar telah diperolehi oleh pejabat tertentu kelengk.apan keretapi. Saya dapat tahu boleh dan saya berharap Yang Berbormat Menteri jadi diadakan satu fekteri di situ untuk akan menjelaskan bilak:ah rancangan iniakan membuat alat ganti dan boleh jadi satu ketika dilaksanakan kerana adalah benar bahawa kita sendiri akan membuat kepala keretapi Pejabat Pusat Pengangkutan di lpoh adalah sendiri. Kita sudah lama merdeka, jadi amat sesak. Jika sebuah Pejabat Peng­ janganlah kita berharap kepada negeri lain angkutan dibina di Telok Anson, ini akan semua sampai hendak membuat spare parts mengurangkan kesesakan yang dihadapi di dan sebagainya. Kadang-k.adang yang Pejabat Pusat lpoh itu. Saya berharaplah menjadi rumit, harga kenderaan itu tidak: Yang Berhormat Timbalan Menteri akan mahal tetapi spare parts untuk memperbaiki mengumumkan bilakah rancangan itu dapat itu lebih mahal daripada benda yang asal. dilaksanakan. Dengan sebab itu, saya sokong sangat apa yang disyorkan bagimengadakan satu bengkel TuanPeng erusl: Yang Berhormat bercak:ap di Sentul. Itu patutlah dijalankan hari ini di irii di bawah butiran mana? sebuah negara kita yang telah merdeka How Cheong: Tuan Pengerusi, tadi memandangkan patut dan jabatan ini begi.tu TuanAu lama dan saya percaya Kerajaan kita akan saya sebut mengenai Maksud B. 60-Jabatan memodenkan keretapi. Pengangkutan Jalan di Kertas Perintah 28.

Tuan Pengerusl: Nanti, dalam Kertas Akhimya, Tuan Pengerusi, saya dengar Perintah berapa, B. tiO? baru-baru ini ada pihak-pihak yang mencadangkan supaya nama keretapi itu Tuan Au How Cbeoq: Nampaknya saya diubah kepada nama lain, saya tak bersetuju. telah terawal. Sekianlah sahaja, terima kasih. 11943 11 DISEMBER 1979 11944

TuanPengerusi : Baiklah, oleh kerana tidak yang lain itu telah diusahakan untuk ada Ahli·ahli Yang Berhormat yang hendak . meneruskan perjalanan mereka dengan cara­ bercakap lagi, saya minta Yang Berhormat cara lain kenderaan . Timbalan Menteri menjawab. Barangkali dalam masa saya 5.02 ptg. mengemukakan peruntukan perbelanjaan tahun 1980 telah saya jelaskan dalam mana TU811 Mohd. All bin M. Sharifi': Tuan Kementerianini berhaj at untuk mendapatkan Pengerusi, saya bagi pihak Kementerian beberapa peruntukan yang bertujuan untuk Pengangkutan mengucapkan terima kasih memperbaiki terutamasekali landasan (track) kepada Ahli·ahli Yang Berhormat yang telah keretapi untuk menjaga kepentingan memberi teguran kepada Kementerian ini. keselamatan keretapi pada masa-masa yang Walau bagaimanapun, izinkanlah saya untuk akan datang. menjawab beberapa perkara yang dibangkitkan oleh Ahli·ahli Yang Berhormat · Mengenai apa yang dihajatkan oleh Ahli itu. Yang Berhormat yakni supaya pihak Keretapi Pertama, mengenai perkara yang Tanah Melayu mengadakan satu pasukan dibangkitkan oleh Ahli Yang Berhormat dari khas bagi mengawasi landasan-landasan, saya Kuala Lumpur Bandar mengenai butir-butir rasa perkara ini tidaklah perlu Keretapi Tanah yang terkandung dalam Kertas Perintah 30, Melayu menubuhkan satu bahagian khas, satu , Butiran 23-Penyelenggaraan Landasan. jabatan khas atau satu pasukan khas bagi menjalankan pengawasan itu kerana memang Sebenarnya, . kegelinciran-kegelinciran ada tugas-tugas ditentukan· oleh Keretapi yang berlaku bagi keretapi Tanah Melayu Tanah Melayu kepada pegawai-pegawai yang tidaklah begitu buruk benar dan tidak boleh tertentu di bahagian yang tertentu bagi dianggapterlalu menyulitkan kerana keadaan mengawasi landasan-landasan keretapi. ini adalah satu keadaan yang biasa berlaku di mana-mana juga, tambahan pula dari setahun ke setahun penggunaan keretapi, koc dan Berhubung dengan apa yang disebutkan seumpamanya bertambah dari setahun ke oleh Ahli Yang Berhormat mengenai Maksud setahun yang menyebabkan kegunaan rel B. 54, Pecahan-kepala 3300, sukalah saya (track) keretapi itu bertambah daripada menjelaskan peruntukan yang diminta setahun ke setahun. · diluluskan sebanyak $91,248 itu ialah telah digunakan bagi perbelanjaan kerana Kegelinciran-kegelinciran yang berlaku, perpindahan Kementerian Pengangkutan sebagaimana yang pemah saya terangkan daripada bangunan lamanya di Jalan Gurney dalam Dewan yang mulia iniialah disebabkan ke bangunan baru di Jalan Dugun di oleh beberapa sebab, dan tidaklah pula dapat Bangunan Wisma Perdana dan perbelanjaan­ ditentukan sebab-sebab kegelinciran itu oleh perbelanjaan itu bukan sahaj a untuk suatu keadaan yang tertentu semata-mata per:belanjaan mengangkut barang-barang tetapi walau bagaimanapun pihak tetapi juga membekalkan alat-alat Kementerian ini dan pihak Keretapi Tanah kelengkapan bagi bilik-bilik pejabat di Melayu memang dari semasa ke semasa bangunan baru itu. menjalankan penyiasatan dan pengawasan tentang keadaan·keadaan yang berlaku itu. Berhubung dengan apa yang disebutkan Berhubung dengan kegelinciran yang oleh Ahli Yang Berbormat itu mengenai berlakupada lOhb Disember, 1979, saya rasa pemandu-pemandu teksi di bandaraya kuranglah tepat apa yang dinyatakan oleh meminta supaya penggunaan tali pinggang Ahli Yang Berhormat dari Kuala Lumpur keledar bagi pemandu di Kuala Lumpur ini Bandar. Sebenamya kegelinciran yang dibebaskan dari peraturan yang diadakan berlaku kepada Ekspres Rakyat itu tidaklah sekarang. Berhubung dengan masalah ini, ertinya menyebabkan banyak yang barangkali Ahli Yang Berhormat itu telahpun kemalangan. Walau bagaimanapun terdapat diberi jawapan atas soalan yang sama kematian kepada seorang daripada maksudnya dalam Dewan yang mulia ini, penumpang dan penumpang-penumpang setakat ini Kementerian tidaklah berhajat 11945 11 DISEMBER 1979 11946

hendak melonggar ataupun membeza­ dapat menafikan bahawa adanya korapsi bezakan tentang peraturan penggunaan tali barangkali dalam Jabatan itu tetapi pihak pinggang keledar itu. Kementerian dan pihak Jabatan-jabatan yang Mengenai permohonan-permohonan berkenaan sentiasa mengambil tindak:an pemandu teksi di bandaraya minta kebenaran terhadap pegawai-pegawai dan kakitangan mengambil atau menurunkan penumpang di yang melakukan perbuatan-perbuatan itu. lorong-lorong yang sudah ditentukan kepada Dalam pada itu sekiranya Ahli Yang bas atau seumpamanya, masalah ini Berhormat itu mengetahui atas sesuatu kes Kementerian akan meninjau dan melihat yang specific, kita berharap Ahli Yang mengenai permohonan itu, jika difikirkan Berhormat itu memberikan kerjasama, perlu akan diberikan pertimbangan. tidaklah sepatutnya perkara ini hanya ' dilaungkan atau dibangkitkan di dalam Kepada Ahli Yang Berhormat dari Kota Dewan ini sahaja. Melaka berhubung dengan apa yang ditegurkan oleh beliau mengenai ujian Berhubung dengan tambang kapalterbang memandu, saya rasa tidak payahlah saya ke Sabah dan Sarawak, saya rasa saya tidak jawab panjang-panjang kerana tujuan mahu menjawab dalam Dewan ini pada masa mengadakan ujian memandu seperti yang ini kerana tidak ada perkara ini dibangkitkan dibangkitkan sekarang ini tidak lain dan tidak di dalam Butiran-butiran yang saya pohon bukan ialah dengan tujuan hendak memberi dalam Majlis ini. kecekapan yang sebaik-baiknya kepada pihak Mengenai perkara yang dibangkitkan oleh pemandu-pemandu kenderaan di tanahair Ahli Yang Berhonnat dari Kangar, tidak kita ini bagi mengurangkan kemalangan­ banyak rasa saya perkara-perkara yang kemalangan yang sentiasa meningkat dari dikehendakinya melainkan pertama sekali setahun ke setahun akibat kecuaian dan saya mengucapkan terima kasih kepada beliau seumpamanya pemandu-pemandu kenderaan kerana beliau sendiri merasai patut bahawa di tanahair kita ini. ujian-ujian pemandu yang dijalankan seperti sekarang ini diperketatkan supaya Saya tidak hendak bercakap panjang dan memeliharak:an keselamatan jalanraya di menjelaskan lebih panjang perkara ini kerana tanahairkita ini. perkara ini sentiasa dipersoalkan bukan sahaja dalam Dewan yang mulia ini malah di Selain daripada itu mengenai Ahli Yang luar Dewan yang mulia ini. Berhormat dari Teluk Anson, saya rasa perkara ini telah jelas sebagaimanayang saya Mengenai apa yang dikatakan sebuah teksi ucapkan pada masa mengemukakan dari Kuala Lumpur ke Melaka ditahan di Anggaran Perbelanjaan 1980 telahpun kita pertengahan jalan highway barangkali oleh sentuh mengenai pembinaan Pejabat Pegawai-pegawai Penguatkuasa tetapi apabila Pengangkutan Jalan di Teluk Anson. tidak dapat dicari kesilapannya maka ia Sekianlah sahaja, Tuan Pengerusi, dan dituduh mengatakan dengan kesalahan sekali lagi saya mengucapkan terima kasih bahawa teksinya mengeluarkan asap malah kepada Ahli-ahli Yang Berhormat. teksinya telahpun diperiksa oleh pegawai­ pegawai RIMV di Melaka. Saya rasa kalau Masalah dikemuka bagi diputuskan, dan ada perkara-perkara yang tertentu seperti ini disetujukan. tidak patut Ahli Yang Berhormat itu Wang sebanyak $301,248untuk MaksudB. membuat tuduhan di sini dan jika benar dalarn 54 dan $744,500 untuk Maksud B. 60 masalah ini saya berharap Ahli Yang diperintahkan jadi sebahagian daripada Berhormat itu membuat pengaduan sama ada Jadual; dan wang sepanyak $1,769,000 untuk kepada Kementerian ini ataupun kepada Maksud P. 54, $500,000 untuk Maksud P. 55 pihak Biro Siasatan Negara. dan $376,000untuk Maksud P. 56 disetujukan jadi sebahagian daripada Anggaran Demikian juga mengenai tuduhan kepada Pembangunan (Tambahan) (Bil. 3), 1979. · pegawai-pegawai di Jabatan Pengangkutan Jalan masih melakukan korapsi yang dahsyat Tuan Pengenui: Sekarang saya jemput sebagaimana yang disebutkan, saya tidaklah Yang Berhonnat Timbalan Menteri Tenaga, 11947 11 DISEMBER 1979 11948

Telekom dan Pos untuk mengemukakan sebanyak $30,000.,()00 di bawah Kementerian Anggaran Perbelanjaan bagi Kemen­ Tenaga, Te lekom dan Pos sekarang ini teriannya. terbuka untuk dibahaskan.,

Maksud B. 61 (Jadual)- Oleh kerana tidak ada perbahasan, maka Maksud P. 61 (A nggaran Pembangunan) saya kemukakan usul ini untuk diputuskan. (Tambahan) (Bil. 3) (1979)- Masalah dikemuka bagi diputuskan, dan 5.15 ptg. disetujukan.

Tlmbalan Menteri Tenap,Telekom dan Pos Wang sebanyak $186,400 untuk Maksud B. (Dato' Mohamed Najib bin Tun Haji Abdul 61 diperintahkan jadi sebahagian daripada $30,000,000 Haak): Tuan Pengerusi, saya mohon Jadual; dan wang sebanyak untuk membentangkan Anggaran Tambahan bagi Maksud P. 61 disetujukan jadi sebahagian Kementerian Tenaga, Telekom dan Pos bagi daripada Anggaran Pembangunan tahun 1979 yang berjumlah $30,186,400. (Tambahan} (Bil. 3), 1979. Jumlah adalah terdiri dari tambahan ini Tuan Pengerusi: Sekarang saya jemput Belanja Mengurus berjumlah $186,400 di Yang Berhormat Timbalan Menteri bawah Ma.bud B. 61 tambahan Belanja dan Kerj araya dan Kemudahan-kemudahan Pembangunan berjumlah $30,000,000 di Awam untuk mengemukakan Anggaran bawah Maksud P. 61. Perbelanjaan bagi Kementeriannya. Peruntukan tambahanyang diperlukan bagi Maksud P. 65 (A nggaran Pembangunan Anggaran Belanja Mengurus Tambahan (Tambahan) (Bil. 3), 1979) - Pertama, 1979 adalah berjumlah $186,400 iaitu bagi membiayai perbelanjaan mengurus 5.18 ptg. serta perbekalan kelengkapan bagi Pejabat Amtdan Pejabat Yang Berbormat Menteri Timbalan Menteri Kerjaraya clan danTimbalan Menteri, Kementerian Tenaga, Kemudahan-kemudahan Awam (Dr Nik Telekom dan Pos di Wisma Damansara, Hussein bin Abdul Rahman): Tuan Pengerusi,

Kuala Lumpur. , . saya bangun memohon supaya peruntukan sebanyak $10 diluluskan oleh Dewan ini bagi Tuan Pengerusi, pada awal tahun ini LLN Maksud P. 65, Butiran (Projek) 137-Pekan telah mengemukakan kepada Kerajaan Baru Laka Tamin , Kedah-Infrastruktur. jumlahkekurangan kewangan iaitu berjumlah $150 juta. Bagi mengatasi · masalah ini Peruntukan ini adalah untuk mewujudkan Kerajaan telah bersetuju untuk menambah kembali Butiran tersebut yang tidak diberikan ekuitinya dalam LLN sebanyak $80,705,712. peruntukan dalam tahun 1979 dan seterusnya Ekuiti iniakan dibayar secara beransur-ansur. membolehkan peruntukan tambahan Dari jumlah tersebut sebanyak $50,705,712 bagi diberi kepada Butiran ini secara dipindah telahpun diluluskan dalam· Anggaran peruntukan daripada Butiran (Projek) yang Tambahan Pertama dan Kedua. Oleh yang lain di bawah Maksud yang sama. demikian, bakinya sebanyak $30,000,000 perlulah diluluskan untuk dibayar kepada Saya mohon mencadangkan. LLN. Dengan ini, saya mohon mencadangkan Tuan Pengerusi: Ahli-ahli Yang Berhormat supaya peruntukan tambahan berjumlah sekalian, Maksud Pembangunan P. 65 $186,400di bawah Maksud Bekalan B. 61 dan sebanyak $10 di bawah Kementerian $30,000,000 di bawah Maksud Pembangunan Kerjaraya dan Kemudahan-kemudahan P. 61 yang telah didahulukan daripada Awam sekarang m1 terbuka untuk Simpanan Luarjangka dijadikan sebahagian dibahaskan. Oleh kerana tidak ada daripada Jadual dan diluluskan. perbahasan, maka saya kemukakan usul ini bagi diputuskan. Tuan Peqerusl: Ahli-ahliYang Berhormat sekalian, Maksud Bekalan B. 61 sebanyak Masalah dikemuka bagi diputuskan, dan $186,400 dan Maksud Pembangunan P. 61 disetujukan. 11949 11 DISEMBER 1979 11950

Wang sebanyak $10 untuk Maksud P. 65 (Tambahan) (Bil. 3) Tahun 1979 untuk disetujukan jadi sebahagian daripada diluluskan sebagai sebahagian daripada Anggaran Pembangunan (Tambahan) (Bil. peruntukan tambahan yang dikehendaki di 3), 1979. bawah Maksud P. 66.

Tuan Pengerusi: Sekarang, saya jemput Peruntukan tambahan yang saya sebutkan Yang Berhormat Menteri Kemajuan Tanah tadi adalah meliputikeperluan-ke perluan bagi dan Kemajuan Wilayah untuk Badan-badan Berkanun di bawah kawalan mengemukakan Anggaran Perbelanjaan bagi Kementerian Kemajuan Tanah dan Kementeriannya. Kemajuan Wilayah. Dari jumlah itu seban:yak $16,901,772 adalah merupakan perbelanjaan 5.20 ptg. pinjaman manakala sebanyak $21 ,271,220 merupakan perbelanjaan secara langsung. Maksud B. 66 (Jadual)- Ulasan-ulasan terhadap peruntukan Maksud P. 66 (A nggaran Pembangunan (Tambahan) (Bil. 3) yang dikehendaki bagi (Tambahan) (Bil. 3), 1979)- aktiviti tajuk tersebut bagi pembangunan telah dicatitkan juga di dalam Kertas Menterl Kenu\juan Tanah dan Kemajuan Perintah Bil. 29 dan 30n9 Belanja WUayah (Tan Sri Dato' Haji Abdul Kadir bin Pembangunan. Yusof): Tuan Pengerusi, saya mohon izin Dengan ini, Tuan Pengerusi, saya mohon membentangkan peruntukan tambahan di supaya peruntukan-peruntukan (Tambahan) bawah Maksud B. sebanyak $1,056,543 66 (Bil. 3) berjumlah $38,172,992 diluluskanoleh bagi Anggaran Belanja Mengurus bagi Dewan ini dan dijadikan sebahagian daripada Kementerian Kemajuan Tanah dan Jadual. Kemajuan Wilayah bagi Tambahan Pertama Tahun 1979 untuk diluluskan sebagai Tuan Pengerusi: Ahli-ahli Yang Berhormat sebahagian daripada peruntukan-peruntukan sekelian, Maksud Bekalan B. 66 sebanyak yang diperlukan. $1,056,543 dan Maksud Pembangunan P. 66 sebanyak $38,172,992 di bawah Kementerian Peruntukan tambahan sebanyak yang saya Kemajuan Tanah dan Kemajuan Wilayah, sebut tadi adalah dikehendaki bagi sekarang ini terbuka untuk dibahas. Yang menambahkan peruntukan emolument Berhormat dari Pagoh. perkhidmatan dan bekalan serta perbelanjaan mengurus Kementerian ini berikutan dengan 5.24 ptg. wujudnya Jabatan Ukur Wilayah Persekutuan Tuan Mubyiddln bin Haji Md. Yamin dalam tahun 1979. Jumlah ini telah (Pagoh): Saya hanya ingin memberikan didahulukan daripada Kumpulanwang Luar pandangan dan pendapat saya atas satu dua Jangka. perkara berhubung dengan Anggaran yang Ulasan-ulasan terhadap peruntukan- dimohon oleh Kementerian Kemajuan Tanah peruntukan Tambahan Pertama yang dan Kemajuan Wilayah . dik:ehendaki bagi aktiviti tajuk tersebut bagi Yang Pertama, di dalam Maksud P. Belanja Mengurus telah dicatitkan di dalam 66, Butiran 5--Lembaga · Pemulihan dan Kertas Perintah Bil. 27 dan 2sno Belanja Penyatuan Tanah Negara (FELCRA). Mengurus. Saya difahamkan FELCRA sekarang ini Dengan saya memohon supaya ini, sedang menjalankan satu rancangan peruntukan Tambahan Pertama berjumlah percubaan (pilot project) yang disebut sebagai $1,056,543 diluluskan oleh Dewan ini untuk Rancangan ·Pembangunan In Situ (In Situ dijadikan sebahagian daripada Jadual. Development) dan apa yang saya diberitahu Tuan Pengerusi, saya juga mohon izin ada dua kawasan dalam negara ini yang membentangk:an peruntukan tambahan telahpun dipilih bagi menjalankan rancangan sebanyak $38,172,992 bagi Anggaran ini. Saya berpendapat ini adalah satu Pembangunan bagi Kementerian Kemajuan rancangan yang amat baik dan berfaedah dan Tanah dan Kemajuan Wilayah bagi oleh yang demikian FELCRA dan khasnya 11951 11 DISEMBER 1979 11952

Kementerian Kemajuan Tanah dan dan mungkin merundingkan dengan pihak: Kemajuan Wilayah adalah perlu dan wajar Kerajaan Negeri supaya sebabagian daripada mempergiat atau meluaskan rancangan kawasan tanab ini dapat dikeluarkan untuk di Pembangunan In Situ ini, bukan sabaja, integretkan ataupun disatukan dengan setak:at untuk membangunkan kawasan kawasan-kawasan tanah yang terbiar di dalam tanah-tanah yang terbiar, tetapi di samping itu kawasan yang saya sebutkan tadi. juga . berusaha untuk bersama-sama kampung-kampung memulihkan kawasan Yang keduanya, berbubung dengan P. 66- tradisional di mana terdapat banyak: tanah­ Lembaga Kemajuan Kelantan Selatan. Saya tanah yang tidak: dapat diusahak:an oleb percaya Lembaga ini telah ditubuhkan dengan penduduk-penduduk kampung yang matlamat-matlamat tertentu di bawah konsep berkenaan. Pembangunan Wilayah dan dasar ataupun Saya diberitahu rancangan ini walaupun cara-cara perlak:sanaan projek-projek dalam peringkat pereubaan telahpun pembangunan tanah di dalam Lembaga mengeluarkan basil yang menguntungkan dan Kemajuan Kelantan Selatan ini saya percaya adalah wajar sekali rancangan ini adalah sama dan serupa dengan rancangan­ diperluaskan dan dipergiatkan di kawasan­ rancangan kemajuan yang dijalankan oleh kawasan dan negeri-negeri yang lain. Lembaga Kemajuan Jobor Tenggara, Pahang Tenggara dan sebagainya. Saya juga ingin mencadangkan supaya sekiranya rancangan In Situ Development ini Apa yang saya ingin memberi pandangan memberikan keputusan dan juga basil yang ialah tentang kemuskilan saya cara-cara baik dan mendatangkan faedah khasnya Lembaga Kemajuan Tanah Wilayah seperti kepada penduduk-penduduk di kawasan 1m menjalankan rancangan_-rancangan, kampung-kampung yang ketinggalan dari segi membuka kawasan-kawasan tanah yang pembangunan dan kampung-kamp"!ng telahpun diperuntuka1foleb Kerajaan Negeri tradisional maka perlulah Kementenan di bawah Lembaga tetsebut. Saya mungkin mengambil tindak:an membuat kajian yang salah-Yang Berbormat Menteri boleh me�yeluruh di kawasan-kawasan dan tempat­ betulkan-sebab sebahagian daripada tempat yang lain supaya rancangan ini �ap t :i kawasan-kawasan tanah yang telah mgm dilipatgandakan lagi. Saya banya diperuntukan oleh Kerajaan Negeri kepada memobon khasnya kepada Yang Berbormat Lembaga Kemajuan Tanah tersebut Menteri untuk membuat satu kajian umpamanya di Jobor, KEJORA, kemungkinan di dalam kawasan Parlimen KESEDAR, KETENGAH dan sebagainya saya iaitu Pagob di mana ada terdapat sebuah juga telah dikeluarkan dan diperuntukkan kampung yang terbiar di kawasan itu, terbiar kepada FELDA. Bukanlah maksud saya di oleb sebab limited atau terhad dari segi sini untuk tidak:. bersetuju perkara ini kebolehan penduduk-penduduk itu diberikan kepada FELDA, tetapi maksud memajukan tanah-tanab di kawasan itu. Apa saya dari segi dasar dandari segi perkara yang yang saya mak:sudkan ialah di dalam sebuah dilak:sanakan mungkin tindak:an ini adalab Mukim Lengadi dalam kawasan saya dan apa overlapping ataupun bertindih dengan tugas yang saya dimaklumkan berbampiran dengan dan peranan yang dijalankan oleb Kerajaan kampung ini ada sebuah kawasan yang sangat Negeri. Seperti apa yang kita maklum luas yang masib dimiliki oleb Kerajaan sebelum Lembaga Kemajuan Tanah ini Negeri ataupun tanah ini tanah Kerajaan dibuka dan ditubuhkan, Kerajaan-kerajaan Negeri di kawasan Ma'okil dan luasnya saya Negeri juga telahpun diberi kuasa, sebagai diberitahu lebih kurang 15,000 ekar akan kuasa utama Kerajaan Negeri untuk dibuka dalam tahun 1980. mengeluarkan tanah kepada FELDA dan Saya mencadangkan supaya pihak FELCRA. Jadi adalah satu perkara yang FELCRA mengambil . tindak:an di dalam duplicating saya percaya untuk menubuhkan tahun 1980 untuk mengkaji akan satu Lembaga, kemudian Lembaga itu men­ kemungkinan dijalankan satu pilot project in jalankan peranan yang serupa dengan apa situ Development di dalam kawasan saya yang pemah dijalankan oleh Kerajaan Negeri 11953 11 DISEMBER 1979 11954 dan . mengeluarkan tanah-tanah itu kepada kawasan-kawasan yang sepatutnya dimajukan perbadanan-perbadanan yang lain. untuk kepentingan rak.yat negara ini telah dimiliki sama ada secara langsung ataupun (TuanYang di�Pertua mempengerusikan secara ekuitinya oleh syarikat-syarikat asing. Ja watankuasa) Sa ya tidak.lah menyatak.anbahawa syarikat­ syarikat ini tidak dapat menjalankan Oleh yang demikian, saya percaya perkar� rancangan yang berkesan dan rancangan yang ini perlulah diteliti semula khasnya dari segt baik, apa yang saya maksudkan dari segi perlaksanaannya sebab apa yang mungkin penyertaan mereka itu sebahagian besarnya dapat saya . fahami penubuhan atau mengikµt cara yang dijalankan sekarang ini pembentukan . prinsip "Regional perbadanan ataupun lembaga-lembaga boleh Developmenf' mempunyai objektif-ol;>jektif memperuntukan, umpamanya, 49% daripada yang tertentu dan sayugia tidak bertindih jumlah ekuiti itu ak.an diberikan kepada (duplicating) dengan tugas-tugasdan peranan syarikat-syarikat yang menjalankan usaha yang telah dijalankan ataupun yang .sedang sama. Dan Lembaga hanya dapat membuat · dijalankan oleh pihak Kerajaan Negeri penilaian dari segi keluasan tanah itu dan ataupun agensi-agensi lain yang telah sebahagian daripadanya kepada syarikat ini ditubuhkan lebih awal daripada itu. sebagaiekuiti di dalamsyarikat yang tersebut . . Dasar iniperlu diteliti dengan mendalam. , Umpamanya, Tuan Pengerusi, sebagai­ mana kita sedia maklum diperingkat Saya berharap pihak Kementerian akan Kera)aan Negeri juga di bawah Perbadanan dapat memberikan peluang yang lebih dan penglibatan yang lebih berkesan kepada Kemajuan Ekonomi Negeri juga menjalankan rancangan-rancangan pembangunan tanah. mana-mana syarikat-syarikat bumiputra yang FELDA sendiri sebagai sebuah agensi yang mempunyai ahli yangmengusabakan banyak untuk turut terbesar juga memajukan kawasan tanah. melibatkan diri di dalam rancangan-rancangan tanah di dalam kawasan Saya berpendapat mungkin ada objektif dan Lembaga yang tersebut . Saya juga ingin ada tindakan-tindakan tertentu yang belum mencadangkan, Tu an Pengerusi , untuk boleh ataupun . belum dilaksanakan oleh mungkin mengelak.kan sebahagian daripada Lembaga tersebut, . khasnya untuk memberi kawasan tanah-tanah · oleh peluang yang lebih, penglibatan yang lebih ini dimiliki syarikat-syarikat ataupun orang-orang asilig kepada syarikat-syarikat bumiputra "secara sama menyertai dalam usaha-usaha pembangunan sekiranya dijalankanmengadakan usaha supaya pihak.1{ementei1.an suatu estet-estet (estate management). "working ratio" ataupun satu "ratio" yang Apa yang saya dapat tahu daripada dapat diterima sebagai menasabah tentang Laporan-laporan Tahunan yang dikeluarkan berapa peratuskah daripada jumlah · ekuiti oleh Lembaga-lembaga ini, sebahagian besar yang boleh dibenarkan kepada syarikat­ daripada kawasan-kawasan. tanah yang telah syarikat asing untuk mengusaha semak.an dipc:runtukkan kepada Lembaga adalah sesuatu rancangan pembangunan tanah. diJalankan mengikut cara usaha sama Goint Mungkin kalau dapat diambil }Qra menasabah venture) yang. sebahagian besarnya dengan tidak. lebih daripada 30% sa1l4ja hendaklah syarikat-syarikat asing. Perkara ini perlu ditawarkan kepada syarikat-syarikat tersebut diteliti semula, oleh sebab pada pandangan dan mungkin juga di dalam usahasama ini kita 1 saya .tanah ialah satu basil . ataupun satu boleh menawarkan kepada mana syarikat- . resources yang terhad dan sekiranya kita tidak syarikat bumiputra yang mempunyai minat meneliti dengan cara yang mendalam usaha dan keupayaan bersama-sama dengan yang kita buatkan khasnya di dalam usaha­ syarikat tadi sebagai usaha sama menyertai di usaha Wll& Goint venture) dengan syarikat­ dalam rancangan yang saya sebutkan tadi. ,, syarikat asing . dan lebih-lebih lagi syarikat­ syarikat yang bukan bumiputra, mak:a adalah Adalah tidak.wajar dari segipihak Lembaga · satu kesilapan yang besarsekiranya kita tidak. hanya menumpukan kepada sesuatumatlamat meneliti perkara inidan satu ketika nanti kita berdasarkan statistik.. Umpamanya, apa yang melihat bahawa sebahagian daripada kita dimak.lumkan di peringkat Kerajaan 11955 11 DISEMBER 1979 11956

Negeri Johor sahaja saya diberitahu tidak mempercepatkan penyertaan bumiputra di kurang daripada 50,000 ekar akan dibuka dalam soal perladangan ini ataupun ini hanya pada tahun 1980 dan mungkin sebahagian akan melambatkan dan mungkin dalam besarnya diperuntukan kepada FELDA usaha-usaha yang dijalankan mereka akan ataupun Lembaga yang berkenaan. menghadapi banyak masalah dan oleh sebab Jadi untuk mencapai matlamat ini mungkin itu pada akhimya tidak mendatangkan keuntungan kepada mereka. Lembaga akan menentukan "priority". Ada­ kah soal "priority" itu dari segi perlak­ Tuan Pengerusi, inilah sahaja pandangan sanaan atctupun "priority" itu ditentu­ saya dan saya berharap pihak Ke.men�an sy4lfikat kan mengiJ.Cut k:t!mungkinan penglibatan dan dapa:t, meninjau kembali syarika�­ sekarang yang lebih daripada kaum bumiplltra di dalam usaha sama yang sedang dijalankan soal pembangunan tanah ini. ini sama ada mendatangj::an faedilh yang lebih ataupun mungk.io ada cara-cara Saya tidaklah bendakmenafikan bahawa di yang lain yang lebih menasabah ataupun lebih dalam usaha yang sedang dijalankan oleh sesuai dijalankan · mengikut keadaan yang Lembaga ini memang banyak peluang sudah berlaku sekarang ini. diberikan kepada bumiputra perseorangan, umpamanya, di dalam rancangan FELCRA - Lagi satu, Tuan Pengerusi, mengeoai ataupun rancangan-rancangan lain yang telah peoubuhan anak-anak syarikat di bawah diusahakan oleh Lembaga ini dengan Lembaga. Kita berharap apa yang telah memperuntukan tanah kepada bumiputra, berlaku di bawah Perbadanan Kemajuan tetapi pengl�batan yang lebih dan peluang Ekonomi Negeri tidak akan berlaku di dalam yang lebih perlulahdiberikan kepada syarikat­ Lembaga Kemajuan Tanah sebab . apa yang syarikat bumiputra. saya diberitahu di bawah Lembaga Kemajuan Tanah juga, Perbadanan diperingkat Yang keduanya, Tuan Pengerusi, mungkin Lembaga ini banyak juga menubuh anak-anak saya tersilap tetapi di dalam kebanyakan hal di syarikat dan anak-anak syarikat ini semuanya mana bumiputra itu diberi peluang untuk banyak berasaskan pertanian. Dan kita mengusahakan tanah di dalam kawasan­ berharap pihak Kementerianmungk.in dengan kawasan Lembaga, seumpamanya, Lembaga cara yang lebih berkesan akan dapat menilai Kemajuan Johor Tenggara dan lembaga­ sesebuah projek yang hendak dijalankan oleh lembaga yang lain, syarikat-syarilcat pihak Lembaga . itu sama ada dia dapat. bumiputra '¢aupun bumiputra pel'$Corangan menguntungkan ataupun sebaliknya. ini hanya dibenar, diboleh dan digalakkan untuk menanam tanaman yang lain daripada Sekianlah sahaja, TuanPengerusi , dan saya yang lebih menguntungkan. Maksud saya sekali lagi menyokong di atas peruntukan sekiranya kita mengikuti · .1ceadaan yang yang dimobon oleh Kementeriao ini. berlaku sekarang ini tanaman getah dan Majlis Mesy uarat bersidang semula. tanaman kelapasawit adalah tanaman jangk.a pendek dan jangka panjang yang lebih '(Tuan Yang di-Pertua mempengeruai.kan menguntungkan daripada tanaman-tanaman Mesyuarat) buah-buahan, tanaman orkid ataupun tanaman-tanaman yang lain. Akan tetapi apa USUL yang saya difahamkan sekiranya ada pihak WAKTU MESYUARAT DAN URUSAN Lembaga memperuntukkan tanah ini kepada YANG DIBEBASKAN DARIPADA orang.orang perseorangan ataupun syarikat­ PERATURAN MESYUARAT syarikat yang tertentu mereka digalakkan menanam lain daripada kelapa sawit dan 5.39ptg. getah . Soal penanaman kelapa sawit dan getah Tlmbalan Menteri Keslbatan (Dr Sulaiman hanya diberikan keutamaan kepada syarikat­ bin ffiUi Daud): Tuan Yang di-Pertua, saya syarikat ·asing, mengusahakan sama ataupun mohon mencadangkan: yang dijalankan sendiri oleh Lembaga. Jadi dasar dan perkara ini juga perlu diteliti sama Bahawa di bawah peruntukan Aturan ada Cara ini akan dapat membantu Mesyuarat 12 Dewan ini tidak akan 11957 11 DISEMBER 1979 11958 ditangguhkan hari ini sehingga semua dibuat memandangkan bahawa sebanyak Urusan Kerajaan yang tertera di dalam $1,975,780 ini tidaklah begitubesar, mungkin Aturan Mesyuarat untuk hari . ini telah ini merupakan hanya sebahagian daripada selesai ditimbangkan, dan apabila tamat peruntukan yang sebenamya, mungkin mesyuarat Dewan ini hendaklah peruntukan yang lain itu adalah datang ditangguhkan pada suatu tarikh yang tidak daripada kantung Kerajaan Negeri sendiri. ditetapkan. Kerana saya memandangkan, kalau sekiranya kita hendak memulihkan rancangan­ Dato' Chan Slang Sun: Tuan Yang di­ rancangan tanah yang telah dijayakan di Pertua, saya mohon menyokong. bawah Rancangan Kemajuan Tanah Negeri Kelantan (LKTN) ini yang berjumlah 27 Masalah dikemuka bagi diputus, dan rancangan itu tentulah memerlukan disetujukan. kewangan yang .banyak. Diputuskan, Saya hendak bertanya, apakah yang dapat Bahawa di bawah peruntukan Aturan dibuat dengan sebanyak wang $1,975,780 Mesyuarat 12 Dewan ini tidak akan kerana untuk membangunkan ataupun ditangguhkan hari ini sehingga semua hendak memulihkan semula tanah-tanah yang Urusan Kerajaan yang tertera di dalam terbiar ataupun rancangan-rancangan tanah Aturan Mesyuarat untuk hari ini telah banyak terbiar itu mungkin memerlukan wang selesai ditimbangkan, dan apabila tamat yang banyak. Jadi, itulah sebabnya, Tuan mesyuarat Dewan ini hendaklah Pengerusi, saya ingin mendapat penjelasan ditangguhkan pada suatu tarikh yang tidak lanjut daripada Yang Berhormat Menteri ditetapkan. yang berkenaan. mempengerusikan Tuan Pengerusi: Sila Yang Berhormat · (Tuan Yang di-Pertua Jawatankuasa) Menteri menjawab. 5.45 ptg. Maksud B. 66 (Jadual)- Tan Dato' Haji Abdul Kadir bin Yusuf: Maksud P. 66 (A nggaran Pembangunan Sri (Tambahan) (Bil. 3), 1979- Tuan Pengerusi, saya ingin menjawab pandangan Yang Berhormat dari Tanah TuanPengerusi: Ahli Yang Berhormat dari Merah iaitu Lembaga Kemajuan Tanah Tanah Merah, lepas itu Yang Berhormat Negeri yang diberi pinjaman lebih daripada Menteri menjawab. satu juta ringgit. Pinjaman ini adalah dipohon oleh Lembaga itu untuk membaiki tanah­ 5.43 ptg. tanah yang telah dibuka dan sungguhpun kita sedar iaitu kalau hendak membaiki semua Tuan Hussein bin ood (Tanab Mahm keluasan yang disebutkan oleh Yang Merah): Tuan Pengerusi, saya hanya hendak Berhormat itu tentulah banyak lagi pinjaman menyentuh satu perkara sahaja iaitu P. 66, atau bantuan dikehendaki. Setakat ini Butiran (Projek) 15-Lembaga Kemajuan dikehendaki cuma setakat itu sahajalah, boleh Tanah Negeri: (i) Kelantan. jadi pada tahun ini ia akan menambahkan lagi Saya bersyukur dan berterima kasih kepada dengan sebab tertentu boleh jadi dengan Kerajaan Pusat kerana telah memberi kemampuan untuk menjalankan kerja-kerja, peruntukan pinjaman sebanyak $1,975,780 had itulah yang dapat kita pinjamkan. untuk Kerajaan Negeri Kelantan bagi Yang Berhormat dari Pagoh telah memberi membolehkan Lembaga Kemajuan Tanah teguran perkara yang saya rasa amat rnernbina Negeri Kelantan melaksanakan program khasnya berkenaan dengan FELCRA. pemulihan segera rancangan-rancangan Sebenamya, projek perintis In Situ Kemajuan Tanah Negeri. Development ini ada tiga yang telah Cuma saya ingin bertanya kepada Yang dijalankan sekarang iaitu Jelatak Batu di Berhormat Menteri yang berkenaan setakat Kelantan, satu di Kampung Kok, Langkawi, ini apakah rancangan-rancangan yang telah dan satu di Ulu Berang di Trengganu; bukan 11959 11 DISEMBER 1979 11960 dua sebagai pilot projet dan setakat ini dengan syarikat yang bukan bumiputra, cuma nampaknya kemajuannya amat di Pahang ada satu-itu diluluskan sebelum menggalakkan dan kita sedang memerhati saya memegang teraju ini. Di Johor tidak ada atas kemajuan yang tercapai dan selepas kita kawasan-kawasan tanah dalam KEJORA meneliti · perkara ini maka kita akan misalnya walaupun di Trengganu, walaupun perluaskan banyak lagi rancangan in situ di di Kelantan yang dikeluarkan oleh Kerajaan bawah Rancangan Malaysia Keempat. Negeri dan juga Lembaga itu untuk Perkara yang penting bagi FELCRA untuk berkongsi dengan satu syarikat lain untuk memajukan kampung-kampung traditional �_embukaestet itu. Ta.J.tJ!h-tanah yang yang ketinggalan untuk disatukan semula dan kebanyak11n dalam Kemajuan Wilayah dimajukan berkehendak beberapa faktor semuanya ialah pertanianya diberi kepada yang pentingnya kadang-kadang kita FELDA dengan persetujuan Kerajaan memakan masa berbulan-bulan memujuk Negeri untuk dibuka kerana mereka yang tiap-tiap tuan tanah itu bersetuju tidak ada tanah yang 2 ekar ke bawah . Saya menyerahkan segala grant dan tanah itu telah bercakap beberapa kali iaitu tanah kita kepada FELCRA. Itu yang pertamanya. tidak banyak lagi untuk dibuka oleh mereka Kala.u ada sebilangan kecil tidak bersetuju yang tidak ada tanah. Maka adalah prinsip maka tidak jadi, kerana tanah itu apabila pertama sekali kalau ada tanah luar kalau diserahkan balik akan disatukan semuanya. kita betul-betul hendak menolong rakyat kita Yang kedua, ada dekat tanah itu tanah yang miskin hendaklah Kerajaan Negeri Keraj aan yang cukup luas supaya mengeluarkan tanah itu bukan kepada ditambahkan pada tanah mereka itu maka syarikat bumiputra yang dua, tiga orang baharulah tuan-tuan tanah yang secara tetapi FELDA supaya ahli-ahli FELDA, traditional itu sanggup menyerahkan tanah­ orang-orang yang tidak ada tanah atau 2 ekar tanahnya yang kebanyakannya di bawah ke bawah kelak akan mempunyai tanah daripada S ekar dan ditambah oleh Kerajaan sekurang-kurangnya 10 ekar seorang. Itu lagi seorang 5 ekar dan akhimya dia dapat yang pertama sekali. rumah sebuah , kampung, tiap-tiap seorang 5 ekar dan akhirnya dia dapat rumah sebuah, Yang keduanya, dasar Kementerian saya kampung, tiap-tiap seorang 10 ekar dan ialah mengeluarkan tanah kepada syarikat ditanam semula semuanya, perbelanjaan kerjasama, khasnya bumiputra yang ahlinya, cukup tinggi perkara ini. Fasal itu saya kata kalau boleh beribu orang atau beratus orang bukan semua kampung traditional dapat diberi satu keluasan supaya tiap-tiap ah1i itu dibuat In Situ Development tetapi kalau ada boleh membuka estet itu lebih kurang dapat misalnya tanah-tanah Kerajaan dekat 10 ekar tetapi dengan cara syarikat bolehlah dijalankan. kerjasama. Jadi, dengan cara itu ramai rakyat yang miskin dapat faedah daripadanya. Yang Berhormat telah mencadangkan ada sebuah kampung, macam di Pagoh Yang ketiga, kita luluskan kepada Tabung kawasannya, dan saya harap boleh menulis Haj i, Syarikat Perwira dan juga diberi kepada saya atau FELCRA, kita akan siasat kepada SEDC dan setengah-setengah estet perkara ini dan kalau sekiranya dipersetujui dibuka oleh Lembaga sendiri. oleh Kerajaan Negeri dan juga mendapat tanah daripada Keraj aan Negeri dan Kita belum lagi memberi tanah berluasan dipersetujui oleh tiap-tiap seorang tuan tanah kepada syarikat bumiputra, kerana kita itu maka insya Allah kita akan jalankan. hendak tengok berapa orang ah1i syarikat bumiputra itu, kalau ahli syarikatcuma 20 Teguran berkenaan dengan Lembaga, suka orang, kalau kita beri misalnya,�5,000 ekar saya menerangkan di sini semenjak saya estet untuk mengkayakan 5 orang atau 20 memegang teraju atau mengambil alih orang bumiputra sahaja tetapi kalau kita beri Kementerian Kemajuan Tanah dan 5,000 ekar kepada FELDA atau FELCRA, Kemajuan Wilayah, belum lagi dalam ingatan Rancangan Belia FELCRA beratus orang saya, kita meluluskan mana-mana tanah akan dapat seorang 10 ekar. Itulah dasar dalam Keraj aan Wilayah untuk berkongsi Kerajaan untuk membasmi kemiskinan 11961 11 DISEMBER 1979 11962

Tetapi sungguhpun begitu, saya telah cara tanah sendiri atau dengan cara mengarahkan seberapa yang boleh ada sahamnya. Tetapi walau bagaimanapun, kita kawasan-kawasan yang kecil di bawah 500 akan menimbangkan perkara yang ekar misalnya boleh diberi kepada bumiputra dikemukakan oleh Yang Berhormat itu tetapi berkongsian atau syarikat bumiputra untuk tidaklah secara besar-besaran kerana pada menjalankan sama ada perseor�gan atau pendapat saya dalam 10 tahun lagi tidak ada empat, lima orang 100 ekar, 200ekar sebagai lag! tanah luas-lu�J! . dalam Semen_�jung gentlemen farmer menanam koko, buah­ Malaysia ini yang akan dapat kita buka lagi buahan dan lain-lain. Itu sudah kita jalankan dengan secara estet atau secara FELDA. dan ada dasamya dijalankan oleh KEJORA Kalau adapun ialah kata orang tanah-tanah dan juga oleh Lembaga DARA di Trengganu perca di sana-sini, kebanyakkannya di bawah dan di Kelantan. Seberapa yang boleh kita 1,000 ekar sahaja .. tidak lagi akan mengeluarkan-Kerajaan · Tentang mempelbagaikan tanaman, saya Negeri telah bersetuju-tanah besar-besaran sangat bersetuju dan masa ini boleh kepada siapa juga pun kerana kita dikatakan tiap-tiap kawasan wilayah itu mengutamakan mereka yang tidak ada tanah, MARDI ada menjalankan penyelidikan tetapi ini tidak bermakna bumiputra yang tanaman-tanaman lain, misalnya getah, berminat, khasnya kalau ada mereka yang kelapa dan koko supaya kalau dapat lulus daripada Universiti Pertanian yang kemajuan dan basil yang baik kita akan hendak jadi gentlemen farmer, sanggup tidak bukakan kawasan tanah untuk bekerja dengan Kerajaan tetapi sanggup mempelbagaikan tanaman lain daripada membuka tanah 200ekar , 300 ekar kita akan tanaman yang biasa, ialah koko, getah dan berikan kepada mereka itu secara ekonomik kelapa sawit supaya boleh menolong untuk memberi keuntungan dan kekal ekonomi kita pada masa akan datang dijalankan. sekiranya primary product ini atau getah, Saya memikirkan perkara ini kerana kelapa sawit tidak ada harga misalnya kalau kalaulah kita berikan, katakanlah syarikat ada berlaku pada masa akan datang. bumiputra tanah 10,000 ekar, siapa yang bekerja itu, saya hendak bertanya di sini. Itulah sahaja, Tuan Yang di-Pertua, yang Jangkanya bumiputra dan bukan bumiputra. saya dapat jawabkan dan saya mengucapkan Apa jadi pekerja itu? Dahulu or'°g kata terima kasih sekali lagi kepada dua Ahli Yang labourers, sekarang orang kata kuli­ Berhormat atas teguran dan pandangan maafkan saya, atau pekerja ladang. Sekarang mereka itu. saya telah arahkan kalau boleh estet-estet Masalah dikemuka bagi diputuskan, dan SEDC (Perbadanan Ekonomi Kemajuan disetujukan. Negeri) sekalipun dan juga tanah-tanah yang dibuka oleh Lembaga hendaklah Wang sebartyak $1,056,543 untuk Maksud mengeluarkan saham-saham itu kepada B. 66diperintahkan jadi sebahagian daripada pekerja-pekerjanya sendiri supaya akhimya Jadual; dan wang sebanyak $38,172,992 pekerja-pekerja di ladang-ladang yang untuk Maksud P. 66 disetujukan jadi dibuka oleh lembaga-lembaga ini akan sebahagian daripada Anggaran Pem­ mempunyai hak dalam tanahnya selain bangunan {Tambahan) {Bil. 3), 1979. daripada mendapat rumah masing-masing Fasal 1 dan 2 yang kita tubuhkan dalam bandar. diperintahkan jadi sebahagian daripada Rang Undang-undang. Saya fikir mengikut priority sungguhpun Usul dikemuka bagi diputuskan, dan Yang Berhormat telah mengemukakan disetujukan. perkara ini, yang akhir sekali baru diberikan tanah luas-luasan kepada syarikat bumiputra Diputuskan, dalam Kemajuan Wilayah sebab tujuan kita yang utama sekali ialah untuk membasmikan Bahawa Dewan ini, menurut seksyen 4(3) kemiskinan dan memberi peluang mereka Akta Kumpulanwang Pembangunan, 1966 yang tak ada tanah ataupun pekerja dalam membuat ketetapan bahawa sejumlah wang Iadang itu mempunyai hak tanah atau dengan tambahan sebanyak tidak lebih daripada 11963 11 DISEMBER 1979 11964

$219,547 ,830 diperuntukan daripada seperti yang dinyatakan dalam ruangan Kumpulanwang Pembangunan bagi tahun pertama dan kedua penyata yang Kewangan 1979, bagi Maksud-maksud dan dibentangkan sebagai Kertas Perintah 29 Butiran-butiran (projek) seperti yang Tahun 1979. dan yang disenaraikan di dinyatakan dalam ruangan pertama dan sebelah Maksud-maksud dan Butiran­ kedua penyata yang dibentangkan sebagai butiran (projek) dalam ruangan sepuluh Kertas Perintah 29 Tahun 1979, dan yang dan sebelas. disenaraikan di sebelah Maksud-maksud dan Butiran-butiran (projek) dalam DrSulaiman bin Haji Daud: Tuan Yang di­ ruangan sepuluh dan sebelas. Pertua, saya mohon menyokong. Majlis Mesyuarat bersidang semula. Usul dikemuka bagi diputuskan, dan disetujukan. (Tuan Yang di-Pertua mempengerusikan Mesyuarat) Diputuskan,

Bacaan Kall y 8111Ketlp Bahawa Dewan ini, menurut seksyen 4 Timbalan Menteri Kewangan (Datin (3) Akta Kumpulanwang Pembangunan, Paduka Rafidab Aziz): Tuan Yang di-Pertua, 1966 membuat ketetapan bahawa sejumlah saya mohon memaklumkan bahawa Rang wang tambahan sebanyak kumpulan­ Undang-undang Perbekalan Tambahan wang $219 ,547 ,830 diperuntukkan daripada (1979) telah ditimbangkan dalam Kumpulanwang Pembangunan bagi tahun Jawatankuasa dan telah disetujukan tanpa Kewangan 1979, bagi Maksud-maksud dan pindaan. Saya mohon mencadangkan iaitu Butiran-butiran (projek) seperti yang Rang Undang-undang ini dibacakan kali yang dinyatakan dalam ruangan pertama dan ketiga dan diluluskan sekarang. kedua penyata yang dibentangkan sebagai Kertas Perintah 29 Tahun 1979, dan yang Dr Sulaimanbin HajiDaud: Tuan Yang di­ disenaraikan di sebelah Maksud-maksud Pertua, saya mohon menyokong. dan Butiran-butiran (projek) dalam Usul dikemuka bagi diputuskan, dan ruangan sepuluh dan sebelas. disetujukan. Rang Undang-undang dibacakan kali yang ketiga dan diluluskan. RANG UNDANG-UNDANG TAMAN NEGARA

USUL Baaian Kali Y 8111Kedua dan Ketlga

Aturusan Urusan Mesyuarat dibacakan Datin Paduka Rafidah Aziz: Tuan Yang di­ bagi menyambung semula Perbahasan yang Pertua, saya mohon memaklumkan iaitu ditangguhkan atas masalah, "Bahawa Rang Jawatankuasa telah menimbangkan Usul yang Undang-undang ini dibacakan kali yang kedua diedarkan kepadanya dan bersetuju dengan sekarang". (17hb Oktober, 1979). Usul itu. Seterusnya saya mencadangkan; Tuan Yang d.l·Pertua: Ahli-ahli Yang Bahawa Dewan ini, menurut seksyen 4 Berhormat, waktu Rang Undang-undang ini (3) Akta Kumpulanwang Pembangunan, dibacakan kali kedua dahulu Yang Berhormat 1966membuat ketetapan bahawa sejumlah Menteri telah mula mengemukakan sebelum wang tambahan sebanyak tidak lebih Dewan membincangkan Usul Yang daripada $219,547,830 diperuntukkan Berhormat Menteri Kewangan dan juga daripada Kumpulanwang Pembangunan ycapan Belanjawan 1980. Sekarang, saya bagi tahun Kewangan 1979, bagi Maksud­ Jemput Yang Berhormat Menteri meneruskan maksud dan Butiran-butiran (projek) ucapannya. 11965 11 DISEMBER 1979 11966

5.58 ptg. pengaruh-pengaruh manusia sendiri �e�yebabkan negara ini mempunyai berbagai Menteri Sains, Teknologi dan Alam Sekitar 1ems s1stem. hutan, contohnya hutan-hutan di (Tan Sri Ong KeeHui) : Tuan Yang di-Pertua, Barat LaU:t Semenanjung Malaysia yang saya mohon mencadangkan supaya Suatu mempunya1 unsur-unsur tumbuhan negara­ Rang Undang-undang bertajuk "Suatu Akta negara Thai dan Burma adalah berbeza Bagi Mengadakan Peruntukan Mengenai dengan yang terdapat di Tenggara Penubuhan Dan Pengawalan Taman Negara Semenanjung Malaysia yang mempunyai Dan Mengenai Perkara-perkara Berkaitan unsur-unsur kepulauan Borneo. Hutan-hutan Dengannya" dibaca untuk kali kedua di negeri-negeri Sabah dan Sarawak juga sekarang. berbeza dalam kandungannya dari hutan­ Tuan Yang di-Pertua, Rang Undang­ hutan di Semenanjung Malaysia. undang ini adalah bertujuan bagi mengadakan satu perundangan untuk menubuhkan dan Taman Negara yang terdapat sekarang yang mengawal Taman-taman Negara kepada telah saya sebutkan sebentar tadi sungguhpun semua negeri-negeri melainkan negeri-negeri luas tetapi tidak dapat memelihara berbagai Sabah dan Sarawak serta kawasan Taman jenis tumbuhan dan kehidupan liar yang Negara yang wujud pada masa ini. berbeza-beza yang terdapat di negara kita. Bagi menjamin supaya sistem-sistem ekologi Taman Negara yang wujud sekarang telah yang berbagai ini dapat dipelihara secara ditubuhkan di bawah Enakmen-enakmen berkesan, kajian-kajian telah dibuat untuk negeri iaitu: menyediakan asas-asas bagi penubuhan satu sistem Taman-taman Negara, rezab-rezab Enakmen Tama11 Negara Kelantan Bil. 14 alam semulajadi dan kawasan-kawasan Tahun 1938 perlindungan hidupan liar. Ciri-ciri rupa bumi Malaysia yang menggambarkan keindahan Enakmen Taman Negara Pahang Bil. 2 aslinya yang akan dipelihara bagi tujuan Tahun 1939 pendidikan, kesihatan dan nilai keindahan Enakmen Taman Negara Trengganu Bil. 6 alam semulajadi serta rekreasi untnk rakyat Tahun Hijrah 1358 masa kini serta untuk jenerasi-jenera:i akan datang. Tujuan menubuhkan Taman-taman Negara adalah dihuraikan dengan jelas di bawah Fasal Tuan Yang di-Pertua, penubuhan sesebuah 4 Rang Undang-undang iaitu untuk Taman Negara adalah diasaskan mengikut memelihara dan memperlindungi hidupan­ kaedah-kaedah atau cara-cara kita hidupan liar dan benda-benda yang menguruskan sumber-sumber alam mempunyai kepentingan dari segi kajibumi, semulajadi negara kita. Adalah sampai kaji purba, sejarah dan ethnology dan lain­ masanya satu perundangan diwujudkan bagi lain kepentingan dari segi sains dan menentukan kawasan-kawasan yang sesuai pemandangan, dan melalui pemeliharaan dan dapat dipelihara berasas kepada perlaksanaan penggunaan untuk memajukan pendidikan, pembangunan di bawah rancangan-rancangan kesihatan, keindahan alam semulajadi dan pembangunan negara sejak merdeka. Pada rekreasi orang ramai. masa ini negara kita boleh dikatakan mempunyai lebih kurang 50% daripada Semua Kerajaan-kerajaan Negeri di kawasan tanah yang masih lagidalam keadaan seluruh Malaysia melainkan Sabah dan semulajadi, tetapi dari setahun ke setahun Sarawak telah dihubungi untuk penerimaan kawasan-kawasan · ini diperlukan untuk Rang Undang-undang ini yang mana dimajukan bagi faedah rakyat sama ada pandangan-pandangan · dari Kerajaan­ melalui pembalakan atau perlombongan atau kerajaan Negeri telah diambil kira dalam untuk kemajuan tanah bagi pertanian. penggubalan Rang Undang-undang ini. Soalannya adalah sama ada kawasan-kawasan itu diutamakan untuk keuntungan ekonomi Di negara kita perbezaan iklim, topografi, sahaja tanpa memikirkan apa akan terjadi geologi, tanah-tanah, wilayah-wilayah dan kepada keadaan alam sekelilingnya. 11967 11 DISEMBER 1979 11968

Seperti yang telah saya nyatakan dalam saya telah menegaskan tujuan-tujuan keadaan arus pembangunan negara yang penubuhan Taman-taman Negara. Saya juga begitu pesat , saya tidak nafikan yang membangkitkan peristiwa-peristiwa yang sebahagian dari keadaan semulajadi kita berlaku yang mana tanam-tanaman, harta­ terpaksa dimusnahkan bagi mendapat basil benda, dan adakalanya nyawa terancam oleh yang diperlukan. Namun demikian, adalah hidupan liar. Ini berlaku oleh kerana alam perlu untuk kita memelihara dan semulajadi di mana habitat hidupan liar itu memperlindungi kawasan-kawasan yang telah tergugat disebabkan oleh pembukaan tertentu di seluruh negara bagi mempastikan tanah dan perlombongan serta pembalakan, yang sumber alam semulajadi yang berbeza­ yang menyempitkan kawasan-kawasan beza itu akan wujud selama-lamanya. · hidupannya. Kementerian saya terpaksa Caranya adalah dengan mengadakan memusnahkan hidupan-hidupan liar seperti perimbangan yang praktik dalam penggunaan gajah dan harimau bagi mempastikan rakyat sumber asli negara ini secara pengurusan yang tidak kerugian dan hilang jiwa. 'pragmatic' . Ianya akan dilaksanakan di bawah perundangan khas ini. Saya juga telah menerangkan-kawasan Tuan Yang di-Pertua, di dalam hutan belantara di negara ini adalah melaksanakan undang-undang ini, bukanlah diperlukan dari segi mendapatkan bahan­ bermakna . yang Kerajaan tidak dapat bahan benih pertanian dan haiwan. melaksanakan rancangan-rancangan pemba­ Contohnya, pokok durian, rambutan, langsat , ngunannya dari segi mengeksploitasikan yang terdapat di dusun-dusun sekarang adalah sumber-sumber alam semulajadi ini tetapi berasal dari kawasan hutan. Kawasan hutan perlak�anaannya akan berasas kepada semulajadi itu merupakan "agricultural genes kepentmgan serta keutamaan dari segi stock" yang tidak harus kita hapuskan bagi pengguna�n (utilization) dalam perancangan memberi peluang kepada ahli-ahli sains yang leb1h mendalam dan berpanjangan negara untuk menyiasat dan mengkaji bagi "long-term". mempelbagai dan memperbanyakkan jenis· jenis buah-buahan yang berfaedah untuk Di akhir-akhir ini pernah berlaku peristiwa­ sumber makanan manusia. peristiwa yang mana tanam-tanaman, harta­ benda, dan adakalanya nyawa terancam oleh hidupan liar seperti gajah, harimau dan lain­ Dari aspek nilai keindahan alam semulajadi lain. Ini disebabkan oleh kerana alam (estatik) pula, hutan belantara kita adalah di semulajadi yang mana habitat hidupan liar itu antara yang tertua di dunia yang telah diakui telah tergugat disebabkan oleh pembukaan oleh pakar-pakar antarabangsa. Setengah tanah dan perlombongan serta pembalakan. daripada tumbuh-tumbuhan dan kayu-kayan Oleh kerana kawasan-kawasan habitat yang berada dalam hutan belantara negara ini hidupan liar itu menjadi sempit, maka tiada berumur lebih daripada 130 juta tahun. Pada jalan lain bagi hidupan liar dalam kawasan masa ini amat sedikit sekali diketahui yang berkenaan mengancam keselamatan, keadaannya yang perlu diadakan penyiasatan­ harta-benda dan nyawa rakyat. Kementerian penyiasatan selanjutnya. Hutan belantara �ra telah banyak memusnahkan hidupan­ negaJ"a ini boleh dikatakan sebagai gedung ilmu yang tidak terhingga yang terbentang hidupan liar seperti gajah dan harimau bagi mempastikan yang rakyat tidak kerugian. luas untuk penyelidikan bagi faedah manusia. Selain dari itu, beberapa program juga telah Pengekatan hutan�liutan belantara itu cialam diadakan seperti memindahkan gajah-gajah keadaan semulajadi di bawah perundangan ini bagi mengelakkan kerosakan di kawasan­ bukan sahaja akan mengekalkan hutan·hutan kawasan pembangunan tanah yang belantara itu tetapi juga semua peringkat diusahakan pada masa ini. . tumbuh-tumbuhan dan hidupan-hidupan liar dalam kawasannya yang mana ahli-ahli sains Saya mohon menyambung ucapan saya negara kita sendiri akan mendapat peluang yang telah dimulakan pada petang semalam mengkaji khasnya bagi mendapat baka-baka apabila saya kemukakan Rang Undang· haiwan dan ternakan serta untuk pertanian --· .undang Taman Negara. Di dal� ucapan itu yang diperlukan. - 11969 11 DISEMBER 1979 11970

Dari segi rekreasi dan keindahan alam mengucapkan setinggi-tinggi tahniah kepada semulajadi pula, kita memerlukan kawasan­ Yang Berhormat Menteri yang telah berjaya kawasan semulajadi untuk dinikmati oleh. membentangkan Rang Undang-undang yang rakyat khususnya dengan pembangunan sepatutnya telah dibentangkan beberapa perbandaran dan perindustrian yang berlaku tahun dahulu. sekarang dan yang akan datang. Rakyat yang hidup di bandar-bandar atau kawasan­ Taman Negara adalah merupakan satu kawasan yang telah dimajukan akan unsur semulajadi yang selama ini tidak memerlukan tempat-tempat rekreasi yang mendapat pengiktirafan yang sewajamya. semulajadi ini. Tempat-tempat yang indah Dengan pusaka yang begitu berharga kita yang terdapat di negara ini sebagai suatu haruslah mengawasi supaya hutan kita itu kehendak rekreasi. Walaupun pada masa ini tidak dieksploitasi dengan sewenang­ dalam peringkat pembangunan negara kita, wenangnya seperti mana yang telah berlaku di kemahuan atau kehendak rakyat untuk masa yang sudah-sudah. Tidak syak lagi tempat-tempat rekreasi semulajadi ini belum bahawa di masa-masa akan datang kawasan­ begitu ketara, tetapi dari pengalaman yang kawasan hutan kita yang tidak diusik adalah telah dirasai oleh negara-negara maju yang terdiri daripada kawasan-kawasan yang ada telah memusnahkan alam semulajadi mereka, dalam Taman-taman Negara. ' Kawasan­ perkara ini amat dikesali oleh mereka. Oleh .kawasan ini sudah tentu akan memberi faedah itu terpulanglah kepada kita dan adalah yang amat besar kepada negara dan rakyat menjadi tanggungjawab Kerajaan untuk dan terutama sekali kepada pencinta-pencinta menentukan yang pengurusan sumber­ alam seluruhnya. sumber alam negara ini diuruskan dengan Di dalam menyambut Rang Undang­ secara praktik dari segi penggunaan yang undang ini juga saya sangat sukacita optima, pemeliharaan yang sempuma dengan mendengar daripada penerangan Yang mengadakan perimbangan dalam 'ecos�stem' Berhormat Menteri tadi bahawa Rang itu. Caranya adalah untuk mengecilkan Undang-undang ini telah mendapat kekacauan atau kemusnahan dari segi persetujuan daripada semua negeri-negeri di keadaan alam sekeliling serta somber alam dalam Semenanjung Malaysia. D

' ' 11971 11 DISEMBER 1979 11972

jaJan, lapanganterbang, empang dan kolam Fasal 7 Rang Undang-undang ini air, hotel atau lain-lain pembinaan dalam memperuntukkan penubuhan Jawatankuasa kawasan sesuatu Taman Negara. Taman Negara. Jawatankuasa ini akan dilantik oleh Menteri yang berkenaan yang Di sini saya suka mendapat pengakuan termasuk secara otomatik Setiausaha daripada Yang Berhormat Menteri bahawa Kerajaan Negeri sebagai Pengerusi dan lain­ segaJa aktiviti-aktiviti yang saya sebutkantadi lain. Dalam perlantikanini adaJah diharapkan tidak akan · dijaJankan melainkan sudah agar pihak Menteri yang berkenaan jangan diadakan apa yang dikatakan daJam bahasa melantikahli-ahli ini daripada golongan orang Inggeris, "environment impact assessment kenamaan sahaja di negeri-negeri itu ataupun study" ataupun kajian yang mendalam Kerajaan Pusat . bersangkut dengan "environment impact". Bagi fikiran saya kajian tersebut amatlah Fasal 4 pula menguntukkan atau mustahak kerana ini akan menepati memberikan tujuan Rang Undang-undang ini perenggan akhir seksi 664 Rancangan dikemukakan. Binatang-binatang liar Malaysia Ketiga yang berbunyi: memang banyak jenisnya di negara kita ini. Dengan adanya Rang Undang-undang ini "Matlamat akhir Kerajaan Persekutuan dapatlah dikawal, dipelihara dan dibiakkan dengan kerjasama Kerajaan-kerajaan dengan rapi oleh pihak Ketua Pengarah Negeri iaJah untuk menentukan setakat Taman Negara di tiap-tiap negeri atau yang boleh supaya aktiviti-aktiviti manusia Kerajaan Pusat. adaJah seimbang dengan kehendak aJam sekitar di sekelilingnya. Untuk mencapai Dalam banyak-banyak jenis hidupan liar maksud-maksud ini Kerajaan menyedari di ini, banyak yang telah luput atau payah atas perlunya menseimbangkan matlamat hendak dilihat l8gi di muka bumi negara kita untuk mencapai kemajuan ekonomi dan ini seperti harimau, badak yang ada beberapa sosial di suatu pihak dengan mustahaknya jenis, gajah, tapir dan lain-lain. memelihara keadaan aJam sekitar dengan juga memIJeruntukkan cara menjaJankan environment impact Fasal 4 pemeli­ tumbuh-titmbuh.andim studies secara tetap yang boleh membawa haraan benda-benda kepada perseimbangan antara kedua". yang mempunyai kepentingan dari segi kaji bumi. Setahu saya ada banyak jenis orkid yang Dengan ini, saya dengan penuh sukacitanya tumbuh liar di hutan belantara, yang cantik­ menyokong Rang Undang-undang ini. cantik yang kita tidak pemah lihat. Ini juga patut dikaji dan dipamirkan agar peminat­ Tuan Yang dl-Pertua: Ahli Yang peminat orkid di seluruh dunia amnya dan di Berhormat dari Parit. negara ini khasnya akan dapat membelinya. 6.25 ptg. Ini juga akan dapat menambah sumbangan pendapatan negara kita.

Tuan Mohd. Bakri bin Abdul Rais (Parlt): Dalam memelihara hidupan-hidupan liar Tuan Yang di-Pertua;- saya bangun untuk Pejabat Mergastua (Game Wardens) menyokong Rang Unda1lg.,;undang Taman hendaklah memberikan kerj asama yang erat Negara tahun 1979. Dalam pada itu saya suka kepada Ketua Pengarah Taman Negara daJam hendak memberi beberapa pandangan saya memelihara hidupan liar kita. mengenai perkara ini. Tuan Yang di-Pertua, selain daripada itu, Taman Negara sepatutnyadiperluaskan lagi saya hendak menarik perhatian Yang ke seluruh negara kerana banyak daripada Berhormat Menteri yang berkenaan supaya rakyat kita di negara ini masih tiada tahu di pembinaan seperti jaJan, empang, kolam air, mana letaknya Taman Negara. Dengan hotel, rumah rib.at dan rumah kediaman bagi adanya Rang Undang-undang ini banyak pekerja-pekerja hendaklah dilaksanakan aktiviti dapat dijaJankan untuk menarik sebelum kawasan yang dicadangkan menjadi pelancung dari dalam dan luar negeri untuk Taman Negara ini dijadikan kawasan melihat hidupan liar yang terdapat di negara melombong atau kawasan mencarigali bijih kita yang mempunyai banyak hidupan liar . kerana kalau dibiarkan perkara ini berlaku

. i I 11973 11 DISEMBER 1979 11974

Taman Negara yang dimaksudkan akan ingin memberi sedikit sebanyak komen menjadi Taman Bunga pula. Oleh itu, saya tentang Rang Undang-undang ini. berharap kepada Kerajaan Negeri masing­ masing supaya jangan meluluskan lesen Adalah kena pada masanya bagi Kerajaan mencarigali atau mengorek bijih di kawasan mengemukakan Rang Undang-undang ini yang berkenaan. Oleh itu saya suka kerana semasa negara kita menjalankan mengesyorkan di Dewan yang mulia ini agar berbagai pembangunan dengan hebatnya kita Kerajaan Negeri dapat bekerjasama dengan akan menghadapi bahaya bahawa kita akan Kerajaan Pusat dan jangan terlalu kehilangan ataupun merupakan hidupan liar, mementingkan basil bumi seperti logam, tumbuh-tumbuhan dan benda-benda yang emas, bijih timah dan lain-lain di kawasan mempunyai kepentingan dari segi kaji bumi, yang berkenaan. kaji purba, sejarahdan lain-lain. Dalam perenggan 10 (2) iaitu mengenai Tujuan Rang Undang-undang ini adalah perkara pengendalian Taman Negara ini saya amat baik tetapi saya ragu-ragu matlamat­ rasa eloklah didirikan Pejabat-pejabat matlamat Rang Undang-undang ini tidak dapat dicapai kerana Rang U ndang-undang Ke!ajaan seperti Pejabat Game Warden, Pe1abat Hutan di kawasan tersebut untuk ini mempunyai beberapa kelemahan mengelakkan daripada berlakunya (loopholes). pemburuan secara haram dan penebangan (Tuan (Timbalan) Yang di-Pertua mem­ pokok yang tertentu yang kini banyak berlaku pengerusikanJa watankuasa) di Taman Negara, Pahang. Selaindaripada itu patut diperluaskan iklan Misalnya, Tuan Yang di-Pertua, Fasal 10(2) mengenai Taman Negara di dalam dan di luar membenarkan Kerajaan Negeri di bawah negeri. Pada hari ini rakyat Malaysia lebih kedudukan-kedudukan tertentu mencarlgali dan melombong mana-mana bahagian mengenali Templer · Park dari mana-mana Taman Negara kerana banyak kemudahan kawasan yang telah diwartakan sebagai diperolehi di sana, lagi pun berhampiran Taman Negara. Ini adalah suatu escape clause dengan jalan utama Persekutuan. yang mungkin akan digunakan oleh Kerajaan­ kerajaan Negeri untuk mengeluarkan lesen­ Di dalam negara kita hari ini, sepanjang lesen mencarigali dan perlombongan dan yang saya tahubelum ada lagi Taman Negara tujuan mengadakan Taman Negara tidakakan yang lengkap dengan hidupan liar atau merin. dapat dicapai. Negara kita ini dikelilingi oleh air dan banyak tempat yang sesuai untuk dijadikan Taman Fasal 3 pula mengatakan Pihakberkuasa Negara iaitu marine area seperti Pulau Negeri boleh di atas permintaan Menteri Pangkor atau sepanjang Selat Melaka dan di menyimpan mana-mana tanah Negeri bagi Pantai Timur di mana terdapat banyak jenis �aksud suatu Taman Negara, tetapi tidak karang, siput yang berwarna warni, ikan dan d1sebut apa akan terjadi jika Pihakberkuasa Negeri tidak mahu bersetuju atau tidak mahu �uga penyu yang berbagai-bagai jenis. Saya 1uga banyak menyimpan bermacam jenis mendengar cadangan Menteri itu. Apakah siput, karang yang terdapat daripada Pantai tindakan yang boleh diambil oleh Kerajaan-­ Timur. Ini bermakna Taman Negara bukan Persekutuan ataupun Kerajaan Negeri boleh �aja boleh.<.!�.5!a�E_di_dar�t sahaja bahkan melambatkan perlaksanaan cadangan d1 laut pun boleh. Sekianlah sahaja, terima �enteri itu atau kawasan itu hanya · kasih. d1serahkan selepas sumber�sumber asli habis �i�rgunakan atau alam sekeliling semula TuanYang di-Pe rtua: Yang Berhormat dari Jadinya telah hancur sama sekali. Teluk Anson. Fasal 9 pula memperuntukkan 6.30 ptg. Pihakberkuasa Negeri boleh memajak dan membenarkan pembinaan dan Tuan Au How Cheong (Teluk Anson): Tuan penyenggaraan jalan, lapangan terbang, Yangdi-Pertu a, di samping menyokong Rang empang dan kolam air dan lain-lain. Adalah Undang-undang Taman Negara, 1979 saya tidak disebut pihak mana akan membiayai 11975 11 DISEMBER 1979 11976 perbelanjaan pembinaan-pembinaan itu. betapa pentingnya mengadakan Taman­ Jika pihak Kerajaan Persekutuan ber­ taman Negara itu dan mempunyai semangat tanggungjawab atas pembinaan-pembinaan yang sama untuk menjayakan Rang Undang­ itu, bolehkah Kerajaan Pusat mendapat balik undang ini. Saya berharap juga Kerajaan (recoup) perbelanjaan-perbelanjaan itu Persekutuan akan mendapat kerjasama daripada keuntungan yang diperolehi dari daripada Kerajaan-kerajaan Negeri untuk perlombongan yang dibenarkan di bawah mencapai objektif yang dikehendaki itu. Fasal 10 (2) itu? Tuan (Timbalan) Yang di-Pertua: Yang Fasal 7 (3) menyatakan jawatankuasa Berhormat dari Kuala Lumpur Bandar. hendaklah bertindak mengikut arahan-arahan yang dikeluarkan oleh Majlis Penasihat 6.35 ptg. Taman Negara. Tetapi tidak disebut di mana­ mana pun apakah tindakan boleh diambil dan Tuan Lee Lam Thye (Kuala Lumpur apakah denda boleh dikenakan jika Bandar): Tuan Speaker, saya ingin memberi jawatankuasa itu tidak mematuhi arahan­ sedikit pandangan saya terhadap Rang arahan Majlis Penasihat itu. Undang-undang Taman Negara yang telah dibentangkan oleh Yang Berhormat Menteri Oleh yang demikian adalah amat mustahak yang berkenaan. dan perlu bagi Kerajaan-kerajaan Negeri memahami dan bersetuju dengan Rang Yang pertama saya suka mengalu-alukan Undang-undang ini yang akan menjadi Akta pembentangan Rang Undang-undang Taman kelak. Kerajaan-kerajaan Negeri haruslah Negara oleh kerana saya menganggap bahawa bekerjasama serta bertindak selaras dengan ini ialah satu tindakan ataupun satu langkah tujuan penubuhan Taman-taman Negara. yang telah kita nanti begitu lamanya. Saya Tanpa kerjasama Kerajaan-kerajaan Negeri ingin menyatakan di sini bahawa apa yang itu, nilai Rang Undang-undang ini adalah mustahak untuk menjayakan perlaksanaan kurang daripada harga kertas yang mencitak Rang Undang-undang ini ialah untuk Rang Undang-undang ini. menentukan bahawa ahli-ahli yang dilantik untuk menjadi ahli-ahli Majlis Penasihat itu Saya berkata demikian, Tuan Yang di­ patutlah dianggotai oleh wakil-wakil yang Pertua, kerana terdapat bukti-bukti yang benar-benar mempunyai kelayakan menunjukkan Kerajaan-kerajaan Negeri kepakaran scientific tentang hal ehwal alam tidak selalunya mengikut dasar-dasar sekitar dan juga taman. Kerajaan Persekutuan. Kerajaan-kerajaan Negeri kerapkali tidak memahami atau tidak Dalam aspek ini saya menyokong apa yang mempedulikan dasar-dasar Kerajaan Pusat. telah dibentangkan oleh Wakil dari Kuala Misalnya, Kerajaan Persekutuan meng­ Muda bahawa pihak Kerajaan patutlah galakkan penubuhan industri-industri yang menentukan bahawa hanya mereka yang berdasarkan pertanian (agro-based industry) benar-benar layak dilantik untuk menjadi di kawasan-kawasan luar bandar tetapi ahli-ahli Majlis Penasihat supaya mereka Kerajaait-kerajaan Negeri kadang-kadang dapat memainkan satu peranan yang penting meletakkan berbagai halangan yang tidak dalam memberi nasihat kepada pihak menggalakkan pelaburan itu. Kerajaan tentang perjalanan Rang Undang­ undang ini. Di dalam buku Rancangan Malaysia Ketiga, muka surat 265 Jadual 11 (3) pula ada Di samping itu saya lll,gtn juga disebutkan kawasan Endau/Rompin mengesyorkan bahawa di antara wakil-wakil dirancangkan sebagai salah sebuah Taman yang akan dilantik untuk menjadi ahli-ahli Negara tetapi Pihakberkuasa Negeri pula Majlis Penasihat ini pihak Kementerian boleh telah mengeluarkan lesen·lesen untuk memberi pertimbangan untuk melantik perusahaan pembalakan. seorang wakil daripada Persatuan Pelindung Alam Sekitar supaya wakil itu akan Oleh yang demikian, saya sangat berharap berpeluang memberikan sumbangan yang Kerajaan-kerajaan Negeri akan menyedari bermakna terhadap Majlis ini. 11977 11 DISEMBER 1979 11978

Akhirnya,saya suka mengesyorkan bahawa ini maksudnya, maka siang-siang lagi saya pihak pelaksanaan patut sentiasa mengawasi mencadangkan kepada Yang Berhormat perjalanan Rang Undang-undang ini dan jika Menteri yang berkenaan supaya hakikat ini terdapat apa-apa kelemahan, pihak pelaksana kita hentikan kerana saya dapati kalau Irita patutlah mengemukakan syor-syor melalui hendak membenarkan jauh sekali daripada pindaan yang sesuai terhadap Rang Undang­ menggalakkan sebarang pemburuan atau undang ini. penangkapan hidupan liar di dalam·kawasan­ kawasan Taman Negaraini maka sudah tentu Tuan (Timbalan) Yang di-Pertua: Yang tujuan asal kita menubuhkan Taman Negara Berhonnat dari Tanah Merah. ini telah hilang sama sekali. 6.38 ptg. Saya menyebut perkara ini kerana saya Tuan Hussein bin Mahmood (Tanah sayang akan kehidupan liar di negara ini Merah): Tuan Yang di-Pertua, saya ingin kerana sehingga beberapa tahun yang lepas menyentuh sedikit sahaja mengenai Rang kita dapati dari masa ke semasa keadaan Undang-undang ini. kehidupan liar dan tumbuh-tumbuhan di negara ini semakin lama semakin pupus. Pertama sekali saya ingin mengalu-alukan Misalnya di dalam Taman Negara sahaja Rang Undang-undang ini iaitu dengan sehingga beberapa tahun lepas daripada bertujuan sebagaimana yang disebutkan kawasan seluas l ,6n batu persegi, bilangan dalam Fasal 4 iaitu untuk memelihara dan gajah-gajah yang dikesan tidak sampai 100 memperlindungi hidupan liar, hidupan ekor, bilangan seladang yang dikesan tumbuh-tumbuhan dan sebagainya. Dalam mungkin lebih kurang daripada itu, bilangan hal ini saya inginmengalu-alukan apatah lagi badak sum bu sumatra (Sumatran rhino) mengingatkan bahawa di negara kita ini dua mungkin setakat 5, Tapir walau buah taman rimba yang paling dikenali iaitu bagaimanapun masih banyak lagi, begitulah Taman Rimba Templer dan Taman Negara di juga rusa, harimau dan sebagainya. Tetapi Pahang, Trengganu dan Kelantan. kalau Irita membenarkan sebarang Saya mengalu-alukan juga kerana setakat pemburuan ataupun sport rekreasi dalam yang saya tahu beberapa tahun yang lepas bentuk pemburuan ini maka binatang­ TamanRimba Templer yang luasnya kira-kira binatang ini juga akan luput. Begitujuga saya 2,960 ekar itu telah diselenggarakan dengan dapati di dalam Taman Rimba Templer secara voluntary oleh . pihak-pihak yang (Templer Park) sehingga mengikut laporan tertentu dan mungkin dengan adanya Rang beberapa tahun yanglepas kita dapati banyak Undang-undang ini maka Taman Rimba sekali jenis-jenis burung-burung yangdidapati Templer ini diselenggarakan dan juga ·akan di dalam kawasan ini sekurang-kurangnya dijaga oleh pihak Kerajaan sendiri di bawah terdapat 120jenis daripada sebanyak600 yang Rang Undang-undang yang akan diluluskan dapat dikesankan di dalam seluruh ini nanti. Semenanjung Malaysia ini. Dan begitu juga jenis serangga yang begitu banyak, bahkan Tuan Pengerusi, satu perkara yang saya kitadapati kalau tidak silap saya daripada 900 hendak sentuh di sini ialah dalam Fasal 4, jenis kupu-kupu yang didapati ada terdapat tujuan yang saya sebutkan tadi ada sejenis kupu-kupu yang bemama "Rajah menyebutkan iaitu untuk memajukan Brooke's Birdwing" yang diiktiraf sebagai pendidikan, kesihatan, nilai estetik dan salah satu yang paling cantik di dunia. cekreasi orang ramai. Saya ingin minta Yang Berhormat Menteri memberi keterangan yang Saya bersyukur kerana saya dapat faham lebih Ianjut apakah yang dimaksudkan dengan bahawa kupu-kupu ini dilindungi (protected) "rekreasi". Adakah rekreasi ini yang setakat hari ini. Apa yang mengkhuatirkan bermaksud sport ataupun yang termaksud di saya ialah dalam segi pemburuan atau dalam kemungkinan-kemungkinan pem­ memburu kupu-kupu ataupun memburu buruan dibenarkan sekali-sekali di dalam binatang-binatang kecilyang lain-lain kadang­ kawasan-kawasan Taman Negara yang akan kadang bukan sahaja kupu-kupu yang lain Irita tubuhkanini. Kalau iniada kemungkinan diburu bahkan "Rajah Brooke's Birdwing"ini 11979 11 DISEMBER 1979 11980 mungldn terkena buru dan orang yang hendaklah diataskan daripada kepentingan­ mem�uru atau orang yang hendak menangkap kepentingan perlombongan, kepentingan kupu-kupu yang lain dari segi penyelidikan membalak umpamanya atau kepentingan­ mungkin pada awalnya tidak berhajat hendak kepentingan yang lain. Kita akan merasa menangkap jenis kupu-kupu ini tetapi kesan keciwa kalau sekiranyaBukit Takun di Taman atau akibat daripada environment Rimba Templer yang hanya berhampiran penangkapan itu sudah tentu akan membawa lebih kurang sebelas batu dari bandar Kuala kesan yang tict.lkbaik kepada jenis kupu-kupu Lumpur itu kalau dijadikan sebagai quarry, ini. Maka sudah tentulah akan menimbulkan sebagai contohnya. Waiau bagaimanapun masalah penghijrahan kupu-kupu ini dari satu dalam hal ini saya pemah terdengar, iaitu tempat ke satu tempat. dalam dua tiga tahun yang lepas ada orang mempersoalkan apabila kepentingan manusia Perkara yang keduanya saya rasa mungkin berhadapan dengan kepentingan hidupan liar soal menangkap ikan di dalam sungai-sungai maka kepentingan manusia adalah lebih di mana terletaknya Taman-taman Negara mengatasi daripada kepentingan hidupan liar. yang kita maksudkan ini hendaklah dihadkan atau seboleh-bolehnya kita hapuskan Dalam hal ini mungkin kita dapat langsung, ataupun kalau perlu sangat kita mengatakan kalau hendak dipilih di antara tentukan waktu yang tertentu sahaja .. kepentingan manusia daripada kepentingan hidupan liar, binatang-binatang atau serangga Dalam hal ini saya mintalah supaya amalan sudah tentu kepentingan manusia diperlukan. menuba ikan di sebarang sungai diharamkan Tetapi dalam satu aspek yang lain, kita kerana menuba ikan, bukan sahaja memelihara binatang-binatang atau pun kita menentukan ik an-ikan tertentu yang luput, memelihara tumbuh-tumbuhan yang asli di lupus atau mati bahkan seluruh baka ikan itu negara ini dengan secara tidak langsung kita mungkin mati. Saya sedar bahawa adalah menolong manusia sendiri. Dalam kebanyakan sungai-sungai di negara kita ini ertikata seperti mana yang disebutkan oleh Kerajaan telahpun mengharamkan daripada Yang Berhormat Menteri tadi mungkin menuba ikan. Di Taman Negara perkara ini bahan-bahan ubat-ubatan, mungkin bahan­ saya harap benar-benar diperhatikan. bahan penyelidikan, mungkin juga dari segi Satu perkara.lagi mengenai dengan rekreasi hendak mencari ubat-ubatan yang tertentu juga. Rekreasi nilai estetik atau kesihatan terpaksa digunakan binatang-binatang yang mungkin kita dapati dari masa ke semasa tertentu dari masa ke semasa sebagaimana pihak yang bertanggungjawab mengenai orang menggunakan 'guinea pig' untuk Taman Negara ini akan memberi lesen kepada mencari atau menemui ubat-ubatan yang orang-orang yang tertentu untuk melihat-lihat. tertentu. binatang liar atau bird watching. Saya Tuan Yang di-Pertua, hidupan-hidupan liar meminta supaya pemberian lesen ini sama ada binatang ataupun pokok-pokok dan hendaklah benar-benar diawasi kerana bu.kan setakat usaha-usaha hendak meliha� atau sebagainya yang kita dapati di dalam Taman­ hendak memerhati binatang-binatang liar itu taman Negara kita pada hari ini hendaklah dilindungi dengan apa cara sekalipun untuk sahaja terhadap burung atau binatang­ binatang berkenaan sahaja tetapi ini juga generasi kita masa depan. Tanpa ragu-ragu boleh menakutkan kepada binatang-binatang lagi ianya akan lenyap sekiranya kita membenarkan pemusnahan keadaan alam yang lain. semulajadi yang didiami oleh hidupan liar Satu perkara lagi saya mintalah supaya atau binatang-binatang tersebut. Ini saya pihak Taman Negara terutama sekali maksudkan ialah supaya kita tentukan Kementerian ini benar-benar bersungguh­ bahawa Taman Rimba Templer yang hanya sungguh supaya apabila timbul conflict of seluas 2,960 ekar ataupun lebih kurang 3, 4 interests, di antara pihak-pihak tertentu maka batu persegi itu hendaklah benar-benar hendaklah usaha-usaha yang berkesan kalau disimpan kerana saya khuatir, kerana perlu 'high-powered Committe' diadakan keadaan kedudukan Taman Rimba Templer supaya kepentingan Taman Negara ini ini adalah terlalu dekat dengan Bandaraya 11981 11 DISEMBER 1979 11982

Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur mungkin pembiakan, kalau boleh dijadikan satu hari keadaan ini akan dihimpit sedikit umpamanya orang hutan itu dicari jalan demi sedikit kalaupun tidak kerana supaya membiak sebab sekarang hampir tidak pembangunan-pembangunan dari segi ada lagi. perlombongan atau pembalakan tetapi mungkin dari segi pembangunan­ Yang kedua satu jenis binatang yang pembangunan fisikal yang lain. terdapat di Indonesia dan tidak ada di negeri luar dan saya percaya di Malaysia pun tidak Saya rasa negara ini masih lagi mempunyai ada iaitu "Biawak Komodor". Ini menarik ruang dan tanah yang luas untuk dibina dan perhatian dunia luar sebab tidak ada di dalam dibangunkan dari segi pembinaan fisikal yang dunia ini hanya satu tempat sahaja iaitu lain daripada kita menyentuh berapa ratus Indonesia. Dan saya difahamkan pemah satu atau ribu ekar Taman-taman Negara di mana masa dihadiahkan oleh pihak kerajaan akan menjadi tempat rekreasi dalam erti kata Indonesia kepada Zoo Negara sepasang, tempat rihat atau tempat bermain bagi tetapi difahamkansudah mati. Oleh kerana ini jenerasi kita yang akan datang . Maka dengan jenis binatang yang ganjil sekali di dalam kata-kata itu, Tuan Yang di-Pertua, saya dunia, saya berharap pihak Kementerian ini menyokong Rang Undang-undang ini. dapat berhubung dengan kerajaan Indonesia supaya dapat dibeli beberapa ekor kemudian Tuan (Timbalan) Yang di-Pertua: Yang Berhonnat dari Panti. dibiak di Taman Negara kita.

6.51 ptg. Selain daripada itu, Tuan Yang di-Pertua, oleh kerana tujuan Taman Negara ini bukan Tuan Yusofbin Malim Kuning: Tuan Yang sahaja di daratan, di dalam hutan, bahkan di-Pertua, saya ingin menyentuh sedikit termasuk juga lautan. Pada hari ini kita lihat sahaja berhubung dengan Rang Undang­ pelancung-pelancung apabila pergi ke undang Taman Negara yang dibentangkan di Amerika Syarikat atau mereka yang ingin ke Dewan yang mulia ini. Amerika Syarikat, mereka tidak berhenti­ henti membualkan atau menceritakan kisah Saya tidak mahu menyentuh clause demi bagaimana orang-orang Amerika dapat clause, cuma saya ingin memberi pandangan menjinakkan ikan jenis ikan Lumba-lumba kepada Yang Berhormat Menteri iaitu di dan dijadikan pertunjukan (show) kepada antara beberapa jenis binatang-binatang liar pelancung-pelancung. Pertunjukan ini juga yang tidak ujud di negara lain hanya ujud di menarik pelancung-pelancung untuk datang Tenggara Asia khususnya di Malaysia iaitu ke California umpamanya untuk menengok seperti Orang Hutan. Orang Hutan ini bagaimana latihan dijalankan sehingga ikan­ memang tidak ada di negeri luar dan hari ini ikan lumba-lumba ini dapat diberi pelajaran saya difahamkan banyak badan-badan dunia dan mengikut latihan yang . dilatih oleh luar terutamanya scientist-scientist yang cuba jurulatihnya. Sungguh menakjubkan. Dan datang mencuri-curi orang hutan ini di hutan· kalau perkara ini dapat diadakan di Amerika hutan Sabah dan Sarawak yang berhampiran Syarikat maka saya percaya tidak mustahil dengan Borneo. Tempat tinggal asal Orang pantai-pantai kita yang begitu indah dan Hutan ini ialah terdapat banyak di Borneo banyak, sama ada di Malaysia Timur ataup!J:D dengan sebab ada kajian-kajian sains di Malaysia Barat, pihak Kementerian.patut dijalankan kepada Orang-orang Hutan ini. menghantar satu rombongan . khusus untuk , Jadi begitu interest sekali terutama orang­ mengkaji atau mempelajari di Amerika orang barat ingin mengetahui lebih lanjut. Syarikat bagaimana cara mereka mendidik

Bila kita te11goktujuanRang Undang-undang ikan ini · supaya dapat dijadikan bahan ini diujudkan makabagaimana kita tuntun� kepada pelancung-pelancurig sama mengadakan umpamanya MAJUTERNAK. ada pelancung-pelancung luar negeri dan MAJUTERNAK hari ini dapat membaikkan lebih-lebih lagi pelancung-pelancung dalam binatang dengan kepandaian dan dengan cara negeri sendiri. Saya harap pihak Kementerian saintifik. Saya harap pihak Kementerian ini akan dapat mengusahakan ini dalam jangka nanti akan mengadakan yunit-yunit masa yang akan datang ini. 11983 11 DISEMBER 1979 11984

Tuan Yang di-Pertua, saya tidaklah hendak Berkenaan dengan Fasal 9 Environmental menyentuh panjang dan dengan ini, saya Impact Assessment akan dijalankan bagi menyokong sepenuhnya Rang Undang­ kawasan-kawasan yang dicadangkan untuk undang ini. dieksploitasikan oleh Kerajaan Negeri bagi kawasan dalam mana-mana Taman Negara. Tuan (Timbalan) Yang di-Pertua: Sekarang Kita akan menghalusi kerana fasal itu saya jemput Yang Berhormat Menteri menentukan Kerajaan Negeri boleh menjawab. mengekspolitasikan kawasan-kawasan itu 6.56 ptg. dengan persetujuan Menteri yang bertanggungjawab. Jadi, selagi saya menjadi Menteri, saya bolehlah memberi jaminan Tan Sri Ong Kee Hui: Tuan Yang di-Pertua, kepada Ahli-ahli Yang Berhormat saya tidak terlebih dahulu saya hendak ucapkan ribuan akan sewenang-wenangnya memberi terima kasih atas sokongan yang diberi kepada persetujuan saya sendiri untuk kawasan­ Rang Undang-undang ini oleh beberapa Ahli­ kawasan reserve diekspolitasikan oleh mana­ ahli Yang Berhormat dari Kuala Muda, Parit, Teluk Anson, Kuala Lumpur Bandar, Tanah mana pihak tanpa mengkaji "Environmental Impact Assessment". Merah dan Panti yang mana telah memberi banyak teguran-teguran, pandangan­ pandangan serta cadangan-cadangan yang Saya juga mengucapkan terima kasih membina. Semua syor-syor dan cadangan­ kepada Ahli Yang Berhormat dari Parit atas cadangan ini akan diambil perhatian oleh sokongannya mengenai kepentingan Taman Kementerian saya. Negara. Syor-syor Yang Berhormat itu berkenaan dengan Fasal 4 dan 7 akan diambil Berhubung dengan perhatian yang diberi perhatian oleh Kementerian saya iaitu oleh Ahli Yang Berhormat dari Kuala Muda mengenai perlantikan pegawai dari Kerajaan berkenaan dengan Fasal 5--Majlis Penasihat, Negeri dan juga mengenai jenis-jenis hidupan perhatian akan diberi kepada cadangan Ahli liar seperti gajah, badak, harimau dan Yang Berhormat itu berkenaan dengan sebagainya. Tidak ketinggalan syor AhliYang perlantikan ahli-ahli Majlis dan ahli-ahli sains Berhormat mengenai pengurusan Taman sepertiahli-ahli Kajibumi, Kaji Manusia, Kaji Negara juga akan diberi perhatian. Purba dan lain-lain akan dilantik. Ini Berkenaan dengan marine reserve, perkara sebemµnyamemang disebutkan di dalam fasal ini akan diwujudkan bersama dengan jenis­ yang asal. Tetapi kerana kita hendak jenis kawasan yang lain. longgarkan supaya Ahli-ahli seperti ini akan boleh juga meliputi, seperti Yang Berhormat dari Kuala Muda sendiri yang berminat untuk Ahli yang Berhormat dari Telok Anson kebidupan liar sungguhpun bukan seorang telah menyebutkan beberapa kelemahan ahli sains boleh juga dilantik. Jadi Menteri dalam Rang Undang-undang ini. Beliau telah tidak terikat kepada seseorang yang berminat mengatakan bahawa matlamat mungkin tidak atas kehidupan liar yang tidak boleh dilantik dapat dicapai sebab banyak loophole dalam kerana dia tidak ada iktiraf saintifik. Kerana undang-undang ini. Ini saya akui, tetapi itulah kita tidak pastikan dalam fasal itu ahli­ sebenarnya jika kita tidak bertolak ansur ahli yang patut dilantik. Dalam fasal yang dalam penggubalan undang-undang ini asalnya memang ada kita sebutkan, seorang barangkali undang-undang ini tidak dapat ahli Kajibumi, seorang ahli Kaji Manusia dan dibawa ke Dewan pada hari ini. Seperti kata sebagainya yang mana patut dilantik. Ahli Yang Berhormat dari Kuala Muda tadi, Rang Undang-undang ini telah digubal lebih !. Kita tidak mahu terikat supaya kita dapat 10 tahun dahulu jadi sampai sekarang ini meluaskan perlantikan ahli-ahli penasihat itu baharu kita berjaya membawa ke Dewan ini I kepada ahli-ahli sains sahaja, tetapi jika tidak dengan semangat tolak ansur daripada ada, seperti taraf saintifik juga boleh dilantik. Kerajaan-kerajaan Negeri, maka kita telah Itulah sebabnya kita tidak tentukan ahli-ahli mencapai matlamat dengan Rang Undang­ yang patut dilantik di dalam Majlis Penasihat undang ini dapat dibawa kepada Dewan pada l itu. hari ini. 11985 11 DISEMBER 1979 11986

Berkenaan dengan permohonan membiakkan Orang Utan dalam kurungan. mencarigali, perkara ini akan dikaji dengan Saya juga mengucapkan berbanyak terima teliti iaitu memberi pertimbangan bagi kasih atas perhatian beliau itu iaitu sejenis menentukan yang usaha-usaha ini tidak akan biawak yang beliau sebutkan tadi . Apa yang merosakkan kawasan Taman Negara. telah beliau cadangkan tadi akan diambil perhatian .. Berhubung dengan cac;langan · beliau berkenaan dengan Fasal 9 dan 10 ini akan Sekianlah sahaja, Tuan Yang di-Pertua, diambil perhatian semasa pelaksariaan penjelasan saya atas teguran-teguran dan undang-undang ini. Perhubungan dengan cadangan-cadangan yang dibuat oleh Keraj aan Negeri, ini akan diadakan dengan beberapa orang Ahli-ahli Yang Berhormat. lebih rapat dan dijangka tidak akan mendatangkan masalah. Berhubung Fasal 5 Usul dikemuka bagi diputuskan, dan pelantikan Ahli-ahli Majlis, ini akan diambil disetujukan. perhatian supaya ahli-ahli yang akan dilantik Rang Undang-undang dibacakan kali yang adalah ahli-ahli pakar yang boleh memberl kedua dan diserahkan kepada Dewan sebagai sumbangan yang berfaedah. Jawatankuasa. Ahli Yang Berhormat dari Tanah Merah Dewan bersidang sebagaiJaw atankuasa. telah membawa beberapa teguran berkenaan nilai estetik dan rekreasi. Huraiannya adalah Rang Undang-undang ditimbangkan dalam untuk menentukan rakyat dapat menikmati Jawatankuasa. alam semula jadi dalam keadaan semulajadi. (Tuan (Timbalan)Yang di-Pertua mem­ Beliau telah minta keterangan mengenai apa pengerusikan Ja watankuasa) ertinya 'rekreasi' itu. Rekreasi itu bukanlah untuk pemburuan. Saya suka hendak menarik Fas al 1 hingga 11 diperintahkan menjadi perhatian Ahli Yang Berhormat itu bahawa sebahagian daripada Rang Undang-undang. pada masa sekarang jabatan yang Rang Undang-undang dilaporkan dengan bertanggungjawab itu tidak lagi digelarkan tidak ada pindaan: dibacakan kali yangketiga sebagai Jabatan Mergastua kerana mergastua dan diluluskan. ini ertinyasebagai pengeluar lesen pemburuan sahaja. Pada masa sekarang ini nama jabatan ini dikenali sebagai Jabatan Pelindungan RANGUNDANG-UNDANG Hidupan Liar dan Taman-taman Negara TIMBANGTARA (PINDAAN) (PERHILITAN) bukan Jabatan Mergastua lagi. Jadi ini sudah memberikan penjelasan BllCUll KallY11111 Kedua duICedp bahawa rekreasi itu bukan untuk pemburuan. 7. 13 mlm. Sebenarnya ini untuk kita mendapatkan kawasan-kawasan Taman Negara supaya Tlmbalan Menteri Undang-undang (Dato' dapat menikmati apa-apa yang ada dalam Abdullah bin Abdul Rahman): Tuan Yang di­ Taman Negara itu seperti binatang-binatang Pertua, saya mohon mencadangkan supaya yang disebutkan tadi iaitu kupu-kupu, orkid satu Rang Undang-undang bemama Suatu dan laio-lainnya. Ikan-ikan dalam sungai juga Akta untuk meminda Akta Timbangtara 19.52 dilindungi seperti binataog-binatang dalam dibaca kali kedua sekarang. Taman Negara dan dilarang memancing melainkan mendapat kebenaran daripada Tuan Yang di-Pertua, sebagaimana Ahli­ pegawai yang bertanggungjawab di Taman ahli Yang Berhormat sedia maklum, Pusat Negara itu. Timbangtara Perdagangan dan Penyelarasan Antarabangsa bagi Rantau Asia di Kuala Saya juga mengucapkan terima kasih atas Lumpur telahpun ditubuhkan pada lhb April, sokongan Ahli Yang Berhormat dari Panti 1978. Pusat ini telah ditubuhkan di bawah mengeriai kepentingan Taman Negara. Orang naungan Jawatankuasa Perunding Undang­ Utan adalah sejenis hidupan liar yang undang Asia-Afrika (A$ian-African Legal terancam dan segala usaha sedang diambil Consultative Committee) dengan persetujuan untuk memelihara jenis tersebut termasuk dan sokongan penuh dari Kerajaan Malaysia. 11987 11 DISEMBER 1979 11988

Pada 17hb Oktober, 1979 pusat ini mempunyai kemudahan-kemudahan sendiri telah dibuka dengan rasmi oleh Yang termasuk senarai nama-nama penimbangtara Amat Berhormat Datuk Perdana Menteri. (panel of arbitrators) yang terdiri dari j Semenjak itu pusat ini telahpun bertugas peguam-peguam yang temama dari rantau dengan secara rasmi sebagai satu lnstitusi Asia dan Pasifik dan juga dari Eropah dan Antarabangsa bagi rantau Asia dan Pasifik. Amerika. j l (Tuan Yang di-Pertua mempengerusikan Pada masa ini pusat ini tidak dapat Mesyuarat) menjalankan tugas-tugasnya mengadakan 1 timbangtara-timbangtara perdagangan an­ Di antara tugas-tugas yang dijalankan oleh tarabangsa dengan secara bebas oleh pusat ini ialah: kerana ada peruntukan-peruntukan yang (a) untuk menggalakkan timbangtara terkandung dalam Akta Timbangtara, 1952 pemiagaan antarabangsa di rantau ini; kita yang boleh mengganggui kebebasannya. (b) untuk menyelaras dan membantu Oleh itu, demi untuk menjayakan Pusat aktiviti-aktiviti lnstitusi Timbangtara Timbangtara Serantau di Kuala Lumpur ini yang ada sekarang, terutama sekali sebagai satu Institusi Antarabangsa yang antara institusi-institusi di rantau ini; bebas, maka amatlah wajar Akta tersebut (c) untuk memberi bantuan dalam men­ dipinda untuk · mengecualikan timbangtara­ jalankan timbangtara-timbangtara ad timbangtara perdagangan antarabangsa dan hoc, terutama sekali timbangtara timbangtara-timbangtara berkenaan pe­ yang diadakan di bawah kaedah-kaedah laburan dari peruntukan-peruntukan yang timbangtara Suruhanjaya Bangsa­ terkandung dalam Akta tersebut. bangsa Bersatu berkenaan Undang­ Tuan Yang di-Pertua, dengan ditambah undang Perdagangan Antarabangsa seksyen 34 dalam Akta Timbangtara, 1952 itu (UNCITRAL); maka peruntukan-peruntukan yang ter­ (d) untuk membantu dalam menguat­ kandung dalam Akta tersebut dan juga kuasakan award-award timbangtara; dalam U ndang-undang yang lain tidak akan dan boleh digunakan berhubung dengan satu-satu timbangtara yang diadakan di bawah (e) untuk mengadakan timbangtara di "Convention on the Settlement of Investment bawah anjuran pusat itu di mana wajar. Disputes, 1965," Kaedah-kaedah Tim­ bangtara Suruhanjaya Bangsa-bangsa Selain dari menjalankan tugas-tugas Bersatu, 1976 (UNCITRAL Rules); ataupun tersebut, pusat ini juga menjalankan tugas­ kaedah-kaedah Pusat Timbangtara Serantau tugas di bawah "Convention on the di Kuala Lumpur ini. Settlement of Investment Disputes, 1965". Seksyen baru ini juga mengandungi Pusat Timbangtara Serantau Kuala Lumpur peruntukan, iaitu award-award timbangtara ini ialah suatu badan antarabangsa yang perlu yang diadakan mengikut Convention dan bertugas dengan bebas. Kebebasan men­ kaedah-kaedah yang tersebut di perenggan jalankan segala tugas-tugasnya adalah 13, yang akan dikuatkuasakan di Malaysia, satu faktor yang amat penting. Kaedah­ hendaklah mengikut peraturan seperti yang kaedah yang digunakan di pusat ini bagisatu­ terkandung dalam Convention tersebut satu timbangtara perdagangan ialah kaedah­ ataupun "Convention on the Recognition and kaedahnya sendiri, kaedah-kaedah yang Enforcement of Foreign Arbitral Awards, dibuat oleh Suruhanjaya Bangsa-bangsa 1958" di mana sesuai. Perlu dinyatakan di sini · Bersatu berkenaan Undang-undang Per­ bahawa seksyen ini juga adalah memenuhi dagangan Antarabangsa, 1936 (United kehendak-kehendak yang terkandung dalam Nations Convention on International Trade "Convention on the Settlement of Investment Law-{UNCITRAL)) dan kaedah-kaedah di Disputes, 1965" di mana Malaysia adalah bawah "Convention on the Settlement of menjadi satu pihak kepadanya semenjak Investment Disputes, 1965". Pusat ini adalah tahun 1966.

• 11989 11 DISEMBER 1979 11990

Malaysia adalah berasa bangga oleh kerana memohon untuk membentangkan satu Rang Kuala Lumpur telah dipilih sebagai tempat Undang-undang bertajuk satu Akta untuk Pusat Timbangtara bagi Rantau Asia dan meminda Ordinan Jualan Makanan dan Pasifik. Oleh kerana pusat ini memberi Dadah 1952, dibacakan kali yang kedua kemudahan-kemudahan berkenaan dengan sekarang; penyelesaian pertikaian-pertikaian per­ Ordinan ini bertujuan untuk mengawal dagangan dan �laburan maka saya penjualan makanan dan ubat-ubatan dan percaya ini akan menambah lagi kepercayaan meskipun kebanyakan perbekalan­ pelabur-pelabur asing untuk menanam modal perbekalan di dalam undang-undang adalah di negeri ini. berkaitan dengan makanan dan ubat-ubatan, Tuan Yang di-Pertua, saya mohon Ordinan ini tidak digunakan seluasnya dalam mencadangkan. kawalan ubat-ubatan setakat ini.

DrSulaiman bin HajiDaud: Tuan Yang di­ Pada masa sekarang di bawah seksyen Pertua, saya mohon menyokong. 28 (1) (i), peraturan-peraturan hanya boleh dibuat bagi mencegah penjualan, iklan untuk Tuan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang jualan dan pengimpotan sebarang makanan Berhonnat, soalnya ialah satu Rang Undang­ atau ubat-ubatan dan juga menubuhkan satu undang bemama suatu Akta untuk meminda badan atau pihak berkuasa untuk tujuan ini. Akta Timbangtara, 1952 dibacakan kali yang kedua dan terbuka untuk perbahasan. Pindaan yang dicadangkan terhadap sek­ syen 28 (1) (i) adalah untuk membenarkan Oleb sebab tidak ada Ahli Yang Berhormat kawalan berkenaan dengan pengilangan, mengambil bahagian dalam perbahasan ini, penjualan, ik.lan untuk jualan, pembekalan, r saya kemukakan bagi diputuskan bahawa pengimpotan dan pengeksportan sebarang Rang Undang-undang ini dibacakan kali makanan atau ubat-ubatan dan menubuhkan kedua sekarang. satu badan atau pihak berkuasa bagi maksud ini. Usul dikemuka bagi diputuskan, dan disetujukan. Pada masa hadapan peraturan akan diadakan yang bertujuan untuk mengawal Rang Undang-undang dibacakan kali yang pengilangan, penjualan, iklan-ik.lan untuk kedua dan diserahkan kepada Dewan sebagai jualan, pembekalan, pengimportan . dan Jawatankuasa. pengeksportan semua ubat-ubatan oleh satu f Dewan bersidang sebagai Jawatankuasa. sistem pendaftaran ubatan-ubatan di bawah I Pihakberkuasa Kawalan. Tugas-tugas pihak Rang Undang-undang ditimbangk.an dalam berkuasa ini adalah diselenggarakan oleh Jawatankuasa. i I kakitangan dan kemudahan-kemudahan dari (Tuan Yang di-Pertua mempengerusikan Makmal Kawalan Kimia Ubat Kebangsaan Jawatankuasa) yang ditubuhkan baru-baru ini oleh Kementerian Kesihatan. Semua ubat-ubatan Fas al 1 dan 2 diperintahkan menjadi yang diimport atau dibuat di dalam negara sebahagian daripada Rang Undang-undang. mesti -diperiksa (vetted) oleh Makmal Rang Undang-undang dilaporkan dengan Kawalan Kimia Ubat Kebangsaan untuk tidak ada pindaan: dibacakan kali yang ketiga menentukan mustajab dan �eselama�nya dan diluluskan. sebelum didaftarkan oleh Pihak-berkulW! Kawalan. Hanya ubat-ubatan yang telah RANG UNDANG-UNDANG JUALAN didaftarkan boleh diimport, eksport atau MA.KANAN DAN DADAH (PINDAAN) dijualkan. BacaanYang Kali Keduaclan Kedga Dengan itu Kementerian Kesihatan akan 1 7.20 mlm. mempunyai satu cara yang berkesan bagi mencegah penjualan ubat-ubatan yang tidak '" Timbalan Menterl Kesihatan (Dr Sulaiman bermutu dan yang boleh memberi kesan­ •' bin HaJi Daud): Tuan Yang di-Pertua, saya kesan yang buruk kepada kesihatan awam. 11991 11 DISEMBER 1979 11992

Tuan Yang di-Pertua, saya mohon untuk penyimpanan, pengangkutan, penjualan dan membentangkan Rang Undang-undang yang penggunaan racun. benajuk Akta Jualan Makanan dan Dadah Dari pengalaman yang diperolehi daripada (Pindaan) 1979 supaya diluluskan. tambahan aktiviti penguatkuasaan pada dua · Dato Haji Mohamed bin Nasir: Tuan Yang tahun yang lepas, adalah didapati perlu dibuat di-Pcnua, saya mohon menyokong. pindaan bagi membolehkan penguatkuasaan yang lebih berkesan. Tuan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang Cadangan pindaan-pindaan kepada sek­ Berhormat, soalnya ialah satu Rang Undang­ syen-seksyen 2, 22, 26, 27 dan 29 adalah undang bemama suatu Akta untuk meminda bertujuan: Ordinan Jualan Makanan dan Dadah ' 1952 dibacakan kali yang kedua dan terbuta untuk (a) Mengadakan satu nama yang sesuai perbahasan. untuk Pegawai Penguatkuasa Ahli Farmasi yang dilantik di bawah Oleb sebabtidak ada Ahli Yang Berhormat Ordinan; mengambil bahagian dalam perbahasan ini, · saya kemukakan bagi diputuskan bahawa (b) menjadikan Pengarah Perkhidmatan Rang Undang-undang ini dibacakail kali Farmasi seorang Pegawai Pelesenan di kedua sekarang. bawah Ordinan; (c) memberi Pegawai-pegawai Penguat­ Usul dikemuka bagi diputus, dan di kuasa Ahli ang setujukan. Ft!rmasi y tersebut di atas kuasa untuk menyiasat Rang Undang-undang dibacakan kali yang kesalahan-kesalahan yang dilakukan di keduadan diserahkan kepada Dewan sebagai bawah Ordinan dengan sempuma; Jawatankuasa. (d) menambah penalti-penalti bagi ke­ salahan-kesalahan yang dilakukan di Dewan bersidang sebagai Jawatankuasa. bawah Ordinan dan menjadikan Rang Undang-undang ditimbangkan dalam pengarah atau pegawai badan ber­ Jawatankuasa. sekutu boleh didakwa bersama dengan badan bersekutu itu dan juga men­ mempengerusikan (TuanYang di-Pertua jadikan mereka benanggungjawab Jawatankuasa) apabila badan bersekutu dihukum salah Fasal 1 dim 2 diperintahkan menjadi kecuali mereka boleh membuktikan sebahagian daripada Rang Undang-undang. sebaliknya; (e) Rang Undang-undang dilaporkan dengan memberi Pegawai-pegawai Penguat­ (a) tidak ada pindaan: dibacakan kali yang ketiga kuasa Ahli Farmasi yang tersebut di kuasa untuk mendakwa kesalahan­ dan diluluskan. kesalahan di bawah Ordinan. RANG UNDANG-UNDANG RACUN Nam� baru yang diberikan kepadaPegawai­ (PINDAAN) pegawai Penguatkuasa Ahli Farmasi ialah BacanKall Yana Keduadan Ketlga Enforcement"Df!i_g Officer". Oleh kerana Ahliadalah F'annasi pakar dalam bidang ubat­ 7. 26 mlm. ubatan, nama baru ini adalah sesuai bagi Ahli Farmasi yang berkenaan. DrSulahnan bin Haji Daud: Tuan Yang di­ Pertua, saya memohon untuk mem­ Pengarah Perkhidmatan Fannasi dijadikan bentangkan satu Rang Uildang-undang seorang Pegawai Perlesenan bagi me­ bertajuk satu Akta untuk meminda Ordinan nyelaraskan pengeluaran lesen-lesen di Racun, 1952 dibaca kali yang kedua sekarang. seluruh negara pada masa hadapan.

Ordinan Racun adalah satu ordinan yang Pada masa sekarang, Pegawai-pegawai bertujuan untuk mengawal pengimponan, Penguatkuasa Ahli Farmasi hariya diberi­ pemilikan, pengilangan, pembancuhan, kuasa untuk memasuki dan memeriksa p:

11993 11 DISEMBER 1979 11994

premis-premis dan mengambil contoh bahan­ Dato HajiMohamed bin Nasir: Tuan Yang bahan yang disyaki mengandungi racun. di-Pertua, saya mohon menyokong. Jikalau Pegawai-pegawai Penguatkuasa yang tersebut di atas ingin merampassemua bahan­ Tuan Yang dl-Pertua: Ahli-ahli Yang bahan yang disyaki mengandungi racun, Berhormat, soalnya ialah Rang Undang­ mereka sendiri tidak boleh membuat undang bernama suatu Akta untuk meminda sedemikian. Mereka terpaksa mendapatkan Ordinan Racun, 1952 dibacakan kali kedua kerj asama daripada pihak polis kerana waran sekarang dan terbuka untuk perbahasan. pemeriksaan hanya boleh dikeluarkan oleh Ahli Yang Berhormat dari Kangar. Majistret atas nama pihak polis sahaja sebagaimana yang dikehendaki untuk 7. 30 mlm. merampas semua bahan-bahan yang disyaki mengandungi racun dan apabila terdapat Tuan Shaari bin Jusoh: Tuan Yang di­ halangan, memecah sebarang pintu premis­ Pertua, saya menyokong dengan sepenuhnya premis dan sebarang almari, peti, dan lain­ pindaan yang dikemukakan oleh Timbalan lain. Cadangan--cadangan pindaan untuk Menteri Kesihatan . memberi Pegawai Penguatkuasa Ahli Fannasi ' Saya berpendapat racun itu adalah satu lebih kuasa untuk menyiasat kesalahan­ bahan yang sungguh-sungguh berbahaya kesalahan akan membolehkan mereka kepada manusia, tanaman dan makhluk­ memasuki dan memeriksa premis-premis, makhluk yang lain. Dengan sebab itu, (tanpa waran daripada Majistret) merampas kawalan untuk menjaga racun janganlah semua bahan-bahan yang disyaki men­ terkena kepada orang atau pun kepada benda gandungi racun dan mengambil yang kita tidak mahu musnah akibat racun kenyataan daripada orang yang disyaki adalah amat perlu kerana racun,ini, walaupun melakukan kesalahan. Pendek kata cadangan racun boleh membunuh manusia, binatang, pindaan akan memberi kepada Pegawai tanaman dan sebagainya tetapi kita takdapat Penguatkuasa Ahli Farmasi kuasa yang serupa menafikan. yang kita kadang-kadang dengan kuasa pihak Polis kecuali kuasa untuk berkehendak kepada racun, kadang-kadang menangkap orang. dengan meracunkan satu-satu benda yang tak berguna itu adalah satu menafaat kepada kita, Pindaan bagi menambah penalti-penalti tetapi salahguna racun itulah yang sangat bagi kesalahan-kesalahan dibuat meman­ membimbangkan setiap orang khasnya · dangkan kepada kenaikan belanja kepada Kementerian ini. Dengan sebab itu, hidup dan sebagai penghalang daripada saya mencadangkan di sini sebagaimana kata berlakunya kesalahan-kesalahan ini. Juga Yang Berhormat Timbalan Menteri tadi pindaan untuk menjadikan pengarah atau khasnya barang-barang yang diimport pegawai badan bersekutu boleh didakwa daripada negara-negara jiran itu patutlah bersama dengan badan bersekutu dihukum dikawal dengan rapi. Sebelum racun-racun itu salah kecuali mereka membuktikan se­ masuk ke negara kita hendaklah kita periksa baliknya bertujuan memudahkan pen­ dengan teliti sejauh mana racun itu boleh dakwaan pengarah-pengarah dan/atau dipakai dalam jangka masa yang tertentu. pegawai·pegawai itu. Yang kedua, Tuan Yang di-Pertua, Pindaan untuk memberi Pegawai Pen­ sebagaimana kata Yang Berhormat Timbalan guatkuasa Ahli Farmasi kuasa untuk Menteri tadi bahawa kita ada kuasa dengan mendakwa kesalahan-kesalahan dibuat ke­ tak payah diperiksa tempat-tempat yang rana pegawai-pegawai mt dikehendaki disyaki sebagaimana yang dimaklumkan. Saya mengambilalih daripada pihak Polis dengan berharap pemeriksaan mengejut ini patut sepenuhnya tanggungj awab pendakwaan ke­ diadakan selalu dan setiap masa jangan kita salahan-kesalahan di bawah Ordinan Racun. kata ada masa dan ketika tertentu sahaja boleh diperiksa. Pemeriksaan itu biarlah Tuan Yang di-Pertua, saya mohon untuk selalu diadakan kerana apa yang saya membentangkan Rang Undang-undang ini maksudkan kadang-kadang pihak yang supaya diluluskan. berkenaan juga kalaulah masa-masa tertentu t 11995 11 DISEMBER 1979 11996 diatahu ada orang hendak datang periksa dia, Jadi kedapatan banyakikan-ikan yang diracun dia ad.a menyimpan racun, maka dia akan oleh setengah orang oleh kerana hendak sembunyikan ke tempat lain. Bukan setakat mendapatkan ikan, kadang-kadang yang kita racun sedangkan dadah pun banyak orang sedih, kalaulah diracun dia dapat diambil dan yang hendak ditangkap tak dapat, kerana boleh dimakan, itu kita tak sedih sangat, disembunyikan oleh pihak yang berkenaan. tetapi saya percaya bila racun itu meresap Jadi kalaulah ada pemeriksaan mengejut, ini betul-betul ke dalam daging ikan, ikan itu tak lebih berkesan lagi, biarlah pemeriksaan ini boleh dimakan lagi. Yang menyedihkan lagi yang tak boleh dikesan atau tak dapat dua segi, pertama ikan yang patut dipelihara diketahui dahulu oleh pihak yang sebagai bahan Ta.man Negara untuk ditengok menggunakan racun-racun atau pihak yang oleh kita itu atau dimakan untuk masa yang dinyatakan tadi. akan datang, dan air sungai itu atau kolam tempat yang diracun tadi telah bau busuk dan Tuan Yang di-Pertua, terdapat juga sebagainya. Jadi masalah ketiga dan keempat kadang-kadang pihak pekedai-pekedai itu juga banyak menjadi bahaya kepada kita, menjualkan barang-barang sebelum bahaya ikan yang patut dimakan itu mati tak mendapat lesen daripada Kementerian boleh dimakan, kalau dimakan harus berkenaan. Jadi kala� perkara ini berlaku, membawa akibat buruk dan kalau tak saya berharap tindakan yang sewajarnya patut dimakan pun tempat itu akan berbau busuk, diambil terhadap pihak yang berkenaan. Dan membabitkan Kementerian Sains dan kita dapati juga orang ini kadang-kadang Teknologi. Dan dua-tiga segi keburukan dalam makanan disalahgunakan, dimasukkan disebabkan oleh salahguna racun yang tidak racun. Sebab itulah kadang-kadang kita biasa dikawal tadi. dapati seseorang yang- termakan racun dalam makanan. Contohnya ada satu keluarga tiga Dengan sebab itu, Tuan Yang di-Pertua, orang yang dinyatakan dalam akhbar pada atas apa yang telah dibincangkan oleh Menteri satu ketika tersalah makan ataupun termakan yang berkenaan, saya dengan sepenuhnya makanan yang sepatutnya makanan itu untuk menyokong dan diharaplah undang-undang mengenyangkan atau menyihatkan badan ini dapatlah dij alankan betul-betul. tetapi oleh sebab makanan itu mengandungi Yang di-Pertua: Saya jemput Yang racun, maka orang yang makan untuk Tuan Berhormat Menteri menjawab. menyihatkan badan itu jadi mati pula. Saya berharap tiap-tiap ubat itu patut dikawali 7.36 mlm. dengan rapi oleh Kementerian yang berkenaan. Jadi janganlah ada dalam DrSulaiman bin HajiDaud: Tuan Yang di­ makanan itu ditaruh racun walaupun tak Pertua, terima kasih. Terutama sekali saya secm:a langsung, macam makanan-makanan tujukan penghargaan dan terima kasih saya yang lama kelamaan walaupun tak sekali kepada Ahli Yang Berhormat dari Kangar melarat dan sekali gus tetapi lama kelamaan yang telah memberikan sokongan dengan ada kesan racun itu. Jadi saya berharap kalau . begitu hebat terhadap Rang Undang-undang ada makanan yang begini, patutlah diawasi 1 ini. Memanglah menjadi hasrat dan tujuan oleh Kementerian yang berkenaan. Kementerian ini untuk mengawal bukan sahaja ubat-ubat bahkan juga makanan yang Yang ketiga, Tuan Yang di-Pertua, oleh dimakan oleh rakyat di negara ini. Oleh sebab kerana salahguna racun itu selalu berlaku itu kita dapati bahawa dari masa ke semasa khasnya kepada tanaman-tanaman dan kita terpaksa mengubahkan undang-undang binatang-binatang selain daripada manusia, supaya dapat kita menjalankan satu kawalan macam yang kita bincangkan dalam Rang yang lebih ketat. Undang-undang Taman Negara tadi, ada disebutkan oleh beberapa orang Ahli Yang Ahli Yang Berhormat tadi telah me­ Berhormat dan saya bersetuju bukan sahaja minta supaya barang-barang yang diimport sek� binatang liar atas darat pun kita dikawal terutama sekali daripada segi hendak pelihara bahkan binatang dalam air kecemaran atau mengandungi racun .. Ini khasnya ikan-ikan patut juga kita pelihara. memang sentiasa dibuat bahkan kalau Ahli 11997 11 DISEMBER 1979 11998

Yang Berhormat ingat tadi dalam ucapan saya makanan itu tidak tercemar, terutama sekali ada menyatakan tujuan kita meminda makanan-makanan di kantin-kantin sekolah. undang-undang ini supaya dapat kita mengemas dan memperketatkan lagikawalan Saya rasa Persatuan lbubapa dan Guru­ kita terhadap perkara ini. guru boleh memain peranan penting untuk menentukan bahawa makanan-rnakanan itu Selain daripada itu Kementerian Kesihatan bukan sahaja tidak mengandungi racun-racun juga kalau tidak dapat bertindak sebab atau kuman ataupun contamination yang kekurangan peruntukan undang-undang juga tidak dikehendaki bahkan juga menentukan telah menggunakan cara--cara administrative mutu makanan yang dijual di kedai-kedai atau atau dengan cara pentadbiran. Kita mengkaji di kantin-kantin sekolah ini mempunyai zat­ (screen) borang-borang yang digunakan oleh zat makanan yang benar-benar berguna. pengimport-pengimport di Jabatan Kastam Begitu juga, pihak mass media boleh supaya kita dapat tahu benda-benda yang memainkan peranan yang amat penting dalam diimport oleh pihak pengimport. menyebarkan facts yang betul supaya memberi pelajaran kepada rakyat di cnegara Mengepai permintaan beliau supaya pemeriksaan mengejut selalu dibuat dan kita ini. tindakan diambil terhadap kedai-kedai dan Sekian, sekali lagi saya mengucapkan tempat-tempat yang menjual ubat-ubat, ilii terima kasih. mernang sentiasa kita buat bahkan dengan adanya kita mempunyai EnforcementOfficers Usul dikemuka bagi diputuskan, dan sepenuh masa kita telah dapat �etujukan. memperbanyakkan lagi suprise check atau Rang Undang-undang dibacakan kali yang pemeriksaan mengejut kita di beberapa buah kedua dan diserahkan kepada Dewan sebagai kedai di seluruh negara. Sebagaicontoh, Tuan J awatankuasa. Yang di-Penua, dalam tahun 1975 kita telah dapat menyerbu dalam 55 buah kedai yang tak Dewan bersidang sebagai Jawatankuasa. berlesen dantahun 1976 26 buah kedai, dalam Rang Undang-undang ditimbangkandalam tahun 1977 meningkatkepada 134 buah kedai ' Jawatankuasa. dan tahun 1978 serbuan itu meningkat kepada 164dan tahun 1979 sehingga 30hb November, (TuanYang di-Pertua mempengerusikan meningkat kepada 243serb uan. Dan saya rasa Jawatankuasa) tak perlulah saya jelaskanbutir-butimya. Ini hingga 6 diperintahkan menjadi menggambarkan aktivitiyang dijalankan oleh Fasal 1 sebahagian daripada Rang Undang-undang. Kementerian ini untuk menjaminkan dengan sedaya yang boleh supaya kita terselamat Rang Undang-undang dilaporkan dengan daripada racun-racun dan bahan-bahan yang tidak ada pindaan: dibacakankali yang ketiga tidak dikehendaki. Begitu juga dalam masalah dan diluluskan. kawalan makanan memang sentiasa dijaga oleh pihak kementerian ini sama ada daripada segi racun ataupun bacterial RANG UNDANG-UNDANG PENCEN contaminationnya. Inspector Kesihatan pergi BALU DAN ANAK.YATIM memeriksa, · mengambil sample di beberapa (SABAH DANSARA WAK.) (PINDAAN) buah tempatdan kedai-kedai makanan dan di kilang-kilang yang mengeluarkan makanan. Bacaan KaliY11111 IUlclua danKetlp

· Dalam hubungan 1m saya sukalah 7.43 mlm. mengambil kesempatan untuk .menyeru kepada orang ramai, pihak Ahli-ahli Yang Menteri Tak Berpotfolio (Dato' a.QI Berhormat, pihak Wakil Rakyat, pihak yang Mohamed. bin Nasir): Tuan Yang di-Pertua, berkenaan dan juga Persatuan Ibubapa dan saya mohon mencada.ngkan iaitu satu Akta Guru-guru supaya dapat memberi kerjasama Pencen Balu dan Anak Yatim (Sabmk clan dengan pihak Kementerian untuk mengawal Sarawak) (Pindaan) 1979 dibacakan kali yang dan menentukan supaya barang-barang kedua sekarang .. 11999 11 DISEMBER 1979 12000

Tuan Yang di-Pertua, Rang Undang­ orang telah menarik diri termasuk n undang yang bertajuk Akta Pencen Batu dan orang pegawai dagang. Anak Yatim (Sabah dan Sara\vak) (Pindaan) 1979 yang dibentangkan ini adalah bertujuan Kepada semua mereka yang menarik diriitu untuk meminda Seksyen 17A(3), Ordinan telah. dibayar balik semua caruman yang telah Pencen Batu dan Anak Yatim Sabah (Cap. dibuat masing-masing bersama bunga 156) dan Seksyen 19B(3), Ordinan Pencen berganda pada kadar 2112% setahun Balu dan Anak Yatim Sarawak (Cap. 90) . sepertimana yang diperuntukkan dalam Tujuan pindaan-pindaan itu iatah untuk undang-undang yang saya nyatakan itu. memberi kuasa kepada Lembaga Sementara itu Kerajaan telah juga bersetuju

Pengurusan Kumpulanwang Pericen · Balu untuk membayar bonos kepada pencarum­

aari . Anak Yatiin Sabah -- Clan Lembaga pencarum yang menarik diri jika acla wang Pengurusan Kumpulanwang Pencen Balu dan Iebihan Kiiinpuianwang-kumpulanwang Pen-· Anak Yatim Sarawak membayar bonos cen itu setelah ditolak perbelanjaan kepada pencarum-pencarum yang menarik membayar balik caruman dan bunga yang diri dari kumpulanwang masing-masing dari dinyatakan itu dan setelah diambil kira kos wang lebihan Kumpulanwang yang pentadbiran Kumpulanwallg itu serta berkenaan, jika ada wang lebihan seperti itu. perbelanjaan bagi memenuhi tanggungan­ tanggungl\n_ . pencen yang sedang dan akan Tuan Yang di-Pertua, berikutan dengan dibayar. Bagaimanapun pembayaran bonos pengenalan Pencen Terbitan dalam Skim ini telah tidak dapat dibuat lebih awal kerana Pencen Kaki!.angan Kerajaan dalam tahun pada masa itu belum dapat dipastikan lagi 1970 Kerajaan telah mengambil keputusan sama ada Kumpulanwang-kumpulanwang untuk menggulung semua Kumpulanwang Pencen itu mempunyai wang lebihan. Pen�n Batu dan Anak Yatim yang ada di ini. negara Untuk tujuan ini undang.:.undang Tuan Yang di-Pertua, keadaan kewangan bertaj� Akta Pencen Balu dan Anak Yatim Kumpulanwang Pencen Balu dan AnakYatim dan (Sarawak) (Pindaan) 1974 Akta Pencen Sarawak pada masa ini telah selesai diperiksa Batu dan AnatYatim (Sabah) (Piridaan) 1974 oleh Akcuari Kerajaan dan didapati ada wang telah diluluskan oleh Parlimen yang mana lebihan imtuk pembayaran bonos kepada telah memperuntukkan .. bahawa tiap-tiap pencarum-pencarum yang telah menarik diri pencarum hendaklah membuat opsyen itu. ·ontii k membolehkan Lembaga Pengu­ sama memilih ada hendak terus atau bei:­ rusan Kumpulanwang itu membuat henti . . dari menjadi pencarum kepada pembayaran bonos tersebut maka Ordinan . kumpulanwang pencen yang berkenaan itu, Pencen Batu dan Anak Yatim Sarawak (Cap. dan seterusnya kepada tiap-tiap mereka yang 9) perlulah dipinda sewajarnya . Mengenai membuat opsyen berhenti dari menjadi Kumpulanwang J>�!l-� 1!. I:)atl! dan Anak pencarum hendaklah dibayar balik semua Yatim Sabah pula, kedudukan kewangannya, jumlah wang caruman yang telah dibuatnya iaitu sama ada ianya mempunyai wang .. rsama 2112 be bunga berganda pada kadar lebihan belumlah lagi dapat dipastikan pada setahun. ketika ini. Namun demikian pindaan kepada Ordinan Pencen Balu dan Anak Yatim Sabah Berikutan dari opsyen yang telah (Cap. 156) bagi membolehkan pembayaran ditawarkan bilangan pencarum yang· telah bonos seperti itu perlu juga dibuat sekarang menarik diri adalah seperti berikut: sebagai persediaan iaitu apabila kewangan Kumpulanwang Pencen Balu dan Anak (a) Bagi Kumpulanwang Pencen Balu dan Yatim Sabah selesai diperiksa dan jika Anak Yatim Sabah; dari jumlah ahli didapati ada wang lebihan maka pembayaran seramai 4,631 orang, seramai 4,389 bonos dapatlah dibuat dengan lebih segera

· · orang telah menarik diri termasuk 63 , tanpa perlu menanti selesainya proses orang pencarum pegawai dagang; pindaan undang-undang. (b) lagiKumpulanwang Pencen Balu dan Anak Yatim Sarawak, dari jumlah ahli Tuan Yang di-Pertua, saya mohon seramai 8,416 orang seramai 8,031 mencadangkan. 12001 11 DISEMBER 1979 12002 Solalman

Dr bln BaqlDaud: Tuan Yang di- · Dewan bemdang sebagai Jawatankuasa. Pertua, sayamohon menyokong. _ Rang Undang':"undang ditimbangkan dalam TUan Yang dl-Pertua: Ahli-abli Yang J awatankuasa. Berhormat, soalnya ialah Rang Undang­ di-Peitua undang bemama suatu Akta untuk meminda (Tuan YangJaw at/ankuasa)mempengerusikan Ordinan Pencen Baludan Anak YatimSabah 2/ dan Ordinan Pencen Balu dan Anak Yatim dariP84adan Sarawak dibaca kali yang kedua sekarang dan Fasal 1 diperintahkan menjadi terbuka untuk perbahasan. sebahagian Rang Undang-und�g.

Oleh sebab Ahli·ahliYang Berhormat tidak Jadual diperintahkan menjadi sebahagian mengambil bahagian dalam perbahasan ini, daripada Rang Undang-undang. saya kemukakan bagi diputuskan bahawa Rang Undang-undang ini dibacakan kali yang Rang Undang-undang dilaporkan dengan kedua sekarang. tidak ada pindaan: dibacakan kali yang ketiga dan diluluskan. Usul dikemuka bagi diputuskan, dan disetujukan. TuanYang dl-Pertua: Dewan ditangguhkan kepada suatu tarikhyang belum ditetapkan. Ran� Undang-undang dibacakan yang kali ' .... ' kedua dan diserahkan kepada Dewan sebagai Dewan ditangguhkan pad.a pukul 7. 51 I Jawatankuasa. malam. I

r

I ( _I . I ,,

L--02663-2-4-84.