Ledenblad van de Partij van de Arbeid • 10de jaargang • nr 3 • oktober 2013

Jeroen Dijsselbloem over de begroting

Nivonhuizen Opinie Platform De rode vlag heeft zin in de Pro en contra Barre arbeidsom- is terug Europese campagne Steve Jobsscholen standigheden

oktober 2013 rood 1 linkse hobby

‘Ik babbel met ze’ woont met man en twee kinderen in Haarlem. Het wonen in een stad weerhoudt het Tweede Kamerlid er niet van haar hobby uit te oefenen: het houden van kippen.

Tekst Niek Benedictus Foto De Beeldredaktie

k heb al kippen zolang ik me kan herinneren.’ In haar verdwenen. Waarschijnlijk opgegeten door de vos.’ achtertuin houdt Kamerlid Sjoera Dikkers drie hennen. Hoewel Dikkers tevreden is met het huidige drietal, zou ze er Het gevleugelde gezelschap heeft een speciaal plekje in best een haan bij willen. ‘Maar alleen als ik een grotere tuin heb. haar leven veroverd. ‘Een ren neerzetten is ongeveer het En ik kan het mijn huidige buren niet aandoen. Ik word zelf wel ‘eersteI wat ik doe als ik een nieuw huis betrek.’ eens ’s ochtends vroeg door de hennen gewekt.’ Kippen blijken Geheel risicoloos is het houden van kippen natuurlijk niet. twintig keelklanken te bezitten, met verschillende toonhoogtes. ‘Ik heb wel eens meegemaakt dat een van mijn kippen door een ‘Die leer je in de loop der tijd wel kennen. Als ik in de tuin werk, vos gegrepen is. En mijn vorige ‘koppeltje’ is spoorloos babbel ik met ze.’

2 rood oktober 2013 inhoud

4/5 Nieuws uit de partij 5 Column van 6 Interview 10 Leden aan het woord over de Miljoenennota 12 PvdA in beeld 13 Nivonhuizen 14 Plakboek 16 Platform misstanden in lageloonlanden 18 Campagne 19 Partijkantoren alleen maar voordelen? 20 Opinie over Steve Jobsscholen 22 Profiel Marit Maij 24 De voettocht van Jan Schuurman Hess 25 Kleine scholen 26 Achtergrond PvdA-ministers en -staatssecretarissen van Financiën 28 Ledenwerving 30 De rode loper Marga Kieffer 31 Uitgesproken 32 Column van

Kandidaten gezocht ViP-festival

Op zaterdag 9 november vindt in Theater Hof 88 in Almelo het jaarlijkse festival van Vrouwen in de PvdA (ViP) plaats, van 12.30 tot 17.00 uur. Het festival staat dit jaar in het teken van ‘Vrouwen en Europa, wat betekenen ze voor elkaar?’ Met , Anja Timmer, , Keklik Yücel, Emine Bozkurt, Judith Merkies en vele ande- ren. Kom naar Twente voor het ViP-festival! Introducees zijn welkom. Reserveren voor het ViP-festival kan via de reserveerlijn van de PvdA (020-5512155) met bijeen- Op het congres van 15 en 16 februari zal een deel van het partijbestuur worden gekozen. Om de komstnummer 5866. twee jaar wordt ongeveer de helft van het partijbestuur gekozen voor een periode van vier jaar. Het Voor meer informatie kunt partijbestuur bestaat uit elf leden, waarvan in 2014 vijf posities opengesteld worden voor verkie- u contact opnemen met zing. Bent u geïnteresseerd? Kijk op bit.ly/PvdAbestuur voor de profielschets van het partijbestuur Lieneke Bolhuis: en de gestelde eisen. Solliciteren kan van vrijdag 2 november tot maandag 2 december. U kunt uw [email protected]. motivatiebrief en cv sturen naar: [email protected]. Voor meer informatie over de procedure, functie en rol van partijbestuurslid kunt u eveneens per mail terecht bij Lobke Hurkmans.

oktober 2013 rood 3 nieuws uit de partij Penningmeesters opgelet! De PvdA heeft een nieuwe afdelingen en gewesten om huisbankier: de . Dat giften boven de €1.000,- bij betekent dat ook de rekenin- te houden. Het partijbureau gen van onze afdelingen zullen hanteert echter al jaren een veranderen. In september en strengere norm en houdt alle oktober zullen penningmees- giften boven €500,- bij. De ters de gegevens van de nieu- PvdA wil daarom alle afdelin- we rekeningen ontvangen. gen verzoeken om ook deze Daarnaast kunnen penning- lagere grens te hanteren en meesters vanaf 1 oktober de bij te dragen aan een eerlijke afdrachten voor hun afdelin- kunnen zij doen via het online en transparante partij. Meer gen uit het verkiezingsfonds administratiesysteem. informatie kunt u vinden op voor de gemeenteraadsver- De Wet op de Financiering mijnpvda.nl. kiezingen aanvragen. Dat Politieke Partijen verplicht

‘Meet & greet’ Op 6 november vindt een ‘Meet & greet’ plaats met Tweede Kamerlid Otwin van Win Dijk, woordvoerder Zorg, bij de Tweede Kamer in Den Haag, van 14.30 tot 18.00 uur. een boek Ook u kunt hier bij zijn! Mail uw naam en Rood verloot vijf exemplaren van het boek Geschiedenis onder de telefoonnummer naar [email protected]. guillotine - Twee eeuwen geschied- schrijving van de Franse Revolutie van Bart Verheijen. De auteur is Heeft u ook nieuws vanuit uw afdeling actief PvdA-lid en promovendus dat interessant kan zijn voor het hele aan de Radboud Universiteit. Op land? Mail het ons dan: [email protected] een recente partijbijeenkomst overhandigde hij een van de eerste exemplaren aan Hans Spekman. In het boek voert Verheijen de lezer dwars door het Frankrijk van Het Koninklijk Instituut voor de negentiende en de twintigste de Tropen in vormt eeuw, waarin liberalen, republikei- zaterdag 2 november het decor nen, marxisten en revisionisten van de jaarlijkse Afrikadag, dé met elkaar streden om de erfenis dag voor politiek en maatschap- van de Franse Revolutie. Stuur een pelijk debat over internationale mail naar [email protected] om kans Afrikadag samenwerking. Met toespraken te maken op een exemplaar. van internationale gasten en bekende Nederlandse kop- stukken, debatten, workshops Nieuw rekening- en optredens van Afrikaanse artiesten maken het een dag om nummer niet te missen. Op afrikadag.nl De contributierekening van de leest u wie er dit jaar te gast zijn PvdA is gewijzigd. Als u uw con- en aan welke workshops u kunt tributie zelf overmaakt, kunt u deelnemen. dit voortaan doen naar NL21RA- opent de dag. BO0330044117. Vanaf november zullen de incasso’s ook vanaf dit rekeningnummer gedaan worden.

4 rood oktober 2013 van de voorzitter

IN MEMORIAM Versterk het landelijke belteam Voeling houden

Vanuit het partijbureau in edere dag werken we als partij weer aan onze idealen. Amsterdam worden PvdA’ers Het is soms hard werken, tegen de klippen op zo nu en regelmatig gebeld door enthou- dan, maar we weten ook dingen te bereiken. Denk aan siaste teamleden. Ieder nieuw de beperking van topsalarissen in de publieke sector, PvdA-lid wordt door hen verwel- aan I het tegengaan van de fl exibilisering van arbeid door bij- komd, leden worden uitgenodigd voorbeeld als overheid schoonmakers weer in vaste dienst te voor activiteiten en ze doen aan nemen of aan het aanpakken van het snelle geld door ban- fondsenwerving om bijvoorbeeld ken beter te controleren en bonussen aan banden te leggen. uitbreiding van het aantal lokale Soms botsen onze idealen echter met de harde realiteit. Of Barend Blom ombudsteams mogelijk te maken. het nu gaat om de landelijke politiek, waar we in een coalitie Voor de PvdA-Soest was Barend Het team belt iedere maan- zitten met de VVD en waar we zo nu en dan tandenknarsend Blom de drijvende kracht achter dag, dinsdag en woensdag van akkoord gaan met compromissen, of om de politiek op lokaal diverse campagnes. Hij overleed op 17.00-21.00 uur. Voor eten wordt niveau, waar we in vele colleges deelnemen aan het dagelijks 27 augustus op 95-jarige leeftijd. Tij- gezorgd en eventuele reiskosten bestuur van dorp of stad. dens de Tweede Wereldoorlog zat worden vergoed. Lijkt het u wat Ik juich het toe dat we intern een open discussie voeren over Barend in het verzet, waarvoor hij om onze belteams te versterken? waarom we in coalities zitten en over de beslissingen die onderscheiden is met de medaille Kijk dan eens op bit.ly/Belteam. onze mensen iedere dag nemen. Ik aan de recente poli- van Yad Vashem door de regering tieke ledenraad over het begrotings- en investeringspakket van Israël. Hij was een PvdA’er in voor volgend jaar. Jullie konden daarbij direct in gesprek met hart en nieren. Zoals hij zelf zei: onze fractie in de Tweede Kamer over het actuele politieke 'Ik ben rood geboren en ik ga rood beleid. dood.' Op pvdasoest.nl een fraai In In onze discussies mogen we nooit uit het oog verliezen Memoriam: bit.ly/BarendBlom wat we op middellange termijn willen verbeteren. Hoe verhit we soms ook kunnen debatteren over de politieke actualiteit, aan het eind van de dag is het goed dat we de rijen weer sluiten en erop vertrouwen dat onze volksver- tegenwoordigers de juiste beslissingen nemen. Dat geldt voor onze politici in Den Haag, maar ook lokaal. Als daar straks, na de gemeenteraadsverkiezingen, weer overal col- legeprogramma's worden vastgesteld, zullen ook onze lokale PvdA- vertegenwoordigers aan de slag moeten met die akkoorden om via die afspraken te werken aan de toekomst van hun unicum gemeente. De Grondwet schrijft Kamerleden voor om zon- In de vorige uitgave van Rood der last of ruggespraak hun controlerende taak uit te oefe-

FOTO: BRAM SAEYS SAEYS BRAM FOTO: stonden we er al uitgebreid bij nen. Dat betekent dat anderen hen niet kunnen stil: drie afdelingen - , dwingen ergens voor of tegen te stemmen. Rein Welschen Zoetermeer en - van de Natuurlijk dienen ze wel andermans oordeel Op 17 september overleed Rein PvdA laten voor de komende mee te wegen in hun besluit. Daarom leggen Welschen, oud-burgemeester van gemeenteraadsverkiezingen hun fractieleden hun oor te luister bij afdelingen, Eindhoven. ‘Rein stond tussen de lijsttrekker via een brede voor- ledenraad of Congres. Zo houden ze voeling mensen, hij was heel gewoon en verkiezing kiezen. Dat betekent met onze partij. De leden en de partij houden had aandacht voor de gewone man. dat ook niet-leden meebeslissen onze Kamerleden ook ongevraagd scherp. Hij was iemand met een groot hart wie de lijsttrekker wordt. 'Een Ik denk aan de werkgroep Illegaliteit voor onze stad, zeer toegankelijk en feest van de democratie en een en mensenhandel die op een een geliefde burgemeester,’ schrijft unicum in Nederland. Ik ben vorige politieke ledenraad (over PvdA-bestuurslid en Eindhovenaar trots dat deze vernieuwing bij strafbaarstelling illegaliteit) in Gaby van den Biggelaar op pvda. ons vandaan komt,’ aldus partij- het leven is geroepen en die nl. ‘Rein Welschen was “unne voorzitter Hans Spekman. Meer binnenkort met haar advies aan goeie mens” voor Eindhoven en de informatie is te vinden op pvda. de fractie zal komen. Onze par- PvdA.’ Op pvda.nl het hele stuk: nl/voorverkiezing. tijdemocratie leeft. bit.ly/imWelschen Hans Spekman [email protected] oktober 2013 rood 5 interview

Zijn voorgangers hebben het koffertje met de Miljoenennota weleens tijdens makkelijkere tijden overhandigd, maar de huidige minister van Financiën is niet somber gestemd. Jeroen Dijsselbloem over het ministerschap, de begroting en de inbreng van de PvdA daarbij.

Tekst Michiel Zonneveld Foto’s Tessa Posthuma de Boer

‘De eerste tekenen van herstel zijn te zien’

et was een van de verrassende benoe- ‘Ik heb die angst nooit gehad. Die heb ik sowieso mingen tijdens de laatste kabinetsfor- niet snel. Maar het was inderdaad meteen crisisma- matie: Jeroen Dijsselbloem. Een jaar nagement. Ik had het voordeel dat ik al vroeg werd later lijkt het alsof hij al vele jaren mi- bijgepraat door de ambtenaren en daardoor snel was nister van Financiën is. Hij is niet alleen ingewerkt.’ de spil bij de onderhandelingen over de begrotingen H Korte tijd later werd u ook de voorzitter van de van volgend jaar, maar ook de spil van het gezelschap van Europese ministers van Financiën in de - Eurogroep. Hebt u niet getwijfeld of daarmee niet te veel groep. Als er iemand in het diepe werd gegooid, was hij op uw bord kwam? het dus wel. Deze weken staat hij voor zijn zoveelste ‘De samenhang tussen wat wij in Nederland aan het vuurproef: in zowel de Eerste als Tweede Kamer genoeg doen zijn en wat er in Europa speelt, is erg groot. Mijn steun vinden voor ‘zijn’ begroting. beleidsterrein valt in twee grote blokken uiteen: de financiële markten en de begroting. Wat het eerste Was u zelf niet verbaasd toen u gevraagd werd als minis- betreft: het is duidelijk dat het daar om een Europees ter van Financiën? project gaat. We pakken de financiële sector aan door ‘Voor mij was het geen verrassing. Bij elke formatie een bankenunie met strenge normen en streng toe- worden lijsten opgesteld met ministerskandidaten. Ik zicht. Maar ook bij ons begrotingsbeleid heb je heel wist dat ik op de lijsten van en sterk te maken met wat we in Europa hebben afgespro- stond en dat ze me ook als een mogelijke minister van ken.’ Financiën zagen.’ Met Prinsjesdag presenteerde u namens het kabinet uw Terwijl u in de Tweede Kamer geen woordvoerder eerste begroting. Op welk terrein is de PvdA-inbreng het Financiën was. sterkst te herkennen? ‘Ik ben wel een tijdje woordvoerder Belastingen ‘Misschien wel om wat er niet in staat. Want normaal geweest. Maar ik denk dat voor mij is gekozen, omdat gesproken had PvdA-minister Asscher van Sociale ik aan de ene kant generalistisch ben en me aan de Zaken hard op de uitkeringen moeten bezuinigen. andere kant echt in dossiers kan invreten. Dat is op Door de crisis loopt het beroep op de uitkeringen deze post nodig.’ snel op. Wij vinden dat je mensen midden in een crisis bijvoorbeeld niet hun WW moet afpakken of hun uit- Was u niet bang inhoudelijk overhoop gelopen te wor- keringen moet bevriezen. Dat type voorstellen zag je den? U moest meteen aan de slag om een uitweg te helaas wel terug in de tegenbegrotingen van sommige zoeken uit een van de grootste financiële crises in de oppositiepartijen.’ geschiedenis.

6 rood oktober 2013 ‘De eerste tekenen van herstel zijn te zien’

oktober 2013 rood 7 Zijn er nog meer punten waar de inbreng van de PvdA in te herkennen is? ‘Mensen hebben heel veel ‘Dat er geld is voor een fors stimuleringspakket voor de econo- mie. Daar heeft de PvdA-fractie om gevraagd. Dat gaat echt om moeite te accepteren dat vele miljarden.’ er door de crisis een stuk Er wordt toch juist voor miljarden bezuinigd? welvaart is weggeslagen’ ‘Het is ook niet zo dat we de geldkraan openzetten. We zorgen ervoor dat vermogens die nu nog buiten de Nederlandse econo- mie geparkeerd staan, gebruikt worden om nieuwe economische groei te stimuleren. We richten ons daarbij bijvoorbeeld op de Er is veel kritiek op de begroting. Niet alleen bij de oppositie, maar pensioenfondsen. Die hebben nu meer dan 1000 miljard Euro in ook onder de economen in ons land. Een van de kritiekpunten, ook het buitenland belegd. Het zou al een succes zijn als daarvan van uw partijgenoten Vermeend en Van der Ploeg, is dat nivelle- 1 procent hier werd geïnvesteerd. Dan heb je het dus meteen over ring slecht is voor de werkgelegenheid. een impuls van 10 miljard! Dat is geld dat gebruikt kan worden ‘Dat nivelleren slecht zou zijn voor de werkgelegenheid is me te voor investeringen in duurzame energie, infrastructuur en hypo- veel een algemeenheid. Daarin praten we elkaar echt te veel na. theken. We hebben inderdaad geprobeerd de laagste inkomens zo veel Een andere manier om geld vrij te maken is de verruiming van mogelijk te compenseren, waar we overigens helaas niet helemaal het schenkingsrecht, dus dat je meer geld belastingvrij aan je kin- in zijn geslaagd. Maar we hebben er tegelijkertijd voor gezorgd deren kan geven. Veel mensen van de oudere generaties hebben dat arbeid meer loont. Als mensen met een uitkering gaan wer- namelijk vermogen, terwijl hun kinderen moeite hebben om een ken, of meer gaan werken, gaan ze er door de versnelde verhoging hypotheek op te brengen. We helpen ook de kredietverlening van van de arbeidskorting op vooruit. Dat is dus juist goed voor de banken aan het MKB op gang te brengen. Zelf stellen we in 2014 werkgelegenheid. Want het maakt het financieel aantrekkelijker in totaal 30 miljoen beschikbaar aan een organisatie als Qredits. een baan te zoeken. In totaal stellen we 185 miljoen beschikbaar om bedrijven, met Voor mensen vanaf twee keer modaal ligt het anders. Naarmate name het MKB, te ondersteunen. De institutionele beleggers je meer verdient, wordt de heffingskorting versneld verminderd. doen daar dan nog een kwart miljard bovenop. Dus zo gebruik Maar het relatieve belang van de heffingskorting voor dat soort je een relatief klein bedrag aan overheidsgeld om een veel groter groepen is nu eenmaal minder. En het is onmogelijk iedereen te bedrag los te maken voor de economie. Ook de verzekeraars ontzien als je de begroting op orde moet brengen.’ doen daar aan mee. Op eenzelfde manier financieren we het energieakkoord dat Maar de algemene kritiek van economen is toch dat lastenverzwa- we als kabinet met onder meer de werkgevers, werknemers, de ringen slecht zijn voor de economie, omdat burgers minder gaan energiesector en de milieuorganisaties hebben gesloten. Wij heb- besteden? ben als overheid 185 miljoen euro in een energiebesparingsfonds ‘Ook dat behoort tot het type algemeenheden waar ik me niet gestoken. Dat bedrag wordt door private partijen met geld van bij neerleg. Vóór Prinsjesdag hebben we die allemaal voorbij private financiers aangevuld met het drievoudige: in totaal wordt zien komen. Dat we te veel nivelleren en dat het slecht is voor dat dus 740 miljoen. En dan komt er ook nog geld vrij door een de economie. Dat door de lasten en de bezuinigingen de hele opslag op de energierekening. Daardoor krijgen de woningbouw- economische groei zou worden weggevaagd. Maar feit is dat we corporaties de komende jaren 400 miljoen euro om te investeren een begroting hebben neergelegd waar we een heel goed even- in het energiezuiniger maken van sociale huurwoningen.’ wicht hebben gevonden. Het begrotingstekort loopt niet verder op. De maatregelen die we daarvoor moeten nemen, raken de Wat betekent dat alles voor de werkgelegenheid? economische groei volgens het CPB nauwelijks. En dan is dus ‘Het Centraal Planbureau (CPB) doet daar geen uitspraken over, nog geen rekening gehouden met het pakket aan stimulerende want met zijn modellen is het niet goed mogelijk om door te maatregelen. Bovendien verdelen we de pijn eerlijk. De bottom rekenen hoe dat doorwerkt. Maar het is duidelijk dat deze miljar- line is dat de helft van de gezinnen er voor het eerst in jaren weer den euro’s aan investeringen het economisch herstel ondersteu- op vooruitgaat, en een helft er nog op achteruit. Alles bij elkaar is nen en dus ook goed zijn voor de werkgelegenheid.’ dat een goed pakket.’

En het inkomensbeleid? Op wat voor zekerheden is het beleid gebaseerd? ‘Daarin herken je ook de inbreng van de PvdA. Als je zo veel her- ‘Wat we bijvoorbeeld zeker weten, is dat het verzwaren van de vormt en bezuinigt zijn het de mensen met de laagste inkomens lasten op arbeid slechter voor de economie is dan het belasten die er het meeste last van hebben. Zij maken het meeste gebruik van vermogen. Daar hebben we dus in ons pakket rekening mee van de huurtoeslag of de zorgtoeslag. Mensen met de laagste gehouden. En ja, we weten ook dat het volgend jaar een positief inkomens maken sowieso meer gebruik van zorg dan anderen. effect op de economie zou hebben als we in plaats van 6 miljard Dus hebben we maatregelen genomen om een deel van de reke- te bezuinigen, 6 miljard méér zouden uitgeven. Maar wat doe ning heel nadrukkelijk bij de hogere inkomens te leggen.’ je het jaar daarna dan? Ga je dan twee keer zo veel bezuinigen? Bovendien loop je het risico dat je zo nieuwe luchtbellen in de

8 rood oktober 2013 staat tegenover dat je nu toch de eerste tekenen van herstel ziet. ‘Wij vinden dat je mensen De huizenmarkt trekt weer wat aan. Het aantal werklozen loopt midden in een crisis niet in 2014 nog wel op, maar er komen weer nieuwe banen bij. De vooruitzichten voor de export blijven goed. Ook in Europa lijken hun zekerheden moet we langzamerhand uit de crisisfase te komen. Als de economie echt weer begint te groeien, kan het vertrouwen weer aantrek- afpakken door hun ken.’

uitkeringen te bevriezen’ Toch lijkt het voor de PvdA een lastige klus blijven om de kiezers voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 terug te winnen. economie creëert. Dat is mijn zorg over de Amerikaanse en de ‘We moeten blijven vertellen waarom we dingen doen. Dat geldt Japanse economie, waar de geldkraan wel is opengedraaid.’ overigens ook voor het overhevelen van taken naar gemeen- ten. We moeten blijven uitleggen waarom deze veranderingen Bij de bevolking lijkt volgens de peilingen weinig steun voor het gewenst zijn. Dat heeft dus niets te maken met bezuinigingen, beleid van de coalitie. Hoe verklaart u dat? zoals wel eens wordt gesuggereerd. De kern van de zaak is dat we ‘Mensen hebben heel veel moeite te accepteren dat er door de niet geloven in die grote bureaucratische stelsels, compleet met crisis een stuk welvaart is weggeslagen. Privé hebben ze dat allerlei verantwoordingsmechanismes en indicatieprocedures. trouwens vaak wél al gedaan. Mensen zijn voorzichtiger met Door die stelsels komt hulp vaak te laat en wordt bovendien, na lenen en het doen van uitgaven. Maar het korten op collectieve zo’n zware indicatieprocedure, meteen heel zwaar ingegrepen. voorzieningen vinden veel mensen heel moeilijk. Toch is er geen Bijvoorbeeld met een uithuisplaatsing in de jeugdzorg. Het is andere weg dan dat we de balansproblemen oplossen. Die vor- vooral dat soort intensieve zorg dat de kosten opjaagt. We gelo- men het structurele probleem van de Nederlandse economie. ven dat je de hulp aan gezinnen dichtbij, lokaal moet organiseren. Burgers hebben te veel geleend. Bedrijven hebben veel te veel Dan kan je problemen in een gezin in een eerder stadium signale- en te gemakkelijk leningen gekregen. En ook de tekorten van ren. En we geloven vooral dat je mensen zo veel mogelijk in staat de overheid lopen op. Verder is het probleem dat veel burgers moet stellen om zelf, of met hun omgeving, problemen op te los- geen perspectief zien. Eerdere voorspellingen van het CPB over sen. De inhoudelijke drive om dat mogelijk te maken moeten we economisch herstel zijn niet uitgekomen. Dat was natuurlijk vasthouden.’ niet goed voor het herstel van het vertrouwen in het beleid. Daar

oktober 2013 rood 9 leden aan het woord

Op Prinsjesdag presenteerde het kabinet Rutte-Asscher de begroting voor 2014. Rood vroeg drie leden om een reactie op deze eerste volledige begroting van PvdA en VVD. Waar zijn ze blij mee en welke zaken hadden ze liever anders gezien?

Tekst Jurjen Fedde Wiersma Foto’s De Beeldredaktie De Miljoenennota

‘De verschuiving van de zorg naar de gemeenten is positief’

Thijs de Boer (65), voorzitter PvdA Oss/Maasland, oud-medewerker Organon.

k sta achter de fi nanciële kaders van een baangarantie en scheld de studieschuld dit kabinet en heb veel waardering kwijt bij een baan in het onderwijs. voor de duidelijke manier waarop Zo kan ik nog wel even doorgaan over onze minister Dijsselbloem de onderwijs. Dat onderwerp gaat me erg aan ‘ Idilemma’s en keuzes presenteert. Positief het hart. Onze economie is alleen maar is ook de verschuiving van de zorg naar de gebaat bij extra investeringen in het onder- gemeenten: dichterbij de mensen met min- wijs. Ook van het bedrijfsleven kan daarom der poespas. Er is een goed akkoord met een bijdrage worden gevraagd. Maar waar de sociale partners gesloten. Verdergaande hebben we het eigenlijk over, als ik in de fl exibilisering is onwenselijk; de arbeids- begroting niets lees over het aanpakken markt is hiermee fl exibel genoeg. van de veelbesproken belastingontwijking Over de plannen voor het onderwijs ben door multinationals via Nederland. Dat ik minder te spreken. Ik pleit voor extra vind ik echt tenenkrommend. investeringen in onderwijs, onderzoek en Met de manier waarop beleidsterreinen innovatie om zo onze economie structu- zijn uitgeruild tussen VVD en PvdA reel te versterken. Als ik minister van On- tijdens de kabinetsformatie had ik eerlijk derwijs zou zijn, zou ik toelatingsexamens gezegd veel moeite. Hierdoor is er minder voor hbo en universiteit invoeren, evenals ruimte voor compromissen en pakken verscherpte toelatingseisen. Je krijgt dan maatregelen extreem uit voor beide betere kwaliteit met minder studenten. partijen. Dat is ook nog eens slecht voor de Nog wat ideeën: verklein de klassen, ver- beeldvorming.’ laag de werkdruk voor leraren, bied afge- studeerde docenten in het basisonderwijs

10 rood JUNI 2012 ‘Goed dat er extra middelen voor armoedebestrijding zijn’ Anne Slingerland (36), coördinator bij Stichting Mentorschap Midden-Nederland.

atuurlijk, het zijn moeilijke tijden en er lidmaatschap van de club voor hen betaald wordt. worden ook besluiten genomen die ik Tegelijkertijd maakte de moeder zich erg veel moeilijk kan uitleggen, maar toch ben zorgen over het gebit van haar zoons. Ze hadden al- ik behoorlijk positief over dit kabinet. lebei eigenlijk een beugel nodig, maar die werd niet ‘OmN me heen hoor ik veel negatieve geluiden over vergoed en zelf betalen is voor haar onmogelijk. De het kabinet en ook over de Miljoenennota, maar extra middelen voor armoedebestrijding zijn voor als je dan verder met hen praat, blijkt dat ze vooral dit soort gezinnen hard nodig. De anderen of de media napraten. Wel maak ik me zorgen over degenen die niet of Wat ik bijvoorbeeld goed vind, is dat er extra geld nauwelijks een netwerk hebben waar ze op kunnen wordt geïnvesteerd in het onderwijs. Ook de gene- rekenen. Die mensen zijn erg kwetsbaar. Zeker als ratie die nu opgroeit, moet zich maximaal kunnen ze ook nog eens beperkte inkomsten hebben. Het is Miljoenennota ontplooien. Dat is belangrijk voor henzelf, maar dan ook erg jammer dat het verplichte eigen risico ook voor het land. in de zorg niet inkomensafhankelijk wordt, zoals Als vrijwilliger voor het ombudsteam van PvdA- afgesproken in het regeerakkoord. Hetzelfde geldt Baarn was ik onlangs bij een gezin dat ieder dubbel- voor de kinderbijslag. Dat die omlaag gaat, vind ik tje drie keer moet omdraaien. De zoons zijn allebei begrijpelijk, maar die had van mij ook inkomensaf- gek op voetbal. Dan is het geweldig dat de ge- hankelijk mogen worden.’ meente Baarn een declaratiefonds heeft, zodat het

‘De PvdA komt op voor de lagere inkomens’

Marco Keizer (24), fi scalist, Triemen.

r zijn tal van zaken waarover ik ronduit posi- voor de tweede keer van stal tief ben. Zo worden er maatregelen getrof- gehaald, terwijl de maatregel fen om tot een evenwichtige inkomensver- eenmalig zou zijn. En het is erg deling te komen. Dat zie je bijvoorbeeld jammer dat er wordt bezuinigd ‘Eterug bij de inkomstenbelasting, waar de algemene op Defensie, in het bijzonder op heffi ngskorting en de arbeidskorting wordt verhoogd, de luchtmacht in en maar voor de hoge inkomens wordt deze verlaagd of de kazerne in Assen. afgeschaft. In tijden van bezuinigen kan Het inperken van de hypotheekrenteaftrek juich het natuurlijk altijd beter, ik ook zonder enige twijfel toe, met name de hoge maar mijn algehele indruk is inkomens zullen dat als eerste voelen. Verder zie ik dat arbeid wordt gesti- dat er geld wordt uitgetrokken voor banenplannen, in muleerd en dat er wordt de transportsector en in het onderwijs krijgt dat ook gewerkt aan beter werk meteen gestalte. Ook positief is de extra aandacht voor door de aanpak van schijn- het terugdringen van de jeugdwerkloosheid. constructies en het bieden van Het verhogen van de huren voor hogere inkomens is meer zekerheid aan fl exwerkers. een goede maatregel voor de woningmarkt. Zo worden Het kabinet doet wat het kan en de mensen die het zich kunnen veroorloven, met zachte PvdA komt op voor de lagere inko- hand gedwongen hun huurwoning in te ruilen voor een mens. Een goede zaak, daar ben ik koopwoning. heel blij mee.’ Puntje van kritiek is de crisisheffi ng. Die wordt nu

OKTOBER 2013 rood 11 PvdA in beeld

De PvdA zat niet stil tijdens het zomerreces. Zo gingen en in gesprek met bezoekers van het Kwaku Summer Festival in Amsterdam. Op 3 augustus voer de PvdA traditiegetrouw mee met de Canal Parade in Amsterdam, dit jaar om aandacht te vragen voor de strijd van homo-activisten voor acceptatie in Rusland. En 1 september hielden 21 PvdA-afdelingen een grote strandopruimactie. Een uitgebreider beeldoverzicht van onze activiteiten vindt u op www.fl ickr.com/pvdanl.

Foto's Stijn Haanschoten en Julia Drissen

12 rood OKTOBER 2013 De rode vlag met de handen wappert weer bij het Nivon. Volgend jaar viert het instituut zijn negentigjarig jubileum. Nivon: terug naar de oorsprong

Tekst Jan Schuurman Hess Foto's Nivon

et de terugkeer van de vertrouwde rode vlag met handen laat het Nederlands Instituut voor Volksontwikkeling en Natuurvriendenwerk zoals de vereniging voluit heet, zien dat het terugkeert naarM zijn sociaaldemocratische wortels. De voorloper van het Nivon werd in 1924 opgericht als de culturele organisatie en scho- ling van de SDAP. Volgend jaar viert de vereniging haar negentig- jarig bestaan. De symbolische terugkeer naar de sociaaldemocratische bron van het Nivon is opmerkelijk. Eigenlijk is de vereniging vanaf het begin van de jaren zestig een zelfstandige koers gaan varen. Nog steeds worden er door en voor Nivon-leden cursussen gegeven, natuurvriendenhuizen en kampeerterreinen geëxploiteerd, maar beweging met wereldwijd meer dan 600.000 leden. Deze Na- van de oorspronkelijke samenhang met PvdA en de vakbond was turfreunde International heeft in veel landen op verschillende geen sprake meer. De rode vlag was gestreken. continenten afdelingen en natuurvriendenhuizen. In oktober van het volgend jaar organiseert het Nivon in Maastricht het wereld- Wereldcongres congres van de NFI, samen met zusterorganisaties in Vlaanderen Het ledenaantal van het Nivon is inmiddels teruggelopen tot en Wallonië.’ 23.000. De vereniging beschikt nog immer over veertien natuur- vriendenhuizen en tien kampeerterreinen, verspreid door het Groepsvakanties land. De accommodaties liggen allemaal in een mooie omgeving, Een van de aardige, jongste initiatieven van het Nivon is de vaak aan de lange afstandspaden die door vrijwilligers van het sociale groepsvakantie. Door Nivon-vrijwilligers worden deze Nivon werden uitgezet en beheerd. In de natuurvriendenhuizen vakanties aangeboden aan de groeiende groep van (eenouder) kun je gebruikmaken van een gemeenschappelijke keuken. In het gezinnen die vaak geïsoleerd leven en geen geld hebben om zich verleden hoorde ‘corvee’ bij het verblijf, maar de kleine, eenvou- een vakantie te kunnen veroorloven. Uit gegevens van het Sociaal dige taken worden inmiddels uitbesteed. Cultureel Planbureau gaat het intussen om bijna 300.000 gezin- Friso Teerink uit Schagen is voorzitter van het centraal bestuur nen die zich weinig kunnen veroorloven, laat staan een vakantie. van het Nivon. ‘We hebben te maken met een gestage terugloop Tijdens deze vakantieweken in de Natuurvriendenhuizen kunnen van het aantal leden. Als het zo doorgaat, kunnen we precies uit- zij zich ontspannen, nieuwe ervaringen en contacten opdoen. Het rekenen wanneer er een eind komt aan het Nivon en we de laatste Nivon werkt hier bijvoorbeeld samen met Vluchtelingenwerk. de deur dicht kunnen doen. Zover zal het niet komen. We zijn er Voor kinderen zijn er speciale vakantieweken, steeds door vrijwil- al die jaren in geslaagd om met elkaar en voor elkaar onze huizen ligers georganiseerd. in stand en open te houden. We richten ons nu op groepen die ‘Wij komen uit de sociaaldemocratische beweging,’ licht Friso onze huizen kunnen gebruiken voor bijeenkomsten en cursussen Teerink toe, ‘en we willen die banden weer aanhalen. Onze missie en zich verwant voelen met onze inzet voor duurzaamheid. We is steeds dezelfde geweest, maar lange tijd werden andere ac- zijn ook aangesloten bij de brede beweging van fair en green deal. centen gelegd. Iedereen die begaan is met een eerlijke en groene Het Nivon is van oudsher verankerd in een internationale wereld, is bij ons welkom.’

oktober 2013 rood 13 initiatieven uit de partij Plak In haar digitale PvdA-Plakboek tekent Anne Graumans bijzondere verhalen van PvdA-leden op. In Rood doen zij hiervan verslag. In boek dit deel halen Coen Stork en Johan van Rens herinneringen op Heeft u een bijzonder verhaal of over hun steun aan dissidenten in Oost-Europa en vertelt Marina foto’s, of kent u mensen van wie Ohanjanyan hoe dissidenten tegenwoordig worden gesteund door u het verhaal wilt optekenen? Laat het weten via het werk van de PvdA. [email protected]. Tekst Anne Graumans en Hans van Boxtel Vrijheidsstrijders

e sociaaldemocratie en de communistische dictator Ceauşescu mee. Westerse ambassadeurs, kon de Securitate vakbeweging hebben een Stork (83) wordt nog altijd de ‘rode ambas- ze niet zomaar laten verdwijnen. Dat zou traditie van het geven van sadeur’ genoemd omdat hij een onconven- tot lastige vragen vanuit het Westen, wereldwijde steun aan dissi- tionele, kritische werkwijze had, die hem waarmee Ceauşescu toch graag goede denten, vakbonden, mensen- regelmatig in botsing bracht met zijn chefs banden onderhield.’ rechtenactivistenD en democratische oppo- op het Haagse ministerie van Buitenlandse sitiegroepen. In de jaren zestig ijverden Zaken. Stork, lid van de PvdA, draagt die De nadagen van Ceauşescu’s regime in de Tweede Kamerleden als Joop Voogd voor bijnaam met trots. Hij steunde jarenlang aanloop naar zijn val in 1989 waren bijzon- Nederlandse betrokkenheid bij het onder- dissidente kunstenaars, journalisten en der zwaar voor onafhankelijke schrijvers steunen van de anti-apartheidsstrijders in schrijvers in Roemenië. Stork: ‘Dat werkte en journalisten. De repressie nam toe, Zuid-Afrika. In de jaren zeventig en tachtig de meesten journalisten waren geschrapt zetten onder anderen Coen Stork en Johan ‘Steun geven aan de uit het officiële register, ze mochten van Rens zich in voor dissidenten in Oost- oppositie is vooral niet werken en hadden geen geld om te Europa. gevaarlijk voor degenen overleven. ‘Ik vond dat ik ook persoonlijk in actie moest komen, los van mijn functie Rode ambassadeur die de steun ontvangen’ als ambassadeur. Ik heb toen samen met Het dossier dat de Securitate, de geheime anderen geld ingezameld om die dissiden- dienst van het communistische Roemenië, twee kanten op. Door die contacten werd ten ook financieel te steunen. We hebben over hem had aangelegd is zo dik als het ik goed geïnformeerd over hoe het er in ze daarmee een steuntje kunnen geven in telefoonboek van New York. Coen Stork het land aan toe ging. En het contact met die periode. En nee, het kwam niet in me was Nederlands ambassadeur in Boekarest mij gaf die dissidenten een zekere bescher- op om dat te melden in mijn rapportages van 1988 tot 1993. Hij maakte de val van de ming. Als dissidenten bekend waren bij aan het ministerie.’ Met de voormalige dissidenten heeft Stork nog altijd contact. Sommigen zijn actief gebleven in Grupul pentru Dialog Social (GDS), een kleine organisatie die demo- cratie in Roemenië bevordert via discussies en publicaties. Stork: ‘Ze verzetten zich nu tegen de populistische politiek die ook in Roemenië hoogtij viert.’

Kopieerapparaat per busje ‘Overal tanks en zwaarbewapende troe- pen,‘ vertelt Johan van Rens. Hij was in Polen op 13 december 1981, de dag waarop de staat van beleg werd uitgeroepen. Het was het antwoord van het communistische

o: Julo regime op de vakbeweging Solidarność die t

Fo verandering en democratisering eiste. Van

14 rood oktober 2013 an kr ng o: Flickr / So t Fo

Rens werkte voor FNV Internationale Za- zoals Leo Mesman en chauffeurs van of de bedragen waarmee de onkosten van ken, hij was samen met vakbondsvoorman de hulptransporten, werden in 2011 nog de trainingen en steun worden gedekt.’ Er in Polen voor een bespreking geëerd door de Poolse ambassade voor hun zijn nog steeds landen in Oost-Europa waar met Solidarność. Kok was ook voorzitter werk voor Solidarność. mensen die zich inlaten met democrati- van het Europees Verbond van Vakvereni- sche oppositiegroepen, het risico lopen in gingen (EVV). ‘Tijdens de besprekingen de trainingen en geld de gevangenis te belanden. dag ervoor merkten we al dat de Polen iets De afgelopen decennia kreeg de steun Marina: ‘Soms, als de situatie verergert en anders aan hun hoofd hadden. De situatie aan dissidenten en oppositiegroepen een de repressie toeneemt, krijgen we te horen was erg gespannen. Die noodtoestand zat ander karakter. Van directe, geheime steun dat de communicatie even helemaal stil er aan te komen, en het ging heel snel.’ kregen de acties een meer ‘institutioneel’ moet komen te liggen, tot nader bericht. De repressie van Solidarność duurde tot gezicht, zoals via de Alfred Mozer Stich- Dan proberen we via andere kanalen en 1988 en betekende de gevangenschap, inti- ting (nu Foundation ). gemeenschappelijke kennissen af en toe te midatie en verdwijningen van veel actieve Marina Ohanjanyan werkt voor de FMS: horen of het nog goed gaat en of er iemand Solidarność -mensen. ‘De steun aan dissidenten en oppositie- is verhoord of gearresteerd. Het is al een Van Rens: ‘We openden vrij snel het groepen in Oost-Europa bestaat voor het paar keer voorgekomen dat onze part- weerstandsfonds van de FNV voor hulp grootste deel uit het geven van trainingen ners dagenlang zaten te wachten op een aan die mensen en hun families. Er was en geld daarvoor. We maken het regelmatig telefoontje van de veiligheidsdienst, dat er overal behoefte aan: voedsel, geld, kleding. mee dat maatschappelijke organisaties vervolgens wel of niet kwam. Dat herin- Ook steunden we ziekenhuizen. Die hulp de duimschroeven krijgen aangedraaid; nert me er weer aan hoe zenuwslopend heeft denk ik veel betekend, vooral voor de directe financiële steun wordt onmogelijk zo’n bestaan kan zijn. Vooral als je bedenkt families van de gevangenen. Later hebben gemaakt en ze krijgen te maken met con- dat onze partners ook maar doodnormale, we zelfs kopieerapparatuur en voorraden troles en intimidatie.’ zij het politiek bewuste, mensen zijn. Ze papier met transportbusjes daarheen weten Marina noemt liever geen concrete situa- willen alleen maar in vrijheid leven en on- te brengen, zodat Solidarność min of meer ties. Wie het nieuws volgt, kan zich voor- danks alles durven ze daarvoor te strijden, ondergronds het werk kon voortzetten.’ stellen om welke landen het gaat. ‘Steun met niets anders dan vreedzame campag- In 1989 werd Solidarność na nieuwe, hard- geven aan de oppositie is vooral gevaarlijk nes en politieke scholing.’ nekkige acties en stakingen gelegaliseerd voor degenen die de steun ontvangen. en werden verkiezingen uitgeschreven. Telefoonlijnen en e-mails worden afgetapt Lees voor meer verhalen over steun aan dis- De beweging kwam in dat jaar zelfs in de door de veiligheidsdiensten. Bij contact sidenten verder op het PvdA-Plakboek. Poolse regering, een voorbode van de val met oppositiegroepen kunnen geen namen http://bit.ly/plakboek van andere communistische regimes in worden genoemd en gebruiken we code- Oost-Europa. Van Rens, andere FNV’ers woorden voor bepaalde politieke figuren

oktober 2013 rood 15 platform

Onder aanvoering van minister Lilianne Ploumen maakt de PvdA zich hard voor betere arbeidsomstandigheden in lagelonenlanden als China, India en Bangladesh. Wat kan er gedaan worden om rampen als die in de Bengaalse hoofdstad Dhaka te voorkomen?

Tekst Jan Smit Beeld Hollandse Hoogte Een eerlijke prijs voor een eerlijk product

ouwende mensen, familiele- In Bangladesh, waar zo’n beetje alle grote verantwoordelijkheid van bedrijven, consu- den met foto’s van vermisten modemerken hun kleding laten produ- menten, vakbonden en de politiek samen. en een groot, gapend gat tus- ceren, en in veel andere lagelonenlanden Daarom is de dialoog zo belangrijk, bena- sen hoge gebouwen. Het is is het vaak slecht met de arbeidsom- drukt Meijer. Ook is het van belang dat alweer vier maanden geleden, standigheden gesteld. Behalve onveilige vakbonden meer invloed krijgen en dat de R maar het bezoek aan de ingestorte textiel- werkplekken zijn dwangarbeid, lage lonen, sociale en milieu-effecten van de omstan- fabriek in de Bengaalse hoofdstad Dhaka excessieve werktijden, kinderarbeid en een digheden waaronder producten worden staat Lilianne Ploumen nog scherp op het verbod op vakbonden geen uitzondering. gemaakt, in kaart gebracht worden. Meijer netvlies. ‘Bijzonder ingrijpend,’ vindt de Dat geldt niet alleen voor de kledingindus- juicht het daarom toe dat de sociaaldemo- PvdA-minister deze confrontatie. Wat trie, maar ook voor andere sectoren als de craten in het Europees Parlement aanstu- haar minstens zozeer is bijgebleven zijn de elektronica- en de voedingsindustrie. ren op een rapportageplicht voor Europese ontmoetingen met overlevenden. Ze sprak Toch komt een groot deel van de produc- bedrijven met minimaal 250 medewerkers. onder andere een naaister die met haar zus ten die in het westen worden verkocht, Met haar bezoek aan Bangladesh nam kwam vast te zitten tussen het puin. De zus uit deze landen. Ze zijn goedkoop en/of minister Ploumen op die missie alvast een overleed, de vrouw moest om te kunnen goed voor hoge winstmarges. Mede onder voorschot. Namens het kabinet leidde overleven haar eigen arm afzagen. druk van hun eigenaren – aandeelhouders de PvdA-bewindsvrouw een donorcon- Bij het instorten van het Rana Plaza- of durfkapitalisten – nemen steeds meer ferentie, die de opmaat moet vormen tot complex vielen ruim elfhonderd doden en grote merken en winkelketens daarom hun betere en veilige arbeidsomstandigheden nog eens tweeduizend gewonden. Plou- toevlucht tot lagelonenlanden. in Bengaalse textielfabrieken. De eerste re- men vloog naar Bangladesh om de ramp sultaten zijn bemoedigend. De arbeidswet- met eigen ogen te aanschouwen en om te Historische missie ten worden verbeterd, bedrijven beloven kijken hoe Nederland herhaling kan helpen ‘Een direct gevolg van de globalisering,’ zo beterschap en er worden de komende jaren voorkomen. duidt Kirsten Meijer de belabberde arbeids- achthonderd inspecteurs gerekruteerd en omstandigheden. ‘Globalisering zorgt voor opgeleid die de ruim vijfduizend textiel- Winstmarges groei en werkgelegenheid, maar heeft ook fabrieken regelmatig gaan controleren. De ramp in Dhaka, de tweede in de een keerzijde: door de jacht op steeds lagere Ook stelt Nederland negen miljoen euro Bengaalse hoofdstad in korte tijd, is hét kosten ontstaan afvoerputjes. Rana Plaza beschikbaar voor het verbeteren van de voorbeeld van wat er kan gebeuren als de was daarvan een goed voorbeeld.’ werkomstandigheden. Wat Ploumen veiligheid en andere arbeidsomstandig- Meijer is internationaal secretaris van betreft heeft de branche zelf eveneens een heden te wensen overlaten. Rana Plaza de PvdA. Zij ziet het als een ‘historische grote verantwoordelijkheid. ‘We hebben was eigenlijk gebouwd voor winkels en missie’ voor sociaaldemocratische partijen met de Nederlandse textielsector afgespro- kantoren. De afgelopen jaren vestigden wereldwijd om op te komen voor arbeids- ken dat we ons blijven engageren.’ zich echter steeds meer kledingfabrikanten omstandigheden in landen als Bangladesh, in het winkelcentrum. Bovenop het vier China en India. In oktober staat dit onder- Geldmachine etages hoge complex verrezen illegaal nog werp daarom ook op de agenda van de Pro- Voor Cora Kemperman is dat laatste de ge- eens vier lagen. Dit kaartenhuis bleek niet gressieve Alliantie, het wereldwijde netwerk woonste zaak van de wereld. Als onderdeel tegen de trillingen van zware textielmachi- waarbij ook de PvdA is aangesloten. van het Maatschappelijk Verantwoord On- nes bestand. De politiek kan dat niet alleen. Het is een dernemen (MVO)-beleid houdt dit Neder-

16 rood oktober 2013 In het nieuws Grote staking onder textielarbeiders H&M in Bangladesh , 18 mei 2013 Meer dan tweeduizend textielarbeiders die in Bangladesh zomermode voor H&M produce- ren, zijn al twee weken in staking. De ineen- storting van het Rana Plaza, waar eind april ruim 1100 arbeiders bij omkwamen, had hen gealarmeerd. Toen ze in hun eigen fabrieks- gebouw scheuren ontdekten, legden ze het werk neer. De arbeiders voelen zich onveilig en weigeren nog langer veertien uur per dag te werken, tegen een loon van nauwelijks 50 tot 70 euro per maand. (...) De grieven van de Setara-arbeiders zijn tweeledig: de veilig- heid van het gebouw en de lage lonen. 'Er Mede onder druk van aandeelhouders was een scheur en na Rana Plaza wisten we dat zoiets fout kan gaan', zegt een 20-jarige of durfkapitalisten nemen steeds arbeidster. 'Het salaris dat we verdienen, is meer grote merken hun toevlucht niet genoeg', zegt een 35-jarige naaister. 'Mijn zoon van zestien moet uit werken om tot lagelonenlanden rond te komen. En als ik ziek ben, word ik niet uitbetaald.' landse modelabel al sinds de oprichting sector op goede, vaak jarenlange De directie van Setara heeft een ingenieur in 1995 nauwlettend in de gaten onder relaties met fabrikanten. Sinds private naar het gebouw laten kijken, en die heeft welke condities zijn kleding wordt equity en andere durfkapitalisten er de verklaard dat de scheuren niet gevaarlijk zijn. vervaardigd. Dat gebeurt onder meer scepter zwaaien, wordt het steeds meer 'De arbeiders zochten gewoon een aanlei- in India. Daar werkt het kledingmerk een geldmachine. Hoe meer en hoe ding om het werk neer te leggen', zegt direc- met het certificeringssysteem SA8000, sneller, hoe beter. De rest is bijzaak.’ tielid Syed Rahman. een internationale standaard waarbij Voor De Wilde voelde dat niet goed. de arbeidsomstandigheden worden ge- ‘Als inkoper weet je wat een reële kost- controleerd door opgeleide controleurs prijs is. Je kent de prijzen van maaklo- Kledingtop levert die aan vaste regels zijn gebonden. Die nen, stoffen, de stofverbruiken, marges regels zijn gebaseerd op de voorwaar- en de transportkosten. Als je dan 1,5 Bengalen weinig op den van de internationale arbeidsorga- euro betaalt voor een T-shirt, weet je nisatie ILO. Om het productieproces dat er iets niet klopt.’ Bij Cora Kem- , 14 september 2013 goed te kunnen controleren mogen fa- perman werkt ze weer met plezier. ‘Als Internationale kledingfabrikanten hebben brikanten geen delen van de productie ik nu aarzel, zeg ik gewoon: je werkt geen overeenkomst bereikt over de komst onderbrengen bij onderaannemers. onder je kostprijs. Hoe kan dat?’ van een compensatiefonds voor de slacht- ‘MVO zit in ons bedrijfsmodel, in ons Initiatieven als dat van minister offers van rampen in kledingfabrieken in DNA,’ zegt Brigitte de Wilde. ‘Onze Ploumen juicht de directeur van het Bangladesh. De afgelopen twee dagen werd klant betaalt een eerlijke prijs voor Nederlandse modelabel toe. Al had ze er een bijeenkomst gehouden in Genève. een eerlijk product.’ De Wilde is sinds liever gezien dat de sector in een eerder Daarbij kwamen maar negen van de zeven- vorig jaar een van de twee nieuwe di- stadium zelf zijn verantwoordelijkheid entwintig uitgenodigde bedrijven opdagen. recteuren/eigenaren van Cora Kemper- had genomen. ‘Dit heeft toch iets van Twee bedrijven hebben wel besloten om man. Als inkoopster voor grote ketens achteraf pleisters plakken.’ Voor die een vergoeding te leveren aan de getrof- loopt zij al zo’n twintig jaar rond in de kritiek heeft de bewindsvrouw alle fen textielarbeiders. Zo trekt C&A ongeveer kledingindustrie. Geen onverdeeld begrip. ‘Voorlopers als Cora Kem- een miljoen euro uit voor overlevenden van genoegen. Een paar jaar geleden wilde perman zijn belangrijk. Maar wil je de grote brand die woedde in de fabriek ze de sector zelfs helemaal verlaten. structureel iets veranderen, dan moet Tazreen Fashions in de Bengalese hoofdstad Mede omdat ze de kledingindustrie in iedereen in de hele keten meedoen. We Dhaka vorig jaar november. een rap tempo zag veranderen. dragen allemaal verantwoordelijkheid. De Wilde: ‘Toen ik begon, dreef deze Letterlijk.’

oktober 2013 rood 17 Op sommige plaatsen scoorde de PvdA bij de gemeenteraadsverkiezin- genverkiezingenOp sommige in plaatsen 2010 aanzienlijk scoorde de PvdA beter bijdan de de gemeenteraadsverkiezingen landelijke trend. Onder campagne in 2010 aanzienlijk beter dan de meer in Texel en Tilburg. Wat maakte Texel Op sommigede campagneslandelijke plaatsen daar trend.scoorde tot Onderzo’n de succes? meer in PvdA bij deen gemeenteraadsverkiezin- Tilburg. Wat maakte de campagnes Tekst Johan vogels genverkiezingendaar tot in zo’n2010 succes? aanzienlijk Op sommige plaatsen scoorde de n het hele land maken PvdA’ers zich op voor de gemeen- beter dan de landelijke trend.. Wat maakteOnder PvdA bij de gemeenteraadsverkiezin-Texel en Tilburg teraadsverkiezingen in maart, gestaag krijgen de campag- meer in neorganisaties in de honderden afdelingen vorm. Het doel is genverkiezingen in 2010 aanzienlijk natuurlijk het behalen van een klinkende uitslag. Maar hoe de campagnes daar. Wattot zo’n maakte succes? beter dan de landelijkeTilburg trend. Onder Izorg je ervoor dat de campagne een succes wordt? Texel en meerOp in sommige plaatsen scoorde de ‘Door op een positieve manier naar oplossingen te zoeken en de PvdA bij de gemeenteraadsverkiezin- bewoners te raadplegen,’ meent Eric Hercules, PvdA-wethouder de campagnes daar tot zo’n succes? op Texel. ‘Door op tijd te beginnen en te zorgen voor een strakke genverkiezingen in 2010 aanzienlijk organisatie,’ zegt Roel Fransen, bestuurslid van de afdeling Tilburg. beter dan de landelijke trend. Onder Beide afdelingen behaalden tijdens de vorige gemeenteraads- DE WEG. Wat maakte Tilburg verkiezingen een mooi resultaat. Jarenlang noeste arbeid van de meer in Texel en PvdA’ers op Texel werd, voor het eerst in jaren, beloond met een de campagnesDE daar tot zo’n WEG succes? plek in het gemeentebestuur. In Tilburg wist de PvdA in 2010 tegen alle verwachtingen in de elf zetels in de raad te behouden en bleef daarmee de grootste partij in de stad.

DE WEG TEXEL ‘We hebben de laatste jaren voortdurend voor een positieve NAAR insteek gekozen,’ legt Hercules het succes op Texel uit. ‘Ook DE WEG als oppositiepartij. We waren fel en kritisch, maar altijd op de NAAR inhoud.’ Tijdens de vorige campagne zocht de PvdA op Texel actief de bewoners op. ‘We organiseerden bijeenkomsten waarbij bewoners van allerlei pluimage drie minuten lang de president van Texel mochten zijn en konden vertellen wat zij wilden met DENAAR WEG het eiland. In plaats van ombudsteams hebben we ideeënteams opgericht. Eilandbewoners kunnen bij ons terecht met hun SUCCES dromen en wensen. We koppelen ze vervolgens aan experts, NAAR zodat ze elkaar verder kunnen helpen. In plaats van hen te laten vertellen wat er allemaal slecht is, vragen we ze dus hoe zij het NEDERLANDSUCCES STERKER & SOCIALER willen. Die werkwijze hebben we doorgezet toen we in de coali- NEDERLAND STERKER & SOCIALER tie terechtkwamen en gaan we zeker weer toepassen tijdens de SUCCES komende campagne.’ NAAR TILBURg NEDERLAND STERKER & SOCIALER Het succes van de Tilburgse campagne kwam volgens Fransen door drie dingen: ‘Een populaire lijsttrekker, een strak georgani- SUCCES seerde campagnemachine en op tijd beginnen. ‘Geïnspireerd door The War Room, een documentaire over de campagne van Bill Clin- NEDERLAND STERKER & SOCIALER ton, hebben we van de campagne voor de gemeenteraadsverkie- zingen een bijna militaire operatie gemaakt. We waren zichtbaar en zorgden dat we steeds met een grote groep vrijwilligers waren SUCCES als we actie voerden. Het was de eerste keer dat we het zo aanpak- ten en het had eff ect. De regel is nu ook dat we met minstens acht NEDERLAND STERKER & SOCIALER vrijwilligers moeten zijn bij een actie, anders gaat die niet door. Het is leuker om met meer mensen te zijn en het is beter voor de zichtbaarheid van de afdeling.’ Voor de komende verkiezingen blijft de strakke campagneorga- nisatie het uitgangspunt. ‘We maken een duidelijke planning en beginnen op tijd. In oktober gaan we vrijwilligers werven en in december gaan we de straat op. Januari is te laat.’

18 rood oktober 2013 partijkantoren Tien partijkantoren telt de PvdA inmiddels al. Maar wat moeten deze verzamelplaatsen opleveren. Meer leden? Beter contact met de leden en de buurt? We zoeken het Ideale antwoord in Doetichem en Venlo. ontmoetingsplekken

Tekst Jeroen Hellebrekers zaken in de buurt en de gemeente.’ Ook PvdA-Doetinchem heeft gekozen om oetinchem heeft sinds juli 2012 in een wijk buiten het centrum te zitten. een partijkantoor. Het kantoor Isselman: ‘We staan daardoor midden in is niet alleen een centraal punt de buurt en hebben veel inloop. En tijdens voor de leden in Doetinchem, Nationale Burendag kunnen we door onze Dmaar vervult ook een belangrijke regionale ligging een gezellige barbecue organiseren functie. ‘Elke laatste vrijdag van de maand voor de buurt.’ Ook kunnen andere groe- komen afdelingen uit de hele regio bij het pen gebruikmaken van het kantoor. ‘We partijkantoor samen om bij te praten,’ zegt laten het plaatselijke Broodfonds en een René Isselman, gemeenteraadslid en actief groep 65-plussers ons kantoor gebruiken bij het partijkantoor in Doetinchem. om te vergaderen, om hen zo een steuntje Venlo opende op 21 september de deuren in de rug te kunnen geven.’ van het PvdA-partijkantoor. Behalve als Bovenal zijn partijkantoren een plek ontmoetingsplek voor de leden, zul- waar leden en bewoners gezellig bij elkaar len in het kantoor ook de fractie, de kunnen komen. ‘Dankzij het partijkan- fractievoorzitter, een wethouder en een toor zien we elkaar veel meer binnen de aantal Provinciale Statenleden spreekuur afdeling,’ zegt Isselman. Roeter laat vooral houden. Diana Roeten, bestuurslid bij de weten dat het nieuwe partijkantoor voor PvdA-Limburg: ‘Zo kunnen bewoners en iedereen is. ‘We zijn bijna iedere dag open leden makkelijker in gesprek gaan met en iedereen is welkom. Voor een goed de Statenleden. De geluiden uit de buurt gesprek, of gewoon voor de gezelligheid.’ waren zelfs voor de opening al positief.’ Het kantoor staat niet in het centrum van Venlo, maar in het stadsdeel Tegelen. Binnenkort openen er twee nieuwe kanto- ‘Het stadhuis en de fractie zitten al in ren, in Dordrecht en Almere. Het landelijk het centrum. Wij wilden daarom in een partijbureau kan met een financiële bijdrage andere wijk gaan zitten, een wijk met veel helpen bij het opzetten van een partijkan- PvdA’ers. Op die manier kunnen we laten toor. Voor meer informatie over de moge- zien dat we altijd voor de bewoners klaar lijkheden voor een partijkantoor voor uw staan,’ zegt Roeten. ‘Het kantoor staat in afdeling kunt u contact opnemen met Hester de buurt van een voedselbank en een kerk. Assen via [email protected]. Zo kunnen we meewerken aan sociale e A Zwoll d , Pv nhem A Ar d lo, Pv lo, Ven A d : Pv s o' t o f

oktober 2013 rood 19 tweemaal opinie Gelijke kansen? Het onderwijs heeft volgens Maurice de Hond nog steeds kenmerken uit het industriële tijdperk. Dat valt volgens hem niet te rijmen met de digitalisering van de huidige samenleving.

oor sociaaldemocraten is onder- school als de manier waarop de kinderen wijs een belangrijke pijler van het leskrijgen is amper veranderd. ideaal om iedereen gelijke kansen Dat heeft een aantal grote problemen tot in het leven te geven, ongeacht de gevolg: Vafkomst. In de thuissituatie ‘leren’ de kinderen, • De discrepantie tussen de wereld thuis en daarnaast vervult de school een belangrijke rol op school wordt steeds groter met gevolgen bij de sociaal-emotionele ontwikkeling van het voor de aandacht, het leervermogen en kind en voor het opdoen van relevante kennis enthousiasme van de leerlingen. en vaardigheden. • De wereld waar een kind op school op wordt Het kind moet daarbij enerzijds goed op- voorbereid (een wereld vrijwel zonder digi- gewassen zijn tegen de uitdagingen van de tale componenten), bestaat nu al bijna niet wereld later en anderzijds in staat worden meer, maar zal zeker niet meer bestaan als de gesteld gebruik te maken van de eigen talenten huidige generatie jonge leerlingen van school en mogelijkheden. af komt. De school en de leerplicht zoals we die nu • Last but not least: de thuissituatie is voor kin- kennen, komt voort uit de periode van de deren bij het zich eigen maken van digitale industriële revolutie. Zowel de opzet en vaardigheden en nieuwe competenties die inrichting van de school als het curriculum van in de 21e eeuw belangrijk zijn, veel belang- de school van vandaag heeft daar nog heel veel rijker dan de school. Maar die thuissituatie kenmerken van. verschilt erg tussen kinderen. Er zijn jonge In de afgelopen dertig jaar hebben we in de kinderen die al over hun eigen iPad beschik- samenleving veranderingen meegemaakt van ken, andere mogen blij zijn als ze gebruik dezelfde orde als de hele industriële revolu- mogen maken van een afdankertje van een tie. Welk waardeoordeel je er ook over hebt, buurman. Dat wordt niet gecompenseerd je moet vaststellen dat de invloed van deze op school, omdat in de meeste scholen de digitale revolutie kolossaal is. De implicaties technologische stand van zaken slechter is op allerlei terreinen zijn heel groot. Op tal van dan de slechtste situatie thuis. aspecten van het maatschappelijk en persoon- Op verschillende basisscholen in Nederland lijk vlak is de digitale wereld doorgedrongen. wordt inmiddels de aanpak van onze stichting Steeds vroeger komen kinderen in contact Onderwijs voor een Nieuwe Tijd (O4NT, de met een andere wereld dan de fysieke. Gemid- zogenoemde Steve Jobsscholen) geïmplemen- deld zit een tienjarige al meer dan twee uur per teerd. Leerlingen, leerkrachten en ouders zijn dag op internet. Door de smartphone en tablet erg positief. De kinderen worden er voorbe- zien we nu al dat heel jonge kinderen voor een reid op de wereld van morgen met de hulpmid- deel opgroeien in een virtuele wereld. (En ook delen van vandaag. hier geldt: daar kun je een negatief waardeoor- Juist degenen die weinig tot niets aan ons deel over hebben, maar het gebeurt wel en in huidig onderwijs willen veranderen of vooral steeds grotere mate). nostalgie hebben naar het verleden, zijn er me- Juist omdat mijn oudste en mijn jongste kind deverantwoordelijk voor dat er steeds minder 32 jaar verschillen kan ik uit eigen ervaring sprake is van gelijke kansen voor onze jeugd. vaststellen dat deze ingrijpende veranderingen En dat zouden PvdA’ers onacceptabel moeten bij de kinderen thuis, vrijwel voorbijgegaan vinden. zijn aan de basisschool. Je ziet wel digiboarden en een aantal computers (als je geluk hebt), Maurice de Hond is opiniepeiler, ondernemer en maar zowel het curriculum, de opzet van de initiatiefnemer van de Steve Jobsschool.

20 rood oktober 2013 Vooruitgang? Hoewel nogal wat nieuwe onderwijsinitiatieven de afgelopen jaren zijn gesneuveld, wil Tanja Jadnanansing de Steve Jobsscholen het voordeel van de twijfel geven. Maar ze heeft nog wel wat kanttekeningen.

lles wat nieuw is, roept het onderwijs zoals geformuleerd in de weerstand op. Dat is gewoon ict-doorbraakprojecten, onderdeel van zo en dat zal nooit veran- het regeerakkoord. Bovendien gaat de deren. Ik schrok dus ook overheid niet over ‘hoe’ er geleerd moet Aniet echt van de storm van reacties, toen worden, maar over ‘wat’ er geleerd moet het idee van de Steve Jobsscholen werd worden. De Steve Jobsscholen bieden gelanceerd. Sterker nog, ik las alles met ouders die zich herkennen in de visie van grote belangstelling, omdat ik door alle het onderwijsmodel (met in achtneming gesprekken die ik voer met jongeren, wel van de kwaliteitseisen), juist een nieuwe vaker hoor dat zij meer willen met ict. mogelijkheid wat schoolkeuze betreft. Eén uitspraak van een jongere uit Breda Ondanks deze positieve elementen ben blijft resoneren: ‘Ik word opgeleid voor ik niet ongevoelig voor de kritiek die op de wereld van eergisteren, terwijl ik wil het onderwijsmodel geuit wordt. Critici worden opgeleid voor de wereld van van- stellen dat er te veel wordt verwacht van daag en morgen.’ Wat dat betreft lijkt de de zelfstandigheid van een kind en vragen Steve Jobsschool met de grote focus op zich af of er wel genoeg rekening wordt de wondere wereld van de informatie en gehouden met hoe leer- en hersenproces- communicatietechnologie wel erg pas- sen werken. Ook is nog niet duidelijk wat send. Ook de roep om onderwijs waar veel de gevolgen van veelvuldig gebruik van ta- m

oo meer op vaardigheden wordt getraind, blets voor het kinderbrein zijn. Daarnaast

enb lijkt hiermee ondervangen, althans zo lijkt mag het nieuwe onderwijsmodel geen het. Communicatie, zelfstandigheid, cre- excuus zijn om leerlingen de onderwijstijd ativiteit, al deze aspecten komen aan de thuis of elders achter de iPad in de virtu- r M. Dorr

ete orde. Maar dan de belangrijke vraag: hoe ele leeromgeving door te laten brengen. : Pi

e moet ik dat alles als woordvoerder voor De Onderwijsinspectie heeft O4NT hier i at

r onze partij duiden? al op gewezen. st Uiteraard is voor ons de kwaliteit van het Het is kortom nog niet duidelijk wat de illu onderwijs leidend. De leerlingen moeten gevolgen van het nieuwe onderwijsmodel ervan uit kunnen gaan dat zij onderwijs op de kwaliteit van het onderwijs en de van hoge kwaliteit krijgen. Zij mogen ontwikkeling van het kind zijn. Ik wijs nooit de speelbal worden van onderwijs- het onderwijsmodel zeker op voorhand vernieuwingen. Het nieuwe onderwijs- niet af, maar vind wel dat de Steve Jobs- model van O4NT volg ik dan ook met scholen goed gemonitord en gecontro- veel interesse. De afgelopen jaren zijn er leerd moeten worden door de onder- veel onderwijsvernieuwingen geweest, wijsinspectie. En zelf ga ik graag op de die achteraf niet altijd even succesvol uitnodiging van Maurice de Hond in om waren. En toch wil ik nieuwe initiatieven zeer binnenkort een kijkje te nemen op niet op voorhand afkeuren. de school. Wellicht kunnen de leerlingen Het is inspirerend dat in de Steve Jobs- aldaar mijn iPad-vaardigheden nog een scholen de nadruk ligt op het ontwik- beetje bijspijkeren. kelen van de talenten van het kind. Kinderen voorbereiden op de toekomst Tanja Jadnanansing is Tweede Kamerlid komt ook terug in de uitdagingen voor van de PvdA en woordvoerder onderwijs.

oktober 2013 rood 21 profiel Koekoeksjong Hoewel haar moeder en haar zus lid zijn van het CDA, koos zij voor de PvdA. Marit Maij over haar politieke carrière en haar werk in de Kamer.

Tekst Jan Schuurman Hess Foto De Beeldredaktie

k hecht aan de nuance en de lange en kwam via die rol voor het eerst in contact met lijnen. Dat wil ik echt benadruk- de Partij van de Arbeid. ‘Mijn moeder zegt altijd ken,’ zegt Marit Maij. ‘We maken dat ik vanaf dat moment bij de PvdA hoorde. stappen vooruit met het asiel- en Het LAKS had veelvuldig contact met de PvdA vreemdelingenbeleid. Vrijdag 13 en GroenLinks. We wilden een statuut voor de ‘Iseptember presenteerde staatssecretaris Teeven leerlingenraad; PvdA en GroenLinks hadden zijn nieuwe beleid op vreemdelingenbewaring: aandacht voor zeggenschap. minder mensen in detentie, alternatieven voor was in die periode staatssecretaris Onderwijs; detentie, verbetering van de medische voorzie- Peter Lankhorst van GroenLinks kwam met een ningen. Het is voor het eerst in twintig jaar, dat initiatiefwet over de vertegenwoordiging van het asielbeleid niet strenger wordt, maar huma- leerlingen in schoolbesturen.’ ner. Dat is onze lijn, die wil ik doorzetten, daar werken we aan, stap voor stap, met overtuiging Studietijd en vastberaden.’ Op het moment dat haar moeder benoemd werd tot minister voor Verkeer en Waterstaat plaats 38 ging Maij politieke wetenschappen studeren Sinds de verkiezingen vorig jaar is ze fractielid in Amsterdam. Die periode was ook voor haar van de PvdA in de Tweede Kamer. Marit Maij enerverend; ze studeerde in Barcelona, hielp daar is woordvoerder over het asiel- en migratiebe- als vrijwilliger in het eerste Holland Heineken leid en, sinds de zomervakantie, voor Europese House tijdens de Olympische Spelen en stu- zaken. Die verkiezing was een grote verrassing. deerde later ook nog een half jaar in Argentinië. Maij stond op plaats 38 op de kandidatenlijst; bij Ze onderzocht in Zuid-Amerika de politieke en de start van de campagne schommelde de PvdA economische samenwerking tussen Argentinië, in de peilingen rond de 15 zetels. ‘Met 38 zetels Brazilië, Paraguay en Uruguay. In die tijd werd ze werd ik rechtstreeks verkozen; ik realiseerde me ook lid van de Partij van de Arbeid. opeens dat ik mijn baan moest opzeggen en dos- Na haar studie maakte ze twee jaar deel uit van siers moest overdragen.’ de staf van haar moeder, die na haar minister- schap terugkeerde naar het Europees Parlement. Dochter van ‘Het was voor het CDA geen enkel bezwaar dat De in 1972 in Apeldoorn geboren Maij groeide ik geen lid was van die partij. En het was heel op in Noordwijk en Eindhoven. ‘Ik heb een prettig om met mijn moeder samen te werken; gelukkig en bevoorrechte jeugd gehad,’ vertelt ik heb veel van haar geleerd. Politiek en zeker ze in haar kamer in het parlement. ‘Noordwijk is het ministerschap is een veeleisende baan; je ziet een fijn dorp, met strand, met paardrijden. Een elkaar dan toch niet zoveel. Dus die periode met droom voor ieder kind. Na de basisschool ver- mijn moeder in het Europees Parlement was echt huisden we naar Eindhoven. Mijn ouders wonen bijzonder.’ er nog steeds.’ Haar moeder is de vooraanstaande CDA-politica Buitenlandse Zaken Hanja Maij-Weggen en haar oudere zus Hester is Vervolgens maakte Maij een overstap naar gedeputeerde van de provincie Overijssel. het ministerie van Buitenlandse Zaken, waar Tijdens haar middelbare schooltijd werd haar ze zestien jaar werkte, tot het moment dat zij moeder verkozen in het Europees Parlement. Kamerlid werd. ‘De ervaringen bij Buitenlandse Marit Maij, op haar beurt, werd voorzitter van Zaken zijn vormend geweest,’ zegt ze. ‘Ik werd het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS) betrokken bij de humanitaire hulp. Mijn reizen,

22 rood oktober 2013 onder andere met naar de vluchte- lingenkampen in Zuid-Soedan en de Kaukasus hebben diepe indruk gemaakt. Ik kreeg er niet alleen de grootste bewondering voor het werk van het Rode Kruis en Artsen zonder Grenzen, maar Koekoeksjong voelde ook hoezeer ik bevoorrecht was en ben om in een gezin zoals dat van ons te zijn opgegroeid. Iedereen zou die kansen en mogelijkheden moe- ten hebben. De solidariteitsgedachte is voor mij richtinggevend.’ Bij Buitenlandse Zaken werd Maij tweemaal uitgezonden, naar Costa Rica en naar Peking. In die laatste standplaats ontving ze in de periode 2004 – 2008 een eindeloze reeks van Nederlandse delegaties die de hoofdstad van China wilden be- zoeken. ‘In de eerste jaren gaven we vanuit Neder- land nog ontwikkelingssamenwerking aan China. Dat is nu, enkele jaren later, haast niet meer voor te stellen.’ Opnieuw maakte ze de Olympische Spelen mee en opnieuw was ze in het Holland House. ‘Bruisend, maar ook veel grootser; in Bar- celona was het gezellig en overzichtelijk.’

Europese campagne Maij, getrouwd en moeder van twee schoolgaande kinderen, is inmiddels woordvoerder voor het asiel- en vluchtelingenbeleid en Europese samen- werking. ‘Een belangrijk deel van het Kamerwerk ligt buiten de Kamer. Ik ga graag naar de afdelin- gen om daar te vertellen dat we vorderingen ma- ken in het asielbeleid en om te luisteren naar onze kritische leden.’ Daarnaast probeer ik zo veel als mogelijk beschikbaar te zijn om te helpen met canvasacties en de permanente campagne en om algemene ledenvergaderingen van afdelingen in Zuid-Holland-Zuid te bezoeken, naast natuurlijk de activiteiten van mijn eigen Haagse afdeling. Ik heb veel zin in de Europese campagne dit voorjaar, om in debat te gaan over de kansen en uitdagingen van Nederland in Europa. Natuurlijk krijgen de bezuinigingen de meeste aandacht, maar Europa moet sterker en socialer, het welzijn van de mensen moet centraal staan. Wat mij betreft moet er meer aandacht zijn voor de be- strijding van de jeugdwerkloosheid, de keerzijde van de Europese markt. Malafide uitzendbureaus, schimmige arbeidsconstructies en uitbuiting van ‘Er moet meer Europees geld arbeidsmigranten moeten worden aangepakt. Ook moet er meer Europees geld naar innovatie naar innovatie en onderzoek en onderzoek om de economie te stimuleren en minder geld naar de ouderwetse landbouwsubsi- en minder naar de ouderwetse dies. De Europese samenwerking en ambitie reikt verder dan een begrotingsregel van een maximaal landbouwsubsidies’ tekort van 3 procent, veel verder.’

oktober 2013 rood 23 initiatieven uit de partij De voettocht van Jan Schuurman Hess Twee dagen per week, twee jaar lang doorkruiste hij het land. Te voet, om mensen te ontmoeten en te spreken en zo de staat van de sociaaldemocratische traditie in Nederland in kaart te brengen. In Rood beschreef hij zijn wederwaardigheden. Een van zijn ontmoetingen was die met orgeldraaier Dave Saes.

Tekst Sara Min Foto Jan Schuurman Hess sociale werkplaats achtten de kans van succes erg klein, maar toch moest hij erheen. Iedere keer met meer an Schuurman Hess heeft tijdens zijn voettocht tegenzin tot het niet meer ging. Dave belandde in de door Nederland geleerd hoe je als burger en lid ziektewet. van een politieke partij het verschil kan maken. Voor Dave Saes bijvoorbeeld. Deze orgeldraaier Tijdens zijn voettocht door Nederland ontmoette vanJ Weert maakt op zijn manier ook het verschil. Door Schuurman Hess Dave Saes en ervoer hij hoe Weert zijn orgelmuziek gaan de straten van de stad leven en krijgt opeens in een saai, Noord-Limburgs stadje verandert alles wat meer sjeu. Met vaste hand draait hij urenlang het als Dave Saes stopt met spelen. ‘Door gebruik te maken ene muziekstuk na het andere. van de politiek kun je het verschil maken in iemands Opoffering? Welnee, dit is wat hij het allerliefste doet. En leven,’ legt Jan Schuurman Hess uit. ‘Ik was slechts een waar hij het beste in is. Hij is zowel landelijk als Europees toevallige passant, maar ik kreeg een idee en heb con- kampioen orgeldraaien. Het klinkt als een prachtleven. tact opgenomen met het PvdA-raadslid Hans Marechal. Dag in dag uit met je geliefde orgel op pad en met je mu- Hij sprak na een raadsvergadering de verantwoordelijke ziek de stad kleur geven. wethouder aan en die was zo enthousiast dat het een Maar Dave Saes staat daar niet iedere dag te spelen en korte tijd later geregeld was. Dave krijgt nu officieel de hij is ook zeker niet gelukkig. Hij moest naar de sociale rol in de stad die hij onofficieel al 26 jaar lang vervulde: werkplaats. Daar moest hij doosjes in elkaar zetten of stadsorganist. Hij kan muziekles gaan geven op scholen, schroefjes vastdraaien. Iets wat hem helemaal niet lukt. optredens geven in bijvoorbeeld bejaardentehuizen en Hij ziet de schroefjes amper door zijn beperkte gezichts- feestelijke gelegenheden opluisteren. Zo groot kan de vermogen en de schroefjes oppakken is weer lastig door rol van politiek zijn en zo veel kun je als burger beteke- zijn beperkte fijne motoriek. Ook de begeleiders van de nen voor een andere burger.’ Dat is ook gelijk een van de belangrijkste conclusies van Jan Schuurman Hess. Hoe mooi en belangrijk het openbaar bestuur ook is, de partij moet veel actiever zijn in de samenleving.

Schuurman Hess schrijft nu een boek over de voet- tocht voor Atlas Contact dat waarschijnlijk in het na- jaar/winter zal uitkomen. In het boek worden onder an- dere drie verhalen uitgewerkt. Dave Saes (het individu), de scholen in kleine dorpsgemeenten (landelijk) en de problematiek van de riviervissers die niet meer kunnen vissen, omdat de gevangen vis vervuild is door het ook weer vervuilde rivierslib (Europa). ‘Voor alle drie de verhalen lobby en schrijf ik me nu suf,’ zegt Schuurman Hess. ‘Puur omdat je echt verschil kan maken. Niet uit woorden, maar uit daden moet blijken waar de partij voor staat.’

Meer over de voettocht op www.voettochtvanjan.nl

24 rood oktober 2013 Steeds meer kleine scholen verdwijnen of dreigen te verdwijnen. Een aantal PvdA’ers heeft een plan bedacht om het tij te keren. Op de bres voor de kleine school

Tekst Johan Vogels Foto David Rozing/PvdA

en kleine school in een kleine gemeenschap is van onschat- bare waarde. Dat betoogden partijvoorzitter Hans Spekman, ETweede Kamerlid en PvdA-lid Jan Schuurman Hess in februari in een opiniestuk in het NRC Handelsblad. De PvdA was dan ook blij dat er deze lente geen gevolg werd gegeven aan het advies van de Onderwijsraad om scholen met minder dan honderd leerlingen te sluiten. Toch worden kleine scholen - veelal in plat- telandsgemeenten - nog steeds bedreigd. Grote regionale schoolbesturen vinden ze vaak niet rendabel en vrezen voor de kwa- liteit van het onderwijs. Jan Schuurman Hess heeft een plan bedacht om niet alleen die scholen open te houden, maar ook om ze sterker te maken. ‘Kleinschaligheid is juist een bron van kracht voor beter onder- terug aan docenten, ouders en dorpsge- schap verantwoordelijkheid dragen voor wijs.’ meenschap. We kiezen voor een coöpera- instellingen in het dorp.’ tief bestuur, met zeven lokale deelcoöpera- Ook worden pabo’s betrokken bij de De uitgangspunten voor zijn Onder- tieven. Dat scheelt geld en levert geld op, organisatie, onder meer om aspirant- wijsvernieuwingsplan zijn ‘goedkopere in ieder dorp.’ leraren stageplaatsen te bieden. Daarnaast scholen, beter onderwijs en een sterkere Daarnaast wordt samenwerking gezocht stimuleert het plan dat er meer mannelijke gemeenschap,’ zegt Schuurman Hess met grote gemeenten zoals Amsterdam en onderwijzers komen. Schuurman Hess: vanuit Kats. Onder anderen PvdA-leden Utrecht, die op hun manier de coöperaties ‘Op verzoek van de gemeente Amsterdam Leen van Loon (gepensioneerd onder- kunnen ondersteunen. Kinderen uit grote zetten we een experiment op om jongens wijzer uit Kats) en Herman Ritter uit het steden die om wat voor reden dan ook voor het overgrote deel in de praktijk op Brabantse Weebosch (waar hij secretaris- op hun eigen school niet goed presteren te leiden, door hen niet alleen in de school penningmeester van de dorpsraad is) zijn en gebaat zijn bij kleinere klassen en een maar ook in de gemeenschap een belang- betrokken bij het plan. Alle drie geloven veiligere leeromgeving, verhuizen met hun rijke rol te geven.’ ze in de kracht van kleinschaligheid. ‘Er familie tijdelijk naar het platteland en gaan is meer aandacht voor de leerlingen, ze daar naar school. Zo ver is het nog niet. Schuurman Hess is kunnen effectiever begeleid worden en er De school moet weer het kloppend hart momenteel bezig om partners samen te wordt een veilige leeromgeving gecreëerd,’ van de gemeenschap worden. Zo kunnen brengen. Belangrijke experts op het gebied legt Van Loon uit. ‘Het is dé manier om dorpsbewoners in het gebouw cursussen van onderwijs hebben al enthousiast gere- onderwijs op maat te geven.’ volgen. Ook is het de bedoeling dat het ageerd op het plan. ‘Een mooie opsteker.’ Schuurman Hess: ‘We schrappen alle dorp en de ouders hun steentje bijdragen Het streven is om volgend schooljaar proef overhead en bureaucratie. Het bestuur en aan bijvoorbeeld het onderhoud. Ritter: te draaien. beheer voor het schoolgebouw geven we ‘Op die manier gaan we weer als gemeen-

oktober 2013 rood 25 De wederopbouw van Nederland, de oliecrises van de jaren zeventig, het debâcle van Lehman Brothers; PvdA-ministers van Financiën hebben tijdens hun loopbaan het nodige voor de kiezen gekregen. Een retrospectief. Heftige tijden Johan van de kieft Hendrik Jan Hofstra Tekst Erwin Buter

en begroting opstellen is geen kunde, maar kunst.’ Deze woorden van Piet Lieftinck, oud-minister van Financiën, bracht Jeroen Dijsselbloem onlangs in herinnering in het parlement. ‘Zonder worsteling is de ‘EMiljoenennota van weinig waarde, zo leerde hij ons, en ik vind dat een inspirerende gedachte,’ zei Dijsselbloem tijdens het aanbieden van de Rijksbegroting 2014 aan de Tweede Kamer. Velen kennen de naam Lieftinck van het ‘tientje van Lieftinck’. Maar wie was de man en waarom voerde hij het tientje in? Piet Lieftinck was de eerste minister van Financiën na de Tweede Wereldoorlog. Op grond van het zogeheten ‘Machtigingsbesluit zui- vering geldwezen’ moest de Nederlandse bevolking in september 1945 al haar oude geld inleveren. Ieder gezin kreeg van de een tientje terug om de week door te komen voor het nieuwe geld werd ingevoerd. Zo liet hij mensen die clandestien geld hadden verdiend aan de oorlog, met lege handen achter, beteugelde hij intussen de infl atie en vermeed hij sociale onrust. Lieftinck drukte als minister van Financiën zozeer zijn stempel op de wederopbouw, dat hij de bijnaam de Kei van de Kneuterdijk (waar Financiën toen was gezeteld) kreeg. Tegenstanders noemden hem juist de ‘Grootste boef van Nederland’. Aanvankelijk lid van de CHU was hij na de Tweede Wereldoorlog wim kok overgestapt naar de doorbraakbeweging van de PvdA. In zeven jaar tijd diende hij in maar liefst vier kabinetten. Zijn werk als redder van de gulden en van de staatskas wordt niet alleen door Dijsselbloem op waarde geschat. Het Historisch Nieuwsblad zette in 2009 Lieftinck op nummer 2 in de rij van beste ministers van Financiën, alleen VVD’er kreeg meer stemmen.

Lieftinck drukte als minister van Financiën zozeer zijn stempel op de wederopbouw, dat hij de bijnaam de Jeroen Kei van de Kneuterdijk kreeg. wouter Bos Dijsselbloem

26 rood oktober 2013 Foto's Lieftinck: collectie Spaarnestad photo/Henk Blansjaar Van de Kieft: collectie Spaarnestad photo/NA/Anefo/Fotograaf onbekend achtergrond Hofstra: collectie Spaarnestad photo/NA/Anefo/rob Bogaerts Vondeling: collectie Spaarnestad photo/NA/Anefo/wim van rossem Duisenberg: Fotocollectie Nationaal Archief/Anefo/Hans Peters Kok, Bos en Dijsselbloem: PvdA

gEPASSEERD Voelde Lieftinck zich op zijn plek op het departement, niet Acht ministers en drie staatssecretarissen op Financiën iedereen liep warm voor het wat saaie Financiën. Anne Vondeling heeft de PvdA sinds 1945 geleverd. behaalde als PvdA-leider in 1965 een gunstige verkiezingsuitslag. Van Piet Lieftinck tot Jeroen Dijsselbloem. Hij was graag op Buitenlandse Zaken terechtgekomen, maar daar haalde de KVP in de formatie een streep door. De katholieken wil- Ministers: den liever Luns terug, die al twee perioden dit ministerie had bezet. Piet lieftinck 1945-1952 (4x) Schermerhorn-Drees, Dan maar Financiën, moet Vondeling gedacht hebben. Lang zou Beel i, Drees-van Schaik, hij er niet zitten: een jaar later al liet fractievoorzitter Schmelzer de Drees i regering-Cals vallen. Vondeling keerde gedesillusioneerd en zonder Johan van de kieft 1952-1956 Drees ii aansprekende wapenfeiten terug naar de Tweede Kamer, waar hij Hendrik Jan Hofstra 1956-1958 Drees iii het partijleiderschap aan moest laten. Anne vondeling 1965-1966 cals Als Kamerlid heeft hij zich nog zeer verdienstelijk weten te maken, wim Duisenberg 1973-1977 Den uyl hij was bijvoorbeeld Kamervoorzitter van 1972 tot en met 1979. wim kok 1989-1994 lubbers iii Nog steeds is zijn naam verbonden aan een prijs voor politiek jour- wouter Bos 2007-2010 Balkenende iv nalisten. Jeroen Dijsselbloem 2012- rutte/Asscher

MISTER EURO Staatssecretarissen: Onder de leiding van Den Uyl duurde het enige tijd voor de PvdA Hans kombrink 1981-1982 van Agt ii weer een minister van Financiën mocht leveren. In zijn eerste en willem vermeend 1994-2000 kok i en ii enige kabinet schoof de premier in 1973 Wim Duisenberg naar wouter Bos 2000-2002 kok ii voren. Hij zou later bekend worden als de man achter de geslaagde introductie van de euro in 2002. Dat hij al op jonge leeftijd suc- cesvol minister van Financiën (1973-1977) is geweest, weten minder mensen. Aanvankelijk schroefde Duisenberg in 1973 de overheidsuitgaven in die jaren een streng bewaker van de overheidsfi nanciën. Sober fl ink op om de gevolgen van de oliecrisis te verzachten. Twee jaar werd hij genoemd, voor een minister van Financiën zeker geen later nam hij gas terug en mochten de overheidsuitgaven jaarlijks scheldwoord. Door hervormingen in de WAO voor te stellen en de niet meer dan 1 procent stijgen. Duisenbergs ster rees snel, som- koppeling tussen lonen en uitkeringen los te laten, vervreemdde migen zagen in hem een Nederlandse Kennedy. Het Amerikaanse Kok zich van de vakbeweging. blad Time zag in hem zelfs een van de 150 wereldleiders van mor- gen. Hij was er trots op, tot hij erachter kwam dat hij alleen in de ERgSTE cRISIS IN TAcHTIg JAAR Europese editie van het blad stond, zo zei tijdens een In Paars II kwam intussen een talent tot bloei. Wouter Bos, jong herdenkingsdienst in 2005. Kamerlid en afkomstig uit het bedrijfsleven, was de opvolger van Minister van Financiën was geen moeilijk vak, zou Duisenberg staatssecretaris Vermeend die tussentijds naar Sociale Zaken was later eens zeggen in een interview. ‘Je hoeft maar één ding goed te verhuisd. De econoom Bos leerde onder Gerrit Zalm het depar- kunnen en dat is “nee” zeggen. De enige keer dat je “ja” mag ant- tement goed kennen. Het kwam hem van pas toen hij in 2007 woorden, is op de vraag: “Zei je echt nee?”’ onder Balkenende IV opnieuw het departement betrad, maar Die houding leverde Nederland veel goeds op: onder de PvdA’er nu als minister en vicepremier in een coalitie van CDA, PvdA en Duisenberg waren er door de twee oliecrises nog steeds tekor- ChristenUnie. ten, maar minder hoog dan onder de daarop volgende CDA- In 2008 stond Bos als minister van Financiën misschien wel voor kabinetten, zoals onderzoek van het Centraal Bureau voor de de moeilijkste opgave sinds de wederopbouw. In de zomer viel Statistiek jaren later zou aantonen. de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers om, het begin van een zware crisis. Binnen enkele maanden zag de overheid zich SOBER genoodzaakt Fortis/ABN Amro over te nemen en ING en Aegon Lieftinck had zijn tientje, Kok kreeg zijn kwartje. Mede door deze de helpende hand te reiken. Bos wist daarmee niet alleen erger volgens velen tijdelijke accijns op motorbrandstoff en wist Kok het te voorkomen, ook hielp hij gedupeerde spaarders bij de bank tekort op de begroting na twaalf jaar CDA-bewind weer terug te Icesave en stelde hij grenzen aan topinkomens. Zelfs het rechtse dringen. Kok, voormalig voorzitter van de FNV en daarmee een weekblad Elsevier kon niet anders dan Bos tot man van het jaar uit van de architecten van het akkoord van Wassenaar, toonde zich te roepen.

oktober 2013 rood 27

PvdA naar de 100.000 dam r tte o R

zde o: Go t Fo

PvdA-Zeeland wierf in juni de meeste leden. Rood sprak twee actieve Zeeuwse leden en vroeg ze naar hun ervaringen. Zeeuwse ledenwerfkampioen

oe meer mensen zich aansluiten bij de PvdA, omdat zij degenen zijn die de dienst uitmaken. Aan mijn hoe meer we kunnen doen om onze doelen te partner, kinderen en partners van andere raadsleden ben verwezenlijken.' Talloze afdelingen namen deze ik gaan vragen of ze geen lid wilden worden van een partij. boodschap ter harte. Zij trokken deze zomer Wat bleek? Velen van hen wilden lid worden van de PvdA.’ ‘allesH uit de kast om nieuwe leden te werven, en met succes. Trouwe kiezers blijken vaak open te staan voor een lidmaat- Met haar Zeeuwse afdeling wist Aysegül Celik-Devrim de schap, vertelt Sjef. ‘Ik stel ze de bekende vraag: "Zou je lid ledenwerfwedstrijd met glans te winnen. In Goes maakte willen worden van onze vereniging?’’ Dan leg ik ook uit ze buren, vrienden, jongeren, ondernemers en kennissen welke mogelijkheden het lidmaatschap allemaal biedt.’ lid van de PvdA. Haar geheim is ogenschijnlijk simpel: ‘Ik ben op mensen afgestapt met wie ik altijd wel een praatje Welke tips heeft hij om nog meer leden aan de PvdA te bin- maak of die ik goed ken. De politieke interesse is groter dan den? ‘Ik zou iedere afdeling aanraden om met een groepje men denkt. Ook jongeren horen graag hoe het in de politiek bekende leden een workshop ledenwerving te volgen,' gaat. Ik vind het belangrijk dat jongeren op lokaal niveau zegt Sjef. ‘En laat het ledenwerven niet aan één persoon goed worden vertegenwoordigd en mee kunnen denken over, maar betrek de hele afdeling erbij. Daarnaast moet je met de PvdA. ervoor zorgen dat er wat te beleven valt. Mensen willen zich Ik nodig de nieuwe leden uit voor bijeenkomsten of neem ik aansluiten bij een partij die actie onderneemt, waar stand- ze mee naar een raadsvergadering in het gemeentehuis.’ punten worden uitgewisseld en waar het gezellig is.’

In Vlissingen breidde raadslid Sjef van Wijnen het ledenbe- Op 26 oktober organiseert de PvdA-Zeeland een dag stand flink uit. Het betrekken van mensen bij de PvdA heeft met workshops waarin ook ledenwerving tijdens de voor hem een reden die verder reikt dan het partijbelang. campagne uitvoerig aan bod komt. Wil je hier meer over ‘Slechts een klein percentage van de bevolking is lid van weten? Neem dan contact op met Ralph van Hertum via een politieke partij. Dat is in mijn ogen niet democratisch, [email protected].

28 rood oktober 2013 00.000 PvdA naar de 100.000 PvdA naar de 1 Werf een lid en ontvang een boek Help ons mee te strijden voor een sterker en socialer Nederland door je partner, vrienden, familie, collega's en buren lid te maken. Als dank krijg je een boek thuisgestuurd.

Je kunt kiezen uit de volgende boeken: Politicus uit hartstocht. Biografie van Pieter Jelles Troelstra – Piet Hagen Politiek voor de leek – Vertrouwen is goed maar begrijpen is beter – Binden – Job Cohen

Tien leden aangemeld? Laat het ons weten via [email protected] en dan komt Hans Spekman persoonlijk bij jou een heerlijke appeltaart brengen! Een nieuwe lid kun je aanmelden op www.pvda.nl/partij/werf- eenlid of via onderstaande antwoordkaart: Partij van de Arbeid Zeeuwse ledenwerfkampioen Antwoordnummer 3989 1000 PA Amsterdam ! JA, ik breng een nieuw lid aan en ontvang graag het boek:

Gegevens nieuw lid:

Naam Ik machtig de PvdA tot wederopzegging het volgende Adres contributie­bedrag per maand af te schrijven Postcode Woonplaats Plaats Geboortedatum Datum Telefoon Handtekening E-mail Rekeningnummer

Gegevens lid:

ntwoordkaart Naam Woonplaats Postcode Relatienummer 1022 A oktober 2013oktober rood R 29ood rode loper

Van kinds af aan ligt Marga Kieff ers (54) hart bij de PvdA. Sinds drie jaar De Rode Loper wordt uitgerold voor PvdA’ers die normaal zet ze zich in Vlagtwedde als vrij- gesproken achter de schermen weken. Deze keer rollen williger in voor de partij, omdat ze we de loper uit voor Marga Kieff er, penningmeester en vindt dat de PvdA een van de weinige campagnecoördinator voor de PvdA in Vlagtwedde. partijen is die nog iets doet voor de Tekst Laura Overdorp Foto De Beeldredaktie ‘gewone man’.

KANDIDAAT Als vrijwilliger werft Marga Kieff er leden en samen met scholieren uit haar regio nam ze het initiatief om een politiek jongerencafé op te richten. Inmiddels heeft ze zich kandidaat gesteld voor de gemeenteraadsverkiezingen van maart. Ze probeert de PvdA binnen haar gemeente zichtbaar en bereikbaar te maken door het contact met inwoners op te zoeken. Zo hoopt ze stemmers te betrekken bij de verkiezingen.

KOKEN Naast haar werk voor de PvdA staat Marga graag in de keuken. Het liefst kookt ze voor grote groepen. Haar interesse voor koken is ontstaan toen ze nog voor een zorginstelling werkte en de kok kant-en-klaarmaaltijden moest gaan serveren. Om het werk interessant te houden besloten ze samen feestjes en bijeenkomsten van bewoners te gaan cateren. Van het een kwam het ander en inmiddels is koken haar grote passie.

RADIO, MUZIEK EN PUPPY’S Eén keer per maand presenteert Marga Brunchroom op radio Westerwolde. Ze bespreekt met vier gasten de meest uiteenlopende zaken, van politiek, sport en cultuur tot de plannen van de plaatselijke carnavalsvereniging. Daarnaast is ze gek op muziek en haar Sint-Bernard puppy Cuby. De één- jarige, tachtig kilo wegende ‘puppy’ is vernoemd naar de blueslegende uit Drenthe, Harry ‘Cuby’ Muskee van Cuby and the Blizzards. ‘Gewoon FILOSOFIE Of Marga nu kookt, voor de PvdA op pad is of radio maakt, haar fi losofi e is helder: ‘Niet te lang blijven vergaderen. Gewoon doen. En doen!’ mislukt het, dan doe je het niet weer.’

30 rood oktober 2013 prijsvraag

Van welke politica is dit een jeugdfoto? Ledenblad van de Partij van de Arbeid 1. 10e jaargang • nr 3 • oktober 2013 2. COLOFON 3. Rood is het positief/kritische ledenblad van 4. Mariëtte Hamer de Partij van de Arbeid waarin leden van de partij centraal staan. Leden worden van Stuur uw oplossing voor 1 november naar: harte uitgenodigd te reageren op de inhoud PvdA, redactie Rood, Postbus 1310, 1000 BH van Rood en de redactie van ideeën, sug- Amsterdam of per mail naar [email protected]. gesties of kopij te voorzien. Rood verschijnt Onder de goede antwoorden verloten wij vijf vier maal per jaar en wordt gratis verspreid exemplaren van Wetenschap is ook maar een onder de leden van de PvdA in een oplage mening. Harde feiten bij 25 politieke kwesties van 55.000 exemplaren. Niet-leden kunnen onder redactie van Bas den Hond, Sybe een abonnement aanvragen via de leden- Rispens en Bram Vermeer (2012, Uitgeverij administratie ([email protected] Oostenwind). De oplossing van de prijsvraag of 020-5512155). Rood verschijnt ook in gesproken vorm voor mensen met een lees- uit de vorige Rood: Ronald Plasterk. handicap. Info: Dedicon. www.dedicon.nl

Partij van de Arbeid Herengracht 54 / Postbus 1310 1000 BH Amsterdam uitgesproken 020-5512155 (lokaal tarief) / www.pvda.nl Redactieadres: Postbus 1310, 1000 BH Amsterdam Politieke kwesties [email protected]

Werken bonussen verkeerd beleid in de Redactie: Michiel Reijnen en Jurjen Fedde hand? Helpt rekeningrijden tegen fi les? Wiersma (samenstelling en eindredactie), Niek Benedictus, Jeroen Hellebrekers, Jan Brengen strengere straff en criminaliteit Schuurman Hess omlaag? Politieke partijen hebben hier alle- maal andere meningen over, ondersteund Eindredactie: Roselie Kommers door andere motieven en andere onderzoe- Art direction en vormgeving: ken. In Wetenschap is ook maar een mening Studio Pollmann, Amsterdam proberen de auteurs een verhelderende Medewerkers aan dit nummer: blik te werpen op deze politieke issues, met Hans van Boxtel, Erwin Buter, Anne behulp van wetenschappelijke feiten. Tien Graumans, Maurice de Hond, Tanja wetenschapsjournalisten maken de balans Jadnanansing, Laura Overdorp, Sara Min, op over 25 politieke kwesties. Wat zegt de Diederik Samsom (column), Jan Smit, Hans wetenschap over de eff ectiviteit van een Spekman (column), Johan Vogels, Michiel puntenrijbewijs? Zijn elektrische auto’s echt Zonneveld schoner dan benzineauto’s? De journalisten Fotografi e: De Beeldredaktie, Pieter M. analyseren het wetenschappelijk debat per Dorrenboom (illustratie), Julia Drissen, Tessa stelling duidelijk en bondig, waarna een terwege en de weging die aan factoren en Posthuma de Boer, Stijn Haanschoten oordeel volgt. Om te benadrukken dat de meningen wordt gegeven, is niet altijd even MediaCenter wetenschap geen simpele ja-nee antwoor- goed onderbouwd. Maar het boek blijft ver- Lithografi e en drukwerk: den heeft, gebruiken de schrijvers vijf gra- makelijk. Dat wetenschap droge stof kan zijn, daties: weerlegd, onwaarschijnlijk, onbeslist, is niet terug te zien in de vlot geschreven en Rood verschijnt onder verantwoordelijkheid waarschijnlijk, bewezen. Het resultaat is een boeiende hoofdstukken. van het partijbestuur. genuanceerd beeld waaruit blijkt dat onze Overname van (delen van) artikelen, politieke kwesties niet zwart-wit zijn. Bas den Hond, Sybe Rispens en Bram foto’s of illustraties alleen na uitdrukkelijke De korte hoofdstukken zijn een zegen voor Vermeer Wetenschap is ook maar een toe stemming van de uitgever. de leesbaarheid, maar doen een enkele keer mening. Harde feiten bij 25 politieke kwesties, af aan de kwaliteit. De paar pagina´s die per uitgeverij Oostenwind, € 15, ISBN 978-94- stelling gebruikt worden, geven niet altijd 91481-01-7 ISSN 1574-2733 genoeg ruimte om het gehele debat weer Jeroen Hellebrekers te geven. Sommige factoren blijven ach-

oktober 2013 rood 31 column diederik samsom

Ons verhaal

e dag waarop u deze editie hoogte gestegen. Grote veranderingen het geld voor zorg en sociale zekerheid van Rood van de mat plukt, in de zorg, op de arbeidsmarkt en op de liever wegen en lantaarnpalen aanleggen? is waarschijnlijk zaterdag 19 woningmarkt zijn ingezet. Dat maakt ons Of kiest u voor de partij die in Den Haag oktober. Voor de leden van verhaal aan de Friese en Alphense deuren deze verandering vorm geeft en lokaal drieD Friese PvdA-afdelingen – Leeuwar- er niet gemakkelijker op. Maar we gaan ervoor kan zorgen dat de zorg en sociale den, en De Friese Meren – en het wel vertellen. Omdat de gemeente- voorzieningen beter worden? voor de leden van de afdeling Alphen aan raadsverkiezingen van november 2013 en Ik zou het antwoord wel weten. In de den Rijn is het een bijzondere dag. Het is maart 2014 er alles mee te maken hebben. komende drie weken gaan we deur voor namelijk de dag waarop de laatste fase van Dan staat namelijk de volgende vraag voor deur, plein voor plein, zaal voor zaal ons de campagne voor de herindelingsverkie- de kiezer centraal: welke van de partijen PvdA-verhaal vertellen. Ik wens iedereen zingen van 13 november wordt ingeluid. vertrouwt u het toe om de zorg dichterbij in Leeuwarden, Heerenveen, De Friese Ook voor mij is het een speciale dag. Ik ga mensen te organiseren, in de wijk en in Meren en Alphen aan den Rijn hierbij alle in de komende drie weken de Friese afde- de buurt? Bij wie is de jeugdzorg lokaal succes toe. Maak er iets moois van! lingen en de afdeling Alphen ondersteu- het beste in handen, zodat kwetsbare nen bij hun campagne. Zoveel als ik kan. kinderen beter geholpen worden? En hoe Diederik Samsom Te beginnen met een week onafgebroken zorgen we er op lokaal niveau voor dat in Fryslan en daarna zo veel mogelijk in mensen uit de sociale werkvoorziening zowel Alphen, Leeuwarden, Heerenveen een waardevolle baan krijgen, tussen de als De Friese Meren. Ik kijk er heel erg collega’s bij gewone bedrijven? naar uit. De keuze is helder. Geven de mensen hun Gemakkelijke verkiezingen worden het stem aan partijen die in Den Haag overal waarschijnlijk niet. Daar zijn de tijden ook tegen zijn omdat volgens hen alles bij het niet naar. Hoewel Nederland langzaam oude moet blijven, terwijl we allemaal we- maar zeker uit het economische dal klimt, ten dat aanpassingen noodzakelijk zijn in is de werkloosheid tot onacceptabele deze nieuwe tijd? Of aan partijen die met Nederland Sterker & Socialer

32 rood oktober 2013