Klaas De Vries
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Klaas de Vries Muziek, staten van geluk, mythologie, gezichten gevormd door de tijd, bepaalde schemeringen en bepaalde plekken willen ons iets zeggen, of hebben iets gezegd dat ons niet had mogen ontgaan, of staan op het punt ons iets te zeggen; die op handen zijnde onthulling, die zich niet voltrekt is, misschien, de esthetische werkelijkheid. Jorge Luis Borges www.klaasdevriescomposer.com Klaas de Vries (Terneuzen, 1944) behoort kaal verleden, zoals Stravinsky dat deed in in stukken die niet helemaal gelukt zijn, al vele jaren lang tot de hoogst aange- Agon. Of zoals Borges, García Márquez en omdat ik me dan kan afvragen waar het schreven componisten van Nederland, maar Pessoa het deden in de literatuur. Allemaal verkeerd ging in m’n ambitie. Mijn conclu- nog steeds heerst er over de aard van zijn ‘fantastische leugenaars’, zoals De Vries ze sie: ik componeer dus voor mezelf. En de muziek een hardnekkig misverstand. Zijn ooit noemde en door wie hij zich graag laat enige vraag die ik mezelf stel is: werkt het? muziek zou getuigen van een ‘grote nuch- inspireren. Maar zelfs als het werkt, is dat nog geen terheid’ - dit is in talrijke kritieken en an- enkele garantie voor succes. Als je succes dere beschrijvingen terug te lezen. News In Eclips (Hommage à Alexandre Scriabin) wilt hebben, moet je de kant van Einaudi flash: de muziek van Klaas de Vries is pas gaat hij nog verder: hiermee schreef hij een op.” op de allerlaatste plaats nuchter, en mis- tweede deel voor piano en ensemble bij schien zelfs dat niet. het pianostuk Vers la flamme van Skrjabin, Theatraal componist dat hij als ‘onaf’ ervoer. In Eclips neemt hij Voor A king, riding, baseerde hij de tekst Klaas de Vries is een tovenaar, een fan- de hoed af, soms heel vluchtig, voor be- op de roman The Waves van Virginia Woolf. tast en ten diepste een romanticus. Een wonderde componisten als Debussy, Berg, Het stuk ging in een enscenering van de zoeker; geen vinder. Zijn inspiratie wordt Messiaen, Stockhausen, Boulez en Berio. gelauwerde Zwitserse regisseur Christoph gevoed door schrijvers, dichters, cineasten, Maar de luisteraar moet die componisten Marthaler in Brussel in première en werd in schilders en collega-componisten die de en hun muziek natuurlijk wel kennen om 1998 bekroond met de Matthijs Vermeulen- werkelijkheid transformeren, haar optillen aan die intertextuele toespelingen enig prijs. Ook in 1983 won hij die al een keer, en verplaatsen, omdraaien, binnenstebui- plezier te kunnen beleven. toen met Discantus. Met Eréndira, op een ten keren, of zelfs helemaal opnieuw uit- tekst van Gabriel García Márquez, Honderd vinden. Nuchterheid is hierbij net zo nuttig ‘Ga je het nu weer ingewikkeld maken?’ nachten, honderd jaren (2013), waarin hij als vijftig kilo lood in de rugzak van een De Vries over zijn publiek: “Als ik denk de Japanse Noh-muziek opnieuw uitvond, bergbeklimmer. dat ik iets heel toegankelijks heb gemaakt, en Wake (2010), op een libretto van David blijk ik me daar elke keer weer in te vergis- Mitchell, geschreven ter herinnering aan de Nuchter is De Vries alleen in het besef dat sen, omdat mensen het toch moeilijk vin- vuurwerkramp in Enschede, heeft De Vries zijn publiek klein is, ‘zelfs binnen de mo- den. Als ik iets schrijf, ben ik in een voort- inmiddels ten overvloede laten zien dat hij derne muziek’. Oorzaak: zijn muziek vráágt durende dialoog met mezelf. ‘Ga je het nu in de eerste plaats een theatrale componist iets van de luisteraar. Inzet en eruditie, om weer ingewikkeld maken? Probeer het nou is. Die karaktertrek kwam sinds ...Sub nocte te beginnen, want onder de oppervlakte eens een beetje simpel te houden,’ zeg ik per umbras... ook al steeds prominenter tot van de klanken lopen wijdvertakte verwij- dan tegen mezelf. En dat lukt zelden.” uitting in zijn puur instrumentale stukken zingen naar andere muziek, van bewon- en in werken waarin hij stemmen inzet, met derde componisten, die niet zelden bij De Toen De Vries werd gevraagd naar zijn Stimmen-Engführung uit 2006 als een van Vries het creatieve proces in gang zetten. lievelingsstuk, noemde hij Abdicaçao, het de hoogtepunten. Stimmen-Engführung is derde Pessoa-gezang uit zijn opera, of ‘sce- Intertextuele toespelingen nisch oratorium’, A king, riding, omdat hij In ...Sub nocte per umbras...(1989), één ‘niet wist hoe hij daar nog iets aan zou kun- van De Vries’ mooiste stukken, waarin nen verbeteren’. “Dat Pessoa-koor is gaaf, klankschimmen in een nachtelijke pro- áf, maar daar kan ik eigenlijk niks mee. Ik cessie voorbijtrekken, verzint hij een muzi- ben uiteindelijk toch meer geïnteresseerd Haiku’s (2013) 6’ List of text: Bashow (Nl, translation: J. van Tooren) ob vn va vc – speaker to be completed up to approximately 20’ Litanie (2008) 10’ Works Ms 8vc New Work - DoelenEnsemble (2014) Ms va solo – ensemble Phrases (1987) 16’ text: Arthur Rimbaud, Klaas de Vries (Fr) for soprano, mixed choir, Chamber Music six instrumental soloist and orchestra 2 Koralen (1974) 8’ S, SATB – solo: fl(afl pic) ob(ca) cl 2hn pictpt pf-3(pic)2(ca)2(bcl) 4 saxophones 2(cbn) – 4331 – timp 3perc 2hp 2pf – str Aeolus (2012) 10’ Stimmen-Engführung (2006) 32’ organ solo and pan flute (ad lib.) text: Hölderlin, Celan (De) Berceuse (1990) 17’ mixed choir SATB + soundfiles bass clarinet and percussion Drie harpisten: drie stukjes voor 3 kleine harpen (1979) 7’ Concertos 3 harp Concerto for Piano (no.1) and orchestra (1998) 28’ Flow (2011) 9’ pf solo – 3(pic)3(ca)4(bcl)3(cbn) – 4331 – 3perc hp pi(keyboard) – str flute solo Concerto for Piano (no.1) version for piano and six instruments (2003) 24’ Chant (‘O Lord have Mercy’) (2014) 8-10’ pf solo – fl(pic) cl(bcl) perc hp vn vc shakuhashi/afl duduk/zurna ob/ca cl/bcl – 1 perc – sho sheng Piano Concerto nr. 2 (2014) 12’ ud pipa koto santur hp – erhu sarangi vn va vc cb 2(I=picc II altofl)02(bcla)0 – 2000 – 2perc(mar vibr) New work (forthcoming) celesta/harmonium – str(2.1.2.1) cimbalom and string quartet Concerto for Violin (2005) 16’ Sonate voor piano (1987) 43’ vn solo – 2(2pic)2(ca)2(bcl)2 – 2221 – timp 2perc hp – str(12div.0.8.6.4) piano Concerto for Chromatic Pan Flute and orchestra (forthcoming) Songs and Dances I-IV (1989) 18’ chromatic pan flute solo – orchestra vn pf Strijkkwartet nr. 1 (1993) 18’ Opera 2vn va vc Honderd Nachten, honderd Jaren 70’ Spiegelpaleis (Mirror Palace), part IV Terug… 22’ (Hundred Nights, hundred Years) (2013) opnieuw beginnen (Return… start again) (2012) libretto: Gerrie de Vries based on Japanese Noh-theatre (Nl) vn pf Ms 3-part men choir – pan-fl vn egtr perc org Spiegelpaleis (Mirror Palace), part V (2012) 6’ A King, Riding* A scenic oratorio in three parts (1993-1995) 150’ hn bn cb electronics text: Klaas de Vries after The Waves by Virginia Woolf, Spiegelpaleis (Mirror Palace), part VI (2012) 9’ Fernando Pessoa soloists: SSMsCtTBr, dancer, rec fl(pic/altfl) bcl vn va vc 2perc + live electronica cbfl cl(a,b,cbcl); vn va vc trp (pic-trp) – Spiegelpaleis (Mirror Palace), part VII (2012) 3’ Ensemble 1: 2pf hp cymb – 2vn va vc (elec ad lib) Ensemble 2: 6perc [xyl(4oct), mar(41/2oct,bassmar(5oct),vibr, Zondagmorgen, het regent. Alleen thuis, niets te doen 3’ Glock,Crot,5gong,platebell, 6cowb,tam-t,8timp,24exoticdrs,2congas, (Sunday morning, it’s raining. Home alone, nothing to do) (2013) 2rattles,2maracas,3highbells,4wdblcks,8stones] – vc pf Ensemble 3: 2(I=picc, II=afl).2+1.2+1. 2+1 - 4.2.3.1 - 2cb - electronics Eréndira* (1984) 60’ Orchestra / Large Ensemble opera for 5 soloists, small choir and ensemble Antagonistische Ode (2000-2005 rev.) 23’ text: Peter te Nuijl after a story by Gabriel García Márquez 4(I,II=pic III=afl)4(ca)4(bcl)4(cbn) – 44(flg)4(Btbn)2 – picc/fl/bfl cl/bcl – trp trb/tentba – 2gtr(=mand) 2perc – hp – vn/va cb 5perc 2hp pf – str +Cstring Db to Aflat Pa pa pa (2007) 58’ Bewegingen (Movements) (1979) 8’ libretto: Klaas de Vries after Han Shaogong 1111 – 1000 – 2perc – cel hp pf – str(1.1.1.1.1) (Nl, translation: Mark Leenhouts) Discantus (1982) 8’ Bar Ms – rec perc cimb 3(pic)2(ca)2(bcl)2(cbn) – 4331 – timp 3/4perc pf – str Wake* (2010) 120’ Eclips (hommage à Alexandre Scriabin) (1992) 12’ libretto: David Mitchell (En) commissioned by the city of Enschede 2(pic)02(bcl)0 – 0000 – 2perc cymb hp 2pf – str(1.1.2.2.2) in order to commemorate the victims of the firework disaster of 2000 Interludium (1998) 11’ 9 Soloist mixed choir – pic.2+afl.2+1.2cl(Bes)+1.2+1 – 4431 – timp 4perc 23 solo strings (10vn 4va 5vc 3db) cymb 2hp pf str Just numbers, Dancing (2009) 3’ pic fl 2ob ca 2cl 2bn – 4hn 3trp 3trb tb – 3perc 2hp pf – str Works marked with an asterisk * co-published with Donemus New Work for ZaterdagMatinee (2015) 16’ for orchestra Compact Discs Providence (2012) 18’ Abdicaçao in: Elégie pour les villes détruites Capella Amsterdam, Daniel Reuss, 4(pic.afl)3(eh)4(bc)3(cf) – 4441 – timp 3perc 2hp pf cimbalom – strings Qdisc 97043 Refrains (1970) 14’ Aereas, Discantus, Bewegingen, Phrases Members of the Residentie Orchestra, 2pf soli – 1122 – 2121 – 2perc – str Rotterdam Philharmonic, Netherlands Ballet Orchestra, Netherlands Radio Spiegelpaleis (Mirror Palace), in nine parts (2012) 80’ Orchestra and conductors Otto Ketting, Kenneth Montgomery, David Zinman, cl hn bn 2perc 2pf + live elec 2vn va vc cb speaker/singer in part IX Lucas Vis. Composers Voice CV25 parts IV, V, VI and VII can be performed seperately (see: Chamber Music) A King, Riding Asko and Schönberg Ensemble, Reinbert de Leeuw, Composers ...Sub nocte per umbras.