Kazematten Museum Museum Sinds 1985 Stichting Kornwerderzand
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Kazematten museum Museum sinds 1985 Stichting Kornwerderzand nummer 28, 2018 Kazematten museum geregistreerd museum Inhoud Voorwoord KWZ-magazine 2018 3 Verhalen als start van Culturele Hoofdstad Marinemonument opgenomen in database Leeuwarden-Fryslân 2018 15 Nationaal Comité 4 en 5 mei 3 1945: Achtergelaten munitie op de Afsluitdijk eiste een 4 mei viering 2017: Indrukwekkend! 4 dodelijk slachtoffer 15 In memoriam: Ton Henni 5 Televisieopnames voor Duitse televisiezender NDR in het Kazemattenmuseum 16 Vrijwilligerswerk in het museum 5 "Glowing Nature" in kazemat VII 16 Gevechtsrapport van de Bijzonder Vrijwillige Landstorm … 6 Bedankkaart Familie Henni 17 Sporen van de strijd 8 Eppo Brongers 17 Wat moest er gebeuren en wat is er gebeurd met de spuisluizen … 9 Samenvatting activiteiten in 2017 van Bezoek Haagsch Studenten Schutters Korps "Pro Libertate" 10 de Stichting Kornwerderzand 17 Samenwerking Friese Poort Sneek en Kazemattenmuseum 10 Bezoekersrecord in 2017 18 Bezoek vrijwilligers aan Marinemuseum Den Helder 11 Statistieken 18 Onze inbreng op "De Dijk" 12 Tienduizenste bezoeker in 2017 18 Gerdi Verbeet en Jan van Kooten bezoeken Kazemattenmuseum 13 Belangrijke data in 2018 19 50 jaar geleden in de Leeuwarder Courant 14 Vrienden van het Kazemattenmuseum en sponsoring … 19 Nieuwe Toegangspoort Kazemattenmuseum 14 Colofon 19 Ruim 500 jaar vrijwilligers op een rijtje 14 Word (gratis) vriend van het vFonds Het vfonds zoekt vrienden. Vrienden die Vrede en Vrijheid ook belangrijk vinden. Vrienden die geïnteresseerd zijn in de projecten die wij ondersteunen en die dat graag willen delen met hun familie en bekenden. Want samen maken wij vrede mogelijk! Vind jij Vrede en Vrijheid ook belangrijk? En vind jij de projecten die wij ondersteunen interessant? Word dan vandaag nog gratis vriend van het vfonds! Je verplicht je helemaal tot niets. We informeren je ongeveer 6x per jaar via onze nieuwsbrief en via Facebook over leuke aanbiedingen. Korting op toegang in een oorlogs- en verzetsmuseum bijvoorbeeld. Dat doen vrienden. 2 Kazematten museum geregistreerd museum Voorwoord KWZ-Magazine 2018 steeds verder toe en werden ook de werkzaam- kan er worden gewerkt aan een verbetering heden complexer. Gelukkig kon tegelijkertijd van de toegankelijkheid naar ons museum. het aantal vrijwilligers steeds worden uitge- Vooruitlopend op al deze ontwikkelingen breid. Vorig jaar was er een bezoekersrecord zijn we al enige tijd in contact met partners met iets meer dan 14.000 bezoekers, terwijl om een Atlantikwall project op te zetten en alle noodzakelijke werkzaamheden werden in het najaar van 2018 en het voorjaar van verricht door niet minder dan 80 vrijwilligers. 2019 Educatief Belevings Theater, voor basis- Vaak met hun eigen specialiteit. Maar kan dit schoolleerlingen in Noord Nederland aan te zo blijven doorgaan? Denk bij deze vraag al- bieden. leen maar eens aan de jaarlijks terugkerende Kornwerderzand wordt door meerdere par- gebeurtenissen zoals het museumweekeinde, tijen gepresenteerd als een locatie waar je de plechtigheid op 4 mei en het herinrich- niet omheen kunt vanaf 2018. Het AWC en tingsproces, waarvan fase 1 is afgerond, maar in een later stadium de andere projecten ver- dat de 2e fase nog moet worden gerealiseerd. wachten veel bezoekers. En een groot aantal En ook aan alle activiteiten rondom het pro- van deze gasten zal ook de weg naar ons mu- ject “Roosegaarde”. seum weten te vinden. Ruurd Gaastra. Voorzitter Zo kan het niet verder, denken we als be- Het gezegde “alles is altijd in beweging” geldt Toekomstvisie stuur. We zitten aan het plafond wat betreft duidelijk ook voor ons museum. Vandaar De vraag om een voorwoord te schrijven. ons functioneren als vrijwilligersorganisatie. onze keuze om een meer professionele orga- Dit overkomt je niet iedere dag, meestal één Onze vrijwilligers zetten zich vaak voor meer nisatie op te gaan zetten. Dit betekent anders maal per jaar en dat is maar goed ook! Moet dan 100% in, het plezier hebben als vrijwil- samenwerken en met meerdere partijen. In je terugblikken of richt je je alleen maar op de liger bij ons museum dient voorop te blij- de eerste plaats met onze vrijwilligers. Som- toekomst? Dit is de 1e vraag die oprijst. Als ven staan. En er komt altijd een breekpunt. mige werkzaamheden zullen in meer of min- je dan hebt bepaald dat je toch wel meerdere Daarom hebben we onze “Toekomstvisie” ge- dere mate anders gaan gebeuren. Dit hoeft aspecten wilt benoemen, komt de vraag welke maakt en gepresenteerd aan onze vrijwilligers. en mag niet een grotere belasting betekenen, dan? Na wat denken ben je er wel snel uit. In Bij deze visie spelen de ontwikkelingen rond- immers de eventueel aan te trekken professi- het KWZ-Magazine kun je er niet omheen om en op de Afsluitdijk en Kornwerderzand onals moeten ons functioneren vergemakke- om en in ons verleden en in de toekomst te een cruciale rol en door financiële bijdragen lijken. Daarnaast zullen we nauwere banden kijken. te vragen, doen we ook een beroep op onze aanknopen met collega musea en partners overheid en andere financiers. die actief zijn op het terrein van recreatie en Een groep zeer enthousiaste vrijwilligers heeft Bekend is, dat de Afsluitdijk verzwaard gaat toerisme. in 1985 ons museum opgericht, met als doel- worden om beter bestand te zijn tegen toe- stelling, dat de verhalen van begin mei 1940 komstige zeespiegelstijgingen. Dit giganti- Een grote uitdaging! En nog met boordevol nooit verloren mogen gaan. In die beginpe- sche project zorgt er ook voor dat er dit voor- vraagtekens. Nu is echter het moment om op riode deed deze kleine groep vrijwilligers jaar al een Afsluitdijk Wadden Centre(AWC) te schalen en ik heb er alle vertrouwen in, dat werkelijk alles. Inrichten van de Kazematten, komt op Kornwerderzand en er vergevorder- we met de inzet van onze vrijwilligers erin buitenwerkzaamheden uitvoeren, bezoekers de plannen zijn voor een sluisverbreding en zullen slagen klaar te zijn voor de nieuwe toe- rondleiden, kortom niets was hun teveel. In het project van de Vismigratierivier. Tegelij- komst. de loop van de jaren nam het aantal bezoekers kertijd biedt dit ons enorme kansen. Eindelijk Marinemonument opgenomen in database Nationaal Comité 4 en 5 mei. Kortgeleden kregen we het bericht van de met steun van het Commando Zeemacht, toekenning van de opname van het Marine- Commandeur L. Bruin, directeur Marine- monument te Kornwerderzand in de database museum H. de Bles en vrijwilligers van het van Nationaal Comité 4 en 5 mei. Kazemattenmuseum. Het monument is ont- Het monument is opgericht op initiatief van worpen door Hennie Beverdam, bestuurslid conservator Ton van den Berg nadat een mu- en architect. seumgast opmerkte dat de marine slachtoffers Het monument is onthuld op 7 april 2005 slecht vermeld werden op de Telex in Kazemat door de commandant Zeemacht, viceadmi- XIV. Het monument is tot stand gekomen raal J. van der Aa. 3 Kazematten museum geregistreerd museum De 4 mei viering 2017: Indrukwekkend! Door Jan Bergsma Och, je had weleens iets gezien als je over de Afsluitdijk reed, dat er links en rechts van de weg bunkers waren, zowel bij Den Oever als bij Kornwerderzand. En jaren geleden hadden we bij Den Oever door de bunkers gelopen, deze waren toen verwaarloosd en vervuild, en dan denk je dat het bij Kornwer- derzand ook wel zo zal zijn. Ik ben van de leeftijd dat ik nog de vele scheve stalen balken heb zien staan bij het begin van de Afsluitdijk, die volgens verhalen er waren geplaatst om de Duitse tanks tegen te hou- den. Maar wat er zich allemaal had afgespeeld voor en tijdens de oorlog, daar had ik weinig voorstelling van. Een tekortkoming kun je zeggen, eigenlijk is dat ook zo. Op school over de slag om de Afsluitdijk, bij de Duitse jaar zelf organiseren. Maar deze herdenking hadden ze ons daar wel meer over kunnen aanval op Nederland in 1940. Aangrijpend op Kornwerderzand beleefde ik als zeer in- vertellen, maar ja, het niet anders en je bent is het hoe de militairen leefden op de stelling drukwekkend met de vele aanwezige oud nooit te oud om wat te leren. Kornwerderzand. Ook de verhalen over bele- militairen en de vele afgevaardigden van ver- Door Alie Papma ben ik in contact geraakt venissen in en rond de Wonsstelling. De film schillende onderdelen van de Koninklijke met het oorlogsmuseum achter de schut- die vertoond wordt in de mooie filmzaal, geeft Krijgsmacht. Het was voor mij een hele eer sluis van de Lorentzsluizen. Ik had er weinig je door de boeiende verhalen van de vetera- dat ik gevraagd werd om bij deze plechtige voorstelling van hoe het daar uit zou zien, nen een totaalbeeld van wat er zich afspeelde herdenking foto’s te maken van de kransleg- natuurlijk had Alie mij er al veel van verteld, in die jaren. Door de prachtige beelden die ging bij de drie monumenten: voor de geval- maar een juiste voorstelling had ik er nog niet worden vertoond in het Duitse onderkomen, lenen in de Wonsstelling, voor de opvaren- van. Je moet het beleven, dan krijg je pas de krijg je de juiste indruk over de beschieting op den van de kanonneerboot en voor kapitein juiste indruk. Werd wel even door Alie op de de Kazematten en de ondersteuning door de Christiaan Boers en ondercommandant luite- vingers getikt, dat ik nooit meer die betonnen kanonneerboot de H.M. Johan Maurits van nant Ham. kolossen oneerbiedig bunkers mag noemen, Nassau. Veel respect heb ik voor het vele werk Voorafgaande aan de kranslegging was er de het zijn kazematten. van de vrijwilligers, petje af. overdenking van Ds. Flora Visser. In haar Indrukwekkend is het Kazemattenmuseum De herdenking op 4 mei is voor mij altijd heel woorden met het thema Geef Vrijheid Door, op Kornwerderzand, dat veel informatie geeft bijzonder, mocht het in mijn woonplaats 10 gaf zij aan dat herdenken ook een sleutel is voor onderling verbinden.