i N39 | NVHR _ Bibliotheek nederlandse omroep stichting

OMROEP IN JAARTALLEN 1919 1982

Een uitgave van de afdeling Communicatie NOS Postbus 10 1200 JB Hilversum

januari 1983

1 2 OMROEP IN JAARTALLEN

06-11-1919 Ir. H.H.S. Schotanus a Steringa Idzerda begint met regelmatige uitzendingen via zijn zelfgebouwde radiotelefonie-zender PCGG in het laboratorium van de Nederlandsche Radio Industrie in Den Haag. 09-07-1921 K.B. inzake het hebben en gebruiken van radiozend­ inrichtingen (Stbl. 903). 08-08-1921 Beschikking van de Minister van Waterstaat, houdende nadere voorschriften inzake het hebben en gebruiken van radiozendinrichtingen. 21-02-1922 Eerste doorgifte van nieuwsberichten ter wereld via de radio, verzorgd door het persagentschap Vaz Dias in Amsterdam via de radiozender van de Amsterdamse Effectenbeurs. 08-02-1923 Eerste uitzending van "Den Nederlandschen Omroep der Nederlandsche Vereeniging voor Radiotelegrafie" via de PCGG-zender. 21-07-1923 Eerste (proef)uitzending van de Nederlandsche Sein- toestellen Fabriek (NSF) te Hilversum. 23-07-1923 Rapport van de Permanente Commissie voor Radiotele- grafie aan de Minister van Waterstaat (adviseert tot zendtijdverdeling onder de zich aanmeldende gegadigden). 01-08-1923 De Minister van Waterstaat roept gegadigden voor zend­ tijd op. Er worden 23 verzoeken ingediend. 01-04-1924 Comité Hilversumsche Draadlooze Omroep opgericht voor het verzorgen van de uitzendingen van de op 21-07-1923 in gebruik genomen zender van de NSF te Hilversum. 21-06-1924 Oprichtingsvergadering Nederlandsche Christelijke Radio Vereeniging (NCRV). Op 15-11-1924 definitief opgericht. 24-12-1924 Eerste uitzending NCRV via de NSF-zender. 23-04-1925 Bond van R.K. Radio Verenigingen opgericht (Katholieke Radio Omroep in oprichting). 23-07-1925 Rapport Commissie Posthuma (semi-officiële poging tot oprichting van een "nationale omroepmaatschappij"). 07-10-1925 "Regeringscommissie voor den Nationalen Draadloozen Omroep" (voorzitter Jhr. Ruys de Beerenbrouck) geïn­ stalleerd. 07-11-1925 Eerste uitzending Vereeniging Arbeiders Radio Amateurs (VARA) via de NSF-zender.

I 3 24-11-1925 Eerste uitzending van de Katholieke Radio Omroep via de NSF-zender. 01-03-1926 HDO wordt stichting en krijgt daarmee rechtsper­ soonlijkheid. 12-04-1926 KRO wordt stichting (stichtingsacte verleden op 7 juli 1926). 30-05-1926 Eerste uitzending van de Vrijzinnig Protestantse Radio Omroep (VPRO) via de NSF-zender. De VPRO is ontstaan uit het sinds 1924 bestaand subcomité voor radiozaken van de "Centrale Commissie van het Vrijzinnig Protestantisme".

07-1926 Verslag "Regeringscommissie voor den Nationalen Draad­ lozen Omroep".

01-09-1926 Machtiging verleend aan N.V. "Nederlandsche Draad- looze Omroep" voor de bouw en het gebruik van een radiozender te Huizen (KRO, NCRV en NSF). 1927 F. Kerkhof demonstreert televisie. voorj.1927 Comité van Omroepverenigingen opgericht. 01-06-1927 EDO omgezet in Algemeene Nederlandsche Radio Omroep (ANRO). 06-1927 Nederlandsche Omroep Vereeniging (NOV) opgericht naast ANRO. 09-07-1927 Ontwerp tot wijziging van de Telegraaf- en Telefoon­ wet 1904 ingediend. 22-10-1927 Zender van NDO te Huizen in gebruik genomen t.b.v. KRO en NCRV. Ontstaan van wat later genoemd werd Hilversum 1 en 2. 01-01-1928 ANRO en NOV fuseren tot Algemeene Vereeniging "Radio- omroep" (AVRO). Eerste uitzending van de AVRO. 23- 02-1928 Ontwerpwet tot wijziging van de Telegraaf- en Tele­ 24- 02-1928 foonwet behandeld in de Tweede Kamer. Wetsontwerp aangenomen evenals amendementen Van Dijk (respec­ tievelijk betreffende instelling van een Radioraad, de criteria voor het verlenen van een zendmachtiging en de zendtijdverdeling), en Drooglever Fortuin (het doen vervallen van de voorgestelde radioretributie). 11-03-1928 Eerste radio-ooggetuigeverslag voetbalwedstrijd (Holland-België door Han Hollander). 18-04-1928 Machtiging verleend aan de NSF voor het gebruik van een radiozender ten behoeve van AVRO en VARA. 10-05-1928 Eerste Kamer aanvaardt wijziging Telegraaf- en Tele- foonwet. 12-05-1928 Wet tot wijziging en aanvulling van de Telegraaf- en Telefoonwet 1904 (Stbl. 169). Eerste wettelijke voor­ schriften met betrekking tot radio (en TV) . In werking getreden op 25-06-1928.

4 26-01-1929 K.B. houdende vaststelling van de instructie voor de Radioraad (Stbl. 14). 29-01-1929 Radioraad geïnstalleerd. 11-1929 Het audioschakeleentrurn van de PTT te Hilversum dat de verbindingen ten behoeve van de radio-omroep verzorg, begint zijn werkzaamheden. 12-1929 TV-demonstratie door Philips voor de Nederlandse Natuurkundige Vereniging. 09-05-1930 Radioreglement (Stbl. 159) van kracht geworden. 15-05-1930 Beschikking van de Minister van Waterstaat tot ver­ deling van beschikbare zendtijd voor de radio- omroep (Zendtijdbeschikking). 03-07-1930 K.B. houdende vaststelling van regelingen voor de controle op de uitzendingen van de radio-omroep, waaraan toegevoegd het Radiocontrole-reglement (Stbl. 272). 1930 - 1932 Zendmachtigingen verleend aan diverse kleinere om­ roeporganisaties als Radio Volksuniversiteit (op 14 oktober 1931), de Humanistische en Idealistische Radio Omroep, het Onderwijsfonds voor de Binnen­ scheepvaart. 22-01-1931 In een zaaltje van de Diamantbeurs te Amsterdam verzorgt de VARA bij wijze van experiment en ter demonstratie televisie-uitzendingen. De signalen gaan per telefoonlijn naar Huizen waar ze via de zender worden uitgezonden naar Amsterdam. In totaal worden vier uitzendingen van een half uur verzorgd. 14-10-1931 Zendmachtiging verstrekt aan Radio Volksuniversiteit (RVU). 03-01-1935 Schrijven van de Minister van Binnenlandse Zaken aan de omroeporganisaties over de ongewenstheid van reclame in de omroep. 22-07-1935 Radio-Omroep Zender Wet (Stbl. 403). NOZEMA opge­ richt als een "gemende NV", waarin de regering voor 60% en de vier grote omroeporganisaties tezamen voor 40% participeren, welke het monopolie van het oprichten en exploiteren van zenders krijgt. 1935 F. Kerkhof geeft demonstratie TV-uitzending met Nipkow schijf (30 lijnen). 1936 - 1939 Regelmatige experimentele TV-uitzendingen op zon­ dagochtend te Eindhoven. 09-05-1936 Ministerie van Binnenlandse Zaken installeert commissie teneinde een onderzoek in te stellen naar de ontwikkeling van de televisie. 01-06-1936 Na toetreding AVRO wordt het Comité van Omroep­ verenigingen omgezet in "Centraal Bureau voor den Omroep" (o.m. voor coördinatie programmagegevens).

I 5 02-07-1936 Opening AVRO-studio aan de ' s Gravelandseweg te Hilversum. 03-1938 Demonstratie TV door NV Philips op de Jaarbeurs Utrecht met 405 beeldlijnen met iconoscoop-camera. 10-05-1938 Opening KRO-studio aan de Emmastxaat te Hilversum. 1939 Regering besluit tot invoering van televisie. Najaar '40 NCRV-studio gereed aan de Schuttersweg te Hilver­ sum. 19-12-1940 Verordening op het gebied van de Nederlandsche Radio Omroep (Verordeningenblad 232). De omroepverenigingen aan banden gelegd. 12-03-1941 Verordening op het gebied van de Nederlandse Radio Omroep (Verordeningenblad nr. 49). De omroep­ verenigingen opgeheven. De uitzendingen opgedragen aan de nationaal socialistische "Rijksradio Omroep". 28-12-1943 Oprichting Omroepcomité door vertegenwoordigers van omroepverenigingen ter voorbereiding van het radiobestel na de oorlog. 15-05-1944 Federatie van Omroepverenigingen opgericht. 17-09-1944 Tijdelijk Telegraaf-, Telefoon en Radiobesluit van de Nederlandse Regering in Londen (Stbl. E 118). Regeling omroep in handen van de Minister van Algemene Zaken gelegd. Deze draagt verzorging om­ roep op aan "Herrijzend Nederland", orgaan van het Militair Gezag. (Sinds 3 oktober 1944 te Eind­ hoven, na de bevrijding te Hilversum). 15-05-1945 Vanuit het Princenhof in Groningen wordt via het draadomroepnet de eerste uitzending verzorgd van de Omroep Provinciaal Militair Commissariaat (OPMC). Aanleiding voor oprichting OPMC is de slechte ont­ vangst in het noorden van Radio Herrijzend Nederland uitzendend vanuit Eindhoven. OPMC is daarmee de voorloper van de RON, respectievelijk RONO, Radio Noord. 27-07-1945 Stichting "Radio Nederland in Overgangstijd", opge­ richt door Ministerie van Algemene Zaken (voorzitter Mr. L.A. Kesper). 10-10-1945 K.B. inzake de heffing van een luisterbijdrage (12 gulden). 24-12-1945 Eerste uitzending van Regionale Omroep Zuid (vanuit de Centrale van de Radiodistributie in Maastricht). 01-01-1946 Interkerkelijk Overleg in Radiozaken (IKOR) opgericht. 19-01-1946 Stichting "Radio Nederland in Overgangstijd" neemt omroep over van "Herrijzend Nederland". 19-01-1946 Eerste uitzending van de Regionale Omroep Noord RON (later RONO, nu Radio Noord).

6 02-05-1946 K.B., waarbij het Radioreglement 1930 weer groten­ deels van toepassing wordt verklaard (Stbl. G.105). 02-07-1946 K.B. houdende aanvulling van de taak van de Minister van OKW met betrekking tot de radio-omroep (Stbl. 167) . 30-10-1946 Advies Radioraad over tijdelijk omroepbestel. 15-01-1947 Stichtingsacte "Nederlandse Radio Unie" verleden door vertegenwoordigers van AVRO, KRO, NCRV, VARA en VPRO. (Doel o.m. gemeenschappelijk onderhoud en pooling radio­ studio's, beheer orkesten, koren, nieuwsdienst, regio­ nale omroepen). 15-01-1947 Beschikking van de Minister van OKW met betrekking tot het tijdelijk omroepbestel (Stcrt. 31). 16-01-1947 Beschikking van de Minister van OKW tot vaststelling van een instructie van de Regeringscommissaris voor het Radiowezen (Stcrt. 31). 01-03-1947 IKOR krijgt eigen zendtijd. 01-03-1947 Omroepverenigingen samenwerkend in de NRU (AVRO, KRO, NCRV, VARA en VPRO) nemen omroep over van stichting "Radio Nederland in Overgangstijd". 14-04-1947 Beschikking van de Minister van OKW tot vaststelling van tijdelijke regelingen met betrekking tot radio­ programma's van de Wereldomroep (Stcrt. 79). 15-04-1947 Stichting Radio Nederland Wereldomroep opgericht. Doel: verzorging en uitzending van programma's naar het buitenland. 13-09-1947 Eerste Advies Radioraad over definitief omroepbesteld (50% algemeen programma, 50% programma's van de omroepverenigingen). Door regering niet aanvaard. 18-03-1948 Aanvang uitzendingen "Philips Experimentele Televisie" te Eindhoven (3 avonden per week tot 10 juli 1951). volgens bijzondere machtiging. 18-10-1948 Televisiecommissie ingesteld door de Minister van OKW en Minister van Verkeer en Waterstaat. 04-1949 Technisch advies van de Televisiecommissie. 08-1949 Financieel advies van de Televisiecommissie. 08-12-1949 De Minister van Verkeer en Waterstaat geeft opdrachten voor experimentele TV voor hoogstens twee jaar aan de Televisiecommissie (advisering), PTT (technische outillage in samenwerking met NV Philips) en NOZEMA (verantwoordelijk voor programma's; uitvoering door omroepverenigingen). 07-08-1950 Radioluisterbeschikking. 14-08-1950 10-09-1950 Eerste integraal tv-verslag van een voetbalwedstrijd: PSV tegen Eindhoven. Jan Cottaar geeft commentaar. TV-publiek bestaat uit een paar honderd Philips- I’ technici en tv-amateurs in en rond Eindhoven. 21-01-1951 Televisie-rapport NOZEMA aan Minister van Verkeer en Waterstaat inzake de bouw en inrichting van studio’s. januari / Bespreking tussen omroepverenigingen en NV Philips april 1951 over de inrichting van de tv-studio in Bussum en de technische apparatuur. 03-04-1951 Tweede Advies Radioraad over definitief omroep­ bestel (kritische beoordeling toegezonden ontwerp van wet). 23-04-1951 Aanvullend rapport NOZEMA aan Minister van Verkeer en Waterstaat inzake de bouw en inrichting van tv- studio' s (goedkopere oplossing). 08-05-1951 Perscommuniqué Ministerie van Verkeer en Waterstaat over de intrekking van de tv-opdracht aan NOZEMA; de tv-uitzendingen en kosten hiervan geheel door, c.q. voor omroepverenigingen. 08-05-1951 Perscommuniqué Federatie van Omroepverenigingen (geen deelname in experimentele TV vanwege onduide­ lijke houding Regering). 10/17/18- Debat in Tweede Kamer over TV. Staatssecretairs van 05-1951 OKW zegt toe beleid in nota uiteen te zetten. 19-05-1951 Laatste rapport NOZEMA aan Minister van Verkeer en Waterstaat inzake de bouw en inrichting van tv- studio 's (door Regering terzijde gelegd). 31-05-1951 Stichtingsacte "Nederlandse Televisie Stichting" verleden. 14-06-1951 Eerste vergadering van het Algemeen Bestuur van de NTS. 14-09-1951 Televisiecommissie opgeheven door Minister van OKW en Minister van Verkeer en Waterstaat (per 1 oktober 1951) . 29-09-1951 Televisiebeschikking 1951 (Stcrt. 227). 29-09-1951 Zendmachtiging voor 3 uur per week verleend aan NTS voor de periode 1-10-1951 tot 1-10-1953 (Stcrt. 227). 02-10-1951 Eerste uitzending NTS; zender IJsselstein (Lopik) in gebruik. 15-11-1951 Minister van OKW benoemt leden Televisieraad (later op te nemen in de Radioraad). 20-11-1951 Eerste televisienota door Staatssecretaris van OKW aangeboden aan Staten-Generaal. 05-12-1951 Reglement voor de Televisieraad vastgesteld. 17-12-1951 Installatie Televisieraad. 18-12-1951 Te Hilversum wordt de stichtingsakte van de Stichting Nederlandse Schoolradio (van AVRO, VARA en VPRO) verleden.

8 20 + 21-12 Kamerdebat over le Televisienota 1951 1952 Internationale Overeenkomst te Stockholm over ge­ bruik kanalen voor TV-uitzendingen. 18-06-1952 Mr. Ph. de Vries benoemd tot "gemachtigde voor de televisie" namens de Minister van OKW. 18-10-1952 Statuten Televisie-Coördinatiecommissie vastgesteld door Dagelijks Bestuur van NTS. 09-12-1952 Ontwerp Wet op het Kijkgeld ingediend bij de Tweede Kamer. 15-12-1952 Advies Televisieraad aan Minister van OKW over ver­ ruiming van de zendtijd en het studiovraagstuk. 30-01-1953 Advies Radioraad aan Minister van OKW over verrui­ ming van de tv-zendtijd. 12-02-1953 Advies Televisieraad aan Minister van OKW met betrekking tot reclame op de televisie. 11-03-1953 Bij ministerieel besluit wordt Prof. Mr. P.S. Gerbrandy ontslag verleend als lid en voorzitter van de Televisieraad. 30-04-1953 Na een reeks proefnemingen zendt de NRU op deze 05-05-1953 feestdagen voor het eerst reportages telefonisch uit. Voor een stereo-weergave hebben de luisteraars twee ontvangsttoestellen nodig die resp. op Hilver­ sum 1 en 2 zijn afgestemd. 02-05-1953 Eerste officieuze Eurovisie-uitzending: tv-reportage van de kroningsplechtigheden in Londen. 18-09-1953 Overgangsregeling Televisiebestel 1953 vastgesteld door de Minister van OKW (Stcrt. 187); zendmachtiging NTS verlengd tot 31-12-1953; kosten van tv-programma1s door het Rijk gefinancierd; Televisieraad per 1 janu­ ari 1954 opgeheven. 24-09-1953 Wet op de Draadomroep (Stbl. 478). 01-10-1953 Ingang defintief tv-bestel. 15-10-1953 Minister van OKW wijst gedelegeerde in Televisie- zaken aan (m.i.v. 1 oktober 1953): Mr. Ph. de Vries. 27-11-1953 Tweede Televisienota door Minister van OKW aangeboden aan Staten-Generaal. 24-12-1953 Ontwerp Wet tot regeling van de Omroep ingediend bij de Tweede Kamer. 31-12-1953 Overgangsregeling Televisiebestel 1954 vastgesteld door Minister van OKW (Stcrt. 1954 nr. 16); zendmach­ tiging aan NTS verlengd tot 1 april 1954. (Uitbrei­ ding zendtijd met ten hoogste 12 uur per maand voor Eurovisie-uitzendingen. 22-03-1954 Zendmachtiging NTS verlengd tot 1 juli 1954.

9 06-06-1954 Eerste officiële Eurovisie-uitzending (narcissen- feest Montreux). 26-06-1954 Zendmachtiging NTS verlengd tot 1 januari 1955. 29-10-1954 Minister van OKW verzoekt Radioraad advies over reclame- TV uit te brengen. 28-11-1954 Eerste televisie-uitzending van het IKOR. 13-12-1954 Mr. Ph. de Vries, gedelegeerde in televisiezaken, overlijdt. Mr. A.W. Schade van Westrum, hoofd Radio, Televisie, Pers van OKW wordt met de waarneming belast (tot 29-10-1956). 10/11/15/ Debat in Tweede Kamer over tweede Televisienota en 03-1955 Ontwerp Wet over het kijkgeld. Wetsontwerp aangenomen. Eveneens motie Peters (vervanging "algemeen programma" door "gezamenlijk programma") en motie Bruins Slot (gedelegeerd in Televisiezaken vervangen door ambtenaar). 29-03-1955 Zendmachtiging OTS verlengd tot 1 juli 1955. 24-06-1955 Zendmachtiging NTS verlengd tot 1 oktober 1955. augustus Aan het werkgebied van de RON worden Salland, Twente en de Gelderse Achterhoek toegevoegd. De RON zal voortaan Regionale Omroep Noord en Oost (RONO) heten. 23-09-1955 Zendmachtiging NTS verlengd tot 1 januari 1956. 04/18-10- Debat in Eerste Kamer over tweede Televisienota en 1955 Ontwerp Wet op het kijkgeld. Wetsontwerp op 4 oktober 1955 aangenomen. 06-10-1955 Wet op het kijkgeld (Stbl. 489); (ƒ 30,- per toestel per jaar; van kracht 1 januari 1956). 24-12-1955 K.B. houdende regeling van het televisiebestel (Televisiebesluit 1956; Stbl. 579). Wettelijke er­ kenning NTS als orgaan van samenwerking der omroep­ verenigingen en tevens als verzorger van een eigen programma. Zendmachtigingen voor onbepaalde tijd aan NTS, omroepverenigingen en eventueel voor kerkgenoot­ schappen. Verdeling zendtijd, regeling structuur NTS, regeling financiering TV, kijkgeldbesluit (Stbl. 580). 23-12-1955 Zendmachtiging NTS vanaf 1 januari 1956 voor onbepaalde tijd verlengd (10 uur per week). De betreffende ministe­ riële beschikking is van kracht tot 1 januari 1957. 01-01-1956 Ingaan van nieuw televisiebestel (met uitzondering van de artikelen van het Televisiebesluit 1956, welke be­ trekking hebben op de zendtijdverdeling en de organisa­ torische opbouw van de NTS, welke eerst op 1 oktober 1956 van kracht worden). Eerste uitzending van het f/TS-Journaal. 22-08-1956 Televisiezendtijd-beschikking 1956 (Stcrt. 170); zend­ machtigingen omroepverenigingen en kerkgenootschappen; vaststelling aantal zenduren (10 uur per week) en de verdeling hiervan.

10 01-10-1956 Nieuw televisiebestel volledig ingevoerd. Minister van OKW benoemt drie leden in het bestuur van de NTS. 04-10-1956 Advies Radioraad aan Minister van OKW over reclame- televisie (meerderheidsrapport) . 17-10-1956 Minister van OKW installeert Bestuur NTS. 29-10-1956 Prof. L.J.M. Beel benoemd tot Regeringscommissaris voor het Radiowezen, tevens ambtenaar ex. art. 9 van het Televisiebesluit 1956. Ingevolge art. 33 van het Televisiebesluit 1956 stelt de NTS een Programmacommissie in. 19-11-1956 Eerste televisie-uitzending RK Kerkgenootschap. 21-12-1956 Televisiezendtijd-beschikking 1957 (Stcrt. 1957), nr. 3); zendmachtigingen omroepverenigingen, kerkgenootschappen en bTTS, vaststelling aantal zenduren (12 uur per week) en de verdeling hiervan. Op 1 januari 1957 van kracht. 28-01-1957 Zendmachtiging radio-uitzending Convent van Kerken (van 1947-1957 binnen de NCRV werkzaam geweest). 24-03-1957 Eerste tv-uitzending Convent van Kerken. 07-05-1957 Zender Irnsum in gebruik. 22-06-1957 Zender Mierlo in gebruik (ter vervanging van de zender in Eindhoven). 10-12-1957 Zender Goes in gebruik. 01-04-1958 Prof. L.J.M. Beel neemt ontslag als Regeringscommissaris voor het Radiowezen annex ambtenaar ex art. 9 van het Televisiebesluit 1956. Deze functie tot 15 februari 1959 waargenomen door Mr. H.J. Schölvinck. 01-09-1958 Zender Roermond in gebruik (ter vervanging zender Mierlo). 14 oktober 1958 officiële ingebruikname. 15-09-1958 K.B. tot wijziging van het Televisiebesluit 1956 (Stbl. 457). Regeringscommissaris voor het Radiowezen belast met toezicht op TV. Voorzitter NTS door Kroon benoemd. Raad van Beheer van de NTS belast met dagelijkse leiding. Van kracht op 15 september 1959. 26-11-1958 Zender Markelo in gebruik, officieel op 23 januari 1959. 22-01-1959 Staatssecretaris van OKW deelt mee dat aan de politieke partijen en groeperingen drie weken voor de verkiezingen zendtijd zal worden toegekend. 15-02-1959 Mr. M. van Veen benoemd tot Regeringscommissaris voor het Radiowezen. 26-03-1959 Televisiezendtijd-beschikking 1959 (Stcrt. 64); aantal zenduren 15 uur per week; van kracht op 1 april 1959. 02-05-1959 Opening VARA-studio (technische vleugel). 05-06-1959 Ministerraad besluit in beginsel tot het toelaten van I” reclame op de televisie (gepubliceerd in perscommuniqué van 20 juni 1959). 15-09-1959 Ingang wijziging Televisiebesluit van 15 september 1958. 17-09-1959 K.B. tot benoeming van de heer E.A. Schüttenhelm tot voorzitter van de NTS met ingang van 1 november 1959. 10-11-1959 Eerste vergadering van de Raad van Beheer NTS. 25-11-1959 Zender Smilde in gebruik (ter vervanging van zender Irnsum). Officieel op 10 mei 1960. 03-03-1960 Wet tot wijziging van de Wet op het kijkgeld (Stbl. 97); verhoogd van ƒ 30,- tot ƒ 36,- per toestel per jaar; van kracht op 1 juli 1960. 31-03-1960 Televisiezendtijd-beschikking 1960 (Stcrt. 70); aantal zenduren 18 per week; van kracht op 1 januari 1960). 19-04-1960 Eerste uitzending Radio Veronica. 19-09-1960 K.B. tot wijziging van het Televisiebesluit 1956 (Stbl. 381); kerken kunnen zendtijd krijgen voor "kerkelijke uitzendingen"; schorsingsrecht bestuurs­ besluiten NTS bij Kroon i.p.v. bij Minister; van kracht op 21 september 1960. 21-09-1960 Tweede Televisiezendtijd-beschikking 1960 (Stcrt. 187); aantal zenduren 22 per week; van kracht op 1 oktober 1960. 22-02-1961 Nota Reclametelevisie door Staatssecretaris van OKW en Staatssecretaris Economische Zaken aangeboden aan Staten-Generaal. 14-04-1961 Adviescommissie inzake radio- en televisiewetgeving geïnstalleerd door Staatssecretaris van OKW. 09-05-1961 H.M. de Koningin stelt nieuwe TV-zender IJsselstein (Lopik) officieel in gebruik als sluitstuk van het Nederlandse TV-zenderpark. mei/juni Internationale overeenkomst te Stockholm over gebruik 1961 kanalen voor televisie-uitzendingen; Nederland krijgt mogelijkheden voor tweede en derde programna. 24-07-1961 Televisiezendtijd-beschikking 1961; aantal zenduren 26 per week; van kracht op 1 oktober 1961. 20-10-1961 Beschikking Staatssecretaris van OKW waarbij de op­ nieuw vastgestelde statuten van de NTS worden goedge­ keurd. De verandering was nodig om de statuten in overeenstemming te brengen met de wijzigingen in het Televisiebesluit van 1958 en 1960. 23-10-1961 Begin studiobouw op Omroepkwartier in Hilversum. 29/30-11- Geen televisie-uitzending wegens staking (salaris­ 1961 kwestie) . 02-02-1962 Beschikking Staatssecretaris van OKW met betrekking tot het toekennen van televisiezendtijd aan politieke

12 partijen die over radiozendtijd beschikken. 07-05-1962 Televisiezendtijd-beschikking 1962 (Stbl.95); per 1 oktober 1962 30 TV-zenduren per week. 27-06-1962 Stichtingsacte Nederlandse Onderwijs Televisie (NOT) verleden. 28-06-1962 Raad van Europa aanvaardt ontwerp-conventie inzake de bestrijding van piratenzenders. 10-07-1962 Communicatiesatelliet Telstar gelanceerd. 23-07-1962 Eerste TV-uitwisselingsprogramma tussen de Verenigde Staten en West-Europa. 09-1962 De regering geeft de NOZEMA volmacht tot de bouw van het tweede televisienet. 26/27-11- Radio- en televisiemarathon (23 uur non-stop uitzending) 1962 t.b.v. de actie "Open het Dorp". 12-1962 De regering geeft de NOZEMA volmacht tot de bouw van het derde FM-net. 13-12-1962 Conmunicatiesatelliet "Relay" gelanceerd. 18-01-1963 Aanvang proefuitzendingen UHF-zender Lopik (tweede TV-net). 04-02-1963 Begin van de TV-uitzendingen "Openbaar Kunstbezit". 09-03-1963 Regering verbiedt TV-uitzending KRO (interview met Bidault. 19/21/26- Openbare behandeling in de Tweede Kamer van de Nota 03-1963 Reclametelevisie. 01-04-1963 RKK, IKOR en CvK besluiten samen te werken op televisie­ gebied . 22-04-1963 NTS vraagt 174 uur zendtijd op het tweede net. 25-04-1963 Beschikking Staatssecretaris van OKW tot verruiming van de radiozendtijd van de VPRO (10 uur per week). 07-05-1963 Telstar II gelanceerd. 04-07-1963 "Akkoord van Wassenaar" gesloten tussen de politieke partijen, die tezamen de nieuwe regering zullen vormen, met speciale paragraaf inzake televisie. 15-07-1963 Rapport van de Commissie Radio- en Televisiewetgeving ("Commissie Scholten") aangeboden aan de Staatssecre­ taris van OKW. 24-07-1963 Syncom II gelanceerd. 31-07-1963 Regeringsverklaring Kabinet Marijnen, gevolgd door debat in Tweede Kamer. 01-10-1963 Wijziging zendtijdverdeling Radio. 17-10-1963 Zendtijdbeschikking schooltelevisie voor 1963/1964 17 uur.

13 22-10-1963 Begin van de Schooltelevisie. 13-11-1963 Steurt experiment PTT met draadtelevisie in Bezuiden- hout te Den Haag. 10-12-1963 Stichtingsacte van de Stichting Televisie Academie (TELEAC) wordt gepasseerd. 24-12-1963 Installatie Pacif icatieconxnissie door Minister vem OKW. 02-02-1964 De Staatscourant bevat een beschikking van Minister Bot waarin de 150 uur zendtijd via het Tweede TV-net voor de experimentele periode van 1 maart tot 1 oktober over NTS en omroepen wordt verdeeld. 02-02-1964 De Staatscourant bevat een beschikking van Minister Bot waarin de 150 uur zendtijd via het Tweede TV-net voor de experimentele periode van 1 maart tot 1 oktober over NTS en omroepen wordt verdeeld. 04-03-1964 Start van de exeperimentele uitzendingen via het tweede TV-net. 01-05-1964 De NTS huurt Concordia in Bussum teneinde het als TV- studio in te richten. 09-05-1964 De ministers Scholten en Luns dienen wetsontwerp Installaties continentaal plat in bij de Tweede Kamer. 04-06-1964 De plaatsing van het kunstmatig eilemd in de Noordzee voor Noordwijk vanwaar de Reclame Exploitatie Maatschap­ pij (REM) radio- en tv-uitzendingen in de ether wil brengen, neemt een aanvang. 22-06-1964 J.B. Broeksz, vice-voorzitter NRU, benoemd tot voor­ zitter van de Europese Radio Unie. 26-06-1964 Eerste experimentele radio-uitzendingen van de REM. 01-07-1964 Luistergeld verhoogd van ƒ 12,- tot ƒ 18,-. 29-07-1964 De REM begint met regelmatige radio-uitzendingen. 15-08-1964 Eerste TV-uitzending van de REM. 19-08-1964 Syncom III gelanceerd. Deze communicatiesatelliet wordt gebruikt voor de relayering van reportages van de Olympische Spelen in Tokio naar Europa. 26-08-1964 Minister Bot willigt het NTS-verzoek in om de experi­ mentele zendtijd via het tweede net uit te breiden tot 180 uur. 16/17-09- Na uitvoerige discussie keurt de Tweede Kamer het 1964 wetsontwerp Installaties Noordzee (eerder genoemd wetsontwerp Installaties continentaal plat) goed. 17-09-1964 Ingebruikneming RONO-studio Leeuwarden. 01-10-1964 Met een openingswoord van de voorzitter van de NTS beginnen de uitzendingen via het tweede TV-net officieel.

14 01-10-1964 De minister van OKW kent de stichting Socutera 30 minuten zendtijd toe. 07-10-1964 Nederland ondertekent te Straatsburg de Europese over­ eenkomst inzake uitwisseling van TV-films en de be­ scherming van TV-uitzendingen. 14-10-1964 De NV Philips begint officieel met kleurentelevisie- experimenten in Eindhoven. 19-10-1964 NTS en Teleac tekenen een overeenkomst waarin de samenwerking wordt geregeld. 04-11-1964 Oprichting van de TROS. 16-11-1964 Het interim-rapport betreffende de invoering van reclame op het tweede TV-net, dat de Pacificatie- commissie op 16 oktober aan de minister van OKW heeft uitgebracht, wordt gepubliceerd. 01-12-1964 NTS neemt het voormalig hotel Santbergen te Hilversum officieel in gebruik als opleidingscentrum. 03-12-1964 In een vergadering van de vaste Tweede Kamercommissie voor OKW formuleert minister Bot zijn plannen voor het derde FM-radionet. In dezelfde zitting wordt de motie Baeten aangenomen. 05-12-1964 De wet Installaties Noordzee treedt in werking. 12-12-1964 Twee algemene maatregelen van bestuur ter uitvoering van de wet Installaties Noordzee treden in werking. 15-12-1964 De minister-president en minister Bot delen de Staten- Generaal in een brief mee, dat zij voor 1 maart 1965 hun zienswijze zullen uiteenzetten aangaande de toelating van nieuwe zendgemachtigden en de invoering van reclame, een en ander als interim-regeling tot de nieuwe omroep­ wet klaar is. 17-12-1964 Rijkspolitie en PTT-ambtenaren enteren het REM-eiland in de Noordzee en verzegelen de zendapparatuur. 17-12-1964 Minister van Aartsen onderstreept in de Tweede Kamer dat liquidatie van de draadomroep onvermijdelijk is. 17-12-1964 Het Comité van Ministers van de Raad van Europa keurt het ontwerp goed voor de Europese Conventie inzake piratenzenders. 01-01-1965 Het continu programmaonderzoek van NRU en NTS gaat van start. 07-01-1965 Eerste uitzending van de aan regionale gebeurtenissen gewijde NTS-rubriek "Van Gewest tot Gewest". 22-01-1965 Te Straatsburg komt de Europese overeenkomst ter voor­ koming van radio-omroep of televisieuitzendingen door stations buiten nationaal gebied tot stand.

15 08-02-1965 Minister Bot verstrekt de NTS twee extra zenduren per week voor het uitzenden van educatieve programma's in samenwerking met Teleac. Met ingang van 1 mei wordt de zendtijd uitgebreid tot drie uur per week. 10-02-1965 Eerste uitzending van Teleac. 26-02-1965 Het kabinet-Marijnen treedt af. Oorzaak is onderlinge onenigheid over de oplossing van radio- en TV-vraag- stukken. 04-03-1965 Het demissionaire kabinet dient bij de Tweede Kamer twee wetsontwerpen in tot bekrachtiging van de maat­ regelen die eind 1964 zijn genomen tegen het REM-TV- eiland in de Noordzee; een en ander ingevolge de bepalingen vervat in de wet Installaties Noordzee. 25-03-1965 Informateur Cals en de fractie-voorzitters van KVP, PvdA en ARP sluiten een akkoord (het zg. plan-Cals) ten aanzien van he.t radio— en TV-beleid. 30-03-1965 De NTS neemt Bellevue te Amsterdam officieel als TV- studio in gebruik. 14-04-1965 Koningin Juliana beëdigt het kabinet-Cals. De omroep- zaken zullen worden behartigd door het nieuw gecreëerde ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk dat onder leiding staat van Mr. M. Vrolijk. 24-04-1965 De Sowjet Unie lanceert zijn eerste communicatie­ satelliet: de Molnya-1. 02-05-1965 De communicatie-satelliet Early Bird (gelanceerd op 6 april) wordt officieel in gebruik genomen met een uit­ wisselingsprogramma tussen Europa, de Verenigde Staten en Canada. 18-05-1965 Eerste kleuren-TV-uitzending via Early Bird overgebracht naar de Verenigde Staten. 28-05-1965 Minister Vrolijk doet de Tweede Kamer zijn nota inzake het radio- en TV-bestel (de zg. nota-Vrolijk) toekomen (Open Bestel) .. 31-05-1965 Minister Vrolijk verklaart de Pacificatiecommissie ont­ bonden . 25-06-1965 J.B. Broeksz, vice-voorzitter NRU, wordt te Venetië gekozen tot voorzitter van de EBU. 06-07-1965 Minister Vrolijk machtigt NRU en omroepverenigingen alle gewenste maatregelen te treffen die nodig zijn voor ingebruikname van het derde FM-radionet omstreeks oktober a.s. 07-07-1965 Na twee dagen beraadslagen neemt de Tweede Kamer de nota-Vrolijk voor kennisgeving aan.

16 13-07-1965 De permanente vertegenwoordiger van Nederland bij de Raad van Europa ondertekent de "Europese overeenkomst inzake het tegengaan van radio-uitzendingen van stations gelegen buiten het nationaal grondgebied". Ratificatie van het verdrag zal pas geschieden nadat het parlement zijn fiat heeft uitgesproken. 15-07-1965 Officieel begin van de Nederland 2-uitzendingen via zender Roermond 2. 27-07-1965 De Officier van Justitie te Amsterdam deelt mee dat hij heeft besloten af te zien van verdere vervolging in de zg. REM-zaak. De zaak is geseponeerd. 25-08-1965 Akte verleden voor de stichting die de reclamezendtijd in radio en TV zal gaan exploiteren. 11-10-1965 Officiële ingebruikname van het derde FM-radionet door minister Vrolijk. 05-11-1965 Officieel begin van de Nederland 2-uitzendingen via zender Smilde 2. 01-12-1965 Het Radiobesluit 1965, het gewijzigde televisiebesluit 1956 en het Besluit instelling Reclameraad, allen d.d. 11-11-1965, treden in werking. 04-12-1965 De namen van de Kroonleden en van de vertegenwoordigers van de culturele organisaties in het NTS- en het NRU- bestuur en van de voorzitters van de programmaraden en programma-coórdinatiecommissies worden gepubliceerd. Ook de samenstelling van de Reclameraad wordt bekend gemaakt. 06-12-1965 De minister van Verkeer en Waterstaat dient bij de Tweede Kamer een voorstel in tot wijziging van de Telegraaf-Telefoonwet. Het ontwerp bevat de regeling van de exploitatie van centrale antennesystemen. 06-12-1965 Minister Vrolijk installeert te Den Haag het bestuur van de Reclamestichting. 22-12-1965 Minister Vrolijk installeert te Hilversum de besturen van NTS en NRU en te Bussum de Reclameraad. 28-12-1965 Hilversum III ook via middengolf (240 meter) te beluis­ teren . 01-01-1966 Mr. A.B. Roosjen treedt af als voorzitter van de NCRV teneinde zich geheel te kunnen wijden aan de vervulling van zijn functie van voorzitter van de NRU. 03-01-1966 Dr.Ir. J.J. Geluk, hoofd NTS-NRU Laboratorium en plv. hoofd van de Technische Dienst NRU, benoemd tot buiten­ gewoon hoogleraar in de omroeptechniek aan de TH te Delft. 24-01-1966 Minister Vrolijk ontbindt de Commissie Radio- en Tele- visiewetgeving (de zg. Commissie-Scholten benoemd 4-4- 1963). I 17 28-01-1966 Het bestuur NRU-oude stijl draagt de facto het beleid over aan het bestuur NRU-nieuwe stijl, een en ander in afwachting van de goedkeuring van de nieuwe statuten. 10-03-1966 Huwelijk van prinses Beatrix. De NTS verzorgt de tot dan toe grootste TV-reportage. Dertien reportagetreinen zijn ingeschakeld (daarvan zijn er vier uit België en vier uit West-Duitsland). 16-03-1966 Installatie van Programmaraden van NTS en NRU te Hil­ versum. 19-04-1966 Officiële ingebruikname van de TV-zenders Goes 2 en Markelo 2. 20-04-1966 Eerste demonstratie door Laboratorium NRU/NTS van stereo- overdracht via straatzenders. 25-04-1966 De Stichting tot uitzending van Reclame publiceert de rapporten "Televisiereclame" en "Radioreclame", waarin voorstellen worden gedaan ten aanzien van de exploitatie van reclame in radio en TV. 29-04-1966 De minister van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk, Mr. M. Vrolijk, en de minister van Verkeer en Waterstaat, J.G. Suurhoff, dienen bij de Tweede Kamer een wetsontwerp in tot regeling van de omroep. 04-05-1966 Minister Vrolijk deelt de Tweede Kamer mee dat hij het op 24-12—1953 ingediende ontwerp van wet tot regeling van de omroep intrekt. 11-05-1966 Minister Vrolijk verleent de "Televisie en Radio Omroep Stichting" (TROS) een zendvergunning. De TROS krijgt de status van aspirant-omroeporganisatie. De stichting mag op 1 oktober 1966 met uitzenden begin­ nen. 24-05-1966 Installatie van de NTS-Programmacoördinatie-commissie. 07-06-1966 Minister Vrolijk verleent een zendvergunning aan het Humanistisch Verbond: 10 minuten radiozendtijd per week en 10 minuten TV-zendtijd per maand. 22-06 t/m CCIR-conferentie te Oslo o.a. over kleurentelevisie. 22-07-1966 De afgevaardigden komen niet tot overeenstemming over de keuze van een uniform kleurensysteem voor heel Europa. Europa zal verdeeld blijven: Frankrijk en tien Oosteuropese landen hanteren het Secam-systeem, de overige achttien landen het PAL-systeem. 24-06-1966 De Reclameraad stuurt minister Vrolijk een advies aan­ gaande de voorstellen die de Stichting tot het Uitzen­ den van Reclame heeft opgesteld ten aanzien van de in­ voering van reclame in de televisie. De Reclameraad zal zich gaan bezighouden met de radioreclame. 27-06-1966 Minister Vrolijk verleent de Stichting Ether Reclame (STER) een concessie voor het uitzenden van TV-reclame.

18 30-06-1966 NRU demonstreert stereo-relayering via de straalverbin­ ding Hilversum-Oslo. 06-07-1966 Tijdens de te Dublin gehouden algemene vergadering van de Europese Radio Unie, wordt J.B. Broeksz, vice-voor- zitter van de NRU, voor een periode van twee jaar her­ kozen als voorzitter. 27-07-1966 Mededeling van de radiozendtijdverdeling, die op 1-10-1966 van kracht wordt (AVRO, KRO, NCRV, VARA: 50 uur en 30 minuten, VPRO: 10 uur, TROS: 3 uur, NRU: 70 uur en 50 minuten). Publicatie op 23-8-1966. 25-08-1966 Officiële ingebruikneming van het Muziekpaviljoen van de NRU in het Omroepkwartier. 14-09-1966 Eerste experiment met internationale uitwisseling van kleuren-TV-uitzendingen tussen twee Europese steden (Eindhoven en Stockholm) via het Eurovisienet. 15-09-1966 Televisiezendtijdbeschikking 1966 ingaande 1-10-1966. 02-10-1966 Eerste radio- en TV-uitzending van de TROS. 03-10-1966 De NRU zendt haar eerste avondvullende radioprogramma uit. De officiële opening geschiedt door drs. L.J.M. van der Laar, voorzitter Programmaraad en Programma- coördinatiecommissie van de NRU. 17-10-1966 Mr. J.A.H.J. van der Dussen benoemd tot Regerings­ commissaris voor het Radiowezen als opvolger van de - op zijn verzoek - eervol ontslagen heer M. van Veen. 26-10-1966 Lancering vanaf Cape Kennedy van de communicatie­ satelliet Early Bird 2. 01-11-1966 De definitieve TV-zender Lopik 2 (voor Nederland 2) komt op volle sterkte (100 kW) op proef in bedrijf. Tot deze datum werd gebruik gemaakt van een experimen­ tele 250 kW-zender. 22-11-1966 Koningin Juliana beëdigt het kabinet-Zijlstra. Dr. M.A.M. Klompé volgt Mr. M. Vrolijk op als minister van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk. 12-12-1966 Eerste TV-uitzending van het Humanistisch Verbond als zendgemachtigde (voorheen binnen zendtijd VARA). 23-12-1966 Gewijzigde Statuten van de NRU en van de NTS (gewijzigd overeenkomstig het Overgangsbestel) te Hilversum ver­ leden. 24-12-1966 Start van de proef-uitzendingen van Nederland 1 en 2 via de TV-steunzender Wieringermeer. De relayering van de FM-radio-uitzendingen van Hilversum I, II en III volgt per 1-4-1967.

I 19 02-01-1967 Start van de televisiereclame in Nederland. 11-01-1967 In een brief aan de N.V. Philips te Eindhoven deelt de minister van Economische Zeiken, Drs. J.A. Bakker, mee dat de ministerraad heeft besloten dat met ingang van 1 januari 1968 begonnen kan worden met regelmatige uit­ zending van kleurentelevisieprogramma's. 16/17/18- De Tweede Kamer behandelt het ontwerp Omroepwet. 01-1967 Het ontwerp wordt met 19 tegen 38 stemmen goedgekeurd. 27-01-1967 Op een persconferentie delen de AVRO en de Nationale Omroepstichting RTN mee dat zij een fusie zijn aange­ gaan. Ook hebben zij besloten de AVRO-Bode en het Weekblad Tele-Vizier in elkaar te doen opgaan. 30-01-1967 De AVRO treedt uit de Federatie van Omroepverenigingen omdat van de zijde van VARA, KRO èn NCRV tendentieuze uitspraken zouden zijn gedaan aangaande de fusie AVRO/ RTN. 06-02-1967 NTS neemt studio I in het Omroepkwartier in gebruik. 07-02-1967 Bij besluit keurt de minister van CRN, Mevr. Dr. M.A.M. Klompé, de statuten goed van de NRU (opnieuw vastge­ steld en verleden op 23-12-1966). 23/28- De Eerste Kamer behandelt het ontwerp Omroepwet, dat 02-1967 met 40 tegen 26 stemmen wordt goedgekeurd. 21-03-1967 Minister Klompé (CRM) keurt de gewijzigde statuten van de NTS goed (gewijzigd en verleden op 23-12-1966). 05-04-1967 Koningin Juliana beëdigt het kabinet-De Jong. Minister Klompé blijft CRM behartigen. 13-04-1967 Publicatie van de Omroepwet (de Wet van 1 maart 1967 tot regeling van de Omroep) in het Staatsblad. 15-06-1967 Bij beschikking verstrekt de minister van CRM, ingaande 1-10-1967, radio- en TV-zendtijd aan de Nederlandse Vereniging voor Sexuele Hervorming, de Nederlandse Stichting voor Morele Herbewapening, de Bond zonder Naam, de Humanitaire en Idealistische Radio-Omroep en de Orde van Vrijmetselaren onder het Groot-oosten der Nederlanden. Alleen radio-zendtijd krijgen de Vereni­ ging "De Vrije Gedachte" en het Christian Science Committee on Publications for the Netherlands. aug. 1967 NTS krijgt de beschikking over de eerste kleurentele- visie-reportagetrein. 10-08-1967 NRU en STER bereiken overeenstemming over de wijze waar­ op radioreclame dient te worden gepresenteerd. 26-08-1967 Eerste Eurovisie-uitzending in kleur: de ARD-uitzending van de "Gala-Abend der SchalIplatte" t.g.v. de Grosze Deutsche Funkausstellung.

20 13-09-1967 Radio- en TV-zenders Wieringermeer officieel in gebruik. 21-09-1967 Opening van de 15e Firato. De reportage van de opening is de eerste kleurentelevisieuitzending die op de Neder­ landse TV-schermen verschijnt. 26-09-1967 Televisiezendtijdbeschikking 1967 ingaande 1-10-1967. 01-10-1967 Start van de experimentele periode van 1 jaar van de kleurentelevisie; een nieuw TV-zendschema wordt van kracht, een nieuwe radiozendtijdindeling gaat van start; de TROS krijgt de status van C-omroep; de zg. mini- omroepen doen hun intrede in het omroepbestel. 02-10-1967 Feestelijke viering van: de officiële opening door Prins Bernhard van de NTS- studio's 1 en 2 in het Omroepkwartier te Hilversum; de voltooiing van het Nederlandse TV-zendernet nu de zen­ ders Wieringermeer in gebruik zijn gesteld; het feit dat zestien jaar geleden de TV-uitzendingen van start gingen; het begin van de experimentele periode met kleuren-TV. 02-10-1967 De NTS stelt Studio Irene (de eerste TV-studio van Neder­ land, die zestien jaar geleden in gebruik werd genomen) buiten gebruik. 10-11-1967 NRU- en NTS-bestuur benoemen de Commissie Regionale Tele­ visie en de Commissie Instructieve Televisie. 18-11-1967 Eerste rechtstreekse kleurentv-buiten-reportage van de Nederlandse televisie: de NTS zendt een verslag uit van de aankomst van Sinterklaas te Medemblik. 20-11-1967 In verband met het feit dat met de termijn van het Over- gangsbestel ook de termijn van de geldende mandaten op 1-12-1967 verstrijkt, worden bij K.B. maatregelen getrof­ fen ter verlenging van het Overgangsbestel. De herbenoe­ mingen gelden tot de dag van inwerkingtreding van de Omroepwet, doch uiterlijk tot 30 november 1969. Ook de omroeporganisaties, culturele organisaties en enkele bijzondere zendgemachtigden verzorgen een soortgelijke heraanwijzing van hun vertegenwoordigers in verscheidene bestuurscolleges. 01-01-1968 In verband met de uitbreiding van de zendtijd voor TV- reclame met ca. 10 minuten, worden enige wijzigingen in het zendschema aangebracht. Reclame voor alcoholhoudende dranken is voortaan toegestaan. jan. 1968 De Stichting Nederlandse Particuliere Binnenvaart te Rotterdam begint met radio-uitzendingen van 1 ë 2 minu­ ten 's ochtends om 6.40 uur, waarin voor de binnenvaart een overzicht wordt gegeven van de vraag naar scheeps- ruimte op de verschillende schippersbeurzen. Voor deze uitzendingen heeft de stichting van het mihisterie van CRM een zendmachtiging ontvangen.

21 22-02-1968 Minister Udink (Ontwikkelingshulp) ondertekent een overeenkomst volgens welke de Nederlandse regering en het Philipsconcern elk een half miljoen gulden beschik­ baar stellen voor de financiëring van een opleidings­ centrum voor radio- en televisiemedewerkers uit ontwik­ kelingslanden. Het centrum komt op het terrein van de Wereldomroep te staan, die ook de dagelijkse leiding heeft. De eerste cursussen starten in februari 1969. 01-03-1968 Start van de radioreclame via de drie Hilversumse radio­ zenders. (Voor de drie zenders gezamenlijk 26 minuten). 10-03-1968 Eerste volledige reportage in kleur van een voetbalwed­ strijd (Ajax-Feijenoord). 18-04-1968 Eerste radioreportage in stereo: een reportage rond de Ij-tunnel in Amsterdam, uitgezonden in het NRU-programma "X, een sprong in het duister". 4/8- Op uitnodiging van NRU en NTS houdt de Europese Unie 07-1968 haar 19e algemene vergadering in Nederland. Met algemene stemmen wordt J.B. Broeksz opnieuw voor twee jaar ver­ kozen tot voorzitter van de EBU. 01-08-1968 TV-frequentiewisselaar op de vuurtoren van Huisduinen buiten dienst gesteld. Deze hulpzender is - met de inge­ bruikname van de zender Wieringermeer (op 13-9-1967) - overbodig geworden. 07-09-1968 Tijdens de jaarvergadering van de AVRO maakt de voorzit­ ter, mr. L.H. Slotemaker, bekend dat AVRO en RTN be­ sloten hebben tot opheffing van RTN. 16-09-1968 De voorzitter van de NRU, mr. A.B. Roosjen, neemt de nieuwe studio-accommodatie van de RONO te Leeuwarden officieel in gebruik. okt. 1968 De rechtszaak tussen Televizier en de omroepen die bij de Hoge Raad in behandeling is, wordt geroyeerd. In 1962 begon de strijd over de vraag of Televizier de program­ magegevens al of niet op onrechtmatige wijze verkreeg. 01-10-1968 Bij Zendtijdbesluit van 17-9-1968 wordt de TV-zendtijd verhoogd van 61 uur en 25 minuten tot 65 uur en 36 minuten per week. 02-10-1968 De NTS neemt studio 3 in gebruik, de eerste definitieve kleurentelevisiestudio in Nederland. 29-10-1968 De Tweede Kamer behandelt het wetsontwerp omroepbij­ dragen. Zonder hoofdelijke stemming gaat de Kamer akkoord met het ontwerp, dat onder meer inhoudt dat per 1-1-1969 een gecombineerd luister- en kijkgeld wordt geheven van ƒ 75,- en dat het luistergeld wordt ver­ hoogd van ƒ 18,- tot ƒ 24,-. De Wereldomroep zal tot en met 1970 uit de omroepbijdragen worden gefinancierd.

22 29-11-1968 Voor de eerste keer in de geschiedenis van de Neder­ landse Televisie vordert de regering zendtijd: in een dertien minuten durende uitzending gaat minister-presi- dent De Jong nader in op de verhoging van de NAVO- bijdrage met ƒ 225 miljoen. 17-12-1968 De Eerste Kamer keurt het wetsontwerp Omroepbijdragen goed. 18-12-1968 Lancering van de communicatiesatelliet Intelsat III nri . 2 vanaf Cape Kennedy. De satelliet wordt in januari 1969 in gebruik genomen. 01-01-1969 Krachtens het Zendtijdbesluit van 17-9-1968 wordt de zendtijd voor TV-reclame gebracht van 2 uur 3 minuten op 2 uur en 27 minuten per week. 01-01-1969 De Wet op de omroepbijdragen wordt van kracht. 01-02-1969 Hilversum III via middengolf tot 18.00 uur te horen (november t/m januari tot 17.00 uur). 03-02-1969 Vanaf deze datum passen de zendgemachtigden (behalve de VPRO) hun uitzendingen via Hilversum III zodanig aan, dat deze zender een muziekprogramma wordt van populair karakter, dat zich richt op zoveel mogelijk verschillen­ de publiekscategorieën. 05-02-1969 Vanaf Cape Kennedy wordt de communicatiesatelliet Intelsat III nr. 3, de Pacific-3, gelanceerd. Op 3-3- 1969 komt de satelliet in bedrijf. 17-02-1969 De NTS neemt studio 4 in het Omroepkwartier in gebruik, de tweede definitieve kleurentelevisiestudio. Tegelijker­ tijd wordt begonnen met de "ontmanteling" van Studio A, die zijn oorspronkelijke bestemming zal gaan vervullen en dienst gaat doen als dekormontagehal. 18-02-1969 Prins Bernhard verricht de officiële opening van het opleidingscentrum van de Wereldomroep voor radio- en televisiemedewerkers uit ontwikkelingslanden. maart 1969 FM-zenders Markelo beginnen met stereo-uitzendingen van Hilversum I en II. maart 1969 Bij de behandeling van de begroting van CRM in de Tweede Kamer wordt gediscussieerd over de Omroepwet. Met name de wenselijkheid de wet wèl per 1 mei 1969 in werking te doen treden, en de koppeling tussen lidmaatschap en abonnement op het omroepblad, worden aan de orde gesteld. Minister Klompé blijft bij haar standpunt dat de wet per 1 mei in werking moet treden. Een motie om de wet voor onbepaalde tijd uit te stellen vindt onvoldoende steun in de Kamer na de toezegging van de minister dat zij vóór 1 mei met de Kamer overleg zal plegen over wijzi­ gingen in de wet. I23 03-03-1969 De Tweede Kamer Commissie voor CRM belegt te Den Haag een openbare hearing over de Omroepwet. 06-03-1969 Minister Bakker (Verkeer en Waterstaat) opent te Bonaire het nieuwe relaisstation van Radio Nederland Wereld­ omroep. medio FM-zenders Smilde beginnen met stereo-uitzendingen van maart. 1969 Hilversum I en II. 31-03-1969 De FM-zenders Markelo starten met stereo-uitzendingen van Hilversum I en II. Ook worden enige wijzigingen aangebracht in de volgorde van de FM-kanalen van de zenders Lopik en Markelo, omdat sommige kanalen minder geschikt zijn voor stereo-uitzendingen. 18-04-1969 De Vaste Tweede Kamer Commissie voor CRM houdt een tweede openbare hearing over de Omroepwet. 28-04-1969 De AVRO wijst art. 20 van de conceptstatuten van de NOS (inzake de inhoud van de programmabladen) af. 03-05-1969 Minister Klompé opent de nieuwe concertstudio van het VARA-complex. 08-05-1969 Publicatie in het Staatsblad van het Besluit van 1 april 1969 houdende regelen ter uitvoering van de bepalingen van de Omroepwet, het zg. Omroepbesluit. 13-05-1969 Vier Koninklijke Besluiten betreffende de benoeming van: - de Regeringscommissaris voor de Omroep; - de voorzitter van de NOS; - de voorzitters van de NOS-Programmaraden; - de Kroonleden in het NOS-bestuur. Alle benoemingen gelden voor een periode van 4 jaar, ingaande 29-5-2969. 13-05-1969 De Tweede Kamer behandelt het wetsontwerp tot wijziging van de Telegraaf- en Telefoonwet, dat voornamelijk voorstellen aangaande het centraal antennesysteem bevat. Het ontwerp wordt onder voorbehoud goedgekeurd. 27-05-1969 Publicatie van de Staatsbladen - nr. 211: Besluit van 13 mei 1969 houdende vaststelling van het tijdstip van inwerkingtreding van de Omroepwet en van het Omroepbesluit. nr . 212: Besluit van 13 mei 1969 houdende vaststelling van een instructie voor de Omroepraad. nr. 213: Besluit van 13 mei 1969 houdende vaststelling van een instructie voor de Reclameraad. 29-05-1969 Koninklijk Besluit betreffende de benoeming van de leden van de Omroepraad. 29-05-1969 De Omroepwet treedt in werking; opheffing van NRU en NTS; oprichting van de NOS. Laatste vergadering van NRU- en NTS-bestuur. Installatie van het NOS-bestuur door minister Klompé. Officieel afscheid van de aftredende voorzitter van de NRU, mr. A.B. Roosjen.

24 29-05-1969 Installatie van de Omroepraad, opvolger van de Radio- raad. 03-06-1969 De FM-zenders Goes beginnen met stereofonische uitzen­ dingen van Hilversum I en II. 17-07-1969 Ministerieel besluit houdende de instructie voor de Regeringscommissaris voor de omroep. 19/28- 16e Firato te Amsterdam. In deze periode verzorgt de 09-1969 radio bij wijze van experiment nachtuitzendingen. 01-10-1969 Publicatie van de nieuwe zendtijdbeschikkingen radio en TV, ingaande 1-10-1969 (onder meer krijgen de vier A-omroepen 30 minuten per week méér TV-zendtijd). 01-10-1969 Invoering van een TV-zendschema, waarbij de grote omroepen een vaste uitzendavond in de week krijgen toebedeeld. 01-10-1969 De NOS neemt studio 5 in gebruik. 01-10-1969 De zenderwisseling tussen Hilversum I en II vindt voor­ taan ééns per jaar plaats i.p.v. één keer per kwartaal. 02-10-1969 De Staatscommissie tot herziening van Grondwet en Kies­ wet doet de aanbeveling om ook voor radio en TV de vrijheid van meningsuiting te regelen. 07-10-1969 De Eerste Kamer gaat akkoord met het wetsontwerp tot wijziging van de Telegraaf- en Telefoonwet (invoering CAS). Minister Bakker (Verkeer en Waterstaat) heeft toegezegd dat hij eerst de Kamer zal raadplegen alvorens hij tot invoering van het CAS zal overgaan. 06-11-1969 In Den Haag wordt herdacht dat precies 50 jaar geleden de eerste radio-uitzending plaats vond in Nederland door Ir. H.H. a Steringa Idzerda. In het Friese Weidum (gemeente Baarderadeel), de geboorteplaats van Idzerda, onthult de Commissaris der Koningin een gedenkteken ter nagedachtenis aan de radio-pionier. 08-11-1969 De VARA viert feestelijk de opening van de nieuwe studio. 20-11-1969 Minister Klompé (CRM) besluit in het vervolg geen ex­ tra zendtijd meer beschikbaar te stellen voor verslag­ geving van openbare congressen of jaarvergaderingen van politieke partijen. 24-11-1969 Tijdens een feestelijke bijeenkomst in Gooiland te Hil­ versum wordt het 40-jarig bestaan van het audio-schakel— centrum van de PTT te Hilversum gevierd. 03-12-1969 Start van de bouw van het Dekorcentrum. De heer E.A. Schüttenhelm, voorzitter NOS, graaft de eerste sleuf voor de fundamenten.

25 01-01-1970 Nederland 1 en 2 beginnen voortaan 5 minuten eerder: om 18.45 uur. Nieuwe verdeling van de TV-reclamezendtijd onder meer door uitbreiding met 36 minuten per week. Radioreclame via Hilversum I en II wordt met 25 minuten per week uitgebreid. De uitzending van TV-reclamesports in kleur wordt moge­ lijk. 01-01-1970 De NOS neemt TV-studio 6 in gebruik. begin 1970 De Technische Dienst Radio neemt de eerste stereoproduk- tie-wagen in gebruik; deze is speciaal bestemd voor het opnemen van grote stereoprodukties. 06-01-1970 Te Den Haag worden de statuten van de stichting CASEMA (Centraal Antenne Systeem Exploitatie Maatschappij, dochtermaatschappij van de NOZEMA) verleden. 12-01-1970 De FM-steunzenders Roermond beginnen met de relayering van stereo-uitzendingen. 28-02-1970 Officieel begin van de uitzendingen van de piratenzender Radio Nordsee International. Vanaf 6-3-1970 zenden de zenders op volle sterkte uit via de midden- en korte golf. 01-03-1970 De werkzaamheden van de Stichting Centraal Bureau voor de Omroep zullen worden overgenomen door de NOS. 24-03-1970 Radio Nordsee International gaat voor anker buiten de Britse territoriale wateren, ten noordoosten van Londen. Na fel protest van het Britse ministerie van handel, verkeer en waterstaat, omdat het radiocontact met ver­ scheidene lichtschepen ernstig werd verstoord, staakt Radio Nordsee 's avonds haar uitzendingen. Enige dagen later worden de uitzendingen op een andere middengolflengte hervat. 26-03-1970 FM-steunzenders Hulsberg beginnen met relayering van stereo-radio-uitzendingen. 01-04-1970 Het NOS-journaal komt voor het grootste deel in kleur op het scherm. Het journaal zal niet meer vanuit Sant­ bergen, maar vanuit een kleurenstudio in het Omroep- kwartier, worden uitgezonden. 01-04-1970 De zendmachtiging van de Evangelische Omroep als as­ pi rant-omroep wordt van kracht. Op respectievelijk 1-4 en 3-4-1970 vindt de eerste radio-/TV-uitzending van de EO plaats. 16-04-1970 Het ministerie van CRM deelt mee dat het verzoek van de TROS om als B-omroep te worden erkend, niet gehonoreerd kan worden omdat accountantsonderzoek heeft uitgewezen dat ca. 20% -van de ruim 250.000 leden geen omroepbij­ drage betaalt.

26 29-04-1970 Ministerieel besluit betreffende de benoeming van de regionale Programmaraad van de RONO. De benoemingen gelden vanaf 29-5-1969 voor maximaal 4 jaar. 01-05-1970 Radio Veronica begint met nachtuitzendingen: op vrijdag en zaterdag. 15-06-1970 De piratenzender Capitol Radio start met proefuitzen- dingen. Op 1-9-1970 komt de zender op volle sterkte in de ether en beginnen de regelmatige, dagelijkse uitzen­ dingen. 01-09-1970 Officiële ingebruikname van de TV-steunzender Hulsberg. 08-09-1970 De Raad van State behandelt het verzoek van de AVRO om de NOS-statutten nietig te verklaren. 11-09-1970 Capitol Radio staakt de uitzendingen. Het zendschip loopt de haven van Amsterdam binnen voor het verrichten van reparaties. 24-09-1970 Radio Nordsee International staakt de uitzendingen. Het zendschip meert af in de haven van IJmuiden. De piraten­ zender geeft als reden op dat de Nederlandse regering blijkbaar maatregelen wil gaan treffen tegen piraten­ zenders; om te voorkomen dat Radio Veronica daarvan slachtoffer wordt, is besloten om op te houden. 25-09-1970 VPRO-radio zendt de zogenaamde sabotage-uitzending uit, die later reden is voor een ministeriële berisping. 01-10-1970 De FM-relais-zenders Hilversum I en II te Wieringermeer beginnen met de uitzending van stereo-radioprogramma's. In heel Nederland zijn thans stereo-FM-radioprogramma's te beluisteren. 08-10-1970 Burgemeester Platteel van Hilversum verricht de offi­ ciële ingebruikneming van het nieuwe gebouw van de TROS (het vroegere Christelijk Lyceum) aan de Lage Naarderweg. 29-10-1970 De Raad van State behandelt het verzoek van de Geïllu­ streerde Pers N.V., om de weigering van de NOS ongedaan te maken om deze uitgever van familiebladen de program­ magegevens te verkopen of hem opdracht te geven tot het uitgeven van een programmablad en dat te exploiteren voor de NOS. 01-11-1970 Voortaan doet het NOS-bestuur na afloop van elke bestuursvergadering mededeling van de genomen besluiten aan de publiciteitsmedia. Een en ander om richting te geven aan verdergaande vormen van openheid. 09-11-1970 Het ministerie van CRM constateert dat een steekproef— gewijze controle heeft uitgewezen dat het VPRO-leden- bestand onder het minimum van 100.000 betalende leden, tevens houders van een omroepkaart, is gedaald. De VPRO krijgt t/m 8-11-1971 de tijd om weer boven het wettelijk vereiste aantal te komen.

27 10-11-1970 In de nacht, van 9 op 10 november slaat de King David, het schip waarop de piratenzender Capitol Radio is ge­ vestigd, van zijn ankers en loopt vast op het strand van Noordwijk. Om moeilijkheden te voorkomen is de zen­ der onklaar gemaakt. Op 12-11-1970 wordt het schip vlot getrokken en IJmuiden binnengesleept. 11-11/ Viering van het 25-jarig bestaan van het Radio Phil- 04-12-1970 harmonisch Orkest, het Omroep Orkest, het Radio Kamer­ orkest, het Promenade Orkest, het Metropole Orkest en het Groot Omroep Koor. Op 11-11-1970 ontvangt Dolf van der Linden, die het Metropole Orkest sinds de oprichting heeft gedirigeerd, uit handen van de voorzitter van de NOS, een zilveren dirigeerstok. 29-11-1970 Met een herindeling van de radio-zendtijd op Hilversum III wordt uitvoering gegeven aan een NOS-bestuursbesluit om een groter deel van de NOS-zendtijd onder te brengen in een vast zendschema. 11/24- Het 25-jarig bestaan van de ROZ wordt gevierd d.m.v. het 12-1970 organiseren en uitzenden van feestprogramma's. 18-12-1970 Drs. E.C. Visser (Tweede Kamerlid D'66) dient een initiatief-wetsontwerp in tot herziening van de Omroep­ wet en de Wet op de omroepbijdragen. Hij wil het omroeplidmaatschap en het betalen van retributies los­ koppelen. 01-01-1971 Uitbreiding van de TV-reclamezendtijd van 27 tot 30 minuten per dag, de indeling in acht blokken blijft ge­ handhaafd. De radioreclame via Hilversum I en II onder­ gaat geen wijziging, via Hilversum III wordt de reclame­ zendtijd ook met 3 minuten per dag verlengd. 01-01-1971 J.B. Broeksz treedt af als voorzitter van de EBU. Hij heeft de functie vier jaar lang vervuld. Broeksz wordt benoemd tot ere-voorzitter van de EBU. 08-01-1971 NOS en KNVB maken bekend dat zij overeenstemming hebben bereikt over de vergoeding voor het uitzenden van flit­ sen en samenvattingen van competitie- en bekervoetbal- wedstrijden via radio en TV, voor de periode 10-8-1970 t/m 9-8-1972. Voorts zal een gezamenlijke werkgroep worden ingesteld voor het voorbereiden van nieuwe over­ eenkomsten. 19-01-1971 Begin van de viering van het 25 jaar bestaan van de RONO (een viering die zich over het hele jaar zal uit­ strekken in de 5 provincies die de RONO bedient). 20-01-1971 Eerste TV-uitzending door de NOS van de trekking van de hoofdprijzen in de Staatsloterij. 25-01-1971 De Raad van State behandelt het beroep dat NOS, KRO, NCRV en VARA en ook de AVRO (in een gelijksoortig, apart beroep) aanhangig hebben gemaakt tot vernietiging van de Televisiezendtijdbeschikking 1969, omdat daarin op grond van art. 26 Omroepwet extra zendtijd wordt toegekend aan NOT en Teleac. 28 28-01-1971 De PvdA-Tweede Kamerleden Brautigam, Voogd en Roethof dienen een voorstel in tot wijziging van de Omroepwet aangaande de bepalingen ten aanzien van de overheids­ controle op de inhoud van radio- en TV-uitzendingen. Zij willen art. 10 tweede lid, art. 12 eerste lid en art. 33 vierde lid laten vervallen. 28-01-1971 De Technische Dienst Radio NOS neemt de eerste van een nieuwe serie radioreportagewagens in gebruik, die ge­ schikt zijn voor stereofonische reportages en andere uitzendingen in stereo. 29-01-1971 Bij ministerieel besluit krijgt het Kerkgenootschap der Zevende Dags Adventisten te Den Haag 15 minuten radio- zendtijd per 4 weken, ingaande 1-10-1971. 14-02-1971 De AVRO dient bij de minister van CRM een aanvrage in om uitbreiding van de huidige zendtijd (radio en TV) op grond van art. 31 van de Omroepwet. 21-02-1971 Radio Nordsee International begint weer met uitzenden. Proefuitzendingen startten enige tijd geleden, nadat de zender in september 1970 zweeg. Op 6-3-1971 komt het Nederlandse programma weer in de ether. 26-02-1971 Minister Klompé (CRM) antwoordt de AVRO dat zij bereid is de AVRO - gezien het grote ledental - meer radio- zendtijd toe te wijzen, maar om financiële en techni­ sche redenen geen extra TV-zendtijd. 22-03-1971 In de nacht van 21 op 22 maart wordt Studio Vitus te Bussum, met alle apparatuur van het schakel- en presen- tatiecentrum, door brand verwoest. Schade rond ƒ 10 miljoen. 26-03-1971 Minister Klompé (CRM) benoemt de Commissie inzake het Bedrijfsfonds voor de Pers. Voorzitter is prof. dr. M. Rooij. 26-04-1971 Door verhuizing van de uitzendingen uit de afgebrande Studio Vitus in Bussum naar het Omroepkwartier in Hil­ versum, kunnen de actualiteitenrubrieken van de omroep­ verenigingen voortaan eveneens in kleur gaan uitzenden. 14-05-1971 Het NOS-bestuur besluit dat voortaan uitslagen van beroepsbokswedstrijden mogen worden uitgezonden, even­ tueel geïllustreerd met enkele beelden. 15-05-1971 Op het zendschip van Radio Nordsee International wordt een bomaanslag gepleegd, naar later blijkt, door hand­ langers van Radio Veronica. Vijf verdachten worden aan­ gehouden, waaronder H. (Buil) Verwey, directeur van Veronica. Allen worden tot één jaar gevangenisstraf ver­ oordeeld. 25-05-1971 Capitol Radio wordt failliet verklaard.

I 29 14-06-1971 Het ministerie van CRM deelt de TROS mee dat zij per 1-10-1971 de status en de zendtijd van B-omroep ver­ krijgt. 25-06-1971 Bij de bouw van de toren van het PTT-audio-video-schakel- centrum te Hilversum wordt het hoogste punt (145 m.) be­ reikt. Op 1 juni werd met de constructie van de toren begonnen. 28-06-1971 Televisiezendtijdbeschikking 1971 en Radiozendtijdbe- schikking 1971. Publikatie in Nederlandse Staatscourant van 6-7-1971. Inwerkingtreding op 1-10-1971. 30-06-1971 Twee wetsontwerpen ter bestrijding van piratenzenders buiten nationaal gebied worden bij de Tweede Kamer in­ gediend. 07-07-1971 Het ministerie van CRM bericht de NVSH en de Morele Her­ bewapening van de HIRO, dat hun radio- en TV-zendmach­ tiging per 1-10-1971 wordt ingetrokken. De Bond zonder Naam verliest per 1-10-1971 alleen de TV-zendtijd. De concessionarissen tekenen beroep aan. 23-07-1971 De Kroon besluit in het beroep dat de Bond zonder Naam aanhangig heeft gemaakt tegen de intrekking per 1-10- 1971 van de TV-zendtijd, dat de Bond haar TV-zendtijd mag behouden. 23-08-1971 40 van de 80 lidstaten ondertekenen in Washington een akkoord dat de reorganisatie beoogt van de in 1961 op­ gerichte Intelsat-organisatie voor internationale tele­ communicatie via satellieten. 08-09-1971 De ministers Engels (CRM) en Van Veen (Onderwijs en Wetenschappen) dienen bij de Tweede Kamer de Nota Instructieve Omroep (d.d. 10-06-1971) in. 27-09-1971 Het nieuwe TV-zendschema gaat in. Totale zendtijd blijft onveranderd, ca. 71 uur per week. Enige verschuivingen in de indeling door zendtijd-uitbreiding TROS als B- omroep. 03-10-1971 Nieuwe zendtijdindeling radio gaat in. Verscheidene veranderingen door: - erkenning B-status TROS (van 9^ uur naar bijna 28 uur zendtijd); - uitbreiding AVRO-zendtijd (van 48J« naar 55^ uur) ; - uitbreiding zendtijd Hilversum III: dagelijks van 7 tot 9 uur. De gebruikelijke zenderwisseling zal achterwege blijven, aangezien de ontvangstkwaliteit van Hilversum I en II gelijkwaardig worden geacht.’

15-10-1971 Het kabinet neemt het principe-besluit om een steunfonds voor de dagbladpers in te stellen, die tot doel heeft hulp te verlenen aan in moeilijkheden verkerende dag­ bladen.

30

i 18-10-1971 Via het plaatselijke CAS-net in het Zuidlimburgse Melick-Herkenbosch wordt de eerste lokale TV-uitzending verzorgd: een verslag van de vergadering van de gemeen­ teraad en een modeshow. 29-10-1971 Het NOS-journaal verzorgt zijn 10.000ste uitzending: het laatste journaal van vrijdag 29 oktober 1971. 07-11-1971 Enkele veranderingen in het zendschema radio: omroepen en NOS maken 40 minuten per week vrij voor de terugkeer van HIRO, Morele Herbewapening en de NVSH, die na be­ roep hun zendtijd hebben teruggekregen. 22-11-1971 In de ochtenduren slaat het piratenschip Mebo II van Radio Nordsee van zijn ankers en drijft de Nederlandse territoriale wateren binnen. Later op de dag wordt het schip weer naar de oude ankerplaats gesleept. 16-12-1971 De Vereniging De Nederlandse Dagbladpers vraagt de aan­ dacht van de regering voor de positie van de dagbladen bij de invoering van regionale of lokale televisie. 24-12-1971 Minister Engels (CRM) vaardigt een beschikking uit vol­ gens welke lokale of regionale uitzendingen via kabel­ televisie alleen bij wijze van experiment zullen zijn toegestaan voor enkele kabelnetten die aan bepaalde voorwaarden dienen te voldoen en die de minister zal aanwijzen. 03-01-1972 Ter gelegenheid van het zelfstandig worden van de gemeen­ te, verzorgt Dronten in de Noordoost-polder voor de eerste keer een lokale TV-uitzending via het kabelnet. Het is de eerste vergunning die minister Engels voor dit doel uitgaf. 19-01-1972 De VPRO vraagt de Raad van State het ministerieel besluit te vernietigen, waarbij de VPRO wordt berispt in verband met het uitzenden van de zg. sabotage-reportage uit de legerplaats Oirschot. 28-01-1972 De NOS-studiecommissie Nieuwsdiensten stelt in een uit­ gebracht rapport vóór, de radio- en TV-nieuwsdiensten samen te voegen tot één onderdeel van het NOS-programma. 08-02-1972 De Kon. Nederlandse Uitgevers Bond, de NOTU en de NDP, richten de Stichting Moderne Media op, die onder meer wordt belast met het onderzoek naar de toekomstige ont­ wikkelingen van de audiovisuele informatietechnieken. 11-02-1972 De NOS biedt de nota "Kabeltelevisie en -radio" aan aan de ministers van CRM en van Verkeer en Waterstaat. 30-03-1972 De regering doet de Tweede Kamer het eindrapport van de Commissie-Rooy, betreffende het Bedrijfsfonds voor de Pers, toekomen. 15-04-1972 Radio Nederland Wereldomroep viert zijn 25-jarig bestaan.

I” 25-04-1972 De Omroepraad brengt minister Engels (CRM) een verdeeld advies uit over de vraag of de Evengelische Omroep toe­ gelaten moet worden als C-omroep. 27-04-1972 Burgemeester Platteel van Hilversum opent officieel het nieuwe Dekorcentrum in het Omroepkwartier. Op 6-5-1972 worden de omroepmedewerkers in de gelegenheid gesteld het centrum te bezichtigen. 16-05-1972 Minister Engels (CRM) deelt de Evangelische Omroep mee dat de EO per 1-10-1972 de status van C-omroep krijgt, met een TV-zendtijd van 2h uur en 11 uur radio-zendtijd. 17-05-1972 De TV-steunzender in Eys (ZlLimburg) wordt in gebruik genomen ter vervanging van de TV-steunzender Hulsberg, die niet geheel bevredigend heeft gefungeerd. Hulsberg blijft voorlopig als radiosteunzender in gebruik. 21-05-1972 De AVRO neemt het ten dele verbouwde en deels nieuw gebouwde studio- en kantoorcomplex officieel in gebruik. 01-06-1972 De lettercombinatei CvK/IKOR verdwijnt van het TV- scherm. Er zullen door gerezen moeilijkheden bij het CvK geen kerkelijke TV-uitzendingen meer worden aangekondigd als gezamenlijk programma van IKOR en Convent van Kerken. 20-06-1972 In een besloten zitting vergadert de Vaste Tweede Kamer­ commissie van CRM over de steunmaatregelen voor de pers (Bedrijfsfonds voor de Pers). 23-06-1972 Met een twee uur durend rechtstreeks programma neemt de RONO de nieuwe middelgrote radiostudio en de bijbehoren­ de controlekamer in het Prinsenhof aan het Martinikerk- hof te Groningen officieel in gebruik. De tweede fase in de verbouwing van het Prinsenhofcomplex is daarmee afgesloten. 27-06-1972 De Raad van State behandelt het beroep van de AVRO tegen het besluit van de minister van CRM, om deze omroep niet méér TV-zendtijd te geven gezien het zeer grote ledental. 29-06-1972 De TV/eede Kamer behandelt de problemen van de pers, met name de steun aan de kranten. 20-07-1972 Bij K.B. wordt het verzoek van de HIRO om voorziening tegen de beschikking van de minister van CRM, waarbij haar aanvrage om toewijzing van radio- en TV-zendtijd, op grond van art. 19 van de Omroepwet, werd afgewezen, ongegrond verklaard. 09-08-1972 Bij K.B. wordt het verzoek van de Nederlandse Stichting voor Morele Herbewapening om voorziening tegen de be­ schikking van de minister van CRM, waarbij haar aanvrage om toewijzing van radio- en TV-zendtijd, op grond van art. 19 van de Omroepwet, werd afgewezen, ongegrond ver­ klaard.

32 12-09-1972 Publikatie van een rapport van een commissie uit de PvdA aan het partijcongres, waarin onder meer wordt gepleit voor het houden van zg. omroepverkiezingen. 21-09-1972 Eerste quadrofonische radio-uitzending in Nederland en Europa: AVRO/NCRV zenden een concert uit van het Radio Omroeporkest in de Geertekerk te Utrecht. 16-01-1973 Eerste uitzending van de Friese schoolradio via de RONO-zender. De programma's worden verzorgd door de RONO in samenwerking met de Fryske Akademy. 08-03-1973 De Vaste Tweede Kamercommissie voor CRM en Verkeer en Waterstaat bespreekt met minister Engels het experiment met lokale omroep via kabelnetten. De minister verklaart dat in 6 gemeenten experimenten zullen worden uitgevoerd. 27-03-1973 Tijdens een openbare zitting van de commissie ruimtelij­ ke ordening van de Hilversumse gemeenteraad, geeft een NOS-vertegenwoordiging een toelichting op de bouwplannen in het Omroepkwartier. Eenstemmig gaat de commissie ak­ koord met de plannen voor fase 3B en 4A. 02-04-1973 In een hevige storm slaat het zendschip van Radio Vero- nica van de ankers en strandt hoog op het strand van Scheveningen. Op 18-4 wordt het schip losgetrokken en weer naar de oude ligplaats gesleept en worden de uit­ zendingen vanaf het schip hervat. 11-04-1973 Vanaf 12 uur hervat Radio Veronica de radio-uitzendingen en wel via de zender van Radio Caroline. 12-04-1973 Dr. P.S. Pels, secretaris van de Commissie Ondernemings­ raden van de SER, installeert de Bedrijfscommissie voor de Omroep. 14-04-1973 Op initiatief van het Voorlopig Aktiecomité Nederland- Muziek, komen op het muziekcentrum Queekhoven te Breuke- len een aantal personen uit de muziek- en omroepwereld bijeen voor de oprichting van de Stichting Nederland- Muziek. Het doel is een afzonderlijke radiozender te creëren, die uitsluitend serieuze muziekprogramma’s uit­ zendt. 18-04-1973 De Bijzondere Tweede Kamer-commissie houdt een hoorzit­ ting over de anti-piraten-wetten. Veronica-aanhangers houden een grote demonstratie in Den Haag voor behoud van de zender. 24-05-1973 K. B., waarbij de Kroonleden in het NOS-bestuur worden benoemd ingaande 29-5. K.B., waarbij ingaande 29-5 drs. L. J.M. van der Laar wordt herbenoemd tot voorzitter van de Programmaraad Radio en J.M. Vrijburg tot voorzitter van de Programmaraad Televisie. 25-05-1973 Laatste vergadering van het eerste NOS-bestuur dat in 1969 werd benoemd.

I 33 juni 1973 In het gebouw van de Tweede Kamer krijgt de omroep de beschikking over een nieuwe radio-studio, die in de eerste plaats bestemd is voor parlementaire verslaggeving. 01-06-1973 De NOS neemt de produktie-faciliteiten van Teleac in Delft over. De Teleac-studio in Delft wordt officieel gesloten. 08-06-1973 Eerste vergadering van het NOS-bestuur in nieuwe samen­ stelling, die op 29-5-1973 van kracht is geworden. 18-06-1973 Willem Vogt overlijdt op 84-jarige leeftijd te Blaricum. Hij was onder meer directeur van de AVRO, technisch com­ missaris NRU, administrateur-penningmeester van de NOZEMA. 22-06-1973 Oprichting Veronica Omroep Stichting - VOS, die op grond van art. 19 van de Omroepwet zendtijd aanvraagt voor de Veronica-uitzendingen. 26/27- Na uitvoerige discussie keurt de Tweede Kamer de twee 06-1973 anti-piraten-wetten goed, evenals drie moties over de radioprogrammering. 27-06-1973 Aansluitend op de behandeling in de Tweede Kamer: - deelt Radio Nordsee mee 15.000 leden te hebben inge­ schreven en een aanvrage te hebben ingediend bij CRM om erkenning als aspirant-omroeporganisatie; - wordt de Vereniging van Vrienden van de VOS opgericht, die de VOS op grond van art. 19 van de Omroepwet in het bestel willen laten opnemen. 01-07-1973 De wet verhoging omroepbijdragen wordt van kracht. Voor een gekombineerd luister- en kijkgeld moet voortaan ƒ 108,- (was ƒ 75,-) worden betaald en voor het luister­ geld ƒ 33,- (was ƒ 24,-). 5/6- Ter viering van het 25-jarig regeringsjubileum van Konin­ 09-1973 gin Juliana zendt de NOS-Radio een 25 uur durend, wereld­ omvattend schakelprogramma uit. NOS-TV wijdt een feest­ programma aan deze gebeurtenis.. 07-09-1973 In het gebouw van de Tweede Kamer te Den Haag installeert minister Van Doorn (CRM) de Omroepraad voor de nieuwe zittingsperiode, die op 29-5 is ingegaan. Kabinetswisse­ ling enz. hebben de installatie vertraagd. 12-09-1973 Koningin Juliana opent het grondstation voor satelliet­ communicatie te Burum in Friesland. 15-09-1973 De AVRO viert het 50-jarig bestaan. Door toewijzing van extra TV-zendtijd kan de AVRO van 7 tot 24 uur een TV- uitzending verzorgen. 15-09-1973 Congres van de PvdA, waarop aan het omroepbestel uitvoe­ rig aandacht wordt besteed. Het onderwerp "omroepverkie­ zingen".- waarover reeds een rapport is verschenen - zal nader worden bestudeerd.

34 01-10-1973 De radiozender Hilversum I begint met het uitzenden van informatie voor binnenvaartschippers over gepeilde laagste waterstanden op rivieren, stremmingen en derge­ lijke, om 6.35 uur. De uitzending duurt 4 minuten en sluit aan bij de berichten over de vrachtenmarkt, die reeds enige tijd via de radio worden verspreid. 03-10-1973 Werkgevers en werknemersorganisaties in de omroep berei­ ken overeenstemming over de arbeidsvoorwaarden voor de nachtradio-uitzendingen op Hilversum III voor de interim— periode tot 31-12-1973. De Ondernemingsraad NOS gaat op 4-10 akkoord met de regeling. 15-10-1973 In de nacht van 14 op 15-10 gaan de nacht-uitzendingen op Hilversum III van start, Daarmee is Hilversum III 24 uur per dag in de ether. 19-11-1973 In de nacht van 18 op 19-11 gaat de Radionieuwsdienst ANP voor het eerst ook deel uit maken van de nacht-uit- zendingen op Hilversum III. leder uur komen nieuws- bulletins in het programma. 07-12-1973 Radio Veronica stopt tussen 2 en 6 uur 's nachts met uitzenden "gezien de noodzaak zuinig te zijn met energie". 15-12-1973 De TV-steunzender Maastricht komt in de ether om de ont­ vangst in en om deze stad te verbeteren. 21-12-1973 De Europese Commissie voor de rechten van de mens ver­ klaart een klacht van de Geïllustreerde Pers, betreffen­ de de publikatie van programmagegevens voor radio en TV in andere dan programmabladen, ontvankelijk. 10-01-1974 Bij Koninklijk Besluit wordt de berisping, die minister Engels (CRM) op 4 januari 1973 aan de VPRO gaf voor de uitzending van "Barend is weer bezig", vernietigd. 07-02-1974 Het Koninklijk Besluit d.d. 28 december 1973 wordt van kracht, waarbij het Omroepbesluit 1969 wordt gewijzigd, zodat voortaan het lidmaatschap inklusief omroepblad van een omroepvereniging minimaal ƒ 20,- (was ƒ 10,-) gaat kosten, en zonder programmablad ƒ 10,- (was ƒ 5,-). Voorts wordt de drempel voor een aspirant-omroeporgani- satie verhoogd van 15.000 tot 40.000 leden. 07-02-1974 In een beschikking wijst de minister van CRM het verzoek van de Veronica Omroep Stichting (VOS),om toewijzing van zendtijd via het 4e radionet, af. 17-02-1974 Te Hilversum wordt de Vereniging van free-lance omroep­ medewerkers (de FLOP) opgericht. 27-02-1974 Bij ministerieel besluit verstrekt minister Van Doorn ingaande 1 maart aan Melick-Herckenbosch vergunning voor het uitzenden van plaatselijke radio- en TV-programma's via het kabelnet.

35 13-03-1974 In een vergadering te Amersfoort besluit de Raad van Kerken een sektie omroep op te richten. Een en ander is het resultaat van een jarenlang overleg tussen IKOR, CvK, NCRV, KRO en VPRO. 20-03-1974 Het vermogen van de twee TV-zenders in Goes wordt ver­ dubbeld, zodat de ontvangst van Nederland 1 en 2 in Zeeuws-Vlaanderen, op de Zuid-Hollandse eilanden en in Noord-Brabant verbetert. 01-04-1974 Het Nederlands-Israélisch Kerkgenootschap te Amsterdam krijgt met ingang van deze datum 15 minuten radio-zend- tijd per 4 weken. 09-04-1974 De Reclameraad maakt bekend dat TV-reclame voor snoep alleen mag worden uitgezonden met een gestileerde af­ beelding van een tandenborstel in de reclamespot. 01-05-1974 Bij ministerieel besluit krijgen de kerken voortaan 17*j minuut TV-zendtijd méér per week, zodat het totaal van hun zendtijd per week komt op 2 uur en 18 minuten. 01-05-1974 Studio Bellevue van de NOS in Amsterdam gaat dicht. 14-05-1974 De Nederlandse Staatscourant publiceert het ministeri­ eel besluit waarbij aan Goirle voor twee jaar vergunning wordt verleend voor een experiment met lokale omroep via het plaatselijke kabelnet. 29-05-1974 Start van het kabel/lokale TV-experiment in Dronten, een van de 6 experimenteer-gemeenten. 06-06-1974 Met enige feestelijkheden neemt de RONO de nieuwe radio­ studio in gebruik, die in het Prinsenhof-complex te Groningen gereed is gekomen. 25-06-1974 In de Rolzaal te Den Haag installeert minister Van Kemenade (Onderwijs en Wetenschappen) de advies-commissie Open School (voorzitter dr. G. Veringa). 19-07-1974 Publicatie van het besluit van minister Van Doorn om de TROS ingaande 1 oktober te erkennen als A-omroep. Voor­ waarde is echter dat de TROS in het kader van het volle­ dig programma meer aandacht gaat besteden aan informa­ tieve en culturele programma's. 19-07-1974 Minister Van Doorn wijst het verzoek van de Veronica Omroep Organisatie (VOO), om toewijzing van radio-zend- tijd, af. 01-08-1974 De ministeriële beschikking - gepubliceerd in de Neder­ landse Staatscourant van 31 juli - waarbij aan de gemeen­ ten Dronten, Deventer en Zoetermeer voor twee jaar een vergunning wordt gegeven voor een experiment met lokale omroep via het plaatselijk kabelnet, wordt van kracht. 13-08-1974 Publicatie van het besluit van minister Van Doorn om de Stichting Symbiose ingaande 1 oktober als mini-omroep te erkennen, met 10 minuten radio- en 3*2 minuut TV-zend- tijd per week.

36 21-08-1974 De TROS tekent beroep aan tegen het besluit van minister Van Doorn om de TROS per 1 oktober als A-omroep te er­ kennen, mits een volledig programma wordt uitgezonden. Volgens de TROS zou de minister hiermee handelen in strijd met de wet; het uit te zenden programma is geen criterium. 26-08-1974 De plaatsvervangend vertegenwoordiger van Nederland bij de Raad van Europa deponeert bij het secretariaat-gene- raal van de Raad de ratificatie-oorkonde met betrekking tot de Europese overeenkomst ter voorkoming van uitzen­ dingen van (radio)stations buiten de nationale territo­ riale grenzen, i.c. door piratenzenders. Voor Nederland worden de anti-piraten-wetten op 26 september van kracht. 31-08-1974 In verband met het in werking treden van anti-piraten- wetten sluiten de piratenzenders Radio Veronica, Radio Nordsee, Radio Caroline en Radio Atlantis hun zenders. 04-09-1974 Tijdens een zitting van de Vaste Tweede Kamercommissie verklaart minister Van Doorn dat hij aan de Stichting Amsterdamse Draadloze Omroep (STAD), bij wijze van expe­ riment, een zendvergunning zal verstrekken voor lokale radio-uitzendingen. 09-09-1974 Gepubliceerd wordt, dat minister Van Doorn - in tegen­ stelling tot het advies van de Omroepraad - afwijzend heeft beschikt over de aanvrage van het Humanistisch Verbond om zijn TV-zendtijd van 74 minuut per week te verdubbelen. 16-09-1974 Officiële oprichting van de stichting Bedrijfsfonds voor de Pers. 01-10-1974 - De TROS wordt A-omroep; - Symbiose erkend als mini-omroep; - De totale radio-zendtijd blijft ondanks deze wijzigin­ gen gelijk; - De totale TV-zendtijd wordt voor eerdergenoemde zend­ gemachtigden uitgebreid met 3 uur en 114 minuut per week. 01-10-1974 De RONO neemt in een voormalig schoolgebouw in Arnhem studioruimte in gebruik als eerste stap naar een vol­ waardige studio in de Gelderse hoofdstad. 01-10-1974 Eerste officiële lokale kabel-TV-uitzending van de Lokale Omroep Goirle. Op 3 oktober volgt de eerste radio— uitzending. 09-10-1974 De KRO besluit definitief de nieuwbouwplannen voor het Laapersveld in Hilversum af te gelasten, omdat die finan­ cieel niet zijn te verwerkelijken.

I 37 25-10-1974 In een vergadering d.d. dezer besluit het NOS-bestuur: - het definitieve ontwerp voor bouwfase 4A (schakel- en presentatiecentrum) goed te keuren; - onmiddelijk in beroep te gaan tegen de zendtijdbe- schikkingen 974, voorzover daarin aan de Stichting Symbiose zendtijd voor radio en TV wordt toegewezen, aangezien dit in strijd zou zijn met art. 19 van de Omroepwet. 12-11-1974 De Raad van State behandelt het beroep dat de Veronica Omroep Organisatie (VOO) heeft ingesteld tegen het be­ sluit van minister Van Doom om de VOO geen zendtijd toe te wijzen. 01-01-1975 - De vijf A-omroepen krijgen een 4 uur méér televisie­ zendtijd (thans 8 uur en 20 minuten). - 5 minuten radio-reclame méér per dag is 30 minuten per week (totaal komt op 4 uur en 24 minuten). Deze 30 minuten worden in mindering gebracht op de NOS radio- zendtijd. - Op eigen verzoek wordt de Christian Science geen radio-zendtijd meer toegekend; deze 15 minuten per vier weken worden aan de NOS radio-zendtijd toege­ voegd. - Teleac krijgt 1 uur televisie-zendtijd méér per week (totaal komt op 4 uur en 29 minuten). 31-01-1975 De PTT voltooit de opheffing van de draadomroep. Ten gevolge van slechte bedrijfsresultaten werd in 1965 een begin gemaakt met de liquidatie. Tot de laatste aanslui­ tingen die werden gehandhaafd behoorden die in Hilversum. 01-02-1975 Op eigen verzoek treedt mr. J. van der Dussen af als regeringscommissaris voor de omroep. Op 1 augustus 1975 wordt hij opgevolgd door mr. M.M.L.G.M. Custers (tot dan burgemeester van Roermond). medio Minister Van Doorn geeft het raadgevend Bureau Berenschot februari 1975 opdracht een "onderzoek naar de doelmatigheid bij de uit­ voering van alle taken, die de Omroepwet oplegt aan de NOS, in het bijzonder de wijze waarop radio- en televisie- produkties tot stand komen, uitgaande van de (overige) zendgemachtigden als opdrachtgevers en van de NOS als toeleveringsbedrijf van faciliteiten" te doen. Het bureau aanvaardt de opdracht en heeft spoedig daar­ na overleg met de NOS over de uitvoering. 17-02-1975 De rommissie Open School (de commissie Veringa) brengt het eerste advies ("Uitgangspunten en Prioriteiten") uit aan de ministers Van Kemenade en Van Doorn en aan staatssecretaris Meijer. Op 21 maart wordt het advies voor publicatie vrijgegeven.

38 20-02-1975 De vaste commissie voor CRM uit de Tweede Kamer spreekt met de samenwerkende bonden van het omroeppersoneel. Het gesprek is door de bonden aangevraagd om uiteen te zetten dat verscheidene van de bestaande problemen hun oorzaak vinden in de structuur van de omroep, zoals die geregeld is in de Omroepwet. 26-02-1975 De burgemeester van Hilversum, dr. P.J. Platteel, luidt de bouw van fase 3B op het Omroepkwartier in. 01-03-1975 Om 06.00 uur neemt Hilversum III de nieuwe middengolf- frequentie van 445 m (674 kHz) in gebruik. Deze golf­ lengte komt in de plaats van de 240 m (1250 kHz), die slechts beperkt kon worden benut. 05-03-1975 Gepubliceerd wordt dat het gezelschap van radio- en televisie-critici is omgezet in de stichting Nipkow, met als doel het bevorderen van de kwaliteit van radio- en televisie-programma's door de jaarlijkse uitreiking van de Nipkow-schijf. 15-03-1975 Start van de regelmatige televisie-uitzendingen via het kabelnet van de lokale omroep Zoetermeer. 18-03-1975 Aanbieding aan de IVveede Kamer, respectievelijk publica­ tie, van de Medianota van minister Van Doorn en van de Kabelnota van staatssecretaris Van Hulten. 19-03-1975 Brand in de studio van de lokale omroep Zoetermeer ver­ oorzaakt grote schade. 01-04-1975 De ministeriële beschikking wordt van kracht waarbij de totale televisie-zendtijd met 30 minuten per week wordt verminderd tot 72 uur en 24S minuten. De vermindering gaat ten koste van de NOS-zendtijd, die hiermee terug­ gaat tot 19 uur en 3 minuten per week. 26-04-1975 De middengolfhulpzender te Hengelo, die het programma van Hilversum III en van de RONO uitzendt, verhuist van de 188 m (1594 kHz) naar de 337 m (890 kHz). 30-04-1975 De middengolfsteunzender te Hulsberg, die het programma van Hilversum III en van de ROZ uitzendt, verhuist van de 188 m (1594 kHz) naar de 201 m (1493 kHz). 09-05-1975 Het NOS-bestuur gaat akkoord met het voorstel om de RONO in drieën te splitsen: drie regionale omroepen, onafhan­ kelijk van elkaar werkend, respectievelijk in Groningen- Drenthe, Friesland en Overijssel-Gelderland. 04-06-1975 Het ministerie van CRM publiceert dat de minister de AVRO heeft meegedeeld dat indien in verband met de uit­ voering van het vierde radio-programma de radio-zendtijd per 1 oktober a.s. zal worden uitgebreid, aan de AVRO niet langer méér zendtijd zal worden toegewezen dan aan de andere omroeporganisaties-A. Het advies van de Omroepraad over deze kwestie werd even­ eens op 4 juni in de Nederlandse Staatscourant gepubli­ ceerd.

39 20-06-1975 E.A. Schüttenhelm neemt, als voorzitter, afscheid van de NOS. Hij legt zijn functie officieel op 1 juli 1975 neer. Hij blijft tot eind 1977 aan de NOS verbonden als adviseur voor de nieuwbouw en voor buitenlandse zaken. 03-09-1975 In het Muziekpaviljoen wordt de nieuwe radio-studio voor Hilversum III in gebruik genomen. Alle programma's van Hilversum III worden voortaan in stereo uitgezonden met behulp van de nieuwe stereo disc-jockey-tafel. 10-09-1975 De geheel vernieuwde studio in de Prinsentuin te Leeuwarden, voor het Friese programma van de RONO, wordt in gebruik genomen. De studio is geheel voor stereo- uitzendingen ingericht. 16-09-1975 De benoeming van mr. E.C.M. Jurgens tot voorzitter van de NOS wordt van kracht. 29-09-1975 Voortaan wordt het NOS-journaal van 20.00 uur alleen via het eerste net uitgezonden. Bovendien is het van 15 tot 20 minuten verlengd. Op Nederland 2 wordt te 21.33 uur een tweede journaal van 10 minuten uitgezonden. 01-11-1975 De radio-zendtijd van de RONO wordt met 1 uur en 10 minuten per week uitgebreid tot in totaal 19 uur en 10 minuten. 13/18/19- De Tweede Kamer behandelt de begroting 1976 van CRM. 11-1975 Onder meer wordt de motie-Scholten, inhoudende de gelei­ delijke afschaffing van de STER-reclame, aangehouden na toezeggingen van minister Van Doorn tot nadere bestude­ ring van het vraagstuk van de omroepreclame. 11-12-1975 De commissie Open School doet de ministers Van Kemenade en Van Doorn en staatsecretaris Meijer haar tweede ad- vies ("De drie proefprojecten nader bezien") toekomen. Publicatie van het advies volgt op 18 december. 12-12-1975 Het rapport dat het Bureau Berenschot heeft opgesteld op grond van het doelmatigheidsonderzoek bij de NOS (ver­ richt in opdracht van de minister van CRM) wordt vrijge­ geven. 28-12-1975 - De nieuwe radio-zendtijdindeling gaat in. - Uitbreiding van de radio-zendtijd met 69 uur, welke wordt verwezenlijkt door ontkoppeling van het AM- en FM-zendernet van Hilversum II. - De uitbreiding van 69 uur is bestemd voor Hilversum IV, die op deze datum om 08.00 uur voor het eerst in de ether komt. Dit programma wordt hoofdzakelijk gevuld met klassieke muziek. - Eerste radio-uitzending van VOO als aspirant omroep­ organisatie . - Een zenderwisseling wordt doorgevoerd, waarna de pro­ gramma's Hilversum I en II respectievelijk worden uit­ gezonden op de middengolfzenders 1007 kHz (298 m) en 746 kHz (402 m). Ook de FM-kanalen worden gehergroe­ peerd tot zendernetten, waarna per FM-zendstation voor de drie FM-programma's op de afstemschaal van de radio­ toestellen eenzelfde volgorde geldt. ; 40 01-01-1976 IKOR en Convent van Kerken gaan op in de Interkerkelijke Omroep Nederland - IKON. De statuten van de IKON werden op 11 november 1975 te Amsterdam verleden. 05-01-1976 Eerste uitzending van STAD - Radio Amsterdam. 27/28/29- De Tweede Kamer behandelt en aanvaardt het rapport over 01-1976 kabeltelevisie, de nota over het massamediabeleid en de nota betreffende het beleid inzake de aanleg en exploi­ tatie van draadomroepinrichtingen. 28-01-1976 Officiële opening van het nieuwe audio-video-verbindingen— centrum (AWC) van de DTT, gehuisvest in de nieuwe zend- toren aan de rand van het Spaanderswoud te Hilversum. 01-04-1976 VOO wordt aspirant-omroeporganisatie met 1 uur TV-zend- tijd per week. De eerste VOO-TV-uitzending vindt plaats op 21 april 1976. In verband met de VOO-zendtijd bepaalt de minister van CRM dat de totale wekelijkse TV-zendtijd tot 73 uur en 24S minuten wordt uitgebreid. 23-04-1976 Voorlopige goedkeuring door het NOS-bestuur van de her­ structurering van de NOS op grond van het door de Raad van Beheer, in zijn pré-advies, verwoorde standpunt ten aanzien van het hoofdrapport-Berenschot "Beheersing van de groei". 16-06-1976 De Raad van Beheer brengt zijn tweede pré-advies uit over het rapport-Berenschot "Beheersing van de groei". Het om­ vat twee delen: I. "Advies inzake het bestuurlijk functioneren". II. "Hoofdlijnen herstructureringsprogramma NOS". 25-06-1976 Het NOS-bestuur keurt het tweede pré-advies van de Raad van Beheer over het rapport-Berenschot goed. 15-07-1976 Bij beschikking (gepubliceerd in de Nederlandse Staats­ courant van 19 juli 1976) stelt minister Van Doorn regels vast ter beperking van de reclame die de omroeporganisa­ ties plegen te maken voor zichzelf (bijv, lidmaatschap, abonnement op hun programmablad) en hun neven-activiteiten. De regels gaan voor TV in op 20 augustus en voor radio op 1 oktober. 01-09-1976 Start van de radio-uitzendingen van SROB. Minister Van Doorn verrichtte op 31 augustus de officiële opening van de SROB-studio in Eindhoven. 2/3- Viering van het feit dat 25 jaar geleden de toenmalige 10-1976 NTS het eerste TV-programma uitzond (vanuit de kleine Irenestudio in Bussum). De NOS zendt op 2 en 3 oktober de gehele dag TV-programma's uit, die in de afgelopen jaren hoogtepunten zijn geweest in de uitzendingen van NOS en omroeporganisaties. Het avondprogramma van 3 oktober be­ vat overwegend specifieke jubileumprodukties. Ook buiten de studio's (onder meer in Hilversum en Bussum) wordt aandacht geschonken aan het jubileum. 141 22-10-1976 Het bestuur aanvaardt het "concept herstructurerings­ programma NOS ". 23/24/25/30- De Tweede Kamer bespreekt en keurt vervolgens de begro­ 11-1976 ting 1977 van CRM goed. Twee moties aangaande de omroep worden daarbij aangenomen: - de motie-Scholten, inhoudende het voorstel de STER- uitzending van 19.00 uur te verplaatsen naar het late TV-journaal en een onderzoek te laten instellen naar de (financiële) gevolgen van een geleidelijke ophef­ fing van de STER-reclame. - de motie-Kleisterlee, die zich uitspreekt tegen ont­ koppeling van het lidmaatschap van een omroeporganisa­ tie en het abonnement op het programmablad van die omroep. 01-12-1976 Stichtingsacte van de Stichting Nederlands Omroep Museum verleden. De voorzitter van de NOS, mr. E.C.M. Jurgens, installeert het bestuur van de stichting. 10-12-1976 Commissie Open School biedt haar derde advies "De struc­ turering van multimediale volwassenen educatie/een voor­ lopige schet" aan aan de ministers van Onderwijs en Wetenschappen en van CRM. 01-01-1977 De wet tot wijziging van de omroepbijdragen (d.d. 22 december 1976, Staatsblad 1976 nr. 679) treedt in werking. De omroepbijdrage A wordt ƒ 114,- en de omroepbijdrage B ƒ 34,50. 28-01-1977 Minister Van Doorn dient bij de Tweede Kamer het Ontwerp van Wet Wijziging van de Wetgeving met betrekking tot de Omroep (Witte Stukken nr. 14351) in. Behoudens enkele aanpassingen van de Omroepwet aan de praktijk houdt dit wetsontwerp in: - Het zodanig omwerken van de Omroepwet dat deze in be­ ginsel zowel van toepassing is op omroep door middel van zenders, als op het overbrengen van programma's door middel van draadomroepinrichtingen; - Het schrappen van het voorschrift krachtens welke de minister tuchtmaatregelen kan nemen tegen het, in uit­ zendingen, in gevaar brengen van de veiligheid van de staat, de openbare orde of de goede zeden; - Regelingen betreffende taak en zendtijd van de NOS. 11-02-1977 Het NOS-bestuur keurt het raamplan goed dat als grond­ slag moet dienen voor de reorganisatie van de RONO, onder meer omvattende de driedeling van de RONO in regionale omroepen Friesland, Groningen/Drenthe en Overijssel/ Gelderland. 11-03-1977 Bij ministeriële beschikking trekt minister Van Doom de zendmachtiging van Symbiose per 1 juni 1977 in. Symbiose gaat bij de Raad van State in beroep. Op 6 mei 1977 be­ paalt de voorzitter van de afdeling rechtspraak van de Raad van State, mr. J. van der Hoeven, dat Symbiose mag blijven uitzenden tot de procedure bij de Raad van Staten is afgerond.

42 17-03-1977 Minister Van Kemenade dient bij de Tweede Kamer het rap­ port Open Hoger Onderwijs, Advies tot oprichting van een open universiteit in, uitgebracht door de gezamenlijke studiecommissie Open Hoger Onderwijs van de Commissie Open School en de Commissie Ontwikkeling Hoger Onderwijs. De bewindslieden installeren de voorbereidingscommissie Open Universiteit. 22-03-1977 Minister Van Kemenade biedt de Tweede Kamer de nota Open Universiteit in Nederland (Witte Stukken nr. 14 400) aan. 02-05-1977 Als gevolg van een arbeidsconflict staken de NOS-televi- sie-geluidstechnici 's avonds hun werk; er vinden geen televisie-uitzendingen plaats. 10-05-1977 De Raad van Beheer stelt het Basis Document Algemeen vast van de herstructurering NOS. 13-05-1977 Minister Van Doorn dient bij de Tweede Kamer een tweede wetsontwerp in tot wijziging van de Omroepwet. Dit ont­ werp stelt een ontkoppeling van het lidmaatschap van een omroeporganisatie en het betalen van een omroepbijdrage voor. 08-06-1977 In brieven aan de omroeporganisaties maakt minister Van Doorn de ledentallen bekend, waarop respectievelijke omroepen aanspraak kunnen maken volgens een toetsing van het ledenbestand door de Dienst Luister- en Kijkgelden. VARA en VPRO blijken in gevaar als respectievelijk A- en C-omroep. 17-08-1977 In Maastricht wordt de eerste spade in de grond gestoken voor de bouw van de eerste regionale studio in Nederland. 01-09-1977 In het Jaarbeurs Congrescentrum in Utrecht geeft minister Van Kemenade, mede namens staatssecretaris Meijer (CRM), het officiële startsein voor de proefprojecten Open School, die gedurende twee jaar zullen plaats vinden in een be­ perkt aantal plaatsen en regio's. 13-09-1977 Van Cape Kennedy wordt de eerste Europese communicatie­ satelliet gelanceerd. 15/21- De Tweede Kamer bespreekt en aanvaardt het ontwerp tot 09-1977 wijziging van de wetgeving, met betrekking tot de omroep (Witte Stukken nr. 14 351). 01-10-1977 De Televisie- en Radiozendtijdbeschikkingen 1977 treden in werking Krachtens art. 26 lid 2 van de Omroepwet krijgt de NOS voortaan 1 uur televisie-zendtijd en 1 uur en 44 minuten radio-zendtijd per week toegewezen voor uitzending van Open School programma's. 01-10-1977 De Directie Facilitair Bedrijf van de NOS vangt haar werkzaamheden aan.

43 11-1977 De NOS begint met de eerste fase van een Teletekst- experiment via het Nederlandse televisiezendernet. Geprobeerd wordt om voldoende gegevens te verzamelen om te zijner tijd een systeem te kunnen kiezen dat goed en betrouwbaar funktioneert. In het experiment zullen op onregelmatige tijden teletekst-signalen worden toegevoegd aan hetgeen de televisiezenders uitzenden. Bij deze beproeving werken omroep, PTT en industrie samen. 05-12-1977 Officiële overdracht van het Hoofdgebouw (bouwfase 3B). De officiële opening vindt in april 1978 plaats. 09-12-1977 Het NOS-bestuur aanvaardt de projektbegroting voor de driedeling van de RONO en bevestigt daarmee de drie­ deling van de RONO in Radio Noord, Radio Fryslën en Radio Oost. 19-12-1977 Beëdiging van het kabinet-Van Agt/Wiegel na een crisis van 207 dagen. Mw. M.H.M.F. Gardeniers-Berendsen volgt mr. H.W. van Doorn op als minister van CRM. 01-01-1978 De omroepbijdrage A wordt verhoogd van ƒ 114,- tot ƒ 120,- en de omroepbijdrage B van ƒ 34,50 tot ƒ 36,-. Het daartoe strekkend Koninklijk Besluit d.d. 28 april 1977 werd gepubliceerd in de Staatscourant 1977 nr. 106. 01-01-1978 Op verzoek van de PTT zendt de NOS voortaan op alle FM-radiozendemetten continu de stereo piloottoon uit om het risico van storingen zo klein mogelijk te maken.

18-03-1978 Gepubliceerd wordt dat het Ministerie van CRM bij hertelling van het ledenbestand van de omroeporganisa­ ties tot de slotsom is gekomen dat de VARA als A-omroep en de VPRO als C-omroep boven de geldende minima zijn gekomen en dus niet meer in gevaar verkeren te 'degraderen'. Veronica zou thans meer dan 100.000 meetellende leden bezitten en wat dit betreft in aan­ merking komen voor de C-status.

01-04-1978 De uitzending van tv-reclameblokken rond het Journaal van 19.00 uur wordt gestopt. Daarvoor in de plaats komen reclameblokken rond de nieuwsuitzending in de late avond. Dit ingevolge de motie Scholten die de Tweede Kamer op 30 november 1976 aanvaardde. 16-05-1978 De Commissie Voorbereiding Open Universiteit biedt de minister van Onderwijs & Wetenschappen, dr. A. Pais, het interim-rapport 'De Open Universiteit in grote lijnen' aan. 16-06-1978 Start bouwfase 4 A/B van de NOS op het Omroepkwartier, omvattende het film-, schakel- en presentatiecentrum. 05-07-1978 Minister Gardeniers (CRM) stuurt de Tweede Kamer een Nota van Wijzigingen op het op 13 mei 1977 door de minister van Doorn ingediende tweede wetsontwerp tot

44 i

wijziging van de Omroepwet (Witte Stukken nr. 14 486). Zij handhaaft de eerste ontkoppeling (betaling omroep­ bijdrage - omroeplidmaatschap) maar schrapt de voor­ gestelde tweede ontkoppeling (abonnement programmablad - omroeplidmaatschap). Tevens verhoogt zij de getals­ criteria. 01-08-1978 Mr.dr. J. Ozinga draagt zijn funktie van voorzitter van de NCRV over aan drs. Th.D. Jansen. De officiële overdracht vond op 27 april 1978 reeds plaats in de NCRV-verenigingsraad. 03-08-1978 Beleidsnotitie van minister Pais (O & W) over het interim-rapport 'De Open Universiteit in grote lijnen' van de Commissie Voorbereiding Open Universiteit. 29-08-1978 De Eerste Kamer bespreekt en aanvaardt het eerste wetsontwerp tot wijziging van de Omroepwet (Witte Stukken nr. 14 351). 30-08-1978 De ministers Pais (O & W) en Gardeniers (CRM) besluiten de proefprojekten Open School met 1 jaar te verlengen tot 1 augustus 1980. 31-08 t/m 20e Firato te Amsterdam. Belangrijkste nieuwtjes zijn 10-09-1978 de demonstraties van Teletekst en Viewdata. 26-09-1978 De Staatssecretaris van Verkeer & Waterstaat, drs. N. Smit-Kroes, stelt officieel de tweede schotelantenne van het grondstation voor satelliet-communicatie in het Friese dorp Burum in gebruik. 27-09-1978 Staatssecretaris Smit-Kroes (Verkeer en Waterstaat) installeert de Stuurgroep PTT-praktijkgroep Viewdata. 11-1978 De Regeringscommissaris voor de Omroep, mr. M.M.L.G.M. Custers benoemt op verzoek van de minister van CRM de commissie belangenverstrengeling omroepmedewerkers, die onder voorzitterschap staat van prof.mr. A.D. Belinfante. 15-11-1978 Ingevolge de ministeriële beschikking d.d. 13 oktober 1978 houdende wijziging van de Televisiezendtijd- beschikking 1977 krijgt VOO voortaan als C-omroep 2 uur 30 minuten tv-zendtijd (een uitbreiding van 1S uur). De ministeriële beschikking d.d. 27 oktober 1978 treedt in werking, waarin is vervat dat het NOS-bestuur wordt uitgebreid tot 33 leden en de Programmaraden Radio en TV tot 25 leden + 3 adviserende leden, een en ander in verband met de C-status van VOO. 22-11-1978 In de nacht van woensdag 22 op donderdag 23 november ondergaan de zendfrequenties van de nederlandse midden­ golf zenders een kleine wijziging van 1 kHz, uitgezonderd de zender Hoogezand, die 200 kHz van frequentie ver­ anderd. Deze wijziging houdt verband met het van kracht worden van de nieuwe internationale golflengtenverdeling. 28-12-1978 In het Staatsblad (nr. 665) wordt de 'Wet van 1 septem­ ber 1978, houdende wijziging van de wetgeving met betrekking tot de omroep' gepubliceerd (de zgn. eerste

I 45 wijziging Omroepwet, Witte Stukken nr. 14 351). 01-01-1979 De verhoging van de omroepbijdrage A van ƒ 120,- tot ƒ 126,- en van de omroepbijdrage B van ƒ 36,- tot ƒ 37,50 gaat in. De ministeriële beschikking d.d. 15 december 1978 treedt in werking, waarin wordt bepaald dat t/m 31 maart 1979 de VOO verdubbeling van radiozendtijd krijgt tot 6 uur per week. Minister Gardeniers beschouwt de radiozender Hilversum 4 als definitief ingevoerd. 18-01-1979 Publikatie van de Radiozendtijd-beschikking 1979, die op 1 april in werking treedt, in de Nederlandse Staatscourant (nr. 13). Minister Gardeniers verricht de officiële opening van het nieuwe gebouw van de STER aan het Laapersveld te Hilversum. 12-02—1979 De ROZ betrekt het nieuwe studiogebouw aan de Banka­ straat te Maastricht. De officiële opening vindt op 25 april plaats. 15-03-1979 In de Tweede Kamer interpelleert J.F. Wolff (CPN) minister Gardeniers over het omroepbeleid met betrekking tot de Europese verkiezingen en over de daarmee verband houdende toewijzing van zendtijd voor politieke partijen. 21-03-1979 De commissie Voorbereiding Open Universiteit (de zgn. commissie De Moor) publiceert haar eindrapport. 22-03-1979 In een brief vraagt minister Gardeniers (CRM) de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid haar in een samenvattend rapport informatie te ver­ schaffen ten behoeve van een geïntegreerd overheids­ beleid ten aanzien van de massamedia. 01-04-1979 De radiozender-kleuring gaat van start. Het NOS-journaal begint met het dagelijks uitzenden van geschreven nieuwsuitzendingen voor slechthorenden. De minister van CRM heeft voor dit doel 10 minuten zendtijd per dag beschikbaar gesteld, verdeeld over 2 uitzendingen te 13.00 uur en 18.00 uur via beide tv-netten. 01-05-1979 Minister Gardeniers publiceert haar beleidsbrief 'Regionale radio-omroep in Nederland. Ontwikkeling en Beleid'. Op 17 juli voegt zij ter verduidelijking van haar gedachten t.a.v. de financiering hieraan toe de 'Notitie over regionale omroep en toepassing van de Wet op de gemeenschappelijke regeling'. 08/09/17/22/ De Tweede Kamer behandelt het tweede ontwerp tot 23-05-1979 wijziging van de Omroepwet. 27-06-1979 Publikatie van de concept-nota van minister Gardeniers inzake reclame in radio- en tv-uitzendingen.

46 01-07-1979 De PTT begint met het besloten Viditelexperiment. 10-07-1979 De Neder]ands-Belgische Werkgroep Gemeenschappelijke Belgisch-Nederlandse lange golfzender biedt te Den Haag rapport aan aan de Belgische minister van Nederlandse cultuur en de Nederlandse minister van CRM. 08-08-1979 Gepubliceerd wordt dat de Nederlandse regering heeft besloten deel te nemen aan het Europese (ESRO) projekt voor de lancering van een TV-satelliet (L-Sat). 06-09-1979 De NCRV schrijft haar 500.000ste lid in. 11-09-1979 De Eerste Kamer behandelt de tweede wijziging Omroepwet. 24-09/30-11-1979 De Televisiezendtijdbeschikking 1979 treedt in werking. De totale TV-zendtijd per week komt op 75 uur 1 minuut. Wijzigingen hebben betrekking op de herziening TV- zendtijd Open School-programma's, telebord-uitzendingen en telebord-uitzendingen in het kader van de Friese Schoolradio. De minister bepaalt verder dat het experiment met geschreven nieuwsuitzendingen voor gehoorgestoorden zal doorlopen tot oktober 1980. Het Nederlands- Israëlitisch Kerkgenootschap krijgt een half uur TV- zend­ tijd per half jaar. 01-10-1979 In de radiotoren te Smilde wordt de nieuwe FM-zender (kan.13 - 90.8 MHz) in gebruik genomen ter verbetering van de ontvangst van Radio Noord in Groningen en Drente. Deze zender neemt de plaats in van de FM-zender te Hoogezand. 01-10-1979 Het eerste nummer verschijnt van Toppop, het AVRO-poster- programmaweekblad voor de jeugd. Per 1 januari 1980 wordt het een maandblad. In september 1980 volgt de op­ heffing van het blad. 09-10-1979 Start van de uitzending door de PTT van de Tweede Kamer­ vergaderingen via de telefoonlijn. Verscheidene stede­ lijke CAIN geven deze uitzendingen door. 16-10-1979 De EO schrijft zijn 200.000ste lid in. 20-10-1979 Minister Gardeniers verricht de officiële opening van het geheel gerenoveerde KRO-gebouwencomplex aan de Emma- straat te Hilversum. 25-10-1979 In het Staatsblad (nr. 557) wordt de'Wet van 13 september 1979 houdende wijzigingen van de wetgeving met betrekking tot de omroep' afgekondigd, waarin de veranderingen voortvloeiende uit de tweede Omroepwetwijziging zijn ver- werkt. De datum van ingang moet nog worden bepaald. 31-10-1979 Minister Gardeniers stuurt de Tweede Kamer de nota Regionale Radio-omroep. 01-11-1979 Start van het in kleur uitzenden van het weerbericht in het NOS-Journaal. 147 31-10-1979 Televisiezendtijdbeschikking 1979 gepubliceerd in de Nederlandse Staatscourant (nr. 216). De beschikking is op 1 oktober reeds van kracht geworden. 29-11/4-12-1979 In de Tweede Kamer interpelleert het lid Scholten (CDA) de minister van CRM en de staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat over de kwestie Deltakabel-Sluis-RTL. 03-12-1979 Radio Oost neemt de nieuwe studio te Hengelo in het voormalige Hotel Deters in gebruik. 01-01-1980 De omroepbijdragen worden verhoogd: de bijdrage A gaat van ƒ 126,- naar ƒ 130,- en de bijdrage B van ƒ 37,50 naar ƒ 38,50. 01-01-1980 De Commissie Open School en de Commissie Plaatselijke Educatieve Netwerken beëindigen hun activiteiten. Een adviesgroep zal de lacune in de adviesstructuur op het terrein van de volwasseneneducatie opvullen. 01-01-1980 W. Stokla, plv. hoofdredacteur van het NOS-journaal, wordt hoofd van het NOS Teletekstexperiment. Het NOS Teletekst-bureau begint zijn werk. 18-01-1980 Hoorzitting van de Vaste Tweede Kamer-commissie voor CRM over de Nota Regionale Omroep (Kamerstukken nr. 15. 881). 23-01-1980 Publikatie van het rapport van de Commissie Belangen­ verstrengeling Omroepmedewerkers (de Commissie- Belinfante). 28-01-1980 De Vaste Tweede Kamer-commissie voor CRM bespreekt de Nota Regionale Omroep (Kamerstukken nr. 15 881). 01-02-1980 Een groot deel van de wijzigingen in de Omroepwet treden in werking, o.m. de nieuwe getalscriteria (Staatsblad 1980 nr. 16). Ook een aantal wijzigingen in het Omroepbesluit worden van kracht (Staatsblad 1980 nr. 15). 01-02-1980 De nieuwe middengolfzender voor Hilversum 1 in de Flevopolder wordt in gebruik genomen. Officiële opening 24 april 1980. 06-02-1980 Minister Gardeniers verricht in Hengelo de officiële opening van de nieuwe studio van Radio Oost. 27-02-1980 Het ministerieel besluit d.d. 22 februari 1980 (Ned. Staatscourant nr. 40, 26 februari 1980) treedt in werking waarbij minister Gardeniers het verbod bestendigt tot het uitzenden van reclame voor tabaks- produkten via radio en tv. 01-03-1980 De nieuwe middengolfzender voor Hilversum 2 in de Flevopolder wordt in gebruik genomen. Officiële opening 24 april 1980. 03-03-1980 De 27 Mc.band wordt vrij gegeven voor gebruik door zendamateurs met een machtiging.

48 18-03-1980 Behandeling van de Nota Regionale Omroep (Kamerstukken nr. 15 881) in de Tweede Kamer. 01-04-1980 Start van het Teletekst-experiment van de NOS. 16-04-1980 Na uitvoerige discussie zendt de NOS toch het Britse documentaire-drama 'De dood van een prinses' uit. Tegen de TV-uitzending waren van de kant van Saoedie- Arabië principiële bezwaren geuit. 24-04-1980 Officiële ingebruikneming van de nieuwe middengolfzenders voor Hilversum 1 en 2 in de Flevopolder. 01-05-1980 A.H. Kloos treedt af als voorzitter van de VARA. Hij wordt opgevolgd door dr. A.H. van den Heuvel. 01-05-1980 De FM-zender Hoogezand wordt buiten bedrijf gesteld. De FM-zender Markelo geeft de uitzendingen van Radio Noord niet meer door. Markelo funktioneert alleen nog voor Hilversum 3 en Radio Oost. 23-05-1980 Minister Gardeniers installeert A.H. Kloos als voor­ zitter van de Omroepraad. 17-06-1980 In de Nederlandse Staatscourant (nr. 114) publiceert minister Gardeniers de conceptbeschikking 'Regeling Sluikreclame". 22-06-1980 Eerste tv-uitzending van het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap. 07-08-1980 Officiële start van de PTT-praktijkproef Viditel. 14-08-1980 ROOS publiceert een discussienota over streekradio waarin o.m. wordt voorgesteld 23 regionale radio- omroepen te stichten. 05-09-1980 Publikatie in de Nederlandse Staatscourant (nr. 172) van de beschikking houdende de instelling van een programma-adviescommissie voor het prokektenbeleid van de volwasseneneducatie (o.m. de Open School- uitzendingen) van de NOS. 09-09-1980 De wnd. voorzitter van de afdeling Rechtspraak van de Raad van State, mr. P.L. Boukema, schorst de Radio- zendtijdbeschikking 1980 waarbij Teleac radiozendtijd op Hilversum 4 zou krijgen, en die op 1 oktober 1980 in werking zou treden, tot 1 januari 1981. De NOS had beroep aangetekend omdat een en ander niet in overeenstemming zou zijn met de Omroepwet. 26-09-1980 In Megen (N.Br.) wordt de nieuwe FM.steunzender in gebruik genomen voor Radio Oost, Hilversum 3 en Omroep Brabant. 03-10-1980 Mr. H. Rijpstra, Commissaris van de Koningin in de provincie Friesland, verricht de officiële opening van het nieuwe gebouw van Radio Friesland in de Prinsentuin in Leeuwarden. 04-10-1980 Teletekst begint met het ondertitelen van Nederlands­ talige programma's voor doven en slechthorenden. I 49 06-10-1980 De NOS start met het dagelijks uitzenden van het derde journaal voor gehoorgestoorden: na het laatste TV-journaal. 01-11-1980 De PTT beëindigt de proef met het centrale antenne- systeem in de wijk Mariahoeve te Den Haag, die in 1963 startte. 03-11-1980 Op het Kabeltelevisiecongres in Amsterdam maakt staats­ secretaris Smit-Kroes bekend dat de PTT een plan heeft uitgewerkt voor een landelijk kabelnet voor het doorgeven van buitenlandse televisieprogramma's. 06-11-1980 Minister Gardeniers zendt de concept-beschikking regeling sluikreclame aan de Vaste Commissie voor CRM van le en 2e Kamer, aan de Omroepraad, NOS, NSF en VNG voor commentaar. 06-11-1980 Het PvdA-Tweede Kamerlid Kosto stelt mondelinge vragen aan minister Gardeniers (CRN) en staatssecretaris Smit-Kroes (V&W) over de rede die de staatssecretaris op 3 november heeft uitgesproken en waarin zij nogal opzienbarende plannen van de PTT voor een landelijk kabelnet heeft beschreven. 14-11-1980 De bouwfase 4AB omvattend het Filmcentrum en het pre- sentatiecentrum van de NOS op het Omroepkwartier, bereikt zijn hoogste punt. 18-11-1980 VOO schrijft het 300.000ste lid in. Op grond van het overschrijden van de 300.000 ledengrens vraagt VOO op 30 december 1980 de B-status aan. 19-11-1980 De Vaste Tweede Kamerconmissie voor CRM bespreekt de concept-beschikking regeling sluikreclame. 26-11-1980 Minister Gardeniers stuurt haar notitie betreffende het doorgeven van buitenlandse omroepprogramma's via Nederlandse kabelnetten (Kamerstukken nr. 16 494) aan de Tweede Kamer. 12-12-1980 De TROS verwelkomt haar 750.000ste lid. 01-01-1981 De omroepbijdrage A wordt ƒ 135,- en de omroepbijdrage B ƒ 40,-. Een en ander is geregeld in het KB van 12 juni 1980 (Stb. 1980 nr. 305). 01-01-1981 De Radiozendtijdbeschikking 1980 (Nederlandse Staats­ courant nr. 7, 13 januari 1981) treedt in werking. De beschikking zou 5 oktober 1980 al van kracht zijn geworden als de Raad van State niet had beslist - inge­ volge een beroep van de NOS- dat de werking moest worden geschorst tot 1 januari 1981. 05-01-1981 Eerste uitzending van het NOS Jeugdjournaal (18.30-18.36 uur) . 06-01-1981 Eerste radiouitzending van Teleac. Teleac kreeg radio- zendtijd toegewezen om te experimenteren met het via radio begeleiden van TV-cursussen.

50 23-01-1981 Het NOS-Bestuur besluit de minister van CRM goedkeuring te vragen voor het vanaf 1 april 1981 voortzetten van het experiment met Teletekst voor een periode van 2 jaar. 26-01-1981 Publikatie van de 'Regeling reclame conform artikel 11 van de Omroepwet' (de ministeriële beschikking inzake sluikreklame) in de Nederlandse Staatscourant (nr.16). De beschikking treedt op 26 februari in werking, met uitzondering van de voorschriften aangaande reklame bij sportuitzendingen, die pas op 1 augustus 1981 van kracht worden. 01-02-1981 Het Algemeen Reglement Omroepbeveiliging treedt in werking. 10-02-1981 De Tweede Kamer stemt over de begroting 1981 van CRM. De begroting wordt aangenomen evenals de motie-Van der Sanden (loskoppelen NOS Facilitair Bedrijf) en twee moties- Keja (weer invoeren STER-blok rond 19.00 uur journaal; financiering Wereldomroep uit omroepgelden). De Kamer­ behandeling van de begroting 1981 van CRM vond plaats op 27 t/m 29 januari en 3 t/m 5 februari. 12-02-1981 Minister Pais (O&W) biedt de Tweede Kamer het wetsontwerp machtiging tot oprichting van de Stichting Opbouw Open Universiteit (Kamerstuk nr. 16 628) aan. 13-02-1981 Het NOS-Bestuur gaat in eerste lezing akkoord met de nota 'Nadere beleidslijnen betreffende dienstverlening NOS aan zendgemachtigden (artikel 25)'. 17-02-1981 De door de VPRO ingestelde commissie onder voorzitterschap van mr. H.W. van Doorn presenteert haar rapport 'Aanbe­ velingen voor een toekomstige omroepstructuur. Nieuwe ontwikkelingen vragen om een ander bestel'. 17-02-1981 Drie leden van het VPRO-bestuur treden af, o.a. voorzitter M. Jager. Oorzaak is dat een meerderheid van het VPRO- bestuur algemeen direkteur Frans de Smit geen toestemming wenst te geven zitting te nemen in de nieuwe Raad van Beheer van de NOS. 18-02-1981 De Radionieuwsdienst ANP verhuist van het Melkpad naar een nieuw onderkomen in het Muziekpaviljoen op het Omroep- kwartier. De officiële overdracht van de behuizing vindt op 12 mei plaats. 24-02-1981 Zonder beraadslaging en zonder hoofdelijke stemming aan­ vaardt de Eerste Kamer de begroting 1981 van CRM. 26-02-1981 In een kort geding aangespannen door enkele filmmaatschap­ pijen tegen KTA (Kabel Televisie Amsterdam) bepaalt de president van de Amsterdamse rechtbank, mr. B.J. Asscher, dat een kabeltvnet geen uitzendend medium is, maar een soort collectieve super-antenne. KTA kan niet aangesproken worden voor illegale (film)uitzendingen. De filmmaat­ schappijen eisten dat KTA het Amsterdamse kabelnet zou afsluiten voor filmuitzendingen van piraten. 27-02-1981 Het NOS-Bestuur keurt het 'Meerjarenplan 1981-1985' goed.

I 51 10-03-1981 Ministerieel besluit (gepubliceerd in de Nederlandse Staatscourant nr. 64, 2 apriL 1981) aangaande de instel­ ling en samenstelling van de Commissie van onderzoek ledentelling Omroeporganisaties, die tot taak heeft de minister van CRM voorstellen te doen omtrent de door de wijziging van de Omroepwet van 13 september 1979 (Stb. nr. 557) noodzakelijk geworden veranderingen in de tot dusverre gevolgde onderzoekmethode naar het ledental van (aspirant)omroeporganisaties. 18-03-1981 De FNV publiceert de nota 'Media en werknemer, een aanzet tot discussie', waarin lijnen worden aangegeven voor een mediabeleid. 25-03-1981 Mondeling overleg tussen de Vaste Tweede Kamercommissie voor CRM en minister Gardeniers over de Kabelnotitie (Kamerstuk nr. 16 494). 31-03-1981 De Regeringscommissaris voor de Omroep biedt minister Gardeniers het eerste gedeelte aan van zijn rapport naar de mate van naleving van de voorschriften neergelegd in art. 13 lid 2 sub 2 en 5 van de Omroepwet nevenaktivi- teiten omroeporganisaties. Dit gedeelte bevat rapporten betreffende AVRO, KRO, NCRV, VARA, EO en VPRO. Het tweede gedeelte over TROS en VOO ontvangt de minister begin juni 1981. 01-04-1981 In de Nederlandse Staatscourant (nr.63) wordt de instelling en samenstelling gepubliceerd van de Werkgroep Perswet. 01-04-1981 Mr. B.A. Schmitz aanvaardt de funktie van voorzitter van de KRO. Hij volgt J.P.M. Hendriks op. 02-04-1981 Publikatie van het CDA-rapport 'Massa- of kassacommunicatie' opgesteld door een commissie onder voorzitterschap van mr. P.J. Boukema. 10-04-1981 Ministeriële beschikking betreffende toewijzing van extra radiozendtijd aan Teleac en RVU op Hilversum 4 (publi- katie in Nederlandse Staatscourant nr. 125, 6 juli 1981). 14-04-1981 Symposium 'News on TV and reality' in de RAI te Amsterdam ter viering vna het 25 jaar bestaan van het NOS-Journaal. 16-04-1981 Voor de eerste keer maakt de NOS bij ondertiteling ge­ bruik van het floppy disc-systeem ( bij een aflevering van de VARA-serie Edelvrouw-Bedelvrouw, 29-04-1981 De Vaste Tweede Kamercommissie voor verkeer en waterstaat en voor CRM plegen mondeling overleg met de minister van CRM en de staatssecretaris voor V&W over ether- en kabel- piratenzenders. 01-05-1981 Ministerieel besluit (publikatie in Ned. Staatscourant nr. 95, 21 mei 1981) houdende TV-zendtijd toewijzing aan politieke partijen en groeperingen i.v.m. de Tweede Kamerverkiezingen van 26 mei 1981.

52 14-05-1981 Publikatie van de Wet houdende machtiging tot oprichting van de Stichting Open Universiteit in het Staatsblad (nr. 336). De Eerste Kamer ging op 12 akkoord met het betreffende wetsontwerp (Kamerstuk nr. 16 628). 14-05-1981 De Haagse Kantonrechter wijst de eis van VPRO-direkteur Frans de Smit af in de aangespannen procedure tegen het VPRO-bestuur, die De Smit had verboden zitting te nemen in de NOS-Raad van Beheer. 14-05-1981 De Raad van State bepaalt dat de Centrumpartij en de Nederlandse Volksunie toch zendtijd dienen te krijgen in het kader van de Tweede Kamerverkiezingen. De uitzendingen zullen later lijden tot demonstraties voor het NOS- complex. Ook onder het NOS-personeel leven bezwaren. 20-05-1981 De directeur-generaal van de PTT vaardigt de Herziene Machtigingsvoorwaarden voor centrale antenne-inrichtingen en gemeenschappelijke antenne-inrichtingen uit (Ned. Staatscourant nr. 100, 29 mei 1981). 21-05-1981 Minister Gardeniers doet de Tweede Kamer notoite betref­ fende omroepverkiezingen toekomen (Kamerstuk nr. 16 816). 22-05-1981 Ook in tweede lezing gaat het NOS-Bestuur akkoord met de ontworpen regeling voor de toepassing van art. 25 Omroepwet (NOS-faciliteiten). 22-05-1981 Laatse openbare vergadering van het zittende NOS-Bestuur. 26-05-1981 Tweede Kamerverkiezingen. Het kabinet-Van Agt is vanaf 25 mei demissionair. 05-06-1981 Installatie-vergadering van het nieuwe NOS-Bestuur. For­ matie van de Raad van Beheer voor de komende periode. 24-06-1981 De Vaste Tweede Kamercommissie voor CRM heeft een monde­ ling overleg met minister Gardeniers over de wijziging van het Besluit Omroepbijdragen per 1 januari 1982. 25-06-1981 De president van de Amsterdamse Rechtbank bepaalt dat het weekblad De Piraat, dat sinds enkele weken in Amsterdam verschijnt, de programmagegevens van de TV-zenders Nederland 1 en 2 niet mag publiceren. Ook mag het blad de films die televisiepiraten denken uit te zenden en waar­ over zij het auteursrecht niet bezitten, niet langer aankondigen. NOS en de acht omroeporganisaties en de Nederlanse Bioscoopbond in combinatie met een aantal filmverhuurmaatschappijen hadden korte gedingen aange­ spannen . 26-06-1981 Ministeriële beschikking houdende wijziging beschikking radio- en TV-zendtijd voor politieke partijen: de par­ tijen die zetels hebben verworven in de nieuwe Tweede Kamer krijgen zendtijd. 26-06-1981 De NOS begint met de verhuizing van de in de oude Ambacht­ school aan de Landstraat te Bussum gevestigde afdelingen naar het nieuwe Filmcentrum in het Omroepkwartier te Hilversum (bouwfase 4ab).

I 53 30-06-1981 Bij ministeriële beschikking wordt de Stuurgroep ter voorbereiding van een Federatie voor de Educatieve Omroep ingesteld (publikatie Ned. Staatscourant nr. 125 6 juli 1981). 30-06-1981 Tweede interimrapport van de Stuurgroep ter begeleiding van de PTT-praktijkproef met Viewdata uitgebracht aan de minister van verkeer en waterstaat. 02-07-1981 Minister Gardeniers (CRM) besluit de door het NOS- Bestuur op 22 mei goed gekeurde regeling van de toepas­ sing van art. 25 Omroepwet (NOS-faciliteiten) tot nader order te schorten, maar niet langer dan tot 1 juli 1982 (Ned. Staatscourant nr. 126, 7 juli 1981). 10-07-1981 Aansluitend op het rapport van de Regeringscommissaris inzake naleving van art. 13 Omroepwet (nevenaktiviteiten omroeporganisaties) wendt minister Gardeniers zich in een brief tot de acht omroeporganisaties. Elke brief heeft een algemeen gedeelte dat voor alle omroepen gelijk­ luidend is, terwijl de minister in het laatste gedeelte van de brief ingaat op de bevindingen en conclusies, die de Regeringscommissaris voor alle omroepen minus de VPRO heeft geformuleerd. Voor 10 oktober 1981 zenden de be­ trokken omroepen de minister een antwoord. 17-07-1981 In een besluit geeft de minister van CRM een aanvulling op de regeling reclame conform art 11 Omroepwet, het gaat met name om overige vormen van overheersende reklame (Ned. Staatscourant nr. 135, 20 juli 1981). 20-07-1981 De directeur-generaal van de PTT maakt de aanvulling bekend van de technische voorschriften voor de centrale antenneinrichtingen en gemeenschappelijke antenne- inrichtingen m.b.t. FM-kanalen. (Ned. Staatscourant nr. 138, 23 juli 1981). 29-07-1981 De rechtstreekse reportage van het voltrekken van het huwelijk tussen de Britse kroonprins Charles en Lady Diana Spencer wordt via Teletekst ondertiteld t.b.v. auditief gehandicapten. Het is de eerste proef met onder­ titeling van een aktueel programma door de titelredaktie van Teletekst. 01-08-1981 Tot 1 augustus 1982 krijgt de NOS 184 min. TV-zendtijd per week toegewezen voor een door de NOT te verzorgen verdiepingsprogramma in samenhang met het NOS-Jeugdjournaal. 01-08-1981 De voorschriften aangaande reklame bij sportuitzendingen neergelegd in de bijlage van de 'Regeling reclame conform art. 11 van de Omroepwet' worden van kracht. 01-08-1981 De ’omroep-paraplu' in Viditel gaat van start. Hierin nemen deel AVRO, KRO, VARA, Teleac en NOS. TROS blijft zelfstandig leverancier van Viditel-informatie. 03-08-1981 De interpartementale werkgroep Kabeltelevisie-piraten brengt haar rapport uit aan de staatssecretaris van verkeer en waterstaat.

54 17-08-1981 In het kort geding dat 11 grote filmmaatschappijen hebben aangespannen tegen KTA (Kabel Televisie Amsterdam) bepaalt de president vam het Amsterdamse Gerechtshof dat KTA maat­ regelen moet nemen om de uitzendingen door piraten van films waarvoor zij geen rechten hebben betaald, van het kabelnet te weren. KTA sluit vanaf 7 oktober het kabelnet voor de onderhavige piraten-uitzendingen. 25-08-1981 Minister Gardeniers (CRM) en staatssecretaris Smit-Kroes (V&W) dienen bij de Tweede Kamer het wetsontwerp tot wijziging van de wet op de omroepbijdragen (Kamerstuk nr. 17 024) in. Het betreft de financiering van de Wereldomroep uit de omroepmiddelen. 07-09-1981 Minister Pais (O&W) benoemt dr.mr. G.J. Leibbrandt tot voorzitter van het college van bestuur van de Open Universiteit. 09-09-1981 Ministeriële beschikking waarin minister Gardeniers de Vereniging Lokale Kabelcommunicatie Zaltbommel 'Transmedia' vergunning verleent om bij wijze van experiment via het kabelnet in Zaltbommel plaatselijk radio- en televisie programma's over te brengen. De beschikking gaat onmiddellijk in. 11-09-1981 Beëdiging van het nieuwe kabinet-Van Agt berustend op samenwerking tussen CDA, PvdA en D'66. A.A. van der Louw (PvdA) is de nieuwe minister van CRM. 11-09-1981 NOS en NOT zenden de eerste aflevering uit van het School- TV-Weekjournaal, het zgn. verdiepingsprogramma ter aanvulling van het Jeugdjournaal. 04-10-1981 De Radiozendtijdbeschikking Radio Oost, Radio Fryslan en Radio Noord en de ministeriële beschikking inhoudende de samenstelling vam de Programmaraden van de regionale omroepen (Ned. Staatscourant nr. 200, 19 oktober 1981). 09-10-1981 De minister van CRM dient bij de Tweede Kamer het wets­ ontwerp tot wijziging van de Omroepwet in (Kamerstuk nr. 17 133) betreffende de verruiming van het maximum aan TV-reklamezendtijd. 16-10-1981 De Omroepbonden FNV en CNV organiseren van 7 tot 12 uur een staking bij de NOS, waardoor er in dat tijdvak geen uitzendingen plaatsvinden. Geschilpunt is het scheppen van meer nieuwe arbeidsplaatsen bij de NOS. 17-10-1981 Een menigsverschil over het financieel- en sociaal economisch beleid leidt ertoe dat het nieuwe kabinet- Van Agt de portefeuilles beschikbaar stelt. Men weet echter een compromis te bereiken, zodat het kabinet op 4 november 1981 weer in funktie treedt. 21-10-1981 De president van de Amsterdamse rechtbank, mr. W. Borger- hof Mulder, wijst de eis van de NOS en de Wereldomroep af om een staking te verbieden, die de Omroepbonden FNV en CNV hebben georganiseerd op vrijdag 23 oktober van 6.30 tot 24.00 uur. om kracht bij te zetten aan hun eisen t.a.v. meer nieuwe arbeidsplaatsen.

55 22-10-1981 De gesprekspartners in het omroep-CAO-overleg komen tot overeenstemming aangaande het aantal nieuwe arbeids­ plaatsen. De staking van 23 oktober gaat niet door. 23-10-1981 In een kort geding dat de Utrechtse bioscoopmaatschappij had aangespannen tegen de Utrechtse kabelmaatschappij Casema, bepaalt de president van de rechtbank te Utrecht dat de Casema de knop moet omdraaien als een TV-piraat op 24 oktober probeert de Nederlandse speelfilm 'Het meisje met het rode haar' illegaal via het kabel-TV-net in Utrecht uit te zenden. Voorts moet de Casema binnen 3 weken technisch in staat zijn om iedere piraten-uitzen- ding van een speelfilm uit te schakelen. 28-10-1981 Bij besluit (her)benoemt minister Van der Louw (CRM) de leden van de Reclameraad. Deze (her)benoeming was nodig in verband met de inwerkingtreding van een wijziging in de Omroepwet, waarbij wordt bepaald dat de minister de ene helft van de Reclameraadleden zelf benoemt en de andere helft op aanbeveling van daartoe aangewezen instel­ lingen . 30-10-1981 Uitreiking van de Nipkow-schijf - de prijd die de Neder­ landse TV-critici jaarlijks toekennen aan de maker(s) van het beste TV-programma - Aan Marcel van Dam voor zijn presentatie van het VARA-programma 'De achterkant van het gelijk'. De Zilveren Reiss-microfoon gaat naar AVRO- medewerker Karei de Graaf voor zijn radiowerk. 30-10-1981 In de al vijf jaar lopende zaak tussen de Nederlandse Bioscoopbond en de kabeltvmaatschappij van Amstelveen beslist de Hoge Raad dat kabelexploitanten niet zonder toe­ stemming van auteursrechthebbenden en niet zonder beta­ ling van rechten programma's mogen doorgeven. De Hoge Raad is het niet eens met de Amsterdamse rechtbank en het Amsterdamse Gerechtshof die eerder in deze zaak hadden be­ paald dat een kabelmaatschappij geen auteursrechten hoefde te betalen. 06-10-11 Bij besluit wijzigt de minister van CRM de bijlage 'Reclame bij sportuitzendingen, die hoort bij de 'Regeling Reclame conform artikel 11 van de Ojnroepwet'. De wijziging­ en hebben betrekking op overheersende reklameborden in het Sportpaleis Ahoy en de overheersende reklame op wed- strijdkleding van tafeltennissers, en treden in werking vanaf 1 november 1981. 12-10-1981 Minister Van der Louw (CRM), de staatssecretarissen Van der Doef (V&W) en De Boer (CRM) en ambtelijke deskundigen van CRM en PTT plegen overleg om een begin te maken met het uitzetten van een gezamenlijke koers op het gebied van de omroep. Dit eerste overleg was bedoeld om in de praktijk gestalte te kunnen geven aan wat in het regeer­ akkoord over de omroep is afgesproken en om zo spoedig mogelijk Kamervragen over aktuele kabel- en etherkwesties te kunnen beantwoorden.

56 13-10-1981 Officiële opening van het Filmcentrum (bouwfase 4B) °P het Omroepkwartier. 19-11-1981 Presentatie van de nota 'De Amsterdamse kabel. Overgeven of doorbrengen?! De nota is opgesteld door een werkgroep bestaande uit gemeenteambtenaren, bestuursleden van STAD/ Radio Amsterdam en vertegenwoordigers van de kabelmaat­ schappij KTA in opdracht van de Amsterdamse wethouder Wolffensperger. De nota is vervolgens onderwerp van een hoorzitting over regionalelokale omroep georganiseerd door de gemeente Amsterdam. 21-11-1981 Te Zeist wordt een bijeenkomst georganiseerd ter af­ sluiting van de proefprojekten Open School. Minister Van Kemenade verklaart dat de 14 proefprojekten geslaagd zijn. Sinds augustus 1981 is de Open School- werkwijze inge­ voerd in de bestaande sociaal-culturele onderwijsinstel­ lingen . 23-11-1981 Publikatie van de 4e ROOS-nota (dd. oktober 1981) getiteld 'Lokale en regionale omroep', waarin de verhouding tussen regionale en lokale omroep wordt behandeld. 26-11-1981 De president van de rechtbank in Dordrecht, mr. A.Wijs, bepaalt in een kort geding dat de exploitant van het Dordtse kabelnet geen speelfilms van televisiepiraten hoeft uit te zenden. Het geding was aangespannen door de advocaat mr. A. Fraanje, die de zaak namens zichzelf was begonnen tegen de exploitant van het Dordtse kabelnet, de N.V. Sterrenburg. Hij eiste onbelemmerde doorgifte van alle ethersignalen nadat de exploitant het kabelnet had afgesloten voor speelfilms van piraten. 14-12-1981 Minister Van der Louw dient bij de Tweede Kamer een ont­ werp in tot wijziging van art. 18 Omroepwet. De overweging is dat het wenselijk is het verlenen van zendtijd aan poli­ tieke partijen en groeperingen in verband met Europese verkiezingen wettelijk te regelen en de bestaande regeling voor Tweede Kamer-verkiezingen te beperken tot die poli­ tieke partijen en groeperingen die in alle kieskringen aan de verkiezingen deelnemen. 14-12-1981 In een uitgebrêide vergadering bespreekt de Vaste Tweede Kamercommissie voor verkeer en waterstaat o.m. de PTT- begroting 1982, waarbij onderwerpen als telecommunicatie, satellietcommunicatie en - uitzendingen, kabelnetten, MARC, Viditel en het interimrapport Viewdata aan de orde komen. 18-12-1981 De Ministerraad stemt in met de deelneming door Nederland aan de ontwikkelingsfase van een nieuwe telecommunicatie- satelliet, de zgn. Large Satellite (L-Sat). Deze L-Sat wordt ontwikkeld in het kader van het Europese Ruimte Agentschap (ESA).

57 01-01-1982 De NOS en de omroepen spannen een kort geding aan tegen het Nieuwsblad van het Noorden. De omroepen vinden dat het Groningse dagblad de auteursrechten van de omroepen schendt door dagelijks uitgebreide programmagegevens over radio en tv te publiceren. 04-01-1982 VPRO, Veronica en TROS blijken in 1981 de grootste ledenwinst te hebben geboekt. De VPRO is koploper met 14.906 nieuwe leden. Het aantal leden bedroeg op 31 december: AVRO 809.847; TROS 763.177; KRO 611.254; NCRV 527.654; VARA 527.521; Veronica 330.000; EO 227.000 en VPRO 195.688. 13-01-1982 Voor de eerste keer moet in Nederland een tv-piraat voor de rechter verschijnen. Het gaat om een man uit Zoeter- ineer, die uitzendingen voor de Piraten Televisie Leiden zou hebben verzorgd. 14-01-1982 NOS geeft de nota uit 'Omroep en Kabel'. Hierin staat o.m. dat het gebruik van de capaciteit op het kabelnet een zaak van de machtigingshouder is, voor zover het gaat om het doorgeven van programma's. De minister van CRM kan echter op grond van de wet beperkingen opleggen. Reclameuitzendingen via de kabel worden niet bij voorbaat uitgesloten, mits de exploitatie onafhankelijk plaats­ vindt en de inkomsten worden toegevoegd aan die van de etherreclame. 22-01-1982 Het NOS-bestuur bespreekt de nota 'Kabel en Omroep', maar komt niet tot overeenstemming. De verschillen van opvatting spitsten zich vooral toe op de delegatie van kabelbevoegdheden naar gemeentebesturen en op het toelaten van commercie via abonne-tv. Op 26 februari wordt dit rapport wel door het bestuur vastgesteld. 27-01-1982 De Groningese rechter bepaalt dat het Nieuwsblad van het Noorden mag doorgaan met het publiceren van uitge­ breide tv-programma's, zoals reeds gedaan wordt sinds 12 december jl. De NOS wordt dus in het ongelijk gesteld. 27-01-1982 De KNVB wil ook geld voor het uitzenden van radio­ reportages. De NOS heeft zich steeds beroepen op vrije nieuwsgaring. Er loopt over deze kwestie nog een pro­ cedure bij de Amsterdamse rechtbank. 27-01-1982 Minister Van der Louw van CRM vraagt de omroep om na te gaan of de Nederlands-Belgische zender 'Radio Delta' ook uit de bestaande middelen kan worden betaald. 02-02-1982 NOS en de omroepen besluiten officieel om in hoger beroep te gaan tegen de uitspraak van de Groningse rechter in de zaak over de programma-gegevens (Nieuws­ blad van het Noorden).

58 03-02-1982 CRM-minister Van der Louw zegt dat er geen bezwaar is tegen de ontvangst van Russische programma's via de telecommunicatie-satelliet 'Horizont', indien de Russen schriftelijk accoord gaan. Minister Van der Louw wijst de ontkoppeling van het abonnement op een programmablad en het lidmaatschap van de desbetreffende omroepvereniging af. 19-02-1982 De OLON (organisatie van lokale omroepen in Nederland) vindt dat de minister van CRM wettelijke mogelijk­ heden moet scheppen om in een aantal plaatsen zo snel mogelijk met lokale omroep (zowel radio als tv) te kunnen beginnen. 25-02-1982 Het Tweede Kamerlid Wilbers (D'66) dient een initiatief- wetsontwerp in voor een andere zendtijdverdeling. 26-02-1982 Het NOS-bestuur bespreekt het Meerjarenplan 1982-1986. Tot de belangrijkste ontwikkelingen voor de komende jaren behoren volgens dit plan: de kabelontwikkelingen, de ontwikkeling van de nieuwe media-techniek en regionale omroep en de vraag naar meer zendtijd voor educatieve omroep en culturele minderheden. 01-03-1982 De commerciële Britse zender Satellite TV begint met testuitzendingen. De uitzendingen zijn in Nederland alleen met een speciale zender te ontvangen. 12-03-1982 NOS-bestuur neemt besluit over memorandum 'Aanpassing bestuursbesluit artikel 25'. Er wordt besloten een door de Raad van Beheer voorgestelde santieregeling nog niet in te voeren. Het kabinet besluit het provinciaal bestuur van Limburg toestemming te geven voor de aanleg van een technisch geavanceerd kabeltelevisienet in de gemeenten Heerlen, Kerkrade, Roermond en Venray. Via dit net is twee­ richtingsverkeer mogelijk. 15-03-1982 Opening van de 'International Conference on Educational Radio for Adults1. De conferentie wordt gehouden in de Marconizaal van de NOS. Op 19/3 wordt met algemene stemmen een resolutie aangenomen waarin wordt gepleit voor de instelling van de werkgroep op het gebied van de educatieve radio. 18-03-1982 Minister Van der Louw maakt in de Tweede Kamer bekend dat hij geen kans ziet vóór mei 1983 een medianota te publiceren. Via de televisie wordt bekend gemaakt dat vier IKON- medewerkers in El Salvador zijn gedood. Het gaat om Koos Koster (medewerker van Trouw en IKON), Jan Kuiper (redacteur IKON), Joop Willemse (cameraman) en Hans ter Laag (geluidsman).

59 20-03-1982 CRM-minister Van der Louw maakt in het VARA-progransna In de Rooie Haan bekend dat de VOO per 1 oktober de status van B-omroep zal verkrijgen. 25-03-1982 NOS-ondememingsraad brengt negatief advies uit over de uitbreiding tv-zendtijd per 1 april. Dit betekent dat de zendtijd-uitbreiding wordt opgeschort. 08-04-1982 In 1983 zal de omroepbijdrage op 153 gulden per jaar worden gebracht (alleen radio: 45 gulden). Ten opzichte van het nu lopende jaar betekent dit een stijging met 11 gulden. 14-04-1982 De minister van CRM laat de omroep weten dat geen extra zendtijd zal worden toegekend voor de B-status van de VOO en de zendtijduitbreiding van de RVU. Er ontstaat ver­ volgens een gecompliceerde situatie. In plaats van 16 3/4 uur extra zendtijd, blijkt de omroep per 1 oktober maar 8 uur te krijgen. Een compromis tussen de omroep en minister houdt o.m. in dat voor de helft van de uitbreiding (4 uur) directe programmakosten vergoed zullen worden. 21-04-1982 CRM-minister Van der Louw stuurt de omroep (minus de VPRO) een aangetekende brief, waarin hij schrijft dat het op korte termijn afgelopen moet zijn met commerciële acti­ viteiten . 12-05-1982 Volgens NCRV, KRO en Vara moet het aantal omroepen worden teruggebracht tot hooguit vijf. Deze moeten elk een 'segment' van de samenleving vertegenwoordigen. Gedacht wordt aan een katholieke, protestantse, progressieve, liberale en gezamenlijke stroming. Dit schrijven deze om­ roepen in een brief aan CRM-minister Van der Louw. 18-05-1982 In een beleidsnota stelt regionaal commissaris Dijkstra dat er een landelijke overkoepeling moet komen ter be­ scherming van de regionale omroepen. Tevens moet de samen­ hang met het landelijke omroepbeleid worden gecoördineerd. Om dit te realiseren, zou o.m. gedacht kunnen worden aan een '47C-model', een tussenvorm tussen NOS- en zelfstandige regionale omroepen. 21-05-1982 Verontwaardiging bij de gemeentebesturen van Amsterdam en Rotterdam omdat de minister van CRM geen toestemming wil geven om de verkiezingsprogramma's uit te zenden over het kabelnet. Volgens minister Van der Louw moeten dergelijke programma's via de regionale omroepen worden uitgezonden. 24-05-1982 Voor de rechtbank te Amsterdam eist de NOS dat er een einde komt aan het publiceren van volledige programma­ gegevens door het blad 'Weekendkrant'. De NOS wordt door de rechter in het gelijk gesteld. 11-06-1982 Het NOS-bestuur bespreekt de nota 'Etnisch-culturele min­ derheden in de Nederlandse omroep'. Volgens deze nota behoort het tot de taken van de zendgemachtigden óók pro­ gramma's voor ethnisch-culturele minderheden te maken. Het bestuur draagt de raad van beheer op om overleg te voeren met representatieve organisaties voor minderheids-

60 groeperingen. Daarbij moet o.m. worden nagegaan welke be­ hoeften en wensen er bij de minderheden leven met betrek­ king tot de hoeveelheid zendtijd en de verdeling van die zendtijd. 15-06-1982 Bij de omroep vindt een staking plaats van twaalf uur 's middags tot twaalf uur 's nachts. De bedoeling is dat de radio- en tv-zenders volledig 'op slot' gaan, al zul­ len via Hilversum 1 en 2 nog wel nieuwsuitzendingen worden uitgezonden. Het conflict gaat in feite over de lastenverdeling van de arbeidstijdverkorting. Toch is de tv 's avonds vrijwel gewoon in de lucht en wordt er even­ eens uitgezonden via Hilversum 2 en 4. 14-06/18-06-1982 In Groningen wordt de 'Working Party for Educational Programs' van de EBU gehouden. Experts uit 17 landen nemen hieraan deel. De NOS treedt op als gastheer. 16-06-1982 CRM-minister De Boer - opvolger van de afgetreden Van der Louw - toont zich in de Tweede Kamer geen voorstander van uitbreiding van de STER-reclame. Toch vindt het overgrote deel van de Kamer dat de uitbreiding moet plaatsvinden in een periode van 8 jaar. 25-06-1982 De president van de Amsterdamse rechtbank bepaalt dat de Amsterdamse kabeltelevisiemaatschappij (KTA) tot 15 okto­ ber de gelegenheid krijgt om technische ingrepen te be­ denken om radio-piraten van het kabelnet te weren. 09-07-1982 Het NOS-bestuur geeft goedkeuring aan de oprichting van een Stichting Federatie Educatieve Omroep. De Federatie zal. o.m. bestaan uit NOS en omroepen, Teleac en RVU. 28-07-1982 CRN maakt bekend dat de omroepbijdrage vanaf 1 januari '83 zal worden verhoogd met respectievelijk 11 en 13 gulden. De gecombineerde bijdrage zal worden gebracht op 153 gulden en de bijdrage voor alleen de radio op 45 gulden. Dit is opgenomen dat in een KB dat inmiddels naar de Tweede Kamer is verzonden. 18-08-1982 Ir. C.Wit, plaatsvervangend directeur-generaal van de PTT, maakt bekend dat de PTT voor Nederlandse bedrijven een kanaal wil huren op de ECS-satelliet. Op verzoek van Eutel- sat is voor vijf Nederlandse ondernemingen een optie- aanvraag ingediend voor de huur van een televisie-kanaal op de ECS. 19-08-1982 De Amsterdamse rechtbank laat beslagleggen op 69 seconden filmmateriaal en een foto van het NOS-journaal. Het gaat om beelden over rellen op het Amsterdamse Stopera-terrein, waar op 3 juli door tegenstanders van de bouw van een nieuw stadhuis voor 1 miljoen gulden schade werd aangericht.

I 61 W.

|1982|3000|HD|0243|