DOCSLIB.ORG

Krishterimi Me Foto-Pm-1

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Krishterimi Me Foto-Pm-1 ANDREA LLUKANI KRISHTËRIMI NË SHQIPËRI (Sipas burimeve arkivore) Botimet “Trifon Xhagjika” Tiranë, 2014 1 Këtë libër ia kushtoj Astit, birit tim të parëlindur. Redaktor: prof. em. dr. Pavli Haxhillazi Recensues: dr. Moikom Zeqo Në ballinë: Mozaiku i Shën Astit, punuar nga mjeshtri Eduart Sinaj. 2 PARATHËNIE ibri “Krishtërimi në Shqipëri” përmban historikun e Kishës Ortodokse nga vitet apostolike dhe deri në ditët tona në Lkëndvështrimin e një teologu shqiptar. I pari që ka shkruar për Historinë Kishtare të Shqipërisë ka qenë Imzot Theofan Noli, i cili botoi veprën “Historia e Krishterimit në Shqipëri”. Vite më vonë teologu Dhimitër Beduli përgatiti studimin “Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë gjer në vitin 1944”, e cila e pa dritën e botimit vetëm në vitin 1992 dhe është botim zyrtar i K.O.A.Sh-it, ndërsa libri “Krishtërimi në Shqipëri” (sipas burimeve arkivore) është fryt i përpjekjeve vetjake të autorit, i cili e paraqet si ribotim të plotësuar e të përmirësuar të librit “Historia e Krishterimit në Shqipëri”, botuar në vitin 2002. Ky libër ka qenë tekst mësimor në Akademinë Teologjike dhe u është shpërndarë studentëve në formë dispense të fotokopjuar. Botimi i ri është më i plotë dhe më i pasur me ngjarje, të cilat autori i librit i ka përjetuar gjatë kohës që punonte si pedagog i “Historisë së Krishterimit” në Akademinë Teologjike të Shën Vlashit në Durrës. Ndonëse për të realizuar botimin e parë shpenzova shumë kohë, para, mund dhe djersë ai u përfol nga njerëz mediokër (të cilët u larguan me turp nga kisha) dhe më kushtoi heqjen e të drejtës së ushtrimit të profesionit. Megjithatë të krishterët në fund duken, prandaj nuk u tërhoqa, por guxoj përsëri me anën e këtij botimi modest të paraqes vlerat e vërteta të ortodoksisë shqiptare dhe përpjekjet e saj për autoqefali. 3 Historia paraqet tërësinë e ngjarjeve të jetës së njerëzimit, por ajo mund të ketë edhe vetëm një subjekt të caktuar, siç është “Krishtërimi në Shqipëri” në rastin tonë, duke na treguar për jetën, veprimtarinë si dhe përplasjet e ballafaqimet e krishterimit gjatë shekujve. Hisoria e “Krishtërimit në Shqipëri” ndahet: Kreu i parë, fillon nga vitet apostolike deri në vitin 731 kur Kisha e Ilirisë Lindore ishte në varësi të Vikariatit Romak të Selanikut. Kreu i dytë, nga vitet 731 deri në fillimet e shekullit XI, kur Kisha e Ilirisë Lindore ishte në juridiksionin e Patriarkanës Ekumenike të Konstandinopojës. Kreu i tretë, nga shekulli XI deri në vitin 1767 kur episkopatat më së shumti vareshin nga Kryeepiskopata e Ohrit. Kreu i katërt, vitet 1767 deri në vitin 1937 kur u shpall e autoqefalia dhe varësia nga Patriarkana Ekumenike e Kostandinopojës. Kreu i pestë, nga viti 1937 deri në vitin 1967. Kreu i gjashtë, viti 1967 deri në vitin 1990. Kreu i shtatë, viti 1990 deri në ditët tona. Ky libër modest u shërben besimtarëve ortodoksë për të njohur historinë e kishës së tyre. Libri “Krishtërimi në Shqipëri” nuk është botim zyrtar i K.O.A.Sh-it, por vetëm një përpjekje vetjake e autorit, për të dhënë vlerat historike të ortodoksisë shqiptare. Kur nisa të shkruaj këtë libër, një ndjenjë krenarie më pushtonte dhe më inkurajonte për të vazhduar më tej. Ndonëse shpesh herë i mallëngjyer për ata që kanë dorëzuar shpirtin tek Perëndia, kujtimet shtoheshin dhe mbushën faqet e këtij libri modest. Jam munduar të jem realist dhe gjithpërfshirës, por nuk mund të them se kam shkruar gjithshka. Qenë ditë të vështira dhe për shkak të rrethanave të ndryshme nuk kam mbajtur shënime sistematike, gjithsesi mendoj se kam arritur diçka. Libri është përzgjedhur me kujdes që të dhënat të jenë të sakta dhe historia të dalë me vërtetësi dhe paanshmëri. 4 KREU I PARË KISHA E ILIRISË LINDORE NË VARËSINË E VIKARIATIT ROMAK TË SELANIKUT (vitet apostolike deri në vitin 731) ga vitet apostolike deri në vitin 731 Kisha e Ilirisë Lindore ishte në varësinë e Vikariatit Romak të Selanikut. NMitropoliti i Selanikut kishte titullin kryeepiskop dhe varej nga Kisha e Romës. Në vitin 412 papa Inocenti i ka dërguar një letër Kryeepiskopit të Selanikut Rufos, me anën e së cilës i caktonte provincat që qenë në juridiksionin e tij. Nga ky fakt kuptojmë se themeluesi i Vikariatit Romak të Selanikut është papa Inocenti. Në vitin 421 perandori Teodos me anën e një dekreti urdhëroi që Kisha e Ilirisë Lindore të vihej në varësi të Kostandinopojës, por me ndërhyrjen e perandorit të perëndimit, Honorit provincat e Ilirisë Lindore iu rikthyen Vikariatit Romak të Selanikut.1 Qendra të mëdha si Durrësi, Apolonia, Aulona dhe Nikopoja tërhiqnin vëmendjen e misionarëve të krishterimit. Epiri i Ri shtrihej nga Drini deri në Vlorë, duke përfshirë edhe Elbasanin e Beratin që në atë kohë quhej Pulqeriopolis dhe ishte ndërtuar nga perandori Theodhos për nder të motrës së tij Pulqeria. Kryeqendra e Epirit të Ri ishte Durrësi, prej nga fillonte Udha 1-Aleksandër Meksi, Arkitektura e kishave të Shqipërisë, Uegen, Tiranë 2004, faqe 17. 5 Egnatia. Qytete të tjera të kësaj province qenë Apolonia (Pojan), Amantia (Plloçë), Bylis (Gradishtë) dhe Aulona (Vlora). Epiri i Vjetër shtrihej nga Vjosa deri në Prevezë me kryeqendër në Nikopolis, që është ndërtuar nga perandori August. Qytete të tjera qenë Anchesmus (Saranda), Finiqi dhe Butrinti. Në provincën e Prevalitanës bënte pjesë Shkodra, Dioklea dhe Lissus (Lezha). Provinca e Dardanisë përfshinte tokat e Kosovës së sotme dhe e kishte kryeqendrën në Naissus (Nishi i sotëm). Në mbretërinë e Justinianit kryeqendra e Ilirikumit u bë Shkupi, të cilën e quajti “Justiniana Prima”. Qytet tjetër i rëndësishëm ishte Ulpiana pranë Prishtinës së sotme, e cila u quajt “Justiniana Sekonda”, sepse Justiniani e rindërtoi atë. Në vitin 535 në Dardani u ndërtua qyteti Justinopolis, për nder të dajës së Justinianit. Maqedonia Perëndimore kishte si kryeqendër Heraklen (Manastiri). Qytet tjetër me rëndësi ishte Lichnidus (Ohri).2 Përhapja e shpejtë e krishterimit në atë kohë favorizohej nga prania e të njejtave rregullave ligjore që ekzistonin në gjithë perandorinë romake si dhe nga ekzistenca e rrugëve, të cilat lidhnin Romën me provincat më të largëta. Gjithashtu edhe Udha Egnatia, e cila fillonte nga Durrësi dhe nëpërmjet Selanikut të shpinte në Kostandinopojë, luajti rol vendimtar për përhapjen e shpejtë të krishterimit në trevat e Ilirisë. Udha Egnatia ka qenë nëntë metra e gjerë dhe me një gjatësi rreth 861 km. Kjo udhë e ka marrë emrin nga ndërtuesi i saj, i cili quhej Gaius Egnatium.3 Udha Egnatia fillonte nga Durrësi e Apolonia, më pas këto dy degë janë bashkuar diku afër Elbasanit për të vazhduar 2-Tajar Zavalani, Histori e Shqipnis, Tiranë 1998, faqe 59. 3-Sipas kumtimit gojor të gjuhëtarit Pavli Haxhillazi, Sami Frashëri emërtimin Udha Egnatia e ka lidhur me përcaktimin e bërë prej vetë shqiptarëve. Kjo udhë përshkon nga perëndimi në lindje trojet shqiptare dhe fjala “Egnatia” është mbiemri i shqipes (e gjatë), që latinët e shndërruan në trajtën Via Egnatia. Në gjuhët latine dhe greke pjesa e emërtimit Egnatia nuk është e motivueshme kuptimisht dhe kjo vjen se ata këtë emërtim e kanë huazuar prej shqipes “udha e gjatë” duke e dhënë në gjuhën e tyre “Udha (Via) Egnatia”. 6 nëpërmjet Ohrit e Manastirit dhe përfundon në Selanik. Në shekullin IV pas Krishtit, Udha Egnatia u zgjat deri në Kostandinopojë dhe ishte vazhdimi i rrugës së vjetër romake Via Apia.4 Për nga rëndësia strategjike Udha Egnatia bashkonte Perëndimin me Lindjen. Një udhëtim nga Roma për në Bizant zgjaste rreth 24 ditë.Durrësi ishte porta nistore e Udhës Egnatia. Gërmimet arkeologjike në Durrës kanë zbuluar një hark të madh qendror dhe dy harqe të tjerë simetrikë anash tij. Kjo është gjurma e “Portës së Artë” të Udhës Egnatia. Harku i madh shërbente për kalimin e qerreve, ndërsa dy harqet anash tij shërbenin për kalimin e këmbësorëve. “Porta e Artë” e Durrësit pasohet nga “Porta e Artë” e Skampës në Elbasan, të cilës i kanë mbetur vetëm gjurmët e themeleve, ndërsa në Selanik “Porta e Artë” është ruajtur në gjendje të mirë. Një tjetër “Portë e Artë” gjendet në Kostandinopojë. Si konkluzion përfundimtar mund të themi se Udha Egnatia përshkohej nga katër “Porta të Arta”, dy prej të cilave gjenden në Shqipëri. Ky fakt vërteton se Shqipëria ka qenë mitra ndërtimore e Udhës Egnatia.5 4-Via Apia u ndërtua në vitin 312 para Krishtit nga Apud Klaudi. Ajo fillinte nga Roma dhe zbriste poshtë drejt Brindisit për tu hedhur matanë Adriatikut në Durrës, nga ku fillonte Via Egnatia. 5-Moikom Zeqo, Hulumtime Arkeologjike, Albanopol, Tiranë 2009, faqe 166. 7 KRISHTERIMI NË ILIRI Krishterimi në Iliri i ka fillimet nga vitet apostolike, d.m.th që në shekullin e parë pas Krishtit. Apostull Pavli gjatë udhëtimeve të tij misionare ka predikuar krishterimin në Iliri. Gjatë udhëtimit të tretë misionar, që e filloi në pranverën e vitit 53 dhe e përfundoi në verën e vitit 56, apostull Pavli qëndroi dy vjet e gjysmë në Efes, prej ku u detyrua të largohej pas një kryengritjeje të paganëve të udhëhequr nga argjendari Dhimitër kundër tij. Rrëmuja e krijuar në Efes e detyroi apostull Pavlin të shkonte në Maqedoni dhe prej andej në Iliri. Kjo dëshmi përmendet te letra drejtuar Romanëve (15;19): “Nga Jerusalemi deri në Iliri kam kryer shërbimin e Krishtit”.6 Koha e gjatë e qëndrimit në Maqedoni na shtyn të mendojmë se Pavli ka predikuar krishterimin në brendësi të Ilirisë. Në Bibël thuhet: “Dhe si i përshkoi ato krahina dhe u dha shumë këshilla” (Veprat e Apostujve 20, 2). Maqedonia në atë kohë ishte një provincë romake në juglindje të Ilirisë, prandaj mund të hamendësojmë se duke ndjekur Udhën Egnatia apostulli i kombeve ka shkuar deri në Durrës. Tek Ungjilli sipas Llukës (10, 1) tregohet se Krishti kishte 70 dishepuj: “Pastaj Zoti caktoi shtatëdhjetë të tjerë dhe i nisi dy nga dy përpara tij në çdo qytet dhe vend ku Ai do të shkonte”.
Load more

Recommended publications
  • Il Dibattito Intellettuale E Politico in Albania Tra Le Due Guerre Mondiali
    Università Ca' Foscari Venezia Dottorato di ricerca in Storia sociale europea dal Medioevo all'età contemporanea Ciclo: XXIV Anno di discussione: 2013 Il dibattito intellettuale e politico in Albania tra le due guerre mondiali Mehdi Frashëri tra "i vecchi" e "i giovani" Settore scientifico disciplinare di afferenza: M-STO/04 Tesi di Dottorato di Redi Halimi, matricola 955643 Coordinatore del Dottorato Tutore del Dottorando Prof. Mario Infelise Prof. Alberto Masoero 1 2 Indice Introduzione p. 5 Tavola delle abbreviazioni 21 Capitolo 1 Mehdi Frashëri e l'Albania 1870-1939 23 1.1 La fine dell'impero 23 1.2 Riforme, conflitti, rivoluzioni 30 1.3 Evoluzione economica e trasformazioni sociali 32 1.4 Dall'indipendenza alla fine della Grande Guerra 38 1.5 La lotta per il potere e la dittatura di Zog 44 Capitolo 2 Stampa, società e correnti culturali 51 2.1 La stampa albanese tra le due guerre mondiali 54 2.2 Un quotidiano filo-italiano a Tirana? 60 2.3 La stampa e le appartenenze sociali 71 2.4 Correnti culturali e politiche 75 2.5 Circolazioni di uomini e di idee 85 Capitolo 3 La questione economica: Banca d'Albania e riforma agraria 91 3.1 Il rapporto Calmés 94 3.2 La Banca Nazionale 100 3.2 La riforma agraria 104 3.3 Il ruolo di Mehdi Frashëri 114 3.4 Il dibattito sulla riforma agraria 119 3.5 Il pensiero di Frashëri sulle cause dell'arretratezza 125 3 Capitolo 4 Religione e Istruzione: riforme, resistenze e discussioni 131 4.1 Le comunità religiose tra le due guerre mondiali 134 4.1.1 I musulmani 135 4.1.2 Gli ortodossi 137 4.1.3 I cattolici 140
    [Show full text]
  • Orientel CRISTIANO ANNO XVIII
    ANNO XVIII M ORIENTEl OTTOBRE-DICEMBRE 1978zyxwvutsrqponmlkjihgfedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA jt RIVISTA TRIMESTRALE DELLA ASSOCIAZIONE CATTOLICA ITALIANA PER L'ORIENTE CRISTIANO CRISTIANO DIRETTORE RESPONSABILE: Papàs Damiano Como Direz. - Redaz. - Amm.ne: ASSOCIAZIONE CATTOLICA ITALIANA PER L'ORIENTE CRISTIANO 90133 PALERMO - PIAZZA BELLINI, 3 - c.c.p. 7-8000 Palermo Abbonamento ordinario: Italia L. 6.000 annue; Estero L. 10.000 annue; Sostenitore L. 15.000 annue. NUMERO SPECIALE LA CHIESA ORTODOSSA DI ALBANIA ORIENTE CRISTIANO ANNO XVIII N. 4 Hanno collaborato alla realizzazione di questo numero: il Rev.mo Papàs Damiano Como, Direttore di questa Rivista: il Rev.mo Prof. Giu­ seppe Ferrari, dell'Università di Bari, della Pont. Università S. Tommaso d'Aquino di Roma - Sezione ecumenica di Bari e dell'Istituto teologico S. Giovanni Evang. di Palermo; il Rev.mo Prof. Salvatore Manna O. P., della Pont. Università S. Tom- maso d'Aquino di Roma - Sezione ecumenica di Bari; il Rev.mo Jeromonaco Teodoro Minisci, della Badia greca di Grottaferrata (Roma); il Rev.mo Archi- mandrita Angelo Altan, orientalista di Venezia; il Ch.mo Prof. Antonino Guz- zetta, titolare della cattedra di lingua e letteratura albanese dell'Università di Palermo; la Dott.ssa Laura Di Lorenzo, dì Bari; Rosina Romeo, universitaria di Bari; la Prof.ssa Pina Ortaggio, Ordinaria di italiano e latino nei Licei di Palermo; il Rev.mo Mons. Eleuterio F. Fortino, del Segretariato per l'unione dei cristiani. IN COPERTINA: Particolare della chie- sa della Ss.ma Trinità di Berat (Albania) su disegno di Gabriella Amari. LE ILLUSTRAZIONI di questo numero provengono: 1) dal nostro archivio; 2) dal volume « Monumente tè Arki- tekturès ne Shqipèri », edito a Tirana nel 1973 a cura dell'lnstituti i Monu- menteve tè Kulturès; 3) grazie alla gentile collaborazione dell'lng.
    [Show full text]
  • Institutional Political Developments from the Assembly of Durres to the Congress of Lushnja
    E-ISSN 2281-4612 Academic Journal of Interdisciplinary Studies Vol 5 No 2 ISSN 2281-3993 MCSER Publishing, Rome-Italy July 2016 Institutional Political Developments from the Assembly of Durres to the Congress of Lushnja Eldi Sherifi PhD candidate, Faculty of Law, University of Tirana Doi:10.5901/ajis.2016.v5n2p187 Abstract There are several historical studies on the Congress of Durrës and Congress of Lushnja, but in my opinion further studies should be conducted on the history of political institutions and their political organizing operators as well as their inhibitors. On July 29, 1913 the Great powers declared Albania a Hereditary and Sovereign Autonomous Principality. At the Peace Conference in 1919, Clemenceau and Lloyd defended the thesis of "inability of Albanians to Self Government" and offered the solution of sharing the governance responsibility between Yugoslavia and Italy to implement the Secret Treaty of London on 26 April 1915. The Congress of Durres was held after the conclusion of the First World War. It was led by Mehmet Konica and Myfit Libohova. Delegates elected the interim government and the delegation for representing Albania at the Peace Conference in Paris. The Congress of Lushnja came as an illuminating meteor in the dark and hopeless institutional environment. Its development destroyed the anti-Albanian political intrigues. After they toppled the government of Durres by voting against it, the congress delegates established all the powers of the state, according to the principles of Montesquieu. Through several transparent procedures they established "National Council", "Supreme Council" and the Cabinet. The evidence and acts sources of law served as the legal basis.
    [Show full text]
  • LE ISTITUZIONI EDUCATIVE in ALBANIA DAL 1878 AL 1913 Il Ruolo Della Manualistica Scolastica Nella Formazione Dell’Identità Nazionale Albanese
    View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE provided by Archivio istituzionale della ricerca - Università di Macerata 1 UNIVERSITÀ DEGLI STUDI DI MACERATA DIPARTIMENTO DI SCIENZE DELL’ EDUCAZIONE E DELLA FORMAZIONE, DEI BENI CULTURALI E DEL TURISMO CORSO DI DOTTORATO DI RICERCA IN HUMAN SCIENCE CICLO XXVI TITOLO DELLA TESI LE ISTITUZIONI EDUCATIVE IN ALBANIA DAL 1878 AL 1913 Il ruolo della manualistica scolastica nella formazione dell’identità nazionale albanese RELATORE DOTTORANDO Chiar.ma Prof.ssa Dorena Caroli Dott.ssa Esmeralda Hoti Dani COORDINATORE Chiar.ma Prof.ssa Anna Ascenzi ANNO 2014 2 Indice Introduzione .......................................................................................................................................... 3 I. Le istituzioni educative dal 1878-1886 ........................................................................................... 12 1.1. Il contesto storico........................................................................................................................... 12 1.2. Uno sguardo sulla società tradizionale albanese .......................................................................... 20 1.3. La Lega di Prizren e la nascita delle istituzioni scolastiche in lingua madre ............................... 31 1.4. L‟organizzazione dell‟istruzione nell‟Impero ottomano ................................................................ 49 1.5. L‟organizzazione dell‟istruzione in Albania .................................................................................
    [Show full text]
  • Ligjvënësit Shqipëtarë Në Vite
    LIGJVËNËSIT SHQIPTARË NË VITE Viti 1920 Këshilli Kombëtar i Lushnjës (Senati) Një dhomë, 37 deputetë 27 mars 1920–20 dhjetor 1920 Zgjedhjet u mbajtën më 31 janar 1920. Xhemal NAIPI Kryetar i Këshillit Kombëtar (1920) Dhimitër KACIMBRA Kryetar i Këshillit Kombëtar (1920) Lista emërore e senatorëve 1. Abdurrahman Mati 22. Myqerem HAMZARAJ 2. Adem GJINISHI 23. Mytesim KËLLIÇI 3. Adem PEQINI 24. Neki RULI 4. Ahmet RESULI 25. Osman LITA 5. Bajram bej CURRI 26. Qani DISHNICA 6. Bektash CAKRANI 27. Qazim DURMISHI 7. Beqir bej RUSI 28. Qazim KOCULI 8. Dine bej DIBRA 29. Ramiz DACI 9. Dine DEMA 30. Rexhep MITROVICA 10. Dino bej MASHLARA 31. Sabri bej HAFIZ 11. Dhimitër KACIMBRA 32. Sadullah bej TEPELENA 12. Fazlli FRASHËRI 33. Sejfi VLLAMASI 13. Gjergj KOLECI 34. Spiro Jorgo KOLEKA 14. Halim bej ÇELA 35. Spiro PAPA 15. Hilë MOSI 36. Shefqet VËRLACI 16. Hysein VRIONI 37. Thanas ÇIKOZI 17. Irfan bej OHRI 38. Veli bej KRUJA 18. Kiço KOÇI 39. Visarion XHUVANI 19. Kolë THAÇI 40. Xhemal NAIPI 20. Kostaq (Koço) KOTA 41. Xhemal SHKODRA 21. Llambi GOXHAMANI 42. Ymer bej SHIJAKU Viti 1921 Këshilli Kombëtar/Parlamenti Një dhomë, 78 deputetë 21 prill 1921–30 shtator 1923 Zgjedhjet u mbajtën më 5 prill 1921. Pandeli EVANGJELI Kryetar i Këshillit Kombëtar (1921) Eshref FRASHËRI Kryetar i Këshillit Kombëtar (1922–1923) 1 Lista emërore e deputetëve të Këshillit Kombëtar (Lista pasqyron edhe ndryshimet e bëra gjatë legjislaturës.) 1. Abdyl SULA 49. Mehdi FRASHËRI 2. Agathokli GJITONI 50. Mehmet PENGILI 3. Ahmet HASTOPALLI 51. Mehmet PILKU 4. Ahmet RESULI 52. Mithat FRASHËRI 5.
    [Show full text]
  • 1 LIGJVËNËSIT SHQIPTARË NË VITE Viti 1920 Këshilli Kombëtar I
    LIGJVËNËSIT SHQIPTARË NË VITE Viti 1920 Këshilli Kombëtar i Lushnjës (Senati) Një dhomë, 37 deputetë 27 mars 1920–20 dhjetor 1920 Zgjedhjet u mbajtën më 31 janar 1920. Xhemal NAIPI Kryetar i Këshillit Kombëtar (1920) Dhimitër KACIMBRA Kryetar i Këshillit Kombëtar (1920) Lista emërore e senatorëve 1. Abdurrahman Mati 22. Myqerem HAMZARAJ 2. Adem GJINISHI 23. Mytesim KËLLIÇI 3. Adem PEQINI 24. Neki RULI 4. Ahmet RESULI 25. Osman LITA 5. Bajram bej CURRI 26. Qani DISHNICA 6. Bektash CAKRANI 27. Qazim DURMISHI 7. Beqir bej RUSI 28. Qazim KOCULI 8. Dine bej DIBRA 29. Ramiz DACI 9. Dine DEMA 30. Rexhep MITROVICA 10. Dino bej MASHLARA 31. Sabri bej HAFIZ 11. Dhimitër KACIMBRA 32. Sadullah bej TEPELENA 12. Fazlli FRASHËRI 33. Sejfi VLLAMASI 13. Gjergj KOLECI 34. Spiro Jorgo KOLEKA 14. Halim bej ÇELA 35. Spiro PAPA 15. Hilë MOSI 36. Shefqet VËRLACI 16. Hysein VRIONI 37. Thanas ÇIKOZI 17. Irfan bej OHRI 38. Veli bej KRUJA 18. Kiço KOÇI 39. Visarion XHUVANI 19. Kolë THAÇI 40. Xhemal NAIPI 20. Kostaq (Koço) KOTA 41. Xhemal SHKODRA 21. Llambi GOXHAMANI 42. Ymer bej SHIJAKU Viti 1921 Këshilli Kombëtar/Parlamenti Një dhomë, 78 deputetë 21 prill 1921–30 shtator 1923 Zgjedhjet u mbajtën më 5 prill 1921. Pandeli EVANGJELI Kryetar i Këshillit Kombëtar (1921) Eshref FRASHËRI Kryetar i Këshillit Kombëtar (1922–1923) 1 Lista emërore e deputetëve të Këshillit Kombëtar (Lista pasqyron edhe ndryshimet e bëra gjatë legjislaturës.) 1. Abdyl SULA 49. Mehdi FRASHËRI 2. Agathokli GJITONI 50. Mehmet PENGILI 3. Ahmet HASTOPALLI 51. Mehmet PILKU 4. Ahmet RESULI 52. Mithat FRASHËRI 5.
    [Show full text]
  • American Protestantism and the Kyrias School for Girls, Albania By
    Of Women, Faith, and Nation: American Protestantism and the Kyrias School For Girls, Albania by Nevila Pahumi A dissertation submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy (History) in the University of Michigan 2016 Doctoral Committee: Professor Pamela Ballinger, Co-Chair Professor John V.A. Fine, Co-Chair Professor Fatma Müge Göçek Professor Mary Kelley Professor Rudi Lindner Barbara Reeves-Ellington, University of Oxford © Nevila Pahumi 2016 For my family ii Acknowledgements This project has come to life thanks to the support of people on both sides of the Atlantic. It is now the time and my great pleasure to acknowledge each of them and their efforts here. My long-time advisor John Fine set me on this path. John’s recovery, ten years ago, was instrumental in directing my plans for doctoral study. My parents, like many well-intended first generation immigrants before and after them, wanted me to become a different kind of doctor. Indeed, I made a now-broken promise to my father that I would follow in my mother’s footsteps, and study medicine. But then, I was his daughter, and like him, I followed my own dream. When made, the choice was not easy. But I will always be grateful to John for the years of unmatched guidance and support. In graduate school, I had the great fortune to study with outstanding teacher-scholars. It is my committee members whom I thank first and foremost: Pamela Ballinger, John Fine, Rudi Lindner, Müge Göcek, Mary Kelley, and Barbara Reeves-Ellington.
    [Show full text]
  • ENDRI AJBALS Nentor 2019.Indd
    ISSN 2410-3918 Academic Journal of Business, Administration, Law and Social Sciences Vol. 5 No. 3 Acces online at www.iipccl.org IIPCCL Publishing, Graz-Austria November, 2019 The orthodox community of Elbasan and the status of Autocephalous church issues Nereida Omeri Shqerra Abstract On 12.09.1922 the Congress of Berat declared the administrative independence of the Albanian Orthodox Church with the following decision: "Congress delegates, clergy people, with enthusiasm on behalf of all the clergy and the Orthodox people of Albania, on the basis that Albania was recognized by all the states of the world as an independent and sovereign state, based on the sacred canons of the Orthodox Church: That in an independent state there is an independent church, etc., having the following Autocephalous Churches: The Church of Russia in 1771, the Orthodox Churches of Austria in 1740, Bukovina in 1873, Greece in 1883, Serbia in 1880, Romania in 1856 and fi nally Bosnia and Herzegovina in 1908 proclaim in the name of the Holy Trinity united and indivisible (en onomati tis ajias, omousiu qe adhieretu Triadhos) Autocephaly of the National Orthodox Church of Albania.” (Beduli, 2006). In this sense main objective of this manuscript is the analysis of the orthodox community of Elbasan and status of Autocephalous church issues. Keywords: orthodox community, Elbasan, Autocephalous church. Introduction This statement ends with the call: "Long Live the Autocephalous Church". The above statement was signed by the following participants: Korça-At Josifi , Dhori
    [Show full text]
  • Elbasan, the Political Life During the Period November 1912- March 1914
    European Scientific Journal Elbasan, the political life during the period November 1912- March 1914 Lira Gjevori, Msc “Aleksander Xhuvani” University, Elbasan, Albania The idea of independence of Albania had found support from all regions with great enthusiasm. Over 2000 insurgents, triumphantly entered the city of Elbasan and liberated it from Turkish forces. On 25 November 1912, Elbasan was the first city that declared independence, preceding the declaration of national independence. For this political act was notice by telegram and Ismail Qemali. On this day was also signed content of the act of declaration of independence for Elbasan, where written: “All our people, Muslim and Christian, with a voice acknowledged the independence of Albania. On behalf of all the people of the prefecture of Elbasan”1 In the letter addressed to Ismail Qemali for the act of raising the flag and the proclamation of independence of Elbasan, among the members of the signing of this act were: Aqif Biçakçiu, Abdulla bej Tirana, Ali Agjahu, Refik Myftiu, Sheh Hysen Sulova, Sheh Mahmut Guma, Ruzhdi Alushi, Alush Saraçi, Veniamin Deliana, Veniamin Nosi, Kol Papajani, Emin Haxhihademi, Ymer Peni, Hysen Dakli, Hysen Hostopalli, Serafin Jorgaqi, Rrapush Demeti, Hasan bej Biçakçiu, Fuat bej Kahremani, Servet bej Zylfi, Taqi Buda etj.2 In Gramsh, the national flag was raised by Kamber Dyrmyshi about dates 26 to 28 November 1912.3 Emin Matraxhiu then took over to prepare the national flag and stamped with small dimensions.4 The declaration of independence 1 Kita, P, Elbasani në luftë për çlirim,Tiranë 1971, fq. 32. 2 Përlindja e Shqipërisë : “Mbi kremtimin e festës kombëtare në Elbasan”, Vlorë 7 dhjetor 1913 3 AME, Fondi 3, Dosja 1, fq 8 4 A.M.E, Fondi.
    [Show full text]
  • World Orthodoxy
    World Orthodoxy Content 1 World Orthodox Churches. 1.1 The Autocephalous Churches. 1.1.1 The Church of Constantinople 1.1.2. The Church of Alexandria 1.1.3. The Church of Antioch 1.1.4. The Church of Jerusalem 1.1.5. The Church of Russia (Moscow Patriarchate) 1.1.6. The Church of Georgia 1.1.7. The Church of Serbia 1.1.8. The Church of Romania 1.1.9. The Church of Bulgaria 1.1.10. The Church of Cyprus 1.1.11. The Church of Greece 1.1.12. The Church of Albania 1.1.13. The Church of Poland 1.1.14. The Church of the Czech Lands and Slovakia 1.1.15. The Orthodox Church in America 1.2. The Autonomous Orthodox Churches 1.2.1. The Church of Sinai 1.2.2. The Church of Finland 1.2.3. The Church of Estonia 1.2.4. The Patriarchal Exarchate for Orthodox Parishes of Russian Tradition in Western Europe 1.2.5. The Antiochian Orthodox Christian Archdiocese of North America 1.2.6. The Church of Japan 1.2.7. The Church of China 1.2.8. The Latvian Orthodox Church 1.2.9. The Moldovan Orthodox Church 1.2.10. The Russian Orthodox Church Outside Russia 1.2.11. The Ukrainian Orthodox Church (Moscow Patriarchate) 1.2.12. The Estonian Orthodox Church 1.2.13. The Byelorussian Exarchate 1.2.14. The Archdiocese of Ohrid 1.2.15. The Metropolitan Church of Bessarabia 1.2.16. The Russian Orthodox Church in America 1.1 The Autocephalous Churches.
    [Show full text]
  • Visarion Xhuvani Martir I Kishës Ortodokse
    ANDREA LLUKANI VISARION XHUVANI MARTIR I KISHËS ORTODOKSE Tiranë, 2020 131 ANDREA LLUKANI VISARION XHUVANI MARTIR I KISHËS ORTODOKSE Tiranë, 2020 © Të gjitha të drejtat janë të autorit Redaktor: Prof. dr. Hajri Shehu Recensues: Dr. Moikom Zeqo 2 PARATHËNIE Kryeepiskop Visarioni ka qenë pararendësi i përpjekjeve për autoqefalinë e Kishës Ortodokse, prandaj meriton vendin që i takon karahas patriotëve të tjerë që sakrifikuan për këtë çështje madhore të kombit tonë. Imzot Visarioni ka lindur më një maj të vitit 1887 në Lagjen Kala të Elbasanit. Studimet e mesme i kreu në Shkollën Kishtare të Athinës. Në vitet 1911-1914 ndoqi studimet e larta për Teologji në Universitetin e Athinës. Më pas vijoi me studimet pasuniversitare, në përfundim të të cilave mori titullin "Doktor" dhe në vitin 1918 u emërua Lektor në Fakultetin Teologjik të Universitetit të Athinës. Po këtë vit dorëzohet në gradën priftërore nga Mitropoliti Jakov dhe pas një viti filloi punën misionare duke shkuar në Sofje të Bullgarisë. Më 1919 gjendet misionar Rumani për të organizuar komunitetin shqiptar. Gjatë predikimeve të tij, kleriku Visarion përpiqej që të ngjallte ndjenjën e patriotizmit dhe të autoqefalisë. Në 29 nëntor të vitit 1919 Visarioni mori ofiqin e Arkimandritit. Tashmë ishte kandidat i mundshëm për gradën episkopale. Në shtator të vitit 1922 e gjejmë pjesëmarrës në Kongresin e Beratit, në të cilin u propozua kandidat për episkop. Më tre maj të vitit 1925 Arkimandrit Visarioni, duke marrë bekimin e patrikut të Serbisë, Dhimitrit, u dorëzua në gradën episkopale në Hercegnov (Kotor) prej dy episkopëve rusë Ermogenit të Ekaterinosllavit dhe Mihailit të Aleksandrovskit.
    [Show full text]
  • Ardit BIDO Prof
    REPUBLIKA E SHQIPËRISË UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I HISTORISË DHE I FILOLOGJISË DEPARTAMENTI I HISTORISË Tel/Fax: +355 4 369987, www.fhf.edu.al Adresa: Rruga e Elbasanit, Tiranë Disertacion Në kërkim të gradës “Doktor i Shkencave në Marrëdhënie Ndërkombëtare” Autoqefalia e Kishës Ortodokse të Shqipërisë në marrëdhëniet shqiptaro-greke, 1918-1937 Kandidati Udhëheqësi shkencor Ardit BIDO Prof. dr. Ferit DUKA Tiranë, 2015 REPUBLIKA E SHQIPËRISË UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I HISTORISË DHE I FILOLOGJISË DEPARTAMENTI I HISTORISË Tel/Fax: +355 4 369987, www.fhf.edu.al Adresa: Rruga e Elbasanit, Tiranë Disertacion Në kërkim të gradës “Doktor i Shkencave në Marrëdhënie Ndërkombëtare” Autoqefalia e Kishës Ortodokse të Shqipërisë në marrëdhëniet shqiptaro-greke, 1918-1937 Kandidati Udhëheqës shkencor Ardit BIDO Prof. dr. Ferit DUKA Mbrohet më datë ___.___.2015 1. ___________________________________________(Kryetar) 2. ___________________________________________(Anëtar-oponent) 3. ___________________________________________(Anëtar-oponent) 4. ___________________________________________(Anëtar) 5. ___________________________________________(Anëtar) Tiranë, 2015 Ardit Bido PËRMBAJTJE PARATHËNIE III HYRJE XV KREU I: ÇËSHTJA KISHTARE SHQIPTARE, 1918-1921 1 1.1. Krijimi i strukturave të para kishtare ortodokse shqiptare ........................................... 1 1.2. Mitropolit Jakovi dhe beteja shqiptaro-greke për Korçën ........................................... 5 1.3. Rrymat mbi çështjen kishtare ndër ortodoksët shqiptarë ..........................................
    [Show full text]