CEVAT ŞAKİR “… Bodrum’Un Mavi Merhabası…” CEVAT ŞAKİR “… Bodrum’Un Mavi Merhabası…” Derleme Zeynep Atılgan, Cezmi Çoban
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
CEVAT ŞAKİR “… Bodrum’un Mavi Merhabası…” CEVAT ŞAKİR “… Bodrum’un Mavi Merhabası…” Derleme Zeynep Atılgan, Cezmi Çoban Kapak ve Sayfa Tasarım Serhat Ergün Arka Kapak Çizim Cevat Şakir Kabaağaçlı'nın çizimi (Yaşar Aksoy Koleksiyonu) Yayın Kurulu Selda Öztürk, Deniz Cantürk, Deniz Özbaş, Serhat Ergün, Soner Gül Baskıya Hazırlık Bodrum Belediyesi Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü Çarşı Mah. Neyzen Tevfik Cad. No:1 48400 Bodrum / MUĞLA 444 00 48 [email protected] www.bodrum.bel.tr ISBN: 978-605-82136-4-7 Baskı Halikarnas Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti. Merkez Mah. Gazderesi Cad. No:21/2 Koacık-Bodrum Telefon: +90 252 317 02 91 Yayıncı Sertifika No 43819 / 25.03.2019 - 25.03.2023 Bodrum - 2019 Bu eser Bodrum Belediyesi’nin kültür hizmetidir. Ayrıca para ile satılamaz. Cevat Şakir Kabaağaçlı'nın Mausoleum Çizimi İçindekiler Balıkçı’nın kaleminden özgeçmişi ............................................................ 15 Halikarnas Balıkçısı’ndan Bodrum .......................................................... 17 Vasiyeti ........................................................................................................ 19 Balıkçı’nın ölümü ....................................................................................... 20 İsmet Noonan (Cevat Şakir’in kızı) ......................................................... 25 Hüseyin Yeter Şakar (Bodrumlu) ............................................................. 32 Olcay Akkent (Gazeteci) ........................................................................... 38 Haris Tengiz (Bodrumlu) .......................................................................... 42 Cemal Erksan (Gazeteci - yazar) .............................................................. 43 Bodrumlu çocuklar ..................................................................................... 46 Kemal Sülker (Gazeteci - yazar) ............................................................... 50 Haluk Elbe (Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi’nin ilk müdürü) ............ 60 Osman Nuri Bilgin (Bodrumlu eğitimci) ................................................ 62 Mustafa Yeşilova (Emekli emniyet müdürü) ........................................... 63 Fikret Adil (Gazeteci - yazar) ................................................................... 68 Hıfzı Topuz (Gazeteci - yazar) ................................................................. 70 M. Şakir Örs (Gazeteci) ............................................................................ 72 Salih Kalyon (Tiyatro sanatçısı) ................................................................ 76 Şenel Özpolat (Gazeteci) ........................................................................... 78 Süleyman Arısoy (Gazeteci) ...................................................................... 79 Selçuk Erez (Doktor - gazeteci - yazar) ................................................... 81 Mahmut Demirörs (Bodrumlu) ................................................................ 83 Prof. Dr. Ahmet Özgiray (Bodrumlu - tarihçi - akademisyen) ........... 84 Aykut Poturoğlu (Gazeteci) ....................................................................... 86 Alim Ekinci (Doktor) ................................................................................ 88 Burhan Felek (Gazeteci) ............................................................................ 90 Jale Mutlu (Gazeteci) ................................................................................. 92 Ali Arkun (Emekli Bodrum İlçe Halk Kütüphanesi Müdürü) .............. 94 İlhan Berk (Şair) ......................................................................................... 96 İlhan Selçuk (Gazeteci - yazar) ................................................................. 100 6 Şemsi Katıltan (Gazeteci) .......................................................................... 102 İsmet Eyüboğlu (Yazar - ressam) .............................................................. 106 Hikmet Çetinkaya (Gazeteci) ................................................................... 109 Rauf Mutluay (Gazeteci) ........................................................................... 112 Oktay Akbal (Gazeteci - yazar) ................................................................ 115 Azra Erhat (Akademisyen - yazar) ........................................................... 117 Tuncay Özsert (Bodrumlu) ....................................................................... 123 Mümtekim Ökmen (Gazeteci) .................................................................. 126 Fahri Barut (Bodrumlu) ............................................................................. 127 Feridun Andaç (Gazeteci) ........................................................................ 129 Şadan Gökovalı (Cevat Şakir’in manevi oğlu - akademisyen - yazar) ... 134 Devrim Yücel Besim (Akademisyen) ........................................................ 136 Yaşar Aksoy (Gazeteci - yazar) .................................................................. 143 Yılmaz Alten (Gazeteci) ............................................................................. 145 Cevat Çapan (Akademisyen - şair - çevirmen) ........................................ 147 Prof. Dr. Türkan Saylan (Tıp doktoru - akademisyen - yazar) ............... 152 Erdoğan Kayalar (Araştırmacı - yazar) ................................................... 155 Atıf Sakar (Mühendis) .............................................................................. 158 Selim İleri (Yazar) ...................................................................................... 161 Arif Vidinli (Mühendis) ............................................................................ 167 Konur Ertop (Edebiyat eleştirmeni) ........................................................ 170 Mehmet Doğan (Gazeteci - yazar) .......................................................... 174 Nebil Özgentürk (Gazeteci - yazar) ......................................................... 185 Cüneyt Okay (Akademisyen) .................................................................... 187 İlhan Akşit (Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi personeli) ...................... 189 Çınar Çığ (Gazeteci - şair) ....................................................................... 191 Eserleri ....................................................................................................... 193 Balıkçı için söylenenler .............................................................................. 194 Son Söz ....................................................................................................... 195 7 9 “Çoook eski zamanlarda, uzun yolda karşılaşan iki seyyah, diğerine zarar vermeyi düşünmediğini, düşmanca bir niyeti olmadığını anlatmak için, yaylarını gerip, oklarını uzaklara atar ve ‘Mir heba’ yani ‘Okum boşa gitsin’ derlermiş. Zaman içinde bu söz, ‘Merhaba’ olarak girmiş konuşma dilimize… Üstelik anlamı da güzel. ‘Rahat edin. Benden size kötülük gelmez’ demektir. Sonra, aklımızı işimizden ayırmamalıyız.‘Sabah şerifleri’ mi diyeceğiz, ‘Akşam şerifleri’ mi diyeceğiz, ‘Allahaısmarladık’ mı diyeceğiz? Düşünmeye, aklımızı meşgul etmeye gerek yoktur. Bunların yerine basarım merhabayı, olur biter… Bir şey daha var. Merhaba sözcüğü, eski harflerle yazıldığı zaman yelkene benzer. Belki bunun da etkisi vardır merhabayı sevmemde…” Halikarnas Balıkçısı Cevat Şakir 11 azı kentler yazarlarla anılır ve hatırlanır: St. Petersburg’un Dostoyevski, Londra’nın Charles Dickens, Ankara’nın Yahya Kemal, İstanbul’un Orhan BPamuk ile anılması ve hatırlanması gibi. Ancak Cevat Şakir Kabaağaçlı’nın yani Halikarnas Balıkçısı’nın Bodrum ile anılması, bunun çok ötesinde anlam yüklüdür. Bodrumluların deyişi ile “Bodrum’u Balıkçıya, Balıkçı’yı Bodrum’a sor” durumudur. “Kalebent” olarak getirildiği ve kıyısına çömeldiği “Arşipel”in sahilinde, olduklarından vazgeçen Cevat Şakir’in, Halikarnas Balıkçısı olarak yeniden doğmasıdır. Balıkçı’nın kaderini Bodrum’a, Bodrum’un kaderini Balıkçı’ya bağlamasının öyküsüdür. O sürgün getirildiği kentin bahçıvanı, belediye çalışanı, rehberi, öğretmeni, tercümanı, doğan çocuklarının isim babası, ünlü yazarı ve düşünce insanı olurken, Bodrum onun küllerinden yeniden doğmasını sağlayan can suyu olmuştur. 12 46 yıl önce maviye uğurladığımız Balıkçı’yı, 13 Ekim’de anmaya hazırlanıyoruz. Belediyemiz çalışanı Zeynep Atılgan ve Cezmi Çoban, özgürlüğü, başkaldırışı, kayıpları, kederleri, bunalımları, korkuları deniz diliyle anlatan usta ile ilgili anıları derleyerek toparladılar. Anıları “Bodrum’un Mavi Merhabası” adıyla kitaplaştırdık ve Bodrum Belediyesi kültür yayını olarak sizlerle buluşturmayı vefa borcumuz saydık. Emeği geçen bütün arkadaşlara elinize sağlık diyorum. Elbette anlatılacak insan Halikarnas Balıkçısı Cevat Şakir olunca “Merhaba” diye başlamak gerekiyor söze. Çünkü o koca yürekli çınar, “rahat edin, benden size kötülük gelmez” anlamı yüklediği “Merhaba” demeyi çok severdi. Merhaba! Filozofların son halkası, Anadolu’nun avukatı… “Ekmek ardı koşanların güneş yanığı, kuru yüzü, güneşte yer yer sararmış darmadağınık saçlı, güleç yüzü!” Sen bize sözcüklerin, cümlelerin, duyguların ve özgürlüklerin mirasısın. Ahmet Aras Bodrum Belediye Başkanı 13 (...) He he hey be Halikarnaslım He he hey be kocaman adam Merhaba sana gönülden Merhaba havadan, karadan, denizden Bir de sen kükre Balıkçım Bir de sen söyle yürekten Merhaba ! Merhaba ! Merhaba ! Merhaba tertemiz, merhaba gülerekten. Sabahattin Batur 14 Balıkçı’nın Kaleminden Özgeçmişi* 1890 yılında ada Türk iken