Rutka Joanny Fabickiej Jako Przykład Postpamięciowej Literatury Dla Dzieci Anna Kuchta 95 Pamięć Zagłady, Zagłada Pamięci

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Rutka Joanny Fabickiej Jako Przykład Postpamięciowej Literatury Dla Dzieci Anna Kuchta 95 Pamięć Zagłady, Zagłada Pamięci 35/2017 Zagłada – Apokalipsa Kraków 2017 „Maska” nr 35 Redaktor naczelna: Kraków 2017 Katarzyna Kleczkowska ISSN: 1898-5947 Zespół redakcyjny: Nakład: 100 egzemplarzy Marta Błaszkowska Egzemplarz bezpłatny Tomasz P. Bocheński Agnieszka Kiejziewicz „Maska” jest recenzowanym czasopismem Anna Kuchta naukowym. Zgodnie z wymogami MNiSW pełna Maciej Kuster lista recenzentów artykułów w danym roku jest Agnieszka Lakner dostępna na stronie: www.maska.psc.uj.edu.pl/ Igor Łataś maska/listy-recenzentow. Joanna Malita-Król Wszystkie teksty i materiały ilustracyjne Gabriela Matusiak (jeśli nie podano inaczej) udostępniane są Maciej Nawrocki w trybie otwartym z zachowaniem praw Filip Nowak autorskich w użyciu niekomercyjnym Magdalena Wąsowicz (Creative Commons BY-NC 4.0). Redakcja językowa: Pełne teksty oraz streszczenia opublikowanych prac Marta Błaszkowska są dostępne online w międzynarodowej bazie danych Tomasz P. Bocheński The Central European Journal of Social Sciences Maciej Nawrocki and Humanities (cejsh.icm.edu.pl). Redakcja tekstów obcojęzyczna: Adres redakcji: Maciej Nawrocki ul. Grodzka 52 Agnieszka Kiejziewicz II piętro, s. 102 31-044 Kraków Redakcja techniczna: [email protected] Izabela Pisarek www.maska.psc.uj.edu.pl Karol Ossowski Publikacja finansowana przez: Okładka: Paweł Kalina Maciej Godawa Druk: AT Wydawnictwo tel. 504 799 323 www.atwydawnictwo.pl Spis treści Wstęp 9 Krzysztof Loska 11 The apocalyptic imagination in the films of Piotr Szulkin Dominika Zielińska 23 Ciało wyklęte – o śmierci Matki Polki Przemysław Koniuszy 33 Estetyka mordu zbiorowego. O zabiciu Młodzianków Giambattisty Mariniego Marta Błaszkowska 49 Zapętlony czas Apokalipsy spełnionej. O czasach gramatycznych w poezji Krzysztofa Kamila Baczyńskiego i Tadeusza Gajcego Sylwia Papier 67 Pełna sprzeczności – Zuzanna Ginczanka – polska poetka żydowskiego pochodzenia Katarzyna Slany 81 Rutka Joanny Fabickiej jako przykład postpamięciowej literatury dla dzieci Anna Kuchta 95 Pamięć Zagłady, zagłada pamięci. Prawda i jej poszukiwanie w esejach Martina Pollacka Przemysław Koniuszy 107 Katastrofizm hermeneutyczny. Inwersje Macieja Meleckiego Anna Svetlova 123 Powrót do opisywanej przyszłości: powieść Arkadija i Borysa Strugackich Poniedzia- łek zaczyna się w sobotę wobec wybranych paradygmatów literatury science fiction Aleksandra Królikowska, Izabela Kuc 135 Oblicze Apokalipsy w rosyjskim postmodernizmie: wizje końca świata na postawie powieści Arystonomia Borisa Akunina oraz Futu.re Dmitrija Głuchowskiego 3 Alicja Dusza 149 W istocie podzielony. Koncepcja zatrzymywania życia we Władcy Pierścieni i cyklu o Harrym Potterze Katarzyna Kleczkowska 163 Cykliczna zagłada i odradzanie się świata a idea metempsychozy we wczesnej myśli greckiej Agnieszka Laddach 177 Apokalipsa św. Jana w kontekście apokaliptyki tradycji judaistycznej Jakub Wanot 189 „Zagłada” prekolumbijskich społeczności Moche i Nasca w świetle interdyscyplinarnych badań archeologicznych Agnieszka Urbańczyk 203 Dzień gniewu. Wielka Rewolucja Francuska jako projekt eschatologiczny Anna Mazur, Aleksander Pyrzyk 213 Jak Feniks z popiołów – zagłada miasta i jego odrodzenie. Analiza historyczno-prawna przypadku Warszawy Olga Barbasiewicz 227 Creating the place of remembrance in Hiroshima as a Japanese lieu de mémoire commemorating A-bombs. The role of art and architecture Michał Lubina 241 Po apokalipsie. Następstwa ludobójstwa Czerwonych Khmerów w Kambodży i ograniczone próby rozliczenia ich zbrodni Mariola Pawełko 255 Dom ludu i higiena rasy. Inicjatywa eugeniczna w szwedzkim stylu Jan Bazyli Klakla 269 Instytucja transcendentnej przysięgi w procesie rozwiązywania konfliktów. Przykłady z Afryki, Bliskiego Wschodu i półwyspu Bałkańskiego Katarzyna Pasternak 283 Jezus z Syberii. Nowe ruchy religijne w Rosji Kamil Nowak 297 Zagadnienie istnienia czystej świadomości a medytacja buddyjska Adrianna Smurzyńska 309 O trudnej koncepcji trudnej zmiany 4 Michał Szymański 321 Narodowy anarchizm – najradykalniejsza sprzeczność w świecie doktryn polityczno- -prawnych? Analiza idei narodowego anarchizmu w myśli Troya Southgate’a Karolina Wilczyńska 333 Pomiędzy opozycjami – ślady Doris Salcedo Table of contents Introduction 9 Krzysztof Loska 11 The apocalyptic imagination in the films of Piotr Szulkin Dominika Zielińska 23 Cursed body. About the death of Polish Mother Przemysław Koniuszy 33 The aesthetics of collective murder. The Massacre of the Innocents Giambattista Marini Marta Błaszkowska 49 The time of Apocalypse in the loop – tenses in the poetry of Tadeusz Gajcy and Krzysztof Kamil Baczyński Sylwia Papier 67 Full of contradictions – Zuzanna Ginczanka – a Polish poetess of Jewish ancestry Katarzyna Slany 81 Joanna Fabicka’s Rutka novel as an example of post-memoir children’s literature Anna Kuchta 95 Between remembering tragedies and the tragedy of forgetting. The search for truth in Martin Pollack’s essays Przemysław Koniuszy 107 Hermeneutic catastrophism. Inwersje by Maciej Melecki Anna Svetlova 123 Back to the described future: Monday Begins on Saturday by Arkady and Boris Stru- gacky towards selected paradigms of science fiction literature Aleksandra Królikowska, Izabela Kuc 135 Faces of Apocalypse in Russian Postmodernism: Visions of End Times in Boris Akunin’s Aristonomy and Dmitrij Gluchowski’s Futu.re 6 Alicja Dusza 149 “In essence divided”. The Concept of Keeping Life in Lord of The Rings and Harry Potter Series Katarzyna Kleczkowska 163 The cycle of destruction and rebirth of the world and the idea of metempsychosis in the early Greek thought Agnieszka Laddach 177 Contemporary The Apocalypse of St. John the Apostle in Context of the Apocalyptic Judaic Tradition Jakub Wanot 189 „Annihilation” of the pre-Columbian Moche and Nasca societies in the light of interdisciplinary archaeological studies Agnieszka Urbańczyk 203 Dies Irae. French Revolution as an eschatological project Anna Mazur, Aleksander Pyrzyk 213 Like a Phoenix from the ashes - the destruction of the city and its rebirth. Historical and legal analysis of the case of Warsaw Olga Barbasiewicz 227 Creating the place of remembrance in Hiroshima as a Japanese lieu de mémoire commemorating A-bombs. The role of art and architecture Michał Lubina 241 After Apocalypse. The consequences of the Khmer Rouge genocide in Cambodia and limited attempts to settle their crimes Mariola Pawełko 255 The People’s Home and racial hygiene. Eugenics initiative in Sweden Jan Bazyli Klakla 269 The Institution of Transcendent Oath in Conflict Resolution Process. Examples from Africa, Middle East and Balkan Peninsula Katarzyna Pasternak 283 Jesus of Siberia. New religious movements in Russia Kamil Nowak 297 Buddhist Meditation and the Problem of Existence of Pure Consciousness Adrianna Smurzyńska 309 About a difficult concept of a difficult change 7 Michał Szymański 321 National anarchism – the most radical contradiction in the universe of legal – political doctrines? Analysis of the idea of national anarchism in Troy Southgate’s thought Karolina Wilczyńska 333 Between the Opposites - the Traces of Doris Salcedo Wstęp Drodzy Czytelnicy! Wydawać by się mogło, że apokalipsa i zagłada to wąskie tematy. Można je jednak rozpatrywać z bardzo wielu stron – mówiąc o kwestiach najtrudniejszych, takich jak historyczna zagłada narodów, ale też opisując oblicze apokalipsy we współczesnej kulturze popularnej. Wielość możliwych interpretacji znajduje odbicie w różnorod- ności artykułów, które prezentujemy Państwu w niniejszym numerze. Na początek proponujemy teksty poświęcone apokalipsie w filmach Piotra Szulkina oraz symbolicznej śmierci figury Matki Polki w kinematografii Andrzeja Żuławskiego. Następnie przyjrzymy się, jak wojna ukształtowała poezję oraz życio- rysy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Tadeusza Gajcego oraz Zuzanny Ginczanki. Potem przeczytamy na temat pamięci o Zagładzie w twórczości Joanny Fabickiej i Martina Pollacka. Kolejne artykuły poświęcone będą katastrofizmowi hermeneu- tycznemu w Inwersjach Macieja Meleckiego, powieści Poniedziałek zaczyna się w so- botę Arkadija i Borysa Strugackich, a także apokalipsie w rosyjskim postmodernizmie i koncepcji zatrzymywania życia we współczesnej literaturze fantasy. Następnie przyjrzymy się idei cyklicznej zagłady i odradzania się kosmosu w fi- lozofii greckiej oraz popkulturowej percepcji Apokalipsy św. Jana. Zastanowimy się także, czy można mówić o zagładzie prekolumbijskich społeczności Moche i Nasca oraz czy Wielka Rewolucja Francuska może być traktowana jako projekt eschatolo- giczny. Przeczytamy również o zniszczeniu Warszawy, pamięci zdarzeń w Hiroszimie i następstwach ludobójstwa Czerwonych Khmerów. Z kolejnych tekstów dowiemy się o szwedzkich inicjatywach eugenicznych, instytucji transcendentalnej przysięgi w Afryce, na Bliskim Wschodzie i Bałkanach, a także o nowych ruchach religijnych w Rosji. Wreszcie przyjrzymy się zagadnieniu istnienia czystej świadomości, koncep- cji zmiany z perspektywy filozofii i psychologii, jak również narodowemu anarchi- zmowi jako zjawisku polityczno-prawnemu. Na zakończenie przeczytamy o twór- czości odwołującej się do pamięci o trudnych dla narodu wydarzeniach Doris Salcedo. Mamy nadzieję, że proponowany przez nas zbiór tekstów pozwoli Państwu oswo- ić nierzadko trudny, ale z pewnością interesujący i istotny temat apokalipsy i zagłady. Redakcja „Maski” Krzysztof Loska The apocalyptic imagination in the films of Piotr Szulkin Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego The world after a nuclear disaster is one of the classical themes in science
Recommended publications
  • Stanislaw Brzozowski and the Migration of Ideas
    Jens Herlth, Edward M. Świderski (eds.) Stanisław Brzozowski and the Migration of Ideas Lettre Jens Herlth, Edward M. Świderski (eds.) with assistance by Dorota Kozicka Stanisław Brzozowski and the Migration of Ideas Transnational Perspectives on the Intellectual Field in Twentieth-Century Poland and Beyond This volume is one of the outcomes of the research project »Standing in the Light of His Thought: Stanisław Brzozowski and Polish Intellectual Life in the 20th and 21st Centuries« funded by the Swiss National Science Foundation (project no. 146687). The publication of this book was made possible thanks to the generous support of the »Institut Littéraire Kultura«. Bibliographic information published by the Deutsche Nationalbibliothek The Deutsche Nationalbibliothek lists this publication in the Deutsche Na- tionalbibliografie; detailed bibliographic data are available in the Internet at http://dnb.d-nb.de This work is licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommer- cial-NoDerivatives 4.0 (BY-NC-ND) which means that the text may be used for non-commercial purposes, provided credit is given to the author. For details go to http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/ To create an adaptation, translation, or derivative of the original work and for com- mercial use, further permission is required and can be obtained by contacting [email protected] Creative Commons license terms for re-use do not apply to any content (such as graphs, figures, photos, excerpts, etc.) not original to the Open Access publication and further permission may be required from the rights holder. The obligation to research and clear permission lies solely with the party re-using the material.
    [Show full text]
  • Brr, Bereza. Polish Literature Towards the Confinement Centre in Bereza Kartuska
    ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS Folia Litteraria Polonica 4(55) 2019 http://dx.doi.org/10.18778/1505-9057.55.13 Arkadiusz Morawiec* https://orcid.org/0000-0001-6424-1194 Brr, Bereza. Polish literature towards the Confinement Centre in Bereza Kartuska. 1934–1939 … the camp has a beautiful traditional Polish name: “Seclusion spot” (almost like: “Temple of Meditation”).1 M.O., i.e. miejsce odosobnienia (confinement centre), generally termed by people as the slaughter house of citizens2. Emulating the one in Dachau, Poles built their own, in Bereza3. The Confinement Centre in Bereza Kartuska On 18 June 1934 Maria Dąbrowska wrote in her diary: “Brr – Now we have isola- tion camps – Soon, you won’t be able to speak, write, or live!”4 That was her reac- tion to a Resolution by Ignacy Mościcki, President of the Republic of Poland, of 17 June 1934 on persons threatening the security, peace, and public order. The first of six articles of the document, which was enforced as an act of law, stated: * Associate Professor; University of Lodz, Chair of Polish Literature of the 20th and 21st Century, ul. Pomorska 171 /173, 90–236 Łódź, [email protected]. 1 M. Niedziałkowski, “‘Kurs na lewo’ i obozy izolacyjne”, Robotnik 1934, issue 251, p. 1. [Transla- tor’s note: the term “miejsce odosobnienia” is ambiguous in Polish literally meaning “a place of seclusion”. However, in English such places are referred to as “confinement centres”, I decided to use this, still somewhat euphemistic, term as a translation of “miejsce odosbnienia”] [Unless specified otherwise, English versions translated from Polish] 2 M.
    [Show full text]
  • The Perilous Path to the First Warsaw Autumn Festival
    From Restrictions to Freedom The Perilous Path to the First Warsaw Autumn Festival CINDY BYLANDER Independent Scholar, Fort Collins, Colorado USA Email: [email protected] From Restrictions to Freedom The Perilous Path to the First Warsaw Autumn Festival Musicology Today • Vol. 14 • 2017 DOI: 10.1515/muso-2017-0004 ABSTRACT worthwhile to look again at the context in which they were operating, for the birth of this event did not occur The genesis of the Warsaw Autumn Festival was fraught with both in a vacuum nor did its relative success resolve all the potential and real complications. Musical life in Poland at the end of the first postwar decade was in a state of flux, if not turmoil, shortcomings apparent in Poland’s musical life. as ideological disagreements and material complications contributed to an atmosphere of dismay and distrust among musicians and authorities. This paper provides insight into the context in which the Festival’s SOCIALIST REALISM UNDER ATTACK organizers were operating, particularly the shortcomings of musical life in mid-decade that threatened to derail the Festival before it even began. The death of Stalin in March 1953 is often considered a defining moment in the evolution of socialist realist INTRODUCTION ideology as practiced in the Polish arts. However, the prevailing strictures of the socialist realist aesthetic in music were not relaxed uniformly or without The generally accepted history of the genesis of the consternation on the part of its advocates. Although Warsaw Autumn Festival acknowledges that
    [Show full text]
  • PROPOZYCJE I Materiaty
    72 PROPOZYCJE i MATERIAtY Anna Dura Emigracyjny księgozbiór Lidii i Adama Ciołkoszów Nagroda Młodych SBP VDAWNICT\v„ SBP w r w Ukończyłam Policealne Studium Księgarskie w Krakowie (1991) oraz studia z zakresu infonnacji naukowej i bibliotekoznawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim (2005). Od 12 lat pracuję w Zakładach Azotowych w Tar­ nowie - Mościcach S.A. Zainteresowania: literatura (od Dostojewskiego do Stasiuka), muzyka (od Edith Piaf do Kazika Staszewskiego), film (od M. Formana do L. von Triera). Lubię zwierzęta (zwłaszcza koty) oraz podróże po Polsce (zwłaszcza na Kujawy i Pomorze). Anna Dura Anna Dura Emigration book Collection of Lidia and Adam Ciołkosz in the J. Słowacki Municipal Public Library in Tarnów WYDAWNICTWO Ф WARSAW 2007 Anna Dura Emigracyjny księgozbiór Lidii i Adama Ciołkoszów w Miejskiej Bibliotece Publicznej im, J, Słowackiego w Tarnowie WYDAWNICTWO WARSZAWA 2007 Komitet Redakcyjny serii wydawniczej «PROPOZYCJE i MATERIAŁY» Stanisław CZAJKA (przewodniczący). Piotr BIERCZYŃSKI, Lucjan BILIŃSKI, Marcin DRZEWIECKI, Janina JAGIELSKA, Jerzy KRAWCZYK, Janusz NOWICKI (sekretarz), Ewa STACHOWSKA-MUSIAŁ, Stanisław TUREK, Maria WĄSIK, Andrzej ZIEMIŃSKI, Elżbieta Barbara ZYBERT Książka Anny Dury zdobyła I nagrodę w konkursie na najlepszą pracę magisterską, ogłoszonym przez Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskicłi Projekt graficzny okładki i strony tytułowej Wydawnictwo SBP Redakcja techniczna i korekta Marta LACH © Copyrigłit by Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich ISBN 978-83-89316-80-6 CIP - Biblioteka Narodowa Dura Dura Emigracyjny księgozbiór Lidii i Adama Ciołkoszów w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. J. Słowackiego w Tarnowie / Anna Dura. - Warszawa : Wydawnictwo SBP, 2007. - (Propozycje i Materiały / Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich ; 72) Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibiliotekarzy Polskich 00-335 Warszawa, ul. Konopczyńskiego 5/7, tel. (022) 827-52-96 Warszawa 2007 r.
    [Show full text]
  • MAKING SENSE of CZESLAW MILOSZ: a POET's FORMATIVE DIALOGUE with HIS TRANSNATIONAL AUDIENCES by Joanna Mazurska
    MAKING SENSE OF CZESLAW MILOSZ: A POET’S FORMATIVE DIALOGUE WITH HIS TRANSNATIONAL AUDIENCES By Joanna Mazurska Dissertation Submitted to the Faculty of the Graduate School of Vanderbilt University in partial fulfillment of the requirements for the degree of DOCTOR OF PHILOSOPHY in History August, 2013 Nashville, Tennessee Approved: Professor Michael Bess Professor Marci Shore Professor Helmut W. Smith Professor Frank Wcislo Professor Meike Werner To my parents, Grazyna and Piotr Mazurscy II ACKNOWLEDGEMENTS I would like to express my gratitude to the members of my Dissertation Committee: Michael Bess, Marci Shore, Helmut Smith, Frank Wcislo, and Meike Werner. Each of them has contributed enormously to my project through providing professional guidance and encouragement. It is with immense gratitude that I acknowledge the support of my mentor Professor Michael Bess, who has been for me a constant source of intellectual inspiration, and whose generosity and sense of humor has brightened my academic path from the very first day in graduate school. My thesis would have remained a dream had it not been for the institutional and financial support of my academic home - the Vanderbilt Department of History. I am grateful for the support from the Vanderbilt Graduate School Summer Research Fund, the George J. Graham Jr. Fellowship at the Robert Penn Warren Center for the Humanities, the Max Kade Center Graduate Student Research Grant, the National Program for the Development of the Humanities Grant from the Polish Ministry of Science and Higher Education, and the New York University Remarque Institute Visiting Fellowship. I wish to thank to my friends at the Vanderbilt Department of History who have kept me company on this journey with Milosz.
    [Show full text]
  • A Tangled Web
    REVISED JANUARY 2016 A TANGLED WEB Polish-Jewish Relations in Wartime Northeastern Poland and the Aftermath (PART TWO) Mark Paul PEFINA Press Toronto 2016 © Mark Paul and Polish Educational Foundation in North America (Toronto), 2016 A Tangled Web is a revised and expanded version of an article that appeared in The Story of Two Shtetls, Brańsk and Ejszyszki, Part Two published by The Polish Educational Foundation in North America, 1998 Table of Contents Part Two: Partisan Relations and Warfare Polish Partisans, Jewish Partisans, Soviet Partisans …3 An Overview of Polish-Soviet Wartime Relations …20 Soviet Designs …60 The Spiral Begins …64 Acting on Orders to Eliminate the Polish Partisans …84 Jewish Historiography ..102 Jewish Partisans Join in Soviet Operations Against Polish Partisans ..126 German Raids, the Soviet Peril, and Inhospitable Jews ..160 Local Help, Food Forays and Pillaging ..206 Procuring Arms and Armed Raids ..248 Villagers Defend Themselves Against Raids ..272 The Raids Intensify ..282 2 Part Two: Partisan Relations and Warfare “One should not close one’s eyes to the fact that Home Army units in the Wilno area were fighting against the Soviet partisans for the liberation of Poland. And that is why the Jews who found themselves on the opposing side perished at the hands of Home Army soldiers —as enemies of Poland, and not as Jews.” Yisrael Gutman Historian, Yad Vashem Institute Polish Partisans, Jewish Partisans, Soviet Partisans According to Holocaust historians, the Jews who escaped the Nazi ghettos in northeastern
    [Show full text]
  • Oglądaj/Otwórz
    35/2017 Zagłada – Apokalipsa Kraków 2017 „Maska” nr 35 Redaktor naczelna: Kraków 2017 Katarzyna Kleczkowska ISSN: 1898-5947 Zespół redakcyjny: Nakład: 100 egzemplarzy Marta Błaszkowska Egzemplarz bezpłatny Tomasz P. Bocheński Agnieszka Kiejziewicz „Maska” jest recenzowanym czasopismem Anna Kuchta naukowym. Zgodnie z wymogami MNiSW pełna Maciej Kuster lista recenzentów artykułów w danym roku jest Agnieszka Lakner dostępna na stronie: www.maska.psc.uj.edu.pl/ Igor Łataś maska/listy-recenzentow. Joanna Malita-Król Wszystkie teksty i materiały ilustracyjne Gabriela Matusiak (jeśli nie podano inaczej) udostępniane są Maciej Nawrocki w trybie otwartym z zachowaniem praw Filip Nowak autorskich w użyciu niekomercyjnym Magdalena Wąsowicz (Creative Commons BY-NC 4.0). Redakcja językowa: Pełne teksty oraz streszczenia opublikowanych prac Marta Błaszkowska są dostępne online w międzynarodowej bazie danych Tomasz P. Bocheński The Central European Journal of Social Sciences Maciej Nawrocki and Humanities (cejsh.icm.edu.pl). Redakcja tekstów obcojęzyczna: Adres redakcji: Maciej Nawrocki ul. Grodzka 52 Agnieszka Kiejziewicz II piętro, s. 102 31-044 Kraków Redakcja techniczna: [email protected] Izabela Pisarek www.maska.psc.uj.edu.pl Karol Ossowski Publikacja finansowana przez: Okładka: Paweł Kalina Maciej Godawa Druk: AT Wydawnictwo tel. 504 799 323 www.atwydawnictwo.pl Spis treści Wstęp 9 Krzysztof Loska 11 The apocalyptic imagination in the films of Piotr Szulkin Dominika Zielińska 23 Ciało wyklęte – o śmierci Matki Polki Przemysław Koniuszy 33 Estetyka mordu zbiorowego. O zabiciu Młodzianków Giambattisty Mariniego Marta Błaszkowska 49 Zapętlony czas Apokalipsy spełnionej. O czasach gramatycznych w poezji Krzysztofa Kamila Baczyńskiego i Tadeusza Gajcego Sylwia Papier 67 Pełna sprzeczności – Zuzanna Ginczanka – polska poetka żydowskiego pochodzenia Katarzyna Slany 81 Rutka Joanny Fabickiej jako przykład postpamięciowej literatury dla dzieci Anna Kuchta 95 Pamięć Zagłady, zagłada pamięci.
    [Show full text]
  • Narracje Pamięci. Między Polityką a Historią, Red. Kącka Katarzyna
    Narracje pamięci między polityką a historią Narracje pamięci między polityką a historią pod redakcją Katarzyny Kąckiej Joanny Piechowiak-Lamparskiej Anny Ratke-Majewskiej Recenzent prof. dr hab. Ryszard Michalski Korekta Justyna Brylewska Projekt okładki AgnieszkaRecenzent Głodkowska prof. dr hab. Ryszard Michalski Skład OpracowanieAgnieszka Głodkowska redakcyjne Danuta Murawska Projekt okładki Za kształt edytorski i merytoryczny publikacji odpowiada zespół autorów: Krzysztof Skrzypczyk Tomasz Ceran, Marta Chechłowska-Lipińska, Tomasz Chinciński, Małgorzata Czarnecka, Iwona Galewska-Gurzińska,Skład Radosław Gross, Katarzyna Kącka, Bogusław Kosel,Jan Eugeniusz Ciesielski Mironowicz, Waldemar Paruch, Joanna Piechowiak-Lamparska, Wojciech Polak, Łukasz Polniak, Eugeniusz Ponczek, Maryana Prokop, Grzegorz Radomski, Marcin Radomski, Anna Ratke-Majewska, MagdalenaZa kształt Rekść, edytorski Jacek Zygmunt i merytoryczny Sawicki, publikacjiNatalia Seklecka, odpowiada Renata zespół Siuda-Ambroziak, autorów: Andrzej DybczyńskiKrzysztof, Łukasz D. Szulborski, Fijałkowski Agnieszka, Katarzyna Turoń-Kowalska Kącka, Stanisław Konopacki, Robert Łoś, Katarzyna Marzęda-Młynarska, Marek Pietraś, Andrzej Polus, Andrzej Sepkowski, Janusz Simonides, Agnieszka Szpak, Rafał Willa, Renata Włoch, Radosław Zenderowski Książka powstała dzięki wsparciu Fundacji Copernicus na rzecz Rozwoju Badań Naukowych PublikacjaPublikacja jest jest wydawanawydawana na zasadach licencji niewyłącznej CreativeCreative Commons Commons WersjaWersja papierowa papierowa jest jest dostępna
    [Show full text]
  • Brr, Bereza. Polish Literature Towards the Confinement Centre in Bereza Kartuska
    ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS Folia Litteraria Polonica 4(55) 2019 http://dx.doi.org/10.18778/1505-9057.55.13 Arkadiusz Morawiec* https://orcid.org/0000-0001-6424-1194 Brr, Bereza. Polish literature towards the Confinement Centre in Bereza Kartuska. 1934–1939 … the camp has a beautiful traditional Polish name: “Seclusion spot” (almost like: “Temple of Meditation”).1 M.O., i.e. miejsce odosobnienia (confinement centre), generally termed by people as the slaughter house of citizens2. Emulating the one in Dachau, Poles built their own, in Bereza3. The Confinement Centre in Bereza Kartuska On 18 June 1934 Maria Dąbrowska wrote in her diary: “Brr – Now we have isola- tion camps – Soon, you won’t be able to speak, write, or live!”4 That was her reac- tion to a Resolution by Ignacy Mościcki, President of the Republic of Poland, of 17 June 1934 on persons threatening the security, peace, and public order. The first of six articles of the document, which was enforced as an act of law, stated: * Associate Professor; University of Lodz, Chair of Polish Literature of the 20th and 21st Century, ul. Pomorska 171 /173, 90–236 Łódź, [email protected]. 1 M. Niedziałkowski, “‘Kurs na lewo’ i obozy izolacyjne”, Robotnik 1934, issue 251, p. 1. [Transla- tor’s note: the term “miejsce odosobnienia” is ambiguous in Polish literally meaning “a place of seclusion”. However, in English such places are referred to as “confinement centres”, I decided to use this, still somewhat euphemistic, term as a translation of “miejsce odosbnienia”] [Unless specified otherwise, English versions translated from Polish] 2 M.
    [Show full text]
  • Collage As an Act of Profanation? on the Works of Ewa Kuryluk*
    WIELOGŁOS Pismo Wydziału Polonistyki UJ 2018; Special Issue (English version), pp. 27–39 doi: 10.4467/2084395XWI.18.010.9878 www.ejournals.eu/Wieloglos Karolina Koprowska University of Wrocław Collage as an Act of Profanation? On the Works of Ewa Kuryluk* Keywords: Ewa Kuryluk, collage, postmemory, Holocaust. Introduction Those who want to speak about the experience of the Holocaust, an experience considered to be unprecedented and which escapes any customary notions, face a formidable challenge. Since many attempts at expressing and repre- senting the Holocaust end in inevitable failure, the aesthetics of inexpressible- ness has become, according to Marek Zaleski, the compulsory strategy, which slayed beauty and announced the triumph of the sublime. In the language of the sublime, speaking of beauty is improper (although the victims and witnesses spoke of it in their “traditional” language). This language drew the extreme consequences of the long-time active tendency to differentiate beauty (into the beauty of a higher and lower tier) and may be the most clear-cut example of the manner in which aesthe- tics is colonised by ethics [Zaleski]. * Polish original: (2015) Kolaż jako akt profanacji? O twórczości Ewy Kuryluk. Wielogłos 1(23), pp. 43–55. 28 Karolina Koprowska The primacy of ethics over aesthetics is expressed in the imperative of the proper manner of speaking of the Holocaust and, at the same time, in Adorno’s observation: “To write poetry after Auschwitz is barbaric” [Adorno, p. 34], which questions the feasibleness of the aesthetisation of this traumatic expe- rience by literary or artistic means. This is why the most adequate manner of representation would be an academic and objective image of the events, which is, however, a utopian project, as Hayden White has already demonstrated in his Metahistory.
    [Show full text]
  • Brr, Bereza. Polish Literature Towards the Confinement Centre in Bereza Kartuska
    ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS Folia Litteraria Polonica 4(55) 2019 http://dx.doi.org/10.18778/1505-9057.55.13 Arkadiusz Morawiec* https://orcid.org/0000-0001-6424-1194 Brr, Bereza. Polish literature towards the Confinement Centre in Bereza Kartuska. 1934–1939 … the camp has a beautiful traditional Polish name: “Seclusion spot” (almost like: “Temple of Meditation”).1 M.O., i.e. miejsce odosobnienia (confinement centre), generally termed by people as the slaughter house of citizens2. Emulating the one in Dachau, Poles built their own, in Bereza3. The Confinement Centre in Bereza Kartuska On 18 June 1934 Maria Dąbrowska wrote in her diary: “Brr – Now we have isola- tion camps – Soon, you won’t be able to speak, write, or live!”4 That was her reac- tion to a Resolution by Ignacy Mościcki, President of the Republic of Poland, of 17 June 1934 on persons threatening the security, peace, and public order. The first of six articles of the document, which was enforced as an act of law, stated: * Associate Professor; University of Lodz, Chair of Polish Literature of the 20th and 21st Century, ul. Pomorska 171 /173, 90–236 Łódź, [email protected]. 1 M. Niedziałkowski, “‘Kurs na lewo’ i obozy izolacyjne”, Robotnik 1934, issue 251, p. 1. [Transla- tor’s note: the term “miejsce odosobnienia” is ambiguous in Polish literally meaning “a place of seclusion”. However, in English such places are referred to as “confinement centres”, I decided to use this, still somewhat euphemistic, term as a translationof “miejsce odosbnienia”] [Unless specified otherwise, English versions translated from Polish] 2 M.
    [Show full text]
  • Post-Holocaust Subjective Memories of the Eastern Carpathians Ethnic Diversity
    Studia Judaica 22 (2019), nr 1 (43), s. 81–106 doi:10.4467/24500100STJ.19.005.11232 Dorota Burda-Fischer Post-Holocaust Subjective Memories of the Eastern Carpathians Ethnic Diversity Abstract: The article examines subjective memories of two writers, Stanisław Vincenz and Aharon Appelfeld, who both omit central historical aspects while describing their Holocaust experiences. The works of the Polish writer Stanisław Vincenz and an excerpt from a work by the Israeli writer Aharon Appelfeld are interpreted while considering the role of historiographic metafiction in modern literature. Though the experiences of both authors are fairly different, their si- lence may be treated as an act of conscious forgetting, or as a mindful choice of Holocaust recollection. It is suggested that this silence actually offers a valu- able perspective for both literary and historical research. While Appelfeld’s ex- perience of the Holocaust was different from that of Vincenz, the silence of the authors carries profound meanings. Reading Vincenz and Appelfeld as historio- graphic metafiction is to read their silence. Keywords: Stanisław Vincenz, Aharon Appelfeld, memory, Holocaust, oblivion, Polish-Jewish coexistence. Słowa kluczowe: Stanisław Vincenz, Aharon Appelfeld, pamięć, Holokaust, za- pomnienie, koegzystencja polsko-żydowska. In the notes of Irena Vincenz dated 1954, we read the following words from her husband’s letter to his friend Marian Heleniak: Dzięki serdeczne za pamięć od Was, choć jesteś trochę znieruchomiony, ale pa- mięć to wszystko. Dante Alighieri umieszcza na szczycie góry czyśćcowej dwa strumienie: jeden nazywa się Lethe – zapomnienie i służy do pochłonięcia tego, co w pamięci jest męczące, a drugi Eunoe – życzliwy zamysł, przecedza to, co naj- lepsze w naszej pamięci i zachowuje na zawsze.
    [Show full text]