©2018 ASP Ins., Afarand Scholarly Publishing Institute, Iran ISSN: 2252-0805 Horizon of Medical Sciences 2018;24(1):23-28. DOI: 10.18869/acadpub.hms.24.1.23 Comparing Effect of Safranal and Diazepam in Reducing Preoperative Anxiety and Improving Vital Symptoms

A R T I C L E I N F O A B S T R A C T Aims Preoperative anxiety is an unpleasant manner created by fear of surgery. The aim Article Type of the present study was to compare the effects of diazepam pill with Safranal in reducing Original Research preoperative anxiety and improving vital symptoms. Materials & Methods In this double blind randomized clinical trial, 54 patients who were Authors candidates of urology surgery (varicocele) in 15th Khordad Hospital, Gonabad, Iran, were Godarzi N.1 PhD, selected by purposive sampling method, using a randomized numbers table; they were 2 Hamzei A. MD, divided into intervention (n=29) and control group (n=25). The patients in intervention Basiri-Moghadam M.3 MSc, Ghenaati J.4 PhD, group received 15mg Safranal and the patients in control group received 5mg oral diazepam 3 Torkamani-Noghbai M.4 PhD, hours before surgery. The State-Trait Anxiety Inventory (STAI) questionnaire was completed 5 PhD, by the patients prior to the intervention and just at the entrance to the surgery room, and the Pasban-Noghabi S.* MSc vital symptoms of the patient were evaluated. The data were analyzed by SPSS 11.5 software, Zarif Najafi P. using of Chi-square and independent sample t-test. How to cite this article Findings Godarzi N, Hamzei A, Basiri-Mo- than diazepam group (p=0.007) and before the intervention (p=0.002). Also, diastolic blood ghadam M, Ghenaati J, Torkama- After intervention, the trait anxiety in the Safranal group was significantly lower

(p=0.049). sban-Noghabi S. Comparing Effe- pressure decreased significantly in the Safranal group compared with the diazepam group ctni-Noghbai of Safranal M, Zarifand Diazepam Najafi P, Pa-in Conclusion Saffranal consumption before surgery is more effective than diazepam Reducing Preoperative Anxiety consumption in reducing the trait anxiety, but it does not affect state anxiety. Also, compared and Improving Vital Symptoms. to diazepam, Saffranal consumption leads to a more reduction in diastolic blood pressure, Horizon of Medical Sciences. 2018 while it does not affect systolic blood pressure and heart rate. ;24(1):23-28. *Student Research Committee, Nurs- Keywords Safranal; Diazepam; Preoperative Period; Anxiety ing Department, Nursing & Midwifery Faculty, Gonabad University of Medical Sciences, Gonabad, Iran 1 Basic Sciences Department, Medicine C I T A T I O N L I N K S Faculty, AJA University of Medical Sci- ences, Tehran, Iran [1] Guide to biobehavioral diagnosis and therapy ... [2] Religiousness and preoperative 2 Operating & Anesthesia Department, anxiety ... [3] Ansiedad preoperatoria en el Hospital General de ... [4] Effects of therapeutic Paramedicine Faculty, Gonabad Univer- sity of Medical Sciences, Gonabad, Iran touch before ... [5] Abdominal surgery, pain and anxiety ... [6] The effect of music 3“Social Development & Health Pro- intervention on ... [7] Medical surgical nursing: Concepts ... [8] Anesthesia [9] Effects of motion Research Center” and “Pedi- video information on preoperative ... [10] Preoperative patient teaching in ... [11] Patients’ atric Nursing Department, Nursing & Midwifery Faculty”, Gonabad Univer- opinions of information given and ... [12] Music and preoperative anxiety ... [13] Patients sity of Medical Sciences, Gonabad, Iran perception of pre-operative ... [14] Oral midazolam premedication for day case breast 4 Basic Sciences Department, Medicine surgery, a randomized prospective double-blind ... [15] Midazolam premedication Faculty, Gonabad University of Medical Sciences, Gonabad, Iran increases ...[16] Music versus Diazepam to reduce ... [17] Basics of ... [18] Preoperative oral 5Obstetric & Gynecology Department, [19] Antioxidant property of saffron ... [20] Crocus sativus L. In the Medicine Faculty, Medical Sciences treatment of mild ... [21] A comparative trial of crocus ... [22] Hydro-alcoholic extract of Branch, Islamic Azad University Mash- Passiflora incarnata ... had, Mashhad, Iran crocus sativus L. versus ... [23] Evaluation of immunological and hematological ... [24] Crocus sativus L. (saffron) in the ... [25] Cancer chemopreventive and tumoricidal ... [26] Correspondence [27] Comparison of crocus sativus L. and Address: Nursing Department, Nurs- imiperamine in ... [28] A Systematic Review on Pharmacology of Saffron ... [29] Comparison ing & Midwifery Faculty, Gonabad ofIsolation the anxiolytic and identification effects of saffron of the ... [30] aroma Medicinal ... plants and ... [31] The effect of pregnant University of Medical Sciences, Asian Roadside Border, Gonabad, Iran women’s anxiety on apgar score and birth weight of ... [32] Comparison of the effect of Phone: +98 (51) 57223514 citrus aurantium and diazepam on preoperative ... [33] Relation between anxiety and Fax: +98 (51) 57223815 depressive disorders in ... [34] The relationship between anxiety and depression: A clinical [email protected] comparison of generalizanxiety disorers, dysthymic disorder, panic ... [35] A randomized, double-blind, clinical trial ... [36] Anxiolytic and hypnotic effect of crocus sativus aqueous Article History extract and its constituents, crocin ... [37] New insights into the role of the GABA (A)- Received: February 12, 2017 benzodiazepine receptor in ... [38] Retrospective evaluation of the effects of diazepam in Accepted: August 30, 2017 dogs with anxiety-related ... [39] The effect of orally administered diazepam ... ePublished: January 11, 2018

Copyright© 2018 ASP Ins. This open-access article is published under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License which permits Share (copy and redistribute the material in any medium or format) and Adapt (remix, transform, and build upon the material) under the Attribution-NonCommercial terms. ٢٤ ﻧﺎﺻﺮ ﮔﻮدرزی و ﻫﻤﮑﺎران ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺼﺮف ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل (زﻋﻔﺮان) و ﻗﺮص (۳۵%)، ﺗﺮس از ﺟﺮاﺣﯽ (۳۳%)، ﺗﺮس از ﻧﺪاﺷﺘﻦ آﮔﺎﻫﯽ (%۴۵)، ﻧﺪاﺷﺘﻦ آﮔﺎﻫﯽ ﮐﺎﻓﯽ درﺑﺎره ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ (۴۵%) داﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ[3-5]. دﯾﺎزﭘﺎم ﺑﺮ ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب و ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻼﯾﻢ ﺣﯿﺎﺗﯽ وﺳﻌﺖ و اﻓﺰاﯾﺶ دوره اﺿﻄﺮاب ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ، ﮐﺎﻫﺶ ﺑﻬﺒﻮد زﺧﻢ، ﻣﻬﺎر ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ، اﻓﺰاﯾﺶ ﺧﻄﺮ ﻋﻔﻮﻧﺖ، ﻋﺪم ﺗﻌﺎدل آب و اﻟﮑﺘﺮوﻟﯿﺖ ﺷﻮد[7 ,6]. ﻣﯿﺰان ﻧﺎﺻﺮ ﮔﻮدرزی PhD اﺿﻄﺮاب در زﻧﺎن، ﺑﯿﻤﺎران ﺑﺎ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺟﺮاﺣﯽ ﻫﻢزﻣﺎن، ﺟﺮاﺣﯽ ﺑﺮای ﮔﺮوه ﻋﻠﻮم ﭘﺎﯾﻪ، داﻧﺸﮑﺪه ﭘﺰﺷﮑﯽ، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ ارﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ، ﺳﺮﻃﺎن، ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ در ﮐﻮدﮐﺎن و ﺑﯿﻤﺎراﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻗﺒﻠﯽ ﺑﺪی ﺗﻬﺮان، اﯾﺮان از ﺟﺮاﺣﯽ دارﻧﺪ، ﺑﺎﻻ ﺑﻮده اﺳﺖ[8]. در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ از آرش ﺣﻤﺰهای MD روشﻫﺎی ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ ﺑﺮای ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب ﺑﯿﻤﺎران، ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﮔﺮوه ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ و اﺗﺎق ﻋﻤﻞ، داﻧﺸﮑﺪه ﭘﯿﺮاﭘﺰﺷﮑﯽ، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ ﮔﻨﺎﺑﺎد، ﺟﺮاﺣﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺟﻠﺴﺎت ﻣﺸﺎوره رواﻧﯽ، ﮔﻨﺎﺑﺎد، اﯾﺮان ﻓﯿﻠﻢ ﻫﺎی آﻣﻮزﺷﯽ[9]، ﻋﯿﺎدت ﺑﯿﻤﺎران از اﻓﺮادی ﮐﻪ ًﻗﺒﻼ ﺗﺤﺖ ﻋﻤﻞ ﻣﻬﺪی ﺑﺼﯿﺮ یﻣﻘﺪم MSc "ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ارﺗﻘﺎی ﺳﻼﻣﺖ" و "ﮔﺮوه ﭘﺮﺳﺘﺎری اﻃﻔﺎل، ﺟﺮاﺣﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ[11 ,10]، ﭘﺨﺶ ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ داﻧﺸﮑﺪه ﭘﺮﺳﺘﺎری و ﻣﺎﻣﺎﯾﯽ"، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ ﮔﻨﺎﺑﺎد، ﮔﻨﺎﺑﺎد، اﯾﺮان ﺟﺮاﺣﯽ[12] و آﺷﻨﺎﺳﺎزی ﺑﯿﻤﺎران ﺑﺎ ﮐﺎرﮐﻨﺎن و وﺳﺎﯾﻞ اﺗﺎق ﻋﻤﻞ، از ﺟﻌﻔﺮ ﻗﻨﺎﻋﺘﯽ PhD ﺟﻤﻠﻪ اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ ﮔﺮوه ﻋﻠﻮم ﭘﺎﯾﻪ، داﻧﺸﮑﺪه ﭘﺰﺷﮑﯽ، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ ﮔﻨﺎﺑﺎد، ﮔﻨﺎﺑﺎد، اﯾﺮان ﻣﻮرد ﭘﮋوﻫﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ[13]. اﻣﺮوزه اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﯿﺶداروی ﻣﻬﺪی ﺗﺮﮐﻤﻨ ﯽﻧﻮﻗﺎﺑﯽ PhD ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ ﺧﻮراﮐﯽ ﯾﺎ ﻋﻀﻼﻧﯽ ﺑﺮای ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب ﺑﯿﻤﺎر ﻗﺒﻞ از ﮔﺮوه ﻋﻠﻮم ﭘﺎﯾﻪ، داﻧﺸﮑﺪه ﭘﺰﺷﮑﯽ، داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ ﮔﻨﺎﺑﺎد، ﮔﻨﺎﺑﺎد، اﯾﺮان ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ و ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف داروی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﻟﻘﺎی ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ ﭘﺮﯾﺴﺎ ﻇﺮﯾ ﻒﻧﺠﻔﯽ PhD ﮔﺮوه ﻋﻠﻮم ﭘﺎﯾﻪ، داﻧﺸﮑﺪه ﭘﺰﺷﮑﯽ، واﺣﺪ ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ، ﺷﺎﯾﻊ اﺳﺖ[15 ,14]. ﻣﺸﻬﺪ، اﯾﺮان در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ از ﺟﻤﻠﻪ راﯾﺞﺗﺮﯾﻦ ﭘﯿﺶداروﻫﺎ، ﺑﻨﺰودﯾﺎزﭘﯿﻦﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺳﻌﯿﺪ ﭘﺎﺳﺒﺎنﻧﻮﻗﺎﺑﯽ* MSc و دﯾﺎزﭘﺎم از ﺟﻤﻠﻪ ﭘﺮﮐﺎرﺑﺮدﺗﺮﯾﻦ اﯾﻦ داروﻫﺎ ﺑﻮده و اﻣﮑﺎن ﻣﺼﺮف ﮐﻤﯿﺘﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت داﻧﺸﺠﻮﯾﯽ، ﮔﺮوه ﭘﺮﺳﺘﺎری، داﻧﺸﮑﺪه ﭘﺮﺳﺘﺎری و ﻣﺎﻣﺎﯾﯽ، ﺧﻮراﮐﯽ و ﺗﺰرﯾﻘﯽ آن ﻧﯿﺰ وﺟﻮد دارد[16]. ﺑﻨﺰودﯾﺎزﭘﯿﻦﻫﺎ اﺛﺮ ﺧﻮد را از داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ ﮔﻨﺎﺑﺎد، ﮔﻨﺎﺑﺎد، اﯾﺮان ﻃﺮﯾﻖ ﻓﻌﺎلﺳﺎزی ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ رﺳﭙﺘﻮری GABAAa (ﮔﺎﻣﺎ- آﻣﯿﻨﻮﺑﻮﺗﯿﺮﯾﮏاﺳﯿﺪ) اﻋﻤﺎل ﻧﻤﻮده و ﺳﺒﺐ ﺗﺴﺮﯾﻊ ﺟﺮﯾﺎنﻫﺎی ﮐﻠﺮی ﭼﮑﯿﺪه ﺗﻮﺳﻂ GABA ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎﻋﺚ ﻫﯿﭙﺮﭘﻼرﯾﺰاﺳﯿﻮن اﻫﺪاف: اﺿﻄﺮاب ﻗﺒﻞ از ﺟﺮاﺣﯽ، ﯾﮏ ﺣﺎﻟﺖ ﻧﺎﺧﻮﺷﺎﯾﻨﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪواﺳﻄﻪ ﺗﺮس از A ﺟﺮاﺣﯽ اﯾﺠﺎد ﻣ ﯽﺷﻮد. ﻫﺪف اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺼﺮف ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﻧﻮرونﻫﺎ و ﮐﺎﻫﺶ ﺗﺤﺮﯾﮏﭘﺬﯾﺮی آﻧﻬﺎ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ[17]. (زﻋﻔﺮان) و ﻗﺮص دﯾﺎزﭘﺎم ﺑﺮ ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب و ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻼﯾﻢ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺑﺮﺧﯽ از ﮔﯿﺎﻫﺎن داروﯾﯽ دارای ﺧﻮاص ﺿﺪاﺿﻄﺮاب و آرامﺑﺨﺸﯽ ﺟﺮاﺣﯽ ﺑﻮد. ﺑﻮدهاﻧﺪ و در ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞﻫﺎی ﺟﺮاﺣﯽ ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﻮاد و روشﻫﺎ: در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﺎرآزﻣﺎﯾﯽ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ ﺗﺼﺎدﻓﯽ دوﺳﻮﮐﻮر، ۵۴ ﺑﯿﻤﺎر دارﻧﺪ[18]. در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن زﻋﻔﺮان (Crocus sativus. L)، از ﺟﻤﻠﻪ ﮐﺎﻧﺪﯾﺪ ﺟﺮاﺣﯽ اوروﻟﻮژی (وارﯾﮑﻮﺳﻞ) در ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ۱۵ﺧﺮداد ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﮔﻨﺎﺑﺎد در ﮔﯿﺎﻫﺎن داروﯾﯽ ُﭘ ﺮﻣﺼﺮف و ﺑﻮﻣﯽ اﯾﺮان اﺳﺖ. زﻋﻔﺮان ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﺳﺎل ۱۳۹۲ ﺑﻪروش ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮی ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻫﺪف اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ ﭼﺎﺷﻨﯽ ﻏﺬاﯾﯽ ﭘﺮﻣﺼﺮف اﺳﺖ، اﺛﺮات ﻓﺎرﻣﺎﮐﻮﻟﻮژﯾﮏ ﻣﺘﻌﺪدی ﻧﯿﺰ ﺟﺪول اﻋﺪاد ﺗﺼﺎدﻓﯽ، ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﻣﺪاﺧﻠﻪ (۲۹ ﻧﻔﺮ) و ﮐﻨﺘﺮل (۲۵ ﻧﻔﺮ) ﺗﺨﺼﯿﺺ دارد و ﺑﺎﻟﻘﻮه ﯾﮏ دارو ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد[24-19]. در ﻃﺐ ﺳﻨﺘﯽ ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ. ۳ ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ از ﺟﺮاﺣﯽ، ﮔﺮوه ﻣﺪاﺧﻠﻪ mg15 ﺳﺎﻓـﺮاﻧﺎل و ﮔﺮوه ﮐﻨﺘﺮل mg5 دﯾﺎزﭘﺎم درﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮدﻧﺪ. ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ اﺿﻄﺮاب اﺳﭙﯿﻠﺒﺮﮔﺮ (STAI) ﻗﺒﻞ از ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن (آﯾﻮرودا)، ﺑﻪﻋﻨﻮان آداﭘﺘﻮژن (اﻓﺰاﯾﺶدﻫﻨﺪه ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺪن ﻣﺪاﺧﻠﻪ و در ﺑﺪو ورود ﺑﻪ اﺗﺎق ﻋﻤﻞ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﯿﻤﺎران ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺷﺪ و ﻋﻼﯾﻢ ﺣﯿﺎﺗﯽ آﻧﻬﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺘﺮس ﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺮوﻣﺎ، اﺿﻄﺮاب و ﺧﺴﺘﮕﯽ) ﻣﺼﺮف ﻧﯿﺰ ﻣﻮرد ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﺗﺤﻠﯿﻞ دادهﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﺮماﻓﺰار SPSS 11.5 و ﺗﻮﺳﻂ ﻣﯽﺷﻮد[23 ,20 ,19]. ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﯽ ﻋﻄﺮ زﻋﻔﺮان ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل اﺳﺖ ﮐﻪ آزﻣﻮنﻫﺎی ﻣﺠﺬور ﮐﺎی و T ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ. ﺗﺸﮑﯿﻞدﻫﻨﺪه ﺣﺪود ۶۰% اﺟﺰای ﻓﺮار زﻋﻔﺮان اﺳﺖ. در زﻋﻔﺮان ﺗﺎزه، ﯾ ﺎﻓﺘﻪﻫﺎ: ﭘﺲ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ، اﺿﻄﺮاب ﭘﻨﻬﺎن در ﮔﺮوه ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﺒﻞ از اﯾﻦ ﻣﺎده ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﯿﮑﺮوﮐﺮوﺳﯿﻦ ﭘﺎﯾﺪار ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ، اﻣﺎ در اﺛﺮ ﻣﺪاﺧﻠﻪ (p=۰/۰۰۲) و ﻧﯿﺰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه دﯾﺎزﭘﺎم (p=۰/۰۰۷) ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨ ﯽدار ﺣﺮارت و ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن ﺑﻪ آﻟﺪﺋﯿﺪ ﻓﺮار ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﺗﺠﺰﯾﻪ داﺷﺖ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻓﺸﺎر ﺧﻮن دﯾﺎﺳﺘﻮﻟﯿﮏ در ﮔﺮوه ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه دﯾﺎزﭘﺎم ﻣﯽﺷﻮد[26 ,25]. آﺧﻮﻧﺪزاده و ﻫﻤﮑﺎران، اﺛﺮ ﻋﺼﺎره ﮔﯿﺎه زﻋﻔﺮان را ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨ ﯽداری ﯾﺎﻓﺖ (p=۰/۰۴۹). ﻧﺘﯿ ﺠﻪﮔﯿﺮی: ﻣﺼﺮف ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻣﺼﺮف دﯾﺎزﭘﺎم ﺑﺮ اﯾﻤﯽﭘﺮاﻣﯿﻦ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ داروی ﺿﺪاﻓﺴﺮدﮔﯽ راﯾﺞ در درﻣﺎن ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب ﭘﻨﻬﺎن ﺗﺎﺛﯿﺮ دارد، اﻣﺎ ﺑﺮ اﺿﻄﺮاب آﺷﮑﺎر ﺗﺎﺛﯿﺮی ﻧﺪارد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﻓﺴﺮدﮔﯽﻫﺎی ﺧﻔﯿﻒ ﺗﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺮدهاﻧﺪ، ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺼﺮف ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻓﺸﺎر ﺧﻮن دﯾﺎﺳﺘﻮﻟﯿﮏ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﺼﺎره زﻋﻔﺮان، ﻫﻤﺎن ﮐﺎرآﯾﯽ اﯾﻤﯽﭘﺮاﻣﯿﻦ را ﺑﺪون دﯾﺎزﭘﺎم ﻣ ﯽﺷﻮد، درﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻓﺸﺎر ﺧﻮن ﺳﯿﺴﺘﻮﻟﯿﮏ و ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ ﺗﺎﺛﯿﺮی ﻋﻮارض ﺟﺎﻧﺒﯽ آن دارد[27]. اﺛﺮات آﮔﻮﻧﯿﺴﺘﯽ ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﺑﺮ ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ ﻧﺪارد. ﮔﯿﺮﻧﺪه GABA ﺑﻨﺰودﯾﺎزﭘﯿﻦ و ﮔﯿﺮﻧﺪه اوﭘﯿﻮﺋﯿﺪ در ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﮐﻠﯿ ﺪواژهﻫﺎ: ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل، دﯾﺎزﭘﺎم، زﻣﺎن ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ، اﺿـﻄﺮاب A [28] ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ . ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﻮﻣﯽﺑﻮدن ﮔﯿﺎه زﻋﻔﺮان ﺗﺎرﯾﺦ درﯾﺎﻓﺖ: ۲۴/۱۱/۱۳۹۵ در اﯾﺮان و از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ اﺛﺮات ﺿﺪاﺿﻄﺮاﺑﯽ و آرامﺑﺨﺸﯽ اﯾﻦ ﮔﯿﺎه، ﺗﺎرﯾﺦ ﭘﺬﯾﺮش: ۸/۶/۱۳۹۶ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ ﻫﺪف ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺼﺮف ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل (زﻋﻔﺮان) و ﻗﺮص *ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل: [email protected] دﯾﺎزﭘﺎم ﺑﺮ ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب و ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻼﯾﻢ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ، در ﺑﯿﻦ ﺑﯿﻤﺎران ﮐﺎﻧﺪﯾﺪ ﺟﺮاﺣﯽ اوروﻟﻮژی (وارﯾﮑﻮﺳﻞ) اﻧﺠﺎم ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺷﺪ. ﺳﺎﻻﻧﻪ، دهﻫﺎ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺑﯿﻤﺎر در ﺟﻬﺎن ﺗﺤﺖ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ. ﺟﺮاﺣﯽ، ﯾﮏ اﺳﺘﺮس اﺳﺖ ﮐﻪ واﮐﻨﺶﻫﺎی ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮏ اﻧﺪوﮐﺮﯾﻦ و رواﻧﯽ (اﺿﻄﺮاب و ﺗﺮس) اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ[2 ,1]. دﻻﯾﻞ ﻣﻮاد و روشﻫﺎ زﯾﺎدی ﺑﺮای اﺿﻄﺮاب ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ وﺟﻮد دارد. ﻣﯿﺰان اﺿﻄﺮاب را ﻗﺒﻞ ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ از ﻧﻮع ﮐﺎرآزﻣﺎﯾﯽ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ ﺗﺼﺎدﻓﯽ دوﺳﻮﮐﻮر اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺟﺮاﺣﯽﻫﺎی ﺷﮑﻢ ﺷﺎﯾﻊ ﻣﯽداﻧﻨﺪ و ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ، دﻻﯾﻞ ﺑﯿﻦ ﺑﯿﻤﺎران ﮐﺎﻧﺪﯾﺪ ﺟﺮاﺣﯽ اوروﻟﻮژی (وارﯾﮑﻮﺳﻞ) ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن اﺿﻄﺮاب ﻗﺒﻞ از ﺟﺮاﺣﯽ اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ را ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺮس از ﻣﺤﯿﻂ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ۱۵ﺧﺮداد ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﮔﻨﺎﺑﺎد در ﺳﺎل ۱۳۹۲ اﺟﺮا ﺷﺪ. اﺑﺘﺪا ﺑﺎ روش ﻓﺼﻞﻧﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﯽ-ﭘﮋوﻫﺸﯽ اﻓﻖ داﻧﺶ دوره ٢٤، ﺷﻤﺎره ١، زﻣﺴﺘﺎن ١٣٩٦ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺼﺮف ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل (زﻋﻔﺮان) و ﻗﺮص دﯾﺎزﭘﺎم ﺑﺮ ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب و ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻼﯾﻢ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ ۲۵ ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮی ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻫﺪف، ۷۰ ﺑﯿﻤﺎر ﮐﺎﻧﺪﯾﺪ ﺟﺮاﺣﯽ اوروﻟﻮژی ﻣﻮرد ﺷﮑﺮ ﻗﺮار داده ﺷﺪ. از ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ﮐﭙﺴﻮل ﻓﻘﻂ داروﺳﺎز ﻣﻄﻠﻊ ﺑﻮد و ارزﯾﺎﺑﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. از ۷۰ ﺑﯿﻤﺎر ارزﯾﺎﺑﯽﺷﺪه، ﺗﻌﺪاد ۱۶ ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﮐﭙﺴﻮلﻫﺎ داﺧﻞ ﭘﺎﮐﺖﻫﺎﯾﯽ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﮐﺪﮔﺬاری ﺷﺪﻧﺪ و ﮐﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﭘﮋوﻫﺶ ﺧﺎرج ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ از اﯾﻦ ﺗﻌﺪاد ۵ ﻧﻔﺮ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ورود را ﺑﻪ ﭘﺎﮐﺖ، در ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎﻻی ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ ﺑﯿﻤﺎران ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮﺳﺘﺎر ﮐﻪ وی ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ و ۲ ﻧﻔﺮ از ﺷﺮﮐﺖ در ﭘﮋوﻫﺶ اﻣﺘﻨﺎع ﮐﺮدﻧﺪ. ﻃﯽ ﻣﺪت ﻧﯿﺰ از ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت آﮔﺎه ﻧﺒﻮد، ﺛﺒﺖ ﺷﺪ و در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ آﻣﺎری ﮐﺪﻫﺎ ﺗﺨﺼﯿﺺ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﮐﻨﺘﺮل (دﯾﺎزﭘﺎم) و ﻣﺪاﺧﻠﻪ (ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل)، ﯾﮏ ﻧﻔﺮ از در اﺧﺘﯿﺎر ﻣﺘﺨﺼﺺ آﻣﺎر ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﮔﺮوه دﯾﺎزﭘﺎم، ۵ ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم دﯾﺎزﭘﺎم ﮔﺮوه ﻣﺪاﺧﻠﻪ و ۲ ﻧﻔﺮ از ﮔﺮوه ﮐﻨﺘﺮل ﺑﻪﻋﻠﺖ ﻟﻐﻮ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ از ﺧﻮراﮐﯽ (ﮐﻨﺘﺮل)، ۳ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ ﺑﻪﻫﻤﺮاه ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺬف ﺷﺪﻧﺪ. در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﯿﮕﯿﺮی، ﺑﯿﻤﺎری ﺣﺬف ﻧﺸﺪ، ًﻧﻬﺎﯾﺘﺎ ۱۰۰ ﻣﯿﻠﯽﻟﯿﺘﺮ آب و ﮔﺮوه ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل (ﻣﺪاﺧﻠﻪ)، ۱۵ ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل، ۴ ﺑﯿﻤﺎر از ﮔﺮوه ﮐﻨﺘﺮل و ۲ ﺑﯿﻤﺎر از ﮔﺮوه ﻣﺪاﺧﻠﻪ، ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻋﺪم ۳ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ از ﺟﺮاﺣﯽ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ۱۰۰ ﻣﯿﻠﯽﻟﯿﺘﺮ آب درﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮدﻧﺪ. در ﺗﮑﻤﯿﻞ ﮐﺎﻣﻞ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ از ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺬف ﺷﺪﻧﺪ. ﺑﺪو ورود ﺑﻪ اﺗﺎق ﻋﻤﻞ ًﻣﺠﺪدا ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ اﺿﻄﺮاب اﺳﭙﯿﻠﺒﺮﮔﺮ ﺗﻮﺳﻂ در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺗﻌﺪاد ۵۴ ﺑﯿﻤﺎر ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺪول اﻋﺪاد ﺑﯿﻤﺎران ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺷﺪ. اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﯿﻤﺎران ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﺛﺒﺖ ﺗﺼﺎدﻓﯽ، ﺑﻪ دو ﮔﺮوه ﻣﺪاﺧﻠﻪ (۲۹ ﻧﻔﺮ) و ﮐﻨﺘﺮل (۲۵ ﻧﻔﺮ) ﺗﺨﺼﯿﺺ ﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻃﯽ ﻣﺪت ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﯿﻤﺎران از ﻟﺤﺎظ ﺑﺮوز ﻋﻮارض ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ. از ﺟﺪول اﻋﺪاد ﺗﺼﺎدﻓﯽ و ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻫﺮ ردﯾﻒ ﺑﻪ ﮔﺮوهﻫﺎی ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺑﺮای ﻫﺮ دو دارو ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪﻧﺪ. در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﯿﻤﺎران در دو ﮔﺮوه ﻣﻮرد ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻨﻬﺎ دﮐﺘﺮ ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ ﻣﻄﻠﻊ ﺑﻮد و ﭘﺮﺳﺘﺎر ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﮐﻨﻨﺪه و از ﻟﺤﺎظ ﻣﯿﺰان اﺿﻄﺮاب و ﻋﻼﯾﻢ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﻣﻮرد ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﯿﻤﺎران از ﮔﺮوه و ﻧﻮع داروی درﯾﺎﻓﺘﯽ اﻃﻼﻋﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ. ﺟﺪول ﺑﯿﻤﺎراﻧﯽ ﮐﻪ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﭘﺮ ﻧﮑﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﺣﺬف ﺷﺪﻧﺪ. ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ در اﺧﺘﯿﺎر ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻮد و ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﻗﺒﻞ از ﺗﺤﻠﯿﻞ دادهﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﺮماﻓﺰار SPSS 11.5 ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ. از آزﻣﻮن آﻣﺎری ﺗﺨﺼﯿﺺ ﺑﯿﻤﺎران ﺑﻪ ﮔﺮوهﻫﺎی ﺗﺤﺖ ﭘﮋوﻫﺶ از ﻧﻮع داروی ﻣﺠﺬور ﮐﺎی ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺟﺮاﺣﯽ، ﺳﻄﺢ ﺗﺤﺼﯿﻼت اﺳﺘﻔﺎدهﺷﺪه ﻣﻄﻠﻊ ﻧﺒﻮدﻧﺪ. ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی و ﺷﻐﻞ در دو ﮔﺮوه اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ و آزﻣﻮن T ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﺮای ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ[29] و ﺑﺮاﺳﺎس ﻓﺮﻣﻮل ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﺳﻦ واﺣﺪﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺶ، ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻧﻤﺮه اﺿﻄﺮاب و ﺿﺮﯾﺐ اﻃﻤﯿﻨﺎن ۹۵% و ﺗﻮان آزﻣﻮن ۸۰% ﺑﺮای ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ۲۰ ﻧﻔﺮ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻓﺸﺎر ﺧﻮن و ﺗﻌﺪاد ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ در دو ﮔﺮوه ﻣﻮرد ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ ﮐﻪ ﺑﺮای ُاﻓﺖ اﺣﺘﻤﺎﻟﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮای ﻫﺮ ﮔﺮوه ۲۵ ﻧﻔﺮ در اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ. ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی ورود ﺑﻪ ﭘﮋوﻫﺶ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺷﺮﮐﺖ در ﭘﮋوﻫﺶ، ﮐﺎﻧﺪﯾﺪ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ وارﯾﮑﻮﺳﻞ، ﻗﺮارداﺷﺘﻦ در ﮐﻼس ۱ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ و ۲ وﺿﻌﯿﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ اﻧﺠﻤﻦ ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ آﻣﺮﯾﮑﺎ، ﺳﻦ ۵۰ - ۱۸ﺳﺎل، ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﺳﻦ واﺣﺪﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺶ در ﮔﺮوه دﯾﺎزﭘﺎم ۹۴/۸±۷۲/۳۱ﺳﺎل ﻣﺮدﺑﻮدن، ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ زﻋﻔﺮان و ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت آن و ﻋﺪم و در ﮔﺮوه ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ۵۱/۶±۷۶/۳۰ ﺳﺎل ﺑﻮد ﮐﻪ ﻫﺮ دو ﮔﺮوه از اﯾﻦ ﻧﻈﺮ درﯾﺎﻓﺖ داروﻫﺎی آرامﺑﺨﺶ ﺑﻪ ﺟﺰ داروﻫﺎی ﺗﺤﺖ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻮد. ﻫﻤﮕﻦ ﺑﻮدﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﯿﻦ دو ﮔﺮوه از ﻧﻈﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی ﺳﻄﺢ ﭘﺲ از ﮐﺴﺐ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﮐﻤﯿﺘﻪ اﺧﻼق داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ ﮔﻨﺎﺑﺎد، ﺗﺤﺼﯿﻼت، ﻧﻮع ﺷﻐﻞ و ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺟﺮاﺣﯽ اﺧﺘﻼف آﻣﺎری ﻣﻌﻨﯽ داری ﭘﮋوﻫﺶ در IRCT ﺑﺎ ﺷﻤﺎره IRCT201304255445N4 ﺛﺒﺖ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ (p>۰/۰۵؛ ﺟﺪول ۱). ﺷﺪ. ﺑﺮای ﺟﻤﻊآوری دادهﻫﺎ از ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ اﺿﻄﺮاب اﺳﭙﯿﻠﺒﺮﮔﺮ (STAI) ﺟﺪول ۱) ﺗﻮزﯾﻊ ﻓﺮاواﻧﯽ ﻣﻄﻠﻖ و ﻧﺴﺒﯽ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻓﺮدی (اﻋﺪاد داﺧﻞ ﭘﺮاﻧﺘﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ ۴۰ ﺳﺌﻮاﻟﯽ دارای دو ﻗﺴﻤﺖ اﺳﺖ؛ درﺻﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ) در دو ﮔﺮوه دﯾﺎزﭘﺎم (۲۵ ﻧﻔﺮ) و ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل (۲۹ ﻧﻔﺮ) ﻗﺴﻤﺖ اول ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺣﺎﻟﺖ اﺿﻄﺮاﺑﯽ ﻓﺮد (اﺿﻄﺮاب آﺷﮑﺎر) ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی دﻣﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ ﮔﺮوه دﯾـﺎزﭘـﺎم ﮔﺮوه ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل و ﺷﺎﻣﻞ ۲۰ ﺳﺌﻮال ﺑﺎ ﻣﻘﯿﺎس درﺟﻪﺑﻨﺪی "ﺧﯿﻠﯽ ﮐﻢ"، "ﮐﻢ"، "زﯾﺎد" و ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ "ﺧﯿﻠﯽ زﯾﺎد" اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻫﺮﯾﮏ از ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﻣﺘﯿﺎز ۴ - ۱ داده دارد (۵۶/۰) ۱۴ (۴۴/۸) ۱۳ ﻧﺪارد (۴۴/۰) ۱۱ (۵۵/۲) ۱۶ ﻣﯽﺷﻮد. ﻧﻤﺮه ﺑﯿﻦ ۳۰-۲۰ ﺳﻄﺢ اﺿﻄﺮاب ﻫﯿﭻ، ۴۲-۳۱ اﺿﻄﺮاب ﺳﻄﺢ ﺗﺤﺼﯿﻼت ﺧﻔﯿﻒ، ۵۳ - ۴۳ اﺿﻄﺮاب ﻣﺘﻮﺳﻂ و ﺑﯿﺸﺘﺮ از ۵۴ اﺿﻄﺮاب ﺷﺪﯾﺪ را اﺑﺘﺪاﯾﯽ (۲۰/۰) ۵ (۶/۹) ۲ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻗﺴﻤﺖ دوم ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ رﮔﻪ اﺿﻄﺮاب (اﺿﻄﺮاب ﭘﻨﻬﺎن) ﻣﯽﭘﺮدازد و ۲۰ ﺳﺌﻮال دارد ﮐﻪ ﻫﺮ ﺳﺌﻮال دارای ﺳﯿﮑﻞ (۲۰/۰) ۵ (۲۴/۱) ۷ ﻣﻘﯿﺎس درﺟﻪﺑﻨﺪی ً"ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﻫﺮﮔﺰ"، "ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت"، ً"ﻏﺎﻟﺒﺎ" و ً"ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ دﯾﭙﻠﻢ (۲۴/۰) ۶ (۴۱/۴) ۱۲ ﻫﻤﯿﺸﻪ" اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﻪ ﻫﺮﮐﺪام از اﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﻧﯿﺰ اﻣﺘﯿﺎز -۴ ۱ داده ﻣﯽﺷﻮد. رﮔﻪ اﺿﻄﺮاب ﻫﯿﭻ ﻧﻤﺮه ﺑﯿﻦ ۳۴ - ۲۰، ﺧﻔﯿﻒ ۴۵- داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ (۳۶/۰) ۹ (۲۷/۶) ۸ ۳۵، ﻣﺘﻮﺳﻂ ۵۷-۴۶ و ﺷﺪﯾﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ۵۷ ﮐﺴﺐ ﻣﯽﮐﻨﺪ[30]. در وﺿﻌﯿﺖ ﺷﻐﻠﯽ ﭘﺎﯾﺎن ﺟﻤﻊ اﻣﺘﯿﺎزﻫﺎی ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﺮای ﻫﺮ دو ﻗﺴﻤﺖ آﺷﮑﺎر و آزاد (۵۶/۰) ۱۴ (۴۴/۸) ۱۳ ﭘﻨﻬﺎن ﺑﻪﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﯽﺷﻮد. ﮐﺎرﻣﻨﺪ (۴۴/۰) ۱۱ (۵۵/۲) ۱۶ در اﺑﺘﺪای ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻤﺎم ﺑﯿﻤﺎران ﺗﻮﺳﻂ دﮐﺘﺮ ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ و ﺟﺮاح اوروﻟﻮژی ﻣﻌﺎﯾﻨﻪ ﺷﺪﻧﺪ و ﺗﻤﺎم اﻗﺪاﻣﺎت ﻗﺒﻞ از ﺟﺮاﺣﯽ ﺑﺮای ﺑﯿﻤﺎران ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ، ﺑﯿﻦ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ دو ﮔﺮوه از ﻧﻈﺮ اﺿﻄﺮاب ﭘﻨﻬﺎن (رﮔﻪ ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ. ﻗﺒﻞ از ﺗﺠﻮﯾﺰ دارو، ﺗﻤﺎم ﺑﯿﻤﺎران از ﻧﻈﺮ ﻋﻼﯾﻢ اﺿﻄﺮاب) و اﺿﻄﺮاب آﺷﮑﺎر (ﺣﺎﻟﺖ اﺿﻄﺮاب) ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﯽداری ﺣﯿﺎﺗﯽ (ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ و ﻓﺸﺎر ﺧﻮن) و اﺿﻄﺮاب ﺑﺎ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ و اﺿﻄﺮاب در ﺳﻄﺢ ﺧﻔﯿﻒ ﺑﻮد. ﭘﺲ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ، ﺑﯿﻦ اﺳﭙﯿﻠﺒﺮﮔﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮﺳﺘﺎر آﻣﻮزشدﯾﺪه ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪﻧﺪ. داروﺳﺎز ﺗﻌﺪاد ﻧﻤﺮات اﺿﻄﺮاب ﭘﻨﻬﺎن ﮔﺮوه ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل و ﮔﺮوه دﯾﺎزﭘﺎم ﺗﻔﺎوت ۷۰ ﮐﭙﺴﻮل ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺗﻬﯿﻪ ﮐﺮد و ﮐﭙﺴﻮلﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﮔﻨﺠﺎﯾﺶ ۵۰۰ ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ﻣﻌﻨﯽدار وﺟﻮد داﺷﺖ و اﺿﻄﺮاب ﮔﺮوه ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل از ﺳﻄﺢ ﺧﻔﯿﻒ ﺷﮑﺮ ﭘﻮدرﺷﺪه اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ. ﺑﺮای ﮔﺮوه ﻣﺪاﺧﻠﻪ درون ﻫﺮ ﮐﭙﺴﻮل، (ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ) ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﻫﯿﭻ در ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺖ. ۱۵ ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل (ﺳﯿﮕﻤﺎ؛ اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه) و ۴۸۵ ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم آرد و ﻧﻤﺮات اﺿﻄﺮاب ﭘﻨﻬﺎن در ﮔﺮوه دﯾﺎزﭘﺎم ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﺒﻞ ﺑﺮای ﮔﺮوه ﮐﻨﺘﺮل، ۵ ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم دﯾﺎزﭘﺎم ﺧﻮراﮐﯽ ﺑﺎ ۴۹۵ ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ﭘﻮدر از ﻣﺪاﺧﻠﻪ اﻓﺰاﯾﺶ داﺷﺖ، وﻟﯽ در ﮔﺮوه ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﯽداری

Horizon of Medical Sciences Volume 24, Issue 1, Winter 2018 ٢٦ ﻧﺎﺻﺮ ﮔﻮدرزی و ﻫﻤﮑﺎران ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ داﺷﺖ (p=۰/۰۰۲؛ ﺟﺪول ۲). ذﯾﻞ اﺳﺖ. اﺿﻄﺮاب و اﻓﺴﺮدﮔﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ زﻧﺠﯿﺮه اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﻋﻼﯾﻢ اﺿﻄﺮاب و اﻓﺴﺮدﮔﯽ ﺑﺎﻫﻢ ﻫﻤﭙﻮﺷﺎﻧﯽ دارﻧﺪ و ﺑﺎﻫﻢ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺟﺪول ۲) ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ آﻣﺎری ﻧﻤﺮات اﺿﻄﺮاب ﭘﻨﻬﺎن و آﺷﮑﺎر ﺑﯿﻤﺎران ﮐﺎﻧﺪﯾﺪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. اﺿﻄﺮاب و اﻓﺴﺮدﮔﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﯿﻤﺎری ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎ ﺟﺮاﺣﯽ، ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ، ﻣﺮزﻫﺎی روﺷﻦ، و اﺧﺘﻼل اﺿﻄﺮاب و اﻓﺴﺮدﮔﯽ ﺗ ﺮﮐﯿﺐﺷﺪه ﺑﺎ در ﮔﺮوه دﯾﺎزﭘﺎم (۲۵ ﻧﻔﺮ) و ﮔﺮوه ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل (۲۹ ﻧﻔﺮ) ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ اﺧﺘﻼل ﻣﺘﻤﺎﯾﺰ ﻣﺘﻔﺎوت از ﺷﮑﻞ اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﮔﺮوهﻫﺎ اﺿﻄﺮاب ﭘﻨﻬﺎن اﺿﻄﺮاب آﺷﮑﺎر ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ اﺧﺘﻼﻻت اﺳﺖ[34 ,33]. ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ درﺑﺎره زﻋﻔﺮان و اﺛﺮات ﮔﺮوه دﯾﺎزﭘﺎم ٤٠/١٠±٩٢/٣٧ ٤٤/١٠± ٢٠/٤٠ آن ﺑﺮ اﻓﺴﺮدﮔﯽ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ، از ﺟﻤﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺶ ﺷﺎهﻣﻨﺼﻮری و ﮔﺮوه ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ١٨/٩±٤٤/٣٩ ١٧/١١±٢٢/٣٧ ﻫﻤﮑﺎران ﮐﻪ درﻣﺎن ﮐﻮﺗﺎهﻣﺪت ﺑﺎ ﮐﭙﺴﻮلﻫﺎی زﻋﻔﺮان (۳۰ ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﯽداری ٥٧/٠ ٤١/٠ روزاﻧﻪ ﺑﺮای ۶ﻫﻔﺘﻪ) و ﻗﺮص ﻓﻠﻮﮐﺴﯿﺘﯿﻦ (۴ ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم روزاﻧﻪ ﺑﺮای ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ۶ﻫﻔﺘﻪ) را ﻣﻮرد ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻗﺮار دادهاﻧﺪ، زﻋﻔﺮان ﻫﻤﺎن اﺛﺮ ﺿﺪاﻓﺴﺮدﮔﯽ ﮔﺮوه دﯾﺎزﭘﺎم ٤٢/٨±٥٦/٤٠ ٧١/٨±٧٢/٣٩ ﮔﺮوه ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ٨٧/٦±٧٥/٣٤ ٧١/٨±٢١/٣٥ ﻓﻠﻮﮐﺴﯿﺘﯿﻦ را در ﺑﯿﻤﺎران ﻧﺸﺎن داد[35]. ﺳﻄﺢ ﻣﻌﻨﯽداری ٠٠٧/٠ ٠٦/٠ در ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺴﯿﻦزاده و ﻫﻤﮑﺎران اﺛﺮ ﺿﺪاﺿﻄﺮاب و ﺧﻮاب زﻋﻔﺮان و ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل در ﻣﻮشﻫﺎی ﻧﺮ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ، ﻓﺸﺎر ﺧﻮن دﯾﺎﺳﺘﻮﻟﯿﮏ در ﮔﺮوه ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﮐﺎﻫﺶ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺮوﺳﯿﻦ اﺛﺮ ﺿﺪاﺿﻄﺮاﺑﯽ ﻧﺪاﺷﺖ، وﻟﯽ ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﻣﻌﻨﯽداری ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه دﯾﺎزﭘﺎم داﺷﺖ (p=۰/۰۴۹)، اﻣﺎ ﺿﺮﺑﺎن در دوز ﺑﺎﻻﺗﺮ از ۱۵/۰ و ۳۵/۰ ﻣﯿﻠﯽﻟﯿﺘﺮ ﺑﺮ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم، اﺛﺮات ﺿﺪاﺿﻄﺮاب ﻗﻠﺐ و ﻓﺸﺎر ﺧﻮن ﺳﯿﺴﺘﻮﻟﯿﮏ ﺑﯿﻦ دو ﮔﺮوه اﺧﺘﻼف آﻣﺎری داﺷﺖ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﻣﺪتزﻣﺎن ﮐﻠﯽ ﺧﻮاب را ﺑﻪ ﻃﻮر واﺑﺴﺘﻪ ﻣﻌﻨﯽداری ﻧﺪاﺷﺖ (p>۰/۰۵؛ ﺟﺪول ۳). ﺑﻪ دوز اﻓﺰاﯾﺶ داده ﺑﻮد[36]. در ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺼﯿﺮیﻣﻘﺪم و ﻫﻤﮑﺎران، اﺛﺮ ﺿﺪاﺿﻄﺮاﺑﯽ ۲۵ ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ﻋﺼﺎره ﺧﺸﮏ زﻋﻔﺮان ﺑﺎ دﯾﺎزﭘﺎم ﺟﺪول ۳) ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻋﻼﯾﻢ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺑﯿﻤﺎران ﮐﺎﻧﺪﯾﺪ ﺟﺮاﺣﯽ، ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ، ۵ ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم در ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب ﻗﺒﻞ از ﺟﺮاﺣﯽ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. در ﮔﺮوه دﯾﺎزﭘﺎم (۲۵ ﻧﻔﺮ) و ﮔﺮوه ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل (۲۹ ﻧﻔﺮ) ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد ﻋﺼﺎره ﺧﺸﮏ زﻋﻔﺮان اﺛﺮات ﺿﺪاﺿﻄﺮاﺑﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﻋﻼﯾﻢ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﮔﺮوه دﯾﺎزﭘﺎم ﮔﺮوه ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل از دﯾﺎزﭘﺎم داﺷﺖ و ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ اﺿﻄﺮاب ﭘﻨﻬﺎن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﯽداری در ﻓﺸﺎر ﺧﻮن ﺳﯿﺴﺘﻮﻟﯿﮏ (ﻣﯿﻠﯽﻣﺘﺮ ﺟﯿﻮه) ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ٢٨/١٢±٠٨/١١٥ ٨٩/١٢±٧١/١١٥ ﮔﺮوه زﻋﻔﺮان ﮐﻤﺘﺮ ﺑﻮد (p=۰/۰۰۷). در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﯿﺰ از ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ٤٩/١١±٩٦/١١٥ ٩٠/١٣±٩٦/١١٢ اﺳﭙﯿﻠﺒﺮﮔﺮ ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﺪت اﺿﻄﺮاب اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﯿﻤﺎران ﻓﺸﺎر ﺧﻮن دﯾﺎﺳﺘﻮﻟﯿﮏ (ﻣﯿﻠﯽﻣﺘﺮ ﺟﯿﻮه) ۳ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ از ﺟﺮاﺣﯽ (ﻗﺒﻞ از ﻣﺼﺮف دارو) و ﺑﺪو ورود ﺑﻪ اﺗﺎق ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ٧٥/١٠±٤٦/٧٣ ٢٨/١٢±٨٢/٧٤ ﻋﻤﻞ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ را ﺗﮑﻤﯿﻞ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ[29] ﮐﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ، ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ٥٢/٨±٤٢/٧٣ ٦٢/٩±٨٦/٦٨ ﻫﻤﺴﻮ ﺑﺎ آن ﺑﻮد (ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ اﺿﻄﺮاب در ﺑﯿﻤﺎران ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ (ﺗﻌﺪاد) ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ٩٥/٨±٧٣/٨٥ ١٧/٧±٨٩/٧٣ اﺿﻄﺮاب ﭘﻨﻬﺎن) و در واﻗﻊ ﻣﯽﺗﻮان ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻌﺪ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ٣٥/١١±٣٨/٧٨ ١٨/٦±٦٨/٧٦ در ﻋﺼﺎره ﺧﺸﮏ زﻋﻔﺮان اﺛﺮات ﺿﺪاﺿﻄﺮاﺑﯽ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ﭘﺎﺗﻮﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژی اﺧﺘﻼﻻت اﺿﻄﺮاﺑﯽ ﺗﺎﮐﻨﻮن ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ. اﮔﺮﭼﻪ ﺑﺤﺚ ﻣﺴﺘﻨﺪات ﺟﺪﯾﺪ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺎﻫﻨﺠﺎریﻫﺎی ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ در ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻫﺪف ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل (زﻋﻔﺮان) و ﻗﺮص ﺳﺮﺗﻮﻧﻮﻟﻮژﯾﮏ، ﮔﻠﻮﺗﺎﻣﺎﺗﺮژﯾﮏ، ﻧﻮرآدرژرﻧﯿﮏ و ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ ﮔﯿﺮﻧﺪه ﮔﺎﺑﺎ دﯾﺎزﭘﺎم ﺑﺮ ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب (آﺷﮑﺎر و ﭘﻨﻬﺎن) و ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻼﯾﻢ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ درﮔﯿﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ و GABA ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻧﻮروﺗﺮاﻧﺴﻤﯿﺘﺮ ﻣﻬﺎری (ﻓﺸﺎر ﺧﻮن و ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ) ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ، در ﺑﯿﻦ ﺑﯿﻤﺎران در ﻣﻐﺰ اﺳﺖ[37]. ﻫﺮون و ﻫﻤﮑﺎران ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺿﺪاﺿﻄﺮاب دﯾﺎزﭘﺎم را از ﮐﺎﻧﺪﯾﺪ ﺟﺮاﺣﯽ اوروﻟﻮژی (وارﯾﮑﻮﺳﻞ) اﺟﺮا ﺷﺪ. اﺿﻄﺮاب ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻃﺮﯾﻖ اﺛﺮ ﺑﺮ ﮔﯿﺮﻧﺪهﻫﺎی GABA را ﺑﺎ ﻣﺪل ﺣﯿﻮاﻧﯽ ﻧﺸﺎن داده ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺎزدارﻧﺪه و ﻣﻮﺛﺮ در ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﯿﻤﺎران ﺑﺮای اﻧﺠﺎم اﻋﻤﺎل ﺟﺮاﺣﯽ اﺳﺖ[38]. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﭘﯿﭙﯿﻨﺴﮑﻮﻟﺪ و ﻫﻤﮑﺎران در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اﺛﺮ دﯾﺎزﭘﺎم ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ًﮐﺎﻣﻼ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻃﺒﻖ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺶ ﺧﻮراﮐﯽ و ﻣﯿﺪازوﻻم در ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﻧﺸﺎن داده ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل اﺛﺮات ﺿﺪاﺿﻄﺮاﺑﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮی ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﯾﺎزﭘﺎم داﺷﺖ. اﺳﺖ ﮐﻪ دﯾﺎزﭘﺎم و ﻣﯿﺪازوﻻم ﻫﺮ دو در ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺬراﻓﺸﺎن و ﻫﻤﮑﺎران ﮐﻪ روی ۱۵۰ زن ﺑﺎردار اﻧﺠﺎم ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮده و ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ اﺿﻄﺮاب ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد. اﺛﺮات [39] دادهاﻧﺪ، ۳۸% ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ اﺿﻄﺮاب آﺷﮑﺎر ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ و ۴۳% دارای ﺿﺪاﺿﻄﺮاﺑﯽ دﯾﺎزﭘﺎم از ﻃﺮﯾﻖ ﮔﯿﺮﻧﺪه GABAA اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮد و [31] اﺿﻄﺮاب ﭘﻨﻬﺎن ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﺑﻮدﻧﺪ ، درﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ در ﭘﮋوﻫﺶ اﺛﺮات آﮔﻮﻧﯿﺴﺘﯽ ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﺑﺮ ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ ﮔﯿﺮﻧﺪه GABAA - ﺣﺎﺿﺮ ﻗﺒﻞ از ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﻫﺮ دو ﮔﺮوه اﺿﻄﺮاب ﺧﻔﯿﻒ داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻋﻠﺖ ﺑﻨﺰودﯾﺎزﭘﯿﻦﻫﺎ و ﮔﯿﺮﻧﺪه اوﭘﯿﻮﺋﯿﺪﻫﺎ در ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﺸﺎن اﯾﻦ اﺧﺘﻼف را ﻣﯽﺗﻮان ﺗﻔﺎوت در ﺟﻨﺴﯿﺖ، ﻧﻮع ﺟﺮاﺣﯽ و ﻣﻨﻄﻘﻪ داده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻟﺬا اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﻧﯿﺰ از ﻃﺮﯾﻖ اﺛﺮ ﺑﺮ اﯾﻦ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ داﻧﺴﺖ. ﺑﺎﻧﯿﺎن و ﻫﻤﮑﺎران در ﯾﮏ ﭘﮋوﻫﺶ ﮐﺎرآزﻣﺎﯾﯽ ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ اﺛﺮات ﺿﺪاﺿﻄﺮاﺑﯽ ﺧﻮد را اﯾﺠﺎد ﮐﺮده اﺳﺖ. ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ دوﺳﻮﮐﻮر ﺗﻌﺪاد ۶۰ ﺑﯿﻤﺎر ۴۸-۱۴ﺳﺎل، اﺛﺮ ﺿﺪاﺿﻄﺮاﺑﯽ دﯾﺎزﭘﺎم ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ، اﺧﺘﻼف ﻗﯿﻤﺖ ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﺑﺎ (۵ ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم؛ ۲ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ۱۰۰ ﻣﯿﻠﯽﻟﯿﺘﺮ آب) و ﺑﻬﺎر دﯾﺎزﭘﺎم ﺑﻮد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﻣﯽﺷﻮد ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺑﺮرﺳﯽ ﻧﺎرﻧﺞ (۱۰۰ ﻣﯿﻠﯽﻟﯿﺘﺮ ﺑﻬﺎر ﻧﺎرﻧﺞ؛ ۲ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ) را ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اﺛﺮات ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل در ﺑﯿﻤﺎران ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﺧﻮن ﺑﺎﻻ ﺻﻮرت ﮔﯿﺮد. ﮐﺮدهاﻧﺪ. ﻣﯿﺰان اﺿﻄﺮاب ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ اﺳﭙﯿﻠﺒﺮﮔﺮ ﺛﺒﺖ و ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯿﺰان اﺿﻄﺮاب ﻣﻮﻗﻌﯿﺘﯽ ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮی ﺑﻌﺪ از ﻣﺼﺮف دارو در ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد[32]. ﻣﺼﺮف ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻣﺼﺮف دﯾﺎزﭘﺎم ﺑﺮ ۵۰-۲۵% ﺟﻮاﻧﺎن اﻓﺴﺮده اﺧﺘﻼﻻت اﺿﻄﺮاﺑﯽ ﺷﺪﯾﺪ و ۱۵ - ۱۰% ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب ﭘﻨﻬﺎن ﺑﯿﻤﺎران ﮐﺎﻧﺪﯾﺪ ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ اوروﻟﻮژی ﺟﻮاﻧﺎن ﻣﻀﻄﺮب اﻓﺴﺮده ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺧﺼﻮص (وارﯾﮑﻮﺳﻞ) ﺗﺎﺛﯿﺮ دارد، اﻣﺎ ﺑﺮ اﺿﻄﺮاب آﺷﮑﺎر ﺗﺎﺛﯿﺮی ﻧﺪارد. ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ اﺿﻄﺮاب و اﻓﺴﺮدﮔﯽ ﯾﮑﯽ از ﺳﻪ ﻣﺪل ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﺼﺮف ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻓﺸﺎر ﺧﻮن

ﻓﺼﻞﻧﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﯽ-ﭘﮋوﻫﺸﯽ اﻓﻖ داﻧﺶ دوره ٢٤، ﺷﻤﺎره ١، زﻣﺴﺘﺎن ١٣٩٦ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺼﺮف ﺳﺎﻓﺮاﻧﺎل (زﻋﻔﺮان) و ﻗﺮص دﯾﺎزﭘﺎم ﺑﺮ ﮐﺎﻫﺶ اﺿﻄﺮاب و ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻼﯾﻢ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﻗﺒﻞ از ﻋﻤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ ۲۷ دﯾﺎﺳﺘﻮﻟﯿﮏ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺼﺮف دﯾﺎزﭘﺎم ﻣﯽﺷﻮد، درﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﻓﺸﺎر Ayral X, Gicguere C, Duhalde A, Boucheny D, Dougados 9- ﺧﻮن ﺳﯿﺴﺘﻮﻟﯿﮏ و ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺐ ﺗﺎﺛﯿﺮی ﻧﺪارد. M. Effects of video information on preoperative anxiety level and tolerability of joint lavage in knee osteoarthritis. Arthritis Rheum. 2002;47(4):380-2. ﺗﺸﮑﺮ و ﻗﺪرداﻧﯽ: ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و Brumfield VC, Kee CC, Johnson JY. Preoperative 10- ﻓﻨﺎوری داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ ارﺗﺶ ﺟﻤﻬﻮری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان (آﺟﺎ) .patient teaching in ambulatory surgery settings. AORN J اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. از ﮐﺎرﺷﻨﺎس اﻣﻮر ﻧﺨﺒﮕﺎن، ﺷﻮرای ﭘﮋوﻫﺸﯽ .941-52:(6)64;1996 11- Linden I, Engberg IB. Patients’ opinions of داﻧﺸﮕﺎه، ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻣﺤﺘﺮم ﭘﮋوﻫﺸﯽ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﻣﻮر ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﺗﻘﺪﯾﺮ و information given and postoperative problems ﺗﺸﮑﺮ ﻣﯽﺷﻮد. از ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻣﺤﺘﺮم ﮔﺮوه ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ اﺗﺎق ﻋﻤﻞ .experienced in surgery. Ambul Surg. 1996;4(2):85-91 ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ۱۵ﺧﺮداد ﺑﯿﺪﺧﺖ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﮔﻨﺎﺑﺎد، ﺑﯿﻤﺎراﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ Wang SM, Kulkorni L, Dolev J, Kain ZN. Music and 12- preoperative anxiety: A randomized controlled study. ﻫﻤﮑﺎری ﺧﻮد ﻣﺎ را در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﯾﺎری ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺗﻘﺪﯾﺮ و ﺗﺸﮑﺮ .Anesth Analy. 2002;94(6):1489-94 ﻣﯽﺷﻮد. Mitchell M. Patients perception of pre-operative 13- ﺗﺎﯾﯿﺪﯾﻪ اﺧﻼﻗﯽ: اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ ﮐﺪ ۹۲/۲/۱/ک اﻟﻒ در ﮐﻤﯿﺘﻪ اﺧﻼق preparation for day surgery. J Adv Nurs. 1997;26(2):356- داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ ﮔﻨﺎﺑﺎد ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺐ رﺳﯿﺪه اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در .63 14- Abdul-latif MS, Putland AJ, McCluskey A, Meadows ﭘﺎﯾﮕﺎه ﺛﺒﺖ ﮐﺎرآزﻣﺎﯾﯽ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ ﺑﺎ ﮐﺪ DP, Remington SA. Oral midazolam premedication for IRCT201304255445N4 ﺛﺒﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ. day case breast surgery, a randomized prospective ﺗﻌﺎرض ﻣﻨﺎﻓﻊ: ﻣﻮردی از ﺳﻮی ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن ﺑﯿﺎن ﻧﺸﺪه اﺳﺖ. .double-blind placebo-controlled study. Anesthesia 2001;56(1):990-4. ﺳﻬﻢ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن: ﻧﺎﺻﺮ ﮔﻮدرزی (ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه اول)، ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ Richardson MG, Wu CL, Hussain A. Midazolam 15- اﺻﻠﯽ/ﻧﮕﺎرﻧﺪه ﻣﻘﺪﻣﻪ (۲۵%)؛ آرش ﺣﻤﺰهای (ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه دوم)، premedication increases but, dose not prolong discharge روشﺷﻨﺎس (۱۵%)؛ ﻣﻬﺪی ﺑﺼﯿﺮیﻣﻘﺪم (ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺳﻮم)، ﺗﺤﻠﯿﻠﮕﺮ times after brief outpatient general anesthesia for laparoscopic tubal sterilization. Anesth Analg. آﻣﺎری (۱۵%)؛ ﺟﻌﻔﺮ ﻗﻨﺎﻋﺘﯽ (ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﭼﻬﺎرم)، ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ ﮐﻤﮑﯽ .301-5:(2)85;1997 (۱۰%)؛ ﻣﻬﺪی ﺗﺮﮐﻤﻨﯽﻧﻮﻗﺎﺑﯽ (ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﭘﻨﺠﻢ)، ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ ﮐﻤﮑﯽ Berbel P, Moix J, Quintana S. Music versus Diazepam 16- (۵%)؛ ﭘﺮﯾﺴﺎ ﻇﺮﯾﻒﻧﺠﻔﯽ (ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺷﺸﻢ)، ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ ﮐﻤﮑﯽ to reduce preoperative anxiety: A randomized controlled (۵%)؛ ﺳﻌﯿﺪ ﭘﺎﺳﺒﺎنﻧﻮﻗﺎﺑﯽ (ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻫﻔﺘﻢ)، ﻧﮕﺎرﻧﺪه ﺑﺤﺚ .clinical trial. Rev Esp Anestesiol Reanim 2007;54(6):355-8. (Miller RD, Pardo M. Basics of Anesthesia. 6th edition. .(%۲۵ 17- ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ: اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺻﻞ ﮐﺎر ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻣﺸﺘﺮک ﺑﯿﻦ داﻧﺸﮕﺎه .Philadelphia (PA): Churchill Livingstone Elsevier; 2011 ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ آﺟﺎ و ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ ﮔﻨﺎﺑﺎد اﺳﺖ و از ﺣﻤﺎﯾﺖ ﻣﺎﻟﯽ ,Movafegh A, Alizadeh R, Hajimohamadi F, Esfehani F 18- Nejatfar M. Preoperative oral Passiflora incarnata ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻣﺤﺘﺮم ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻫﺮ دو داﻧﺸﮕﺎه ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. reduces anxiety in ambulatory surgery patients: A double-blind, placebocontrolled study. Anesth Analg. 2008;106(6):1728-32. 19- Verma SK, Bordia A. Antioxidant property of saffron ﻣﻨﺎﺑﻊ .in man. Indian J Med Sci. 1998;52(5):205-7 20- Akhondzadeh S, Tahmacebi-Pour N, Noorbala AA, 1- Goldberg RJ. Guide to biobehavioral diagnosis and Amini H, Fallah-Pour H, Jamshidi AH, et al. Crocus sativus therapy for physicians and mental health clinicians. L. In the treatment of mild to moderate depression: A Purafkari N, translator. Tehran: Azadeh; 1992. double-blind, randomized and placebo controlled trial. 2- Aghamohammadi Kalkhoran M, Karimollahi M. Phytother Res. 2005;19(2):148-51. Religiousness and preoperative anxiety: A correlational 21- Akhondzadeh S, Fallah Pour H, Afkham K, Jamshidi study. Ann Gen Psychiatry. 2007;6:17. AH, Khalighi Cigaroudi F, Miller LG. A comparative trial 3- Ruiz Lopez E, Munoz Cuevas JH, Olivero Vasquez YL, of crocus sativus L (saffron) and imipramine in mild to Islas Saucillo M. Ansiedad preoperatoria en el Hospital moderate 1PCO (Posterior capsule opacification) General de México / Preoperative anxiety in the Hospital depression. Focus Altern Complement Ther. General de México. Rev Med Hosp Gen Mex. 2000; 2005;10(1):22-3. 63(4):231-6. 22- Noorbala AA, Akhondzadeh S, Tahmacebipour N, 4- Ravanipour M. Effects of therapeutic touch before Jamshidi AH. Hydro-alcoholic extract of crocus sativus L. abdominal surgery on anxiety of female patients. Iran J versus fluoxetine in the treatment of mild to moderate Nurs Midwifery Res. 2005;10(1):1-6. depression: A double-blind, randomized pilot trial. J 5- Ling LY, Wang RH. Abdominal surgery, pain and Ethnopharmacol. 2005;97(2):281-4. anxiety: Preoperative nursing intervention. J Adv Nurs. 23- Kianbakht S, Ghazavi A. Evaluation of immunological 2005;51(3):252-60. and hematological effects of saffron in men. Ethno 6- Barnason S, Zimmerman L, Nieveen J. The effect of Pharmacol. 2005;36(1):78-83. music intervention on anxiety in the patient after 24- Agha Hosseini M, Kashani L, Aleyaseen A, Ghoreishi coronary artery bypass grafting. Heart Lung. A, Rahmanpour H, Zarrinara AR, et al. Crocus sativus L. 1995;24(2):124-32. (saffron) in the treatment of premenstrual syndrome: A 7- Monahan F, Sands JK, Neighbors M, Marek JF, Green CJ. double blind, randomized and placebo-controlled trial. Medical surgical nursing: Concepts & clinical practice Int J Obst Gyn. 2008;115(4):515-9. (Phipps), 8th edition. Philadelphia: Mosby; 2005. pp. 462- 25- Abdullaev FI. Cancer chemopreventive and 90. tumoricidal properties of Saffron (Crocus sativus L). Exp 8- Miller R. Anesthesia. Philadelphia: Mosby; 2004. pp. Biol Med (Maywood). 2002;227(1):20-5. 651-5.

Horizon of Medical Sciences Volume 24, Issue 1, Winter 2018 ٢٨ ﻧﺎﺻﺮ ﮔﻮدرزی و ﻫﻤﮑﺎران ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ Depress Anxiety. 2001;14(2):67-78. 26- Tarantilis PA, Polissiou MG. Isolation and identification 34- Shores MM, Glubin T, Cowley DS, Dager SR, Roy of the aroma constituents of saffron. J Agric Food Chem. Byrne PP, Dunner DL. The relationship between anxiety 1997;45(2):459-62. and depression: A clinical comparison of 27- Akhondzadeh S, Fallah Pour H, Afkham K, Jamshidi generalizanxiety disorers, dysthymic disorder, panic AH, Khalighi Cigaroudi F. Comparison of crocus sativus L. disorder, and major depressive disorder. Compr and imiperamine in the treatment of mild to moderate Psychiatry. 1992;33(4):237-44. depression: A pilot double-blind randomized trial. BMC 35- Shahmansouri N, Farokhnia M, Abbasi SH, Kassaian Complement Altern Med. 2004;4:12. SE, Noorbala Tafti AA, Gougol A, et al. A randomized, 28- Kianbakht S. A Systematic Review on Pharmacology double-blind, clinical trial comparing the efficacy and of Saffron and its Active Constituents. J Med Plants. safety of crocus sativus L. With fluoxetine for improving 2008;4(28):1-27. [Persian] mild to moderate depression in post percutaneous 29- Basiri Moghadam M, Hamzei A, Moslem A, Pasban coronary intervention patients. J Aff Disord. Noghabi S, Ghorbani N, Ghenaati J. Comparison of the 2014;155:216-22. anxiolytic effects of saffron (Crocus sativus. L) and 36- Hosseinzadeh H, Noraei NB. Anxiolytic and hypnotic diazepam before herniorrhaphy surgery: A double blind effect of crocus sativus aqueous extract and its randomized clinical trial. Zahedan J Res Med Sci. constituents, crocin and safranal, in mice. Phytothar Res. 2016;18(3):e6248. [Persian] 2009;23(6):768-74. 30- Salehi Surmaghi MH. Medicinal plants and 37- Nutt DJ, Malizia AL. New insights into the role of the phytotherapy. Tehran: The World of Nutrition GABA (A)-benzodiazepine receptor in psychiatric Publications; 2006. pp. 207-10. [Persian] disorder. Br J Psychiatry. 2001;179:390-6. 31- Bazrafshan MR, Mahmoudi Rad AR. The effect of 38- Herron ME, Shofer FS, Reisner IR. Retrospective pregnant women's anxiety on apgar score and birth evaluation of the effects of diazepam in dogs with weight of newborns in 2009. Sci J Hamadan Nurs anxiety-related behavior problems. J Am Vet Med Assoc. Midwifery Fac. 2009;17(12):58-68. [Persian] 2008;233(9):1420-4. 32- Banaiyan Gh, Rasti Boroujeni A, Shirmardi M. 39- Pippongskold K, Lehtinen AM, Laatikainen T, Comparison of the effect of citrus aurantium and Hanninen H, Korttila K. The effect of orally administered diazepam on preoperative anxiety. J Shahrekord Univ diazepam and midazolam on plasma beta-endorphin, Med Sci. 2009;10(4):13-8. [Persian] ACTH and preoperative anxiety. Acta Anaesthesiol Scand. 33- Axelson DA, Birmaher B. Relation between anxiety 1991;35(2):175-80. and depressive disorders in childhood and adolescence.

ﻓﺼﻞﻧﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﯽ-ﭘﮋوﻫﺸﯽ اﻓﻖ داﻧﺶ دوره ٢٤، ﺷﻤﺎره ١، زﻣﺴﺘﺎن ١٣٩٦