Strategia Rozwoju Gminy Pszczyna Na Lata 2015 – 2023
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
STRATEGIA ROZWOJU GMINY PSZCZYNA NA LATA 2015 – 2023 Wrocław – Pszczyna 2015 Spis treści I. Wprowadzenie ......................................................................................................... 2 II. Położenie geograficzne .......................................................................................... 3 III. Diagnoza strategiczna ........................................................................................... 6 III. 1. Sfera społeczna ............................................................................................. 6 III.1.1 Demografia ................................................................................................ 6 III.1.2 Ochrona zdrowia ..................................................................................... 12 III.1.3 Pomoc społeczna .................................................................................... 13 III.1.4 Edukacja i placówki oświatowe ................................................................ 16 III.1.5 Kultura i sport .......................................................................................... 29 III. 2 Sfera gospodarcza ........................................................................................ 36 III.2.1 Rynek pracy............................................................................................. 36 III.2.2. Przedsiębiorczość .................................................................................. 40 III.2.2 Instytucje otoczenia biznesu .................................................................... 42 III.2.3 Turystyka i rekreacja ............................................................................... 43 III.2.4 Planowanie przestrzenne ........................................................................ 47 III.2.5 Społeczeństwo obywatelskie ................................................................... 48 III.2.6 Bezpieczeństwo ....................................................................................... 50 III.3. Infrastruktura techniczna ............................................................................... 53 III.3.1 Sieć drogowa ........................................................................................... 53 III.3.2 Zaopatrzenie w prąd i gaz ....................................................................... 57 III.3.3 Gospodarka wodno-kanalizacyjna ........................................................... 59 III.3.4 Gospodarka mieszkaniowa ..................................................................... 61 III.3.5 Gospodarka odpadami ............................................................................ 62 IV. Analiza SWOT ..................................................................................................... 64 V. Konstrukcja Strategii Rozwoju .............................................................................. 69 V. 1. Wizja i misja .................................................................................................. 69 V. 2. Plan operacyjny Strategii: obszary strategiczne, cele strategiczne, cele operacyjne i kierunki działań ................................................................................. 70 V.3 Harmonogram realizacji strategii .................................................................... 87 VI. Procedury wdrażania, monitoringu, ewaluacji, aktualizacji i promocji Strategii ... 93 VII. Analiza spójności celów strategicznych z dokumentami wyższego rzędu .......... 97 VIII. Opis konsultacji społecznych .......................................................................... 111 Spis rycin ................................................................................................................ 113 Spis tabel ................................................................................................................ 114 1 I. Wprowadzenie Zgodnie z najnowszą koncepcją rozwoju regionalnego1 podejście ukierunkowane terytorialnie stanowi jeden z filarów nowego paradygmatu polityki rozwoju. Zgodnie z nowymi zasadami kierowania wsparcia na rzecz rozwoju lokalnego i regionalnego, jednym z najważniejszych warunków będzie tzw. koncentracja geograficzna. Pomoc inwestycyjna kierowana będzie na rzecz działań zintegrowanych, służących rozwojowi nie tylko danej jednostki, ale przede wszystkim szerszej grupie odbiorców wsparcia. Tym samym od jednostek samorządowych oczekuje się nowego spojrzenia na swoje miejsce i rolę w regionie. Władze samorządowe w ramach funkcjonowania w dynamicznie zmieniających się warunkach gospodarczych i przestrzennych zostały wręcz zobligowane do aktualizacji swoich wyzwań rozwojowych. Zmieniające się priorytety rozwojowe w całym kraju oraz promowanie nowego podejścia do rozwoju lokalnego wymaga od każdej jednostki terytorialnej ponownego spojrzenia na swoje potencjały i możliwości, a tym samym określenia aktualnych kierunków rozwoju, które zapewnią jednostce zarówno stabilny rozwój oraz pozwolą aktywnie uczestniczyć w zachodzących przemianach. Gmina Pszczyna w odpowiedzi na nowe wyzwania przystąpiła do opracowania szeregu dokumentów: Strategii Rozwoju na lata 2015-2023, Lokalnego Programu Rewitalizacji, Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych oraz Programu Gospodarki Niskoemisyjnej. Gmina Pszczyna jako lokalny i prężny ośrodek generuje własne impulsy rozwojowe, ale także pozostaje w strefie silnych powiązań funkcjonalnych z trzema obszarami: Metropolią Górnośląską, Obszarem Funkcjonalnym Bielska-Białej oraz Rybnickim Obszarem Funkcjonalnym. Takie uwarunkowania będą w przyszłości odgrywały istotną rolę w kreowaniu warunków dla dalszego rozwoju Pszczyny. Już teraz Gmina, w odpowiedzi na wyzwania stawiane samorządom, przystąpiła do partnerstwa w ramach Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego. Dzięki temu, będzie miała możliwość korzystania ze wsparcia rozwojowego m.in. poprzez realizację Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, instrumentu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020. Wspomniane wyżej uwarunkowania stanowią podstawę dla planowania przyszłych działań dotyczących dalszego rozwoju a tym samym dla wykreowania aktualnej, zgodnej z oczekiwaniami mieszkańców, wizji Pszczyny w perspektywie najbliższych lat. Dokument, który został opracowany metodą partycypacyjno-ekspercką, będzie ponadto stanowił ważne narzędzie w działaniach zmierzających do pozyskania przez władze Gminy, przedsiębiorców, organizacje pozarządowe wsparcia w ramach zewnętrznych środków pomocowych. Zespół pracujący nad Strategią składa podziękowania wszystkim osobom i instytucjom za zaangażowanie i wsparcie okazane na każdym etapie opracowania dokumentu. Wierząc zaś w trafność wypracowanego planu działania życzy mieszkańcom Gminy Pszczyna oraz władzom lokalnym samych sukcesów w rozwoju. 1 Wskazywaną w strategiach wyższego rzędu wyznaczających kierunki rozwoju regionalnego i przestrzennego (m.in. Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju do 2030 roku, Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020) 2 II. Położenie geograficzne Gmina Pszczyna charakteryzuje się szczególnym położeniem względem głównych ośrodków przemysłowych i turystycznych regionu. Zlokalizowana jest w południowej części Województwa Śląskiego, pomiędzy Górnośląskim Okręgiem Przemysłowym a Beskidami a także pomiędzy Krakowem i Oświęcimiem na wschodzie oraz Rybnickim Okręgiem Przemysłowym na zachodzie. Ryc.1. Położenie Gminy Pszczyna Źródło: Plan Rozwoju Lokalnego dla Gminy Pszczyna na lata 2007-2013 Zgodnie z podziałem zaproponowanym przez Koncepcję Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk, a co za tym idzie, Strategię Rozwoju Województwa Śląskiego "Śląskie 2020+", specyfika położenia Gminy przedstawia się następująco: Gmina Pszczyna zakwalifikowana została do Subregionu Centralnego (stanowi lokalny ośrodek rozwoju w strefie oddziaływania Metropolii Katowickiej); graniczy z Subregionem Południowym a dokładnie z Ośrodkiem Funkcjonalnym Bielska-Białej; graniczy z Subregionem Zachodnim a dokładnie z Obszarem Funkcjonalnym Rybnika. 3 Ryc.2. Położenie Gminy Pszczyna na tle województwa dolnośląskiego Źródło: Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego "Śląskie 2020+", s. 45. Gmina Pszczyna posiada status gminy miejsko-wiejskiej. W jej skład wchodzi miasto Pszczyna oraz 12 sołectw: Brzeźce, Czarków, Ćwiklice, Jankowice, Łąka, Poręba, Piasek, Rudołtowice, Studzienice, Studzionka, Wisła Mała i Wisła Wielka. Jednostka graniczy od zachodu z gminami Pawłowice i Suszec; od północy z gminami Pawłowice, Suszec, Kobiór; od wschodu z gminami Miedźna i Bojszowy, od południa z gminami Goczałkowice-Zdrój, Strumień, Czechowice-Dziedzice i Bestwina. Gmina zajmuje 175 km2, z czego 55% stanowią użytki rolne, prawie 30% grunty leśne oraz zadrzewienia i zakrzewienia, 22% tereny zabudowane i zurbanizowane2, 3,4% grunty pod wodami oraz 0,6% to nieużytki. Z punktu widzenia oceny położenia Gminy należy zwrócić uwagę na jej lokalizację względem głównych ciągów komunikacyjnych regionu. Przez miasto przebiega droga krajowa nr 1 (DK1), która stanowi bezpośredni szlak tranzytowy na trasie Gdańsk-Katowice- Cieszyn. Poprzez istniejącą infrastrukturę drogową Gmina posiada także połączenie z autostradą A1 oraz A4. W przyszłości, zgodnie z planami rozbudowy dróg krajowych, w sąsiedztwie Gminy przebiegać będzie droga ekspresowa S1 zapewniająca szybkie połączenie z Katowicami i lotniskiem w Pyrzowicach. Łączność z największymi ośrodkami miejskimi regionu zapewniona jest także poprzez istniejące sieci kolejowe. Odległości od