JANUARI 2008 | Jaargang 12 | nr. 01

MAANDBLAD VOOR DE BEWONERS VAN DE VLAAMSE RAND

Therapie in de manege VERSCHIJNT NIET IN AUGUSTUS IN NIET VERSCHIJNT | Paarden tillen mensen over hun beperking AFGIFTEKANTOOR: 9240 ZELE – P2A9271 – ZELE 9240 AFGIFTEKANTOOR:

Brusselse werklozen en hun koudwatervrees voor een job in de rand Een toevluchtsoord om te bekomen van relatieproblemen MediRand wil gezondheidszorg in de rand beter maken

FiguranDten Beeldhouwster Hilde

C laessens Van Sumere op zoek naar

F ilip de onbestaande perfectie

FOTO: FOTO: 1 In de politieke crisis van de afgelopen weken/maanden viel het nieuws wat tussen de plooien, maar het voorstel van de Brusselse minister-president Charles Picqué om samen met Vlaanderen en Wallonië een gemeenschappelijk ruimtelijk structuurplan uit te werken, verdient zeker de nodige aandacht.

© vzw ‘de Rand’ TEKST Johan Cuppens | FOTO Karel Tomeï Charles Picqué ziet het groot

p het internationale colloquium ‘economische hinterland’ van Brussel of over de federale overheid maakte om een zicht te ‘De stad van morgen’ dat in novem- een wijde agglomeratie of een grootstedelijk krijgen op de dynamiek van stadsgewesten in ber van vorig jaar werd gehouden, (metropolitain) gebied. ‘We moeten naden- België. In die studie heette het dat het Brus- Oschetste Charles Picqué de contouren van ken over een gemeenschappelijk structuur- sels stadsgewest 62 gemeenten telt in plaats ‘zijn Brussel van morgen’. En het mag dui- plan dat dertig tot vijfendertig gemeenten van 19. De krant La Libre Belgique pakte toen delijk zijn: hij ziet het groot. De Brusselse omvat. Het moet gaan om een partnerschap uit met de kop ‘Volgens KUL telt Brussels Ge- minister-president wil met het Vlaamse en op voet van gelijkheid waarbij iedereen zijn west 62 gemeenten’, daarmee een misleidend het Waalse Gewest rond de tafel gaan zit- voordeel doet’, aldus Picqué die een geïnte- en tendentieus zootje makend van de term ten om een gemeenschappelijk ruimtelijk greerd beleid tussen de gewesten dringend ‘gewest’ die bestuurlijk en geografisch een structuurplan uit te werken voor een gebied nodig acht op het gebied van mobiliteit en heel andere lading dekt. dat 30 tot 35 (of zelfs nog meer) gemeenten ruimtelijke ordening. In Vlaanderen bleef het opvallend stil rond rond Brussel zou omvatten. Voor Picqué, die de studie van de Leuvense geografen en ook naast minister-president ook burgemeester Opvallend stil nu weer na de oproep tot samenwerking door is van Sint-Gillis, reiken tal van problemen Nieuw is dit denkspoor helemaal niet, maar de Brusselse minister-president. Op het ka- verder dan de 19 gemeenten van het Brus- in de context van een te verwachten/onver- binet van de minister-president werd vorig sels Hoofdstedelijk Gewest. Volgens hem mijdelijke staatshervorming, verdient het jaar weliswaar een interne nota gemaakt over kunnen de afspraken rond een structuurplan wel aandacht. Het was alleszins tekenend dat de houding van Vlaanderen tegenover Brus- een win-winsituatie opleveren; een modieus Picqué uitdrukkelijk aanstipte dat ‘voor die sel, maar ze rust voorlopig in de laden. Er toverwoord uit het managementjargon waar- samenwerking geen institutionele hervor- wordt ook gewerkt aan de afbakening van het mee men in feite niets opschiet. mingen nodig zijn’. Sommige ideeën sluiten Vlaams Stedelijk Gebied rond Brussel (VSGB) aan bij de studie Het nieuwe gezicht van het maar daarover lopen intern de meningen nog Partners Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Rand die uiteen (zie ook De voorstad groeit, pag. 31). Op het colloquium stipte Picqué aan dat er de KULeuven vorige zomer in opdracht van een breed debat op gang moet komen over de plaats en rol van Brussel. Hij putte veel inspiratie uit de uiteenzettingen van inter- Charles Picqué voit grand nationaal vermaarde specialisten. Zoals het idee dat Brussel op het gebied van omvang en Lors du colloque international ‘La ville de demain’ qui s’est tenu en novembre de l’année vorm (morfologie) perfect in staat moet zijn dernière, le Ministre-Président bruxellois Charles Picqué a lancé un appel remarqué aux een internationale roeping te combineren Régions flamande et wallonne en vue de l’élaboration commune d’un schéma de structure met een prettige leefomgeving, zowel intern d’aménagement pour un territoire qui comprendrait 30 à 35, voire davantage de commu- als voor de ruime (geografische) omgeving. nes situées autour de Bruxelles. Il doit s’agir d’un partenariat sur pied d’égalité qui profite Vanuit die optiek wil de minister-president à tous, précisait encore Charles Picqué. Il estime qu’il convient de mener d’urgence une Brussel positioneren en aansluiting doen vin- politique intégrée dans le domaine de la mobilité et de l’aménagement du territoire. Le den met de andere gewesten om die rol (nog) Ministre-Président flamand Kris Peeters n’a provisoirement pas encore réagi à l’appel à beter te spelen. une collaboration plus étroite. In dat verband spreekt Picqué over het

2 inhoud januari 2008 | nr. 01

04 Brusselse werklozen 09 Een toevluchtsoord om te en hun koudwatervrees bekomen van relatieproblemen voor een job in de rand Brusselse werklozen zijn niet zo 10 FiguranDten © FC 04 happig om in de rand te gaan werken. Beeldhouwster Hilde Van Sumere (75) Volgens adjunct directeur-generaal uit Beersel maakte zo’n 400 beelden Emile Meert van Actiris, de Brusselse die je niet alleen bij ons maar ook in tegenhanger van onze VDAB, is dat Duitsland, Italië of China tegenkomt. 10 vooral te wijten aan ‘koudwatervrees’. Die internationale erkenning is geen Er bestaat geen traditie dat toeval, want de kunstenares is altijd op Brusselaars buiten hun gewest gaan zoek geweest naar perfectie. werken. Daarnaast kennen ze vaak onvoldoende Nederlands en is 12 Alles wat u altijd al wilde hun scholingsgraad ontoereikend. weten over de Vlaamse rand Vlaams minister van Werk Frank Vandenbroucke en zijn Brusselse collega Benoit Cerexhe sloten een 22 Bruegel. Ziener voor alle tijden overeenkomst om meer Brusselse © FC werklozen aan het werk te krijgen in 26 Domein Drie Fonteinen de rand. in Vilvoorde

08 MediRand wil gezondheidszorg 29 Paarden tillen mensen in de rand beter maken over hun beperking In de rand bestaan al geruime tijd huisartsenkringen die binnen een klein gebied of enkele gemeenten actief zijn. De nieuwe vzw MediRand fungeert en ook nog … als koepel van die afzonderlijke 06 Van Asse tot Zaventem huisartsenkringen. MediRand 24 Zonder Omwegen vertegenwoordigt zo’n 400 huisartsen 25 Van huizen en tuinen en wil door meer samenwerking en 28 RestauranDt dialoog de gezondheidszorg in de rand 30 Tussen hemel en aarde © FC 29 helpen verbeteren. 32 Gemengde Gevoelens

Floris’ kijk op de leuke kant van de rand

‘Bijna een vijfde volwassenen heeft depressie’

colofon RandKrant verschijnt maandelijks op 176.000 exemplaren ten behoeve van de bewoners van de Vlaamse rand rond Brussel en is een uitgave van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant | Realisatie vzw ‘de Rand’ | Hoofdredactie Henry Coenjaarts | Eindredactie en coördinatie Marjan Van Hecke | Vormgeving Jansen & ­Janssen, Gent | ­FotografieFilip Claessens en Kris Mouchaers | Illustratie Floris De Smedt | Druk A. De Cuyper-Robberecht, Zele | Redactieadres Witherendreef 1, 3090 ­Jezus-eik/Overijse, tel 02-767 57 89, fax 02-767 57 86, e-mail [email protected], website www.derand.be | Verantwoordelijke uitgever Jan de Bock, Ministerie van de Vlaamse ­Gemeenschap, ­Boudewijnlaan 30, 1000 Brussel | Randuit Agenda wordt gerealiseerd met de financiële steun van de provincie Vlaams-Brabant en de Vlaamse­Gemeenschap.

3 Emile Meert

Brusselse werklozen en hun koudwatervrees voor een job in de rand

Het Brussels Gewest telde eind oktober vorig jaar 95.530 werklozen, samen met de bedrijven en de werkzoekenden waarvan 2/3 maximum lager secundair onderwijs volgden. Eigenlijk zgn. ‘jobdates’. In uitvoering van de vermelde overeenkomst houden zich momenteel vier dus de gedroomde arbeidsreserve voor de luchthavenregio, die meer Actiris-consulenten specifiek bezig met het toeleiden van de Brusselse werkzoekenden dan ooit schreeuwt om arbeidskrachten. Het aantal openstaande naar een job in de Vlaamse rand. vacatures in de regio Zaventem-Vilvoorde was op datzelfde ogenblik Te hoge jobvereisten immers opgelopen tot 2.200 en in heel Halle-Vilvoorde tot circa 10.000. De Brusselse werkloosheid is een complexe zaak. Het groot aantal Brusselse werklozen Vlaanderen en Brussel intensifieerden daarom de afgelopen maanden is volgens adjunct-directeur-generaal Emile de samenwerking om meer Brusselse werklozen een job te bezorgen in Meert van Actiris het gevolg van de grote dis- crepantie tussen de jobvereisten in het Brus- de rand. selse – ‘meer dan de helft van de mensen die hier werken hebben een diploma hoger on- TEKST Luc Vanheerentals | FOTO’S Filip Claessens derwijs’ – en het profiel van de werkzoeken- den – ‘twee op drie hebben slechts een diplo- ma lager middelbaar onderwijs’. ‘Vooral de n uitvoering van een overeenkomst lega Benoit Cerexhe vorig voorjaar een over- jeugdwerkloosheid is hoog. Het gaat in veel tussen de drie gewesten wisselen de eenkomst voor een meer actieve arbeidsbe- gevallen om allochtone jongeren die vaak arbeidsbemiddelingsdiensten vdab, middeling die op 1 juli l.l. van start ging. worden gediscrimineerd bij een sollicitatie’, het Waalse Forem en het Brusselse De VDAB van Halle-Vilvoorde engageerde aldus Meert. In totaal is 26 procent van alle Actiris (toen nog BGDA) sinds juni zich in het kader van deze overeenkomst om Brusselse werkzoekenden van vreemde ori- 2006 de moeilijk in te vullen vacatures uit. op jaarbasis 1000 geselecteerde jobs aan te gine. Ook de taalkennis vormt een probleem. InI september vorig jaar kwamen de VDAB en bieden voor Brusselse werkzoekenden, waar- Amper 5 procent van de werklozen kent Actiris overeen samen drie Nederlandstalige bij men zich voorlopig beperkt tot knelpunt- Nederlands, terwijl voor 45 procent van de werkwinkels op te richten in het Brussels Ge- beroepen zoals laders-lossers, schoonmakers, vacatures kennis van een tweede taal wordt west, waarvan er momenteel al twee operati- magazijniers en horecapersoneel. De VDAB gevraagd. Meert wijst er ook op dat Actiris oneel zijn. Omdat dit onvoldoende bleek om neemt contact op met de bedrijven voor de te weinig middelen heeft om werklozen te Brusselse werklozen in de rand aan het werk nodige informatie en Actiris selecteert per begeleiden. ‘Wij hebben 1 consulent voor te krijgen, sloten Vlaams minister van Werk vacature gemiddeld 6 geschikte werkzoeken- 348 werkzoekenden, tegenover de VDAB 1 Frank Vandenbroucke en zijn Brusselse col- den. Beide diensten organiseren vervolgens voor 150.’

4 van het Vlaamse START-plan (Strategisch een gedetailleerd monitoringsinstrument in ­Actieplan voor de Reconversie en Tewerk- het vooruitzicht om de resultaten van de ver- stelling voor de luchthavenregio). Daarvan schillende tewerkstellingsinitiatieven op de zijn er thans al 10 operationeel waarvan voet te volgen. eentje vanuit Brussel-Noord (lijn 272). Op weekdagen maken momenteel gemiddeld Nefaste gevolgen 1.975 reizigers gebruik van deze lijn. Er is voor regionalisering echter meer nodig. ‘Wat Brussel betreft zijn Ook VOKA-Kamer Halle-Vilvoorde heeft we nog maar in een beginstadium. Er zijn al plannen voor de toekomst. ‘We zijn al een contacten met de MIVB om te zien of er geen drietal jaren vragende partij voor een actief oplossingen gevonden kunnen worden’, al- beleid om Brusselse werkzoekenden naar dus Meert. Ook Katia Grosemans van de jobs in de rand te leiden en zijn dan ook blij VDAB Halle-Vilvoorde stelt dat haar orga- met het akkoord tussen Vandenbroucke en nisatie bezig is de knelpunten inzake mo- Cerexhe. VOKA heeft vorig najaar in Zaven- biliteit in kaart te brengen om deze voor te tem samen met de lokale werkwinkel een leggen aan De Lijn en de NMBS. Paul Hegge, grote jobbeurs georganiseerd waar 90 bedrij- directeur van VOKA-Kamer van Koophandel ven meer dan 1.500 openstaande jobs aan- Halle-Vilvoorde, wil dat ook bedrijven initi- boden. De resultaten daarvan zijn nog niet Katia Grosemans atieven nemen op vlak van gemeenschappe- bekend. In maart willen we in samenwerking lijk vervoer. met VOKA-Brussel een grote jobbeurs or- Om het probleem van de lagere scholing ganiseren op de luchthaven van Zaventem aan te pakken worden er diverse initiatieven en we gaan hiervoor vooral in het Brusselse Dat Brusselse werkzoekenden niet zo happig genomen. Zo organiseert de VDAB opleidin- campagne voeren’, aldus directeur Paul Heg- zijn om in de Vlaamse rand te gaan werken, gen in Brussel voor beroepen zoals vracht- ge. Om meer Brusselse werkzoekenden naar is volgens Meert vooreerst het gevolg van wagenchauffeur, bouw, taxichauffeur … Er de rand te krijgen moet er volgens Hegge ‘koudwatervrees’. ‘Er bestaat geen traditie worden ook nieuwe opleidingen gepland overigens ook opgetreden worden tegen het dat Brusselaars buiten hun gewest gaan wer- voor beroepen waarvoor in de rand te weinig zwartwerk in de hoofdstad. ken. Daarnaast is er het feit dat ze vaak on- kandidaten zijn. Zo worden Brusselse werk- Volgens vakbondsman Hendrik Ver- voldoende Nederlands kennen. Bovenop de zoekende chauffeurs gescreend die mits een meersch van BBTK bewijst dit dossier ook hoe ontoereikende scholingsgraad stelt ook de korte opleiding voor vrachtwagenchauffeur nefast de regionalisering kan zijn voor het mobiliteit een probleem’, stipt Meert nog aan. in aanmerking kunnen komen voor een job. voeren van een efficiënt arbeidsmarktbeleid. Vakbondssecretaris Hendrik Vermeersch En voor een aantal werkzoekenden die een ‘De opdeling VDAB-Actiris en de moeizame (BBTK) gelooft niet dat de inhoud en verlo- opleiding volgden bij Bruxelles Formation totstandkoming van samenwerking tussen ning van de jobs in de rand een rol spelen in wordt in de rand gezocht naar stageplaatsen. beide organisaties bewijst ten overvloede dat de geringe interesse van Brusselse werkzoe- Alhoewel er nog weinig cijfers bekend zijn dit een slechte zaak was. Een verdere opde- kenden. ‘Ik denk wel dat te weinig bedrijven over het resultaat dat deze acties de afgelo- ling van het tewerkstellingsbeleid zou de si- in de rand een tweetalige cultuur hebben om pen maanden hebben opgeleverd, staan de tuatie alleen nog maar verergeren. Het zal in deze Brusselse werkzoekenden op te vangen. betrokken instanties tot nog toe positief ten de toekomst zijn zoals met de vliegtuigen die Ook het openbaar vervoer tussen de hoofd- aanzien van de gang van zaken. ‘Bij deze over Vlaanderen, Brussel en Wallonië vlie- stad en de luchthavenregio is niet goed’, vindt nieuwe samenwerking is het nog een beetje gen en hierbij drie verschillende geluidsnor- Vermeersch. aftasten om alles beter te stroomlijnen, maar men moeten respecteren. Het behoud van het is duidelijk dat dit zijn vruchten begint de Europese DHL-hub in Zaventem had voor Aangepaste opleidingen af te werpen’, aldus Emile Meert. Ook Katia vele Brusselse werkzoekenden een oplos- en beter vervoer Grosemans is heel tevreden met de opkomst sing kunnen zijn, maar drie jaar geleden toen Zowel de VDAB als Actiris leveren inspannin- tot dusver van de Brusselse werkzoekenden hierover beslist moest worden, hadden de gen om iets te doen aan het taalprobleem. Zo op de jobdates. Tegen juni van dit jaar stelt politieke partijen alleen oog voor de noden voerde Actiris taalcheques in voor werklozen Vlaams minister van Werk Vandenbroucke van hun eigen regio’, aldus Vermeersch. jonger dan 30 waarmee die een taalopleiding kunnen volgen in het Nederlands, Frans, Duits of Engels die voorbereidt op het voeren van een sollicitatiegesprek of op het afleggen Jobs in the Vlaamse rand fail van een taalexamen. Naast een aanbod van taalopleidingen op de werkvloer in bedrij- to tempt Brussels unemployed ven in de rand, organiseert de VDAB taalop- leidingen om de professionele inschakeling Finding jobs in the Vlaamse rand for unemployed people living in Brussels is the theme of van Brusselse werkzoekenden te bevorderen. a campaign the Flemish and Brussels authorities have been stepping up in recent months. Het gaat hierbij om cursussen zoals tech- ‘Citizens of Brussels are not accustomed to working outside their own district. And their nisch Nederlands Horeca en dergelijke. ‘Wij Dutch is often not good enough. Apart from the question of low educational qualifica- proberen de werkgevers in de rand er ook tions, mobility also presents a problem’, says Emile Meert from the Brussels employment toe aan te zetten niet méér taaleisen te stellen service Actiris. Both the Flemish Service for Vocational Training and Employment and Acti- dan de job vereist’, aldus Emile Meert. ris are now trying to address the language and low skills issues by organising various types Wat de mobiliteit betreft plant De Lijn of training programmes. A few new bus routes from Brussels to the airport district should Vlaams-Brabant tegen 2009 liefst 13 nieuwe help to improve mobility. lijnen naar de luchthavenregio in het kader

5 Grimbergen Merchtem Meise Vilvoorde

Asse Machelen

Wemmel Zaventem

Dilbeek Kraainem Wezembeek-Oppem Tervuren Drogenbos Sint-Pieters- Leeuw Linkebeek Overijse Hoeilaart Van tot Beersel Asse Zaventem Sint-Genesius-Rode NIEUWS UIT DE GEMEENTEN

RandKrant op cd Café Combinne doet het goed

Voor mensen met een leeshandicap is RandKrant vanaf dit nummer gratis beschikbaar op cd. Geïnteresseerden kunnen contact opnemen met de vzw Progebraille-Helen Keller (tel. 02- 466 94 40) of met de redactie van RandKrant.

Twee nieuwe start-buslijnen

zaventem Vervoermaatschappij De Lijn introduceerde eind vorig jaar één nieuwe en twee vernieuwde START-buslijnen. START staat voor het Strategisch Actieplan voor Re- conversie en Tewerkstelling dat onder meer de bereikbaarheid van de luchthavenregio © PDS moet verbeteren. De nieuwe lijn 659 doet het metrostation Roodebeek, de bedrijvenzo- SINT-GENESIUS-RODE – LINKEBEEK strijkt Café Combinne sinds kort ook neer in nes Zaventem Noord en Corporate Village Het multiculturele praatcafé Café Combinne Sint-Genesius-Rode en Linkebeek. In Rode en Zaventem Luchthaven en Cargo aan. De van het sociaal-cultureel vormingscentrum kun je elke woensdagavond van 19.30 u. tot vernieuwde lijn 272 fase 1 rijdt van Bonhei- Arch’educ breidt wegens groot succes verder 22.00 u. terecht in de petanqueclub aan de den over Keerbergen, Haacht en Cargo naar uit. ‘Café Combinne biedt Nederlands- en Kwadeplas. In Linkebeek is er elke dinsdag- ­Zaventem Luchthaven. Lijn 272 fase 2 ver- anderstaligen de kans om met elkaar in con- avond een bijeenkomst in het café van ge- trekt in Brussel en gaat via Schaarbeek, Evere tact te komen. De anderstaligen kunnen zo meenschapscentrum de Moelie. Wie er niet en Keiberg naar de luchthaven. De voorbije op een informele manier Nederlands leren, bij kan zijn, kan sinds kort ook terecht op de jaren werden al tien START-buslijnen inge- terwijl de Nederlandstaligen iets opsteken website www.cafecombinne.be. Zo krijgen legd vanuit de Vlaamse rand naar de lucht- van andere culturen’, legt Kurt Jacobs van Nederlands- en anderstaligen in de rand nu havenregio. Ze worden dagelijks door meer Arch’educ uit. ‘Het concept slaat blijkbaar aan ook via het internet de kans om met elkaar dan 14.000 mensen gebruikt. en daarom proberen we er zoveel mogelijk te praten. TD gemeenten in de rand mee te bereiken.’ Zo TD

Opgeruimd staat netjes

MERCHTEM In Merchtem ruimen tien- heeft. De gemeente stelt gratis vuilniszakken tallen vrijwilligers één keer per maand hun ter beschikking en zorgt ook voor een ver- eigen straat op. Ze hopen op die manier hun zekering voor de vrijwilligers die opruimen. gemeente wat netter te maken en tegelijk de We krijgen ook de medewerking van heel inwoners te sensibiliseren rond zwerfvuil. wat scholen in Merchtem. Dankzij onze actie ‘Alles begon vijf jaar geleden, toen we een gro- wordt een flink deel van Merchtem één keer te eenmalige zwerfvuilactie organiseerden. per maand grondig opgeruimd. Hoe meer Iedereen was toen erg enthousiast over het mensen er meedoen, hoe properder onze ge- resultaat en dus hebben we besloten om door meente wordt!’ te gaan’, vertelt Diane Van den Wijngaer­de, TD die met het initiatief startte. ‘Iedere vrijwil- Voor meer info over de maandelijkse liger neemt één keer per maand zijn straat opruimactie in Merchtem, kun je terecht bij onder handen. Langere straten worden zo Diane Van den Wijngaerde op het nummer © FC opgedeeld dat iedereen maximaal 1 uur werk 052-37 20 38 of via e-mail: [email protected].

6 Wegwijs in Watersite

VILVOORDE Het infopunt van Vlaamse Afvalstoffenmaatschap- het Vilvoordse stadsvernieu- pij OVAM is intussen gestart met wingsproject Watersite heeft een de sanering van de grond van het driedimensionale voorstelling terrein van het vroegere kachel- ontwikkeld om geïnteresseerden bedrijf Peeters-Buelens. Daarna wegwijs te maken in de plannen begint Aquafin met de volgende die voor dit gebied werden uitge- fase van de Zennecollector tussen tekend. ‘Je kunt aan de hand van de Trawoolstraat en de Haven- computerbeelden de hele project- straat, waardoor het afvalwater © KM zone vanuit een helikopterzicht van 50.000 mensen niet langer bekijken’, vertelt projectmanager meer rechtstreeks in de Zenne te- Rik Platteau. ‘Maar je kunt ook een rechtkomt.  Oud Nieuws virtuele wandeling maken door TD het KanaalPark, of de ontwerpen vanuit verschillende standpunten Het infopunt over het Watersite- De paretters van Beersel bekijken.’ Voor alle duidelijkheid project vind je in de Vuurkruisenlaan 1 krijgen de bezoekers van het info­ in Vilvoorde, tel. 02-251 61 46. punt ook een brochure met alle Het infopunt is elke werkdag open Beersel is bekend om zijn waterkasteel, om zijn Brusselse informatie over het project. De van 10.00 tot 12.00 u. kaas en om zijn paretters. Voor de spotnaam paretters ­bestaan uiteenlopende verklaringen.

Palliatieve zorg Constant Theys uit Sint-Genesius-Rode schreef - daar over: ‘Aanverwant met de landbouw bloeit in Beersel de kan niet zonder vrijwilligers handel in boter en kaas. De zelfgewonnen of opgekochte boter wordt er gemengd en toebereid, vooral voor de WEMMEL Topaz, het dagcen- en geld voor de palliatieve zorg- Brusselse markten. Bij de folkloristen hebben de Beerse- trum voor palliatieve zorg in centra. De boodschap viel alvast laars verschillende spotnamen, zoals Keesboeren, omdat Wemmel dat dit jaar 10 jaar be- niet in dovemansoren bij de pro- ze op grote schaal de vermaarde Brusselse zachte kaas staat, is op zoek naar vrijwilligers. vincie Vlaams-Brabant. ‘We heb- vervaardigen, of nog Boterstoters, omdat ze veel boter op ‘Onze vrijwilligers zijn de steunpi- ben besloten Topaz een subsidie de Brusselsche markten leveren.’ Isidoor Teirlinck die een laar van onze palliatieve zorg, zon- toe te kennen van 50.000 euro. We geschiedenis schreef van het dorp, noemt die van Beer- der hen redden we het niet’, zegt vinden dit een erg waardevol initi- sel parettersen, d.i. boterbereiders, boterverkopers. Het Wim Distelmans, diensthoofd van atief dat financiële steun verdient. woord paretter werd daarbij in verband gebracht met het Topaz. ‘Beroepservaring hoeven Het gaat niet om een structurele Franse werkwoord apprêter, klaarmaken voor verder ge- de vrijwilligers niet te hebben. We subsidie, maar vooral om een sig- bruik, of nog het Franse baratter, d.i. boter karnen. zijn op zoek naar mensen met vol- naal naar de Vlaamse overheid dat De oorspronkelijke betekenis van paretter heeft echter doende emotionele draagkracht het tijd wordt dat ze haar verant- niets met boterverwerker te maken. Paret, uitgespro- en humor, die zich minstens vier woordelijkheid in deze materie ken parret (met de klemtoon op ret) is verwant met ons uur per week kunnen vrijmaken.’ neemt’, zegt Karin Jiroflee, gede- woordje pret, plezier, en prat ‘prat gaan op’ en daaruit De opleiding voor nieuwe kandi- puteerde voor gezondheid. prettemaker, parettemaker in de betekenis van pron- daat-vrijwilligers start op 18 janu- TD ker en met praten, babbelen, op zijn beurt verwant met ari. Tijdens het verjaardagsfeestje part, zoals in de uitdrukking ‘iets dat je parten speelt’, in ter gelegenheid van 10 jaar Topaz Wie als vrijwilliger aan de slag wil bij moeilijkheden brengt, hindert. Verder ‘paretten hebben’, in november l.l., hield diensthoofd Topaz in Wemmel, kan zich melden kuren hebben en ‘perrewetten maken’, kromme sprongen Wim Distelmans nog maar eens via e-mail: [email protected] of maken, zich belachelijk gedragen. Een parette(n)maker een pleidooi voor meer aandacht via telefoon 02-456 82 02. is dan een opschepper, een windmaker, iemand die zich beter waant. In West-Brabant en het aangrenzende Oost- Vlaanderen kennen we bovendien ook de uitdrukking Milieuprijs voor ‘wat voor een fier prét, predde is dat’, wat voor een op- schepperige, gemene vrouw is dat? Leeuwse fietsagenten Spotnamen voor de inwoners van gemeenten kunnen in het algemeen worden teruggebracht tot het misprij- SINT-PIETERS-LEEUW De naar de Leeuwse politie omdat zende scheldwoord ‘boeren’ dat door een naburig dorp politie van Sint-Pieters-Leeuw is die als overheidsdienst het goede wordt gebruikt omdat de mensen zich daar verheven voor haar inspanningen voor het voorbeeld geeft aan de bevolking. voelen boven de dorpelingen van elders, en ‘heren’, het milieu beloond met de Move for ‘De Leeuwse politieagenten gaan voor de handliggende antwoord van de ‘boeren’ op het Climate-award. Move for Climate zo vaak mogelijk met de fiets de aanstellerige gedrag van hun verwaande buren. is een project dat bedrijven in de baan op’, legt korpschef Marc Cris- De Beerselenaars wonen tussen de bezembinders van kijker wil zetten die zich inspan- pel uit. ‘Voor ons is de prijs een er- Sint-Genesius-Rode, de bosuilen van Dworp, de aardslok- nen voor een milieuvriendelijke kenning voor het werk dat we de kers van Buizingen en de melkboeren van Drogenbos. mobiliteit. De bedrijven in kwes- voorbije jaren leverden op het vlak Niet te verwonderen dus dat die aan de Beerselaars ‘met tie proberen efficiënt om te gaan van milieubewustzijn en we willen hun ‘sjieke’ heren in het waterkasteel’ de spotnaam paret- met energie en brandstof en zo ook in de toekomst ons steentje ters, opscheppers, grootdoeners gaven. de CO₂-uitstoot te verminderen. blijven bijdragen.’ De Move for Climate-award ging TD Jaak Ockeley

7 In de rand bestaan al geruime tijd huisartsenkringen die binnen een relatief klein gebied of enkele gemeenten actief zijn. De nieuwe vzw MediRand wil vanaf nu als koepelorganisatie fungeren voor die afzonderlijke huisartsenkringen. MediRand wil door meer samenwerking en dialoog de gezondheidszorg in de rand helpen verbeteren.

TEKST Marleen Teugels | FOTO Artsenkrant

MediRand wil gezondheidszorg in de rand beter maken

e vzw MediRand is alvast repre- in zijn persoonlijke zorgvragen ondersteu- MediRand. Zo wordt er onder meer concreet sentatief voor heel de rand. De nen, wat in een zienhuis doorgaans niet het gestreefd naar rechstreeks overleg met de huisartsenkringen die het initiatief geval is. Alleen op die manier kunnen we Brusselse ziekenhuizen om de belangen van Dsteunen, zijn HANRO (Vilvoorde en omstre- een kwalitatief hoogstaande en betaalbare de bewoners van de rand die daar worden ken), ZHORG (Zaventem en deelgemeenten), gezondheidszorg blijven garanderen in de opgenomen, beter te behartigen. En daarbij Artsenkring Halle en omgeving, HAK Pajot- rand. MediRand richt zich daarbij overigens gaat het niet alleen over de kwaliteit van de tenland, Huisartsenkring Tervuren, MEDI- niet uitsluitend op de huisartsen. We sleute- zorg, maar ook over het respect voor de taal WOK (Kraainem en Wezembeek-Oppem) en len ook aan een betere samenwerking tussen van de patiënt als belangrijk zorgelement. HAHO (Hoeilaart en Overijse). Samen verte- MediRand beschouwt zich uiteraard als genwoordigen ze ruim 400 huisartsen. ‘Op het vlak van bevoorrechte gesprekspartner van Zorgnet in Brussel, de organisatie die in de hoofdstad Eerstelijnsgezondheidszorg gezondheidszorg is de rand alle Nederlandstalige zorgverstrekkers in primeert moeilijk te vergelijken met kaart brengt. Sinds begin januari is er trou- Volgens dr. Jean-Paul Pierreux, de voorzitter wens een databank operationeel met alle van MediRand, is de rand op het vlak van ge- de rest van Vlaanderen’ mogelijke gegevens over de Nederlandsspre- zondheidszorg moeilijk te vergelijken met de kende eerstelijnszorgverleners in Brussel. rest van Vlaanderen en dat heeft veel te ma- de verschillende partners in de eerstelijnsge- Deze databank kan worden geraadpleegd op ken met de nabijheid van Brussel waar dui- zondheidszorg in de regio, zoals verpleeg- de website www.zorgzoeker.be en via het tele- delijk een andere gezondheidsaanpak geldt. kundigen en kinesisten.’ foonnummer 1700 van de Vlaamse infolijn. Hij geeft een voorbeeld: ‘Veel inwoners van In de rand wil MediRand gaan fungeren als de rand zoeken geneeskundige zorg in Brus- Overleg komt iedereen ten goede overlegplatform en bevoorrechte gespreks- sel. Als huisartsen in de rand zijn wij niet Veel van wat er in het verleden is fout gelopen partner tussen de gezondheidszorgers ener- gewonnen voor het Brusselse gezondheids- in de gezondheidszorg heeft te maken met zijds en de overheid en andere organisaties model waarin het ziekenhuis centraal staat. belangenconflicten en een uiteenlopende op het vlak van de gezondheidszorg ander- Meer dan 30 procent van de Brusselaars heeft visie op de juiste aanpak. MediRand heeft de zijds. MediRand vraagt dan ook een erken- geen eigen huisarts en zoekt rechtstreeks ambitie om hiermee komaf te maken. De or- ning als overlegpartner en wil op elk niveau hulp in het ziekenhuis voor om het even ganisatie wil tot een betere samenwerking ko- betrokken worden bij het gezonheidsbeleid welke aandoening. Wij zien meer heil in een men tussen iedereen in de rand en in Brussel in de rand. Daarover en over de financie- gezondheidszorgmodel met de huisarts als die bezig is met gezondheidszorg, ‘uitgaande ring van de organisatie worden momenteel spilfiguur. Als de eerstelijnsgezondheidszorg van ieders eigenheid maar met het oog op de gesprekken gevoerd met Vlaams minister via MediRand beter wordt georganiseerd, vele gemeenschappelijke problemen en vra- Frank Vandenbroucke die bevoegd is voor de kunnen we de patiënt ook doeltreffender gen’, luidt het in de doelstellingen van de vzw rand.

8 Het voormalige klooster in de Oppemstraat in Wolvertem heet tegenwoordig Huize Vivo. Mensen met relatieproblemen kunnen er voor een tijdje een kamer of studio huren. ‘Onze bedoeling is het gemoed van onze huurders tot rust te brengen’, zegt initiatiefneemster Christine Vancouillie. RandKrant vroeg haar om meer uitleg.

TEKST Tina Deneyer | FOTO Kris Mouchaers Christine Vancouillie Huize Vivo in Wolvertem Uniek toevluchtsoord om te bekomen van relatieproblemen

e zijn zowat drie jaar geleden ge- met dit huis te beginnen.’ Huize Vivo telt 15 in- maar voor anderen niet. Er gebeuren hier start met Huize Vivo en al van bij gerichte kamers en studio’s met een eigen bad- soms verrassende dingen. Een tijdje geleden het begin bleek ons concept een kamer. Voor een kamer betaal je maandelijks bemiddelde ik bij de scheiding van een kop- succes.W We moeten vaak mensen weigeren 310 euro, kosten inbegrepen. Een studio kost pel. Een belangrijk onderdeel van zo’n bemid- omdat we volgeboekt zijn’, legt psychothe- 420 euro per maand. ‘Mensen kunnen hier deling is om mensen opnieuw met mekaar te rapeute Christine Vancouillie uit. ‘Mensen minstens drie maanden en maximaal één jaar laten praten en vooral naar elkaar te leren met relatieproblemen kunnen bij ons een verblijven. In Huize Vivo zijn ook een aantal luisteren. Die bemiddeling is uitgedraaid op kamer of een studio huren tegen democrati- gemeenschappelijke ruimten zoals een keuken een hernieuwde relatie tussen de twee part- sche prijzen. Wij bieden hen rust, privacy en en een salon. Op die manier kan wie dat wil in ners, omdat bleek dat het water eigenlijk niet geborgenheid. Wie dat wil, kan ook profes- sionele therapeutische begeleiding krijgen. ‘We willen mensen helpen om de juiste beslissing Omdat veel van onze klanten verwikkeld te nemen in verband met hun relatie’ zijn in een echtscheiding, bieden we ook ju- ridisch advies aan. De meesten blijven hier contact komen met andere bewoners. Elke zo diep was als ze allebei dachten. Soms loopt enkele maanden; iedereen beslist voor zich- maand breng ik iedereen samen, drinken we het heel anders. In bepaalde gevallen is het zelf wanneer hij of zij hier vertrekt. Huize een glas en wordt er gepraat. Onze bewoners van bij het begin duidelijk dat een relatie echt Vivo is immers geen instelling of vluchthuis. hebben veel steun aan elkaar. Hun leeftijd vari- niet meer werkt en dan proberen we samen We weigeren in ieder geval mensen met een eert van 30 tot bijna 70 jaar, maar ze zitten uit- naar een oplossing te zoeken. Voor bepaalde psychiatrische achtergrond en ook alcohol-, eindelijk allemaal in hetzelfde schuitje. Spijtig mensen is een breuk de enige uitkomst, maar medicatie- en drugverslaafden.’ genoeg rust er nog altijd een soort taboe op re- voor anderen kan dat een andere relatievorm latieproblemen en echtscheidingen. In Huize zijn. Uiteindelijk zijn er evenveel relatievor- Steun Vivo is daar geen sprake van en dat waarderen men als er relaties zijn. Iedereen moet voor ‘Het concept van Huize Vivo is uniek in ons de mensen’, aldus Christine ­Vancouillie. zichzelf uitmaken wat voor hem of haar het land’, vertelt Christine Vancouillie. ‘Het ver- beste werkt. Onze taak is mensen daarbij te trekt ook vanuit mijn eigen verhaal. Ik heb zelf Verrassend helpen en dat lukt ons tot nu toe aardig’, be- een scheiding achter de rug die gepaard ging ‘Onze bedoeling is uiteindelijk om de mensen sluit Christine V­ancouillie. met heel wat emotionele pijn. Als de relatie de kans te geven tot zichzelf te komen en hun met je partner niet meer werkt, wil je eigen- leven opnieuw in handen te nemen. We zijn Info lijk weg om letterlijk en figuurlijk wat afstand zeker geen ‘heart break hotel’ of ‘echtschei- Meer informatie over Huize Vivo te kunnen nemen. Dat is niet gemakkelijk als dingshotel’. We willen mensen helpen om de vind je op www.huizevivo.be of je samenwoont en kinderen hebt. Toen ik dat juiste beslissing te nemen in verband met hun bij Christine Vancouillie op het allemaal zelf meemaakte, is de idee gerijpt om relatie. Voor sommigen is dat een scheiding telefoonnummer 0475-72 85 62.

9 FIGURANDTEN

Beeldhouwster Hilde Van Sumere op zoek naar de onbestaande perfectie

De abstract-geometrische beelden van Hilde Van Sumere (75) uit zoals de Vredespoort zich zo fantastisch lenen Beersel staan niet alleen in België, je komt ze ook tegen in Duitsland, om op een rotonde te pronken. ‘Het gemeen- tebestuur van Beersel vroeg me een beeld te Italië, China … Die internationale erkenning is geen toeval, want de ontwerpen voor op een van de rotondes en wilde weten of ik een voorkeur had voor de kunstenares is altijd op zoek geweest naar perfectie. Haar oeuvre telt plaats waar het zou komen. Dus heb ik een meer dan 400 beelden, een titanenwerk, vooral omdat ze het als vrouw plek zo dicht mogelijk bij mijn huis gevraagd, om het zelf nog vaak te kunnen zien. Elke aanvankelijk niet gemakkelijk had bij haar keuze om kunstenaar te keer als ik er passeer, loop ik eromheen om te kijken of het nog goed is; of de verhoudin- worden. gen nog kloppen.’ Tot nu heeft het beeld haar nooit teleurgesteld! TEKST Ines Minten | FOTO Filip Claessens Op zoek naar perfectie oor een jong meisje was het kwam ze terecht in het atelier van Jacques Menselijke of dierlijke vormen, bomen kort na de tweede wereld- Moeschal, die haar in contact bracht met of planten zul je in het werk van Hilde Van oorlog geen voor de hand lig- steen en beeldhouwen. ‘Eerst wou ik alleen Sumere niet terugvinden. ‘Figuratieve vor- gende zaak om de artistieke maar wat boetseren, zonder de pretentie dat men hebben me nooit geïnteresseerd.’ Ze toer op te gaan. Hilde Van ik ooit grote beelden zou maken. Helaas is kiest voor abstracte, geometrische beelden. Sumere – ondertussen ereburger van Beer- uit die eerste periode niets meer overgeble- De cirkel, het vierkant en de driehoek zijn Vsel – bewijst dat al heel haar leven. De tegen- ven. Ik heb veel stukken weggegeven of ze prominent in haar oeuvre aanwezig. ‘In de kanting van haar ouders weerhield er haar zijn gebroken, zoals een grote schaal die de academie gaf Moeschal ons de opdracht om aanvankelijk van om naar de academie te pastoor hier een tijd lang als doopvont heeft vormen te maken die uit onszelf ontspro- gaan. De drang om kunst te maken minder- gebruikt. Tot iemand er een deur tegen open ten. Kopiëren hebben we er nooit gedaan. de in de loop van de jaren evenwel niet. ‘Ik gooide en ze in scherven lag! Ik heb lang ge- De inspiratie moest altijd uit jezelf komen.’ heb altijd al graag getekend en geboetseerd, dacht om een nieuwe te maken, maar het is Met haar abstracten gaat de kunstenares maar van een echt goede voorbereiding op er nooit van gekomen.’ Gelukkig zijn haar telkens op zoek naar schoonheid. ‘Schoon- de academie was geen sprake. Nu volgen kin- beelden een langer leven beschoren. Dicht heid, evenwicht en harmonie was wat ik wou deren allerhande interessante vrije ateliers bij haar huis, op de rotonde bovenaan de weergeven en voor mij lukte dat het best waarin ze hun talenten kunnen botvieren en Hoogstraat in Beersel, staat bijvoorbeeld door te werken met heel strakke vormen.’ ontwikkelen. Dat bestond in mijn jeugd alle- haar Vredespoort. Een monumentaal beeld Het bleek een continue zoektocht naar de maal nog niet. Na jarenlang aarzelen heb ik dat er vanuit elk perspectief anders uitziet. perfectie, hoewel de kunstenares heel nuch- me uiteindelijk toch stiekem voor de acade- ‘Dat effect beoog ik met al mijn beelden. Een ter opmerkt dat perfectie in deze wereld mie ingeschreven. Dat was in 1959 en ik was beeld mag in mijn ogen geen uitgesproken niet bestaat. ‘Maar in mijn werk ben ik wel toen al 24. Ik volgde er elke dag de avondles- voor- of achterkant hebben. Het moet blijven perfectionistisch’, legt ze uit. ‘Een rechte lijn sen van 6 tot 9. Dagonderwijs kon niet, want boeien bij elke stap die je eromheen zet, en in moet volmaakt recht zijn. Als er deuken in ik moest mijn brood verdienen en zorgen al zijn dimensies evenveel aanspreken.’ Van- zitten, verdwijnt alle spanning uit je beeld. voor mijn moeder.’ Eenmaal ingeschreven, daar dat haar kleinere beelden meestal op Een cirkel moet volledig rond en gaaf zijn. biechtte Hilde Van Sumere op wat ze had ge- een draaibaar voetstuk staan en dat beelden Die discipline moet je erin houden als je wil daan en toen was er geen weg terug. ‘Na het werk holde ik naar de bus, van de bus naar de trein, van de trein naar de academie en na La sculptrice Hilde Van Sumere de lessen moest ik me reppen om de laatste trein naar huis in het Zuid-Station te halen. Peu après la Seconde Guerre mondiale, une formation artistique n’allait pas de soi pour Je moest echt gedreven zijn om dat tempo vol une jeune fille. Hilde Van Sumere, originaire de Beersel, s’est pourtant inscrite à des cours te houden. Er waren er veel die ermee begon- du soir à l’Académie des Beaux-arts de Bruxelles à l’insu de ses proches. Plus tard, elle s’est nen, maar op het eind van het jaar bleven we spécialisée dans la sculpture géométrique abstraite, laissant une place prépondérante au maar met enkelen over.’ cercle, au carré et au triangle. L’une de ses œuvres les plus connues est la ‘Vredespoort’ (Porte de la Paix), occupant le rond-point de la Hoogstraat à Beersel. ‘Une œuvre doit évo- Blijven boeien luer en fonction de la perspective sous laquelle on l’aborde. Elle doit continuer à fasciner, In de jaren 50 maakte keramiek furore aan pas après pas.’ A 75 ans, l’artiste se dit très satisfaite de son œuvre, qui comprend plus de de academies. Ook Hilde Van Sumere voelde 400 sculptures. zich tot die kunstvorm aangetrokken. Zo

10 Beeldhouwster Hilde Van Sumere op zoek naar de onbestaande perfectie

slagen in je werk: je moet zelf die gedreven- heid behouden en de mensen die je helpen blijven motiveren om hetzelfde te doen.’ De grote, monumentale beelden zijn het leukst om te maken. ‘Een beeldhouwer vraagt niet beter dan zulke werken te maken. Ze sprin- gen in het oog, stralen kracht uit, ze léven in de ruimte. Als je als kunstenaar om zo’n werk heen loopt, en je merkt dat het met elke stap blijft veranderen en verrassen, dan weet je dat je geslaagd bent en dat geeft een enorm goed gevoel.’ Niet elk beeld is echter geschikt om uit te vergroten, legt Hilde Van Sumere uit. ‘Je moet je de potentiële monumentaliteit van een beeld kunnen voorstellen. Als je dat kunt, merk je zelfs aan een beeldje van 5 cen- timeter hoog of het genoeg kracht bezit om honderd keer of meer groter te worden.’ Diep geworteld Ook in haar leefomgeving vindt Hilde Van Sumere schoonheid erg belangrijk. ‘Ik kan niet leven met lelijke dingen om me heen. Ik zal bijvoorbeeld nooit schilderijen van verhakkelde lichamen of andere getormen- teerde vormen in huis halen.’ In haar woon- kamer hangen een aantal schilderwerken en staan de beelden die ze voor zichzelf gehou- den heeft. Harmonie alom. ‘Ik heb ze geruild met bevriende kunstenaars: zij gaven een schilderij, ik een beeld. Nu ruil ik niet meer. zichzelf haalt, is het dus een meerwaarde. ‘Ik de bioscoop, of ik bezoek een tentoonstelling Ik vind wat er staat en hangt goed zoals het is.’ heb enkele grote reizen gemaakt’, vertelt ze. hier en daar.’ Contacten met de rest van de Dat was ooit anders. Hilde Van Sumere heeft ‘Onder andere naar China, Birma, Indonesië kunstwereld onderhoudt ze vooral op vernis- haar ouderlijk huis meer dan eens volledig en Cambodja. Reizen – en het contact met sages. ‘Daar kom je iedereen tegen en zo kan op zijn kop gezet. ‘Ik ben geboren en getogen andere culturen en volkeren – geeft je een ik ook de evoluties een beetje blijven volgen. in dit huis, maar heb het wel helemaal ver- ruimere visie op de dingen, het heeft een in- Maar ja, mijn generatie begint uit te dunnen, bouwd. De buitenmuren zijn het enige wat vloed op wie je bent en daarom is het belang- hè. Het is dus logisch dat de contacten vroe- nog overblijft van de originele architectuur. rijk. Dat heb ik altijd al gevonden. Toen ik ger veelvuldiger waren. Ik voel ook dat ik ou- Ik vond het normaal om in dit huis te blijven jong was, trok ik erop uit met de rugzak, van der word; 75 jaren kruipen best in je kleren. wonen. Ik ben niet iemand die om de haver- jeugdherberg naar jeugdherberg. Zo ben ik Ik zou heel graag nog enkele grote beelden klap van stek wil veranderen. Ik ben hier diep in 1954 naar Noorwegen gereisd. In die tijd maken, maar er zit minder drang achter dan geworteld als een boom. Ik reis graag, zowel was dat al een heel avontuur. Buiten Europa toen ik jonger was. Als je 30, 40 of zelfs 50 voor het werk als voor mijn plezier, maar ik raakte je toen niet.’ bent, moet je alles nog waarmaken. De mees- kom ook altijd graag terug naar huis.’ te beelden die ik écht wou maken, bestaan.’ Pionier Hilde Van Sumere kijkt met terechte trots te- Reizen verrijkt Vrije tijd heeft Hilde Van Sumere niet of rug op haar carrière. Ze is ongetwijfeld één Hilde Van Sumere verblijft veel in Italië. Om nauwelijks. ‘Ik ben voortdurend bezig’, zegt van de vrouwelijke pioniers in de naoorlogse de zes weken trekt ze er eventjes naartoe. ‘Je ze. ‘Ik woon alleen, dus sta ik ook alleen in kunst. ‘In mijn catalogus staan meer dan 400 hebt er bronsgieterijen en marmerateliers voor alle huishoudelijke rompslomp. Als ik beelden. Zeker als vrouw was het in mijn jon- waar ik vaak werk. Italië is een soort tweede niet aan het werk ben, is er wel de adminis- ge jaren niet eenvoudig om zo’n oeuvre neer thuisland voor me geworden.’ Reizen is geen tratie die wacht, ik doe boodschappen of sta te zetten. Ik heb een mooie carrière achter me directe inspiratiebron voor Hilde Van Sume- te koken. Zo is er altijd wel iets dat je omhan- en ben vooral trots op de grote opdrachten re, maar het verrijkt een persoon wel, vindt den hebt. Op zaterdag of zondag blaas ik wel die ik kreeg. Daaruit spreekt toch altijd een ze. Voor een kunstenares die haar ideeën uit graag even uit en ga ik bijvoorbeeld eens naar grote blijk van appreciatie en erkenning.’

11 De cel Coördinatie Vlaamse Rand van de Vlaamse administratie werkt aan de uitbouw van een informatie- en documentatiepunt voor de Vlaamse rand dat gegevens over deze regio wil bundelen. Vlaams minister Frank Vandenbroucke kondigde het project aan in zijn beleidsbrief 2007. Rond de jaarwisseling gaat een virtuele bibliotheek met publicaties van start en wordt bij de vzw ‘de Rand’ een infoloket operationeel waar men terecht kan met vragen.

TEKST Luc Vanheerentals

Alles wat u altijd al wilde weten over de Vlaamse rand

e afgelopen decennia is er heel wat site www.vlaamserand.be. Deze site is overi- en -geografische, ruimtelijke en andere as- gepubliceerd over de Vlaamse rand gens al online en biedt heel wat informatie pecten’, aldus minister Vandenbroucke. – studies, onderzoeken, statistieken, onder meer over zaken zoals het beleid dat Dwetgeving, juridische informatie, … – maar de Vlaamse overheid en provincie Vlaams- Leemtes opvullen dit materiaal werd niet systematisch bewaard. Brabant voeren ten behoeve van de Vlaamse De studiedienst van de Vlaamse regering Het informatie- en documentatiecentrum wil rand. Ook items als toerisme in de Groene krijgt voor het onderzoek over ontwikkelin- al deze informatie gebundeld ter beschikking Gordel, publicaties, cultuur, streekproduc- gen in de Vlaamse rand twee extra personen stellen van een breed publiek, en op die ma- ten, sportactiviteiten, onderwijsinstellingen, toegewezen. Een stuurgroep van 12 perso- nier kunnen deze gegevens ook efficiënter welzijnsvoorzieningen, de tewerkstellings- nen uit de Vlaamse regering, de provincie, de worden gebruikt om het beleid te ondersteu- problematiek en dergelijke komen aan bod. gemeenten, de administraties en de vzw ‘de nen. ‘Het is immers voor alle betrokken over- Voor de virtuele bibliotheek wordt een be- Rand’ kan beleidsgerichte onderzoeksprojec- heden van lokaal tot Vlaams niveau van groot roep gedaan op het interuniversitair on- ten laten opzetten over bijvoorbeeld leemtes belang dat men kan steunen op gegevens over derzoekscentrum van VUB, KUB en EHSAL, in het beleid. ‘We krijgen van beleidsmensen de regio die vanuit historisch, documentair dat nu al alle publicaties en gegevens over regelmatig opmerkingen dat het nuttig zou en statistisch oogpunt beleids- en beheersre- Brussel bundelt via www.briobrussel.be. De zijn om hierover of daarover wat meer gege- levant zijn’, aldus minister Vandenbroucke op Vlaamse overheid wil dat hetzelfde gebeurt vens te hebben. Naast eigen onderzoek heeft 18 oktober in het Vlaams parlement. voor de Vlaamse rand. ‘De bibliotheek moet de provincie Vlaams-Brabant 75.000 euro een dynamisch werkinstrument worden per jaar toegezegd voor extern onderzoek Zowel streekproducten waarmee onderzoekers, studenten, overhe- in het kader van dit project. De studiedienst als tewerkstelling den, administraties, mensen uit het midden- voert natuurlijk ook zelf onderzoek uit zoals De cel Coördinatie Vlaamse Rand leidt en veld en anderen snel en efficiënt informatie de omgevingsanalyse over de Vlaamse rand coördineert het hele project. De dienst zal kunnen vinden over de rand. Inhoudelijk ligt die dit voorjaar werd uitgebracht en die in de zelf een universitaire documentalist aanwer- de nadruk op politiek-juridische, taal-socio- toekomst jaarlijks geactualiseerd zal worden’, ven die relevante informatie over de rand logische, sociaal-linguïstische, politiek-eco- verduidelijkt Jan De Bock van de cel Coördi- verzamelt en beschikbaar stelt via de web- nomische, financiële, sociaal-demografische natie Vlaamse Rand. Tot slot wordt er binnen afzienbare tijd een infoloket geïnstalleerd bij de vzw ‘de Rand’. Everything you always wanted to know Dit loket registreert vragen over de rand en geeft waar mogelijk daarop zelf antwoorden. about the Vlaamse rand Minstens even belangrijk is dat het loket ook A Flemish periphery information and documentation centre is being developed to show- maatschappelijk interessante informatie ver- case a wide range of information about this region: surveys, statistics, legislation and legal spreidt via de media en de website. Hiervoor information will be gathered by the Flemish Administration’s Flemish Periphery Coordi- zal één personeelslid worden aangeworven nation Unit to be featured on the www.vlaamserand.be website. The intelligence can now bij de vzw ‘de Rand’. ‘Net als bij het taalloket be deployed in a more seamless way so as to underpin policy-making. At the start of the zal die persoon allerlei vragen beantwoorden new year ‘de Rand’ will also be operating an advice desk to field questions, while ensuring of doorverwijzen naar onze administratie socially relevant information is picked up by the media and published on the website. waarmee vanzelfsprekend nauw wordt sa- mengewerkt’, aldus Jan De Bock.

12 van 5 januari agenda t.e.m. 4 februari RANDUIT Stoeien met klassieke muziek

HUMOR Hans Liberg, Cirque Plume en capriolen. In The Perfect Concert part II gaan ze de Frivole Framboos zijn al lang niet meer de helemaal uit de bol. Composities van Mozart, enigen die lichtvoetig met klassieke muziek Bach, Vivaldi, Verdi en Puccini worden door omspringen. Ook de Nederlandse tenor Tiny deze clowneske virtuozen zelfs kruipend of lig- van den Eijnden en zijn trouwe kompaan pi- gend uitgevoerd. Het duo persifleert beroemde anist Wilbert Kivits zijn bedreven in muzikale aria’s en volksliederen, maar daarbij wordt zelden normaal gezongen of klavier gespeeld. Stenzel durft ook woorden te schreeuwen, te fluisteren of haastig in te slikken. Van Figaro’s Bruiloft wordt moeiteloos overgeschakeld op Kalinka of Evita. Stenzel raakt in ademnood als zijn pianist het tempo onverwacht opdrijft. Met misleidende intro’s zetten ze zowel elkaar als de toehoorders op het verkeerde been. In 2002 sleepte dit vermakelijke duo op het Straat- theaterfestival van Rotterdam de publieksprijs © Arctixphoto in de wacht. LD Elke dag een Vrijdag 25 januari, 20.00 Wezembeek-Oppem, GC de Kam, info 02-731 43 31 groot feest

KLEINKUNST Het optimisme dat Rick De Leeuw en Jan Hautekiet in Het leven is nog Hooverphonic op de psychedelische toer nooit zo mooi geweest tentoonspreiden, werkt aanstekelijk. De titel van hun theatershow MUZIEK Met The President of the LSD Golf Club trip. De opener Expedition Impossible maakt de is geenszins ironisch bedoeld, al schemert verzeilt Hooverphonic in hogere sferen. Maar weg vrij naar mysterieuze bestemmingen. Stran- er af en toe toch een vleugje melancholie dat gebeurt niet met synthesizers of computers. ger en Bohemian Laughter hebben een hypnoti- door in hun liederen en gedichten. Maar Bassist Alex Callier, gitarist Raymond Geerts serend effect. Dat de hemelse geluidsstromen wat kun je anders verwachten als Lou Reed, en zangeres Geike Arnaert hebben zich voor van Hooverphonic in de intieme ruimte van de Léo Ferré en Tom Waits je van jongs af heb- de opname van deze nieuwe langspeler, die schouwburg beter tot hun recht komen dan op ben beïnvloed? De voormalige zanger van ze in eigen beheer uitgeven, in de La Chapelle de festivalwei van Werchter, waar de formatie de Tröckener Kecks en de welbespraakte studio diep in de Ardennen teruggetrokken. Ze acht jaar geleden optrad, hoeven we er eigenlijk radiomaker hebben van hun hobby’s hun maakten ook gretig gebruik van een mellotron, niet bij te vertellen. beroep gemaakt. Zo wordt elke dag een een klavecimbel en een Farfisa orgel. Net als in LD groot feest. Rick De Leeuw plukt zijn poëti- het predigitale tijdperk werd alles op een ana- Vrijdag 11 januari, 20.00 sche levenswijsheden uit zijn bundel Planeet loge tape vastgelegd. Dat hun psychedelische Wemmel, GC de Zandloper, Jeugd. Tot zijn stem begint te krassen, leest klankexperimenten even overrompelend zijn info 02-460 73 24 hij ook voor uit zijn roman Comeback!. Jan als die van hun voorgangers uit het ‘flower po- Hautekiet speelt op piano de gepaste melo- wer’ milieu in de jaren zestig, zal blijken uit hun Vrijdag 8 februari, 20.30 dietjes. Vaak doet hij alsof hij improviseert, huidige concerttournee. Ook zonder halluci- Vilvoorde, CC Het Bolwerk, maar alles is wel degelijk voorbereid. nerende middelen kun je volop genieten van de info 02-255 46 90 LD

Donderdag 24 januari, 20.00 Jezus-Eik (Overijse), GC de Bosuil, info 02-657 31 79

WIN EEN DUOTICKET! Stuur ons vóór 15 januari een e-mail ([email protected]) of kaartje (RandKrant, Witherendreef 1, 3090 Jezus-Eik) met als onderwerp ‘Hautekiet en De Leeuw’ en maak kans op een duoticket voor deze voorstelling. We geven er vijf weg! © Amke Rijkenbarg

13 RANDUIT Brussels Volkstejoêter zorgt weer voor ‘ambras’

taal is. Omdat veel mannen op zee omkwa- 24 en 26 januari, 20.00 men, is er in het dorp een vrouwenoverschot Zondag 27 januari, 15.00 en de eenzame vrouwen proberen mekaar op Wemmel, GC de Zandloper, info 02-460 73 24 alle mogelijke manieren de loef af te steken om een partner aan de haak te slaan. Uit pure 15 en 16 februari, 20.15 jaloezie gaan ze zelfs met elkaar op de vuist. Zondag 17 februari, 14.30 Toch komt na verloop van tijd alles weer goed, Alsemberg (Beersel), CC de Meent, en dat wordt uitbundig gevierd met spijs en info 02-359 16 00 NIET TE drank, waarna er op tijdloze wijsjes vrolijk MISSEN wordt gedanst. 22 en 23 februari, 20.30 Regisseur Marc Bober inspireerde zich op Zondag 24 februari, 14.00 Kabaal in Chioggia van de 18e eeuwse Italiaanse Dilbeek, CC Westrand, info 02-466 20 30 THEATER In Ambras op de Vismet maken we theaterauteur Carlo Goldoni. 19 acteurs repe- kennis met kleurrijke figuren als Sjarel Sprot, teerden wekenlang in het Anderlechtse Cen- 18 en 19 april, 20.00 Tofolo Apesmoel, madame Pascale Koeken- trum voor Amateurkunsten en schaafden hun Zondag 20 april, 15.00 bak, Luciette Lammeer, Hermine Pralinneke dialect bij voor deze grootschalige productie Meise, GC De Muze van Meise, en Toni Rotvis. Het stuk speelt zich af in een van het Brussels Volkstejoêter. info 02-268 61 74 vissersdorp waar het Brussels dialect de voer- LD

Rand scoort hoog in Rockvonkfinale

MUZIEKWEDSTRIJD Het was een Grimbergen en Kapelle-op-den-Bos, die een ‘Er schreven zich voor deze Rockvonkeditie spannende nacht voor de Rockvonkfinalisten voorliefde hebben voor stevige poprock. Op 139 ensembles en muzikanten in die aan de in het Depot te Leuven. Ondanks de barre het repertoire staan echter ook zachtere num- voorwaarden voldeden’, herinnert Filip Libin weersomstandigheden waren op zaterdag mers. Zanger Maarten Michils, gitarist Nils van de provinciale jeugddienst zich. ‘Via laag- 8 december voor de vijfde editie van deze Goddeeris, pianist Guus de Geyndt, bassist drempelige, provinciale initiatieven – en daar tweejaarlijkse wedstrijd voor jonge Vlaams- Pieterjan Seaux en drummer Steven Van Gel- hoort naast Rockvonk ook de Kunstbende Brabantse muziekgroepen zowat 750 suppor- der repeteren in een tuinhuis, waar onder meer bij – hopen we de culturele interesses van de ters en melomanen naar het Muziekcentrum het nummer Plastic Neon Shine ontstond. ‘Ons jongeren te stimuleren. En in tegenstelling tot in de Dijlestad afgezakt. De optredens van saamhorigheidsgevoel en onze gedrevenheid de Rockrally blijven we via 100 Procent Puur- de acht finalisten werden integraal opgeno- zijn onze belangrijkste troeven’, stelt Goddee- Pop uit de Provincies de finalisten begeleiden men en nadien gestreamd via de website. De ris vast. ‘Anton Walgrave heeft ons echt goed zodat ze in clubs, jeugdhuizen, cultuurcentra Leuvense elektropopformatie Bodyspasm op de muzikale krachtmeting in Leuven voor- en op festivals in heel Vlaanderen voldoende werd de uiteindelijke winnaar. De tweede en bereid. Half februari brengen we een E.P. uit.’ speelkansen krijgen.’ de derde plaats gingen naar finalisten uit de Ook Dandy Boy uit Zaventem stootte met zijn Vlaamse rand. ‘dirty pop’ en ‘garagerock’, zoals hij zijn stijlen Ludo Dosogne omschrijft, door tot de finale. www.rockvonk.be Singer-songwriter Gertjan Van Hellemont uit Meise greep net naast de eerste prijs. Eigenlijk heet deze klassiek geschoolde gitarist en zanger Douglas Firs, maar in het muziekmilieu ope- reert hij liever onder zijn artiestennaam. Hij werd voor de finale klaargestoomd door An- ton Walgrave. Met Cocainemurder en Childhood Fevers bewees hij dat hij ernstige thema’s niet uit de weg gaat. ‘Soms roep ik droefgeestige beelden op of heb ik het over jeugdtrauma’s’, bekent hij vlot. ‘In Apple staat de vlucht uit deze harde wereld centraal. Dirty Dog handelt over een hond die sterft.’ Zijn belangrijkste motief voor zijn deelname aan Rockvonk is zijn ambitie: ‘Ik hoop in de na- bije toekomst zoveel mogelijk op te treden, en binnen het jaar wil ik ook een plaat opnemen. Hoewel ik tijdens de finale alleen op het po- dium stond, word ik ook vaak begeleid door een bassist, een drummer en een pianist.’ Landfill, die de derde prijs in de wacht sleep- te, is een vijfkoppige band met muzikanten uit © Pieter Jelle De Brue Gertjan Van Hellemont

14 Een greep uit het Kwartslagaanbod Kwartslag voor deze maand Balanceren op de grens van goed en kwaad

TONEEL Het NTGent en de Münchner Kammerspiele bundelen hun krachten voor een indringende theaterbewerking van de Dekaloog van Krysztof Kieslowski. De Poolse cineast, die zijn naam vestigde met de trilo- gie Bleu, Blanc, Rouge en La double vie de Véro- nique, wijdde in de jaren tachtig een spraak- makende filmcyclus aan de tien geboden. Regisseur Johan Simons past de strategie van de vervagende synthese toe. Omdat de verhalen worden samengevoegd, blijkt hoe- zeer de morele voorschriften zich onderling vermengen en elkaar daardoor zelfs kunnen tegenspreken. De twaalf acteurs belichamen verschillende personages en doen dat telkens vanuit een ander perspectief. Soms zijn ze bij een handeling betrokken; vaker nog kijken ze toe. Maar de schuldvraag stelt zich in beide gevallen; ook de voyeur is medeverantwoor- delijk. Meer nog dan op het overtreden van © Phile Deprez de ‘heilige wetten’ staat in deze voorstelling het vellen van oordelen centraal. De morele Testament, die de gehoorzamen beloont en de digheden verlegt de mens zijn morele gren- fundamenten waarop een beroep wordt ge- zondaars straft, wordt met geen woord gerept. zen. Maar precies omdat hij zich zo flexibel daan, zijn echter afgebrokkeld en wat er nog Toch dienden de tien geboden als richtsnoer opstelt, voelt hij zich onzeker. van rest, biedt amper houvast. voor de Poolse cineast. Anderzijds toont hij Bij Kieslowski speelt het zondebesef zoals aan dat ‘Gij zult niet doden’ of ‘Gij zult geen LD dit bestaat in de joods-christelijke traditie echtbreuk plegen’ allesbehalve onwrikbare 23 en 24 januari, 20.00 nauwelijks een rol. Over de God van het Oude principes zijn, want afhankelijk van de omstan- Brussel, KVS Bol, 02-210 11 12 Jezus of Barabbas

TONEEL Waarom zegeviert het kwaad? Als Filip Vanluchene, die in opdracht van thea- Pilatus het volk laat kiezen tussen een idealist terMalpertuis de oorspronkelijke tekst op- en een misdadiger kiest het voor de crimineel. nieuw vertaalde en bewerkte, noemt het een ‘Laat me nog meer haten en vervloeken, want majestueus schelmenstuk met verbijsterende ze hebben me losgelaten en ik weet niet waar- stiltes waarin mensen in naam van de waar- om’, gniffelt Barabbas bij Michel de Gheldero- heid en de liefde hun leven laten. Ook hij legt de (1898- 1962). De Brusselse auteur vertelt het het schorem groteske gedachtenkronkels in passieverhaal vanuit de zelfkant van de samen- de mond. Dertien jaar geleden nam hij van leving; de bandiet Barabbas stelt vast dat een dezelfde auteur al Mademoiselle Jaire onder onschuldig, vredelievend iemand die de wereld handen. Barabbas wordt door Jurgen Del- wil veranderen ter dood wordt veroordeeld naet, Gert Jochems en Tania Van der Sanden terwijl hij als misdadiger wordt wit gewassen. in een rauwe en bitsige De Ghelderodestijl op Derhalve kunnen, volgens hem, de wetboeken de planken gebracht. maar beter worden verbrand. Toen Johan de LD Meester en het Vlaams Volkstoneel dit stuk in Zaterdag 2 februari, 20.15 1931 voor het eerst opvoerden, lokte het zowel Grimbergen, CC Strombeek, bij gelovigen als agnostici veel reacties uit. info 02-263 03 43 © Luk Monsaert De kvs, het Kaaitheater en de cultuurcentra Westrand en Strombeek zetten elke maand een voorstelling in de kijker. Met de Kwartslagpas (28 euro), die éénmaal geldig is in elk van deze theaters, kan hieruit een selectie worden gemaakt. www.kwartslag.be

15 RANDUIT

NIET TE MISSEN Inspirerend complot tussen dans en beeldende kunst

TENTOONSTELLING Het cultuurcen- Jérôme Bel krijgt het publiek het devies ‘The trum Strombeek produceert met I am your show must go on’ en diegenen met interesse private dancer een project dat de raakpunten voor Yvonne Rainer en Trisha Brown - de ab- laat zien tussen beweging, dans en beeldende solute pioniers van de moderne dans - komen kunst. De titel zinspeelt op de rekbare ma- in Strombeek ook aan hun trekken met Rainers nier waarop heel veel kunstenaars vanuit alle nooit eerder vertoonde kortfilmLine (1969) en hoeken van de wereld en van verschillende met Brown’s This is a draw waarin de danseres generaties hier werk tonen gaande van beeld- met houtskool tussen vingers en tenen haar houwkunst en fotografie via film en video tot dans op papier ‘beweegt’. instructies en documentatie. De tentoonstel- Ook de gezelschappen Rosas, Damaged ling wil een ‘open’ en betekenisvolle doolhof Goods (Meg Stuart) en Needcompany (Grace scheppen waarin dans en beweging een in- Ellen Barkey) zijn present met werk, naast an- spirerend complot aangaan met het brede dere choreografen zoals Andy Deneys, Arco Lenny Kuhr domein van de beeldende kunst. Op die ma- Renz, Maria Clara Villa-Lobos, Thomas De- nier wordt de toeschouwer zich bewust dat de vens, Anabel Schellekens en Emio Greco die in 40 jaar troubadour kunst vandaag een heerlijke mix is geworden. een vitrine op een gewoon velletje papier hun manier presenteren van het noteren en ont- Een greep uit het aanbod houden van hun choreografieën. Het Vlaams KLEINKUNST Onder het motto 40 jaar Beeldhouwer Peter Rogiers toont twee bur- Theaterinstituut stelt een videocompilatie he- verliefd toert de Nederlandse chansonnière leske sculpturen waarvan er één speciaal is dendaagse dans uit ons land ter beschikking Lenny Kuhr dit seizoen door Vlaanderen. Zij bedacht voor deze tentoonstelling. Van de en schrijver Peter Verhelst herwerkte voor I am heeft het over de levenscyclus en mijmert Oostenrijkers Franz West en Tamuna Sirbila- your private dancer een gedicht opgedragen aan over het grote en het kleine geluk. Kuhrs ze worden nooit eerder in ons land vertoonde AT De Keersmaeker. muzikale loopbaan startte in Eindhoven, video’s geprojecteerd. Met MandolinenMusik LD waar ze in 1967 het Cabaret der Onbeken- weet Franz West zijn ‘draagsculpturen’ op een den won. Maar het was vooral met De Trou- heerlijke manier op te voeren in een hilarische badour, waarmee ze twee jaar later de eerste choreografie voor een koppel en Tamuna Sir- prijs wegkaapte op het Eurovisiesongfesti- bilaze weet een klassiek ballet te filmen in een val in Madrid, dat ze bekend werd bij het kopje thee. grote publiek. Dit pittige lied nestelde zich De Mexicaanse kunstenaar Mario Garcia in het collectief geheugen, en zelfs tekstle- Torres – de revelatie op de Biënnale van Venetië verancier David Hartsema was verbaasd - bedenkt speciaal voor deze expo een nieuwe dat zijn verzen zich leenden voor zo’n vro- instructie die af en toe door onze dans-ateliers lijke melodie. Toen ze een tijdje optrok met zal worden opgevoerd. Van wijlen de Ameri- ­Georges Brassens veroverde Lenny Kuhr ook kaan Jack Goldstein wordt een prachtig 16 mm snel de harten van het Franse publiek. Onze filmpje vertoond met een balletschoen als cen- Fase (1982), de allereerste productie zuiderburen waren erdoor gecharmeerd traal motief en komt Bruce Nauman de rust van Anne Teresa De Keersmaeker dat ze de taal van Molière even machtig verstoren met een ‘fysieke’ ruzie aan tafel. De was als die van Vondel en Claus. Herman jonge en pas afgestudeerde Kelly Schacht rea- Pieter de Boer, die twaalf jaar haar partner liseert een nieuwe ruimtelijke installatie en de Expo I am your private dancer was, schreef de meezinger Visite. Lange tijd Amsterdamse jazz-legende Misha Mengelberg Van 5 januari tot 3 februari, doorlopend heeft ze dit op de radio grijs gedraaide lied laat op een videomonitor zijn kat dansen op de Grimbergen, CC Strombeek, niet meer live vertolkt, maar sinds kort is piano. Van de fantastische Franse choreograaf info 02-263 03 43 het weer opgenomen in haar repertoire, zij het zonder het vroegere kinderkoor de Pop- pys. La Kuhr verrast de chansonliefhebber met hoofse ballades, fadobewerkingen en romantisch-pathetische liederen van Franz Schubert in Nederlandse vertaling. Ruimte voor jong m uzikaal geweld LD Muziekgroepen die thuis de rust verstoren Zaterdag 19 januari, 20.00 van ouders en buren, kunnen zich voortaan Meise, GC De Muze van Meise, uitleven in de Soundbak, een gloednieuwe re- info 02-268 61 74 petitieruimte in het Wemmelse gemeenschaps- centrum de Zandloper. Het repetitielokaal, Donderdag 6 maart, 20.30 dat gerealiseerd werd met de steun van de Zellik (Asse), CC Asse, provincie Vlaams-Brabant en de Vlaamse Ge- info 02-466 78 21

16 De veelzijdigheid van Pierre Alechinsky

TENTOONSTELLING Ter gelegenheid van zijn 80e verjaardag krijgt kunstenaar Pier- re Alechinsky in zijn geboortestad Brussel een retrospectieve in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten. De meeste van de ruim 200 tentoongestelde werken die zijn hele carrière overspannen, heeft hij zelf gekozen. Daar ho- ren ook zelden of nooit geëxposeerde olieverf- schilderijen bij, die hij kort na de tweede we- reldoorlog maakte toen hij achtereenvolgens deel uitmaakte van La Jeune Peinture Belge en Cobragroep, een artistieke beweging die vanaf 1948 streefde naar meer vrijheid en spontani- teit in de kunst. Net als zijn kunstbroeders in Kopenhagen en Amsterdam keerde Alechinsky zich af van de koude abstractie. De aanhangers van de Cobragroep zochten veeleer inspiratie in kindertekeningen of in het werk van geestes- zieken. Alechinsky schildert niet alleen, maar gebruikt een hele waaier van technieken – teke- ningen, etsen, kalligrafie, boekillustraties – om zijn grillige fantasie de vrije loop te laten.

Zoals een stripverhaal Al in 1951 verhuisde Alechinsky naar Parijs. Daar specialiseerde hij zich verder in de graveertech- nieken, waarvan hij eerder de algemene princi- pes had geleerd. Op de tentoonstelling hangt Central Park (1965, privé verzameling), het eerste acrylverfschilderij van Alechinsky een reeks etsen met grillige figuren, waarvoor tientallen schrijvers en kunstenaars, die door Alechinsky werden benaderd, een titel moes- ber vanuit vogelperspectief op papier zette en den in het voetspoor van de surrealistische ten bedenken. Zo kreeg elk werk uit deze serie later op doek kleefde (maroufleerde). Hij deco- Franse schrijver André Breton, zag hij voor het meerdere verrassende betekenissen. reerde de vier randen van dit werk met talloze eerst vulkanen, die daarna ook opduiken in Een reis naar Japan leverde niet alleen een kanttekeningen, die lijken op een stripverhaal. zijn werk. Aan zijn Commissies en colloquia, het film op, hij ontdekte er ook de mogelijkheden Niet toevallig zo blijkt, want op de vernissage jongste werk op de tentoonstelling, heeft hij van de oosterse kalligrafie. Toen hij enkele jaren van de tentoonstelling bekende Alechinsky dat tot begin 2007 gewerkt. Met zwarte inkt heeft later in New York van de Chinese kunstenaar striptekenaar Hergé hem wel degelijk heeft hij er ogen, tweehoofdige creaturen, dakloze Walasse Ting leerde wat je allemaal met acryl- beïnvloed: ‘In de albums van Kuifje lette ik slakken, éénogige vissen, uiers en chromo- verf kunt doen, gebruikte hij niet langer olie- vooral op de sublieme montagetechniek van somen op getekend. Het middendeel van dit verf, maar werden acrylverf en zwarte inkt zijn de opeenvolgende tekeningen. Ook ik maak schilderij is uitgevoerd op papier, dat op doek belangrijkste uitdrukkingsmiddelen. Central een duidelijk onderscheid tussen het centrale werd gekleefd, terwijl de roodgele randen op Park was zijn eerste acrylverfschilderij , dat hij thema van een werk dat wordt uitvergroot, en hout zijn aangebracht. Pierre Alechinsky loopt op de vijftigste verdieping van een wolkenkrab- de aanvullende verwijzingen die veel vluchtiger niet hoog op met de nieuwe media: ‘Ik verkies worden geschetst.’ het handwerk boven de hypergesofistikeerde technologie, die vaak de creativiteit van de Inspirerende putdeksels kunstenaar doodt omdat teveel is voorgepro- Pierre Alechinsky beschildert en overtekent grammeerd. Om mooie dingen te maken heb graag bestaand drukwerk zoals afgedankte je niet meer nodig dan een blad papier, wat inkt Ruimte voor jong m uzikaal geweld stafkaarten, navigatiekaarten, schoolschrif- en een penseel.’ ten en vervallen effecten, als uiting van zijn LD meenschap, is uitgerust met zanginstallatie, grillige verbeelding. Ook daarvan zijn op de drumstel, airco en geluidsdicht gemaakt met tentoonstelling tal van voorbeelden te zien. Alechinsky van A tot Y rotswol, gipsplaten en elastomeren. Voor Alles wat de kunstenaar in zijn dagelijks leven Tot 30 maart, van dinsdag tot zondag van info over het reglement, de huurvoorwaar- meemaakte, voedde zijn inspiratie. Hij raakte 10.00-17.00 (gesloten op 1 en 10 januari) den, de uitrusting en de reserveringen kun je bijvoorbeeld gefascineerd door de roosters en Brussel, terecht bij GC de Zandloper (02-460 73 24, putdeksels, waar hij dagelijks overheen liep, en Koninklijke Musea voor Schone Kunsten, www.dezandloper.be). maakte daar ‘rubbings’ of gewreven afdrukken info 02-508 33 33 van. Tijdens een reis naar de Canarische eilan- www.expo-alechinsky.be

17 RANDUIT

Zaterdag 19 januari, 20.00 Jeugd- en Zondag 27 januari, 15.00 Wintertulpen familievoorstellingen Ongeveer Schubert door agenda Zaal Nova, Kerklaan, Machelen Jeugd en Muziek Brussel (10+) 02-252 55 82 (Xeniakav-Machelen) Zondag 6 januari, 15.00 CC Westrand, De opbrengst gaat naar Double Tour door Kamerijklaan, Dilbeek Kom op tegen Kanker Cie Baladeu’x (6+) 02-466 20 30 PODIUM­ CC Strombeek, KUNSTEN Donderdag 24 januari, 20.30 Gemeenteplein, Grimbergen Zaterdag 2 februari, 15.00 Spoon River door 02-263 03 43 Nachtmuziek door HetPaleis (4+) Braakland/ZheBilding CC Westrand, Theater CC Westrand, Zaterdag 12 januari, 20.00 Kamerijklaan, Dilbeek Kamerijklaan, Dilbeek Vroink door Marijke Umans 02-466 20 30 Zaterdag 5 januari, 20.15 02-466 20 30 (7-12 jaar) Glanzen door De Koe/Lampe CC Den Blank, Zondag 3 februari, vanaf 13.30 CC Strombeek, Donderdag 24 januari, 20.15 Begijnhofplein 11, Overijse Pepernoot (muziekfestival Gemeenteplein, Grimbergen Het paard van Nietzsche 02-687 59 59 voor 3 tot 12 jarigen) 02-263 03 43 door Elvis Peeters en co CC Strombeek, CC Strombeek, Zondag 13 januari, 15.00 Gemeenteplein, Grimbergen Vrijdag 11 januari, 20.30 Gemeenteplein, Grimbergen Kijk eens wat ik kan 02-263 03 43 Vette Tristesse 02-263 03 43 door De Maan (3+) door Action Malaise CC Het Bolwerk, Dans CC Westrand, 24 en 26 januari, 20.00 Bolwerkstraat 17, Vilvoorde Kamerijklaan, Dilbeek Zondag 27 januari, 15.00 02-255 46 90 Zaterdag 12 januari, 20.15 02-466 20 30 Ambras op de Vismet V.-Nightmare IV/ICE door Brussels Volkstejoêter Woensdag 16 januari, 14.00 door Compagnie Thor 11, 12 en 13 januari, 20.00 GC de Zandloper, Kindermeespeelcircus door CC de Meent, Toneelavonden 2008 door Kaasmarkt 75, Wemmel Circus Hoetchatcha (3-10 jaar) Gemeenveldstraat 34, Beersel K.H. Vossem’s Voerezonen/ 02-460 73 24 GC de Moelie, 02-359 16 00 Toneelkring ‘Kunst en Vermaak’ Sint-Sebastiaanstraat 14, Gemeentezaal, 25 januari en 1 februari, 20.30 Linkebeek Zaterdag 19 januari, 20.00 Gemeenteplein, Vossem 26 en 2 februari, 20.00 02-380 77 51 Boombal www.vossemsvoerezonen.be Op glad ijs (Ice) door Kris Kras GC de Boesdaalhoeve, GC De Muze van Meise, Zondag 20 januari, 15.00 Hoevestraat 67, Zondag 13 januari, 14.30 Brusselsesteenweg 69, Meise Prinses zkt. Ridder door Sint-Genesius-Rode Spoon River door 02-268 61 74 Het Gevolg/De EiBakkerij (6+) 02-381 14 51 Braakland/ZheBilding CC Westrand, CC de Meent, Zaterdag 26 januari, 20.30 Kamerijklaan, Dilbeek Woensdag 23 januari, 20.15 Gemeenveldstraat 34, Beersel Glanzen door Lampe & De Koe 02-466 20 30 Fase, four movements to the 02-359 16 00 CC Den Blank, music of Steve Reich door Rosas Begijnhofplein 11, Overijse CC Strombeek, Vrijdag 18 januari, 20.30 02-687 59 59 Gemeenteplein, Grimbergen Nachtzusters door ’t Arsenaal 02-263 03 43 GC de Moelie, Donderdag 31 januari, 20.00 Sint-Sebastiaanstraat 14, VertederDingen door Erik Burke Humor Linkebeek GC de Lijsterbes, 02-380 77 51 Lijsterbessenbomenlaan 6, Donderdag 10 januari, 20.30 Kraainem Democlash door Nigel Williams 02-721 28 06 Zondag 20 januari, 15.00 CC Asse, Noorderlaan 20, Zellik De Hond en de Ekster 02-466 78 21 Zaterdag 2 februari, 20.15 door Théatre du Mâât (3+) Ene pot nat door GC de Boesdaalhoeve, Donderdag 17 januari, 20.00 Echt Antwaarps Teater Hoevestraat 67, Morimos Solamente CC de Meent, Sint-Genesius-Rode door Alex Agnew Gemeenveldstraat 34, Beersel 02-381 14 51 (met gebarentaal) 02-359 16 00 GC de Zandloper, Zaterdag 26 januari, 14.00-18.00 Kaasmarkt 75, Wemmel Zaterdag 2 februari, 20.15 Winterprikkels met 02-460 73 24 Zaterdag 19 januari, 20.15 Barabbas door theaterMalpertuis kinderreceptie, kinderatelier Klein Jowanneke gaat dood CC Strombeek, en vertellingen (4+) Vrijdag 18 januari, 20.15 door Martha!tentatief Gemeenteplein, Grimbergen CC de Meent, The First Lady of British Cabaret CC Strombeek, 02-263 03 43 Gemeenveldstraat 34, Beersel door Morag McLaren Gemeenteplein, Grimbergen 02-359 16 00 CC Strombeek, 02-263 03 43 Gemeenteplein, Grimbergen 02-263 03 43

18 Donderdag 24 januari, 20.30 Vrijdag 11 januari, 20.00 Zaterdag 19 januari, 20.30 Klassiek ManManMan zkt. vrouw Hooverphonic: The President Ouwe Makkers door MANMANMAN of the LSD Golf Club Tournee door Zjef Vanuytsel Zaterdag 5 januari, 20.30 CC Het Bolwerk, (staand concert) CC Den Blank, Nieuwjaarsconcert Bolwerkstraat 17, Vilvoorde GC de Zandloper, Begijnhofplein 11, Overijse door I Musici Flamminghi 02-255 46 90 Kaasmarkt 75, Wemmel 02-687 59 59 CC Het Bolwerk, 02-460 73 24 Bolwerkstraat 17, Vilvoorde Vrijdag 25 januari, 20.00 Donderdag 24 januari, 20.00 02-255 46 90 The Perfect Concert part II Zaterdag 12 januari, 20.30 Het leven is nog nooit door Stenzel & Kivits Little Ronny Peacock zo mooi geweest Zondag 6 januari, 11.00 GC de Kam, Beekstraat 172, & The Bel Mundo’s door Hautekiet & De Leeuw Nieuwjaarsconcert in Weense stijl Wezembeek-Oppem CC Het Bolwerk, GC de Bosuil, met salonorkest ‘Panache’ 02-731 43 31 Bolwerkstraat 17, Vilvoorde Witherendreef 1, Jezus-Eik Gemeentelijk Auditorium, 02-255 46 90 02-657 31 79 Hoogstraat 50, Zaventem Vrijdag 1 februari, 20.15 02-717 89 22 Morimos Solamente Donderdag 17 januari, 20.30 Donderdag 24 januari, 14.00 door Alex Agnew Tok Tok door De Beenhouwerij Expo 58 door Amaryllis Zaterdag 12 januari, 19.30 CC Strombeek, CC Westrand, Temmerman en Johny Voners Winterconcert door Gemeenteplein, Grimbergen Kamerijklaan, Dilbeek CC Den Blank, K.H. St.-Lutgardis Zuun 02-263 03 43 02-466 20 30 Begijnhofplein 11, Overijse Centrum Sint-Lutgardis, 02-687 59 59 A. Quintusstraat, Zuun Literair 02-532 01 43 Vrijdag 25 januari, 20.15 Vrijdag 1 februari, 20.00 Met volle goesting 12 en 13 januari, 18.30 Poëzieavond met Chris Lomme door Bart Peeters Winterconcert door GC de Bosuil, CC Strombeek, K.H. Vossem’s Voerezonen Witherendreef 1, Jezus-Eik Gemeenteplein, Grimbergen Gemeentezaal, 02-657 31 79 02-263 03 43 Gemeenteplein, Vossem www.vossemsvoerezonen.be Senioren Zaterdag 26 januari, 20.30 Het is Feest door Raymond Zondag 13 januari, 11.00 Dinsdag 22 januari, 14.00 van het Groenewoud Safar Willy Claes Quartet CC Westrand, Feestzaal CC Westrand, en Maurice Dean Kamerijklaan, Dilbeek Kamerijklaan, Dilbeek CC Westrand, 02-466 20 30 02-466 20 30 Kamerijklaan, Dilbeek 02-466 20 30 Donderdag 17 januari, 20.15 Woensdag 30 januari, 20.30 Zondag 13 januari, 16.00 Will Tura in concert Danú Schubert en Sjostakovitsj CC Strombeek, CC Westrand, kerstconcerten in Ossel Gemeenteplein, Grimbergen Kamerijklaan, Dilbeek door Ensor Strijkkwartet 02-263 03 43 02-466 20 30 Sint-Jan-Baptistkerk, MUZIEK Kasteelstraat, Ossel Vrijdag 18 januari, 20.15 Donderdag 31 januari, 20.00 02-460 73 24 (GC de Zandloper) In de daluren door 2008 door Stef Bos Woensdag 9 januari, 20.30 Mira en de Maten GC de Zandloper, Zondag 13 januari, 11.30 Fischer-Z CC de Meent, Kaasmarkt 75, Wemmel Simoens Trio CC Het Bolwerk, Gemeenveldstraat 34, Beersel 02-460 73 24 GC de Boesdaalhoeve, Bolwerkstraat 17, Vilvoorde 02-359 16 00 Hoevestraat 67, 02-255 46 90 Vrijdag 1 februari, vanaf 21.00 Sint-Genesius-Rode Vrijdag 18 januari, 20.30 De Skangoeroes 02-381 14 51 9 en 10 januari, 20.30 Art Bécaud door Jeugdcentrum Moesjebaaz, Helden door De Nieuwe Snaar Marijn de Valck & groep Steenweg op Ukkel 201, Beersel Zondag 20 januari, 11.15 CC Westrand, GC De Muze van Meise, 02-359 18 38 Viool- en liedrecital door Kamerijklaan, Dilbeek Brusselsesteenweg 69, Meise Ana Naqe & Zofie van Overloop 02-466 20 30 02-268 61 74 Jazz GC De Muze van Meise, Brusselsesteenweg 69, Meise Vrijdag 11 januari, 20.00 Vrijdag 18 januari, 20.30 Donderdag 24 januari, 20.15 02-268 61 74 Tok Tok door De Beenhouwerij Intiem door Günther Neefs Jan Rzewski - Fabian Fiorini duo GC Papeblok, CC Asse, Erik Vermeulen Trio Zondag 20 januari, 15.00 P. Vandesandestraat 15, Tervuren Noorderlaan 20, Zellik CC de Meent, Wolfgang voor volwassenen 02-769 20 95 02-466 78 21 Gemeenveldstraat 34, Beersel door Warre Borgmans en 02-359 16 00 het Fidelio Strijkkwartet Vrijdag 11 januari, 20.30 Zaterdag 19 januari, 20.00 CC Asse, Noorderlaan 20, Zellik Mira & de Maten 40 jaar verliefd door Lenny Kuhr Woensdag 30 januari, 20.15 02-466 78 21 CC Het Bolwerk, GC De Muze van Meise, Jan Rzewski, Fabian Fiorini Bolwerkstraat 17, Vilvoorde Brusselsesteenweg 69, Meise en Erik Vermeulen trio 02-255 46 90 02-268 61 74 CC Strombeek, Gemeenteplein, Grimbergen 02-263 03 43 19 RANDUIT

Vrijdag 25 januari, 20.15 Zondag 13 januari, 15.00 Woensdag 23 januari, 20.30 Vrijdag 11 januari, 20.00-22.00 Ay! Amor … door Constantinople Plop en de pinguïn Auf der anderen Seite (vernissage) & Françoise Atlan CC Den Blank, CC Den Blank, 12 en 13 januari, 11.00-18.00 Kerk Beigem Begijnhofplein 11, Overijse Begijnhofplein 11, Overijse Tentoonstelling Vlaamse Amateur 02-263 03 43 (CC Strombeek) 02-687 59 59 02-687 59 59 Kunstenaars in de Rand (VRAK) GC de Moelie, Vrijdag 25 januari, 20.30 Woensdag 16 januari, 20.30 Donderdag 24 januari, 14.00 Sint-Sebastiaanstraat 14, Concert voor 2 piano’s Persepolis Vermist Linkebeek door Thoover CC Strombeek, CC de Meent, 02-380 77 51 CC Den Blank, Gemeenteplein, Grimbergen Gemeenveldstraat 34, Beersel Begijnhofplein 11, Overijse 02-263 03 43 02-359 16 00 Tot 14 januari, doorlopend 02-687 59 59 Hans Vos (in foyer) Woensdag 16 januari, 20.30 Zondag 27 januari, 20.00 Monique Weets (in bar) Donderdag 31 januari, 20.15 American Gangster American Gangster CC de Meent, Ongeveer Schubert door CC Den Blank, CC de Meent, Gemeenveldstraat 34, Beersel Lucas Blondeel, Frank Focketyn Begijnhofplein 11, Overijse Gemeenveldstraat 34, Beersel 02-359 16 00 en Jef Neve 02-687 59 59 02-359 16 00 CC Strombeek, Tot 15 januari, zaterdag Gemeenteplein, Grimbergen Vrijdag 18 januari, 20.00 Dinsdag 29 januari, 20.30 en zondag, 14.00-17.00 02-263 03 43 Ben X (NV) Michael Clayton Hommage aan Henry Van de Velde GC de Zandloper, CC Strombeek, Hof van Melijn, Zondag 3 februari, 11.00 Kaasmarkt 75, Wemmel Gemeenteplein, Grimbergen Melijndreef 6, Tervuren Eszter Horgas (fluit) 02-460 73 24 02-263 03 43 02-769 20 81 (Dienst Toerisme) en Klára Würtz CC Westrand, Woensdag 30 januari, 20.30 Van 18 januari tot 11 februari, Kamerijklaan, Dilbeek Eastern Promises doorlopend 02-466 20 30 CC Den Blank, Welmoed van Eck (in foyer) Begijnhofplein 11, Overijse Van 16 januari tot 11 februari, 02-687 59 59 doorlopend Luc Vanhalen (in bar) Zondag 3 februari, 20.00 CC de Meent, FILM Persepolis Gemeenveldstraat 34, Beersel CC de Meent, 02-359 16 00 Gemeenveldstraat 34, Beersel Zondag 6 januari, 20.00 Zaterdag 19 januari, 14.00 02-359 16 00 Tot 20 januari, van do tot zo, Paranoid Park Trigger (8+) 20.00-24.00 CC de Meent, CC Westrand, Houtdruk van verschillende Gemeenveldstraat 34, Beersel Kamerijklaan, Dilbeek Tibetaanse werken 02-359 16 00 02-466 20 30 TENTOON­ Tat Art Gallery, STELLING Kalenbergstraat 9, Dilbeek Dinsdag 8 januari, 20.30 Zondag 20 januari, 20.00 02-569 56 17 Auf der anderen Seite Eastern promises CC Strombeek, CC de Meent, Van 1 t.e.m. 31 januari, Vrijdag 1 februari, 20.30 Gemeenteplein, Grimbergen Gemeenveldstraat 34, Beersel doorlopend (vernissage) 02-263 03 43 02-359 16 00 Kam Kiest voor Kunst Van 2 t.e.m. 17 februari, Joris Van Gansbeke woe, za en zo, 14.00-18.00 Woensdag 9 januari, 20.30 Zondag 20 januari, 10.30 Cafetaria van GC de Kam, Mutulated and visionary species 2 Vermist Ontbijtfilm: Ratatouille (NV) Beekstraat 172, door Ingmar Ostijn CC Den Blank, (ontbijt om 9.30, tot een week Wezembeek-Oppem GC De Muze van Meise, Begijnhofplein 11, Overijse vooraf te reserveren) 02-731 43 31 Brusselsesteenweg 69, Meise 02-687 59 59 GC de Zandloper, 02-268 61 74 Kaasmarkt 75, Wemmel Van 4 januari tot 3 februari, Donderdag 10 januari, 20.00 02-460 73 24 doorlopend Van vrijdag 1 februari t.e.m. The Assassination of Jesse James I am your private dancer 25 februari, doorlopend by the Coward Robert Ford Maandag 21 januari, 20.30 CC Strombeek, Movie Magic GC de Kam, Beekstraat 172, Planeth Earth (documentairefilm) Gemeenteplein, Grimbergen CC Den Blank, Wezembeek-Oppem CC Strombeek, 02-263 03 43 Begijnhofplein 11, Overijse 02-731 43 31 Gemeenteplein, Grimbergen 02-687 59 59 02-263 03 43 T.e.m. 6 januari, vrij, za en zo, Zondag 13 januari, 20.00 14.00-18.00 T.e.m. 2 februari, do, vr, za Ratatouille (OV) Woensdag 23 januari, 20.00 Hugo Meert (keramiek) en zo, 10.30-18.30 CC de Meent, England’s West Country Galerie budA, Buda 14-16, Asse Albert Van Dyck Gemeenveldstraat 34, Beersel CC Westrand, 02-306 50 95 Museum Felix De Boeck, 02-359 16 00 Kamerijklaan, Dilbeek Kuikenstraat 6, Drogenbos 02-466 20 30 7 t.e.m. 21 januari, doorlopend 02-377 57 22 Rasa: PIXELme CC Den Blank, Begijnhofplein 11, Overijse 02-687 59 59

20 Tot 31 augustus Vanaf 7 januari, 19.00-20.15 Vanaf 16 januari, Dinsdag 22 januari, 11.00 ‘Hou ´t vast’, Start cursus Oriëntaalse buikdans 18 bijeenkomsten op woe, Eksteroogwandelgroep 55+ hout en woud in Afrika Jupiter, Doggeweg 87, Zaventem 19.00-21.00 Start aan Gezinsboerderij Koninklijk Museum voor 0479-37 49 62 Theoretische sterrenkunde Het Neerhof, Midden-Afrika, MIRA, Abdijstraat 22, Grimbergen Neerhofstraat 1, Dilbeek Leuvensesteenweg 13, Tervuren Woensdag 9 januari, 20.00 02-269 12 80 02-377 59 70 02-769 52 46 Les oud schrift CC Westrand, Dinsdag 22 januari, 19.30 Donderdag 24 januari, 14.00 Kamerijklaan, Dilbeek Foutloos schrijven Dworpwandeling VOOR­ 02 466 44 05 (A. Janssens) CC de Meent, Start aan parking DRACHTEN & Gemeenveldstraat 34, Beersel St. Gaugericuskerk, CURSUSSEN Woensdag 9 januari, 14.00-15.30 02-454 54 01 (Arch’educ) Alsembergse Steenweg, Dworp (6-8 jaar), 15.30-17.00 (9-12 jaar) 02-358 32 93 (Dirk Raes) Start cursus circustechnieken Van 25 t.e.m. 27 januari, 20.00 Voordrachten CC Den Blank, Mijn eigen weg Zaterdag 26 januari, 8.00-15.00 Begijnhofplein 11, Overijse Abdij van Grimbergen, Kerselaartocht 10 en 17 januari, 20.00 02-687 59 59 Kerkplein 1, Grimbergen door De Ijsetrippers Overijse Geschiedenis van 03-220 46 94 Start aan Sint-Martinuscollege, de hedendaagse dans Vanaf 11 januari, (Encounter Vlaanderen) Brusselsesteenweg 147, Overijse CC Strombeek, 3 bijeenkomsten, 14.00 02-687 42 94 Gemeenteplein, Grimbergen Intuïtieve ontwikkeling Van 1 t.e.m. 3 februari, 20.00 (Jacqueline van der Horst) 02-263 03 43 CC de Meent, Beslist samen Gemeenveldstraat 34, Beersel Abdij van Grimbergen, Zondag 27 januari, 14.00 Dinsdag 22 januari, 20.00-22.00 02-454 54 01 (Arch’educ) Kerkplein 1, Grimbergen Winterwandeling Kennismaking met religies 03-220 46 94 Start aan de Sint-Jozefskerk, en levensbeschouwingen: Vrijdag 11 januari, 9.30-12.30 (Encounter Vlaanderen) Europaplein, Lot Bezoek aan de internationale Mindfulness: oefendag 02-356 24 78 (Willy Defranc, Baptistenkerk Vanaf 18 januari, Natuurpunt Beersel) International Baptist Church of vrijdag, 9.30-12.30 Brussels, Lange Eikstraat 76-78, (8 bijeenkomsten) Donderdag 31 januari, 14.00 Wezembeek-Oppem Mindfulness: WANDELINGEN Nellebeek- en plateauwandeling 02-454 54 01 (Arch’educ) training in gewaar zijn Start aan de parking GC de Zandloper, M. Magdalenakerk van Eizer Donderdag 24 januari, 20.00 Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel Dinsdag 8 januari, 11.00 0475-67 73 29 (NGZ) Infoavond ‘Energiezuinig wonen’ 016-24 39 75 (Zorg-Saam) Eksteroogwandelgroep 55+ GC Papeblok, Start aan Café ’t Vagevuur, P. Vandesandestraat 15, Tervuren Zaterdag 12 januari, 9.00 Vlezenbeeklaan 91, Vlezenbeek 02-767 73 55 (KWB Tervuren) BouwTeam 02-377 59 70 Raadzaal Gemeentehuis VARIA Maandag 28 januari, 20.30 Grimbergen, Donderdag 10 januari, 14.00 Wenen in de tijd van Schubert Prinsenstraat 3, Grimbergen Tumuliwegwandeling CC Strombeek, 016-23 26 49 (Dialoog vzw) Start aan de parking Donderdag 10 januari, Gemeenteplein, Grimbergen Ganzepootvijver, 20.00-22.00 02-263 03 43 Vanaf 14 januari, Duboislaan, Hoeilaart Opendeur documentatiecentrum 12 bijeenkomsten op ma en do, 0475-67 73 29 (NGZ) Vlaamse Vereniging voor Maandag 28 januari, 19.30-22.30 19.30-21.45 Familiekunde ‘Aangepaste en gezonde voeding’ (Inschrijvingen om 19.00) Van 16 januari tot 20 maart, Muziekacademie, Mivavil, Olmstraat 348, Vilvoorde Rode Kruis opleiding EHBO vanaf 9.30 Gemeenteplein, Groot-Bijgaarden 016-23 51 61 Jeugdhuis Villa 3s, Winterse wandeling (met gratis 02 466 44 05 (A. Janssens) (KVG Vlaams-Brabant) Zijp 18B, Wemmel wandelfolder over winterbloeiers) 0495-30 99 37 Nationale Plantentuin van België, Vrijdag 25 januari, 20.00 Cursussen (Rode Kruis Wemmel) Domein van Bouchout, 6e Boesdaalquiz Nieuwelaan 38, Meise GC de Boesdaalhoeve, Vanaf 7 januari, Vrijdag 15 januari, 20.30 02-260 09 70 Hoevestraat 67, 5 bijeenkomsten, 19.45 Ballroom & Latin Sint-Genesius-Rode Leren luisteren Opendeurdag Dansclub Donderdag 17 januari, 14.00 02-381 14 51 naar klassieke muziek Groot-Beersel vzw Bosuilwandeling GC Felix Sohie, Gemeentelijke feestzaal, Start aan de parking GC de Bosuil, Gemeenteplein, Hoeilaart Hoogstraat 1, Beersel Witherendreef 1, Jezus-Eik 02-454 54 01 (Arch’educ) 02-380 70 50 (K. Pletinckx) 0475-67 73 29 (NGZ)

Organisaties en verenigingen die hun activiteiten opgenomen willen zien in de volgende agenda die de periode van 5 februari 2008 tot 4 maart 2008 bestrijkt, moeten ons de nodige informatie bezorgen voor 1 januari a.s. U kunt uw gegevens faxen naar 02-767 57 86 of e-mailen naar [email protected]. U kunt uw informatie ook per brief sturen naar ons redactieadres:Witherendreef 1, 3090 Jezus-Eik/Overijse, met de vermelding RandUit Agenda. Gezien het beperkte aantal beschikbare pagina’s wordt bij de aankondigingen prioriteit verleend aan de activiteiten in de gemeenschapscentra en de cultuurcentra in de rand. Om voor plaatsing in aanmerking te komen worden de andere activiteiten vooral beoordeeld op hun uitstraling naar alle inwoners van de rand. Het cursusaanbod wordt mee geselecteerd door Arch’educ, het vroegere Vormingplus Halle-Vilvoorde. Info: www.archeduc.be. 21 Het genie van Bruegel zoals het nog niet eerder werd beschreven

Jenny heette ze, en ze kwam uit Australië. Ze woonde daar op het onherbergzame platteland, het afzonderlijke schilderij, van het aparte waar ze in een bijna volstrekte eenzaamheid was opgegroeid. Toch had ze bij zichzelf een zeld- detail, waar hij steeds opnieuw verwonderd zaam talent ontdekt: Jenny kon tekenen en schilderen, en is dat blijven doen, en ze begon over de in opgaat. Dat is geen toeval, want Van de Perre schrijft niet alleen over kunst, hij is ook grote schilders te lezen – deze van alle tijden, de tijdelozen, die al lang dood waren. Toen Jenny ontwerper van glasramen, tekenaar, aqua- haar grote voorbeelden wilde zien, besefte ze dat ze naar Europa moest.Hoe Jenny uiteindelijk bij rellist en schilder. Hij publiceerde eerder ons terecht is gekomen, is een ander verhaal, eentje uit de privé-sfeer. Maar Jenny had maar één boeken over Rubens en over het beroemde wens: Ze wilde Bruegel zien, want ze was tot de overtuiging gekomen dat alles wat zij onder de altaarstuk Het Lam Gods van Hubert en Jan noemer ‘Europa’ had ondergebracht, kon worden herleid tot desnoods één schilderij van ­Bruegel. Van Eyck, maar deze Bruegel lijkt mij toch zijn meesterwerk te zijn. Dat heeft vooral te Onze Bruegel. Wij hebben Jenny Bruegel laten zien (en ook Jeroen Bosch, die zij niet kende). En maken met zijn directe, deugddoende be- Jenny ging terug naar ginder in de overtuiging dat ze Europa niet alleen had gezien, maar ook wondering voor Bruegel, die door geen en- begrepen. kele vorm van misplaatst intellectualisme wordt ontsierd. Van de Perre erkent dat hij, TEKST Guido Fonteyn zoals Paulus op weg naar Damascus, ‘van zijn paard werd gebliksemd door de kracht van it mag een wat ongebruike- zijn Bruegelboek. Bijna verontschuldigend het kunstwerk’. Wat verder vergelijkt hij het lijke inleiding zijn voor de voegt hij daaraan toe dat zijn boek vooral kijken naar een schilderij van Bruegel met bespreking van alweer een het resultaat is van zijn liefde voor Bruegel, het beluisteren van een cantate van Bach: ‘Al nieuw boek over Bruegel (*). ‘geschreven vanuit mijn (ingetoomd) en- onze iconografische en cultuurhistorische Maar de wijze waarop deze thousiasme en niet vanuit een afstandelijke reflecties verzinken in het niets.’ Australische Jenny onze Bruegel heeft be- wetenschappelijke invalshoek’. Naast deze keken,D verslonden bijna, moet ons de ogen ontboezeming prijkt een afbeelding van De De schilder als reporter openen voor onze rijkdom. Bruegel, dat is Toren van Babel, die door de auteur van de ‘In zijn werken is de waarheid belangrijker niet alleen het Pajottenland, Bruegel is de volgende commentaar werd voorzien: ‘De dan het schilderij.’ Dat zei Abraham Ortelius, wereld. mierenmaatschappij, in collectieve waanzin, cartograaf en tijdgenoot van Pieter Bruegel ‘Over Bruegel verscheen in de twintigste werkt aan haar hemeltergende dromen.’ Dit de Oude. En in een bbc-film over Bruegel eeuw vrijwel elk jaar een boek.’ Dat schrijft is tekenend voor de werkwijze van Harold werd gezegd: ‘Bruegel reikt verder dan Le- Harold Van de Perre zelf in de inleiding van Van de Perre; hij vertrekt van het beeld, van onardo da Vinci, Michelangelo en Rafaël.

22 Hij is de ultieme schilder, de schilder van de Van meer belang lijkt mij de poging van Van werkelijkheid.’ Van de Perre is het met deze de Perre te zijn om Bruegel in zijn tijd te situ- Win een boek! uitspraken volledig eens, en omschrijft zijn eren, en dat was geen aangename of vreed- Stuur ons vóór 15 januari een e-mail visie als volgt: ‘Bruegel is een schilder die zame periode. Met Van de Perre kan instem- ([email protected]) of kaartje niet overschat kan worden.’ Misschien raakt mend worden opgemerkt dat waar schilders (RandKrant, Witherendreef 1, Van de Perre middels een aantal uitspraken als Pieter Aartsen, Frans Floris en Joachim 3090 Jezus-Eik) met als onderwerp ‘Bruegel’ in zijn boek hier het genie van Bruegel zoals Beuckelaar ook in hun volkstaferelen een en maak kans op een exemplaar van het nog nooit werd beschreven. Zijn kunst is maniëristische schoonheid betrachtten, het boek Bruegel. Ziener voor alle tijden. geen kunst, maar de naakte schildering van Bruegel zich manifesteerde als aan satanisch We geven er vijf weg! de naakte waarheid in haar alledaagsheid. genie, of in elk geval als diegene die ook de Dit geldt voor mens en dier. Bruegel maakt gruwelen van zijn tijd heeft gezien. In deze armoedige kunst. Hij heeft de rijken der zin is Bruegel de universele verteller, door de bespreking van het zelfportret van Bru- aarde niet geportretteerd, maar – als een re- Van de Perre op één lijn geplaatst met Home- egel: tenminste, Van de Perre gaat ervan uit porter – genoteerd wat hij om zich heen zag, ros, Shakespeare, Dostojewski. We zijn hier dat de schilder zichzelf heeft getekend in en dat was niet alleen schoonheid, maar ook wel zeer ver verwijderd van de Bruegel van bruine inkt (blz. 43), hoewel hij op die af- armoede en pijn. Bruegel houdt ons de spie- de boerenkermissen. Van de Perre gebruikt beelding niet lijkt op de zeldzame bestaande gel van de werkelijkheid voor. ook een leuk woord voor de werkwijze van of bekende schilderijen of etsen van hem die Harold Van de Perre heeft alle boeken over Bruegel: Bruegel is een ‘romanschilder’, of door zijn tijdgenoten werden gemaakt (zoals Bruegel gelezen. Het hoofdstuk met korte een ‘boekenschilder’. Bruegel maakt ‘geschil- de ets door Dominicus Lampsonius, blz. 42). besprekingen van de theorieën van zijn voor- derde boeken’. Van de Perre stoort zich niet aan die ontbre- gangers over Bruegel is zeer lezenswaard, kende gelijkenis. ‘Traditioneel portretteert met hier en daar een (beschaafde) sneer. Van Respect voor elk levend wezen de klassieke schilder zichzelf in een voorna- de Perre is namelijk van mening dat teveel Bij dit alles moet de technische kennis van me of innemende pose (…). Maar dit portret pogingen werden ondernomen om Bruegel Bruegel worden gevoegd, en dat geldt zowel tekent Bruegel ten voeten uit. De schilder te ‘verklaren’. Dit leidt alleen maar naar een voor zijn omgang met materialen als voor de kijkt niet naar zichzelf, noch naar de toe- verkleining van ons beeld, naar teveel gespe- wijze waarop hij dingen, mensen en dieren schouwer, maar keert resoluut de rug naar cialiseerd onderzoek. Bruegel is gewoon van heeft geschilderd. Telkens weer duikt het in- beiden om de ogen alleen te richten naar het alle tijden en behoeft geen detailstudies. Hij zicht op dat Bruegel de realiteit heeft weerge- schouwtoneel van de wereld. Hij stelt zich is de ultieme schilder van de werkelijkheid. geven, en geen geïdealiseerd beeld daarvan. geenszins voor als een prinselijke, welstel- Dat is ook de reden waarom de belangstel- Zo vergelijkt Van de Perre de paarden die lende of dialogerende meester, maar als een ling voor Bruegel in de twintigste en eenen- Bruegel schilderde met deze van Rubens. Bij werkman-schilder in een sjofele pij met een twintigste eeuw voortdurend is toegenomen. Rubens zijn paarden en andere dieren ge- armtierige muts op het hoofd (…). Dit is het De werkelijkheid verandert immers niet. In schilderd vanuit een heroïsch perspectief, als gelaat van een schilder dat als geen ander die zin loopt er één lijn van De Triomf van ‘golfslagen in een chaotische beeldenstroom’, past bij de kenmerkende natuurlijke wereld de Dood naar de concentratiekampen en he- maar meer idee dan realiteit. Bij Bruegel is en bij de eigenzinnige fatalistische visie van dendaagse vormen van volkerenmoord. (In een paard niet alleen een echt paard, maar is Bruegel.’ een laatste hoofdstuk gaat Van de Perre m.i. elk paard verschillend, zoals in de realiteit elk Of: ook als dit Bruegel niet is, moet hij er wat te ver met zijn hedendaagse vergelijkin- paard anders is. Bruegel respecteert elk indi- zo hebben uitgezien. gen, als hij naast De Toren van Babel een foto vidueel dier, zoals hij elke individuele mens plaatst van een mensenmassa op een zomers respecteert. Alleen al de wijze waarop Van strand, of een vergelijking met alweer een de Perre schrijft over de dieren op de schil- detail van De Toren van Babel met de struc- derijen van Bruegel maakt dit boek kostbaar, tuur van een goudmijn, vermoedelijk ergens en aandoenlijk. Info in Zuid-Afrika. Dat Bruegel van alle tijden is, Die zeer persoonlijke benadering, niet al- (*) Bruegel. Ziener voor alle tijden. moest niet meer op deze nadrukkelijke wijze leen vanuit kennis, maar vooral vanuit een Harold Van de Perre. worden benadrukt). doorleefd aanvoelen, blijkt tenslotte ook uit Davidsfonds/Leuven, 241 blz., € 49,95.

Das Genie von Bruegel, so wie es früher noch nie beschrieben wurde ‘Über Bruegel erschien im zwanzigsten Jahrhundert fast jedes Jahr ein Buch.’ Das schreibt Harald Van de Perre in der Einführung seines Buches Bruegel. Ziener voor alle tijden (‚Brue- gel. Seher für alle Zeiten’), das vor kurzem erschienen ist. Dennoch unterscheidet sich das Werk von Van de Perre grundsätzlich von diesen anderen Werken. Der Grund dafür ist, dass dem Buch ‚meine Begeisterung und nicht etwa ein distanzierter wissenschaftlicher Blick- winkel zugrunde liegt’, so Van de Perre, der nicht nur als Autor, sondern auch als bildender Künstler tätig ist. Nach Meinung von Harold Van de Perre ist Bruegel ein Maler, den man nicht überschätzen kann und der weiter reicht als Leonardo da Vinci oder Michelangelo. Er malt die nackte Wahrheit in ihrem Alltagscharakter und hält uns so einen Spiegel der Wirklichkeit vor, einer zeitlosen Wirklichkeit. In dem Sinne ist Bruegel nicht nur ein Maler, sondern auch ein universeller Erzähler, wie Homer, Shakespeare oder Dostojewski.

23 z o n d e r omwegen

Het is op den duur toch goed gekomen, België is niet gebarsten. Beter gezegd: de barsten die het land altijd heeft vertoond, hebben het niet in stukken doen uiteenvallen. Nog beter gezegd: de stukken waarin het land zichzelf heeft verdeeld, zijn toch een en dezelfde legpuzzel blijven vormen. In het begin van de 21ste eeuw zag het er even slecht uit. Arrogantie botste op hardnekkigheid, provincialisme sprak meer mensen aan dan solidariteit, partijbelangen kregen voorrang op staatsmanschap. Maar nu de eeuw enkele decennia is gevorderd, speelt België in Europa opnieuw de rol van kleinduimpje die het landje op het lijf is geschreven.

TEKST Brigitte Raskin | FOTO Patrick De Spiegelaere

De tweehonderdste verjaardag van België

iezo, de tweehonderdste verjaardag moderniseerd. De Lange Wapper-brug heeft architecturale golf die toparchitect Calatrava van o dierbaar België is met veel tri- Antwerpen de allure van een wereldstad in Luik liet opbollen boven het treinstation coloor vertoon gevierd. We kunnen gegeven en die metamorfose – en vooral de Guillemins – nota bene geen Waals en wel deZ vlaggen weer opbergen en Filip en Ma- sierlijke lijn van de brug – trekt bij het inzoo- Belgisch erfgoed, van de nationale spoor­ thilde mogen zich terugtrekken in hun paleis men zozeer de aandacht naar zich toe dat wegen. (althans tot de volgende, gewone, nationale je over andere wereldwonderen heenkijkt. Op de mooiste luchtfoto zie je – tot mijn feestdag). Wat vele landgenoten in zo’n ko- Sta me daarom toe u af te leiden van Ant- eigen verbazing, want ik zag nooit wat in ningspaar blijven zien, vind ik oubollig en werpen naar mijn geboorteplaats Aarschot, het ding – het atomium by night, een omge- folkloristisch, maar soit, ieder zijn plezier en schijnbaar een stadje van niks zoals België keerde sterrenhemel. Maar liever dan over ik het mijne. En wat mij deze maanden van een landje van niks is. Maar op zijn manier is Brussel scheer ik over de rand, zoekend naar nationaal vertoon het meest deugd heeft ge- Aarschot ook een kleinduimpje dat een hele waar ik woon, pal op de taalgrens. Die zie je daan, is het exploreren van Happy Birdday weg heeft afgelegd. De ‘s Hertogenmolens, welteverstaan niet, wat trouwens de grote op de jubileumsite B-2030. België in vogel- een uniek zestiende-eeuws bruggebouw over charme is van Happy Birdday: de onzicht- vlucht, heerlijk scheren en duikelen was dat de Demer, zijn gerenoveerd en meteen is het baarheid, zeg maar de onbelangrijkheid, van én kan het voortaan blijven. Het zoekplaat- hele stadje herboren. Op de detailfoto zie je wat laag-bij-de-gronds is. Ook waar daar je à la Google Earth en de detailfoto’s à la mensjes langs de Demer flaneren alsof ze aan beneden Brussel ophoudt en Vlaanderen be- Arthus Bertrand zijn immers onuitputtelijk de Côte d’Azur zijn. gint, is onmogelijk te zien. Al is dat op den en worden permanent geüpdatet. Zulke taferelen zie je bovendien in heel duur duidelijker geworden – ik verander van Het windmolenpark op de Thorntonbank Vlaanderen, dat welvarender dan ooit oogt perspectief nu ik thuis in de rand ben beland. in de Noordzee ziet er heel hoog vanboven en zijn rijkdom duurzaam heeft geïnves- Wanneer was het alweer dat enkele facilitei- uit als een vlucht meeuwen. Dat het in wer- teerd. Dat is overigens geen reden om hoog tengemeenten naar Brussel zijn overgehe- kelijkheid een sterk staaltje van milieutech- van de toren te blazen (laat staan het separa- veld en dat tegelijk de faciliteiten zijn opge- nologie is, beseffen we maar al te goed sinds tisme weer op te poken). Want ga Wallonië heven? In 2010 à 2012? Zoiets ja, en niet op België geprezen wordt als een voorbeeldige maar eens exploreren, wat ik met onverdeeld een precieze datum maar geleidelijk aan. We leerling in de Kyoto-klas. Het nu eenmaal enthousiasme heb gedaan. Bijvoorbeeld kunnen (achteraf bekeken en veel politiek overvolle landje doet er beter laat dan nooit door in Frameries, Henegouwen, zuidweste- gedoe samenvattend) zeggen dat het vanzelf alles aan om ecoproper en energiezuinig te lijk onder Mons, te zoeken naar de trots be- is gegaan en dat de tijd het heeft gedaan. zijn, kijk daar in vogelvlucht ook maar de houden lifttoren van de voormalige steenko- De hele viering B-2030 was een succes. blikkerende zonnepanelen op na, en het ge- lenmijn. Die mijn werd inmiddels dertig jaar Lang zal België leven, in de gloria! matigde verkeer op de snelwegen, en de au- geleden door toparchitect Jean Nouvel om- toschaarste in de steden. getoverd tot Le Pass (of Parc d’Aventures Sci- Om verder op die steden te focussen: ze entifiques) en zo wordt geleidelijk aan heel zijn een lust voor het oog, zowel in hun oude Wallonië veranderd van passé in avancé. Zie glorie gerestaureerd als architecturaal ge- ook, extra magnifiek in bovenaanzicht, de

24 Van huizen & tuinen Bijeneter (foto: François van Bauwel) Tijgerspin (foto: Marcel Bex) Klimaatverandering in de achtertuin

De milieuvereniging Natuurpunt is enkele maanden geleden gestart vlinder en Oranjetipje, Boeren- en Gierzwa- met de Natuurkalender, een project waarbij iedereen de gevolgen van luw, Koekoek, Ooievaar en egel. Om mee te doen volstaat het om je te regi- de klimaatverandering kan gadeslaan in de eigen achtertuin. streren op de website van de Natuurkalender (www.natuur-kalender.be) en je waarnemin- TEKST Paul Geerts | FOTO’S Natuurpunt gen regelmatig door te geven. Al die gegevens worden verwerkt in kaartjes en grafieken zo- dat iedereen via de website de evolutie van de verschillende soorten planten, vogels en e Natuurkalender is een online da- bepaald. Ook het moment waarop ziekten vlinders kan volgen. tabank die de effecten van klimaat- en plagen zoals insecten en schimmels tot verandering op de jaarlijks terug- ontwikkeling komen, wordt in veel gevallen Vogels observeren Dkerende verschijnselen in de natuur in kaart sterk door klimaatsfactoren bepaald. Natuurpunt verzamelt sinds enkele jaren wil brengen. Voorbeelden daarvan zijn het De beschikbaarheid van voedsel hangt sa- ook waarnemingen van vogels die tijdens de moment van bloei, bladontplooiing en blad- men met die fenofasen: veel insecten leven wintermaanden de voederplaatsen in tuinen val bij planten, de start van vogeltrek en het van plantaardig materiaal, veel andere dieren en op terrassen bezoeken. Op die manier verschijnen van vlinders en andere insecten. leven van insecten. Vers blad is pas voorhan- hoopt men een beter beeld te krijgen van de Dit zijn gebeurtenissen die sterk van het weer den wanneer de bladknoppen van bomen en vogels in de Vlaamse tuinen. Uit de resulta- afhankelijk zijn en die door iedereen elke dag struiken open gaan. Ook het optreden van ten sinds 2000 blijkt bijvoorbeeld dat kauw ‘in de achtertuin’ bekeken kunnen worden. vorstschade aan bomen houdt verband met en Turkse tortel jaarlijks in aantal toenemen, ‘Via de studie van die jaarlijks terugke- de timing van het proces van knopvorming. dat de vinken het moeilijk hebben, maar dat rende verschijnselen in de natuur, of met een Deze momenten variëren en zijn van jaar tot de huismus floreert. Een andere opvallende geleerd woord de fenologie, hopen we wat jaar verschillend. Na een warm, nat voorjaar vaststelling is dat heel wat trekvogels gemid- te leren over hoe de natuur reageert op het kan het groeiseizoen bijvoorbeeld een maand deld een week vroeger aankomen in vergelij- klimaat’, zegt de Wageningse onderzoeker eerder beginnen dan na een koud voorjaar. king met 20 jaar geleden. Arnold van Vliet die de Natuurkalender zes Om mee te doen moet je wekelijks op een jaar geleden in Nederland lanceerde. ‘Door Voor iedereen speciaal formulier aanduiden welke en hoe- jaar na jaar te noteren wanneer die fenome- Iedereen die een tuin of terras heeft en die veel vogels je hebt gezien en dit formulier nen zich voordoen, kunnen wij bijvoorbeeld een paar planten en/of diersoorten kan her- mailen naar Natuurpunt. Het formulier en zien wat er gebeurt wanneer een winter min- kennen, kan meedoen. Om de Natuurkalen- een folder met foto’s van de 24 talrijkste soor- der vorstdagen heeft gehad. Wij bestuderen der voor een brede groep van mensen toe- ten kan worden gedownload op de website dus niet de klimaatverandering zelf, wel het gankelijk te maken, werd een beperkt aantal www.natuurpunt.be. effect hiervan op de natuur.’ gemakkelijk te herkennen planten, vogels en Op 2 en 3 februari ten slotte is er een natio- insecten gekozen. Iedereen mag zelf kiezen naal vogeltelweekend. Dat weekend worden Elk jaar anders hoeveel en welke soorten men in de gaten zowel in Vlaanderen als in Wallonië tuinvo- De timing van de fenofasen is erg belangrijk. houdt. Het gaat onder meer om sneeuwklok- gels geteld. Zo wil men een goed beeld krij- Hiermee worden onder andere de lengte je, forsythia, okkernoot, paardenkastanje, gen hoe de vogelpopulatie in een gemiddelde van het groeiseizoen en het pollenseizoen braambes, lijsterbes en meidoorn, Citroen- Vlaamse en Waalse tuin eruit ziet.

25 © Yves Adams

Domein Drie Fonteinen in Vilvoorde Een brok natuur met allure

3 juni 2007 was een memorabele dag voor het domein Drie Fonteinen in Vilvoorde. Toen werden de gerestaureerde Franse tuin en het bomenwandelpad officieel ingehuldigd door onder meer toenmalig minister van Leefmilieu Kris Peeters en toenmalig burgemeester Jean-Luc Dehaene. Het domein heeft een enorme aantrekkingskracht op allerlei zachte recreanten die hier op hun eigen manier komen verpozen. Het is dan ook de moeite waard om eens na te gaan wat dit vijftig hectare grote gebied zoal aan ‘natuurlijkheid’ te bieden heeft. Het domein ligt tussen het Zeekanaal (Brusselse Steenweg), de Grote ring rond Brussel, de Blaesenbergweg en de Koningslosteenweg. De hoofdingang bevindt zich aan de Brusselse Steenweg, waar je rechts de grote atletiekpiste vindt en links het park.

TEKST Herman Dierickx | FOTO’S Vildaphoto en Filip Claessens

et bomenwandelpad ligt levensboom, gewone plataan, bruine beuk, ter minder. Er staat ook een canadapopulier rond de centraal gelegen hangende zilverlinde, Oostenrijkse den, met een omtrek van 405 centimeter, een ‘Groene Vallei’, een immense Kaukasische vleugelnoot, steeliep, moseik, witte paardenkastanje van 343 centimeter, grasvlakte waar je niet naast Japanse lijsterbes, elsbes en Chinese honing- een Noordse esdoorn van 363 centimeter, kunt kijken. Daar heeft de boom. Dat zijn er dus heel wat, en je kunt de een bruine beuk van 512 centimeter, om nog beheerder, het Agentschap voor Natuur en bomen van heel nabij bekijken en betasten. maar te zwijgen over de ‘kleinere’ broertjes HBos (ANB) 34 naamplaatjes aangebracht op In het domein staan een paar kolossale die hier groeien. In de buurt van de Konings- de inheemse en exotische boomsoorten. Het platanen waar je niet naast kunt kijken; de losteenweg en de sportinfrastructuur staan gaat onder meer om de gewone en Noordse dikste heeft een stamomtrek van 630 centi- enkele oude, gladde iepen die de gevreesde esdoorn, witte paardenkastanje, Westerse meter, een tweede volgt met zestig centime- iepenziekte tot hiertoe te slim af waren. Deze

26 iepenziekte is een schimmelziekte waar de lende bloemen ontluiken in maart-april, de duiken bij nat weer. Dan hangen ze soms met boom uiteindelijk aan tenondergaat en die giftige helrode vruchten verschijnen om- honderden tegelijk aan de muur, blijkbaar wordt overgedragen door de iepenspintkever. streeks september. genietend van de vochtige omstandigheden. Meer dan negentig procent van de Vlaamse iepen die ouder zijn dan twintig jaar is er- Kleurige muur Kleine blauwe schicht door aangetast. Doorgedreven onderzoek en De bomen mogen dan al de show stelen, Met wat geluk zie je wel eens een kleine blau- selectie naar minder gevoelige rassen heb- maar in het domein tref je nog heel wat an- we schicht over de visvijver vliegen. Dat is ben tot hiertoe nog geen soelaas gebracht. dere begroeiing aan die de moeite van het be- het ijsvogeltje dat graag vertoeft in de nabij- kijken meer dan waard is. Waar nu de dieren- heid van visrijk water. Je ziet het vaak in een Imposante dreven weide is aangelegd, een paar tientallen meter rechtlijnige, lage vlucht, ofwel zit het gedul- De meest voorkomende boomsoort in het ten noorden van de Brasserie of de lokale dig van op een overhangende tak in het water park is ongetwijfeld de gewone esdoorn die taverne, staat een oude bakstenen tuinmuur te turen. De ijsvogel vangt meestal kleine of in natuurmiddens bestempeld wordt als die onlangs werd ontdaan van woekerplan- jonge visjes omdat hij de grotere exempla- ‘agressief’. Dat komt omdat de boom andere ten. Het valt al van ver op dat de bakstenen ren niet meester kan met zijn klein postuur. soorten verdringt doordat de zaden gemak- niet overal even rood zijn, en op veel plaat- Onderschat zijn bek echter niet, want dat is kelijk opschieten en de bodem met jonge sen groen of geel zijn gekleurd. Onderzoek een geducht en trefzeker wapen voor wie er scheuten bedekken waardoor andere soor- heeft uitgewezen dat die verkleuring wordt kennis mee maakt, in casu de prooien die ten geen kans krijgen zich te vestigen. Dat veroorzaakt door verschillende korstmos- het meestal niet meer kunnen navertellen. fenomeen is in Drie Fonteinen duidelijk te soorten die heel prominent aanwezig zijn in Het is één van onze mooiste inheemse vo- zien. de vorm van grote plakkaten. Het gele dooi- gels die het dankzij de voorbije zachte win- In het domein bevinden zich ook twee ermos is ongetwijfeld overheersend, maar ters erg goed doet in Vlaanderen. Als er ooit imposante dreven. Als je op de vierkante be- daartussen groeien nog vele andere soorten nog een strenge winter komt waardoor veel tonsokkel staat waar vroeger het parkkasteel waarvan ik je de namen bespaar. Met de erg open water dichtvriest, dan is de kans groot stond, aan het uiteinde van de Franse tuin, goede Veldgids Korstmossen (van Herk en dat tot negentig procent van de populatie zie je een rij prachtige bruine beuken aan Aptroot) van Uitgeverij KNNV uit 2004 (ISBN sterft van honger. Gelukkig gebeurt het her- beide zijden van het centrale grasplein. Als je 948-90-5011-175-1) kun je proberen de stel meestal redelijk vlot omdat de soort het verder loopt in de richting van de gebouwen soorten op naam te brengen, al heb je daar- aantal gelegde eieren ‘reguleert’ in functie van VTM, passeer je een brug over een diepe, voor wel wat geduld nodig want zo makke- van de leefomstandigheden. Als er weinig holle weg. Van daar af wordt de nog bredere lijk is het ook weer niet. Bladmossen vind je ijsvogels zijn, legt een koppel tot twaalf eitjes, grasvlakte omzoomd door twee rijen statige, hier ook, en wel in de vorm van het gewone op voorwaarde dat er voldoende vissen in de witte paardenkastanjes. Het zijn allebei over- muurmos of muursterretje en het muisjes- nabijheid zijn. Bij hoge ijsvogelconcentraties blijfselen uit vroegere tijden toen die bomen mos. Daartussen zie je allerlei soorten kleine kan het aantal eitjes dalen tot gemiddeld vier werden aangeplant om de grootsheid van dit ongewervelden kruipen, zoals verschillende stuks. Aan zo’n efficiënte voortplanting kun- particuliere eigendom te onderstrepen. soorten springstaarten, snuitkevers, spinnen nen wij nog een puntje zuigen! De moerascipressen, die oorspronkelijk en dergelijke. De muur wordt ook bevolkt De jongste jaren is er een nieuwe plant op- uit Noord-Amerika komen, hebben hier door verschillende soorten slakken. De lan- gedoken zowel in het domein Drie Fonteinen slechts heel korte ademhalingswortels, in ge, smalle soort van ongeveer één centimeter als elders in Vlaanderen. Het gaat om de oor- tegenstelling tot de exemplaren in de na- lang, met de typisch gedraaide schelpjes, is spronkelijk in Zuid-Oost Azië voorkomende bije Nationale Plantentuin van Meise met de gewone regenslak die je vooral ziet op- schijnaardbei die je gemakkelijk herkent aan wortels die tot meer dan een meter boven de typische bladeren van een gewone aard- het maaiveld uitsteken. Ze dienen om de beiplant. Deze schijnsoort heeft evenwel gele boom van lucht te voorzien in een waterrijk in plaats van witte bloemen, terwijl de rode of vochtig leefmilieu. Waarschijnlijk blijft schijnvrucht waterig tot zelfs wat onaange- de groei in Drie Fonteinen wat achterwege naam smaakt. Een eerste bloei komt al voor omdat de wortels daar volledig op het droge in mei-juni, en dikwijls volgt een tweede in staan, en dus geen bijkomende ademhaling september-oktober. Het is ongelooflijk hoe nodig hebben. Maar het kan ook zijn dat ze snel deze overblijvende, bodembedekkende mee worden afgemaaid met het gazongras plant zich uitbreidt door middel van uitlo- dat hier op regelmatige tijdstippen wordt pers. Ook in dat opzicht is er dus een ver- gekortwiekt … De moerascipressen staan op wantschap met onze gekweekte variant, en de oever van de vijver, grenzend aan de Brus- met de wilde bosaardbei die een echte deli- selse Steenweg en de Lenterik. Je kunt ze niet catesse is. Op een paar jaar tijd kan de schijn- missen, want ze prijken boven de andere bo- aardbei vele vierkante meter bodem bedek- men uit en hebben een uniek, slank silhouet. ken en andere plantensoorten verdringen. Hun zachte naalden vallen in de winter af en verschijnen weer in de late lente. Zelf op ontdekking Als je de bomenwandeling maakt, kom je Dit is een veeleer beknopt overzicht van de ook heel wat voor mens en dier giftige taxus- ‘natuur’ die je in de Drie Fonteinen kunt te- bomen tegen die zowat overal in Vlaanderen genkomen. Maar er is nog veel meer moois groeien. Hij is bij ons nergens inheems, wel te zien dat je ongetwijfeld zelf zult ontdekken op enkele plaatsen in Wallonië. De onopval- als je hier eens komt verpozen.

27 RESTAURANDT

Zoals de burgemeester vroeger at

Guy Braillard heeft twee passies: volleyballen en koken. Tijdens zijn maar af, want een lichte soep was het niet met de stukjes pompoen erin en het hoofdgerecht jongere jaren speelde hij in de eerste nationale bij volleybalclub komt er nog aan. Ruisbroek. Topsport combineerde hij met een fulltime job in een Voldaan zonder dessert delicatessenzaak. Maar toen zijn volleybalcarrière was afgelopen, Aan de overkant verschijnen ‘Scampi ‘Black- zocht hij naar een nieuwe uitdaging. tiger’ met appel, ananas en kerrie’ (€ 17). Ei- genlijk staat het gerecht bij de voorgerechten, maar daar wordt niet moeilijk over gedaan. TEKST Veronique Verlinden | FOTO’S Filip Claessens Je kunt desgewenst zelfs nog extra stukjes scampi bijkrijgen. De scampi zijn lekker en mdat het openen van een restaurant toon. ‘De gemiddelde leeftijd ligt inderdaad de kerriesaus is zacht. Mijn tafelgenote heeft toch risico’s inhoudt, besloten Guy vrij hoog, vooral tijdens het weekend’, be- alleen spijt van haar keuze voor nogal harde en zijn vrouw Sonia eerst enkele ja- aamt Guy. ‘Dat komt omdat we voornamelijk ciabatta brood, rijst had waarschijnlijk beter Oren ervaring op te doen in Het Brouwershof traditionele gerechten serveren.’ gesmaakt bij dit gerecht. in Haacht. ‘Het restaurant daar is verbonden Op de uitgebreide kaart staan onder meer Ik heb een ‘Gratin van kabeljauw met prei, aan brouwerij Primus. We beheerden de zaak stoofpotjes van konijn, paling in ‘t groen, champignons en garnaaltjes’ (€ 21) gekozen. vijf jaar lang maar werden geen eigenaar. Zo ossentong in Madeirasaus … Vernieuwing De vis wordt geserveerd met enkele toefjes leerden we de knepen van het vak kennen hoef je hier niet te verwachten, maar dat is puree. Alles is mooi opgediend op een bord zonder onze broek te scheuren.’ Na vijf jaar ook niet de bedoeling. De suggesties nemen in de vorm van een Sint-Jakobsschelp. Attent durfde het echtpaar dan toch de stap te zet- evenveel plaats in als de vaste menukaart. ‘De wijst de ober me erop dat het bord heet is en ten. ‘Mijn moeder verhuisde naar een ser- vaste kaart is er het hele jaar door, de sugges- dat ik dus moet oppassen. Het is een geslaagd viceflat en mijn ouderlijk huis in Ruisbroek wintergerecht, wel wat zwaar en waarin de kwam leeg te staan. Lang hebben we er niet ‘Vernieuwing hoef je kaassaus overheerst, maar dat heb je nu een- over moeten nadenken: het was de perfecte maal met een gratin. Ik drink er een fris glas locatie voor een mooi restaurant.’ hier niet te verwachten, witte wijn bij. maar dat is ook niet Na het hoofdgerecht zijn we zo voldaan, Grootouders en kleinkinderen dat we geen fut meer hebben om een blik te Het restaurant werd genoemd naar Guy’s de bedoeling’ werpen op de dessertkaart. Er is duidelijk vader, die de laatste burgemeester van Ruis- nog een publiek voor de traditionele keuken broek was. De Mayeur, dialect voor ‘de burge- ties passen we per seizoen aan. Zo staan er van De Mayeur, maar onze magen moesten meester’, bestaat ondertussen al acht jaar. Bij tijdens de zomer veel groenten op het menu zich toch aan deze zware gerechten aanpas- het binnenkomen van de gezellige fermette en is er wild in de herfstmaanden. Vanaf april sen. zie je oude foto’s ophangen met hoogtepun- kun je bij ons ook terecht voor asperges. Die ten uit het burgemeesterschap. We bezoeken halen we rechtstreeks bij de teler in Keerber- Info het restaurant op een koude zondagavond. gen.’ Om ons op te warmen kiezen we voor De Mayeur, Fabriekstraat 339, Grootouders en ouders met of zonder klein- de soep van de dag: pompoensoep (€ 5). De 1601 Ruisbroek, 02-331 52 61 kinderen vullen enkele tafels. Na ons komen ober serveert ze uit een dampend pannetje. Gesloten op dinsdag, nog enkele oudere echtparen binnen. Wij, De smaak is uitstekend, maar een tweede woensdag en zaterdagmiddag twee jonge meiden, vallen duidelijk uit de portie die wordt aangeboden, slaan we toch Geen website

28 Therapie in de manege Paarden tillen mensen over hun beperking

De vzw The Healing Horse uit Tervuren startte enkele jaren geleden met een voor onze regio unieke therapie ten behoeve van kinderen en volwassenen met een handicap. In deze hippotherapie spelen speciaal opgeleide paarden een belangrijke rol.

TEKST Willy Fluyt | FOTO Filip Claessens

et idee kwam van Sonia Philips van de kinderen. Je moet geen deskundige hengst met een paar merries en enkele veu- die als verpleegkundige-opvoedster zijn om te zien dat er tussen die twee vonken lens en ruinen op een wei samenzetten. In werkt in een therapeutisch dagver- overslaan. Als de kinderen uiteindelijk op zo’n familieverband voelen de dieren zich blijfH voor gehandicapte kinderen. ‘Tijdens de paarden zitten en samen met twee of drie het best’, legt Marianne Ide van The Healing een uitstapje naar een manege viel ons de begeleiders aan de rondjes beginnen, zie je Horse uit. wederzijdse aantrekkingskracht op tussen duidelijk hoe ze daarvan genieten. ‘Over de De dieren krijgen nooit krachtvoer. Op het de kinderen en de paarden. Ik heb daarover helende werking van dergelijke oefeningen paardenmenu staan alleen gras, hooi en wor- eerst meer informatie gezocht en vervolgens wordt meer en meer onderzoek gedaan’, ver- telen. De mensen van The Healing Horse zijn heb ik een speciale opleiding over equi- en telt Marianne Ide. ‘Het is bijvoorbeeld heel voortdurend op zoek naar elementen die de hippotherapie gevolgd aan de Arteveldeho- belangrijk dat het kind contact heeft met het relatie tussen mens en paard kunnen verbete- geschool in Gent. Na haar opleiding begon paard en voelt dat zo wederzijds vertrouwen ren. Dat die relatie niet alleen voor het paard, Sonia Philips samen met de vrijwilligers Ma- groeit. We merken ook dat een paard voelt maar zeker ook voor de mens heilzaam kan rianne Ide en Koen Nootens met eerste rit- dat het een ruiter met een beperking op z’n zijn, staat volgens Marianne Ide als een paal ten en stichtte het drietal de vzw The Healing rug heeft. Als die wat scheef zit, probeert het boven water, en de resultaten van de hippo- Horse. Die beschikt momenteel over drie paard die houding te corrigeren waardoor therapie lijken dat alvast te bevestigen. Niet paarden en heeft twee therapeuten in dienst de motoriek van het kind verbetert. Dankzij verwonderlijk dus dat de belangstelling van om de therapeutische sessies voor de gehan- deze oefeningen is één van de kinderen vol- deze unieke therapie almaar toeneemt. Om dicapte kinderen en volwassenen te verzor- gens ons zelfs beter beginnen te lopen.’ zoveel mogelijk mensen met een beperking gen. Een heel team van vrijwilligers steekt te kunnen helpen, is de vzw Healing Horse daarbij een handje toe. Heilzaam voor mens en dier op zoek naar vrijwilligers die onder meer een De paarden die voor de hippotherapie wor- handje willen toesteken bij de sessies in de Wederzijds vertrouwen den ingezet, krijgen een speciale opleiding manege. De sessies in een Wezembeekse manege die hen veel evenwichtiger en ontvankelijker beginnen telkens met een opwarmingsmo- maakt voor dit werk. De dieren die de vzw ment. De begeleiders stappen rondjes met The Healing Horse gebruikt, zijn in de leer de paarden en laten hen de basisbewegingen geweest bij paardencoach Jossy Reynvoet uit zoals stoppen, vertrekken en achteruitgaan Wiemesmeer. Hij gebruikt de natural horse- uitvoeren. Het is er muisstil want de bevelen manship-methode en die dragen de paarden worden niet mondeling maar via lichaams- hun hele leven mee. De dieren krijgen bij- taal aan de paarden doorgegeven. Ondertus- voorbeeld geen hoefijzers en dragen nooit sen zitten de gehandicapte kinderen gespan- een bit waarmee paarden doorgaans in toom nen toe te kijken want ze weten maar al te worden gehouden. De zware halster is ver- goed dat zij straks een van de dieren mogen vangen door een touw. ‘Onze paarden staan berijden. Begeleider Koen Nootens komt ook altijd op een wei en nooit in een stal. Een Info langzaam met een paard heel dicht tot bij één paard is een kuddedier. Je mag dus best een www.thehealinghorse.be

29 TUSSEN HEMEL EN AARDE

De voorstad groeit

Ter gelegenheid van de tiende verjaardag van vzw ‘de Rand’ maakte luchtfotograaf Karel Tomeï zo’n 1500 luchtfoto’s van de rand. Daaruit werd een selectie gemaakt voor het fotoboek Rand in Zicht. RandKrant presenteert elke maand een van die 1500 foto’s, waarbij onze medewerker Paul Geerts details belicht die de camera niet kan vertellen.

TEKST Paul Geerts | FOTO Karel Tomeï

én opmerkelijk gegeven in het te horen is. Er zijn de tientallen industrie- en fotoboek Rand in Zicht is wel bedrijventerreinen en de honderden kantoor- de alomtegenwoordigheid van gebouwen die als metropolitane fragmenten Brussel. Zelfs op foto’s van het zijn uitgedijd over de rand. Er is de luchthaven kasteel van Beersel, van de kerk van Zaventem die zonder de nabijheid van van Alsemberg, van de kerktorens van Ou- Brussel niet zou bestaan. Edenaken, Brussegem en Overijse duikt Brus- Er zijn de tientallen chique verkavelingen sel op aan de horizon. Je ziet de dorpjes lig- en exclusieve villawijken die zich her en der gen, de koeien in de weiden, het heuvelende in de rand genesteld hebben. Er zijn ook de landschap, de lappendeken van akkers in vele golfterreinen en sportcomplexen die haast kleuren, kleine en grote stukken bos, maar exclusief zijn aangewezen op een ‘Brussels’ appartementsblokken aan beide kanten van overal schemert in de verte Brussel door. publiek. de ‘grens’ lopen onzichtbaar in elkaar over. Op zich zijn dat allemaal normale en zelfs Met enige overdrijving zou men kunnen zeg- Web rond Brussel onvermijdelijke ontwikkelingen, fenomenen gen dat tussen het Brussels Hoofdstedelijk Of men het nu wil of niet, ook ruimtelijk is van suburbanisatie die kenmerkend zijn voor Gewest en de Vlaamse rand een soort ‘tus- Brussel zeer aanwezig in de rand. Dat kan elke grote stad. Rond Brussel ligt dat echter senland’ is ontstaan, niet echt stad maar ook moeilijk anders. In Het kleine Lexicon van het allemaal iets ingewikkelder en veel gevoeli- geen platteland meer, een ‘rommelring’ waar Vlaamse (Architectuur-) Landschap uit 2003 ger. De grenzen van Brussel zijn nu eenmaal het ruimtelijk beleid het loodje heeft gelegd schrijft stedenbouwkundige Michael Rycke- niet zomaar stadsgrenzen. Het zijn ook po- en de ruimtelijke ordening beperkt lijkt tot waert dat ‘alles wat zich (rond Brussel) bevindt, litieke grenzen. Maar hoe strak die politieke een optelsom van privé investeringen. Met op een of andere manier perifeer is, afhankelijk grenzen op papier ook zijn, op het terrein zijn als resultaat bijvoorbeeld het soort subur- van de stad, verbonden met de stad’. De plan- ze heel rafelig geworden. Wie vanuit Brus- bane appartementsblokkencomplexen zoals ningsconcepten in het noorden en het zuiden sel naar Sint-Stevens-Woluwe, Ruisbroek, op bijgaande foto in Dilbeek. Zo vindt men van het land bevestigen dit alleen maar: leg de Dilbeek, Zellik of Diegem rijdt, merkt nau- er tientallen in dat ‘tussenland’. Is dat de toe- Vlaamse Ruit samen met de Waalse Driehoek, welijks een verschil. Van een gordel van sma- komst van wonen in de rand, ‘een groene om- verbind de uiterste punten en je krijgt een web ragd of van een Vlaams-Brabantse groene geving, vlak bij Brussel, maar toch rustig’ …? rondom Brussel. Er zijn bijvoorbeeld de tien- gordel rond Brussel is vanuit de lucht weinig Is dat de toekomst van de Groene Gordel die tallen autosnel- en invalswegen naar Brussel te merken, zoals Guido Fonteyn aanstipt in ‘de Belgische en Vlaamse hoofdstad Brussel die sommige dorpen letterlijk in tweeën snij- zijn inleiding bij Rand in Zicht. De bedrijven- omarmt’ en waar ‘tientallen prachtige parken den, en er is de ring die bijna overal te zien of terreinen, winkelcentra, sportcomplexen en en tuinen bloeien’?

30 © vzw ‘de Rand’

Planologische misvatting Vlaanderen (RSV) en daarom principieel lijkheid’ en nieuwe vormen van groepswo- Dat dit geen overbodige vragen zijn, blijkt uit moet worden verworpen en vervangen door ningbouw, over het belang van de publieke de huidige controverse rond de afbakening het ‘Groene Gordel’-concept uit de vroegere ruimte in deze ‘overgangsgebieden’, en hoe van het Vlaams Stedelijk Gebied rond Brus- gewestplannen. Zij vrezen met name dat het men van die ‘tussenlanden’ geen grijze gren- sel (VSGB). Ondanks de bepalingen in het VSGB het verstedelijkingsproces (en dus ook zen maar groene poorten kan maken. Vlaams regeerakkoord (‘Wij zullen er over het verfransingsproces) alleen maar zal ver- waken dat in het ruimtelijk ordeningsbeleid snellen. Maar ook dat Groene Gordel-con- een halt wordt toegeroepen aan het onver- cept heeft de ‘rafelranden’, het ontstaan van antwoord aansnijden van open ruimte en de dat ‘tussenland’, niet kunnen voorkomen. sluipende uitbreiding van Brussel’) en de sus- sende woorden van minister Vandenbrou- Grijze grenzen of groene poorten cke (‘We moeten hierbij zeer behoedzaam te Los van de discussie over de grenzen van Win een boek! werk gaan, doch steeds in het besef dat in dit het VSBG lijkt het mij dringend nodig om Stuur ons vóór 15 januari een e-mail gebied, naast het belang van de open ruimte, ook over de inhoud van dat VSBG (en andere ([email protected]) of kaartje ook een aantal maatschappelijke behoef- tussenlanden) te praten. Niet alleen kwanti- (RandKrant, Witherendreef 1, ten moeten worden ingevuld waarbij echter tatief (hoeveel ha nieuwe bedrijfsterreinen, 3090 Jezus-Eik) met als onderwerp de eigenheid van het gebied steeds centraal hoeveel nieuwe woningen, …) maar ook ‘Rand in Zicht’ en maak kans op een moet staan’), vinden sommigen dat dit VSGB kwalitatief. Bijvoorbeeld over de ruimtelijke exemplaar van het boek Rand in Zicht. een planologische misvatting is bij de con- inplanting van die bedrijfsterreinen en die We geven er opnieuw vijf weg! ceptie van het Ruimtelijke Structuurplan woningen, over vormen van ‘nieuwe stede-

31 gemengde gevoelens

De voorzitter is een Deen Svend Jakobsen en zijn gezin verhuisden 20 jaar geleden van Denemarken naar België. ‘Het was niet de bedoeling dat we hier lang zouden blijven, maar dat is anders uitgedraaid.’

TEKST Ines Minten | FOTO Filip Claessens

e beslissing om te verhuizen werd we wonen in de buurt van Brussel’, verklaart kan zich bijvoorbeeld behoorlijk uit de slag in een mum van tijd genomen en Jakobsen. trekken als je hem of haar in een Nederlands- binnen een paar weken was heel ‘Vroeger spraken we thuis Deens met el- talige supermarkt dropt. Door de aanduidin- Dhun hebben en houden ingepakt en naar hier kaar, maar momenteel weten we eigenlijk gen te lezen, weet je meestal al vrij goed waar verscheept. ‘We moesten heel snel een huis niet meer zo goed wat we spreken. Onze je moet zijn voor een of ander artikel.’ zoeken en toen we er eenmaal woonden, stel- oudste kinderen zijn nog een tijdje in Dene- den we tot onze verrassing vast dat we aan de marken naar school geweest, maar de jongste Inburgeren Waalse kant van de taalgrens waren terecht- is meteen in het Nederlandstalig kleuteron- Een viertal jaar geleden sloot Svend Jakob- gekomen’, lacht Svend. Later ging het gezin in derwijs terechtgekomen. Vanaf dat moment sen zich aan bij de Lionsclub van Beersel en Dworp wonen. ‘We wilden in dezelfde streek weigerde hij nog Deens te spreken, wat soms Sint-Genesius-Rode. ‘Een prachtige manier blijven omdat ik in Brussel werk en we deze voor grappige situaties zorgde. Als we onder- om in te burgeren’, vindt hij. ‘Plaatselijke omgeving ondertussen al wat kenden. Bo- ling Deens babbelden, wisten de mensen hier verenigingen brengen je in contact met de vendien is mijn vrouw Nederlandse, dus was al niet goed wat ze ervan moesten maken. Als lokale bevolking. Sportclubs idem. Breng je de keuze voor Vlaanderen logischer.’ dan temidden van die vreemde klanken zo’n je kinderen naar de voetbalclub, dan raak je kleine jongen opeens in het Nederlands be- in de kantine gegarandeerd aan de praat met Luisteren gon, waren ze helemaal het noorden kwijt. andere ouders.’ ‘Mijn vrouw en ik hebben elkaar als studen- Nu gebruiken we beide talen door elkaar. Svend Jakobsen woont graag in Dworp. ten in Frankrijk ontmoet. We hebben eerst Bepaalde uitdrukkingen en woorden liggen ‘Kort bij Brussel en toch erg groen. Ideaal ruim tien jaar in Denemarken gewoond. je nu eenmaal beter in de ene dan in de an- voor iemand die houdt van wandelen en tui- Daar heb ik wel een en ander van het Neder- dere taal.’ nieren, zoals ik.’ Ik vraag hem wat de groot- lands opgepikt, maar omdat ik het toen nog Svend Jakobsen vindt het een beetje jam- ste verschillen en overeenkomsten tussen niet echt nodig had, vlotte het niet zo. Een- mer dat hij pas zo laat in zijn leven met het de twee landen zijn. ‘Denemarken en België maal in België ging het sneller. Ik heb het Ne- Nederlands in aanraking is gekomen. ‘Als zijn allebei klein, plat en je betaalt er veel be- derlands voornamelijk geleerd door er veel je op volwassen leeftijd met een taal begint, lastingen’, lacht hij. ‘Het grootste verschil is naar te luisteren en het dan meteen zelf te raak je je accent nooit meer kwijt.’ Maar voor het water. In België staat iedereen bij mooi gebruiken. Dat lijkt me ook de beste manier.’ de rest lukt het meer dan prima. ‘Voor Denen weer uren in de file om naar dat kleine reepje Nederlands schrijven heeft een tijd langer is Nederlands niet al te moeilijk. Beide talen Noordzee te rijden, terwijl in Denemarken geduurd. ‘Dat krijg ik eigenlijk nu pas goed horen tot dezelfde familie. Een Deenstalige niemand ver van de kust woont.’ onder de knie omdat ik als voorzitter van de plaatselijke Lionsclub ben verkozen en aller- hande documenten moet kunnen uitschrij- Der Vorsitzende ist ein Däne ven.’ Svend Jakobsen zog vor 20 Jahren zusammen mit seiner Frau und seinen Kindern von Dä- Cobra-gezin nemark nach Belgien um. Die Familie wohnt jetzt in Dworp. ‚In der direkten Nähe von Svend Jakobsen noemt zijn gezin een ‘echt Brüssel, und dennoch im Grünen. Ideal für jemand wie ich, der das Spazierengehen und Cobra-gezin’. De experimentele schildersbe- das Gärtnern liebt.‘ Vor etwa vier Jahren trat Svend Jakobsen dem Lionsclub von Beersel und weging Cobra, opgericht in 1948, ontleende Sint-Genesius-Rode bei. ‚Ideal, wenn man sich einleben will‘, so meint er. ‚Lokale Vereini- haar naam aan de drie Europese hoofdsteden gungen bringen einen mit der lokalen Bevölkerung in Kontakt. Dasselbe gilt für Sportverei- waar haar leden vandaan kwamen: Kopen- ne. Wenn man die Kinder zum Fußballverein bringt, kommt man in der Kantine garantiert hagen, Brussel en Amsterdam. ‘Ik ben van mit anderen Eltern ins Gespräch.‘ Kopenhagen, mijn vrouw van Amsterdam en

32