Katalog Jubileuszowy Wydawnictwa Znak 1959–2008
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
KATALOG JUBILEUSZOWY WYDAWNICTWA ZNAK 1959–2008 Kraków 2009 NOTA REDAKCYJNA Katalog obejmuje wszystkie książki wydane w okresie od 1959 do końca 2008 roku, w układzie chronologicznym, a w obrębie roku alfabetycznym, z numeracją ciągłą. Cyfry w indeksach odsyłają do numeru pozycji. Opracowanie katalogu redaktorzy i współpracownicy Wydawnictwa Znak Projekt grafi czny Michał Pawłowski henryk woniakowski | Prezes Zarządu SIW Znak KSIĄŻKI KAŻDEGO ROKU Święcąc jubileusze, nie sposób nie zadać sobie pytania, czy zrobiliśmy dobry użytek z czasu, jaki był nam dany. Czas, który uchodzi czy upływa, jest dobrem nieodtwarzalnym: czy udało nam się wykorzystać go tak, by wytworzyć coś trwałego, by przyłożyć rękę do powstania dóbr, które pomogły lub pomagają ludziom zmagać się z trudami, biedami, dylematami życia? Które pozwalają lepiej rozumieć świat, poszerzać wyobraźnię tak, by móc nią ogarnąć to, co znajduje się poza wąskim horyzontem naszego własnego doświadczenia? Czy udało się wnieść do świata choć trochę piękna, trochę prawdy, trochę dobra? Wierzę głęboko, że nic w czasie ostatecznie nie ginie, ale wiem także, że nie sposób wszystkiego, co byłoby tego warte, zachować w ludzkiej pamięci. Dlatego, odpowiadając na te pytania, przy- glądam się półce z książkami Znaku, poszukując w każdym roku choć jednej książki, dla której warto było się trudzić. Jednej! Jak można porównywać lata, w których Znakowi nie dane było, nie wolno było wydawać więcej niż osiem czy dziesięć tomów – z obecnym czasem, kiedy nowych ksiąg wychodzi po sto kilkadziesiąt? A jednak! Choćby nie wiedzieć jak to było niesprawiedliwe dla setek, tysięcy pominiętych, spróbuję wskazać każdego roku taki tom, dla którego w moim przekonaniu warto było być wydawcą. 1959 – Listy do przyjaciela Antoniego Gołubiewa, książka, która odnowiła i zakorzeniła duchowo wielu czytelników, odsłaniając przed nimi głęboki sens słów Modlitwy. 1960 – Stanisław Stomma w Myślach o polityce i kulturze pokazuje, że myśleć i działać twórczo można nawet w czasie marnym. 1961– Panowie Leszczyńscy Hanny Malewskiej to ludzie innej epoki, a przecież kierujący się namięt- nościami, ambicjami, nadziejami tak podobnymi dzisiejszym! 1962 – biskup Wojtyła z niespotykaną w Kościele – nie tylko polskim – odwagą podejmuje tematy ciała i seksualności w książce, której tytuł wyraża główną myśl: Miłość i odpowiedzialność. 1963 – Henryka Elzenberga Kłopot z istnieniem to myśli i aforyzmy wyrastające ze swego czasu, a zarazem niebywale wprost celne i uniwersalne. 1964 – Katolicy i wolność myśli – Jacques Leclercq pokazuje, jak Kościół i chrześcijaństwo zmagały się z – pozornym, a przecież wciąż żywym – dylematem wolności i prawdy. 1965 przynosi Dziennik duszy człowieka pełnego dobroci i łagodności, a zarazem autora soborowej rewolucji w Kościele – Jana XXIII. 1966, Ten jest z ojczyzny mojej: Władysław Bartoszewski i Zofi a Lewinówna zebrali przez kilkuset Żydów spisane relacje o ich dramatycznych losach i pomocy udzielanej im przez Polaków. 1967 – któryż z dzisiejszych polityków potrafi łby postawić takie Drogowskazy jak te, które dał nam Dag Hammar- skjöld! W 1968 pokazuje się pierwszy tom monumentalnej serii Kościół w Polsce, redagowanej przez 5 Wstęp Jerzego Kłoczowskiego. 1969 – Zygmunt Kubiak w Wędrówkach po stuleciach odkrywa wieczne piękno i żywotność klasycznej tradycji. 1970 – pierwszy tom poezji księdza Twardowskiego, Znaki ufności, natychmiast znajduje wiernych miłośników. W 1971 – ks. Michał Heller po raz pierwszy staje twarzą w twarz Wobec wszechświata, wchodząc na drogę, która po latach doprowadzi go do wielkich osiągnięć, sławy i Nagrody Templetona. 1972 – Siedmiopiętrowa góra, autobiografi a Th omasa Mertona, to jedna z wielu wydanych w Znaku książek amerykańskiego trapisty, które pomagały i wciąż pomagają ludziom żyć. W 1973 Tadeusz Żychiewicz Rokiem Mateusza rozpoczyna swą słynną serię poświęconą Pismu Świętemu. W 1974 Władysław Bartoszewski po wieloletnich zmaganiach Znaku z cenzurą wydaje po raz pierwszy swą monumentalną kronikę okupacji: 1859 dni Warszawy. 1975 – ksiądz Tischner rozpoznaje trafnie marny stan ducha Polaków i publikuje Świat ludzkiej nadziei. 1976 – ankieta „Ty- godnika Powszechnego”, Kim jest dla mnie Jezus Chrystus, pokazuje niezwykłą głębię wiary ludzi często nienawykłych do pisania, którym jednak impuls zawarty w pytaniu kazał wziąć pióro do ręki. W 1977 późniejszy biskup i wielki kaznodzieja, a dziś kandydat na ołtarze, ks. Jan Pietraszko wydaje kolejny tom rozważań duchowych Medytacje w drodze. 1978, Biblia, historia, nauka: ks. Jan Kudasiewicz uczy, jak czytać Biblię, posługując się zarówno najnowszymi zdobyczami krytyki biblijnej, jak i najgłębiej duchową lekturą Pisma. Nad 1979 rokiem góruje, rzecz jasna, wydanie Przemówień i homilii Jana Pawła II z pierwszej, najbardziej bodaj niezwykłej Jego pielgrzymki do Ojczyzny. 1980 – po latach sporów wydawcy z cenzurą i po trzech dekadach nieobecności Miłosza, pojawia się Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada, a czytelnicy ustawiają się do księgarń w kilometrowych kolejkach. 1981 – znów słychać w Znaku bijący puls czasu: ks. Józef Tischner wydaje Etykę solidarności. 1982 – w katalogu wyraźnie rysuje się powrót do spraw wiecznych, podstawowych, a światłem rozjaśniającym mroki czasu i pesymizm rozumu, na pozór bezradnego wobec siły, świeci Istnienie i wartość Władysława Stróżewskiego. W 1983 dostajemy owoc równie szybkiej, co benedyktyńskiej pracy ks. Adama Boniec- kiego, Kalendarium życia Karola Wojtyły: jakże pracowitego i owocnego życia! 1984 – haust ożywczej, tak bardzo potrzebnej nadziei i siły płynie z zapisu Przemówień i homilii ubiegłorocznej pielgrzymki papieskiej. 1985 – w Kilku myślach, co nie nowe Jan Błoński rzuca całkiem właśnie nowe światło na skomplikowane związki pomiędzy literaturą, świadomością społeczną, religią. 1986 – poprawione i poszerzone wydanie Poezji i dramatów Karola Wojtyły, który przed sześciu laty ujawnił się po raz pierwszy jako poeta i pozwolił wydać swe teksty literackie publikowane wcześniej pod pseudonima- mi w miesięczniku „Znak”. 1987 – klasyczne i po dzień dzisiejszy budzące namiętne dyskusje dzieło Hanny Arendt Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła. 1988 – w Jeśli Boga nie ma Leszek Kołakowski odsłania najrozmaitsze przedsięwzięcia, jakie – zawsze w ostateczności bezskutecznie, co nie znaczy: na próżno – podejmował rozum wobec wiary. Dla roku 1989, tego annus mirabilis historii Polski i Europy, trzeba uczynić wyjątek, dlatego przywołuję tu trzy książki. Oto ukazuje się pierwszy – jeszcze ocenzurowany! tom Bożego igrzyska Normana Daviesa, pierwsza „nadziemna” edycja Kuriera z Warszawy Jana Nowaka-Jeziorańskiego i pierwsze wydanie Drogi nadziei Lecha Wałęsy. W 1990 nadal trwa wypełnianie białych plam; niech najlepszym znakiem tych prac będzie tom esejów Józefa Czapskiego Czytając. 1991 – drugi tom Bożego igrzyska, o którym jeszcze dwa lata temu cenzura nie pozwalała wspomnieć, nie dał na siebie długo czekać. W roku 1992 wydarzeniem są Wiersze zebrane Aleksandra Wata, świadka, uczestnika i ofi ary szaleństw jego XX wieku. 1993 – znakiem, że Znak niesie pomoc tym, co chcą się rozeznać w nowej rzeczywistości, także gospodarczej, jest klasyczna książeczka Henry’ego Hazlitta Ekonomia w jed- nej lekcji i cała seria „Wprowadzenie do biznesu”. Ale nie tylko w gospodarczych wyobrażeniach panuje zamęt: demokracja każe na nowo przemyśleć wiele innych spraw, dla których znakomitym przewodnikiem (choć nie dla wszystkich, niestety) jest w 1994 książka Ernesta-Wolfganga Bö- ckenförde, Wolność – Państwo – Kościół. W 1995 nadal króluje „historia teraźniejszości”: w Między Panem a Plebanem dostajemy przygotowany przez Jacka Żakowskiego zapis spotkania dwóch ludzi – ks. Józefa Tischnera i Adama Michnika – będący syntezą historycznego spotkania różnych środowisk: ludowego, katolickiego z laickim, inteligenckim, spotkania, którego owocami były Solidarność i Okrągły Stół. A w 1996 ukazuje się Ciągnąc dalej – nowe wiersze Seamusa Heaneya, jednego z noblistów, których Znak wydawał, jeszcze zanim zostali ozdobieni tym laurem. Także i papieży – zanim nimi zostaną – Znak wydawał: poza Karolem Wojtyłą świadczą o tym liczne książki Josepha Ratzingera, a wśród nich ważna rozmowa-rzeka z Peterem Seewaldem w 1997 – Sól ziemi. Chrześcijaństwo i Kościół katolicki na przełomie tysiącleci. Nowe czasy to nowe potrzeby 6 Wstęp i nowe oczekiwania, na które Znak odpowiada m.in. powieściami: w 1998 w konkursie literackim Znaku pierwszą nagrodę zdobywa Madame Antoniego Libery, która rychło staje się bestsellerem, tłumaczonym na wiele języków, wydanym w trzydziestu krajach. A zarazem odchodzą ojcowie założyciele: w 1999 umiera Jerzy Turowicz, a my wydajemy wybór jego najważniejszych tekstów publicystycznych, najlepszy wyraz dążeń i celów Znakowskiego środowiska „katolików otwartych” – Bilet do raju. Zbliżamy się do przełomu tysiącleci, Znak publikuje już ponad sto nowości rocznie, coraz trudniej wyróżnić spośród nich tę jedną, szczególną książkę. Wielkim sukcesem 2000 roku jest Pianista Władysława Szpilmana, któremu towarzyszy fi lm Romana Polańskiego; rok 2001 to znów przyszły noblista, tym razem John Maxwell Coetzee i jego słynna Hańba. 2002 przynosi pięknie wydane Katharsis Andrzeja Szczeklika, w którym wybitny lekarz, odwołując się do przy- padków medycznych z jednej strony i do wielkich mitów ludzkości z drugiej – pokazuje człowieka jako duchowo-cielesną jedność. W 2003 – nowe dwadzieścia trzy mistrzowskie wiersze Wisławy Szymborskiej, zgromadzone w tomie Chwila. W 2004 wychodzi Powstanie '44 Normana Daviesa, książka, która