31412 St Nr 5 Møte 19-20 (NY)
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
2013 4. des. – Løyvingar på statsbudsj. for 2014 vedr. kap. under Barne-, likest.- og inkl.-, Finans-, Justis- og beredskaps-, 509 Kommunal- og moderniserings- og Nærings- og fiskeridept. (rammeområda 1, 6 og 18) Møte onsdag den 4. desember 2013 kl. 10 replikker med svar etter innlegg fra hovedtalerne fra hver partigruppe og inntil seks replikker med svar etter medlem President: O l e m i c T h o m m e s s e n av regjeringen innenfor den fordelte taletiden. Videre blir det foreslått at de som måtte tegne seg på ta- D a g s o r d e n (nr. 20): lerlisten utover den fordelte taletid, får en taletid på inntil 1. Innstilling frå kommunal- og forvaltningskomiteen 3 minutter. – Det anses vedtatt. om løyvingar på statsbudsjettet for 2014 vedrørande kapittel under Barne-, likestillings- og inkluderings- Helge André Njåstad (FrP) [10:03:41] (leiar i komi- departementet, Finansdepartementet, Justis- og bered- teen): Det er kjekt å få lov til å starta denne viktige debat- skapsdepartementet, Kommunal- og moderniserings- ten med fokus på kommuneøkonomi og områda som ligg departementet og Nærings- og fiskeridepartementet innunder kommunal- og forvaltningskomiteen. Før eg går (rammeområda 1, 6 og 18) i gang med dei store tala, vil eg takka komiteen for godt ar- (Innst. 16 S (2013–2014), jf. Prop. 1 S (2013–2014) og beid. Denne gongen har det vore ekstra krevjande, i og med Prop. 1 S Tillegg 1 (2013–2014)) at me har fått den siste proposisjonen seinare enn vanleg. 2. Referat I tillegg leverer komiteen tidlegare enn vanleg, slik at det har vore to faktorar som har gjort at komiteen har måtta Presidenten: Før sakene på dagens kart tas opp til be- jobba hurtigare enn normalt. Men det har gått bra, komi- handling, vil presidenten opplyse om at dagens møte om teen har gjort ein god jobb, og det har vore godt samar- nødvendig fortsetter utover kl. 16.00. beid. Eg vil takka komiteens medlemmer for det, og også takka komitésekretæren og andre i administrasjonen for god bistand. Når ein skal diskutera kommunepolitikk og kommune- S a k n r . 1 [10:01:09] økonomi, blir det fort tal – og store tal. Eg skal prøva å snakka minst mogleg om millionar og mest mogleg om Innstilling frå kommunal- og forvaltningskomiteen om menneske og heller vise til innstillinga når me kjem til løyvingar på statsbudsjettet for 2014 vedrørande kapittel detaljar. Der står alle tala. under Barne-, likestillings- og inkluderingsdepartementet, Innleiingsvis vil eg seia at det òg er kjekt å lesa både Finansdepartementet, Justis- og beredskapsdepartemen- ein regjeringsplattform og ein tilleggsproposisjon som så tet, Kommunal- og moderniseringsdepartementet og Næ- tydeleg anerkjenner det lokale sjølvstyret, og som seier at rings- og fiskeridepartementet (rammeområda 1, 6 og 18) det er kommunane som veit best kva for prioriteringar ein (Innst. 16 S (2013–2014), jf. Prop. 1 S (2013–2014) og skal gjera lokalt, og at kommunane skal vera i stand til å Prop. 1 S Tillegg 1 (2013–2014)) kunna prioritera sjølve. Det synest eg er ei god tilnærming. Eg synest òg det er veldig kjekt at me kan spela lokalde- Presidenten: Etter ønske fra kommunal- og forvalt- mokratiet godt frå denne sal, at me kan leggja til rette for ningskomiteen vil debatten deles i to, slik at man først at det skal vera givande å vera lokalpolitikar gjennom dei behandler budsjettkapitlene under Kommunal- og mo- vedtaka me gjer. derniseringsdepartementet, Finansdepartementet og Næ- Så skal me òg passa på éin ting, og det er ikkje å skapa rings- og fiskeridepartementet og deretter budsjettkapitle- urealistiske forventningar ute i kommunane. Dersom me ne under Justis- og beredskapsdepartementet og Barne-, frå denne talarstolen og frå Oslo seier at alt skal løysast i likestillings- og inkluderingsdepartementet. kommunane, skapar me urealistiske forventningar, og me – Det anses vedtatt. gjer det vanskeleg å vera lokalpolitikarar. Eg er oppteken Etter ønske fra komiteen vil presidenten foreslå at de- av at me skal spela lokaldemokratiet godt, men ikkje skapa battens del 1 blir begrenset til 1 time og 35 minutter, og at urealistiske forventningar. taletiden blir fordelt slik på gruppene: Me veit at det kan vera utfordrande å vera lokalpoliti- Arbeiderpartiet 30 minutter, Høyre 25 minutter, Frem- kar. KS presenterte i går ei budsjettundersøking for inne- skrittspartiet 15 minutter, Kristelig Folkeparti 5 minut- verande år der heile 60 pst. av dei norske kommunane seier ter, Senterpartiet 5 minutter, Venstre 5 minutter, Sosialis- at det blir meir krevjande å leggja fram budsjett neste år tisk Venstreparti 5 minutter og Miljøpartiet De Grønne enn det var året før, og dei peikar spesielt på pensjon og 5 minutter. på demografi som utfordringar som gjer at budsjettarbei- Videre vil presidenten foreslå at taletiden i debattens det er krevjande. Eg registrerer òg ut frå same undersø- del 2 blir begrenset til 1 time og 35 minutter, og at taletiden kinga at norske rådmenn veldig raskt foreslår å auka eige- blir fordelt slik på gruppene: domsskatten. I norske kommunar i år har norske rådmenn Arbeiderpartiet 30 minutter, Høyre 25 minutter, Frem- foreslått å auka eigedomsskatten med 10 pst. Eg vil minna skrittspartiet 15 minutter, Kristelig Folkeparti 5 minut- om at det finst andre måtar å driva meir effektivt på enn ter, Senterpartiet 5 minutter, Venstre 5 minutter, Sosialis- berre å auka eigedomsskatt. Eg håpar ikkje norske kom- tisk Venstreparti 5 minutter og Miljøpartiet De Grønne munestyre følgjer norske rådmenn med omsyn til å auka 5 minutter. eigedomsskatten med 10 pst. neste år. Videre vil presidenten foreslå at det i debattens del 1 Når eg les budsjettinnstillinga som me i dag skal be- og 2 blir gitt anledning til replikkordskifte på inntil fem handla, er det to ting som slår meg: Det eine er at Stortin- 510 4. des. – Løyvingar på statsbudsj. for 2014 vedr. kap. under Barne-, likest.- og inkl.-, Finans-, Justis- og beredskaps-, 2013 Kommunal- og moderniserings- og Nærings- og fiskeridept. (rammeområda 1, 6 og 18) get er vorte revitalisert. Det er no spennande å sitja i ein ganisasjon, MOT, som er eit godt eksempel på ein organi- komité, og det er spennande å vera på Stortinget, fordi ein sasjon som jobbar i mange kommunar, og som jobbar for kan gjera forandringar. Så slår det meg òg at den nye re- å bidra til det som nettopp er målet med å styrkja psykisk gjeringa leverer. Eg skal prøva å gå kort gjennom dei ulike helse og styrkja dei områda i kommunane. Me ønskjer å punkta – med omsyn til at Stortinget er revitalisert, ser laga ei tilskotsordning der MOT vil kunna søkja og andre me at komiteen ønskjer å løfta fram enkelte ting. SIVA er vil kunne søkja. eit område der komiteen har foreslått å auka, ein går frå Fylkeskommunane sin økonomi er òg omtalt mykje i 87 til 92 mill. kr i innstillinga. Då kan SIVA lettare jobba innstillinga. Her gjer regjeringa kanskje det største enkelt- med inkubatorar og næringsfagleg program. Det er eit pro- grepet med at ein tek på alvor dei signala me får når me sjekt som hjelper gründerar. I mitt tidlegare liv som ordfø- er ute og reiser. Når me treffer næringsliv, er det ein ting rar følgde eg SIVA nøye og samarbeidde med SIVA gjen- dei seier til oss, alle, og det er at me må satsa på samferd- nom inkubatoren i Sunnhordland, Atheno, og eg ser at det å sel. Eg har enno aldri reist til ei bedrift som ikkje har sagt leggja til rette for næringsfag og inkubatorprogram er ting at samferdsel og veg og dei tinga er viktige. Eg har hel- som fungerer veldig godt. ler aldri reist til ein plass der dei seier at den regionale ut- Det som gleder komiteen aller mest – eller iallfall fleir- viklinga i fylkesadministrasjonen er veldig viktig. Det har talet i komiteen – trur eg er at Stortinget har fått på plass aldri nokon sagt. No gjer regjeringa den endringa at dei ei løysing for ressurskrevjande tenester. Der foreslo som tek og reduserer litt på dei øyremerkte midlane til regional kjent Stoltenberg II-regjeringa å gå vekk frå at staten skal utvikling og fører pengane tilbake til veg og samferdsel i dekkja 80 pst. av utgiftene utover innslagspunktet, og re- fylkeskommunane, nettopp det som næringslivet etterspør dusere kompensasjonen til 77,5 pst. Der har Stortinget ved når me er på besøk. Venstre, Kristeleg Folkeparti og regjeringspartia funne ei No har eg sagt litt om kva komiteen har gjort av eigne løysing som gjer at 214 mill. kr er tilbakeført til kom- prioriteringar, der ein går lenger, eller der ein er tydeleg i munesektoren, slik at rammene totalt sett for kommune- innstillinga. Regjeringa leverer òg. Ein er tydeleg på kva sektoren òg aukar etter Stortinget si behandling. I for- ein ønskjer. hold til både forslaget frå Stoltenberg II og forslaget frå I proposisjonen er det to område som er løfta fram som Høgre–Framstegsparti-regjeringa er det altså eit budsjett spesielle område i omtale. Det eine er kommunereform. etter at Stortinget har sett stemplet sitt på det, som er betre Der seier ein at ein skal koma tilbake med gulrøter i kom- for kommunesektoren i dag. muneproposisjonen i forhold til å få til ei reform. Det blir Me seier òg i innstillinga at me er fornøgd med at den eit spennande arbeid, der komiteen vil få eit kjempevik- nye regjeringa ikkje gjer dei store dramatiske endringane tig ansvarsområde. I tillegg løftar ein fram vekstkommu- på få veker. Kommunesektoren har tradisjon for at ein vars- nar og den problematikken som vekstkommunane har, sær- lar endringar tidleg, slik at kommunane har stabile ramme- skilt i den tilleggsproposisjonen som kom. Der seier ein at vilkår, og denne regjeringa har derfor i all hovudsak fore- ein skal sjå på teljetidspunkt.